KIO 2203/22 WYROK dnia września 2022 r.

Strona | 
1

Sygn. akt: KIO 2203/22 

WYROK 

z dnia 

8 września 2022 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Joanna Gawdzik-Zawalska 

Protokolant:            

Oskar Oksiński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  6  września  2022  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  22  sierpnia  2022  r.  przez 

wykonawców: 

Polimex Infrastruktura sp. z o.o.  (al. Jana Pawła II 12, 00-124 Warszawa),  

Polimex Mostostal S.A. (al. Jana Pawła II 12, 00-124 Warszawa) oraz  

POLBUD-

POMORZE sp. z o.o. (Łączko 18, 88-170 Pakość)  

ubiegających  się  wspólnie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  postępowaniu 

prowadzonym przez zamawiającego:  

Skarb  Państwa  –  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  (ul.  Wronia 

53, 00-874 Warszawa),  

przy udziale wykonawców:  

NDI S.A. (ul. Powstańców Warszawy 19, 81-718 Sopot) oraz  

NDI SOPOT S.A. (ul. Powstańców Warszawy 19; 81-718 Sopot)  

ubiegających  się  wspólnie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  zgłaszających 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Oddala odwołanie  

kosztami  postępowania  obciąża  odwołujących:  Polimex  Infrastruktura  sp.  z  o.o., 

Polimex  Mostostal  S.A.  oraz  POLBUD-

POMORZE  sp.  z  o.o.  ubiegających  się 

wspólnie o udzielenie zamówienia publicznego w całości i: 

zalicza w 

poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

odwołującego  tytułem  wpisu  od  odwołania  a  także  poniesione  przez 

odwołującego  oraz  zamawiającego  tytułem  kosztów  wynagrodzenia  i 

wydatków  pełnomocnika  kwoty  po  3.600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące 

sześćset złotych zero groszy)  

Strona | 
2

zasądza od odwołującego: Polimex Infrastruktura sp. z o.o., Polimex Mostostal 

S.A.  oraz  POLBUD-

POMORZE  sp.  z  o.o.  ubiegających  się  wspólnie  o 

udzielenie zamówienia publicznego na rzecz zamawiającego: Skarb Państwa 

–  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  kwotę  3 600  zł  00  gr 

(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów. 

Stosownie do art. 579 i art. 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień  

publicznych (tj.: Dz.U. z 2022 r., poz.  1710) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ……………………………..   

Strona | 
3

Sygn. akt KIO 2203/22  

                                                             UZASADNIENIE 

Skarb  Państwa  –  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  w  Warszawie,                           

w  imieniu  którego  postępowanie  prowadzi  Generalna  Dyrekcja  Dróg  Krajowych  i  Autostrad 

Oddział  w  Gdańsku  (dalej  również:  „Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  podstawie  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.,  aktualnie  tj.:  Dz.U.  z  2022  r.,  poz.    1710) 

(dalej: „Ustawa” lub „Pzp)”  postępowanie pn.: „Rozbudowa drogi krajowej nr 22 na odcinku 

Królewo  -  granica  województwa”  (numer  referencyjny:  O.Gd.D-3.2411.01.2022;  ogłoszenie 

opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem: 2022/S 006-010507 

w dniu 10 stycznia 2022 r.) (

dalej również: „Postępowanie”).  

W  dniu  22  sierpnia 

2022  r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  Warszawie 

wpłynęło odwołanie wykonawców Polimex Infrastruktura sp. z o.o.  w Warszawie,  Polimex 

Mostostal S.A. w Warszawie  oraz POLBUD-

POMORZE sp. z o.o. w Pakość (dalej również: 

„Wykonawca”  lub  „Odwołujący”)  ubiegających  się  wspólnie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego w ramach Postępowania. 

W dniu 25 sierpnia 2022 r. do post

ępowania przystąpienie po stronie Zamawiającego 

zgłosili  wykonawcy  NDI  S.A.  w  Sopocie  oraz    NDI  SOPOT  S.A.  w  Sopocie  ubiegający  się 

wspólnie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  (dalej  również  „Przystępujący”  lub  „NDI”). 

Izba stwierdziła, że przystąpienie zostało dokonane skutecznie.  

Odwołujący wniósł odwołanie od czynności i zaniechań Zamawiającego polegających 

na  zaniechaniu  odrzucenia  oferty  NDI,  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  i  wyborze  tej 

oferty jako najkorzystniejszej oraz (ewentualnemu) zaniechaniu wezwania NDI do wyjaśnień 

kalk

ulacji cenowej. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp  poprzez  jego  niezastosowanie  i  zaniechanie 

odrzucenia oferty NDI oraz wybór tej oferty jako najkorzystniejszej, pomimo że 

oferta  ta  podlegała  odrzuceniu  jako  zawierająca  rażąco  niską  cenę  w 

stosunku do przedmiotu zamówienia z uwagi na dokonanie w niej nierealnej, 

oczywiście  zaniżonej,  nieuwzględniającej  obiektywnych  czynników,  w  tym 

m.in. niepokrywającej kosztów materiałów wyceny pozycji 178-183 kosztorysu 

ofertowego nal

eżących do kategorii „ROBOTY ZIEMNE”, stanowiących istotną 

część składową zaoferowanej ceny za wykonanie całego zamówienia; 

2.  art.  226  ust.  1  pkt  7  Pzp  w  zw.  z  art.  3  i  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  poprzez  jego  niezastosowanie  i 

Strona | 
4

zaniechanie  odrzucenia  oferty  NDI  oraz  wybór  tej  oferty  jako 

najkorzystniejszej,  pomimo  że  oferta  ta  podlegała  odrzuceniu,  gdyż  jej 

złożenie  stanowiło  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  w  szczeg

ólności  przez  zaoferowanie 

sprzedaży  usług  poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia; 

ewentualnie 

3.  art.  224  ust.  1  Pzp  poprzez  jego  niezastosowanie  i  zaniechanie  wezwania 

wykonawcy  NDI  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  pomimo  że  zaoferowana 

przez  tego 

wykonawcę  cena  za  pozycje  178-183  kosztorysu  ofertowego 

należące  do  kategorii  „ROBOTY  ZIEMNE”,  stanowiące  istotną  część 

składową  zaoferowanej  ceny  za  wykonanie  całego  zamówienia,  powinna 

zostać  uznana  za  co  najmniej  budzącą  wątpliwości  jako  nieuwzględniająca 

obiektywnych  czynników  rynkowych,  w  tym  m.in.  niepokrywająca  kosztów 

materiałów. 

Odwołujący  wniósł  o  nakazanie  Zamawiającemu:  unieważnienia  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej;  p

owtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  w  Postępowaniu; 

odrzucen

ia  oferty  złożonej  przez  NDI;  ewentualnie  wezwania    NDI  do  wyjaśnień  kalkulacji 

cenowej w trybie art. 224 ust. 1 Pzp.  

Zamawiający pismem z dnia 31 sierpnia 2022 r. wniósł o oddalenie odwołania. 

Odwołujący  wskazał,  że  zarzut  numer  jeden  postawiony  zostały  w  związku  z 

dokonaniem  przez  wykonawcę  NDI  nierealnej,  zaniżonej  wyceny  pozycji  178-183 

kosztorysu 

ofertowego, 

uniemożliwiającej 

realizację 

zakresu 

prac 

dla 

kwestionowanych  pozycji  kosztorysowych  za  cenę  kosztorysową  i  że  ceny 

zaoferowane przez NDI za w

yżej wymienione pozycje kosztorysowe, w świetle realiów 

rynkowych, 

nie  pozwalają  na  wykonanie  ujętych  w  nich  części  zamówienia  bez 

poniesienia straty i nie zostały przez NDI wycenione w sposób realny: 

Najbardziej  jaskrawym 

przykładem  nieprawidłowości  wycen  zawartych  w 

kosztorysie  stanowią  pozycje  181-182  -„wzmocnienie  kolumnami  betonowymi”  - 
które zostały wycenione poniżej ceny już tylko jednego z materiałów niezbędnych 

do ich wykonania, tj. cementu.  

Prace  objęte  pozycjami  178-183  kosztorysu  ofertowego  stanowią  istotne  części 

składowe  zaoferowanej  ceny  pod  kątem  wartości  i  ich  znaczenia  dla  przedmiotu 
zamówienia. Łączna wartość pozycji 178-183 wynosi odpowiednio dla pozostałych 
wykonawców,  którzy  złożyli  oferty  w  Postępowaniu:  w  ofercie  Budimex  S.A. 

31,45%  zaoferowanej  ceny  netto,  w  ofercie  PORR  S.A.  27,63%  ceny  netto,  w 

ofercie Rubau Polska sp. z o.o. i Poltores sp. z o.o. 44,89% ceny netto, w ofercie 

Odwołującego 31,45% ceny netto, w ofercie NDI cena za pozycje 178-183 wynosi 

Strona | 
5

jedynie 17 037 421,09 zł netto, co stanowi 11,93% łącznej ceny netto NDI 142 795 
985,70  zł.  Wycena  kwestionowanych  pozycji  u  wszystkich  oferentów  wynosi 
średnio  29,94%  ceny  netto  za  całość  zamówienia.  Stąd  nieprawidłowości  w 
wycenie tak istotnej części składowej ceny za wykonanie całości zamówienia mogą 
wpływać na ocenę całości oferty NDI pod kątem rażąco niskiej ceny. 

Opis  przedmiotu  zamówienia  zawierał  stanowiący  część  Specyfikacji 

Warunków  Zamówienia  (dalej  również:  „SWZ”)  Projekt  wykonawczy 
opracowania  „Szczegółowe  Specyfikacje  Techniczne”  (dalej  również:  „SST")  i 
poszczególne  ceny  jednostkowe  powinny  być  oszacowane  w  sposób  zgodny  z 
pkt  17  SWZ.  W    szczególności  w  świetle  pkt  17.4.  SWZ  wykonawca  musi 
uwzględnić wszystkie pozycje przedmiarowe opisane w przedmiarze robót i nie 
może samodzielnie dokonywać zmian. Zgodnie z pkt 17.8. SWZ oferty powinna 
obejmować  całkowity  koszt  wykonania  przedmiotu  zamówienia,  w  tym  również 
wszelkie  koszty  towarzyszące  wykonaniu.  Zamawiający  wymaga,  aby 
poszczególne  stawki  (ceny  jednostkowe)  były  kalkulowane  w  sposób 
realistyczny.  Potencjalne  niedoszacowanie  jednej  z  pozycji  RCO  wpływa 
bowiem  także  na  nierealność  ceny  całkowitej  (przy  rzetelnym  ustaleniu  ceny 

pozycji  jednostkowej  kwota  globalna  p

owinna  się  podnieść).  Stąd,  gdyby  NDI 

rzetelnie  i  prawidłowo  wycenił  pozycje  składowe  wskazane  konkretnie  przez 
Zamawiającego  w  RCO,  wówczas  jego  cena  całościowa  byłaby  wyższa  od 
pozostałych ofert w tym postępowaniu. 

W  zakresie  pozycji  178  kosztorysu  ofert

owego  pn.  „Wykonanie  wykopów  w 

gruncie  kat.  I-

IV  wraz  z  wywozem  na  składowisko  Wykonawcy  i  utylizacją” 

Odwołujący wskazał, że:  

1.  W SST na str. 176 w sekcji D-

02.01.01. „Wykonanie wykopów” przesądzono, że 

cena  wykonania  metra  sześciennego  wykopu  powinna  uwzględniać  szereg 
czynników, w tym również koszt robocizny i utylizacji, w szczególności:

9.2. Cena jednostki obmiarowej

Cena wykonania 1 m

 wykopu w gruntach nieskalistych obejmuje:

D-02.01.0L Wykonanie 

wykopów

• 

prace pomiarowe i roboty przygotowawcze.

• 

oznakowanie robót.

• 

wykonanie wykopu 

z 

transportem urobku na nasyp lub odkład, 

obejmujące: odspojenie, przemieszczenie, załadunek, przewiezienie i wyładunek.

• 

odwodnienie wykopu na czas jego wykonywania,

• 

utrzymywanie drożności rowów w trakcie inwestycji w zakresie funkcjonowania

istniejącego układu odwodnienia.

• 

profilowanie dna 

wykopu, rowów, skarp według Dokumentacji Projektowej.

• 

wzmocnienie podłoża jeżeli jest konieczne:

• 

zagęszczenie powierzchni wykopu (doprowadzenie podłoża rodzinnego 

do określonych Dokumentacja Projektową wymagań).

• 

przeprowadzenie pomiarów i badań laboratoryjnych, wymaganych w 

STWIORB.

• 

koszty legalnego umiejscowienia odkładu.

• 

rozplantowanie urobku na odkładzie.

• 

wykonanie, utrzymanie a 

następnie rozebranie dróg dojazdowych ilub 

technologicznych.

• 

przywrócenie do stanu pierwotnego istniejącego terenu.

Strona | 
6

• 

wszelkie urnę czynności związane z prawidłowym wykonaniem robót 

zgodnie z wymaganiami niniejszych STWIORB.

W  świetle  dostępnych  na  rynku  ofert  cena  na  wykonanie  tej  usługi 

powinna  oscylować  około  30  zł/m

  (tak  np.  oferta  firmy  K.Z.  ZdanPOL  z 

innego  kontraktu  w  województwie  pomorskim).  Sam  koszt  wywozu  i 

utylizacji  ziemi  z  wykopu  (czyli  bez  wykonania  samego  wykopu)  w 
przypadku  najtańszej  dostępnej  oferty  DREKAR  wynosi  12  zł/tona,  co 
uwzględniając gęstość materiału (do 

przeliczeń  z  tony na metry  sześcienne 

należy zastosować współczynnik 1,65) przekłada się na wartość 19,80 zł/m

. Nie 

można uznać za realną dokonaną przez NDI wycenę tego elementu za 10 zł/m

wartość niższą od kosztu wywozu i utylizacji bez wykonania samego wykopu. 

Na  dowód  nierynkowości  i  nierealnego  charakteru  wyceny  ceny  kosztorysowej 
pozycji  176  Odwołujący  przedłożył  oferty:  K.Z.  ZdanPOL  oraz  DREKAR 
zawierające ceny wyższe od ceny kosztorysowej NDI. 

NDI za wykonanie analogicznych wykopów w innej branży (telekomunikacyjnej) 

oferuje cenę 48,19 zł/mb.; w zakresie robót mostowych NDI oferuje wielokrotnie 
wyższe ceny za wykopy w gruncie niespoistym/spoistym wahające się od 19,79 
zł/m

do aż 229,11 zł/m

Nawet uwzględniając inną specyfikę branży mostowej, 

mniejsze  ilości  i  co  za  tym  idzie  mniejsze  wydajności  sprzętu,  i  tak  nie  da  się 
uzasadnić aż takiej rozbieżności średniej z cen tego rodzaju robót siedemnastu 
przepustów  wynoszącej  90,46  zł/m

względem  zaoferowanej  w  pozycji  178 

dziewięciokrotnie mniejszej kwoty 10,00 zł/m

zaoferowana przez NDI w pozycji 178 cena 10,00 zł/m

jest wielokrotnie niższa 

od  cen  dla  tej  pozycji  zawartych  w  ofertach  pozostałych  wykonawców,  którzy 
złożyli  oferty  w  Postępowaniu.  Za  tę  pozycję  inni  oferenci  przewidywali 
odpowiednio 33,58 zł/m

(Budimex S.A.), 30,87 zł/m

(PORR S.A.), 30,78 zł/m

(Konsorcjum:  Rubau  Polska  SP.  z  o.o.  Poltores  Sp.  z  o.o.),  70,00  zł/m

(Odwołujący). 

W zakres

ie pozycji 179  kosztorysu ofertowego „platformy robocze”, Odwołujący 

wskazał, że:  

w sekcji D.02.02.01 SST (str. 190 tego dokumentu

) przewidziano zakres: 

9.1. Platforma robocza

Cena jednostkowa 1 m2 platformy roboczej dla 

ciężkiego sprzętu budowlanego obejmuje:

• 

prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie terenu 

robót.

• 

wykonanie 

uszczegółowiających oraz kontrolnych badań geotechnicznych i odkrywek 

sieci.

• 

zakup, dostarczenie 

i składowanie niezbędnych materiałów.

• 

sprawdzenie 

i 

ewentualna naprawę podłoża.

D-02.02.01.

Wzmocnienie podłoża

• 

przygotowanie materiału ziarnistego na platformę:

• 

zakup lub/i dostarczenie i 

ułożenie geowłókniny separacyjno-filtracyjnej (w 

Strona | 
7

przypadku konieczności wykonania warstwy separacyjnej)

• 

dostarczenie 

materiału ziarnistego na miejsce wbudowania, rozłożenie, zagęszczenie i 

wyrównanie:

• 

wykonanie wszystkich 

niezbędnych badań. prób. pomiarów i sprawdzeń, wraz z 

kosztami opracowania wyników tych badań

• 

oznakowanie obszaru roboczego platformy:

• 

utrzymanie platformy w czasie 

robót wraz z ich ewentualnymi naprawami.

• 

stały nadzór geotechniczny.

• 

koszt utrzymania 

czystości na przyległych drogach

• 

wszystkie inne koszty 

niezbędne do realizacji robót objętych Dokumentacją 

Projektową. Specyfikacją i wiedzą techniczną.

 
czym 

przesądzono, że w wycenie wymagane było uwzględnienie szeregu elementów. 

Przyjęta  przez  NDI  cena  14,56  zł/m

jest  prawie  dwukrotnie  niższa  od  średniej  cen 

zaoferowanych  przez  pozostałych  oferentów.  Nawet  najtańsze  na  rynku  oferty  na  sam 

materiał przewidują koszt (nieuwzględniający robocizny) wyższy niż skalkulowany przez 

NDI za całość pozycji 179. Oferta firmy DREKAR przewiduje koszt materiału 19 zł/tona, 

co  przy  uwzględnieniu  gęstości  minimum  1,75t/m

i  zalecanej  grubości  0,5  metra 

(stosownie  do  doświadczenia  Odwołującego  i  oferty  MENARD)  przekłada  się  na  16,63 

zł/m

.  Przy  ofercie  Żwirowni  Nowe  Gołębiewko  należy  (dla  porównywalności)  doliczyć 

transport na odległości 52 km (od żwirowni do środka odcinka). Sam koszt paliwa, który 

jest  tylko  jedną  częścią  składową  transportu  wynosi  8,65  zł  za  tonę  (52km*  

*2*32l/100km*6,5zl/25t=8,65zł). 

Na  dowód  nierynkowości  i  nierealnego  charakteru  wyceny  ceny  kosztorysowej 

Odwołujący 

przedłożył oferty DREKAR., AGROPO, Żwirowni Nowe Gołębiewko oraz 

MENARD 

zawierające ceny wyższe od ceny kosztorysowej NDI. 

W  zakresie  pozycji  180  kosztorysu  ofertowego  „materac  geosyntetyczny  z 
kruszywa  naturalnego”,  której  szczegółowy  zakres  opisano  we  fragmencie  SST, 
Odwołujący wskazał, że:  

zgodnie ze szczegółowym opisem zakresu prac prace powinny obejmować: 

9.3. Warstwa transmisyjna 

Płatność należy przyjmować na podstawie jednostek obmiarowych, zgodnie z obmiarem, po 
odbiorze Robót. Cena 1 m2 wykonanej warstwy transmisyjnej obejmuje:

• 

prace pomiarowe i oznakowanie robót,

• 

zakup,  przywiezienie,  składowanie  i  wbudowanie  materiału  przeznaczonego  do 

wbudowania  (geosyntetyku

)  zgodnie  z  Dokumentacją  Projektową.  W  powierzchni 

gcosyntetyku  należy  uwzględnić  dodatkową  powierzchnię  wynikającą  z  konieczności 
zastosowania odpowiednich zakładów sąsiednich pasm,

• 

przycinanie geosyntetyków do odpowiedniego wymiaru

• 

rozkładanie, łączenie, napinanie, zawijanie i kotwienie geosyntetyków,

• 

wbudowanie  (rozścielanie)  kruszywa  wypełniającego  geomaterace,  wraz  z  profilowaniem  i 

zagęszczaniem każdej rozłożonej warstwy,

• 

zakup, przywiezienie, składowanie i wbudowanie kruszywa,

• 

zagęszczenie materiału,

• 

przeprowadzenie  wymaganych w  ST badań  terenowych,  laboratoryjnych  i pomiarów 

geodezyjnych,

• 

uporządkowanie  i  oczyszczenie  terenu  robót  z  odpadów,  ich  usunięcie  i 

likwidacja/utylizacja,

Strona | 
8

• 

sporządzenie dokumentacji powykonawczej,

• 

stały nadzór geotechniczny

• 

inne niezbędne czynności związane bezpośrednio z wykonaniem warstw wzmacniających z 

geosyntetyków i kruszywa.

2.  Cena zaoferowana przez NDI -  

39,09 zł jest niższa od kosztów materiałów. Sam 

koszt  kruszywa  w  najkorzystniejszych  na  rynku  o

fertach  wynosi  87,08  złotych 

/m2 (2,15t/m31

0,5m*(58zł[cena materiału według oferty] + 23zł [cena transportu 

według oferty] = 87,08zł/m2).  
Na  dowód  nierynkowości  i  nierealnego  charakteru  wyceny  ceny  kosztorysowej 
Odwołujący  przedłożył  oferty:  Kopalni  w  Sambrodzie,  Żwirowni  Nowe 
Gołębiówko czy firmy KRUSZ-POL sp. z o.o. zawierające ceny wyższe od ceny 

kosztorysowej NDI. 

Do  cen  z  punktu  2  powyżej  należy  jeszcze  doliczyć  koszt  geotkaniny  o 

wytrzymałości  200x50  kN/m  (2  warstwy  +10%  zakłady)  2*1,1*1,21Euro*4,64 
Euro/PLN na 04.04.2022 = 5,61zł/m2, co tym bardziej czyni ofert nierealną. 

W  zakresie  pozycji  181  i  182    kosztorysu  ofertowego  „wzmocnienie  kolumnami 
betonowymi” Odwołujący wskazał, że: 

Zamawiający potwierdził klasę betonu C16/20 S4 w odpowiedzi na pytanie 37 z 

dnia  1  lutego  2022  r.  W  SST  przywołano  m.in.  normę  PN-EN  12699,  co 
oznacza, że przy wykonywaniu betonowania na sucho minimalna ilość cementu 
w  składzie  betonu  musi  wynosić  325  kg/m

.  Całość  składu  betonu  tej  klasy 

wygląda  natomiast  następująco:  cement  -  325  kg/m

;  popiół  lotny  -  35  kg/m

piasek  650  kg/m

,  2/16  -  1130  kg/m

oraz  środki  chemiczne  -  co  najmniej  5 

kg/m

.  Szczegółowe  wymagania  co  do  wyceny  pozycji  181  i  182  opisano  w 

poniższym fragmencie SST. Zgodnie z SST zakres obejmuje w szczególności: 

9.2. Pale przemieszczen

iowe zwieńczone głowicą żwirową

Cena jednostkowa wzmocnienia podłoża palami przemieszczeniowymi powinna uwzględniać:

• 

składniki ceny jednostkowej określone w D-M.00.00.00,

• 

wykonanie uszczegółowiających oraz kontrolnych badań geotechnicznych

• 

opracowanie projektów technologicznych wraz z ich uzgodnieniem

• 

sprawdzenie założeń projektowych i ich ewentualna weryfikacja,

• 

inwentaryzacje  stanu  technicznego  budynków,  budowli  oraz  obiektów 

infrastruktury 

sąsiadujących  z  terenem  robót  a  będących  w  zasięgu  drgań  powstałych  w 

trakcie pogrążania pali (opcjonalnie 

w razie 

konieczności),

• 

prace  zabezpieczające  przed  wpływem  drgań  powstałych  w  trakcie 

pogrążania pali 

w

r

razie konieczności.

• 

monitoring drgań oraz bieżącą kontrolę budynków, budowli oraz obiektóu

r 

infrastruktury sąsiadujących z terenem robót 

w razie konieczności

• 

wykonanie  wszystkich  innyc

h  elementów'  wynikających  z  opracowań 

roboczych Wykonawcy, 

o ile nie są przedmiotem rozliczeń odrębnych Specyfikacji,

• 

oznakowanie i 

zabezpieczenie miejsca robót.

• 

prace pomiarowa związane z lokalizacją i wytyczeniem robót.

• 

montaż,  demontaż  i  przemieszczanie  w  obrębie  budowy  palownicy  i 

urządzeń towarzyszących.

• 

wykonanie pali (testowych i docelowych),

• 

wykonanie próbnego obciążenia pala,

• 

prowadzenie dziennika palowania oraz innych wymaganych dokumentów' 

Strona | 
9

realizacyjnych i odbiorczych.

• 

przygotowanie  głowic  pali  po  ich  wykonaniu  (obcięcie,  rozkucie  betonu, 

obcięcie zbrojenia ewentualne nadbetonowaniej.

• 

wyk

onanie głowicy żwirowej,

• 

koszt ewentualnych odszkodowań za zniszczenia pow'stale w wyniku prowadzenia

robót,

• 

wykonanie wszystkich niezbędnych badań. prób. pomiarów' i sprawdzeń

• 

uporządkowanie  i  oczyszczenie  terenu  robot  z  odpadów,  ich  usunięcie  i 

likwidacj a utylizacja,

• 

sporządzenie dokumentacji powykonawczej.

• 

stały nadzór geotechniczny,

m

D-

02.02.01. Wzmocnienie podłoża 

• 

2.  cena  kosztorysowa  NDI  - 

16,32  zł  za  metr  bieżący  wzmocnienia  kolumnami 

betonowymi w przypadku pozycji 182 

nie pokryje nawet kosztów cementu; cena 

cementu w dostępnych na rynku ofertach przedstawia się relatywnie podobnie i 
wynosi ona tytułem przykładu 390,00 zł/t (oferta Cemex), 405-410,00 zł/t (oferta 

Lafarge), 

451,00  zł/t  (oferta  Thomas).  Na  dowód  nierynkowości  i  nierealnego 

charakteru  wyceny  ceny  kosztorysowej  Odwołujący  przedłożył  oferty  Cemex, 
Lafarge,  Thomas  zawierające  ceny  wyższe  od  ceny  jak  zastosowana  była  do 

kalkulacji ceny kosztorysowej NDI. 

Dodatkowo  wskazał,  że  wyceniając  kolumny  wykonawca  powinien  uwzględnić 

koszt  kruszywa,  piasku,  popiołu,  dodatkowych  substancji  chemicznych, 
transportu, usługi mieszania, usługi produkcji betonu czy opłat środowiskowych 
a  także  rozkrusz  na  betonie,  a  więc  na  jeden  metr  bieżący  powinien  przyjąć 
dodatkowo  od  107%  do  112%  wydatku  betonu  w  zależności  od  rodzaju  grunt. 
Przy wyżej wskazanych cenach udział samego cementu wynosi od 17,51 zł do 
20,24 zł, czego cena kosztorysowa NDI w ogóle nie pokrywa. 

cena  cementu  stanowi  około  35-40%  ceny  betonu,  także  cena  25,00  zł 

zaoferowana  przez  NDI  za  pozycję  181  jest  niższa  od  ceny  materiałów.  Cena 
betonu  jest  w  istotnym  stopniu  uzależniona  od  ceny  energii,  która  w  ostatnim 

czas

ie  znacząco  wzrasta.  Nawet  w  sytuacji  spadku  ceny  energii  w  związku  z 

zastosowaną  w  umowie  klauzulą  waloryzacyjną,  ewentualne  spadki  ceny  tego 
elementu  kosztotwórczego  będą  przekładały  się  na  obniżenie  całej  (łącznej) 

ceny.  Wykonawca  NDI  nie  skorzysta  zate

m  na  tego  typu  obniżce,  aby 

zrekompensować sobie ewidentne straty. 

Istotnym  składnikiem  kosztu  pozycji  181  i  182  jest  obok  betonu  również  stal. 

Wyodrębniona cena za stal przewyższa cenę kosztorysową zaoferowaną przez 
wykonawcę  NDI.  Zgodnie  z  opisem  przedmiotu  zamówienia  dwa  skrajne  rzędy 
kolumn  powinny  być  zbrojone  kształtownikiem  stalowym,  co  będzie  stanowić 
istotną  część  ceny  jednostkowej  ww.  asortymentu  robót.  W  przypadku 
kształtownika powyższe przekłada się na cenę 25,37 zł/mb. 

dodatkowo  NDI  zaoferowała  w  dwóch  bardzo  zbliżonych  do  siebie  pozycjach 

Strona | 
10

181  i  182  dwie  znacząco  różne  ceny  jednostkowe  -  25,00  zł/mb  i  16,32  zł/mb. 
Trudno  jest  znaleźć  racjonalne  uzasadnienie  dla  różnicy  50%  przy  tak 
podobnych  pozycjach,  co  przemawia  za  uznaniem,  że  nie  zostały  one 
wycenione w sposób realny. 

7.  NDI  - 

w  przeciwieństwie  do  Odwołującego  -  nie  posiada  własnego  parku 

maszynowego  wymaganego  dla  realizacji  robót  objętych  pozycjami  181  i  182. 
Stąd  musi  się  posiłkować  wyspecjalizowanymi  podwykonawcami.  Firmy 

podwykonawcze  wysp

ecjalizowane  w  realizacji  robót  polegających  na 

wzmocnieniu  podłoża  wyceniają  tego  typu  roboty  znacznie  drożej  niż  zrobił  to 
wykonawca  NDI    na  dowód  czego  Odwołujący  przedłożył  ofertę  Menard  gdzie  

cena  jednostkowa  oferowana  ze  wykonanie  pozycji  181  i  182  wynosi  113,5 

zł/mb a więc jest wyższa od ceny NDI I czyni cenę kosztorysową NDI nierealną 

Podobnie  jak  w  przypadku  wykopów  (pozycja  178)  w  przypadku  pozycji  181  i 

182  za  nierealnością  założeń  przyjętych  przez  NDI  przemawia  również 
porównanie  z  podobnym  zakresem  zaoferowanym  w  części  kosztorysu 
dotyczącej  robót  mostowych.  Cena  jednostkowa  w  ofercie  NDI  za  analogiczny 

element  - 

pale  przemieszczeniowe,  których  wykonania  oraz  technologia  jest 

bardzo  zbliżona  do  kolumn,  w  zależności  od  przepustu  waha  się  od  340,05 
zł/mb  do  453,05  zł/mb.  Nawet  uwzględniając,  że  powyższe  prace  w  ramach 
robót  mostowych  mają  charakter  punktowy,  wobec  czego  przy  ich  kalkulacji 
należy  wliczyć  koszty  mobilizacji  oraz  przerzuty  na  budowie,  wciąż tak rażąca, 

ponad  2000-

procentowa  rozbieżność  pomiędzy  zaoferowanymi  cenami  nie  ma 

uzasadnienia. 

W  zakresie  pozycji  183    kosztorysu  ofertowego  „Formowanie  i  zagęszczanie 
nasypów  z  gruntu  Wykonawcy  (wraz  z  pozyskaniem  gruntu)”  Odwołujący 
wskazał, że:  

Sam koszt piasku w świetle znanych Odwołującemu ofert dostępnych na rynku 

powinien  wynosić  33,25  zł/m3  1,75t/m3*19zł/t=33,25zł/m3).  Tym  wycena  tej 
pozycji  przez  NDI  na  kwotę  18,82  zł/m3    jest  nierealna.  Przy  ofercie  Żwirowni 
Nowe Gołębiewko należy (dla porównywalności) doliczyć transport na odległości 
52 km (od żwirowni do środka odcinka). Sam koszt paliwa, który jest tylko jedną 
częścią 

składową 

transportu 

wynosi 

zł 

za 

tonę 

(52km*2*32l/100km*6,5zl/25t=8,65zł).  Na  dowód  Odwołujący  przedłożył  oferty 

DRE

KAR,    AGROPROM,    Żwirowni  Nowe  Gołębiówko    zawierające  ceny 

wyższe podważające realność wyceny kosztorysowej NDI. 

W  ocenie  Odwołującego  uchybienia  wykonawcy  NDI  szczegółowo  opisane 
powyżej dają podstawę do uznania, że złożona przez niego oferta zawiera rażąco 
niską cenę, a co za tym idzie powinna podlegać odrzuceniu na podstawie art. 226 

Strona | 
11

ust.  1  pkt  8  Pzp  Uwzględniając  charakter  postępowania,  w  którym  przewidziano 
wynagrodzenie  kosztorysowe,  zdaniem  Odwołującego  nie  jest  celowe  wzywanie 

wykonawcy  NDI  do  wyja

śnień  kalkulacji  cenowej,  gdyż  każdy  z  wykonawców 

przedstawiając  kosztorys  de  facto  zaprezentował  Zamawiającemu  podstawy 

dokonanej wyceny. 

Odwołujący w odwołaniu wskazał, że zarzut numer dwa postawiony został w 

związku  ze  złożeniem  przez  NDI  oferty  w  warunkach  czynu  nieuczciwej 
konkurencji  wobec  oferowanie  wykonania  usługi  (pozycje  kwestionowane  w 

ramach zarzutu numer jeden 

i uzasadnienie ich nierealności) za ceny nierynkowe, 

poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  czy  świadczenia,  z  zastosowaniem  szeroko 
rozumianej  inżynierii  finansowej,  polegających  na  przerzucaniu  kosztów  cen 
jednostkowych pomiędzy sobą.  

Odwołujący w odwołaniu wskazał, że zarzut numer trzy postawiony został w 

związku  ze  złożeniem  przez  NDI  oferty  wobec  oferowanie  wykonania  usługi 

(pozycje  kwestionowane  w  ramach  zarzutu  numer  jeden)  za  ceny  nierynkowe, 

poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  czy  świadczenia,  których  oczywistość 
nierynkowości  i  nierealności  wykonania  zamówienia  winna  budzić  wątpliwości 
Zamawiającego  i  stanowić  podstawę  do  wezwania  NDI  do  wyjaśnień  kalkulacji 
cenowej.  Zarzut  ten  został  złożony  na  wypadek  nieuwzględnienia  zarzutu 

zaniechania  odrzucenia  oferty  NDI  na  podstawie  art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp,  z 

ostrożności  Odwołujący  wskazał,  że  wobec  opisanych  dla  uzasadnienia  zarzutu 

numer jeden 

wątpliwości NDI powinien co najmniej zostać wezwany do wyjaśnień 

zastosowanej kalkulacji cenowej na podstawie art. 224 ust. 1 Pzp. W ramach tych 

wyjaśnień  zadane  powinny  zostać  m.in.  pytania  o  podstawę  dokonanej  wyceny 

pozycji 178-183 kosztorysu ofertowego. 

Odwołujący 

na 

rozprawie 

dodatkowo 

wskazał, 

że 

urynkowienie 

kwestionowanych  pozycji  kosztorysowych  z  uwzględnieniem  dokonanych  przez  niego 
wyliczeń  spowodowałaby  zbliżenie  ceny  NDI  do  pozostałych  cen  ofertowych  w 
szczególności Odwołującego; w odniesieniu do kwestionowanych pozycji pomiarowych 
doszło do nieuprawnionego przeniesienia pozycji kosztowej w postaci prace pomiarowe 

przygotowawcze  do  innych  pozycji  a  mianowicie  D.00.00.00  i  D.01.00.00  SST;  wobec 

rażąco  niskiej  wyceny  kwestionowanych  pozycji  kosztorysowych  mechanizm 
waloryzacyjny przewidziany w umowie na poziomie 10 procent nie będzie wystarczający 
dla zniwelowania zaniżenia (tutaj nawet kilkadziesiąt procent). 

Na  posiedzeniu Odwołujący  przedłożył  również dla  wykazania  nierealności  cen 

kosztorysowych: 

Opinię  Instytutu  Badawczego  Dróg  i  Mostów  z  września  2022  r.  –  dotyczącą 

wzmocnienia  podłoża  pod  nasypy  dla  zamierzenia  inwestycyjnego  pn.: 

Strona | 
12

„rozbudowa drogi krajowej nr 22 na odcinku Królewo – granica województwa w 
zakresie  stosowania  materiałów,  wskazującą  między  innymi  na  zgodność  z 
opinią  przyjętych  przez  Odwołującego  do  wyliczenia  ilości  zapotrzebowania 

cementu  dla  pozycji  kosztorysow

ych  parametrów  tego  materiału  i  w 

konsekwencji wyliczeń własnych. 

Katalog Sekocenbud za drugi kwartał 2022 - Kserokopia stron  48-49 grupa 16 

surowce mineralne, kruszywa oraz mt. I elementy kamienne grupa 17: materiały 
wiążące  oraz  wapienne  i  gipsowe,  wskazująca  średnie  ceny  rynkowe  cementu 
wyższe od tych będących podstawą kalkulacji cen kosztorysowych NDI  

3.  Karta  receptury  betonu  z  dnia  18  marca  2022  r. 

–  receptura  na  potrzeby 

kalkulacji, wskazująca recepturę wykonania betonu 

Wyliczenie  własne  odwołującego  –  sposób  obliczenia  ceny  cementu  za  mb 

kolumny  

Korespondencja email z 13 stycznia i 14 kwietnia 2022 r. pomiędzy odwołującym 

a  firmą  konwers  zawierająca  ofertę  geotkaniny  i  geowłókniny  oraz  georusztu, 
wskazującą,  że  ceny  ofertowe  tego  podmiotu  są  wyższe  od  wynikające  z 

kalkulacji ceny kosztorysowej NDI 

Mapy  z  trasami  do  lokalizacji  inwestycji  (żwirownia  Rokitniki/  Tczew,  Stary 

Dzierzgoń,  Godziszewo,  k.  Godziszewa),  wskazujące  na  poprawność  przyjętej 
odległości  od  wybranych  przez  Odwołującego  lokalizacji  cementowni  do 
lokalizacji inwestycji i tym samym poprawności wyliczenia kosztów dowozu 

7.  Informacje z otwarcia ofert z dnia:  A. 

10  maja  2022  r.  dla  inwestycji  pn. 

Budowa drogi krajowej nr 11 na odcinku od ronda „Janiska” do węzła „Kołobrzeg 
Wschód” GDDKiA B. 28  kwietnia  2022  r  dla  inwestycji  Rozbudowa  drogi 

krajowej nr 46 na odcinku Nysa 

– Pakosławice C.  Dla  inwestycji  rozbudowa 

drogi  krajowej  nr  22  na  odcinku  Chojnice 

–  Czersk,  wskazujące,  że  ceny 

ofertowe  są  zróżnicowane  i  nie  zawsze  odpowiadają  cenie  szacunkowej 
ustalonej przez Zamawiającego   

Wyliczenie  własne  Odwołującego  -  tabelaryczne  zestawienie  kwestionowanych 

pozycji  kosztorysowych  wykonawców,  wskazujące  obrazowo  różnice  w 
wartościach kwestionowanych pozycji kosztorysowych we wszystkich ofertach w 

Po

stępowaniu  i  to,  że  ceny  kosztorysowe  tych  pozycji  NDI    były  niższe  niż 

innych wykonawców. 

Odwołujący  wnosił  o  dopuszczenie  dowodu  z  opinii  biegłego  ds. 

kosztorysowania   

robót  budowlanych  w  przedmiocie  potwierdzenia,  że  oferta 

Przystępującego  - pozycje kosztorysowe 178 – 183  - w sposób rażący odbiega od cen 

rynkowych. 

Strona | 
13

Pismem  z  dnia  25  sierpnia  2022  r. 

NDI  zgłosił  przystąpienie  do 

postępowania  po  stronie  Zamawiającego  wnosząc  o  oddalenie  odwołania. 

P

rzystępujący wskazał, że wszystkie zaoferowane przez niego ceny składowe są 

cenami 

realnymi, 

rynkowymi, 

uzyskanymi 

w 

oparciu 

o 

indywidualne 

uwarunkowania  i  relacje  biznesowe  wypracowane  przez  Przystępującego. 
Wszystkie  pozycje  kosztorysu  ofertowego  zostały  wycenione  rzetelnie,  na 

podstawie 

SWZ  i  uwzględniają  ogół  wymagań  Zamawiającego  określonych  w 

dokumentach  zamówienia,  Warunkach  Kontraktu,  z  uwzględnieniem  wszelkich 
zmian, wyjaśnień i uzupełnień oraz informacji przekazanych przez Zamawiającego 
w  toku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Podobnie,  wszystkie  elementy 
składowe  zaoferowanej  ceny,  w  tym  elementy  uwzględnione  w  poz.  178-183 
kosztorysu  ofertowego,  zawierają  ceny  realne  i  rynkowe,  dając  rękojmię 
wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w 
dokumentach zamówienia i stosownych przepisach prawa. 

Przystępujący  w  odniesieniu  do  zarzuty  pierwszego  i  drugiego  wskazał 

również, że: 

w  ramach  Postępowania  nie  wystąpiły  okoliczności  skutkujące 

koniecznością  zastosowania  przez  Zamawiającego  obligatoryjnego 
wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień w zakresie zaoferowanej 
przez niego ceny, a Odwołujący nie udowodnił, że cena zaoferowana przez 
Przystępującego  jest  ceną  rażąco  niską  i  winna  budzić  wątpliwości 
Zamawiającego ani tym bardziej odrzucenia oferty z powodu rażąco niskiej 

ceny 

cena  oferty  NDI  w  kwocie  175  639  062,41  zł  brutto  przekracza  o  11,07  % 

wartość zamówienia powiększoną o należny podatek od towarów i usług i 
jest  niższa  zaledwie  o  15,81  %  od  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich 
złożonych ofert (tj. stanowi 84,19 % średniej arytmetycznej cen wszystkich 
złożonych ofert).  

W  odniesieniu  do  zarzutu  nr  2  podniósł,  że  mając  na  względzie  rynkowy 

charakter złożonej przez Przystępującego oferty, czego dowodzą także złożone a 

pozyska

ne przez Przystępującego oferty na wykonanie kwestionowanych w poz. 

183 kosztorysu ofertowego zakresów prac, Odwołujący nie wykazał, że oferta 

złożona  przez  Przystępującego  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji 
wypełniający  znamiona  klauzuli  generalnej  lub  stypizowanego  w  ustawie  o 

zwalczaniu nieuczciwej konkurencji  czynu nieuczciwej konkurencji.  

Odnośnie  poz.  178  kosztorysu  ofertowego  pn.  „Wykonanie  wykopów  w 

gruncie  kat.  I-

IV  wraz  z  wywozem  na  składowisko  Wykonawcy  i  utylizacją”  NDI  

wskazał, że: 

Strona | 
14

cena jednostkowa za m3 w poz. 178 jest ceną realną, uwzględniającą wszelkie 

czynności  konieczne  do  wykonania  robót  zgodnie  z  projektem.  Cena  ta 
skalkulowana  została  na  podstawie  ofert  otrzymanych  od  kontrahentów,  z 
którymi  Przystępujący  współpracuje  także  na  innych  Inwestycjach,  a  które 
posiadają własną bazę sprzętową oraz kopalnie surowców mineralnych.  

wymienione w SST D.02.01.01 „Wykonanie wykopów” prace pomiarowe i roboty 

przygotowawcze, jak również oznakowanie robót zostały wycenione w działach 

D.00.00.00 oraz D.01.00.00.  

3.  wskazane  przez  niego  w  innych  pozycjach  kosztorysu  ofertowego  ceny  za 

wykonanie  „wykopu”  (przepusty),  różnią  się  charakterystyką,  zakresem  i  tym 
samym  organizacją  prac,  co  przekłada  się  na  koszt  ich  wykonania  i  nie  są  to 
porównywalne pozycje.  

Dodatkowo Odwołujący wskazuje w odwołaniu, że realna cena powinna wynosić 

min. 19,80 zł/m3, a jednocześnie oferuje wykonanie wykopów wraz z wywozem 
i  odwodnieniem  wykopu  pod  zbiornik,  przy  wysokim  źwierciadle  wody 

gruntowej,  w  poz.  2

19  i  228  dot.  Zbiorników  retencyjnych  pn.  „Wykopy  w 

gruncie  wraz  z  wyprofilowaniem  skarp”  za  ceną  jednostkową  17,91  zł/m3,  co 
potwierdza  że  załączone  oferty  są  wybrane  losowo,  nie  zostały 
przenegocjowane i są zawyżone, mając na celu wytworzenie mylnego wrażenia 
co do „właściwej” ceny.  

Na  dowód  powyższego  Przystępujący  przedłożył  oferty  RICHERT,  STENTRANS, 
MMKa,  zawierające  ceny  ofertowe  niższe  od  ceny  kosztorysowej  NDI    na  ten  sam 
zakres prac, oraz wyciąg  SST I SWZ. 

Odnośnie do poz. 179 kosztorysu ofertowego pn. „Platformy robocze” NDI 

wskazał, że:  

cena  jednostkowa  za  m2  w  poz.  179  jest  ceną  realną,  skalkulowaną  na 

podstawie  ofert  otrzymanych  od  kontrahenta,  z  którymi  Wykonawca 
współpracuje  także  na  innych  Inwestycjach,  a  które  posiadają  własną  bazę 

spr

zętową oraz kopalnie surowców mineralnych.  

wymienione  w  SST  D.02.02.01  „Platformy  robocze”  prace  pomiarowe  i  roboty 

przygotowawcze,  jak  również  oznakowanie  terenu  robót  oraz  stały  nadzór 
geotechniczny  zostały  wycenione  w  działach  D.00.00.00  oraz  D.01.00.00 

kosztorysu ofertowego.  

Na  dowód  powyższego  Przystępujący  przedłożył  oferty  RICHERT,  STENTRANS, 
MMKa,  zawierające  ceny  ofertowe  niższe  od  ceny  kosztorysowej  NDI    na  ten  sam 
zakres prac, oraz wyciąg  SST I SWZ. 

Odnośnie do poz. 180 kosztorysu ofertowego pn. „Materac geosyntetyczny 

z kruszywa naturalnego” NDI wskazał, że:  

Strona | 
15

cena  jednostkowa  za  m2  w  poz.  180  jest  ceną  realną,  uwzględniającą  pełen 

zakres prac wraz z materiałem,  

wymienione  w  SST  w  pkt.  9.3.  „Warstwy  transmisyjne”  prace  pomiarowe  i 

oznakowani

e robót, jak również stały nadzór geotechniczny oraz sporządzenie 

dokumentacji  powykonawczej  zostały  wycenione  w  działach  D.00.00.00  oraz 

D.01.00.00 kosztorysu ofertowego. 

poz.  2  kosztorysu  pn.  „Opracowanie  i  dostarczenie  dokumentacji  realizacyjno-

technologicznej i dokumentacji powykonawczej 

– wg pkt. 9.3 SST D.00.00.00”, 

która  zgodnie  z  wytycznymi  Zamawiającego  wyceniona  jest  jako  ryczałt,  a 
ponadto zgodnie z wyraźnym opisem poz. ma być wyceniona zgodnie z pkt. 9.3 
SST  D.00.00.00,  zawiera  w  sobie  zarówno  sporządzenie  dokumentacji 
powykonawczej, jak i opracowanie projektów technologicznych, które to zakresy 
prac  występują  także  w  poz.  181  oraz  182  (pkt  9.2  SST  „Pale 

przemiesz

czeniowe zwieńczone głowicą żwirową”).  

Cena skalkulowana została na podstawie ofert otrzymanych od kontrahentów, z 

którymi  Przystępujący  współpracuje  także  na  innych  Inwestycjach,  a  które 
posiadają własną bazę sprzętową oraz kopalnie surowców mineralnych.  

Na  dowód  powyższego  Przystępujący  przedłożył  oferty  RICHERT,  STENTRANS, 
MMKa,  zawierające  ceny  ofertowe  niższe  od  ceny  kosztorysowej  NDI    na  ten  sam 
zakres prac, oraz wyciąg  SST I SWZ. 

Odnośnie  do  poz.  181  pn.  „Wzmocnienie  kolumnami  betonowymi  w 

rozst

awie  1,8  x  1,8m”  i  poz.  182  pn.  „Wzmocnienie  kolumnami  betonowymi  w 

rozstawie 1,6 x 1,6m” kosztorysu ofertowego NDI wskazał, że:  

cena  jednostkowa  za  mb  w  poz.  181  i  182  jest  ceną  realną,  uwzględniającą 

pełen  zakres  prac  wraz  z  niezbędnym  materiałem  i  została  skalkulowana  na 
podstawie  oferty  otrzymanej  przez  kontrahenta,  jednego  z  liderów  na  rynku 
wzmocnień.  Przystępujący  przedstawia  także  ofertę  innego  kontrahenta,  która 
jednak nie została przenegocjowana, ale pokazuje poziom dostępnych wartości 
robót wzmocnieniowych.  

wymienione  w  Specyfikacji  Technicznej  w  pkt.  9.2.  „Pale  przemieszczeniowe 

zwieńczone  głowicą  żwirową”  prace  pomiarowe,  oznakowanie  robót,  jak 
również  stały  nadzór  geotechniczny  oraz  sporządzenie  dokumentacji 
powykonawczej  jak  i  projektów  technologicznych  zostały  wycenione 
odpowiednio w działach D.00.00.00 oraz D.01.00.00 kosztorysu ofertowego.  

poz.  2  kosztorysu  pn.  „Opracowanie  i  dostarczenie  dokumentacji  realizacyjno-

technologicznej i dokumentacji powykonawczej 

– wg pkt. 9.3 SST D.00.00.00”, 

która  zgodnie  z  wytycznymi  Zamawiającego  wyceniona  jest  jako  ryczałt,  a 
ponadto zgodnie z wyraźnym opisem poz. ma być wyceniona zgodnie z pkt. 9.3 

Strona | 
16

SST  D.00.00.00,  zawiera  w  sobie  zarówno  sporządzenie  dokumentacji 
powykonawczej, jak i opracowanie projektów technologicznych.  

przedłożona  przez  Odwołującego  oferta  MENARD  zależy  od    indywidualnych 

uwarunkowań, potencjału, możliwości pozyskania cen i upustów przez jednego 
z  wykonawców  i  nie  rzutuje  na  owe  uwarunkowania  pozostałych  uczestników 

rynku  budowalnego; 

została  złożona  przez  wykonawcę  specjalizującego  się  w 

wykonywaniu  wzmocnień  podłoża  na  rzecz  Odwołującego  w  skład,  którego 
wchodzi  podmiot  specjalizujący  się  właśnie  w  wykonywaniu  wzmocnień; 
pomimo  przedłożenia  przez  Odwołującego  oferty  MENARD  opiewającej  na 
kwotę bez mała 50 000 000 zł, sam Odwołujący poz. 181 i 182 wycenił łącznie 
na nieco ponad 24 000 000 zł.  

Na  dowód  powyższego  Przystępujący  przedłożył  oferty  MENARD    oraz  SOILTECH, 
zawierające ceny ofertowe niższe od ceny kosztorysowej NDI  na ten sam zakres prac,  
oraz wyciąg  SST I SWZ. 

Odnośnie  do  poz.  183  kosztorysu  ofertowego  pn.  „Formowanie  i 

zagęszczanie  nasypów  z  gruntu  Wykonawcy  (wraz  z  pozyskaniem  gruntu)”  NDI 
wskazał, że:  

cena  jednostkowa  za  m3  w  poz.  183  jest  ceną  realną,  uwzględniającą  pełen 

zakres prac wraz z niezbędnym materiałem.  

Twierdzenia  Odwołującego  co  do  rzekomego  braku  realności  wyceny  poz.  183 

przez  NDI,  poparte  jest  ofertami  pozyskanymi  przez  Odwołującego    a  więc 
zależnymi od wzajemnych uwarunkowań tychże 

3.  Cena  ww.  poz.  skal

kulowana  została  na  podstawie  oferty  otrzymanej  przez 

kontrahentów,  z  którymi  Wykonawca  współpracuje  także  na  innych 
Inwestycjach,  a  które  posiadają  własną  bazę  sprzętową  oraz  kopalnie 
surowców mineralnych.  

Na  dowód  powyższego  Przystępujący  przedłożył  RICHERT,  STENTRANS,  MMKa, 
zawierające ceny ofertowe niższe od ceny kosztorysowej NDI  na ten sam zakres prac,  
oraz wyciąg  SST I SWZ. 

Przystępujący  wskazał,  że  w  odniesieniu  do  wszystkich  kwestionowanych 

pozycji,  niektóre  z  elementów  opisów  poszczególnych  pozycji  kosztorysu  ofertowego, 
zawierają  się  także  w  opisach  w  dziale  ogólnym  D.00.00.00  i  robotach 

przygotowawczych D.01.00.00. np.:  

roboty  pomiarowe  zostały  wycenione jako  ryczałt  w  dziale  D.01.01.01  poz.  8  – 

„Geodezyjna obsługa Inwestycji”.  

uszczegóławiające  badanie  i  projekt  technologiczny  oraz  dokumentacja 

powykonawcza 

– zostały wycenione w dziale D00.00.00 – poz. 2 „Opracowanie 

Strona | 
17

i  dostarczenie  dokumentacji  realizacyjno-technologicznej  i  dokumentacji 

powykonawczej - 

wg pkt. 9.3 SST D.00.00.00”  

oznakowanie  i  zabezpieczenie  robót  –  w  dziale  D  00.00.00  poz.  1  Koszt 

dostosowania się do wymagań ogólnych zawartych w Specyfikacji Technicznej 

D.00.00.00 - wg SST D.00.00.00  

Na  rozprawie  Przyst

ępujący  dodatkowo  wskazał,  że  Odwołujący  nie  wykazał,  że 

NDI  nie  jest  w  stanie  wykonać  prawidłowo  prac  objętych  zamówieniem  za  cenę 
oferowaną;  Oferty  przedłożone    przez    NDI    sformułowane  zostały  w  oparciu  o 
dokumentacje postępowania i dotyczą prac objętych SWZ w określonym zakresie; NDI 
wycenił  całość  prac  objętych  postępowaniem  zgodnie  z  SWZ  i  wymaganiami 
Zamawiającego  i  przytoczonymi  wprost  postanowieniami  SST;  zgodnie  z  SWZ  i  SST 
dopuszczono  możliwość  stosowania  materiałów  z  wykopów  i  potwierdzona  została 
przydatność  materiałów  zalegających  do  użycia  co  zapisane  zostało  w  części 
geologicznej  oraz  geotechnicznej  SST  (tutaj  zapis  5.13  części  geotechnicznej)  która 
przewiduje  brak  obowiązku  dowozu  kruszyw  naturalnych  w  znacznej  ilości. 
Dokumentacja postępowania nie potwierdza, że grunty ze względu na zawartość części 
organicznych  np.  o  zawartości  2  procent,    będzie  nie  przydatna  do  ponownego 
wykorzystania.  Stąd  oferta  kalkulowana  była  z  uwzględnieniem  pozysku  materiałów  z 
wykopów. 

Przystępujący  przedłożył  dowód  na  fakt  prawidłowego  i  rzetelnego  dokonania 

wyceny  kwestionowanych  pozycji  kosztorysu  ofertowego  178-183,  w  tym  rynkowego  i 

realnego charakteru poziomu cen kosztorysu, 

w postaci pięciu ofert oraz ich aktualizacji 

(podtrzymanie 

ważności): 

1.  oferta RICHERT z dnia 14 kwietnia 2022 r. na:  roboty przygotowawcze, roboty 

ziemne  (

w  tym  także  pozycje  178,  179,  180,  183  kosztorysu  ofertowego), 

podbudowy wraz z aktualizacją z dnia 30 sierpnia 2022 r.  

oferta  Stentrans  z  dnia  12  kwietnia  2022  r.  na:  roboty  rozbiórkowe,  roboty 

ziemne (w tym także pozycje 178, 179, 180, 183 kosztorysu ofertowego) wraz z 
aktualizacją z dnia 2 września 2022 r. 

3.  oferta  MMKa  z  dnia  11  kwietnia  2022  r.  na:  roboty  przygotowawcze,  roboty 

ziemne  (w  tym  także  pozycje  178,  179,  180,  183  kosztorysu  ofertowego)  
podbudowy wraz z aktualizacją z dnia 1 września 2022 r. 

oferta Menard z dnia 14 kwietnia 2022 r.  na: wzmocnienie podłoża w technologii 

kolumn betonowych (w tym także pozycje 181, 182 kosztorysu ofertowego) wraz 
z aktualizacją z dnia 1 września 2022 r.  

5.  oferta  Soiltech  z  dnia  13  kwietnia  2022  r.  na:  opracowanie  projektu 

technologicznego,  wykonanie  wzmocnienia  podłoża  betonowymi  kolumnami 
przemieszczeniowymi, wykonanie wzmocnienia podłoża pod przepustami (w tym 

Strona | 
18

także  pozycje  181,  182  kosztorysu  ofertowego)  wraz  z  aktualizacją  z  dnia  5 
września 2022 r. 

Powyższe oferty wskazują ceny niższe niż ujęte przez NDI w kosztorysie cenowym. 

Przystępujący,  na  wyżej  wskazane  okoliczności,  złożył  także  fragment 

dokumentacji  postępowania  w  postaci  wyciągu  ze  Szczegółowej  Specyfikacji 
Technicznej  (dalej  również:  „SST”)  oraz  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia  (dalej 
również:  „SWZ”)  wymagania  ogólne,  D-M-00.00.00,  D-02.02.01  WZMOCNIENIE 
PODŁOŻA, pytań i odpowiedzi, oraz szczególnych warunków kontraktu. 

Pismem z dnia 

31 sierpnia 2022 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie 

wnosząc o jego oddalenie. Zamawiający wskazał, że: 

1.  zarzuty 

odwołania  związane  są  z  tą  samą  okolicznością  tj.  rzekomym 

zaniżeniem  przez  NDI  pozycji  nr  178-183  kosztorysu  ofertowego  w  kategorii 
„Roboty  ziemne",  co  prowadzić  miałoby  do  zaoferowania  przez  NDI  ceny 
rażąco niskiej w zakresie jej istotnych części składowych. 

2.  Cena  ofertowa  NDI 

jest  prawidłowo  skalkulowana  i  nie  budzi  wątpliwości 

Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia i w toku 
badania i oceny ofert  brak było wątpliwości co do prawidłowości skalkulowania 

przez  NDI  ceny  oferty  -  tak 

w  wartości  globalnej  (przewyższającej  kwotę  jaką 

Zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  oraz 
ustaloną  wartość  zamówienia)  jak  i  w  zakresie  poszczególnych  jej  elementów 
składowych, 

3.  cena  oferty  NDI  nie  jest 

niższa  o  co  najmniej  30%  względem  wartości 

zamówienia  ani  od    średniej  arytmetycznej  wszystkich  ofert  niepodlegających 

wykluczeniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 Pzp,   

zarzut zaniechania odrzucenia oferty z uwagi na złożenie jej w warunkach czynu 

nieuc

zciwej  konkurencji,  zgodnie  z  zasadniczym  rozkładem  ciężaru  dowodu, 

może  zostać  uznany  za  skuteczny  pod  warunkiem  wykazania  przesłanek 
zawartych w przepisie art. 226 ust. 1 pkt 7 Pzp, który odsyła do ustawy z dnia 

16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciw

ej konkurencji, co nie zostało przez 

Odwołującego wykazane, 

w przeciwieństwie do sytuacji, o której mowa przepisie art. 537 Pzp w przypadku 

zarzutu  zaniechania  wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  ceny  oferty, 
obowiązują  podstawowe  reguły  dowodowe,  nakładając  ciężar  dowodzenia  na 
Odwołującego,   

oferty  przedłożone  przez  Odwołującego  odnoszą  się  zasadniczo  do  innego 

zakresu  lub  ilości  od  wynikającej  z  kosztorysu  ofertowego  i  nie  są  miarodajne 

dla oceny oferty NDI  

Strona | 
19

mając  na  uwadze  prowadzone  obecnie  inwestycje  drogowe  (na  skalę 

ponadprzeciętną  w  porównaniu  z  innymi  oddziałami  GDDKiA)  Zamawiający 

posiada  bardzo  szerokie  rozeznanie  co  do  - 

również  cenowych  -  rynkowych 

możliwości  realizacyjnych  w  zakresie  zamawianych  robót,  nie  tylko  w  świetle 

otrzymywanych  w 

toku  postępowań  o  udzielenie  zamówień  publicznych  ofert, 

ale  i  w  świetle  np.  weryfikowanych  umów  podwykonawczych,  wniosków 
waloryzacyjnych  czy  harmonogramów  robót.  W  świetle  tego,  w  ocenie 
Zamawiającego,  ceny  w  zakresie  pozycji  178-183  kosztorysu  ofertowego 
zaoferowane przez NDI są realnymi i możliwymi do osiągnięcia i sfinansowania 
określonych tam robót, a tym samym brak jest też podstaw do przyjęcia, że te 
ceny składowe wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

ceny  ofertowe  dotyczące  przykładowych  pozycji  kosztorysowych  178  i  183  są 

miarodajne  na  dzień  dzisiejszy  i  dotyczą  prac  wykonywanych  aktualnie  i 

odnoszą  się  do  cen  z  kontraktów,  które  zawarte  były  niedawno  w  okresie  10 

miesięcy  przed  upływem  terminu  składania  ofert,  osoby  zaangażowane  w 

przygotowanie  i  przeprowadzenie  Postępowania  mają  doświadczenie  i  wiedzę 

w  zakresie  kosztorysowania  cen  ofertowych  i  sytuacji  rynkowej  oraz,  że  na 

poziomie  centrali  GDDKiA  tworzone  są  statystyki  i  analityka  cen  ofertowych 

(CZD 

– centralny zasób danych) i ceny  i ceny przystępującego nie budziły jego 

wątpliwości 

9.  Zaznacz

ył,  że  w  jego  ocenie  urynkowienie  wyłącznie  elementów 

kwestionowanych  zgodnie  z  twierdzeniami  O

dwołującego  doprowadziłoby 

jedynie do zbliżenia oferty przystępującego a tym samym brak jest interesu we 

wniesieniu odwołania. 

Nie  zgadza  się  ze  stanowiskiem  Odwołującego  co  do  sprzeczności  kosztorysu 

przystępującego  wobec  nieuwzględnienia  w  szczególności  wyceny  projektów 

technologicznych i pomiarów przygotowawczych w kwestionowanych pozycjach 

kosztorysowych a uwzględnienie w pozycjach D000000 i D010000 oczywistym 

jest,  że  pomiary  przygotowawcze  poprzedzają  wykonanie  projektu 

technologicznego stąd ich wycena uwzględniona powinna być również  w tych 

wskazanych wyżej pozycjach.  

Zamawiający  dla  wykazania  prawidłowości  oceny  oferty  NDI  w  zakresie 

kwestionowanych po

zycji kosztorysu ofertowego przedłożył zestawienia cen ofertowych 

dla  prac  z  pozycji  178  i  183  wskazujące  na  zróżnicowanie  cen,  ofertowania  cen 

zarówno  niższych  jak  i  wyższych  od  NDI.  Zamawiający  złożył  również  dokumentację 

postępowania. 

Strona | 
20

Odwołujący,  Przystępujący  oraz  Zamawiający  w  pismach  procesowych  i 

dodatkowo  na  rozprawie  przedstawili  również  uzasadnienie  prawne  zajmowanego 

stanowiska oraz podtrzymali dotychczasowe stanowiska. 

Strony  wzajemnie  poddawały  pod  wątpliwość  dowody  drugiej  strony. 

Zamawiaj

ący  i  Przystępujący  wnosili  o  oddalenie  wniosku  o  dopuszczenie  dowodu  z 

opinii biegłego jako zmierzającej do przedłużenia postępowania.  

 
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje: 

W  dniu  10  stycznia  2022  r.  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  pod 

numerem  2022/S  006010507 

ukazało  się  ogłoszenie  o  zamówieniu  pn.  „Rozbudowa 

drogi krajowej nr 22 na odcinku Królewo - granica województwa” (numer postępowania 

O.Gd.D-3.2411.01.2022). O

pis przedmiotu zamówienia zawierał stanowiący część SWZ 

Projekt wykonawczy opracowania „Szczegółowe Specyfikacje Techniczne”. 

Termin  składania  ofert  w  Postępowaniu  mijał  w  dniu  19  kwietnia  2022  r.  We 

wskazanym terminie ofertę w Postępowaniu złożyli m.in. Odwołujący i NDI. 

Wraz  z  ofertą  NDI  złożyło  kosztorys  ofertowy,  w  którym  w  łącznej  cenie 

zaoferowanej  przez  NDI  wynoszącej  175  640  408,95  zł  brutto  ujęto  pozycje  178-183 
przynależące  do  kategorii  „ROBOTY  ZIEMNE”.  Prace  ujętych  w  kosztorysie  pozycji  w 

pozycjach 178 

– 183 NDI wyceniło w następujący sposób: 

 W ramach Post

ępowania złożono następujące oferty: 

Zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie  przedmiotu  zamówienia 

kwotę w wysokości 158 138 067,16 zł brutto.  
W ramach Postępowania oferty złożyli: 

1 Budimex S.A. - 

Cena: 219 813 924,09 zł brutto. 

2 NDI - 

Cena: 175 640 408,95 zł brutto. 

Odwołujący - Cena: 215 917 004,84 zł brutto. 

4 PORR S.A. - 

Cena: 225 190 896,41 zł brutto. 

5 Rubau Polska Sp. z o.o. i Poltores Sp. z o.o. - 

Cena: 206 617 206,21 zł brutto. 

Strona | 
21

W dniu 10 sierpnia 2022 r. Zamawiający poinformował o wyborze oferty NDI jako 

najkorzystniejszej. 

Cena oferty NDI 

przewyższa wartość szacunkową zamówienia i nie jest niższa o 

co najmniej 30% względem wartości zamówienia ani średniej arytmetycznej wszystkich 
ofert niepodlegających wykluczeniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10 ustawy Pzp. 

Zamawiający  prowadzi  analizy  i  statystyki  ofert,  w  tym  cen  ofertowych  dla 

prowadzonych  przez  siebie  postępowań.  Cena  ofertowa  NDI  oraz  ceny  kosztorysu 

ofertowego NDI 

są niższe lub wyższe od cen oferowanych przez innych wykonawców w 

ramach prowadzonych przez Zamawiającego postępowań na podobne roboty.  

Na  rynku  funkcjonują  w  zakresie  każdej  z  kwestionowanych  pozycji 

kosztorysowych zarówno wyższe jak i niższe ceny od cen ofertowych NDI. 

Na  rynku  są  aktualnie  realizowane  zakresy  robót  analogiczne  do  objętych 

kwestionowanymi pozycjami kosztorysu ofertowego za ceny wyższe lub niższe od cen 

kosztorysowych NDI.  

Wykonawcy  w  ramach  Postępowania  składali  oferty,  których  poszczególne 

elementy 

kosztorysu  ofertowego  wycenione  były  różnie  także  w  zależności  od  tego, 

gdzie dany wykonawca wygenerować zamierzał większy zysk.  

Wykonawcy,  także  NDI  i  Odwołujący,  zakładali  różne  stawki  w  ramach  jednej 

oferty  dla  podobnych  robót,  także  niższe  i  wyższe  od  kwestionowanych  wartości 

kosztorysu  NDI. 

Kwestionowane  pozycje  kosztorysu  ofertowego  NDI,  niższe  od 

tożsamych  pozycji  innych  wykonawców,  którzy  złożyli  oferty  w  Postępowaniu,  
obejmowały prace fakturowane w początkowej fazie realizacji inwestycji, co wskazywało 
na brak woli zagregowania głównego zysku na tym etapie realizacji zamówienia.  

Oferty  dla  robót,  usług  lub  dostaw  w  ramach  podwykonawstwa  dostępne  dla 

różnych wykonawców  są różne i  zależą  od  wzajemnych powiązań i  interesów  oblata  i 

oferenta.  

Oferty podwykonawcze przedłożone przez NDI są: 

zebrane przez upływem terminu składania ofert w Postępowaniu,  

aktualne na dzień orzekania,  

obejmują  poszczególne  zakresy  opisane  w  każdej  z  zakwestionowanych  pozycji 

kosztorysu ofertowego i ich zakres zgodny jest z wymogami SWZ i SST, 

opiewają na ceny niższe od cen kwestionowanych pozycji kosztorysu ofertowego NDI, 

pozwalając na generowanie zysku i finansowanie części kosztów ogólnych Wykonawcy. 

Możliwe jest zrealizowanie zamówienia za kwestionowane ceny kosztorysowe w 

oparciu o pozyskane przez NDI oferty. 

Zmiana oferty NDI w zakresie kwestionowanych pozycji kosztorysu ofertowego, 

z  zastosowaniem  wskazówek  Odwołującego,  co  do  cen  i  współczynników  kalkulacji, 

Strona | 
22

spowodowałaby zbliżenie oferty NDI do pozostałych złożonych w Postępowaniu, a więc 
zastosowanie wyceny sugerowanej przez Odwołującego nie zmieniłoby rankingu ofert.   

Ustalając powyższy stan faktyczny Izba dopuściła dowody złożone przez Strony 

a  także  oparła  się  na  dokumentacji  Postępowania,  uwzględniając  stanowiska  Stron  i 

Uczestnika  zaprezentowane  w  pismach  procesowych  i  na  rozprawie. 

Powyższe 

ustalenia  zgodne  są  także  zasadami  logiki  i  doświadczenia  życiowego.  Izba  oddaliła 
wniosek Odwołującego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność rażąco 

niskiej  ceny  ofertowej  NDI 

jako  zmierzający  do  przedłużenia  postępowania  oraz 

nieprzydatny  do  rozstrzygnięcia  istoty  sporu  w  niniejszym  postępowaniu,  wobec 
dokonanych ustaleń faktycznych i zakresu zarzutów odwołania. 

Mając  na  uwadze  zebrany  w  sprawie  materiał  dowodowy  oraz  stanowiska 

uczestników  Izba  uznała,  że  zarzuty  nie  zasługują  na  uwzględnienie  i  oddaliła 
odwołanie.  

Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje: 

W pierwszej 

kolejności Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 Ustawy,     

tj.  istnienie  po  stronie  Odwołującego  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  możliwość 

poniesienia przez niego szkody z uwagi na kwestionowane czynności Zamawiającego. 

Ponadto Izba 

stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych 

skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 Ustawy.  

Izba wskazuje, że: 

- z

godnie z normą art. 224 ust. 1 Ustawy Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich 

istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub 

budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w  dokumentach  zamówienia  lub  wynikającymi  z 

odrębnych  przepisów,  zamawiający  żąda  od  wykonawcy  wyjaśnień,  w  tym  złożenia 

dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych;  

-  z

godnie  z  normą  art.  226  ust.  1  Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli:  (…)  pkt.  7 

została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 

kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; pkt. 8 

zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;  

-  zgodnie  z  art.  3  ustawy    z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji   (tj. z dnia 13 maja 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1233)): 1. Czynem nieuczciwej 

konkurencji  jest  działanie  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami,  jeżeli  zagraża  lub 

narusza interes innego prze

dsiębiorcy lub klienta. 2. Czynami nieuczciwej konkurencji są w 

Strona | 
23

szczególności:  (…)  utrudnianie  dostępu  do  rynku  (…).  Zaś  zgodnie  z  art.  15  ust.  1  pkt.  1 

tejże: 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do 

rynku,  w  szc

zególności  przez:  1)  sprzedaż  towarów  lub  usług  poniżej  kosztów  ich 

wytworzenia  lub  świadczenia  albo  ich  odprzedaż  poniżej  kosztów  zakupu  w  celu  eliminacji 

innych przedsiębiorców. 

Mając  na  uwadze  powyższe  stwierdzić  należy,  że  warunkiem  wykazania 

niezgodno

ści z Ustawą zachowania Zamawiającego, wspólnym w odniesieniu do każdego z 

trzech  zarzutów,  jest  wykazanie  przez  Odwołującego  (zgodnie  z  ciężarem  dowodzenia 

wynikającym  z  zasad  ogólnych,  także  z  uwzględnieniem  art.  537  pkt.  1  Ustawy)  istnienia 

rażąco  niskiej  ceny  w  zakresie  kwestionowanych  pozycji  kosztorysu  ofertowego  – 

nierealności,  nierynkowości  wyceny  w  tym  zakresie  (zarzut  drugi),    która  wpływa  na  cenę 

ofertową powodując, że jest rażąco niska (jeśli chodzi o zarzut pierwszy), wydaje się, rażąco 

niska

, w zakresie kwestionowanych pozycji kosztorysu, stanowiących istotną część składową 

ceny, 

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  lub  budzi  wątpliwości  zamawiającego,  co  do 

możliwości  wykonania  zamówienia  w  tym  zakresie  (jeśli  chodzi  o  zarzut  trzeci)  czemu 

odwołanie  nie  sprostało.    Dodatkowo  kontrdowody  przedłożone  w  tym  zakresie  przez 

Przystępującego  i  Zamawiającego  skutecznie,  w  ocenie  Izby,  podważyły    stanowisko 

Odwołującego  o  nieprawidłowości,  nierynkowości  czy  nierealności  wyceny  NDI  w 

kwestionowanych  pozycjach  kosztorysowych,  a  tym  samym  ceny  ofertowej.  Stanowisku 

Zamawiającemu  o  braku  wątpliwości,  co  do  prawidłowości  wyceny  NDI,  nie można,  wobec 

powyższego,  w  tym  również  w  świetle  zebranego  w  sprawie  materiału  dowodowego, 

postawić zarzutu uznaniowości oceny oferty i kosztorysu NDI jako prawidłowych i rynkowych. 

Ponadto  zarzut  pierwszy  odwołania,  w  sytuacji  gdy  NDI  nie  składał  wyjaśnień  w 

Postępowaniu  z  uwagi  na  brak  podejrzenia  wystąpienie  rażąco  niskiej  ceny  u 

Zamawiającego,  czego  Odwołujący  skutecznie  nie  podważył,  nie  zasługiwał  na 

uwzględnienie.  Uwzględnienie zarzutu drugiego wymagałoby, zaś wykazania zastosowania 

nieuzasadnionego 

i  zmierzającego  do  utrudnienia  dostępu  do  rynku  innym  wykonawców 

obniżenia  ceny  lub  jej  elementów  przez  NDI,  co  również  nie  zostało  wykazane.  W 

pos

tępowaniu nie wykazano też stosowania żadnych mechanizmów inżynierii cenowej. 

Na  marginesie  Izba  wskazuje,  że  podziela  stanowisko  Odwołującego,  co  do 

negowania  zgodności  z  Ustawą  oparcia  decyzji  o  prawidłowości  wyceny  wyłącznie  na 

subiektywnym  przekonaniu  Zamawiającego.  Przekonanie  to  nie  może  mieć  charakteru 

uznaniowego. Jednak w niniejszej sprawie nie doszło do takiej sytuacji. Zamawiający działał 

w subiektywnym, lecz usprawiedliwionym obiektywnymi okoliczno

ściami przekonaniu, co do 

prawi

dłowości  wyceny  i  realności  ceny  ofertowej.  Jednocześnie  stanowisko  to  znalazło 

potwierdzenie  w stanie faktycznym  ustalonym przez Izb

ę w oparciu o dowody i twierdzenia 

NDI 

i Zamawiającego. 

Strona | 
24

W  odniesieniu  do  zarzut

ów  odwołania  w  ocenie  Izby  nie  wykazano  naruszenia 

przepisów  Ustawy,  w  tym  również  pozostałych  przesłanek  niezgodności  z  Ustawą 

zachowania Zamawiającego, które mogło mieć wpływ na wynik Postępowania, a opisanych 

wyżej  przywołanymi  przepisami.  W  świetle  art. 555 ust.  1 w  zw.  z  art. 516 ust.  1 pkt.  8-10 

Ustawy  „Izba  nie  może  orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były  zawarte  w  odwołaniu”  zaś 

„Odwołanie  zawiera:  (…)  8)  zwięzłe  przedstawienie  zarzutów;  9)  żądanie  co  do  sposobu 

rozstrzygnięcia  odwołania;  10)  wskazanie  okoliczności  faktycznych  i  prawnych 

uzasadniających  wniesienie  odwołania  oraz  dowodów  na  poparcie    przytoczonych 

okoliczności”. W niniejszej sprawie odwołanie  nie zawierało uzasadnienia faktycznego, które 

pozwoliłoby  na  zrekonstruowanie  sprzecznego  z  Ustawą  zachowania  Zamawiającego  czy 

zdarzenia,  z  którym  można  było  powiązać  sformułowany  w  odwołaniu  zarzut.  Dodatkowo 

twierdzenia  poparte  dowodami  przedłożonymi  przez  Przystępującego  i  Zamawiającego  nie 

pozwoliły  Izbie  na  przyjęcie,  że  cena  kosztorysowa  kwestionowanych  pozycji  kosztorysu 

ofertowego  lub  cena  ofertowa 

ustalona została w oparciu o ceny  nierealne, nierynkowe lub 

nie

dostępne  NDI,  zaś  twierdzenia  i  dowody  przedłożone  przez  Zamawiającego 

spowodowały, że dodatkowo również nie sposób uznać, że na czas dokonywania oceny ofert 

brak  było  obiektywnych  okoliczności  uzasadniających  powzięcie  wątpliwości,  co 

prawidłowości ceny ofertowej NDI (jej zaniżenia, lub możliwości zrealizowania za tę cenę lub 

jej  istotną  część  składową  zamówienia).  Nie  ma  również  podstaw  do  przyjęcia,  by 

zachowanie  NDI  w  zakresie  dokonanej  wyceny  pozycji  kosztorysu  ofertowego  miało 

charakter  bezprawny  lub  niezgodny  z  dobrymi  obyczajami  i  miało   na  celu  wyeliminowanie 

jakiegokolwiek podmiotu z obrotu. 

Wobec  powyższego,  Izba  postanowiła  jak  w  sentencji  wyroku,  orzekając  na 

podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 

z uwzględnieniem warunku opisanego art. 554 ust. 1 pkt. 1 

Ustawy.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku,  na  podstawie  art.  574  i 

art.  575  Ustaw

y  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  8  ust.  1  pkt  1  w  zw.  z  § 5  pkt  1  i  pkt  2  lit.  b 

rozporządzenia  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego, 

ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  (Dz.U.  z  2020  r. 

poz. 2437).  

Przewodniczący   ...……………………………. 

Strona | 
25