KIO 2220/22 WYROK dnia 7 września 2022 r.

Sygn. akt: KIO 2220/22 

WYROK 

z dnia 7 września 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:      Rafał Malinowski 

Protokolant:             Klaudia Kwadrans 

po rozpoznaniu na rozprawie dnia 6 września 2022 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  dnia  26  sierpnia  2022  r.  przez  wykonawcę  NET 

MARINE-

MARINE  POWER  SERVICE  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  w  Szczecinie  w  postępowaniu 

prowadzonym przez zamawiającego Komendę Portu Wojennego w Gdyni 

przy  udziale  wykonawcy  Gdańska  Stocznia  „Remontowa”  z  siedzibą  w  Gdańsku 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorz

ystniejszej  oraz  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert,  a  w  jej 

ramach odrzucenie oferty wykonawcy Gdańska Stocznia „Remontowa” na podstawie 

art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  zamawiającego  i  zalicza  w  poczet 

kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15 000  zł  (słownie:  piętnaście  tysięcy 

złotych,  zero  groszy)  uiszczoną  przez  odwołującego  tytułem  wpisu  od  odwołania, 

kwotę 3600 zł (słownie: trzy tysiące sześć set złotych, zero groszy) stanowiącą koszt 

wynagrodzenia  pełnomocnika  odwołującego,  kwotę  762,11  zł  (słownie:  siedemset 

sześćdziesiąt dwa złote, jedenaście groszy) stanowiącą koszt dojazdu pełnomocnika 

odwołującego  na  rozprawę  oraz  kwotę  17  zł  (słownie:  siedemnaście  złotych,  zero 

groszy

) z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. 

Zasądza  od  zamawiającego  Komendy  Portu  Wojennego  w  Gdyni  na  rzecz 

odwołującego  NET  MARINE-MARINE  POWER  SERVICE  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  w 

Szczecinie kwotę 19 379,11 zł (słownie: dziewiętnaście tysięcy trzysta siedemdziesiąt 

dziewięć złotych, jedenaście groszy). 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129) na niniejszy wyrok  - w terminie 14 

dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący:      ……………............ 

Sygn. akt: KIO 2220/22 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Komenda  Portu  Wojennego  w  Gdyni,  dalej  jako:  „Zamawiający”,  prowadzi 

postępowanie  w  trybie  przetargu  ograniczonego  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  z  dnia  11 

września  2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2022  r.,  poz.  1710),  dalej  jako: 

„ustawa PZP”, na „Naprawę średnią i dokową R14”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z 

dnia 1 marca 2022 r. pod numerem 2022/S 042-110198

W  dniu  26  sierpnia  2022  r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło  odwołanie 

wykonawcy NET MARINE-

MARINE POWER SERVICE Sp. z o. o. z siedzibą w Szczecinie, 

dalej jako: „Odwołujący”, w którym zarzucił on Zamawiającemu naruszenie: 

1)  art.  226  ust.  1  pkt  8  ustawy  PZP  poprzez    zaniechanie  odrzucenia  oferty  GSR,  w 

sytuacji  kiedy  oferta  złożona  przez  GSR  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, 

2)  art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 5 oraz w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy PZP 

poprzez  dokonanie  wadliwego  badania  treści  oferty  GSR  i  zaniechanie  jej 

odrzucenia,  w  sytuacji  kiedy  pomim

o,  że  wykonawca  ten,  będąc  prawidłowo 

wezwanym przez Zamawiającego do wyjaśnień w zakresie ceny oferty pismem z dnia 

08 lipca 2022 r., a następnie z dnia 26 lipca 2022 roku nie wykazał, że jego oferta nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  lub  ich  istotnych  części  składowych  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia,  

3)  art.  226  ust.  1  pkt  8  w  zw.  z  art.  224  ust.  6  ustawy  PZP  poprzez  zaniechanie 

czynności  odrzucenia  oferty  GSR,  w  sytuacji  gdy  GSR  przedstawiła  wyłącznie 

pozorne  i  ogólne  wyjaśnienia  zaoferowanej  ceny,  nie  przedstawiła  żadnych 

konkretnych  informacji,  ani  dowodów  oraz  nie  udzieliła  odpowiedzi  na  pytania 

Zamawiającego. 

W  związku  z  postawionymi  zarzutami  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  oraz 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej, 

odrzucenia  oferty  Przystępującego  oraz  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  bez 

uwzględnienia oferty Przystępującego. 

Stanowisko Odwołującego: 

Odwołujący podkreślił, że Zamawiający posiadając pierwotne  wyjaśnienia GSR, uznał je za 

niewystarczające,  gdyż  zdecydował  się  na  unieważnienie  swojej  czynności  polegającej  na 

wyborze  oferty  GSR  jako  oferty  najkorzystniejszej.  Oznacza  to,  że  Zamawiający  po 

pierwszych wyjaśnieniach miał wątpliwości co do tego, że zaoferowana przez GSR cena jest 

ceną rynkową. Zamawiający dał wyraz swoim wątpliwościom w kolejnym wezwaniu GSR do 

złożenia  wyjaśnień  (26.07.2022),  w  którym  wskazywał  na  ogólnikowość  złożonych 

wyjaśnień,  brak  odniesienia  się  do  punktów  kalkulacji,  które  generują  najwyższe  koszty 

materiałowe  oraz  obowiązek  przedłożenia  dowodów.  Zadaniem  GSR  było  zatem 
przedstawienie dowodów na wyliczenie ceny, czego z pewnością nie zrobiła w piśmie z dnia 

09 sierpnia 2022 roku.

Zdaniem  Odwołującego  GSR  w  swoich  ponownych  wyjaśnieniach,  które  miały  zawierać 

dowody  i  kalkulację  kosztów  czy  też  oszczędności,  ograniczyła  się  wyłącznie  do  złożenia 

oświadczeń, które nie zostały poparte żadnymi dowodami. GSR w dalszym ciągu ograniczyła 

się  do  oświadczenia,  że  posiada  doświadczenie,  że  posiada  wykwalifikowanych 

pracowników  w  każdej  branży  oraz  że  ma  infrastrukturę  pozwalająca  na  prowadzenie 

remontu  i  obniżenie  kosztów.  Zamawiający  na  podstawie  posiadanych  oświadczeń  nie 

powinien był zmienić zdania, co do tego, że zachodzi uzasadniona wątpliwość co do tego, że 

cena jest ceną rażąco niską. GSR zamiast wykonać zobowiązanie Zamawiającego i skupić 
się  na  precyzyjnej  odpowiedzi  w  zakresie  kalkulacji  ceny  ofertowej,  podjęła  polemikę  z 

pismem Net Marine kierowanym do Zamawiającego. 

Odwołujący  wskazywał  na  następujące  uchybienia  wyjaśnień  złożonych  przez 

Przystępującego: 

•  GSR przedstawiła wyłącznie zbiorcze zestawienie cen za daną pozycję WPN, a nie 

kalkulacje cen poszczególnych pozycji WPN, 

•  W kalkulacji oferty nie ma żadnej informacji o kosztach ogólnych spółki, które powinny 

zostać  uwzględnione  w  kalkulacji  ceny,  jak  chociażby  tzw.  koszty  ogólne  zarządu, 

koszty wynagrodzeń pracowników, 

•  Przystępujący  nie  przedstawił  również  dowodów  wskazujących,  na  ceny  materiałów 

jakie zamierza dostarczyć w ramach umowy, 

Jak dalej wskazywał Odwołujący, na podstawie przedłożonych wyjaśnień Zamawiający wciąż 

nie  ma  możliwości  zweryfikowania,  czy  GSR  kalkulując  cenę  z  uwzględnieniem  marży 

zrobiła to w sposób rynkowy. Powyższe oznacza, że Zamawiający błędnie ocenił ofertę GSR, 
jako  oferty  nie  zawierającej  rażąco  niskiej  ceny,  zwłaszcza  przez  pryzmat  jego  ponownych 

wyjaśnień,  które  nie  tylko  są  niepełne  ale  przede  wszystkim  nie  zawierają  podstawowych 

składników  cenotwórczych,  jakie  dane  oferta  powinna  zawierać.  Zaoferowana  cena  zatem, 

zdecydowanie sugeruje, że wykonawca ten zamierza wykonać umowę poniżej kosztów jakie 

poniesie  w  związku  z  jej  wykonaniem.  Zamawiający  nie  miał  podstaw  do  zmiany  swojego 

przeświadczenia o niekompletności wyjaśnień oraz pozbawienia się wątpliwości co do tego 

czy cena GSR jest cena rażąco zaniżoną. 

Dodatkowo  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  wyjaśnienia  Przystępującego  miały  ogólny 

charakter,  nie  zawierały  dowodów  oraz  nie  odpowiadały  na  wszystkie  wątpliwości 

zasygnalizowane przez Zamawiającego w wezwaniu. 

Stanowisko Zamawiającego: 

W  odpowiedzi  na  odwołanie  z  dnia  5  września  2022  r.  Zamawiający  przedstawił  swoje 

stanowisko  w  sprawie.  Zdaniem  Zamawiającego  odwołanie  w  całości  powinno  zostać 

oddalone. Jak zwracał uwagę Zamawiający, dokonując analizy wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny,  złożonych  przez  Przystępującego,  nie  znalazł  on  podstaw  do  uznania  ich  za 

niewystarczające,  a tym  samym  potwierdzające,  że Wykonawca  nie jest  w  stanie  wykonać 

zamówienia  za  zaoferowaną  kwotę.  Uzyskano  wiedzę  na  temat  kosztów  realizacji 

poszczególnych  pozycji  Wykazu  Prac  Naprawczych  -  kosztorys  z  podziałem  na  koszty 

robocizny, materiałów oraz innych, stanowił załącznik do wyjaśnień Przystępującego z dnia 

12.07.2022r.  Ponadto,  w  kolejnych  wyjaśnieniach,  Przystępujący  wyjaśnił  i  przedstawił 

dowód  na  możliwość realizacji  pozycji z  zakresu prac,  która  generowała największe koszty 

materiałowe tj. poz. 11 - linia wałów. 

Zamawiający zwrócił  uwagę na  kwestionowaną przez Odwołującego  stawkę za roboczogo-

dzinę w wysokości 130 zł netto (159,90 zł brutto) wskazując, że nie powinna ona budzić wąt-

pliwości  Odwołującego,  gdyż  sam  Odwołujący realizuje  obecnie  prace  naprawcze  na  okrę-

tach Marynarki Wojennej za stawkę 89 zł netto (116,85 zł brutto). 

Jednocześnie zamawiający podkreślił, iż specyfika remontu jednostek pływających jest taka, 

że każdy z wykonawców dysponuje swoją technologią napraw, która może powodować dys-

proporcję w wynagrodzeniu za ten sam zakres prac, na dowód czego przedstawił stosowne 

dokumenty. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z 

udziałem  Stron  i  uczestników  postępowania,  na 

podstawie  zgromadzonego  w  sprawie  materiału  dowodowego,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: 

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących  odrzuceniem 

odwołania na podstawie art. 528 ustawy PZP. Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący posiada 

interes we wniesieniu odwołania wynikający z art. 505 ustawy PZP. 

Izba  postanowiła  dopuścić  do  udziału  w  postępowaniu  odwoławczym  zgłaszającego 

przystąpienie  po  stronie  Zamawiającego  wykonawcę  Gdańska  Stocznia  „Remontowa”  z 
siedzibą w Gdańsku. Przystąpienie wpłynęło w terminie, a Przystępujący wskazał na interes 

w  uzyskaniu  rozstrzygnięcia  na  korzyść  strony,  do  której  przystąpił.  Spełnione  zostały 

również  pozostałe  warunki  formalne,  a  zatem  zgłoszone  przystąpienie  należało  uznać  za 

skuteczne.

Izba dokonała ustaleń faktycznych w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, 

tj. przede wszystkim w oparciu o dokumentację przedmiotowego postępowania, której  treść 

była  kluczowa  dla  rozstrzygnięcia  sprawy.  W  szczególności  istotne  były  następujące 

dokumenty: 

Pismo  z  dnia  8  lipca  2022  r.  stanowiące  wezwanie  Przystępującego  do  złożenia 

wyjaśnień ceny w trybie art. 224 ustawy PZP, 

2)  Pismo  z  dnia  12  lipca  2022  r.  stan

owiące  odpowiedź  Przystępującego  na  ww. 

wezwanie wraz z załącznikiem, 

Pismo  z  dnia  26  lipca  2022  r.  stanowiące  ponowne  wezwanie  Zamawiającego  do 

złożenia przez Przystępującego wyjaśnień ceny, 

Pismo  z  dnia  9  sierpnia  2022  r.  będące  odpowiedzią  Przystępującego  na  ww. 

wezwanie. 

Izba  postanowiła  pominąć  przedłożone  przez  Zamawiającego  w  odpowiedzi  na  odwołanie 

dowody,  tj.:  wyciąg  z  umowy  nr  530/T-O/2021  z  dnia  06.08.2021  r.,  wyciąg  z  umowy  nr 

728/T-

O/2021  z  dnia  27.10.2021  oraz  wykazy  złożonych  ofert  w  postępowaniach  o 

następujących 

numerach 

referencyjnych: 

22/KPW/STO/2022, 

35/KPW/STO/2022/, 

41/KPW/STO/2022, 

85/KPW/STO/2022, 

55/KPW/STO/2021, 

84/KPW/STO/2021, 

89/KPW/STO/2021, 92/KPW/STO/2021, 116/KPW/STO/2021, 61/KPW/STO/2022. 

Zdaniem Izby dowody te 

są nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy bowiem badanie rażąco 

niskiej  ceny  każdorazowo  odbywa  się  w  ramach  prowadzonego  postępowania,  a  ponadto 

obowiązek  udowodnienia,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska  każdorazowo  spoczywa  na 

wykonawcy  udzielającym  wyjaśnień.  Zatem  ocenie  Izby,  w  kontekście  zarzutów 

przedstawionych  w  odwołaniu,  podlegają  jedynie  wyjaśnienia  składane  przez 

Przystępującego na wezwanie Zamawiającego oraz dowody, które się w nich znalazły. Tylko 

te  dokumenty  są  istotne  dla  stwierdzenia  czy  Przystępujący  obalił  domniemanie  rażąco 

niskiej  ceny  jego  oferty  w  składanych  przez  siebie  wyjaśnieniach.  Izba  nie  bada  bowiem 

obiektywnie czy np. dane stawki roboczogodziny są na poziomie rynkowym, a jedynie to czy 

wykonawca, który tak twierdzi powyższe wykazał w składanych wyjaśnieniach i tym samym 

obalił  domniemanie  rażąco  niskiej  ceny  jego  oferty.  W  związku  z  powyższym  przedłożone 

przez  Zamawiającego  dowody  nie  miały  żadnego  znaczenia  w  kontekście  rozstrzygnięcia 

sprawy.

Izba ustaliła następujący stan faktyczny sprawy: 

Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi w trybie przetargu 

ograniczonego  na:  „Naprawę  średnia  i  dokową  R-14”.  W  Rozdziale  VIII  SWZ  Zmawiający 

opisał  kryteria  jakimi  kierować  się  będzie  przy  wyborze  oferty  wraz  z  podaniem  znaczenia 

tych  kryteriów,  tj.:  koszt  wykonania  prac  wyszczególnionych  w  WPN-90%  oraz  ryzyko 

poniesienia  kosztów  wykonania  prac  nieobjętych  zamówieniem  podstawowym,  a  których 

wykonanie jest niezbędne do prawidłowego wykonania lub zakończenia prac-10%.  

Do Zamawiającego wpłynęły cztery wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. W 
dniu  21  kwietnia  2022  roku  Zamawiający  poinformował  wykonawców,  że  wszyscy 

wykonawcy,  którzy  złożyli  wnioski  o udział  w  postępowaniu spełniają  warunki  do  wzięcia  w 

nim ud

ziału. Zamawiający jednocześnie zaprosił do składania ofert i przekazał wykonawcom 

Specyfikacje Warunków Zamówienia. Do upływu terminu składania ofert do Zamawiającego 
wpłynęły cztery oferty, w tym oferta Odwołującego i Przystępującego. Oferta Odwołującego 

opiewała na kwotę 13.618.200 zł brutto, zaś Przystępującego na kwotę 7.411.000 brutto. 

Zamawiający wezwał Przystępującego pismem z dnia 8 lipca 2022 r. do złożenia wyjaśnień 

w trybie art. 224 ustawy PZP. W piśmie tym Zamawiając zwrócił się o złożenie wyjaśnień, w 

tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  wskazując  na  elementy  wyjaśnień  za 

treścią  przepisu  art.  224  ust.  3 ustawy  PZP.  W dalszej części  pisma  Zamawiający  wskazał 

jednoznacznie,  że  „złożenie  szczegółowych  wyjaśnień  jest  obowiązkiem  wykonawcy”,  a  w 

dalszej  części  podkreślił,  że  „wyjaśnienia  powinny  być  wyczerpujące,  konkretne  i 

przekonujące,  winny  wskazywać  np.  szczegółową  kalkulację  oszczędności  wynikających  z 

faktu  istnienia  szczególnych  korzystnych  warunków  realizacji  zadania,  jak  te  wskazane 

powyżej (pkt 1-8), ujawniając najważniejsze składniki cenotwórcze (np. koszty pracowników, 

marżę  wykonawcy  itp.).  W  przeciwnym  wypadku  wyjaśnienia  będą  miały  charakter  jedynie 

pozorny  i  nie  będą  stanowiły  wyjaśnienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość 

cen”. 

Przystępujący  pismem  z  dnia  12  lipca  2022  roku  udzielił  Zamawiającemu  odpowiedzi,  w 

którym  podał,  że  do  pisma  załącza  kalkulację,  która  „została  przygotowana  zgodnie  z 

polityką  cenową”,  bazująca  na  „podstawowych  założeniach  cenotwórczych”.  Przystępujący 

wskazał,  że  „szczegółowy  kosztorys  oferty  w  pełni  potwierdza,  że  zaoferowana  cena  jest 

realna”.  Wskazał  również,  że  blisko  połowa  pozycji  WPN  obliguje  wykonawcę  w  głównej 

mierze  do  dokonania  weryfikacji  SPW  oraz  podległych  im  systemów  okrętowych  bez 

generowania zbędnych i niezasadnych kosztów, które spowodowały rażące przeszacowanie 

ofert  pozostałych  wykonawców.  Dodał  także,  że  wymagane  przez  Zamawiającego 

sporządzenie  protokołów  weryfikacyjnych  wraz  z  zestawieniem  dodatkowych  kosztów  w 

bard

zo dużym stopniu będą indykowały zakres oraz koszty dodatkowych prac naprawczych. 

Wskazał  również  na  wysokość  stawki  za  roboczogodzinę,  tj.  130  zł  netto  oraz  narzuty 

kosztów materiałów w wysokości 10%.  

Następnie  w  dniu  14  lipca  2022  roku,  po  otrzymaniu  wyjaśnień  Przystępującego, 
Zamawiający  dokonał  wyboru  jego  oferty.  W  dniu  21  lipca  2022  roku  Zamawiający  cofnął 

czynność wyboru oferty najkorzystniejszej i przystąpił do ponownego badania i oceny ofert. 

Zamawiający zwrócił się ponownie do Przystępującego w dniu 26 lipca 2022 r. o udzielenie 

wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, przekazując jednocześnie pismo Odwołującego z 

dnia  20.07.2022  r.,  w  którym  wyraził  on  Zamawiającemu  swoje  wątpliwości  co  do 

przedłożonych  przez  Przystępującego  wyjaśnień  ceny.  Zamawiający  zwrócił  zwłaszcza 

uwagę,  że  złożone  uprzednio  wyjaśnienia  mają  charakter  zbyt  ogólny,  aby  uznać  je  za 

wystarczające  do  podjęcia  decyzji  o  ewentualnym  odrzuceniu  bądź  nie  oferty.  Wskazał 

również,  że  Przystępujący  nie  odniósł  się  szczegółowo  do  punktów,  które  generują 

największe koszty materiałowe. Ponadto podkreślił, że oczekuje szczegółowego rozpisania, 

co składa się na podaną wysokość stawki roboczogodziny. Zamawiający zobowiązał również 

Przystępującego  do  doprecyzowania  i  wykazania  w  sposób  mierzalny  jak  polityka  cenowa 

firmy  oraz  podstawowe  założenia  cenotwórcze przedsiębiorstwa  Przystępującego  wpływają 

na  obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia,  jakie  mają  przełożenie  na  poszczególne 

elementy  składowe  ceny.  Zamawiający  zwrócił  również  uwagę,  że  wyjaśnienia  te  powinny 

potwierdzać  dlaczego  Przystępującego  był  w  stanie  zaoferować  cenę  na  poziomie 

odbiegającym od wartości zamówienia lub cen innych złożonych w postępowaniu ofert oraz 

obowiązek wykazania powyższego dowodami. 

W dniu 9 sierpnia 2022 r. Pr

zystępujący złożył ponowne wyjaśnienia ceny. W dodatkowych 

wyjaśnieniach Przystępujący wskazywał przede wszystkim na odmienny sposób zarządzania 

procesem  świadczenia  usług  remontowych,  który  jest  podstawowym  czynnikiem 

wpływającym na obniżenie ceny w porównaniu do innych wykonawców. Podkreślał olbrzymią 

wiedzę  i  doświadczenie,  własne  zaplecze  techniczne  i  niezbędną  infrastrukturę  oraz 

bezpośrednie  dysponowanie  wykwalifikowaną  kadrą  z  każdej  branży  niezbędnej  do 

wykonania  remontu  bez  udziału  podmiotów  zewnętrznych.  Wskazał  również,  że  na  stawkę 

130  zł  za  roboczogodzinę  składają  się  koszty  bezpośrednie  pracownika  stoczni,  narzut 

kosztów  wydziałowych  do  robocizny  i  narzut  kosztów  ogólnozakładowych  w  wysokości  ok. 

40%  oraz  marża  stoczni  w  wysokości  ok.  20%.  Podkreślił,  że  korzystanie  z  pracowników 

zewnętrznych podniosłoby stawkę o dodatkowe 35%. 

Dodał,  że  w  zakresie  pozycji  generujących  najwyższe  koszty  materiałowe,  obecna  bardzo 

dobra sytuacja finansowa pozwala na zastosowanie przez Przystępującego niskiej marży w 

wysokości  10%.  Dodatkowo  podkreślił,  że  w  pozycji  nr  10  WPN  koszt  części  prac  został 

skalkulowany  w  kolumnie  3  (ilość  rbg)  na  łączną  sumę  7.900  zł  netto,  na  co  przedstawił 

również stosowny dowód - oświadczenie firmy z grupy REMONTOWA. 

Przystępujący  dodał  także,  że  oferta  Przystępującego  nie  uwzględniała  ryzyka  poniesienia 

kosztów wykonania prac nieobjętych zamówieniem podstawowym, a których wykonanie jest 

niezbędne  do  prawidłowego  wykonania  lub  zakończenia  prac,  co  też  jasno  pokazuje,  że 

uwzględniłby on te prace dopiero na etapie po weryfikacyjnym.  

Zamawiający  w  dniu  18  sierpnia  2022  r.  ponownie  wybrał  ofertę  Przystępującego  jako 

najkorzystniejszą. 

Izba zważyła, co następuje: 

W pierwszej kolejności Izba pragnie zwrócić uwagę na pewne naczelne zasady jakie zostały 

wypracowane  w  orzecznictwie  i  doktrynie  w  odniesieniu  do  zagadnienia  wyjaśnień  rażąco 

niskiej ceny. 

Przede  wszystkim  wyjaśnienia  składane  przez  wykonawców  ubiegających  się  o  uzyskanie 

zamówienia  w  odpowiedzi  na  wezwanie  w  trybie  art.  224  ust.  1  ustawy  PZP  powinny  w 

sposób  wyczerpujący  i  konkretny  wykazywać  możliwość  wykonania  zamówienia  na 

warunkach określonych w SWZ za cenę wskazaną w ofercie. Wykonawca wezwany w trybie 

art.  224  ust.  1  ww.  ustawy  jest  zobowiązany  na  tyle  szczegółowo  wyjaśnić  względy,  dla 

których był uprawniony zaoferować taką cenę, by Zamawiający nie miał już podstaw mieć w 

tej sprawie wątpliwości (tak: wyrok z dnia 27 stycznia 2022 r., KIO 113/22). 

Po  drugie,  wyjaśnienia  powinny  być  poparte  dowodami.  Dowody  te  powinny  potwierdzać 

ponoszone przez wykonawcę koszty i okoliczności umożliwiające ich obniżenie o konkretną 

wartość  w  stosunku  do  poziomu  rynkowego/oszacowanego  przez  zamawiającego  (tak: 

wyrok z dnia 4 lutego 2022 r., KIO 115/22).  

Po  trzecie,  składane  wyjaśnienia  powinny  być  konkretne.  Mnożenie  ogólników  o  wielkim 

doświadczeniu  wykonawcy,  jego  znakomitej  organizacji  produkcji,  optymalizacji  kosztów, 

wdrożenia  niezwykle  nowoczesnych  i  energooszczędnych  technologii,  posiadaniu 

wykwalifikowanej  acz  taniej  kadry,  korzystnym  położeniu  jego  bazy  czy  siedziby,  etc.  (...) 

przeważnie  nic  nie  wnosi  do  sprawy  i  nie  niesie  informacji  o  żadnych  możliwych  do 

uchwycenia wartościach ekonomicznych. Informacja taka może być traktowana jedynie jako 

dopełnienie  i  tło  dla  bardziej  konkretnych  i  wymiernych  danych  podawanych  w  ramach 

wyjaśnień, a nie ich podstawa czy zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach 

powinny  być  więc  na  tyle  konkretne,  aby  możliwe  było  ich  przynajmniej  przybliżone 

przełożenie na uchwytne I wymierne wartości ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja 

oraz ocena wiarygodności (tak: wyrok z dnia 25 lutego 2015 r., KIO 178/15). 

Podsumowując  zatem,  obowiązkiem  wykonawcy  jest,  aby  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

wystosowane  przez  zamawiającego  udzielił  wyjaśnień  dotyczących  okoliczności,  które 

wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny w taki sposób, aby na ich podstawie możliwe było 

jednoznaczne ustalenie, że cena oferty (odpowiednio koszt, istotna część składowa) nie jest 

ceną rażąco  niską.  Efektem  składanych  wyjaśnień  ma  być  stworzenie  podstaw  do  uznania 

przez  zamawiającego,  że  podejrzenie  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  oferty  nie  było 

uzasadnione (tak: wyrok z dnia 16 marca 2021 r., KIO 600/21). 

Co także istotne, nie jest zadaniem Izby badanie ceny oferty w pełnym aspekcie i ustalanie w 

postępowaniu  odwoławczym,  czy  cena  rzeczywiście  umożliwi  realizację  zamówienia. 

Obowiązkiem  Izby  jest  natomiast  ocena,  czy  Zamawiający  w  sposób  prawidłowy  ocenił 

złożone przez wykonawcę wyjaśnienia (tak: wyrok z dnia 15 kwietnia 2022 r., KIO 835/22). 

Przechodząc  zatem  do  oceny  złożonych  w  postępowaniu  wyjaśnień  Przystępującego  Izba 

pragnie  skonstatować,  że  Przystępujący  nie  obalił  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  jego 

oferty,  gdyż  złożone  przez  niego  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie  uzasadniają  podanej  w 

ofercie  ceny  oraz  stoją  w  sprzeczności  z  zasadami,  które  powinny  leżeć  u  podstaw 

składanych wyjaśnień. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  zgadza  się  z  Odwołującym,  że  specyfika  przedmiotu 

zamówienia,  poziom  na  jakim  ustalona  została  szacunkowa  wartość  zamówienia  oraz 

wysokość  cen  zaoferowanych  przez  pozostałych  wykonawców  uczestniczących  w 

postępowaniu powinny skłonić Zamawiającego do rzetelnej i wnikliwej oceny oferty złożonej 

przez Przystępującego pod kątem rażąco niskiej ceny. Niemal dwukrotna różnica pomiędzy 

ceną  zaoferowaną  przez  Przystępującego,  a  cenami  pozostałych  oferentów  nie  przesądza 

oczywiście  z  automatu,  że  do  czynienia  mamy  z  ceną  rażąco  niską,  jednak  okoliczność  ta 

powinna stanowić podstawę dla dokładnego przeprowadzenia procedury wyjaśniającej. 

Tym  bardziej  dziwi  podejście  Zamawiającego,  który  na  skutek  pism  kierowanych  przez 

Odwołującego  unieważnia  czynność  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  poniekąd  przyznając, 

że pierwsze wyjaśnienia Przystępującego miały charakter zbyt ogólny, a następnie dokonuje 

ponownego  wyboru  oferty  Przystępującego  uznając  kolejne  wyjaśnienia  za  wystarczające, 

pomimo  że  tak  naprawdę  nic  nie  wniosły  one  do  sprawy,  a  poziomem  szczegółowości 

zbliżone były do wyjaśnień złożonych uprzednio. 

Zdaniem  składu  orzekającego,  zarówno  wyjaśnienia  z  dnia  12  lipca  2022  r.  jak  też 

późniejsze,  z  dnia  9  sierpnia  2022  r.,  miały  ogólny  charakter,  opierały  się  na  deklaracjach 

niepopartych  dowodami  oraz  uniemożliwiały  Zamawiającemu  zweryfikowanie  prawdziwości 

twierdzeń w nich zawartych, a tym samym nie obalały domniemania istnienia rażąco niskiej 

ceny oferty Przystępującego. 

Głównym elementem wyjaśnień z dnia 12 lipca 2022 r. była załączona do nich szczegółowa 

kalkulacja kosztów. Wskazać jednak należy, że poprawności dokonanych wyliczeń nie da się 

w żaden sposób zweryfikować. Wykonawca przedstawił pewne wartości liczbowe, jednak nie 

wyjaśnił  ich  w  żaden  sposób  oraz  nie  przedstawił  dowodów  na  poparcie  prawidłowości 

przyjętych  założeń.  Zamawiający  dysponował  zatem  informacją  o  wysokości  zakładanych 

kosztów, ale nie miał możliwości zweryfikowania ich prawdziwości, a o to właśnie chodzi w 

wyjaśnieniach  by  zasadność  przyjęcia  pewnych  wartości  wytłumaczyć,  a  nie  tylko  je 

przedstawić. Trzeba więc uznać, ze dane zawarte w kalkulacji mają charakter gołosłowny i 

nieudowodniony. 

W  części  opisowej  wyjaśnień  z  dnia  12  lipca  2022  r.  nie  znalazły  się  inne  elementy,  które 

można  by  zakwalifikować  jako  wyjaśnienia  ceny  oferty  Przystępującego.  Bazowały  one  na 

ogólnikach  jak  np.  zapewnienia,  że  „szczegółowy  kosztorys  oferty  w  pełni  potwierdza,  że 

zaoferowana  cena  jest  realna,  a  wykonawca  z  całą  pewnością  jest  w  stanie  zrealizować 

zamówienie, zgodnie z wymaganiami specyfikacji Zamawiającego, w ramach wynagrodzenia 

umownego”  czy  też,  że  „powyższe  wyjaśnienia,  jak  również  załączony  szczegółowy 

kosztorys  oferty  wskazują,  że  wykonawca  Gdańska  Stocznia  „REMONTOWA”  S.  A. 

sporządzając  ofertę  precyzyjnie  wycenił  czynności  opisane  do  wykonania  w  WPN  oraz,  że 

nie  można  w  żadnym  wypadku  zakwalifikować  zaoferowanej  przez  niego  ceny  jako  rażąco 

niskiej  (…)”.  Za  mające  charakter  konkretnych  wyjaśnień  można  uznać  wskazanie  kosztu 

roboczogodziny  w  wysokości  130  zł  netto  oraz  poziomu  narzutu  kosztów  materiałów  w 

wysokości  10%.  Dodatkowo  Przystępujący  wskazywał,  że  „poszczególne  pozycje  WPN 

obligują  wykonawcę  w  głównej  mierze  do  dokonania  weryfikacji  SPW  oraz  podległych  im 

systemów  okrętowych  bez  generowania  zbędnych  i  niezasadnych  kosztów,  które 

spowodowałyby  rażące  przeszacowanie  oferty  tak  jak  to  miało  miejsce  przy  pozostałych 

trzech  kontrofertach”.  Wykonawca  nie  tłumaczy  jednak  w  jaki  sposób  pozwala  to  na 

oszczędność  kosztów,  ile  taka  oszczędność  wynosi  i  jak  ostatecznie  przekłada  się  to  na 

cenę  oferty.  Zamawiający  nie  dysponuje  informacjami,  które  pozwalałyby  mu  na 

zweryfikowanie przedstawianych przez wykonawcę twierdzeń. 

Odnosząc  się  natomiast  do  wyjaśnień  z  dnia  9  sierpnia  2022  r.  stwierdzić  należy,  że  w 

większości  stanowiły  one  polemikę  z  zasadnością  skierowania  przez  Zamawiającego 

ponownego  wezwania do złożenia  wyjaśnień  ceny,  nie wniosły  jednak  dodatkowej  wartości 

merytorycznej, która pozwalałaby na pozytywną ich ocenę. W tym miejscu wskazać należy, 

że  jeżeli  Przystępujący  nie  zgadzał  się  z  czynnością  Zamawiającego  polegającą  na 

skierowaniu  do  niego  ponownego 

wezwania  dotyczącego  wyjaśnień  ceny  to  mógł  on  to 

zakwestionować  poprzez  wniesienie  odwołania.  Zawieranie  w  treści  wyjaśnień  stanowiska 

doktryny  i  orzecznictwa  odnośnie  definicji  rażąco  niskiej  ceny  czy  też  sytuacji,  w  których 

możliwe jest skierowanie ponownego wezwania do wyjaśnień jest pozbawione sensu, gdyż 

nie  stanowi  to  wyjaśnień  ceny  i  de  facto  nie  powinno  podlegać  ocenie  zamawiającego. 

Wykonawca powinien skupić się na obaleniu ciążącego na nim domniemania rażąco niskiej 

ceny  jego  oferty,  a  nie  dyskut

ować  z  zasadnością  skierowania  do  niego  ponownego 

wezwania. Do kwestionowania zasadności czynności podejmowanych przez zamawiającego 

służą środki ochrony prawnej przewidziane w ustawie PZP. 

Z  treści  wyjaśnień  można  wywnioskować,  że  Przystępujący  świadomy  był  obowiązku 

odpowiedzi na pytania postawione przez Zamawiającego, jednak sposób ich udzielenia nijak 

ma  się  do  sygnalizowanego  przez  Zamawiającego  obowiązku  „szczegółowego  odniesienia 

się”,  „szczegółowego  rozpisania”,  „doprecyzowania/wykazania  w  sposób  mierzalny,  jak 

wpływają  one  na  obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia,  jakie  mają  przełożenie  na 

poszczególne  elementy  składowe  ceny”,  obowiązku  „poparcia  stosownymi  dowodami 

potwierdzającymi  wskazywane  w  wyjaśnieniach  informacje”.  Przystępujący  ponownie  w 

sposób ogólny lub nie odnoszący się do pytań Zamawiającego udzielał odpowiedzi bądź nie 

przedstawiał żadnych dowodów na poparcie stawianych przez siebie tez. 

Tytułem przykładu wskazać można na pytanie Zamawiającego dotyczące odniesienia się do 

punktów  WPN,  które  generują  największe  koszty  materiałowe.  Przystępujący  wskazał,  że 

„Jeżeli  zaś  chodzi  o  pozycje  WPN  generujące  najwyższe  koszty  materiałowe,  to 

wskazujemy,  że  obecna  bardzo  dobra  sytuacja  finansowa,  związana  z  dużą  ilością 

zakontraktowanych intratnyc

h projektów, pozwala na zastosowanie przez GSR niskiej marży 

na poziomie 10%, co powoduje tak znaczące różnice w cenach zaoferowanych przez innych 

wykonawców.  Dodatkowo  w  odpowiedzi  na  zarzuty  (…)  dotyczące  wysokości  kosztów 

materiałów w pozycji nr 10 WPN informujemy, że koszt części prac związanych z wymianą i 

wykonaniem  nowych  uszczelnień  śruby  został  skalkulowany  w  kolumnie  3  (ilość  rbg)  na 

łączną sumę 7.900 zł netto”.  

Po  pierwsze  pozycja  nr  10  WPN  nie  jest  pozycją,  które  generuje  najwyższe  koszty 

mater

iałowe.  W  kalkulacji  przedstawionej  przez  Przystępującego  jest  wiele  innych  pozycji, 

które  generują  znacznie  wyższe  koszty  materiałowe.  Złożone  wyjaśnienia  nie  odpowiadały 

więc  na  postawione  przez  Zamawiającego  pytanie.  Z  kolei  oświadczenie  firmy  z  grupy 

„REMONTOWA”,  załączone  jako  dowód  do  wyjaśnień  dotyczą  jedynie  ww.  pozycji  WPN, 

która stanowi marginalny udział w całej cenie. Nie można więc załączonego dowodu uznać 

za  podstawę  do  wykazania  zasadności  całości  zaoferowanej  ceny,  gdyż  odnosi  się  on 

jedynie 

do jej małej części. 

Innym  przykładem  jest  wskazywanie  w  wyjaśnieniach  na  odmienny  sposób  zarządzania, 

który  sprawia,  że  cena  oferty  Przystępującego  znacznie  różni  się  od  cen  pozostałych 

wykonawców. Jako przejaw tego zarządzania Przystępujący wskazuje dysponowanie kadrą 

wykwalifikowanych pracowników z każdej branży niezbędnej do wykonania remontu, jednak 

w żaden sposób powyższego nie wykazuje. Przystępujący nie przedstawia żadnego dowodu, 

ani  nawet  nie  opisuje  szczegółowo  podnoszonego  przez  siebie  twierdzenia,  co  mogłoby 

poprzeć  opisywane  przez  niego  okoliczności.  Jeśli  zdaniem  Przystępującego  organizacja  i 

struktura  jego  przedsiębiorstwa  w  połączeniu  z  dużym  doświadczeniem  stanowią  główny 

element  różnicujący  go  od  konkurencji  oraz  cen  przez  nią  oferowanych  to  powinien  w 

dostateczny  sposób  powyższe  wykazać  Zamawiającemu.  Z  wyjaśnień  powinno  wynikać  w 

jaki  sposób  okoliczności  te  pozwoliły  na  obniżenie  ceny  oferty.  Nie  wystarczą  same 

zapewnienia i deklaracje. 

Opisując,  zgodnie  z  żądaniem  Zamawiającego,  co  składa  się  na  koszt  roboczogodziny  w 

wysokości  130  zł  netto,  Przystępujący  wymienia  poszczególne  elementy  ale  nie  wskazuje 

konkretnych  wartości  liczbowych,  co  również  uniemożliwia  prawidłową  ocenę  składanych 

wyjaśnień.  

Przystępujący nie odniósł się w ogóle do podnoszonych przez Zamawiającego w wezwaniu 

kwestii dotyczących polityki cenowej firmy oraz podstawowych założeń cenotwórczych i tego 

w  jaki  mierzalny  sposób  wpływają  one  na  obniżenie  kosztów  realizacji  zamówienia,  jakie 

mają przełożenie na poszczególne elementy składowe ceny. Ostatecznie Przystępujący nie 

odpowiedział  również  na  najważniejsze  pytanie,  tj.  nie  wykazał  dlaczego  „był  w  stanie 

zaoferować  cenę  na  takim,  a  nie  innym  poziomie,  czyli  na  poziomie  odbiegającym  od 

wartości  zamówienia  lub  cen  innych  złożonych  w  postępowaniu  ofert”.  Całość  wyjaśnień 

Przystępującego  opiera  się  w  większości  na  deklaracjach  oraz  informacjach,  których 

prawdziwości nie sposób zweryfikować na podstawie treści wyjaśnień, gdyż Przystępujący w 

żaden sposób nie popiera ich dowodami. 

Podsumowując  zatem,  w  ocenie  Izby  Przystępujący  złożonymi  wyjaśnieniami  nie  obalił 

domniemania rażąco niskiej ceny jego oferty, a tym samym, w oparciu o dyspozycję art. 224 

ust.  6  ustawy  PZP,  jego  oferta  powinna  podlegać  odrzuceniu,  jako  oferta  z  rażąco  niską 

ceną.  Potwierdziły  się  zatem  wszystkie  zarzuty  odwołania,  co  znalazło  wyraz  w  treści 

sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku  sprawy  na 

podstawie  art.  575  ustawy  PZP  oraz  w  oparciu o  §  7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).  

Przewodniczący: 

……………………..