KIO 545/23 WYROK dnia 15 marca 2023 r.

Stan prawny na dzień: 30.03.2023

Sygn. akt: KIO 545/23 

WYROK 

z dnia 15 marca 2023 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: Robert Skrzeszewski 

Protokolant: Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  14  marca  2023  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajo

wej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  27  lutego  2023  r.  przez 

wykonawcę Fudeko S.A. z siedzibą w Gdyni w postępowaniu prowadzonym przez Centrum 
Wsparcia Społecznego na Przedwiośniu  z siedzibą w Warszawie  

przy udziale wykonawcy 

Catermed sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi zgłaszającego swoje 

przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt  KIO  545/23  po  stronie 
zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  Centrum  Wsparcia 

Społecznego  na  Przedwiośniu  z  siedzibą  w  Warszawie  unieważnienie  czynności  wyboru 

najkorzystniejszej oferty wykonawcy 

Catermed sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi i nakazuje temu 

Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  odrzucenia  oferty  wykonawcy  Fudeko  S.A.  z 
siedzibą  w  Gdyni  oraz  nakazuje  temu  Zamawiającemu  dalsze  prowadzenie  postępowania 
wyjaśniającego  rażąco  niską  cenę  w  trybie  przepisu  art.  224  ust.  1  ustawy  z  dnia  11 
września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  r.,  poz.  1710  wraz  ze 

zm.),  

Kosztami  postępowania  obciąża  Centrum  Wsparcia  Społecznego  na 

Przedw

iośniu  z siedzibą w Warszawie i: 

Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Fudeko 
S.A. z siedzibą w Gdyni tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  Centrum  Wsparcia  Społecznego  na  Przedwiośniu    z  siedzibą  w 

Warszawie  na  rzecz  wykonawcy 

Fudeko  S.A.  z  siedzibą  w  Gdyni  kwotę  7  500  zł  00  gr 


(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania 
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.  

Stosownie do art. 579 ust.1 i 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.) na niniejszy wyrok - w 
terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący……………………… 


KIO 545/23 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający:  Centrum  Wsparcia  Społecznego  na  Przedwiośniu    z  siedzibą  w 

Warszawie  wszczął  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn.:  Świadczenie 
usługi  zbiorowego  żywienia  mieszkańców  Centrum  Wsparcia  Społecznego  „Na 
Przedwiośniu”  przy  ul.  Przedwiośnie  1  w  Warszawie  wraz  z  dzierżawą  pomieszczeń 

kuch

ennych 

wyposażenia, 

numer 

referencyjny 

postępowania: 

CWS.DAG.251.2.MM/2023/6DP/UM.  

Przedmiotowe  zamówienie  zostało  ogłoszone  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych 

pod 

numerem ogłoszenia o zamówieniu: 2023/BZP 00045371/01.  

Zawia

domienie  o  odtajnieniu  wyjaśnień  Odwołującego:  Fudeko  S.A.  z  siedzibą  w 

Gdyni oraz wyborze oferty najkorzystniejszej wykonawcy Catermed sp. z o.o., zwanego dalej 

Przystępującym  i  odrzuceniu  oferty  Odwołującego  zostało  przekazane  Odwołującemu  przy 
użyciu środków komunikacji elektronicznej w dniu 22 lutego 2023 r.   

Nie zgadzając się z powyższymi czynnościami Zamawiającego Odwołujący w dniu 27 

lutego 2023 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby na:  

niezgodną z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 wraz ze zm.), zwanej dalej 

ustawą Pzp lub PZP 

cz

ynność  Zamawiającego  podjętą  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  polegającą  na 

uznaniu  za  nieprawidłowe  zastrzeżenie  przez  Odwołującego  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny 
wraz z załącznikami jako tajemnicy przedsiębiorstwa;   

niezgodną  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynność  Zamawiającego  podjętą  w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia polegającą na odtajnieniu wyjaśnień Odwołującego i 
dokumentów wskazanych jako elementy stanowiące wyjaśnienia rażąco niskiej ceny;  

niezgodną  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynność  Zamawiającego  podjętą    w 

postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  polegającą  na  bezzasadnym  odrzuceniu  oferty 
Odwołującego;  

ewentualnie:  

3a)  niezgodną  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynność  Zamawiającego  podjętą    w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia polegającą na odrzuceniu oferty Odwołującego bez 
uprzedniego skierowania do Odwołującego  powtórnego  wezwania do  złożenia wyjaśnień  w 
zakresie  kwestii,  których  wyjaśnienia  Zamawiający  nie  wymagał  w  pierwszym  wezwaniu  w 


sytuacji,  gdy  Odwołujący  złożył  rzetelne  i  wyczerpujące  wyjaśnienia,  odpowiadające 

zakresowi pierwotnie wystosowanego wezwania;  

niezgodną  z  przepisami  ustawy  Pzp  czynność  Zamawiającego  podjętą    w 

post

ępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  tj.  wybór  jako  najkorzystniejszej  oferty 

nieprzedstawiającej  najkorzystniejszego  stosunku  jakości  do  ceny  i  niezawierającej 
najniższej  ceny,  przy  pominięciu  oferty  Odwołującego,  która  nie  powinna  była  podlegać 

odrzuceniu.  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:  

art.  11  ust.  2  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji,  zwanej  dalej  jako:  „uznk”  w  zw.  z  art.  18  ust.  2  i  3  PZP  poprzez  uznanie  za 
nieprawidłowe zastrzeżenie przez Odwołującego jako tajemnicy przedsiębiorstwa wyjaśnień 
w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  wraz  z  załącznikami,  podczas  gdy  Odwołujący  wykazał 
spełnienie  ustawowych  przesłanek  pozwalających  na  objęcie  w/w  dokumentów  tajemnicą 
przedsiębiorstwa;   

art. 11 ust. 2 uznk w zw. 

z art. 18 ust. 2 i 3 PZP poprzez odtajnienie wyjaśnień 

Odwołującego  i  dokumentów  wskazanych  jako  elementy  stanowiące  wyjaśnienia  rażąco 
niskiej  ceny,  podczas  gdy  Odwołujący  wykazał  spełnienie  ustawowych  przesłanek 
pozwalających na objęcie w/w dokumentów tajemnicą przedsiębiorstwa;  

art.  226  ust.  1  pkt  8)  PZP  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  PZP  poprzez  odrzucenie 

oferty Odwołującego, podczas gdy wyjaśnienia Odwołującego wraz z dowodami uzasadniają 
podaną w ofercie cenę, która to nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia;  

ewentualnie, w razie nieuwzględnienia zarzutu ad. 3):  

3a)  art.  226  ust.  1  pkt  8)  PZP  art.  224  ust.  1  i  6  PZP  poprzez  odrzucenie  oferty 

Odwołującego  bez  uprzedniego  skierowania  do  Odwołującego  ponownego  wezwania  do 
złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  kwestii,  których  wyjaśnienia  Zamawiający  nie  wymagał  w 

pierwszym wezwaniu w sytuacji, gd

y Odwołujący złożył rzetelne i wyczerpujące wyjaśnienia, 

odpowiadające zakresowi pierwotnie wystosowanego wezwania;  

art.  239  ust.  1  i  2  PZP  poprzez  wadliwe  dokonanie  wyboru  jako 

najkorzystniejszej oferty nieprzedstawiającej najkorzystniejszego stosunku jakości do ceny i 
niezawierającej  najniższej  ceny,  przy  pominięciu  oferty  Odwołującego,  która  nie  powinna 
była podlegać odrzuceniu. 

Mając na uwadze powyższe wnosił:   

na  podstawie  art.  554  ust.  3  pkt  1)  lit.  b)  PZP  o  unieważnienie  czynności 

Zamawiającego polegającej na dokonaniu wyboru oferty Wykonawcy  

Catermed jako najkorzystniejszej;  


na  podstawie  art.  554  ust.  3  pkt  1)  lit.  a)  PZP  o  nakazanie  Zamawiającemu 

utajnienia wyjaśnień Odwołującego w zakresie rażąco niskiej ceny wraz z załącznikami:  

na  podstawie 

art.  554  ust.  3  pkt  1)  lit.  b)  PZP  o  unieważnienie  czynności 

Zamawiającego polegającej na odrzuceniu oferty Odwołującego;  

na  podstawie  art.  554  ust.  3  pkt 

1)  lit.  a)  PZP  o  nakazanie  Zamawiającemu 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert;  

na  podstawie 

art.  554  ust.  3  pkt  1)  lit.  a)  PZP  o  nakazanie  Zamawiającemu 

dokonania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej;  

na  podstawie  art.  573  PZP  o  zas

ądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz 

Odwołującego kosztów postępowania odwoławczego.   

W  ocenie  Odwołującego  -  odtajnienie  jego  wyjaśnień,  odrzucenie  jego  oferty  oraz 

wybór oferty innego Wykonawcy dokonany został z rażącym naruszeniem przepisów ustawy 

Pzp.   

I. 

Zarzut odtajnienia wyjaśnień Odwołującego w zakresie rażąco niskiej ceny wraz z 

załącznikami.  

Pismem  z  dnia  22  lutego  2023  r.  Zamawiający  poinformował  Odwołującego  o 

podjęciu decyzji o odtajnieniu wyjaśnień Odwołującego w zakresie rażąco niskiej ceny wraz z 
załącznikami, ponieważ uznał je za nieprawidłowe.  

Odwołujący  nie  podzielił  stanowiska  Zamawiającego  o  odtajnieniu  wyjaśnień 

Odwołującego  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  wraz  z  załącznikami,  z  powodu 
nieprawidłowego  ich  zastrzeżenia  i  nie  wykazania,  aby  w/w  informacje  stanowiły  tajemnicę 
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.  

W  ocenie  Odwołującego  -  w  stosunku  do  przedmiotowych  wyjaśnień  wraz  z 

załącznikami  występują  wszystkie  przesłanki  uprawniające  Odwołującego  do  zastrzeżenia 
ich jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Dokumenty te niewątpliwie mają wartość gospodarczą, 
nie  zostały  ujawnione  do  publicznej  wiadomości,  a  Odwołujący  podjął  w  stosunku  do  tych 
informacji niezbędne działania w celu zachowania ich w poufności.  

Odwołujący nie zgodził się także ze stwierdzeniem  Zamawiającego, iż uzasadnienie 

okazało się lakoniczne, szczątkowe, mające co najwyżej charakter deklaracji (zapewnienia). 
W szczególności jednak Odwołujący nie zgodził się ze stanowiskiem Zamawiającego, jakoby 
wyjaśnienia ceny i kosztorysy ofertowe (kalkulacje), które posiadają ceny jednostkowe oraz 
stanowią podstawę sposobu obliczenia ceny są jawne i publicznie dostępne.   


Według  Odwołującego  -  Zamawiający  nie  zapoznał  się  z  uzasadnieniem  z  należytą 

uwagą  i  to  raczej  pismo  Zamawiającego  nie  odnosi  się  indywidualnie  do  wyjaśnień  i  ma 
charakter  sztampowy,  blankietowy.  W  szczególności  biorąc  pod  uwagę  twierdzenie 
Zamawiającego, iż Odwołujący w zupełności nie wykazał jakie i czy w ogóle podjął działania 
niezbędne  dla  zachowania  poufności,  podczas  gdy  Odwołujący  enumeratywnie  wskazał  te 
działania na stronie 3. zastrzeżenia.   

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  zgodnie  z  treścią  art.  11  ust.  2  ustawy  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  pod  pojęciem  tajemnicy  przedsiębiorstwa  rozumie  się  informacje 

techniczne, tech

nologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające 

wartość  gospodarczą,  które  jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich 
elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 

informacji  albo  nie  s

ą  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  o  ile  uprawniony  do  korzystania  z 

informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w 
celu utrzymania ich w poufności.   

Biorąc  pod  uwagę  wyżej  zacytowaną  legalną  definicję  tajemnicy  przedsiębiorstwa 

stwierdził, że wyjaśnienia Odwołującego zostały prawidłowo utajnione.  

Odwołujący zadeklarował, że w wyjaśnieniach odniósł się do części składowych ceny 

ofertowej  oraz 

przedłożył  dowody  na  potwierdzenie  jej  wysokości,  co  niewątpliwie  stanowi 

tajemnicę przedsiębiorstwa, z uwagi na istotną wartość gospodarczą dla Odwołującego.   

Wywodził, że rozbicie cenowe, jako informacja o sposobie kalkulacji ceny ofertowej, 

przedstaw

ia samodzielną wartość handlową w stopniu uzasadniającym konieczność ochrony 

tej informacji przed bezprawnym ujawnieniem. Ekonomiczna wartość tej informacji wynika z 
faktu,  że  zawiera  ona  dane,  które  pozwalają  na  uzyskanie  wiedzy  na  temat  aktywności 

gospod

arczej  przedsiębiorcy, z  kolei  konkurenci mogliby pozyskać  informacje,  umożliwiłyby 

im  przewidywanie  stosowanej  przez  Odwołującego  strategii  budowania  ceny,  oferowanie 
ceny niższej, czy wprost stosować tejże strategii.   

Zdaniem  Odwołującego  -  pozyskanie  tych  danych  przez  konkurentów  dawałoby  im 

przewagę  na  rynku  w  przyszłych  przetargach,  co  prowadzi  do  wniosku,  że  zastrzeżone 
informacja mają – w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego – wartość gospodarczą 
dla Odwołującego.    


Mając na uwadze powyższe, w przekonaniu Odwołującego - w/w informacje stanowią 

wart

ość  gospodarczą  przedsiębiorstwa  Odwołującego,  gdyż  obrazują  rozwiązania 

zastosowane  przy  kalkulacji  ceny  jego  oferty  na  potrzeby  Zamawiającego.  Zastrzeżone 
informacje  nie  zostały  ujawnione  do  wiadomości  publicznej  i  zostały  wobec  nich  podjęte 
niezbędne  działania  w  celu  zachowania  ich  w  tajemnicy,  co  zostało  wskazane  w  treści 

uzasadnienia.   

Odwołujący podniósł, że nie dysponuje zatem wiedzą, w jaki sposób miałby wykazać, 

iż zastrzeżone informacje nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej, aniżeli zapewnić 
Zamawiającego o tym fakcie, wymieniając jednocześnie krąg osób, którym te informacje są 
znane. Nie jest możliwym przedstawienie dowodów na okoliczność, że coś nie miało miejsca 

(w  tym 

przypadku,  że  dana  informacja  nie  została  upubliczniona).  Możliwym  jest  jedynie 

wykazywanie  jakie  starania  zostały  podjęte  celem  zabezpieczenia  danych,  tj. 
wystarczającym  jest  w  tym  zakresie  uprawdopodobnienie,  które  Odwołujący  zaprezentował 
w treści uzasadnienia tajemnicy przedsiębiorstwa.  

Odwołujący  oświadczył  również,  że  nie  traktuje  przysługującego  mu  prawa  do 

zastrzegania  tajemnicy  pewnych  informacji  jako  narzędzia  do  niezasadnego  ograniczania 
konkurencyjności,  ale  wyłącznie  jako  mechanizm  niezbędny  do  wdrożenia  celem  ochrony 
informacji  mających  dla  niego  wymierną  wartość  gospodarczą.  Zamawiający  uzasadniając 
decyzję  o  odtajnieniu  informacji  zastrzeżonych  przez  Odwołującego,  w  żaden  sposób  nie 
odnosi  się  do  charakteru  prowadzonego  postępowania  czy  zróżnicowanych  możliwości 
wykazywania przez Odwołującego wartości gospodarczej poszczególnych informacji.  

Argumentował przy tym, że w treści pisma o odtajnieniu Zamawiający odwołuje się w 

sposób  wybiórczy  do  uzasadnienia  zastrzeżenia  dokonanego  przez  Odwołującego  - 
przywołując  wyłącznie  te  elementy,  które  dla  uzasadnienia  przyjętej  tezy  w  jakikolwiek 
sposób  mogłyby  być  korzystne.  Takie  działanie  Zamawiającego  trudno  uznać  za  wyraz 
decyzji  uwzględniających  całokształt  okoliczności  sprawy,  a  wyłącznie  za  emanację 
bezwzględnego podporządkowania zasadzie jawności postępowania.   

Zdaniem Odwołującego - zasada jawności postępowania ustanowiona za pomocą art. 

18  ust.  1  PZP  nie  ma  charakteru  nieograniczonego,  a  dodatkowo  nie  może  być 
interpretowana  z  wyłączeniem  zasady  proporcjonalności.  Ta  nie  została,  jak  się  wydaje 
Odwołującemu,  uwzględniona  przez  Zamawiającego,  skoro,  bazując  na  wybiórczej  i 
autorytarnej  argumentacji,  dąży  on  do  ujawnienia  informacji,  które  nie  były  wymagane  w 
ramach  oferty  i  nie  zostały  określone  przez  wykonawców  konkurencyjnych,  a  obrazują 

przede  wszystkim  szczeg

ółową  politykę  wyceny  oferty  Odwołującego,  jego  założenia 


koncepcyjne  i  dostrzeżone  przez  niego  obszary  optymalizacji.  Przyjęcie  za  prawidłowe 
stanowiska,  iż  zastrzeżone  przez  Odwołującego  informacje,  których  odtajnienie  jest 
kwestionowane  niniejszym  odwołaniem,  nie  zasługują  na  ochronę,  oznaczałoby  brak 
możliwości  realnego  skorzystania  z  prawa  do  utajniania  dokumentów  w  procedurze 
udzielania  zamówień  publicznych.  Trudno  bowiem  wyobrazić  sobie  bardziej  wrażliwe  dane 
niż  informacje  składane  w  ramach  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  oferty,  które  z  założenia 
wymagają  pewnego  określenia  założeń  koncepcyjnych  czy  optymalizacyjnych  i 

realizacyjnych.  

Zarzucił  Zamawiającemu,  że  zasadność  odtajnienia  dokumentów  i  informacji 

zastrzeżonych przez Odwołującego oparł przede wszystkim na autorytarnym stwierdzeniu, iż 
Odwołujący  nie  wykazał  spełniania  przesłanek  z  art.  11  ust.  2  uznk,  koncentrując  swoją 
uwagę przede wszystkim na braku wykazania wartości gospodarczej utajnionych informacji i 
braku  wykazania  przez  Odwołującego  spełnienia  przesłanek  warunkujących  uznanie 
zastrzeżonych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa.  

W  ocenie Odwołującego  -  pojęcie  wykazania,  którym  ustawodawca  posługuje  się  w 

tr

eści  art.  18  ust.  3  PZP  nie  zostało  doprecyzowane  poprzez  określenie  konkretnych 

czynności niezbędnych do podjęcia przez wykonawcę.  

Przekonywał, że każdorazowo pojęcie to, w zależności od charakteru zastrzeganych 

informacji  czy  okoliczności  faktycznych  sprawy,  będzie  więc  nośnikiem  odmiennych 
obowiązków nałożonych na Wykonawcę.  

Argumentował, że kierując się tak literalnym znaczeniem tego pojęcia, jak i poglądami 

doktryny  i  orzecznictwa,  należałoby  uznać,  że  sformułowaniu  „wykazać”  najbliżej  jest  do 

sfor

mułowań „uprawdopodobnić” czy „rzeczowo uzasadnić”.  

Zdaniem  Odwołującego  -  wykazanie  nie  jest  równoznaczne  z  koniecznością 

udowodnienia  czy  posłużenia  się  konkretnymi  środkami  mającymi  potwierdzać  daną 
okoliczność.  Wykazanie  to  może  nastąpić  za  pomocą  dowolnych  środków,  w  tym  złożenia 
oświadczenia  uzasadniającego,  dlaczego  określone  informacje  mają  przymiot  tajemnicy 
przedsiębiorstwa. 

Wyraził pogląd, że pojęcie wykazał użyte w art. 18 ust. 3 PZP nie jest równoznaczne 

z  pojęciem  udowodnił  lub  przedstawił  dowody,  które  wprost  nie  zostały  w  tym  przepisie 
użyte. Według niego - uwzględniając racjonalność ustawodawcy, należy przyjąć, że gdyby w 
art.  18  ust.  3  PZP  chodziło  o  przedstawienie  pliku  dowodów,  to  ustawodawca  wskazałby 


wyraźnie  na  wymóg  udowodnienia,  tak  jak  to  uczynił  literalnie  -  w  co  najmniej  kilku 

przepisach ustawy PZP (np. art. 226 ust. 6 PZP).  

Dalej wywodził, że użyte w treści przepisu art. 18 ust. 3 PZP pojęcie wykazał należy 

rozumieć  jako  rzeczowo  uzasadnił.  Oświadczenie  jest  także  środkiem  dowodowym,  za 
pomocą  którego  można  wykazać  określone  okoliczności,  jeśli  zawiera  rzetelną,  logiczną  i 
rzeczową  argumentację,  z  powołaniem  się  na  obiektywne  fakty  podlegające  weryfikacji. 
Oświadczenie  wykonawcy  stanowi  jeden  z  podstawowych  środków  dowodowych, 
wykorzystywanych w procedurze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Podniósł,  że  przepisy  PZP  jednoznacznie  i  wprost  wskazują  na  obowiązek 

przedstawienia  przez  Wykonawcę  dowodów,  jeśli  jest  to  uzasadnione  potrzebami 
postępowania. W art. 18 ust. 3 p.z.p. taki obowiązek nie został na wykonawców nałożony.  

Zdaniem  Odwołującego  -  w  świetle  przepisów  PZP  nie  sposób  uznać,  że 

ustawodawca  zamiennie  posługuje  się  pojęciami  „wykazać”  oraz  „udowodnić”,  natomiast 
wyciąganie  wobec  Odwołującego  negatywnych  konsekwencji  wobec  faktu  zaniechania 
przedłożenia  dowodów,  do  których  załączenia  nie  był  zobowiązany,  stanowi  nadużycie 
prawa przez Zamawiającego.   

Informacja o odtajnieniu tajemnicy przedsiębiorstwa - w ocenie Odwołującego - zdaje 

się  wyrażać  oczekiwanie  udowodnienia  wszelkich  twierdzeń  w  odniesieniu  do  każdej  z 
kategorii  dokumentów,  które  składają  się  na  rzeczową  argumentację  przedstawioną  przez 
Odwołującego.   

Odwołujący przyjął również, że w odniesieniu do wykazywania wartości gospodarczej 

poszc

zególnych  informacji,  Zamawiający  całkowicie  zignorował  kategorie  informacji,  które 

zostały zastrzeżone przez Odwołującego.  

Zdaniem  Odwołującego  -  objęte  wyjaśnieniami  informacje,  których  zastrzeżenie 

dotyczy, są niepowtarzalne, szczegółowe, charakteryzują się cechą wyjątkowości dostępnej 
dla Odwołującego i stanowią know-how przedsiębiorstwa Odwołującego.  

Zauważył,  ze  wszelkie  podane  w  wyjaśnieniach  informacje  wynikają  z  poufnych 

dokumentów.  

Nie  powinno  więc  budzić  wątpliwości,  że  utajnione  informacje  pozwalają 

skwantyfikować się w postaci wartości o charakterze finansowym, przy czym wartość ta ma 


wymiar  obiektywny.  Powyższe  okoliczności  stanowią  również  potwierdzenie,  że  ujawnienie 
zastrzeżonych informacji może spowodować naruszenie interesów Odwołującego, a szkoda 
stąd wynikła nie będzie miała charakteru hipotetycznego, lecz konkretną wartość majątkową.  

Podsumowując,  zaznaczył,  że  Wykonawca  uczynił  zadość  wymaganiom  w  zakresie 

skutecznego 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  a  zastrzegane  informacje  nie  mogą 

zostać udostępnione pozostałym wykonawcom.  

II.  

Zarzut bezpodstawnego odrzucenia oferty Odwołującego.   

Pismem  z  dnia  22  lutego  2023  r.  Zamawiający  poinformował  Odwołującego  o 

odrzuceniu jego oferty, ponieważ zdaniem Zamawiającego Odwołujący nie wykazał, że jego 
cena  nie  jest  rażąco  niska.  W  ocenie  Odwołującego  czynność  dokonana  przez 
Zamawiającego  została  dokonana  z  naruszeniem  przepisów  ustawy  PZP,  a  to  z  przyczyn 

podanych pon

iżej.   

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  jako  podstawę  faktyczną  odrzucenia  oferty  (pismo  z 

dnia 22 lutego 2

023 r.), Zamawiający wskazał brak wyjaśnienia elementu kosztowego „wsad 

do  kotła”  (brak  wskazania  sposobu  obliczenia  stawki  wyżywienia/osobodnia  „wsadu  do 
kotła”),  brak przełożenia kosztów  zatrudnienia na kwotę jednostkową oraz brak  powiązania 

przedstawionych wylicz

eń z dowodami. Ze stanowiskiem tym Odwołujący się nie zgodził.   

Zauważył, że w wezwaniu z dnia 8 lutego 2023 r. Zamawiający oczekiwał:  

z

łożenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny 

jednostkowej wyżywienia osobodnia w złożonej ofercie;  

potwierdzenia,  że  wartości  jednostkowe  oraz  cena  ofertowa  zapewniają 

realizację zamówienia w zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy;  

potwierdzenia,  że  przyjęta  cena  oferty  zagwarantuje  realizację  wskazanych 

obowiązków oraz zysku przedsiębiorcy;  

że  w  ramach  wyjaśnień  Wykonawca  przedłoży  dowody  potwierdzające  i 

uprawdopodabniające  przyjęte  do  kalkulacji  założenia,  przy  czym  jako  jeden  z  środków 
dowodowych  Zamawiający  wymienił  kalkulacje  własne,  czy  też  podstawy  do  stosowania 
niższych stawek niż minimalne, opisy wybranych rozwiązań służących obniżeniu kosztów.
  

Biorąc  pod  uwagę  zakres  wezwania  Zamawiającego  stwierdził,  że  wyjaśnienia 

Odwołującego  w  całości  temu  zakresowi  odpowiadają,  bowiem  Odwołujący  przedstawił 
szczegółową  kalkulację  własną,  wskazując  na  poszczególne  pozycje  składające  się  na 
wysokość jego wynagrodzenia w zakresie stawki osobodnia żywienia, w tym zysk.  


Od

wołujący przekonywał również, że potwierdził także, że wartości jednostkowe oraz 

cena  ofertowa  zapewniają  realizację  zamówienia  w  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi 
kosztów  pracy,  przedstawiając  wyliczenia  w  zakresie  kalkulowanego  wynagrodzenia 
pracowników,  w  dodatku  ponad  kwotę  minimalną  wynikającą  z  obowiązujących  przepisów 

prawa.   

Wyjaśnił  przy  tym,  że  w  celu  wykazania  podstaw  do  zastosowania  stawek  niższych 

niż  minimalne  Odwołujący  przedstawił  umowę  o  pracę  jednej  z  zatrudnionych  przez  niego 
osób,  posiadającą  umiarkowany  stopień  niepełnosprawności,  której  wynagrodzenie 
dofinansowywane jest z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.  

Wskazał również, że w celu wykazania wyjątkowo korzystnych warunków związanych 

z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia,  Odwołujący  przedłożył  przykładowe  dokumenty 
rozliczeniowe,  z  których  wynika  jego  uprawnienie  do  zastosowania  określonego  upustu  w 

zakresi

e  produktów  żywieniowych,  które  Zamawiający  wymienił  w  OPZ  (ryby  –  makrela, 

tuńczyk,  śledź;  mięso  –  np.  wieprzowina,  klopsiki,  kiełbasa,  łopatka;  nabiał  –  np.  ser  żółty; 
dżem; wędliny; produkty zbożowe – np. mąka, ryż; warzywa – np. sałata, płatki), w stosunku 
do cen rynkowych, które to stanowią informacje publicznie i powszechnie dostępną, zarówno 
na stronach internetowych wymienionych kontrahentów, jak i stacjonarnie w sklepach.   

Zaznaczył,  że  przedstawienie  takich  dokumentów  wynika  z  faktu,  że  wyjątkowo 

korzystne  warunki  związane  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia  polegają  na 
wypracowanych  rabatach,  które  stanowią  przewagę  konkurencyjną  i  należą  do 

nad

zwyczajnych elementów kalkulacyjnych.  

Argumentował,  że  w  celu  wykazania  oryginalności  usług  i  przedstawienia  sposobu 

zarządzania  procesem  świadczonych  usług,  które  powodują  możliwość  zaoferowania 
wskazanej  ceny  ofertowej  Odwołujący  wskazał,  iż  w  ramach  własnych  struktur  i  zasobów 

kadrowych  do 

realizacji  przedmiotowego  zamówienia  skieruje  Kierownika  oraz  dietetyka 

Regionalnego,  co nie będzie generowało dla Odwołującego  dodatkowego kosztu w  postaci 
konieczności zatrudnienia dwóch dodatkowych osób.   

Podk

reślił,  iż  w  wezwaniu  z  dnia  8  lutego  2023  r.  Zamawiający  nie  wymagał  od 

Wykonawcy  wskazania sposobu  obliczenia  stawki  wyżywienia/osobodnia  „wsadu  do  kotła”. 
Zamawiający wymagał jedynie złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny jednostkowej 
wyżywienia  osobodnia,  co  też  Odwołujący  uczynił,  przedstawiając  kalkulację,  z  której 


wynikają  poszczególne  elementy  składające  się  na  cenę  jednostkową  wyżywienia 

osobodnia.  

Według Odwołującego - przepisy PZP nie regulują wprost kwestii dotyczącej, ile razy 

zamawi

ający może zwracać się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w trybie art. 224 ust. 1 

PZP.  Co  do  zasady  brak  jest  zakazu  kilkukrotnego  wezwania.  Stąd  też  Zamawiający 
powinien  każdorazowo  kwestię  tę  rozstrzygnąć  z  uwzględnieniem  podstawowych  zasad 

prowadzenia 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  oraz  w  odniesieniu  do  konkretnego 

stanu  faktycznego.  Powtórzenie  wezwania  do  udzielenia  wyjaśnień  musi  wynikać  z 
obiektywnych  okoliczności  uzasadniających  konieczność  uszczegółowienia  wyjaśnień 
złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie  zamawiającego.  Dla  przykładu, 
Odwołujący wskazał, że uzasadnieniem do skierowania kolejnego wezwania w trybie art. 224 
ust.  1  PZP  może  być  np.  konieczność  uszczegółowienia  czy  też  rozwinięcia  wyjaśnień  już 
złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie,  które  zostało  przez  zamawiającego 
sformułowane w sposób ogólny, powtarzający treść przytoczonego przepisu.   

Reasumując,  powołał  się  na  dopuszczalność  powtórnego  wezwania  do  wyjaśnień, 

gdy  na  podstawie złożonych  wyjaśnień  pojawiają  się  dalsze  kwestie  i  nowe  wątpliwości  do 

w

yjaśnienia,  dotyczące  tylko  bardziej  szczegółowych  informacji  w  poszczególnych 

fragmentach wyjaśnień (tak: wyrok KIO z dnia 15 stycznia 2018 r., KIO 2598/17).  

Tym  samym  - 

w  ocenie  Odwołującego  -  odrzucenie  jego  oferty  z  uwagi  na  brak 

szczegółowego  odniesienia  się  do  elementu  ceny  oferty,  co  do  którego  Zamawiający  nie 
wymagał  przedstawienia  sposobu  wyliczenia,  bez  uprzedniego  powtórnego  wezwania  do 
dokonania tej czynności stanowiło naruszenie przepisów ustawy.   

Ponadto,  Odwołujący  podniósł,  że  nie  dysponuje  wiedzą,  skąd  Zamawiający 

wyciągnął wniosek, jakoby koszty zatrudnienia nie miały przełożenia na kwotę jednostkową.   

Zwrócił  uwagę,  że  kalkulacja  Odwołującego  przedstawiona  w  wyjaśnieniach  dla 

Zamawiającego  została  sporządzona  dla  wartości  miesięcznych,  co  wyraźnie  wskazano  w 
wyjaśnieniach,  zarówno  w  zakresie  przychodów,  jak  i  wykazanych  grup  kosztów.  Jest  to 
oczywiście  poprawne  przedstawienie  na  liczbach  sposobu  kalkulacji  oraz  wykazanie,  że 
Odwołujący  jest  w  stanie  wykonać  zadanie  w  zgodzie  ze  złożoną  ofertą  osiągając 
jednocześnie zysk w skali miesiąca.   

Wyjaśnił,  że  alternatywną  metodą  przedstawienia  takiej  kalkulacji  jest  posługiwanie 

się  cenami  lub  kosztem  jednostkowym  przypadającym  na  tzw.  osobodzień,  jednakże  dla 


kalkulacji nie ma to żadnego znaczenia, gdyż w takim przypadku ceny czy koszt jednostkowy 
uzyskuje się poprzez podzielenie poszczególnych wartości wyliczonych dla np. miesiąca, jak 
to  zrobił  Odwołujący,  przez  liczbę  osobodni  podaną  w  specyfikacji  przetargowej  przez 
samego  Zamawiającego  (tu:  39  420  osobodni  rocznie,  czyli  3  285  osobodni  miesięcznie). 
Liczba  osobodni  wskazana  przez  Zamawiającego  obowiązuje  każdego  potencjalnego 
wykonawcę  przy  przygotowaniu  kalkulacji  i  nie  może  być  swobodnie  zmieniana,  jeżeli  np. 
wykonawca  uzna,  że  Zamawiający  błędnie  oszacował  liczbę  żywionych.  Ponadto  liczba 
osobodni, którą każdy z wykonawców miał obowiązek uwzględnić przy przygotowaniu oferty 
znajduje  się  w  samym  formularzu  ofertowym,  więc  nie  ulega  wątpliwości,  że  kalkulacja  w 
skali jednego miesiąca przedstawiona przez Odwołującego jest równie poprawna, jak gdyby 
kalkulację  tę  zrobiono  w  cenach  czy  kosztach  jednostkowych,  czyli  przypadających  na 
osobodzień.  

Odwołujący  przekonywał  również,  że  wykazał  miesięczne  koszty  zatrudnienia 

personelu w ramac

h realizacji przedmiotowego zamówienia wyniosą 36 946, 40 zł. Kwota ta 

została również wskazana w Kalkulacji ogólnej w wyjaśnieniach.  

Zaznaczył,  że  po  dokonaniu  prostego  działania  matematycznego,  polegającego  na 

p

odzieleniu kwoty  stanowiącej  równowartość  kosztów  zatrudnienia przez  miesięczną kwotę 

przychodów  (91  651,50  zł)  otrzyma  się  procentowy  udział  kosztów  zatrudnienia  w 
miesięcznym  koszcie  wyżywienia  mieszkańca,  który  wynosi  40,3%.  Tak  samo,  przy 

podzieleniu  w

/w  kwot  przez  liczbę  3  285  (liczba  osobodni  miesięcznie)  otrzyma  się  stawkę 

jednostkową kosztów pracy przypadającą na zaoferowaną cenę jednostkową.     

W  dniu  1  marca  2023  r.  wykonawca  Catermed 

sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Łodzi  zgłosił 

swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego. 

Pismem  z  dnia  7  marca  2023  r.  Zamawiający  udzielił  odpowiedzi  na  odwołanie 

wnosząc o jego oddalenie w całości. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje. 

Na  podstawie  zebranego  w  sprawie 

materiału  dowodowego,  a  w  szczególności  w 

oparciu  o  treść  akt  sprawy  odwoławczej,  w  tym  treść  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia, 
zwanej  dalej  SWZ,  oferty  Odwołującego,  odwołania,  wezwania  Zamawiającego  z  dnia  8 

lutego 2023 r

. do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, odpowiedzi Odwołującego z dnia 14 lutego 

r. wraz z wyjaśnieniami i dowodami, pisma Zamawiającego z dnia 22 lutego 2023 r. o 

odtajnieniu  wyjaśnień  Odwołującego,  zawiadomienia  Zamawiającego  o  wyborze 


najkorzystniejszej  oferty  oraz  o  odrzuceniu  ofert  z  dnia  22  lutego  2023  r.,  odpowiedzi 

Zamawiającego na odwołanie z dnia 7 marca 2023 r., pisma procesowego Przystępującego 
z  dnia  10  marca  2023  r.,  repliki  Odwołującego  z  dnia  14  marca  2023  r.,  jak  również  na 
podstawie  złożonych  przez  strony  i  uczestnika  wyjaśnień  Izba  postanowiła  odwołanie 
uwzględnić. 

Odwołanie  nie  zawierało  braków  formalnych,  wpis  został  przez  Odwołującego 

uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu.  

Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba doszukała się w działaniach 

Z

amawiającego  naruszenia  przepisów  art.18  ust.2  i  3  ustawy  Pzp,  art.226  ust.1  pkt  8  w 

związku z art.224 ust.1 i 6 ustawy Pzp oraz art.239 ust.1 i 2 ustawy Pzp. 

Rozpoznając  meritum  sprawy  należy  wskazać,  że  podstawowym,  istotnym 

zagadnieniem  wymagającym  rozstrzygnięcia  była  kwestia  oceny  czy  Zamawiający  miał 

dostateczne  podstawy  prawne  do  odtajnienia  wyja

śnień  Odwołującego  dotyczących  rażąco 

niskiej  ceny  wraz  z  załączonymi  dowodami,  a  także  czy  Zamawiający  zasadnie  odrzucił 

ofert

ę Odwołującego z powodu rażąco niskiej ceny.  

W pierwszej kolejności należy wskazać, że  zasadą wynikającą z art.18 ust.1 ustawy 

Pzp jest 

jawność postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.  

Zasada  ta  nie  ma  jednak  charakteru  bezwzględnego  z  uwagi  na  treść  art.18  ust.3 

ustawy  Pzp, 

w  myśl  którego  nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2022 r. poz. 1233

), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem 

takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone 
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o 
których mowa w art. 222 ust. 5. 

Natomiast  stosownie  do  art.11  ust.2  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  z 

dnia  16  kwietnia  1993  r.,  tj.  z  dnia  13  maja  2022  r. (Dz.U.  z  2022  r.  poz.  1233)  przez 

tajemnicę  przedsiębiorstwa  rozumie  się  informacje  techniczne,  technologiczne, 
organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które 
jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są  powszechnie 
znane  osobom  zwykle zajmującym  się tym rodzajem  informacji  albo  nie  są łatwo  dostępne 
dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, 
przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 


Jeżeli  chodzi  o  zastrzeżenie  Odwołującego,  że  nie  mogą  być  udostępniane 

wyjaśnienia  wraz  z  załączonymi  dowodami,  to  nie  budzi  wątpliwości,  że  zostało  ono  przez 

niego dokonane. 

Wobec  tego  Izba  oceniła  jedynie  skuteczność  dokonanego  przez  Odwołującego 

zastrzeżenia  klauzulą  tajemnicy  przedsiębiorstwa  powyższych  dokumentów  w  aspekcie 
przesłanek z nią związanych. 

Według  zapatrywania  Izby  –  przekazane  przez  Odwołującego  informacje  miały 

charakter  innych  informacji  posiadających  dla  Odwołującego  wartość  gospodarczą,  które 
jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są  powszechnie 
znane  osobom  zwykle zajmującym  się tym rodzajem  informacji  albo  nie  są łatwo  dostępne 
dla takich osób. 

Zdaniem  Izby 

–  wszelkie  kalkulacje  ofertowe,  dowody  zakupów  ilustrujące  obrót 

określonymi  dobrami  i  ich  wartość,  dane  dotyczące  pracowników  mogą  stanowić  dla 
Odwołującego  określone  informacje  organizacyjne,  a  także  inne  informacje  posiadające 
wartość  gospodarczą,  które  mogą  dostarczyć  określonej  wiedzy  wykonawcy 

konkurencyjnemu o sposobie kalkulacji ceny i jej element

ów przedmiotowo istotnych. 

Przy czym - w przekonaniu Izby - 

Odwołujący oświadczył, że podjął, przy zachowaniu 

należytej  staranności,  działania  w  celu  utrzymania  ich  w  poufności,  w  szczególności 
specyfikując te działania. 

Izba  uznała,  że  na  stronie  3  zastrzeżeń  dokumentów  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  z  dnia  14  lutego  2023  r.  w  punktach  pod  literami  od  a  do  g,  zostały 
wymienione  odpowiednie  środki  zabezpieczające  dokumenty  objęte  klauzulą  tajemnicy 
przedsiębiorstwa.  

Jeżeli  Zamawiający  oczekiwał  dalszych  szczegółów  techniczno-organizacyjnych, 

dotyczących  działań  mających  na  celu  utrzymanie  tych  dokumentów  w  poufności,  to  miał 
możliwość przeprowadzenia w tym zakresie dodatkowego postępowania wyjaśniającego. 

Wymaga  wskazania,  że  w  uchwale  Sądu  Najwyższego  z  21  października  2005  r.  , 

sygn.  akt  III  CZP  74/05 

wyrażono  pogląd  prawny,  że  negatywna  weryfikacja  przez 

zamawiającego wystąpienia niezbędnej przesłanki ustawowej przesądzającej o skuteczności 
dokonania  zastrzeżenia  zakazu  udostępniania  informacji  (brak  podstaw  do  uznania  ich  za 


tajemnicę  przedsiębiorstwa)  wywołuje  tylko  konsekwencje  w  postaci  wyłączenia  zakazu 

ujawniania, bezzas

adnie zastrzeżonych przez wykonawcę informacji.  

W  związku  z  tym  należy  przyjąć,  że  Zamawiający  badając  zasadność  dokonanego 

zastrzeżenia  dokumentów  objętych  klauzulą  tajemnicy  przedsiębiorstwa  powinien,  w 
przypadku  zaistnienia  po  jego  stronie  wątpliwości,  wyjaśnić  poszczególne  elementy  treści 
dokumentów mogące stanowić tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Ponadto,  Zamawiający  jeżeli  miał  wątpliwości,  co  do  zakresu  wymienionych  przez 

Odwołującego szczegółowo działań mających na celu utrzymanie ich w poufności, powinien 
zażądać konkretnych dokumentów wykazujących przesłankę ustawową. 

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała  za  bezzasadną  ocenę  Zamawiającego 

skuteczności dokonanych przez Odwołującego zastrzeżeń wyjaśnień przez co Zamawiający 
naruszył przepis art. 18 ust.2 ustawy Pzp, który stanowi, że Zamawiający może ograniczyć 
dostęp  do  informacji  związanych  z  postępowaniem  o  udzielenie  zamówienia  tylko  w 

pr

zypadkach określonych w ustawie. 

Jeżeli zatem Zamawiający nie zbadał dostatecznie wszystkich przesłanek z cyt. wyżej 

przepisu  art.18  ust.3  ustawy  Pzp, 

a  Przystępujący  te  przesłanki  wykazał  w  zakresie  treści 

tego przepisu, to 

Zamawiający nie może informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa 

ujawnić. 

Przechodząc,  do  omówienia  zarzutu  związanego  z  rażąco  niską  ceną,  Izba  w 

zakresie  niezbędnym  do  wydania  wyroku  ustaliła,  że  kwota,  jaką  Zamawiający  zamierzał 
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia została określona na kwotę  1 545 335,09 zł. 

Następnie,  Izba  stwierdziła,  że  w  przedmiotowym  przetargu  sytuacja  cenowa 

pr

zedstawiała się następująco:  

Odwołujący złożył ofertę z zaoferowaną ceną  1 239 109, 12 zł brutto, 

Przystępujący złożył ofertę z zaoferowaną ceną 1 527 021, 60 zł brutto, 

Wykonawca PHU K. B. K. 

złożył ofertę z zaoferowaną ceną  1 654 989, 08 zł 

brutto. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  okoliczności  związane  z  ceną  złożonej  przez 

Od

wołującego  oferty  Zamawiający  pismem  z  dnia  8  lutego  2023  r.,  działając  na  podstawie 

art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  bez 

związku  z  tym,  że  cena  całkowita  oferty  Odwołującego  nie 

była niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od 


towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  Zamawiający  zwrócił  się  o 
udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  jednostkowej 
wyżywienia osobodnia w złożonej ofercie. 

Izba ustaliła, że treść przedmiotowego wezwania była następująca: „(…)Zamawiający 

na  podstawie  art.  224  ust.  1  Ustawy  z  dnia  1  1  września  2019  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.U.  z  2022,  poz.  171

0  ze  zm.  dalej  Ustawa  Pzp),  wzywa  Wykonawcę  do 

złożenia  wyjaśnień  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  jednostkowej 
wyżywienia osobodnia w złożonej ofercie, w szczególności w zakresie:. 

zarządzania procesem świadczonych usług za pomocą kosztorysów własnych 

lub wycen zaangażowania osób w realizację przedmiotowego zamówienia, 

wybranych  rozwi

ązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków 

dostaw,  usług  albo  związanych  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia  oraz  wskazania 
kosztów przekazania odpadów do poszczególnych instalacji 

oryginalności  dostaw,  usług  lub  oferowanych  przez  wykonawcę,  które 

powodują możliwość zaoferowania wskazanej ceny ofertowej; 

zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta 

do  ustalenia  ceny  nie 

może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych 

na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub 
przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 
zamówienie  —  w  tym  potwierdzenia,  że  przyjęta  cena  oferty  zagwarantuje  realizację 
wskazanych obowiązków oraz zysku przedsiębiorcy, 

zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

doty

czących pomocy publicznej ; 

zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  Wykonawcy  zakładu 

pracy w myśl Kodeksu pracy i uwzględnienia zatrudnienia zgodnie z przepisami właściwymi 

w  tym  zakresie  oraz  utrzymaniem  zatrudnienia  na  minimalnym  wskazanym  poziomie  przez 

Zamawiającego, Uzasadnienie: 

Zamawiający  jest  zobligowany,  na  podstawie  art.  224  ust.  I  Ustawy  PZP  do 

zażądania  od  Państwa  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny, 
kosztu  lub  ich  istotnych  części  składowych,  gdyż  zaoferowana  przez  Państwa  cena  lub 
koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu 


zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub 
wynikającymi z odrębnych przepisów. 

Zamawiający  wskazuje,  że  w  treści  złożonej  oferty  na  formularzu  oferty, 

zamieszczonym  na  platformie  e-

Zamówienia  wskazano  kwotę  27,90  złotych,  a  z 

załączonego  do  oferty  formularza  wyceny  oferty  (Załącznik  nr  1.1  do  SWZ)  wynika  cena 
łączna  brutto  w  wysokości:  1  239  034,59  zł.  Wskazane  wartości  budzą  u  Zamawiającego 
wątpliwości w zakresie możliwości realizacji przedmiotu zamówienia zgodnie ze standardami 
zawartymi w Opisie przedmiotu Zamówienia. 

Cena łączna oferty wskazana w Formularzu ofertowym wynika z przyjętych wartości 

cen jednostkowych w pozycjach nr . 

1 , która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi - 1 187 724,60 zł 
3  ,  która  wynosi  zgodnie  z  obliczeniami  rachunkowymi  —  1  908  zł  4  ,  która  wynosi 

zgodnie z obliczeniami rachunkowymi 

— 6 669,60 zł 

8 , która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi —614,88 zł 

, która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi —763,20 zł 

, która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi- 1 191,60 zł 

, która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi - 655,20 zł 

19 , która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi - 2013,60 zł 
21 , która wynosi zgodnie z obliczeniami rachunkowymi - 1 069,20 zł 
Zamawiający wyjaśnia, że wyliczona cena wynika z dokonania wyliczenia wartości w 

Formularzu ofertowym, gdzie w wierszu nr 2 wskazano, że cenę jednostkową łączną brutto w 
danym  wierszu  (kolumna  7)  należy  obliczyć  poprzez  pomnożenie  pozycji  zawartej  w 
kolumnie nr 3 w danym wierszu (Ilość szt./kg w okresie realizacji zamówienia) przez pozycję 
zawartą w kolumnie nr 6 w danym wierszu (Cena jednostkowa za szt./op./kg brutto). 

Do  wskazanych  wartości  przyjęto  następujące  stawki  VAT,  które  miały  wpływ  na 

określenie  ostatecznej  ceny  ofertowej,  uwzględniając  powyższe  Wykonawca  dokonując 
wyjaśnień powinien uwzględnić przyjęte stawki VAT: 

8% w pozycjach nr 1, 3, 4, 15, 16 i 25; 

0% VAT w pozycjach nr: 2, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 18, 20, 22, 23, 24,25 

VAT w pozycjach: 8, 17, 19, 21 

W związku z aktualnymi realiami gospodarczymi Zamawiający wnosi o potwierdzenie, 

że  wskazane  powyżej  wartości  jednostkowe  oraz  cena  ofertowa  zapewnia  realizację 
zamówienia w zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta 
do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  pod

stawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub 
przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 
zamówienie  w  tym  potwierdzenia,  że  przyjęta  cena  oferty  zagwarantuje  realizację 


wskazanych  obowiązków  oraz  zysku  przedsiębiorcy.  Uwzględniając,  że  minimalne 
wynagrodzenie za pracę wynosi 3490 złotych brutto zaoferowana stawka jednostkowa budzi 
u  zamawiającego  uzasadnione  wątpliwości  w  zakresie  możliwości  realizacji  wszystkich 
obowiązków nałożonych na Wykonawcę. 

Na  Wykonawcy  ciąży  obowiązek  przedłożenia  wyjaśnień  wraz  z  dowodami,  że 

zaoferowana  cena  umożliwia  realizację  zamówienia  a  wycena  zaproponowana  przez 
Wykonawcę  jest  rzetelna  i  umożliwia  realizacje  wskazanego  zamówienia.  W  ramach 
wyjaśnień  Wykonawca  zobowiązany  jest  przedłożyć  dowody  potwierdzające  i 
uprawdopodabniające przyjęte do kalkulacji założenia np. umowy o podwykonawstwo, oferty 
podwykonawców,  kopie  umów  zleceń/pracę,  kalkulacje  własne,  koszty  wypożyczenia, 
zużycia  narzędzi,  ew.  podstawy  do  stosowania  niższych  stawek  niż  minimalne,  opisy 
wybranych rozwiązań służących obniżeniu kosztów itp. 

Zamawiający  odrzuci  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień,  lub  jeżeli 

dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera 
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia, zgodnie z art. 226 ust. 1 

pkt 8 Ustawy PZP. 

W  trakcie  oceny  przedstawionych  przez  Państwa  wyjaśnień  dotyczących 

cenotwórczych  elementów  oferty  zamawiający,  działając  zgodnie  z  art.  224  Ustawy  Pzp., 
weźmie  pod  uwagę  przedstawione przez  Państwa dowody  na  poparcie wyjaśnień.  Dowody 
należy złożyć w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej.(…)”. 

W następstwie powyższego wezwania Odwołujący w piśmie z dnia 14 lutego 2023 r. 

udzielił wyjaśnień dotyczących zarzutu rażąco niskiej ceny oraz załączył stosowne dowody. 

Ostatecznie ustalono, że Zamawiający w zawiadomieniu o wyborze najkorzystniejszej 

oferty oraz o odrzuceniu ofert z dnia 22 lutego 2023 r. 

działając na podstawie art. 226 ust.1 

pkt.8  ustawy  Pzp 

w  związku  z  art.  224  ust.6  ustawy  Pzp,  zawiadomił  o  odrzuceniu  oferty 

złożonej  przez  Odwołującego  podając  następujące  uzasadnienie:  „(…)1.  Na  podstawie  art. 

226 ust. 1 pkt. 8 Ustawy PZP w zwi

ązku z art. 224 ust. 6 Ustawy PZP Zamawiający dokonał 

odrzucenia oferty Wykonawcy: Fudeko S. A., ul. Spokojna 4, 81-549 Gdynia. 

Wyjaśnienia rażąco niskiej ceny nie zostały dokonane z należytą starannością, w tym 

w żaden sposób nie wskazano sposobu obliczenia stawki wyżywienia/osobodnia "wsadu do 
kotła"  Wskazane  przez  Wykonawcę  faktury  w  żaden  sposób  nie  pozwalają  przyjąć,  że 
żywienie  będzie  obywało  się  zgodnie  z  OPZ.  Faktury  są  oderwane  od  wyliczenia  stawki 

(same  kwot

y  jednostkowe)  uprawdopodabniające  upusty,  brak  stawek  jednostkowych. 

Zostały  wskazane  koszty  zatrudnienia,  ale  nie  mają  przełożenia  na  kwotę  jednostkową. 
Wyliczenia, które zostały poczynione nie wskazują żadnego powiązania z dowodami. 


Stąd  też  uznać  należy,  że  Wykonawca  nie  wykazał,  że  jego  cena  nie  jest  rażąco 

niska. 

Uzasadnienie: 

Podstawa  prawna:  art.  226  ust.  1 

pkt  8  Ustawy  PZP  w  związku  z  art.  224  ust.  6 

Ustawy  Pzp:  Odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta 
wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone 
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Podstawa  faktyczna:  Zamawiający  skierował  do  Wykonawcy  wezwanie  do 

wyjaśnienie ceny oferty, gdyż zaoferowana cena oraz jej istotne części składowe, wydają się 
rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego 
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w 
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów. 

Zamawiający  jako  punkt  wyjścia  do  obliczenia  szacunkowej  wartości  zamówienia 

przyjął  średnią  arytmetyczną  złożonych  ofert.  Mając  na  uwadze,  że  złożone  wyjaśnienia 
stanowią  podstawę  dla  Zamawiającego  do  oceny  prawidłowości  zaoferowanej  ceny, 
wyjaśnienia  te  powinny  być  wyczerpujące,  w  tym  zawierające  uzasadnienie  zaoferowanej 
ceny oraz wskazanie okoliczności wpływających na zaoferowanie takiej a nie innej ceny oraz 

przede  wszystkim  p

otwierdzające  jej  realny  charakter.  Wykonawca  w  odniesieniu  do 

wskazanego  powyżej  zysku  odniósł  się  do  cen  realnych,  niestety  nie  wskazał  na  jakiej 
podstawie są one rynkowe i przyjęte do wyliczenia ceny - utajnił wskazane ceny wskazując 

jedynie rabaty. Ist

otnie, łączna cena zaoferowana przez Fudeko S. A. nie odbiega rażąco od 

ofert pozostałych wykonawców, jednakże elementem oferty był również element kosztowy  - 
"wsad  do  kotła”,  który  był  przedmiotem  oceny  przez  zamawiającego  i  to  w  tym  zakresie 

oferta Fudek

o S. A. nie została w żaden sposób wyjaśniona. Powołanie się na dowody bez 

cen  jednostko

wych  (bez  przykładowego  kosztu  żywienia/  sporządzania  posiłku)  powoduje, 

że  Fudeko  S.  A.  nie  udowodnił,  że  jest  w  stanie  wykonać  zamówienie  za  zaoferowane 

wynagrodzenie

.(…). 

Przechodząc do oceny powyższego materiału dokumentacyjnego należy wskazać, że 

zgodnie z art.224 ust.1 ustawy Pzp 

jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą 
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 
wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych 
przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w 

zakresie wyli

czenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. 

Jednocześnie w myśl ust.2 cyt. wyżej przepisu w przypadku gdy cena całkowita oferty 

złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od: 


1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 
złożonych  ofert  niepodlegających  odrzuceniu  na  podstawie art. 226   ust.  1  pkt  1  i  10, 
zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że 
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 

2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

w

yjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Z  powołanych  na  wstępie  przepisów  prawa  wynika  zasada  nakładająca  na 

Zamawiającego obowiązek prowadzenia postępowania wyjaśniającego rażąco niską ceną w 
okolicznościach objętych powyższym przepisem.  

Zgodnie z ustalenia

mi Izby wskazany 30% próg wartościowy nie został przekroczony, 

a  zatem  Zamawiający  co  do  zasady  nie  powinien  prowadzić  czynności  wyjaśniających 
rażąco niską cenę. W sprawie tej jednak czynność wezwania Odwołującego do wyjaśnienia 
rażąco niskiej ceny nie została przez Odwołującego zaskarżona odwołaniem, zatem kwestia 
zasadności wezwania nie jest przedmiotem oceny Izby w tej sprawie. 

Rozpoznając  sprawę  co  do  meritum,  wymaga  wskazania,  że  stosownie  do  art.  224 

ust.5 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu 

spoczywa na wykonawcy. 

Powyższy  obowiązek  nie  ma  jednak  charakteru  absolutnego,  bowiem  Zamawiający 

był  związany  dyspozycją  przepisu  art.224  ust.6  ustawy  Pzp,  zgodnie  z  którym  odrzuceniu, 
jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił 

wy

jaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.  

Z  powyższych  ustaleń  Izby  wynika,  że  sytuacja  braku  udzielenia  wyjaśnień  przez 

Odwołującego nie zaistniała. 

Natomiast,  w  przekonaniu  Izby 

–  przeprowadzona  przez  Zamawiającego  ocena 

wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  zaprezentowana  w  powyższym  zawiadomieniu 
Zamawiającego o wyborze najkorzystniejszej oferty oraz o odrzuceniu ofert z dnia 22 lutego 

2023 r. 

została dokonana w sposób nienależyty.  


Przede  wszystkim  wymaga  zauważenia,  że  sporządzone  przez  Zamawiającego 

wezwanie  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  ogóle  nie  zawierało  informacji,  że 
Zamawiający  oczekiwał  od  Odwołującego  szczegółowej  kalkulacji  dotyczącej  „wsadu  do 

k

otła”,  rozumianego  jako  koszt  składników  rzeczowych  niezbędnych  do  przygotowania 

posiłku. 

Podobnie Zamawiający nie określił jaki poziom szczegółowości będzie wymagany do 

uzasadnienia kosztów osobowych wykonania przedmiotu zamówienia.   

Na  rozprawie  przed 

Izbą  pełnomocnik  Zamawiającego  przyznał,  że  koszty 

wynagrodzenia pracowników mogłyby ewentualnie podlegać wyjaśnieniu.  

W istocie Zamawiający w ogóle w nie odniósł się merytorycznie do powołanej wyżej 

kalkulacji kosztów przedstawionej przez Odwołującego, co wskazuje, że nie dociekał on czy 
realne są ceny i koszty jednostkowe zadeklarowane w tym zakresie.  

Na rozprawie przed Izbą pełnomocnik Zamawiającego oświadczył również, że śledzi 

na  bi

eżąco  ceny  z  obrotu  rynkowego  dotyczące  usług  wyżywienia  (kontakty  z  innymi 

Zamawiającymi,  pełnomocnik  prowadzi  zamówienia  również  dla  innych  Zamawiających, 
BZP),  a  w  dotychczasowych  postępowaniach  nie  zdarzało  się,  aby  była  tak  duża  różnica 
pomiędzy cenami. 

Powyższe  stwierdzenie  Zamawiającego  doprowadziło  Izbę  do  wniosku,  że  jedynym 

powodem  do  wszczęcia  przez  niego  postępowania  wyjaśniającego  rażąco  niską  cenę  było 
ogólne przeświadczenie o tym, że cena ofertowa Odwołującego jest rażąco niska. 

Wymaga również zauważenia, że w treści powołanego wyżej wezwania Zamawiający 

wskazał  kilkanaście  pozycji  z  załącznika  nr  1.1.  do  SWZ  –  Formularza  wyceny  oferty, 
stwierdzając jedynie, że „(…)Cena łączna oferty wskazana w Formularzu ofertowym wynika 
z przyjętych wartości cen jednostkowych w pozycjach nr .(…)” bez informacji czy te pozycje 
budzą jego wątpliwości. 

Izba  stwierdziła,  że  dopiero  na  rozprawie  pełnomocnik  Zamawiającego  wyjaśnił, 

„(…)że  jeśli  chodzi  o  wskazane  pozycje  oczekiwałby  dowodów,  że  np.  wskazana  w 

for

mularzu  wyceny  cena  jednostkowa  za  herbatę  owocową  (pozycja  nr  3)  jest  możliwa  do 

uzyskania 

– wykonawca przedstawiłby dowód nabycia takiej herbaty za tą cenę.(…)”. 


Listę podobnych oczekiwań Zamawiający sformułował dopiero na rozprawie, między 

innymi 

poprz

ez 

deklarację, 

że 

„(…)Najprawdopodobniej 

Zamawiający 

byłby 

usatysfakcjonowany, jeśli otrzymałby przykładową dietę w rozbiciu na 14 dni bądź miesiąc z 
kosztami  zatrudnienia,  kosztami  zakupu  materiałów,  kosztami  zwrotu  za  opłaty  za  media, 
dzierżawę i inne opłaty.(…)”. 

Zdaniem  Izby 

–  wezwanie  Zamawiającego  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny 

powinno  być  skonkretyzowane  i  dotyczyć  jedynie  elementów  istotnych,  szczególnie  w 

warunkach,  gdy  cena  ofertowa  nie  przekracza

ła  progu  określonego  w  art.224  ust.2  ustawy 

Pzp.  

Natomiast  ogólne  wezwanie  Zamawiającego,  bez  konkretyzacji  elementów 

kosztotwórczych  mających  wpływ  na  cenę  i  udzielenie  przez  wykonawcę  adekwatnych  do 
tego wezwania wyjaśnień, otwiera dopiero drogę Zamawiającemu do dalszych ewentualnych 
dociekań co do tego czy cena jest rażąco niska. 

Powyższe  oświadczenia  Zamawiającego  złożone  na  rozprawie  potwierdziły,  że  nie 

zostały wyjaśnione inne kwestie związane z zaoferowaną ceną. 

Jednocześnie z racji oświadczenia Zamawiającego potwierdzającego jego wiedzę co 

do cen jednostkowych, należało przyjąć jego zastrzeżenia odnoszące się do braku podania 
na  fakturach  niektórych  cen  jednostkowych  za  wątpliwe,  chociaż  Zamawiający  zawsze  ma 
prawo poszerzyć swoją wiedzę cenową żądając wyjaśnienia danego kosztu. 

Dodatkowo  w

ymaga  zaznaczenia,  że  według  zapatrywania  Izby  -  ogólne  powielenie 

w wezwaniu jedynie treści przepisu art.224 ust.3 ustawy Pzp, który stanowi, że wyjaśnienia, 
o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybr

anych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw, 

usług albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3)  oryginalności  dostaw,  usług  lub  robót  budowlanych  oferowanych  przez 

wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 
minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub 
przepisów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 
zamówienie; 


5)  zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej; 

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 
8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części 

zamówienia  podwykonawcy,  nie  może  zwalniać  Zamawiającego  z  obowiązku 
szczegółowego zbadania ceny oferty objętej domniemaniem rażąco niskiej ceny. 

Wobec tego 

– zdaniem Izby – Zamawiający powinien taką kalkulację przyjąć i uznać 

za  rzetelną  lub  mając  wątpliwości  co  do  realności  zadeklarowanych  przez  Odwołującego 
wartości powinien wezwać go do szczegółowego ich wyjaśnienia, czego nie uczynił.  

Jednocześnie  należy  wskazać,  że  Zamawiający  w  uzasadnieniu  faktycznym 

czynności odrzucenia oferty nie określił o jakie czynniki kosztotwórcze mu chodziło. 

Ponadto,  Zamawiający  w  wezwaniu  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  nie  żądał  od 

Odwołującego  podania  kosztów  „wsadu  do  kotła”  udokumentowanych  dowodami  z  cenami 
jednostkowymi,  z  przykładowymi  kosztami  żywienia/  sporządzania  posiłku,  jak  to  obecnie 
wyartykułował w swoim stanowisku. 

Według  Izby  –  w  takim  wezwaniu  Zamawiający  powinien  wskazać  również  jakie 

dowody uzna on za odpowiednie, które nie mogą być nadmiernie uciążliwe dla wykonawcy 
bądź niemożliwe do uzyskania na etapie składania oferty czy wyjaśnień. 

Samo zanonimizowanie cen na fakturach nie przesądza o tym czy cena jednostkowa 

jest  rażąco  niska,  szczególnie  w  przypadku  gdy  dokumenty  te  miały  na  celu  wykazanie 
jedynie upustów cenowych. 

W  takim  przypadku 

w  okolicznościach  zaistnienia  dalszych  wątpliwości  w  spornym 

zakresie 

–  w  ocenie  Izby  -  sytuacja  ta  powinna  stanowić  dla  Zamawiającego  asumpt  do 

zbadania  wszelkich 

wątków  cenowych  poprzez  skierowanie  nowego  wezwania 

precyzującego  oczekiwanie  Zamawiającego,  co  do  wyliczenia  ich  składników  poprzez 
żądanie wskazania szczegółowych elementów kosztowych i ich wartości składających się na 
cenę. 

Zdaniem Izby 

– rażąco niska cena przedstawia wartość nierzeczywistą, oderwaną od 

cen  rynkowych,  poniżej  kosztów  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  zaś  powyższe 


wyjaśnienia  Odwołującego  mogły  doprowadzić  Zamawiającego  do  uznania  jej  za  cenę 
rynkową.  

Niezależnie  od  powyższego  stanowiska  Izby,  Zamawiający  ma  prawo  do 

szczegółowego  wyjaśnienia  ceny  jednostkowej,  nie  może  jednak  postępować  w  sposób 
formalny,  licząc  na  to,  że  wykonawca  zrealizuje  jego  ukryte  intencje,  a  nie  wyraźnie  przez 
niego wyartykułowane uzasadnione oczekiwania.  

Powyższy postulat ma tym większe znaczenie, że zaoferowana przez Odwołującego 

cena  nie  przekracz

ała  30  %  progu  ustawowego  ceny,  którego  wystąpienie  bezwzględnie 

uruchamia  procedurę  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny.  W  takim  wypadku  Zamawiający  jest 
zobowiązany szczególnie ostrożnie badać wyjaśnienia wykonawcy, bowiem sformalizowane 

po

dejście  do  oceny  dowodów  może  skutkować  odrzuceniem  oferty  wykonawcy,  który 

zadeklarował bardzo korzystną ceną. 

Z  powyższych  przyczyn  –  Izba  reprezentuje  pogląd,  że  Zamawiający  nie  miał 

podstawy  prawnej  do  zastosowania  przepisu  art.  226  ust.  1  pkt  8)  ustawy  Pzp, 

w  myśl 

którego zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku 
do przedmiotu zamówienia. 

Ostatecznie,  z  powodu  niedostatecznego  wyjaśnienia  kosztów  „wsadu  do  kotła”  i 

innych  elementów  kosztowych,  Zamawiający  powinien  nadal  kontynuować  procedurę 
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, tym razem wyraźnie określając w wezwaniu do wyjaśnienia 
rażąco niskiej ceny te elementy, które Odwołujący będzie zobowiązany podać i udowodnić. 

W  tym  względzie  Izba  podzieliła  stanowisko  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

zaprezentowane  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  1036/19,  gdzie  w  wyroku  z  dnia  25  czerwca 

2019  r.  wyrażono  pogląd,  że  skierowanie  powtórnego  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień 
możliwe jest tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i może dotyczyć wykonawcy, 
który rzetelnie złożył pierwsze wyjaśnienia, np. gdy w świetle złożonych wcześniej wyjaśnień 
pojawiły się u zamawiającego nowe wątpliwości (podobnie wyrok z dnia 27 września 2018 r., 

sygn. akt: KIO 1835/18, wyrok z dnia 14 maja 2019 r., sygn. akt: KIO 776/19, wyrok z dnia 21 

sierpnia  2020  r.,  sygn.  akt:  KIO  1317/20,  wyrok  z  dnia  10  sierpnia  2020  r.,  sygn.  akt:  KIO 

1566/20, KIO 1633/20, wyrok z dnia 23 lutego 2021 r., sygn. akt: KIO 291/21,  wyrok z dnia 

28  kwietnia  2021  r.,  sygn.  akt  KIO  806/21,  wyrok  z  dnia  20  maja  2021  r.,  sygn.  akt  KIO 

888/21, wyrok z dnia 24 czerwca 2021 r. sygn. akt: KIO 1404/21, wyrok z dnia 25 listopada 

2021 r. sygn. akt KIO 3231/21, wyrok z 8 lutego 2022 r., sygn. akt 117/22).  


Konsekwencją  uznania  przez  Izbę  naruszenia  powyższych  przepisów  prawa  jest 

stwierdzenie, że wybór najkorzystniejszej oferty nastąpił w warunkach sprzecznych z treścią 

przepisu art.239 ustawy Pzp. 

W  tym  stanie  rzeczy,  uznając,  iż  powyższe  naruszenia  przepisów  ustawy  miały  i 

mo

gły  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  Izba  na 

podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, postanowiła odwołanie uwzględnić. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  na  podstawie  art.  589 

ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem 
przepisów  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.   w  sprawie 
szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz 

wysoko

ści i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437). 

Mając  powyższe  na  uwadze,  na  zasadzie  art.553  w  związku  z  art.  554  ust.  1  pkt  1 

ustawy Pzp, orzeczono jak w sentencji.  

Przewodniczący:…………………….