KIO 824/23 WYROK dnia 11 kwietnia 2023 r.

Sygn. akt: KIO 824/23 

WYROK 

z dnia 11 kwietnia 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Przemysław Dzierzędzki 

Protokolant:            

Oskar Oksiński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  11  kwietnia  2023 

r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  marca  2023  r.  przez 

wykonawc

ów  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Luxor  –  Maszyny  do 

Odpadów  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Lublinie  oraz  J.P.  prowadzącego  w  Lublinie 

działalność gospodarczą pod firmą: J.P., Luxor-Maszyny do Odpadów  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zakład  Zagospodarowania  Odpadów  Nowy  Dwór 

s

p. z o.o. z siedzibą w Nowym Dworze 

przy  udziale  wykonawcy  Powerstone  sp.  z  o.o.  w  Poznaniu

,  zgłaszającego  przystąpienie 

do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

1.  u

względnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  i 

wykonanie  czynności  odrzucenia  oferty  wykonawcy  Powerstone  sp.  z  o.o.  w 

Poznaniu  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8 w  zw.  z  art.  224  ust.  6 ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych,  z  powodu  niewykazania,  iż  istotne  części  składowe  ceny 

ofertowej, 

wymienione  w  punkcie  1  oraz  punkcie  2  tabeli  cenowej  głównych 

urządzeń zamówienia, nie są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

kosztami postępowania obciąża Zakład Zagospodarowania Odpadów Nowy Dwór sp. 

z o.o. z siedzibą w Nowym Dworze i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15.000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnastu  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Luxor  –  Maszyny  do 

Odpadów sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie oraz J.P. prowadzącego w Lublinie 

działalność  gospodarczą  pod  firmą:  J.P.,  Luxor-Maszyny  do  Odpadów 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Zakładu  Zagospodarowania  Odpadów  Nowy  Dwór  sp.  z  o.o.  z 

siedzibą w Nowym Dworze na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się o 

udzielenie zamówienia Luxor – Maszyny do Odpadów sp. z o.o. z siedzibą w 

Lublinie  oraz  J.P. 

prowadzącego  w  Lublinie  działalność  gospodarczą  pod 

firmą:  J.P.,  Luxor-Maszyny  do  Odpadów  kwotę  18.600  zł  00  gr  (słownie: 

osiemnastu  tysięcy  sześciuset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  uzasadnione 

koszty  strony  poniesi

one  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia 

11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ………………….… 

Sygn. akt: KIO 824/23 

U z a s a d n i e n i e 

Zakład  Zagospodarowania  Odpadów  Nowy  Dwór  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Nowym 

Dworze,  zwany 

dalej „zamawiającym”,  prowadzi  postępowanie o udzielenie zamówienia na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t.j. 

Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710  ze  zm.)

,  zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”  lub  „Pzp”,  którego 

przedmiotem 

są  „maszyny  do  obsługi  placu  na  bioodpady  (sito  kaskadowe/wibracyjne, 

separator  do  frakcji  lekkiej)  w  ramach  projektu  pn.  Rozbudowa  Zakładu Zagospodarowania 

Odpadów Nowy Dwór Sp. z o.o.”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej 17 stycznia 2023 r., nr 2023/S 012-029555. 

Wobec czynności i zaniechań zamawiającego w ww. postępowaniu w dniu 27 marca 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wnieśli  odwołanie  wykonawcy  wspólnie 

ubiegający się o udzielenie zamówienia Luxor – Maszyny do Odpadów sp. z o.o. z siedzibą 

w Lublinie oraz J.P. 

prowadzący w Lublinie działalność gospodarczą pod firmą: J.P., Luxor-

Maszyny do Odpadów, zwani dalej „odwołującym”. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 

224 ust. 5 i 6 Pzp w zw. art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty Powerstone 

sp.  z  o.o.  z 

siedzibą  w  Poznaniu  (dalej  „Powerstone”  lub  „przystępujący”)  w  sytuacji,  gdy 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a co najmniej w sytuacji, 

gdy  wykonawca  Powersone  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie  zawiera  ceny  rażąco  niskiej. 

Przed

stawione przez Powerstone wyjaśnienia w zakresie kalkulacji stawki za dostawę dwóch 

z  trzech  głównych  urządzeń  zamówienia:  „Sito  kaskadowe/wibracyjne”  (poz.  1  „Tabeli 

cenowej  głównych  urządzeń  zamówienia”)  oraz  „Separator  powietrzny”  (poz.  2  Tabeli 

cenowej

),  są  ogólnikowe  a  przez  to  niewiarygodne  oraz  nie  zostały  poparte  jakimikolwiek 

dowodami, które mogłyby być uznane za wiarygodne i adekwatne do twierdzeń Powerstone 

w zakresie rynkowego charakteru zaoferowanej ceny. Przyjęcie przez Zamawiającego takich 

wy

jaśnień  i  dokonanie  po  ich  otrzymaniu  wyboru  oferty  Powerstone  jako  najkorzystniejszej 

świadczy  przy  tym  o  tym,  że  Zamawiający  zaniechał  przeprowadzenia  pogłębionej, 

merytorycznej  analizy  wyjaśnień  złożonych  przez  Powerstone  i  poprzestał  na  jedynie 

formaln

ej ich ocenie, co z kolei świadczy o naruszeniu przez Zamawiającego podstawowych 

zasad  prowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  zasady 

równego i uczciwego traktowania wykonawców. 

Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

1)  uniew

ażnienia czynności wyborze oferty najkorzystniejszej, 

odrzucenia oferty złożonej w postępowaniu przez Powerstone. 

W  uza

sadnieniu  odwołania  odwołujący  wskazał,  że  pismem  z  dnia  23.02.2023  r. 

Zamawiający, działając na podstawie art. 224 ust. 1 Pzp, wezwał wykonawcę Powerstone do 

złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących istotnych części składowych ceny 

tj.  pkt  1  (sito  kaskadowe/wibracyjne)  oraz  pkt  2  (separator  powietrzny)  Tabeli  cenowej 

głównych  urządzeń  zamówienia  (załącznik  nr  1  do  formularza  oferty).  Zdaniem 

odwołującego, ceny w „Tabeli cenowej”, stanowią istotną część składową ceny oferty. Sam 

Zamawiający  nadał  cenom  jednostkowym  charakter  istotny  poprzez  wyodrębnienie  i 

nakazanie  podania  w  ofercie  oddzielnie  ceny  za  sito  (poz.  1)  oraz  separator  (poz.  2) 

wskazując,  iż  są  to  „główne  urządzenia  zamówienia”.  Wobec  tego,  wysokość  każdej  ze 

stawek stanowi istotną część składową ceny oferty każdego z wykonawców biorących udział 

w Postępowaniu. 

Odwołujący  wskazał,  że  jak  wynika  z  uzasadnienia  wezwania  Zamawiającego  do 

złożenia wyjaśnień poziomu ceny, zaoferowane przez Powerstone w pkt 1 i 2 Tabeli cenowej 

wartości „są znacząco niższe od wartości wskazanych w tych samych punktach w Tabelach 

cenowych głównych urządzeń zamówienia złożonych przez pozostałych Wykonawców i tym 

samym  budzą  wątpliwości  Zamawiającego,  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia.”. 

Odwołujący,  powołując  się  na  zaprezentowane  poniżej  zestawiania  cen,  wskazywał,  że 

Powerstone 

w  pkt  1  i  2  Tabeli  cenowej  głównych  urządzeń  zamówienia zaoferował  ceny  o 

33,26  %  (poz.  1)  oraz  36,11  %  (poz.  2)  niższe  niż  średnia  cen  ofert  złożonych  przez 

wszystkich  trzech  wykonawców.  Sam  Zamawiający  ocenił,  iż  ceny  dotyczące  głównych 

urządzeń  wymienionych  w  pkt  1  i  2  Tabeli  były  „znacząco  niższe”  od  cen  pozostałych 

wykonawców. 

L.p.  

1. Cena 
POWERSTO
NE  

2. Cena 
LUXOR  

3. Cena 
Eggersmann  

4. Średnia 
cen  

% 1 do 4  

1. Sito 
kaskadowe/ 
wibracyjne  

492 000 zł  

1 076 250 zł  

643 290 zł  

737 180 zł  

2. 
Separator 
powietrzny  

738 000 zł  

1 918 800 zł  

808 110 zł  

1 154 970 zł  

3. 
Pozostałe 
elementy 
linii w tym 
m.in.: 
przenośniki, 
konstrukcje 
wsporcze, 
sterownia, 

3 560 850 zł  

2 189 400 zł  

6 236 100 zł  

3 995 450 zł  

konstrukcje, 
elementy, 
urządzenia 
ii instalacje 
towarzyszą
ce, 
sterowanie, 
wizualizacji 
i monitoring 
Suma  

4 790 850 zł  

5 184 450 zł  

7 687 500 zł  

5 887 600 zł  

Odwołujący  wskazywał,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego,  Powerstone 

pismem z dnia 27.02.2023 r. złożył wyjaśnienia ceny dotyczące pozycji 1 i 2 Tabeli cenowej 

głównych urządzeń zamówienia. Wykonawca Powerstone wyjaśniając poziom złożonej ceny: 

Po  pierwsze,  z  uwagi  na  brak  p

odziału  zamówienia  na  części,  nadawał  znaczenie 

pomocnicze  wycenie  poszczególnych  pozycji  przedmiotu  zamówienia:  „Oferta  Wykonawcy 

został  przygotowana  w  oparciu  o  powyższe  parametry,  natomiast  wartości  wskazane  w 

„Tabeli  cenowej  głównych  urządzeń  zamówienia”  mają  w  ocenie  Wykonawcy  znaczenie 

pomocnicze.

” 

Po  drugie,  Wykonawca  wskazał  na  prawdopodobne  przyczyny  różnic  w  cenach 

pomiędzy  ofertą  Powerstone  a  ofertami  innych  wykonawców,  podkreślając,  iż  w  pozycji  3 

znajdują się wszystkie inne koszty niż dostawa urządzeń w poz. 1 i 2, co wydaje się stanowić 

uzasadnienie dla wskazania przez niego niższej ceny urządzeń w poz. 1 i 2: „Wskazywana 

przez  Zamawiającego  „znacząco  niższa”  wartość  pkt  1  i  pkt  2  głównych  urządzeń 

zamówienia  wynika  prawdopodobnie  z  odmiennej  metodologii  podziału  kosztów  innych  niż 

cena  głównych  urządzeń,  składających  się  na  przymiot  zamówienia.  W  tabeli  Wykonawcy 

zaznaczono, że pkt 3 obejmuje wszystkie pozostałe elementy zamówienia opisane w pkt III.3 

SIWZ.

” 

Po  trzecie,  Wykonawca  odniósł  się  do  zagadnień  wskazanych  przez  zamawiającego  w 

treści wezwania, które stanowią powielenie art. 224 ust. 3 Pzp, wskazując m.in., iż „prowadzi 

na  terenie  Polski  wyłączną  dystrybucję  oraz  obsługę  serwisową  maszyn  i  rozwiązań 

technologicznych  CRS  Recycling  Systems  (LTD?),  tj.  renomowanego  producenta  o 

globalnym  charakterze.  Wszelkie  proponowane  w  ofercie  rozwiązania  są  wdrażane  w 

oparciu o globalne doświadczenie producenta oraz użytkowników.” 

Odwołujący  podniósł,  że  wyjaśnienia  Powerstone  miały  charakter  czysto  formalny,  nie 

rozwiały merytorycznych wątpliwości co do możliwości realizacji zamówienia za cenę oferty, 

a ich ocena przez Zamawiającego i dokonanie po ich otrzymaniu wyboru oferty Wykonawcy 

jako  najkorzystniejszej  świadczą  o  tym,  że  Zamawiający  zaniechał  przeprowadzenia 

pogłębionej,  merytorycznej  analizy  wyjaśnień  złożonych  przez  Powerstone  i  poprzestał  na 

jedynie formalnej ich ocenie. 

Zdaniem odwołującego, zachowanie Zamawiającego świadczy 

o  naruszeniu  podstawowych  zasad 

prowadzenia  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, w tym wyrażonych w art. 16 pkt 1 Pzp zasad równego i uczciwego traktowania 

wykonawców.  

Odwołujący  argumentował,  że  Zamawiający  żądał  „udzielenia  wyjaśnień  […]  w  tym 

złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  istotnych  części  składowych  ceny”.  Zdaniem 

odwołującego,  Powerstone  co  prawda  odpowiedział  na  wezwanie  Zamawiającego,  jednak 

złożone  przez  niego  pismo,  jest  pozbawione  merytorycznej  treści  i  nie  jest  poparte 

jakimikolwiek  faktycznymi  do

wodami  dotyczącymi  „wyliczenia  ceny”,  które  tę  cenę  by 

potwierdzały  (np.  ofertą  producenta  urządzeń).  Zdaniem  odwołującego,  nie  może  być  więc 

mowy  o  wyjaśnieniu  przez  Powerstone,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  jest  ceną 

rażąco niską. 

Według  odwołującego,  uzasadnienie  Powerstone,  iż  w  poz.  3  zostały  ujęte  wszystkie 

koszty inne niż dostawa urządzeń w poz. 1 i 2 jest twierdzeniem oczywistym, wynikającym z 

literalnego brzmienia wzoru „Tabeli cenowej głównych urządzeń zamówienia”, gdzie w poz. 3 

wskazano  na  obowiązek  wyceny  „pozostałych  elementów  linii”.  Uzasadnienie  Powersotone 

nie jest zatem argumentem, który tłumaczyłby różnicę w cenach złożonych ofert. Nie jest to 

wiedza  nowa  zarówno  dla  zamawiającego  jak  i  Odwołującego,  która  uzasadniałaby 

„drastycznie niski” poziom ceny zaoferowanej w poz. 1 i 2 ofert. 

Odwołujący argumentował,  że zasadniczą kwestią jest  to,  iż  obowiązkiem  Powesrstone 

było  nie  tyle  wskazywanie  prawdopodobnych  przyczyn  wystąpienia  różnic  w  cenach  ofert 

złożonych przez wszystkich wykonawców, ile wykazanie, w tym przedstawienie dowodów, iż 

za cenę oferty wskazaną w poz. 1 i 2 wykonawca faktycznie jest w stanie wykonać przedmiot 

udzielanego zamówienia określony w poz. 1 i 2. Wykonawca w treści wyjaśnień nie dąży do 

uzasadnien

ia poziomu ceny i skąd ona wynika, jak i nie przedstawia jakichkolwiek dowód jej 

realności. 

Zdaniem  odwołującego,  z  uwagi  na  treść  wyjaśnień  Powerstone,  uprawnione  jest 

stanowisko,  że  wyjaśnienia  te  nie  odpowiadają  na  żądanie  Zamawiającego  złożenia 

wyjaśnień ceny. Wyjaśnienia są ogólnikowe, skupiają się na doszukiwaniu powodów różnicy 

w cenach ofert złożonych przez poszczególnych wykonawców, a przez to wyjaśnienia te są 

niewiarygodne. Co więcej, Powerstone nie przedstawił jakichkolwiek dowodów jej wyliczenia, 

które potwierdzałyby możliwość nabycia oferowanych urządzeń za cenę oferty. Wyjaśnienia 

Powerstone  nie  pozwalają  na  ustalenie,  jakie  urządzenia  objęte  są  złożoną  ofertą,  w  jaki 

sposób  wykonawca  skalkulował  cenę  oferty,  i  czy  faktycznie  Wykonawca  ma  dostęp  do 

urządzeń  po  cenach  wskazanych  w  ofercie,  a  w  konsekwencji,  czy  kalkulacja  była 

prawidłowa. 

Odwołujący uważał, że wobec ogólnikowości wyjaśnień jak i braku dowodów nie sposób 

uznać,  aby  podstawowy  cel,  jakiemu  służyć  mają  wyjaśnienia  ceny  został  spełniony.  W 

ocenie o

dwołującego dokument złożony przez Powerstone nie spełnia standardu wyjaśnień 

ceny,  jakie  złożyć  powinien  profesjonalny  podmiot.  Tym  bardziej  dokument  ten  nie  może 

świadczyć o wykazaniu przez Powerstone, że zaoferowana przez niego cena nie  jest ceną 

rażąco  niską.  Odwołujący  wskazywał,  że  w  ramach  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  art.  224 

Pzp,  wykonawca  zobligowany  jest  nie  tylko  do  sformułowania  twierdzeń  dotyczących  ceny 

lub  kosztu  ofert,  ale także  do  przedstawienia  dowodów,  dzięki  którym  Zamawiający  będzie 

miał  możliwość  zweryfikowania  złożonych  wyjaśnień.  Odwołujący  argumentował  także,  że 

ugruntowany  jest  pogląd,  iż  sytuacja  prawna  wykonawcy,  który  złożył  wyjaśnienia  ogólne, 

niepoparte  dowodami,  niepozwalające  na  ustalenie  czy  cena  została  skalkulowana 

prawidłowo,  jest  w  zasadzie  analogiczna  do  sytuacji  wykonawcy,  który  zaniechał  złożenia 

wyjaśnień. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania.  W 

trakcie rozprawy przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swego stanowiska. 

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosił  przystąpienie 

wykonawca Powerstone sp. z o.o. w Poznaniu.

Złożył pismo procesowe, w którym wniósł o 

oddalenie odwołania. 

Uwzględniając  całość  dokumentacji  z  przedmiotowego  postępowania,  w  tym  w 

szczególności:  ogłoszenie  o  zamówieniu,  postanowienia  specyfikacji  warunków 

zamówienia  (SWZ),  informację  z  otwarcia  ofert,  oferty  wykonawców,  wezwanie 

zamawiającego  skierowane  do  wykonawcy  Powerstone  do  złożenia  wyjaśnień  co  do 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny  wraz  z  dowodami,  wyjaśnienia 

wykonawcy  Powerstone  co  do  ceny  ofertowej,  zawiadomienie  o  wyborze  oferty 

najkorzystniejszej, 

jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia,  stanowiska  złożone 

przez strony 

i uczestnika postępowania w trakcie posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Art. 16 ustawy Pzp stanowi, że Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie 

o udzielenie zamówienia w sposób: 

1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców; 

2) przejrzysty; 

3) proporcjonalny. 

Stosownie do art. 224 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w 

dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od 

wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

2. W przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych 

ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający 

zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność 

wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie 

przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) 

lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej; 

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

4.  W  przypadku  zamówień  na  roboty  budowlane  lub  usługi,  zamawiający  jest  obowiązany 

żądać wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, co najmniej w zakresie określonym w ust. 3 pkt 4 

i 6. 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  stanowi,  że  zamawiający  odrzuca  ofertę  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Art. 239 ust. 1 

ustawy Pzp stanowi, że zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę 

na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. 

Ustalono,  że  zamawiający  w  pkt  III  specyfikacji  warunków  zamówienia  (SWZ) 

wskazał, co następuje: 

Przedmiotem  zamówienia  jest  dostawa  maszyn  do  obsługi  placu  na    bioodpady:  sito 

kaskadowe/wibracyjne,  separator  do  frakcji  lekkiej  w  ramach  projektu  pn.  ”Rozbudowa 

Zakładu  Zagospodarowania  Odpadów  Nowy  Dwór  Sp.  z  o.o.”,  które  będą  stanowiły 

kompletny  ciąg  technologiczny  maszyn  do  doczyszczania  z  frakcji  lekkich  strumienia 

bioodpadów o granulacji 10-40 mm.   

Przedmiot  zamówienia  należy  wykonać  zgodnie  z  opisem  przedmiotu  zamówienia 

(zwanym dalej OPZ) będącym załącznikiem nr 6 do SWZ. 

Ogólny zakres przedmiotu zamówienia:  

Wykonanie  projektu  technologicznego  instalacji  w  języku  polskim  w  ilości  min.  3 

egzemplarzy dla Zamawiającego. 

Dostawa  kompletnego  ciągu  technologicznego  maszyn  do  doczyszczania 

bioodpadów składającego się z następujących urządzeń: 

- sito kaskadowe/wibracyjne 

– 1 sztuka 

- separator powietrzny (separator do frakcji lekkiej) 

– 1 sztuka 

Powyższe maszyny należy skomunikować ze sobą w ciąg technologiczny za pomocą 

przenośników  taśmowych/zsypów  umożliwiających  przetransportowanie  odpadów 

pomiędzy kolejnymi urządzeniami oraz umożliwić odbiór wyodrębnionych frakcji.  

3)  Dostawa fabrycznie nowych konstrukcji stalowych komunikacyjnych. 

Montaż kompletnego ciągu technologicznego maszyn. 

Dobór i kompletacja urządzeń, montaż oraz organizacja i koordynowanie wszystkich 

prac  w  zakresie  dostawy,  montażu  i  uruchomienia  kompletnego  ciągu 

technologicznego. 

Wykonanie  instalacji  zasilania  urządzeń  technologicznych  z  istniejącej  rozdzielnicy 

niskiego  napięcia  lub  w  rozdzielnicy  w  stacji  transformatorowej  ST  4 

zlokalizowanych przy obiekcie. 

Wykonanie  systemów  sterowania  i  kontroli  oraz  wizualizacji  dla  ciągu 

technologicznego maszyn z  panelu szafy sterowniczej. 

Opracowanie  dokumentacji:  programu  rozruchów,  instrukcji  eksploatacji  oraz 

programu 

przeglądów i konserwacji.  

Uruchomienie i rozruch kompletnego ciągu technologicznego.  

Szkolenie  personelu  Zamawiającego  z  zakresu  zainstalowanej  technologii  w 

zakresie  obsługi,  konserwacji,  serwisowania  i  przepisów  BHP  dostarczanej 

technologii.   

Przejęcie  odpowiedzialności  za  wszystkie  dostarczone  w  ramach  przedmiotu 

niniejszego  zamówienia  maszyny  i  urządzenia  stanowiące  wyposażenie 

technologiczne 

– maszyny te i urządzenia muszą być fabrycznie nowe. 

12)  Dostarczenie  kompletnej  dokumentacji  odb

iorowej  Zamawiającemu,  w  tym  DTR, 

deklaracji  zgodności  maszyn  i  urządzeń  z  normami  WE  lub  normami 

równoważnymi,  łącznie  z  dokumentacją  powykonawczą  rysunkową  i  opisową  w 

języku polskim, w formie elektronicznej i papierowej w 3 egzemplarzach. 

13)  Zapewnienie serwisu przez okres gwarancji. 

Ustalono  także,  że  do  upływu  terminu  składania  ofert  do  zamawiającego  wpłynęły 

następujące oferty: 

1)  wykonawcy 

przystępującego z ceną brutto 4.790.850,00 zł, 

odwołującego z ceną brutto 5.184.450,00 zł, 

3)  wykonawcy Eggersmann 

Anlagenbau Gmbh z ceną brutto 7.687.500,00 zł. 

(por.  informacja  z  otwarcia  ofert,  w  dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez 

zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

Ustalono  także,  że  na  sfinansowanie  zamówienia  zamawiający  przeznaczył  kwotę 

6.998.700,00 zł brutto. 

(por.  informacja  z  o  ww.  kwocie

,  w  dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez 

zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

Ustalono  także,  że  wykonawcy  w  formularzach  ofertowych  zaoferowali  następujące 

ceny za poszczególne elementy przedmiotu zamówienia. 

L.p.  

1. Cena 
przystępujące
go 

2. Cena 
odwołującego  

3. Cena 
Eggersmann  

1. Sito kaskadowe/ wibracyjne  

492 000 zł  

1 076 250 zł  

643 290 zł  

2. Separator powietrzny  

738 000 zł  

1 918 800 zł  

808 110 zł  

3. Pozostałe elementy linii w tym m.in.: 
przenośniki, konstrukcje wsporcze, 
sterownia, konstrukcje, elementy, 
urządzenia ii instalacje towarzyszące, 
sterowanie, wizualizacji i monitoring 

3 560 850 zł  

2 189 400 zł  

6 236 100 zł  

Suma  

4 790 850 zł  

5 184 450 zł  

7 687 500 zł  

(por. oferty wykonawców,  w dokumentacji postępowania przekazanej przez zamawiającego 

na nośniku elektronicznym). 

Ustalono kolejno

, że zamawiający pismem z 23 lutego 2023 r., działając na podstawie 

art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, 

wezwał wykonawcę Powerstone do udzielenia wyjaśnień, w tym 

złożenia dowodów, w zakresie wyliczenia istotnych części składowych ceny. Zamawiający w 

wezwaniu 

wskazał,  że  zaoferowane  przez  przystępującego  istotne  części  składowe  ceny, 

wydają się Zamawiającemu rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz budzą 

wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymagania

mi  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów. 

W  wezwaniu  zamawiający  podniósł  także,  że  wskazane  przez  przystępującego 

wartości  w  punkcie  1  (sito  kaskadowe/wibracyjne)  oraz  2  (separator  powietrzny)  Tabeli 

cenowej 

głównych urządzeń zamówienia (załącznik nr 1 do formularza oferty) są znacząco 

niższe  od  wartości  wskazanych  w  tych  samych  punktach  w  Tabelach  cenowych  głównych 

urządzeń  zamówienia  złożonych  przez  pozostałych  Wykonawców  i  tym  samym  budzą 

wątpliwości Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia. 

W  związku  z  powyższym  Zamawiający  na  podstawie  art.  224  ust.  1  Pzp  wezwał 

przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień,  w  tym  przedstawienia  dowodów  w  zakresie 

wyliczenia ww. istotnych 

części składowych ceny, w szczególności w zakresie: 

zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia 

10.10.2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  Dz.U.  z  2020  r.  poz.  2207)  lub 

przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących 

pomocy publicznej ; 

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

(por.  wezwanie  z  dnia  23  lutego  2023  r.,  w 

dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez 

zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

W  dalszej  kolejności  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  ww.  wezwanie  przystępujący 

złożył  wyjaśnienia  z  27  lutego  2023  r.  W  wyjaśnieniach  tych  przystępujący  wskazał,  co 

następuje: 

Przedmiot  zamówienia  został  określony  przez  Zamawiającego  jako  „Maszyny  do  obsługi 

placu na bioodpady…”, przy czym ze względu na zapis III.3 SWZ, przedmiot zamówienia to 

nie  tylko  dostawa  maszyn,  ale  szereg  prac  związanych  z  dostawą,  montażem, 

uruchomieniem, szkoleniami i wreszcie obsługa serwisową. 

Dodatkowo,  w  pkt  IV.1  Zamawiający  wskazał,  że  „nie  dokonał  podziału  zamówienia  na 

części i tym samym nie dopuszcza składania ofert częściowych”. 

Oferta Wykonawcy został przygotowana w oparciu o powyższe parametry, natomiast 

wartości  wskazane  w  „Tabeli  cenowej  głównych  urządzeń  zamówienia”  mają  w  ocenie 

Wykonawcy znaczenie pomocnicze. 

Wskazywana przez Zamawiającego „znacząco niższa” wartość pkt 1 i pkt 2 głównych 

urządzeń  zamówienia  wynika  prawdopodobnie  z  odmiennej  metodologii  podziału  kosztów 

innych  niż  cena  głównych  urządzeń,  składających  się  na  przymiot  zamówienia.  W  tabeli 

Wykonawcy  zaznaczono,  że  pkt  3  obejmuje  wszystkie  pozostałe  elementy  zamówienia 

opisane w pkt III.3 SIWZ. 

Na  przedmiot  zamówienia,  poza  dostawą  maszyn,  składają  się  liczne  dostawy  i 

c

zynności,  których  nie  można  powiązać  z  konkretnymi  maszynami.  Ich  wartość  została 

zbiorczo  ujęta  w  jednej  pozycji,  natomiast  pozostałe  zostały  wycenione  indywidualnie.  Taki 

podział  ceny  wskazuje na  wartość  głównych  elementów  składowych  wypełniając  całą  cenę 

oferty. 

Cena  oferty 

została  skalkulowana  przez  Wykonawcę  w  sposób  zapewniający 

osiągnięcie  godziwego  wynagrodzenia  i  jednocześnie  pozwoli  na  wykonanie  całego 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia 

lub wynikającymi z odrębnych przepisów. 

Odnosząc się do poszczególnych pytań wezwania wyjaśniam, że: 

1)  Wykonawca  prowadzi  na  terenie  Polski  wyłączną  dystrybucję  oraz  obsługę  serwisową 

maszyn i rozwiązań technologicznych CRS Recycling Systems (LTD?), tj. renomowanego 

producenta  o  globalnym  c

harakterze.  Wszelkie  proponowane  w  ofercie  rozwiązania  są 

wdrażane w oparciu o globalne doświadczenie producenta oraz użytkowników. 

2)  Zaproponowane  rozwiązania  techniczne  zostały  oparte  o  zgłoszenie  potrzeby 

zamawiającego na podstawie rozwiązań stosowanych u innych użytkowników. 

3)  Wszelkie  proponowane  dostawy  oraz  towarzyszące  im  czynności  uwzględniają  potrzeby 

Zamawiającego oraz są oparte na doświadczeniu Wykonawcy (oraz producenta i innych 

dystrybutorów i użytkowników), 

4)  Wykonawca realizuje 

wszystkie dostawy oraz obsługę serwisowa przy pomocy własnych 

pracowników  bądź  podmiotów  współpracujących.  Stosowane  przez  Wykonawcę  stawki 

wynagrodzenia  nie  tylko  wypełniają  wymogi  prawa,  ale  są  na  tyle  konkurencyjne,  że 

Wykonawca  pozyskuje  z  rynku  wartościowych  specjalistów,  co  przekłada  się  na 

terminowość i jakość realizowanych dostaw i obsługi serwisowej, 

5) Wykonawca działa z poszanowaniem przepisów o pomocy publicznej, 

6)  Wykonawca  działa  z  poszanowaniem  przepisów  prawa  pracy  i  zabezpieczenia 

społecznego  powszechnie  obowiązującymi,  jak  również  szczególnymi  rozwiązaniami 

obowiązującymi u poszczególnych klientów, 

7) Wykonawca podejmuje wszelkie czynności zgodnie z obowiązującymi przepisami ochrony 

środowiska  jak  również  podejmuje  działania  zmierzające  do  podnoszenia  jakości 

realizowanych  dostaw  i  świadczonych  usług  w  zakresie  ochrony  środowiska  (głównie  w 

zakresie zmniejszania emisyjności, recyklingu), 

8)  Wykonawca  nie  powierza  wypełniania  obowiązków  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcom. O ile Wykona

wca korzysta ze wsparcia podmiotów zewnętrznych to na 

zasadzie stałej współpracy. 

Ze  względu  na  wskazywane  kompleksowe  ujęcie  przedmiotu  zamówienia,  podział 

wartościowy jego poszczególnych elementów w sposób, w jaki dokonał tego Wykonawca w 

ofercie nie wpływa w żaden sposób ani na ja możliwość realizacji zamówienia ,jego jakość 

czy terminowość. 

(por.  wyjaśnienia  przystępującego  z  dnia  27  lutego  2023  r.,  w  dokumentacji  postępowania 

przekazanej przez zamawiającego na nośniku elektronicznym). 

Następnie  ustalono,  że  pismem  z  15  marca  2023  r.,  zamawiający  zawiadomił 

odwołującego o wyborze oferty wykonawcy Powersone jako najkorzystniejszej  

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Jak wskazuje się w orzecznictwie Izby, wyjaśnienia składane w reakcji na wezwanie 

zamawiającego  kierowane  w  trybie  art.  224  Pzp  powinny  stanowić  podstawę  oceny  przez 

zamawiającego,  czy  zaoferowano  mu  cenę  rażąco  niską  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  czy  też  nie.  Jak  wynika  z  treści  art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp  obowiązek 

wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy. 

Polski  ustawodawca  przesądził  w  przywołanym  przepisie,  że  wykonawca  wezwany  do 

złożenia wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp, ma obowiązek udowodnić zamawiającemu, 

że jego oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Z przepisu tego wynika zatem domniemanie, 

że wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień zaoferował cenę rażąco niską. Wyjaśnienia i 

dowody na ich 

poparcie, składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie, muszą zaś 

obalić  owo  domniemanie.  Nie  ulega  również  wątpliwości,  że  udowodnienie  realności  ceny 

powinno nastąpić w toku postępowania o udzielenie zamówienia przed zamawiającym, a nie 

w  toku  post

ępowania  odwoławczego  przed  Izbą.  Jeżeli  wykonawca  ciężaru  obalenia 

domniemania  rażąco  niskiej  ceny  w  postępowaniu  przed  zamawiającym  nie  udźwignie,  to 

jego  oferta  podlega  odrzuceniu.  Przepis  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  stanowi  bowiem,  że 

podlega  odrzuceniu 

jako  oferta  z  rażąco  niską  cena  lub  kosztem,  oferta  wykonawcy,  który 

nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.  

Dostrzeżenia  wymagało,  że  niezależnie  od  obligatoryjnych  przesłanek  wezwania  do 

złożenia  wyjaśnień  co  do  ceny  ofertowej  z  art.  224  ust.  2  ustawy  Pzp,  ustawodawca 

przewidział  także  uprawnienie zamawiającego  do skierowania wezwania do  wykonawcy  do 

złożenia  wyjaśnień  w  trybie  art.  224  ust.  1  Pzp,  w  sytuacji  gdy  istotne  elementy  składowe 

ceny ofertowej 

budzą wątpliwości zamawiającego. 

Jak  wynikało  z  treści  wezwania  zamawiającego  z  dnia  23  lutego  2023  r.,  na 

podstawie 

porównania  istotnych  elementów  cen  ofertowych  wszystkich  wykonawców, 

z

amawiający  uznał,  że  ceny  zaoferowane  przez  przystępującego  w  pkt  1  i  pkt  2  tabeli 

cenowej 

głównych  urządzeń  zamówienia  (poz.  1  –  sito  kaskadowe  (wibracyjne);  poz.  2 

separator powietrzny) 

budzą wątpliwości, gdyż ceny te odbiegały znacząco od wartości tych 

samych 

elementów  w  tabelach  złożonych  przez  pozostałych  wykonawców.  Z  chwilą 

wystosowania  wezwania,  po  stronie  przystępującego  zaktualizował  się  obowiązek 

wykazania, 

że ww. istotne elementy ceny ofertowej nie są wycenione rażąco nisko. 

Izba  stwierdziła,  że  rację  ma  odwołujący,  który  podniósł  w  odwołaniu,  że 

przystępujący  nie  sprostał  ciężarowi  obalenia  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  i  w 

konsekwencji zamawiający, z naruszeniem ustawy Pzp, zaniechał czynności odrzucenia jego 

oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp.  

Jak  wskazano 

wcześniej,  przepis  art.  224  ust.  6  Pzp  stanowi  wyraźnie,  że  jeżeli 

wykonawca  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  w  trybie  art.  224  Pzp  nie  udźwignie  ciężaru 

obalenia domniemania ceny 

rażąco niskiej, to jego oferta podlega odrzuceniu.  

Zdaniem  Izby 

odwołujący  słusznie  podniósł  w  odwołaniu,  że  wyjaśnienia 

przystępującego  z  dnia  27  lutego  2023  r.  (a  złożone  28  lutego  2023  r.),  w  sporej  części 

stanowi

ły  polemikę  z  treścią  wezwania,  a  ponadto  miały  charakter  ogólny  i  nie  zawierały 

żadnego  elementu  kalkulacyjnego.  Znaczną  część  uwagi  w  swym  piśmie  przystępujący 

poświęcił  wzajemnym  relacjom  pomiędzy cenami  z  pozycji  1 i  2 a  ceną z  pozycji  3  „Tabeli 

cenowej głównych urządzeń zamówienia” (pozostałe elementy linii, w tym m.in. przenośniki, 

konstrukcje  wsporcze,  sterownia,  konstrukcje,  elementy

,  urządzenia  i  instalacje 

towarzyszące, sterowanie, wizualizacji i monitoring). W ocenie Izby twierdzenia, iż w pozycji 

3  zostały  ujęte  wszystkie  koszty,  inne  niż  dostawa  urządzeń  z  pozycji  1  i  2,  nie  wymagało 

jakichkolwiek 

wyjaśnień,  bo  okoliczność  ta  wynikała  wprost  z  literalnego  brzmienia  wzoru 

tabeli, 

w  której  w  pozycji  3  wskazano  na  obowiązek  wyceny  „pozostałych  elementów  linii”. 

Przystępującemu  uszło  z  pola  widzenia  to,  że  jego  zadaniem  było  złożyć  zamawiającemu 

przekonujące,  szczegółowe,  merytoryczne  wyjaśnienia,  poparte  dowodami,  na  podstawie 

których  zamawiający  bez  jakichkolwiek  wątpliwości  mógłby  ustalić,  że  cena  za  urządzenia 

zaoferowane w pozycji 1 i 2 tabeli, nie jest 

zaniżona.  

W  dalszej  części  wyjaśnień  przystępujący  jedynie  ogólnie  oświadczył,  że  „prowadzi 

na 

terenie  Polski  wyłączną  dystrybucję  oraz  obsługę  serwisową  maszyn  i  rozwiązań 

technologicznych  CRS  Recycling  Systems  (LTD?),  tj.  renomowanego  producenta  o 

globalnym  charakterze.  Wszelkie  proponowane  w  ofercie  rozwiązania  są  wdrażane  w 

oparciu o globalne do

świadczenie producenta oraz użytkowników.”. Nawet gdyby przyjąć, że 

przystępujący zaoferował zamawiającemu jakieś urządzenia ww. producenta (co wprost nie 

wynikało  nawet  z  zacytowanego  fragmentu),  to  przestępujący  nie  wskazał,  jakie  są  to 

konkretnie 

urządzenia.  Co  również  istotne,  przystępujący  –  pomimo  wezwania 

zamawiającego  -  nie  złożył  jakiegokolwiek  dowodu,  że  faktycznie  ma  dostęp  do  bliżej 

niezidentyfikowanego 

urządzenia  po  cenie  wskazanej  w  ofercie.  Nie  złożono  bowiem 

przykładowo jakiejkolwiek oferty od producenta, a nawet – jak podniesiono wcześniej – nie 

wyjaśniono, jakie urządzenia zaoferowano.  

Do 

wyjaśnień  przystępujący  załączył  wprawdzie  folder  reklamowy,  jednakże 

sporządzony  w  języku  angielskim,  nie  załączając  tłumaczenia  na  język  polski.  W  tym 

kontekście  dostrzeżenia  wymagało,  że  zamawiający  nie  dopuścił  w  postępowaniu  – 

stosownie  do  art.  20  ust.  3  Pzp  - 

możliwości  składania  oświadczeń  i  dokumentów  przez 

wykonawców  w  innym  języku,  niż  język  polski.  Zatem  już  z  przyczyn  formalnych, 

analizowany  dokument 

nie  mógł  podlegać  ocenie  zamawiającego  przy  ustalaniu,  czy 

wyjaśnienia przystępującego obalają domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny, czy też 

nie.  Z 

ostrożności  zaś  Izba  stwierdziła,  że  przystępujący  zaniechał  objaśnienia  znaczenia 

załączenia  tego  folderu  do  treści  wyjaśnień.  Nie  wiadomo  było  w  szczególności,  czy 

przedmiotem of

erty jest jakiś element ukazany w folderze, który – jak wskazano wcześniej - 

miał  charakter  folderu  reklamowanego  producenta.  Nie  można  było  także  wykluczyć,  jak 

utrzymywał  odwołujący  w  trakcie  rozprawy,  że  dowód  ten  został  złożony  celem  wykazania 

jedynie  okoliczności  wyraźnie  artykułowanej  w  wyjaśnieniach,  a  mianowicie,  że 

przystępujący  prowadzi  na  terenie  Polski  wyłączną  dystrybucję  oraz  obsługę  serwisową 

maszyn  i  rozwiązań  technologicznych  CRS  Recycling  Systems  (LTD?),  co  było  jednak 

okolicznością niesporną.  

Zdaniem  Izby,  n

ie można było się  także  zgodzić  z  zamawiającym  i  przystępującym, 

jakoby  wezwanie  za

mawiającego  z  dnia  23  lutego  2023  r.  miało  charakter  ogólnikowy.  Po 

pierwsze,  z

amawiający  w  wezwaniu  tym  wskazał,  jakie  istotne  elementy  ceny  ofertowej 

budz

ą jego wątpliwości i dlaczego. Z treści wzoru tabeli wynikało, że zamawiający traktował 

ceny z pozycji 1 i 2 tabeli jako istotne 

części składowe ceny ofertowej w rozumieniu art. 224 

ust. 1 Pzp

, co zamawiający przesądził także w treści wezwania. Kolejno, w treści wezwania 

zamawiający  poprosił  wyraźnie  wykonawcę  o  wyjaśnienie  ceny  w  tym  zakresie  i  poparcie 

wyjaśnień dowodami. Po drugie, zamawiający w treści wezwania poprosił także wykonawcę 

o  wyjaśnienie  i  udowodnienie  warunków  dostaw.  W  odpowiedzi  na  ten  element  wezwania 

należało  zatem  przedstawić  wyjaśnienia  i  dowody  potwierdzające  te  warunki.  Tymczasem, 

jak  wskazano 

już  wcześniej,  przystępujący  nie  złożył  jakichkolwiek  dowodów,  które 

świadczyłyby  o  tym,  że  ma  dostęp  do  oferowanych  zamawiającemu  urządzeń  na  takich 

warunkach

, które umożliwiły mu zaoferowanie tak korzystnych cen w pozycjach 1 i 2 tabeli 

cenowej  (np.  oferty  producenta).  Co 

więcej,  wykonawca  nawet  nie  oświadczył,  jaki  model 

urządzeń chce zamawiającemu zaoferować. W trakcie rozprawy zamawiający sam przyznał, 

że  pomimo  złożenia  wyjaśnień  przez  przystępującego,  nie  ma  wiedzy  na  temat  modelu 

oferowanych 

urządzeń.  Wobec  powyższego  nie  wiadomo  było,  na  jakiej  podstawie 

zamawiający ustalił, że przystępujący ma dostęp do bliżej niesprecyzowanego urządzenia za 

cenę podaną w ofercie.  

Argumentacja 

zamawiającego  przedstawiona  w  odpowiedzi  na  odwołanie  nie 

zasługiwała na uwzględnienie. Sprowadzała się bowiem w dużej mierze do polemiki z treścią 

własnego wezwania z dnia 23 lutego 2023 r. Z odpowiedzi na odwołanie wynikało także, że 

zamawiający  swą  decyzję  o  zaniechaniu  odrzucenia  oferty  przystępującego  oparł  nie  na 

treści wyjaśnień tego wykonawcy. Przypomnienia wymagało, że zgodnie z art. 224 ust. 6 Pzp 

to  właśnie  szczegółowe,  konkretne,  merytoryczne  wyjaśnienia  ceny  wykonawcy  poparte 

dowodami  powinny  obalić  domniemanie  zaoferowania  rażąco  niskiej  ceny.  Analiza 

odpowiedzi na odwołanie prowadziła do wniosku, że decyzję o uznaniu ceny za prawidłową, 

zama

wiający podjął na podstawie analizy danych, które posiadał już w momencie wezwania 

wykonawcy 

do  złożenia  wyjaśnień,  a  w  szczególności  na  podstawie  analizy  wzajemnych 

relacji 

elementów  cenotwórczych  w  ofertach  wszystkich  wykonawców.  Zamawiający 

argumentował bowiem w odpowiedzi, że ustalił, iż wartość procentowa sita oraz separatora 

w stosunku do ceny całkowitej ofert kształtowała się następująco – w przypadku Powerstone 

Sp. z o.o. było to 25,67%, w przypadku Eggersmann Anlagenbau GmbH było to 24,61%, zaś 

w  przypadku  Odwołującego  było  to  57,77%.  Jednakże  tą  wiedzą  zamawiający  dysponował 

już  w  momencie  wystosowania  wezwania,  po  analizie  treści  ofert  wykonawców.  Powyższe 

dowodziło  zatem,  że  to nie wyjaśnienia  wykonawcy  wraz z  dowodami obaliły  domniemanie 

rażąco niskiej ceny.  

Ponadto,  w  trakcie  rozprawy  za

mawiający  przyznał  do  protokołu,  że  jego 

pełnomocnik po wystosowaniu wezwania do przystępującego skontaktował się telefonicznie 

z  firmą  Adrex  eko,  która  miała  być  dostawcą  urządzeń  zamawianych  w  postępowaniu. 

Pełnomocnik  zamawiającego  oświadczył,  że  w  trakcie  rozmowy  tej  uzyskał  odpowiedź,  że 

cena  rynkowa 

urządzeń  kształtuje  się  na  poziomach  zbliżonych  do  ceny  ofertowej 

przystępującego.  Z  powyższego  oświadczenia  zamawiającego  wynikało  zatem,  że  ocenę 

realności  ceny  ofertowej  przystępującego  podjął  nie  na  podstawie  analizy  wyjaśnień  ceny 

złożonych przez przystępującego, lecz na podstawie telefonicznych ustaleń prowadzonych z 

ww. firmą.  

Na  marginesie, 

dostrzeżenia  wymagało,  że  zgodnie  z  art.  20  ust.  1  Pzp, 

post

ępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych ustawie, 

prowadz

i  się  pisemnie.  Zamawiający  nie  utrwalił  treści  rozmowy  telefonicznej  w  postaci 

notatki służbowej, która stanowiłaby załącznik do protokołu, czym naruszył nie tylko zasadę 

pisemności ale i zasadę przejrzystości postępowania, o której mowa w art. 16 pkt 2 Pzp. 

Zdaniem  Izby,  w 

okolicznościach  danej  sprawy,  brak  było możliwości  wystosowania 

przez  zamawiającego  do  przystępującego  wezwania  do  złożenia  dalszych  wyjaśnień.  W 

orzecznictwie  Izby  dopusz

cza  się  wprawdzie  możliwość  skierowania  do  wykonawcy 

kolejnego  wezwania 

do złożenia wyjaśnień ceny. Jednakże takie wezwanie powinno służyć 

wyjaśnieniu kolejnych wątpliwości, jakie nasunęły się w wyniku lektury pierwszych wyjaśnień. 

W orzecznictwie Izby 

wskazuje się wyraźnie, że kolejne wezwanie nie może sprowadzać się 

de  facto  do  pytania  wykonawcy  po  raz  kolejny  o  to  samo.  W  ocenie  Izby 

z  taką  sytuacją 

mielibyśmy  do  czynienia  w  analizowanej  sprawie.  Jak  bowiem  wskazano  wcześniej, 

przystępujący,  pomimo  wezwania  przez  zamawiającego,  nie  przedstawił  jakichkolwiek 

merytorycznych 

wyjaśnień  ani  dowodów,  które  wykazywałyby,  że  ma  możliwość  sprzedaży 

zamawiającemu urządzeń z pozycji 1 i 2 tabeli za cenę  zaoferowaną w postępowaniu. Aby 

obalić domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny, de facto wykonawca musiałby zostać 

zapytany o to samo od nowa i w odpowiedzi 

przedstawić rzetelne, weryfikowalne wyjaśnienia 

i dowody, mające jakikolwiek walor kalkulacyjny. 

Zdaniem  Izby,  wyartykułowane  w  pismach  zamawiającego  i  przystępującego 

oczekiwanie,  aby 

odwołujący  w  ramach  postępowania  odwoławczego  przejawił  większą 

aktywność  dowodową,  w  analizowanej  sprawie  nie  zasługiwało  na  uwzględnienie. 

Przypomnienia  wymagało,  że  ciężar  dowodu  na  etapie  postępowania  odwoławczego  w 

analizowanej  sprawie 

spoczywał  na  przystępującym.  Art.  537  pkt  1  ustawy  Pzp  wyraźnie 

bowiem  w  tego  rodzaju  sprawach 

przewidywał  tzw.  odwrócony  ciężar  dowodu.  Stanowisko 

zamawiającego i przystępującego pozostawało zatem w sprzeczności z treścią ww. przepisu. 

Ponadto  dostrzeżenia  wymagało,  że  skoro  przystępujący,  pomimo  spoczywającego  na  nim 

ciężaru  dowodu  w  postępowaniu  przed  zamawiającym,  nie  przedstawił  jakichkolwiek 

konkretnych,  merytorycznych,  szczegółowych  wyjaśnień  dotyczących  choćby  modelu 

oferowanych 

urządzeń  czy  warunków  ich  pozyskiwania  od  producenta,  to  odwołujący  nie 

miał z czym polemizować.  

Kierując  się  powyższymi  rozważaniami  Izba  stwierdziła,  że  zarzuty  naruszenia  art. 

226 ust. 1 pkt 8 i art. 224 ust. 6 Pz

p znalazły potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale 

dowodowym. 

Stosownie  do  art.  553  ustawy  Pzp, 

o  oddaleniu  odwołania  lub  jego  uwzględnieniu 

Izba orzeka w wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje postanowienie. Orzeczenie 

Izby, o którym mowa w pkt 1 sentencji, miało charakter merytoryczny, gdyż odnosiło się do 

uwzględnienia odwołania. Z kolei orzeczenie Izby zawarte w pkt 2 sentencji miało charakter 

formalny,  gdyż  dotyczyło  kosztów  postępowania,  a  zatem  było  postanowieniem.  O  tym,  że 

orzeczenie  o 

kosztach  zawarte  w  wyroku  Izby  jest  postanowieniem  przesądził  Sąd 

Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 2005 r. III CZP 109/05 (OSN 2006/11/182). Z powołanego 

przepisu  art.  553  ust.  1  ustawy 

Pzp  wynika  zakaz  wydawania  przez  Izbę  orzeczenia  o 

charakterze merytor

ycznym w innej formie aniżeli wyrok. Z uwagi zatem na zbieg w jednym 

orzeczeniu  rozstrzygnięć  o  charakterze  merytorycznym  (pkt  1  sentencji)  i  formalnym  (pkt  2 

sentencji), całe orzeczenie musiało przybrać postać wyroku.  

Zgodnie  z  przepisem  art.  554  ust.  1  pkt  1  ustawy 

Pzp,  Krajowa  Izba  Odwoławcza 

uwzględnia odwołanie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, 

które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  konkursu  lub  systemu  kwalifikowania  wykonawców.  W  analizowanej  sprawie 

stwierdzone naruszenia ustawy Pzp 

miały wpływ na wynik postępowania, gdyż zamawiający 

wybrał jako najkorzystniejszą ofertę, która podlegała odrzuceniu. 

W świetle art. 554 ust. 3 pkt 1 ustawy Pzp, uwzględniając odwołanie, Izba może jeżeli 

umowa nie została zawarta: 

a) nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności zamawiającego albo 

b) nakazać unieważnienie czynności zamawiającego, albo 

c)  nakazać  zmianę  projektowanego  postanowienia  umowy  albo  jego  usunięcie,  jeżeli  jest 

niezgodne z przepisami ustawy. 

W  konsekwe

ncji  Izba  nakazała  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert i wykonanie czynności 

odrzucenia oferty 

przystępującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 

ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych,  z  powodu  niewykazania,  iż  istotne  części  składowe 

ceny ofertowej, wymienione w punkcie 1 oraz punkcie 2 tabeli cenowej głównych urządzeń 

zamówienia, nie są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia,. 

Wobec powyższego, na podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 i art. 554 ust. 3 pkt 1 ustawy 

Pzp, orzeczono jak w pkt 1 sentencji. 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp, 

w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w świetle art. 575 ustawy Pzp, strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący 

sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. 

Jak  wskazuje  się  w  piśmiennictwie,  reguła  ponoszenia  przez  strony  kosztów 

postępowania odwoławczego stosownie do wyników postępowania odwoławczego oznacza, 

że  „obowiązuje  w  nim,  analogicznie  do  procesu  cywilnego,  zasada  odpowiedzialności  za 

wynik  procesu,  według  której  koszty  postępowania  obciążają  ostatecznie  stronę 

„przegrywającą” sprawę (por. art. 98 § 1 k.p.c.)” Jarosław Jerzykowski, Komentarz do art.192 

ustawy - 

Prawo zamówień publicznych, w: Dzierżanowski W., Jerzykowski J., Stachowiak M. 

Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX, 2014, wydanie VI.  

W  analizowanej  sprawie  Izba  uwzględniła  odwołanie.  Odpowiedzialność  za  wynik 

postępowania  ponosił  zatem  zamawiający.  Na  koszty  postępowania  składał  się  wpis  od 

odwołania  uiszczony  przez  odwołującego  w  kwocie  15.000  zł  oraz  koszty  wynagrodzenia 

pełnomocnika  odwołującego  w  kwocie  3.600  zł,  ustalone  na  podstawie  dokumentów 

złożonych do akt sprawy. 

Biorąc  powyższe  pod  uwagę,  o  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono 

stosownie 

do wyniku postępowania - na podstawie art. 557 oraz art. 575 ustawy Pzp oraz w 

oparciu  o  przepisy  §  7  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  2  lit.  b  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący:      ………………….…