KIO 576/23 WYROK dnia 20 marca 2023 r.

Stan prawny na dzień: 27.04.2023

Sygn. akt: KIO 576/23 

WYROK 

z dnia 20 marca 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Aleksandra Patyk 

Protokolant:            

Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 marca 2023 r. 

w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej  w  dniu  1  marca  2023  r.  przez  wykonawcę  Ć.  

i  Partnerzy.  Radcowie  Prawni  i  Adwokaci  z  siedzibą  w  Warszawie  w  postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Samodzielny  Publiczny  Zakład  Opieki  Zdrowotnej  Ministerstwa 

Spraw Wewnętrznych i Administracji w Katowicach im. sierż. Grzegorza Załogi 

przy 

udziale 

wykonawcy 

Kancelaria  Radców  Prawnych  „IURATOR”  T.  S.  

i Wspólnicy sp. j. z siedzibą w Katowicach zgłaszającego przystąpienie do postępowania 

odwoławczego po stronie Zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej  oraz  czynności  odrzucenia  oferty  Odwołującego  i  nakazuje 

powtórzenie czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego.  

2.  Kosztami post

ępowania obciąża Zamawiającego i: 

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: 

siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego  tytułem 

wpisu od odwołania; 

2.2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: 

jedenaście  tysięcy  sto  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  uzasadnione  koszty  strony 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 


Stosownie  do  art.  579  ust.  1 

i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.,  poz.  1710  z  późń.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  

w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajow

ej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      …………………………….. 


Sygn. akt: KIO 576/23 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw 

Wewnętrznych  i  Administracji  w  Katowicach  im.  Sierżanta  Grzegorza  Załogi    [dalej 

„Zamawiający”]  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  trybie  podstawowym,  

o  którym  mowa  w  art.  275  pkt  1  ustawy  Pzp  na  obsługę  prawną  (znak  postępowania: 

38/PNP/SW/2022).  

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 10 listopad 2022 r. pod numerem nr 2022/BZP 00434849. 

W  dniu  1  marca 

2023  r.  wykonawca  Ć.  i  Partnerzy.  Radcowie  prawni  

i  Adwokaci  z  siedzibą  w  Warszawie  [dalej  „Odwołujący”]  wniósł  odwołanie  zarzucając 

Zamawiającemu naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp w zw. z art. 16 ustawy Pzp 

w  zw.  postanowieniami  rozdz.  8.2.4.1  lit.  a  SWZ  przez 

odrzucenie  oferty  Odwołującego 

wobec stwierdzenia przez Zamawiaj

ącego, że doświadczenie Wykonawcy wskazane w treści 

wykazu  usług  z  dnia  6  grudnia  2022  r.  w  postaci  świadczenia  usługi  obsługi  prawnej  oraz 

zastępstwa procesowego wybranych komórek organizacyjnych (Pakiet nr 1 i Pakiet nr 3) na 

rzecz  CSK  MSWiA  w  Warszawie 

(który  posiada  ponad  7  oddziałów  szpitalnych,  a  także 

ponad  20  poradni  przyszpitalnych),  w  okresie  od  4  kwietnia  2019  r. 

–  30  kwietnia  2021  r.  

o  wartości  150  000  zł  brutto  w  skali  roku  (w  okresie  maj  2019  –  maj  2020  r.)  nie  spełnia 

warunku  udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  rozdz.  8.2.4.1  lit.  a  SWZ,  bowiem 

zgodn

ie z twierdzeniami Zamawiającego: 

1)  do  okresu  świadczenia  tej  usługi  nie  można  zaliczyć  czasu  po  31  maja  2020  r.  do  30 

kwietnia  2021  r.,  gdyż  w  tym  czasie,  usługa  świadczona  była  bez  przedłużenia  na  piśmie 

(„aneksowania”) pisemnych umów zawartych przez Odwołującego z CSK MSWIA, w sytuacji, 

w której:  

a)  nabywanie  doświadczenia  w  związku  ze  świadczeniem  usługi  jak  i  świadczenie  samej 

usługi  jest  stanem  faktycznym,  nie  prawnym,  a  przepisy  ustawy  PZP  (w  szczególności  art. 

112 lub 116 ust. 1) podobnie jak pkt 8.2.4.1 lit. a SWZ nie zastrzegają, aby doświadczenie 

wykazujące spełnienie warunku udziału w postępowaniu miało być nabyte w wyniku realizacji 

umowy zawartej na piśmie, ani w wyniku umowy w sprawie zamówienia publicznego, czy też 

jednej umowy, 

b)  Zamawiający  w  treści  pkt  8.2.4.1  lit.  a  SWZ  nie  zdefiniował  „usługi”  w  ten  sposób,  aby 

można  było  przez  nią  rozumieć  wyłącznie  (na  potrzeby  przedmiotowego  warunku)  tylko 

jedną umowę (lub kilka umów) zawartych wyłącznie na piśmie,  


c)  zastrzeżenie  w  umowach  zawartych  na  piśmie  na  podstawie  których  Wykonawca 

świadczył  ww.  usługę  na  rzecz  CSK  MSWiA,  iż  ich  zmiana  może  nastąpić  na  piśmie  pod 

rygorem  nieważności,  skutkowałaby  jedynie  ewentualną  nieważnością  czynności  prawnej  

w postaci przedłużenia obowiązywania umowy, która to nieważność, nie miałaby wpływu na 

fakt,  że  Wykonawca  faktycznie  usługę  w  tym  okresie  na  rzecz  CSK  MSWiA  realizował  

w  ramach  kontynuacji  (nieuregulowanej  na  piśmie),  a  tym  samym  nabywał  związane  ze 

świadczeniem  tej  usługi  doświadczenie  odpowiadające  treści  warunku  udziału  

w postępowaniu, o którym mowa w pkt 8.2.4.1 lit. a SWZ; 

2) okres świadczenia przez Wykonawcę usługi na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 

2020  r.  do  30  kwietnia  20

21  r.  (jak  wskazał  Zamawiający  „bezumownie  i  nieodpłatnie”)  nie 

został  wskazany  w  złożonym  przez  Wykonawcę  w  dniu  6  grudnia  2022  r.  wykazie  usług,  

w sytuacji, gdy:  

a) Wykonawca, w treści wykazu usług z dnia 6 grudnia 2022 r. wskazał wyraźnie, że usługa 

r

ealizowana była na rzecz CSK MSWiA w okresie od 4 kwietnia 2019 r. do 30 kwietnia 2021 

r., 

w  którym  to  przedziale  czasowym  mieścił  się  okres  po  31  maja  2020  r.  do  30  kwietnia 

2021 r.,  

b) wzór wykazu usług – zgodnie z treścią warunku udziału w postępowaniu z pkt 8.2.4.1 lit. a 

SWZ 

– wymagał podania łącznego okresu świadczenia usługi w określonym przedmiocie i jej 

wartości  w skali  roku,  a więc podanie okresu świadczenia referencyjnej usługi  świadczonej 

przez Wykonawcę na rzecz CSK MSWiA łącznie, nie było nieprawidłowe,  

c)  Zamawiający  nie zdefiniował  w  treści  warunku,  o  którym  mowa  w  pkt 8.2.4.1  lit.  a  SWZ, 

„usługi”  jako  realizowanej  na  podstawie  jednej  umowy,  na  podstawie  umowy  w  sprawie 

zamówienia  publicznego,  czy  umowy  (umów)  zawartej  na  piśmie  i  Wykonawca  mógł  ująć 

cały  okres  świadczenia  obsługi  CSK  MSWiA  o  przedmiocie  zbieżnym  z  wymaganiami 

warunku  w 

jednej  pozycji  wykazu  usług,  a  tym  bardziej,  takie  ujęcie  tego  doświadczenia  

w treści formularza wykaz usług, nie mogło przesądzać o kwalifikacji niespełnienia warunku; 

3) poddaje on w wątpliwość przyczyny dla których Wykonawca kontynuował świadczenie na 

rzecz CSK MSWiA usług w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. bez zawierania 

aneksu  na  piśmie,  w  sytuacji,  gdy  ocena  wyrażana  przez  Zamawiającego  co  do  takiego 

postępowania  CSK  MSWiA  nie  wpływa  na  fakt,  iż  taki  stan  faktyczny  zaistniał  i  w  wyniku 

tego, Wykonawca nabył doświadczenie spełniające warunek udziału w postępowaniu,  

4)  Wykonawca  nie  sprecyzował  w  swoich  wyjaśnieniach  z  dnia  17  lutego  2023  r,  jakiego 

rodzaju usługi świadczył na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 

2021 r., w sytuacji, gdy:  

a)  zakres  usług  świadczących  na  rzecz  CSK  MSWiA  przez  Wykonawcę,  w  całym  okresie 

świadczenia tych usług (a więc od 4 kwietnia 2019 r. – 30 kwietnia 2021 r.) wskazany został 

w złożonym w dniu 6 grudnia 2022 r. wykazie osób, jako podmiotowym środku dowodowym, 


właściwym – zgodnie z przepisem § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy  

i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r

. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz 

innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. 

poz.  2415) 

–  dla  określenia  art.  przedmiotu  referencyjnych  usług,  co  zostało  dodatkowo 

potwierdzone w treści referencji wydanych przez CSK MSWiA z dnia 5 grudnia 2022 r.,  

b) Zamawiający, w treści wezwania z dnia 15 lutego 2022 r. nie zwrócił się do Odwołującego 

o  sprecyzowanie  lub  wyjaśnienie  jakiego  rodzaju  usługi  świadczył  na  rzecz  CSK  MSWiA  

w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r.,  

c)  treść  wyjaśnień  Wykonawcy  z  dnia  17  lutego  2023  r.  w  żadnym  momencie  nie 

wskazywała, że Odwołujący świadczył na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 2020 r. 

do 30 kwietnia 2021 r. innego rodzaju pomoc prawną niż w okresie wcześniejszym; 

5)  wykonywanie  usługi  w  okresie  po  31  maja  2020  r.  do  30  kwietnia  2021  r.  przez 

Wykonawcę  na  rzecz  CSK  MSWiA  bez  pisemnego  aneksu  uniemożliwia  weryfikację  przez 

Zamawiającego,  czy  usługa  świadczona  w  tym  czasie  była  w  sposób  należyty,  w  sytuacji, 

gdy:  

a) należytego lub nienależytego wykonania usługi nie determinuje forma czynności prawnej 

na p

odstawie, której usługa ta była wykonywana,  

b) zgodnie z przepisem § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii 

z  dnia  23  grudnia  20

20  r.  w  sprawie  podmiotowych  środków  dowodowych  oraz  innych 

dokumentów  lub  oświadczeń,  jakich może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  (Dz.  U.  poz. 

2415)  w  celu  weryfikacji  należytego  wykonania  usługi,  Zamawiający  powinien  posłużyć  się 

dowodami  w  tym  przedmioci

e  składanymi  przez  Wykonawcę,  tj.  referencjami  wydanymi 

przez  CSK  MSWiA  z  dnia  5  grudnia  2022  r., 

w  których  wyraźnie  wskazano,  że  usługa  

w okresie do 14 kwietnia 2019 r. do 30 kwietnia 2021 r. była wykonywana należycie;  

6) fakt, że w okresie od maja 2019 r. do maja 2020 r. Wykonawca otrzymał od CSK MSWiA 

wynagrodzenie  w  wysokości  173.319,35  zł  oznacza,  że  przedmiotowa  usługa  nie  spełnia 

wymagania  świadczenia  usługi  o  wartości  co  najmniej  150  000,00  zł  brutto  w  skali  roku,  

w sytuacji, gdy:  

a)  treść  warunku  nie  zastrzegała,  aby  wartość  usługi  na  poziomie  co  najmniej  150  000  zł 

oceniana być miała osobno dla każdego roku świadczenia usługi, a jedynie, że przez okres 

roku  (a  nie  w  dłuższym  okresie),  usługa  warta  być  miała  co  najmniej  150  000  zł,  ani  nie 

sform

ułowano  wymogu,  by  wynagrodzenie  było  stałym  i  ryczałtowym  tj.  bez  możliwości 

różnej intensywności wypłac w skali poszczególnych miesięcy,  

b)  pojęcie  „wartość  usługi”  nie  jest  tożsamym  z  wynagrodzeniem  jakie  otrzymał  faktycznie 

Wykonawca, a okoliczność, iż w okresie od maja 2019 do maja 2020 r. Wykonawca otrzymał 

od CSK MSWiA wynagrodzenie w wysokości ponad 150 000 zł, wyznaczał wartość (wycenę) 

tej usługi nawet w dalszych okresach, w których świadczona była nieodpłatnie. 


Wobec ww. zarzutów Odwołujący wniósł o: 

1. nakazanie Zamawiającemu:  

a)  unieważnienia  dokonanej  w  dniu  24  lutego  2023  r.  czynności  odrzucenia  oferty 

Odwołującego  oraz  czynności  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez 

Kancelarię Radców Prawnych Iurator T. S. i Wspólnicy sp. j. w Katowicach,  

b) przeprowadzenia ponownego badania i oceny oferty Odwołującego z uwzględnieniem, że 

spełnia on warunki udziału w postępowaniu, o których mowa w pkt 8.2.4 SWZ;  

2.  obciążenie  Zamawiającego  kosztami  postępowania  odwoławczego,  w  tym  kosztami 

zastępstwa procesowego przed Izbą zgodnie z rachunkiem przedłożonym w toku sprawy. 

Odwołujący przedstawił stan faktyczny sprawy.   

W uzasadnieniu wskazał, że wyrażona przez Zamawiającego ocena, że Odwołujący 

nie  spełnia  warunku  udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  rozdz.  8.2.4.1  lit.  a  SWZ 

bowiem usługa na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. 

była  kontynuowana  bez  aneksu  zawartego  na  piśmie  oraz  nieodpłatnie,  jest  chybiona  

i całkowicie oderwana od treści przedmiotowego warunku.  

Odwołujący wskazał, że żaden przepis ustawy Pzp, w szczególności art. 112 lub 116, 

nie  ustanawiają  wymagania,  aby  doświadczenie  jakim  muszą  legitymować  się  wykonawcy  

w  celu  wykazania  spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu  musiało  być  nabyte  przy 

realizacji 

umów  w  sprawie zamówienia,  umów  zawartych  na  piśmie,  czy  umów  odpłatnych. 

W związku z powyższym, w świetle przepisów ustawy Pzp, Wykonawca mógł powołać się na 

usługę  świadczoną  na  rzecz MSWiA  świadczoną  także  od  31  maja  2020  r.  do  30  kwietnia 

2021  r.  bez  o

drębnego,  zawartego  na  piśmie  aneksu  oraz  nieodpłatnie.  Skoro  opisanego 

wyżej  wymagania  nie  ustanawiają  przepisy  ustawowe,  to  jedyną  możliwością  stawiania 

takowych  przed  wykonawcami,  jest  ich  wyraźne  określenie  przez  Zamawiającego  

w warunkach zamówienia. Analizując jednak treść rozdz. 8.2.4.1 lit. a SWZ nie sposób takiej 

okoliczności stwierdzić, zwłaszcza z tego względu, że Zamawiający nigdzie nie zdefiniował, 

co rozumie pod pojęciem „usług” użytym w treści warunku. Z całą pewnością, Zamawiający 

nie  zastrz

egł,  że  przez  usługę  w  rozumieniu  omawianego  warunku  rozumiał  będzie  „jedną 

umowę”,  umowę  (umowy)  zawartą  na  piśmie  czy  umowę  w  sprawie  zamówienia 

publicznego. Również i z tego względu, na gruncie rozdz. 8.2.4.1 lit. a SWZ należało uznać 

za  w  pełni  dopuszczalne  powołanie  się  przez  Wykonawcę  również  na  jego  doświadczenie 

nabyte po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. w ramach kontynuacji usługi na rzecz CSK 

MSWiA, bez pisemnego aneksu lub bez wynagrodzenia. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  nabywanie  określonego  doświadczenia  stanowi 

okoliczność faktyczną, a nie prawną i – jeśli nic innego nie wynika z treści warunku udziału  

w  postępowaniu  –  dla  jego  nabycia  irrelewantnym  są  podstawy  prawne  dokonywania 


czynności w związku z którymi doświadczenie to jest nabywane, podobnie jak irrelewantnymi 

są  okoliczności  związane  z  cywilistyczną  ważnością  lub  nieważnością  tych  podstaw 

prawnych.  Z  tego  też  względu,  o  braku  możliwości  powołania  się  przez  Wykonawcę  na 

omawiane doświadczenie, nie przesądza zawarta w umowach (zawartych na piśmie) z CSK 

MSWiA  przez  Wykonawcę  klauzula  zmiany  umowy  w  formie  pisemnej  pod  rygorem 

nieważności,  zwłaszcza,  że  jak  już  wspomniano,  usługa  w  rozumieniu  rozdz.  8.2.4.1  lit.  a 

SWZ nie była definiowana jako umowa zawarta na piśmie. 

Wbrew  twierdzeni

om  zawartym  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego,  za 

prawidłowością tej czynności Zamawiającego, nie może przemawiać też sposób ujęcia przez 

Wykonawcę  referencyjnego  doświadczenia  nabytego  u  CSK  MSWiA  (w  okresie  od  

4  kwietnia  2019  r.  do  30  kwietn

ia  2021  r.)  w  treści  wykazu  usług  z  dnia  6  grudnia  2022  r. 

(zakładając  w  ogóle,  że  w  świetle  przepisów  ustawy  PZP,  sposób  zaprezentowania 

informacji  o  doświadczeniu,  a  nie  ich  treść,  może  być  w  tym  przedmiocie  rozstrzygającą). 

Natur

alną 

konsekwencją 

zastrzeżenia 

przez 

Zamawiającego 

warunku 

udziału  

w postępowaniu, o którym mowa w pkt 8.2.4.1 lit. a SWZ, w którym nie zdefiniowano pojęcia 

„usługi”  czy  też  nie  zastrzeżono,  iż  rozumiana  ona  będzie  jako  jedna  umowa  (lub  kilka 

umów),  które  będą  miały  postać  pisemną,  była  treść  wzoru  wykazu  usług,  która  nie 

wymagała  od  Odwołującego  osobnego  ujęcia  okresu  świadczenia  usługi  na  podstawie 

pisemnej  umowy  i  osobnego  ujęcia  kontynuacji  tej  usługi  bez  pisemnego  aneksu.  Tym 

samym, wskazanie przez Wy

konawcę w rubryce Wykazu usług pn. „Data wykonania” okresu 

od  4  kwietnia  2019  r.  do  30  kwietnia  2021  r.  było  nie  tylko  prawidłowym,  ale  

i odzwierciedlającym rzeczywisty stan faktyczny. 

Odwołujący  wskazał,  że  gdyby  przedmiotowe  postępowanie  wszczynane  było  na 

analogicznych  uwarun

kowaniach  np.  w  czerwcu  2020  r.,  a  umowa  byłaby  zawarta  30 

kwietnia 2019 r., to w pełni, nawet przy takim nieuprawnionym stanowisku Zamawiającego, 

warunek udziału byłby spełniony. 

Nieposiadającymi  żadnego  znaczenia  dla  oceny  prawidłowości  czynności 

Zamawia

jącego  są  jego  rozważania  zawarte  w  treści  informacji  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego  o  przyczynach  dla  których  Wykonawca  kontynuował  świadczenie  na  rzecz 

CSK  MSWiA  usług  w  okresie  po  31  maja  2020  r.  do  30  kwietnia  2021  r.  bez  zawierania 

aneksu na piśmie. Tego rodzaju oceny – będące da facto oceną postępowania CSK MSWiA 

–  nie  mają  znaczenia  dla  rozważenia  spełnienia  przedmiotowego  warunku  udziału  

w  postępowaniu  przez  Odwołującego,  bowiem  kontynuacja  świadczenia  przez  niego  na 

rzecz 

CSK  MSWiA  usługi  po  31  maja  2020  r.,  to  okoliczność  faktyczna,  determinująca 

nabycie przez Wykonawcę doświadczenia spełniającego warunek udziału w postępowaniu. 

Za  nieporozumienie,  poczytywać  też  należy  stanowisko  Zamawiającego,  zgodnie  

z  którym  o  niewykazaniu  przez  Wykonawcę  spełnienia  omawianego  warunku  udziału  


w  postępowaniu, z  uwagi  na  niesprecyzowanie przez  niego  –  w  treści wyjaśnień  z  dnia 17 

lutego 2023 r. 

– jakiego rodzaju usługi świadczył na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 

2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. Wymaganie 

przez Zamawiającego, aby taki zakres usług był 

konkretyzowany  w  treści  wyjaśnień  wykazu  usług,  a  nie  określany  w  samej  treści  tego 

wykazu,  nie  wytrzymuje  konfrontacji  z  treścią  przepisu  §  9  ust.  1  pkt  2  rozporządzenia 

Ministra  Rozwoju,  Pracy  i  Technologii  z  dnia  23  grudnia  2020  r.  w  sprawie  podmiotowych 

środków  dowodowych  oraz  innych  dokumentów  lub  oświadczeń,  jakich  może  żądać 

zamawiający  od  wykonawcy  (Dz.  U.  poz.  2415),  który  ustanawia  właściwy  podmiotowy 

środek dowodowy dla prezentowania informacji o zakresie referencyjnego zamówienia. Tak 

też uczynił Odwołujący, bowiem w treści tego wykazu opisał pomoc prawną jaką w związku  

z usługą realizowaną na rzecz CSK MSWiA w okresie od 4 kwietnia 2019 r. do 30 kwietnia 

2021 r., świadczył na rzecz tego podmiotu (potwierdzając to wprost dodatkowo referencjami 

wydanymi przez CSK MSWiA). 

Co więcej, Zamawiający, w treści wezwania z dnia 15 lutego 2022 r. nie zwrócił się do 

Odwołującego  o  sprecyzowanie  lub  wyjaśnienie  jakiego  rodzaju  usługi  świadczył  na  rzecz 

CSK MSWiA 

w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. i trudno czynić Wykonawcy 

z  tego  tytułu  zarzut,  zwłaszcza,  że  wbrew  stanowisku  Zamawiającego,  treść  wyjaśnień 

Wykonawcy z dnia 17 lutego 2023 r. w żadnym momencie nie wskazywała, że Odwołujący 

świadczył na rzecz CSK MSWiA w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 2021 r. innego 

rodzaju pomoc prawną niż w okresie wcześniejszym. 

Trudno  zgodzić  się  z  Zamawiającym,  który  w  informacji  o  odrzuceniu  oferty 

Wykonawcy  wskazał,  że  wykonywanie usługi  w okresie po  31  maja 2020 r.  do  30  kwietnia 

2021  r.  przez  Odwołującego  na  rzecz  CSK  MSWiA  bez  pisemnego  aneksu  uniemożliwia 

weryfikację  przez  gospodarza  postępowania,  czy  usługa  świadczona  w  tym  czasie  była  

w  sposób  należyty.  Zamawiający  pomija  przy  tym  bowiem  okoliczność,  że  zgodnie  

z przytaczanym już wyżej przepisem § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy 

i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz 

innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. 

poz.  2415),  ustawodawca  w  celu  weryfikacji  należytego  wykonania  usług  ustanowił 

podmiotowy środek dowodowy w postaci składanych przez wykonawców dowodów na taką 

okoliczność.  Wykonawca  taki  dowód  –  w  postaci  referencji  wydanych  przez  CSK  MSWiA  

z dnia 5 grudnia 2022 r., w których wyraźnie wskazano, że usługa w okresie do 14 kwietnia 

2019  r.  do  30  kwietnia  2021  r.  była  wykonywana  należycie.  Zamawiający  pomija  

w  zupełności  treść  tego  dokumentu  i  nawet  nie  próbuje  go  kwestionować.  Uzupełniająco 

należy  też  wskazać,  że  to  nie  forma  czynności  prawnej,  a  jej  faktyczne  wykonanie 

determinują ocenę należytego lub nienależytego wykonania usługi, która to ocena, znalazła 

– pozytywny dla Odwołującego – wyraz w złożonych referencjach. 


Odwołujący wskazał,  że  zupełnie oderwane  od faktycznej treści  warunku  zawartego 

w pkt 8.2.4.1 lit. a SWZ są też twierdzenia Zamawiającego, iż wartość usługi podana przez 

Wykonawcę  w  treści  wykazu  usług,  nie  potwierdza  spełnienia  tego  warunku  przez 

doświadczenie nabyte na rzecz CSK MSWiA w okresie od 4 kwietnia 2019 r. do 30 kwietnia 

2021  r.  Zgodnie  bowiem  z  treścią  przedmiotowego  warunku,  w  celu  wykazania  jego 

spełnienia,  Odwołujący  w  wykazie  usług  podał  okres,  w  którym  wartość  usługi  osiągnęła  

w skali roku (a nawet pr

zekroczyła) 150 000 zł – był to okres od maja 2019 r. do maja 2020 r. 

Taka  informacja  zawarta  w  treści  wykazu  usług  stanowiła  wystarczające  potwierdzenie 

elementu  wartościowego  do  którego  odnosił  się  przedmiotowy  warunek  w  postaci 

u

kształtowanej  przez  Zamawiającego.  Za  dowolne  i  niedopuszczalne  rozszerzenie  tego 

warunku,  należy  interpretować  stanowisko  Zamawiającego,  iż  wartość  usługi  w  wysokości 

150 000 zł przypadać miała na każdy rok świadczenia usługi. Literalnie bowiem, usługa taka 

ma osiągną przez okres roku (a nie w dłuższym okresie) wartość co najmniej 150 000 zł. 

Odwołujący wskazał, że Zamawiający w nieuprawniony sposób zrównuje też ze sobą 

literalnie  i  znaczeniowo  różne  pojęcia  tj.  „wartość  usługi”  i  „wartość  wynagrodzenia”,  które 

bynajmniej  nie  są  tożsamymi.  Z  ostrożności  należy  bowiem  wskazać,  że  wartość 

wynagrodzenia  jaką  otrzyma  wykonawca  może  służyć  do  ustalenia  wartości  usługi  

w  wypadku,  gdy  była  ona  świadczona  w  sposób  nieodpłatny.  Otrzymanie  przez 

Odwołującego od CSK MSWiA wynagrodzenia w wysokości ponad 150 000 zł w okresie maj 

2019  r.  do maj  2022 r. wyznaczał  wartość  (wycenę)  tej  usługi  nawet  w dalszych okresach,  

w których świadczona była nieodpłatnie. 

Podsumowując  powyższe,  Zamawiający  niesłusznie  odrzucił  ofertę  Odwołującego  

i  czynność  ta  wymaga  konwalidacji.  W  ocenie  Odwołującego,  za  szczególnie 

niesprawiedliwe  uznaje  on  zawarte  w  treści  uzasadnienia  odrzucenia  jego  oferty  sugestie  

o bliżej niezidentyfikowanej, „ponownie” błędnej i stosowanej przez Odwołującego praktyce. 

Dość  wskazać,  że  w  toku  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego, 

Odwołujący  po  raz trzeci,  na  etapie badania i  oceny  jego  oferty, składa odwołanie do  KIO,  

z  których  poprzednie  dwa  zakończyły  się  uwzględnieniem  odwołania  przez  Izbę  lub 

uwzględnieniem  odwołania  przez  samego  Zamawiającego.  Trudno  w  świetle  tego, 

doszukiwać  się  po  stronie  Wykonawcy  jakiegoś  tym  bardziej  „kolejnego”,  nieprawidłowego 

postępowania. 

Zamawiający  w  pisemnej  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  14  marca  2023  r.  wniósł  

o oddalenie 

odwołania oraz zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów 

postępowania.  


Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  i  Uczestnika  postępowania 

odwoławczego,  na  podstawie  zebranego  materiału  w  sprawie  oraz  oświadczeń  

i  stanowisk  Stron  i  Uczestnika,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  ustaliła  i  zważyła,  co 

następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których 

stanowi art. 528 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania. 

Izba oddaliła wniosek Przystępującego o odrzucenie odwołania na podstawie art. 528 

pkt  6  ustawy  Pzp  oparty  na  okoliczności,  że  odwołanie  został  przekazane  po  godzinach 

pracy  Zamawiającego  (o  godz.  23.27),  co  oznaczało,  iż  Zamawiający  nie  miał  możliwości 

za

poznania się z jego treścią przed upływem terminu na wniesienie odwołania. 

Zgodnie  z  art.  528  pkt  6  ustawy  Pzp, 

Izba  odrzuca  odwołanie,  jeżeli  stwierdzi,  że 

o

dwołujący  nie  przekazał  zamawiającemu  odpowiednio  odwołania  albo  jego  kopii,  zgodnie  

z  art.  514  ust.  2.  Zgodni

e  zaś  z  art.  514  ust.  2  ustawy  Pzp,  odwołujący  przekazuje 

zamawiającemu  odwołanie  wniesione  w  formie  elektronicznej  albo  postaci  elektronicznej 

albo kopię tego odwołania, jeżeli zostało ono wniesione w formie pisemnej, przed upływem 

terminu  do  wniesienia  o

dwołania  w  taki  sposób,  aby  mógł  on  zapoznać  się  z  jego  treścią 

przed  upływem  tego  terminu.  Przepis  ten  wskazuje  na  konieczność  przekazania 

zamawiającemu  odwołania  albo  jego  kopii,  nie  ogranicza  jednak  sposobów,  w  jakie 

przekazanie to ma nast

ąpić. Kluczowe jest to, aby zostało ono przekazane w taki sposób, by 

zamawiający miał możliwość zapoznana się z jego treścią, przy czym nie chodzi tutaj o datę 

faktycznego  zapoznania  się  przez  zamawiającego  z  treścią  odwołania,  ale  o  samą 

możliwość  zapoznania  się  z  jego  treścią.  Wskazać  należy  na  art.  514  ust.  3  ustawy  Pzp, 

który stanowi, że domniemywa się, że zamawiający mógł zapoznać się z treścią odwołania 

przed  upływem  terminu do jego  wniesienia, jeżeli  przekazanie odpowiednio odwołania albo 

jego  kopii 

nastąpiło  przed  upływem  terminu  do  jego  wniesienia  przy  użyciu  środków 

komunikacji  elektronicznej.  Przekazanie  odwołania  lub  jego  kopii  przy  użyciu  środków 

komunikacji  elektronicznej  nie  musi  być  dokonane  w  godzinach  w  pracy  zamawiającego, 

może nastąpić w każdym momencie do upływu terminu na wniesienie odwołania, niezależnie 

od faktycznych godzin pracy jednostki zamawiającej.  

Izba oceniła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów 

ustawy  Pzp,  czym  wypełnił  materialnoprawną  przesłankę  dopuszczalności  odwołania,  

o której mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. 

Zamawiający  w  dniu  2  marca  2023  r.  powiadomił  wykonawców  o  wniesionym 

odwołaniu.  


Izba  dopuściła  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  wykonawcę  Kancelaria 

Radców  Prawnych  „IURATOR”  T.  S.  i  Wspólnicy  sp.  j.  z  siedzibą  w  Katowicach  [dalej 

„Przystępujący”]  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  w  dniu  3 

marca 2023 r. po stro

nie Zamawiającego. 

Przy  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  Izba  uwzględniła  dokumentację 

postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności 

ogłoszenie  o  zamówieniu,  specyfikację  warunków  zamówienia  wraz  z  załącznikami  oraz 

wyjaśnieniami i modyfikacjami, ofertę Odwołującego wraz z uzupełnieniami i wyjaśnieniami, 

wezwania  kierowane  do  Odwołującego  oraz  zawiadomienie  o  wyborze  oferty 

najkorzystniejszej oferty 

i odrzuceniu oferty Odwołującego z dnia 24 lutego 2023 r. 

Skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę  również  stanowiska  i  oświadczenia  Stron  

i Uczestnika złożone ustnie i pisemnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 15 marca 

r.,  w  tym  odpowiedź  na  odwołanie  oraz  pismo  procesowe  Odwołującego  

z dnia 15 marca 2023 r. 

Izba zaliczy

ła w poczet materiału sprawy dowody złożone przez Odwołującego, tj.: 

1. wydruk ze strony internetowej artykułu pt. Tęgie głowy i portfele na pomoc służbie 

zdrowia; 

2.  wydruk  ze  strony  internetowej  OIRP  w  Warszawie  dot.  uruchomienia  Ośrodka 

Pomocy Pro Bono; 

wydruk z korespondencji elektronicznej między CSK MSWiA a Odwołującym. 

Ponadto  do  akt  sprawy  Izba  włączyła  dowody  złożone  przez  Zamawiającego  przy 

o

dpowiedzi na odwołanie oraz złożone w toku rozprawy, tj.: 

ogłoszenie o zamówieniu na obsługę prawną CSK MSWiA w Warszawie z 21 maja 

2020 r. wraz ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia; 

wyciąg  z  planu  postępowań  o  udzielenie  zamówień  na  2020  r.  wraz  

z  potwierdzeniem  jego  zamieszczenia  na  stronie  internetowej  Państwowego  Instytutu 

Medycznego MSWiA w Warszawie; 

3.  wyciąg  z  planu  postępowań  o  udzielenie  zamówień  na  2022  r.  wraz  

z  potwierdzeniem  jego  zamieszczenia  na  stronie  internetowej  Państwowego  Instytutu 

Medycznego MSWiA w Warszawie; 

pisma Zamawiającego z dnia 3 i 19 stycznia 2023 r.; 

5.  pis

mo  Państwowego  Instytutu  Medycznego  MSWiA  w  Warszawie  (dawniej  CSK 

MSWiA) z dnia 17 stycznia 2023 r. wraz z umową o świadczenie usług prawnych z dnia 16 

września 2019 r.; 

6.  pismo  Państwowego  Instytutu  Medycznego  MSWiA  w  Warszawie  (dawniej  CSK 

MSWiA)  z  dni

a  23  stycznia 2023 r.  wraz  z  umową o świadczenie  usług  prawnych  z  dnia 4 

kwietnia 2019 r.; 


7.  pismo  Wojewody  Mazowieckiego  z  dnia  17  marca  2020  r.  w  sprawie 

przeprofilowania  CSK  MSWiA  w  Warszawie  na  jednoimienny  szpital  zakaźny  wraz  

z komunikatem MSWiA; 

. pismo Zamawiającego z dnia 6 marca 2023 r.; 

.  pismo  Państwowego  Instytutu  Medycznego  MSWiA  w  Warszawie  (dawniej  CSK 

MSWiA) z dnia 14 marca 2023 r. 

Izba do akt sprawy włączyła również wniosek dowodowy Przystępującego w postaci 

wydruku  z  internetowego  Słownika  Języka  Polskiego  PWN  dotyczący  definicji  słowa 

„średnioroczny”. 

Izba ustaliła, co następuje: 

Zgodnie  z  pkt  8.2.4.1  lit.  a  SWZ  Zamawiający  określił  następujący  warunek  udziału  

w  postępowaniu:  Wykonawca  spełni  warunek,  jeżeli  wykaże,  że  wykonał,  a  w  przypadku 

świadczeń  powtarzających  się  lub  ciągłych  wykonuje,  w  okresie  ostatnich  3  lat  przed 

upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym 

okresie  minimum  1  usługę  polegającą  na  świadczeniu  przez  okres  min.  24  miesięcy  usług 

obsługi prawnej w jednym podmiocie leczniczym o którym mowa w art. 6 ust 1 pkt 4 ustawy  

o  działalności  leczniczej  posiadającym  co  najmniej  7  oddziałów  szpitalnych,  a  także  co 

najmniej  20  poradni  przyszpitalnych,  o  wartości  co  najmniej  150  000,00  zł  brutto  (w  skali 

roku). W przypadku usługi wykonywanej aktualnie, wykonana część usługi musi obejmować 

co najmniej 12 miesięcy i mieć wartość nie mniejszą niż 150 000,00 zł (w skali roku). 

Na  potwierdzenie  spełnienia  ww.  warunku  udziału  w  postępowaniu  Zamawiający 

żądał  złożenia  przez  wykonawcę,  którego  oferta  została  najwyżej  oceniona,  wykazu  usług 

wykonanych,  a  w  przypadku  świadczeń  powtarzających  się  lub  ciągłych,  również 

wykonywanych, w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy 

– w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na 

rzecz  których  usługi  zostały  wykonane  lub  są  wykonywane  oraz  załączeniem  dowodów 

określających,  czy  te  usługi  te  zostały  wykonane  lub  są  wykonywane  należycie;  przy  czym 

dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, 

na rzecz którego usługi zostały wykonane, a w przypadku świadczeń powtarzających się lub 

ciągłych  są  wykonywane,  a  jeżeli  Wykonawca  z  przyczyn  niezależnych  od  niego  nie  jest  

w  stanie  uzyskać  tych  dokumentów  –  oświadczenie  wykonawcy;  w  przypadku  świadczeń 

powtarzających  się  lub  ciągłych  nadal  wykonywanych  referencje  bądź  inne  dokumenty 

potwierdzające  ich  należyte  wykonywanie  powinny  być  wystawione  w  okresie  ostatnich  3 

miesięcy – Wzór wykazu podany jest w Rozdziale II pkt 5 SWZ (pkt 9.3 SWZ).   


Pismem  z  dnia 2  grudnia 2022  r.  Zamawiający wezwał  Odwołującego  na podstawie 

art.  128  ust.  1  ustawy  Pzp  do  złożenia  wykazu  usług  w  zakresie  potwierdzenia  spełnienia 

warunku, o którym mowa w pkt 8.4.2.1 a) SWZ. 

W dniu 6 grudnia 2022 r. Odwołujący złożył uzupełniony wykaz usług i powołał się na 

doświadczenie  nabyte  podczas  realizacji  usługi  na  rzecz  Centralnego  Szpitala  Klinicznego 

MSWiA  w  Warszawie  [dalej 

„CSK MSWiA”],  posiadającego  ponad  7  oddziałów  szpitalnych,  

a także ponad 20 poradni przyszpitalnych, polegającej na obsłudze prawnej oraz zastępstwie 

procesowym wybranych komórek organizacyjnych Zamawiającego (pakiet nr 1 i pakiet nr 3) 

o wartości 150 000 zł brutto w skali roku (maj 2019 r. – maj 2020 r.) w okresie od 4.04.2019 

r. 

– 31.04.2021 r.  

Wraz  z  wykazem 

usług  Odwołujący  przekazał  referencje  CSK  MSWiA  z  dnia  

5  grudnia  2022  r.  o  treści:  „Usługi  prawne  przez  Kancelarię  Radców  Prawnych  Ć.  

i  Partn

erzy  spółka  partnerska  w  Warszawie  (obecnie  Ć.  i  Partnerzy.  Radcowie  prawni  

i  Adwokaci  w  Warszawie)  na  rzecz  Centralnego  Szpitala  Klinicznego  MSWiA  w  Warszawie  

w  okresie  od  4  kwietnia  2019  r.  do  30  kwietnia  202

1  r.,  były  wykonywane  należycie,  

a  podejm

owane  czynności  wykonywane  były  terminowo  i  w  dogodnej  dla  Szpitala  formie. 

Obszar pomocy prawnej obejm

ował m.in. obszary dotyczące finansów publicznych, dostępu 

do  informacji  publicznej,  ochrony  informacji  niejawnych,  prawa  podatkowego,  negocjowania  

i  za

wierania  ugód  z  kontrahentami  Szpitala,  zastępstwo  procesowe,  kwestie  zarządzenia 

nieruchomościami,  ochrony  praw  pacjenta  uwarunkowań  związanych  z  funkcją  szpitala 

jednoimiennego,  pozyskiwania  pomocy  od  darczyńców  oraz  innych  niezbędnych  do 

prawidłowego  funkcjonowania  Szpitala.  Pomoc  prawna  była  świadczone  w  formie  dyżurów 

oraz zdalnie. Wartość usługi w skali roku w okresie ma 2019 – maj 2020 r. wynosił powyżej 

150 tys. z

ł brutto.” 

W dniu 15 lutego 2023 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnień w trybie 

art. 128 ust. 4 ustawy Pzp dotyczących wykazu usług w zakresie warunku opisanego w pkt 

8.2.4.1  lit. 

a)  SWZ.  Zamawiający  wskazał,  iż  Wykonawca  nie  wskazał  wartości  brutto  całej 

usługi  a  nadto  data  końcowa  (31.04.2021)  jest  datą  nieistniejącą  (kwiecień  ma  30  dni). 

Zamawiający  wskazał,  że  powziął  wątpliwość,  co  do  treści  złożonych  przez  Wykonawcę 

podmiotow

ych środków dowodowych (odnośnie wartości usługi, okresu świadczenia usługi, 

określenia  przedmiotu  usługi  objętej  pakietami  1  i  3),  więc  działając  na  podstawie  art.  128 

ust.  5  ustawy  Pzp,  zwrócił  się  bezpośrednio  do  podmiotu,  dla  którego  wykonano  usługę,  

o informacje i dokumenty istotne dla oceny spełniania przez Wykonawcę warunków udziału 

w postępowaniu. 

CSK  MSWiA  udostępnił  Zamawiającemu  treść  umów  zawartych  z  Wykonawcą 

odpowiednio z dnia 16 września 2019 r. do dnia 31 maja 2020 r. (pakiet 1 – w postępowaniu 

nr CSK-SK-2375/178/19) i z dnia 4 kwietnia 20219 r. do dnia 3 kwietnia 2020 r. (pakiet 3 

–  


w postępowaniu nr CSK-SK2375/96/19) wraz z informacją, że w okresie od kwietnia 2019 r. 

do maja 2021 r. były to jedyne umowy obowiązujące z Wykonawcą.  

W świetle powyższego Zamawiający zwrócił się o wyjaśnienie: 

1.  daty  końcowej  świadczenia  usługi  pomocy  prawnej,  osobno  dla  Pakietu  nr  1  

w  postępowaniu  nr  CSK-SK-2375/178/19  i  Pakietu  nr  3  w  postępowaniu  nr  CSK-

SK2375/96/19; 

2. wartości usługi brutto, osobno dla Pakietu nr 1 i Pakietu nr 3; 

3.  podstawy  wykonywania  usługi  albo  usług  w  okresie  po  maju  2020  r.  oraz  jej  wartości 

brutto.  

Pismem z dnia 17 lutego 20

23 r. Odwołujący złożył następujące wyjaśnienia: 

„Wykonawca,  w  uzupełnionym  Wykazie  Usług  powołał  się  na  realizację  usługi  na 

rzecz  CSK  MSWiA  w  ramach  dwóch  pakietów  (nr  1  i  3),  jednak  stanowiło  to  jedną  usługę 

(Zamawiający  zakresu,  ani  pojęcia  usługi  nie  definiował  w  SWZ).  Z  tego  względu, 

Wykonawca podał kwotę jaką otrzymał od CSK MSWiA z tytułu jej świadczenia, w wartości 

150.000  zł  brutto  w  skali  roku.  Wykonawca,  w  celu  wykazania  spełnienia  warunku  udziału  

w postępowaniu podał okres (maj 2019 r. – maj 2020 r.), w którym wartość usługi osiągnęła 

wymaganą przez Zamawiającego w treści warunku kwotę w skali jednego pełnego roku. Na 

tę  okoliczność,  Wykonawca  w  załączeniu  przedkłada  wydruki  z  rachunku  bankowego 

potwierdzające  wpływ  tych  środków.  Usługa  świadczona  była  do  końca  miesiąca  kwietnia 

2021  r.  (w  wykazie 

–  na  skutek  omyłki  wskazano  31.04.2021  r.  zamiast  30.04.2021  r.). 

Wyjaśniając  tę  kwestię  należy  wskazać,  że  usługa  świadczona  była  na  podstawie  umów 

które  pozyskał  Zamawiający,  a  po  dacie  w  których  umowy  miały  się  zakończyć  –  bez 

zawierania aneksu na piśmie. Spowodowane to było okolicznością notoryjną, tj. nadejściem 

pandemii  COVID  -

19,  podczas której,  CSK  MSWiA  realizował  szereg nowych obowiązków, 

spychających kwestie formalne na dalszy plan. W tym też czasie, aż do końca kwietnia 2021 

r., Kancelaria świadczyła pomoc prawną na rzecz CSK MSWiA nieodpłatnie – co stanowiło 

wkład  Kancelarii  w  pomoc w  walce  z  COVID  – 19, realizowaną na rzecz  kluczowej  w  skali 

województwa  jednostki  ochrony  zdrowia.  Powyższe  okoliczności  są  irrelewantnymi  dla 

wykazania przez Wykonawcę spełnienia warunku udziału w postępowaniu.” 

W dniu 24 lutego 2023 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty wykonawcy Kancelaria 

Radców  Prawnych  „IURATOR”  T.  S.  i  Wspólnicy  sp.  j.  z  siedzibą  w  Katowicach. 

Jed

nocześnie Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 

lit.  b  ustawy  Pzp,  bowiem  oferta  została  złożona  przez  wykonawcę  niespełniającego 

warunków udziału w postępowaniu. Zamawiający wskazał, że w wyniku przedłożenia przez 

Wyk

onawcę dnia 6 grudnia 2022 r. poprawionego wykazu usług oraz treści wyjaśnień z dnia 

17 lutego 2023 r. składanych w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 128 ust. 4 ustawy Pzp 

w  odniesieniu  do  dokumentów  podmiotowych  w  zakresie  warunku  opisanego  w  pkt  8.2.4.1 


lit. a) SWZ, Wykonawca nie potwierdził spełnienia warunków udziału w postępowaniu, czego 

skutkiem jest odrzucenie jego oferty. 

Zamawiający w uzasadnieniu wskazał, że: 

I. Zgodnie z uzupełnionym wykazem usług, Wykonawca powołał się na realizację usługi na 

rzecz CSK MSWiA w ramach dwóch pakietów (nr 1 i 3), co stanowiło jedną usługę, zgodnie  

z wyjaśnieniami Wykonawca z dnia 17 lutego 2023 r. Wykonawca potwierdził, iż prawdziwe 

są  informację  będące  w  posiadaniu  Zamawiającego,  że  świadczył  usługi  na  podstawie 

dwóch odpłatnych umów odpowiednio: 

umowy  z  16.09.2019  r.  obowiązującej  8,5  miesiąca  tj.  do  31.05.2020  r.  (pakiet  1  –  

w postępowaniu CSK-SK-2375/178/19); 

umowy  z  4.04.2019  r.  obowiązującej  12  miesięcy  tj.  do  3.04.2020  r.  (pakiet  3  –  

w  postępowaniu  CSK-SK-2375/96/19).  Tym  samym  Wykonawca  wykazał,  że  realizując 

wskazany  w  uzupełnionym  wykazie  usług  Pakiet  1  i  Pakiet  3  nabył  doświadczenie  na 

podstawie dwóch umów w okresie trwającym od 4.04.2019 r. do 31.05.2020 r. tj. niepełne 14 

miesięcy.  

W  konsekwenc

ji  warunek  udziału,  którego  wykazania  wymagał  Zamawiający  w  treści  pkt 

8.2.4.1  lit.  a)  SWZ  w  brzmieniu: 

minimum 1 usługę polegającą na świadczeniu przez okres 

min.  24  miesięcy  usług  obsługi  prawnej  w  jednym  podmiocie  leczniczym  o  którym  mowa  

w art. 6 ust 

1 pkt 4 ustawy o działalności leczniczej (…) nie został spełniony. 

Zamawiający zauważa, że ewentualne sumowanie okresów doświadczenia z obydwu umów 

(łącznie  20,5  miesiąca)  byłoby  nieuprawnione  z  dwóch  przyczyn.  Przede  wszystkim 

Wykonawca  wyjaśnił,  że  w  jego  ocenie  pakiety  stanowiły  jedną  usługę.  Po  wtóre, 

pokrywające  się  okresy  doświadczenia  można  uwzględniać  tylko  jednokrotnie  (por.  wyrok 

KIO z dnia 4.10.2021 r., sygn. akt KIO 2444/21). 

Wobec  potwierdzenia  w  wyjaśnieniach  Wykonawcy,  że  powołane  powyżej  umowy  nie  były 

aneksowane  w  przewidzianej  umową  pod  rygorem  nieważności  formie  pisemnej  albo 

elektronicznej,  przedmiot  usługi  wskazany  w  uzupełnionym  wykazie  usług  cyt.:  Obsługa 

prawna  oraz  zastępstwo  procesowe  wybranych  komórek  organizacyjnych  zamawiającego 

(Pakiet  nr  1 i  Pakiet  nr 3)  nie był  wykonywany  w  okresie wskazanym  w  tym  wykazie tj.  od 

kwietnia 2019 r. do kwietnia 2021 r., ale zakończył się już 31 maja 2020 r.  

Powyższe  ustalenie  wynika  wprost  zarówno    treści  postanowień  umownych  (wg  §  6  ust.  4 

każdej z umów zmiana wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności), jak i przepisów 

prawa  powszechnie  obowiązującego,  tj.  prawa  zamówień  publicznych  lub  kodeksu 

cywilnego, mających odpowiednie zastosowanie do ww. umów. 

II. Wykonawca wyjaśnił ponadto, że „po dacie w których umowy miały się zakończyć” usługa 

świadczona była na podstawie umów, które Zamawiający pozyskał, jednakże bez zawierania 

aneksu  oraz  nieodpłatnie,  jako  wkład  w  pomoc  w  walce  z  COVID-19.  Świadczenie  usługi 


nieodpłatnej  w  okresie  czerwiec  2020  r.  –  kwiecień  2021  r.  nie  zostało  wskazane  

w uzupełnionym przez Wykonawcę wykazie usług.  

Ewentualne zawarcie umowy w formie dokumentowej (art. 77

 KC), tj. pisemnej lub w formie 

ustnej nie znajduje potwierdzenia w treści oświadczenia CSK MSWiA (obecnie: Państwowy 

Instytut Medyczny MSWiA). Państwowy Instytut Medyczny MSWiA jednoznacznie wskazuje, 

że w okresie kwiecień 2019 r. do maj 2021 r. nie obowiązywały z Wykonawcę inne umowy 

niż z 4 kwietnia i 16 września 2019 r. 

Świadczenie  usługi  bezumownie,  ponad  zakres  lub  termin  obowiązywania  pakietu  nr  1  i  3, 

także nie zostało wskazane w uzupełnionym wykazie usług.  

Na  podstawie  art.  128  ust.  4  ustawy  Pzp  zamawiający  może  żądać  od  wykonawców 

wyjaśnień  dotyczących  złożonych  podmiotowych  środków  dowodowych  składanych  

w  postępowaniu,  jednak  przepis  ten  służy  wyłącznie  wyjaśnieniu  treści  oświadczeń  

i  dokumentów,  nie  zaś  tworzeniu  treści  w  nich  uprzednio  niezawartych  [Prawo  Zamówień 

Publicznych,  Komentarz  UZP,  Warszawa  2021].  Wezwanie  do  wyjaśnień  nie  służy 

uzupełnianiu wykazu usług i nie pozwala na poprawianie czy zamianę informacji (pot. Wyrok 

KIO z dnia 14.03.2022 r. sygn. akt: KIO 508/22).  

III.  Jako  uzasadnienie  braku  pisemnego  zawarcia  aneksu  w  zastrzeżonej  pod  rygorem 

nieważności formie, Wykonawca powołał nadejście pandemii COVID-19, podczas które CSK 

MSWiA  realizował  szereg  nowych  obowiązków,  spychających  kwestie  formalne  na  dalszy 

plan. 

Okoliczności te nie zasługują na uwzględnienie z następujących przyczyn: 

Po  pierwsze,  brak  jest  podstaw  prawnych  z

walniających w okresie objętym wykazem usług 

podmioty lecznicze zaangażowane w walkę z pandemią, w tym CSK MSWiA, ze stosowania 

przepisów  prawa  powszechnie  obowiązującego,  w  tym  prawa  zamówień  publicznych,  

w  zakresie  usług  obsługi  prawnej.  Przedmiot  zamówienia  nie  jest  ani  usługą  udzielaną  

w  związku  z  zapobieganiem  lub  zwalczaniem  epidemii  na  obszarze,  na  którym  ogłoszono 

stan  zagrożenia  epidemicznego  lub  stan  epidemii  w rozumieniu  ustawy  z  dnia 5.12.2008 r.  

o  zapobieganiu  oraz  zwalczaniu  zakażeń  i  chorób  zakaźnych  u  ludzi,  ani  nie  jest  usługą 

niezbędną  do  przeciwdziałania  COVID-19  w  rozumieniu  ustawy  z  dnia  2  marca  2020  r.  

o  szczególnych  rozwiązaniach  związanych  z  zapobieganiem,  przeciwdziałaniem  

i  zwalczaniem  COVID-

19,  innych  chorób  zakaźnych  oraz  wywołanych  nimi  sytuacji 

kryzysowych. 

Po drugie, CSK MSWiA w dokumencie pn. „Plan postępowań o udzielenie zamówień na rok 

2020  na  dostawy,  usługi  i  roboty  budowlane powyżej  kwoty  30 000 euro”,  l.p.  130 umieścił 

usługi prawnicze, przewidując udzielenie zamówienia na podstawie art. 138o ustawy z dnia 

29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych o wartości netto 747 600 zł. Należy zwrócić 

uwagę, iż dnia 22 maja 2020 r. CSK MSWiA ogłosił postępowanie o udzielenie zamówienia 


na usługi społeczne zgodnie z art. 138o ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień 

publicznych, którego przedmiotem  była usługa  prawna  CSK  MSWiA  w Warszawie  trwająca 

przez  okres  24  miesięcy.  Przedmiotowe  postępowanie  obejmowało  Pakiet  1  (prawo 

medyczne, pracy, dostępu do informacji medycznej, dostępu do informacji publicznej i karne) 

oraz  Pakiet  2  (prawo  zamówień  publicznych,  nieruchomości,  gospodarcze  wraz  

z budowlanym, finansowe wraz z podatkowym, prawo ochrony danych osobowych i dostępu 

do informacji publicznych).  

Po trzecie, wyjaśnienia Wykonawcy nie precyzują jaki miałby być przedmiot (zakres) usługi 

świadczonej  po  zakończeniu  terminów  realizacji  usług  objętych  umowami  pisemnymi. 

Uzupełniony wykaz usług zawiera wykonywanie usługi obsługi prawnej wybranych komórek 

organizacyjnych Zam

awiającego – wymienionych w treści § 1 umowy z 4 i 16 września 2019 

r. 

–  zaś  Wykonawca  w  uzasadnieniu  braku  aneksu  powołał  realizację  przez  CSK  MSWiA 

nowych obowiązków wywołanych nadejściem pandemii.  

Powyższe  sugeruje  zmianę  zakresu  lub  zasad  udzielanych  dotychczas  usług  prawnych  po 

wygaśnięciu terminów obowiązywania umów pisemnych i odpłatnych.  

Zamawiający  w  oparciu  o  złożone  dotychczas  podmiotowe  środki  dowodowe,  w  tym 

wyjaśnienia Wykonawcy odnoszące się do okresu doświadczenia po maju 2020 r., nie może 

stwierdzić  zdolności  wykonawcy  do  należytego wykonania zamówienia objętego  niniejszym 

postępowaniem. (…) 

Bezumowne świadczenie w sposób oczywisty uniemożliwia weryfikację realizacji usługi pod 

kątem  jej  należytości  rozumianej  jako  terminowe  i  rzetelne  wykonywanie,  a  brak 

wynagrodzenia  nie  pozwala  przyjąć  domniemania  kontynuacji  usługi  w  zakresie 

porównywalnym  z  zakresem  dotychczasowym,  a  nie  doraźnym  lub  pozbawionym  cechy 

ciągłości.  

Argumentacja powołana powyżej prowadzi do ustalenia, że Wykonawca nie spełnił warunku 

udziału w postępowaniu w zakresie wykazania, że wykonał minimum 1 usługę polegająca na 

świadczeniu  przez  okres  min.  24  miesięcy  usług  obsługi  prawnej  w  jednym  podmiocie 

leczniczym,  o  którym  mowa  w  art.  6  ust.  1  pkt  4  ustawy  o  działalności  leczniczej.  Wymóg 

zawarty  w  SWZ  wykazania  wykonania  świadczonej  przez  wykonawców  obsługi  prawnej  

o  charakterze  ciągłym  przez  okres  24  miesięcy  jest  jednoznaczny  i  nie  dopuszcza  

w  postępowaniu  na  usługę  obsługi  prawnej  stałej,  tj.  we  wszystkich  aspektach  działalności 

Zam

awiającego, wykładni pozwalającej spełnić ten warunek usługą o charakterze doraźnym. 

Zamawiający  powołał  się  na  treść  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia 

18.06.2014  r.,  sygn.  akt  V  Ca  1235/14.  Zamawiający  wskazał,  iż  przedmiotowy  wyrok 

jednoznacznie 

wskazuje,  iż  praktyka  którą  ponownie  stosuje  Kancelaria  Ć.  i  Partnerzy  jest 

błędna. 

IV. 


Zgodnie  z  pkt  9.4.3.  SWZ  Zamawiający  wymagał,  aby  wykaz  usług  wykonanych  zawierał 

podanie  ich  wartości,  przedmiotu  i  dat  wykonania.  Wykonawca,  pomimo  wyraźnego 

wezwan

ia do wskazania wartości brutto usługi zawartej w uzupełnionym wykazie ograniczył 

się  do  oświadczenia,  że  otrzymał  od  CSK  MSWiA  tytułem  świadczenia  usługi  w  ramach 

Pakietów nr 1 i 3 wartość „150.000 zł brutto w skali roku”, zaś w okresie maj 2019 r. – maj 

2020  r.  wartość  usługi  osiągnęła  „wymaganą  w  treści  warunku  kwotę  w  skali  jednego 

pełnego  roku”.  Podsumowanie  dołączonych  do  wyjaśnień  20  wydruków  z  rachunku 

bankowego daje kwotę łącznie 173 319,35 zł w okresie od czerwca 2019 r. do czerwca 2020 

r.  

Postan

owienie SWZ w odniesieniu do wartości usługi świadczonej min. 24 miesiące stanowi: 

„o wartości co najmniej 150 000,00 zł brutto (w skali roku). W przypadku usługi wykonywanej 

aktualnie, wykonana część usługi musi obejmować co najmniej 12 miesięcy i mieć wartość 

nie mniejszą niż 150 000,00 zł (w skali roku).” 

Wykaz usług złożony przed uzupełnieniem zawierał wartość brutto 700 000,20 zł dla usługi, 

której  okres  wykonywania  jest  3  letni.  Wynik  rachunkowy  (iloraz  wartości  i  liczby  miesięcy 

obowiązywania,  następie  pomnożony  przez  12  miesięcy)  pozwala  ustalić  wartość  usługi 

wynoszącą brutto 233 333,40 zł w skali roku.  

Takie samo działanie rachunkowe z uwzględnieniem wartości wynikającej z podsumowania 

dołączonych  przez  Wykonawcę  do  wyjaśnień  20  wydruków  z  rachunku  bankowego  

i  z  uwzględnieniem  dat  wskazanych  w  uzupełnionym  wykazie  jako  daty  wykonania  usługi 

(przyjmując  zaokrąglenie  korzystne  dla  Wykonawcy,  tj.  pełne  24  miesiące,  zamiast  24 

miesięcy i 26 dni) daje wartość usługi brutto 86 659,68 zł w skali roku.  

P

onieważ Wykonawca w uzupełnionym wykazie powołał się na dwa pakiety 1 i 3 z umów już 

zrealizowanych,  a  nie  na  umowę  wykonywaną  aktualnie,  zastosowanie  znajduje  pierwszy 

sposób obliczenia wartości umowy, tj. badaniu podlega wymóg wartości co najmniej 150 000 

zł brutto w skali roku dla usługi 2-letniej (24 m-ce).  

Wykonawca  błędnie  uznał  w  treści  wyjaśnień,  że  Zamawiający  postawił  warunek  kwoty 

000 zł brutto z ograniczeniem do jednego pełnego roku z dwóch lat minimalnego trwania 

usługi. 

Nawet 

jeżeli  –  błędnie  przyjąć  za  Wykonawcą  –  wymóg  kwoty  150 000  zł  brutto  w  skali 

„jednego  pełnego  roku”,  wówczas  Wykonawca  spełnia  warunek  w  pierwszym  roku  (1-12 

miesięcy  świadczenia  usługi),  ale  nie  spełnia  warunku  w  pozostałym  okresie  (13-24 

miesięcy). 

Pods

umowując,  Wykonawca  w  sposób  nieuprawniony  udzielonymi  wyjaśnieniami  zmierzał 

do  uzupełnienia  wykazu  usług  o  usługę  w  wykazie  niezawartą  (świadczoną  bezumownie  

i  nieodpłatnie  po  maju  2020  r.),  oraz  nie  wykazał  wykonania  minimum  1  usługi  trwającej 

minimum 

24 miesiące o wartości nie mniejszej niż 150 000 zł w skali roku.  


Izba zważyła, co następuje: 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia

faktyczne oraz 

orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż  

odw

ołanie zasługiwało na uwzględnienie. 

Potwierdził się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp w zw. z art. 16 

ustawy  Pzp  w  zw.  z  postanowieniami  rozdz.  8.2.4.1  lit.  a  SWZ  przez  odrzucenie  oferty 

Odwołującego. 

Stosownie  do  art.  226  ust.  1  pkt  2  lit.  b  ustawy  Pzp,  zam

awiający  odrzuca  ofertę, 

jeżeli  została  złożona  przez  wykonawcę  niespełniającego  warunków  udziału  

w postępowaniu. Zgodnie z art. 16 ustawy Pzp, zamawiający przygotowuje i przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, przejrzysty i proporcjonalny. 

Przedmiotem zawisłego sporu była czynność Zamawiającego z dnia 24 lutego 2023 r.   

polegająca  na  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  z  uwagi  na  niewykazanie  warunku  udziału  

w  postępowaniu  dotyczącego  zdolności  technicznej  lub  zawodowej,  o  którym  mowa  

w  punkcie  8.2.4.1  lit.  a  specyfikacji. 

Bezsporne  między  Stronami  było,  że  Odwołujący 

świadczył  na  rzecz  CSK  MSWiA  usługę  obsługi  prawnej  realizowaną  w  ramach  dwóch 

pakietów  na  podstawie  umowy  z  16.09.2019  r.  obowiązującej  do  31.05.2020  r.  (pakiet  1) 

oraz umowy z 4.04.2019 r. obowiązującej do 3.04.2020 r. (pakiet 3). Z decyzji o odrzuceniu 

oferty  Odwołującego  wynika,  że  Zamawiający  nie  uznał  doświadczenia  Wykonawcy 

nabytego  w  okre

sie  czerwiec  2020  r.  do  kwiecień  2021  r.  (11  miesięcy),  bowiem  usługa 

obsługi  prawnej  w  tym  okresie  realizowana  była  przez  Wykonawcę  nieodpłatnie  i  bez 

zawartego  na  piśmie  aneksu.  Zamawiający  uznał  wyłącznie  doświadczenie  Wykonawcy 

nabyte  w  okresie  niepełnych  14  miesięcy  (4.04.2019  r.  do  31.05.2020  r.),  tj.  za  okres,  

w którym Odwołujący posiadał zawarte z CSK MSWiA umowy pisemne dotyczące pakietu 1  

i 3.   

Na  wstępie  w  ocenie  Izby  zasadne  jest  przedstawienie  uwag  natury  ogólnej. 

Podkreślenia  wymaga,  iż  dokonując  oceny  prawidłowości  czynności  zamawiającego  Izba 

opiera  się  na  okolicznościach  faktycznych,  które  zostały  zakomunikowane  wykonawcy  

w  decyzji  o  odrzuceniu  jego  oferty.  Zatem  to  w  zawiadomieniu  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego  Zamawiający  powinien  przedstawić  zarówno  uzasadnienie  faktyczne  jak  

i  prawne tej czynności w  sposób  wyczerpujący,  rzetelny  i  przejrzysty  do  czego  też  obliguje 

Zamawiającego  treść  art.  253  ust.  1  pkt  2  w  zw.  z  art.  16  ust.  1  ustawy  Pzp.  Tym  samym 

rozszerzenie  uzasadnienia  fa

ktycznego  ww.  czynności,  tj.  odrzucenia  oferty  Odwołującego  

w  świetle  okoliczności  zawartych  w  odpowiedzi  na  odwołanie  jest  działaniem  spóźnionym  


i pozostającym bez wpływu na ocenę niniejszej sprawy. Ocenie Izby mogą bowiem podlegać 

wyłącznie  okoliczności  przedstawione  wykonawcy  w  decyzji  o  odrzuceniu  oferty.  To  na 

podstawie  uzyskanych  od  zamawiającego  informacji,  wykonawca  po  pierwsze  podejmuje 

decyzję,  czy  skorzystać  ze  środków  ochrony  prawnej,  a  po  drugie  -  jakie  zarzuty 

sform

ułować  w  odwołaniu  i  w  jaki  sposób  polemizować  ze  stanowiskiem  zamawiającego. 

Dlatego  też  uzasadnienie  faktyczne  zawiadomienia  o  odrzuceniu  ofert  powinno 

wyczerpująco  obrazować,  jakie  przyczyny  legły  u  podstaw  decyzji  zamawiającego,  tak  aby 

wykonawca,  gdy 

oceny  zamawiającego  nie  podziela,  mógł  się  do  wskazanych  przez 

zamawiającego uchybień ustosunkować. 

Następnie  wskazać  należy,  iż  odrzucenie  oferty  wykonawcy  z  postępowania  

o  udzielenie  zamówienia  publicznego  jest  doniosłą  instytucją  Prawa  zamówień  publicznych 

służącą  eliminacji  z  postępowania  m.in.  wykonawców  niespełniających  warunków  udziału,  

a  zatem 

pozbawiającą  wykonawcę  szans  na  uzyskanie  zamówienia  publicznego.  Tym 

samym  dokonana  przez  z

amawiającego  weryfikacja  zdolności  podmiotowej  danego 

wykonawcy  powinn

a  zostać  dokonana  kompleksowo,  rzetelnie  i  z  uwzględnieniem 

okoliczności  faktycznych  danej  sprawy,  a  wynik  tej  weryfikacji  powinien  prowadzić  do 

jednoznacznego  wniosku,  iż  wykonawca  spełnia  postawiony  warunek  udziału  

w postępowaniu albo nie.  

W  końcu  podkreślenia  wymaga,  ż  ocena  sytuacji  podmiotowej  danego  wykonawcy 

winna  być  dokonana  w  świetle  postanowień  specyfikacji  warunków  zamówienia,  które 

powinny  być  tłumaczone  zgodnie  z  ich  literalnym  brzmieniem,  muszą  mieć  charakter 

precyzyjny  i  jednoznaczn

y,  a  wątpliwości  na  tym  tle  muszą  być  rozstrzygane  na  korzyść 

wykonawców.  Obowiązek  takiego  sformułowania  i  tłumaczenia  postanowień  SWZ  ma  na 

celu realizację zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.  

Uwzględniając  przedstawione  na  wstępie  kwestie  formalne  Izba  stwierdziła,  że  

w  okolicznościach  przedmiotowej  sprawy  czynność  odrzucenia  oferta  Odwołującego  na 

podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b 

uchybiała przepisom ustawy Pzp. 

Jak wynika ze złożonych przez Odwołującego podmiotowych środków dowodowych, 

w  celu  wykazania  warunku  określonego  w  punkcie  8.2.4.1  lit.  a  SWZ,  Wykonawca  powołał 

s

ię na doświadczenie nabyte podczas realizacji usługi na rzecz CSK MSWiA w Warszawie 

posiadającego  ponad  7  oddziałów  szpitalnych,  a  także  20  poradni  przyszpitalnych, 

polegającej  na  obsłudze  prawnej  oraz  zastępstwie  procesowym  wybranych  komórek 

organizacyjny

ch Zamawiającego (pakiet nr 1 i 3) w okresie od 4.04.2019 r. do 31.04.2021 r. 

(w  istocie  do  30.04.2021,  bowiem  jak  wyjaśniono  pismem  z  dnia  17  lutego  2023  r.  data 

31.04.2021 r. podana została omyłkowo). Jednocześnie Wykonawca oświadczył, że wartość 

usługi  wynosiła  150 000  zł  brutto  w  skali  roku  (maj  2019  r.  do  maj  2020  r.).  Oświadczenie 

Wykonawcy złożone w wykazie usług było spójne z treścią referencji z dnia 5 grudnia 2022 


r.,  która  oprócz  należytego  wykonania  usług  prawnych  potwierdzała  wartość  usługi  w  skali 

roku  w  okresie  maja  2019 

– maj  2020,  okres jej  realizacji,  a także  wskazywała na  obszary 

pomocy prawnej.  

Izba  wskazuje,  że  lektura  uzasadnienia  faktycznego  decyzji  dotyczącej  odrzucenia 

oferty  Odwołującego  prowadzi  do  wniosku,  że  weryfikacja  zdolności  podmiotowej 

Odwołującego  w  zakresie  warunku  dotyczącego  doświadczenia  została  dokonana  

w oderwaniu od jego treści wyrażonej w specyfikacji.  

W  celu  wykazania 

warunku  udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  punkcie 

8.2.4.1. lit. a specyfikacji 

Zamawiający wymagał – w przypadku usług zrealizowanych – aby 

wykonawca  wykazał  się  min.  1  usługą  polegającą  na  świadczeniu  usług  obsługi  prawnej, 

usługa  ta  powinna  być  wykonywana  przez  okres  min.  24  miesięcy,  usługa  to  powinna  być 

świadczona  w  podmiocie  leczniczym,  o  którym  mowa  w  art.  6  ust.  1  pkt  4  ustawy  

o  działalności  leczniczej  posiadającym  co  najmniej  7  oddziałów  szpitalnych,  a  także  co 

najmniej  20  poradni  przyszp

italnych,  a  ponadto  wartość  ww.  usługi  powinna  wynosić  co 

najmniej 150 

000 zł brutto (w skali roku).  

Wskazać  należy,  iż  w  ramach  spornego  warunku  udziału  w  postępowaniu 

Zamawiający  nie  zdefiniował,  co  rozumie  pod  pojęciem  „usług”  użytym  w  treści  warunku,  

w  szczególności  nie  skonkretyzowano,  że  przez  usługę  rozumiana  będzie  jedna  umowa, 

umowa (umowy) zawarte na 

piśmie czy też umowa w sprawie zamówienia publicznego. Tym 

samym  na  gruncie  sformułowanego  warunku  udziału  w  postępowaniu  nie  było  zakazane 

po

służenie się przez wykonawcę doświadczeniem nabytym przy świadczeniu usługi obsługi 

prawnej  na  rzecz  danego  podmiotu 

bez  pisemnego  aneksu  lub  bez  wynagrodzenia.  Rację 

ma Odwołujący, iż nabywanie określonego doświadczenia stanowi okoliczność faktyczną (co 

z

resztą zdaje się przyznał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie w pkt IX), a nie prawną  

i  jeśli  inaczej  nie  zastrzeżono  w  treści  specyfikacji,  dla  jego  nabycia  nie  mają  znaczenia 

podstawy  prawne  dokonywania  czynności,  w  związku  z  którymi  doświadczenie  jest 

nabywane.  Podobnie  b

ez  znaczenia  pozostają  okoliczności  związane  z  cywilistyczną 

ważnością  lub  nieważnością  tych  podstaw  prawnych.  Tym  samym  o  braku  możliwości 

uznania doświadczenia Odwołującego nabytego w okresie po 31 maja 2020 r. do 30 kwietnia 

2021  r

.  nie  przesądza  zawarta  w  pisemnych  umowach  z  CSK  MSWiA  klauzula  zmiany 

umowy  w  formie  pi

semnej  pod  rygorem  nieważności,  tym  bardziej,  że  jak  już  wskazano 

powyżej w punkcie 8.2.4.1 lit. a SWZ nie zdefiniowano usługi jako umowy zawartej w formie 

pisemnej.  

W  świetle  powyższego  nie  zasługuje  na  aprobatę  stanowisko  Zamawiającego 

wyrażone  w  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  jakoby  po  31  maja  2020  r.  obsługa 

prawna  oraz  zastępstwo  procesowe  wybranych  komórek  organizacyjnych  zamawiającego 

(CSK  MSWiA) 

świadczone  w  ramach  pakietu  nr  1  i  3  nie  były  wykonywane  w  okresie 


wskazanym  w  wykazie  usług,  tj.  od  4  kwietnia  2019  r.  do  30  kwietnia  2021  r.  Powyższe 

stanowisko  Zamawiającego  pozostaje  w  sprzeczności  z  treścią  referencji  z  dnia  5  grudnia 

2022  r.,  która  wprost  wskazuje,  że  Odwołujący  świadczył  na  rzecz  CSK  MSWiA  usługi 

prawne w okresie od 4 kwietnia 2019 r. do 3

0 kwietnia 2021 r. Stanowisko Zamawiającego 

było  także  zbyt  daleko  idące  w  kontekście  wyjaśnień  udzielonych  przez  Odwołującego 

pismem z dnia 17 lutego 2023 r., w 

którym wskazał, że po dacie w których umowy miały się 

zakończyć usługa była świadczona bez zawierania aneksu na piśmie, co było spowodowane 

okolicznością notoryjną, tj. nadejściem pandemii COVID -19 oraz że do końca kwietnia 2021 

r. Kancelaria świadczyła pomoc prawną na rzecz CSK MSWiA nieodpłatnie. 

Izba  nie  podzieliła  dokonanej  przez  Zamawiającego  wykładni  omawianego  warunku 

udziału  w  postępowaniu  zasadzającej  się  na  tym,  iż  wymóg  150  tys.  zł  należy  odnosić  do 

każdego  roku  doświadczenia  (punkt  IV  decyzji  o  odrzuceniu  oferty).  Dokonana  przez 

Zamawiającego wykładnia jest sprzeczna z jego literalnym brzmieniem. Wskazać należy, iż  

treści spornego warunku udziału w postępowaniu nie wynika, że wartość 150 000 zł należy 

odnosić do każdego roku świadczenia usługi. Zamawiający w punkcie 8.2.4.1 lit. a SWZ nie 

podał,  że  wartość  usługi  w  wysokości  150 000  zł  ma  dotyczyć  każdego  roku,  lecz  że 

warunek  zostanie  uznany  za  spełniony,  gdy  wykonawca  będzie  posługiwał  się 

doświadczeniem  min.  24  miesięcznym  w  realizacji  usługi,  która  w  skali  jednego  roku 

osiągnęła  wartość  150 000  zł.  Innymi  słowy,  na  gruncie  ukształtowanego  warunku  udziału  

w  postępowaniu  wystarczające  było  osiągniecie  wartości  150 000  zł  dla  jednego  roku  

w  całym  okresie  doświadczenia.  Powyższe  jest  zresztą  spójne  z  częścią  warunku  udziału  

w  postępowaniu  dotyczącą  usług  będących  w  realizacji.  Zgodnie  bowiem  z  SWZ,  

w  przypadku  usługi  wykonywanej  aktualnie,  wykonana  część  usługi  musi  obejmować  co 

najmniej  12  miesięcy  i  mieć  wartość  nie  mniejszą  niż  150  000,00  zł  (w  skali  roku).  Gdyby 

przyjąć  prezentowaną  przez  Zamawiającego  argumentację  za  prawidłową,  to  należałoby 

dojść  do  wniosku,  iż  Zamawiający  postawił  nieproporcjonalny  warunek  udziału  

w  postępowaniu,  diametralnie  różnicujący  sytuację  wykonawców  legitymujących  się 

usługami  już  wykonanymi  oraz  wykonawców  powołujących  się  na  doświadczenie  przy 

realizacji  usług  nadal  wykonywanych.  Za  nieprzydatny  do  rozpoznania  przedmiotowej 

sprawy  Izba  uznała  złożony  przez  Przystępującego  dowód  obejmujący  definicję  słowa 

„średnioroczny”,  tj.  obliczony  w  skali  roku,  ale  średnio  roczny,  bowiem  w  warunku  udziału  

w postępowaniu jest mowa o świadczeniu usług przez minimum 24 miesiące. 

W  świetle  powyższego  uznać  należy,  iż  Odwołujący,  który  w  treści  wykazu  usług 

podał  wartość  usługi  w  skali  roku  150 000  zł  w  okresie  od  maja  2019  r.  do  maja  2020  r. 

(potwierdzoną  wydrukami  z  rachunku  bankowego)  potwierdził  element  wartościowy 

wymagany  przez  Zamawiającego  warunkiem  udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  

w punkcie 8.2.4.1 lit. a SWZ.  


Dalej  wskazać  należy,  iż  Izba  nie  podzieliła  optyki  Zamawiającego  dotyczącej 

sposobu wypełnienia wykazu usług w zakresie doświadczenia nabytego przez Odwołującego 

w  ramach  świadczenia usługi  w  okresie  czerwiec  2020  r.  –  kwiecień  2021  r.  W  kontekście 

powyższego  po  pierwsze  podnieść  należy,  iż  powinnością  Zamawiającego  była  całościowa 

weryfikacja  zdolności  podmiotowej  Odwołującego  na  podstawie  złożonych  dokumentów,  tj. 

wykazu usług, referencji oraz udzielonych wyjaśnień. Po drugie, sposób wypełnienia wykazu 

usług przez wykonawcę należy oceniać przez pryzmat treści postawionego warunku udziału 

w  postępowaniu,  a  zatem  wymogów  zamawiającego.  Uwzględniając  zatem  powyższe 

wytyczne  przy  weryfikacji  zdolności  podmiotowej  Odwołującego  do  realizacji  niniejszego 

zamówienia  nie  można  pominąć,  iż  dokument  referencji  wprost  potwierdzał  okres 

świadczenia  usługi  podany  w  wykazie  usług.  Ponadto  z  brzmienia  warunku  udziału  

w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  punkcie  8.2.4.1.  lit.  a  specyfikacji,  w  którym  nie 

zdefiniowan

o  pojęcia  „usługi”  czy  też  nie  zastrzeżono,  iż  rozumiana  ona  będzie  jako  jedna 

umowa  (lub  kilka  umów)  zawartych  w  formie  pisemnej,  nie  sposób  wywieść  obowiązku 

wykonawcy  dotyczącego  podania  w  wykazie  usług  odrębnie  okresu  świadczenia  usługi  na 

podstawie  um

owy  zawartej  w  formie  pisemnej  oraz  podania  okresu,  w  którym  umowa 

kontynuowa

na była bez pisemnego aneksu.  

Następnie  wskazać  należy,  iż  bez  znaczenia  dla  oceny  prawidłowości  odrzucenia 

oferty Odwołującego pozostają okoliczności przywołane w punkcie III pisma z dnia 24 lutego 

2023  r.  dotyczące  przyczyn  świadczenia  przez  Odwołującego  na  rzecz  CSK  MSWiA  usług  

w  okresie  czerwiec 2020 r.  do  kwiecień  2021 r.  bez  zawarcia  aneksu  na piśmie.  Rację ma 

Odwołujący,  iż  dokonana  przez  Zamawiającego  analiza  stanowi  w  istocie  ocenę 

postępowania samego CSK MSWiA, który z kolei potwierdził w referencji okres i przedmiot 

świadczenia  usług  przez  Odwołującego,  a  także  ich  wartość  w  skali  jednego  roku. 

Zamawiający  nie  wyjaśnił  przy  tym  dlaczego  skutkiem  braku  zawarcia  stosownego  aneksu 

należy obciążyć wyłącznie Wykonawcę. Ponadto jak już wskazano powyżej, a co wydaje się 

przyznał  Zamawiający  w  odpowiedzi  na  odwołanie,  nabycie  doświadczenia  stanowi 

okoliczność faktyczną, a nie prawną.  

Wbrew  stanowisku  Zamawiającego  okoliczności  świadczenia  na  rzecz  CSK  MSWiA 

usługi  obsługi  prawnej  w  okresie  4  kwietnia  2019  r.  do  30  kwietnia  2021  r.,  potwierdzonej 

referencją,  nie podważa  podnoszony  przez  Zamawiającego fakt  ogłoszenia  w maju 2020 r. 

przez  CSK  MSWiA 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  na  usługi  społeczne  zgodnie  

z  art.  138o  us

tawy  Pzp,  którego  przedmiotem  była  obsługa  prawna  CSK  MSWiA  

w  Warszawie 

oraz  kolejnego  postępowania  z  ww.  zakresu  w  roku  2022.  Powyższa 

okoliczność,  niesporna między  Stronami,  nie potwierdza,  że w  okresie czerwiec 2020 r.  do 

kwiecień  2021  r.  Odwołujący  nie  świadczył  na  rzecz  CSK  MSWiA  usługi  obsługi  prawnej. 

Tym samym z

łożone przez Zamawiającego wnioski dowodowe nr 1-3 wymienione na str. 11 


powyżej Izba uznała za nieprzydatne, bowiem zostały złożone celem wykazania okoliczności 

bezspornych w sprawie.  

Podstawy  odrzucenia  oferty  Odwołującego  nie  mogło  stanowić  również  stanowisko 

Zamawiającego,  zgodnie  z  którym  „wyjaśnienia  Wykonawcy  nie  precyzują  jaki  miałby  być 

przedmiot  (zakres)  usługi  świadczonej  po  zakończeniu  terminów  realizacji  usług  objętych 

umowami  pisemnymi.”  Odnosząc  się  do  powyższego  wskazać  należy,  iż  po  pierwsze  ww. 

kwestia  nie  była  przedmiotem  wezwania  do  wyjaśnień  skierowanego  do  Odwołującego 

pismem  z  dnia  15  lutego  2023 r.,  co  czyni  zarzut  Zamaw

iającego niezasadnym. Po drugie, 

ani  treść  wyjaśnień  udzielonych  przez  Odwołującego  ani  treść  wykazu  usług  czytanego 

łącznie  z  referencjami  nie  dają  podstaw  do  przyjęcia,  że  w  okresie  czerwiec  2020  r.  – 

kwiecień 2021 r. Wykonawca świadczył na rzecz CSK MSWiA innego rodzaju pomoc prawną 

niż w okresie wcześniejszym objętymi umowami pisemnymi. Po trzecie, Zamawiający pomija, 

że  w  ramach  warunku  udziału  w  postępowaniu,  o  którym  mowa  w  punkcie  8.2.4.1  lit.  a 

specyfikacji nie skonkretyzowano zakresu przedmiotoweg

o obsługi prawnej, która miała być 

świadczona  na  rzecz  podmiotu  leczniczego.  Tym  samym  kwestia  zakresu  (przedmiotu) 

świadczenia  usługi  obsługi  prawnej  pozostawała  irrelewantna  w  kontekście  postawionego 

warunku  udziału  w  postępowaniu,  który  nie  może  być  interpretowany  rozszerzająco. 

Zamawiający  po  raz  kolejny  w  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  nadinterpretował 

treść  omawianego  warunku  udziału  w  postępowaniu  rozumiejąc  obsługę  prawną  jako 

obejmującą  wszystkie  aspekty  działalności  zamawiającego.  Zamawiający  nie  wykazał  przy 

tym,  aby  usługi  świadczone  przez  Odwołującego  w  okresie  czerwiec  2020  r.  do  kwiecień 

2021  r.  miały  charakter  doraźny.  Takiego  wniosku  nie  sposób  wyprowadzić  z  treści 

złożonych  przez  Odwołującego  podmiotowych  środków  dowodowych.  Zamawiający  nie 

podważył również złożonego przez Odwołującego wniosku dowodowego nr 3 stanowiącego 

przykładową korespondencję elektroniczną między Odwołującym a CSK MSWiA obejmującą 

świadczenie  usług  pochodzącą  z  okresu  po  maju  2020  r.  Po  czwarte,  w  świetle  brzmienia 

warunku  udziału  w  postępowaniu  twierdzenia  Zamawiającego  o  potrzebie  wykazania 

niezmienności  zakresu  usługi  realizowanej  bez  umowy  zawartej  w  formie  pisemnej  są 

nieuzasadnione. 

Prawidłowości  stanowiska  Zamawiającego  nie  potwierdza  przywołany  wyrok  Sądu 

Okręgowego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2014 r. sygn. akt: KIO V Ca 1235/14, bowiem 

dotyczył on odmiennego stanu faktycznego (podstawą rozstrzygnięcia była m.in. okoliczność 

faktyczna

, że współpraca między Odwołującym a CPD MSW nie miała charakteru trwałego). 

Na  powyższe  zresztą  zwrócił  uwagę  sam  Zamawiający  wskazując  w  decyzji  o  odrzuceniu 

oferty  Odwołującego,  że  dotyczył  on  podobnej  sytuacji,  a  nie  tożsamej.  Tym  samym 

przywołany  wyżej  wyrok  nie  mógł  mieć  bezpośredniego  przełożenia  na  okoliczności 

faktyczne przedmiotowej sprawy.  


Izba  wskazuje, 

iż  przeprowadzona  przez  Zamawiającego  analiza  sytuacji 

podmiotowej  Odwołującego  w  zakresie  spornego  warunku  udziału  w  postępowaniu  nie 

została  dokonana  kompleksowo  i  z  należytą  starannością,  co  ma  szczególnie  istotne 

znaczenie,  gdy  wynikiem  analizy  Zamawiającego  jest  decyzja  o  eliminacji  oferty  

z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Podkreślenia  wymaga,  iż  lektura  uzasadnienia 

faktycznego  decyzji  o  odrzuceniu 

oferty  Odwołującego  wskazuje,  że  Zamawiający  nie 

k

westionował treści dokumentu referencyjnego z dnia 5 grudnia 2022 r. Podjętą tym samym 

w  odpowiedzi  na  odwołanie  próbę  ich  analizy  zawartą  w  punkach  V  -  XI  należy  uznać  za 

spóźnioną.  Jedynie  dla  przykładu  Izba  wskazuje,  iż  w  ww.  punktach  Zamawiający  po  raz 

kolejny podniósł nowe argumenty niewyrażone w decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego 

jak  chociażby  to,  że  złożone  przez  Odwołującego  referencje  nie  precyzują  podstawy 

wykonywania  usługi  prawnej,  nie zawierają  odniesienia  do  nazw  lub  numerów  postępowań 

l

ub  pakietów  umownych  czy  też  ich  podpis  jej  nieczytelny  (Zamawiający  nie  twierdził  przy 

tym, że nieczytelny podpis pod referencją uniemożliwia identyfikację osoby, która go złożyła). 

Zamawiający podjął także rozważania dotyczące doświadczenia Odwołującego w kontekście 

wymienionego  w  dokumencie  referencyjnym  „Szpitala  jednoimiennego”,  których  nie 

wyrażono w decyzji o odrzuceniu oferty. Złożone tym samym przez Zamawiającego wnioski 

dowodowe  nr  7 

należało  uznać  za  bez  znaczenia  dla  istoty  sprawy.  Nietrafione  było  też 

przywołanie przez Zamawiającego wyroku KIO sygn. akt: 497/18, który dotyczył odmiennego 

stanu faktycznego aniżeli rozpoznawany w niniejszej sprawie.   

Warto  również  zauważyć,  iż  Zamawiający  podejmując  decyzję  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego,  oprócz  podmiotowych  środków  dowodowych  złożonych  przez  Wykonawcę, 

dysponował pisemnymi umowami zawartymi przez Odwołującego z CSK MSWiA w 2019 r., 

które  uzyskał  w  trybie  art.  128  ust.  5  ustawy  Pzp.  Wskazać  należy,  iż  skierowane  przez 

Zamawiającego  do  CSK  MSWiA  w  Warszawie  pisma  z  dnia  3  i  19  stycznia  2023  r.  miały 

charakter  ogólny,  ukierunkowane  były  na  udostępnienie  kopii  umowy/umów  obejmujących 

obsługę  prawną  oraz  zastępstwo  procesowe  za  okres  kwiecień  2019  r.  do  maj  2021  r.  Na 

podstawie  ww.  pism  nie  sposób  uznać,  iż  Zamawiający  dążył  do  wszechstronnego 

wyjaśnienia  okoliczności  faktycznych  niniejszej  sprawy,  w  tym  wynikających  z  treści 

referencji  z  dnia  5  grudnia  2022  r.  Co  więcej,  zauważyć  należy,  iż  ww.  pisma  zostały 

skierowane  do  CSK  MSWiA  przed  złożeniem  przez  Odwołującego  kluczowych  dla  sprawy 

wyjaśnień  z  dnia  17  lutego  2023  r.  Zamawiający  nie  wykazał,  aby  po  tej  dacie,  a  przed 

podjęciem  decyzji  o  odrzuceniu oferty  Odwołującego,  podjął  dalsze  czynności  wyjaśniające 

w  zakresie  świadczenia  obsługi  prawnej  przez  Odwołującego  w  okresie  czerwiec  2020  – 

kwiecień 2021. 

Kolejno, 

abstrahując  od  okoliczności,  iż  Zamawiający  w  decyzji  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego  nie  kwestionował  dokumentu  referencyjnego  z  dnia  5  grudnia  2022  r.  Izba 


wskazuje, iż zgromadzony w przedmiotowej sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw 

do  podważenia  jego  wiarygodności.  Wskazać  należy,  iż  złożone  przez  Zamawiającego 

pismo CSK MSWiA (obecnie Państwowy Instytut Medycznych MSWiA w Warszawie) z dnia 

14  marca  2023  r.  nie  potwierdza,  że  Odwołujący  nie  świadczył  na  rzecz  ww.  podmiotu 

nieodpłatnych  usług  w  kwestionowanym  okresie  (czerwiec  2020  r.  –  kwiecień  2021  r.).  

Z rzeczonego pisma wynika jedynie, że „w Instytucie nie odnaleziono żadnych dokumentów 

potwierdzających świadczenie przez Kancelarię Ć. i Partnerzy usług prawnych na rzecz CSK 

MSWiA w Warszawi

e po 31 maja 2020 r., w szczególności nieodpłatnych. Zwrócono się do 

obecnie  pracujących  w  Instytucie  osób,  które  ewentualnie  mogłyby  korzystać  z  takich 

świadczeń, z prośbą o informację na ten temat. Nikt nie przypomina sobie takiej współpracy”. 

Stanowiska 

Odwołującego  nie  neguje  także  informacja  o  świadczeniu  obsługi  prawnej  na 

rzecz  CSK  MSWiA  w  Warszawie  od  3  czerwca  2020  r.  przez  inną  kancelarię  prawną.  

Ponadto 

dostrzec  należy,  iż  Zamawiający  na  moment  podjęcia  decyzji  o  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego  nie  dysponował  przedmiotowym  pismem,  tym  samym  nie  stanowiło  ono 

podstawy faktycznej decyzji o odrzuceniu.  

W  końcu  wskazać  należy,  iż  poza  oceną  Izby  była  argumentacja  Zamawiającego 

zawa

rta  w  punkcie  XII  odpowiedzi  na  odwołanie,  której  próżno  szukać  w  decyzji  

o odrzuceniu oferty Odwołującego.  

Za  bez  znaczenia  dla  istoty  sprawy  Izba  uznała  dowody  nr  1  i  2  złożone  przez 

Odwołującego,  bowiem  dotyczyły  okoliczności  niekwestionowanych  przez  przeciwników 

procesowych. 

Podsumowując  powyższe  rozważania  Izba  uznała,  iż  dokonana  przez 

Zamawiającego  ocena  zdolności  podmiotowej  Odwołującego  miała  charakter  wybiórczy, 

oderwany od treści warunku udziału w postępowaniu, o którym mowa w punkcie 8.2.4.1 lit. a 

SWZ,  oparty  na  przypuszczeniach,  a  nadto  nie  sposób  przypisać  jej  cech  rzetelności  

i  wszechstronności.  Tym  samym  zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  2  lit.  b  ustawy  Pzp  

w zw. z art. 16 ustawy P

zp przez odrzucenie oferty Odwołującego potwierdził się. 

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575 

ustawy Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz §  7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady 

Ministrów  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich 

rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 

r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).  

Przewodniczący:      ……………………………..