Sygn. akt: KIO 496/22
WYROK
z dnia 10 marca 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Małgorzata Matecka
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 marca 2022 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Pre
zesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 lutego 2022 r. przez wykonawcę
GmSynergy
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka jawna z siedzibą w Rzgowie w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Agencja Rozwoju Małopolski Zachodniej
S
półka Akcyjna z siedzibą w Chrzanowie
przy udziale wykonawcy
Cristal Travelnet spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Ełku zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
z
amawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania obciąża odwołującego i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
odwołującego tytułem wpisu od odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika, kwotę 676 zł 00 gr (słownie: sześćset
siedemdziesiąt sześć złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego
tytułem dojazdu na posiedzenie i rozprawę oraz kwotę 17 zł 00 gr (słownie:
siedemnaście złotych zero groszy) poniesioną przez zamawiającego tytułem
opłaty skarbowej od pełnomocnictwa;
zasądza od odwołującego na rzecz zamawiającego kwotę 4 293 zł 00 gr (cztery
tysiące dwieście dziewięćdziesiąt trzy złote zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez zamawiającego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika, dojazdu na posiedzenie i rozprawę oraz opłaty
skarbowej od
pełnomocnictwa.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …..……………………………
Sygn. akt: KIO 496/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Agencja Rozwoju Małopolski Zachodniej Spółka Akcyjna z siedzibą
w
Chrzanowie prowadzi w trybie podstawowym bez negocjacji postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego pod nazwą „Organizacja wyjazdu studyjnego dla przedstawicieli
małopolskich Jednostek Samorządu Terytorialnego do Francji na Targi MIPIM w Cannes
w terminie 15-
18 marca 2022 r.” (ARMZ.271.1.2022). Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane
w dniu 27 stycznia 2022 r. w Biuletynie Zamówień Publicznych pod nr
2022/BZP 00038677/01.
I. W dniu 23 lutego 2022 r. wykonawca
GmSynergy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
spółka jawna z siedzibą w Rzgowie wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie
wobec następujących czynności zamawiającego: 1) odrzucenia oferty złożonej przez
odwołującego; 2) wyboru oferty złożonej przez Cristal Travelnet spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Ełku.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.), dalej
jako „ustawa Pzp”:
1) art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp
– poprzez nieuprawnione
odrzucenie oferty od
wołującego i uznanie, że odwołujący przedstawił zbyt ogólne
wyjaśnienia ceny oferty i nie udokumentował z należytą starannością przyjętego
poziomu cen, w sytuacji, w której odwołujący odniósł się do wszystkich kwestii
podniesionych przez zamawiającego w wezwaniach do wyjaśnień ceny oferty.
2) art. 253 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 16 pkt 2 ustawy Pzp
– poprzez błędne wskazanie
podstawy prawnej odrzucenia oferty odwołującego i brak szczegółowego uzasadnienia
faktycznego o
drzucenia oferty odwołującego.
W związku z podniesionymi zarzutami odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania
i
nakazanie zamawiającemu:
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego,
unieważnienie czynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez Cristal
Travelnet spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ełku,
dokonanie ponownej oceny ofert i wybór oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
II. Pismem wnie
sionym w dniu 7 marca 2022 r. zamawiający udzielił odpowiedzi na
odwołanie. Zamawiający uznał zarzuty odwołania za niezasadne i wniósł o jego oddalenie.
III. Przystąpienie do postępowania odwoławczego zgłosił wykonawca Cristal Travelnet spółka
z ograniczo
ną odpowiedzialnością z siedzibą w Ełku. Stanowisko w sprawie ww. wykonawca
przedstawił w piśmie wniesionym w dniu 3 marca 2022 r. Ww. wykonawca wniósł o oddalenie
odwołania.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba uznała, że odwołanie nie podlega uwzględnieniu.
Zgodnie z przepisem art. 505 ust. 1 ustawy Pzp środki ochrony prawnej określone w
niniejszym dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi,
jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy.
Wykonawca wnoszący odwołanie obowiązany jest wykazać posiadanie ww. uprawnienia, tzw.
interesu do wniesienia odwołania, już na dzień jego wniesienia. Odwołujący obowiązany jest
zatem wykazać występowanie po jego stronie przesłanek składających się na uprawnienie do
korzystania ze środków ochrony prawnej zgodnie art. 505 ust. 1 ustawy Pzp. Niewykazanie
przez odwołującego posiadania tego interesu pociąga za sobą skutki w postaci oddalenia
odwołania przez Izbę. W przypadku istotnej zmiany okoliczności w stosunku do stanu
występującego na dzień wniesienia odwołania odwołujący winien wykazać posiadanie tego
interesu w odniesieniu do zmienionych okoli
czności. W treści odwołania odwołujący wskazał,
że jego interes wyraża się w tym, że złożył ofertę w tym postępowaniu i gdyby zamawiający
przeprowadził postępowanie zgodnie z przepisami prawa zamówień publicznych, oferta
odwołującego nie zostałaby odrzucona i zostałaby uznana za najkorzystniejszą. Odwołujący
stwierdził, że ma interes we wniesieniu odwołania, gdyż może ponieść szkodę w związku z
nieudzieleniem mu zamówienia. Należy jednak zauważyć, że na dzień orzekania odwołujący
nie miał możliwości uzyskania zamówienia. Zakładając, że odwołanie podlegałoby
uwzględnieniu, ponowna czynność wybory oferty najkorzystniejszej mogłaby zostać dokonana
najwcześniej w dniu 11 marca 2022 r. Uwzględniając zatem konieczność oczekiwania przez
zamawiającego do upływu terminu na wniesienie odwołania (do końca dnia 16 marca 2022 r.),
umowa w sprawie zamówienia publicznego z odwołującym mogłaby zostać zawarta dopiero w
dniu 17 marca 2022
r., a zatem już po rozpoczęciu targów, które zostały zaplanowane w
okresie 15
– 18 marca 2022 r. Zawarcie umowy w przedostatni dzień trwania targów byłoby
oczywiście bezcelowe. Na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron oraz uczestników
postępowania odwoławczego Izba umożliwiła odwołującemu przedstawienie stanowiska w
sprawie posiadanego intere
su we wniesieniu odwołania. Odwołujący oświadczył, że upatruje
go w realizacji tego zamówienia. Cały czas jest gotowy do realizacji zamówienia. Ponadto
zauważył, że w Specyfikacji Warunków Zamówienia zamawiający przewidział możliwość
zmiany terminu realiza
cji zamówienia. Jak natomiast wynika z pkt III.2 SWZ zmiana terminu
realizacji zamówienia dotyczy sytuacji zmiany terminu targów lub ich odwołania w formule
tradycyjnej.
Bezsporne było to, że na dzień orzekania nie miała miejsca zmiana terminu lub
formuły targów. Wymaga przy tym wyjaśnienia, że Izba nie wyklucza posiadania przez
wykonawcę interesu w okolicznościach podobnych do tych, jakie zaistniały w niniejszym
postępowaniu. Niemniej jednak, interes ten winien być wykazany przez odwołującego. Izba
nie może wyręczać w tym zakresie odwołującego. Mając na uwadze powyższe Izba uznała,
że odwołujący nie wykazał posiadania legitymacji do korzystania ze środków ochrony prawnej
zgodnie z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp i w
konsekwencji złożone przez odwołującego odwołanie
winno podlegać oddaleniu.
Niemniej jednak, również w przypadku przyjęcia poglądu odmiennego od ww. wyrażonego,
odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
z
awiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zgodnie z
przepisem art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. W myśl przepisu art. 224 ust. 6 ustawy Pzp
odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie
udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami
nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Z ww.
przepisów ustawy Pzp wynika, że w przypadku wystosowania do wykonawcy wezwania
do udzielenia wyjaśnień ceny, na wykonawcy spoczywa obowiązek udowodnienia, że
zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska, tj. w szczególności że dokonując wyceny
wykonawca uwzględnił wszystkie koszty realizacji zamówienia. Oferta podlega odrzuceniu,
jeżeli wykonawca nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. Podstawa
do odrzucenia of
erty występuje zatem między innymi w sytuacji, w której wyjaśnienia
udzielone przez wykonawcę nie są kompletne, rzetelne czy wystarczająco konkretne. W
ocenie składu orzekającego Izby taka sytuacja wystąpiła w odniesieniu do wyjaśnień ceny
udzielonych przez
odwołującego. Jak wynika z pisma odwołującego z dnia 16 lutego 2022 r.
udzielając wyjaśnień odwołujący oparł się na błędnym założeniu co do celu i wymaganej treści
wyjaśnień ceny. W pkt 3 odwołujący przedstawił pogląd, że „wyjaśnienie ceny ma polegać na
wskazaniu przybliżonej wartości dla danego świadczenia”. Z poglądem odwołującego nie
można się zgodzić. Wyjaśnienia ceny oferty służą bowiem ustaleniu, czy wykonawca
prawidłowo skalkulował cenę i czy cena ta umożliwia realizację zamówienia w sposób należy,
a nie jakikolwiek. W związku z tym, jak już była o tym mowa powyżej, wyjaśnienia ceny
powinny być kompletne, rzetelne i wystarczająco konkretne oraz poparte odpowiednimi
dowodami.
Wezwanie do udzielenia dodatkowych wyjaśnień dopuszczalne jest wyłącznie w
sytuacji, w której pierwotne wyjaśnienia spełniają ww. wymagania, jednakże zamawiający
widzi potrzebę ich uzupełnienia o pewne dodatkowe, bardziej szczegółowe kwestie.
Należy wskazać, że w odpowiedzi na pierwsze wezwanie (pismo zamawiającego z dnia 7
lute
go 2022 r., pismo odwołującego z dnia 10 lutego 2022 r.) odwołujący nie przedstawił
w
zasadzie żadnych wyjaśnień. Poza kilkoma ogólnymi stwierdzeniami odwołujący ograniczył
się do przedstawienia wyliczeń dla poszczególnych punktów opisu przedmiotu zamówienia.
Wyliczenia te n
ie stanowią szczegółowych kalkulacji i nie przedstawiono do nich wyjaśnień
umożliwiających weryfikację dokonanej przez odwołującego wyceny. Niektóre dowody
załączone do wyjaśnień nie mogły zostać uznane za dowody potwierdzające prawidłowość
dokonanej przez odwołującego wyceny, gdyż miały zbyt ogólny charakter, nieuwzględniający
wymagań zamawiającego w zakresie przedmiotu zamówienia (ogólne informacje ze stron
internetowych
– np. w zakresie wynagrodzenia koordynatora) lub zostały złożone bez
tłumaczenia na język polski (np. w zakresie wyżywienia). Szczególną uwagę zwraca poz. 10:
”Inne wyżej nie wymienione, w tym marża organizatora i VAT”. Nie wiadomo, jakie inne
koszty, oprócz marży i podatku VAT, zostały ujęte w tej pozycji, a także jakie zostały przyjęte
wartości w odniesieniu do wszystkich kategorii kosztów objętych tą pozycją, w tym w zakresie
mar
ży jak i podatku VAT.
Jak natomiast wynika z odpowiedzi odwołującego udzielonej na drugie wezwanie
zamawiającego (pismo zamawiającego z dnia 14 lutego 2022 r., pismo odwołującego z dnia
16 lutego 2022 r.)
pierwsze wyjaśnienia odwołującego nie było kompletne ani rzetelne. Nie
został przedstawiony koszt transportu koordynatora i dwóch tłumaczy. Przy czym
zadziwiające jest to, że odwołujący wskazuje zamawiającemu, że sam mógł on obliczyć ten
koszt na podstawie kosztu jednostkowego. Trzeba zatem podkreślić, że przedstawienie
wyliczeń ceny to obowiązek odwołującego, a nie zamawiającego. Nie uwzględniono kosztów
zakwaterowa
nia i wyżywienia koordynatora oraz dwóch tłumaczy. Nie uwzględniono składek
ZUS od wynagrodzenia koordynatora finansowanych przez pracodawcę. W przypadku ceny
obiadów nie uwzględniono wzrostu cen wyżywienia na terenie obiektów targowych. Koszty
wynajmu sam
ochodu osobowego nie zostały przedstawione. W treści drugich wyjaśnień
odwołujący wskazuje, że kwota ta została ujęta w ostatniej pozycji (10), jednakże z
pierwszych wyjaśnień w żaden sposób to nie wynika. Tak samo w przypadku kosztów biletu
wstępu dla trzech osób z obsługi (koordynator i dwóch tłumaczy). Z pierwszych wyjaśnień nie
wynika, że zostały one ujęte w ostatniej pozycji (10). W odpowiedzi na pytania zamawiającego
dotyczące wynajęcia pozycji powierzchni targowej (pozycja wskazana w ramach pierwszych
wyjaśnień) odwołujący nie udziela wyczerpującej odpowiedzi i między innymi stwierdza, że nie
powinno
zamawiającego interesować to, kto będzie widniał w bazie wystawców oraz
zauważa, że podejście zamawiającego z racjonalizmem nie ma nic wspólnego. Takie
stanowisko odwołującego jest całkowicie nie do zaakceptowania. Skoro z treści wyjaśnień
wynika sposób realizacji przedmiotu zamówienia niewskazany wprost przez zamawiającego,
który może generować dodatkowe koszty po stronie wykonawcy, to zamawiający
zdecydowanie ma prawo wymagać od wykonawcy przedstawienia wyjaśnień wyliczenia ceny
w tym zakresie, a wykonawca obowiązany jest takich wyjaśnień udzielić. Nie przedstawiono
kosztów wynagrodzenia drugiego tłumacza. W treści drugich wyjaśnień odwołujący wskazuje,
że kwota ta została ujęta w ostatniej pozycji (10), jednakże z pierwszych wyjaśnień w żaden
sposób to nie wynika. Nie uwzględniono kosztów ubezpieczenia OC (dodane dopiero w
odpowiedzi na drugie wezwanie). Dopiero w
drugich wyjaśnieniach przedstawiono sposób
ustalenia wartości podatku VAT.
Mając na uwadze powyższe, Izba uznała, że decyzja zamawiającego o odrzuceniu oferty
odwołującego była prawidłowa. Wyjaśnienia ceny udzielone przez odwołującego na pierwsze
wezwanie były niekompletne i nierzetelne, co między innymi potwierdza treść odpowiedzi na
drugie wezwanie. Wyjaśnienia odwołującego nie doprowadziły zatem do obalenia
domniemania
rażąco niskiej ceny. Odwołujący nie sprostał ciężarowi dowodu
spoczywającemu na nim w tym zakresie. Treść wyjaśnień ceny przedstawionych przez
odwołującego nie pozwalała zamawiającemu przyjąć, że zamówienie zostanie zrealizowane z
należytą starannością.
Natomiast należy zgodzić się z odwołującym, że w ramach uzasadnienia faktycznego
czynności odrzucenia oferty odwołującego oferty (pismo zamawiającego z dnia 17 lutego
2022 r.)
zamawiający winien był odnieść się do wszystkich pozycji kosztowych, w zakresie
których wyjaśnienia ceny zostały przez niego zakwestionowane. Uzasadnienie to powinno
mieć podobną treść jak uzasadnienie faktyczne przedstawione w odpowiedzi na odwołanie.
Niemniej jednak Izba uznała, że powyższe nie miało wpływu na wynik postępowania.
Cz
ynność odrzucenia oferty odwołującego była prawidłowa. Ponadto, odwołujący nie miał
problemów ze sformułowaniem i uzasadnieniem zarzutów odwołania, na rozprawie miał
możliwość odniesienia się do szczegółowej argumentacji przedstawionej przez
zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie, która została mu doręczona kilka dni przed
rozprawą, a w ramach żądań zawartych w odwołaniu nie wnosił o nakazanie zamawiającemu
przedstawienia
pełnego uzasadnienia odrzucenia jego oferty. W zakresie podanej przez
zamawiającego podstawy prawnej odrzucenia oferty odwołującego doszło do oczywistej
omyłki pisarskiej (art. 226 ust. 8 zamiast art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp), co wynikało z
całościowej treści zawiadomienia o odrzuceniu oferty i nie miało żadnego wpływu na wynik
postępowania.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła, jak w punkcie pierwszym sentencji, na podstawie
art. 553 oraz art. 554 ust. 1 pkt 1 a contrario ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557, 574 i 575
ustawy Pzp oraz § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
roz
liczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz.
Przewodniczący:
….…………………………...