KIO 68/23 WYROK dnia 24 stycznia 2023 r.

Sygn. akt: KIO 68/23 

WYROK 

z dnia 24 stycznia 2023 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Aneta Mlącka 

 Protokolant:   

Tomasz Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  20 

stycznia  2023  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Preze

sa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  09  stycznia  2023  r.  przez 

Odwołującego  Wan-Bus  Sp.  z  o.o.  (ul.  T.  Bairda  56/4,  05-825  Grodzisk  Mazowiecki)  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego  Gmina  Pasym  (ul.  Rynek  8,  12-130 

Pasym) 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty Wykonawcy A. T. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T. w 

zakresie części II i III, dokonanie ponownej czynności badania i oceny ofert w zakresie 

części II i III, w tym odrzucenie oferty tego Wykonawcy,  

kosztami  postępowania  obciąża  Zamawiającego  Gmina  Pasym  (ul.  Rynek  8,  12-130 

Pasym) i:  

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7500  zł  00  gr  (słownie: 

siedem 

tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego  Wan-Bus 

Sp.  z  o.o.  (ul.  T.  Bairda  56/4,  05-825  Grodzisk  Mazowiecki) 

tytułem  wpisu  od 

odwołania,  kwotę  3505  zł  50  gr  (słownie:  trzy  tysiące  pięćset  pięć  złotych  pięćdziesiąt 

groszy

) tytułem kosztów wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego,  

zasądza  od  Zamawiającego  Gmina  Pasym  (ul.  Rynek  8,  12-130  Pasym)  na  rzecz 

Odwołującego Wan-Bus Sp. z o.o. (ul. T. Bairda 56/4, 05-825 Grodzisk Mazowiecki) 

kwotę  11005  zł  50  gr  (słownie:  jedenaście  tysięcy  pięć  złotych  pięćdziesiąt  groszy) 

tytułem  zwrotu  kosztów  postępowania  odwoławczego,  tj.  wpisu  od  odwołania  oraz 

kosztów wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  oraz  580  ust.  1  i  2 

ustawy z dnia 11 września 2019r. - Prawo 

Zamówień  Publicznych 

(Dz.  U.  z  2022  r.,  poz.  1710  ze  zm.) 

na  niniejszy  wyrok  -  w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

P

rzewodniczący:      ………..…………………….. 

Sygn. akt: KIO 68/23 

UZASADNIENIE  

Zamawiający Gmina Pasym prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, w 

zakresie  dowozu  i  odwozu  dzieci  ze  szkół  na  terenie  miasta  i  gminy  Pasym  na  podstawie 

biletów miesięcznych, wraz ze sprawowaniem opieki nad dziećmi w czasie ich przewozu, jak 

również w trakcie ich wsiadania i wysiadania w terminie od 01.01.2023 r. do 31.12.2023 r. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało  się  w  17  listopada  2022  roku  Biuletynie  Zamówień 

Publicznych  pod numerem 2022/BZP 00444318/01. 

Odwołujący  WAN-BUS  sp.  z  o.o.  wniósł  odwołanie  wobec  czynności  Zamawiającego 

polegającej  na  wyborze  oferty  Wykonawcy  PUH  A.  T.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą pod firmą PUH A. T. w zakresie części nr II i III. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

-  art.  226  ust.  1  pkt.  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  w  zw.  z  art.  252  ust.  1  ustawy  PZP  poprzez 

nieodrzucenie  oferty  i  dokonanie  wyboru  oferty  PUH  A.  T.

,  pomimo,  że  oferta  ta  powinna 

zostać  odrzucona  jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia,  a  ponadto  złożone  przez  Wykonawcę  wyjaśnienia  bez  dowodów  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny w zakresie części II i III zamówienia. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości oraz o: 

unieważnienie czynności wyboru oferty Wykonawcy A. T. prowadzącego działalność 

gospodarczą pod firmą PUH A. T. w zakresie części II i III, 

ponowne  dokonanie  oceny  ofert  i  wyboru  najkor

zystniejszej  oferty  z  pominięciem 

oferty  Wykonawcy  A.  T. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  w 

zakresie części II i III. 

zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

o

dwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego w maksymalnej wysokości. 

Zgodnie  z  art.  224  ust.  2 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  w  przypadku  gdy  cena 

całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem 

postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  niepodlegających 

odrzuceniu  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  1  i  10,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.  

2  grudnia  2022  r. 

Zamawiający  wezwał  Wykonawcę  A.  T.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  zaproponowanej  w 

części II i III zamówienia ceny oferowanej za bilet miesięczny. 5 grudnia 2022 r. Wykonawca 

z

łożył  pismo  mające  stanowić  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny.  Zdaniem  Odwołującego 

złożone  wyjaśnienia są niejasne,  niepełne,  niezgodne z rzeczywistością,  a Wykonawca  nie 

sprostał obowiązkowi wynikającemu z art. 224 ust. 5 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Zamawiający wezwał również Wykonawcę A. T. prowadzącego działalność gospodarczą pod 

fi

rmą  PUH  A.  T.  o  doprecyzowanie  wyjaśnień  w  zakresie  wykorzystania  autobusów 

zaoferowanych w zamówieniu do realizacji innych usług. Wykonawca odpowiedział, pismem 

z  dnia  11  grudnia  2022  r.,  że  w  dni  wolne  od  nauki  szkolnej  będzie  kierował  autobusy  do 

realizacji  innych  zleceń,  a  nie  w  trakcie  dni  nauki  szkolnej.  Powyższe  w  ocenie 

O

dwołującego, w dalszym ciągu nie dopełniło wyjaśnień rażąco niskiej ceny. 

Zamawiający 3 stycznia 2023 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty w części II i III, tj. 

oferty Wykonawcy A. T. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T. . 

Odwołujący  nie  zgodził  się  z  decyzją  Zamawiającego,  uznając,  że  Zamawiający  swoim 

działaniem naruszył art. 226 ust. 1 pkt. 8 w zw. z art. 224 ust. 6 w zw. z art. 252 ust. 1 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  nieodrzucenie  oferty  i  dokonanie  wyboru  oferty 

Wykonawcy A. T. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T., pomimo że 

oferta  t

a  powinna  zostać  odrzucona  jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, a ponadto złożone przez Wykonawcę wyjaśnienia bez dowodów nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny. 

W  argumentacji  Odwołujący  wskazał,  że  oferty  ww.  Wykonawcy  zawierają  cenę  niższą  o 

30%  od  wartości  zamówienia  brutto.  Ponadto  ceny  zaproponowane  przez  wybranego 

Wykonawcę różnią się znacznie od pozostałych ofert. 

Jak  wskazał  Odwołujący,  jedynym  przychodem  jest  przychód  ze  sprzedaży  biletów 

miesięcznych  na  rzecz  Gminy  dla  uczniów.  Zgodnie  z  wiedzą  Odwołującego  wynikającą  z 

dotychczasowego  doświadczenia przy  realizacji zamówienia w  ubiegłych latach,  nie będzie 

dodatkowego  przychodu  ze  sprzedaży  biletów  jednorazowych  ani  miesięcznych  dla  osób 

prywatnych chcących skorzystać z komunikacji regularnej na powyższych trasach. 

Jak wskazał Odwołujący, Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą 

PUH  A.  T. 

przyjął  jedynie  koszty  zatrudnienia  pracowników  wykonujących  pracę  na  rzecz 

Wykonawcy,  paliwa  niezbędnego  do  świadczenia  usług  transportowych  i  minimalne  koszty 

eksploatacji.  Nie  wziął  jednak  pod  uwagę  wielu  innych  kosztów  związanych  z  realizacją 

usługi  w  tym  ewentualnych  kosztów  związanych  z  utrzymaniem  bazy  autobusowej  na 

mie

jscu lub kosztów dojazdu z bazy i do bazy do Olsztyna (siedziby Wykonawcy), kosztów 

ubezpieczenia  OC,  zakupu  kas  fiskalnych,  badań  technicznych  pojazdów,  transportu 

pracowników z Olsztyna, leasingu pojazdów. 

W  zakresie  zatrudnienia  pracowników  przewoźnik  na  każdą  z  części  potrzebuje  jednego 

kierowcę  i  jedną  opiekunkę,  a  zatem  koszty  związane  z  zatrudnieniem  dla  pracownika 

zatrudnionego na cały etat wyniosą 4204,75 złotych brutto. Przewoźnik sugerował, że będzie 

zatrudniał kadrę pracowniczą na pół etatu, co stanowi koszt pracodawcy po 2102,38 złotych 

brutto na jednego pracownika. Od 1 lipca br. nastąpi podwyżka płacy minimalnej, wówczas 

koszt pracownika zatrudnionego na pół etatu dla pracodawcy wyniesie 2168,64 zł za jednego 

pracownika.  

Odwołujący wskazał, że znalezienie pracowników pracujących za minimalne wynagrodzenie 

jest w realiach obecnego rynku przewoźników niemożliwe.  

Odwołujący  wskazał  także  na  nieprawidłową  kalkulację  kosztów  paliwa.  Pojazd  podany 

przez  Wykonawcę  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  do 

świadczenia usługi, tj. Mercedes Tourismo realnie będzie spalał paliwo w granicach 25 litrów 

na 100 km a nie 17 litrów na 100 km, tak jak napisał w swoich wyjaśnieniach Wykonawca. 

Jak  wyja

śnił  Odwołujący,  spalanie  paliwa  w  granicach  17  litrów  jest  realne,  ale  dla 

mniejszych  pojazdów  do  20  miejsc.  Natomiast  autobusy  konieczne  do  realizacji 

przedmiotowego  zamówienia  są  autobusami  dużymi,  ponad  50-miejscowymi.  Na  dowód 

powyższego  Odwołujący  złożył  wydruki  przykładowych  ofert  zakupu  autobusów  Mercedes 

Tourismo w podobnym roczniku, wskazujące, iż spalanie średnio wynosi ok. 25 litrów na 100 

km.  

Wykonawca  A.  T. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  wskazał 

długość  trasy  -  100  km  na  części  I  i  80  km  na  części  II,  natomiast  według  Odwołującego 

długość trasy to 120 km na części I i 80 km na części II. Wykonawca przyjął  również cenę 

6,50  zł  netto  za  litr  paliwa,  natomiast  Odwołujący  przyjął  kwotę  7,38  zł,  tj.  aktualną  cenę 

paliwa na dzień 5.01.2023 r. Ponadto Wykonawca przyjął z niewyjaśnionych powodów kwotę 

paliwa  netto  (z  wyliczeń  wynika,  że  jest  to  jednak  kwota  brutto  więc  Wykonawca  podał 

błędne  dane).  Powyższe  zdaniem  Odwołującego  prowadzi  do  sytuacji,  że  Wykonawca  nie 

uzyska żadnego zysku z przedmiotowej usługi.  

Odwołujący wskazał, że Wykonawca przyjął koszty amortyzacji pojazdu na kwotę 240 zł za 

autobus,  jest  to  jednak  nierzeczywista  i  nierynkowa  kwota,  bowiem  należało  przyjąć 

minimum  650  zł  za  autobus.  Umycie  autobusu  to  kwota  ok.  80  zł  (która  powinna  zostać 

uwzględniona przy częstotliwości kilka razy w miesiącu), dodatkowo należy wziąć pod uwagę 

koszty  napraw  eksploatacyjnych,  olejów,  płynów,  filtrów  i  koszty  w  razie  awarii,  czy  koszt 

przeglądu  technicznego,  który  wynosi  199  zł.  Wykonawca  A.  T.  prowadzący  działalność 

gospodarczą pod firmą PUH A. T. przyjął zatem znacznie zaniżoną cenę. 

Wykonawca nie wziął pod uwagę wielu innych kosztów, takich jak np.: 

- baza autobusowa. 

Zdaniem Odwołującego, Wykonawca w Gminie Pasym ani w okolicy nie 

będzie  w  stanie  znaleźć  bezpłatnej  bazy  transportowej.  Ceny  miesięcznego  wynajęcia 

miejsca postojowego kształtują się w granicach od 1400 do 2200 złotych.  

koszty  ubezpieczenia,  które  również  Wykonawca  pominął,  a  które  są  obowiązkowe  (co 

najmniej 166,66 zł),  

ubezpieczenie  AC,  które  miesięcznie  wynosi  ponad  900  zł  (przy  umowie  leasingu 

konieczne jest posiadanie ubezpieczenia AC) 

koszty związane z kasami fiskalnymi (405,90 zł miesięcznie). 

Odwołujący  wskazał, że  z  oferty  Wykonawcy  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą 

pod 

firmą PUH A. T. wynika, że podstawą do dysponowania pojazdami jest umowa leasingu, 

jednakże  w  swoich  wyliczeniach  Wykonawca  pominął  te  koszty.  Odwołujący  załączył  do 

odwołania  przykładową  ofertę  leasingu  na  autobus  z  2016  r,  o  podobnych  parametrach,  w 

której  miesięczny  leasing  wyniósł  6279  zł.  Załączył  także  jedną  ze  swoich  umów  leasingu 

wraz z fakturą, według której koszt miesięczny to ponad 5000 zł. 

Odwołujący  wskazał  również  na  kwestię  pojazdów  zastępczych,  których  Wykonawca  nie 

wziął  pod  uwagę  w  swoich  wyjaśnieniach.  Zgodnie  z  umową,  w  przypadku  awarii  pojazdu 

Wykonawca  zobowiązany  jest  zabezpieczyć  na  własny  koszt  i  odpowiedzialność  transport 

zastępczy.  

Zdaniem Odwołującego, koszty za realizację zamówienia w części II wyniosą 16266,92 zł, co 

generuje  stratę  na  poziomie  7349,08  zł  miesięcznie.  Koszty  za  realizację  zamówienia  w 

części  III  wyniosą  14717,12  zł,  co  generuje  stratę  na  poziomie  7732,40  zł  miesięcznie.  W 

opinii Odwołującego Wykonawca nie wygeneruje jakiegokolwiek zysku z realizacji umowy za 

zaproponowaną kwotę, brak więc wątpliwości, iż cena jest rażąco niska.  

Odnosząc  się  do  wyjaśnień  Wykonawcy,  Odwołujący  stwierdził,  że  są  one  niejasne, 

niekompletne  i  w  żaden  sposób  nie  wyjaśniły  rażąco  niskiej  ceny.  Zamawiający,  zdaniem 

Odwołującego,  powinien  odrzucić  ofertę  Wykonawcy  A.  T.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.,  ponieważ  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.  

Zamawiający  wniósł  odpowiedź  na  odwołanie.  Wniósł  o  oddalenie  odwołania.  W 

argumentacji Zamawiający zwrócił uwagę na następujące okoliczności:  

W  specyfikacji 

warunków  zamówienia,  w  rozdz.  XIII  „Opis  sposobu  obliczania  ceny" 

zamawiający  wymagał  aby  wykonawca  określił  cenę  realizacji  zamówienia  poprzez 

wskazanie w Formularzu ofertowym sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 

1  do  SWZ  ceny  ofertowej  bru

tto  za  jeden  bilet  miesięczny.  W  pkt  2  rozdz.  XIII  ustalone 

zostało,  iż  wynagrodzenie  wykonawcy  będzie  miało  charakter  ryczałtowy,  nie  będzie 

podlegało zmianom. Cenę ryczałtową należało ustalić na podstawie kalkulacji własnej, biorąc 

pod  uwagę  przedmiot  zamówienia.  Wykonawca  powinien  obliczyć  cenę  oferty  zgodnie  z 

załączonym formularzem ofertowym stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ. Cena powinna być 

wyrażona  w  złotych  polskich,  do  której  należało doliczyć  podatek  od  towarów  i  usług  VAT. 

Na  tak  sformułowane  wymaganie  w  SWZ  dotyczące  zasad  kalkulacji  ceny  wykonawcy 

ubiegający  się  o  przedmiotowe  zamówienie  nie  wnosili  zastrzeżeń  ani  też  nie  kierowali  do 

zamawiającego pytań o wyjaśnienie treści SWZ. Brak reakcji wykonawców na postanowienia 

SWZ jest dowodem na to, 

iż akceptowali zasadę obliczenia ceny według własnej kalkulacji. 

Zgodnie  z  rozdz.  XIV  SWZ  Zamawiający  przy  wyborze  najkorzystniejszej  oferty  powinien 

kierować się trzema kryteriami tj. ceną za 1 bilet miesięczny, wiekiem autobusów i czasem 

reakcji /podstaw

ienie autobusu zastępczego w przypadku awarii/. 

Dalej  Zamawiający  wskazał,  ze  w  Formularzu  ofertowym  stanowiącym  załącznik  Nr  1  do 

SWZ  w  pkt  B  wykonawca  powinien  złożyć  oświadczenie  o  wykonaniu  usługi  za  cenę, 

prezentowaną jako cena za 1 bilet miesięczny tj. cenę netto, podatek VAT i cenę brutto za 1 

bilet miesięczny. Zgodnie z SWZ zamawiający wymagał od wykonawców ustalenia ceny za 1 

bilet  miesi

ęczny  stosując  kalkulację  własną,  bez  wytycznych jakie  składniki  mają  wpływ  na 

cenę biletu. Postanowienie SWZ, iż cena ma charakter ryczałtowy /rozdz. XIII/ jednoznacznie 

zwalniało  wykonawców  od  przedstawienia  w  formularzu  ofertowym  szczegółowej  kalkulacji 

ceny za 1 bilet i prezentowania wszystkich składników cenotwórczych. 

Zdaniem Zamawiającego, charakter ryczałtowy ceny za 1 bilet miesięczny świadczy o tym, iż 

to na wykonawcy ciążyło ryzyko nieprawidłowej kalkulacji i ryzyko ewentualnego poniesienia 

straty w przypadku błędnego oszacowania ceny biletu. 

Zamawiający wskazał, że w toku badania i oceny oferty zamawiający uwzględnił wyjaśnienia 

wyko

nawcy, uznając iż wykonawca wykazał należyte obliczenie ceny za 1 bilet miesięczny. 

Zamawiający  przeprowadził  sprawdzenie  danych  zawartych  w  wyjaśnieniach  wykonawcy  i 

na  tej  podstawie  przyjął  za  prawidłowe  wyliczenie  ceny.  Zamawiający  przedstawił  własną 

ka

lkulację ceny: 

„Kalkulacja  wyliczenia  ceny  biletu  miesięcznego  dla  trasy  nr  II  (Giławy-  Elganowo-  SP 

Pasym)  Trasa  II  Przejazd  rano:  Giławy-  Rusek  Mały-Elganowo-  Przedszkole  w  Pasymiu-

Szkoła Podstawowa w Pasymiu Ilość przejechanych km: 23,1 

Po południu: 2 kursy 1) SP Pasym- Przedszkole w Pasymiu- Elganowo- Rusek Mały-Giławy 

(powrót  do  SP  Pasym)  2)  SP  Pasym-  Przedszkole  w  Pasymiu-  Elganowo-  Rusek  Mały-

Giławy Ilość przejechanych km: 61 Dziennie: ok. 85 km, co w skali miesiąca (przyjmując, że 

średnio uczniowie dojeżdżać do szkół będą 20 dni) daje ok. 1700 km 

Spalanie  autobusu:  Zakładając,  że  przeciętne  spalanie  autobusu  wynosi:  20  1/100  km 

Autobus będzie spalał ok. 340 litrów .Średnia hurtowa cena paliwa w okresie 30.11.2022 r. - 

5.12.2022  r.  wynosi  6.59  zł/l  (dane  ze  strony  internetowej  PKN  ORLEN: 

https://www.orlen.pi/pl/dla-biznesu/hurtowe-ceny-paliw#paliwa-archive 

Koszt paliwa: 340 I x 6.60 zł =2244 zł 

Zatrudnienie  pracowników  na  pół  etatu  (2  osoby):  4204,76  zł  Podana  przez  Wykonawcę 

cena za 1 bilet miesięczny: 133,78 zł (jest to 49% realnej ceny biletu, ponieważ Wykonawca 

będzie otrzymywał rekompensatę z Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 51 %). Całkowita 

cena biletu będzie wynosiła: 273,02 zł, co w skali miesiąca daje: 34 bilety x 273,02= 9282,68 

Koszty  eksploatacyjne:  300  zł  Zysk:  2533,92  zł  Dodatkowo:  Wykonawca  będzie  świadczył 

usługi  zbiorowego  transportu  publicznego,  więc  autobusami  będą  jeździły  również  osoby 

prywatne.  W  zapisach  umowy  mamy  również  zapis,  że  za  zgodą  Zamawiającego,  jeżeli 

liczba  miejsc  siedzących  będzie  wystarczająca  (każdy  uczeń  musi  mieć  swoje  miejsce 

siedzące), Wykonawca może zamienić autobusy np. na busy. 

Trasa:  III  Rano:  Narajty-  Tylkowo- 

Michałki-  Krzywonoga  Ilość  przejechanych  km:  11,1  Po 

południu: 2 kursy 1) SP Tylkowo- Narajty- SP Tylkowo- Michałki- Krzywonoga (powrót do SP 

Tylkowo)  2)  SP  Tylkowo- 

Michałki-  Krzywonoga-  Narajty  Ilość  przejechanych  km:  37,2 

Dziennie:  ok.  50  km,  co  w  skali  miesiąca  (przyjmując,  że  średnio  uczniowie  dojeżdżać  do 

szkół będą 20 dni) daje ok. 1000 km 

Spalanie  autobusu:  Zakładając,  że  przeciętne  spalanie  autobusu  wynosi:  20  1/100  km 

Autobus będzie spalał ok. 200 litrów Średnia hurtowa cena paliwa w okresie 30.11.2022 r. - 

5.12.2022  r.  wynosi  6.59  zł/l  (dane  ze  strony  internetowej  PKN  ORLEN: 

https://www.orlen.pl/pl/dla-biznesu/hurtowe-ceny-paliw#paliwa-archive

Koszt  paliwa:  200  I  x 

6.60 zł =1320 zł. Zatrudnienie pracowników na pół etatu (2 osoby): 4204,76 zł Podana przez 

Wykonawcę cena za 1 bilet miesięczny: 122,85 zł (jest to 49% realnej ceny biletu, ponieważ 

Wykonawca będzie otrzymywał rekompensatę z Urzędu Marszałkowskiego w wysokości 51 

%).  Całkowita cena biletu  będzie wynosiła:  250,71  zł,  co w  skali  miesiąca  daje:  29  bilety  x 

250,71 = 7270,59 Koszty eksploatacyjne: 300 zł Zysk: 1445,83 zł Łączny zysk na 2 trasach: 

3979,75 zł”. 

W 

konsekwencji  Zamawiający  stwierdził,  że  przeprowadził  czynność  wyboru 

najkorzystniejszej  oferty zgodnie z  prawem,  słusznie przyjął,  że  cena za  1 bilet miesięczny 

obliczona została  z  należyta  starannością  i  z  pewnością pozwala na realizację zamówienia 

zg

odnie z wymogami Zamawiającego. 

Izba ustaliła i zważyła co następuje: 

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Zgodnie  z  art.  224  ust.  2 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  w  przypadku,  gdy  cena 

całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem 

postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert  niepodlegających 

odrzuceniu  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  1  i  10,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia.  

Zamawiający  wezwał  Wykonawcę  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

PUH  A.  T. 

do złożenia wyjaśnień dotyczących zaproponowanej w części II i III zamówienia 

ceny  oferowanej  za  bilet  miesięczny  dnia  2  grudnia  2022  r.  5  grudnia  2022  r.  Wykonawca 

złożył  pismo  zawierające  wyjaśnienia.  Treść  wyjaśnień  jedynie  pogłębiła  wątpliwości,  w 

żaden sposób nie przekonała, że cena zaoferowana przez Wykonawcę A. T. prowadzącego 

działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T. nie jest rażąco niska.  

Wykonawca zobowiązany jest do skalkulowania ceny z należytą starannością. W niniejszym 

postępowaniu Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T. 

nie wykazał, aby skalkulował cenę z należytą starannością. Kalkulacja przedstawiona przez 

ww. Wykonaw

cę nie tylko zawiera wartości zaniżone, które nie znajdują odzwierciedlenia w 

realnych  cenach

,  ale  również  kalkulacja  jest  niepełna.  Nie  uwzględnia  kosztów,  które 

Wykonawca  będzie  zobowiązany  ponieść.  Wykonawca  w  żaden  sposób  nie  ustosunkował 

się do zarzutów podniesionych w odwołaniu, nie przystąpił do postępowania odwoławczego i 

nie  bronił  prawidłowości  i  kompletności  własnej  kalkulacji.  Co  istotne,  do  złożonych  przez 

Wykonawcę wyjaśnień nie zostały dołączone żadne dowody, które potwierdzałyby realność 

zap

roponowanych  cen.  Tymczasem  Wykonawca  był  zobowiązany  nie  tylko  prawidłowo  i 

rzetelnie skalkulować koszty, ale wykazać i udowodnić ich realność. Jest to istotne dlatego, 

że Zamawiający (zgodnie z dyspozycją wynikającą z ustawy Prawo zamówień publicznych) 

z

wrócił  się  do  Wykonawcy,  aby  ten  wykazał  realność  zaoferowanej  ceny.  Brak  wykazania 

realności  zaoferowanej  ceny,  brak  złożenia  dowodów  potwierdzających  twierdzenia 

Wykonawcy zawarte w treści wyjaśnień, prowadzi do wniosku, że Wykonawca nie wykazał, 

aby cen

a zaoferowana w ofercie była realna.  

Bez znaczenia pozostaje argument Zamawiającego podniesiony w odpowiedzi na odwołanie, 

że  cena  w  niniejszym  postępowaniu  miała  charakter  ryczałtowy.  Nie  ma  znaczenia,  jaki 

charakter ceny w postępowaniu przyjął Zamawiający, bowiem każdorazowo wykonawca jest 

zobowiązany  do  oferowania  ceny  realnej  i  prawidłowo  skalkulowanej  dla  danego 

postępowania.  

Bez znaczenia również dla pozostaje podnoszony przez Zamawiającego w trakcie rozprawy 

z udziałem stron  argument, że Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod 

firmą PUH A. T. składając wyjaśnienia 5 grudnia 2022 roku nie odnosił się do faktów, które 

Odwołujący brał pod uwagę.  

W ocenie Izby istotna jest jednak okoliczność, że wszelkie koszty, jakie przyjął Wykonawca 

są niewiarygodne, a Wykonawca nie udowodnił ich realności, mimo że to na nim spoczywał 

ciężar  wykazania  realności  kosztów.  Pominął  w  kalkulacji  koszty  leasingu,  co  oznacza,  że 

nie  dokonał  prawidłowej  i  wiarygodnej  kalkulacji,  a  zatem  zaoferowaną  przez  niego  cenę 

należało uznać za rażąco niską.  

Zamawiający  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  stwierdził,  że:  skoro  Wykonawca  nie 

wymienia pozostałych kosztów, to nie miały one wpływu na cenę. Ponownie należy wskazać, 

że  wykonawca  jest  zobowiązany  na  wezwanie  Zamawiającego  wykazać,  że jego  cena  jest 

realna,  a  zatem  nie  jest  rażąco  niska.  Skoro  Wykonawca  pomija  koszty  w  kalkulacji,  to 

stanowi  to  podstaw

ę  do  uznania,  że  zaoferowana  przez  tego  wykonawcę  cena  jest  rażąco 

niska.  

Jak  t

rafnie  zauważył  Odwołujący,  Wykonawca  A.  T.  prowadzący  działalność  gospodarczą 

pod 

firmą PUH A. T. nie uwzględnił w kalkulacji czynników, które będą miały wpływ na cenę 

–  dotyczy  to  wzrostu  wynagrodzenia  za  pracę  osób  zatrudnionych  na  podstawie  umowy  o 

pracę  (od  początku  lipca  2023  roku).  Wykonawca  uwzględnił  minimalne  wynagrodzenie  za 

pracę przyjmując dane za rok ubiegły i nie uwzględniając zmiany przepisów w tym zakresie. 

Powyższe jednoznacznie wskazuje na błędną kalkulację Wykonawcy i realizację zamówienia 

za  cenę  nierealną.  Nierealne  będzie  bowiem  świadczenie  usługi  przy  wynagrodzeniu 

personelu poniżej wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Ponadto  Wykonawca  nie  wykazał,  aby  dysponował  personelem,  który  będzie  gotowy 

świadczyć pracę na rzecz Wykonawcy przyjmując wynagrodzenie w wysokości najniższego 

wynagrodzenia  za  pracę.  Wykonawca  nie  złożył  żadnej  umowy  o  pracę  oraz  żadnego 

oświadczenia w tym zakresie. Tym samym Wykonawca nie dowiódł realności i prawdziwości 

przyj

ętej kalkulacji, a w konsekwencji nie dowiódł, że zaoferowana cena jest realna.  

Ponadto  Wykonawca  A.  T. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  nie 

wykazał prawdziwości kalkulacji kosztów paliwa.  

Wykonawca 

oparł kalkulację na przyjętej wartości 6,50 zł netto za litr paliwa. Wykonawca nie 

przedstawił żadnego dowodu na prawdziwość i prawidłowość przyjętej wartości.  

Zamawiający  w  treści  odpowiedzi  na  odwołanie  przedstawił  własną  kalkulację  kosztów.  W 

pierwszej 

kolejności  należy  zauważyć,  że  kalkulacja  kosztów  powinna  pochodzić  od 

wykonawcy,  bowiem  to  on  przyjmuje  własne  założenia  w  oparciu  o  własne  możliwości, 

uwzględniając  indywidulane  okoliczności.  Zadaniem  Zamawiającego  jest  natomiast 

weryfikacja prawidłowości i realności przyjętych przez wykonawcę założeń, cen.  

Niezależnie  od  powyższego,  to  właśnie  kalkulacja  Zamawiającego  i  przyjęte  przez 

Zamawiającego  założenia  potwierdzają,  że  Wykonawca  A.  T.  prowadzący  działalność 

gospodarczą pod firmą PUH A. T. przyjął ceny nierealne. Dotyczy to przyjętej wartości 6,50 

zł netto za jeden litr paliwa. Zamawiający we własnej kalkulacji przyjął wartość 6,59 zł netto 

za  jeden 

litr  paliwa,  a  zatem  wartość  wyższą  niż  Wykonawca.  Podkreślić  należy,  że  to 

właśnie  Wykonawca  był  zobowiązany  wykazać,  po  wezwaniu  Zamawiającego,  że  przyjęta 

przez  niego  cena  nie  jest  nierealna,  że  jest  wiarygodna,  a  tymczasem  weryfikacja 

Zamawiającego  potwierdziła,  że  Wykonawca  przyjął  ceny  zaniżone.  Trafnie  również 

zauwa

żył Odwołujący, że nie jest jasne, na jakiej podstawie Wykonawca  A. T. prowadzący 

działalność gospodarczą pod firmą PUH A. T. dokonywał kalkulacji ceny uwzględniając cenę 

netto za paliwo. Wykonawca nie wyjaśnił tej okoliczności. Zamawiający w trakcie rozprawy z 

udziałem  stron  wyjaśniał,  że  istnieje  możliwość  dokonywania  rozliczenia  podatku  VAT  za 

paliwo. 

Jednakże Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PUH A. 

T. 

w żaden sposób nie wskazał w swoich wyjaśnieniach na tę okoliczność. Zatem również te 

twierdzenia  są  niepotwierdzone,  nie  pochodzą  od  Wykonawcy,  a  zatem  nie  stanowią 

uzasadnienia dla przyjętej przez niego kalkulacji ceny. 

Powyższe  rozważania  znajdują  również  zastosowanie  do  kolejnej  okoliczności  wskazanej 

przez Wykonawcę w treści wyjaśnień  – wielkości zużycia paliwa na 100 km przez pojazdy, 

za pomocą których Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PUH 

A. T., 

będzie realizował usługę. Wykonawca w treści wyjaśnień przyjął wielkość 17l/100 km. 

Wykonawca nie przedstawił żadnego dowodu na okoliczność, że taka wielkość jest realna, a 

co za tym idzie, że dokonał prawidłowego oszacowania ceny oferty.  

Zamawiający  w  kalkulacji  przedstawionej  w  odpowiedzi  na  odwołanie  przyjął  wielkość  20 

l/100  km.  Powyższa  okoliczność  wskazuje,  że  nawet  dla  Zamawiającego  wartość  zużycia 

paliwa 

17l/100 km przyjęta przez Wykonawcę nie jest wiarygodna. 

Co więcej, w trakcie rozprawy z udziałem stron Zamawiający wyjaśnił, że istnieje możliwość 

„podkręcenia  mocy  silnika”.  Przede  wszystkim  taki  argument  nie  został  podniesiony  przez 

Wykonawcę  w  treści  złożonych  wyjaśnień.  Ponadto  twierdzenia  Zamawiającego  są 

gołosłowne. Zamawiający nie wykazał również, czy w ogóle taki zabieg jest możliwy oraz o 

ile jest możliwe obniżenie wielkości zużycia paliwa przez pojazd na odcinku 100 km i w jaki 

konkretni

e sposób wpłynie na wysokość ceny.  

P

odnoszenie  przez  Zamawiającego  argumentacji  o  konieczności  dokonywania  przez 

Wykonawcę  zabiegów  takich  jak  „podkręcanie  mocy  silnika”  wskazuje,  że  również 

Zamawiający  wątpi  w  fakt,  że  pojazdy,  jakimi  dysponuje  Wykonawca  A.  T.  prowadzący 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  Tł.,  będą  miały  możliwość  uzyskania  wielkości 

zużycia paliwa wynoszącej 17l/100 km. 

Odwołujący  załączył  do  odwołania  oferty  dla  pojazdu  tej  samej  marki  oraz  w  podobnym 

roczniku do pojazdu, jakim dysponuje Wykonawca. Średnia wartość zużycia paliwa wyniosła 

25l/100  km.  W  świetle  powyższych  okoliczności  należało  stwierdzić,  że  przyjęta  przez 

Wykonawcę  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T.  wielkość 

zużycia  paliwa  17  l/100  km  nie  jest  realna,  wiarygodna,  a  zatem  całość  kalkulacji  jest 

nierzetelna, co oznacza, że Wykonawca nie wykazał, aby zaoferowana przez niego cena za 

realizację usługi była realna.  

Wykonawca  nie  wykazał  również,  że  uwzględnił  w  kalkulacji  koszty,  które  będzie 

zobowiązany  ponieść.  Dotyczy  to  w  szczególności  kosztów  leasingu.  Jak  wskazał 

Odwołujący,  z  treści  oferty  Wykonawcy  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

firmą  PUH  A.  T.  wynika,  że  Wykonawca  ten  jako  podstawę  dysponowania  pojazdami 

wskazał  leasing.  Oznacza  to,  że  dysponowanie  pojazdami  wiąże  się  z  ponoszeniem 

kosztów,  związanych  z  zawarciem  umowy  leasingu,  w  szczególności  opłat  leasingowych. 

Brak ujęcia tych kosztów w kalkulacji oznacza, że Wykonawca zaniżył cenę realizacji usługi. 

Wykonawca nie wykazał  również szeregu innych  kosztów,  które  są niezbędne  do  realizacji 

usługi, a na które zwrócił uwagę Odwołujący w treści odwołania. Są to koszty takie jak: baza 

autobusowa, koszty ubezpieczenia, ubezpieczenie AC

, pojazdy zastępcze. 

Zamawiający w trakcie rozprawy z udziałem stron zwracał uwagę na inne okoliczności, które 

miałyby  być  właściwe  dla  Wykonawcy  A.  T.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

firmą  PUH  A.  T.,  jednakże  w  żaden  sposób  nie wynikają  one  z  treści  wyjaśnień  złożonych 

przez tego Wykonawcę.  

Okoliczności,  które  nie  wynikają  z  wyjaśnień  Wykonawcy  oraz  nie  zostały  wykazane,  nie 

mogą  być  brane  pod  uwagę  przy  ocenie  wyjaśnień.  Zamawiający  nawet  nie  wyjaśnił,  skąd 

posiada wiedzę, że Wykonawca A. T. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PUH 

A.  T. jest  partnerem  f

irmy Flixbus. Taka okoliczność nie wynikała z wyjaśnień. Ponadto nie 

jest  jasne,  w  jaki  sposób  taka  okoliczność  miałaby  wpływać  na  koszty  ponoszone  przez 

Wykonawcę.  Podkreślić  należy,  że  obowiązkiem  wykonawcy  jest  wykazanie  prawidłowego 

skalkulowania  ceny, 

jak  również  dokonanie  kalkulacji  w  sposób  prawidłowy  dla  danego 

zamówienia,  niezależnie  od  prowadzonej  innej  działalności,  a  w  przypadku  prowadzenia 

innej działalności, również tego rodzaju informacja powinna znaleźć się w treści wyjaśnień z 

wykazaniem,  w 

jaki  konkretnie  sposób  wpływa  na  kalkulację  kosztów  w  danym 

postepowaniu. 

Nie  jest  także  wiarygodne  twierdzenie  Zamawiającego  dotyczące  parkingu  przed  szkołą,  z 

którego  miałby  korzystać  Wykonawca.  Ponownie  należy  zauważyć,  że  Wykonawca  nie 

powołał się na taką okoliczność, zatem Zamawiający nie powinien brać jej pod uwagę. Nadto 

Odwołujący w trakcie rozprawy z udziałem stron wskazał, że dotychczas świadczył na rzecz 

Za

mawiającego usługę tożsamą z tą, która stanowi przedmiot niniejszego postepowania i z 

jeg

o  wiedzy  wynika,  że  w  okolicy  szkoły  brak  jest  parkingu  dla  autobusów.  Do  tej 

okoliczności nie odniósł się Zamawiający. Powyższe oznacza, że Zamawiający również nie 

wy

kazał, aby dokonał prawidłowej oceny wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę. 

Zgodnie z arty

kułem 224 ust. 6 ustawy Prawo zamówień publicznych, odrzuceniu, jako oferta 

z rażąco niska ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w 

w

yznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają 

podanej  w  ofercie  ceny  lub  kosztu. Wykonawca A.  T. 

prowadzący działalność gospodarczą 

pod 

firmą PUH A. T. złożył wyjaśnienia na wezwanie Zamawiającego, jednakże wyjaśnienia 

te  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny  i  nie  złożył  żadnych  dowodów,  które 

udowadniałyby, że zaoferowana przez niego cena jest realna i nie jest rażąco niska.  

Zgodnie  z  artykułem  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  Zamawiający 

odrzuca  ofertę,  jeżeli  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  Skoro  Wykonawca A.  T.  prowadzący  działalność  gospodarczą pod firmą  PUH 

A.  T. 

nie  udowodnił,  że  cena  jego  oferty  nie  jest  rażąco  niska,  to  Zamawiający  powinien 

odrzucić ofertę tego Wykonawcy. 

Wszystkie przedstawione powyżej okoliczności potwierdzają, że trafny jest zarzut naruszenia 

przez  Zamawiającego  art.  226  ust.  1  pkt.  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  w  zw.  z  art.  252  ust.  1 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  poprzez  nieodrzucenie  oferty  i  dokonanie  wyboru 

oferty  Wykonawcy  A.  T. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PUH  A.  T., 

pomimo,  że  oferta  ta  powinna  zostać  odrzucona  jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia, a ponadto złożone przez tego Wykonawcę wyjaśnienia 

bez dowodów nie uzasadniają podanej w ofercie ceny w zakresie części II i III zamówienia. 

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku  na  podstawie 

art. 

557 oraz art. 574, 575 ustawy z 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 

2019  ze  zm.)  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  5  pkt  1a)  oraz  §  5  pkt  2b),  §7  ust.  1  pkt  1) 

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych 

rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz.  2437),  zaliczając  w  poczet  kosztów 

postępowania uiszczony przez Odwołującego wpis od odwołania, koszty z tytułu zastępstwa 

proces

owego pełnomocnika Odwołującego. 

Przewodniczący:      ………………………..