KIO 822/23 WYROK dnia 11 kwietnia 2023 r.

Sygn. akt: KIO 822/23 

WYROK 

z dnia 11 kwietnia 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Adriana Urbanik 

Członkowie:   

Marek Bienias 

                                   Anna Katarzyna Wojciechowska 

Protokolant:            

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2023 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  marca  2023  r.  przez  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: "AJW WARDEX" Sp. z o.o. z siedzibą 

w Słupnie; Autostradę Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w  postępowaniu  

prowadzonym    przez   

Skarb  Państwa  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i 

Autostrad 

Oddział GDDKiA w Rzeszowie 

przy  udziale  wykonawcy  L.  K.

,  prowadzącego działalność  gospodarczą pod  firmą  L.  K. 

Firma 

Usługowo 

– 

Handlowo 

– 

Produkcyjna  

z  siedzibą  w  Raniżowie,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  

po stronie zamawiającego 

orzeka: 

umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu z punktu 2 odwołania; 

w zakresie pozostałym nieujętym w pkt 1 sentencji - oddala odwołanie, 

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia:  "AJW  WARDEX"  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Słupnie;  Autostradę 

Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców  wspólnie 

ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia:  "AJW  WARDEX"  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  

w Słupnie; Autostradę Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu 

od 

odwołania; 

zasądza  od  odwołującego  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie 

zamówienia:  "AJW  WARDEX"  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Słupnie;  Autostrady 

Mazowieckiej Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie  (ul. Stefana Żeromskiego 112, 05-

250  Słupno)  na  rzecz  zamawiającego  -  Skarbu  Państwa  Generaln

ego

  Dyrektor

a

Dróg Krajowych i Autostrad Oddział GDDKiA w Rzeszowie (ul. Legionów 20, 35-959 

Rzeszów)  kwotę  3600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  00  groszy) 

obejmującą kwotę wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710

, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni 

od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  

do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:     

………………………….… 

Członkowie:  

………………………….… 

………………………….… 

Sygn. akt: KIO 822/23 

U z a s a d n i e n i e 

Postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  

pn. 

„Całoroczne  (bieżące  i  zimowe)  utrzymanie  dróg  krajowych  będących  

w  administracji  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie,  

w  podziale  na 

4  części:  Część  1  –  utrzymanie  dróg  krajowych  Rejonu  w  Rzeszowie  

- autostrady A-

4 na odcinku Rzeszów Wschód (bez węzła) do Jarosław Zachód z (węzłem), 

Część  2  –  utrzymanie  dróg  krajowych G  i  GP  Rejonu  w  Przemyślu,  Część  3  –  utrzymanie 

dróg  krajowych  G  i  GP  Rejonu  w  Lesku,  Część  4  –  utrzymanie  dróg  krajowych  G,  GP  i  S 

Rejonu  

w  Nisku.

”,  numer  postępowania  O/RZ.D-3.2421.27.2022,  zostało  wszczęte  ogłoszeniem 

opublikowanym 

w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  w  dniu  14.11.2022  r.  pod  nr 

Dz.U./S  S219-629152-2022-PL  przez 

Skarb  Państwa  Generalnego  Dyrektora  Dróg 

Krajowych  

i Autostrad Oddział w Rzeszowie, zwanego dalej: „Zamawiającym”. Do wyżej wymienionego 
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zastosowanie znajdują przepisy ustawy  

z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2022  r.  poz.  1710,  z 

późn. zm.), zwanej dalej: „Pzp” albo „ustawą Pzp”. 

Dnia  27

.03.2023  r.  (wpływ  do  Prezesa  KIO  w  wersji  elektronicznej  podpisane 

podpisem  cyfrowym  za  pośrednictwem  elektronicznej  skrzynki  podawczej  -  ePUAP) 

odwołanie  złożyli  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia:  "AJW 

WARDEX" 

Sp. 

z 

o.o.  

z  siedzibą  w  Słupnie  (Lider);  Autostrada  Mazowiecka  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie 

(adres  Lidera: 

ul.  Stefana  Żeromskiego  112,  05-250  Słupno),  zwani  dalej  także 

„Odwołującym”,  

na niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego - Skarbu Państwa - Generalnego 

Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad,  podjętą  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, 

prowadzonego przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział  

w  Rzeszowie  w  trybie  przetargu  nieogra

niczonego  pn.  „Całoroczne  (bieżące  i  zimowe) 

utrzymanie  dróg  krajowych  będących  w  administracji  Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  

i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie,  w  podziale  na  4  części:  Część  1  -  utrzymanie  dróg 

krajowych Rejonu w Rzeszowie  - autostrady A-

4 na odcinku Rzeszów Wschód (bez węzła) 

do  Jarosław  Zachód  (z  węzłem),  Część  2  -  utrzymanie  dróg  krajowych  G  i  GP  Rejonu  w 

Przemyślu,  

Część  3  -  utrzymanie  dróg  krajowych  G  i  GP  Rejonu  w  Leski,  Część  4  -  utrzymanie  dróg 

krajowych  G,  GP  i  S  Rejonu  w  Nisku",  numer  referencyjny  O/RZ.D-3.2421.27.2022,  w 

zakresie  Części  4  (dalej  także  jako  „Postępowanie”),  polegającej  na  skierowaniu  do 

Odwołującego  wezwania  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie 

wyliczenia  ceny  oraz  jej  istotnych  części  składowych  w  celu  ustalenia  czy  cena  oraz  jej 

istotne  części  składowe  zaoferowane  w  Postępowaniu  są  rażąco  niskie  w  stosunku  do 

przedmiotu 

zamówienia  

oraz  czy  oferta  uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  specyfikacji  warunków 

zamówienia (dalej także „SWZ”).  Odwołujący zarzucił naruszenie: 

1)  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  art.  223  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez  wezwanie 

Odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia 

ceny oraz jej istotnych części składowych wobec stwierdzenia, że cena oraz jej istotne 

części składowe zaoferowane przez Odwołującego wydają się rażąco niskie w stosunku 

do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia,  podczas  gdy  zaoferowana  przez 

Odwołującego  cena  oraz  jej  istotne  części  składowe  nie  powinny  budzić  wątpliwości 

Zamawiającego,  a  nadto  244  pozycje  uznane  przez  Zamawiającego  za  wątpliwe  nie 

mają charakteru istotnych części składowych ceny zarówno w sensie wartościowym jak 

też merytorycznym,  bowiem  ich  wartościowy  udział  w  przedmiocie zamówienia nie jest 

znaczny  oraz  od  wykonania  tych  pozycji  nie  zależy  osiągnięcie  zasadniczych  celów,  

dla  których  zamówienie  jest  udzielane.  Tym  samym,  brak  było  spełnienia  przesłanek  

dla wystosowania do Odwołującego wezwania w powyższym trybie; 

2)  art.  74  ust.  1  ustawy  Pzp 

poprzez  nieudostępnienie  Odwołującemu  protokołu 

zamówienia  obejmującego  m.in.  wskazanie  wartości  zamówienia,  pomimo  takiego 

obowiązku, a tym samym utrudnienie sformułowania zarzutów odwołania. 

W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił: 

1)  na  podstawie  art.  536  ustawy  Pzp

,  o  zobowiązanie  Zamawiającego  do  przedstawienia 

wszelkich dokumentów dotyczących szacowanej wartości zamówienia, w tym protokołu 

postępowania o udzielenie zamówienia; 

2)  na  podstawie  art.  554  ust.  3  ustawy  Pzp

,  o  uwzględnienie  odwołania  w  całości  i 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  wezwania  Odwołującego  do 

udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oraz  jej 

istotnych części składowych w celu ustalenia czy cena oraz jej istotne części składowe 

zaoferowane  

w Postępowaniu są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta 

uwzględnia  wszystkie  wymagania  zawarte  w  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia. 

Ponadto,  wnosił  o  zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów 

postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. 

W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał: 

W  ramach  u

wag  wstępnych:  Pismem  z  dnia  15  marca  2023  r.,  znak:  O/RZ.D-

3.2421.27.2022,  Zamawiający  działając  na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  art. 

223  ust.  1  ustawy  Pzp

,  w  celu  ustalenia  czy  cena  oraz  jej  istotne  części  składowe 

zaoferowane w Postępowaniu są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz 

czy oferta uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w SWZ, zwrócił się do Odwołującego o 

udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych 

części  składowych  (dalej  także  jako  „Wezwanie”).  Zamawiający  stwierdził  w  Wezwaniu,  że 

istotne części składowe zaoferowanej przez Odwołującego ceny wydają się rażąco niskie w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego co do możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia.  Wątpliwości  Zamawiającego  wzbudziły  w 

szczególności 

pozycje  

w poszczególnych Grupach Prac (tj. 18 pozycji w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, 2 pozycje 

w Grupie Prac nr 2 - 

Pobocza i pasy rozdziału, 3 pozycje w Grupie Prac nr 3 - Korpus drogi, 

28  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  4  -  Odwodnienie,  1  pozycja  w  Grupie  Prac  nr  5  -  Chodniki, 

ścieżki rowerowe, 15 pozycji w Grupie Prac nr 6 - Oznakowanie, 17 pozycji w Grupie Prac nr 

Urządzenia BRD, 19 pozycji w Grupie Prac nr 8 - Estetyka, 65 pozycji w Grupie Prac nr 9 

Urządzenia  wspomagające,  48  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  10b  -  Zimowe  Utrzymanie  Dróg 

(dalej  także  „ZUD”),  26  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  12  -  Utrzymanie  czystości  oraz  prace 

naprawcze  

i  konserwacyjne  na 

obiektach  inżyniera).  Zamawiający  nadto  wskazał,  że  te  242  pozycje  

w  ofercie  Odwołującego  są  wycenione  na  poziomie  istotnie  niższym  niż  w  szacunkowej 

kalkulacji  wartości  zamówienia  lub  są  zaniżone  w  stosunku  do  średnich  cen  z  ofert 

pozostałych wykonawców. Zamawiający, powołując się na treść art. 224 ust. 1  ustawy Pzp 

wezwał  Odwołującego  do  udzielenia  wyczerpujących  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów, 

dotyczących  wyliczenia  zaoferowanej  ceny  zamówienia  podstawowego  oraz  zamówienia 

objętego  prawem  opcji.  Dowody:  wezwanie  do  wyjaśnienia  wysokości  zaoferowanej  ceny  

z  dnia  15  marca  2023 r., 

oferta Odwołującego. Zważywszy, iż Zamawiający - uzasadniając 

Wezwanie - 

powoływał się wycenę 242 pozycji dokonaną przez Odwołującego na poziomie 

istotnie  niższym  niż  w  szacunkowej  kalkulacji  wartości  zamówienia,  a  także  na  poziomie 

niższym  w stosunku do średnich cen z  ofert  pozostałych wykonawców, Odwołujący  w  dniu  

21  marca  2022  r.  zwrócił  się  do  Zamawiającego  z  wnioskiem  o  udostępnienie  wszystkich 

ofert,  jakie  wpłynęły  w  Postępowaniu,  a  także  wszelkich  dokumentów  dotyczących 

szacowanej  wartości  zamówienia,  w  tym  również  dotyczących  szacunkowej  wartości 

poszczególnych  pozycji  kosztorysowych.  Wyżej  wymienione  wnioski  zostały  skierowane  do 

Zamawiającego  

za  pośrednictwem  Platformy  zakupowej  pod  adresem  https://gddkia.eb2b.c0m.pl  (środka 

komunikacji elektronicznej przyjętego zgodnie z pkt 14 SWZ). Dowody: pismo Odwołującego 

z  dnia  21  marca  2023  r.  z  wnioskiem  o  przesłanie  wszelkich  dokumentów  dotyczących 

szacowanej wartości zamówienia wraz z potwierdzeniem wczytania do Platformy zakupowej, 

pismo Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o udostępnienie wszystkich ofert, 

jakie wpłynęły w Postępowaniu wraz z potwierdzeniem wczytania do Platformy zakupowej. 

Pismem  z  dnia  22  marca  2023  r.  Zamawiający  przekazał  Odwołującemu  oferty  złożone  

w Postępowaniu z wyłączeniem informacji zastrzeżonych przez wykonawców jako tajemnica 

przedsiębiorstwa.  W  Postępowaniu,  oprócz  oferty  Odwołującego,  wpłynęły  oferty:  L.  K. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  L.  K.  Firma  Usługowo-Handlowo-

Produkcyjna,  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  Saferoad  Grawil  Sp.  z  o.  o  z 

sied

zibą we Włocławku. Dowody: pismo Zamawiającego z dnia 22 marca 2023 r., oferta L. K. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  L.  K.  Firma  Usługowo-Handlowo-

Produkcyjna, 

oferta 

ZABERD 

Sp. 

z 

o. 

o.  

z  siedzibą  we  Wrocławiu,  oferta  Saferoad  Grawil  Sp.  z  o.  o  z  siedzibą  we  Włocławku.  Do 

dnia  wniesienia  niniejszego  odwołania,  Zamawiający  ani  nie  ustosunkował  się  do  wniosku 

Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. o udostępnienie wszelkich dokumentów dotyczących 

szacowanej wartości zamówienia, ani nie przekazał wnioskowanych dokumentów. Powyższe 

w  ocenie  Odwołującego  -  może  dawać  podstawę  do  stwierdzenia,  iż  Zamawiający  

nie  dysponuje  szczegółową  szacunkową  kalkulacją  wartości  zamówienia  lub  dokumentami  

ją  uzasadniającymi,  ewentualnie  nie  przekazał  Wykonawcy  tych  dokumentów  celem 

utrudnienia uzasadnienia zarzutów odwołania (lub badania zasadności wezwania). 

W ramach zarzut

ów oraz ich uzasadnienia: Stosownie do treści art. 224 ust. 1 ustawy Pzp - 

jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  

w  d

okumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  

od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,  

lub  ich  istotnych  części  składowych.  Z  kolei,  stosownie  do  art.  223  ust.  1  ustawy  Pzp,  

w 

toku  badania  i  oceny  ofert  zamawiający  może  żądać  od  wykonawców  wyjaśnień 

dotyczących  treści  złożonych  ofert  oraz  przedmiotowych  środków  dowodowych  lub  innych 

składanych  dokumentów  lub  oświadczeń.  Na  gruncie  wyżej  wymienionego  przepisu, 

procedura wyjaśniająca może zostać wszczęta, w sytuacji, gdy zaoferowana cena wydaje się 

rażąco  niska  w  stosunku do  przedmiotu  zamówienia i  budzi  wątpliwości zamawiającego  co 

do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia lub w sytuacji, gdy istotna część składowa 

ceny  lub  k

osztu  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia. 

Zamawiający  w  treści  Wezwania  stwierdził,  iż  istotne  części  składowe  zaoferowanej  przez 

Odwołującego ceny wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą 

wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  przez  Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia.  Za  istotne 

części  składowe  ceny  Zamawiający  uznał  242  pozycje  w  poszczególnych  Grupach  Prac, 

wskazując,  iż  zostały  one  wycenione  na  poziomie  istotnie  niższym  niż  w  szacunkowej 

kalkulacji  wartości  zamówienia  lub  są  zaniżone  w  stosunku  do  średnich  cen  z  ofert 

pozostałych wykonawców. Przypomnienia wymaga, że rażąco niska cena to taka, która jest 

nierealistyczna, niewiarygodna w kontekście aktualnej sytuacji rynkowej. Nie wystarczy więc, 

aby  cena  zasadniczo  odbiegała  od  wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

pozostałych  ofert  złożonych  w  postępowaniu.  Istotne,  aby  była  to  cena  taka,  że  przy 

zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby nieopłacalne. Musi 

to  być  cena  rażąco  niska  w  stosunku  do  konkretnego  przedmiotu  zamówienia, 

uwzględniającego  specyfikę  rynku  (zol).  A.  Gawrońska-Baran  [w:]  E.  Wiktorowska,  A. 

Wiktorowski,  P.  Wójcik,  A.  Gawrońska-  Baran,  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz 

aktualizowany,  LEX/el.  2023,  art.  224. 

Nie  można  również  zapominać,  że  okolicznością 

notoryjną,  a więc nie wymagającą żadnego dowodu jest fakt,  że na  każdą  cenę ma wpływ 

cały szereg okoliczności i czynników indywidualnie dotyczących każdego przedsiębiorcy. Tak 

jak zestawienie różnych cen nie może stanowić dowodu, że cena jednego przedsiębiorcy jest 

realna,  a  każda  niższa  cena  jest  ceną  nierynkową  -  ponieważ  różne  podmioty,  o  różnej 

historii  na  rynku,  różnej  wiarygodności  finansowej,  różnych  relacjach  handlowych,  innej 

specyfice  pracy  oraz  doświadczeniu,  uzyskają  różne  ceny  ofertowe  w  zakresie  oferowanej 

usługi. 

Nie 

świadczy 

to 

natomiast  

o oferowaniu, podejrz

eniu oferowania ceny rażąco niskiej, a o prawidłowym funkcjonowaniu 

konkurencyjnej  gospodarki  rynkowej  i  zawsze  w  na  rynku  konkurencyjnym  znajdą  się 

podmioty, które oferują wykonanie danej usługi w znacznie wyższej cenie niż ich konkurent. 

W świetle art. 224 ust. 1 ustawy Pzp dla powstania obowiązku wezwania do wyjaśnień nie 

jest wystarczające, że jakikolwiek element oferty budzi wątpliwości co do realności wyceny, 

bowiem przepis ten wprost stanowi, że dotyczy to tylko elementów istotnych. Ustawa Pzp nie 

określa,  według  jakich  kryteriów  należy  oceniać  kwestię  istotności  elementu  składowego 

ceny. Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 8 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3005/21, 

stwierdziła, że istotne są te elementy, których wartościowy udział w przedmiocie zamówienia 

jest znaczny lub od których - ze względu na ich merytoryczne znaczenie - zależy osiągnięcie 

zasadniczych celów, dla których zamówienie jest udzielane. Chodzi więc o elementy istotne 

pod  względem  wartościowym  lub  merytorycznym,  mogące  zaważyć  na  powodzeniu 

zamówienia jako całości (zob. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 08.11.2021 r., sygn. akt 

KIO  3005/21,  LEX  nr  3347371). 

Podobne  stanowisko  zajęła  Krajowa  Izba  Odwoławcza  

w  wyroku  z  dnia  17.03.

2022  r.,  sygn.  akt  KIO  548/22:  „Jak  wskazuje  się  w  orzecznictwie  

za istotne składniki ceny uznaje się te elementy, których wartościowy udział w przedmiocie 

zamówienia jest znaczny lub od których - ze względu na ich merytoryczne znaczenie - zależy 

osiągnięcie  zasadniczych  celów,  dla  których  zamówienie  jest  udzielane.  Będą  to  zatem 

elementy  istotne  pod  względem  wartościowym  lub  merytorycznym,  mogące  zaważyć  

na  powodzeniu  zamówienia  jako  całości”  (zob.  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

z 17.03.2022 r., sygn. akt KIO 548/22, LEX nr 3399579). 

W świetle powyższego, wszczęcie 

procedury  wyjaśnień  nie  jest  uzależnione  od  uznania  Zamawiającego,  a  od  zaistnienia 

określonych  w  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  przesłanek,  w  tym  uzasadnionych  wątpliwości 

Zamawiającego.  Nie  można  również  zapominać,  że  rozpoczęcie  takiej  procedury  przez 

Zamawiającego  winno  zostać  poprzedzone  szczegółową  i  rzetelną  analizą  wszystkich 

okoliczności danego przypadku, w tym tych oczywistych, które uzasadniają niezasadność jej 

prowadzenia. Do takich „okoliczności oczywistych” należą m. in. zawyżone ceny ofert innych 

wykonawców  (zob.  wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  14.12.2018  r.,  sygn.  akt  KIO 

2499/18, LEX nr 2609496). 

Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy, w pierwszej 

kolejności  podniósł,  iż  242  pozycje  wskazane  przez  Zamawiającego  w  Wezwaniu  nie  mają 

charakteru istotnego, bowiem nie zależy od nich osiągnięcie zasadniczych celów, dla których 

zamówienie  jest  udzielane,  a  także  ich  wartościowy  udział  w  przedmiocie  zamówienia  nie 

jest  znaczny.  Innymi  słowy  nie  są  to  elementy  istotne  pod  względem  wartościowym,  czy 

merytorycznym.  Przypomni

ał,  że  celem  zamówienia  jest  całoroczne  utrzymanie  dróg 

krajowych  G,  GP  i  S  Rej

onu  w  Nisku  zarządzanych  przez  Generalną  Dyrekcję  Dróg 

Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie.  Z  punktu  widzenia  osiągnięcia  tego  celu 

znaczenie  ma  jedynie  Grupa  Prac  nr  11  - 

Zarządzanie  Kontraktem.  Zwrócił  uwagę,  że 

Zarządzanie Kontraktem to - na gruncie Szczegółowej Specyfikacji Technicznej D-10.10.01z 

działania  wykonawcy  polegające  na  koordynacji  prowadzonych  prac  utrzymaniowych  na 

drodze,  całodobowym monitorowaniu stanu  przejezdności  sieci  drogowej  (w tym  warunków 

atmosferycznych)  

oraz  patrolowani

a  dróg  i  prowadzenia  prac  interwencyjnych  na  drodze.  Zgodnie  z  pkt  5.2. 

wyżej  wymienionej  specyfikacji,  nadzorem  wykonawcy  objęte  są  następujące  czynności: 

kontrola  drogi  pod  względem  przejezdności,  utrzymanie  i  czystości  w  zakresie  zgodnym  

z  zapisami  nin

iejszego  zamówienia  i  obowiązującymi  przepisami  prowadzonych  prac, 

bieżący  monitoring  warunków  atmosferycznych,  zimowe  utrzymanie  dróg,  kontrola  stanu 

technicznego oraz pracy urządzeń wykorzystywanych w trakcie realizacji usługi. Co więcej, 

celem  prawidłowej  realizacji  przedmiotu  zamówienia  wykonawca  jako  odpowiedzialny  za 

jakość  wykonywanych  prac oraz  za  ich zgodność  z  wymaganiami kontraktu  w  okresie jego 

trwania  musiał  zapewnić  niezbędny  nadzór  nad  wszystkim  pracami  wykonywanymi  w 

ramach  umowy.  W  tym  celu 

wykonawca  zobowiązany  był  do  zapewnienia  wymaganego 

personelu  

oraz  zorganizowania  Punktu  Obsługi  Kontraktu.  Nie  ulega  wątpliwości,  że  jest  to  jeden  

z  kluczowych  elementów  skupiających  na  sobie  meritum  przedmiotu  zamówienia,  

tj.  utrzymanie dróg.  I to od  właściwego prowadzenia prac  należących  do  Grupy  Prac  nr  11 

Zarządzanie  Kontraktem  zależy  osiągnięcie  celu,  dla  którego  zamówienie  jest  udzielane,  

tj. całoroczne utrzymanie dróg krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku. Dowód: Szczegółowa 

Specyfikacja  Techniczna  D-

10.10.01z  Zarządzanie  Kontraktem.  Powyższej  argumentacji  

z pewnością nie można sformułować wobec wskazanych przez Zamawiającego w Wezwaniu 

18 pozycji w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, 2 pozycji w Grupie Prac nr 2 - Pobocza i pasy 

rozdziału,  3  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  3  -  Korpus  drogi,  28  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  4  - 

Odwodnienie, 1 pozycji w Grupie Prac nr 5 - 

Chodniki, ścieżki rowerowe, 15 pozycji w Grupie 

Prac  nr  6  -  Oznakowanie,  17  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  7  - 

Urządzenia  BRD,  19  pozycji  w 

Grupie Prac nr 8 - Estetyka, 65 pozycji w Grupie Prac nr 9 - 

Urządzenia wspomagające, 48 

pozycji  

w  Grupie  Prac  nr  10b  - 

Zimowe  Utrzymanie  Dróg,  26  pozycji  w  Grupie  Prac  nr  12  - 

Utrzymanie czystości oraz prace naprawcze i konserwacyjne na obiektach inżyniera). Co zaś 

istotne  

w  kontekście  powyższych  rozważań  -  Grupa  Prac  nr  11  -  Zarządzanie  Kontraktem  

nie została objęta Wezwaniem Zamawiającego. Zamawiającemu w zakresie tej grupy, mimo, 

że  (jak  zostało  podniesione  wyżej)  stanowi  ona  istotny  składnik  ceny  pod  względem 

merytorycznym,  zaoferowana  cena  nie  wydała  się  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  i  nie  wzbudziła  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania 

przedmiotu zamówienia zgodnie z jego wymaganiami. Wskazane w Wezwaniu 242 pozycje, 

które  wzbudziły  wątpliwość  Zamawiającego,  z  osobna  nie  stanowią  również  istotnych 

elementów,  których  wartościowy  udział  w  przedmiocie  zamówienia  jest  znaczny.  Nie  są  to 

elementy  istotne  pod  względem  wartościowym,  które  uzasadniałyby  rozpoczęcie  procedury 

wyjaśniającej  na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp.  Skoro  zatem  Wezwanie 

Zamawiającego nie dotyczy elementów (składników) istotnych ceny, to w świetle art. 224 ust. 

1  ustawy  Pzp 

nie  powstał  obowiązek  po  stronie  Zamawiającego  wezwania  Odwołującego  

do  wyjaśnień  ich  wysokości.  Asumptem  powstania  wątpliwości  po  stronie  Zamawiającego  

i  skierowania  Wezwania  była  właśnie  wycena  dokonana  przez  Odwołującego  242  pozycji 

wskazanych w Wezwaniu, które zdaniem Zamawiającego stanowią istotne części składowe 

zaoferowanej  ceny.  Zatem  już  z  powyższych  względów  czynność  Zamawiającego  winna 

zostać  unieważniona,  jako  rażąco  sprzeczna  z  ustawą  Pzp.  Jak  już  zostało  podniesione 

wyżej,  dla  powstania  obowiązku  wezwania  do  wyjaśnień  nie  jest  wystarczające,  że 

jakiko

lwiek element oferty budzi wątpliwości co do realności wyceny, bowiem w świetle art. 

224 ust. 1 ustawy Pzp 

obowiązek wezwania dotyczy tylko elementów istotnych, a Wezwanie 

swoim  zakresem  takich  istotnych  elementów  nie  obejmuje  (o  czym  szerzej  była  mowa 

pow

yżej).  Niezależnie  jednak  od  powyższego,  koniecznym  jest  odniesienie  się  do 

stanowiska Zamawiającego zawartego w Wezwaniu, jakoby w szczególności 242 pozycje w 

ofercie  Odwołującego  wycenione  zostały  na  poziomie  istotnie  niższym  niż  w  szacunkowej 

kalkulacji 

wartości  zamówienia  lub  były  zaniżone  w  stosunku  do  średnich  cen  z  ofert 

pozostałych  wykonawców,  co  z  kolei  uzasadniało  udzielenie  przez  Odwołującego 

wyczerpujących  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny 

zamówienia  podstawowego  oraz  zamówienia  objętego  prawem  opcji.  Punktem  odniesienia 

Zamawiającego  do  podejrzenia  rażąco  niskiej  ceny  są  szacunkowa  kalkulacja  wartości 

zamówienia  i  średnia  cen  ofert  pozostałych  wykonawców.  Przy  czym,  co  istotne 

Zamawiający  nie  udostępnił  Odwołującemu  dokumentów  związanych  z  szacowaniem 

wartości zamówienia (a jedynie oferty pozostałych wykonawców). Może to dawać podstawę 

do  stwierdzenia,  że  Zamawiający  nie  dysponuje  szacunkową  kalkulacją  zamówienia,  a 

wobec  tego  niemożliwym  było  powstanie  po  jego  stronie  wątpliwości  w  oparciu  o  ten 

dokument. 

Odnosząc  się  do  wątpliwości  Zamawiającego  w  zakresie rażąco  niskiej  ceny  zaoferowanej 

przez  Odwołującego,  które  powstały  w  związku  z  porównaniem  cen  Odwołującego  ze 

średnią  cen  ofert  pozostałych  wykonawców,  stwierdził,  iż  wątpliwości  te  były  pozorne  i 

złudne,  a  tym  samym  nieuzasadnione.  W  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  przed 

skierowaniem  Wezwania,  nie  przeprowadził  szczegółowej  i  rzetelnej  analizy  wszystkich 

okoliczności, dających mu podstawę do wszczęcia procedury wyjaśniającej. Podkreślił, że w 

zakresie zamówienia podstawowego, tj. obejmującego Grupy Prac od 1 do 12: Odwołujący 

zaoferował  cenę  109.357.175,88  zł  netto,  wykonawca  L.  K.  Firma  Usługowo-Handlowo-

Produkcyjna zaoferował cenę netto 115.071.394,13 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o. 

z  siedzibą  we  Wrocławiu  zaoferował  cenę  128.174.954,58  zł  netto,  wykonawca  Saferoad 

Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku zaoferował cenę 130.809.735,39 zł netto. Średnia 

wszystkich  ww.  cen  netto  zaoferowanych  pr

zez  wszystkich  wykonawców,  w  tym 

Odwołującego  wyniosła  120.853.315,00  zł,  a  zatem  oferta  Odwołującego  w  zakresie 

zamówienia  podstawowego  była  jedynie  o  9,5  %  niższa  od  średniej  ceny  netto  wszystkich 

ofert.  Podobnie 

było,  gdy  porówna  się  ceny  netto  zaoferowane  przez  wykonawców,  w  tym 

Odwołującego  

dla  poszczególnych  Grup  Prac.  Ceny  zaoferowane  przez  Odwołującego  również 

pozosta

wały  nieznacznie  niższe  od  średniej  ceny  netto  za  poszczególną  Grupę  Prac,  a  w 

niektórych  przypadkach  ceny  zaoferowane  przez  Odwołującego  były  wyższe  niż  średnia  

(w szczególności dotyczy to Grupy Prac nr 2 - Pobocza i pasy rozdziału, Grupy prac nr 3 - 

Korpus  drogi,  czy  Grupy  Prac  nr  10a  i  10  c  - 

Zimowego  Utrzymania  Dróg.  Przy  tak  dużej 

wartości  zamówienia,  trudno  zgodzić  się  z  Zamawiającym,  iż  w  takiej  sytuacji  zaistniały 

uzasadnione  wątpliwości  zaoferowania  przez  Odwołującego  ceny  nierealistycznej, 

niewiarygodnej,  zasadniczo  odbiegającej  od  średniej  cen  pozostałych  ofert  złożonych  

w Postępowaniu oraz takiej, przy której wykonanie zamówienia okazałoby się nieopłacalne. 

N

a każdą cenę miał wpływ cały szereg okoliczności i czynników indywidualnie dotyczących 

każdego  przedsiębiorcy  i  nie  świadczy  to  o  podejrzeniu  oferowania  ceny  rażąco  niskiej. 

Dowód:  zestawienia cen  netto  ofert  wszystkich wykonawców  z  podziałem  na  poszczególne 

Grupy  Prac. 

Gdy  chodzi  zaś  o  poszczególne  pozycje  wskazywane  przez  Zamawiającego  

w  Wezwaniu,  podni

ósł,  że  pozycje  nr  30,  39,  41,  90,  241  z  Wezwania  zostały  wycenione 

przez Odwołującego najwyżej, co prowadzi do wniosku, że wątpliwości Zamawiającego były 

nieuzasadnione. Mowa tutaj o: 

pozycji nr 5.8 Udrożnienie i oczyszczenie kanalizacji średnica 

powyżej  81  cm  w  Grupie Prac nr  4  -  Odwodnienie.  Cena netto za tą pozycję zaoferowana 

przez  Odwołującego  wyniosła  54,528,00  zł,  podczas  gdy  pozostali  wykonawcy  zaoferowali 

ceny niższe (wykonawca L. K. Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna - 48.384,00 zł netto, 

wykonawca  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  -  38.400,00  zł,  wykonawca 

Saferoad Grawil Sp. z o. o z si

edzibą we Włocławku - 41.948,16 zł; pozycji nr 12.3 Wymiana 

/  wykonanie  przepustu  drogowego  o  średnicy  121  do  150  cm  w  Grupie  Prac  nr  4  - 

Odwodnienie.  Cena  netto  za  tą  pozycję  zaoferowana  przez  Odwołującego  wyniosła 

34.200,00 zł, podczas gdy pozostali wykonawcy zaoferowali ceny niższe (wykonawca  L. K. 

Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna - 32.328,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. 

o. z siedzibą we Wrocławiu - 27.600,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą 

we  Włocławku  -  22.484,88  zł;  pozycji  nr  18.2  Wymiana  /  wykonanie  betonowego  łącznika 

ścieku  drogowego  ze  skarpowym  w  Grupie  Prac  nr  4  -  Odwodnienie.  Cena  netto  za  tą 

pozycję  zaoferowana  przez  Odwołującego  wynosi  4.000,00  zł,  podczas  gdy  pozostali 

wykonawcy  zaoferowali  ceny  niższe  (wykonawca  L.  K.  Firma  Usługowo-Handlowo-

Produkcyjna - 

3.740,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu - 

3.200,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku  - 2.059,60 zł; 

pozycji nr 3.5 Zakup i ustawienie koszy na śmieci w Grupie Prac nr 8 - Estetyka. Cena netto 

za tą pozycję zaoferowana przez Odwołującego wynosi 17.600,00 zł, podczas gdy pozostali 

wykonawcy  zaoferowali  ceny  niższe  (wykonawca  L.  K.  Firma  Usługowo  –  Handlowo- 

Produkcyjna - 

13.420,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu - 

15.400,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku - 14.499,98 zł; 

pozycji  nr  33.1  Wykonanie  lokalnych  napraw  powierzchni  konstrukcji  betonowej  betonem 

konstrukcyjnym  w  Grupie  Prac  nr  12  - 

Utrzymanie  czystości  oraz  prace  naprawcze  i 

konserwacyjne  na  obiektach  inżynierskich.  Cena  netto  za  tą  pozycję  zaoferowana  przez 

Odwołującego  wyniosła  25.000,00  zł,  podczas  gdy  pozostali  wykonawcy  zaoferowali  ceny 

niższe  (wykonawca  L.  K.  Firma  Usługowo-Handlowo-Produkcyjna  -  16.600,00  zł  netto, 

wykonawca  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  -  7.000,00  zł,  wykonawca 

Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku - 21.710,20 zł. W ocenie Odwołującego, 

absurdalnym ze strony Zamawia

jącego było również wskazywanie, iż pozycje nr 25, 29, 30, 

36,  39,  41,  45,  67,  76,  90,  113,  140,  143,  146,  147,  149,  159,  217,  218,  241  Wezwania 

budzą 

jego 

wątpliwości 

co 

do 

rażąco 

niskiej 

ceny,  

w  sytuacji,  gdy  cena  netto  zaoferowana  przez  Odwołującego  dla  tych  pozycji  była  wyższa  

od średniej ceny netto wszystkich ofert. Podobnie wyglądała sytuacja z pozycjami nr 1, 2, 5, 

211, 215, 217, 218, 219, 220, 222, 228, 230, 232, 240, 241 wskazanymi w Wezwaniu, gdzie 

Odwołujący  za  te  pozycje  zaoferował  ceny  powyżej  70%  średniej  ceny  netto  wszystkich 

ofert. 

Szczególnej uwagi wymagają pozycje nr 3, 8, 9, 10, 11, 14, 16, 20 Wezwania, które w 

istocie  tylko  pozornie  budz

iły  wątpliwości  Zamawiającego.  W  tych  bowiem  pozycjach 

Odwołujący co prawda zaoferował cenę netto poniżej 70% średniej ceny netto ze wszystkich 

ofert,  ale  cena  po

dana  przez  Odwołującego  miała  bezpośredni  związek  z  cenami  z 

poprzednich 

pozycji, 

które 

to  

z  kolei  wątpliwości  Zamawiającego  już  nie  budziły  ani  w  oparciu  o  szacunkową  kalkulację 

zamówienia,  ani  w stosunku  do  średnich cen  z  ofert  pozostałych  wykonawców. Mowa tutaj  

o 

pozycji nr 7.2 Frezowanie nawierzchni z odwiezieniem frezów na składowisko  - za każdy 

dalszy 1 cm różnicy w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia. Odwołujący za tę pozycję zaoferował 

cenę netto 16.000,00 zł, która to wzbudziła wątpliwość Zamawiającego. Cena ta uzależniona 

była  od  ceny  podanej  w  pozycji  wyższej  -  nr  7.1  Frezowanie  nawierzchni  na  głębokość  

do 4 cm z odwiezieniem frezów na składowisko, tj. 60.000,00 zł netto, której to Zamawiający  

w  Wezwaniu  nie  kontest

ował  i  wymagał  złożenia  wyjaśnień.  Tym  samym  Odwołujący 

oferując cenę 60.000,00 zł netto za pozycję Frezowanie nawierzchni na głębokość do 4 cm  

z odwiezieniem frezów na składowisko, nie mógł zaoferować wyższej ceny niż 16.000,00 zł 

netto za pozycję Frezowanie nawierzchni z odwiezieniem frezów na składowisko - za każdy 

dalszy 1 cm różnicy, pozycji nr 21.2 Wymiana i wykonanie podbudowy zasadniczej z gruntu 

stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 - 

za każdy dalszy 1 cm różnicy z Grupy Prac  

nr  1  - 

Nawierzchnia.  Odwołujący  za  tę  pozycję  zaoferował  cenę  netto  123,00  zł,  która  to 

wzbudziła wątpliwość Zamawiającego. Cena ta uzależniona była od ceny podanej w pozycji 

wyższej, tj.  nr  21.1 Wymiana/  wykonanie podbudowy  zasadniczej  z  gruntu stabilizowanego 

spoiwem hydraulicznym C4/4 o grubości 18 cm, tj. 1.480,00 zł netto, której to Zamawiający  

w  Wezwaniu  nie  kontest

ował  i  wymagał  złożenia  wyjaśnień.  Tym  samym  Odwołujący 

oferując  cenę  1.480,00 zł  netto  za  pozycję  Wymiana/  wykonanie podbudowy  zasadniczej  z 

gruntu stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 o gru

bości 18 cm, nie mógł zaoferować 

wyższej  ceny  niż  123,00  zł  netto  za  pozycję  nr  21.2  Wymiana/  wykonanie  podbudowy 

zasadniczej  

z  gruntu  stabilizowanego  spoiwem  hydraulicznym  C4/4  - 

za  każdy  dalszy  1  cm  różnicy, 

pozycji  nr  22.2  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy 

zasadniczej  z  mieszanki  związanej 

spoiwem  hydraulicznym  C5/6  - 

za  każdy  dalszy  1  cm  różnicy  w  Grupie  Prac  nr  1  - 

Nawierzchnia,  gdzie   

podana  przez  Odwołującego  cena  wzbudzająca  wątpliwość 

Zamawiającego uzależniona była od ceny wskazanej w pozycji nr 22.1 Wymiana/ wykonanie 

podbudowy 

zasadniczej  

z  mieszanki  związanej  spoiwem  hydraulicznym  C5/6  o  grubości  18  cm,  co  do  której 

podejrzeń  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  Zamawiający  już  nie  miał,  pozycji  nr  22.4 

Wymiana/ 

wykonanie 

podbudowy 

zasadniczej  z  mieszank

i  związanej  spoiwem 

hydraulicznym  C8/10  - 

za  każdy  dalszy  1  cm  różnicy  w  Grupie  Prac  nr  1  -  Nawierzchnia, 

gdzie  podana  przez  Odwołującego  cena  wzbudzająca  wątpliwość  Zamawiającego 

uzależniona  była  od  ceny  wskazanej  w  pozycji  nr  22.3  Wymiana/  wykonanie  podbudowy 

zasadniczej z mieszanki związanej spoiwem hydraulicznym C8/10 o grubości do 18 cm, co 

do której podejrzeń w zakresie rażąco niskiej ceny Zamawiający już nie miał, pozycji nr 23.2 

Wymiana/  wykonanie  podbudowy  z  betonu  cementowego  C20/25  - 

za  każdy  dalszy  1  cm 

różnicy w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, gdzie również podana przez Odwołującego cena 

wzbudzająca  wątpliwość Zamawiającego  uzależniona była od  ceny  wskazanej  w  pozycji  nr 

Wymiana/ 

wykonanie 

podbudowy  

z betonu cementowego C20/25 o 

grubości 15 cm, co do której podejrzeń w zakresie rażąco 

niskiej  ceny  Zamawiający  już  nie  miał,  powyższe  uwagi  pozostają  aktualne  w  sposób 

analogiczny również do pozostałych pozycji Wezwania,  to jest nr 14,16 i 20. Poszczególne 

ceny  oferowane  przez  Odwołującego  w  zakresie  pozycji  wskazywanych  przez 

Zamawiającego  w  Wezwaniu  były  niższe,  przy  czym  wynikało  to  z  oczywistego  i 

zauważalnego  na  pierwszy  rzut  oka  zawyżenia  cen  jednostkowych  przez  pozostałych 

wykonawców. Powyższe miało miejsce w pozycjach wskazanych w Wezwaniu, gdzie jeden z 

wykonawców  ewidentne  zawyżył  cenę  jednostkową  i  gdyby  nie  uwzględniać  tej  ceny  w 

średniej, to cena jednostkowa Odwołującego byłaby powyżej 70% tej średniej. Dotyczyło to 

w  szczególności:  wykonawcy  Saferoad  Grawil  Sp.  z  o.  o  z  siedzibą  we  Włocławku,  który 

zawyżył  ceny  pozycji  nr  7,  123,  124,  125,  126,  132,  172,  173,  188,189,191  Wezwania, 

wykonawcy ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu, który zawyżył ceny pozycji nr 13, 

240,  242  Wezwania,  wykonawcy  L.  K. 

Firma  Usługowo-Handlowo-Produkcyjna,  który 

zawyżył ceny pozycji nr 49, 53, 61, 72, 79, 81,138, 223 Wezwania. Powyższe miało miejsce 

również  w  pozycjach  wskazanych  w  Wezwaniu,  gdzie  wykonawcy  L.  K.  Firma  Usługowo-

Handlowo-

Produkcyjna  oraz  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  ewidentne 

zawyżyli 

cenę 

jednostkową  

i  gdyby  nie  uwzględniać  ich  cen  w  średniej,  to  cena  jednostkowa  Odwołującego  byłaby 

powyżej  70%  tej  średniej.  Dotyczyło  to  w  szczególności  pozycji  nr  4,  22,  33,  34,  44,  86, 

91,163,  225,  229,  231  Wezwania. 

Wreszcie  powyższe  pozostawało  aktualne  do  pozycji  z 

Wezwania, gdzie wykonawcy oferujący najdroższe ceny, to jest Saferoad Grawil Sp. z o. o z 

siedzibą  

we  Włocławku  i  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  ewidentne  zawyżyli  cenę 

jednostkową i gdyby nie uwzględniać ich cen w średniej, to ceny jednostkowe Odwołującego 

byłyby powyżej 70% tej średniej. Dotyczyło to w szczególności pozycji nr 3, 128, 129, 134, 

144,  145,  151,  152,  153  Wezwania. 

Zwrócił  uwagę  na  tzw.  mikro  pozycje,  to  jest  pozycje  

z  Wezwania  z  małymi  ilościami  i  o  małej  wartości,  w  których  wykonawcy  często  zawyżają 

ceny  jednostkowe,  a  okoliczność  ta  występowała  również  na  kanwie  niniejszej  sprawy.  Za 

pozycje  „mikro”  Odwołujący  uznał  te,  dla  których  wartość  danej  pozycji  nie  przekraczała  1 

promila  ceny  całej  oferty  średniej  (120.000,00  zł  netto  lub  mniej).  Wobec  powyższego,  w 

ocenie  Odwołującego,  aż  187  pozycji  z  Wezwania  stanowiły  mikro  pozycje  i  stanowiły  one 

nieistotny element oferty. To pozycje o nr: 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9,11,12,13,14,15,16,17,18, 20, 

233,  234,  235,  236,  237,  238,  239,  240,  241,  242.  C

o  najistotniejsze,  ich  udział  w  całej 

średniej wartości ofert (120 min  zł), to 5% (5,459%), czyli 6.597.369,61 zł netto. Co istotne 

również  -  w  warunkach  zamówienia  brak  było  postanowień  nakazujących  uwzględnienie  w 

każdej  cenie  za  jednostkę  wszystkich  składników  kosztów  (brak  zakazu  przerzucania 

kosztów 

między 

pozycjami 

kosztorysowymi). 

A 

jak 

wynika  

z  powyższych  rozważań,  niektóre  Grupy  Prac  jak  i  poszczególne  pozycje  w  tych  Grupach 

były  wycenione  przez  Odwołującego  najdrożej  ze  wszystkich  wykonawców  lub  powyżej 

średniej  ceny  wskazanej  przez  wszystkich  wykonawców,  co  z  kolei  dało  podstawę  do 

stwierdzenia,  

że Wykonawca przerzucił sobie część kosztów do innych pozycji (z tych które są wycenione 

poniżej  średniej).  Zamawiający  analizując  podstawy  do  skierowania  do  Odwołującego 

Wezwania  kompletnie  pominął  tę  okoliczność.  W  szczególności  tyczyło  się  to  Grupy  Prac 

dotyczących Zimowego Utrzymania Dróg, to jest 10a, 10b i 10c. Odwołujący za wszystkie te 

Grupy  Prac  zaoferował  Zamawiającemu  łącznie  cenę  netto  32.377.936,52  zł.  Z  kolei 

wykonawca L. K. 

Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna zaoferował cenę 39.061.166,60 zł, 

wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu zaoferował cenę 37.977.278,28 zł, 

a  wykonawca  Saferoad  Grawil  Sp.  z  o.  o  z  siedzibą  we  Włocławku  zaoferował  cenę 

zł. 

Średnia 

wszystkich 

wyżej 

wymienionych 

cen  

za świadczenie usług Zimowego Utrzymania Dróg w Grupach Prac 10a, 10b i 10c wyniosła 

36.390.283,51 zł, zatem cena zaoferowana przez Odwołującego była niższa jedynie o 11%  

od  średniej.  Trudno  mówić  zatem  o  powstaniu  po  stronie  Zamawiającego  uzasadnionych 

wątpliwości w zakresie rażąco niskiej ceny. Powyższe było istotne, albowiem Prace z Grupy 

Prac  nr  10  (Zimowe  Utrzymanie  Dróg)  to  prace  ryczałtowe  i  wykonawca  jest  zobowiązany  

do  ich  wykonywania  w  każdym  roku  obowiązywania  umowy  w  okresie  od  1  października  

do  30  kwietnia  bez  wydawania  polecenia  wykonania  przez  Zamawiającego.  Dowody: 

zestawienia  cen  netto  ofert  wszystkich  wykonawców  z  podziałem  na  poszczególne  Grupy 

Prac, oferta 

Odwołującego, oferta L. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L> 

K. 

Firma  Usługowo-Handlowo-Produkcyjna,  oferta  ZABERD  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu, 

oferta 

Saferoad 

Grawil 

Sp. 

z 

o. 

o 

z 

siedzibą  

we  Włocławku.  W  świetle  powyższych  okoliczności,  po  stronie  Zamawiającego  nie  mogły 

powstać uzasadnione wątpliwości w zakresie rzekomego zaoferowania przez Odwołującego 

rażąco  niskiej  ceny.  Zamawiający  nie  dokonał  rzeczowej  analizy  oferty  Odwołującego,  a 

wręcz  zupełnie  bezpodstawnie  żądał  od  niego  wyjaśnień  próbując  wykreować  owe 

wątpliwości  

i podejrzenia, by następnie przerzucić ciężar dowodzenia na Odwołującego. Nie ma powodu 

badania  każdego  składnika  cenowego  w  sytuacji,  kiedy  jest  on  niższy  od  cen  podanych 

przez  innych  wykonawców,  bowiem  zawsze  będą  pojawiały  się  różnice  w  wycenie, 

wynikające przede wszystkim z walki konkurencyjnej. 

Zdaniem Odwołującego, na kanwie niniejszej sprawy, nie zaistniały określone wart. 224 ust. 

1  ustawy  Pzp  i  art.  223  ust.  1  ustawy  Pzp 

przesłanki  do  wezwania  do  wyjaśnień,  bowiem 

elementy składowe ceny, w tym przede wszystkim wyceny 244 pozycji wskazywanych przez 

Zamawiającego  w  Wezwaniu  nie  miały  charakteru  istotnego  i  nie  były  tak  niskie,  żeby 

obiektywnie  wzbudzić  wątpliwości  co  do  ich  realności.  Na  potwierdzenie  twierdzeń  

w o

dwołaniu Odwołujący wskazał na następujące dowody: 

Wezwanie do wyjaśnienia wysokości zaoferowanej ceny z dnia 15 marca 2023 r.; 

Informację z otwarcia ofert z dnia 3 lutego 2023 r.; 

Ofertę Odwołującego; 

Pismo  Odwołującego  z  dnia  21  marca  2023  r.  z  wnioskiem  o  przesłanie  wszelkich 

dokumentów  dotyczących  szacowanej  wartości  zamówienia  wraz  z  potwierdzeniem 

wczytania do Platformy zakupowej; 

Pismo Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o udostępnienie wszystkich 

ofert,  jakie  wpłynęły  w  Postępowaniu  wraz  z  potwierdzeniem  wczytania  do  Platformy 

zakupowej; 

Pismo Zamawiającego z dnia 22 marca 2023 r.; 

Ofertę  L.  K.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  L.  K.  Firma  Usługowo-

Handlowo-Produkcyjna; 

Ofertę ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu; 

Ofertę Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku; 

Szczegółową Specyfikację Techniczną D-10.10.01Z Zarządzanie Kontraktem; 

Zestawienia  cen  netto  ofert  wszystkich  wykonawców  z  podziałem  na  poszczególne 

Grupy Prac. 

Zamawiający w dniu 27.03.2023 r. (przy użyciu środków komunikacji elektronicznej – 

za  pośrednictwem  platformy  zakupowej  Zamawiającego)  wezwał  wraz  kopią  odwołania,  

w  trybie  art.  524  Pzp,  uczestników  postępowania  przetargowego  do  wzięcia  udziału  

w postępowaniu odwoławczym. 

W  dniu  30

.03.2023  r.  (wpływ  do  Prezesa  KIO  w  wersji  elektronicznej  podpisane 

podpisem  cyfrowym  za  pośrednictwem  elektronicznej  skrzynki  podawczej  -  ePUAP) 

wykonawca  L.  K.

,  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod firmą  L.  K.  Firma  Usługowo  – 

Handlowo 

–  Produkcyjna  z  siedzibą  w  Raniżowie,  zwany  dalej  również  „Przystępującym”, 

zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wnosząc o 

oddalenie odwo

łania w całości. W dniu 05.04.2023 r. Izba uznała skuteczność przystąpienia 

do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego:  wykonawcy  L.  K., 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  L.  K.  Firma  Usługowo  –  Handlowo  – 

Produkcyjna z siedzibą w Raniżowie. 

W  dniu  04.04.2023  r. 

Zamawiający  wniósł  odpowiedź  na  odwołanie  w  formie 

elektronicznej z nadaniem bezpośrednio na skrzynkę e-mailową Krajowej Izby Odwoławczej, 

Odwołującego  oraz  Przystępującego.  W  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  podniósł,  

że  zarzuty  zawarte  w  treści  odwołania  oraz  wnioski  Odwołującego  nie  zasługują  

na uwzględnienie w żadnym zakresie i wniósł o oddalenie odwołania w całości; zasądzenie  

od  Odwołującego  na  rzecz  Zamawiającego  kwoty  3.600,00  zł,  stanowiącej  równowartość 

kosztów poniesionych przez Zamawiającego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie 

z  przedstawioną  fakturą.  W  uzasadnieniu  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający  wskazał  

w szczególności, że działając na podstawie art. 224 ust. 1 oraz art. 223 ust. 1 ustawy Pzp, 

pismem  z  15.03.

2023 r., zwrócił się do Konsorcjum o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia 

dowodów, w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych części składowych w celu ustalenia, 

czy  cena  oraz  jej  isto

tne  części  składowe  zaoferowane  w  Postępowaniu  są  rażąco  niskie  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  czy  oferta  uwzględnia  wszystkie  wymagania 

zawarte  w  SWZ.  Po  szczegółowym  przeanalizowaniu  oferty  złożonej  przez  Odwołującego,  

w  treści  Wezwania  Zamawiający  wskazał  pozycje,  które  wzbudziły  jego  wątpliwość  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  

w  dokumentach  postępowania.  W  ocenie  Zamawiającego  aż  242  pozycje  z  oferty 

Konsorcjum wycenio

ne zostały na poziomie niższym o co najmniej 30% niż w szacunkowej 

kalkulacji  wartości  zamówienia  lub  były  zaniżone  w  stosunku  do  średnich  cen  ofert 

pozostałych  wykonawców.  Ponadto,  Zamawiający  szczegółowo  wskazał  szereg 

obiektywnych składników, które uwzględniał będzie dokonując złożonych przez Konsorcjum 

wyjaśnień,  wskazując,  że  te  powinny  potwierdzać,  że  przedmiot  zamówienia  został 

wyceniony 

zgodnie 

z 

SWZ 

oraz  

że  oferowana  cena  jest  realna.  Odwołujący,  zamiast  przystąpić  do  składania  wyjaśnień, 

pismem  z  dnia  21.03.

2023  r.  zwrócił  się  do  Zamawiającego  z  wnioskiem  o  udostępnienie 

wszystkich ofert, które wpłynęły w niniejszym Postępowaniu oraz dokumentów dotyczących 

szacowanej  wartości  zamówienia,  w  tym  szacowanej  wartości  poszczególnych  pozycji 

kosztorysow

ych. Zamawiający w dniu 22.03.2023 r. przekazał Odwołującemu oferty złożone 

w  postępowaniu  z  wyłączeniem  informacji  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa, 

oraz  odmówił  w  dniu  29.03.2023  r.  przekazania  Szacunkowej  Kalkulacji  Wartości 

Zamówienia  wraz  materiałami  jej  dotyczącymi,  argumentując  to  faktem,  iż  wszelkie 

dokumenty  dotyczące  szacunkowej  wartości  zamówienia,  w  tym  również  dotyczące 

szacunkowej wartości poszczególnych pozycji kosztorysowych jako stanowiące załącznik do 

protokołu,  mogą  zostać  udostępnione  dopiero  po  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  lub 

unieważnieniu postępowania w odpowiedzi na odrębnie złożony wniosek. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  I  odwołania,  Zamawiający  wskazał,  że  sformułowany  przez 

Odwołującego zarzut jakoby naruszył art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 223 ust. 1 ustawy 

Pzp 

poprzez  wezwanie  Odwołującego  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  

w  zakresie  wyliczenia  ceny  oraz  jej  istotnych  części  składowych  wobec  stwierdzenia,  że 

cena  oraz  jej  istotne  części  składowe  zaoferowane  przez  Odwołującego  wydają  się rażąco 

niskie  

w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości 

wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez 

Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia,  podczas  gdy  zaoferowana  przez 

Odwołującego  cena  oraz  jej  istotne  części  składowe  nie  powinny  budzić  wątpliwości 

Zamawiającego,  a  nadto  244  pozycje  uznane  przez  Zamawiającego  za  wątpliwe  nie  mają 

charakteru  istotnych  części  składowych  ceny  zarówno  w  sensie  wartościowym  jak  też 

merytorycznym, bowiem ich wartościowy udział w przedmiocie zamówienia nie jest znaczny 

oraz  od  wykonania  tych  pozycji  nie  zależy  osiągnięcie  zasadniczych  celów,  dla  których 

zamówienie 

jest 

udzielane…,  

był  bezzasadny  i  wynikał  najprawdopodobniej  z  celowego  marginalizowania  praw  

i  obowiązków  Zamawiającego  nałożonych  na  niego  przepisami  ustawy  Pzp  lub  też  miał  

na  celu  przeciągnięcie  w  czasie  postępowania,  uzyskując  więcej  czasu  na  przygotowanie 

wyjaśnień,  do  czego  Zamawiający  nie  mógł  dopuścić  z  uwagi  chociażby  na  kończący  się  

w niedalekiej przyszłości (31.05.2023 r.) aktualnie realizowany kontrakt na utrzymanie dróg 

objętych  procedowanym  postępowaniem.  Zawarcie  nowej  umowy  na  utrzymanie  dróg  jest 

konieczne  do  spełnienia  wymogu  zapewnienia  ciągłości  prac  utrzymaniowych  na  drogach 

krajowych  dla  poprawy  bezpieczeństwa  użytkowników  oraz  zachowania  przejezdności  

i 

standardów  utrzymania  sieci  drogowej,  a  przede  wszystkim  zapewnienia  bezpieczeństwa 

na  drogach  administrowanych  przez  Oddział  GDDKiA  w  Rzeszowie.  Wszelkie  rozważania 

rozpocząć  należało  od  właściwego  pojęcia  ,,rażąco  niskiej  ceny”.  Przy  braku  definicji 

lega

lnej,  orzecznictwo  sądów,  jak  i  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wypracowało  pewne 

rozumienie tego pojęcia. ,,Punktem odniesienia do jej określenia jest przedmiot zamówienia i 

przyjąć  można,  że  cena  rażąco  niska  to  taka,  która  jest  nierealistyczna,  niewiarygodna  w 

porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w 

toku 

postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego.”  (wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  5  marca 

2021 r., sygn. akt 

KIO 451/21). Zatem jako ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę  

z  ceną  niewiarygodną,  nierealistyczną  w  porównaniu  do  cen  rynkowych  podobnych 

zamówień.  Oznacza  to  cenę  znacząco  odbiegającą  od  cen  przyjętych,  wskazującą  na  fakt 

realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy czy robót budowlanych. 

Z  brzmienia  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  wynika,  że  powzięta  przez  Zamawiającego 

wątpliwość w zakresie rażąco niskiej ceny nie musi dotyczyć wyłącznie oferowanej ceny lub 

kosztu  jako  całości,  ale  także  ich  istotnych  części  składowych.  Pogląd  ten  wyraziła  także 

Krajowa  Izba  Odwoławcza:  „Nie  tylko  cena  całkowita  oferty  może  podlegać  badaniu  pod 

kątem  rażąco  niskiej  ceny,  ale  również  jej  istotne  części  składowe.  Przepis  art.  224  ust.  1 

p.z.p. determinuje kryterium badania ceny oferty lub j

ej istotnej części składowej pod kątem 

rażąco  niskiego  charakteru,  którym  jest  przekonanie  zamawiającego  co  do  tego,  że  dana 

cena  wydaje  się  być  rażąco  niska  lub  budzi  jego  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia 

lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów.”  (wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  29 

czerwca 

r., 

sygn. 

akt 

KIO 

Z  ugruntowanego  orzecznictwa 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  jasno  wynika,  że  jako  istotnej 

części  składowej  zaoferowanej  ceny  nie  należy uznawać  wyłącznie  takiej  części  składowej 

ceny, która stanowi istotny ułamek ceny oferty, ale również składniki, od których - ze względu 

na  ich  merytoryczne  znaczenie  - 

zależy  osiągnięcie  zasadniczych  celów,  dla  których 

zamówienie  jest  udzielane  (wyrok  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  25  stycznia  2022  r., 

sygn. akt 

KIO 69/22). O rażąco niskiej cenie można mówić zatem również w przypadku, gdy 

rażąco niskie okażą się jedynie pewne ceny jednostkowe czy pewne ceny za poszczególne 

pojedyncze  prace,  niezależnie  od  tego,  czy  przekładają  się  na  rażąco  niską  cenę  w 

odniesieniu  do  całego  zamówienia.  Istotne,  aby  badanie  cen  jednostkowych  dotyczyły 

wartości,  które  stanowią  samodzielną  podstawę  rozliczania  wynagrodzenia  za  wykonanie 

poszczególnych elementów, które składają się na ogół przedmiotu zamówienia. Przepis art. 

224 ust. 1 ustawy Pzp wprost obliguje Zamawiającego do żądania stosownych wyjaśnień, w 

tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub jej istotnych części składowych, gdy te 

wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości 

Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z 

wymaganiami 

określonymi  

w dokumentach zamówienia. Zauważenia przy tym wymagało, że ,,zwroty użyte w art. 224 

ust.  1  ustawy  Pzp  "wydaje  się"  czy  "budzi  wątpliwości"  są  nieostre  i  zostały  przez 

ustawodawcę  wprowadzone  po  to,  aby  dać  zamawiającemu  szerokie  spektrum  działania  i, 

aby mógł on korzystać z tej regulacji w sytuacjach, gdy w wyniku badania złożonych ofert czy 

to cena jako całość, czy też jej składowe wydają mu się rażąco niskie i nabierze podejrzeń, 

że  za  te  ceny  nie  jest  możliwa  realizacja  zamówienia  publicznego.  Nie  zmienia  to  jednak 

tego,  że  przepis  ten  kierowany  jest  do  zamawiającego  i  uzależnia  możliwość  skierowania 

takiego wezwania od jego oceny.” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 sierpnia 2022 

r.,  sygn.  akt  KIO  1853/22). 

Z  powyższego  wywieść  można,  że  obowiązek  wezwania 

wykonawcy  do  złożenia  stosownych  wyjaśnień  aktualizował  się  będzie  z  chwilą  powzięcia 

przez  Zamawiającego  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia.  W  tym  miejscu  na 

przywołanie zasługuje stanowisko TSUE, zgodnie z którym ocena, czy oferta zawiera rażąco 

niską  cenę  następuje  dwuetapowo.  Najpierw  Zamawiający  powinien  ocenić,  czy  złożona 

oferta 

,,wydaje 

się” 

rażąco 

niska,  

co  oznacza,  że  instytucja  zamawiająca  dokonuje  oceny  prima  facie  rażąco  niskiego 

charakteru  oferty,  co  ni

e  wymaga  przeprowadzenia  z  urzędu  szczegółowej  analizy 

składników 

oferty  

w  celu  ustalenia,  że  nie  ma  ona  charakteru  rażąco  niskiej.  Tym  samym,  w  pierwszej 

kolejności,  obowiązkiem  Zamawiającego  jest  jedynie  ustalenie,  czy  złożona  oferta  zawiera 

oznaki  mogące  budzić  podejrzenie,  że  mogłaby  być  rażąco  niska.  Następnie  zaś,  jeśli 

istnieją  oznaki  mogące  rodzić  podejrzenia,  Zamawiający  obowiązany  jest  zweryfikować,  z 

czego składa się oferta, aby upewnić się, że nie jest ona rażąco niska. Podczas weryfikacji 

zama

wiający musi umożliwić wykonawcy przedstawienie powodów, dla których uważa on, że 

jego oferta nie nosi znamion rażąco niskiej. Na podstawie przedłożonych przez wykonawcę 

wyjaśnień, instytucja zamawiająca powinna dokonać ich oceny i ustalić, czy dana oferta ma 

rażąco niski charakter, co wówczas skutkować będzie jej odrzuceniem (wyrok TSUE z dnia 

10  września  2019  r.,  sygn.  akt  T-741/17).  Istotne  jest,  że  przepisy  ustawy  nie  precyzują 

przesłanek  uzasadniających  konieczność  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  w 

powyższym 

zakresie,  

a  Zamawiający  może  powziąć  wątpliwości  w  oparciu  o  szereg  czynników,  w  tym  m.in. 

doświadczenie  nabyte  przy  udzielaniu  tego  rodzaju  zamówień,  znajomość  cen 

obowiązujących  na  rynku, czy  cen  innych  ofert złożonych  w  postępowaniu (wyrok  Krajowej 

Izby  Odwoławczej  z  dnia  17  stycznia  2022  r.,  sygn.  akt  KIO  3710/21).  Zamawiający  jest 

profesjonalistą,  posiadającym  doświadczenie,  nabyte  poprzez  prowadzenie  licznych 

postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Posiada niezbędną wiedzę i rozeznanie  

na  rynku,  by  środki  publiczne  użytkować  z  należytą  starannością,  według  reguł 

obowiązującego  prawa.  Jest  również  objęty  szeroko  rozumianym  nadzorem,  zarówno 

wewnątrz urzędu (GDDKiA) jak również organów państwowych (Ministerstwo Infrastruktury, 

P

rokuratoria  Generalna  RP,  NIK,  itp.)  jako  urząd  administracji  państwowa  szczebla 

centralnego.  W  niniejszym  przypadku,  po  przeprowadzeniu  szczegółowej  analizy  oferty 

złożonej  przez  Konsorcjum  (na  co  wskazuje  chociażby  wskazania  szeregu  pozycji,  które 

wzbudz

iły  jego  wątpliwość)  i  nabraniu  uzasadnionych  wątpliwości,  wypełnił  swój  ustawowy 

obowiązek,  zwracając  się  do  Odwołującego  o  przedstawienie  szczegółowych  wyjaśnień,  

w  tym  dowodów,  które  uzasadniałyby  prawidłowość  poczynionych  przez  niego  wyliczeń.  

W tym 

postępowaniu o udzielenie zamówienia Zamawiający przewidział, że wynagrodzenie 

wypłacane wykonawcy będzie obliczane jako iloczyn zaoferowanych przez wykonawcę cen 

jednostkowych  oraz  wykonanych  faktycznie  usług  i  robót,  oraz  w  formie  miesięcznego 

ryczałtu za niektóre nieliczne pozycje np. Zarządzanie Kontraktem czy utrzymanie MOP-ów. 

Zgodnie z zasadami ustalonymi przez Zamawiającego w treści SWZ, wykonawca składając 

ofertę zobowiązany był do dokonania kalkulacji oferty posługując się formularzem cenowym 

(załącznik  do  oferty).  W  treści  formularza  zostały  przez  Zamawiającego  wskazane  zakresy 

robót  i  usług  w  okresie  obowiązywania  umowy,  to  jest  48  miesięcy,  z  podziałem  

na poszczególne Grupy robót od 1-12. Poszczególne pozycje służą realizacji zamawianych 

przez 

Zamawiającego  robót  i  usług,  tworząc  grupy  agregujące  powiązanych  ze  sobą  

lub zbliżonych rodzajowo robót i usług, które ostatecznie tworzą asortymenty główne bieżące 

utrzymanie  dróg  BUD,  zimowe  utrzymanie  dróg  ZUD  i  bieżące  utrzymanie  mostów  BUM,  

a  w  dal

szej  kolejności  cały  przedmiot  zamówienia,  a  więc  wszystkie  grupy  i  pozycje  służą 

celowi nadrzędnemu, jakim jest prawidłowa realizacja zamówienia, którego przedmiotem jest 

c

ałoroczne  (bieżące  i  zimowe)  utrzymanie  dróg  krajowych  będących  w  administracji 

Generalnej  Dyrekcji  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  Oddział  w  Rzeszowie,  w  podziale  na  4 

części: Część 4 – utrzymanie dróg krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku. W rozpatrywanym 

stanie  faktycznym,  kwestionowanym  przez  Zamawiającego  składnikom  ceny  przymiot 

istotności  należy  przypisać  głównie  z  uwagi  właśnie  na  ich  merytoryczne  znaczenie  dla 

realizacji  przedmiotu  zamówienia  (choć  jednocześnie  zagregowane  w  grupy  i  asortymenty 

posiadają  istotny  charakter  również  cenowo).  Zamawiający,  jako  gospodarz  postępowania, 

ale również odpowiedzialny Zarządca drogi, który jest zobligowany przez ustawę o drogach 

publicznych, do budowy i utrzymania dróg krajowych, stał na stanowisku, że pomimo tego, iż 

wskazał  

w  wezwaniu  w  katalogu  otwartym,  tylko  część  pozycji  będących  składnikami  grup  

i  w  ostatecznym 

kształcie  ceny,  miał  prawo  do  wystosowania  takiego  wezwania,  nawet  

w przypadku gdyby były to nieliczne pozycje. W przypadku Odwołującego miał do czynienia 

aż z 242 pozycjami zaniżonymi, wchodzącymi w skład wszystkich 12 grup asortymentowych, 

w  związku  z  czym  mających  znaczący  wpływ  na  osiągnięcie  celu,  jakim  jest  realizacja 

kompleksowego  utrzymania  drogi.  Obrazowo  mówiąc  nie  można  utrzymać  drogi  bez 

wykonania remontu „załatania dziury”,  utrzymać  widoczności  na  skrzyżowaniach  i  zjazdach 

bez wykoszenia traw i chwastów, utrzymać wymaganego przez decydentów i użytkowników 

standardu  ZUD  bez  odśnieżania  lub  posypywania  solą  dróg,  zapewnić  bezpieczeństwa 

użytkownikom  dróg  bez  prawidłowego  oznakowania  poziomego  i  pionowego,  czy  realizacji 

usług  polegających  na  oczyszczania  nawierzchni,  które  oddziaływają  na  bezpieczeństwo, 

gdyż  przy  znacznych  prędkościach  na  drogach  szybkiego  ruchu  zanieczyszczona 

nawierzchnia  lub  przedmioty  na  niej  zalegające  są  częstokroć  czynnikiem  wpływającym  

na możliwość wystąpienia zdarzenia drogowego, np. kolizji czy też groźniejszego w skutkach 

wypadku.  Ponadto  z  pozoru  niezbyt  istotne  roboty  polegające  na  utrzymaniu  odwodnienia  

w  należytym  stanie,  umożliwiającym  sprawne  odprowadzenie  wody  z  nawierzchni  jezdni, 

chociażby  np.  oczyszczenie  kratek  ściekowych,  udrażnianie  przykanalików,  kolektorów, 

odmulenie rowów, ma również znaczenie dla bezpieczeństwa ponieważ stagnująca na jezdni 

w  wyniku  niesprawnego  sytemu  odwodnienia  woda, 

w  chwili  najechania  na  nią  z  większą 

prędkością, prowadzi wielokroć do poślizgu, o czym wie lub przynajmniej powinien wiedzieć 

po  zdanym  egzaminie  praktycznie  każdy  kierowca.  Nie  wspominając  już  o  wybitnie 

negatywnym  i  destrukcyjnym  wpływie  nieodprowadzonej  wody  na  konstrukcję  drogi. 

Potrzeba  wyjaśniania  wątpliwości  zaniżeń  w  tak  ważnych  grupach,  jak  chociażby  grupy 

wchodzące  

w  skład  asortymentu  Zimowego  Utrzymania  Dróg  (10a,  10b,  10c)  nie  ulegała  wątpliwości,  

że jawi  się  jako  oczywista  i  konieczna,  zarówno  dla  podmiotów  profesjonalnie  zajmujących 

się  całorocznym  utrzymaniem  dróg,  zarządców  dróg  publicznych,  jak  i  użytkowników 

poruszających  się  po  drogach  w  sezonie  zimowym.  Nie  trudno  wyobrazić  sobie  problemy 

związane  z  realizacją  usług  w  tym  zakresie,  wynikające  m.in.  z  nieprawidłowej  wyceny  lub 

błędnej  interpretacji  wymagań  SWZ,  jak  i  o  konsekwencjach  zarówno  dla  Zamawiającego, 

będącego  Zarządcą  dróg  krajowych  na  terenie  województwa  podkarpackiego,  oraz  przede 

wszystkim dla użytkowników dróg, narażonych na wszelkie niebezpieczeństwa, zagrażające 

zdrowiu  lub  życiu,  jak  również  mieniu  Skarbu  Państwa,  jakim  jest  infrastruktura  drogowa. 

Ucierpieć może też ciągłość ruchu drogowego i jego komfort, np. w sytuacji, gdy wykonawca 

nie  sprosta  warunkom  atmosferycznym,  nie  dochowa  standardu  utrzymania  ZUD,  czy 

dopuści  do  blokady  drogi  i  ruchu  pojazdów,  czego  konsekwencją  mogą  być  różnorakie 

problemy zarówno dla użytkowników dróg, jak i Zamawiającego, a ewentualne nałożenie na 

wykonawcę  kar  za  niedotrzymanie  standardu  ZUD  nie  jest  w  stanie  zrekompensować 

wszystkich  możliwych  następstw  i  konsekwencji  wynikłych  sytuacji.  Zamawiający  wskazał 

również,  

że  Zimowe  Utrzymanie  Dróg  jest  wiodącą  usługą  wymienioną  jaka  główna  w  ogłoszeniu  

o  zamówieniu  i  w  SWZ,  stanowiącą  lwią  część  wartości  zamówienia,  podczas  gdy  

u  Odwołującego  opiewała  jedynie  na  32.3779.36,52  zł  netto,  co  w  stosunku  do  całkowitej 

ceny  109.357.175,88  zł  stanowiło  jedynie  30%  (29,61%),  a  od  kolejnego  wykonawcy  w 

rankingu cenowym dzieli

ło ją aż 6.683.230,08 zł. Co nie może umknąć uwadze to fakt, że w 

Wezwaniu  Zamawiający  wskazał  na  aż  na  11  z  12  grup  prac,  w  których  zidentyfikował 

istotne zaniżenia wartości pozycji, w tym na ich szereg wchodzący w skład Grupy robót nr 1 

– 

Nawierzchnia,  

nr  4 

–  Odwodnienie,  nr  8  –  Estetyka,  nr  9  –  Urządzenia  wspomagające,  nr  10b  –  Zimowe 

utrzymanie dróg  oraz  nr  12  –  Utrzymanie  czystości  oraz  prace  naprawcze i  konserwacyjne  

na  obiekta

ch  inżynierskich,  które  to  pozycje  istotnie  mają  istotne  znaczenie  merytoryczne  

dla  właściwej  realizacji  przedmiotu  zamówienia,  ale  również  wartość  każdej  z  wyżej 

wymienionych 

grup  opiewa  na  niebagatelne  wartości,  wpływając  na  finalnie  zaoferowaną 

przez  K

onsorcjum  cenę.  Powyższe  potwierdza  również  postanowienie  referującego  

do  przedmiotu  niniejszego  postępowania  w  Projektowanych  Postanowieniach  Umowy 

stanowiące,  że  ,,Przedmiot  Umowy  obejmuje  wykonywanie  prac  całorocznego,  

w tym zimowego i bieżącego utrzymania dróg, w szczególności utrzymania nawierzchni dróg 

i  obiektów  inżynierskich,  utrzymania  poboczy  i  pasów  rozdziału,  utrzymania  korpusu  drogi,  

utrzymania  odwodnienia,  utrzymania  chodników  i  ścieżek  rowerowych,  utrzymania 

oznakowania,  utrzymania  urządzeń  bezpieczeństwa  ruchu,  utrzymania  estetyki  znaków, 

elementów  bezpieczeństwa  ruchu  oraz  pasa  drogowego,  utrzymania  urządzeń 

wspomagających,  zimowego  utrzymania  dróg,  Zarządzania  Kontraktem,  utrzymania 

czystości  oraz  prace  naprawcze  i  konserwacyjne  na  obiektach  inżynierskich.  Pomimo 

powyższego,  Odwołujący,  z  wiadomych  wyłącznie  sobie  powodów,  w  Odwołaniu  podniósł, 

że  dla  osiągnięcia  celu  zamówienia,  znaczenie  ma  wyłącznie  Grupa  robót  nr  11  – 

Zarządzanie  kontaktem.  Ponadto,  wartość  wszystkich  242  pozycji  budzących  wątpliwość 

Zamawiającego  

była  niebagatelna  i  opiewała  na  24.761.426,30 zł,  co  stanowiło  aż  22,46% całkowitej  ceny,  

a  przecież  w  ofercie  Odwołującego  występowały  także  inne  pozycje,  których  wartość 

zaniżona  była  nieco  mniej  niż  o  30%,  ale  wciąż  opiewała  na  wartości  poniżej  średniej. 

Jednak już tylko wskazane 242 pozycje stanowiły aż 42% ogółu 580 pozycji składających się 

na  przedmiot  zamówienia.  Zamawiający  wezwał  do  wyjaśnień  w  zakresie  wszystkich  cen  i 

pozycji 

tak,  

by  uzyskać  obraz  całościowy,  pozwalający  na  prawidłowe  rozstrzygnięcie  postępowania  

i  wybór  najkorzystniejszej  oferty,  zarówno  cenowo  jak  i  merytorycznie.  Wyszczególnienie  

i  wskazanie  przez  Zamawiającego  w  Wezwaniu,  że  ,,Wątpliwości  Zamawiającego  budzą  

w  szczególności”  –  242 pozycje  zaniżone  o  ponad  30%,  podyktowane było chęcią  pomocy 

Odwołującemu  w  zidentyfikowaniu  ewentualnych  elementów/części  wyceny  wymagających 

szczególnego  przemyślenia  i  wyjaśnienia,  a  nie  wskazywania  tylko  podstawy/powodów 

wezwania

. Pozostałe pozycje formularzy cenowych, z racji ich powiązań z innymi pozycjami  

w  grupie,  jak  również  faktu,  że  sumarycznie  tworzą  cenę  oferty,  która  podlegać  będzie 

weryfikacji pod kątem złożonych wyjaśnień, również miały być przemyślane i wyjaśnione, tak 

aby  udowodnić  Zamawiającemu  rzetelność  i  prawidłowość  wyceny  i  oferty.  Dodatkowo, 

Zamawiający  zauważył,  że  w  zakresie  cen  zaoferowanych  przez  wykonawców  w  zakresie 

ZUD, wezwał on do złożenia wyjaśnień wszystkich wykonawców, gdyż ich ceny wydały mu 

się rażąco niskie – tym bardziej dziwił fakt, że Odwołujący sam przytaczał, że w tym zakresie 

oferowana  przez  niego  cena 

była  ,,tylko  o  11%  niższa”  niż  średnia  z  cen  pozostałych 

wykonawców.  Dodatkowo,  oczywistym  pozostawało,  że  Zamawiający  dokonał  wszelkich 

możliwych  porównań  cenowych,  zarówno  do  Szacunkowej  Kalkulacji  Wartości  Zamówienia 

(kosztorysu inwestorskiego), którą wbrew podejrzeniom Odwołującego posiada, jak również 

do  średnich  cen  z  pozostałych  ofert.  Zamawiający  wskazał  również,  że  kierując  do 

wszystk

ich wykonawców, w tym do Odwołującego, wezwania do wyjaśnień, miał na uwadze 

obiektywizm  podejmowanych  czynności  w  postępowaniu,  jak  również  dotychczasowe 

doświadczenia  

w postępowaniach przetargowych (w większości postępowań dochodzi do nieprawidłowości  

w  nieuprawnionym  przenoszeniu  kosztów  i  stosowaniu  tzw.  inżynierii  cenowej),  

oraz  bezpieczeństwo  użytkowników  dróg  krajowych  traktowane  przez  Zamawiającego 

priorytetowo,  a  mogące  ucierpieć  w  wyniku  nieprawidłowej  realizacji  utrzymania  sieci 

drogowej przez 

wykonawców, którzy błędnie skalkulowali cenę lub nieprawidłowo zrozumieli 

wymagania  kontraktowe.  Zamawiający  przeprowadził  analizy  złożonych  ofert  w  zakresie 

możliwości  wystąpienia  Rażąco  Niskich  Cen  i  tzw.  inżynierii  cenowej.  Odwołujący  sam 

wskaz

ał  w  treści  odwołania  „Co  istotne  również  -  w  warunkach  zamówienia  brak  jest 

postanowień  nakazujących  uwzględnienie  w  każdej  cenie  za  jednostkę  wszystkich 

składników kosztów (brak zakazu przerzucania kosztów między pozycjami kosztorysowymi)”, 

co 

było  stwierdzeniem  nie tylko  błędnym,  ale i  niebezpiecznym.  Po  pierwsze,  Zamawiający 

wskaz

ał,  że  jednym  tylko  z  wielu  elementów  wezwania  był  wymóg  określenia  przez 

wykonawcę, czy wszystkie koszty dotyczące danej pozycji zostały w niej ujęte, a jeżeli nie, to 

gdzie  i  w  jakiej  wysokości  zostały  przeniesione.  Nieuprawnionym  było  twierdzenie,  że 

zdaniem 

tym 

Zamawiający 

dopuścił 

i akcept

ował przenoszenie kosztów między poszczególnymi pozycjami formularzy cenowych. 

Okoliczność,  że  Zamawiający  nawiązał  do  takiego  stanu  rzeczy,  w  żadnym  stopniu  

nie  oznacza

ł,  że  Zamawiający  tak  przedstawione  wyjaśnienia  uzna  za  prawidłowe.  Celem 

Zamawiającego  bowiem  jest  ustalenie  rzeczywistego  stanu  rzeczy.  Treść  wezwania 

wskazuje jedynie,  że  Zamawiający spotkał  się  z  niniejszą  praktyką  podczas  prowadzonych 

postępowań  o  udzielenie  zamówienia.  Z  pewnością  z  treści  wezwania  nie  można 

antycypować,  

że  Zamawiający  niejako  pozwalał  wykonawcom  na  argumentację  o  przeniesieniu  kosztów  

i  podczas  oceny  tak  złożonych  wyjaśnień  uzna  je  za  właściwe.  W  ocenie  Zamawiającego  

z  zapisów  SWZ  i  opisu  przedmiotu  zamówienia  (dalej  także  „OPZ”)  jasno  wynikało,  

że  Zamawiający  wymagał,  by  cena  jednostkowa  w  danej  pozycji  formularza  cenowego 

zawierała  wszystkie  koszty  związane  z  wykonaniem  poszczególnych  rodzajów  prac  w 

zakresie określonym w OPZ, w specyfikacjach technicznych oraz wszelkie koszty pośrednie, 

co  przeczy  możliwości  przenoszenia  kosztów  danej  pozycji  między  poszczególnymi 

pozycjami  kosztorysu.  Do  decyzji  poszczególnych  wykonawców  pozostawiono  wybór 

strategii  i  sposobu  złożenia  wyjaśnień,  opisania  i  przedstawienia  okoliczności,  które 

przełożyły  się  na  obniżenie  ceny  ofertowej,  przy  czym  to  na  wykonawcach  spoczywał 

obowiązek  złożenia  takich  wyjaśnień,  które  będą  pozostawały  w  zgodzie  z  opisem 

przedmiotu zamówienia, opisem sposobu obliczenia ceny oferty i innymi wymaganiami SWZ. 

Zamawiający działa w pewnych ogólnych ramach, natomiast to dany wykonawca przywołuje, 

wskazuje, określa, pokazuje czynniki szczególnie sprzyjające kalkulacji jego ceny ofertowej. 

Istotą  wyjaśnień  jest  rozwianie  wątpliwości  co  do  określonych  okoliczności  –  w  przypadku 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  –  przedstawienie  przekonującej  argumentacji,  przytoczenie 

zobiektywizowanych  przesłanek  pozwalających na  skalkulowanie  ceny  na  niskim  poziomie, 

wykazanie,  że  cenę  skalkulowano  prawidłowo,  w  sposób  uwzględniający  wszystkie  istotne 

czynniki,  wreszcie  - 

załączenie dowodów. Ponadto Zamawiający wskazał, że w związku ze 

stosowaną przez wykonawców tzw. inżynierią cenową oraz zaniżaniem cen jednostkowych, 

występującymi  podczas  realizacji  zamówień  publicznych,  Generalna  Dyrekcja  Dróg 

Krajowych  i  Autostrad  w  Warszawie,  przeprowadziła kontrolę wewnętrzną  pn.:  „Weryfikacja 

przeprowadzonych  w  latach  2018-

2021  postępowań  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

na  kompleksowe  utrzymanie  dróg  krajowych  zarządzanych  przez  Oddział  GDDKiA  w 

Rzeszowie  wraz  z  kontrolą  realizacji  wybranych  zamówień  publicznych”  i  w  związku  z  jej 

zaleceniami,  nałożyła  na  wszystkie  Oddziały  GDDKiA  obowiązek  weryfikacji  kluczowych 

pozycji 

formularzy 

opisany  

w  dokumencie  „Wytyczne  dotyczące  pozycji  asortymentu  kluczowego  w  postępowaniach  

z  zakresu  utrzymania  dróg,  dla  których obligatoryjne  jest  weryfikowanie jednostkowych  cen 

ofertowych”, mającą na celu ujednolicenie sposobu działania w całej organizacji w zakresie 

zadań  dotyczących  bieżącego  utrzymania  dróg.  Zamawiający,  dokonując  stosownych 

porównań  poszczególnych  pozycji  z  wyżej  wymienionymi  Wytycznymi,  stwierdził,  że  w 

ofercie  Odwołującego  występuje  szereg  zaniżeń,  zawyżeń  poszczególnych  kwot,  mogący 

wskazywać  na  nieprawidłowości  zarówno  w  wycenie  jak  i  w  zrozumieniu  wymagań  SWZ, 

prowadzące  

do niedoszacowania oferty. 

Za równie błędne i nie wiedzieć skąd wywodzone uznać należało 

argumenty  podnoszone  w  treści  odwołania  przez  Odwołującego,  jakoby  pozostali 

wykonawcy,  którzy  złożyli  oferty  w  niniejszym  postępowaniu,  celowo  zawyżali  ceny 

jednostkowe  poszczególnych  pozycji.  Odwołujący  przedstawił  rozbudowane,  ale  wybiórcze 

obliczenia,  

w  których  porównywał  oferowane  przez  siebie  ceny  jednostkowe  (z  dowolnie  wybranych 

pozycji)  z  tymi  wskazanymi  przez  pozostałych  wykonawców.  W  tym  miejscu  Zamawiający 

zw

rócił  uwagę,  że  przytaczane  przez  Odwołującego  wyliczenia  i  wyrywkowe  porównania  

zmierza

ły  do  wypaczenia  idei  zwracania  się  o  wyjaśniania  w  celu  rozwiania  konkretnych 

wątpliwości powziętych przez Zamawiającego. Sam fakt, że wysokość cen innych ofert była 

zbliżona  do  ceny  jego  oferty,  lub  od  nich  odbiegała,  nie  ma  decydującego  znaczenia. 

Odwołujący powinien wykazać, że poszczególne elementy jego oferty zostały skalkulowane 

rzetelnie  i  pozwolą  na  właściwą  realizację  zamówienia.  Nie  ulega  wątpliwości,  że 

każdorazowo podstawą do stwierdzenia, czy oferowana cena nosi znamiona rażąco niskiej, 

stanowią  wyjaśnienia  składane  przez  wykonawcę  w  odpowiedzi  na  wezwanie  przez 

Zamawiającego,  nie  zaś  analiza  porównawcza  dowolnie  wybranych  pozycji,  czy  też  grup 

pozycji. Obowiązkiem Odwołującego jest udowodnienie, że oferowana przez niego cena jest 

realna 

rynkowa  

i  pozwala  na  realizację  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  

w  dokumentach  postępowania.  Zamawiający  zauważył,  że  wszyscy  Wykonawcy,  którzy 

złożyli  w  przedmiotowym  postępowaniu  oferty  zostali  wezwani  do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Niektórzy  z  nich,  oferujący  wykonanie  wszystkich  4  części 

składających się na przedmiot postępowania, zobligowani zostali do przedłożenia wyjaśnień i 

stosownych  dow

odów  dla  każdej  z  części  zamówienia.  Spośród  wszystkich  (aż  10) 

wykonawców, jedynie Odwołujący uważał, że zgodne z art. 224 ust. 1 oraz 223 ust. 1 ustawy 

Pzp  działanie  Zamawiającego  było  bezpodstawne  i  odmawiał  udzielenia  stosownych 

wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oraz  jej  istotnych  części 

składowych,  wobec  stwierdzenia,  że  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia 

zgodnie  

z wymaganiami określonymi w przez Zamawiającego w dokumentach postępowania. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  II  odwołania  Zamawiający  wskazał:  Treść  sformułowanego  przez 

Odwołującego  zarzutu  rzekomego  naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  74  ust.  1  ustawy 

Pzp 

było  bezpodstawne,  ale  także  nieuprawnione.  Zauważył,  że  Odwołujący  co  prawda 

skierował  do  Zamawiającego  pisma  z  dnia  21  marca  2023  r.  Jednym  z  nich  żądał 

udostępnienia  wszystkich  ofert  wraz  z  załącznikami,  które  zostały  mu  przesłane  już 

następnego 

dnia  

(22  marca  2023  r.),  z  wyłączeniem  informacji  zastrzeżonych  przez  wykonawców  jako 

tajemnica przedsiębiorstwa. Zaś drugim pismem żądał on przesłania wszelkich dokumentów 

dotyczących  szacowanej  wartości  zamówienia,  w  tym  również  dotyczących  szacunkowej 

wartości poszczególnych pozycji kosztorysowych. Również z treści żadnego innego z pism, 

które  Konsorcjum  skierowało  do  Zamawiającego  w  terminie  do  wniesienia  odwołania,  

nie  wynikał  obowiązek  udostępnienia  protokołu,  który  zgodnie  z  art.  74  ustawy  Pzp  jest 

jawny  i  udostępniany  na  wniosek.  Gdyby  owy  wniosek  do  Zamawiającego  wpłynął, 

Odwołujący  otrzymałby żądany  dokument.  Ponadto,  nieprawdą  jest  także,  że  Zamawiający 

pozostawił niniejsze pismo bez rozpoznania. Pismem z dnia 29 marca 2023 r. ustosunkował 

się  

do  wysuniętego  przez  Odwołującego  żądania,  odmawiając  udostępnienia  dokumentów 

związanych z szacowaniem wartości zamówienia, w tym również dotyczących szacunkowej 

wartości  poszczególnych pozycji  kosztorysowych.  Dokumenty  te  bowiem,  zgodnie z  art.  73 

ust.  1  ustawy  Pzp,  zdefiniowane  jako  ,,inne  d

okumenty  i  informacje  składane  przez 

zamawiającego” stanowią załącznik do protokołu. Te zaś, co wynika wprost z art. 74 ustawy 

Pzp  podlegają  udostępnieniu  po  dokonaniu  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  bądź 

unieważnieniu  postępowania.  Podjęcie  zatem  przez  Zamawiającego  innego  niż  powyższe 

działanie,  stanowiłoby  czyn  niezgodny  z  przepisami  ustawy  Pzp.  W  postępowaniu  bowiem  

nie dokonano jeszcze wyboru oferty najkorzystniejszej ani jego unieważnienia. 

W dniu 05.04.2023 r. podczas posiedzenia 

niejawnego z udziałem stron: 

Odwołujący złożył dowody: 

a) 

pismo  Zamawiającego  z  dnia  27.03.2023  r.,  znak:  O/RZ.D-3.2421.27.2022,  

na potwierdzenie faktu uzupełniającego wezwania do wyjaśnień z dnia 15.03.2023 

r., w którym Zamawiający wezwał do wyjaśnienia wszystkich pozycji, a nie tylko 242, 

b)  dwa 

wnioski Odwołującego o przedłużenie terminu złożenia wyjaśnień - jeden z dnia 

27.03.2023  r.  i  drugi  z  dnia  03.04.2023  r. 

na  potwierdzenie  faktu  wystąpienia 

Odwołującego o wydłużenie terminu złożenia wyjaśnień, 

c) 

pismo  Zamawiającego  z  dnia  03.04.2023  r.,  znak:  O/RZ.D-3.2421.27.2022,  

na potwierdzenie faktu, 

że termin 04.04.2023 r. na złożenie wyjaśnień jest aktualny  

i nie ulega zmianie, 

d) 

pierwszą  i  ostatnią  stronę  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  w  sprawie 

wyjaśnień z potwierdzeniem złożenia z dnia 04.04.2023 r. dla zobrazowania zakresu 

wielkości przekazanych informacji; 

Zamawiający  złożył  dowód:  szacunkową  kalkulację  realizacji  zamówienia  na 

„Całoroczne  (bieżące  i  zimowe)  utrzymanie  dróg  krajowych  będących  w  administracji 

Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie, w podziale na 4 

części:  Część  4  –  utrzymanie  dróg  krajowych  G,  GP  i  S  Rejonu  w  Nisku”  na 

potwierdzenie faktu 

zaniżenia ceny danych pozycji oznaczonych kolorem czerwonym o 

co najmniej 30% albo w stosunku do kosztorysu albo średniej cen ofert; 

Odwołujący złożył opozycję przeciwko przystąpieniu Przystępującego do postępowania 

po  stronie  Zamawiającego.  Zdaniem  Odwołującego  Przystępujący  nie  wykazał  po  jego 

stronie interesu prawnego w przystąpieniu po stronie Zamawiającego. Interes ten będzie 

dopie

ro wiadomy po wyjaśnieniu wątpliwości i na etapie wyboru oferty. Według kryteriów 

oceny  ofert  nie  jest  tak,  że  oferta  Przystępującego  znajdzie  się  na  drugim  miejscu, 

ponieważ  obecnie  jest  etap  badania  i  oceny  ofert,  zgodnie  z  procedurą  odwróconą. 

Zamawiaj

ący  wniósł  o  oddalenie  opozycji,  ponieważ  Odwołujący  nie  uprawdopodobnił 

braku  istnienia  interesu  Przystępującego  w  przystąpieniu  do  postępowania  po  stronie 

Zamawiającego. Przystępujący wniósł o oddalenie opozycji. Wskazał, że posiada interes 

faktyczny.  Je

go  oferta  może  znaleźć  się  na  drugim  miejscu  w  rankingu.  Kryterium 

decydującym  w  ocenie  ofert  będzie  cena.  Wskazał,  że  ma  interes  we  wniesieniu 

przystąpienia.  Nie  jest  tak,  jak  twierdzi  Odwołujący,  że  nie  ma  tego  interesu. 

Rozstrzygnięcie odwołania wpływa na wynik postępowania, w związku z tym na interes 

Przystępującego, bez względu na pozycję rankingową ofert.  

Izba postanowiła oddalić opozycję Odwołującego z uwagi na interes faktyczny po stronie 

Przystępującego,  może  on  bowiem  uzyskać  pozycję  rankingową  na  drugim  miejscu  

i posiada interes w przystąpieniu do postępowania po stronie Zamawiającego; 

Odwołujący  cofnął  zarzut  odwołania  w  pkt  2  odwołania  na  str.  3.  Poparł  pozostałe 

wnioski  i  zobowiązanie  Zamawiającego  do  przedstawienia  wszelkich  innych 

dokumentów,  

jak w odwołaniu. 

Skład  orzekający  Krajowej  Izby  Odwoławczej  po  zapoznaniu  się  z  przedstawionymi 

poni

żej  dowodami,  po  wysłuchaniu  oświadczeń,  jak  i  stanowisk  stron  i 

Przystępującego  złożonych  ustnie  do  protokołu  w  toku  rozprawy,  ustalił  i  zważył,  co 

następuje. 

Skład  orzekający  Izby  ustalił,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

skutkujących  odrzuceniem  odwołania  na  podstawie  art.  528  Pzp,  a  wykonawca  wnoszący 

odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 Pzp, uprawniający do jego złożenia.  

Skład orzekający Izby, działając zgodnie z art. 542 ust. 1 Pzp, dopuścił w niniejszej 

sprawie  dowo

dy  z  dokumentacji  postępowania  o  zamówienie  publiczne  nadesłanej  przez 

Zamawiającego  w  formie  elektronicznej,  w  szczególności  wezwanie  do  wyjaśnień  rażąco 

niskiej  ceny  z  dnia  15.03.2023  r. 

Pozostałe  dokumenty  zostały  złożone  jako  załączniki  

do odwołania, a także w dniu 05.04.2023 r. na rozprawie - przez Odwołującego, jak również 

przez 

Zamawiającego.  

Przy  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę 

także  stanowisko  wynikające  ze  złożonych  pism,  to  jest  odwołania  i  stanowiska 

Zamawiającego  w  odpowiedzi  na  odwołanie  oraz  stanowiska  i  oświadczenia  stron, 

Przystępującego, złożone ustnie do protokołu.  

Odnosząc  się  do  podniesionego  w  treści  odwołania  zarzutu  w  pkt  1,  stwierdzić 

należy,  

że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.  

Odwołujący  sformułował  w  odwołaniu  zarzut  w  pkt  1  naruszenia  przez 

Zamawiającego:  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  oraz  art.  223  ust.  1  ustawy  Pzp  poprzez 

wezwanie  Odwołującego  do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie 

wyliczenia  ceny  oraz  jej  istotnych  części  składowych  wobec  stwierdzenia,  że  cena  oraz jej 

istotne  części  składowe  zaoferowane  przez  Odwołującego  wydają  się  rażąco  niskie  w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego co do możliwości 

wykonania 

przedmiotu 

zamówienia 

zgodnie  

z  wymaganiami  określonymi  przez  Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia,  podczas 

gdy  zaoferowana  przez  Odwołującego  cena  oraz  jej  istotne  części  składowe  nie  powinny 

budzić  wątpliwości  Zamawiającego,  a  nadto  244  pozycje  uznane  przez  Zamawiającego  za 

wątpliwe  nie  mają  charakteru  istotnych  części  składowych  ceny  zarówno  w  sensie 

wartościowym  

jak  też  merytorycznym,  bowiem  ich  wartościowy  udział  w  przedmiocie  zamówienia  nie  jest 

znaczny  oraz  od  wykonania  tych  pozycji  nie  zależy  osiągnięcie  zasadniczych  celów,  

dla  których  zamówienie  jest  udzielane.  Tym  samym,  brak  było  spełnienia  przesłanek  

dla wystosowania do Odwołującego wezwania w powyższym trybie. 

Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania: 

Spór  dotyczył  tego,  czy  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  co  najmniej  242 

pozycji 

formularza  cenowego  oferty  Odwołującego  dotyczyło  istotnych  części  składowych 

ceny  oferty 

i  w  związku  z  tym,  czy  Zamawiający  był  zobowiązany  do  wezwania 

Odwołującego  

do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. W wezwaniu z dnia 15.03.2023 r., stanowiącym dowód  

w sprawie jako załącznik do odwołania, jak również w udostępnionej  przez Zamawiającego 

Izbie  dokumentacji  pos

tępowania,  Zamawiający  wezwał  Odwołującego  do  udzielenia 

wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  oraz  jej  istotnych  części 

składowych.  Cena  całkowita  oferty  Wykonawcy  wynosiła  188  313  056,88  zł  brutto. 

Zamawiający  stwierdził,  że  istotne  części  składowe  zaoferowanej  ceny  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego  

co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi 

przez  Zamawiającego  w  dokumentach  zamówienia.  Wątpliwości  Zamawiającego  budziły  

w szczególności: 

grupa  1  poz.  nr  6.1  Likwidacja  spękań  poprzecznych  i  podłużnych  nawierzchni  poprzez 

wyfrezowanie  szczeliny  do  szerokości  15  mm  na  głębokość  25  mm  i  zalanie  masą 

zalewową; 

grupa  1  poz.  nr  6.2  Zabezpieczenie  spękań  poprzecznych  i  podłużnych  nawierzchni 

poprzez zalanie masą zalewową; 

3)  grupa  1  poz.  nr  7.2  Frezowanie  nawierzchni  z  odwi

ezieniem  frezów  na  składowisko  

za każdy dalszy 1 cm różnicy; 

4)  grupa  1  poz.  nr  15.1  Wykonanie  warstwy  bitumicznej  z  betonu  asfaltowego  do  bardzo 

cienkich warstw BBTM o grubości 2 cm; 

5)  grupa  1  poz.  nr  16.2  Wykonanie  warstwy  bitumicznej  z  betonu  asfaltowego  WMS  -  za 

każdy dalszy 1 cm różnicy; 

grupa 1 poz. nr 18.1 Wzmocnienie nawierzchni siatką z tworzyw sztucznych; 

grupa 1 poz. nr 20.1 Likwidacja spękań poprzecznych i podłużnych nawierzchni z betonu 

cementowego; 

8)  grupa  1  poz.  nr  21.2  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  gruntu 

stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 - 

za każdy dalszy 1 cm różnicy; 

9)  grupa  1  poz.  nr  22.2  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  mieszanki 

związanej spoiwem hydraulicznym C5/6 - za każdy dalszy 1 cm różnicy; 

10)  grupa  1  poz.  nr  22.4  Wymiana  /  wykonanie  podbudowy  zasadniczej  z  mieszanki 

związanej spoiwem hydraulicznym C8/10 - za każdy dalszy 1 cm różnicy; 

11)  grupa 1 poz. nr 23.2 Wymiana / wykonanie podbudowy z betonu cementowego C20/25  

za każdy dalszy 1 cm różnicy; 

12)  grupa 1 p

oz. nr 29.2 Remont nawierzchni (dróg serwisowych) z mieszanki niezwiązanej  

z podwójnym powierzchniowym utrwaleniem; 

grupa  1  poz.  nr  30.1  Naprawa  nawierzchni  z  destruktu  mas  bitumicznych  o  grubości 

5cm,   

materiał Zamawiającego; 

14)  grupa  1  poz.  nr  30.2  Naprawa  nawierzchni  z  destruktu  mas  bitumicznych  - 

za  każdy 

dalszy 1cm różnicy, materiał Zamawiającego; 

grupa  1  poz.  nr  30.3  Naprawa  nawierzchni  z  destruktu  mas  bitumicznych  o  grubości 

5cm, materiał Wykonawcy; 

16)  grupa  1  poz.  nr  30.4  Naprawa  nawierzchni  z  destruktu  mas  bitumicznych  - 

za  każdy 

dalszy 1cm różnicy, materiał Wykonawcy; 

17)  grupa  1  poz.  nr  33.2  Wykonanie  warstwy  podbudowy  bitumicznej  - 

za  każdy  kolejny  1 

cm; 

grupa  1  poz.  nr  35.1  Uszczelnienie  styków  nawierzchni  z  elementami  urządzenia 

dylatacyjnego; 

grupa 2 poz. nr 1.3 Remont poboczy destruktem bitumicznym o grubości warstwy do 10 

cm, materiał Wykonawcy; 

20)  grupa 2.  Poz. nr 1.4 Remont poboczy destruktem bitumicznym  - 

za każdy dalszy 1 cm 

różnicy, materiał Wykonawcy; 

21)  grupa  3  poz.  nr  4.1  Uzu

pełnienie  skarp  korpusu  drogi  narzutem  kamiennym  typu 

średniego (do 1 m3); 

grupa  3  poz.  nr  12.1  Umocnienie  skarp  palisadą  betonową  na  ławie  betonowej  

do 

wysokości 0,60 m; 

grupa  3  poz.  nr  12.2  Umocnienie  skarp  palisadą  betonową  na  ławie  betonowej  

do wysok

ości powyżej 0,60 m; 

grupa 4 poz. nr 2.1 Odmulenie rowów na średnią głębokość 20 cm wraz z odwiezieniem 

urobku na sk

ładowisko Wykonawcy; 

grupa  4  poz.  nr  2.3  Odmulenie  odbiorników  wód  deszczowych  (zbiorniki  retencyjne, 

odparowywujące itp.), średnia głębokość odmulenia 25 cm wraz z odwiezieniem urobku 

na sk

ładowisko Wykonawcy; 

26)  grupa 4 poz. nr 3.1 Wykonanie przecinek - 

rowków odwadniających w poboczach; 

grupa  4  poz.  nr  5.1  Oczyszczenie  ścieków  betonowych,  kamiennych,  skarpowych  i 

kaskad w ilości 0,05 m3 na 1 mb; 

grupa  4  poz.  nr  5.2  Oczyszczenie  ścieków  przykrawężnikowych  w  ilości  0,01  m3  na  1 

mb; 

grupa 4 poz. nr 5.4 Oczyszczenie i udrożnienie studzienki wpustowej; 

grupa 4 poz. nr 5.8 Udrożnienie i oczyszczenie kanalizacji średnica powyżej 81 cm; 

31)  grupa 4 

poz. nr 6.1 Monitoring przykanalików / kanalizacji; 

grupa  4  poz.  nr  7.1  Oczyszczenie  separatorów  koalescencyjnych  wraz  z  osadnikiem, 

osadników  żwirowych,  piaskowników,  pompowni,  regulatorów  przepływu  (z  utylizacją 

odpadów ropopochodnych i szlamu);  

33)  grupa 

4 poz. nr 7.2 Oczyszczenie urządzeń odwadniających - odpady niebezpieczne; 

grupa  4  poz.  nr  7.3  Oczyszczanie  urządzeń  odwadniających  -  odpady  inne  

niż niebezpieczne; 

grupa 4 poz. nr 9.2 Wymiana / wykonanie umocnienia skarp darniną; 

36)  grupa 4 poz. nr 10.2 Wym

iana / wykonanie rur pod zjazdami o średnicy 80 cm - 120 cm; 

grupa 4 poz. nr 11.2 Wymiana / wykonanie ścianek czołowych prefabrykowanych; 

grupa  4  poz.  nr  12.2  Wymiana  /  wykonanie  przepustu  drogowego  o  średnicy  81  cm  

do 120 cm; 

39)  grupa  4  poz.  nr  12.3 

Wymiana  /  wykonanie  przepustu  drogowego  o  średnicy  121  

do 150 cm; 

grupa 4 poz. nr 17.1 Wymiana / wykonanie sączków z rur drenarskich PCV;  

grupa  4  poz.  nr  18.2  Wymiana  /  wykonanie  betonowego  łącznika  ścieku  drogowego  

ze skarpowym; 

42)  grupa  4  poz.  nr 

22.1  Wymiana  /  Wykonanie  rowu  krytego  z  rur  PE  Dn  500  na  ławie 

żwirowej; 

43)  grupa 4 poz. nr 22.2 Wymiana / Wykonanie studni rewizyjnych zintegrowanych Dn 1000 

dla rowu krytego do głębokości 1 m; 

44)  grupa 4 poz. nr 22.3 Wymiana / Wykonanie studni rewizyjnych zintegrowanych Dn 1000 

dla rowu krytego - 

za każde kolejne rozpoczęte 0,50 m; 

45)  grupa 4 poz. nr 23.1 Wymiana / wykonanie kaskady betonowej; 

grupa  4  poz.  nr  23.2  Wymiana  /  wykonanie  studzienki  wpadowej  o  średnicy  100  cm  

i głębokości do 200 cm; 

47)  grupa 4 poz. nr 24

.1 Wymiana / wykonanie studni chłonnej o średnicy 100 cm; 

grupa  4.  Poz.  nr  24.2  Wymiana  wypełnienia  /  wypełnienie  studni  chłonnej  materiałem 

filtrującym; 

grupa  4  poz.  nr  25.1  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  

i przykanalików - średnica do 40 cm; 

grupa  4  poz.  nr  25.2  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  

i przepustów - średnica od 41 do 60 cm; 

grupa  4  poz.  nr  25.3  Renowacja,  uszczelnienie  metodą  bezwykopową  kanalizacji  

i przepustów - średnica od 61 do 80cm; 

52)  grupa 5 

poz. nr 2.4 Przełożenie nawierzchni chodnika wraz z uzupełnieniem podbudowy 

do 8 cm; 

grupa  6  poz.  nr  1.7  Montaż  /  wymiana  tarczy  znaku  A,B,C,D,T,  R  (bez  względu  na 

rozmiar) - 

materiał Inwestora;  

grupa  6  poz.  nr  1.8  Przestawienie  (demontaż,  montaż)  kompletu  znaków  drogowych 

(słupek + tarcza); 

grupa 6 poz. nr 1.9 Prostowanie znaków; 

grupa  6  poz.  nr  2.4  Wymiana  /  zamontowanie  tablic  o  powierzchni  powyżej  1,2  m2  

za każdy dalszy 1 m2 powierzchni (bez konstrukcji); 

grupa  6  poz.  nr  2.5  Montaż  /  wymiana  tablicy  kierującej  z  tworzywa  U-6c,  U-6d  

o wymiarach: 600 x 150 mm; 

grupa 6 poz. nr 2.6 Montaż / wymiana separatora punktowego U-25b (podstawy znaku  

U-6 c,d) o wymiarach: 620 x 250 x 100 mm; 

59)  grupa  6  poz.  nr  3.1  Wymiana  /  zamontowanie  systemowego  gniazda 

montażowego  

do słupków oznakowania pionowego; 

grupa 6 poz. nr 3.3 Wymiana / zamontowanie słupków i podpór oznakowania pionowego 

o średnicy do 60 mm; 

grupa  6  poz.  nr  3.5  Wymiana  /  zamontowanie  słupków  przeszkodowych  (typu  U-  5a)  

ze znakiem C-9 

(komplet: pylon, słupek i tarcza); 

grupa  6  poz.  nr  3.7 Wymiana  /  zamontowanie tablic  kierujących  (typu  U-6a  lub  U-  6b)  

ze znakiem C-9 lub C-

10 (komplet: tablica, słupek i tarcza); 

grupa  6  poz.  nr  5.1  Wymiana,  montaż  elementów  odblaskowych  na  poręczach  (typu  

U-1c); 

grupa 6 poz. nr 6.4 Wymiana / zamontowanie punktów referencyjnych w jezdni; 

65)  grupa 6 poz. nr 7.4 Usuwanie oznakowania poziomego cienkowarstwowego; 

66)  grupa 6 poz. nr 7.5 Usuwanie oznakowania poziomego grubowarstwowego; 

67)  grupa  6  poz.  nr  8.1  Wymiana  / 

zamontowanie  elementów  prefabrykowanych  -  wyspa 

azylu; 

68)  68.  grupa  7  poz.  nr  1.1  Wymiana  /  zamontowanie  barier  ochronnych  skrajnej 

przekładkowej (słupki co 1 m); 

69)  grupa  7  poz.  nr  3.3  Wymiana  /  zamontowanie  barier  ochronnych  skrajnej 

bezprzekładkowej (słupki co 2 m); 

70)  grupa  7  poz.  nr  4.1  Wymiana  /  zamontowanie  barier  ochronnych  dwustronnych 

dzielących przekładkowych (słupki co 1 m); 

71)  grupa  7  poz.  nr  4.2  Wymiana  /  zamontowanie  barier  ochronnych  dwustronnych 

dzielących przekładkowych (słupki co 1,33 m); 

72)  grupa 7 

poz. nr 6.2 Regulacja poręczy ochronnej skrajnej; 

grupa 7 poz. nr 6.3 Regulacja poręczy ochronnej dwustronnej; 

grupa 7 poz. nr 6.4 Demontaż poręczy ochronnych stalowych/ linowych; 

grupa  7  poz.  nr  7.1  Wymiana  /  zamontowanie  elementów  barier  ochronnych  - 

prowadnica (4 m); 

grupa  7  poz.  nr  7.5  Wymiana  /  zamontowanie  elementów  barier  ochronnych  

zakończenie, łącznik skośny, łącznik kątowy; 

grupa 7 poz. nr 9.4 Regulacja kompletu płytowej osłony przeciwolśnieniowej typu OP; 

78)  grupa 7 poz. nr 11. 1 Wymiana / zamontowanie balustrady na obiektach mostowych; 

79)  grupa 7 poz. nr 12.5 Regulacja barier linowych; 

80)  grupa 7 poz. nr 12.6 Wymiana / zamontowanie liny w barierze linowej; 

grupa 7 poz. nr 12.7 Wymiana / zamontowanie słupka bariery linowej; 

82)  grupa  7  poz.  nr  13.2  Wymiana  /  zamontowanie  segmentu  ekranu  akustycznego  wraz  

z opaskami (z tworzyw sztucznych, aluminium, plexi); 

83)  grupa  7  poz.  nr  13.5  Wymiana  /  zamontowanie  drzwi  ewakuacyjnych  w  ekranach 

akustycznych; 

84)  grupa  7  poz.  nr  14.1  Zabezpieczenie 

pojazdów  na  drodze  za  każdą  następną  godzinę 

ponad 2 godziny standardowego zabezpieczenia; 

grupa 8 poz. nr 1.1 Mycie istniejącego oznakowania pionowego – znaki; 

grupa 8 poz. nr 1.3 Mycie słupków prowadzących, blokujących, krawędziowych typu U; 

87)  grupa  8  poz

.  nr  1.4  Mycie  elementów  odblaskowych  na  poręczach  i  barierach 

ochronnych; 

grupa  8  poz.  nr  1.5  Mycie  ekranów  akustycznych,  ekranów  przeciwolśnieniowych, 

ekranów przeciwbłotnych i wygrodzeń betonowych; 

grupa  8  poz.  nr  1.6  Mycie  poręczy,  wygrodzeń  segmentowych  i  łańcuchowych, 

balustrad, barieroporęczy, barier ochronnych; 

grupa 8 poz. nr 3.5 Zakup i ustawienie koszy na śmieci; 

grupa 8 poz. nr 5.2 Usuwanie, transport i utylizacja zanieczyszczeń organicznych; 

92)  grupa  8  poz.  nr  6.1  Utrzymanie  MOP  Bukowa  I  -  km 

398+088  str.  L,  wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

93)  grupa  8  poz.  nr  6.2  Utrzymanie  MOP  Bukowa  II  - 

km  398+088  str.  P,  wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

grupa  8  poz.  nr  6.3  Utrzymanie  MOP  Podgórze  -  km  428+400  str.  P,  wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

95)  grup

a  8  poz.  nr  6.4  Utrzymanie  MOP  Jeżowe  -  km  428+400  str.  L,  wyposażenie  

wg 

załacznika nr 1.7; 

grupa 8 poz. nr 6.5 Utrzymanie MOP Kamień Wschód - km 444+000 str. L, wyposażenie 

wg załacznika nr 1.7; 

grupa  8  poz.  nr  6.6.  Utrzymanie  MOP  Kamień  Zachód  -  km  444+000,  wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

grupa 8 poz. nr 6.7 Utrzymanie MOP Nienadówka - 454+780 str. P, wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

99)  grupa  8  poz.  nr  6.8  Utrzymanie  MOP  Stobierna  - 

km  459+480  str.  L,  wyposażenie  

wg załacznika nr 1.7; 

100)  grupa 8 

poz. nr 6.9 Utrzymanie OUD Sokołow Malopolski - wyposażenie wg załącznika  

nr 1.7; 

grupa  8  poz.  nr  8.1  Interwencyjne  usuwanie  martwych  zwierząt  (o  wadze  do  25  kg 

każde zwierze) z pasa drogowego; 

grupa 8 poz. nr 9.2 Pielęgnacja klombów zielonych (terenów urządzonych krzewami); 

grupa 8 poz. nr 9.16 Uzupełnienie wiązań przy młodych drzewach; 

grupa 9 poz. nr 2.8 Wymiana fundamentu słupa oświetleniowego; 

grupa 9 poz. nr 2.9 Wymiana wysięgnika 1 – ramiennego 1 m; 

grupa 9 poz. nr 2.10 Wymiana wysięgnika 1 – ramienny 1.5 m; 

grupa 9 poz. nr 2.11 Wymiana wysięgnika 1 – ramienny 2 m; 

grupa 9 poz. nr 2.12 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 1 m; 

grupa 9 poz. nr 2.13 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 1.5 m; 

grupa 9 poz. nr 2.14 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 2 m; 

grupa 

9 poz. nr 2.15 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 1 m; 

grupa 9 poz. nr 2.16 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 1.5 m; 

grupa 9 poz. nr 2.17 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 2 m; 

grupa 9 poz. nr 2.18 Pionowanie latarni (słupa oświetleniowego/masztu); 

grupa 9 poz. n

r 2.19 Montaż fundamentu pod słup/maszt; 

grupa 9 poz. nr 2.20. Demontaż fundamentu pod słup/maszt; 

grupa 9 poz. nr 2.21 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 70W; 

grupa 9 poz. nr 2.22 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 150W; 

grupa 9 

poz. nr 2.23 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 250W; 

grupa 9 poz. nr 2.24 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 400W; 

grupa 9 poz. nr 2.25 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 600W; 

grupa 9 poz. nr 3.4 Wymiana 

źródeł światła - lampa sodowa 70W; 

grupa 9 poz. nr 3.5 Wymiana 

źródeł światła - lampa sodowa 150W; 

grupa 9 poz. nr 3.6 Wymiana 

źródeł światła - lampa sodowa 250W; 

grupa 9 poz. nr 3.7 Wymiana 

źródeł światła - lampa sodowa 400W; 

grupa 9 poz. nr 3.9 Wymiana 

źródeł światła - lampa metalohalogenowa 150W; 

grupa 9 poz. nr 3.10 Wymiana 

źródeł światła - lampa metalohalogenowa 250W; 

grupa 9 poz. nr 3.11 Wymiana 

źródeł światła - lampa metalohalogenowa 400W; 

grupa  9  poz.  nr  3.12  Wymiana/montaż  oprawy  oświetleniowej  LED  o  mocy 

P=(50W÷150W); 

grupa 9 poz. nr 3.14 Wymiana statecznika do lamp sodowych (70W-600W); 

grupa 9 poz. nr 3.15 Wymiana układu zapłonowego do lamp sodowych (70W- 600W); 

grupa  9  poz.  nr  3.16  Wymiana  statecznika  do  lamp  sodowych  (70W-600W)  wraz  

z układem zapłonowym; 

grupa 9 poz. nr 3.17 Wymiana gniazda bezpiecznikowego jednobiegunowego; 

grupa 9 poz. nr 3.18 Wymiana wkładki topikowej bez względu na rodzaj; 

grupa 9 poz. nr 3.19 Wymiana/uzupełnienie maskownic/drzwiczek w słupie/maszcie; 

grupa  9  poz.  nr  3.20  C

zyszczenie  i  malowanie  słupów  stalowych  oświetleniowych, 

słup  

    o wys. do 14m; 

grupa 9 poz. nr 3.21 Stabilizacja wysięgnika latarni przed samoistnym obrotem; 

grupa  9  poz.  nr  3.22  Montaż/wymiana  przewodów  w  słupie/latarni/maszcie  

zasilających oprawę - miedziane 4x2,5mm2 (niezależnie od wys.); 

grupa 9 poz. nr 4.1 Lokalizacja uszkodzenia trójfazowego kabla ziemnego nN; 

grupa 9 poz. nr 4.4 Wymiana/ułożenie w ziemi kabla YAKY 4x120mm2; 

grupa 9 poz. nr 4.5 Naprawa kabla YAKY 4x35mm2/4x25mm2 (mufy termokurczliwe  

     przelotowe); 

grupa  9  poz.  nr  5.1  Montaż/Wymiana  złącza  kablowego  pojedynczego,  złącze  

    kompletne z fundamentem ZK-1; 

grupa  9  poz.  nr  5.2  Montaż/Wymiana  złącza  kablowego  podwójnego,  złącze 

kompletne  

     z fundamentem ZK-2; 

grupa 9 

poz. nr 5.6 Wymiana fundamentu złącza ZK-1; 

grupa 9 poz. nr 5.7 Wymiana fundamentu złącza ZK-2; 

grupa 9 poz. nr 5.8 Podłączenie kabla YAKY 4x35 w złączu (szafie. słupie); 

grupa 9 poz. nr 5.9 Podłączenie kabla YAKY 4x120 w złączu (szafie); 

grupa 9 poz. nr 5.10 Wykonanie uziemienia pionowego (kpl); 

grupa 9 poz. nr 5.11 Montaż/wymiana automatu zmierzchowego; 

grupa 9 poz. nr 5.12 Regulacja zegara astronomicznego; 

grupa 9 poz. nr 5.13 Montaż/wymiana zegara astronomicznego; 

grupa 9 poz. nr 5.14 Wymiana rozłącznika bezpiecznikowego mocy 3P (160A); 

grupa 9 poz. nr 5.15 Wymiana rozłącznika bezpiecznikowego mocy 3P (63A); 

grupa 9 poz. nr 5.18 Wymiana stycznika modułowego 4P (63A); 

grupa 9 poz. nr 5.19 Wymiana podstaw bezpiecznikowych przemysłowych (160A); 

grupa 9 poz

. nr 5.20 Wymiana wyłącznika nadprądowego 1f Ib≤50A; 

grupa 9 poz. nr 5.21 Wymiana bezpiecznika mocy nn bez względu na rodzaj; 

grupa  9  poz.  nr  5.22  Wymiana  wkładek  typu  WRS  do  zamków  w  szafach  

     energetycznych; 

grupa  9  poz.  nr  5.24  Wymiana 

obudowy  wraz  z  fundamentem  szafy  złącza 

kablowego  

ZK bez względu na typ; 

grupa 9 poz. nr 6.1 Pomiar rezystancji uziemień ochronnych i roboczych – doraźnie; 

grupa  9  poz.  nr  6.2  Pomiar  rezystancji  izolacji  przewodu  zasilającego  oprawę  DY  

    3x2,5mm2 

– doraźnie; 

grupa 9 poz. nr 6.3 Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (latarnia, słup,  

maszt, szafa ośw. - zerowanie) – doraźnie;  

grupa  9  poz.  nr  6.4.  Pomiar  rezystancji  izolacji  trójfazowego  kabla  nN  linii  

oświetleniowej lub zasilającej - doraźnie, bez względu na długość linii; 

grupa 9 po. nr 6.5 Wykonywanie kontroli okresowych, oględzin i przeglądów obiektów  

oświetleniowych  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  punktach  5.2.3.  ÷  5.2.6. 

SST; 

grupa  9  poz.  nr  7.1  Wymiana/uzupełnienie  pokryw  studni  kablowych  –  wymiana  

    pokrywy 500x500 klasy B125 (rama+pokrywa); 

grupa  9  poz.  nr  7.2  Wymiana/uzupełnienie  pokryw  studni  kablowych  –  wymiana  

     pokrywy 500x500 klasy B125 (pokrywa); 

grupa  9  poz.  n

r  7.3  Wymiana/uzupełnienie  pokryw  studni  kablowych  –  wymiana  

     pokrywy 600x1000 klasy B125 (rama+pokrywa);  

grupa  9  poz.  nr  7.4  Wymiana/uzupełnienie  pokryw  studni  kablowych  –  wymiana  

     pokrywy 600x1000 klasy B125 (pokrywa); 

grupa 10b poz. nr 1.2 Za

pobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.2 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.2 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.4 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.4 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.4 

Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.5 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.5 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.5 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.6 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.

6 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.6 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.7 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.7 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.7 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.8 

Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 1.8 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.8 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.8 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.9 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.9 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.9 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.10 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.11 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 1.11 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.11 Usuwanie śliskości; 

g

rupa 10b poz. nr 1.11 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.12 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 1.12 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.12 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.12 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

g

rupa 10b poz. nr 1.13 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.13 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 1.13 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.1 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 2.1 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

gru

pa 10b poz. nr 2.2 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 2.2 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.2 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.2 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.5 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 2.5 Zapobiega

nie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.5 Usuwanie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.5 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.6 Gotowość do ZUD; 

grupa 10b poz. nr 2.6 Zapobieganie śliskości; 

grupa 10b poz. nr 2.6 Usuwanie śliskości; 

grupa 

10b poz. nr 2.6 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości; 

grupa 12 poz. nr 1.1 Mycie obiektu inżynierskiego; 

grupa 12 poz. nr 2.2 Czyszczenie dylatacji różnych typów; 

grupa 12 poz. nr 2.4 Czyszczenie kolektorów odwodnieniowych drogowych obiektów  

    mostowych; 

grupa  12  poz.  nr  3.1  Czyszczenie  elementów  mostowych  (gzymsy,  przyczółki,  

nawierzchnia  jezdni  na  całej  szerokości,  wyniesione  pobocza,  schody,  ścieki  

     skarpowe, pochylnie i chodniki itp.); 

grupa 12 poz. nr 3.3 Czyszczenie stożków i skarp umocnionych; 

grupa 12 poz. nr 4.3 Udro

żnienie/oczyszczenie koryta cieku; 

grupa 12 poz. nr 7.1 Naprawa / wymiana balustrad mostowych stalowych; 

grupa 12 poz. nr 10.1 Regulacja barier ochronnych; 

grupa  12  poz.  nr  11.1  Zabezpieczenie  antykorozyjne  łączników,  kotew,  blach  przy  

słupkach  balustrad  i  barier  ochronnych  (obejmuje  wszystkie  elementy  przy  jednym  

słupku); 

grupa 12 poz. nr 13.1 Konserwacja łożysk elastomerowych - 329 szt; 

grupa 12 poz. nr 13.2 Konserwacja łożysk garnkowych - 349 szt; 

gru

pa 12 poz. nr 13.3 Konserwacja łożysk stalowych - 43 szt; 

grupa  12  poz.  nr  20.1  Uszczelnienie  styków  między  urządzeniami  dylatacyjnymi  

     a 

nawierzchnią; 

grupa 12 poz. nr 21.2 Uszczelnienie styków między krawężnikami a chodnikiem; 

grupa 12 poz. nr 21.4 

Uszczelnienie styków między krawężnikiem a nawierzchnią; 

grupa 12 poz. nr 21.5 Uszczelnienie styków między chodnikiem a podstawą słupków; 

grupa 12 poz. nr 23.1 Wymiana element

ów odwodnienia - rury spustowe z tworzywa  

     sztucznego np. HDPE, PE; 

grupa  12  poz.  nr  23.2  Wymiana  element

ów  odwodnienia  -  kolektor  z  tworzywa  

sztucznego Ø150 mm; 

grupa  12  poz.  nr  23.3  Wymiana  element

ów  odwodnienia  -  kolektor  z  tworzywa  

sztucznego Ø200mm; 

grupa  12  poz.  nr  23.4  Wymiana  element

ów  odwodnienia  -  kolektor  z  tworzywa  

sztucznego Ø250 mm; 

grupa 12 poz. nr 23.5 Wymiana element

ów odwodnienia – elementów podwieszenia  

    (jeden punkt); 

grupa 12 poz. nr 25.1 Zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych urządzeń  

dylatacyjnych łącznie z blachami maskującymi szczeliny dylatacyjne; 

grupa  12  poz.  nr  30  Uzupełnienie  brakujących  elementów  sączków  obiektu  

inżynierskiego; 

grupa 12 poz. nr 31 Wykonanie przykrycia szczelin dylatacyjnych blachą ocynkowaną  

     o szer. 30-40 cm gr. 3 mm; 

grupa  12  poz.  nr  33.1  Wykonanie  lokalnych  napraw  powierzchni  konstrukcji 

betonowej  

     betonem konstrukcyjnym; 

grupa  12  poz.  nr  34.2  Uzupełnianie  lokalnych  wyrw,  zapadlisk  i  ubytków  ziemi  

w stożkach i skarpach. 

Wskazane  pozycje 

były  w  ofercie  Wykonawcy  wycenione  na  poziomie  istotnie  niższym  

niż w szacunkowej kalkulacji wartości zamówienia lub były zaniżone w stosunku do średnich 

cen  z  ofert  pozostałych  wykonawców.  W  związku  z  powyższym  Zamawiający,  działając 

zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, 

w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę 

w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  oraz  czy  oferta  uwzględnia  wszystkie  wymagania 

zawarte  w  SWZ,  zwr

ócił  się  o  udzielenie  wyczerpujących  wyjaśnień,  w  tym  złożenie 

dowodów,  dotyczących  wyliczenia  zaoferowanej  ceny  zamówienia  podstawowego  oraz 

zamówienia  objętego  prawem  opcji.  Oceniając  przedłożone  przez  Wykonawcę  wyjaśnienia 

wraz  

z  dowodami  na  ich 

potwierdzenie,  Zamawiający  poinformował,  że  będzie  brał  pod  uwagę 

obiektywne  czynniki,  a  w  s

zczególności:  1. zarządzanie procesem  produkcji,  świadczonych 

usług lub metody budowy; 2. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne warunki 

dostaw, usług albo związane z realizacją robót budowlanych; 3. oryginalność dostaw, usług 

lub  robót  budowlanych  oferowanych  przez  wykonawcę;  4.  zgodności  z  przepisami 

dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa 

od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  

na podstawie p

rzepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu 

za  pracę  (Dz.  U.  z  2020  r.  poz.  2207)  lub  przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  

z  którymi  związane  jest  realizowane  zamówienie;  5.  zgodność  z  prawem  w  rozumieniu 

przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach  dotyczących  pomocy  publicznej;  6.  zgodność  

z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego,  obowiązującymi  

w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie;  7.  zgodność  z  przepisami  z  zakresu 

ochrony  środowiska;  8.  wypełnianie  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania 

części  zamówienia  podwykonawcy.  Ponadto  Zamawiający  prosił  o  wyjaśnienie,  czy 

przedmiot  zamówienia  został  wyceniony  zgodnie  z  SWZ  oraz  potwierdzenie,  że 

zaproponowana  

w  ofercie  cena  jest  realna.  Poin

formował,  że  ocena  wyjaśnień  dokonywana  przez 

Zamawiającego  ma  na  celu  ustalenie,  czy  cena,  w  tym  poszczególne  jej  składowe, 

skalkulowane  są  rzetelnie  i  czy  w  związku  z  tym  Wykonawca  będzie  w  stanie  zrealizować 

przedmiotowe  zamówienie.  Zamawiający  w  celu ustalenia,  czy  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  zwrócił  się  do  Wykonawcy  o  udzielenie 

wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  w 

szczególności wyjaśnienia kwestii ujęcia w cenie oferty wszystkich kosztów towarzyszących 

wykonywaniu przedmiotu 

zamówienia, wraz z podaniem ich wartości. W celu udowodnienia, 

że  zaoferowana  przez  Wykonawcę  cena  jest  realna,  Zamawiający  prosił  o  wyjaśnienie 

kwestii  ujęcia  w  cenie  oferty  wszystkich  kosztów  towarzyszących  wykonywaniu  przedmiotu 

zamówienia,  w  zakresie  przedmiotowej  pozycji  z  wyszczególnieniem  kosztów  robocizny, 

sprzętu  i  materiałów,  kosztów  pośrednich,  zysku  i  innych  kosztów  mających  wpływ  na 

wycenę  pozycji.  Przedmiotowe  koszty  należało  wyszczególnić  z  odpowiednim 

przyporządkowaniem 

do 

poszczególnych 

pozycji  

w  załączonych  do  niniejszego  wezwania formularzach  cenowych  2.2.4.  Zamawiający  prosił 

również  o  przedstawienie  przez  Wykonawcę,  odnośnie  do  każdej  pozycji  w  załączonych 

formularzach  2.2.

4  opisu,  jakie  zakresy  i  jakie  działania  założył  Wykonawca  w  ramach 

realizacji  danej  pozycji.  Wyjaśnienia,  opis  działań  i  innych  okoliczności  związanych  z 

realizacją  tejże  pozycji,  zawrzeć  należało  w  sposób  zwięzły  i  konkretny  w  części  opisowej 

wyjaśnień.  

W  części  opisowej  dla  każdej  pozycji  załączonych  formularzy  Zamawiający  prosił  również  

o  jednoznacznie  wskazanie,  czy  wszystkie  koszty  dotyczące  danej  pozycji  zostały  ujęte  

w  cenie  przypisanej  tej  pozycji.  W  przypadku,  gdy  zostały  one  przeniesione,  należało 

wskazać pozycje, w których dane koszty zostały ujęte oraz wysokość kwoty, która została do 

danej pozycji przeniesiona. 

Zamawiający prosił o szczegółowe wyjaśnienie jakie obiektywne 

czynniki  spowodowały  obniżenie  ceny  oraz  w  jakim  stopniu  dzięki  tym  czynnikom  cena 

została  obniżona,  jednocześnie  Wykonawca  powinien  był  wykazać  jakie  indywidualne 

możliwości  

i  okoliczności,  dostępne  i  właściwe  tylko  dla  Wykonawcy  przy  realizacji  tego  zamówienia, 

umożliwiły  obniżenie  ceny  oferty.  Podsumowując,  Zamawiający  zwrócił  się  o  udzielenie 

wyjaśnień dotyczących elementów składowych oferty mających wpływ na wysokość wyceny, 

w  szczególności  wskazania  argumentów  potwierdzających  realność,  opłacalność  i 

rynkowość  dokonanej  wyceny.  Przedstawione  przez  Wykonawcę  wyjaśnienia  musiały  być 

merytoryczne,  a  Wykonawca  musi

ał  dostarczyć  wystarczający  materiał  do  sformułowania 

przez Zamawiającego oceny zaoferowanej w ofercie ceny, za którą Wykonawca miał zamiar 

wykonać  przedmiot  zamówienia.  Prosił  o  przesłanie  jednoznacznych  i  precyzyjnych 

informacji  oraz 

dowodów,  co  najmniej  w  kwestiach  wskazanych  powyżej,  ale  także  innych, 

które  Wykonawca  uzna  za  istotne,  na  temat  sposobu  obliczenia  przez  Wykonawcę  ceny 

zamówienia,  a  których  Zamawiający  nie  wymienił  powyżej  m.in.  zaangażowanie  osobowe, 

rzeczowe, sprzętowe i finansowe, i związane z tym niezbędne do poniesienia koszty, a także 

zakładany  poziom  zysku.  W  przypadku,  gdy  Wykonawca  w  niżej  określonym  terminie  nie 

udzieli

łby  wyjaśnień  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniałyby 

podanej  w  ofercie  ceny  Zamawiający  odrzuciłby  ofertę  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8 

ustawy Pzp w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp. 

  W 

piśmie z  dnia  27.03.2023 r.,  znak  O/RZ.D-3.2421.27.2022,  złożonym jako  dowód  

na  rozprawie  w  dniu  05.04.2023  r.  przez  Odwołującego,  jak  również  udostępnionym  Izbie 

przez  Zamawia

jącego  w  ramach  przekazanej  dokumentacji  postępowania,  Zamawiający  

w odpowiedzi na pisma Wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego 

w  których  Wykonawcy  wskazali:  „(…)  podstawa  wystosowania  wezwania  jest  lakoniczna  

i ogranicza się do stwierdzenia, że wymienione pozycje „wydają się rażąco niskie” i „budzą 

wątpliwości  Zamawiającego”,  co  wymaga  od  wykonawcy  szerszej  analizy  zgromadzonych 

informacji  (…)”,  „Dodatkowo,  istotną  przeszkodę  w  zakresie  możliwość  przygotowania 

wyjaśnień  zgodnie  z  wezwaniem,  jest  brak  dostępu  Wykonawcy  do  Kosztorysu 

inwestorskie

go/Szczegółowej  Kalkulacji  Wartości  Zamówienia  sporządzonej  przez 

Zamawiającego  wraz  z  jej  szczegółowymi  informacjami.”,  „Prosimy  również  o  wyjaśnienie 

oczekiwanej  i  akceptowalnej  formy  wyjaśnień  cen  w  przypadku  planowanego  udziału 

podwykonawców  do  realizacji  niektórych  części  zamówienia,  tj.  czy  Wykonawca  powinien 

rozbijać  szczegółowo  ceny  ofertowe  przekazane  przez  swoich  kontrahentów.  Prosimy  

o potwierdzenie, czy wobec treści wezwania (str. 11 od słów „W części opisowej dla każdej 

pozycji  […]”),  Zamawiający  potwierdza,  że  dopuszczalne  jest  przerzucanie  kosztów 

pomiędzy poszczególnymi pozycjami kosztorysowymi, a jeżeli jest dopuszczalne to na jakich 

zasadach.”, 

„Zamawiający  domaga się wyjaśnienia wyszczególnionych pozycji  TER, czy  też  wszystkich 

pozycji  oferty  Wykonawcy”.„  (…)  jeśli  podane  w  pismach  pozycje  w  pismach  stanowią 

katalog  zamknięty  prosimy  o  potwierdzenie,  że  na  tym  etapie  Wykonawca  nie  jest 

zobowiązany  

do składania wyjaśnień w pozycjach innych niż wylistowane w treści.”, Zamawiający wskazał, 

że  w  przedmiotowym  postępowaniu  wystosowana  do  wykonawców  treść  wezwania  nie  ma 

charakteru  ogólnego.  Jasno  referuje  ona  do  treści  przepisów  ustawy  Pzp  dotyczących 

rażąco  niskiej  ceny,  wskazuje  czemu  zastosowanie  danych  regulacji  prawa  jest  konieczne,  

jak  również  precyzyjnie  określa  jakie  elementy  wykonawcy  mają  w  wyjaśnieniach 

przedstawić.  Zamawiający  wymagał  odpowiedzi  na  pytanie,  czy  w  cenie  oferty  ujęto 

wszystkie  koszty  towarzyszące  wykonaniu  przedmiotu  zamówienia.  Wykonawcy  mieli 

przedstawić  owe  koszty  towarzyszące  w  rozbiciu  na  poszczególne  pozycje  formularzy 

cenowych  i  wyszczególnić  koszty  robocizny,  sprzętu  i  materiałów,  koszty  pośrednie,  zysk, 

inne koszty, nie tylko realizowanych siłami własnymi Wykonawcy, ale również „w przypadku 

udziału  podwykonawców”.  Zamawiający  oczekiwał  również  przedstawienia  w  sposób 

opisowy  

w ramach każdej pozycji formularza opisu jakie zakresy, działania wykonawcy założyli celem 

realizacji tej pozycji. Jednym tylko z wielu elementów wezwania był wymóg określenia przez 

wykonawcę, czy wszystkie koszty dotyczące danej pozycji zostały w niej ujęte, a jeżeli nie,  

to  czy  zostały  gdzieś  przeniesione,  jeżeli  tak  –  to  gdzie  i  w  jakiej  wysokości.  Zamawiający 

wskaz

ał,  że  nie  jest  uprawnione  twierdzenie,  że  zdaniem  tym  Zamawiający  dopuszczał  

i akcept

ował przenoszenie kosztów między poszczególnymi pozycjami formularzy cenowych. 

Okoliczność,  że  Zamawiający  nawiązał  do  takiego  stanu  rzeczy  w  treści  wezwania,  nie 

musi

ał  oznaczać,  że  Zamawiający  tak  przedstawione  przez  wykonawcę  wyjaśnienia  uzna  

za  prawidłowe.  Treść  wezwania  mogła  co  najwyżej  sugerować,  że  Zamawiający  miał  już 

takie  doświadczenia  podczas  prowadzonych  postępowań  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  

i  stąd  wspomniał  o tej regule w  wezwaniu.  Z pewnością z  treści  wezwania nie można  było 

antycypować,  że  Zamawiający  niejako  pozwalał  wykonawcom  na  argumentację  

o  przeniesieniu  kosztów  i  podczas  oceny  tak  złożonych  wyjaśnień  dopuści  takie  działania.  

Bez  wątpienia  w  ocenie  Zamawiającego  z  zapisów  SWZ  i  OPZ  wynikało,  że  Zamawiający 

wymagał,  by  cena  jednostkowa  w  danej  pozycji  formularza  cenowego  zawierała  wszystkie 

koszty  związane  z  wykonaniem  poszczególnych  rodzajów  prac  w  zakresie  określonym  w 

OPZ,  w  specyfikacjach  technicznych  oraz  wszelkie  koszty 

pośrednie,  co  przeczyło 

możliwości  przenoszenia  kosztów  danej  pozycji  między  poszczególnymi  pozycjami 

kosztorysu. 

Do decyzji poszczególnych wykonawców pozostawiono wybór strategii i sposobu 

złożenia wyjaśnień, opisania i przedstawienia okoliczności, które przełożyły się na obniżenie 

ceny 

ofertowej,  

przy  czym to  na  wykonawcach  spoczywa

ł obowiązek złożenia takich wyjaśnień, które będą 

pozostawały w zgodzie w opisem przedmiotu zamówienia, opisem sposobu obliczenia ceny 

oferty  i  innymi  wymaganiami  SWZ.  Zamawia

jący  działał  w  pewnych  ogólnych  ramach, 

natomiast  to  dany  wykonawca 

miał  przywołać,  wskazać,  określać,  pokazać  czynniki 

szczególnie  sprzyjające  kalkulacji  jego  ceny  ofertowej.  Istotą  wyjaśnień  było  rozwianie 

wątpliwości  co  do  pewnych  okoliczności:  w  przypadku  wyjaśnień  odnośnie  ewentualności 

zaoferowania rażąco niskiej ceny - przedstawienie przekonującej argumentacji, przytoczenie 

zobiektywizowanych  przesłanek  pozwalających na  skalkulowanie  ceny  na  niskim  poziomie, 

wykazanie,  że  cenę  skalkulowano  prawidłowo,  w  sposób  uwzględniający  wszystkie  istotne 

czynniki,  wreszcie  - 

załączenie  dowodów.  Nie  było  rolą  Zamawiającego  odgadywać  jakie 

założenia przyjmą poszczególni wykonawcy przy składaniu wyjaśnień. Kolejną kwestią była 

rzekoma  przeszkoda  w  zakresie  przygotow

ania  wyjaśnień  Wykonawcy,  spowodowana 

brakiem  udostępnienia  Kosztorysu  Inwestorskiego/Szczegółowej  Kalkulacji  Wartości 

Zamówienia sporządzonej przez Zamawiającego. Zamawiający wyjaśnił, że sposób wyceny 

przedmiotu zamówienia przez Zamawiającego, ani szczegółowe informacje w tym zakresie, 

nie  powinny  mieć  znaczenia  przy  wycenie  sporządzonej  przez  wykonawców  na  podstawie 

SWZ,  który  jest  podstawą  do  wyceny  i  źródłem  wymagań,  gdzie  założenia  są  przecież 

przyjmowane  przez  wyceniającego.  Jednocześnie  Zamawiający,  poinformował  i  zaznaczył,  

że  wyjaśnień  należy  udzielić  zgodnie  z  pismem/wezwaniem  do  wyjaśnień  znak  O/RZ.D-

3.2421.27.2022  z  dnia  15.03.2023  r.,  to  jest 

wyjaśnieniu  podlegają  wszystkie  pozycje 

zawarte  w  formularzu  cenowym,  nie  tyl

ko  wyszczególnione  w  tym  piśmie,  jak  również 

wszelkie  okoliczności  i  czynniki  wpływające  na  wysokość  ceny  i  świadczące,  dowodzące,  

że Wykonawca będzie w stanie zrealizować przedmiotowe zamówienie zgodnie z SWZ. 

Odwołujący podczas rozprawy w dniu 05.04.2023 r. wskazał, że na str. 4 odwołania 

podana  liczba  242 jest prawidłową sumą  pozycji,  do  której  wyjaśnień  wezwał  Zamawiający  

w  dniu  15.03.

2023  r.,  natomiast  na  str.  3  odwołania  błędnie  podano  244  pozycje.  

Zamawiający  zażądał  opisu,  w  jaki  sposób  poszczególne  ceny  w  pozycjach  zostały 

skalkulowane  przez  wykonawcę.  Było  to  15  rodzajów  informacji  wymaganych  do  każdej  z 

242  pozycji  kosztorysu,  r

ównież  wymagane  było  załączenie  dowodów.  Zamawiający  w 

piśmie z dnia 15.03.2023 r. wezwał również do wyjaśnienia ceny opcji, pomimo tego, iż w pkt 

17.2 SWZ sam wskazał sposób wyliczenia ceny zamówienia realizowanego w ramach opcji. 

Termin  na  złożenie  wyjaśnień  był  stosunkowo  krótki,  bo  8  dni  –  do  27.03.2023  r. 

Zamawiający,  na  wniosek  Odwołującego,  przesunął  termin  złożenia  wyjaśnień  do  dnia 

2023  r.,  ale,  w  odpowiedzi  na  kolejne  wnioski  o  przesunięcie  tego  terminu,  już  nie 

przesunął  dalej  terminu  złożenia  wyjaśnień.  Przytoczył  orzeczenie  Krajowej  Izby 

Odwoławczej, 

sygn. 

akt 

KIO 

w sprawie konieczności zasadności wezwania do wyjaśnień ceny i niezasadności wzywania 

wobec braku podstaw prawnych. Podkreślił, że nie wszystkie pozycje wyjaśniane są niższe 

niż  średnia  cen  ofert  lub  ceny  konkretnych  ofert,  a  często  są  wyższe,  co  wynika  z  treści 

odwołania, stąd nie powinno być wątpliwości Zamawiającego w zakresie rażąco niskiej ceny. 

Zwr

ócił uwagę na str. 7 i 8 odpowiedzi na odwołanie, z której treści wynika, że Zamawiający 

nie może się zdecydować, czy istotne dla niego w zamówieniu są ceny grup pozycji, czy też 

poszczególne  ceny jednostkowe  grup  pozycji. Istota  zarzutu Odwołującego  tkwi  w tym,  czy 

istotne  są  ceny  grup  pozycji,  czy  też  części  składowe  tych  pozycji  i  ich  ceny.  Podkreślił,  

że  Zamawiający  wezwał  do  wyjaśnienia  cen  blisko  600  pozycji,  natomiast  nie  grup  12.  

W 

§  6  ust.  1  PPU  wskazano,  że  wszystkie  prace  z  grup,  z  wyłączeniem  grupy  10  i  11,  

będą  wykonywane  wyłącznie  na  polecenie  Zamawiającego,  co  oznaczało,  że  Zamawiający 

może ich w ogóle nie zlecić, co wynikało z par. § ust. 5 PPU, a więc Zamawiający nie jest 

zobowiązany do ich zlecenia i z tego wywodził Odwołujący, że nie są to zamówienia istotne  

w tej części. Odnosząc się do wskazania przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie 

na  str.  8,  że  242  pozycje  są  zaniżone,  wskazał,  iż  nie  jest  to  prawdą,  gdyż  niektóre  ceny 

wskazanych  pozycji  są  wyższe  niż  ceny  innych  wykonawców  (str.  11  i  12  odwołania). 

Argumentacja  Zamawiającego,  że  wezwał  wszystkich  wykonawców  do  wyjaśnienia  ceny 

zimowego  utrzymania  dróg  –  grupa  10,  może  wskazywać,  że  to  Zamawiający  mógł 

niewłaściwie oszacować wartość zamówienia. Odnosząc się do twierdzenia Zamawiającego 

na  str.  9  odpowiedzi  na  odwołanie  w  zakresie  wiodącej  usługi  zimowego  utrzymania  dróg  

i  wskazania,  że  cena  za  wykonanie  tej  usługi  stanowi  jedynie  30%,  wskazał,  że  cena 

najdroższej  oferty  w  tym  zakresie  stanowi  jedynie  27%,  czyli  jeszcze  mniej,  niż  w  ofercie 

Odwołującego. Nie ma sensu porównywanie grupami tych ofert. Choć w zakresie ZUD ofertę 

od  kolejnego  wykonawcy  w  rankingu  cenowym  w  stosunku  do  oferty  Odwołującego  dzieli 

ponad 6 mln zł, to Zamawiający nie dostrzegł, że w stosunku do najdroższego oferenta, czyli 

Saferoad  Grawil  Sp.  zo.o.

,  różnica  to  3  mln  zł.  Odwołujący  podtrzymał,  co  wskazał  w 

odwołaniu  o  przenoszeniu  kosztów,  że  nie  ma  regulacji  w  specyfikacji,  które  zakazują 

przenoszenia kosztów pomiędzy pozycjami, zakaz nie wynika z zastrzeżenia Zamawiającego 

w  odpowiedzi  na  odwołanie  na  str.  10,  że  każda  cena  jednostkowa  powinna  obejmować 

wszystkie  składniki  kosztów.  Wskazał,  że Odwołujący  na  str.  14  nieprecyzyjnie  wyraził  się. 

Nie chodzi

ło Odwołującemu, że brak jest postanowień nakazujących uwzględnienie w każdej 

cenie  za  jednostkę  wszystkich  kosztów,  tylko  że  nie  wynikał  stąd  zakaz  przerzucania 

kosztów  pomiędzy  pozycjami kosztorysowymi.  Koszt  wskazany  w  danej  pozycji  musiał  być 

związany z daną pozycją. Na str. 11 odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wskazał, że do 

wyjaśnienia  cen  wykonawców  zobowiązują  go  wytyczne  GDDKiA  w  Warszawie,  natomiast 

Odwołujący podniósł, iż te wytyczne nie stanowią uzasadnienia do wezwania do wyjaśnienia 

rażąco niskiej ceny, a stanowi to uzasadnienie jedynie ustawa Pzp. 

Zamawiający  podczas  rozprawy  w  dniu  05.04.2023  r.  wskazał,  że  w  odwołaniu  nie 

podniesiono  zarzutu  zakresu  i  skali  wezwania  do 

wyjaśnienia,  tylko  sam  fakt  wezwania  do 

wyjaśnień.  Podniósł,  że  Zamawiający  wysłał  wezwanie  do  wyjaśnień  do  wszystkich 

wykonawców  

w  postępowaniu  i  wszyscy  wykonawcy  mieli  na  udzielenie  tych  wyjaśnień  3  tygodnie.  

W  wezwaniu  z  dnia  15.03.

2023  r.  Zamawiający  nie oczekiwał  wyjaśnienia ceny  w  zakresie 

opcji.  Zamawiaj

ący  zwrócił  uwagę,  że  w  piśmie  z  15.03.2023  r.  zwrócił  się  o  wyjaśnienia 

wszystkich  pozycji  formularza  cenowego,  a  nie  jedynie  242,  jak  wskaz

ał  Odwołujący. Opcji 

Odwołujący nie musiał wyjaśniać. W ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie rozumiał SWZ. 

Nie 

było tak, jak twierdził Odwołujący, że Zamawiający może nie zlecać zamówień z grupy 1-

9  i  12;  pozostałe  grupy  zamówienia  będą  finansowane  ryczałtowo  i  nie  wymagają 

każdorazowego  zlecenia  przez  Zamawiającego.  Podkreślił,  że  zamówienia  z  grup  1-9  i  12 

stanowi

ły  kwotową  większość  wartości  zamówienia,  co  czyniło  je  istotnymi  również  

w kontekście wezwania do wyjaśnień. Podkreślił, że cena ZUD w ofercie Odwołującego była 

najniższa w stosunku do cen innych ofert i różnica cenowa, była, w ocenie Zamawiającego, 

istotna, a 3 mln stanowi 10%. Podn

iósł argument, że w ofercie wykonawcy Przystępującego 

cena  za  ZUD 

była  wyższa  o  ponad  6  mln  od  ceny  w  ofercie  Odwołującego,  

a  to  Przystępujący  obecnie  realizuje  dotychczasowe  zamówienie  w  zakresie  ZUD  

i  ma  najlepszą  wiedzę  na  temat  wartości  wykonania  tego  zamówienia  i  rzeczywistych 

potrzeb realizacji. 

W szacunkowej kalkulacji realizacji zamówienia na „Całoroczne (bieżące i 

zimowe)  utrzymanie  dróg  krajowych  będących  w  administracji  Generalnej  Dyrekcji  Dróg 

Krajowych  

i  Autostrad 

Oddział  w  Rzeszowie,  w  podziale  na  4  części:  Część  4  –  utrzymanie  dróg 

krajowych  G,  GP  i  S  Rejonu  w  Nisku”  pozycje  zaznaczone  kolorem  czerwonym  są  to 

pozycje, które są o co najmniej 30% zaniżone albo w stosunku do kosztorysu albo średniej 

cen ofert. Każda pozycja musi uwzględniać koszty i nie może być przenoszenia tych kosztów 

do  innych  pozycji.  Grupa  częściowo  10  i  grupa  1-9  oraz  grupa  12  jest  rozliczania  tymi 

poszczególnymi  pozycjami  i  nie  mogą  koszty  z  tych  pozycji  być  przenoszone  do  innych 

pozycji  w  ram

ach  tych  grup  i  pozycji.  Przenoszenie  kosztów  może  mieć miejsce jedynie w 

ryczałcie,  ale  nie  może  być  w  ramach  poszczególnych  pozycji.  Nie  było  potrzeby 

wskazywania w specyfikacji, że nie można przenosić kosztów z pozycji do pozycji, ponieważ 

było to oczywiste. Przenoszenie kosztów pomiędzy pozycjami prowadzi do niedopuszczalnej 

inżynierii  cenowej  na  gruncie  ustawy  Pzp.  Opis  informacji  wymaganych  przez 

Zamawiającego 

w 

wezwaniu  

do  wyjaśnienia  w  15  punktach  wynikał  z  intencji  szczegółowego  przedstawienia  wymagań. 

Wezwanie  do  wyjaśnień  wszystkich  wykonawców  świadczyło  o  równym  traktowaniu  ich  

w postępowaniu.  

Przystępujący  podczas  rozprawy  w  dniu  05.04.2023  r.  wskazał,  że  przedmiotem  zarzutu  

nie 

był  zarówno  termin udzielenia  wyjaśnień,  jak  i  skala  udzielenia  koniecznych  wyjaśnień. 

Odwołujący wskazał, że istotną grupą w zamówieniu jest grupa 11, gdy tymczasem, według 

Przystępującego,  może  stanowić  ona  jedynie  15%  wartości  zamówienia  pozostałych  grup, 

natomiast,  według  Przystępującego,  to  właśnie  inne  grupy  były  istotne  w  wykonaniu  tego 

zamówienia,  gdyż  stanowią  usługi  utrzymaniowe.  Grupa  11  to  jedynie  personel  do 

zarządzania  kontraktem  i  grupy  patrolowo-interwencyjne,  co  wynikało  ze  specyfikacji 

technicznej.  

Z  wszystkich  12  grup  grupa  10 

była  największa  kosztowo,  stanowiła  ona  30%  wartości 

zamówienia  pozostałych  grup  i  była  ona  gwarantowana,  podobnie jak  grupa 11,  co  pomijał  

w wypowiedzi Odwołujący. Ta właśnie grupa 10, czyli ZUD, stanowiła kluczową usługę w tym 

zamówieniu.  Grupa  10  składała  się  z  podgrup  a,  b,  c,  z  których  to  właśnie  podgrupa  b 

stanowi

ła najbardziej kosztową część tej grupy i całego zamówienia. Na dowód powyższego 

złożył porównanie cen zaoferowanych przez wykonawców w postępowaniu – część 4, grupa 

prac  10b,  8,  poz.  6.1-

6.10  (utrzymanie  MOP,  OUD,  zatok).  Przystępujący  odniósł  się  do 

za

łącznika  nr  11  do  odwołania  i  przedstawił  porównanie  cen  zaoferowanych  przez 

wykonawców,  

aby  wykazać,  że  różnica  względem  innych  ofert  w  ofercie  Odwołującego  była  istotna  

i  to  uzasadnia

ło  wezwanie  do  wyjaśnień  przez  Zamawiającego.  Istotne  były  w  sprawie 

również pozycje cenowe, ponieważ one w sumie przekładały się na wartość poszczególnych 

grup  

w  ofercie,  a  na  końcu  ceny  łącznej.  W  ocenie  Przystępującego,  nawet  gdyby  kilka  z  242 

pozycji  nie  odbiegało  od  średniej,  to  ta  okoliczność  była  bez  wpływu  na  rozstrzygnięcie 

niniejszej  sprawy,  skoro  pozostałe  pozycje  odbiegały  od  tej  średniej.  W  załączniku  nr  11 

podkreślone  

na czerwono wartości odbiegały od średniej średnio o od 36 do 56%. Nie są to różnice, które 

można  wytłumaczyć  poziomem  zakładanego  przez  wykonawcę  zysku.  Dowód  odnosi  się  

do dwudziestu kilku pozycji, na których jest ponad 11 mln różnicy w odniesieniu do średniej  

ze  złożonych  ofert  i  ta  różnica  uzasadniała  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  rażąco  niskiej 

ceny.  

Odnosząc się w pierwszej kolejności do powyższych twierdzeń, wskazania wymaga, 

że  Izba  podzieliła  stanowisko  Zamawiającego  w  zakresie  wymogu  szczegółowego 

przedstawienia wyliczenia ceny oferty i opisu sposobu jej wyliczenia co do wszystkich pozycji 

formularza cenowego 

w wezwaniu do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 15.03.2023 r.,  

a  jedynie  uzupełniającego  charakteru  odpowiedzi  na  zapytania  wykonawców 

doprecyzowania  wezwania  z  dnia  15.03.2023  r. 

Następnie  wskazać  należy,  że  samo 

wezwanie 

wszystkich wykonawców do wyjaśnień rażąco niskiej ceny nie świadczy o tym, że 

wartość przedmiotu zamówienia ustalona przez Zamawiającego była zawyżona w stosunku 

do 

cen 

rynkowych,  

jak  podnosi  Odwołujący.  Odwołujący  bowiem  nie  udowodnił  tego  twierdzenia,  a  jedynie 

przedstawi

ł Izbie swoje przypuszczenia.  

Odnośnie zarzutu pierwszego Izba uznała wyżej wymieniony zarzut za niezasadny. 

Izba  szczegółowo  zanalizowała  okoliczności  faktyczne  i  prawne  wezwania  

do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, w szczególności podnosi jak niżej.  

W  ocenie  Izby 

Zamawiający  miał  obowiązek  żądania  wyjaśnienia,  że  cena  oferty  

nie jest rażąco niska.  

Biorąc  pod  uwagę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania  (art.  552  ust.1  Pzp), 

oceniając  wiarygodność  i  moc  dowodową  po  wszechstronnym  rozważeniu  zebranego 

materiału dowodowego (art. 542 ust. 1 Pzp), Izba stwierdziła, co następuje. 

Na  podstawie  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  j

eżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich 

istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  

lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  

z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części  składowych.  

Na podstawie 

zaś art. 223 ust. 1 ustawy Pzp w toku badania i oceny ofert zamawiający może 

żądać  od  wykonawców  wyjaśnień  dotyczących  treści  złożonych  ofert  oraz  przedmiotowych 

środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne 

jest  prowadzenie  między  zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji  dotyczących  złożonej 

oferty oraz, z uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. 

W pierwszej kolejności Izba wskazuje, że w utrwalonej linii orzeczniczej Krajowej Izby 

Odwoławczej  pozostaje  obowiązek  wyjaśniania  części  składowych  rażąco  niskiej  ceny  

w  ofercie.  Podobnie  jak  w 

wyroku  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  21.09.2022  r.,  

sygn.  akt  KIO  2233/22,  Izba 

podkreśla,  że  ustawodawca  nie  określił  szczegółowo  progów 

wartości,  jak  wobec  całości  ceny  oblig  30%,  poniżej  których  następuje  w  stosunku  

do  składowych  ceny  obowiązek  wezwania  do  wyjaśnień.  Zależy  więc  to  od  indywidualnej 

oceny  z

amawiającego,  czy  takie  podstawy  istnieją.  Pozostawiono  to  w  gestii  oceny 

zamawiającego,  która  to  ocena  podlega  kontroli Izby.  Taka  sytuacja  występuje  w  niniejszej 

sprawie 

(Zamawiający  jak  to  przedstawił  Izbie  miał  wątpliwość  w  zakresie  kalkulacji  ceny 

oferty  Odwołującego tak  w  odniesieniu do jej  łącznej  wysokości  w  odniesieniu do  cen  ofert 

innych  wykonawców  i  wartości  szacunkowej  zamówienia,  jak  poszczególnych  pozycji 

cenowych  oferty,  podejrze

wając  słusznie  przenoszenie  kosztów  w  ramach  różnych  pozycji,  

co  Odwołujący  potwierdził,  że  ma  miejsce  w  sposobie  wyceny  poszczególnych  pozycji 

oferty). 

Należy  w  tym  miejscu  także  przywołać  podstawy  prawne  wezwania  do  wyjaśnienia 

rażąco  niskiej  ceny  –  Zamawiający  przywołał  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  i  art.  223  ust.  1 

ustawy Pzp. Nie przywołał Zamawiający w podstawie wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej 

ceny  

art. 

224  ust.  2  ustawy  Pzp,  w  którym  mowa  o  obligatoryjnym  wezwaniu  wykonawców  

do 

wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  przypadku  gdy  jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od 

wartości  zamówienia  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert 

niepodlegających  odrzuceniu.  Zgodzić  się  należy  z  Zamawiającym,  iż  nie  jest  tak,  jak 

podnosi 

Odwołujący,  

że  istotne  pozycje  cenowe  to  jedynie  te  dotyczące  grupy  11  –  zarządzania.  Należy  się 

również zgodzić zarówno ze stanowiskiem Zamawiającego, jak i Przystępującego, że istotne 

pozycje  cenowe  dotyczą  w  szczególności  grupy  10  –  ZUD,  co  Odwołujący  przemilcza.  

Już to przemilczenie umniejsza twierdzeniom Odwołującego wiarygodność. Zasadne z kolei  

w  ocenie  Izby  są  twierdzenia  tak  Zamawiającego,  jak  i  Przystępującego,  że  to  cena  usług 

utrzymaniowych

,  stanowiących  przedmiot  niniejszego  zamówienia  publicznego,  jest  istotną 

częścią  składową  ceny  lub  kosztu,  nie  zaś  samo  zarządzanie  kontraktem  jak  twierdzi 

Odwołujący  (grupa  11).    Izba  zauważa,  że  poszczególne  ceny  jednostkowe  za  utrzymanie 

stanowią niejako ceny za odrębne usługi, które będą zlecane przez Zamawiającego według 

potrzeb. Pozycje te będą rozliczane kosztorysowo, samodzielnie, co determinuje uznanie ich 

za 

istotne  składniki  ceny  ofertowej.  Odwołujący  nie  może  mieć  przy  tym  pewności  co  do 

ilości  zleceń  usług  z  poszczególnych  grup.  Taki  sposób  rozliczenia  powoduje,  że  każda  z 

pozycji  powinna  zawierać  wszystkie  elementy  cenotwórcze,  jak  wyraźnie  wskazano  

w  postanowieniach  SWZ  w  pkt  17.1  i  w  uwagach  w  formularzach  cenowy

ch  części  4 

zamówienia,  jak  np.:  „Cena  za  jednostkę  obejmuje  wszystkie  składniki  kosztów  (m.in.  KP, 

KZ,  Zysk,  itp.),  a  także  inne  czynności  opisane  w  SST  (a  w  szczególności  oznakowanie 

robót)”.  Również  w  ocenie  Izby  trafionym  argumentem  Zamawiającego,  przedstawionym  w 

odpowiedzi na odwołanie jest to, że wskazane w wezwaniu do wyjaśnień rażąco niskiej ceny 

z  dnia  15.03.2023  r. 

przykładowo  242  pozycje  do  wyjaśnienia  stanowią aż  42%  ogółu  580 

pozycji  składających  się  na  przedmiot  zamówienia.  Nie  ma  znaczenia  w  ocenie  Izby  skala 

uzasadnionego 

żądania  przez  Zamawiającego  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  i 

odpowiadająca  jej  pracochłonność  Odwołującego  w  sporządzeniu  wyjaśnień  w  zakresie 

rażąco  niskiej  ceny.  Izba  nie  rozpatruje  niniejszej  sprawy  pod  względem  skali  i  terminu  na 

złożenie 

wyjaśnień  

w  odpowiedzi  na  wezwanie 

do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  bowiem  nie  stanowiły  one 

przedmiotu  odwołania,  jak  słusznie  podniósł  Zamawiający  i  Przystępujący  w  swoich 

stanowiskach. 

Wbrew  twierdzeniom  Odwołującego,  Zamawiający  dokonał  analizy 

poszczególnych  cen  jednostkowych  i  zbadał  zależności  procentowe  pomiędzy  ceną 

zaoferowaną  przez  Odwołującego,  a  poszczególnymi  szacowanymi  cenami  czy  też 

wynikającymi  ze  średniej  arytmetycznej  cen  jednostkowych  wszystkich  złożonych  ofert,  

co  wynika  ze  złożonego  przez  Zamawiającego  dowodu  –  porównania  cen  zaoferowanych 

przez  wykonawców.  Zamawiający  wykazał  przedstawionym  porównaniem,  że  pozycje,  

o  których  wyjaśnienia  wzywał,  są  znacznie  zaniżone,  a  tym  samym  mogą  wydawać  się 

rażąco  niskie.  Skoro  Zamawiający  będzie  rozliczać  się  po  zaoferowanych  cenach 

jednostkowych  to  wezwanie  w  tym  zakresie  Odwołującego  do  wyjaśnień  jest  uzasadnione. 

Dlatego też, Izba nie stwierdziła naruszenia dyspozycji art. 224 ust. 1 i art. 223 ust. 1 ustawy 

P

zp 

uznając,  

że wezwanie do wyjaśnień było konieczne i uprawnione. 

Odnosząc  się  do  wniosku  Odwołującego  w  pkt  1  odwołania  (str.  4)  w  zakresie 

zobowiązania  Zamawiającego  do  przedstawienia  wszelkich  dokumentów  dotyczących 

szacowanej  wartości  zamówienia  istotnych  dla  rozstrzygnięcia  odwołania,  Izba  wskazuje  

na 

art. 74 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp, które stanowią odpowiednio, iż protokół postępowania  

jest jawny i udostępniany na wniosek, zaś załączniki do protokołu postępowania udostępnia 

się  po  dokonaniu  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  albo  unieważnieniu  postępowania.  

Na  podstawie  art.  73  ust.  1  ustawy  Pzp 

oferty,  opinie  biegłych,  oświadczenia,  informacja  

z  zebrania  z  wykonawcami,  zawiadomienia,  wnioski,  dowód  przekazania  ogłoszenia 

Urzędowi  Publikacji  Unii  Europejskiej,  inne  dokumenty  i  informacje  składane  przez 

zamawiającego  

i  wykonawców  oraz  umowa  w  sprawie  zamówienia  publicznego  stanowią  załączniki  

do  protokołu  postępowania.  W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  

do  którego  odnosi  się  odwołanie,  nie  nastąpił  wybór  oferty  najkorzystniejszej  

ani  unieważnienie  postępowania,  jak  wskazał  w  odpowiedzi  na  odwołanie  Zamawiający. 

Zatem w ocenie 

Izby wniosek Odwołującego nie mógł zostać uwzględniony w postępowaniu 

odwoławczym,  bowiem  takie  uwzględnienie  mogłoby  prowadzić  do  obejścia  ustawy  Pzp  

w  zakresie  udostępniania  załączników  do  protokołu  po  wyborze  oferty  albo  unieważnieniu 

postępowania.  Dodatkowo,  Izba  zauważa,  że  Odwołujący  otrzymał  na  rozprawie  analizę 

porównawczą  cen  jednostkowych  w  procentach  względem  szacowanych  przez 

Zamawiającego cen, a Izba umożliwiła Odwołującemu odniesienie się do złożonego dowodu, 

Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie. 

Z kolei w zakresie zarzutu wskazanego w pkt 2 

odwołania, Odwołujący na posiedzeniu 

niejaw

nym z udziałem stron  w dniu 05.04.2023 r. oświadczył, że cofa odwołanie w części,  

w  zakresie  zarzutu  2:    naruszenia  art.  74  ust.  1 

ustawy  Pzp  poprzez  nieudostępnienie 

Odwołującemu  protokołu  zamówienia  obejmującego  m.in.  wskazanie  wartości  zamówienia, 

pomimo takiego obowiązku, a tym samym utrudnienie sformułowania zarzutów odwołania. 

Mając  na  uwadze  powyższe  Izba,  uwzględniając  regulacje  z  art.  520  ustawy  Pzp  

w  zakresie  wskazan

ego  w  pkt  2  odwołania  zarzutu,  umorzyła  postępowanie  odwoławcze  

w tym zakresie 

odwołania. 

Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie. 

W tym stanie rzeczy, Izba oddaliła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie pierwsze                   

ustawy Pzp 

oraz orzekła jak w sentencji.    

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku 

postępowania  -  na  podstawie art.  557 i art.  575 ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy  

§ 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie 

szcz

egółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  poz.  2437).  Wobec 

oddalenia  odwołania  w  całości  koszty  ponosi  Odwołujący.  Izba  zasądza  koszty,  o  których 

mowa  w 

§  5  pkt  2  lit.  b  wyżej  przywołanego  rozporządzenia  od  Odwołującego  na  rzecz 

Zamawiającego (wynagrodzenie i wydatki jednego pełnomocnika, nieprzekraczające łącznie 

kwoty 3 

600 złotych). 

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji. 

Przewodniczący:      ………………………….… 

Członkowie:   

………………………….… 

………………………….…