Sygn. akt: KIO 1588/22
WYROK
z dnia 5 lipca 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Beata Konik
Protokolant:
Marta Słoma
po rozpoznaniu na rozprawie 1 lipca 2022 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej 13 czerwca 2022 roku przez odwołującego
Małopolskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie w postępowaniu prowadzonym przez Gminę
Czernichów – Urząd Gminy z siedzibą w Czernichowie, przy udziale wykonawcy W. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Wywóz nieczystości oraz przewóz
ładunków W. S. z siedzibą w Częstochowie, zgłaszającego przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1. Oddala
odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego i:
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
t
ytułem wpisu od odwołania oraz 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych, zero groszy), stanowiącą koszt poniesiony przez Odwołującego z tytułu
zastępstwa przed Izbą.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 wrze
śnia 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.), tj. z dnia 18 maja 2021 r.
(Dz.U. z 2021 r. poz. 1129), na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1588/22
UZASADNIENIE
Gmina
Czernichów – Urząd Gminy z siedzibą w Czernichowie, (dalej: „Zamawiający”)
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na:
„Odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy oraz nieruchomości niezamieszkałych
stanowiących własność Gminy, położonych na terenie gminy Czernichów”, znak:
GRO.271.2.2022.
Szacunkowa wartość zamówienia jest wyższa od kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 30 marca 2022 r., Dz.U./S S63 166351-2022-PL, pod numerem 2022/S 063-
Przedmiotowe postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest prowadzone
na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019
r. poz. 2019 ze zm.), tj. z dnia 18 maja 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129),
dalej jako „ustawa
Pzp”.
W postępowaniu tym Małopolskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie (dalej: „Odwołujący”) 13 czerwca
2022 r.
złożyli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec niezgodnych z
przepisami ustawy Pzp
czynności Zamawiającego i zaniechaniu czynności Zamawiającego
w zakresie części I postępowania, tj.:
1) c
zynności wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez W. S. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Wywóz Nieczystości oraz Przewóz Ładunków W.
S.
z siedzibą w Częstochowie (dalej: „wykonawca W. S.”),
2) zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy W. S.,
3) zaniechania wykluczenia wykonawcy W. S., a w konsekwencji zaniechania
odrzucenia jego oferty
ewentualnie, z najdalej posuniętej ostrożności procesowej
4) zaniechania wezwania wykonawcy W. S.
do złożenia wyjaśnień w przedmiocie
rażąco niskiej ceny
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie odrzucenia w
ramach 1 części postępowania oferty wykonawcy W. S. mimo faktu, iż jej treść jest
sprzeczna z warunkami zamówienia – wykonawcy w formularzu oferty (pkt 3) mieli
wskazać instalacje, w tym instalacje komunalne, gdzie odebrane w ramach
zamówienia odpady komunalne będą przekazywane, podczas gdy wykonawca W. S.
wskazał w tej rubryce m.in. 1) „Eko-Region” Sp. z o. o.,97-400 Bełchatów, ul.
Bawełniana 18, 2) AP-Logic Sp. z o. o., ul. Łaska 77, 98-220 Zduńska Wola, 3) BM
RECYKLING Sp. z o. o. 34-
120 Andrychów, ul. Tkacka, jak i 4) adres prowadzonej
przez siebie działalności gospodarczej, w których to miejscach nie są prowadzone
instalacje. W konsekwencji W. S. zaofero
wał wykonanie zamówienia niezgodnie z
treścią SWZ – w szczególności pkt 3 załącznika nr 2 do SWZ, tj. formularza oferty w
zw. z pkt X ppkt 12 i 13 załącznika nr 1 do SWZ – Opisu Przedmiotu Zamówienia. Co
więcej wskazania wymaga, niezależnie od powyższego, że zarzut ten jest także
uzasadniony z tego powodu, że wykonawca oświadczając, że będzie przekazywał
odpady do BM Recykling sp. z o.o. (i wskazując w ofercie miejsce, które w żaden
sposób nie jest instalacją), w ogóle nie ma on możliwości oddania odpadów do
instalacji tego podmiotu,
art. 109 ust. 1 pkt 5, jak i niezależnie pkt 7, Pzp w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp
w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp
przez zaniechanie w ramach 1 części postępowania
wykluczenia wykonawcy W. S. mim
o faktu, iż wykonawca ten w sposób zawiniony
poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego uczciwość – w ramach
innego zamówienia publicznego, analogicznego do obecnego, realizowanego na
rzecz gminy Jerzmanowice-
Przeginia wykonawca ten w szczególności w okresie od
07.2019 do 31.10.2019 r. naruszał swoje podstawowe obowiązki związane z
realizacją świadczenia, w tym dochodziło m.in. do mieszania ze sobą różnych frakcji
selektywnie zbieranych odpadów (co w istocie niweczy cały trud związany z
selektywnym zbieraniem odp
adów), czy też do mieszania odpadów odbieranych od
właścicieli nieruchomości z odpadami zbieranymi od innych podmiotów, a w
konsekwencji w wyniku zaniechania wykluczenia tegoż wykonawcy nastąpiło także i
zaniechania odrzucenia jego oferty. W konsekwencji t
eż doszło do długotrwałego,
kilkumiesięcznego nienależytego wykonywania umowy, co też spowodowało
dochodzenie odszkodowania przez Gminę Jerzmanowice-Przeginia
ewentualnie, z najdalej posuniętej ostrożności procesowej
3) art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy
W. S.
do złożenia wyjaśnień w ramach 1 części postępowania w zakresie rażąco
niskiej ceny w odniesieniu do zaoferowanej ceny za tzw. grupę III odpadów – to jest
odpadów selektywnie zbieranych frakcji odpadów komunalnych: papieru i tektury,
opakowań ze szkła, metali i tworzyw sztucznych, w tym opakowań
wielkomateriałowych oraz w odniesieniu do zaoferowanej ceny za tzw. grupę II
odpadów, a to odpadów ulegających biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem
bioodpadów („bio”), które to ceny stanowią istotne części składowe ceny oferowanej
przez W. S.
– mimo iż zaoferowane przez W. S. kwoty w odniesieniu do ww.
odpadów wydają się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, jak i,
niez
ależnie, winny budzić wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z istniejącymi wymaganiami.
Odwołujący wniósł o:
1) merytoryczne rozpatrzenie przez Krajo
wą Izbę Odwoławczą niniejszego odwołania i
jego uwzględnienie w całości,
2) d
opuszczenie i przeprowadzenie dowodów zawnioskowanych w treści odwołania, jak
i przedłożonych na rozprawie,
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności Zamawiającego, polegających
na badaniu i ocenie ofert oraz na wyborze jako najkorzystniejs
zej oferty złożonej
przez W. S.,
nakazanie Zamawiającemu przeprowadzenie ponownej oceny ofert, w tym nakazanie
Zamawiającemu:
a) odrzucenie
w ramach 1 części postępowania oferty W. S. na podstawie art. 226
ust. 1 pkt 5 Pzp,
b) wykluczenie
w ramach 1 części postępowania wykonawcy W. S. na podstawie art.
109 ust. 1 pkt 5 jak i niezależnie pkt 7 Pzp, a w konsekwencji odrzucenia jego oferty na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp,
ewentualnie, z najdalej posuniętej ostrożności procesowej
c) wezwanie wykonawcy W. S.
do złożenia wyjaśnień w ramach 1 części
postępowania w przedmiocie rażąco niskiej ceny w odniesieniu do zaoferowanej ceny za
tzw. grupę III odpadów – to jest odpadów selektywnie zbieranych frakcji odpadów
komunalnych: papieru i t
ektury, opakowań ze szkła, metali i tworzyw sztucznych, w tym
opakowań wielkomateriałowych, jak i w odniesieniu do zaoferowanej ceny za grupę II
odpadów, a więc odpadów ulegających biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem
bioodpadów („bio”) w ramach których to wyjaśnień wykonawca W. S. winien wyjaśnić w jaki
sposób zaoferowane przez niego kwoty, bez pominięcia jakiegokolwiek elementu
generującego koszty, pozwalają na wykonanie prac objętych SWZ w odniesieniu do tych
grup odpadów, jak i pozwalają na osiągnięcie zysku (przy czym wyjaśnienia, w których W. S.
winien przedstawić wszystkie elementy generujące koszty, powinny być, zgodnie z
przepisem, poparte stosownymi dowodami),
5) z
asądzenie na rzecz Odwołującego kosztów postępowania według norm prawem
przepisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania,
gdyż w wyniku nieprawidłowych działań Zamawiającego Odwołujący doznał uszczerbku
związanego z niemożliwością realizacji przedmiotowego zamówienia, a w konsekwencji
osiągnięcia z tego tytułu zysku (co jest szkodą). Zamawiający bezpodstawnie wybrał bowiem
of
ertę W. S., mimo tego, iż wykonawca ten nie powinien zostać wybrany w Postępowaniu –
Zamawiający winien odrzucić jego ofertę / wykluczyć go z udziału w postępowaniu,
ewentualnie wezwać go do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny w
odniesieniu do zaoferowanej przez takiego wykonawcę istotnej części składowej ceny – ceny
za tzw. grupę II i III odpadów, a następnie właściwie takie wyjaśnienia ocenić. Zaniechanie
wykonania tych czynności i wybór w konsekwencji oferty wykonawcy W. S. jako
najkorzystniejszej powoduje, że Odwołujący traci możliwość uzyskania zamówienia, co
wskazuje na fakt naruszenia interesu Odwołującego.
Następnie Odwołujący wyjaśnił stan faktyczny sprawy, wskazując że przedmiotowe
postępowanie – w zakresie jego części 1 – dotyczy (pkt 4.1.1 SWZ) części całej usługi,
ogranicz
onej do „Odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli
położonych na terenie Gminy Czernichów nieruchomości, na których zamieszkują
mieszkańcy (w tym również nieruchomości, które w części stanowią nieruchomości, na
których zamieszkują mieszkańcy) oraz z Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych
(PSZOK)”. W ocenie Odwołującego część 1 postępowania stanowi zasadniczą część całego
postępowania, gdyż druga część odnosi się do odbierania i zagospodarowania odpadów z
nieruchomości niezamieszkałych, co oznacza kwotę kilkudziesięciu tysięcy złotych za 2
część.
Odwołujący wyjaśnił, że w przedmiotowym postępowaniu – w ramach jego pierwszej
części – swoje oferty złożyło 4 Wykonawców, w tym W. S. oraz Odwołujący. W. S.
zaoferow
ał kwotę brutto 4.234.060,00 zł (po poprawieniu przez Zamawiającego:
4.234.055,80 zł), co dało mu 100 pkt (cena jest przy tym jedynym kryterium oceny ofert).
Odwołujący zaoferował kwotę, 4.582.710,0 zł co dało mu 92,39 pkt, a kolejni wykonawcy,
którzy złożyli oferty w wysokości 4.846.554,00 zł i 5.600.570 zł, uzyskali odpowiednio 87,36
pkt i 75,60 pkt.
Odwołujący wskazał, że szczegółowy opis przedmiotu zamówienia został
sporządzony w formie załącznika nr 1 do SWZ – pod nazwą „Szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia i jego realizacji” (dalej jako „OPZ”). Jak jednak wynika już chociażby z nazwy
zadania (także w odniesieniu do jego części nr 1) przedmiotem miało być nie tylko odebranie
odpadów z nieruchomości i przewiezienie ich do miejsc, gdzie nastąpi ich zagospodarowanie
– tzw. instalacji, ale i także samo zagospodarowanie.
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że wykonawcy, którzy sporządzali swoje oferty w
ramach 1 części postępowania wskazywali zatem nie tylko ceny za transport i
zagospodarowanie
określonych frakcji odpadów (w sumie objętych zamówieniem jest 5 grup
odpadów), ale także w formularzu oferty mieli obowiązek wskazać instalacje z ich adresami,
do których mają trafić zebrane odpady celem ich zagospodarowania. Ponadto w ocenie
Odwołującego obowiązek wskazania przez wykonawców takich instalacji (a dokładniej
obowiązek zamawiającego takiego ukształtowania dokumentów zamówienia, aby
wykonawcy mieli obowiązek wskazania w swoich ofertach konkretnych instalacji) wynika
wprost z przepisów prawa. Odwołujący wskazał, że zgodnie z art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy o
utrzymaniu porządku i czystości w gminach, w przypadku gdy zamawiający przygotowuje
zamówienie na odbieranie i zagospodarowanie odpadów, ma je przygotować w taki sposób,
aby wykonawcy musieli w
swoich ofertach wskazać instalacje, do których trafią odpady
celem ich zagospodarowania.
Odwołujący podkreślił, że ten przepis został też powtórzony w
pkt 3 formularza oferty.
Ponadto jak wskazał Odwołujący, obowiązek wskazania takich
instalacji jednoznacz
nie wynika też jasno z ppkt 12 i 13 pkt X załącznika nr 1 do OPZ, gdzie
wskazano, że wykonawcy mają obowiązek przekazywać zebrane odpady do stosownych
instalacji, przy czym instalacje te mają zostać wskazane w ofercie.
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że Zamawiający w ten sposób wskazywał na
konkretne wymagania związane z realizacją zamówienia – chciał poznać instalacje, do
których takie odpady trafią w ramach nałożonego obowiązku ich zagospodarowania, który
stanowi podstawową część tego, co wykonawca ma świadczyć w ramach umowy (odbiór i
zagospodarowanie).
Jak wskazał Odwołujący wykonawcy mieli zatem obowiązek podania w
ofercie konkretnych instalacji (wraz z ich adresami), do których zostaną przekazane odpady
celem ich zagospodarowania.
Odwołujący podkreślił, że jest to część merytoryczna oferty,
pokazująca sposób wykonania przez danego wykonawcę jego zobowiązania – to jest w jaki
sposób oferuje on wykonanie zamówienia Zamawiającemu. Na potwierdzenie powyższego
stanowiska Odwołujący przywołał treść wyroku Izby z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. KIO
Odwołujący wyjaśnił następnie, że wykonawca W. S. w swojej ofercie wskazał
jednoznacznie,
instalacje, do których trafią odpady. Odwołujący zaznaczył, że wykonawca
W. S.
nie podał, że mogą trafić, ale – jak zresztą wymagał tego wzór oferty – jednoznacznie
wskazał, że odpady trafią do szeregu „instalacji”). Wskazał on przy tym 10 takich „instalacji”.
Odwołujący zauważył, że duża część ze wskazanych „instalacji” w żaden sposób
instalacjami n
ie są, a tym samym wykonawca W. S. zaoferował sposób wykonania
zamówienia w sposób, który jest sprzeczny z wymaganiami zamówienia („warunkami
zamówienia” w rozumieniu PZP). Odwołujący podkreślił, że należało wskazać w ofercie
instalacje (wraz z ic
h adresami), do których odpady trafią, co pozwala zamawiającemu
ocenić, czy dany wykonawca jest w stanie zrealizować zamówienie, jak i również ocenić np.
to czy oferta danego wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny. W sytuacji, gdy podane
dane nie odpowi
adają wymogom Zamawiający nie jest w stanie sprawdzić powyższego.
Odwołujący podniósł, że wykonawca W. S. wskazał w swojej ofercie, że będzie
odpady przekazywał np. do „instalacji” BM Recykling sp. z o.o., 34-120 Andrychów, ul.
Tkacka (bez
podania numeru). Pod tym adresem (jeżeli w ogóle można to uznać za adres)
położona jest siedziba spółki (jest to dom jednorodzinny), podczas gdy instalacje położone
są w Siemianowicach Śląskich (ul. Konopnicka 11) oraz w Chrzanowie ul. Powstańców
Styczniowych 15.
Następnie Odwołujący zakwestionował wskazanie „instalacji” AP-Logic sp.
z o.o., ul. Łaska 77, 98-220 Zduńska Wola. Tyle, że – pod tym adresem nie mamy do
czynienia z żadną instalacją, ani nawet siedzibą czy oddziałem a jest tam – zwykły budynek.
Do
datkowo Odwołujący wskazał, że analogicznie rzecz przedstawia się ze wskazaniem w
ofercie „instalacji” „Eko-Region” Sp. z o. o., położonej pod adresem 97-400 Bełchatów, ul.
Bawełniana 18. Odwołujący wyjaśnił, że pod tym adresem znajduje się jednak znów siedziba
tej spółki, a nie jakakolwiek instalacja – zdjęcia z Google Street View jasno pokazują, że pod
tym adresem znajdują się biura spółki. Jak natomiast jest wskazane na stronie internetowej
tego podmiotu
– w zakładce „zagospodarowanie odpadów”, wskazane są trzy instalacje, a to
instalacja w Dylowie, w Gotartowie oraz w Julkowie.
Odwołujący zakwestionował również
wskazanie
przez wykonawcę W. S. własnego adresu prowadzenia działalności gospodarczej
(u
l. Bór 169, 42-202 Częstochowa), gdzie wykonawca ten posiada jedną ze swoich baz
transportowych, a nie jakąkolwiek instalację.
Z powyższych okoliczności Odwołujący wywiódł, że wykonawca W. S. zaoferował
re
alizację usługi w sposób, jaki jest niezgodny z wymaganiami SWZ („warunkami
zamówienia”), gdyż jednoznacznie z SWZ wynika, że w tym miejscu oferty miały być
wskazane instalacje, a nie jakiekolwiek inne adresy / miejsca / budynki. Oznacza to zatem,
że jego oferta jest sprzeczna z warunkami zamówienia, które wymagały aby w tym miejscu
oferty wykonawcy zaoferowali instalacje, gdzie dojdzie do procesu zagospodarowania
odpadów. Innymi słowy nie można mówić o tym, aby oferta wykonawcy W. S. była zgodna z
warunkami zamówienia w sytuacji, gdy wymagane było podanie w ofercie instalacji, gdzie
trafią odpady, a wykonawca W. S. w tym miejscu oferty jednoznacznie wskazał, że odpady
zamierza przekazywać pod adresy, które w żaden sposób nie są instalacjami. Uzasadnia to
tym samym konieczność odrzucenia oferty tegoż wykonawcy na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
5 Pzp.
Odwołujący zwrócił też uwagę, że nawet gdyby uznać, że przed odrzuceniem oferty z
powodu sprzeczności jej treści z warunkami zamówienia, należy uprzednio sprawdzić, czy
oferta jednak
nie mogłaby być poprawiona (do czego jednak nie ma żadnych podstaw –
wszak jak „stary” art. 89 ust. 1 pkt 2 uprzedniej ustawy Pzp wskazywał, że odrzucenie oferty
ma nastąpić gdy „jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
z
zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3”, tak obecnie ustawa już nie wprowadza w tym zakresie
analogicznego sformułowania „z zastrzeżeniem art. 223 ust. 2 pkt 3”, a jasno wskazuje, że
ofertę należy odrzucić gdy „jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia”) to i tak, bez
żadnych wątpliwości nie mogłoby dojść do poprawienia oferty w rozumieniu art. 223 ust. 2
pkt 3 Pzp (odpowiednika art. 87 ust. 2 pkt 3 dotychczasowej ustawy). O
dwołujący
argumentował, że powszechnie uznaje się, że aby można było poprawić ofertę na podstawie
tego przepisu „Zamawiający musi wiedzieć, w jaki sposób ma dokonać poprawienia takiej
omyłki, a wiedza ta powinna mieć oparcie w treści oferty” (tak np. A. Gawrońska Baran,
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Lex 2022, komentarz do art. 223). Odwołujący
wskazał, ze taka czynność Zamawiającego ma być dokonana bez udziału wykonawcy –
inaczej mogłoby dojść do nieakceptowalnych negocjacji Zamawiającego z wykonawcą. W
konsekwencji łatwo można zauważyć, że nawet gdyby art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp brzmiał
analogicznie jak jego poprzednik (art. 89 ust. 1 pkt 2
– „z zastrzeżeniem …”), to i tak nie
byłoby żadnych podstaw do poprawienia oferty. Nie byłoby możliwe do ustalenia przez
Zamawiającego jaką instalację wykonawca miał na myśli. Już jedynie przykładowo można
wskaz
ać, że sam BM Recykling sp. z o.o. ma dwie instalacje – jedną w Chrzanowie, drugą w
Siemianowicach Śląskich, a Eko-Region sp. z o.o. ma 3 instalacje. Odnośnie dalej podmiotu
AP-Logic sp.
z o.o. w ogóle trudno zlokalizować za pomocą dostępnie ogólnie środków
(internet) jakąkolwiek instalację – w szczególności na ich stronie internetowej brak jest
jakichkolwiek informacji w tym zakresie.
Zdaniem Odwołującego zarzut ten jest w pełni uzasadniony, a Zamawiający nawet
nie pokusił się o sprawdzenie tego co W. S. wskazał w pkt 3 swojej oferty, podczas gdy – jak
już było to wskazywane – jest to element merytoryczny oferty, który jednocześnie też
powinien być oceniany na gruncie rozważań, czy nie mamy do czynienia z rażąco niską ceną
(o czy
m jeszcze dalej będzie szerzej).
Z
a koniecznością odrzucenia oferty wykonawcy W. S. z powodów wskazanych w art.
226 ust. 1 pkt 5 P
zp przemawia też w ocenie Odwołującego okoliczność, że nawet jeśli
uznać, iż możliwe jest uzupełnienie oferty i możliwe byłoby np. wskazanie w odniesieniu do
wykonawcy BM Recykling sp. z o.o. w miejsce podanej siedziby tej spółki którejś z instalacji
należących do tej spółki, to i tak nie sposób nie zauważyć, że w takiej sytuacji oferta
wykonawcy byłaby sprzeczna z warunkami zamówienia. Odwołujący podkreślił, że w ten
sposób wykonawca zaoferował Zamawiającemu realizację świadczenia – jednocześnie
oświadczył, że odpady będzie przekazywał m.in. do instalacji BM Recykling (położonej wedle
oferty przy ul. Tkackiej w Andrycho
wie, bez nawet podania numeru). Jeżeli zatem
uznali
byśmy, że możliwa jest zmiana oferty i podanie tam jednej z instalacji należących do
BM Recykling sp. z o.o. to zauważenia wymaga, że W. S. nie ma z tym podmiotem zawartej
żadnej umowy, a spółka ta – jak sama wskazuje – ma już wyczerpane limity na
przyjmowanie odpadów z Grupy I oraz Grupy II celem ich zagospodarowania.
Uzasadniając zarzut nr 2, Odwołujący wskazał, że wykonawca W. S. winien być
wykluczony z udziału w postępowaniu, wedle SWZ, gdy wystąpią okoliczności przewidziane
w art. 109
ust. 1 pkt 5, czy też pkt 7 Pzp. Są to tzw. fakultatywne przesłanki wykluczenia,
jednakże zostały w SWZ przewidziane jako przesłanki wykluczenia. Odwołujący wyjaśnił, że
wykonawca W. S., jak w
ynika z pism pochodzących od Gminy Jerzmanowice-Przeginia w
sposób rażący naruszał zawartą umowę o zamówienie publiczne na odbiór i
zagospodarowanie odpadów. Wedle pisma pochodzącego od tej Gminy dochodziło do tego,
że wykonawca ten mieszał odpady selektywnie zbierane. Oznacza to ni mniej ni więcej że
cały sens selektywnego zbierania odpadów przez wytwórców takich odpadów (w tym
gospodarstwa domowe) całkowicie przestaje istnieć, skoro podmiot, który ma zadanie je
odebrać, a następnie przekazać do zagospodarowania w międzyczasie je miesza. Już to
uzasadnia wykluczenie na podstawie 109 ust. 1 pkt 5 Pzp, skoro mamy do czynienia z
rażąco niedbałym zachowaniem – nienależytym wykonaniem wcześniejszego zamówienia, o
czym świadczy naruszenie istoty świadczenia przez podmiot, który zajmuje się odbiorem
odpadów (mieszaniem na etapie transportu odpadów wcześniej posegregowanych).
Wedle informacji posiadanych przez Odwołującego w konsekwencji Gmina ta
n
ałożyła z uwagi na nienależyte wykonywanie umowy z przyczyn leżących po stronie
wykonawcy na niego obowiązek zapłaty odszkodowania (w postaci kar umownych), przy
czym naruszenia miały charakter długotrwały (kilkumiesięczny – w roku 2019, w
szczególności w okresie od 1.07.2019 do 31.10.2019 r.). W ocenie Odwołującego powyższe
oznacza, że spełniły się przesłanki konieczności wykluczenia wykonawcy na podstawie czy
to art. 109 ust. 1 pkt 5 jak i niezależnie w ramach pkt 7 Pzp, a w konsekwencji odrzucenia
jego o
ferty z uwagi na treść art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a) Pzp.
O
dnosząc się do ostatniego z zarzutów, wysuwanych jedynie z najdalej posuniętej
ostrożności procesowej, a tym samym do zarzutu nr 3, wskazania wymaga, że w niniejszej
sprawie, gdyby Zamawiający dokonał jakiejkolwiek oceny finansowej złożonej przez tegoż
wykonawcę oferty, z pewnością po jego stronie powinni były powstać wątpliwości odnośnie
tego, czy złożona oferta (jej istotne części składowe) pozwalają osiągnąć jakikolwiek zysk.
Jakakolwiek analiz
a w tym zakresie musi bowiem budzić istotne wątpliwości, co do tego, czy
zaoferowana cena (w tym za istotne części składowe) nie jest rażąco niska w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Już jednak w pierwszych słowach należy zwrócić uwagę na fakt, że
Zamawia
jący żadnej takiej analizy nawet nie starał się przeprowadzić – wszak gdyby zaczął
to robić to niechybnie zauważyłby, że w ofercie wykonawca W. S. zaoferował wykonanie
zamówienia przez przekazanie odpadów do „instalacji”, które w żaden sposób instalacji nie
są (vide zarzut nr 1). Aby móc przeprowadzić analizę w tym zakresie (zbadać koszty
transport
u, które stanowią jeden z głównych elementów, które mają wpływ na cenę)
konieczne jest ustalenie miejsc gdzie znajdują się instalacje.
O
dnosząc się do badania samej ceny należy wyjść od podstawowej kwestii. Raz
jeszcze pr
zypomnieć należy iż zamówienie w ramach części 1 postępowania odnosi się do
odbioru i zagospodarowania odpadów. W konsekwencji możemy uznać, że na cenę składają
się dwa główne elementy, a to koszt zagospodarowania (przy czym ceny pomiędzy różnymi
instalacj
ami się różnią, często nie są to jednak różnice istotne, innymi słowy możliwe jest
ustalenie pewnej kwoty, poniżej której instalacje „nie zejdą” w ramach przyjmowania
odpadów). Drugim głównym elementem jest kwestia „odbioru” odpadów. W konsekwencji
kluczow
e w tym zakresie są odległości między miejscem odbioru odpadów, tzw. bazą
magazynowo-
transportową (przepisy prawa nakładają w tym zakresie określone obowiązki
prowadzenia takiej bazy i „nocowania” tam pojazdów – por. przepisy rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, w szczególności jego §2)
oraz instalacjami, w szcze
gólności w okresie, gdy mamy do czynienia ze znaczącym
wzrostem koszt
ów paliwa. Odwołujący wskazał, że wykonawca W. S. posiada bazę
transportowo-
magazynową położoną w Sławkowie przy ul. Strzemieszyckiej 20. Tak wynika
m.in. z jego wpisów do CEiDG, gdzie jest to jedyny adres prowadzenia przez niego
działalności gospodarczej w województwie małopolskim. Co więcej pod koniec 2021 r.
między Stronami toczył się inny spór o uzyskanie zamówienia publicznego dot. Gminy
Zielonki na 2022 r., gdzie osią sporu było to, że baza transportowo-magazynowa nie spełnia
wymogów przewidzianych w ww. akcie prawnym (rozporządzeniu z 2013 r.). W trakcie tej
sprawy W. S.
wskazywał, że posiada bazę w Sławkowie przy ul. Strzemieszyckiej 20,
przedstawiając w szczególności dokumenty, z których miało wynikać, że inne organy
przeprowadzały kontrolę tej bazy i nie zauważyły tam (przy czym były to kontrole „zdalne”,
bez obecności urzędników na miejscu) nieprawidłowości.
Odwołujący argumentował, że istotne jest to wskazanie, że W. S. posiada bazę w
Sławkowie, która jest miejscowością dość daleko oddaloną od Czernichowa, z pewnością
znacznie dalej niż odległość między Czernichowem a Krakowem, co też przekłada się na
czas pracy kierowców i obsługi „śmieciarek”. Jednocześnie, aby można było ustalić czas
jazdy i odległość konieczna jest także wiedza, do jakich instalacji odpady mają być zwożone.
Jak już była wcześniej mowa (zarzut nr 1) w niniejszej sprawie nie można tego ustalić, gdyż
wykonawca zaoferował wykonanie zamówienia (przekazywanie odpadów do konkretnych
miejsc), które instalacjami nie są, ale Odwołujący będzie starał się pokazać w tym miejscu
wyliczenia dla dwóch przypadków – pierwszy to wykorzystanie instalacji, która należy do W.
S.
(a więc takiej, która powinna być dla niego najtańsza z uwagi na możliwość pominięcia
„marży”, która będzie miała miejsce w przypadku oddawania do cudzej instalacji). Instalacja
ta jest położona w Dylakach. Drugą opcją, którą przyjął Odwołujący jest najbliższa instalacja
d
la bazy położonej w Sławkowie, a to instalacja należąca do BM Recykling sp. z o.o., która –
jak już było to wskazywane – nie była podana w ofercie (zresztą obecnie stawiany zarzut jest
czyniony wyłącznie z najdalej posuniętej ostrożności procesowej – w konsekwencji przyjęcie,
że w ofercie znajduje się instalacja BM Recykling sp. z o.o. najbliżej położna z wszystkich,
które można rozważać, jest bardziej zabiegiem teoretycznym, aby pokazać, że także i w
takiej sytuacji mamy do czynienia z brakiem zysku po stronie W. S.).
Wyliczenia będą przy tym odnosiły się w pierwszej kolejności do odpadów
zaliczonych do gru
py III (wedle numeracji z oferty), a więc odpadów selektywnie zbieranych
frakcji odpadów komunalnych, tj.: papier i tektura, opakowania ze szkła, metale i tworzywa
sztuczne, w tym opakowania wielkomateriałowe. Z pewnością cena zaproponowana za ich
odbiór i zagospodarowanie stanowi istotną część składową całej ceny, gdyż (w cenach
brutto) cena w odniesieniu do tej grupy odpadów to kwota 815.360 zł przy całej ofercie w
kwocie 4.234.055,80 stanowi ok. 20% całej ceny.
Wykonawca W. S.
zaoferował za odbiór i zagospodarowanie takich odpadów kwotę w
wysokości 829,63 zł netto za 1 tonę (Mg). Jednocześnie wykonawcy mają założyć, że do
odbioru będzie 910 Mg przez całe 10 miesięcy (czas przez jaki usługa ma być świadczona).
W konsekwencji daje to 91 Mg na miesiąc. Czyli w miesiącu przychód wykonawcy to
75.496,33 zł netto (przy czym do porównania należy przyjąć kwoty netto, to jest bez podatku
VAT, g
dyż ten przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzić na rachunek organy
podatkowego).
Odwołujący wyjaśnił, że samochód maksymalnie załadowany zwozi
jednorazowo ok. 1,4 Mg odpadów do zagospodarowania (do instalacji).
Odwołujący wyjaśnił, że ten rodzaj odpadów ma być zgodnie z SWZ odbierany co
najmniej dwa razy w miesiącu z każdej nieruchomości. Dalej – jak wynika z dokumentów –
Gmina jest podziel
ona na 10 sołectw. Racjonalnie jest zatem przyjąć, że mamy 20 dni
roboczych w ciągu których będą odbierane odpady (każde sołectwo w inny dzień, w sumie
przez 20 dni roboczych). Gdy podzielimy 91Mg na 20 dni
– wychodzi nam, że konieczne jest
odbieranie dzie
nnie ok. 4,55 Mg. Daje to w sumie 3 w pełni zapakowane do granic
możliwości pojazdy (wyżej przedstawiony pojazd pokazuje jego zapakowanie masą ok. 1,4
Mg), które każdego z tych 20 dni muszą jeździć po Gminie i zbierać ten rodzaj odpadów.
Odwołujący argumentował, że po przybliżeniu tych wstępnych danych dalej
zauważenia wymaga, że gdybyśmy przyjęli najbliższą instalację z podmiotów wskazanych w
ofercie, która jest w stanie potencjalnie przyjąć takie odpady – jest to instalacja BM Recykling
sp. z o. o. położona w Siemianowicach Śląskich. Instalacja ta jest oddalona od Gminy
Czernichów o 72 km (jadąc najkrótszą trasą przez autostradę A4). Jednocześnie między
instalacją a Bazą (Sławków) mamy ok. 30 km, a między Bazą a Gminą mamy 50 km. A jest
to trasa, jaką pojazd taki musi pokazać każdego dnia (wszak wyrusza z Bazy, jedzie do
Czernichowa, następnie po zebraniu odpadów jedzie oddać odpady do instalacji, po czym
wraca z instalacji do bazy). Już sama ta trasa to 152 km dziennie. Trzeba jeszcze przyjąć, że
pojazd również porusza się po terenie Gminy (zużycie paliwa ok. 20 km – jest to ciągły ruch
pojazdu przez parę godzin zbierania odpadów na terenie zurbanizowanym). Można zatem
przyjąć ok. 170 km dziennie dla 1 pojazdu. Skoro pojazdów są 3 mamy do czynienia z 510
km, co też daje w skali 20 dni roboczych 10.200 km. Średnie zużycie takiego pojazdu to
20l/100 km, a hurtowa cena paliwa netto to 6,65 zł. W konsekwencji mamy do czynienia z
kosztem samego
paliwa dla 3 pojazdów 13.566 zł netto.
Po drugie
Odwołujący zwrócił uwagę na o koszty pracownicze. Do obsługi takiego
pojazdu mamy 2 osoby
– kierowcę i osobę, która wrzuca worki na pakę, a później pomaga z
rozładowaniem pojazdu w instalacji. Dalej zauważenia wymaga, że za 10 miesięcy mamy
1.600h godzin pracujących dla 1 etatu (wyliczenia od lipca 2022 r. do kwietnia 2023 r. – na
okres 10 miesięcy). Tyle, że każdy pracownik ma prawo do urlopu (przyjmując 26 dni, jak i
również korzysta z L4 – dane GUS pokazują, że średnio w toku mamy 15 dni takiej
nieobecności
–
https://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/opracowania-
tematyczne/absencja-chorobowa -
w formie opracowania pn. „Raport absencja chorobowa w
2020 r.”).
W konsekwencji w ciągu roku mamy 41 dni (328h, a więc 27,3h na miesiąc), za które
trzeba znaleźć dla pracownika zastępstwo (przy czym skoro usługa ma być świadczona
przez 10 miesięcy z 12 – średnio trzeba dodatkowo zapewnić 273h pracowników na
zastępstwo dla 1 etatu).
Zdaniem Odwołującego należy też przyjąć, że czas pracy potrzebnej do przejechania
trasy baza-
Czernichów-instalacja (Siemianowice Śląskie) i powrót do bazy wraz z wszystkimi
czynnościami przygotowującymi, ale w szczególności również z czynnościami zbierania
odpadów na terenie Gminy zamyka się w 8h. Składa się na to przygotowanie pojazdu, czas
jazdy od bazy do Czernichowa (1h), czas samej pracy na terenie Gminy (3-4h), czas jazdy
do Siemianowic (1h), czas rozładunku w instalacji, czas jazdy z instalacji do bazy (0,5h),
czyszczenie pojazdu i in
ne czynności (przy czym czasy jazdy są wedle Google Maps dla
samochodów osobowych – samochody większe gabarytowo nie mają takich osiągów),
konieczne jest przewidzenie przerwy należnej pracownikowi zgodnie z przepisami prawa
(0,5h). W konsekwencji oznacza t
o, że praktycznie na każdy samochód mamy do czynienia z
koniecznością zaangażowania 2 osób na pełen etat, przy czym, z uwagi na dodatkową
konieczność zapewnienia zastępstwa (273h na 10 miesięcy) mamy do czynienia z
koniecznością zapewnienia na każdy etat 0,16 etatu „zastępczego” (273h z 1680h to ponad
Przenosząc to na wynagrodzenie – jak wiadomo minimalne wynagrodzenie wynosi
3.010 zł brutto, co daje tzw. całkowity koszt pracodawcy na poziomie 3.613 zł. Powiększenie
tego o 16% daje 4.191 zł miesięcznie.
Odwołujący przypomniał, że na miesiąc potrzebne jest 6 pracowników (3 samochody)
– a więc koszt pracowników to koszt 25.146 zł miesięcznie.
O
dwołujący zaznaczył, że wyliczenia te są robione na zasadzie zatrudnienia
wszystkich pracowników na wynagrodzeniu minimalnym, co też dany wykonawca musiałby
wykazać. Już przyjęcie, że wynagrodzenie brutto będzie wyższe o 300 zł miesięcznie od
minimalnego (3.310 zł), co daje kwotę 3.973 zł kosztu całkowitego pracodawcy (wszak
pracodawca musi opłacać jeszcze szereg składek za pracownika) oznaczałoby, że taka
kwota za 6 pracowników (z uwzględnieniem obowiązku zastępowania nieobecnych
pracowników) to kwota 27.652,08 zł
W sumie jest to już zatem kwota 38.712 zł, a przy minimalnie wyższym
wynagrodzeniu
– suma kosztu samego paliwa i wynagrodzeń to kwota 41.218,08 zł – trudno
przy tym uznać, aby osoby takie pracowały po minimalnym krajowych – wszak konieczne
jest też zatrudnianie osób o wyższych kwalifikacjach – chociażby posiadających prawa jazdy
wymaganych kategorii.
Nast
ępnie Odwołujący wskazał, że mamy do czynienia z kosztem zagospodarowania.
Koszt z
agospodarowania odpadów to kwota 390 zł netto. W konsekwencji w skali miesiąca
mamy kwotę (91x390) 35.490 zł netto.
W sumie już te trzy rodzaje kosztów to kwota 74.202 zł przy wynagrodzeniu
minimalnym a przy minimalnie zwiększonym wynagrodzeniu o 300 zł – byłaby to już kwota
76.708,08, przy całkowitej kwocie, jaka jest do wydania przez wykonawcę na poziomie
75.496,33 zł netto (jego przychód wyliczony z kwoty zaoferowanej przez W. S.)
Tyle, że jeszcze jest szereg kosztów do poniesienia (koszty ubezpieczeń, koszty
zabezpieczeń, w tym wadium, koszty zakupu pojazdów – amortyzacja, i szereg innych).
W konsekwencji już te proste wyliczenia pokazują, że niemożliwe jest osiągnięcie zysku w
tym zakresie przez wykonawcę W. S. – zaoferowana przez niego cena jest w tym zakresie
rażąco niska.
Odwołujący podkreślił, że wyliczenie to jest oparte o „najkorzystniejszą” z punktu
widzenia odległości instalację dla wykonawcy W. S. – choć jak już zostało to wskazane
wcześniej – wykonawca nie wskazał tej instalacji w ofercie (wskazał jedynie, że będzie
przekazywał odpady do „instalacji” BM Recykling położonej w Andrychowie, przy ul. Tkackiej,
co jak już wcześniej zostało wskazane – nie jest instalacją, a siedzibą tej spółki, a dodatkowo
– jak też zostało to już wskazane – W. S. w ogóle nie ma możliwości oddawania odpadów do
instalacji tej spółki).
Odwołujący argumentował też, że można pokazać i inne wyliczenia, jeszcze bardziej
niekorzystne dla W. S.
, tyle, że oparte o jego własną instalację położoną w Dylaki.
Przede wszystkim bowiem w takiej sytuacji znacznie wydłuża się odległość – nie będzie to
już ok. 170 km na pojazd, ale ok. 350 km (Dylaki – Czernichów to ok. 162 km, Czernichów-
Baza to ok. 50 km, Dylaki
– baza to ok. 120 km, ponadto ok 20 km jazdy na terenie gminy
etc).
Dla 3 pojazdów mamy zatem 1.050 km dziennie, a na miesiąc 21.000 km. Oznacza to
zatem już sam koszt paliwa (6,65 zł netto) na poziomie 27.930 zł netto. W konsekwencji
cena usługi byłaby w tym zakresie miesięcznie wyższa o ok. 14.350 zł netto niż wedle
wcześniejszych wyliczeń.
W żaden sposób tej różnicy nie zmniejszy niższy koszt zagospodarowania we własnej
instalacji (możliwość odjęcia „marży”) – przyjmując bowiem, że wówczas cena wynosiłaby
nie 390, a 350
(40 zł jako marża na Mg, ponad 10% na Mg), pamiętając, że w ciągu miesiąca
jest 91 Mg tego rodzaju odpadów do zagospodarowania – oszczędność w tym zakresie
wynosiłaby 3.640 zł (przy, jak wyżej wskazano, wyższym koszcie paliwa o ponad 14.000 zł,
nie mówiąc też o tym, że w takiej sytuacji znacznie wydłużyłby się czas jazdy, a więc i czas
pracy osób, które obsługują pojazd – w końcu do przejechania byłoby ok. 180 km więcej, co
oznaczałoby ok. 2h pracy więcej danego pracownika na dzień i związane z tym koszty).
Tym samym w stosunku do powyższych wyliczeń (z poprzedniego punktu odwołania)
musielibyśmy dodać przynajmniej 12.500 zł netto na miesiąc (z uwagi na większe wydatki na
paliwo, pomniejszone o oszczędności związane z własną instalacją).
Także więc i wyliczenia dla „własnej” instalacji pokazują jasno, że cena znacznie przewyższa
kwotę zaoferowaną przez wykonawcę W. S. .
Odwołujący przekonywał, że analogicznie należy odnieść się do II grupy odpadów
ujętych w ofercie, a to odpadów ulegających biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem
bioodpadów („bio”). Udział tych odpadów w całości ceny to ok. 12,5%, a więc znów z całą
pewnością można mówić o istotnej części składowej ceny.
Jeżeli chodzi o same wyliczenia to odpadów takich mamy do odbioru na 10 miesięcy
570 Mg, co daje 57Mg na miesiąc. Wykonawca W. S. zaoferował za tonę 858,33 zł netto, co
daje przychód miesięczny 48 924,81 zł.
Jednocześnie, co wymaga podkreślenia, nie ma możliwości wywozu takich odpadów
do instalacji (niewskazanej w oferc
ie) należącej do BM Recykling sp. z o.o. Jak bowiem
wynika z pisma BM Recykling sp. z o.o. spółka nie ma wolnych w tym zakresie limitów.
Jeden pojazd jest w stanie odebrać ok. 2,8-2,9 Mg tego rodzaju odpadów. Z uwagi na
to, że w ciągu miesiąca należy odebrać 57 Mg uzasadnia to kursowanie jednego pojazdu
przez 20 dni roboczych. Daje to zatem 7.200 km na miesiąc.
W konsekwencji mamy przy cenie za paliwo 6,65 zł netto miesięczny koszt paliwa na
poziomie 9.576 zł netto.
Koszt zagospodarowania tego rodzaju odpad
ów to 500 zł netto za Mg. W
konsekwencji na miesiąc jest to zatem koszt 28.500 zł. Sumując zatem koszt paliwa i koszt
oddania takich odpadów do zagospodarowania mamy kwotę 38.076 zł.
1 pojazd to 2 osoby (kierowca i ładowacz). Z uwagi na odległość do instalacji i pracę
zespołu ok 4-5h na terenie samej Gminy na dzień pracy (aby zebrać te 2,8-2,9 Mg
odpadów), włączając w to wszelkie elementy wymagane (oddanie odpadów do instalacji,
czas przygotowania się do pracy etc.) mamy ok. 11h roboczych na jeden kurs (składa się na
to m.in. dojazd z bazy do Czernikowa
– 1h, czas pracy na terenie Gminy 4-5h, czas jazdy do
instalacji to ok 2h, czas jazdy instalacja baza to ok 1,45h, czas przerw 0,5h, czas rozładunku
w instalacji, inne czynności przygotowawcze – przy czym znów czasy te są wedle Google
Maps dla samochodów osobowych – samochody większe gabarytowo takie same trasy
pokonują w dłuższym czasie.
Znów przyjmując minimalne wynagrodzenie miesięczne 3.010 brutto (3.613 zł kosztu
całkowitego pracodawcy), uwzględniając L4 i urlopy (powiększenie o 16%), zauważając, że
czas pracy jest dłuższy (8h nie wystarcza na taki kurs, potrzebne jest 11h, co znów prosto
przekłada się na konieczność zaangażowania większej liczby pracowników o 37,5%, aby
objąć te dodatkowe 3h) mamy do czynienia z kosztem miesięcznym na poziomie 11.525,47
zł (minimalne wynagrodzenie w ujęciu kosztu całkowitego pracodawcy powiększone o 37,5%
z uwagi na 3 dodatkowe godziny i o 16% z uwagi na L4 i urlopy pomnożone przez ilość
etatów).
Jednakże znów o wiele bardziej rozsądne jest uznanie, że trudno znaleźć
pracownika, który ma chociażby określone prawo jazdy za minimalne wynagrodzenie.
Dodając zatem znów 300 zł do kwoty minimalnej (3.310 zł brutto) mielibyśmy 3.973 zł kosztu
całkowitego pracodawcy, co daje nam na miesiąc kwotę 12.673,87 zł
W konsekwencji dochodzimy do kwoty 49.601,47 zł, przy przyjęciu minimalnego
wynagrodzenia, a już przy minimalnym podwyższeniu tej kwoty wynagrodzenia (co jest jak
najbardziej uzasadnione) mamy sumaryczny koszt na poziomie 50.749
,87 zł, przy
przychodzie miesięcznym 48 924,81 zł.
Tyle, że znów – w powyższym mamy jedynie 3 rodzaje kosztów – wynagrodzenie,
paliwo i zagospodarowanie. A przecież wydatków jest znacznie więcej – np. koszt pojazdu, a
więc tzw. koszt amortyzacji, koszty związane z ubezpieczeniem, w tym OC, koszty związane
z BHP, naprawy, koszty czyszczenia pojazdów, koszty pośrednie etc.
Znów pokazuje to, że niemożliwe jest przyjęcie takiej wyceny – już takie proste
wyliczenia pokazują, że wyliczone kwoty kosztów przewyższają zaoferowaną cenę, a tym
samym, że są one rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, jak i winny budzić
poważne wątpliwości po stronie Zamawiającego co do możliwości wykonania w tej cenie
przedmiotu zamówienia zgodnie z tym, jak powinno być ono zrealizowane.
Na koniec przypomnienia wymaga, że z całą pewnością tak udział 12,5%, czy udział
20% danej pozycji w skali całej ceny wskazuje, że mamy do czynienia z istotnymi częściami
składowymi. Poglądy takie w pełni podziela Izba – przykładowo w wyroku z dnia 26 listopada
2021 r., sygn. KIO 3333/21 odwołujący wskazywał na istotne znaczenie pozycji
(postępowanie również dotyczyło odbioru i zagospodarowania odpadów), które miały
następujące udziały w całej cenie 3,02%, 11,6%, 3,9% czy 8,9%. Izba uznała, że zarzut w
tym zakresie zaniechania wezwania do złożenia wyjaśnień istotnych części składowych ceny
w postaci ww. kategorii odpadów był w pełni zasadny, jednakże z uwagi na uwzględnienie
dalej idącego zarzutu wskazała to jedynie w uzasadnieniu wyroku. Podobnie w wyroku KIO
2678/18 Izba uznała 7% udział w cenie jako istotną część składową.
W konsekwencji także i ten zarzut, poczyniony z najdalej posuniętej ostrożności jest
w pełni zasadny.
Kluczowe jednak
w ocenie Odwołującego jest to, że oferta W. S. winna zostać
odrzucona
– zaoferował on wszak wykonanie umowy w miejscach, które nie są instalacjami,
podczas, gdy jak jasno wynika z oferty, w tym miejscu oferty wskazuje się wyłącznie
instalacje, gd
zie trafią odpady celem ich zagospodarowania. W konsekwencji zaoferował on
wykonanie zamówienia w sposób niezgodny z warunkami, co uzasadnia konieczność
odrzucenia jego oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp.
W złożonej 28 czerwca 2022 r. (email) odpowiedzi na odwołanie, Zamawiający wniósł
o oddalenie
odwołania w całości.
15 czerwca 2022 r. wykonawca W. S.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Wywóz nieczystości oraz przewóz ładunków W. S. z siedzibą w Częstochowie (dalej:
Przystępujący) przystąpieniu do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu
oraz złożone dowody rozprawy ustaliła, co następuje.
Odwołującemu zgodnie z treścią w art. 505 ustawy Pzp przysługują środki ochrony
prawnej, ponieważ jest wykonawcą biorącym udział w postępowaniu o to zamówienie
publiczne.
Przystępujący skutecznie zgłosił swoje przystąpienie do udziału w przedmiotowym
pos
tępowaniu odwoławczym w charakterze uczestnika postępowania po stronie
Zamawiającego.
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp), podtrzymanych na rozpr
awie z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności
postępowania (art. 534 ust. 1 ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie Izba miała
na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 30
grudnia 20
20 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453). Izba przy rozpoznaniu sprawy miała na uwadze
ponadto
stanowiska Stron i Przystępujących zaprezentowane zarówno w pismach
procesowych,
w tym w odpowiedzi na odwołania jak i podczas rozprawy oraz złożone
dowody.
Izba usta
liła następujące okoliczności faktyczne jako istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy.
Na podstawie treści protokołu postępowania sporządzonego na druku ZP-PN Izba
ustaliła, że wartość zamówienia została oszacowana na kwotę 4 572170,50 zł, co stanowi
równowartość 1 026 623,52 euro. Uwzględniając podział zamówienia na części, wartość
części I wynosi 4 530 320,50 zł, co stanowi równowartość 1 017 226,63 euro. Część II
została oszacowana na 41 850,00 zł, co stanowi równowartość 9 396,89 euro. W tym
wartość przewidywanych zamówień, o których mowa odpowiednio w art. 214 ust. 1 pkt 7
oraz w art. 388 pkt 2 lit. c ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych,
dalej „ustawa”, została ustalona na kwotę 1 143 042,63 zł, co stanowi równowartość 256
655,88 euro.
P
rzed otwarciem ofert zamawiający udostępnił kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia, w wysokości 4 937 944,14 zł brutto, w tym w przypadku
dopuszczenia możliwości składania ofert częściowych, kwotę na sfinansowanie:
część I w wysokości: 4 892 746,14 zł brutto
część II w wysokości: 45 198,00 zł brutto
Do upływu terminu składania ofert, złożono następujące oferty w zakresie części I
zamówienia:
l.p
Nazwa, adres i NIP Wykonawcy
Cena
Usługi
Komunalne
Krzeszowice
Sp.
z
o.o.,
Franciszka
Kulczyckiego
Krzeszowice,
NIP: 676-10-15-691
zł
Wywóz Nieczystości oraz Przewóz Ładunków W. S.
ul.
Bór
Częstochowa
NIP: 573-025-01-43
zł
zł
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „MIKI” M. J.
Ul. Nad Drwiną 33, 30-841 Kraków
NIP: 679-000-95-98 / CEiDG
zł
Małopolskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami sp.
z o.o.
ul. Barska 12, 30-3
07 Kraków,
Nip: 6762460430
zł
Jak wynika z pkt 3.5 SWZ, Zamawiający przewidział zastosowanie procedury
przewidzianej w art. 139 ustawy Pzp.
Z pkt 4.2 SWZ wynika, że szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawiera
Załącznik nr 1 do SWZ Opis przedmiotu zamówienia oraz Załącznik nr 10 do SWZ
Projektowane Postanowienia Umowy.
Na podstawie SWZ ustalono również, że „Zamawiający wymaga aby pracownicy
Wykonawcy/Podwykonawcy wykonujący czynności niezbędne do realizacji zamówienia tj.
operatorzy
śmieciarek, kierowcy, osoby wykonujące prace fizyczne związane z odbieraniem
spod posesji,
transportem, przyjmowaniem, ważeniem, sortowaniem, kompostowaniem
odpadów, osoby wykonujące prace fizyczne związane z obsługą PSZOK, w tym ważeniem
odpadów, prowadzeniem ewidencji przyjmowanych odpadów oraz pomoc przy rozładunku
odpadów przywożonych przez mieszkańców, zatrudnieni byli na podstawie umowy o pracę w
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku -Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U.
z 2020roku,poz. 1320)
”, (vide: pkt 4.5.2.SWZ).
Z pkt 6.1 SWZ wynika, że Zamawiający wymaga, aby zamówienie zostało
zrealizowane w terminie 10
miesięcy od dnia podpisania umowy.
Na podstawie Załącznika nr 1 do SWZ (szczegółowy opis przedmiotu zamówienia,
dalej: „SOPZ”) Izba ustaliła, że na odpady komunalne, które będą odbierane i
zagospodarowane w ramach zamówienia składa się
pięć grup odpadów:
1) grupa I
– niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne,
2) grupa II
– odpady ulegające biodegradacji, ze szczególnym uwzględnieniem bioodpadów
(„bio”),
3) grupa III
– selektywnie zbierane frakcje odpadów komunalnych („papier”, „szkło”, „metale i
tworzywa sztuczne, w tym opakowania wielomat
eriałowe”),
4) grupa IV
– odpady wielkogabarytowe, oraz pozostałe odpady komunalne zbierane
selektywnie
odpady budowlane i rozbiórkowe,
5) grupa V
– leki przeterminowane.
Zamawiający poinformował również wykonawców, że rodzaje odpadów przypisane do
poszcz
ególnych grup zostały wymienione w Rozdziale III, a szczegółowe zasady ich
odbierania i z
agospodarowania określono w Rozdziałach IV-VI.
Na podstawie pkt
X. Szczegółowe wymagania stawiane Wykonawcom SOPZ, Izba
ustaliła, że Zamawiający wymagał:
„12. Wykonawca jest zobowiązany do przekazywania odebranych niesegregowanych
(zmieszanych) odpadów komunalnych do instalacji komunalnych zapewniających
przetwarzanie, o którym mowa w art. 35 ust. 6 pkt 1 z zastrzeżeniem art. 158 ust. 4 ustawy z
dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach [t. j. Dz.U. 2020 poz. 797].
13. Wykonawca zobowiązany jest do wskazania w ofercie instalacji, w szczególności
instalacji komunalnych, do których będzie przekazywał odebrane w ramach zamówienia
odpady komunalne.
14. Wykonawca jest zobowiązany do realizacji zamówienia w sposób zapewniający
spełnienie wymogów określonych w art. 3b (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2020
r.) oraz art. 3c ust.
1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach [t. j. Dz.U. 2019 poz. 2010], wraz z aktami wykonawczymi.
”
Na podstawie Załącznika nr 10 do SWZ (projektowane postanowienia umowy, dalej:
„PPU”), Izba ustaliła, że jak wynika z §4 ust. 2 pkt 3:
„Przez cały okres realizacji zamówienia Wykonawca winien spełniać następujące
wymagania:
(…)
Posiadanie umowy z Instalacją Komunalną na przyjmowanie odebranych od właścicieli
nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, bioodpadów oraz pozostałości z
sortowania odpadów komunalnych lub dokumentów poświadczających, że Wykonawca jest
właścicielem lub współwłaścicielem Instalacji Komunalnej. W przypadku zamiaru zmiany
I
nstalacji Komunalnej przez Wykonawcę w trakcie realizacji umowy, Wykonawca winien
uzyskać pisemną akceptację Zamawiającego odnośnie zamierzonej zmiany. Zamawiający
nie zaakceptuje nowo wybranej Instalacji Komunalnej, jeżeli zaproponowana Instalacja w
dniu
zgłoszenia zamiaru dokonania zmiany nie została wpisana na listę instalacji
komunalnych, o której mowa w art. 38b ust. 1 ustawy o odpadach przez właściwego
marszałka województwa.”
Ponadto Izba ustaliła, że Zamawiający w treści SWZ wskazał, że o udzielenie tego
zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, który nie podlegają wykluczeniu na podstawie
art. 109 ust.1 pkt 1, 4, 5 i 7 ustawy Pzp (vide: pkt 7.1.1.2 SWZ).
Na podstawie Formularza oferty złożonego przez Przystępującego, Izba ustaliła, że w
pkt 3 tego
formularza Przystępujący wskazał następujące instalacje, w tym instalacje
komunalne:
„Eko-Region” Sp. z o. o.,97-400 Bełchatów, ul. Bawełniana 18,
Remondis Opole ul. Podmiejska 69 , 45-574 Opole
K. RECYKLING Sp. Akcyjna, ul. Klonowa 58, 42-700 Lubliniec;
Zakład Segregacji Odpadów Budowlanych i komunalnych 46-043 Dylaki ul. Ozimska 1a
Remondis
Częstochowa ul. Wielkopiecowa 16, 42-200 Częstochowa
Wywóz Nieczystości oraz Przewóz ładunków W. S. ul. Bór 169, 42-202 Częstochowa
EKO-ABC Sp. z o.o.,97-
400 Bełchatów, ul. Przemysłowa 7;
AP-
Logic Sp. z o. o., ul. Łaska 77, 98-220 Zduńska Wola
TOMAD F. D., ul. Kolejowa 39, 32-332 Bukowno
BM RECYKLING Sp. z o. o. 34-
120 Andrychów, ul. Tkacka
Izba zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje na treść przepisów ustawy Pzp, będących
podstawą orzekania w przedmiotowej sprawie.
art. 16 ustawy Pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w
sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
art. 109 ust. 1 pkt 5 i 7 ustawy Pzp
Z postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę:
który w sposób zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego
uczciwość, w szczególności gdy wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego
niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest w stanie
wykazać za pomocą stosownych dowodów;
(…)
7) który, z przyczyn leżących po jego stronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał
lub nienależycie wykonał albo długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie
wynikające z wcześniejszej umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji,
co doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady;
art. 224 ust. 1 ustawy Pzp
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. a oraz pkt 5 ustawy Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
2) została złożona przez wykonawcę:
a) podlegającego wykluczeniu z postępowania
(…)
5) jej treść jest niezgodna z warunkami zamówienia;
Ad zarzutu naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie
odrzucenia w ramach części I postępowania oferty Przystępującego z uwagi na wskazanie w
pkt 3 Formularza oferty 4
instalacji, które w rzeczywistości nie są instalacjami.
Zarzut został oddalony z następujących powodów. Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 5
ustawy Pzp Zamawiający odrzuca ofertę niezgodną z warunkami zamówienia, przy czym
n
iezgodność treści oferty z warunkami zamówienia ma miejsce w sytuacji, gdy oferta nie
odpowiada w pełni przedmiotowi zamówienia określonemu w SWZ, nie zapewniając jego
realizacji w całości zgodnie z wymogami zamawiającego. Podkreślenia wymaga, że w SWZ
Zamawiający opisuje wymagania co do przedmiotu zamówienia. Wymagania te muszą być
opisane w sposób jasny i precyzyjny, gdyż pozwala to zmniejszyć ryzyko zaoferowania
przedmiotu zamówienia niezgodne z oczekiwaniami Zamawiającego. W konsekwencji
n
iezawarte w SWZ oczekiwania Zamawiającego co do przedmiotu zamówienia nie mogą być
uwzględnione w procesie badania i oceny ofert wykonawców.
J
ak wynika z treści pkt 3 Formularza oferty złożonego przez Przystępującego wskazał
on 10 lokalizacji. Odwołujący w treści zarzutu zakwestionował 4 wskazane lokalizacje co
oznacza, że 6 pozostałych lokalizacji nie budzi wątpliwości Odwołującego. Jak zwrócił uwagę
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, nie wskazał on w treści SWZ minimalnej liczby
instalacji, jaką należy wskazać w treści Formularza ofertowego. Sam Odwołujący w treści
zarzutu
również nie podnosił, aby taki wymóg został sformułowany oraz aby wobec
zakwestionowania 4 wskazanych lokalizacji pozostałych 6 adresów było niewystarczających
dla uznania zgodności treści oferty z treścią SWZ. Innymi słowy istotną zarzutu jest
twier
dzenie, zgodnie z którym skoro nie wszystkie wskazane przez Przystępującego
instalacje są w rzeczywistości instalacjami, bądź też Przystępujący nie wskazał dokładnie
adresów instalacji lecz podał adres siedziby podmiotu prowadzącego instalacje, oferta jest
niezgodna z treścią SWZ i wobec tego powinna zostać odrzucona.
Zauważyć w tym miejscu należy, że jak wynika z treści pkt 3 wzoru Formularza oferty
wykonawcy mieli wskazać w tym miejscu „nazwę i adres instalacji, w szczególności instalacji
komunalnych”. Powyższe stanowiło realizację przez Zamawiającego obowiązku
wynikającego z treści art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 13 września 1996 r. (Dz.U. Nr 132,
poz. 622)
o utrzymaniu porządku i czystości w gminach tj. z dnia 13 maja 2022 r. (Dz.U. z
2022 r. poz. 1297)
, zgodnie z którym „wójt, burmistrz lub prezydent miasta w przypadku
sporządzania dokumentów zamówienia określa w nich w szczególności: (…) instalacje, w
szczególności instalacje komunalne, do których podmiot odbierający odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości, jest obowiązany przekazać odebrane odpady - w przypadku
udzielania zamówienia publicznego na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości lub
zobowiązuje do wskazania takich instalacji w ofercie - w przypadku udzielania zamówienia
public
znego na odbieranie i zagospodarowywanie tych odpadów; w przypadku niewielkich
ilości odebranych odpadów selektywnie zbieranych możliwe jest wskazanie podmiotu
zbierającego te odpady; (…)”. Zatem Izba nie ma wątpliwości co do tego, że celem
wypełnienia pkt 3 Formularza oferty było wskazanie instalacji, do których podmiot
odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, jest obowiązany przekazać
odebrane odpady
i w tym kontekście należy interpretować termin „instalacja” wskazany w pkt
Formularza oferty.
Jednak dotrzeć należy, że przepis w przypadku odpadów zbieranych
selektywnie, w zakresie ich niewielkiej ilości dopuszcza również wskazanie podmiotu
zbierającego te odpady. Odwołujący z 10 wskazanych przez Przystępującego adresów,
zakwestionował tylko 4. Przy czym Izba miała na uwadze, że co do tych 4 lokalizacji zarzut
sprowadzał się do twierdzenia, że dwa z podmiotów prowadzi instalacje (jeden z tych
podmiotów wypowiedział Przystępującemu umowę), lecz pod innymi adresami niż wskazane
w pkt 3 Formula
rza oferty Przystępującego oraz że zostały wskazane dwie lokalizacje
podmiotów, które w ogóle instalacji nie prowadzą, lecz zajmują się zbieraniem odpadów.
Przystępujący w swoim stanowisku procesowym wyjaśnił, że opierając się na definicji
„instalacji” zawartej w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 627) Prawo o
ochronie środowiska tj. z dnia 29 września 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1973), gdzie z art. 3
pkt 6)
, podał w treści pkt 3 Formularza oferty oprócz instalacji komunalnych, „również
„zbierających” posiadających stosowne decyzje w tym zakresie i prowadzących instalację nie
posiadającego statusu instalacji komunalnej” (vide: str. 2 pisma z 30 czerwca 2021 r. roku).
Takim podmiotem, jak wynika z treści odpisu KRS załączonego do odwołania jest AP-Logic
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Zduńskiej Woli. Takim miejscem jest
również adres działalności Przystępującego przy ul. Bór 169 w Częstochowie. Bez znaczenia
w ocenie Izby jest okoliczność, czy Przystępujący słusznie oparł się na ww. definicji
instalacji, skoro już sam art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminie dopuszcza możliwość wskazania podmiotów zajmujących się zbieraniem odpadów.
Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy skoro wykonawca oprócz wymaganych instalacji
podał również dane innych niż prowadzących instalacje podmiotów, tj. wskazał podmioty
mające pozwolenie na zbieranie odpadów, to czy jest takie postępowanie niezgodne z
treścią SWZ.
W pkt X Szczegółowe wymagania stawiane wykonawcom, pkt 12 SOPZ Zamawiający
wskazał:
„12.
Wykonawca
jest
zobowiązany
do
przekazywania
odebranych
niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych do instalacji komunalnych
zapewniających przetwarzanie, o którym mowa w art. 35 ust. 6 pkt 1 z zastrzeżeniem art.
158 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach [t. j. Dz.U. 2020 poz. 797].
”. Jak
wynika z treści art. 36 ust. 6 ustawy o odpadach „Instalacją komunalną jest instalacja do
przetwarz
ania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych lub pozostałości z
przetwarzania tych odpadów, określona na liście, o której mowa w art. 38b ust. 1 pkt 1,
spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki (…)”. Zatem w ocenie Izby z treści
SWZ wy
nika bezspornie wymóg przekazania do instalacji komunalnych zapewniających
przetwarzanie tylko wobec niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych (grupa
I). W
pkt 19 SOPZ zostały również zawarte wymagania co do grupy II, zgodnie z którym:
„Wykonawca zobowiązany jest do zagospodarowania odebranych odpadów ulegających
biodegradacji (grupa II) w sposób zgodny z przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o
odpadach [t. j. Dz.U. 2020 poz. 797 z późn. zm.] dochowując należytej staranności, aby
możliwie wszystkie odpady z tej grupy zostały poddane procesowi recyklingu.”. Wobec
pozostałych grup odpadów nie sprecyzowano tego rodzaju szczególnych wymagań. Zresztą
sam art. 6d ust. 4 pkt 5 powołanej wyżej ustawy o utrzymaniu czystości (…) dopuszcza taką
możliwość we wskazanych tak okolicznościach. Oznacza to, że w świetle SWZ wykonawca
był uprawniony do korzystania z pośredników, tj. podmiotów nieprowadzących instalacji
komunalnych, co do innych rodzajów odpadów.
W obliczu
powyższych ustaleń nie można w ocenie Izby uznać, że skoro w treści pkt
3 Formularza oferty wyko
nawca wskazał oprócz instalacji komunalnych również podmioty
które takich instalacji nie prowadzą, to jego oferta jest niezgodna z treścią SWZ. Wykonawca
bowiem w treści pkt Formularza oferty wskazał 6 innych lokalizacji, których Odwołujący nie
kwestionowa
ł. Natomiast zauważyć też należy, że pkt 3 Formularza oferty był tak
skonstruowany, że nie pozwał na jednoznaczne ustalenie która grupa odpadów będzie
oddawana do danej lokalizacji, bowiem
należało podać tylko same instalacje bez przypisania
do nich poszcz
ególnych kodów odpadów. Ponadto wskazanie podmiotów zbierających
odpadów było dozwolone w świetle SWZ.
Odnosząc się do tej części zarzutu, która dotyczyła wskazania przez Przystępującego
z
amiast adresów poszczególnych instalacji, adresu zarejestrowania działalności, w ocenie
Izby kwestia ta podlega wyjaśnieniu w trybie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp i nie stanowi o
niezgodności treści oferty z SWZ.
W zakresie natomiast wykazania przez Odwołującego, że z jeden z kwestionowanych
przez niego podmiotów rozwiązał z Przystępującym umowę po złożeniu oferty w
postępowaniu, w ocenie Izby nie ma przeszkód do ewentualnego zastąpienia tego podmiotu
innym na etapie realizacji zamówienia. Sam Zamawiający przewidział w treści
projektowanych postanowień umowy taką możliwość.
Reasumując, w ocenie Izby, w analizowanym stanie faktycznym Odwołujący nie
wykazał sprzeczności oferty Przystępującego z warunkami zamówienia. Przystępujący
bowiem w pkt 3 w Formularzu ofe
rty wskazał również inne których Odwołujący nie
kwestionował, a Odwołujący nie wykazał, że są one niewystarczające do prawidłowej
realizacji zamówienia. Natomiast z samego faktu wskazania w pkt 3 Formularza oferty przez
Przystępującego oprócz instalacji komunalnych, również dodatkowo podmiotów zbierających
odpady
nie można wywodzić niezgodności treści oferty z treścią SWZ, wobec braku w treści
SWZ stosown
ego zakazu co do oddawania odpadów z innych grup niż grupa I do tego
rodzaju podmiotów, a także z uwagi na treść art. 6d ust. 4 pkt 5 ustawy o utrzymaniu
porządku i czystości w gminach.
W tym miejscu
Izba wskazuje również, że z uwagi na odmienność stanu faktycznego
w sprawie o sygn. akt KIO 3333/21 wnioski płynące z tego rozstrzygnięcia nie mają, wbrew
stanowisku Odwołującego, zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Ad za
rzutu naruszenia art. 109 ust. 1 pkt 5, jak i niezależnie pkt 7, Pzp w zw. z art. 226 ust. 1
pkt 2 lit. a) Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie w ramach 1 części postępowania
wykluczenia Przystępującego.
Jak wynika z treści art. 109 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp z postępowania o udzielenie
zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę, który w sposób zawiniony poważnie
naruszył obowiązki zawodowe, co podważa jego uczciwość, w szczególności gdy
wykonawca w wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub
nienależycie wykonał zamówienie, co zamawiający jest w stanie wykazać za pomocą
stosownych dowodów. Mając na uwadze brzmienie ww. przepisu, w celu jego zastosowanie
konieczne jest wykazanie kumulatywne wystąpienie przesłanek w nim wskazanych. Należy
zatem wykazać, że zachowanie miało związek po pierwsze z niewykonaniem lub
nienależytym wykonaniem umowy, w wyniku prowadzonego zamówienia publicznego. Po
drugie
, niewykonanie lub nienależyte wykonanie musi mieć postać poważnego naruszenia
obowiązków zawodowych, które podważa uczciwość wykonawcy. Po trzecie, naruszenie
musi
być zawinione przez wykonawcę, tj. przez działanie zamierzone lub będące efektem
rażącego niedbalstwa. Wskazać przy tam należy, że nie każde uchybienie w realizacji
umowy stanowi
przesłankę wykluczenia, ale takie które ma charakter kwalifikowany, muszą
być to takie naruszenia, które zasadniczo zmieniają jakość przedmiotu zamówienia lub w
ogóle uniemożliwiają osiągnięcie celu, w jakim została zawarta umowa. W konsekwencji
ocena wyma
ga odniesienie się do stwierdzonych nieprawidłowości do konkretnego
przedmiotu zamówienia, jego zakresu i specyfiki. (vide: wyrok Krajowej izby Odwoławczej z
dnia 25 października 2021 r. sygn. akt KIO 2706/21).
Natomiast jak wynika z treści art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp z postępowania o
udzielenie zamówienia zamawiający może wykluczyć wykonawcę, który z przyczyn leżących
po jego stronie, w znacznym stopniu lub zakresie nie wykonał lub nienależycie wykonał albo
długotrwale nienależycie wykonywał istotne zobowiązanie wynikające z wcześniejszej
umowy w sprawie zamówienia publicznego lub umowy koncesji, co doprowadziło do
wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania zastępczego lub
realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Z powyższego wynika, że dla zastosowania
ww. podstawy wykluczenia konieczne jest wykazanie łączne wystąpienie przesłanek w nim
wskazanych.
Oznacza to że nie każde nienależyte wykonanie umowy będzie skutkować
zastosowaniem ww. przepisu lecz tylko tak
ie, które wskazuje na nienależyte wykonanie w
znacznym stopniu lub zakresie albo długotrwałe nienależyte wykonywanie istotnych
zobowiązań wynikających z umowy, z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, które
doprowadziło do wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy, odszkodowania, wykonania
zastępczego lub realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady. Zwrócić przy tym uwagę
należy, że podstawa wykluczenia jest niezależna od tego, czy niewykonanie lub nienależyte
wykonanie zobowiązania wynikającego z wcześniejszej umowy jest zawinione przez
wykonawcę. Wykazania jednak wymaga, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie
zobowiązania nastąpiło z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Nie obejmuje to
przyczyn, za które żadna ze stron umowy nie odpowiada, zwłaszcza noszących znamiona
siły wyższej lub związanych z zachowaniem osób trzecich.
Mając na uwadze powyższe rozważania natury ogólniej, stwierdzić należy, że
oceniając zasadność zarzutu w przedmiocie naruszenia przez Zamawiającego art. 109 ust. 1
pkt 5 lub 7 ust
awy Pzp przez zaniechanie zastosowania tych przepisów, odwołujący
powinien wykazać w sposób niewątpliwy, że zaszły przesłanki, o których mowa w tych
przepisach
, co nie miało miejsca w tym postępowaniu odwoławczym i w konsekwencji
przesądziło o oddaleniu zarzutu.
Nie zostało w ocenie Izby wykazane w sposób niewątpliwy, że do naruszenia doszło
z winy wykonawcy albo
przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Wątpliwą jest też kwestia
odszkodowania.
Nie sposób również ocenić stopnia nienależytego wykonania. Choć z
dowodu załączonego do odwołania, tj. pisma Urzędu Gminy Jerzmanowice – Przeginia
wynika, iż nienależyte wykonanie umowy miało miejsce na przestrzeni 4 miesięcy oraz że w
wyniku przeprowadzonych przez tą Gminę kontroli stwierdzono nieprawidłowości w
wykona
niu umowy tj. mieszanie odpadów, to zauważyć należy, że ze złożonego przez
Przystępującego w czasie rozprawy dowodu 1 tj. nakazu zapłaty w postępowaniu
upominawczym
wynika, że sąd uznał, iż zasadne jest wydanie nakazu zapłaty w
postepowaniu upominawczym. Z ww. pisma G
miny wynika ponadto, że zostały sporządzone
protokoły kontroli oraz że wykonawca był wzywany do wyjaśnień, tego rodzaju dowody nie
zostały w tym postępowaniu odwoławczym Izbie przedstawione. Opierając się na
przedstawionym przez Odwołującego i Przystępującego materiale dowodowym Izba doszła
do przekonania, że nie można na jego podstawie w sposób niewątpliwy przesądzić, że w tej
sprawie zastosowanie ma art. 109 ust. 1 pkt 5 i pkt 7 ustawy Pzp. Zauważyć bowiem należy,
że wypełnienie przesłanek, o których mowa w ww. przepisach ustawy skutkuje
zastosowaniem wobec wykonawcy najdotkliwszej sankcji w postaci jego wykluczenia i w
konsekwencji odrzucenia jego oferty z postępowania, dlatego w ocenie składu orzekającego
decyzja taka powinna zostać podjęta w oparciu o dowody w wysokim stopniu wykazujące
kumulatywne
zaistnienie omawianych przesłanek. W tym postępowaniu Odwołujący
przedstawił dwa dowody pochodzące od strony sporu, tj. odbiorcy usług gminy
Jerzmanowice
– Przeginia, natomiast Przystępujący przedstawił wydany przez sąd nakaz
zapłaty w postępowaniu upominawczym. Izba ma na uwadze, że spór wynikły w związku z
zaskarżeniem tego nakazu przez Gminę może zakończyć się przegraną Przystępującego
oraz fakt zaistnienia sporu nie ma znaczenia dla ewentualne
go zastosowania przesłanek
wykluczenia, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 5 i 7 ustawy Pzp, gdyż mimo zaistnienia
sporu nadal możliwe jest wykazanie zaistnienia tych przesłanek. Jednak podkreślić należy,
że nie ma to miejsca w tym postępowaniu odwoławczym, gdyż zgromadzony materiał
dowodowy nie pozwala
na przesądzenie w sposób niewątpliwy, że w tym postępowaniu
powinno
dość do wykluczenia Przystępującego na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 5 i 7 ustawy
Pzp.
Ad zarzutu naruszenia art. 224 ust. 1 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 Pzp przez zaniechanie
wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień w ramach części 1 postępowania w
zakresie rażąco niskiej ceny w odniesieniu do zaoferowanej ceny za tzw. grupę II i III
odpadów.
Zarzut podlegał oddaleniu z następujących powodów. Odwołujący wskazał, że udział
tych pozycji w skali całej ceny wynosi odpowiednio 12,5% oraz 20%. Są to zatem istotne
części składowe ceny. Jak wynika z treści formularzy ofertowych tak Odwołującego jak i
Przystępującego, Przystępujący za odbiór i zagospodarowanie 1 Mg odpadów z grupy II
zaoferował cenę 858,33 zł netto, Odwołujący zaoferował 950 zł netto. Natomiast za odbiór i
zagospodarowanie 1 Mg odpadów z grupy III Przystępujący zaoferował cenę 829,36 zł netto,
a Odwołujący 950 zł netto.
W celu uzasadnienia zarzutu Odwołujący przedstawił własną kalkulację kosztów
odbioru i zagospodarowania odpadów i za pomocą tak skonstruowanej argumentacji
próbował wykazać, że zaoferowana przez Przystępującego cena za II i III grupę odpadów
jest wątpliwa. W piśmie procesowym z 30 czerwca 2022 r., w odpowiedzi na argumentację
Odwołującego, Przystępujący przedstawił swoją kalkulację. W tym miejscu Izba wskazuje, że
wyjaśnienie rażąco niskiej ceny ma co do zasady miejsce w postępowaniu o udzielenie
zamówienia. Jednak w postępowaniu odwoławczym to na zamawiającym bądź na
wykonawcy, którego cena ofertowa jest kwestionowana spoczywa ciężar wykazania, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Wynika to wprost z treści art. 537 ustawy Pzp, który
stanowi, że: „Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego;
zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania
odw
oławczego.”
Z tego powodu
Izba nie mogła się przychylić do wniosku Odwołującego o pominięcie
stanowiska Przystępującego. W ocenie Izby Przystępujący wykazał, że w świetle SWZ
możliwe jest przyjęcie odmiennych od zaprezentowanych przez Odwołującego założeń co do
realizacji przedmiotu umowy, w tym możliwe jest odbieranie różnych grup odpadów podczas
jednego kursu odpowiednio przystosowanymi do tego pojazdami.
Przystępujący wykazał
wobec tego, że w zależności od przyjętych na potrzeby kalkulacji założeń kwestionowane
przez Odwołującego koszty mogą przedstawiać się w inny sposób niż pokazał to Odwołujący
w treści zarzutu. Odwołujący przedstawił jedną z możliwych kalkulacji, przy poczynionych
przez siebie założeniach, które jak wykazał Przystępujący nie są zbieżne z jego założeniami,
dlatego też argumentacja przedstawiona przez Odwołującego nie mogła przesądzić o
uwzględnieniu odwołania w tym zakresie. Należy mieć bowiem na uwadze, że każdy z
wykonawców w granicach wyznaczony SWZ miał pewną swobodę w określeniu sposobu
realizacji zamówienia (w zakresie częstotliwości odbioru, czy możliwości jednoczesnego
odbioru odpadów z różnych grup), co mogło mieć wpływ na sposób kalkulacji ceny oferty.
Jak wspomniano wcześniej, Izba nie podważa, że zakwestionowane przez
Odwołującego pozycje dotyczące grupy II i III odpadów są istotnymi częściami składowymi
ceny,
ale jednocześnie wskazać należy, że Odwołujący nie wykazał aby wątpliwym było
wykonanie zamówienia przez Przystępującego za zaoferowaną cenę. Nie jest takim
dowodem kal
kulacja własna Odwołującego, która została wykonana w oderwaniu od sytuacji
Przystępującego oraz z zastosowaniem innej metodologii.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustaw
y z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 8 ust. 2 związku z § 2 ust. 1 pkt 2 i §5 pkt 1) i 2) lit b) rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu
wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Przewodniczący: ……………………..…
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„Podpis zaufany i podpis osobisty – najważniejsze informacje o podpisach elektronicznych w PZP"