KIO 722/22 WYROK dnia 29 marca 2022 r.

Stan prawny na dzień: 27.09.2022

Sygn. akt: KIO 722/22 

WYROK 

z dnia 29 marca 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Luiza Łamejko 

Protokolant:            

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2022 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 marca 2021 r. przez wykonawcę BPROG 

Sp.  z  o.o.,  ul.  Wojska  Polskiego  18  lok.  1,  05-

091  Ząbki  w  postępowaniu  prowadzonym 

przez Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, ul. Jana Karola Chodkiewicza 

30, 85-064 Bydgoszcz 

orzeka: 

Oddala odwołanie. 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  BPROG  Sp.  z  o.o.  i  zalicza  w poczet 

kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset 

złotych zero groszy) uiszczoną wykonawcę BPROG Sp. z o.o. tytułem wpisu od odwołania, 

oraz 

kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą 

koszty  postępowania  poniesione  przez  wykonawcę  BPROG  Sp.  z  o.o.  tytułem 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  

publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.,  poz.  1129 ze zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  14  dni  od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………………..   


Sygn. akt: KIO 722/22 

U z a s a d n i e n i e 

Uniwersytet  Kazimierza  Wielkiego  w  Bydgoszczy  (dalej: 

„Zamawiający”)  prowadzi  

w  trybie  podstawowym 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pn. 

„Modernizacja  stron  internetowych  wraz  z  opracowaniem  i  wdrożeniem  nowych 

funkcjonalności  umożliwiających  optymalizację  pracy  nad  dokumentacją  dla  Biura 

Współpracy Międzynarodowej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, w ramach 

Programu  Operacyjnego  Wiedza  Edukacja  R

ozwój  2014-2020  na  realizację  projektu 

„Stawiamy na rozwój UKW” dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej”. Postępowanie 

to  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.), zwanej dalej: „ustawy Pzp”.  

W dniu 14 marca 2021 r. wykonawca BPROG Sp. z o.o. 

z siedzibą w Ząbkach (dalej: 

„Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec zaniechania 

odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Media  Com  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  jako  oferty 

nieważnej  na  podstawie  odrębnych  przepisów,  ewentualnie  –  od  zaniechania  odrzucenia 

oferty złożonej przez Media Com S.A. jako oferty zawierającej rażąco niską cenę w stosunku 

do przedmiotu zamówienia objętego postępowaniem, a w konsekwencji od czynności wyboru 

jako najkorzystniejszej oferty Media Com S.A.   

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1. art. 226 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 266 ustawy Pzp w zw. z art. 63 ust. 2 ustawy 

Pzp 

w  zw.  z  art.  99  §  1  K.c.  w  zw.  z  art.  8  ust.  1  ustawy  Pzp  polegające  na  zaniechaniu 

odrzucenia  o

ferty  złożonej  przez  Media  Com  S.A.  jako  oferty  nieważnej  na  podstawie 

odrębnych przepisów – tj. art. 99 § 1 K.c. z uwagi na złożenie oferty przez osobę (Pana P. 

S..

), która na dzień złożenia oferty – tj. na dzień 5.01.2022 r., nie była osobą uprawnioną do 

reprezentowania Media Com S.A. w toku p

ostępowania, a w szczególności – do złożenia w 

jego  toku  o

ferty,  mając  na  uwadze  okoliczność,  stosownie  do  której  pełnomocnictwo 

datowane  na  dzień  4.01.2022  r.,  udzielone  Panu  P.  S.  przez  Media  Com  S.A.,  nie  zostało 

sporządzone w formie wymaganej przez art. 63 ust. 2 ustawy Pzp dla dokonania czynności 

złożenia oferty (tj. w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem 

zaufanym  lub  podpisem  osobistym),  wymaganej  przez  Zamawiającego  także  na  gruncie 

obowiązującej w postępowaniu Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ), 


2. art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 5 

ustawy  Pzp 

polegające  na  nieprawidłowej  ocenie  wyjaśnień  złożonych  przez  Media  Com 

S.A.  w  zakresie  ceny  o

ferty,  poprzez  nieprawidłowe  przyjęcie,  że  wykonawca  Media  Com 

S.A. 

– składając wyjaśnienia – zadośćuczynił obowiązkowi w zakresie wykazania, że oferta 

nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  w  sytuacji,  w  której  obiektywnie  istniejące  na  gruncie 

niniejszej  sprawy  okoliczności  potwierdzają  uzasadnioną  wątpliwość  co  do  możliwości 

wykonania 

przedmiotu zamówienia objętego postępowaniem za cenę zaproponowaną przez 

Media Com S.A., co przemawia 

za koniecznością uznania ceny oferty złożonej przez Media 

Com S.A.  

jako rażąco niskiej, co doprowadziło do nieprawidłowego zaniechania odrzucenia 

o

ferty złożonej przez Media Com S.A. w toku postępowania. 

3.  art.  16  pkt  1  ustawy Pzp  poprzez  przeprowadzenie  p

ostępowania w sposób naruszający 

zasadę równego traktowania wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia w jego 

toku, polegającego na nieprawidłowym zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej przez Media 

Com  S.A. 

jako  oferty  nieważnej  na  podstawie  odrębnych  przepisów  ewentualnie  – 

zawierającej  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  

a  w  konsekwencji 

–  nieprawidłowym  wyborze  oferty  złożonej  przez  Media  Com  S.A.    jako 

oferty najkorzystniejszej w p

ostępowaniu.  

Odwołujący wniósł o: 

1) uwzgl

ędnienie odwołania; 

2) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty złożonej przez Media 

Com  S.A. 

jako  oferty  najkorzystniejszej  spośród  ofert  złożonych  przez  wszystkich 

w

ykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia; 

3)  nakaz

anie  Zamawiającemu  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Media  Com  S.A., 

ewentualnie  - 

powtórzenia  czynności  badania  ofert  złożonych  przez  wykonawców 

ubiegających 

się  

o  udzielenie  zamówienia  w  toku  postępowania,  a  w  szczególności  –  oferty  złożonej  przez 

Media Com S.A.  

Odwołujący  podał,  że  w  następstwie  uwzględnienia  części  zarzutów  podniesionych  

w  uprzednio  wniesionym  odwołaniu  (sprawa  o  sygn.  akt  KIO  336/22)  Zamawiający  wezwał 

Media  Com  S.A.  do  złożenia  dokumentu  wykazującego  umocowanie  osoby  składającej 

o

fertę  do  złożenia  oferty  oraz  reprezentowania  Media  Com  S.A.  w  toku  postępowania. 

Zamawiający  w  dniu  9.03.2022  r.  poinformował  wykonawców  biorących  udział  w 

p

ostępowaniu o ponownym wyborze oferty Media Com S.A. jako oferty najkorzystniejszej. 

Odwołujący  stwierdził,  że  czynność  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  której  podjęciu 

towarzyszyło  zaniechanie  odrzucenia  oferty  jako  nieważnej  z  mocy  prawa  (a  przynajmniej 


jako  oferty  zawierającej rażąco niską  cenę w stosunku do  przedmiotu  zamówienia),  odbyła 

się  

z  naruszeniem  szeregu imperatywnych  przepisów  ustawy  Pzp,  co  warunkuje  niemożliwość 

jej utrzymania w obrocie prawnym.  

Uzasadniając  zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  266 

ustawy Pzp w zw. z art. 63 ust. 2  ustawy Pzp 

w zw. z art. 99 § 1 K.c. w zw. z art. 8 ust. 1 

ustawy  Pzp  Odwołujący  wskazał  na  dyspozycję  art.  63  ust.  2  ustawy  Pzp.  Odwołujący 

z

auważył, 

że  

z  uwagi  na  okoliczność,  że  przepisy  ustawy  Pzp  nie  wprowadzają  regulacji  mających  za 

przedmiot  formę  pełnomocnictwa  udzielanego  w  zakresie  udziału  w  postępowaniu  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  doktrynie  polskiego  prawa  zamówień  publicznych 

oraz  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wskazuje  się  na  konieczność  sięgnięcia  

w powyższym zakresie – na podstawie odesłania prawnego sformułowanego w art. 8 ust. 1 

ustawy Pzp 

– do odpowiednich przepisów K.c. Stosownie do treści art. 99 § 1 K.c. – „Jeżeli 

do  ważności  czynności  prawnej  potrzebna  jest  szczególna  forma,  pełnomocnictwo  do 

dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie”. 

Jak wskazał Odwołujący, w piśmiennictwie oraz orzecznictwie sądów powszechnych 

jednolicie  i  zgodn

ie  przyjmuje  się,  że  niedochowanie  formy  pochodnej  pełnomocnictwa 

pociąga  za  sobą  nieważność  bezwzględną  pełnomocnictwa.  Odwołujący  powołując  się  na 

poglądy wyrażone w doktrynie stwierdził, że konsekwencją niedochowania wymaganej formy 

udzielenia pełnomocnictwa jest jego nieważność  (pomimo braku  wyraźnego zastrzeżenia  – 

również  w  wypadku  zastosowania,  a  zatem  brak  kompetencji  do  dokonywania  czynności 

prawnych  w  cudzym  imieniu.  N

ie  działa  zatem  jako  pełnomocnik  zarówno  ten,  komu 

udzielono  dowolnego  rodzaju  p

ełnomocnictwa,  nie  dochowując  przy  tym  formy  przepisanej 

ad  solemnitatem 

dla  dokonania  określonej  czynności  prawnej,  jak  i  ten,  komu  udzielono 

pełnomocnictwa  ogólnego  bez  wymaganej  formy  pisemnej.  Odwołujący podkreślił  ponadto, 

że jeżeli oświadczenie woli o udzieleniu pełnomocnictwa nie czyni zadość formie szczególnej 

wymaganej dla ważności czynności prawnej, do której pełnomocnictwo miało umocowywać, 

czynność  udzielenia  pełnomocnictwa  jest  nieważna.  Odwołujący  wskazał  również,  że  jeżeli 

wniosek  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu,  oferta  lub  oświadczenie  z  art.  125 

ustawy  Pzp 

są  podpisywane  przez  pełnomocnika,  to  forma  pełnomocnictwa  powinna, 

zgodnie  z  art.  99  §  1  k.c.,  być  taka  sama,  jak  forma  wymagana  dla  czynności,  do  której 

pełnomocnik ma być umocowany. W wypadku wymienionych dokumentów ustawa wymaga 

dla  skutecznego  złożenia  oświadczeń  zachowania  postaci  elektronicznej  oraz  szczególnej 

formy:  elektronicznej  lub,  dla  postępowań  o  wartości  niższej  niż  progi  unijne,  z  podpisem 

zaufan

ym lub podpisem osobistym. W związku z tym również pełnomocnictwo powinno być 


udzielone w takiej samej formie. Nieważne będzie więc pełnomocnictwo udzielone w formie 

pisemnej.  

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  oferta  Media  Com  S.A.  nie  została  złożona  zgodnie  

z  zasadami  reprezentacji  ujawnionymi  w  rejestrze  przedsiębiorców  Krajowego  Rejestru 

Sądowego, przez uprawniony do tego organ, lecz przez pełnomocnika w osobie Pana P. S.. 

(pełniącego  jednocześnie  funkcję  Członka  Zarządu  wykonawcy).  Pełnomocnictwo  do 

złożenia  oferty  w  imieniu  Wykonawcy,  datowane  na  dzień  4.01.2022  r.,  udzielone  zostało 

przez  Prezesa  Zarządu  Media  Com  S.A.,  Pana  K.  L.  P..  Miało  ono  formę  wydruku 

podpisanego  odręcznie  przez  udzielającego  pełnomocnictwo,  dokument  powyższy  został 

następnie zeskanowany. 

Jak zauważył Odwołujący, na dzień złożenia oferty zasady reprezentacji Media Com 

S.A. 

przedstawiały  się  w  następujący  sposób:  „do  reprezentowania  spółki  uprawnieni  są: 

Prezes  Z

arządu  samodzielnie  lub  dwóch  Członków  Zarządu  działających  łącznie”. 

Odwołujący  wskazał,  że  nawet  gdyby  przyjąć,  że  składając  ofertę,  Pan  P.  S..  działał  

w charakterze piastuna organu (a nie 

– pełnomocnika), nie był on uprawnionym do złożenia 

ofert  z  uwagi  na  obowiązujące  w  Media  Com  S.A.  zasady  reprezentacji  (wariant 

reprezentacji samodzielnej dotyczył wyłącznie Prezesa Zarządu; w odniesieniu do Członków 

Zarządu przewidziano natomiast wariant reprezentacji łącznej).  

Odwołujący  wskazał,  że  ww.  wątpliwości  stały  się  podstawą  jednego  z  zarzutów 

stanowiących przedmiot odwołania wniesionego na gruncie sprawy o sygn. akt: KIO 336/22 

(zarzut  nr  1).  Po

dniesiony  w  powyższym  zakresie  zarzut,  został  uwzględniony  przez 

Zamawiającego,  w  związku  z  czym  powstała  po  stronie  Zamawiającego  konieczność 

wykonania czynności postulowanej w treści powyższego odwołania, polegająca na wezwaniu 

Media  Com  S.A. 

do  udzielenia  wyjaśnień  w  zakresie  dotyczącym  umocowania  osoby 

wnoszącej ofertę do działania w imieniu tego wykonawcy – istniejącego na dzień wniesienia 

oferty. 

W  wykonaniu  powyższego  wezwania,  Media  Com  S.A.  przedłożyła  dokument 

pełnomocnictwa,  również  datowanego  na  dzień  4.01.2022  r.  Analiza  treści  powyższego 

pełnomocnictwa doprowadza do konkluzji, że zostało ono podpisane – podpisem zaufanym – 

przez osobę uprawnioną do samodzielnej reprezentacji Media Com S.A. – tj. przez Prezesa 

Zarządu Media Com S.A., Pana K. L. P. w dniu 3.03.2022 r. Rzeczywisty moment opatrzenia 

podpisem  zaufanym  powyższego  pełnomocnictwa  w  dacie  3.03.2022  r.  potwierdza 

stanowiące załącznik do odwołania – Elektroniczne Poświadczenie Walidacji (EPW).  

Odwołujący  stwierdził,  że  złożone  przez  Media  Com  S.A.  wyjaśnienia  (obejmujące 

dokument  pełnomocnictwa)  nie  potwierdziły  w  jakikolwiek  sposób,  iżby  osoba  składająca 


ofertę – tj. Pan P. S.., na dzień jej złożenia w postępowaniu (tj. 5.01.2022 r.) była uprawniona 

do reprezentacji Media Com S.A. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  zdaniem  Odwołującego,  z  uwagi  na  nieważność 

u

dzielonego  w  powyższym  zakresie  pełnomocnictwa,  jako  nieważna  winna  zostać  także 

uznana  czynność  dokonana  przez  rzekomego  pełnomocnika,  co  powoduje  konieczność 

stwierdzenia  nieważności  oferty  złożonej  przez  Media  Com  S.A.  Oferta  podlegała 

obligatoryjnemu odrzuceniu, mającym za podstawę dyspozycję art. 226 ust. 1 pkt 8  ustawy 

Pzp.  

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 

6  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  224  ust.  5 

ustawy  Pzp  Odwołujący  przywołał  pogląd  wyrażony  

w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 13.07.2021 r., zgodnie z którym „Złożone przez 

wykonawcę  wyjaśnienia  w  zakresie  ceny  oferty  lub  kosztu,  lub  ich  istotnych  części 

składowych, winny być konkretne, wyczerpujące i rozwiewające wątpliwości zamawiającego 

co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  

w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów.  To  na  wykonawcy 

ciąży obowiązek wykazania, jakie obiektywne czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty 

oraz  w  jakim  stopniu  dzięki  tym  czynnikom  cena  oferty  została  obniżona.  Powyższe  ma 

bardzo  istotne  znaczenie,  ponieważ  to  wyłącznie  na  podstawie  złożonych  wyjaśnień 

Zamawiający dokonuje oceny czy oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt, czy też rażąco 

niskie  ich  istotne  części  składowe.  Efektem  składanych  wyjaśnień  ma  być  stworzenie 

po

dstaw  do  uznania  przez  zamawiającego,  że  podejrzenie  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny 

oferty  nie  było  uzasadnione.  Podkreślić  trzeba,  iż  nie  tylko  nieudzielenie  wyjaśnień  w 

wyznaczonym  terminie  skutkować  będzie  koniecznością  odrzucenia  oferty,  ale  także 

złożenie takich wyjaśnień, które nie uzasadniają podanej w ofercie ceny (por. art. 224 ust. 6 

p.z.p.)” (sygn. akt KIO 1679/21). Za wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28.06.2021 

r.  Odwołujący  wskazał  także,  że  „Jeśli  zamawiający  wzywa  wykonawcę  do  złożenia 

wyjaśnień,  żądając  jednocześnie  aby  ten  przedstawił  szczegółową  kalkulację  kosztów  oraz 

złożył  dowody  na jej  poparcie to  jego  obowiązkiem, jako  profesjonalisty biorącego  udział  w 

przetargu,  jest  zadośćuczynienie  temu  wezwaniu.  Brak  staranności  w  tym  zakresie  tj. 

składanie  wyjaśnień  ogólnych,  nie  popartych  dowodami  powoduje,  że  wykonawcy  ponoszą 

negatywne  skutki  niewykazania  zasadności  swoich  twierdzeń.  Wykonawca  zobligowany  do 

złożenia  wyjaśnień  ma  obowiązek  podać  zamawiającemu  okoliczności  uzasadniające 

obniżenie ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia lub też innych czynników, do których 

odnosi się wezwanie” (sygn. akt KIO 1197/21). Odwołujący zgodził się również, że „Poddając 

wyjaśnienia  wykonawcy  badaniu  zamawiający  musi  mieć  na  względzie,  że  składane 

wyjaśnienia muszą być spójne, logiczne, oparte na poprawnych, gwarantujących wykonanie 


przedmiotu  zamówienia  (zgodnie  z  SWZ),  założeniach.  Tylko  bowiem  takie  wyjaśnienia, 

poparte  dodatkowo  dowodami,  mogą  doprowadzić  do  obalenia  zaoferowania  ceny  rażąco 

ni

skiej” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10.06.2021 r., sygn. akt KIO 1344/21). 

Odwołujący zwrócił uwagę na brak załączenia jakichkolwiek dowodów (w postaci np. 

umów  o  pracę)  mających  potwierdzić  wysokość  przyjętych  przez  Media  Com  S.A.  stawek 

wynagr

odzenia  godzinowego  specjalistów  oraz  stawek  należnych  wykonawcy  za 

roboczogodzinę.  Odwołujący  stwierdził  przy  tym,  że  przedstawione  przez  Media  Com  S.A. 

stawki  roboczogodzin  są  dość  niskie  i  nierealne  na  rynku  dla  tego  typu  specjalistów.  W 

ocenie  Odwołującego,  tak  niskie  stawki  mogą  wskazywać  na  zatrudnienie  pracowników, 

którzy dopiero się uczą zawodu i wykonywania tego typu specjalistycznych prac, co nie daje 

rękojmi prawidłowego wykonania zamówienia stanowiącego przedmiot postępowania.  

Ponadto, 

Odwołujący wskazał na: 

− brak uwzględnienia w kalkulacji ceny oferty kosztu zakupu zdjęć,  

− przyjętą przez Media Com S.A. zbyt małą liczbę godzin na zaprojektowanie 9 projektów (tj. 

60 h, co w przeliczeniu daje wynik 6h na jeden projekt) oraz brak uwzględnienia przez Media 

Com  S.A. 

czasu  na  ewentualne  zmiany  do  projektów  po  konsultacjach  z  Zamawiającym. 

Odwołujący  wskazał  przy  tym,  że  z  przedstawionych  przez  Media  Com  S.A.  wyjaśnień 

wynika,  że  wykonawca  znacząco  zaniżył  liczbę  godzin  przewidzianych  na  poszczególne 

etapy.  Jako 

przykład  Odwołujący  podał  zbyt  małą  liczbę  godzin  przewidzianą  na  projekty 

graficzne  (9 

projektów).  Odwołujący  podkreślił,  że  zamówienie  stanowiące  przedmiot 

p

ostępowania obejmuje wykonanie 3 kompletnych serwisów, z których każdy ma odmienną 

specyfikę, szatę graficzną i funkcjonalności. Media Com S.A. będzie musiała uwzględniać w 

projekcie 

uwagi  

i oczekiwania przedstawicieli każdej jednostki. Przy takim zaangażowaniu osób w projekt ze 

strony Zamawiającego będzie to bardzo czasochłonne,  

−  brak wskazania przez  Media Com  S.A.  co do  tego,  czy  w  koszt roboczogodziny wliczają 

się koszty związane z prowadzeniem działalności, koszty biura, koszt serwera testowego itp.,  

− brak uwzględnienia przez Media Com S.A. kosztu gwarancji na 4 lata,  

− brak wyszczególnienia przez Media Com S.A. kosztów dojazdów do Zamawiającego itp. 

Odwołujący  podniósł,  że  Media  Com  S.A.  nie  wyszczególnił  w  żaden  sposób 

specjalistów  zajmujących  się  bezpieczeństwem  informacji  znajdujących  się  w  serwisach, 

systemach  CMS,  a  także  zabezpieczeniem  przed  atakami  hakerskimi  mogącymi  wystąpić  

w  sieci  internetowej,  wskazując  jednocześnie,  że  takie  osoby  powinny  być  zaangażowane  

w  projekt  na  każdym  etapie  jego  realizacji,  bowiem  wnioski,  umowy  oraz  inne  formularze, 


które będą wypełniane na stronie, bezwzględnie wymagają, aby serwisy oraz CMS spełniały 

najwyższe  standardy  bezpieczeństwa  zgodnie  z  najlepszymi  praktykami  branżowymi.  Bez 

zatrudnienia  osób,  które  posiadają  wymagane  doświadczenie  serwis  nie  przejdzie  testów  

a tym bardziej nie zostanie uruchomiony produkcyjnie. 

Zdaniem Odwołującego, ze złożonych 

przez  Media  Com  S.A. 

wyjaśnień  wynika,  że  część  tych  prac  została  pominięta  i  nie 

uwzględniona w ofercie. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  treści  udzielonych  wyjaśnień  wykonawca  Media  Com 

S.A. 

wskazał,  że  jest  w  posiadaniu  wielu  gotowych  komponentów  (nie  wymieniając 

konkretnej ich liczby). Odwołujący stwierdził, że moduły takie jak:  

− „Wniosek wyjazdowy na wyjazd zagraniczny pracownika UKW”,  

− „Wniosek wyjazdowy na wyjazd zagraniczny studenta/doktoranta”,  

− „Umowa na wyjazd zagraniczny eksperta”,  

− „Formularze zgłoszeniowe pracowników do programu Erasmus+”,  

−  „Zarządzanie  dokumentacją  zagranicznych  pracowników  przyjeżdżających  na  UKW 

(Visiting profesor, staż naukowy, dydaktyczny, stypendium Erasmus+)”,  

− „Spis umów międzynarodowych i programów mobilnościowych”,  

− „Wniosek do Prorektora o nawiązanie formalnej współpracy”,  

− „List intencyjny, umowa o współpracy akademickiej”,  

− „Formularze zgłoszeniowe do programu Mentor”,  

wymagają  od  konkretnego  wykonawcy  stworzenia  ich  od  podstaw  zgodnie  z  wymaganiami 

Zamawiającego  (możliwość  wprowadzania,  zarządzania,  obliczania  kosztów,  generowania 

wydruków  lub  statystyk  oraz  eksportu  danych).  W  ocenie  Odwołującego,  sama  już  liczba 

wymaganych modułów może  sugerować,  że  wykonawca Media Com  S.A.  nie zapoznał  się 

zbyt  szczegółowo  z  potrzebami  projektu  i  wskazuje  na  to,  że  będzie  miał  „wiele  gotowych 

komponentów”,  ale  o  wiele  mniej  gotowego  kodu,  niż  to,  co  prognozuje  wyżej.  Odwołujący 

stwierdził,  że  nawet  gdyby  przyjąć,  że  Media  Com  S.A.  rzeczywiście  nimi  dysponuje, 

obowiązkiem  tego  wykonawcy  wynikającym  z  art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp  było  wykazanie 

powyższej okoliczności, czemu Media Com S.A. nie zadośćuczyniła. 

Odwołujący  podkreślił,  że  złożone  przez  Media  Com  S.A.  wyjaśnienia  nie 

potwierdziły, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia 

objętego postępowaniem. 

Zdaniem Odwołującego, obowiązkiem Zamawiającego – wobec istnienia poważnych 

wątpliwości  co  do  realności  wykonania  zamówienia  stanowiącego  przedmiot  postępowania 


z

a  cenę  zaproponowaną  przez  Media  Com  S.A.  oraz  niespełnienia  ciężaru  dowodu 

przewidzianego w treści art. 224 ust. 5 ustawy Pzp – było odrzucenie oferty złożonej przez 

Media  Com  S.A.,  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  224  ust.  6 

ustawy Pzp.  

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania  

w całości.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  na  podstawie  zebranego  mater

iału  dowodowego  wskazanego  w  treści 

uzasadnienia, 

jak  też  po  zapoznaniu  się  z  oświadczeniami  i  stanowiskami  stron  

postępowania  złożonymi  pisemnie  oraz  ustnie do  protokołu  w toku  rozprawy  ustaliła  

i zważyła, co następuje.  

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  tym  samym  Odwołującego  na  poniesienie  w  tym 

zakresie wymiernej szkody. 

Nie znalazł potwierdzenia zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 

4 ustawy Pzp w zw. z art. 266 ustawy Pzp w zw. z art. 63 ust. 2 ustaw

y Pzp w zw. z art. 99 § 

1 K.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp polegające na zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej 

przez Media Com S.A. jako oferty nieważnej na podstawie odrębnych przepisów – tj. art. 99 

§ 1 K.c. z uwagi na złożenie oferty przez osobę, która na dzień złożenia oferty nie była osobą 

uprawnioną do reprezentowania Media Com S.A.   

Niesporna  między  stronami  jest  okoliczność,  że  wykonawca  Media  Com  S.A.  wraz  

z ofertą złożył pełnomocnictwo datowane na dzień 4 stycznia 2022 r. udzielone P. S.. przez 

Prezesa  Zarządu  Media  Com  S.A.  K.  P.,  a  pełnomocnictwo  to  zostało  własnoręcznie 

podpisane przez udzielającego pełnomocnictwa, a następnie zeskanowane i w takiej formie 

przesłane Zamawiającemu.  Poza  sporem  pozostaje również treść  pełnomocnictwa,  a także 

ustalenie,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  do  uzupełnienia  przedmiotowego 

dokumentu,  wykonawca  Media  Com  S.A.  przekazał  Zamawiającemu  pełnomocnictwo  o 

takiej  samej  treści,  udzielone  P.  S..,  datowane  na  ten  sam  dzień,  podpisane  podpisem 

zaufanym w dniu 3 marca 2022 r. przez K. P..  


Zgodnie  z  art.  61  ust.  1  ustawy  Pzp

,  komunikacja  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia,  jak  również  składanie  ofert,  wymiana  informacji  oraz  przekazywanie 

dokumentów  lub  oświadczeń  między  zamawiającym  a  wykonawcą,  z  uwzględnieniem 

wy

jątków  określonych  w  ustawie,  odbywa  się  za  pomocą  środków  komunikacji 

elektronicznej. 

Art.  63  ust.  2  ustawy  Pzp  stanowi,  że  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  

o wartości mniejszej niż progi unijne ofertę, oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1, 

składa  się  pod  rygorem  nieważności,  w  formie  elektronicznej  lub  w  postaci  elektronicznej 

opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym.  

Stosownie  do  art.  99  §  1  Kc,  jeżeli  do  ważności  czynności  prawnej  potrzebna  jest 

szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej 

samej formie. 

Zgodnie  z  art.  128  ust.  1  ustawy  Pzp,  j

eżeli  wykonawca  nie  złożył  oświadczenia,  

o którym mowa w art. 125 ust. 1, podmiotowych środków dowodowych, innych dokumentów 

lub 

oświadczeń  składanych  w  postępowaniu  lub  są  one  niekompletne  lub  zawierają  błędy, 

zamawiający wzywa wykonawcę odpowiednio do ich złożenia, poprawienia lub uzupełnienia 

w wyznaczonym terminie, chyba że: 

1)  wniosek  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu  albo  oferta  wykonawcy 

podlegają odrzuceniu bez względu na ich złożenie, uzupełnienie lub poprawienie lub 

2) zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania. 

Wykonawca  składa  podmiotowe  środki  dowodowe  na  wezwanie,  o  którym  mowa  w  ust.  1, 

aktualne na dzień ich złożenia (art. 128 ust. 2 ustawy Pzp).  

Nie ulega wątpliwości, że w świetle przytoczonych wyżej przepisów, oferta składana 

jest w  formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem  zaufanym lub 

podpisem  osobistym 

pod  rygorem  nieważności,  w  związku  z  czym  pełnomocnictwo  do  jej 

złożenia powinno być udzielone w tej samej formie.  

Pomimo  braku  wyraźnego  wskazania,  że  dyspozycją  art.  128  ust.  1  ustawy  Pzp 

objęte jest również usunięcie nieprawidłowości w wykazaniu umocowania do złożenia oferty,  

w orzecznictwie i doktrynie ugruntowany jest pogląd, że w katalogu innych dokumentów lub 

oświadczeń  składanych  w  postępowaniu,  mieści  się  pełnomocnictwo  uprawniające  do 

złożenia  oferty.  Przedłożone  na  wezwanie  zamawiającego  pełnomocnictwo  powinno 

potwi

erdzać istnienie umocowania do złożenia oferty na dzień dokonania tej czynności oraz 

spełniać  wymagania  co  do  jego  formy.  Co  za  tym  idzie,  możliwe  jest  przedłożenie 

pełnomocnictwa  


z  datą  adekwatną  do  daty  dokonania  czynności,  a  także  z  datą  późniejszą,  jeżeli  z  treści 

pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik był umocowany do dokonania czynności w chwili jej 

dokonania (

patrz: wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 sierpnia 2019 r., sygn. akt KIO 

1443/19, wyrok z dnia 27 listopada 2019 r., sygn.  akt KIO 2280/19, wyrok z dnia 10 marca 

2020 r., sygn. akt KIO 405/2020).  

Rozstrzygnięcie  przedmiotowej  sprawy  wymagało  oceny,  czy  Zamawiający 

prawidłowo uznał, że uzupełnione przez Media Com S.A. pełnomocnictwo spełnia ustawowe 

wymagania.  

Izba 

przychyliła  się  do  poglądu  wyrażanego  w  orzecznictwie,  że  do  oceny 

pełnomocnictw składanych w postępowaniu o udzielenie zamówienia, znajduje zastosowanie 

–  na  mocy  art.  8  ust.  1  ustawy  Pzp  –  art.  65  §  1  K.c.,  określający  zasady  wykładni 

oświadczeń woli. Zgodnie z tym przepisem, oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego 

wymagają  ze  względu  na  okoliczności,  w  których  złożone  zostało,  zasady  współżycia 

społecznego  oraz  ustalone  zwyczaje.  Ponadto,  zwrócić  należy  uwagę  na  wypływające  z 

orzecznictwa  Sądu  Najwyższego  dyrektywy  co  do  powinności  dokonywania  życzliwej 

interpretacji  oświadczeń  woli,  wspomagającej  uznanie  czynność  prawną  za  ważną  (patrz: 

wyrok 

Sądu 

Najwyższego  

z dnia 14 grudnia 2016 r., 

sygn. akt II PK 276/15). Nieuwzględnienie tych wytycznych w toku 

postępowań  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  może  prowadzić  do  wniosków  i  ocen 

godzących w określoną w art. 16 ustawy Pzp zasadę proporcjonalności.  

Ocena  umocowania  pełnomocnika  do  złożenia  oferty  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  powinna  być  dokonana  z  uwzględnieniem  okoliczności,  w  jakich 

pełnomocnictwo zostało udzielone. W związku z tym, ocena taka nie może abstrahować od 

treści  pierwotnie  istniejącego  umocowania,  przyczyn  uznania  za  nieprawidłowe 

pełnomocnictwa  złożonego  wraz  z  ofertą  ani  od  treści  wezwania  do  jego  uzupełnienia  i 

sposobu zastosowania się do tego wezwania.  

Zdaniem Izby, 

brak jest podstaw do stwierdzenia, że Zamawiający uchybił przepisom 

ustawy  Pzp przy  ocenie  skuteczności  uzupełnienia pełnomocnictwa przez Media Com  S.A. 

Izba stwierdziła, że pomimo tego, że z punktu widzenia aktualnie obowiązujących przepisów 

ustawy  Pzp 

ustanawiających  tzw.  elektronizację  postępowania  o  udzielenie  zamówienia, 

pełnomocnictwo  w  formie  pisemnej,  zeskanowane  i  potwierdzone  przez  pełnomocnika  nie 

może  być  uznane  za  prawidłowe,  to  jednak  wyrażało  ono  wolę  mocodawcy  ustanowienia 

pełnomocnika  do  podpisania  i  złożenia  oferty,  która  to  wola  została  uzewnętrzniona  przed 

dokonaniem  tych  czynności  przez  tego  pełnomocnika.  Pełnomocnictwo  elektroniczne 

złożone  w  wyniku  wezwania  wykonawcy  do  uzupełnienia,  nie  było  zatem  pierwotnie 


udzielonym  umocowaniem,  a  zostało  sporządzone  w  celu  dochowania  formy,  która  jest 

wymagana jako wyłączna dla oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia.  

Izba stwierdziła, że pierwotnie przekazane pełnomocnictwo nie zostało sporządzone 

we właściwej formie, ale odzwierciedlało wolę mocodawcy udzielenia pełnomocnictwa Panu 

P. S.. 

m.in. do złożenia oferty. Izba miała na uwadze również okoliczność, że uzupełnione na 

wezwanie  Z

amawiającego  pełnomocnictwo  posiadało  tę  samą  treść,  jak  pełnomocnictwo 

złożone  wraz  z  ofertą,  oraz  nosiło  datę  4  stycznia  2022  r.,  co  stanowi  potwierdzenie  woli 

umocowania  Pana  P.  S.. 

do  złożenia  oferty  już  w  tej  dacie.  Dodatkowo,  pełnomocnictwo 

złożone  na  wezwanie  Zamawiającego  zostało  podpisane  przez  osobę  uprawnioną  do 

reprezentowan

ia  spółki  podpisem  zaufanym  w  dniu  3  marca  2022  r.,  co  jest  zgodne  z 

dyspozycją art.  128 ust.  2 ustawy  Pzp.  Ponadto,  Izba  uwzględniła fakt, że  pełnomocnictwo 

złożone  na  skutek  wezwania  usuwało  zaistniały  we  wcześniej  złożonym  pełnomocnictwie 

brak formalny. 

Z uwagi na powyższe, Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia przedmiotowego 

zarzutu.  

Za  niezasadny  Izba  uznała  także  zarzut  naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  226 

ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp w zw. z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp 

polegającego  na  nieprawidłowej  ocenie  wyjaśnień  złożonych  przez  Media  Com  S.A.  

w zakresie ceny oferty.  

Izba ustaliła, że w przedmiotowym postępowaniu oferty złożyło trzech wykonawców: 

- sm32 STUDIO M. M. - 

180.158,10 zł, 

- BPROG Sp. z o.o. - 

336.551,75 zł, 

- Media Com S.A. - 

141.450,00 zł. 

Wartość  szacunkowa  zamówienia  została  ustalona  przez  Zamawiającego  na  kwotę 

224.000,00 zł.  

W dniu 

11 stycznia 2022 r. Zamawiający działając na podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 

ustawy Pzp kierował do Media Com S.A. wezwanie do złożenia wyjaśnień, w tym dowodów, 

w zakresie wyliczenia ceny złożonej oferty. Zamawiający zwrócił się do wykonawcy o: 

1)  w

skazanie  zarządzania  procesem  świadczonych  usług,  wybranych  rozwiązań 

technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  usług,  oryginalności  usług 

oferowanych przez wykonawcę. 

2)  w

skazanie kosztów  pracy,  których wartość przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie może  być 

niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, 

ustalonych  na  pods

tawie  przepisów  ustawy  z  10.10.2002  r.  o  minimalnym 


wynagrodzenia  za  pracę  (Dz.  U.  z  2020  r.,  poz.  2207)  lub  przepisów  odrębnych 

właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie.  

Zamawiający zwrócił się o przedstawienie dowodów na poparcie wyliczeń.  

Media Com S.A. odpowiedziała na ww. wezwanie pismem z dnia 14 stycznia 2022 r. 

Wykonawca  wskazał  na  szereg  okoliczności  uzasadniających  zaoferowaną  cenę,  w  tym 

m.in.  dwudziestoletnie  doświadczenie  w  produkcji  dedykowanego  i  autorskiego 

oprogramowania,  uczestnictwo  w  projektach  rozbudowy  autorskiego  systemu  CRM, 

działalność  polegającą  na  integracji  systemów  e-learning  z  systemami  klasy  ERO 

przedsiębiorstwa,  oraz  wdrażaniu  nowatorskiego  systemu  działającego  w  modelu  Saas 

służącego do promocji nauki. Wykonawca podał, że ww. doświadczenie jest ważne, stanowi 

istotną  wartość  dodaną,  ponieważ  umożliwi  przygotowanie  systemu  uwzględniającego 

szerokie  potrzeby  zamawiającego,  tj.  nie  tylko  dotyczące  funkcjonalności  systemu  CMS. 

Media Com S.A. oświadczyła, że wypracowała wiele metod zarządzania procesem produkcji 

i  wdrożenia  oprogramowania,  zaś  w  przedmiotowym  projekcie,  w  związku  z  założonym 

krótkim okresie jego trwania, będzie rekomendowała podejście iteracyjne.  Jako korzyść dla 

Zamawiającego,  wykonawca  wskazał  możliwość  integracji  systemu  przygotowanego  dla 

Zamawiającego  

z innymi systemami Uczelni. Wykonawca zwrócił również uwagę na okoliczność, że od wielu 

lat współpracuje z uczelniami w Polsce i w Europie, w tym np. z Wyższą Szkołą Informatyki, 

Zarządzania i Administracji w Warszawie, Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego  

w  Warszawie,  Katholieke  Universiteit  Leuven  w  Bilgii.  Co  za  tym  idzie,  doskonale  zna 

specyfikę  uczelni,  rozumie  dobrze  funkcjonowanie  uczelni  w  obszarach  działalności 

naukowej, 

dydaktycznej 

oraz 

administracyjnej. 

Media  Com  S.A.  przedstawiła 

Zamawiającemu szacowane koszty pracy w odniesieniu do zadań określonych dla projektu. 

Wykonawca  ten  podał  przy  tym,  że  posiada  wiele  gotowych  komponentów,  które  są 

przedmiotem  zamówienia,  stąd  liczba  godzin,  która  zostanie  poświęcona  na 

oprogramowanie funkcjonalności, będzie odpowiednio niższa niż gdyby takie elementy były 

pisane i testowane od podstaw. 

Dodatkowo, Media Com S.A. przedstawiła Zamawiającemu 

założenia,  jakie  przyjęła  do  kalkulacji  poszczególnych  pozycji.  Na  potwierdzenie  realności 

założeń  przyjętych  do  kalkulacji  ceny  Media  Com  S.A.  załączyła  do  wyjaśnień  dowody  w 

postaci 

dwóch  umów  na  przygotowanie  serwisów  internetowych  o  podobnych 

funkcjonalnościach.   

Izba  stwierdziła,  że  złożone  przez  Media  Com  S.A.  wyjaśnienia  potwierdzają 

rzetelność  kalkulacji.  Treść  wyjaśnień  nie  pozwala  na  stwierdzenie,  że  zaoferowana  cena 

jest 

niewiarygodna,  odbiegająca  bardzo  istotnie  od  warunków  rynkowych,  nie  pozwalająca 

na  wyk

onanie  zamówienia  zgodnie  z  wymogami  Zamawiającego.  W  orzecznictwie 


ugruntowany  jest  pogląd,  iż  oceny  wyjaśnień  wykonawcy  dotyczących  zaoferowanej  ceny 

należy  dokonywać  w  świetle  treści  wezwania  zamawiającego.  Analizowane  wyjaśnienia 

odpowiadają  na  wszystkie  pytania  zadane  przez  Zamawiającego,  odnoszą  się  do 

zgłoszonych  przez  Zamawiającego  wątpliwości.  Za  przekonujące  Izba  uznała  w 

szczególności  argumenty  dotyczące  bogatego  doświadczenia  Media  Com  S.A.  we 

współpracy  z  uczelniami,  oraz  posiadania  wielu  gotowych  komponentów  objętych 

przedmiotem  zamówienia.  Izba  nie  dopatrzyła  się  także  uchybień  w  przedstawionych 

Zamawiającemu 

składnikach 

ceny, 

tym  

w szczególności w wysokości stawek za godzinę pracy, które są zgodne z obowiązującymi 

przepisami  prawa.  Ponadto

,  załączone  do  wyjaśnień  dowody  potwierdzają  realność 

zaoferowanej  ceny. 

Jak  wskazano  powyżej,  zakres  wyjaśnień  oraz  poziom  ich 

szczegółowości  odpowiada  treści  wezwania  do  wyjaśnień.  Wobec  powyższego,  Izba  nie 

stwierdziła podstaw do odrzucenia oferty Media Com S.A.   

Na skutek powyższego, nie znalazł potwierdzenia także zarzut naruszenia art. 16 pkt 

1  ustawy  Pzp  poprzez  przeprowadzenie  p

ostępowania  w  sposób  naruszający  zasadę 

równego traktowania wykonawców.  

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  na 

podstawie  art.  557  i  575  ustawy  Pzp  oraz 

§  8  ust.  2  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania  

(Dz. U. z 2020 r. poz. 2437, dalej jako „rozporządzenie”). 

Zgodnie  z  art.  557  ustawy  Pzp  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  ko

ńczącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego, z kolei 

w  myśl  art.  575  ustawy  Pzp  strony  oraz  uczestnik  postępowania  odwoławczego  wnoszący 

sprzeciw  ponoszą koszty  postępowania  odwoławczego  stosownie  do  jego  wyniku.  Zgodnie  

z § 5 rozporządzenia, do kosztów postępowania odwoławczego zalicza się m.in. wpis (pkt 1), 

oraz  wynagrodzenie  i  wydatki  jednego  pełnomocnika,  jednak  nieprzekraczające  łącznie 

kwoty 3 600 złotych (pkt 2 lit. b). 

Jak stanowi § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia, w przypadku oddalenia odwołania przez 

Izbę w całości, koszty ponosi odwołujący. W takim przypadku Izba zasądza koszty, o których 

mowa w 

§ 5 pkt 2 rozporządzenia od odwołującego na rzecz zamawiającego.  

W  świetle  powyższych  regulacji,  Izba  obciążyła  kosztami  postępowania  wykonawcę 

BPROG Sp. z o.o.  


Przewodniczący:      ……………………………..