KIO 638/22 WYROK dnia 24 marca 2022 r.

KIO 638/22 

Sygn. akt: KIO 638/22 

WYROK 

z dnia 24 marca 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: 

Przewodniczący:      Emilia Garbala 

Protokolant:             Klaudia Kwadrans 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 marca 2022 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  7  marca  2022  r.  przez  wykonawcę  Lingua 

Lab s.c. W. S., M. D., ul. Sereno Fenn'a 6 lok. 14, 31-

143 Kraków, 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Ministerstwo  Funduszy  i  Polityki 

Regionalnej, 

ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, 

przy udziale:   

1)  wykonawcy IURIDICO  Legal  &  Financial Translations  sp.  z  o.o., 

ul. Biała 1B, 80-435 

Gdańsk,

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

odwołującego, 

2)  wykonawc

ów wspólnie ubiegających się o zamówienie:  Summa Linguae Technologies 

S.A.,  ul.  Opolska  110,  31-

323  Kraków  oraz  GTC  AMG  sp.  z  o.o.,  ul.  Rolna155  A,                 

02-729  Warszawa, 

zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po 

stronie zamawia

jącego,  

orzeka: 

1.  u

względnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  w  części  nr  1  postępowania 

unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, odrzucenie oferty wykonawcy 

Summa  Linguae  Technologies  S.A.  oraz  GTC  AMG  sp.  z  o.  o  na  podstawie  art.  224                

ust.  6  w  zw.  z  art.  226  ust.  1  pkt  8  ust

awy  Prawo  zamówień  publicznych  oraz 

powtórzenie czynności badania i oceny ofert,  

kosztami  postępowania  obciąża  zamawiającego:  Ministerstwo  Funduszy  i  Polityki 

Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

KIO 638/22 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od 

odwołania, 

zasądza od  zamawiającego: Ministerstwo Funduszy  i  Polityki  Regionalnej,  ul.  Wspólna 

2/4, 00-926 Warszawa, na rzecz 

odwołującego: Lingua Lab s.c. W. S., M. D., ul. Sereno 

Fenn'a 6 lok. 14, 31-

143 Kraków, kwotę 18 600 zł 00 gr (osiemnaście tysięcy sześćset 

złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  uiszczonego  wpisu  od  odwołania  i 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1 

i  2  ustawy  z  dnia  11  września 2019 r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok    -                        

w  terminie  14  dni  od  dn

ia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa 

Krajowej Izby Odw

oławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      …………………… 

KIO 638/22 

Sygn. akt KIO 638/22 

                                                             UZASADNIENIE 

Zama

wiający  -  Ministerstwo  Funduszy  i  Polityki  Regionalnej,  ul.  Wspólna  2/4,  00-926 

Warszawa,

prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  pn.  „Usługi  tłumaczeniowe  pisemne  i  ustne”,  numer  referencyjny: 

BDG-V.2611.26.2021.KR. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25.06.2021 r., nr 2021/S 121-319719. 

W  dniu  25.02.2022 

r.  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako  najkorzystniejszej

w  części  nr  1  postępowania  oferty  wykonawcy  konsorcjum  Summa  Linguae  Technologies 

S.A. oraz GTC AMG sp. z o.o. 

W  dniu  07.03.2022 

r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie                  

wykonawcy Lingua Lab s.c. W. S., M. D., ul. Sereno Fenn'a 6 lok. 14, 31-

143 Kraków (dalej: 

„odwołujący”), w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  art. 226 ust. 1 pkt 8 

ustawy Prawo zamówień publicznych  (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 

ze zm.),  zwanej  dalej:  „ustawą Pzp”,  poprzez zaniechanie odrzucenia oferty  konsorcjum 

Summa  Linguae,  mimo  iż  zawiera  ona  rażąco  niską  cenę  całkowitą  oraz  rażąco  niskie 

ceny  jednostkowe 

—  istotne  części  składowe  ceny  —  za  tłumaczenia  z  weryfikacją                       

w pozycjach generujących ponad 80% wartości zamówienia: 

a)  I. grupa 

językowa tłumaczenie pisemne z weryfikacją tryb zwykły - 36,90 zł brutto,  

b) 

I.  grupa  językowa  tłumaczenie  pisemne  z  weryfikacją  tryb  ekspresowy  -  39,36  zł 

brutto,  

c) 

II.  grupa  językowa  -  języki  europejskie  -  tłumaczenie  pisemne  z  weryfikacją  tryb 

zwykły - 46,74 zł brutto,  

d) 

II.  grupa  językowa  -  języki  europejskie  -  tłumaczenie  pisemne  z  weryfikacją  tryb 

ekspresowy - 

47,97 zł brutto,  

e) 

II. grupa językowa - języki pozaeuropejskie - tłumaczenie pisemne z weryfikacją tryb 

zwykły - 67,65 zł brutto, 

f) 

II. grupa językowa - języki pozaeuropejskie - tłumaczenie pisemne z weryfikacją tryb 

ekspresowy - 

67,65 zł brutto,  

g) 

III. grupa językowa - tłumaczenie pisemne z weryfikacją tryb zwykły - 67,65 zł brutto,  

h) 

III.  grupa językowa  -  tłumaczenie  pisemne  z  weryfikacją tryb  ekspresowy  -  67,65  zł 

brutto, 

- tj. w pozycjach 1, 2, 12, 13, 23, 24, 34, 35 formularza ofertowego, 

2)  art.  224  ust.  6  w  zw.  z  art.  224  ust.  5  ustawy  Pzp 

—  poprzez  zaniechanie  odrzucenia 

KIO 638/22 

oferty  k

onsorcjum  Summa  Lingua,  mimo  iż  konsorcjum  nie  wykazało  w  złożonych 

wyjaśnieniach,  że  cena  jego  oferty  nie  jest  rażąco  niska  oraz  mimo  że  złożone 

wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w  ofercie  ceny  całkowitej  i  cen 

j

ednostkowych, co więcej ich treść potwierdza, że ceny te są rażąco niskie w stosunku do 

przedmiotu 

zamówienia, 

3)  art. 226 ust. 1 pkt 5 i art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  k

onsorcjum  Summa  Lingua,  mimo  że  jej  treść  jest  niezgodna  z  warunkami 

zamówienia  w  zakresie  w  jakim  nie  uwzględnia  obowiązku  weryfikacji  tłumaczeń  oraz 

poprzez zaniechanie odrzucenia oferty k

onsorcjum Summa Lingua, mimo że zawiera ona 

błąd  w  obliczeniu  ceny  polegający  na  nieuwzględnieniu  w  wycenie  kosztów  wykonania 

weryfikacji tłumaczeń, 

4)  art.  239  ust.  1  ustawy  Pzp, 

poprzez  wybór  oferty  konsorcjum  Summa  Linguae  jako 

najkorzystniejszej,  podczas  gdy  podlega  ona  odrzuceniu  oraz  poprzez  zaniechanie 

wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej. 

W sz

czególności odwołujący wskazał, co następuje.  

„(…)  W  pierwszej  kolejności,  należy  wskazać  na  cztery  podstawowe  kwestie  związane                         

z  wyjaśnieniami  Konsorcjum,  które  przesądzają  o  ich  nieprawidłowości  oraz  rażąco  niskiej 

cenie w ofercie Konsorcjum: 

1)  po  pierwsze 

—  znakomita  część  wyjaśnień  to  próba  kwestionowania samego  wezwania 

jak  i  kwe

stionowania  wezwania  do  wyjaśnień  konkretnych  cen  jednostkowych,  która  nie 

ma 

żadnego  znaczenia  dla  istoty  sprawy  —  czyli  dla  oceny  czy  zaoferowano  ceny  na 

realnym poziomie; 

2)  po  drugie 

—  wyjaśnienia  nie  zawierają  kalkulacji  cen  jednostkowych,  a  w  konsekwencji 

nie pokazano w nich poszczególnych kosztów wykonania zamówienia w każdej z pozycji 

podlegającej  wyjaśnieniom  tj.  brak  wskazania  konkretnych  kosztów  w  danej  pozycji  — 

ko

sztu wynagrodzenia tłumacza, kosztu wynagrodzenia weryfikatora, kosztu obsługi, czyli 

kosztu  zatrudnienia  kierownika  projektu  koordynującego  realizację  Umowy  i  kosztu 

sta

łego funkcjonowania biura. 

3)  po trzecie 

— obszerność wyjaśnień spowodowana długimi opisami i wywodami na temat 

okoliczności,  które  nie  są  wyjątkowymi  dla  wykonawcy  czynnikami  sprzyjającymi                         

w  wykonaniu  zamówienia  (w  szczególności  opis  technologii  CAT,  która  jest  stosowana 

przez  wszystkie  profesjonalne  biura 

tłumaczeń,  a  także  przez  wszystkich  wykonawców                         

w  tym  postępowaniu),  albo  które  są  nieistotne  dla  oceny  realności  oferowanych  cen 

jednostkowych powoduje powstanie mylnego przekonania o szczegółowości i rzetelności 

wyjaśnień, podczas gdy wyjaśnienia nie zawierają podstawowego elementu jaki powinien 

zostać w nich zawarty czyli podstawowej kalkulacji cen jednostkowych; 

4)  po czwarte 

— znaczna część dowodów i treści wyjaśnień POTWIERDZAJĄ rażąco niską 

KIO 638/22 

cenę kluczowych cen jednostkowych oraz fakt, że usługi zostaną zrealizowane niezgodnie 

z SWZ w 

wyniku czego Zamawiający otrzyma „półprodukt"). 

…)  Okoliczności  te  wskazują,  że  Konsorcjum  zdawało  sobie  sprawę,  iż  nie  jest                    

w  stanie  przedstawić  konkretnej  kalkulacji  cen  jednostkowych.  Obszerność  wyjaśnień, 

mnożenie  „dowodów”  dotyczących  okoliczności  bez  znaczenia  dla  wykazania  realności 

zaoferowanych  cen  jednostkowych 

—  stanowi  jedynie  próbę  ukrycia  faktu,  że  Konsorcjum 

nie jest  w  stanie wyjaśnić  wysokości  zaoferowanych przez siebie cen  jednostkowych.  Ilość 

treści oraz sposób kalkulacji cen jednostkowych jest zupełnie niezrozumiały dla osoby spoza 

b

ranży tłumaczeniowej i sprawia pozory rzetelnych, gdyż znajdujemy tutaj przede wszystkim 

odwołanie  do  doświadczenia  Konsorcjum  oraz  wysokiej  informatyzacji  w  zakresie 

prowadzonej działalności. 

Rozwijając powyższe twierdzenia oraz odnosząc się do treści wyjaśnień Odwołujący 

wskazuje: 

Kwestionowanie zakresu wezwania do wyjaśnień. 

…) Konsorcjum w ramach wyjaśnień zamiast na wytłumaczeniu sposobu skalkulowania cen 

jednostkowych  objętych  wezwaniem  —  skupia  się  w  szczególności  na  kwestionowaniu 

zasadności wezwania go do złożenia wyjaśnień oraz kwestionowaniu, że ceny jednostkowe 

objęte wezwaniem do złożenia wyjaśnień mają charakter istotnych części składowych ceny 

oferty. 

W  dalszej  części  wyjaśnień  Konsorcjum  opisuje  metodologię  wyliczenia  ceny,  która  nie 

odnos

i do cen jednostkowych a do ceny globalnej złożonej oferty. Wyjaśnienia nie zawierają 

kalkulacji żadnej z podlegających wyjaśnieniom cen jednostkowych, która ukazywałaby jakie 

koszty składają się na wysokość tej ceny. Mowa tu w szczególności o dokładnym „rozbiciu" 

każdej z cen jednostkowych na poszczególne koszty takie jak koszty pracy tłumacza, koszty 

pracy  weryfikatora,  koszty  adminis

tracyjne,  koszty  stałe  funkcjonowania  biura  i  koszt 

rezerwy. Jedynie zysk 

został wyszczególniony dla każdej z cen jednostkowych. 

Przyjęty  przez  Konsorcjum  sposób  skonstruowania  i  przedstawienia  wyjaśnień  nie 

odpowiadają wymogom z wezwania. 

2. Kwestionowanie istotnego charakteru cen jednostkowych. 

…)  Argumentacja  Konsorcjum  pomija  jednak,  że  w  przypadku  niniejszego  postępowania 

ceny  jednostkowe  objęte  wezwaniem  do  złożenia  wyjaśnień  (ceny  jednostkowe  określone               

w  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35  formularza  ofertowego)  - 

stanowią  istotne  części  składowe,                   

tj. 80% ceny oferty Konsorcjum w rozumieniu przepisu art. 224 ust. 1 Pzp. 

W  przypadku  niniejszego  postępowania  każda  z  grup  językowych  jest  istotną  częścią 

składową ceny oferty. Znajduje to uzasadnienie w następujących okolicznościach: 

a) Ceny jednostkowe za „tłumaczenia wraz z weryfikacją” stanowią podstawę rozliczenia.(…) 

b) 

Łączna wartość cen jednostkowych za „tłumaczenia wraz z weryfikacją”, tj. 1 485 495,60 

KIO 638/22 

zł  stanowi  blisko  80%  wartości  ceny  całkowitej  oferty  Konsorcjum.  Wyliczenie  dotyczy 

wszystkich tłumaczeń pisemnych w trybie zwykłym i ekspresowym — tj. pozycje 1,2, 12, 13, 

23, 24, 34, 35 formularza ofertowego; 

c)  Wykonanie  cz

ynności,  których  dotyczą  ceny  jednostkowe  za  „tłumaczenia  wraz                            

z  weryfikacją”  -  jest  konieczne  do  realizacji  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  opisem 

przedmiotu  zamówienia.  W  szczególności  nie  jest  dopuszczalne  wykonywanie  tłumaczeń 

maszynowych: (

…) 

Ceny za „tłumaczenia wraz z weryfikacją” oferowane za tłumaczenia tego rodzaju stanowią 

zatem istotną część składową ceny zarówno w aspekcie znaczenia tego rodzaju tłumaczeń 

dla 

całego przedmiotu zamówienia jak i w aspekcie wartości tych części w stosunku do ceny 

całkowitej. 

4. Brak kalkulacji cen jednostkowych. 

Mimo  że  wyjaśnienia  obejmują  65  stron  oraz  ponad  260  stron  załączników  —  nie 

przedstawiono  w  nich  podstawowego  i  koniecznego  do  zweryfikowania  cen  jednostkowych 

elementu jakim jest kalkulacja tych cen. Jej brak przesądza o niewykazaniu realności cen i 

jest 

potwierdzeniem,  że  Konsorcjum  nie  jest  w  stanie  wyjaśnić  tak  niskiego  poziomu 

zaoferowanych cen jednostkowych. 

…) Konsorcjum powinno było: 

wykazać koszt tłumacza (co najmniej 20 zł), 

wykazać koszt weryfikatora — co najmniej (co najmniej 9 zł), 

A ponadto 

— wykazać koszty organizacyjne, takie jak: 

- koszt zatrudnienia kie

rownika projektu koordynującego realizację Umowy, 

koszty stałe funkcjonowania przedsiębiorstwa, 

- koszty ryzyka 

- zysk. 

Brak  takiej  kalkulacji  powoduje,  że  wyjaśnienia  są  bezwartościowe  a  ich  znaczna  objętość 

ma  „zasłonić”  ich  nieprawidłowość,  a  zwłaszcza  fakt,  że  w  kluczowych  stawkach  za 

tłumaczenie — ich koszty przekraczają ceny Konsorcjum. 

5. Bardzo istotny jest fakt, że dowody załączone do wyjaśnień  — POTWIERDZAJĄ rażąco 

niską cenę kluczowych stawek jednostkowych. Należy wskazać na przykłady:  (…) 

Porównanie  cen  zaoferowanych  w  aktualnym  postępowaniu  z  cenami  oferowanymi                    

w poprzednich postępowaniach z 2018 r. i 2020 r. 

Dalej  w  treści  wyjaśnień  Konsorcjum  odwołuje  się  do  innych  postępowań  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego.  W  tym  zakresie  Konsorcjum  przedstawia  liczne  zestawienia  cen 

jednostkowych. 

Jednak z zestawień tych zawartych na s. 10-12, s. 15-19 wyjaśnień wynika 

wyłącznie potwierdzenie nierealności stawek zaoferowanych przez Konsorcjum w niniejszym 

postępowaniu. (…) 

KIO 638/22 

W  przec

iągu  trzech  lat  pomiędzy  ww.  postępowaniami  —  znacznie  wzrosła  inflacja  oraz 

koszty  pracy.  Sama  stawka  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  wzrosła  z  2  100,00  zł 

brutto  do  3  010,00  zł  brutto  obecnie.  Natomiast  przeciętne  miesięczne  wynagrodzenie                      

w  sektorze  przedsiębiorstw,  które  jest  zbliżone  do  wysokości  wynagrodzenia  tłumacza  — 

wzrosło  w  tym  czasie  z  5  274,95  zł  (grudzień  2018  r.)  do  5  851,87  zł  (lipiec  2021  r.  — 

miesiąc, w którym składano oferty w postępowaniu). 

Przy  wzrostach 

kosztów  wynagrodzeń  —  podstawowych  kosztów  wykonywania  tłumaczeń 

—  nie  jest  możliwe,  żeby  wykonawca  mógł  oferować  ceny  niższe  0  20-50%,  niż  kilka  lat 

temu  za  tę  samą  usługę,  przy  jednoczesnym  braku  czynników,  które  zmniejszałyby  koszty 

świadczenia tej usługi. 

8. Z

astosowanie narzędzia CAT. 

Jako  wyjątkowo  sprzyjający  warunek  wykonania  zamówienia  Konsorcjum  wskazuje 

zastosowanie  narzędzia  CAT.  Na  opis  sposobu  działania  tego  narzędzia  Konsorcjum 

poświęca  istotną  część  wyjaśnień  —  s.  21-41.  Podkreślić  należy,  że  narzędzie  takie 

po

wszechnie  wykorzystywane  jest  przez  wykonawców  działających  w  branży.  Także                          

w  przypadku  dostępu  do  bazy  danych  CAT  obejmującej  przetłumaczone  już  zwroty 

powtarzające się w tłumaczonych tekstach — dostęp taki ma każdy podmiot wykorzystujący 

narzędzia CAT w swojej działalności. 

Reasumując - każdy z Oferentów na co dzień korzysta z narzędzi CAT i korzysta z wartości 

dodanej,  ja

kie  niesie  za  sobą  oprogramowanie  typu  CAT,  nie  jest  to  zatem  szczególnie 

sprzyjający  warunek  wykonywania  zamówienia.  Zastosowanie  narzędzia  CAT  nie  jest 

unikatowe i nie daje przewagi Konsorcjum nad innymi wykonawcami. 

Kolejnym  z  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  przez 

Konsorcjum ma być ryczałtowy system wynagradzania pracowników — w tym tłumaczy. 

Konsorcjum  twierdzi,  że  tłumacze  wynagradzani  są  ryczałtem  za  aas  i  nie  da  się  policzyć 

wprost  jaki  jest  koszt  danego  tłumaczenia  czy  weryfikacji.  Tymczasem  załączone  do 

wyjaśnień  faktury  wskazują,  że  usługi  tłumaczenia  zostały  rozliczone  za  przetłumaczone 

strony.  Widać  jednostkę  oraz  stawkę  za  jednostkę  (stronę)  -  faktury  ze  stron  46-62 

załącznika 1.pdf oraz faktury ze stron 56-72 załącznika pdf.3. 

Dowody  te  poddają  w  wątpliwość  twierdzenia  o  rozliczaniu  się  z  tłumaczami  ryczałtem 

wyłącznie  w  oparciu  o  czas  i  potwierdzają,  że  Konsorcjum  rozlicza  się  z  tłumaczami  za 

strony w sposób analogiczny jak rozlicza się z Zamawiającym za wykonane usługi. 

W  treści  faktury  brak  podstawowych  informacji,  tj.  kombinacji  językowej,  jednostki 

rozliczeniowej.  Tych 

faktur  nie  można  powiązać  z  żadnymi  usługami.  Nie  sposób  nawet 

zweryfikować kombinacji językowej tych tłumaczeń. 

Ukazuje to wewnętrzną sprzeczność wyjaśnień i dowodów. Powyższe wskazuje, że szeroko 

KIO 638/22 

opisywane w wyjaśnieniach okoliczności — nie mają żadnego przełożenia na rzeczywistość, 

ale przede wszystkim brak jest informacji o kosztach jednostkowych realizowanych usług. 

Konsorcjum  przez  60  stron  wyj

aśnień  twierdzi,  że  nie  rozlicza  się  z  tłumaczami  i 

weryfikatorami  za  strony  przetłumaczonego  tekstu  tylko  ryczałtem  za  czas  pracy.  Dlatego 

niemożliwe  jest  przypisanie  kosztów  do  jednostki  usługi  jaką  jest  strona  tłumaczenia  i 

weryfikacji i za jaką rozlicza się Zamawiający. (…) 

Na  wielu  stronach  Konsorcjum  wyjaśnia,  że  system  informatyczny  zarządza  czasem  pracy 

tłumaczy i weryfikatorów, którzy pracują maksymalnie 8 godzin dziennie. W takim razie nie 

wiadomo,  jak  Konsorcjum  organizuje  pracę  tłumaczy  pomiędzy  godzinami  17:00  a  09:00.                   

W  ramach  wykonywania  zamówienia  notorycznie  realizowane  są  zlecenia  pomiędzy 

godzinami  17:00  a  09:00  oraz  w  weekendy.  Zapewnienie  tłumaczeń  w  tym  czasie 

wymagałoby  ciągłej  pracy  tłumaczy  w  systemie  zmianowym.  Za  prace  w  godzinach 

nadliczbowych (i to również do pewnego limitu godzin) należy się dodatkowe wynagrodzenie. 

Te  okoliczności  nie  znalazły  żadnego  wytłumaczenia  w  treści  wyjaśnień,  mimo  że 

Konsorcjum wprost wskazuje, że zatrudnia tłumaczy na podstawie umów o pracę. 

10. Niezwykle istotna jest przedstaw

iona na str. 45 wyjaśnień kalkulacja zysku. 

W  przedsta

wionej  kalkulacji  zysku  na  niniejszym  postępowaniu,  pada  informacja,  że 

tłumacze  i  weryfikatorzy  nie  są  rozliczani  w  ramach  wynagrodzenia  ryczałtowego,  a  dane                  

w tabeli wskazują, że są rozliczani na postawie jednostki jaką jest strona zawierająca 1800 

znaków ze spacjami. (…) 

Taki koszt nie jest możliwy do osiągnięcia. Taka stawka w warunkach rynkowych jest stawką 

zaniżoną nawet za samo tłumaczenie gdyż stawka za samo tłumaczenie wynosi 20-24 zł nie 

mówiąc  o  koszcie  wykonania  niezależnej  weryfikacji,  koszcie  zatrudnienia  managera 

koordynującego  realizację  Umowy,  kosztach  stałych  przedsiębiorstwa.  Konsorcjum, 

ponownie  nie  wskazuje  w  żaden  sposób  jakie  elementy  składowe  i  w  jakiej  wysokości 

w

chodzą w skład pozycji nazwanej „łączny nieważony koszt produkcji danej usługi”. Wpisaną 

wa

rtość 18 zł należy ocenić jako wartość fikcyjną i nieodnoszącą się do żadnych dowodów   

w przedstawionych wyjaśnieniach. Odwołujący jako profesjonalny podmiot z tej samej branży 

wie,  że  taki  koszt  nie  jest  możliwy  do  osiągnięcia  za  usługę  tłumaczenia,  niezależnej 

weryfikacji oraz innych kosztów administracyjnych oraz kosztów stałych. Obecnie, za podaną 

kwotę, nie można nabyć nawet usługi sprzątania czy roznoszenia ulotek. 

11. Inne okolic

zności, które mają mieć wpływ na obniżenie cen. 

Jednocześnie Konsorcjum w ramach wyjaśnień jako okoliczności szczególne dla Konsorcjum 

umożliwiające  mu  obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia  —  w  istocie  powołuje 

okoliczności  powszechne  dla  wszystkich  wykonawców  ubiegających  się  o  udzielenie 

niniejszego  zamówienia  (np.  doświadczenie  w  realizacji  podobnych  zamówień, 

dysponowanie  doświadczonym  zespołem  tłumaczy  i  weryfikatorów,  posługiwanie  się 

KIO 638/22 

n

arzędziem CAT czy legitymowanie się normami ISO). (…) 

12. W dalsze

j części Konsorcjum skupia się na kwestionowaniu argumentacji Odwołującego 

z odwołania z dnia 11.10.2021 r. oraz na porównywaniu cen jednostkowych Konsorcjum, cen 

całkowitych  z  ofert  samego  Odwołującego  zaoferowanych  w  innych  postępowaniach  oraz 

różnych  stawek  hipotetycznych  wyliczonych  przez  Konsorcjum  na  potrzeby  wykazania 

wadliwości argumentacji Odwołującego (zestawienia na s. 51-60). (…) 

Jednak  Konsorcjum 

—  poza  samym  kwestionowaniem  twierdzeń  Odwołującego  -  unika 

podania.  jakie  wa

rtości  samo  przyjęło  przy  wyliczeniu  cen  jednostkowych  w  ramach 

niniejszego  postępowania,  podczas  gdy  to  właśnie  w  ramach  wyjaśnień  ceny  oferty  — 

powinno  takie  wartości  podać,  a  tym  samym  wyeliminować  wszelkie  wątpliwości  co  do 

realności  cen  jednostkowych.  Co  istotne  —  konsorcjum  było  zobligowane  do  zawarcia                    

w  wyjaśnieniach  ww.  elementów  —  w  szczególności  wartości  stawek  godzinowych  dla 

tłumaczy i weryfikatorów (…). 

Na  sam  koniec  warto  przyw

ołać  krótki  fragment  wyjaśnień,  który  ukazuje  ich 

absurdalność i oderwanie od rzeczywistości: 

Z  po

wyższych  zestawień  wyraźnie  wynika,  że  oferta  Konsorcjum  jest  niższa    o  25%                        

w porównaniu do cen z poprzedniego postępowania, co przekłada się na obniżenie wartości 

oferty o kwotę 606 709,80 zł. 

Zgodnie  z  powyższym,  Konsorcjum  jasno  wskazuje,  że  oferuje  cenę  o  ponad  pół  miliona 

złotych  niższą  niż  w  poprzednim  postępowaniu  o  tym  samym  przedmiocie  zamówienia. 

Oczywiście uzyskanie takiej oszczędności — nie byłoby możliwe w warunkach rynkowych — 

przy wzroście inflacji i postępującym wzroście kosztów wynagrodzeń. 

Obniżenie ceny o taką wartość oznaczać może wyłącznie zmianę w sposobie wykonywaniu 

zamówienia  —  w  tym  przypadku  rezygnację  z  weryfikacji  tłumaczeń  (niedozwolona  na 

gruncie  OPZ), 

czy  zastosowanie  tłumaczeń  maszynowych  (również  niedozwolonych                       

w niniejszym 

postępowaniu). (…) 

Treść  wyjaśnień  Konsorcjum  wskazuje  na  niezgodność  oferty  przejawiającej  się                            

w  nieuwzględnieniu  w  ofercie weryfikacji  tłumaczeń  mimo takiego obowiązku  wynikającego        

z opisu przedmiotu zamówienia. 

Z  kolei  brak  uwzględnienia  w  wycenie  oferty  jednego  z  kluczowych  kosztów  wykonywania 

zamówienia  jakim  jest  koszt  wykonania  weryfikacji  tłumaczeń  przez  niezależnego 

weryfikatora 

— stanowi jednocześnie błąd w obliczeniu ceny. (…) 

Wiarygodnym  źródłem  w  zakresie  warunków  wykonywania  tłumaczeń  pisemnych  i  zasad 

wynagradzania tłumaczy są przede wszystkim wytyczne Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich, 

będącego  uznanym  w  środowisku  organem  ustalającym  standardy.  Co  więcej  —  to 

informacje  wskazywane  przez  Stowarzyszenie 

—  odzwierciedlają  sytuację  na  rynku 

tłumaczeń.  Dane  udostępnianie  przez  Stowarzyszenie  są  najbardziej  obiektywne  i 

KIO 638/22 

jedno

cześnie potwierdzają założenia jakie Odwołujący przyjmuje w swoich wyliczeniach. (…) 

Z powyższego wynika, że: 

1 strona tłumaczenia to przeliczeniowo ok. 1 godzina pracy, 

- 2 strony weryfikacji to przeliczeniowo ok. 1 godzina pracy, 

- stawka za wer

yfikację wynosi 50% stawki tłumaczenia (absolutne minimum do przyjęcia to 

W ocenie odwołującego w praktyce — przy uwzględnieniu użycia narządzi CAT tłumaczenie 

może przyspieszyć do 1,5 strony a weryfikacja do 3 stron / godzinę. 

Odnosząc  powyższe  warunki  wykonywania  zamówienia  oraz  oczywiste  i  powszechnie 

stosowane założenie, iż stawka za weryfikację wynosi 40-50% stawki za tłumaczenie — do 

wyjaśnień  złożonych  przez  Konsorcjum  —  należy  wskazać,  że  Konsorcjum  potwierdziło                   

w wyjaśnieniach, że nie uwzględniło weryfikacji w wycenie usługi. 

Potwierdzają to następujące fragmenty wyjaśnień: (…) 

Jednocz

eśnie  —  brak  uwzględnienia  w  wycenie  oferty  kosztu  weryfikacji  tłumaczeń,  która 

zgodnie  z  opisem  przedmiotu  zamówienia  jest  istotnym  elementem  składowym  usługi  — 

stanowi błąd w obliczeniu ceny. Skalkulowanie cen w sposób, który nie uwzględnia pełnego 

zakresu  zamówienia  —  zgodnie  z  orzecznictwem  KIO  jest  błędem  w  obliczeniu  ceny, 

skutkującym odrzuceniem oferty: (…)” 

W zwi

ązku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:  

unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z dnia 25.02.2022 r., 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert, 

3)  odrzucenia  oferty  k

onsorcjum  Summa  Linguae  jako  zawierającą  rażąco  niską  cenę                      

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  z  uwagi  na  to,  że  jej  treść  jest  niezgodna                  

z warunkami z

amówienia i zawiera ona błąd w obliczeniu ceny, 

4)  wyboru  oferty  o

dwołującego  jako  najkorzystniejszej  -  w  wyniku  ponownego  badania  i 

oceny ofert. 

Pismem  z  dnia  09.03.2022  r.  wykonawca  IURIDICO  Legal  &  Financial  Translations 

sp.  z  o.o.,  ul

.  Biała  1B,  80-435  Gdańsk  (dalej:  „przystępujący  IURIDICO”),  zgłosił 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego. 

Pismem  z  dnia  10.03.2022  r.  wykonawcy 

wspólnie  ubiegający  się  o  zamówienie: 

Summa  Linguae  Technologies  S.A.,  ul.  Opolska  110,  31-

323  Kraków  oraz  GTC  AMG  sp.                  

z  o.o.,  ul.  Rolna155  A,  02-729  Warszawa  (dalej: 

„przystępujący  Summa  Linguae”),  zgłosili 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego. 

Izba stwierdziła, że oba przystąpienia zostały dokonane skutecznie.  

Pismem  z  dnia  21.03.2022  r.  z

amawiający  przekazał  odpowiedź  na  odwołanie,                    

KIO 638/22 

w której wniósł o jego oddalenie. Pismem z dnia 22.03.2022 r. odwołujący ustosunkował się 

do odpowiedzi na 

odwołanie zamawiającego.  

Pismem  z  dnia  23.03.2022  r.  p

rzystępujący  IURIDICO  przedstawił  swoją 

argumentację w sprawie.  

 Pismem  z  dnia  22

.03.2022  r.  przystępujący  Summa  Linguae  złożył  wniosek                        

o  odrzucenie 

odwołania.  Pismem  z  dnia  22.03.2022  r.  odwołujący  ustosunkował  się  do 

wniosku o odrzucenie odw

ołania.  

W trakcie rozprawy strony i przy

stępujący podtrzymali swoje stanowiska. 

Krajowa Izba 

Odwoławcza ustaliła, co następuje. 

Przedmiotem  zamówienia  są  usługi  tłumaczeniowe  pisemne  i  ustne.  Zamówienie  zostało 

podzielone  na  trzy  części.  Część  nr  1  obejmuje  „Obsługę  Ministerstwa  Funduszy  i  Polityki 

Regionalnej w zakresie usług tłumaczeniowych pisemnych i usług dodatkowych”. 

Przystępujący Summa Linguae złożył ofertę z m.in. następującymi cenami: 

Lp.  

Rodzaj usługi  

Jednostka rozliczeniowa  

Szacowana  

liczba jednostek  

Cena brutto za 
jednos

tkę 

rozliczeniow

ą 

(PLN)  

Cena p

oszczególny 

ch elementów oferty 
(kolumna 3 x 
kolumna 4)  

Grupa językowa I  

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb zwykły  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

36,90 zł   

243,70 zł   

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb ekspresowy  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

39,36 zł   

85 529,28 zł   

Grupa językowa II – języki europejskie  

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb zwykły  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

46,74 zł   

436 224,42 zł   

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb ekspresowy  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

47,97 zł   

101 936,25 zł   

Grupa językowa II – języki pozaeuropejskie  

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb zwykły  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

67,65 zł   

70 153,05 zł   

KIO 638/22 

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb ekspresowy  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

67,65 zł   

15 965,40 zł   

Grupa językowa III  

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb zwykły  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

zł   

51 075,75 zł   

Tłumaczenie pisemne z 
weryfikacj

ą – tryb ekspresowy  

1 strona obliczeniowa 
– 1 800 znaków ze 
spacjami  

stron  

67,65 zł   

2 367,75 zł   

Pismem  z  dnia  01.10.2021  r.  z

amawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej  oferty  p

rzystępującego  Summa  Linguae.  W  związku  z  tym  zostało 

wnie

sione  odwołanie  zawierające  zarzuty,  z  których  część  została  uwzględniona  przez 

zamawiającego,  a  część  cofnięta  przez  odwołującego,  co  skutkowało  umorzeniem 

postępowania odwoławczego (KIO 2989/21). 

Pismem  z  dnia  04.11.2021  r.  zama

wiający poinformował o unieważnieniu czynności 

wyboru najkorzystniejszej oferty.  

Pismem z dnia 04.11.2021 r. 

zamawiający wezwał przystępującego Summa Linguae 

do  udzielenia  wyjaśnień,  w  tym  złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  cen 

jednostkowych  zawartych  w  tabeli  nr  1  Formularza  Ofertowego

,  a  w  szczególności  cen 

jednostkowych  wskazanych  w  pozycjach:  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35  tej  tabeli.

Dodatkowo 

z

amawiający  wezwał  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  argumentacji  objętej  odwołaniem                  

w c

zęści, w jakiej odwołanie zostało przez zamawiającego uwzględnione. 

Pismem z dnia 16.11.202

1 r. przystępujący Summa Linguae złożył wyjaśnienia wraz 

dowodami i  

zastrzegł ich treść jako tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Pismem  z  dnia  30.11

.2021  r.  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej oferty 

przystępującego Summa Linguae.  

W związku z tym zostało wniesione odwołanie, które zostało przez Izbę uwzględnione 

i  Izba  nakazała  zamawiającemu:  „unieważnienie  wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  a  przy 

p

owtarzaniu  czynności  w  prowadzonym  postępowaniu  –  odtajnienie  zasadniczej  części 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  przez  Przystępującego  (z  wyłączeniem  imion  i 

nazwisk  oraz  danych  identyfikujących  bądź  umożliwiających  identyfikację  konkretnych 

tłumaczy i weryfikatorów oraz informacji na temat kosztu zakupu narzędzi wspomagających 

pracę tłumaczy oraz danych kontrahentów)” (KIO 3582/21). 

KIO 638/22 

Pismem  z  dnia  16.02.2022 

r. zamawiający poinformował o unieważnieniu czynności 

wyboru  najkorzystniejszej  oferty,  a  n

astępnie  odtajnił  wyjaśnienia  przystępującego

Summa 

Linguae we wskazanym w ww. wyroku zakresie. 

Pismem  z  dnia  25.02.2022 

r.  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejs

zej oferty przystępującego Summa Linguae. 

Krajowa 

Iz

ba  Odwoławcza  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie                                             

i  uwzględniając  dokumentację  z  niniejszego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  oraz  stanowiska  stron  i  przy

stępujących  złożone  na  piśmie i  podane  do 

p

rotokołu rozprawy, zważyła, co następuje.  

W  pierwsze

j kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy 

Pzp, tj. istnienie po stronie  o

dwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechania zamawi

ającego. 

Ponadto Izba stwierdz

iła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych 

skutku

jących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp. 

W 

szczególności  Izba  nie  podzieliła  stanowiska  przystępującego  Summa  Linguae, 

zgodn

ie z którym odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie art. 528 pkt 3 i 4 ustawy Pzp.

W  pierwszej  kolejności  należy  zauważyć,  że  w  obecnym  odwołaniu  z  dnia  07.03.2022  r. 

odwołujący  nie  powołuje  się  wyłącznie  na  te  same  okoliczności,  które  były  przedmiotem 

rozstrzygnięcia przez  Izbę  w  sprawach  o  sygnaturach akt:  KIO  2989/21  oraz  KIO  3582/21.      

W

odwołaniu  z  dnia  11.10.2021  r.  (KIO  2989/21)  odwołujący  stawiał  zarzut  naruszenia                 

art.  224  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  jedyni

e w związku z art. 226 ust. 1 pkt 8, zatem istotą tego 

zarzutu by

ło zaniechanie wezwania przystępującego Summa Linguae do złożenia wyjaśnień 

w  zakresie  ceny  jego  oferty

,  nie  zaś  samo  zaniechanie  odrzucenia  jego  oferty  z  powodu 

rażąco  niskiej  ceny.

Z  kolei  w  odwołaniu  z  dnia  10.12.2021  r.  (KIO  3582/21)  odwołujący 

podniósł zarzut zaniechania odtajnienia wyjaśnień rażąco niskiej ceny, zaś zarzut naruszenia 

art.  224  ust.  6  i  art.  224  ust.  1  pkt  8  ustawy  Pzp  został  wycofany  jako  przedwczesny  na 

tamtym  etapie  postępowania,  tj.  na  etapie,  w  którym  odwołujący  nie  znał  treści  złożonych 

przez przystępującego wyjaśnień.

Zarzuty 

związane z ceną oferty przystępującego są więc 

inne we wszystkich trzech odwołaniach, gdyż w pierwszym dotyczyły zaniechania wezwania 

do 

złożenia  wyjaśnień,  w  drugim  dotyczyły  zaniechania  odtajnienia  złożonych  wyjaśnień,                    

a  w  trzecim  (obecnym)  dotyczą  wadliwej  oceny  złożonych  wyjaśnień  i  zaniechania 

odrzucenia oferty przystępującego. Inne są też okoliczności, z powodu których podniesione 

zostały  zarówno  zarzuty  dotyczące  ceny  oferty  przystępującego  Summa  Linguae,  jak  też 

KIO 638/22 

zarzuty  dotyczące  niezgodności  jego  oferty  z  warunkami  zamówienia  i  błędu  w  obliczeniu 

ceny. 

Należy zauważyć, że wnosząc odwołania w sprawach o sygnaturach akt: KIO 2989/21 

oraz  KIO  3582/21

,  odwołujący  nie  znał  treści  wyjaśnień  w  sprawie  rażąco  niskiej  ceny 

złożonych  przez  przystępującego  Summa  Linguae.  Natomiast  obecne  odwołanie  z  dnia 

07.03.2022 r. 

odwołujący wnosi znając już treść tych wyjaśnień, dlatego też powołuje się na 

okoliczności  wynikające  właśnie  z  tych  wyjaśnień.  Nie  mają  zatem  znaczenia  same 

powołane  przepisy  czy  wybiórczo  cytowane  fragmenty  z  poprzednich  dwóch  odwołań,  ale 

okoliczności, które były przedmiotem rozpoznania przez Izbę w poprzednich postępowaniach 

odwoławczych. Okoliczności te nie mogły tożsame z podniesionymi w niniejszym odwołaniu 

z  dnia  07.03.2022  r., 

gdyż w poprzednich odwołaniach odwołujący nie mógł powoływać się 

na treść wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny złożonych przez przystępującego, bo ich 

wówczas  nie  znał.  Ponadto,  jeśli  określone  zarzuty  zostały  w  poprzednich  odwołaniach 

postawio

ne przedwcześnie, tj. bez znajomości ww. wyjaśnień, to nie mogą one być obecnie, 

po  kolejnym  wyborze najkorzystniejszej  oferty  i  po  udostępnieniu  odwołującemu  treści  tych 

wyjaśnień,  uznane  za  spóźnione.  Z  uwagi  na  powyższe  Izba  stwierdziła,  że  nie  zachodzą 

podstawy odrzucenia odwołania w oparciu o art. 528 pkt 3 i 4 ustawy Pzp. 

Prz

echodząc  do  merytorycznej  oceny  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  należy                  

w pierwszej kolejności przytoczyć właściwe przepisy.  

Zgodnie z art. 224 ust. 1, 3, 5 i 6 ustawy Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie  w  stosunk

u  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi                          

w dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od 

wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub 

ich istotnych części składowych. 

3. Wyj

aśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności: 

zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy; 

2)  wybrany

ch  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  korzystnych  warunków  dostaw,  usług 

albo związanych z realizacją robót budowlanych; 

3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 

4)  zgodności  z  przepisami  dotyczącymi  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do 

ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

mi

nimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) 

lub  przepis

ów  odrębnych  właściwych  dla  spraw,  z  którymi  związane  jest  realizowane 

zamówienie; 

KIO 638/22 

5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących 

pomocy publicznej; 

6)  zgodności  z  przepisami  z  zakresu  prawa  pracy  i  zabezpieczenia  społecznego, 

obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

7) zgodno

ści z przepisami z zakresu ochrony środowiska; 

8)  wypełniania  obowiązków  związanych  z  powierzeniem  wykonania  części  zamówienia 

podwykonawcy. 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu, 

jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz                 

z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5, 8 i 10 ustawy Pzp: 

1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 

jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia, 

8) zaw

iera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

10) zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. 

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego rażąco niskiej ceny w ofercie przystępującego

Summa  Linguae,  w  pier

wszej  kolejności  należy  dokonać  oceny,  czy  kwestionowane                        

w  odwołaniu  ceny  w  pozycjach  nr  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35  w  tabeli  nr  1  Formularza 

ofertowego 

są  istotną  częścią  składową  ceny  oferty.  Przede  wszystkim  należy  zwrócić 

uwagę,  że  suma  cen  w  tych  pozycjach  wynosi  1.485.495,60  zł,  natomiast  całkowita  cena 

oferty wynosi 1.862.

383,59 zł. Oznacza to, że łączna wartość kwestionowanych w odwołaniu 

pozycji  stanowi  ok.  80% 

całkowitej  ceny  oferty.  Już  sam  ten  fakt  przesądza  o  tym,  że 

kwestionowane  ceny  s

ą  istotną  częścią  składową  ceny  oferty,  a  zatem  mogą  być  badane 

pod kątem tego, czy nie są rażąco niskie.  

W dalszej kolejności należy zauważyć, że  zamawiający kierując do przystępującego 

Summa Linguae wezwanie z dnia 04.11.2021 r., 

wyraźnie żądał „udzielenia wyjaśnień, w tym 

złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  cen  jednostkowych  zawartych  w  tabeli                         

nr    1 

Formularza  Ofertowego,  dotyczącej  części  1  zamówienia,  a  w  szczególności  cen 

jednostkowych  wskazanych  pozycjach:  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35  tej  tabeli

”.  Tym  samym 

wezwanie 

zamawiającego  nie  miało  charakteru  ogólnego,  ale  zostało  skonkretyzowane 

poprzez  m.in. 

jasne  wskazanie,  że  zamawiający  oczekuje  przedstawienia  wyliczenia 

wszystkich  cen  jednostkowych  z  tabeli  nr  1, 

zaś  w  szczególności  cen  jednostkowych                          

w  pozycjach  nr  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35.  Pomija

jąc  w  tym  miejscu,  że  przystępujący 

KIO 638/22 

udzielając  wyjaśnień  nie  przedstawił  wyliczenia  wszystkich  cen  jednostkowych  zawartych                   

w  tabeli  nr  1  Formularza  ofertowego  (zarzuty 

odwołania  nie  dotyczą  tej  kwestii),  przede 

wszystkim 

należy podkreślić, że nie przedstawił wyliczenia dla cen jednostkowych zawartych 

w pozycjach nr 1, 2, 12, 13, 23, 24, 34, 35. 

W 

szczególności  nie  można  przyjąć,  że  przystępujący  Summa  Linguae  przedstawił 

żądane  w  wezwaniu  wyliczenia  w  załączniku  nr  15  do  wyjaśnień.  Załącznik  ten  został 

zatytułowany:  „przykładowe  zestawienia  dla  tłumaczy  grupy  A”    i  zawiera  dwie  tabele 

przedstawiające  ilość  przetłumaczonych  i  ilość  zweryfikowanych  stron  przez  dwóch 

przy

kładowych  tłumaczy  w  poszczególnych  miesiącach  w  2020  r.  oraz  ich  wynagrodzenie                  

w  tych 

miesiącach  i  wyliczony  z  tego  średni  koszt  przetłumaczonej  strony  i  średni  koszt 

zweryfikowanej  strony. 

Należy  zatem  podkreślić,  że  załącznik  nr  15  zawiera  jedynie 

przykładowe koszty tłumaczenia i weryfikacji, natomiast nie zawiera konkretnego wyliczenia 

kosztów  w  konkretnych  pozycjach  Formularza  ofertowego  wskazanych  w  wezwaniu  przez 

zamawiającego.  Czym  innym  jest  pokazanie  dwóch  przykładów  z  2020  r.,  a  czym  innym 

przedstawienie  kalkulacji 

kosztów  składających  się  na  konkretne  ceny  zaoferowane                         

w  konkretnej  ofercie  w  konkretnych  pozycjach 

w  konkretnym  postępowaniu.  Podane 

przykłady  nie  zawierają  zresztą  rozbicia  kosztów,  np.  na  wynagrodzenie  tłumacza, 

wynagrodzenie  weryfikatora, 

koszty  ogólne,  koszty  ryzyka,  zysk,  a  jedynie  proste 

wyciągnięcie  średniej  ceny  wynikające  z  ilości  stron  i  wynagrodzenia  w  danym  miesiącu.                    

W  związku  z  powyższym  treść  załącznika  nr  15  do  wyjaśnień  nie  stanowi,  w  ocenie  Izby, 

wyliczenia  cen  jednostkowych  w  pozycjach  nr  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35

,  którego 

zamawiający żądał w wezwaniu.  

Wyliczenie takie 

nie znalazło się także w tabeli nr 5 na str. 45 – 46 wyjaśnień.  Tabela 

ta

,  zatytułowana:  „Kalkulacja  zysku”,  zawiera  jedynie  przedstawienie  sposobu  szacowania 

spodziewanego 

przez  przystępującego  Summa  Linguae  zysku.  W  tabeli  ujęto  bowiem 

następujące informacje: 

Jednostka 
rozliczenio
wa  

Szacowana 
liczba 
jednostek  

Cena netto 
za 
jednostk

ę 

rozliczenio
w

ą (PLN)  

Przych

ód 

netto 
(PLN)  
2 x 3  

Cena 
brutto za 
jednostk

ę 

rozliczenio
w

ą (PLN)  

Łączny 
niewa

żony 

jednostkowy 
koszt produkcji 
danej us

ługi  

Zysk 
jednostkowy 
3 - 6  

Zysk z danej 
pozycji FO                 
8 x 2  

Mar

ża 

jednostkowa               
7 / 2  

Zysk  jest  jednak  tylko  jednym 

z  elementów,  jakie  powinny  składać  się  na  koszty  w  danej 

pozycji,  zatem  w  wyliczeniu  tym  nadal  brakuje  pozostałym  elementów  wyjaśniających 

sposób  kalkulacji  ceny  w  danej  pozycji.  Z  przedstawionych  informacji  nie  sposób  więc 

dowiedzieć się, jakie inne koszty poza zyskiem, składają się na koszty danej pozycji, w jakiej 

wysokości są to koszty i z czego wynika ta wysokość. W związku z powyższym tabela nr 5 

na  str.  45 

–  46  wyjaśnień  nie  stanowi,  w  ocenie  Izby,  wyliczenia  cen  jednostkowych                       

w pozycjach nr 1, 2, 12, 13, 23, 24, 34

, 35, którego zamawiający żądał w wezwaniu. 

KIO 638/22 

Wyjaśnienia  przystępującego  Summa  Linguae  zawierają  szereg  analiz  i  wyliczeń 

opartych  na  przy

kładach,  które  wprawdzie  wspierają  argumentację  przystępującego 

(zwłaszcza  w  zakresie  przydatności  bazy  danych  wykorzystywanej  w  ramach  narzędzia 

CAT), niemniej jednak 

nie mogą zastąpić tego, czego zamawiający wprost żądał w wezwaniu                  

z  dnia  04.11.2021  r.:    wyliczenia  dla  konkretnych  cen  jednostkowych.  Takich 

wyliczeń  / 

kalkulacji  kosztów  dla każdej ze wskazanych w wezwaniu pozycji  w  ww.  wyjaśnieniach  nie 

ma.  

Nie  wyni

kają  one  także z  dowodów  dołączonych  do  wyjaśnień.  Przykładowo  należy 

zauważyć,  że  przystępujący  IURIDICO  na  rozprawie  dokonał  przeliczenia  kosztu 

tłumaczenia  wraz  z  weryfikacją  w  oparciu  o  załączoną  do  wyjaśnień  umowę  z  dnia 

02.01.2019  r.,  tj.  wynikające  z  tej  umowy  wynagrodzenie  tłumacza,  ilość  dni  jego  pracy  i 

zakładaną  przez  przystępującego  Summa  Linguae  ilość  stron  możliwą  do  przetłumaczenia      

w  ciągu  dnia  (16,5  strony),  uzyskując  w  ten  sposób  wynik  w  wysokości  min.  29  zł  za 

tłumaczenie  strony  wraz  z  weryfikacją,  bez  kosztów  dodatkowych.  Zamawiający  słusznie 

zauważył,  że  przystępujący  IURIDICO  niezasadnie  założył  w  ramach  tych  wyliczeń,  że 

tłumacz  na  podstawie  ww.  umowy  będzie  wykonywał  usługi  tylko  dla  jednego  podmiotu. 

Niemniej  jednak 

przykład  ten  pokazuje,  że  z  dowodu  w  postaci  takiej  umowy  również  nie 

wynika, jakie s

ą faktyczne koszty składające się na cenę jednostkową danej pozycji, gdyż nie 

sposób tego ustalić nie znając innych okoliczności wykonywania tej umowy. Zatem nie tylko 

same 

wyjaśnienia, ale także dowody dołączone przez przystępującego Summa Linguae, nie 

zawierają wyliczenia cen jednostkowych w pozycjach nr 1, 2, 12, 13, 23, 24, 34, 35, którego 

zamawiający żądał w wezwaniu. 

P

rzystępujący  Summa  Linguae  ma  przy  tym  rację  twierdząc,  że  wykonawcy  co  do 

zasady 

mogą  kalkulować  ceny  swoich  ofert  w  różny  sposób.  Niemniej  jednak  należy 

podkreślić,  że  jeżeli  w  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień,  zamawiający  żąda  konkretnych 

informacji,  to  o

bowiązkiem  wykonawcy  jest  ich  przedstawienie  w  takim  zakresie  i  w  taki 

sposób,  jaki  wynika  z  wezwania.  Brak  przedstawienia  wyjaśnień  w  sposób  odpowiadający 

treści  wezwania  naraża  bowiem  wykonawcę  na  dokonanie  oceny,  że  złożone  przez  niego 

wyjaśnienia nie uzasadniają podanej w ofercie ceny (art. 224 ust. 6 ustawy Pzp). 

Reasumując, potwierdził się zawarty w odwołaniu zarzut braku przedstawienia przez 

przystępującego  Summa  Linguae  kalkulacji  /  wyliczenia  cen  jednostkowych  w  pozycjach                    

nr  1,  2,  12,  13,  23,  24,  34,  35,  mimo 

żądania  przez  zamawiającego  takiego  wyliczenia                      

w  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień.  Oznacza  to,  że  złożone  przez  ww.  przystępującego 

wyjaśnienia nie uzasadniają podanych w ofercie cen jednostkowych w ww. pozycjach. Tym 

samym  oferta  przystępującego  Summa  Linguae  podlega  odrzuceniu  na podstawie  art.  224                

ust. 6 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp. 

KIO 638/22 

Odnosząc  się  do  pozostałych  zarzutów  odwołania,  Izba  stwierdziła,  że  treść  oferty 

przystępującego  Summa  Linguae  nie  potwierdza,  aby  nie  uwzględnił  on  w  ofercie  usługi 

weryfikacji.  Dodatkowo w 

wyjaśnieniach dotyczących ceny oferty przystępujący wielokrotnie 

odnosił  się  do  kwestii  weryfikacji  tłumaczenia,  co  świadczy  o  tym,  że  przewidział  on 

wykonywa

nie tej usługi. Nie ma zatem podstaw do stwierdzenia, by oferta  przystępującego 

Summa  Linguae 

była  niezgodna  z  warunkami  zamówienia  lub  zawierała  błąd  w  obliczeniu 

ceny  z  powodu  braku 

ujęcia  w  zakresie  zamówienia  usługi  weryfikacji.  Tym  samym  nie 

potwierdz

ił się zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 5 i 10 ustawy Pzp.  

Wobec  po

wyższego,  Izba  postanowiła  jak  w  sentencji  wyroku,  orzekając  na 

podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.  

Orzeczenie  Izby  zostało  wydane  w  oparciu  o  dokumentację  postępowania                                 

o udziele

nie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępujących przedstawione 

na rozprawie i w pismach procesowych.  

Izba uznała za nieprzydatne dowody złożone na rozprawie przez: 

odwołującego  w  postaci  formularza  cenowego  złożonego  przez  spółkę  GTC  AMG                      

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Urząd  Ochrony  Konkurencji  i  Konsumentów, 

p

onieważ  nieznane  są  warunki  udzielania  zamówienia  przez  UOKiK,  zatem  niezasadne 

jest porównywanie cen z obu postępowań, 

odwołującego  w  postaci  wyciągu  z  wyroku  KIO  2642/15,  ponieważ  istotą  argumentacji 

przystępującego Summa Linguae był dostęp do bazy danych wykorzystywanej w ramach 

narzędzi  CAT,  nie  zaś  samo  posiadanie  tego  narzędzia,  co  zostało  poruszone  w  ww. 

wyroku,  

zamawiającego  w  postaci  zestawienia  zamówień  udzielonych  do  tej  pory 

przystępującemu Summa Linguae, ponieważ ocena rażąco niskiej ceny powinna opierać 

się  na  wyjaśnieniach  wykonawcy  w  tym  zakresie,  nie  zaś  na  ocenie  dotychczasowej 

współpracy zamawiającego z wykonawcą, 

przystępującego  Summa  Linguae  w  postaci  opisu  przedmiotu  zamówienia  udzielanego 

przez  Kancelarię  Prezesa  Rady  Ministrów,  ponieważ  kwestia  zaliczenia  języka 

gruzińskiego  do  języków  pozaeuropejskich,  nie  wpływa  na  ocenę  ceny  oferty  w  tej 

sprawie.  

Dowody te ponadto nie 

mają znaczenia dla tych wyżej wskazanych okoliczności faktycznych 

i prawnych, 

które przesądziły o sposobie rozpoznania przedmiotowej sprawy. 

KIO 638/22 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku,  na  podstawie  art.  574 

ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy 

§  7  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  §  5  pkt  1  i  pkt  2  lit.  b) 

rozporządzenia  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

ich  rozliczania  or

az  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  z  2020  r. 

poz. 2437).         

Przewodniczący   ...………………………