KIO 1191/23 Wyrok dnia 15 maja 2023 roku

Sygn. akt: KIO 1191/23 

Wyrok 

z dnia 15 maja 2023 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodnicz

ący:     Katarzyna Poprawa 

Protokolant:   

Aldona Karpińska  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  15  maja 

2023  roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  kwietnia  2023  roku  przez 

Odwołującego:  J.  Z.o  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą: 

Przedsiębiorstwo 

Budowlano 

Montażowe 

"BUDMONT" 

J. 

Z.

ul. Miodowa 8, 87 - 800 

Włocławek w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: 

Gmin

ę Bobrowniki, ul. Nieszawska 10, 87 - 617 Bobrowniki 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert w tym odrzucenie 

oferty złożonej przez wykonawcę U. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą 

w Toruniu ul. Bolesława Chrobrego 151, 87-100 Toruń na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 

w  związku  z  art.  224  ust.  6  oraz  art.  226  ust.  1  pkt  5  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych, 

kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Gminę Bobrowniki i: 

2.1. zalicza  w  poc

zet  kosztów  postępowania  odwoławczego:  kwotę  10  000  zł  00  gr 

(słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego 

t

ytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od Zmawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 14 476 zł 60 gr (słownie: 

czternaście  tysięcy  czterysta  siedemdziesiąt  sześć  złotych  sześćdziesiąt  groszy) 

stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego  poniesione  przez  Odwołującego  

z  tytułu  wpisu  od  odwołania,  kosztów  związanych  z  dojazdem  na  rozprawę, 

wynagrodzenia pełnomocnika, oraz opłaty skarbowej. 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2022  poz.  1710  z  późń.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  – 

w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem 

Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:   ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 1191/23 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Gmina  Bobrowniki  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na 

zadanie  pn.:  „Przebudowa  polegająca  na  termomodernizacji  Przedszkola 

Samorządowego  w  Bobrownikach  na  terenie  działki  175,  obręb  ewidencyjny  Bobrowniki, 

gmina 

Bobrowniki” zwane dalej „Postępowaniem”, Nr postępowania: RGG.ZP.271. 1 .2023. 

Postępowanie  prowadzone  jest  w  trybie  podstawowym  bez  negocjacji,  zgodnie  z  ustawą  

z dnia 11 września 2019 r. - Prawo Zamówień Publicznych  (Dz.U. z 2022 r., poz. 1710 zm. 

,  zwanej  dalej  „ustawą  Pzp”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

zamieszczone  w  Biuletynie  Zamówień  publicznych  Nr  ogłoszenia:  2023/BZP  00123259/01  

z dnia 7 marca 2023 r.  

W  dniu 

28  kwietnia  2023  roku  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zostało 

wniesione  odwołanie  przez  wykonawcę  J.  Z.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod 

firmą: Przedsiębiorstwo Budowlano - Montażowe "BUDMONT" J. Z. ul. Miodowa 8, 87 - 800 

Włocławek  od  niezgodnych  z  prawem  czynności  i  zaniechań  Zamawiającego  polegających 

na: 

1)  dokonaniu wyboru jako najkorzystniejszej oferty U. sp. z o. o. (dalej jako Wykonawca); 

2)   nieprawid

łowym badaniu i ocenie oferty złożonej przez Wykonawcę i uznaniu, że: 

a) oferta nie zawiera ceny ra

żąco niskiej; 

b)  Wykonawca  sprosta

ł  obowiązkowi  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej 

ceny; 

c) oferta jest zgodna z warunkami zam

ówienia; 

3)   zaniechaniu  przez  Zamawiaj

ącego  odrzucenia  oferty  Wykonawcy  pomimo,  że  jego 

oferta  powinna  by

ć  odrzucona,  gdyż  zawiera  rażąco  niską  ceną,  a  Wykonawca  nie 

obali

ł  domniemania  rażąco  niskiej  ceny,  albowiem  złożone  przez  niego  wyjaśnienia 

dotycz

ące  rażąco  niskiej  ceny  są  lakoniczne,  ogólnikowe,  sprzeczne  z  powszechnie 

obowi

ązującymi  przepisami  oraz  nie  zostały  poparte  jakimikolwiek  dowodami,  co 

wi

ęcej  zawarte  w  nich  treści  wprost  wskazują̨  na  okoliczność́  zaoferowania  przez 

Wykonawc

ę  rażąco  niskiej  ceny  oraz  pominięcie  przez  Wykonawcę  istotnych 

element

ów  jakie  powinny  być  wykonane,  co  powoduje,  że  oferta  jest  niezgodna  z 

warunkami zam

ówienia; 

4)   zaniechaniu wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwo

łującego. 

Powyższym czynnościom i zaniechaniom Zamawiającego Odwołujący zarzucił naruszenie: 

1)   art.  224  ust.  6  Pzp  w  zw.  z  art.  226  ust.  1  pkt.  8  Pzp  oraz  art.  224  ust.  1-3,  5  Pzp  

oraz  art.  16  pkt  1  Pzp  oraz  art.  226  ust.  1  pkt  5  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty 

złożonej przez Wykonawcą w sytuacji, gdy: 

a) 

Wykonawca  złożył  nierzetelne,  wybiórcze,  ogólnikowe  i  lakoniczne  wyjaśnienia,  

a  przede  wszystkim  nie  przedstawił  dowodów  uzasadniających  podniesione  przez 

siebie  twierdzenia  w  zakr

esie  ceny,  a  tym  samym  nie  wykazał,  że  jego  oferta  nie 

zawiera rażąco niskiej ceny; 

b) 

Wykonawca  nie  skalkulował  pełnego  zakresu  przedmiotu  zamówienia  i  nie  jest  

on w stanie wykonać przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi 

przez  Zamawiającego,  w  szczególności  z  uwagi  na  konieczność  zapewnienia 

pracownikom  praw  pracowniczych,  uwzględnienia  wynikających  z  SWZ  kosztów 

praco

wniczych,  a  także  wykonania  wszystkich  prac  wyspecyfikowanych  przez 

Zamawiającego; 

c) 

oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę̨  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  
a Wykonawca nie udźwignął ciążącego na nim ciężaru udowodnienia, iż oferta nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  a  tym  samym  oferta  winna  zostać  odrzucona 

Zamawiający tym samym wbrew dyspozycji art. 224 Pzp jedynie formalnie dopełnił 

procedury  wyjaśniającej,  nie  przeprowadzając  pogłębionej  merytorycznej  analizy 

wyjaśnień́  złożonych  przez  Wykonawcę,  mimo  iż  Wykonawca  nie  udźwignął 

spoczywającego  na  nim  ciężaru  dowodu,  a  tym  samym  nie  obalił  domniemania,  

że cena oferty jest rażąco niska. 

(ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia zarzutów wskazanych w pkt 1) art. 16 pkt 1 

Pzp  w  zw.  z  art.  17  ust.  2  Pzp 

poprzez  udzielenie  zamówienia  wykonawcy,  którego 

wybór jest niezgodny z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, a tym samym 

zamawiający  narusza  nakaz  udzielenia  zamówienia  wykonawcy  wybranemu  zgodnie  

z 

przepisami ustawy i narusza jedną z podstawowych zasad udzielania zamówień.  

W zwi

ązku z powyższym Odwołujący wniósł o: 

1)   uwzgl

ędnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

a) uniewa

żnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, 

b) powt

órzenie czynności badania i oceny ofert, 

c) odrzucenie oferty Wykonawcy, 

d) wyboru oferty Odwo

łującego jako najkorzystniejszej, 

2)   zas

ądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwo

ławczego,  w  tym  kosztów  zastępstwa  przez  pełnomocnika  oraz  kosztów  opłaty 

skarbowej  od  pe

łnomocnictwa  w  wysokości  17  zł,  a  także  kosztów  dojazdu  do  KIO 

zgodnie z przedstawionym zestawieniem koszt

ów i załącznikami do niego, 

3)  przeprowadzenie nast

ępujących dowodów: 

a)  zamówienie  2023/ZO/BYD/002315  z  dnia  21.03.2023  –  na  fakt  realnych  cen 

materiałów  budowlanych  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia  i  ich  zaniżeniem 

przez Wykonawcę 

b)  oferta  P.  sp.  z.  o.  o. 

–  na  fakt  realnych  cen  paneli  dachowych  niezbędnych  

do wykonania zamówienia i ich zaniżeniem przez Wykonawcę 

c)  

pismo Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania sp. z o. o. z dnia 14.12.2022 – na 

fakt  realnych  cen  związanych  z  odbiorem  i  utylizacją  materiałów  budowlanych  i  ich 

zaniżeniem przez Wykonawcę 

d)  oferta  Groneko  na  utylizację  papy  -  na  fakt  realnych  cen  związanych  z  odbiorem  

i utylizacją materiałów budowlanych i ich zaniżeniem przez Wykonawcę. 

Odwołujący  wskazał,  że  posiada  interes  we  wniesieniu  odwołania,  ponieważ  jego 

oferta  może  zostać  wybrana  jako  oferta  najkorzystniejsza  w  prowadzonym  przez 

Zamawiającego postępowaniu. 

Z informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej wynika bowiem, że oferta Odwołującego jest 

drugą  ofertą  w  rankingu  ofert.  W  przypadku  odrzucenia  oferty  Wykonawcy  oferta 

Odwołującego  może  zostać  wybrana  jako  najkorzystniejsza.  Jednakże  ze  względu  

na  zaniechania 

Zamawiającego  Odwołujący  utracił  prawo  do  uzyskania  zamówienia,  

co w konsekwencji oznacza 

brak możliwości uzyskania zysku z wykonania przedmiotowego 

zamówienia. 

Mając powyższe na uwadze zasadnym jest uznanie, iż Odwołujący ma interes w uzyskaniu 

zamówienia,  gdyż  może  on  ponieść  szkodę  w  postaci  nieuzyskania  możliwości  realizacji 

zamówienia  publicznego  będącego  przedmiotem  niniejszego  postępowania,  a  co  za  tym 

idzie  uzyskania 

zysku  wkalkulowanego  w  złożoną  ofertę.  Odwołujący  wykazał  zatem,  

że  Zamawiający  dokonał  albo  zaniechał  dokonania  określonej  czynności  wbrew  przepisom 

ustawy,  czego  normalnym 

następstwem  w  okolicznościach  danej  sprawy  jest  poniesienie  

lub możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie. 

Odwołujący przedstawił następujący stan faktyczny sprawy. 

Pismem  z  dnia  27.03.2023  r.  Wykonawca  został  wezwany  przez  Zamawiającego  

do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  W  wezwaniu  zostało  wskazane,  

że Zamawiający oczekuje: 

Udzielenie wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny w szczególności w zakresie: 

1. Zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metod budowy, 

2. Wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, 

usług albo związanych z realizacją robót budowlanych, 

3. Oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez Wykonawcę, 

4. Zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, 

5. Zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach 

dotyczących pomocy publicznej, 

6. Zgodności oferty z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, prawa pracy i 

zabezpieczenia społecznego, 

7. Zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska, 

8. Wypełnienie obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części 

zamówienia podwykonawcy. 

przedłożenia  dowodów  wykazujących  poprawność  wyliczeń  i  mających  wpływ  na 

wysokość zaoferowanej niskiej ceny. 

W  odpowiedzi  na  we

zwanie  Wykonawca  złożył  dwustronicowe  pismo  z  dnia  4 

kwietnia 2023 r., do 

którego nie zostały załączone jakiekolwiek dowody. Nie została również 

podjęta  jakakolwiek  próba  wyjaśnienia  sposobu  wyliczenia  ceny.  Pismo  to  sprowadza  się 

jedynie  

do wskazania, że: 

wpływ na sposób kalkulacji oferty miały nieścisłości względem przedmiaru a projektu – 

jako główny element Wykonawca wskazał to, że w projekcie jest panel na rąbek stojący 

a w przedmiarze jest pokrycie miedziane, 

2)   o

koliczności, które sprzyjają złożeniu korzystnej oferty to spadający popyt na materiały 

budowlane co jednoznacznie przekłada się na dostępność tychże materiałów i silniejszą 

pozycję negocjacyjną, 

3)   j

est wiele nieścisłości i wątpliwości odnośnie inwestycji, które Wykonawca proponuje 

omówić na spotkaniu. 

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  tak  złożone  wyjaśnienia  w  zasadzie  

nie  wyjaśniają  niczego.  Są  ogólnikowe  i  lakoniczne  i  nie  pozwalają  na  jakąkolwiek 

weryfikację poprawności kalkulacji dokonanej przez Wykonawca. Wyjaśnienia złożone przez 

Wykonawca  nie  zostały  przedstawione  w  sposób  wyczerpujący,  nie  czyniły  zadość 

wymaganiom  Zamawiającego  wskazanym  w  treści  wezwania  z  dnia  27  marca  2023  r.,  w 

szczególności  

w  zakresie  przedstawienia  szczegółowych  wyliczeń  oraz  złożenia  dowodów,  a  ich  ocena 

została  przeprowadzona  przez  Zamawiającego  z  uchybieniem  należytej  staranności. 

Złożone  przez  Wykonawca  wyjaśnienia  cechują  się  dużym  stopniem  ogólności,  zawierają 

lakoniczne  stwierdzenia,  często  formułowane  przez  wykonawców  ubiegających  się  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego  w  odpowiedzi  na  wezwanie  zamawiającego,  których 

jednak 

nie można uznać za sprostanie obowiązkowi wynikającemu z art. 224 Pzp (poprzedni 

art. 90 ust. 2 Pzp2004). 

W  wyjaśnieniach  Wykonawca  nie  poruszył  żadnej  z  8  kwestii,  o  które  zapytał  go 

Zamawiający w piśmie z dnia 27 marca 2023 r.  

Z wyjaśnień tych nie wynika: 

jaki czas na wykonanie poszczególnych zadań wchodzących w zakres przedmiotu 

zamówienia przewidział Wykonawca, 

2)  jakie  wynagrodzenie  otrzymują  pracownicy  dedykowani  do  realizacji  zadań  w  ramach 

zamówienia, 

3) jaki będzie koszt wynagrodzeń pracowników niezbędny do wykonania tych zadań, 

4) jaki będzie zysk założony przez Wykonawca z realizacji poszczególnych zadań, 

5) jakie koszty wzięto pod uwagę przy wycenie – w tym zakresie jest tylko lakoniczne 

stwierdzenie o kosztach koniecznych do poniesienia. 

Co ważne – Wykonawca poza ogólnikowymi twierdzeniami nie zawierającymi jakichkolwiek 

obliczeń czy też danych liczbowych nie przedstawił Zamawiającemu jakichkolwiek dowodów. 

W piśmie z dnia 4 kwietnia 2023 r do Wykonawca wskazał: 

„Kwota  naszej  oferty  nie  jest  rażąco  niska,  jeśli  uwzględni  się  nieścisłości  względem 

przedmiar a projekt. Główna rozbieżność to kwestia dachu - w projekcie pokryciem jest panel 

na  rąbek  stojący  natomiast  w  przedmiarze  jest  pokrycie  miedziane.  Jest  ono  co  najmniej 

czterokrotnie droższym sposobem wykonania. Różnica w kosztach realizacji pomiędzy tymi 

materiałami może wynieść nawet 300 tys. zł.” 

Przytaczanie  przez  Wykonawcę  ww.  okoliczności  jako  okoliczności  mającej  wpływ  

na  wysokości  zaoferowanej  ceny  jest  całkowicie  błędne  i  chybione.  Zamawiający  

w  odpowiedziach  do  p

rzetargu  określił  jednoznacznie,  iż  pokrycie  dachu  wykonane  ma 

zostać  z  blachy  na  rąbek  stojący,  nie  zaś  z  blachy  miedzianej.  W  związku  z  powyższym 

powoływanie  się  przez  Wykonawcę  na  ten  fakt,  w  kontekście  jakoby  inni  oferenci  nie 

uwzględnili tego w swoich wycenach jest błędne. Wszyscy oferenci wiedzieli z czego ma być 

wykonane 

pokrycie  dachowe.  Ponadto  nie  jest  prawdą  by  w  przedmiarach  Zamawiającego 

było  uwzględnione  pokrycie  dachowe  miedziane.  Pozycja  nr  30  oraz  nr  31  przedmiaru 

Zamawiającego poniżej: 

Wy

jaśnienia oferenta w kwestii dotyczącej zarówno materiału z jakiego ma zostać wykonane 

pokrycie dachowe jak również w kwestii różnicy w cenach pomiędzy obydwoma rodzajami 

pokryć dachowych są gołosłowne, nie poparte żadnymi dowodami. 

Jednocześnie należy wskazać, że z uwagi na treść złożonych wyjaśnień Zamawiający 

nie 

miał  podstaw  do  tego,  aby  wzywać Wykonawca do  dalszych  uzupełnień  lub  wyjaśnień, 

gdyż stopień ogólnikowości wyjaśnień był tak daleko idący, że dalsze wezwania stanowiłyby 

naruszenie zasady jednokrotnego wzywania wykonawców do złożenia wyjaśnień w zakresie 

rażąco niskiej ceny. 

Błędy  w  przedstawionym  kosztorysie  oraz  brak  ujęcia  w  ofercie  całego  przedmiotu 

zamówienia 

A) 

Uwagi ogólne 

Poza wyjaśnieniami z dnia 04.04.2023 r. Wykonawca przesłał do Zamawiającego dodatkowo 

pismo z dnia 18.04.2023 r. wraz z kosztorysem szczegółowym. Jest to jedyny załącznik. 

Dowodów  wykazujących  prawidłowość  przyjętych  w  kosztorysie  wartości  robót,  materiałów  

lub kosztów nie załączono. 

P

rzesłanie przez Wykonawcę kosztorysu szczegółowego nie tylko nie wyjaśniło wątpliwości  

w 

zakresie rażąco niskiej ceny, lecz wręcz potwierdziło, że oferta wykonawcy skalkulowana 

jest 

wadliwie, gdyż: 

e)  

pomija  elementy,  które  były  wyszczególnione  przez  Zamawiającego,  co  powoduje,  

że oferta jest niezgodna z warunkami zamówienia tj.: 

i.    zaoferowanie  wykonania  pokrycia  dachu  z  blachy  miedzianej  zamiast  z  blachy  

na   

rąbek stojący 

ii. brak uwzględnienia niezbędnych materiałów dekarskich 

iii. 

błędne zaoferowanie ocieplenia styropianem o gr 5 cm, podczas gdy Zamawiający 

wymagał ocieplenia styropianem o gr 15 cm. 

f)  

w kalkulacji przyjmuje inne elementy lub wartości niż wskazane przez 

Zamawiającego, co powoduje, że oferta jest niezgodna z warunkami zamówienia tj.: 

i. inny niż wymagany materiał do izolacji ścian fundamentowych 

g)  

kalkulacja w niektórych miejscach zawiera sprzeczne obliczenia, co wprost wskazuje 

na to, że nie została sporządzona rzetelnie, lecz w sposób mający na celu jej 

dopasowanie 

do wcześniej złożonej przez Wykonawcę oferty np.: 

i. nierealne ceny styropianu 

ii. zaniżone stawki opłat za wysypisko 

iii. rozbieżności w deklarowanym, a wycenionym sposobie wykonania wykopow. 

iv. zaniżona ilość roboczogodzin. 

Wskazane  nieprawidłowości  w  złożonym  przez  Wykonawcę  kosztorysie 

szczegółowym powinny skutkować odrzuceniem oferty z uwagi na to, że jest ona niezgodna 

z  warunkami 

zamówienia.  Stanowisko  to  znajduje  poparcie  w  orzecznictwie  KIO,  w  którym 

wskazuje  się,  że  nie  budzi  wątpliwości,  że  cena  oferty,  w  tym  sposób  jej  budowania,  jest 

"treścią oferty", nie jedynie tzw. formalną, ale tzw. merytoryczną, której dotyczy dyspozycja 

art.  89  ust.  1  pkt  2  Pzp2004  (obecnie  art.  226  ust.  1  pkt  5  Pzp

).  Tym  samym  niezgodność 

wyceny  oferty  ze 

sposobem  wskazanym  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia 

powoduje konsekwencje wskazane w art. 89 ust. 1 pkt 2  Pzp2004 ((obecnie art. 226 ust. 1 

pkt  5  Pzp), 

czyli  konieczność  odrzucenia  tak  sporządzonej  oferty  (wyrok  Krajowej  Izby 

Odwoławczej z dnia 15 stycznia 2021 r., KIO 3324/20).  

B)  Zaoferowanie  wykonania  pokrycia  dachu  z  blachy  miedzianej  zamiast  z  blachy  

na rąbek stojący 

Wykonawca  pomimo  kwestionowania  przedmiar

ów  Zamawiającego  oraz  twierdzeń,  

że wykona on pokrycie dachu z blachy na rąbek stojący tak jak wymagał tego Zamawiający,  

w załączonych przez siebie do wyjaśnieniach do przetargu z dnia 18.04.2023r w pozycjach 

kosztorysowych nr 

30 i nr 31 przedłożonego kosztorysu zakłada, że będzie realizował jednak 

pokrycie  dachu 

z  blachy  miedzianej  oraz  gwoździ  miedzianych.  Wynika  to  wprost  z 

materiałów które ujął w kosztorysie tj. blacha miedziana 0,50 mm, gwoździe miedziane. 

Z  przedłożonego  przez  oferenta  kosztorysu  wynika,  że  zamierza  on  wykonać, 

pomimo  składania  innych  deklaracji,  pokrycie  dachu  z  miedzi,  a  nie  z  blachy  na  rąbek 

stojący,  co  jest  niezgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego,  a  tym  samym  powoduje,  że 

oferta  jest  niezgodna  z  warunkami 

zamówienia.  Nie  można  uznać  tego  za  pomyłkę  ze 

względu  na  fakt,  że  przedłożony  kosztorys  jest  jedynym  dokumentem  złożonym  przez 

Wykonawcę  na  potwierdzenie  prawidłowości  wykonania  zadania  za  zaoferowaną  przez 

niego w ofercie przetargowej cenę.  

C) Brak u

względnienia niezbędnych materiałów dekarskich 

Ww.  pozycjach  kosztorysowych  Wykonawca 

nie  uwzględnia  również  szeregu  innych 

materiałów dekarskich niezbędnych dla prawidłowego wykonania robót, co zaś uwzględnione 

jest w przedmiarach Zamawiającego. 

Wykonawc

a nigdzie w swojej wycenie nie przyjął do realizacji wykonania ław kominiarskich, 

płotków  śniegowych  oraz  wyłazu  dachowego.  Zgodnie  z  zapisem  widniejącym  w  projekcie 

technicznym  na  stronie  nr  10  wykonawca  zobowiązany  jest  do  wykonania  tych  prac, 

niezależnie od tego, iż wymienione są one także przedmiarach robot. 

„3.CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA - STAN PROJEKTOWANY 

3.1.ROBOTY BUDOWLANE - 

ZEWNĘTRZNE: 

PRACE DEKARSKIE 

•  Zdemontować  pokrycie  dachu  z  blachodachówki  wraz  ze  wszystkimi  obróbkami 

blacharskimi oraz 

instalacją odgromową. 

•   Rozebrać  kominy  do  poziomu  pokrycia  dachu  i  wymurować  nowe  z  cegły  pełnej  

w kolorze szaro/stalowym z bocznymi wylotami wentylacyjnymi. 

•   Na kominach  zamontować czapy  kominowe z  betonowej  płyty  o grubości  około 8 cm  

i 

wystającej  poza  obrys  głowicy  komina  od  5  do  8  cm  z  każdej  strony  z  kapinosami  

po obwodzie. 

•   Usunąć stare łaty drewniane, do których przykręcona były blachodachówka. 

•   Zamontować nowy ruszt pod pokrycie z blachy panelowej, mocując do deskowanego 

dachu 

drewniane kontrłaty, na których rozpiąć warstwę wstępnego krycia z membrany 

dachowej i prostopadle przytwierdzić łaty w rozstawie dla paneli dachowych, ustalonej 

przez producenta. 

•   Zamontować nowe pokrycie dachu z paneli dachowych na rąbek stojący w kolorze 

grafitowym. 

•   Zamontować  nowe  obróbki  blacharskie  kominów,  murków  ogniowych  pasów 

nadrynnowych, podrynnowych gzymsów, rynny i rury spustowe z blachy ocynkowanej, 

powlekanej w kolorze pokrycia dachu oraz płotki przeciwśniegowe. 

•   Zamontować nową instalację odgromową na dachu. 

•   W pomieszczeniu nr 36 zamontować dwa okna połaciowe o wymiarach 70X110. 

•   Zamontować zgodnie z projektem wyłaz dachowy wraz z ławą kominiarską. 

Wykonawca  w  kosztorysie  w  pozycji  nr  30  wycenił  materiał  potrzebny  do  realizacji  1  m2 

pokrycia 

dachowego  na  kwotę  jednostkową  netto  57,78,-  zł./  na  m2.  Mnożąc  ilość  m2  

z  omawianej  pozycji 

przez  kwotę  jednostkową  m2  daje  to  sumę  13  814,04,-  zł.  (239,08m2  

x 57,78,- 

zł. = 13 814,04,- zł.). 

Analogiczna  sytuacja  dotyczy  pozycji  kosztorysowej  nr  31 

w  której  materiał  do  realizacji 

pokrycia dachowego w

ynosi także 13 814,04,- zł. (239,08m2 x 57,78,- zł. = 13 814,04,- zł.). 

Oznacza  to,  że  Wykonawca  na  materiał  niezbędny  do  realizację  ułożenia  pokrycia 

dachowego 

wraz  z  niezbędnymi  akcesoriami  przeznaczył  jedynie  kwotę  w  wysokości  27 

zł.  Kwota  ta  nie  pokryje  w  żaden  sposób  zakupu  materiałów  dekarskich 

niezbędnych do prawidłowej realizacji zadania. W załączeniu przesyłamy wycenę materiałów 

dekarskich  do 

niniejszego  postępowania  przetargowego,  gdzie  kwota  jest  zdecydowanie 

wyższa  niż  ta  którą  zaoferował  U.  Sp.  z  o.o.  w  kosztorysie.  Wykonawca  nie  przedstawił 

żadnych dowodów, z których wynika, że może nabyć materiały po cenach jakie deklaruje w 

kosztorysie, a które to ceny zdecydowanie odbiegają od cen rynkowych. 

Wykonawca  sam  myli  się  w  swoich  wyjaśnieniach  -  przykładowo  na  ostatniej  stronie 

odpowiedzi  z  dnia  18.04.2023  r.  w  której  przedstawił  wyliczenia  dotyczące  szacowanych 

przez 

siebie  kosztów  wykonania  inwestycji  koszt  materiałów  wycenił  na  80,-  zł/m2  czyli  na 

łączną kwotę 38 252,80,- zł. (239,08m2 x 2 strony dachu = 478,16 m2 x 80,- zł. = 38 252,80,- 

zł.), podczas, gdy jak wynika z powyższej części w pozycjach 30 i 31 kosztorysu wylicza ten 

koszt 

na 27 628,08 zł. 

Poniżej wskazuję, na pozycje przedmiaru Zamawiającego nr 30 i nr 31 uwzględniające 

zarówno  wykonanie  dachu  z  blachy  na  rąbek  stojący  jak  również  ujmujące  materiały 

dekarskie 

niezbędne  podczas  realizacji  prac,  których  Wykonawca  nie  ujął  w  swojej  ofercie 

przetargowej. 

Zamawiający montaż wyłazu dachowego opisał zarówno w projekcie technicznym na stronie 

nr 

10  jak  i  w  przekazanych  przedmiarach  robót.  Zamawiający  w  pozycji  29  przyjął  obmiar  

w  ilości  3  sztuk.  Wymieniona  ilość  rozbita  jest  na  2  elementy,  tj.  osadzenie  2  sztuk  okien  

i 1 sztuki 

wyłazu. Wykonawca zaś w pozycji 29 załączonego przez siebie kosztorysu przyjął 

jedynie 

montaż  2  sztuk okien  natomiast  nigdzie nie uwzględnił  konieczności  zamontowania 

wyłazu  dachowego,  co  również  powoduje,  że  oferta  jest  niezgodna  z  warunkami 

zamówienia. 

Poniżej pozycja nr 29 przedmiaru robót załączonego przez Zamawiającego uwzględniająca 

konieczność zamontowania wyłazu dachowego. 

Poniżej pozycja nr 29 kosztorysu Wykonawcy nie uwzględniająca zamontowania wyłazu 

dac

howego, a jedynie uwzględniająca montaż 2 sztuk okien połaciowych. 

D) Błędne zaoferowanie ocieplenia styropianem o gr 5 cm, podczas gdy Zamawiający 

wymagał ocieplenia styropianem o gr 15 cm. 

Z 

kosztorysu  złożonego przez  Wykonawcę wynika,  iż  chce  on  ocieplić  budynek  niezgodnie  

z  wymaganiami  Zamawiającego  styropianem  gr.  5  cm,  czyli  niezgodnie  z  wymaganiami 

Zamawiającego.  Zamawiający  w  SWZ  oraz  załącznikach  określił,  iż  ściany  zewnętrznych 

kondygnacji  nadziemnych  z  użyciem  ocieplone  mają  zostać  styropianem  o  gr.  15cm. 

Opisane jest  to  zarówno  na  stronie  nr  11  projektu  technicznego  jak  i  ujęte  w  pozycji  nr  68 

przedmiaru robót. 

„3.2. POZOSTAŁE PRACE BUDOWLANE I TERMOMODERNIZACJA. 

• Rozebrać izolację termiczną ściany frontowej od ul. Kościelnej do głębokości strefy 

przemarzania wraz z cokołem z płytek elewacyjnych. 

• Rozebrać opaskę betonową na poziomie gruntu wzdłuż ściany szczytowej od strony 

wjazdu oraz od narożnika budynku do schodów od strony zaplecza. 

•  Odkopać  ściany  fundamentowe  po  obwodzie  budynków  do  głębokości  strefy 

przemarzania  po  uprzednim  rozebraniu  nawierzchni  utwardzonej  chodnika  od  strony  ul. 

Kościelnej. 

•  Wykopy  oraz  izolację  termiczną  ścian  fundamentowych  od  strony  zaplecza  wykonywać 

odcinkami  na  długości  2,00  m,  po  czym  wykonać  zasypanie  wykopów  z  jednoczesnym 

mechanicznym zagęszczaniem. 

• Wykonać  termoizolację  ścian  fundamentowych  do  głębokości  strefy  przemarzania  

z 

użyciem  styropianu  grafitowego EPS  040  gr. 12  cm, zabezpieczonego na  powierzchni 

stykającej się z gruntem warstwą bazową z podwójnej siatki z włókna szklanego i zaprawy 

oraz folią kubełkową. 

• Cokół budynku ponad gruntem wykończyć płytki klinkierowe 240 x 60 x 10 mm. 

• Fragment  ściany  oporowej  od  strony  zaplecza  między  schodami  a  kotłownią zaizolować 

termicznie jak cokół budynku i obłożyć płytkami klinkierowymi 240 x 60 x 10 mm. 

• Płytki  przykleić  elastyczną,  mrozoodporną  zaprawą  klejową  i  wykończyć  elastyczną 

zaprawą do spoinowania klinkieru szerokości 8 - 9 mm. 

•  Po  wykonaniu  izolacji  termicznej  ścian  fundamentowych,  wykopy  zasypać  z 

jednoczesnym  zagęszczaniem  mechanicznym  i  odtworzyć  nawierzchnie  rozebranego 

chodnika 

w ul. Kościelnej. 

• Schody zewnętrzne od strony zaplecza rozebrać i wykonać nowe z podestem i zejściami 

na trzy strony z kostk

i brukowej grub. 6 cm zamkniętej obrzeżem chodnikowym 8x30 cm. 

• Wzdłuż ściany szczytowej od strony wjazdu i zaplecza wykonać opaskę z kostki betonowe 

grubości  6  cm  na  podsypce  cementowo  -  piaskowej  na  szerokość  60  cm,  zamkniętą 

obrzeżem chodnikowym 8x30 cm. 

• Naprawić i uzupełnić tynki na elewacji budynków (ok. 30% całkowitej powierzchni). 

• Skuć węgarki i tynk w nadprożach, aby zapewnić ocieplenie ościeży otworów okiennych  

i  drzwiowych  po  obwodzie,  styropianem  grub.  min.  5  cm  /dot.  wszystkich  okien  i  drzwi 

zewnętrznych budynku. 

• Na okres robót zdemontować oprawy oświetlenia zewnętrznego budynku oraz monitoring, 

po czym 

ponownie je zamontować. 

• Zabezpieczyć  i  przesunąć  jednostki  zewnętrzne  klimatyzatorów  na  konstrukcjach 

wsporczych o grubość projektowanego ocieplenia. 

• Wykonać  termoizolację  ścian  zewnętrznych  kondygnacji  nadziemnych  z  użyciem 

styropianu grafitowego EPS 

040 gr. 15 cm wraz z ociepleniem ościeży okien i drzwi. 

•  Nad  wszystkimi  drzwiami  wejściowymi  do  budynku  zamontować  zadaszenia  z 

poliwęglanu. 

• Pod  oknami  zamontować  nowe  parapety  zewnętrzne  z  blachy  stalowej  powlekanej  

w kolorze grafitowym. 

• Gzyms  od  strony  zaplecza  między  II  i  III  kondygnacją  zabezpieczyć  od  góry  obróbką 

blacharską. 

• Drabinę  stalową  przy  kominie  po  likwidacji  ognisk  korozji  zabezpieczyć  podkładem 

gruntującym i pomalować szybkoschnącą emalią poliuretanową lub podobną. 

• Pionową  instalację  odgromową  zamontować  w  rurkach  osłonowych  w  warstwie 

ocieplającej. 

• Część  naziemną  instalacji  odgromowej  z  podziemną  połączyć  przy  pomocy  złącz 

kontrolnych w puszkach uziomowych i wykonać pomiary ochronne. 

• Pomalować elewacje zgodnie z kolorystyką.” 

W  pozycji  kosztorysowej  nr  68  pomimo  tego,  że  w  opisie  zarówno  pozycji  kosztorysowej  

jak  i 

materiału dla zmylenia widnieje opis  styropian  gr.  15cm to Wykonawca chce  wykonać 

ocieplenie 

styropianem  gr.  5  cm  o  czym  świadczy  przyjęta  przez  oferenta  norma  materiału 

niezbędnego  do  wykonania,  która  wynosi  0,05275  m3  styropianu  na  wykonanie  1  m2 

ocieple

nia  ścian.  Prawidłowa  norma  przy  realizacji  ocieplenia  styropianem  gr.15  cm  winna 

wynosić  tak  jak  przyjął  to  prawidłowo  w  swoich  przedmiarach  Zamawiający  0,155  m3 

styropianu na ocieplenie 1 m2 ścian. 

Powyższe odstępstwo Wykonawcy  od  wymagań Zamawiającego  powoduje,  że  łączna  ilość 

styropianu  przyjęta  w  kosztorysie  przez  oferenta  wynosi  40,563  m3  styropianu  zaś  winna 

wynosić 119,189 m3. 

E) Nierealne ceny styropianu 

Wykonawca przyjął w swojej wycenie nierealną ceną zakupu styropianu w kwocie 30,- zł. za 

m3. Cena ta 

nie została wykazana jakimikolwiek dowodami. 

Co ważne – wyjaśniania Wykonawcy zawierają w tym zakresie daleko idące rozbieżności. 

Wykonawca  w  pozycji  kosz

torysowej  nr  70  oraz  w  pozycji  kosztorysowej  nr  104  przyjął 

wycenę styropianu na poziomie 250,- zł. za m3. 

Oferent przyjął zatem mniejszą ilość styropianu aż o 78,626 m3, a także zaniżył cenę 

jednostkową zakupu m3 styropianu o 220,- zł. 

Przy prawidłowym wyliczeniu wyglądało to by tak: 

119,189 m3 x 250,- 

zł. = 29 797,25,- zł. Tak wygląda prawidłowe wyliczenie 

40,563 m3 x 30,- 

zł. = 1 216,89,- zł. Wyliczenie zaniżone przez Wykonawcę. 

Powyższe dało zaniżenie przez oferenta przedmiotowej pozycji kosztorysowej nr 68 

tylko w pozycji materiałowej styropianu o kwotę 28 580,36,- złotych. 

zł. – 1 216,89,- zł. = 28 580,36,- złotych.) 

Trzeba także mieć na uwadze, że nie ma żadnej możliwości by zakupić styropian w podanej 

przez  oferenta  cenie.  Nie  udowodn

ił  on  tego  załączając  jakiekolwiek  dowody  oraz  nie 

wskazał, że może ma taki styropian na stanie magazynowym (nawet gdyby, to musiałby go 

wbudować w cenie zaniżonej do cen rynkowych jakieś 6 lub 7 krotnie). 

Poniżej  pozycja  kosztorysowa  nr  68  kosztorysu  przedłożonego  przez  oferenta 

uwzględniająca  zastosowanie  podczas  dociepleniowych  styropianu  o  gr.  5cm  pomimo 

zastosowania mylącego opisu, że docieplenie wykonywane będzie przy użyciu styropianu gr. 

15 cm. 

F) Zaniżone stawki opłat za wysypisko. 

W  kosztorysie 

sowim  oferent  w  pozycjach  kosztorysowych  dotyczące  opłat  na  wysypisku  

za 

przyjęcie  odpadów  zadeklarował  zdecydowanie  zaniżone  stawki.  Opłaty  za  utylizację 

odpadów są znacznie wyższe. Są to pozycje kosztorysowe od pozycji nr 82 do pozycji nr 87: 

• Poz. nr 82: przyjęta przez oferenta cena 10,- zł.za tonę (kora i drewno) 

• Poz. nr 83: przyjęta przez oferenta cena 10,- zł.za tonę (odpady metalowe) 

• Poz. nr 84: przyjęta przez oferenta cena 30,- zł.za tonę (gruz ceglany) 

• Poz. nr 85: przyjęta przez oferenta cena 100,- zł.za tonę (gruz zmieszany) 

• Poz. nr 86: przyjęta przez oferenta cena 20,- zł.za tonę (inne budowlane) 

• Poz. nr 87: przyjęta przez oferenta cena 300,- zł.za tonę (papa) 

W załączeniu Odwołujący przedstawia  ceny z wysypiska w Toruniu: 

Ad/ do poz. nr 82: 750,- 

zł. za tonę 

Ad/ do poz. nr 83: nie mam ceny,- 

zł. za tonę 

Ad/ do poz. nr 84: 50,- 

zł. za tonę 

Ad/ do poz. nr 85: 500,- 

zł. za tonę 

Ad/ do poz. nr 86: 50,- 

zł. za tonę 

Ad/ do poz. nr 87: 700,- 

zł. za tonę (Włocławek Groneko) 

Wykonawca  w  zamieszczonej  na  ostatniej  stronie  odpowiedzi  z  dnia  18  kwietnia  2023r  w 

której  przedstawił  wyliczenia  dotyczące  szacowanych  przez  siebie  kosztów  wykonania 

inwestycji 

koszt  utylizacji  odpadów  wycenił  na  20  0000,-  zł.  natomiast  w  przedłożonym 

kosztorysie  zsumow

ane  koszty  opłat  na  wysypisku  wynoszą  3  314,87,-  zł.  Oznacza  to,  że 

Wykonawca 

zutylizować  będzie  musiał  odpady  budowlane  ponosząc  straty.  Oferent  sam 

sobie  przeczy 

podając  dwie  różne  wartości  w  kosztorysie  i  w  tabeli  z  szacowanymi  przez 

siebie kosztami wykonania budowy. 

G) Rozbieżności w deklarowanym a wycenionym sposobie wykonania wykopów. 

Oferent  w  pi

śmie  z  dnia  18.04.2023r  twierdzi,  iż  wykonanie  wykopów  będzie  odbywało  się 

przy pomocy sprz

ętu mechanicznego, a nie w sposób ręczny tak jak przewiduje to przedmiar 

robot za

łączony przez Zamawiającego. Jednak oferent przy kalkulacji przedmiotowych robot  

w  pozycji  kosztorysowej  nr  100  pos

ługuje  się  tą  samą  normą  co  Zamawiający,  pomimo  

jej kwestionowania. 

Pomimo  twierdzenia,  iż  prace  te  będzie  wykonywał  przy  użyciu  sprzętu  to  jednak  w 

nakładach nie wykazuje on żadnego sprzętu do wykonania przedmiotowych prac. 

Bior

ąc  powyższe  pod  uwagę  Wykonawca  uwzględnia  w  swoim  kosztorysie  

tak jak Zamawiaj

ący ręczne wykonanie wykopów z tym zastrzeżeniem, iż zmienia on nakłady 

robocizny  i  przyjmuje, 

że  wykonanie  m3  wykopu  zajmie  mu  nie  4,2  r-g  na  m3  wykopu  

tak jak przewiduje to norma lecz 1 r-g na m3 wykopu. 

Po  pierwsze  Wykonawca  sam  sobie  przeczy,  bo  twierdzi, 

że  nie  będzie  prac  tych 

wykonywa

ł ręcznie lecz sprzętem, ale w celu zaniżenia wyceny zmienia nakłady robocizny. 

Zabieg  ten  ma  obni

żyć  cenę  jednostkową  wykonania  m3  wykopu,  jednak  nawet  gdyby 

przyj

ąć, że jest to prawidłowe czemu wyraźnie trzeba zaprzeczyć to i tak cena wykonania m3 

wykopu przy 

przyjętej przez oferenta stawce do kosztorysowania wynosiłaby 30,- złotych za 

wykonanie 

1 m3 wykopu co jest ceną niższą niż ta podana przez oferenta w piśmie z dnia 

18.04.2023 r 

w którą oferent określił na 40,- zł. za m3. 

„Wykopy  pod  docieplenie  ścian  fundamentowych  -  przyjęta  podstawa  dotyczy  ręcznego 

wykopania  co  przekłada  się  na  koszt  jednostkowy  120  zł  /  m3.  Cena  rynkowa  wykopu  

przy użyciu sprzętu budowlanego przy obiekcie to koszt ok 40 zł /m3. Dodatkowo zostało 

założone zabezpieczenie wykopu które przy takiej głębokości jest zbędne przy właściwym 

wyprofilowaniu skarpy.” 

Trzeba jednak zauważyć, że oferent na poparcie poprawności swoich twierdzeń nie załącza 

do 

odpowiedzi żadnych dowodów. 

W pozycji 

kosztorysowa nr 101 Wykonawca przyjął obmiar 0. 

H) Inny niż wymagany materiał do izolacji ścian fundamentowych 

W  pozycji  kosztorysowa  nr  110  oferent  przyjął  w  nakładach  do  izolacji  ścian 

fundamentowych 

inny  materiał  niż  wymagany  przez  Zamawiającego  opisany  zarówno  na 

stronie  nr  10  projektu 

technicznego jak w załączonych przez Zamawiającego przedmiarach 

robot. 

„3.2. POZOSTAŁE PRACE BUDOWLANE I TERMOMODERNIZACJA. 
 

• Rozebrać  izolację  termiczną  ściany  frontowej  od  ul.  Kościelnej  do  głębokości  strefy 

przemarzania wraz z cokołem z płytek elewacyjnych. 

•  Rozebrać  opaskę  betonową  na  poziomie  gruntu  wzdłuż  ściany  szczytowej  od  stron 

wjazdu oraz od narożnika budynku do schodów od strony zaplecza. 

•  Odkopać  ściany  fundamentowe  po  obwodzie  budynków  do  głębokości  strefy 

przemarzania  po  uprzednim  rozebraniu  nawierzchni  utwardzonej  chodnika  od  strony  ul. 

Kościelnej. 

•  Wykopy  oraz  izolację  termiczną  ścian  fundamentowych  od  strony  zaplecza  wykonywać 

odcinkami na długości 2,00 m, po czym wykonać zasypanie wykopów z jednoczesnym 

mechanicznym zagęszczaniem. 

• Wykonać  termoizolację  ścian  fundamentowych  do  głębokości  strefy  przemarzania  

z 

użyciem styropianu grafitowego EPS 040 gr. 12 cm, zabezpieczonego na powierzchni 

stykającej się z gruntem warstwą bazową z podwójnej siatki z włókna szklanego i zaprawy 

oraz folią kubełkową. 

• Cokół budynku ponad gruntem wykończyć płytki klinkierowe 240 x 60 x 10 mm. 

• Fragment ściany oporowej od strony zaplecza między schodami a kotłownią zaizolować 

termicznie jak 

cokół budynku i obłożyć płytkami klinkierowymi 240 x 60 x 10 mm. 

•  Płytki  przykleić  elastyczną,  mrozoodporną  zaprawą  klejową  i  wykończyć  elastyczną 

zaprawą do spoinowania klinkieru szerokości 8 - 9 mm. 

•  Po  wykonaniu  izolacji  termicznej  ścian  fundamentowych,  wykopy  zasypać  z 

jednoczesnym  zagęszczaniem  mechanicznym  i  odtworzyć  nawierzchnie  rozebranego 

chodnika 

w ul. Kościelnej. 

• Schody zewnętrzne od strony zaplecza rozebrać i wykonać nowe z podestem i zejściami 

  na trzy strony z kostki brukowej grub. 6 cm za

mkniętej obrzeżem chodnikowym 8x30 cm.” 

W materiałach winna być zatem folia kubełkowa, a oferent przyjął Maty ICODREN 10 Szybki 

Drenaż SBS pomimo po raz kolejny zastosowania mylnego opisu w kosztorysie. 

W  pozycji  kosztorysowa  nr  111  oferent  nie 

przyjął  w  nakładach  materiałowych  dostawy 

piasku 

na ochronę izolacji czego wymagał Zamawiający, a sam oferent uwzględnił to jedynie 

w opisie, 

ale nie uwzględnił w nakładach materiałowych. 

I) 

Zaniżona ilość roboczogodzin 

Ponadto  po  zsumowaniu  z  kosztorysu  Wykonawcy  roboczogodzin  przewidzianych  

na  realizację  zadania  wynika,  że  pomimo  przedstawienia  przez  siebie  kosztorysu  

na  wykonanie  przedmiotowych  prac  zgodnego  z  normami  przewidzianymi  przez 

Zamawiającego  to  ingerował  on  bardzo  mocno  w  nakłady  robocizny  w  poszczególnych 

pozycjach kosztorysowych. 

Daje  to  początkowe  złudne  wrażenie,  że  Wykonawca  wykonał  wycenę  w  sposób 

prawidłowych  zgodnie  z  przedmiarem  robót  załączonym  do  SWZ  przez  Zamawiającego  co 

podkreśla w swoim piśmie z dnia 18.04.2023r. Po bliższej analizie stwierdzić należy, że jest 

to  jednak  wrażenie  bardzo  mylne.  Oferent  w  ten  sposób  doprowadził  do  sytuacji,  iż  z 

początkowej  ilości  roboczogodzin  potrzebnej  dla  prawidłowego  zrealizowania  inwestycji 

wynoszącej  według  Zamawiającego  12  378,19  roboczogodzin  (suma  z  nakładów 

Zamawiającego)  w  swoim  kosztorysie  przewidział  na  wykonanie  zadania  jedynie  7  088,07 

roboczogodzin. 

Jest to bardzo duża dysproporcja, gdyż oferent zaniżając nakłady robocizny poszczególnych 

pozycji  kosztorysowych  według  tylko  sobie  znanego  klucza  przyjął,  iż  zrealizuje  zadanie  

w  57,26%  ilości  czasu  pracy  jakie  wyliczył  Zamawiający  do  prawidłowego  wykonania 

zadania. 

Gdyby  oferent,  nie  zmieniał  nakładów  robocizny  przewidzianych  na  wykonanie  zadania,  

to  ilość  roboczogodzin  wynikająca  z  kosztorysu  winna  wynosić  12  378,19  roboczogodzin. 

Wtedy  jednak  okazałoby  się,  że  stawka  roboczogodziny  u  oferenta  wynosi  17,18,-  złotego  

i  jest  ona  niższa  niż  minimalne  obowiązujące  wynagrodzenie  za  pracę.  Dlatego  oferent 

dopasować  musiał  kosztorys  do  zaoferowanej  przez  siebie  ceny  zmieniając  w  sposób 

nieuprawniony nakłady w normach kosztorysowych.  

Nie  jest  dopusz

czalne  sytuacja,  w  której  Wykonawca  dowolnie  zmienia  nakłady  robocizny  

w 

katalogach norm, które wykonane zostały zgodnie z polskimi normami, tak by dopasować 

kosztorys do zaoferowanej przez siebie w przetargu kwoty, co ma miejsce w tym przypadku. 

Działanie takie powoduje bowiem, że oferta jest niezgodna z warunkami zamówienia i staje 

się nieporównywalna z innymi ofertami. 

Wykonawca  oprócz  kosztorysu,  w  którym  drastycznie  pozamieniał  nakłady  robocizny,  

nie 

przedstawił  w  odpowiedzi  żadnych  dowodów  mogących  potwierdzić,  iż  zaoferowana 

przez  niego 

cena  jest  ceną  wiarygodną,  za  którą  jest  w  stanie  zrealizować  zamówienie  w 

sposób  wymagany  przez  Zamawiającego,  zgodny  z  SWZ  nie  ponosząc  przy  tym  straty 

finansowej. 

Wykonawca w przesłanym kosztorysie do Zamawiającego dokonał ingerencji w 

Katalogi 

Nakładów  Rzeczowych  poprzez  zmianę  normy  nakładów  rzeczowych  czynników 

produkcji. 

Zmienianie  katalogów  norm  są  niezgodne  z  zasadami  ogólnymi  i  szczegółowymi,  w 

pozycjach 

tych w których dokonano zaniżeń nakładów czynników produkcji brak jest dopisku 

„analiza  indywidualna”.  Takie  postępowanie  jest  niedopuszczalne  i  zupełnie  wypacza  ideę 

stosowania 

katalogów nakładów rzeczowych. 

Powyższe  powoduje  to,  że  Wykonawca  nie  tylko  nie  jest  w  stanie  wykonać  zamówienia 

zgodnie  z  SWZ  oraz 

odpowiedziami  Zamawiającego  udzielonymi  do  przedmiotowego 

postępowania  przetargowego,  ale  też  nie  ma  zamiaru  wykonać  zamówienia  zgodnie  

z nim 

co jednoznacznie wynika z przedłożonego kosztorysu. 

J) Pozostałe błędy 

Ponadto  poz

a  gołosłownymi  twierdzeniami  oferent  nie  przedstawił  żaden  dowodów  

na 

potwierdzenie przytoczonych w wyjaśnieniach twierdzeń dotyczących cen jednostkowych 

składających się na wyliczoną przez siebie wartość, np. nie wiadomo skąd bierze się podana  

przez  oferenta  cena  110-

120  zł.  za  wykonanie  docieplenia  (wraz  z  rusztowaniem).  

Nie 

przedstawiono  sposobu  jej  wyliczenia  (szczególnie  że  nie  może  być  to  jak  pisze 

Wykonawca 

koszt  wykonania  docieplenia,  a  prawdopodobnie  jedynie  robocizny).  Sposób  

jej wyliczenia nie 

poparty został żadnymi dowodami. 

Wykonawca  opisuje,  że  posiada  własne  rusztowania  –  twierdzenia  nie  poparte  żadnymi 

dowodami.  Może  będzie  musiał  ponosić  koszt  ich  wynajmu,  a  tylko  twierdzi,  że  je  ma.  

Oferent zmienia nakłady robocizny w większości pozycji kosztorysowych według sobie tylko 

znanej  zasady,  ponadto  pozycje  kosztorysowe  nie  zawierają  materiałów  niezbędnych  

dla 

prawidłowego  wykonania  zadania.  Można  mieć  wrażenie,  że  oferent  robi  to  w  taki 

sposób,  by  dopasować  kosztorys,  a  w  szczególności  jego  wartość  końcową  do  złożonej 

oferty przetargowej. 

Kosztorys co przyznaje sam oferent wykonywany był przez niego dopiero po złożeniu oferty 

przetargowej. Oferent odwrócił kolejność dokonywania jakiejkolwiek rzetelnej wyceny robót. 

Najpierw  w

inien  on  sporządzić  rzetelny  kosztorys  uwzględniający  zakres  robót  objęty 

zamówieniem. 

W  tym  przypadku  oferent  najpierw  złożył  ofertę  przetargową,  a  po  otwarciu  ofert  kiedy 

okazało  się,  że  cena  którą  zaproponował  jest  rażąco  niska,  nie  tylko  w  stosunku  do 

szacunkowej  wartości  zamówienia  ale  także  w  porównaniu  do  ofert  złożonych  przez 

pozostałych  oferentów  (cena  w  ofercie  Wykonawcy  odstaje  zdecydowanie  od  cen 

zaproponowanych przez pozostałych oferentów) na wezwanie Zamawiającego wykonuje on 

kosztorys  na  pierwszy  rzut  oka  na 

podstawie  przedmiarów,  w  tym  poszczególnych  norm 

kosztorysowych  załączonych  przez  Zamawiającego  (do  których  miał  zastrzeżenia),  a  kiedy 

okazuje się że nie ma możliwości wykonania kosztorysu w sposób rzetelny tak by uzyskać w 

nim  zaoferowa

ną  w  przetargu  cenę  oferent  dokonuje  desperackich  zmian  w  nakładach 

robocizny  prawie  we  wszystkich  pozycjach 

kosztorysowych  zaniżając  te  nakłady  po  to  by 

uzyskać na końcu oczekiwaną wartość tożsamą z wartością złożonej oferty. 

Reasumując zasadne jest uznanie, że Zamawiający wbrew dyspozycji art. 224 Pzp jedynie 

formalnie  dopełnił  procedury  wyjaśniającej,  nie  przeprowadzając  pogłębionej  merytorycznej 

analizy 

wyjaśnień́  złożonych  przez  Wykonawca,  mimo  iż  Wykonawca  nie  udźwignął 

spoczywającego  na  nim  ciężaru  dowodu,  a  tym  samym  nie  obalił  domniemania,  że  cena 

oferty jest rażąco niska.  
Należy zatem stwierdzić, że niniejsze odwołanie jest w pełni uzasadnione, w związku z czym 

Odwołujący wnosi jak na wstępie. 

Pismem  z  dnia  11  maja  2023  roku 

Zamawiający  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,  w 

k

tórej  wniósł  o  oddalenie  odwołania  w  całości  i  obciążenie  Odwołującego  kosztami 

postępowania  odwoławczego.  Zamawiający  wyjaśnił,  że  w  toku  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia publicznego wezwał wykonawcę U. Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu do złożenia 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Zamawiający  wziął  jednak  pod  uwagę,  że  ww.  wykonawca 

posiada  pozycję  na  rynku  i  wieloletnie  doświadczenie,  a  przedstawiając  ofertę  cenową 

musiał brać pod uwagę całość kosztów niezbędnych do wykonania zamówienia. Wykonawca 

złożył  wyjaśnienia  ceny  ustosunkowując  się  do  każdego  zapytania  dotyczącego  rażąco 

niskiej ceny

, a Zamawiający uznał je za wystarczające, aby Wykonawca mógł brać udział w 

dalszej  części  postępowania.  Wykonawca  w  sposób  należyty  i  dostateczny  wyjaśnił,  że 

posiada  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  w  zaoferowanej  przez  siebie  cenie, 

przedstawiając kosztorys materiałów oraz robocizny do wykonania przedmiotu zamówienia. 

Zamawiaj

ący  wybrał  ofertę  ww.  Wykonawcy  działając  w  myśl  art.  44  ust.  3  pkt  1  ustawy  z 

dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1634).  

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron,  na  podstawie  zgromadzonego  

w  sprawie  materiału  dowodowego  oraz  oświadczeń  i  stanowisk  złożonych  ustnie  

do protokołu, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła co następuje: 

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp. 

Izba  ustaliła,  że  Odwołujący  przekazał  w  ustawowym  terminie  kopię  odwołania 

Zamawiającemu.    Izba  uznała,  że  Odwołujący  wykazał  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  

oraz  możliwość  poniesienia  szkody  w  związku  z  ewentualnym  naruszeniem  przez 

Zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp,  czym  wypełnił  materialnoprawne  przesłanki 

dopuszczalności  odwołania,  o których  mowa  w art.    505  ust.  1  ustawy Pzp.  Zgodnie z  tym 

przepisem  środki  ochrony  prawnej  określone  w  niniejszym  dziale  przysługują  wykonawcy, 

uczestnikowi  konkursu,  a  t

akże  innemu  podmiotowi,  jeżeli  ma  lub miał  interes  w  uzyskaniu 

danego  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.  

Izba ustaliła i zważyła: 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie  materiał dowodowy, poczynione ustalenia 

faktyczne  oraz  orzekając  w  granicach  zarzutów  zawartych  w  odwołaniu,  Izba  stwierdziła  

że odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba  wskazuje,  że  rozpoznając  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu  ocenia  czynności 

podjęte  przez  Zamawiającego,  odpowiadając  na  pytanie  czy  Zamawiający  poprzez 

wykonanie  konkretnych  czynności  w  postępowaniu,  lub  poprzez  zaniechanie  czynności,  do 

których  wykonania  był  zobowiązany  na  podstawie  ustawy,  naruszył  przepisy  prawa 

zamówień  publicznych.  W  analizowanym  stanie  faktycznym  w  ocenie  Izby,  Zamawiający 

naruszył przepisy prawa zamówień publicznych w zakresie podnoszonym w odwołaniu. 

Izba za zas

adny uznała zarzut  naruszenia art. 224 ust. 6 Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 

pkt. 8 Pzp oraz art. 224 ust. 1-3, 5 Pzp oraz art. 16 pkt 1 Pzp oraz art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp 

poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

złożonej przez Wykonawcę U. Sp. z o.o. 

Przywołując  treść  przepisów  ustawy  Pzp,  których  naruszenie  zarzucił  Odwołujący,  Izba 

wskazuje,  iż  zgodnie  z  art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp  odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską 

ceną lub  kosztem,  podlega  oferta wykonawcy,  który  nie udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym 

terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie 

ceny lub kosztu. 

Zgodnie  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp 

Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  zawiera 

rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie z art. 224 ust. 1-3 i 5 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  

co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi  

w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda 

od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów  w  zakresie  wyliczenia  ceny  lub 

kosztu, lub ich istotnych części składowych. 

2. W przyp

adku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% 

od: 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych 

ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający 

zwraca 

się  o  udzielenie  wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność 

wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;  

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

1)  zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  

do 

ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października  2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.U.  z  2020  r.  poz. 

2207)  lub  przep

isów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest 

realizowane 

zamówienie;  

5)    zgodności  z  prawem  w  rozumieniu  przepisów  o  postępowaniu  w  sprawach 

dotyczących pomocy publicznej;  

zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7)  zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;  

8)  wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia 

podwykonawcy. 

(…) 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

Zgodnie z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp 

Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie 

o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz 

równe traktowanie wykonawców; 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt  5 ustawy Pzp 

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść jest 

niezgodna z warunkami zamówienia. 

Izba  podkreśla,  że  w  zakresie  możliwości  uznania  ceny  oferty  lub  jej  elementów 

sk

ładowych za rażąco niskie wskazać należy za ugruntowaną linią orzeczniczą Krajowej Izby 

Odwoławczej  i  sądów,  że  za  rażąco  niską  cenę  należy  uznać  taką  cenę,  która  jest 

niewiarygodna dla wykonania przedmiotu zamówienia i jest całkowicie oderwana od realiów 

rynkowych.  Jednakże  ocena  tej  okoliczności  zawsze  powinna  być  dokonana  z 

uwzględnieniem  przedmiotu  zamówienia,  jego  specyfiki  i  towarzyszących  mu  realiów 

rynkowych,  w  oparciu 

o  dostępne  Zamawiającemu  informacje,  które  uzyskał  w  wyniku 

przedstawienia przez 

wezwanego wykonawcę wyjaśnień.  

Jednocześnie w sytuacji, w której wykonawca zostaje wezwany przez Zamawiającego  

do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny powstaje domniemanie istnienia takiej 

ceny  w  ofercie 

wykonawcy.  Domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  może  zostać  przez 

wy

konawcę  obalone  poprzez  złożenie  stosownych  wyjaśnieniach  i  dowodów.  W  ramach 

złożonych  wyjaśnień,  Wykonawca  winien  podać  Zamawiającemu  wszystkie  informacje 

dotyczące  kalkulacji  zaoferowanej  ceny,  w  tym  informacje  dotyczące  sposobu  kalkulacji, 

uwarunkowań  w  jakich  dokonywał  kalkulacji,  szczególnych  przesłanek  warunkujących 

przyjęty  sposób  kalkulacji  (jeśli  takie  zaistniały)  oraz  innych  istotnych  elementów  mających 

wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  jak  np.  korzystne  upusty,  sprzyjające  w  oparciu  o 

konkretne  informacje  warunki  finansowe,  uzyskane  specjalne  oferty,  - 

a  dowodzące 

możliwości zrealizowania zamówienia za zaoferowaną cenę, na poziomie znacznie niższym, 

niż pozostali wykonawcy ubiegający się o zamówienie. Wyjaśnienia wykonawcy stanowiące 

informacj

e  w  zakresie  ceny  powinny  umożliwić  Zamawiającemu  podjęcie  decyzji,  co  do 

przyjęcia bądź odrzucenia oferty.  

Podkreślenia  wymaga,  że  Zamawiający  informacje  dotyczące  indywidualnych 

elementów kalkulacji danej ceny jak również okoliczności, które wpływają na daną kalkulację 

uzyskuje  od  danego  wykonawcy  w  wyniku  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień  w  określonym, 

wskazanym  przez  Zamawiającego  zakresie  i  terminie.  Tym  samym  wykonawca  składający 

wyjaśnienia  Zamawiającemu,  winien  wskazać  wszystkie  okoliczności,  które  stanowiły 

podstawę  dokonanej  wyceny.  Wyjaśnienia  winny  być  jasne,  konkretne  i  spójne.  Winny  

być  adekwatne  do  przedmiotu  zamówienia,  uwzględniać  jego  założenia  oraz  specyfikę 

właściwą np. dla danej branży. Ponadto winny wskazywać okoliczności i podstawę obniżenia 

przez  wykonawcę  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Tym  samym  wykonawca 

składający  wyjaśnienia  Zamawiającemu,  już  w  ramach  swoich  wyjaśnień  winien  wskazać  

na  te okoliczności,  które  stanowiły  podstawę dokonanej  wyceny,  bowiem to na  wykonawcy 

sp

oczywa  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  wynikający  

z  art.  224  pkt  5  Pzp.  W  treści  tego  artykułu,  ustawodawca  wprowadził  odwrócony  ciężar 

dowodu. Oznacza to, że w odniesieniu do oceny wystąpienia ceny rażąco niskiej (lub rażąco 

niskiego  kosztu)  to  wykonawca  musi  wykazać  (za  pomocą  wyjaśnień  lub  stosownych 

dokumentów), że taka cena nie wystąpiła. Jeżeli wykonawca nie wykaże, że złożona przez 

niego oferta nie zawier

a ceny rażąco niskiej, jego oferta będzie podlegała odrzuceniu. 

Izba  podziela  stanowisko  wypracowane  w  dotychczasowym  orzecznictwie  Izby  i 

sądów powszechnych, wskazujące że Izba może ocenić i stwierdzić jedynie czy wyjaśnienia  

w  przedmiocie  elementów  zaoferowanej  ceny  były  wystarczające,  a  ich  ocena  dokonana 

przez  Zam

awiającego  prawidłowa.  Konsekwencją  utrzymywanej  wykładni  przepisów  jest 

słuszne  stanowisko  w  sprawie,  odnoszące  się  do  konieczności  odrzucenia  oferty,  w 

przypadku 

gdy złożone wyjaśnienia cenowe były zbyt niekonkretne, lakoniczne i generalnie  

nie  wykazyw

ały możliwości zaoferowania przez danego wykonawcę ceny tak niskiej. Mając  

na  uwadze  brzmienie  art.  224  ust.  5  ustawy  zachowuje  swoją  aktualność  wyrok  Sądu 

Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  30  lipca  2014  r.  (sygn.  akt  XXIII  Ga  1293/14),  w  którym 

pokreślono  znaczenie  staranności  wykonawcy  w  składaniu  wyjaśnień,  a  także  wskazano  

na  konieczność  uznania,  że  cena  ofertowa  jest  ceną  rażąco  niską,  w  przypadku  braku 

przedstawienia  przez  wykonawcę  takich  wyjaśnień,  które  wykażą  że  oferowana  przezeń 

cena rażąco niską nie jest. Podane tezy odnoszące się do wymaganej zawartości i "jakości" 

wyjaśnień  składanych  Zamawiającemu  zostały  sformułowane  przez  orzecznictwo  jeszcze  

na  gruncie  uprzednio  obowiązujących  przepisów.  Natomiast  w  obowiązującym  na  dzień 

wszczęcia  przedmiotowego  postępowania  stanie  prawnym  ustawodawca  właściwie 

przesądził ich słuszność, wprost wskazując ww. przepisie ustawy, że to wykonawca powinien 

wykazać Zamawiającemu, że cena jego oferty lub cena istotnej części składowej oferty nie 

jest rażąco niska, i musi wykazać to na etapie postępowania o udzielenie zamówienia. Tym 

samym 

jak  najbardziej  aktualna  i  wymagająca  podkreślenia  jest  wyrażana  w  orzecznictwie 

Krajowej  Izby  Odwoławczej  i  sądów  powszechnych  teza  o  wymaganej  staranności 

wykonawcy 

w  składaniu  wyjaśnień  ceny,  a  tym  samym  ryzyku  jakie  ponosi  wykonawca  w 

przypadku  uznani

a,  że  wyjaśnienia  są  niewystarczające  do  wykazania realnego  charakteru 

jego ceny.  

Izba  wskazuje,  że  nie  istnieje  jeden  optymalny  i  właściwy  kształt  czy  sposób 

dowodzenia  okoliczności  związanych  z  kalkulacją  ceny  dokonanej  przez  wykonawcę  i 

sposobu  prezent

owania  okoliczności  umożliwiających  mu  jej  zaoferowanie.  Sposób 

wykazania, 

że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny zależy od indywidualnych okoliczności 

sprawy,  zwłaszcza  w  związku  z  rodzajem  podawanych  informacji,  będzie  można  ocenić  i 

przyjąć  konieczny  sposób  i  stopień  uwiarygodnienia  podawanych  danych.  Niewątpliwie 

można  natomiast  sformułować  jeden  generalny  postulat,  który  przy  ocenie  wyjaśnień 

wykonawców  powinien  być  bezwzględnie  egzekwowany  -  wyjaśnienia  powinny  być 

konkretne,  jasne,  spójne  i  adekwatne  do  danego  przedmiotu  zamówienia.  Stosowanie 

ogólników  traktujących  o  doświadczeniu  wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji, 

optymalizacji kosztów, wdrożeniu niezwykle nowoczesnych i energooszczędnych technologii, 

posiadaniu  wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  korzystnych  warunkach  finansowych 

pozyskanych 

od dostawców, położeniu siedziby etc… przeważnie nic nie wnosi do sprawy i 

nie niesie informacji o żadnych możliwych do uchwycenia wartościach ekonomicznych. Jako 

taka,  może  być  traktowana  jedynie  jako  dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i 

wymiernych  danych  podawanych  w  ramach  wyjaśnień,  a  nie  jako  ich  podstawa  czy 

zasadnicza treść.  

Informacje podawane w wyjaśnieniach powinny być więc konkretne, tak aby możliwe 

było  ich  przynajmniej  przybliżone  przełożenie  na  uchwytne  i  wymierne  wartości 

ekonomiczne, a także możliwa była ich weryfikacja oraz ocena wiarygodności. 

Odnośnie  kwestii  dotyczącej  składanych  przez  wykonawców  wraz  z  wyjaśnieniami 

dowodów Izba wskazuje, że z samego braku dowodu nie można jeszcze wywodzić, że cena 

jest  rażąco  niska,  a  w  takiej  sytuacji  przedmiotem  oceny  pozostają  wówczas  wyjaśnienia 

samego  wykonawcy.  Podkreślenia  jednak  wymaga  fakt,  że  jeżeli  wykonawca  powołuje  

się  na  właściwe  tylko  jemu  okoliczności  powodujące  możliwość  znacznego  obniżenia  ceny 

oferty  (np.  upusty  dedykowane  tylko  temu  wykonawcy,  szczególne  oferty  jakie  uzyskał 

wykonawca odnośnie świadczonych usług czy realizowanych etc…) i możliwe jest wsparcie  

tej  argumentacji  dowodem,  to  wówczas  taki  dowód  powinien  być  złożony  Zamawiającemu, 

aby uczynić wyjaśnienia przekonującymi dla Zamawiającego, a jednocześnie pełnymi.  

Zaznaczenia  wymaga,  że  o  tym  czy,  dany  dowód  jest  możliwy  do  uzyskania 

decydować  będzie  charakter  okoliczności  powoływanych  przez  wykonawcę.  Jeżeli  są  one 

obiektywnie  możliwe  do  stwierdzenia  w  postaci  zaświadczeń,  oświadczeń,  ofert,  umów  i 

innych informacji  wytworzonych przez  podmioty niezależne od  wykonawcy to  wówczas  taki 

dokument  będzie  miał  walor  dowodowy,  wykraczający  poza  samą  treść  wyjaśnień 

wykonawcy 

(np.  zaświadczenie  o  zwolnieniu  podmiotowym,  uzyskanych  upustach  od 

dostawców,  i  inne  wpływające  na  cenę).  Pamiętać  należy,  że  to  wykonawca  został 

zobowiązany  do  wykazania,  że  oferowana  przez  niego  cena  nie  jest  rażąco  niska,  tym 

samym  załączenie  dowodów  do  składanych  wyjaśnień  odnośnie  okoliczności,  które  nie  są 

zależne od wykonawcy, a które udało mu się pozyskać (wynegocjować, ustalić, wypracować 

w  kontaktach  gospodarczych 

i  innych  formach  etc…)  na  potrzeby  wyceny  danego 

zamówienia  jest  w  zasadzie  niezbędne  i  konieczne,  aby  owo  wykazanie  realności 

zaoferowanej ceny było rzeczywiste.  

To wykonawca musi wykazać rzeczywistość i realność zaoferowanej ceny w postępowaniu.  

Przenosząc  powyższe  rozważania  na  grunt  rozpoznawanej  sprawy,  w  ocenie  Izby 

wyjaśnienia ceny złożone przez Wykonawcę nie potwierdziły, że zaoferowana cena nie jest 

rażąco  niska.  Podkreślenia  wymaga,  że  w  wyjaśnieniach  ceny  Wykonawca  winien  odnieść  

się  do  wszystkich  okoliczności  wskazanych  przez  Zamawiającego  w  wezwaniu  do 

wyjaśnienia ceny.  

Zamawiający  wymagał  w  wezwaniu  z  dnia  27  marca  2023  r.  aby  Wykonawca  złożył  

wyjaśnień w zakresie: 

1. z

arządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metod budowy, 

2. w

ybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, 

usług albo związanych z realizacją robót budowlanych, 

3. o

ryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez Wykonawcę, 

4. z

godności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, 

5. z

godności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach 

dotyczących pomocy publicznej, 

6. z

godności oferty z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, prawa pracy i 

zabezpieczenia społecznego, 

7. z

godności z przepisami z zakresu ochrony środowiska, 

8. w

ypełnienie obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części 

zamówienia podwykonawcy, 

a także przedłożył dowody wykazujące poprawność wyliczeń i mających wpływ na wysokość 

zaoferowanej niskiej ceny. 

Nie  można  zgodzić  się  z  Zamawiającym,  że  Wykonawca  ustosunkował  się  do 

każdego  zapytania  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny.  Taka  okoliczność  nie  znajduje 

potwierdzenia ani 

w treści wyjaśnień z dnia 4 kwietnia 2023 roku ani z dnia 18 kwietnia 2023 

roku.  

W 

ocenie  Izby,  wyjaśnienia  ceny  złożone  przez  Wykonawcę  są  bardzo  ogólne, 

lakoniczne  i  niekompletne.  Brak  jest  w  nich  jakiejkolwiek  argumentacji  i  wyjaśnienia 

zaoferowanej  ceny. 

Nie  przedstawiają  żadnej  możliwej  do  wychwycenia  wartości 

ekonomicznej.  Nie  zost

ały  również  poparte  żadnymi  dowodami,  uzasadniającymi 

zaoferowan

ą  cenę.  Treść  wyjaśnień  z  4  oraz  z  18  kwietnia  2023  roku  jest  chaotyczna  i 

wewnętrznie sprzeczna. Wykonawca buduje argumentację dotyczącą przewagi cenowej nad 

innymi  ofertami, 

odwołując  się  do  nieścisłości  w  dokumentacji  technicznej  w  zakresie 

pokrycia  dachowego, 

pomijając  całkowicie  okoliczność,  że  kwestia  pokrycia  dachowego 

została  doprecyzowana  przez  Zamawiającego  w  wyjaśnieniach  treści  SWZ.  Następnie,  

w wyjaśnieniach z dnia 18 kwietnia 2023 r. w załączonym kosztorysie wskazuje jako materiał 

do  wykonania  pokrycia  dachowego  blachę  miedzianą,  której  zastosowanie  zostało  przez 

Zamawiającego  wyeliminowane.  Okoliczność  spadającego  popytu  na  materiały  budowlane 

(jak twierdzi wykonawca)

, co przełożyło się na złożenie korzystnej oferty, nie została niczym 

poparta. 

Wykonawca  nie  wykazał  na  jakiej  podstawie  kalkulował  poszczególne  elementy 

składające  się  na  przedmiot  zamówienia.  Powyższe  stanowisko  wraz  z  informacją  

o nieścisłości w dokumentacji i propozycją spotkania w celu omówienia tych nieścisłości oraz 

oświadczeniu,  że  złożona  oferta  jest  w  zgodności  z  przepisami  dot.  kosztów  pracy  

oraz  w  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy,  zabezpieczenia  społecznego  

i  pozostałymi  przepisami  stanowi  w  zasadzie  całość  wyjaśnień  ceny,  udzielonych  pismem  

z dnia 4 kwietnia 2023 roku.  

W kolejnych wyjaśnieniach ceny z dnia 18 kwietnia 2023 r. (złożonych na wezwanie 

Zamawiającego  z  dnia  12  kwietnia  2023  roku)  Wykonawca  wskazał,  że  dokonał  zmian  

w  nakładach  poszczególnych  pozycji,  bez  żadnego  wyjaśnienia  podstaw  takiego  działania,  

uzasadnio

nego  przykładowo  przyjętymi  rozwiązaniami  technicznymi  czy  wyjątkowo 

korzystnymi  dostawami  lub  usługami  związanymi  z  realizacją  robót  budowlanych. 

Wykonawca  odniósł  się  do  kosztów  rusztowania,  bez  wskazania  sposobu  wyliczenia 

przyjętych  wartości  ani  podstaw  przyjętych  do  wyceny.  W  zakresie  wykopów  Wykonawca 

wskazał,  że  przyjął  podstawę  dotyczącą  mechanicznego  ich  wykopania,  jednakże 

okoliczność ta nie znajduje potwierdzenia w przedłożonym kosztorysie, gdzie wskazana jest 

norma  dla 

ręcznego  wykonania  wykopów,  przy  czym  Wykonawca  w  żaden  sposób  nie 

uzasadnił  na  jakiej  podstawie  zmniejszył  nakłady  robocizny  w  stosunku  do  wskazanych 

przez Zamawiającego w przedmiarze. 

Podsumowując powyższe, w ocenie Izby Wykonawca nie sprostał ciążącemu na nim 

obowiązkowi  wykazania,  że  cena  zaoferowana  w  ofercie  nie  jest  rażąco  niska.  Złożone 

wyjaśnienia  ceny  są  bardzo  ogólne,  lakoniczne,  niekompletne  i  wewnętrznie  sprzeczne.  

N

ie  zawierają  żadnych  informacji  nt.  struktury  kosztów  –  źródeł  optymalizacji  cen,  

nie 

zawierają  informacji  o  źródłach  pochodzenia  kosztów  zaprezentowanych  w  ofercie,  

ani  nie  wskazują  na  jakąkolwiek  wartość  ekonomiczną  mogącą  mieć  przełożenie  na  cenę 

oferty.  

Wykonawca  powołuje  się  na  korzystne  ceny,  których  wysokość  w  żaden  sposób  

nie  została  wykazana.  Takie  zapewnienie  należy  uznać  za  gołosłowne  i  niewiarygodne, 

zwłaszcza  jeżeli  dotyczy  to  oferty  z  najniższą  ceną.  Tym  bardziej,  że  Odwołujący  wykazał 

poprzez  załączone  do  odwołania  dowody  w  postaci  ofert,  że  ceny  przyjęte  w  kosztorysie 

Wykonawcy 

nie  są  cenami  realnymi,  za  które  możliwy  jest  zakup  wskazanych  materiałów  

i usług. Dotyczy to w szczególności takich elementów cenowych jak: cena styropianu, cena 

paneli  dachowych,  materiałów  budowlanych  czy  utylizacji  odpadów.  Również  oświadczenie  

o  uwzględnieniu  w  cenie  oferty  wszelkich  kosztów  realizacji  umowy  w  tym  kosztów 

pracowniczych  i 

ubezpieczenia,  nie  znajduje  żadnego  uzasadnienia  w  treści  złożonych 

wyjaśnień  ceny.  Wykonawca  nie  uzasadnił  również  na  jakiej  podstawie  i  dlaczego  zaniżył 

ilość roboczogodzin, w stosunku do określonej przez Zamawiającego w przedmiarze, co jak 

trafnie  zauwa

żył  Odwołujący,  może  sugerować,  że  dostosował  On  kosztorys  do 

zaoferowanej  przez  siebie  ceny 

zmieniając  w  sposób  nieuprawniony  nakłady  w  normach 

kosztorysowych, 

na  potrzeby  wyjaśnienia  zaoferowanej  ceny.  Tym  bardziej  wydaje  się  to 

zasadne, 

że Wykonawca nie złożył kosztorysu łącznie z ofertą, ale w odpowiedzi na drugie 

wezwanie Zamawiającego do wyjaśnienia ceny. 

Izba  podkreśla,  że  dla  oceny,  że  wykonawca  udzielił  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny, 

nie  jest  wystarczające  złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  wyjaśnień 

odpowiednio  umotywowanych,  przekonujących,  że  zaproponowana  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny (por. uzasadnienia wyroków Sądu Okręgowego w Warszawie wydane: 5 

stycznia 2007 r. sy

gn. akt V Ca 2214/06, 13 lutego 2014 r. sygn. akt V Ca 3765/13 (dotyczył 

wyroku Izby z 22 października 2013 r. sygn. akt KIO 2354/13) oraz 17 lutego 2014 r. sygn. 

akt V Ca 3547/13 (dotyczył wyroku Izby z 7 października 2013 r. sygn. akt: KIO 2216/13, KIO 

Sąd  Okręgowy  w  Warszawie  w  uzasadnieniu  wyroku  z  8  czerwca  2006  r.  sygn.  akt  V  Ca 

459/06  wskazał  ponadto,  że  postępowanie  wyjaśniające  ma  utwierdzić  zamawiającego,  

że  dokonana  przez  niego  wstępna  ocena  oferty  jest  prawidłowa  lub  nie.  Jeśli  lektura 

wyjaśnień pozostawia istotne wątpliwości co do tego, że wykonanie przedmiotu zamówienia 

za  cenę  wskazaną  w  ofercie  jest  możliwe,  zamawiający  jest  zobowiązany  do  odrzucenia 

oferty. 

W 

powyższych  okolicznościach,  w  których  Wykonawca  nie  udzielił  wystarczających 

wyjaśnień  w  stosunku  do  żadnego  z  pytań  zawartych  w  wezwaniu  do  wyjaśnienia  ceny, 

stanowisko  Zamawiaj

ącego  o  uznaniu  ich  za  wystarczające  oraz  o  odniesieniu  się  przez 

Wykonawcę  do  każdego  zapytania  wymaganego  w  wezwaniu  i  uznaniu,  że  Wykonawca  

w  sposób  należyty  i  dostateczny  wyjaśnił,  że  posiada  możliwości  wykonania  przedmiotu 

zamówienia w zaoferowanej cenie, wydaje się co najmniej nieuzasadnione.  

Co więcej, wyjaśnienia wykonawcy z dnia 18 kwietnia 2023 roku i załączony do nich 

kosztorys 

potwierdziły  w  sposób  niepozostawiający  żadnych  wątpliwości,  że  treść  oferty 

Wykonawcy 

jest  niezgodna  z  warunkami  zamówienia.  Dotyczy  to  takich  elementów 

warunków zamówienia jak: 

-   rodzaj  zaoferowanego  pokrycia  dachowego  (Zamawiaj

ący  wymagał  paneli  dachowych  

z blachy stalowej

, ocynkowanych na rąbek stojący w kolorze grafitowym grub. 0,5 mm.  

a Wykonawca 

zaoferował blachę miedzianą – poz. 30 i 31 kosztorysu Wykonawcy),  

-  brak zaoferowania 

niezbędnych materiałów dekarskich takich jak: ławy kominowe, płotki 

śniegowe, wyłaz dachowy, wymaganych projektem str. 10, 

niewłaściwa  grubość  styropianu  do  ocieplenia  (Zamawiający  wymagał  styropianu  

o  grubości  15  cm  –  projekt  str.  11  i  poz.  68  przedmiaru,  natomiast  Wykonawca 

zaofer

ował styropian o grubości 5 cm – co wynika z przyjętej normy materiału 0,05275 

m3  

na wykonanie 1 m2 ocieplenia ścian, 

brak zaoferowania wymaganego umocnienia ścian wykopu (poz. 101 kosztorysu), 

inny niż wymagany materiał izolacji ścian fundamentowych (Zamawiający wymagał folii 

kubełkowej a Wykonawca zaoferował maty ICODREN 10 Szybki Drenaż SBB – poz. 110 

kosztorysu). 

Z  uwagi  na  powyższe,  zarzuty  podniesione  w  odwołaniu  należy  uznać  za 

potwierdzone, a zatem zasadne.  

Izba  nie  rozpoznała  zarzutu  podniesionego  przez  Odwołującego  jako  zarzut  ewentualny, 

który  winien  być  rozpoznany  w  przypadku  nieuwzględnienia  zarzutów  wskazanych  w  pkt  1 

odwołania.  Izba  uwzględniła  zarzuty  podniesione  przez  Odwołującego  w  pkt  1  odwołania,  

a zatem rozpoznanie zarzutu ewentualnego 

było bezprzedmiotowe.  

W ocenie Izby Wykonawca U. 

nie udźwignął ciążącego na nim obowiązku wykazania, 

że  zaoferowana  przez  niego  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Ponadto  treść  oferty  tegoż 

wykonawcy  j

est  niezgodna  z  warunkami  zamówienia,  co  prowadzi  w  konsekwencji  

do obowiązku odrzucenia jej z postępowania przez Zamawiającego.  

W tych okolicznościach zarzuty odwołania należało uznać za zasadne.  

Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji. 

O  ko

sztach  postępowania  odwoławczego  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575 

ustawy  Pzp  w  zw.  z  §  5  pkt  1  i  2  a),  b),  d)  oraz  §  7  ust.  1  pkt  1)  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

 ich rozl

iczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 

2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437). 

Przewodniczący: …………………………