Sygn. akt: KIO 1135/22
WYROK
z dnia 17 maja 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ryszard Tetzlaff
Protokolant:
Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 maja 2022 r. w Warszawie odwo
łania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 25 kwietnia 2022 r. przez wykonawcę:
Scharf Polska Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 55, 43100 Tychy w postępowaniu
prowadzonym przez
Polską Grupę Górniczą S.A., ul. Powstańców 30, 40039 Katowice
orzeka:
1. oddala od
wołanie
2. kosztami pos
tępowania obciąża Scharf Polska Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 55, 43100
Tychy i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcy
Scharf Polska Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 55, 43100 Tychy tytułem wpisu od
o
dwołania;
zasądza od wykonawcy Scharf Polska Sp. z o.o., ul. Przemysłowa 55, 43100
Tychy na rzecz Polskiej Grupy
Górniczej S.A., ul. Powstańców 30, 40039
Katowice
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) s
tanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wyd
atków pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dn
ia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok – w terminie 14 dni
od d
nia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Pr
zewodniczący:
……….………………………………
Sygn. akt: KIO 1135/22
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone w trybie przetargu
nieograniczonego p.n.:
„Dostawa części zamiennych do kolejek Grupy SMT Scharf dla
O
ddziałów Polskiej Grupy Górniczej S.A. – nr grupy 295-22-02”; numer referencyjny:
zostało wszczęte ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 14.04.2022 r. pod nr: 2022/S 274
– 197164 przez Polską Grupę
Górniczą S.A., ul. Powstańców 30, 40039 Katowice zwaną dalej: „Zamawiającym”. Do ww.
postępowania o udzielenie zamówienia zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze. zm.),
zwana dalej
„NPzp” albo „ustawy Pzp” albo „PZP”. Ogłoszenie o zamówieniu oraz
postanowienia
Specyfikacji Warunków Zamówienia zwanej dalej: „SWZ” zostały
zamieszczone
na
stronie
internetowej
Zamawiającego
tego
samego
dnia:
https://www.pgg.pl/strefa-korporacyjnaldostawcylprofil-nabywcy/przetargi.
W dniu 25.04.2021 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfro
wym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP) SMT
Scharf Polska Sp. z o
.o., ul. Przemysłowa 55, 43100 Tychy zwane dalej: „Scharf Polska Sp.
z o.o.
” albo „Odwołującym” wniosła odwołanie na treść ogłoszenia i postanowień SWZ.
Stwierdził, że Niniejszym odwołaniem objęte są czynności i zaniechania
Zamawiającego polegające na:
określeniu treści specyfikacji warunków zamówienia („SWZ”) w postępowaniu – w części
dotyczącej wymogów, które spełniać mają Wykonawcy, w sposób sprzeczny z przepisami
prawa, poprzez dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawców dostarczających
części wykonane według własnej dokumentacji,
zaniechaniu opisania zamawianych części (zał. nr 2 do SWZ) w sposób jednoznaczny,
zrozumiały i wyczerpujący (przy jednoczesnym dopuszczeniu do udziału w postępowaniu
wykonawców nie będących dostawcami części „oryginalnych” – w rozumieniu treści SWZ),
po
dczas gdy opis przedmiotu zamówienia powinien uwzględniać wszystkie okoliczności
wymagane dla złożenia prawidłowych ofert oraz weryfikacji zdolności wykonawcy do ich
wykonania,
ukształtowaniu treści specyfikacji warunków zamówienia obowiązujących w Postępowaniu
w zakresie opisu przedmiotu zamówienia (w szczeg. zał. nr 1 do SWZ) w sposób wzajemnie
sprzeczny, nieprzejrzysty i niejasny,
wadliwym określeniu wymogów oraz dowodów ich spełnienia w zakresie zdolności
technicznej lub zawodowej Wykonawcy.
Za
skarżonym czynnościom i zaniechaniom zarzucił naruszenie:
1. art. 16 pkt 1) PZP, art. 99 ust. 2 PZP, art. 101 ust. 1 p
kt 4) PZP oraz pkt 1.7.4.2. lit. „t”
Załącznika I oraz pkt 1, pkt 3.1 – 3.4, pkt 6 Załącznika IX Dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Ra
dy nr 2006/42/WE z dnia 17 maja 2006 roku (zwanej dalej „dyrektywą
maszynową”) w zw. z art. 57 pkt 2 w zw. z art. 112 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 PZP, art. 116 ust. 1
PZP
– poprzez ich niezastosowanie i dopuszczenie do udziału w postępowaniu
Wykonawców nie korzystających z dokumentacji producenta i wytwarzających przedmiot
zamówienia w oparciu o własną dokumentację, nie podlegającą weryfikacji przez jednostkę
notyfikowaną, wykonującą badanie maszyny typu WE, co stanowi także naruszenie zasad
uczciwej konkurencji,
2. art. 16 pkt 2) PZP, art. 17 ust. 1 pkt 1) PZP, art. 99 ust. 1-7, art. 101 ust. 1-6 PZP poprzez
ich niezastosowanie
i dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w sposób nieprzejrzysty
i niezrozumiały oraz niezapewniający najlepszej jakości dostaw, a to poprzez:
a.
określenie przedmiotu zamówienia wyłącznie poprzez posłużenie się numerem
identyfikacyjnym nadanym przez producenta maszyny, bez jakiegokolwiek doprecyzowania
cech oraz parametrów technicznych zamawianych części i bez wskazania, do jakiego typu
kolejki przeznaczona jest zamawiana część, co uniemożliwia stwierdzenie, czy oferowana
przez wykonawcę część jest zgodna z częścią pierwotnie zastosowaną w maszynie –
z jednoczesnym dopuszczeniem do postępowania podmiotów nie będących producentami
maszyny, a więc nie posługujących się w prowadzonej przez siebie działalności numerami ID
producenta maszyny;
b.
żądanie złożenia przez Wykonawcę wyłącznie oświadczenia, że nie dojdzie do
wytworzenia nowej maszyny i braku żądania przeprowadzenia odpowiednich badań przez
jednostkę notyfikowaną, potwierdzających akredytowanym certyfikatem, że: części zamienne
są certyfikowanymi zamiennikami oryginalnych części danej maszyny i możliwe jest ich
równoważne (zamienne) stosowanie w danej maszynie, a w efekcie ich zastosowania nie
dojdzie do stworzenia nowej maszyny
– powyższe stanowi jednocześnie naruszenie pkt
1.7.4.2. lit. „t” Załącznika I oraz pkt 1, pkt 3.1 – 3.4, pkt 6 Załącznika IX dyrektywy
maszynowej,
3. art. 101 ust. 6 oraz art. 105 ust. 1-
4 PZP poprzez żądanie przez Zamawiającego
certyfikatów o takiej treści, która nie potwierdza równoważności stosowanych zamienników
w stosunku
do części oryginalnej - Zamawiający żąda w istocie dowodów nieprzydatnych do
wykazania okoliczno
ści, którą mają potwierdzać;
4. art. 57 pkt 2 w zw. z art. 112 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 PZP, art. 116 ust. 1 PZP, art. 16 pkt 1)
PZP oraz § 9 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23
grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych
środków dowodowych oraz innych dokumentów lub
oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy - przez sformułowanie warunku
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznych lub zawodowych w sposób
nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, w zakresie w jakim Zamawiający w warunku
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej wymaga jedynie
aby Wykonawca legitymował się wykonaniem dostaw rodzajowo podobnych;
Wnos
ił o uwzględnienie niniejszego odwołania w całości oraz:
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentacji postępowania oraz dowodów
opisanych szczegółowo w treści niniejszego odwołania, a także dowodów, które zostaną
przedstawione na rozprawie przed Krajową Izbą Odwoławczą,
2. dopuszczenie i przeprowa
dzenie dowodu z opinii biegłego spoza listy biegłych sądowych
ze specjal
izacją oceny zgodności maszyn (w ocenie Odwołującego najbardziej miarodajnym
byłoby dopuszczenie w tym względzie dowodu z opinii instytutu, będącego jednostką
notyfikowaną, jako podmiotu zajmującego się dokonywaniem takiej oceny) – celem
udzielenia odpowie
dzi na następujące pytania:
a.
Czy przedłożenie w toku postępowania certyfikatu o treści wskazanej przez
Zamawiającego pozwala na przyjęcie, że:
• oferowany przez wykonawcę zamiennik jest równoważny części oryginalnej,
• nie dojdzie do wytworzenia nowej maszyny,
• dany zamiennik nadaje się do zastosowania w miejsce części oryginalnej oraz posiada
analogiczne względem niej parametry techniczne i wytrzymałościowe;
• nie jest konieczne przeprowadzenie badania typu WE maszyny, po zastosowaniu w niej
zamiennika wykonanego według dokumentacji innej, niż dokumentacja techniczna
producenta maszyny,
b.
Czy jest możliwe stwierdzenie równoważności części zamiennej bez przedstawienia
certyfi
katu jednostki notyfikowanej stwierdzającego taką równoważność oraz bez
przeprowadzenia stosownych ba
dań przez jednostkę notyfikowaną?
c.
Czy technicznie możliwe jest wytworzenie części zamiennej, równoważnej w stosunku do
oryginalnej, bez dostępu do dokumentacji technicznej producenta maszyny oraz producenta
danej części?
d.
Czy żądane przez Zamawiającego dokumenty umożliwiają mu następnie ustalenie, czy
część dostarczana przez Wykonawcę jest równoważna części zastosowanej w maszynie,
bez jednoczesnego w
ymogu przedłożenia deklaracji zgodności części zamiennej z częścią
oryginalną, wystawionej przez jednostkę notyfikowaną?
e.
Czy zastosowanie w maszynie części, wykonanej według dokumentacji innej niż
dokumentacja producenta maszyny, nie doprowadzi do wyt
worzenia nowej maszyny w myśl
postanowień dyrektywy maszynowej?
3. dopuszczenie i przeprowadzenie do
wodu z przesłuchania Stron – z ograniczeniem do
przesłuchania Odwołującego – na okoliczność sposobu, zakresu i przebiegu procesu
certyfikacji maszyn dostar
czanych przez Odwołującego na rzecz Zamawiającego, zakresu
dopuszczalnych
zmian
wprowadzanych
do
maszyn,
usterek
odnotywanych
w nieoryginalnych częściach maszyny;
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków:
a. M. M.
(wezwanie na adres Odwołującego);
b. P. G. (wezwanie na adres: riskCE sp. z o.o. sp. kom. Pomorski Park Naukowo
Technologiczny Al. Zwycięstwa 96/98 81-451 Gdynia)
na okoliczność sposobu, zakresu i przebiegu procesu certyfikacji maszyn dostarczanych
przez Odwołującego na rzecz Zamawiającego, zakresu dopuszczalnych zmian
wprowadzanych do maszyn, procedury zw
iązanej z informowaniem jednostki notyfikowanej
o wprowadzeniu zmian w częściach maszyny, usterek odnotywanych w nieoryginalnych
częściach maszyny;
nakazanie Zamawiającemu modyfikacji treści SWZ w sposób opisany poniżej:
- zmiana postanowienia cz. V pkt 3 ppkt 3) SWZ
3) Wykonawca wykaże, że w okresie ostatnich 3 lat przed terminem składania ofert (a jeśli
okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym okresie) wykonał dostawy
odpowiadające swoim rodzajem dostawom stanowiącym przedmiot zamówienia, tj. zarówno
dostawy materiałów tożsamych z przedmiotem przetargu, jak również dostawy materiałów
rodzajowo podobnych, tj.: dostawy
części zamiennych i podzespołów innych maszyn
i urządzeń oraz kompletnych maszyn i urządzeń – w zakresie podziemnych kolejek
podwieszonych produkcji SMT Scharf, na wartość łączną nie niższą niż określoną w pkt 2) -
przy czym dowo
dami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone
przez podmiot, na rzecz którego dostawy lub usługi zostały wykonane, a w przypadku
świadczeń powtarzających się lub ciągłych są wykonywane, a jeżeli wykonawca z przyczyn
niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów - oświadczenie
wykonawcy; w przypadku świadczeń powtarzających się lub ciągłych nadal wykonywanych
referencje bądź inne dokumenty potwierdzające ich należyte wykonywanie powinny być
wystawione w okresie ostatni
ch 3 miesięcy;
usunięcie postanowień załącznika nr 1 do SWZ: cz. B pkt. 4 ppkt 3) i 4) lub ich zmianę
w sposób poniższy:
3) certyfikowane z
amienniki oryginalnych części zamiennych - podzespoły i części zamienne,
równoważne z oryginalnymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny podmiot niż:
Producent maszyny / urządzenia,
Właściciel dokumentacji (niebędący producentem maszyny / urządzenia), zgodnie z którą
Producent maszyny / urządzenia wykonał maszynę / urządzenie,
- podmiot
posiadający upoważnienie do produkcji oryginalnych części zamiennych na
podstawie dokumentacji, zgodnie z którą Producent maszyny / urządzenia wykonał maszynę
/ u
rządzenie. Certyfikowane zamienniki oryginalnych części zamiennych wykonane są wg
rysunku i w
łasnej dokumentacji oraz poddane badaniom i ocenie zgodności ich właściwości
z wymaganiami stosownych norm i przepisów oraz dopuszczalności ich stosowania
w kolejkach SMT Scharf, potwierdzonej stosownym akredytowanym certyfikatem wydanym
(odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akredytowane jednostki certyfikujące /
jednostki notyfikowane, który to certyfikat potwierdzać będzie, że: części zamienne są
certyfik
owanymi zamiennikami oryginalnych części danej maszyny i możliwe jest ich
równoważne (zamienne) stosowanie w danej maszynie, a w efekcie ich zastosowania nie
dojdzie do stworzenia nowej maszyny;
4) certyfikowane zamienniki katalogowych części zamiennych - podzespoły i części
zamienne, równoważne z katalogowymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny
podmiot niż Producent katalogowych części zamiennych.
Certyfikowane zamienniki katalogowych części zamiennych wykonane są wg rysunku
i własnej dokumentacji oraz poddane badaniom i ocenie zgodności ich właściwości
z wymaganiami stosownych norm i przepisów oraz dopuszczalności ich stosowania
w kolejkach SMT Scharf, potwierdzonej stosownym akredytowanym certyfikatem wydanym
(odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akre
dytowane jednostki certyfikujące /
jednostki notyfikowane, który to certyfikat potwierdzać będzie, że: części zamienne są
certyfikowanymi zamiennikami oryginalnych części danej maszyny i możliwe jest ich
równoważne (zamienne) stosowanie w danej maszynie, a w efekcie ich zastosowania nie
dojdzie do stworzenia nowej maszyny;
usunięcie postanowień załącznika nr 1 do SWZ: cz. C pkt 3 ppkt 4) lub ich zmianę
w sposób poniższy:
4) w przypadku oferowania certyfikowanych zamienników oryginalnych lub katalogowych
części zamiennych:
oświadczenie Wykonawcy, że oferowane części zamienne są nowymi, certyfikowanymi
zamiennikami oryginalnych lub katalogowych części zamiennych maszyny / urządzenia,
której / którego przedmiot zamówienia dotyczy - zgodnie ze wzorem załącznika nr 1e i/lub
1f;
oświadczenie Producenta certyfikowanych zamienników oryginalnych lub katalogowych
części zamiennych potwierdzające równoważność produkowanych części zamiennych
z oryginalnymi lub katal
ogowymi częściami zamiennymi maszyny / urządzenia, której /
którego przedmiot zamówienia dotyczy, wskazujące zakres ich zastosowania w ściśle
określonym rodzaju maszyny / urządzenia t.j. w kolejkach określonego producenta
stosowanych w podziemnych zakładach zgodnie ze wzorem załącznika nr 1g i/lub 1h;
stosowne akredytowane certyfikat(y) potwierdzający/e zgodność właściwości oferowanych
części zamiennych z wymaganiami stosownych norm i / lub przepisów, wydany(e)
(odpowiednio do przedmiotu certyfikacji)
przez jednostki certyfikujące / jednostki
notyfikowane akredytowane w zakresie certyfikacji kolejek, wskazujący(e) co najmniej zakres
ich zastosowania w określonym rodzaju maszyny / urządzenia tj.: w kolejkach SMT Scharf
stosowanych w podziemnych zakładach górniczych, który to certyfikat potwierdzać będzie,
że: części zamienne są certyfikowanymi zamiennikami oryginalnych części danej maszyny
i możliwe jest ich równoważne (zamienne) stosowanie w danej maszynie,
Wymóg posiadania certyfikatu nie dotyczy części zamówienia (zadania) nr 3, 5, 8, 9,
13, 16, 17 oraz 18 poz. 1, 22, 42, 43, 48, 56, 57, 58, 59, 60, 69, 70, 129, 130, 134, 136, 144,
155, 162, 163, 168, 173, 174, 178, 186, 192, 196, 209 jednak Wykonawcy oferujący w/w
pozycje zobowiązani są do złożenia oświadczeń zgodnie z treścią załączników nr 1e i /lub 1f
oraz 1g i/lub 1h do SIWZ ze skreśleniem słowa certyfikowany.
zmiana postanowień załącznika nr 1 do SWZ: cz. D – pkt 2 lit a)
a) stosowne akredytowane certyfikat(y) potwierdzaj
ący/e zgodność właściwości oferowanych
części zamiennych z wymaganiami stosownych norm i / lub przepisów, wydany(e)
(odpowiednio
do przedmiotu certyfikacji) przez jednostki certyfikujące / jednostki
notyfikowane akredytowane w zakresie certyfikacji kolejek
, wskazujący(e) co najmniej zakres
ich zastosowania w określonym rodzaju maszyny / urządzenia tj.: w kolejkach SMT Scharf
stosowa
nych w podziemnych zakładach górniczych – jeżeli dotyczy , który to certyfikat
potwierdzać będzie, że: części zamienne są certyfikowanymi zamiennikami oryginalnych
części danej maszyny i możliwe jest ich równoważne (zamienne) stosowanie w danej
maszynie, a w efekcie ich zastosowania nie dojdzie do stworzenia nowej maszyny;
6. zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa radcy prawnego/adwokackiego, według norm
przepisanych i zgodnie ze spis
em kosztów przedstawionym przez Odwołującego na
rozprawie.
Postępowanie, w ramach którego złożone zostało niniejsze odwołanie, dotyczy
dostawy części zamiennych do kolejek Grupy SMT Scharf dla Oddziałów Polskiej Grupy
Górniczej S.A.., określone w Formularzu Ofertowym, który stanowi Załącznik nr 2 do SWZ.
Zarzut ad. 1
– dopuszczenie do udziału w postępowaniu Wykonawców,
dostarczających części produkowane według własnej dokumentacji
Niniejsze postępowanie dotyczy dostawy części do maszyn podlegających
obowiązkowym badaniom typu WE przez jednostkę notyfikowaną. Badanie typu WE jest
procedurą, według której jednostka notyfikowana stwierdza i zaświadcza, że
reprezentatywny wzorzec maszyny spełnia przepisy dyrektywy maszynowej oraz norm
zharmonizowanych z tą dyrektywą. Warunkiem dalszej eksploatacji urządzeń jest to, by
kolejne maszyny produkowane były w oparciu i na podstawie dokumentacji posiadanej przez
producenta maszyny oraz jednostkę notyfikowaną, w oparciu o którą to dokumentację
przeprowadzone zostało badanie typu WE.
Zgodnie z pkt 1 załącznika IX dyrektywy maszynowej, Producent lub jego
upoważniony przedstawiciel musi sporządzić dla każdego typu dokumentację techniczną
określoną w załączniku VII część A. W oparciu o tak przygotowaną dokumentację, która to
dokumentacja obejmuje również części określone w niniejszym Postępowaniu, jednostka
notyfikowana przeprowadzania badanie zgod
ności typu WE, na podstawie którego możliwe
jest następnie wprowadzenie maszyny do obroty na terenie Unii Europejskiej. W przypadku
wprowadzenia odstępstw w stosunku do dokumentacji technicznej, producent maszyny,
zgodnie z pkt 6 Załącznika IX, informuje o tych zmianach jednostkę notyfikowaną, zaś
jednostka ta stwierdza istotność bądź nieistotność wprowadzonych zmian i wydaje nowy
certyfikat lub potwierdza aktualność już wydanego certyfikatu.
Przeprowadzenie badania zgodności typu WE odnosi swój skutek wobec tych
maszyn, które zostały wyprodukowane w zgodzie z dokumentacją posiadaną przez
j
ednostkę notyfikowaną. W przypadku takich maszyn, wprowadzanie jakichkolwiek zmian do
maszyny lub dostarczanie części wykonywanych według innej dokumentacji, niż
dokumen
tacja badana i oceniania przez jednostkę notyfikowaną, jest w ocenie Odwołującego
n
iedopuszczalne, w świetle postanowień dyrektywy maszynowej. Dostarczanie części
wykonanych według dokumentacji innej, niż dokumentacja posiadana przez producenta
maszyny i j
ednostkę notyfikowaną, jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy jednostka
notyfikowa
na, po przeprowadzeniu odrębnych badań, potwierdzi taką dopuszczalność lub
stwierdzi nieistotny charakter wprowadzanych zmian.
Dalej należy wskazać, że norma PN-EN 60079-19 Atmosfery wybuchowe. Część 19:
Naprawa, re
mont i regeneracja Urządzeń, w punkcie 4.1 Zasady ogólne, stanowi wprost, iż
naprawy i remonty wpływające na dany rodzaj zabezpieczenia powinny być uznawane za
zgodne z certyfikatem wówczas, gdy stosowane są części wyprodukowane przez producenta
lub części wymienione w rozdziale 4.4.1., a naprawy lub zmiany wykonywane są dokładnie
tak jak określono w treści normy lub dokumentacji certyfikacyjnej. Wyżej wskazany wymóg
normy nie może być jednak spełniony, skoro brak jest szczegółowych norm odnoszących się
do budowy ciągników spalinowych oraz ich podzespołów, a wykonawcy nie posiadają
licencji (autoryzacji) producenta -
Scharf, a nie znając dokumentacji certyfikacyjnej urządzeń
nie są w stanie samodzielnie wyprodukować części zamiennych równoważnych w stosunku
do części oryginalnych.
Tym samy
m, w ocenie Odwołującego, za niedopuszczalne należy uznać
dopuszczenie do udziału w postępowaniu tych Wykonawców, którzy deklarują dostawę
części wyprodukowanych według własnej dokumentacji, nie zaś według dokumentacji
poddanej badaniu i ocenie przez produ
centa maszyny oraz jednostkę notyfikowaną
w procesie badania typu WE. Prowadzi to bowiem do powstania niezgodności danego
egzemplarza maszyny, w którym taka cześć zostanie zastosowana, z badanym i ocenianym
wzorcem (prototypem) jak również do ominięcia wskazanych powyżej postanowień
dyrektywy
maszynowej,
obligujących
do
informowania
jednostki
notyfikowanej
o wprowadzanych zmianach do maszyny.
W sytuacji, gdy dany Wykonawca deklaruje dostawę części wyprodukowanych
według własnej dokumentacji, to dokumentacja taka jest inną dokumentacją niż ta, która
zgłoszona została na etapie badania zgodności typu WE. Własna dokumentacja Wykonawcy
co prawda może być podobna, a nawet i w znacznej mierze zbieżna z dokumentacją
producenta maszyny, co jednak nie zmienia fakt
u, że nie jest to ta sama dokumentacja, lecz
dokumentacja inna, co zawsze rodzić może ryzyko, że na skutek zmian w jej treści, finalnie
zmiana w maszynie może okazać się istotna. Dodatkowo należy podkreślić fakt, że maszyny,
których dotyczy przedmiot postępowania, wykorzystywane są w atmosferze wybuchowej,
tym bardziej więc priorytetem jest bezpieczeństwo ich użytkowników oraz otoczenia.
W przypadku wypadku z użyciem maszyny, każdorazowo weryfikowane jest, czy użytkowane
urządzenie wykonane było zgodnie z wzorcem – wzorzec ten zaś ustala się w oparciu
o dokumentację złożoną przez producenta w depozyt w jednostce notyfikowanej . Należy też
podkreślić, że każdorazowo usterka danego urządzenia – w tym w ramach części zamiennej
dostarczanej przez producenta wytw
arzającego ją według własnej dokumentacji – obniża
reputację, dobre imię oraz zaufanie zamawiających względem Odwołującego. Zamawiający,
posiadający na stanach magazynowych znaczne zasoby części wymiennych, częstokroć nie
weryfikują, czy montowana jest część oryginalna, wytworzona przez producenta maszyny,
czy też zamiennik wyprodukowany przez podmiot trzeci. Częsta awaryjność części
nieoryginalnych wpływa więc na sposób postrzegania jakości i trwałości całej maszyny, której
producentem lub autoryzowanym do
stawcą jest Odwołujący. Jakiekolwiek odstępstwo od
dokumentacji posiadanej przez jedn
ostkę notyfikowaną i złożonej na etapie badania
zgodności typu WE potencjalnie obciążać może producenta maszyny, jako podmiot
odpowiedzialny za zgłaszanie do jednostki notyfikowanej wszelkich zmian w dokumentacji
urządzenia. Tym samym konsekwencje w sferze ewentualnej odpowiedzialności prawnej
oraz problemów (czy to natury technicznej, czy to związanych z bezpieczeństwem),
obciążają Odwołującego jako producenta maszyny, godząc też w jego dobre imię oraz
renomę. W postępowaniu, w którym dopuszcza się do udziału podmioty dostarczające części
produkowane według własnej, nieprzebadanej dokumentacji, niejako apriorycznie umożliwia
się obchodzenie przepisów dyrektywy maszynowej. Maszyna, w której zamontowano część
wykonaną według dokumentacji innej, niż zgłoszona do jednostki notyfikowanej, jest bowiem
maszyną inną niż wzorcową – jest to tym samym maszyna wyprodukowana według
dokumentacji odmiennej. Zmiana w tym zakresie wymaga ponownej oc
eny zgodności
z wymaganiami zasadniczymi Dyrektywy Maszynowej oraz norm zharmonizowanych,
dokonywanej przez jednostkę notyfikowaną, i ponownego wystawienia deklaracji zgodności
przez podmiot wprowadzający modyfikację, który staje się producentem nowej maszyny. To
wyłącznie jednostka notyfikowana oraz producent maszyny uprawniona jest do oceny
istotności zmian, nie zaś wykonawca czy producent danej części. Gdyby wykonawca lub
producent część posiadał tego rodzaju uprawnienia, to jakiekolwiek obowiązki w zakresie
zgłaszania zmian co do dokumentacji technicznej, a wynikające z dyrektywy maszynowej,
przybrałyby charakter iluzoryczny.
Jednocześnie, w ocenie Odwołującego, dopuszczenie do udziału w postępowaniu
takich Wykonawców, którzy produkują części zamienne według własnej dokumentacji,
stanowi naruszenie zasad ucz
ciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.
Odwołujący, jako producent maszyny, jest zobowiązany zgłaszać do jednostki notyfikowanej
każde odstępstwo od dokumentacji poddanej certyfikacji. Zanim jednak zgłosi w ogóle
jakąkolwiek zmianę, zobowiązany jest do przeprowadzenia szeregu badań, potwierdzających
zasadno
ść i celowość wprowadzanej zmiany. Następnie jednostka notyfikowana
przeprowadza
własne
badania
zmodyfikowanej
dokumentacji
i
zmienionego
elementu/rozwiązania technicznego, bada wpływ zmiany na pracę całej maszyny.
Wykonanie każdorazowo tych badań wiąże się z obowiązkiem poniesienia przez
Odwołującego znacznych kosztów, jednakże, na mocy postanowień dyrektywy maszynowej,
Odw
ołujący nie jest w stanie uniknąć powyższego. Tym samym, koszty zlecanych badań
(zarówno własnych, jak i późniejszych – na etapie uzyskiwania certyfikatu) oraz uzyskiwania
stosownych certyfikatów wydawanych przez jednostki notyfikowane niejako wkalkulowane są
w ceny produktów, które następnie Odwołujący oferuje w postępowaniach przetargowych.
Zatem z uwagi na obowiązki obciążające z mocy przepisów prawa Odwołującego oraz tak
naprawdę wszelkie pozostałe podmioty będące producentami maszyn poddawanych
badanio
m zgodności typu WE, nie są oni w stanie konkurować w sposób uczciwy i równy
z podmiotami, które nie stosują powyższych przepisów i dostarczają części wykonywane
według stworzonej przez siebie dokumentacji. Co wymaga podkreślenia, dokumentacja
własna opracowana tylko przez takiego producenta, odnosi się jedynie do samej części,
a nie oceny kompatybilności i współpracy części z innymi podzespołami maszyn, jak również
nie obejmuje ona badania parametrów maszyny po wprowadzonych zmianach. Należy w tym
miejs
cu zaznaczyć, że pozostali Wykonawcy, zarówno w tym, jak i w innych, analogicznych
postępowaniach organizowanych przez Zamawiającego, nawet nie podejmują próby
uzyskania dokumentacji producenta, poddanej uprzednio badaniom prz
ez jednostkę
notyfikowaną. Tym samym, zwolnienie z obowiązku wykonywania przedmiotu dostawy
w oparciu o dokumentację zbadaną i zatwierdzoną przez jednostkę notyfikowaną powoduje,
że konkurencja na rynku pozostaje zachwiana. Producenci maszyn, wykonujący stosowne
badania, nie są w stanie zaoferować cen konkurencyjnych wobec podmiotów, które tych
badań nie wykonują. Tym samym producenci maszyn, a więc podmioty realizujące
dodatkowe obowiązki związane z zapewnieniem maszynom najwyższego stopnia
bezpieczeństwa dla użytkowników oraz otoczenia, na skutek przestrzegania obowiązujących
ich przepisów prawa, są eliminowani z możliwości oferowania konkurencyjnej ceny na rynku
dostaw części do maszyn. W związku z powyższym, w ocenie Wykonawcy wadliwe jest takie
sformułowanie SWZ oraz warunków w zakresie zdolności technicznej i zawodowej, które
umożliwiają dostawę części produkowanych według własnej dokumentacji danego podmiotu,
nie zaś według dokumentacji poddanej badaniom przez jednostkę notyfikowaną na etapie
badania zgodności typu WE.
Zarzut ad. 2 lit. a
– wadliwy opis przedmiotu zamówienia
W ocenie Odwołującego, opis przedmiotu zamówienia sporządzony został przez
Zamawiającego w sposób nieprzejrzysty, nieprecyzyjny, i w praktyce uniemożliwiający
weryfikację poprawności złożonych ofert oraz ich zgodności z przedmiotem zamówienia.
Kolejki Scharf, dostarczane przez Odwołującego, zostały wykonane zarówno z części
wyprodukowanych przez Odwołującego, jak też i z części dostarczanych przez podmioty
trzecie
(np. producentów filtrów). Części dostarczane przez podmioty trzecie montowane były
w kolejkach Scharf albo w wersji fabrycznej (tj. w żaden sposób nie modyfikowanej przez
jakikolwiek podmiot), albo były poddawane odpowiednim modyfikacjom przez samego
producenta kolejki (Odwołującego lub Spółkę SMT Scharf GmbH). Zamawiający nie znajduje
się w posiadaniu informacji wskazujących na zakres modyfikacji danej części, dokonanej
przez producenta maszyny, bowiem informacje te nie podlegają ujawnieniu. Każda z części
zamontowanych w maszynie, niezale
żnie od tego, kto jest jej producentem, posiada zarówno
nr ID Scharf
– tj. producenta całego urządzenia, jak i nr ID producenta danej części (nawet
jeśli część ta podlegała dalszym modyfikacjom przez producenta maszyny).
Zawierając w załączniku nr 2 do SWZ wykaz przedmiotu zamówienia - części
podlegających dostawie, Zamawiający w żaden sposób nie określił, jakie wymogi spełniać
ma dana część, jakie mają być jej parametry techniczne. Zamawiający wskazał wyłącznie, że
oczeku
je dostawy części o określonych numerze ID nadanym przez producenta całej kolejki
(lub części równoważnej). Jednocześnie, Zamawiający dopuścił do udziału w postępowaniu
tych Wykonawców, którzy zamierzają dokonywać dostaw części wytworzonych w oparciu
o własną dokumentację. Wykonawcy ci nie posiadają dostępu do dokumentacji technicznej
produce
nta maszyny Nie sposób jednak dostarczyć części równoważnej w przypadku, gdy
dane techniczne dotyczące części oryginalnej nie są znane.
Zgodnie z dokumentem autoryzacyjnym, wystawionych przez SMT Scharf GmbH,
p
rzedłożonym w załączeniu, żaden podmiot, poza SMT Scharf Polska Sp. z o.o., nie jest
upoważniony do korzystania z technologii i dokumentacji wytwarzanych przez producenta
wyrobów, tj. SMT Scharf GmbH oraz remontów urządzeń, w celu ich stosowania na
terytor
ium Polski. To zatem wyłącznie odwołujący upoważniony jest do korzystania
z dokumentacji wykonawczej, kontrolnej oraz specyfikacji część katalogowych i normowych,
zar
ówno w zakresie wyrobów produkcji SMT Scharf GmbH, jak i własnej produkcji,
a podmioty trzecie zwyczajnie do powyższego wykazu nie mają dostępu.
Zatem Wykonawcy
– dostawcy części nieoryginalnych wytwarzanych według własnej
dokumentacji -
składając oferty w postępowaniu nie mają wiedzy o parametrach
techniczn
ych dotyczących konkretnej części zamiennej, bowiem parametry te, jak też
i jakiekolwiek normy, nie zostały wskazane przez Zamawiającego. Zamawiający powołał się
wyłącznie na sam tylko nr ID nadany przez producenta maszyny. Numer ID jest zatem
określeniem precyzyjnym wyłącznie dla producenta maszyny. Powyższe zachowanie, nota
bene notorycznie powtarzane przez Zamawiającego w toku ogłaszanych postępowań
p
rzetargowych, prowadzi do sytuacji, w której Wykonawcy składają oferty nie mając wiedzy,
jakie przedmioty mają dostarczać.
Należy bowiem zauważyć, że Zamawiający oczekuje, celem wykazania spełnienia
określonych wymogów technicznych, wyłącznie oświadczenia Wykonawcy, że dostarczany
przez niego przedmiot jest równoważny z częścią oryginalną. Na podstawie jednak samego
tylko numeru ID, stosowanego przez producenta maszyny, n
ie sposób stwierdzić, czy
dostarczana przez Wykonawcę część jest zgodna lub nie jest zgodna z częścią oryginalną,
skoro części oryginalne nie w każdym przypadku stanowią części powszechnie dostępne.
Nie sposób żądać w takiej sytuacji oświadczenia od Wykonawcy o równoważności
dostarczanej części zamiennej własnej produkcji w sytuacji, gdy Wykonawca nie dysponuje
materiałem porównawczym, tj. oryginalnie zamontowaną częścią zamienną. Wykonawca,
składając oświadczenia w postępowaniu przetargowym, tak naprawdę nie ma wiedzy
o części, co do której stwierdza jej równoważność. Co niezwykle istotne, Zamawiający nawet
nie żąda okazania przez Wykonawcę jakichkolwiek wyników badań, lecz wyłącznie
oświadczenia Wykonawcy, że „równoważność części została potwierdzona odpowiednimi
badaniami”.
Dalej wskaza
ł, że w obrocie funkcjonuje szereg typów kolejki Scharf; są to m.in. (lecz
nie wyłącznie) kolejki typu DZ1500/DZ1800/DZ2200, DZ80, SCHARF D66 VARIO, RK-D-25-
XX, SCHARMAN D25. Do każdego typu kolejki część stosowanych w nich elementów jest
zbieżna, część zaś odmienna, nienormowana i produkowana według własnej specyfikacji
producenta. Każdy model może bowiem przewidywać odmienne rozwiązania technologiczne.
Tymczasem w niniejszym postępowaniu Zamawiający w żaden sposób nie precyzuje,
którego typu kolejki produkcji Scharf dotyczyć ma postępowanie, nie określając tym samym
przedmiotu postępowania w sposób jasny i precyzyjny wobec tych podmiotów. Jak
wskazano, Odwołujący jest producentem szeregu typów kolejek, które dostarcza na rzecz
Zamawiającego, i w oparciu o wykaz części podlegających dostawie, nie sposób stwierdzić,
którego typu kolejki dotyczyć ma dana część.
Co prawda zgodnie z art. 99 PZP:
„5. Przedmiot zamówienia można opisać przez
wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego
procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego
wykona
wcę, jeżeli zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia w wystarczająco
precyzyjny i zrozumiały sposób, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy "lub równoważny".
„Źródło” jest w zamierzeniu ustawowym pojęciem nieostrym i oznacza wszelkie
specyfikacje techniczne, karty katalogowe producenta lub wykonawcy itp., a ta
kże odesłania
do specyfikacji i kart katalo
gowych, w których zawarty jest identyfikowalny konkretny produkt
lub usługa (bez znaczenia, czy przywołany imiennie). Szczególny proces to pojęcie
z dziedziny zarządzania i oznaczać może każdy proces, np. proces produkcyjny
(technologiczny), proces dystrybucyjny, logistyczny, inny
– związany z cyklem życia
produktu, itp. (
Gawrońska-Baran Andrzela i in., Prawo zamówień publicznych. Komentarz
aktualizowany, opublikowano: LEX/el. 2022).
W świetle art. 99 ust. 5 PZP dopuszczalne jest
więc, przy opisie przedmiotu zamówienia, wskazywanie konkretnych źródeł czy procesów
p
ochodzenia danych części, lecz powinno to być uczynione nie poprzez odesłanie do
określonego numeru identyfikacyjnego części, lecz właśnie poprzez odesłanie do określonej
dokumentacji, tak, by Wykonawca miał obraz tego, co jest przedmiotem zamówienia.
Wsk
azuje się przy tym, że za naganną należy uznać praktykę, w której zamawiający
stosuje znaki towarowe bądź dokonuje opisu przedmiotu zamówienia poprzez określenie
źródła lub jego pochodzenia, dopuszczając produkty równoważne, „również w sytuacjach,
gdy obie
ktywnie możliwe jest opisanie przedmiotu zamówienia bez zastosowania odniesień
do tych znaków. Podejście takie nie jest pożądane ani prawidłowe; przyjąć należy, że
zamawiający korzystając w opisie przedmiotu zamówienia ze znaków towarowych, patentów
lub po
chodzenia nie tylko musi stosować ustawowy zwrot «lub równoważnych», ale nadto
ma wykazać, że ze względu na specyfikę zamówienia nie można było opisać przedmiotu
w sposób określony w art. 29 ust. 1 pzp” (NSA w wyroku z 24.11.2016 r., II GSK 1090/15,
patr
z także: Dzierżanowski Włodzimierz i in., Prawo zamówień publicznych. Komentarz;
WKP 2021; spostrz
eżenia w tym zakresie również w uchwale KIO z 7.09.2015 r., KIO/KD
Zarzut ad. 2 lit. b - zaniechania w zakresie zastosowania postanow
ień dyrektywy
maszynowej (certyf
ikatów)
Zdaniem Odwołującego, nawet w przypadku uznania, że mimo powyższych
argumentów do postępowania mogą być dopuszczeni Wykonawcy, którzy produkują części
według własnej dokumentacji, nie korzystając z dokumentacji producenta, to Wykonawcy ci
winni po
siadać stosowne akredytowane certyfikaty, o treści odmiennej niż żądana przez
Zamawiającego.
I tak, w załączniku nr 1g i 1h do SWZ, w ich pkt. 4, Zamawiający żąda złożenia przez
Wykonawcę oświadczenia, że stosowanie oferowanych części nie spowoduje m.in.
wytworzenia nowej maszyny lub ur
ządzenia.
Zgodnie z „dyrektywą maszynową” – jej załącznikiem IX. Ponownie należy wskazać
„Badanie typu WE jest procedurą, według której jednostka notyfikowana stwierdza
i zaświadcza, że reprezentatywny wzorzec maszyny określonej w załączniku IV (zwany dalej
"typem") spełnia przepisy niniejszej dyrektywy”.
Producent kolejek podwieszonych
– odpowiednio Odwołujący, lub spółka SMT Scharf
GmbH, lub jakikolwiek inny producent koleje
k, zobowiązany jest do przeprowadzenia
powyższego badania typu WE. Jednostka notyfikowana wydaje składającemu wniosek
certyfikat bad
ania typu WE. Certyfikat zawiera nazwę i adres producenta i jego
upoważnionego przedstawiciela, dane niezbędne do zidentyfikowania zatwierdzonego typu,
wnioski z badań i warunki na jakich został wydany. Certyfikat wydawany jest w oparciu
o dokumentację techniczną złożoną przez producenta i dotyczy wyłącznie maszyny, która
produkowana jest w oparciu o tę dokumentację.
Dalej, zgodnie z pkt. 6, jednostce notyfikowanej, która przechowuje dokumentację
techniczną związaną z certyfikatem badania typu WE obligatoryjnie mają być przekazywane
informacje o wszelkich zmianach wprowadzanych do zatwierdzonego typu. Jednostka
notyfikowana bada te zmiany i albo potwierdza ważność istniejącego certyfikatu badania typu
WE
albo
wyda
je nowy certyfikat, jeżeli zmiany mogą zagrażać zgodności
z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i
bezpieczeństwa lub
z przewidywanymi warunkami eksploatacji danego typu.
Tym samym, jednostka notyfikowana w pierwszym kroku bada dany element,
a następnie, w drugim kroku ustala, czy na skutek wytworzenia danej części według
dokumentacji in
nej, niż dokumentacja producenta maszyny, dochodzi do wytworzenia nowej
maszyny czy też nie, i odpowiednio albo potwierdza ważność istniejącego certyfikatu
badania typu WE, albo wydaje nowy certyfikat.
Zamawiający natomiast wadliwie utożsamia równoważność części z okolicznością, że
montaż zamiennika nie wymaga zastosowania dodatkowych adapterów lub ingerowania
w konstrukcję maszyny, pomijając fakt, że samo zastosowanie zamiennika może stanowić,
w zależności od okoliczności, właśnie ingerencję w konstrukcję maszyny (vide: str. 14 SWZ –
cz. B pkt 3 w korelacji z str. 16 SWZ
– cz. C pkt 3 ppkt 4) tiret 4).
Zamawiający jednocześnie w sposób niedopuszczalny zwalnia Wykonawcę
dostarczającego nieoryginalne części zamienne z obowiązku przeprowadzenia ww.
procedury certyfikacji, zastępując proces badania przez jednostkę notyfikowaną
oświadczeniem Wykonawcy, że „nie dojdzie do wytworzenia nowej maszyny”. Powyższe
świadczy o tym, że Zamawiający zdaje sobie sprawę z ryzyka, że na skutek zastosowania
części wykonanej według dokumentacji podmiotu niebędącego producentem maszyny, może
dojść do wytworzenia nowej maszyny, jeśli dany element może w sposób istotny na nią
wpłynąć – w przeciwnym razie nie żądałby tego rodzaju oświadczenia od Wykonawcy.
Jednocześnie, w sprzeczności z postanowieniami dyrektywy maszynowej, Zamawiający
zwalnia Wykonawcę z obowiązku przeprowadzenia procesu certyfikacji tak danego
elementu, jak i maszyny.
Jednocześnie, jak wskazywano wielokrotnie, producenta urządzenia, które przeszło
badanie typu WE zgodnie z dyrektywą maszynową, obciąża obowiązek każdorazowej
aktualizacji dokumentacji w jednostce notyfikowanej. Tym samym, jeśli dany element
wykonany jest według dokumentacji innej niż dokumentacja producenta, to wskazuje to na
obowiązek przedłożenia stosownych dokumentów wraz z wnioskiem o przeprowadzenie
badań do jednostki notyfikowanej.
Zarówno ciągniki spalinowe, jak i ciągniki manewrowe SMT Scharf GmbH oraz SMT
Scharf Polska Sp
. z o.o., znajdują się w zakresie zastosowania dyrektywy maszynowej MD
2006/42/WE oraz dyrektywy ATEX 2014/32/UE. Są to maszyny nietypowe, niestosowane
szeroko na rynku UE, projektowanie pod specyficzne warunki górnicze, w tym do pracy
w atmosferze potencjal
nie zagrożonej wybuchem. Skutkiem powyższego jest fakt, że nie
istnieje norma zharmonizowana dla tego typu maszyn, zawierająca wymagania dotyczące
budowy czy też wymaganych parametrów bezpieczeństwa. Z uwagi na ich zastosowanie,
nadrzędną pozostaje kwestia ich bezpieczeństwa. Powyższe nakłada na producenta
obowiązek spełnienia szeregu wymogów, które wskazywane były już wcześniej,
a dotyczących sporządzania dla każdego typu urządzenia dokumentacji technicznej
określnej w załączniku VII cz. A dyrektywy maszynowej, a następnie przedłożenia jej
jednostce notyfikowanej. Jednostka notyfikowana bada dokumentację, i jeżeli nie zostały
zastosowane normy, o których mowa w art. 7 ust. 2 dyrektywy maszynowej, to zgodnie z pkt.
3.2 załącznika IX przeprowadza lub zleca przeprowadzenie odpowiednich kontroli, pomiarów
i badań w celu ustalenia czy przyjęte rozwiązania spełniają zasadnicze wymagania niniejszej
dyrektywy w zakresie o
chrony zdrowia i bezpieczeństwa.
Producenci kolejek przeprowadz
ają we własnym zakresie opisaną powyżej procedurę
badań. W kolejkach produkcji Odwołującego, stosowane są m.in. napędy realizujące funkcję
hamowania awaryjnego, zaś kluczowym ich elementem jest chociażby sprężyna,
wymieniona pod poz. 15 oraz pod poz. 18.17
9 załącznika nr 2 do SWZ. Zastosowane
rozwiązania, co sygnalizowano już wcześniej, nie są rozwiązaniami normowymi lub
ogólnodostępnymi na rynku katalogowym, i częstokroć są produkowane przez producenta
maszyny pod konkretne parametry wytrzymałościowe i robocze. Podczas badań typu WE
przeprowadzanych przez jednostki notyfikowane dla danych elementów, brak było norm dla
tego typu rozwiązań. Wprowadzenie zatem rozwiązań przez producentów zamienników
według ich autorskiej dokumentacji powoduje, że podmiot ten staje się (lub co najmniej może
stać się) producentem nowej maszyny.
Tego rodzaju sformułowanie treści SWZ oraz załączników stoi zatem w sprzeczności
z ww. postanowieniami dyrektywy maszynowe
j. Przepisy bowiem jednoznacznie wskazują,
że wprowadzanie jakichkolwiek zmian do maszyny, które następuje w oparciu
o dokumentację inną, niż dokumentacja producenta maszyny, wymaga zawiadomienia
jednostki notyfi
kowanej i przeprowadzenia procesu certyfikacji. Zamawiający w tym zakresie
z kolei poprzestaje na samym tylko o
świadczeniu Wykonawcy.
W ocenie Odwołującego, pozostaje technicznie niemożliwe, aby Wykonawcy, nie
posiadający dokumentacji producenta maszyny, wykonali daną część zamienną według
własnej dokumentacji, i aby była ona równoważna części oryginalnej. Części stosowane
w kolejkach Sc
harf, zwłaszcza wobec niewyspecyfikowania ich cech przez Zamawiającego,
w określonym zakresie nie stanowią części ogólnodostępnych. Wykonawcy nie mają
możliwości, by przeprowadzić badania tych części, wykonać przekroje, laboratoryjnie
stwierdzić skład materiałów poszczególnych elementów. Co prawda Zamawiający wymaga
od Wykonawców przeprowadzenia takich badań, żądając złożenia przez Wykonawcę
w z
ałączniku nr 1g i 1h do SWZ, że „równoważność części została potwierdzona przez nas
stosownymi obliczenia i badan
iami”, jednak poza ww. oświadczeniem, Zamawiający w żaden
sposób nie weryfikuje prawdziwości powyższego. Zamawiający nie weryfikuje
w szczególności: czy Wykonawca faktycznie przeprowadził badania, przez jaki podmiot
zostały przeprowadzone, jakie wyniki zostały osiągnięte a także jakie parametry poddane
były badaniu, bagatelizując fakt, iż Wykonawcy zasadniczo nie dysponują materiałem
porównawczym do przeprowadzenia powyższych badań, tj. nie dysponują częścią oryginalną
zamontowaną przez producenta maszyny.
Zarzut ad. 3
– wadliwe określenie treści certyfikatów
Odnosząc się do trzeciego z zarzutów, nie ulega wątpliwości, że Zamawiający,
w świetle art. 105 PZP, jest uprawniony, a wręcz zobowiązany, do żądania przedłożenia
przez Wykonawcę określonych certyfikatów, w celu potwierdzenia zgodności oferowanych
dostaw z wymaganiami, cech
ami lub kryteriami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia
lub kryteriami oceny ofert, lub wymaganiami związanymi z realizacją zamówienia.
Zatem skoro Zamawiający dopuszcza oferowanie przez Wykonawców zamienników
w stosunku do części oryginalnych, wymienionych w załączniku nr 2 do SWZ, to certyfikat,
którego przedłożenia żąda Zamawiający, powinien potwierdzać zgodność oferowanych
części z częściami oryginalnymi – skoro wymogiem Zamawiającego jest dostawa
określonych części oryginalnych lub ich zamienników. Tymczasem w ramach niniejszego
Postępowania Zamawiający formułuje treść żądanego certyfikatu z naruszeniem art. 105
PZP, bowiem treść tegoż certyfikatu w żadnym razie nie potwierdza zgodności oferowanych
dostaw
z wymaganiami, cechami lub kryteriami określonymi w opisie przedmiotu
zamówienia. Zgodnie z treścią Załącznika nr 1 SWZ – cz. B, przedmiot zamówienia winien
spełnić określone wymagania prawne oraz parametry techniczno – użytkowe. Zamawiający
dopuścił dostawę części równoważnych, pod warunkiem przedstawienia przez wykonawcę
określonego certyfikatu. Zamawiający wskazał, że certyfikowane zamienniki oryginalnych
i katalogowych części zamiennych wykonane mogą wg rysunku i własnej dokumentacji oraz
poddane ocenie zgodności ich właściwości z wymaganiami stosownych norm i przepisów,
potwierdzonej stosownym certyfikatem wydanym (odpowiednio do przedmiotu certyfikacji)
przez akredytowane jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane. Zamawiający jednakże
w żaden sposób nie wskazał, z jakimi normami dana część ma być zgodna (abstrahując od
fak
tu, że większość ze stosowanych przez producentów maszyny elementów stanowi
elementy nienormowane).
Ponadto, fakt iż badany wyrób spełnia określone normy (przy czym są to normy
nieadekwatne lub nie stosowane przez produce
nta maszyny) nie oznacza, że nadaje się on
do zastosowania w konkretnym typie kolejki Scharf, a ponadto, że jest on równoważny
wyrobowi oryginalnemu. Nale
ży w tym miejscu podkreślić, że wymóg przedłożenia certyfikatu
dotyczy tyc
h Wykonawców, którzy w ramach Postępowania oferują części nieoryginalne,
wytworzone według własnej dokumentacji, bez jakiejkolwiek współpracy czy korzystania z
dokumentacji producent
a danej części lub urządzenia. Tym samym, skoro wymóg
przedłożenia certyfikatu dotyczy tzw. „zamienników”, to certyfikat powinien stwierdzać
zgodność takiego zamiennika z oryginałem. Innymi słowy, certyfikat powinien stwierdzać
równoważność zamiennika i oryginału. Tymczasem w ramach niniejszego postępowania
Zamawiający oczekuje, że certyfikat stwierdzać ma wyłącznie "zgodność oferowanych części
z odpowiednimi normami bądź dyrektywami oraz wskazywać na dopuszczalność stosowania
w kolejkach w podziemnych zakładach górniczych”. Zamawiający nie wskazał na normy, z
którymi zgodność powinna być stwierdzona, jak również nie wskazał, aby certyfikat
potwierdzał dopuszczalność stosowania oferowanych części zamiennych w kolejkach,
których dotyczy postępowanie. Certyfikat o treści oczekiwanej przez Zamawiającego zatem
w żaden sposób nie potwierdza równoważności części oryginalnej i zamiennika, mimo że ma
być przedkładany przez Wykonawcę właśnie na potwierdzenie tej równoważności. Tego
rodzaju certyfikat pozostaje
całkowicie nieprzydatny, a jednocześnie nie potwierdza on
zgodności oferowanych części zamiennych z częściami wyspecyfikowanymi w załączniku nr
2 do SWZ.
Także w toku wcześniej prowadzonych postępowań przetargowych Zamawiający
formułował analogiczne warunki udziału w postępowaniu. Odwołujący, kwestionując
dopuszczalność posługiwania się tego rodzaju ogólnikowymi certyfikatami, skierował
zapytania do jednostek notyfikowanych celem ustalenia, jakie okolic
zności, w ocenie
jednostek, są stwierdzone takim certyfikatem, a także co dokładnie jest badane przy jego
wystawianiu. Do pism tych Odwołujący załączył „certyfikaty”, jakimi legitymują się producenci
części nieoryginalnych, oraz oświadczenia, które producenci ci składają w ramach
postępowań przetargowych, celem wykazania równoważności produkowanych przez nich
części z częściami oryginalnymi.
Jednostkami notyfikowan
e kategorycznie zaprzeczają, aby wystawiane przez nie
certyfikaty miały służyć za dowód w postępowaniach przetargowych i poświadczać
równoważność zamienników z częściami oryginalnymi.
Przykładowo:
Instytut Techniki Górniczej KOMAG pismem z dnia 15 czerwca 2021 roku w sprawie
certyfikatu KOMAG/20/028 oraz w pismach z dnia 18 maja 2021 roku i z dnia 2 sierpnia
2021 roku w sprawie certyfikatu KOMAG/20/0188 oraz K
OMAG/16/0171 wskazuje, iż:
„zakres oceny przeprowadzonej w ramach certyfikacji (…) nie obejmuje potwierdzenia ich
zamienności i równoważności z oryginalnymi częściami. W związku z powyższym nie
badano możliwości ich [części] zastosowania w ciągnikach spalinowych oraz ciągnikach
m
anewrowych produkcji SMT Scharf”; - J. S. Hamilton Poland Sp. z o.o. w pismach z dnia 2 i
22 lipca 2021 roku w sprawie certyfikatu
JSHP/62/CZ/2019 stwierdza, że „jednostka certyfikująca nie badała możliwości
zastosowania (…) [części] w żadnym konkretnym urządzeniu. Certyfikat nie może być
podstawą stwierdzenia, że określone elementy są certyfikowanymi zamiennikami
oryginalnych części zamiennych dla jakiejkolwiek maszyny. Certyfikat nie może być
podstawą stwierdzenia, że zastosowanie przedmiotowych części zamiennych nie spowoduje
powstania nowej maszyny”;
W kontekście powyższego warto zwrócić uwagę na przykładowe certyfikaty badań
typu WE, wystawione przez jednostki notyfikowane dla Odwołującego. W ich treści wprost
wskazano, że:
„ocenę, wykaz dokumentów oraz sprawozdania z badań, będących podstawę wydania
certyfikatu,
zawarto w poufnym raporcie z oceny wyrobu” – powyższe potwierdza więc
twierdzenia, że szczegółowe rozwiązania technologiczne, jak również wyniki poszczególnych
bad
ań maszyny certyfikowanej oraz elementów jej podzespołu, są nieznane zarówno
Zamawiającemu, jak i wykonawcom produkującym części według własnej dokumentacji; tym
samym podmioty te nie s
ą kompetentne do oceny równoważności części oryginalnej
i zamiennika;
„warunkiem utrzymania ważności certyfikatu jest przestrzeganie zobowiązań zawartych
w umowie” - zatem w przypadku ich nieprzestrzegania, certyfikat traci swoją ważność. Nie
znając postanowień umowy, żaden podmiot trzeci, poza producentem, nie jest w stanie
zagwarantować, że są one przestrzegane, jak również zweryfikować tego, czy w ogóle są
one przest
rzegane; z kolei utrzymanie ważności certyfikatu jest istotne dla zachowania
ważności i adekwatności Deklaracji zgodności WE wystawianej przez producenta dla danego
egzemplarza maszyny, co stanowi dokumen
t formalnie dopuszczający maszynę do
stosowania w podziemnych zakładach górniczych.
w certyfikatach przedstawiana jest cała historia zmian dokumentu (certyfikatu),
wprowadzonych na skutek zastosowania
w maszynie nowych, opcjonalnych rozwiązań. I tak,
p
rzykładowo:
a) w certyfikacie nr JSHP/14/Md/2019 -
modyfikacja mechanizmu „załącz/wyłącz” pompy
wtryskowej była zmianą na tyle istotną, że wymagała aktualizacji certyfikatu; tymczasem
w ramach niniejsze
go postępowania Zamawiający dopuszcza dostawę siłownika klapy
powiet
rza ID 131598 (poz. 18.50) oraz siłownika sterującego ID 1642767 (poz. 1868),
będących elementami ww. mechanizmu, co potwierdza, iż może to stanowić zmianę
o charakterze istotnym;
b) Zama
wiający dopuszcza wykonanie według własnej dokumentacji takich części jak np.
karta układu sterowania pulpitu ID 146222 (poz. 14.1), czujnik poziomu ID 120630 (poz.
18.19) czy też przetwornik ciśnienia ID 128136 (poz. 18.34) – części te stanowią elementy
u
kładu sterowania; z kolei w certyfikatach nr IBExU09ATEX1058 oraz KDB 17ATEX0073X –
wydanych właśnie dla układu sterowania, wprowadzone zmiany oraz odstępstwa od
dotychczasowej dokumentacji spowodowały konieczności aktualizacji certyfikatu.
Natomiast w certyfikat
ach, którymi legitymowali się uczestnicy poprzednich
postępowań przetargowych (a dołączonych do niniejszego odwołania), zawarto zastrzeżenie,
że produkowane zamienniki muszą posiadać parametry techniczne zgodne z parametrami
technicznymi części zastępowanych, co jednak nie było poddawane badaniom
prowadzonych przez jednostki notyfikowane. Jest to istotne o tyle, że na parametry
techniczne elementu składają się m.in. wyniki przeprowadzonych badań, które, jak wskazano
wyżej, są dokumentem poufnym.
Tymczasem
w tabelach, stanowiących integralną część załącznika nr 1g i 1h,
zatytułowanych „Potwierdzenie równoważności (zamienności) oferowanych części
z katalogowymi częściami zamiennymi ujętymi w DTR / instrukcji użytkowania maszyny /
ur
ządzenia, której / którego przedmiot zamówienia dotyczy” Zamawiający żąda wskazania
numeru certyfikatu,
co w sposób jednoznaczny sugeruje, że certyfikat ma być właśnie
jednym z dowodów potwierdzających tę równoważność. Jak jednak wykazano powyżej,
oczekiwa
na treść certyfikatu w żadnym razie tej równoważności nie potwierdza. Co więcej,
także i jednostki notyfikowane zaprzeczają, aby równoważność zamiennika i części
oryginalnej miała wynikać z wystawianych przez nie certyfikatów.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 lipca 2018 r., sygn. C-14/17
„jeżeli specyfikacje techniczne, które znajdują się w dokumentacji zamówienia, odnoszą się
do znaku towarowego, danego pochodzenia lub danej produkcji, podmiot zamawiający
powinien wymagać, aby oferent przedstawił już w jego ofercie dowód równoważności
oferowanych przez niego produktów w stosunku do tych określonych w rzeczonych
specyfikacjach technicznych”. Takim dowodem równoważności z całą pewnością nie może
być samo tylko oświadczenie Wykonawcy – a to w świetle okoliczności, że maszyny, a także
i poszczególne ich układy, w ramach których stosowane są części zamienne, podlegają
obowiązkowej procedurze certyfikacji oraz że pracują w strefach zagrożonych wybuchem.
Także i Krajowa Izba Odwoławcza wskazywała, że "dla oceny w postępowaniach, w których
przewidziano składanie ofert równoważnych, nie wystarczy językowa wykładnia pojęcia
równoważność, ale zawarte w SIWZ określenia uściślające wymogi zamawiającego,
odnoszące się do dopuszczalnego przez niego zakresu równowartości ofert (...). Określenie
chociażby minimalnych wymagań w zakresie parametrów oferowanych wyrobów pozwala
uznać ów wyrób za równoważny bądź nie.” (wyrok KIO z dnia 7 kwietnia 2008 r., sygn. akt
KIO/UZP 254/08).
Zarzut ad. 4
– określenie wymogów wobec Wykonawców w sposób nieproporcjonalny
w stosunku do przedmiotu zamówienia
Niezależnie od postawionych wyżej zarzutów, w ocenie Odwołującego, Zamawiający
w sposób nieadekwatny i nieproporcjonalny sformułował warunki udziału Wykonawców
w po
stępowaniu w zakresie posiadanej przez nich zdolności technicznych lub zawodowych.
Za
mawiający oczekuje bowiem wykazania przez Wykonawcę, że „w okresie ostatnich 3 lat
przed terminem składania ofert (a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym
okresie) wykonał dostawy odpowiadające swoim rodzajem dostawom stanowiącym
przed
miot zamówienia, tj. zarówno dostawy materiałów tożsamych z przedmiotem przetargu,
jak również dostawy materiałów rodzajowo podobnych, tj.: dostawy części zamiennych
i podzespołów innych maszyn i urządzeń oraz kompletnych maszyn i urządzeń, na wartość
łączną nie niższą niż określoną w pkt 2)”. Jak wskazano wcześniej, przedmiotem dostawy są
części do maszyn podlegających obowiązkowej procedurze certyfikacji; części te określono
ponadto wyłącznie poprzez wskazanie nr ID producenta maszyny. Wykonawca, który nie
dostarczał dotychczas części do konkretnych typów kolejek Scharf, nie dysponuje wiedzą co
do cech i właściwości, jakim odpowiadać ma przedmiot dostawy. Nie daje tym samym
rękojmi prawidłowej realizacji zamówienia.
P
onadto, zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy
i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie pod
miotowych środków dowodowych oraz
innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy -
wykonawca zobowiązany jest przedstawić dowody określające, czy wykazywane zamówienia
zostały wykonane lub są wykonywane należycie. Ustawodawca określił tu kolejność
przedstawiania dokumentów według ich wartości dowodowej, czyli przede wszystkim
dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego zamówienia zostały wykonane lub
są wykonywane Dopiero jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze
wykon
awca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów, może to być oświadczenie
wykonawcy kt
óre ma znacznie mniejsza wartość dowodową.
Żądanie przedłożenia określonych dowodów ma służyć weryfikacji zdolności
technicznej do wykonania przedmiotu z
amówienia przez Wykonawcę. Zamawiający z kolei
w sposób wadliwy, sprzecznie z dyspozycją ww. przepisu, nie określił dowodów, których
przedłożenia wymaga, na potwierdzenie wykonania dostaw. Zamawiający bowiem, w treści
załącznika nr 5 do SWZ oczekuje wyłącznie „przedstawienia dowodów”, bez wskazania
jakiegokolwiek ich katalogu czy hierarchii.
Zamawiający jako gospodarz prowadzonego przez siebie postępowania, w celu
zabezpieczenia prawidłowego jego przebiegu, zobowiązany jest, aby wymagać od
potencjalnych w
ykonawców, starających się o udzielenie zamówienia publicznego spełnienia
takich warunków udziału w postępowaniu, które będą adekwatne do tego przedmiotu.
Sformułowanie odpowiednich warunków udziału w postępowaniu wymaga wyważenia
z jednej strony uzasa
dnionych potrzeb Zamawiającego, z jednoczesnym umożliwieniem
stosunkowo szerokiej gru
pie wykonawców dostępu do tego zamówienia. Postawiony
warune
k udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznych i zawodowych ma być
bowiem mierniki
em, wskazującym, że wykonawca, który w swej przeszłości zawodowej
wykonywał określone zadania, które są przedmiotem zamówienia, wykona je w sposób
prawidłowy. Istotne jest więc, aby były one reprezentatywne do potwierdzenia zdolności
wykonawcy do realizacj
i zamówienia, by obejmowały one te elementy, które są istotne
z perspektywy usta
lenia, że wykonawca posiada odpowiednie doświadczenie.
Postawienie zbyt małych wymagań w zakresie warunków udziału w postępowaniu,
a tym s
amym wymagań przy ocenie spełniania warunków udziału w postępowaniu
sprzeciwia się narzuconemu przez przepisy ustawy Pzp obowiązkowi Zamawiającego
rzetelnego badania zdolności wykonawców do realizacji danego zamówienia.
W niniejszym pos
tępowaniu Wykonawca zobowiązany jest do dostawy określonych,
ściśle wyspecyfikowanych części – jest to więc umowa rezultatu, nie zaś umowa starannego
działania. Wykonawca winien więc wykazać się zdolnością co do tego, że ma możliwość
dostarczenia ściśle określonych części, bazując na swoim dotychczasowym doświadczeniu.
Jest to o tyle istotne, że jak wskazano wcześniej, na rynku funkcjonuje szereg różnych
kolejek podziemnych, pochodzących od różnych producentów, a każdy typ charakteryzuje
się pewnymi autorskimi rozwiązaniami, nieudostępnianymi szerszemu kręgowi podmiotów
i nie znanymi innym podmiotom niż producent oraz jednostka notyfikowana.
Zbyt liberalne wymagania w zakresie udziału w postępowaniu – warunki udziału
w po
stępowaniu w zakresie zdolności zawodowej lub technicznej - nie stanowią
wystarczającego narzędzia do prawidłowej weryfikacji wykonawców w tym postępowaniu.
Należy bowiem wskazać, iż o udzielenie zamówienia będą mogły ubiegać się również
podmioty,
które nie posiadają odpowiedniego a wręcz żadnego doświadczenia w realizacji
usługi będącej przedmiotem postępowania, które nie miały w tym nigdy do czynienia ze
specyfiką świadczenia tego typu dostawy.
„Obowiązek zachowania warunków konkurencji wśród wykonawców ubiegających się
o
udzielanie zamówienia nie jest tożsamy z nakazem dopuszczenia do udziału
w postępowaniu wszystkich podmiotów, w tym niezdolnych do realizacji zamówienia
w należyty sposób. Możliwość badania zdolności wykonawcy do właściwego wykonania
zamówienia ma na celu wyeliminowanie z postępowania takiego wykonawcy, który złożył lub
może złożyć najkorzystniejszą teoretycznie ofertę, lecz ze względu na brak wystarczającego
potencjału, nie rokuje prawidłowego wykonania zamówienia o udzielenie, którego się ubiega.
Istota wymagań polega na zapewnieniu poprawnej realizacji danego zamówienia, co
gwarantuje wybór wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania zamówienia.
Zweryfikowaniu zdolności danego wykonawcy do realizacji zamówienia w sposób prawidłowy
służy ocena wcześniejszych doświadczeń wykonawcy na polu zawodowym. Takie opisanie
wymogów udziału nie oznacza naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, co jednocześnie nie oznacza, że opis spełniania warunku udziału
w postępowaniu musi pozwalać na udział w tym postępowaniu każdemu wykonawcy
działającemu na rynku, czy w danej branży. Sformułowanie odpowiednich wymogów udziału
w postępowaniu wymaga wyważenia z jednej strony uzasadnionych potrzeb Zamawiającego,
z jedn
oczesnym umożliwieniem stosunkowo szerokiej grupie wykonawców dostępu do tego
zamówienia” (Wyroki KIO z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. KIO 1241/17 i KIO 1242/17).
Opisane powyżej zaniechania Zamawiającego, prowadzące w efekcie do zezwolenia
na w
ykonywanie dostawy części do skomplikowanych podzespołów lub silników, będących
przed
miotem zamówienia przez podmiot nie posiadający ku temu odpowiedniej wiedzy
i kompetencji, może mieć bezwzględnie wpływ na zwiększenie już istniejących zagrożeń
ludzkiego życia i zdrowia na dole kopalni, albowiem eksploatacja w strefach zagrożonych
w
ybuchem maszyn i urządzeń, do których dostawy zostały przeprowadzone w sposób
niewłaściwy, obniża poziom bezpieczeństwa, a tym samym stanowi zagrożenie dla zdrowia
i życia personelu Zamawiającego oraz współpracującego z Zamawiającym, a pracującego
w tych s
trefach. Takie postępowanie Zamawiającego jest nadużyciem przez niego
przysługujących mu praw podmiotowych i nie może podlegać ochronie prawnej.
Zamawiający w dniu 26.04.2022 r. (na stronie internetowej Zamawiającego;
https://www.pgg.pl/strefa-korporacyjna/dostawcy/profil-
nabywcy/przetargi) wezwał wraz kopią
odwołania, w trybie art. 524 NPzp, uczestników postępowania przetargowego do wzięcia
udziału w postępowaniu odwoławczym. Żadne zgłoszenie przystąpienia nie miało miejsca.
W dniu 09.05.2022 r. (emailem podpisanym podpisem cyfrowym)
Zamawiający
wobec wniesienia odwołanie do Prezesa KIO wniósł na piśmie, w trybie art. 521 NPzp,
od
powiedź na odwołanie, w której wnosił o oddalenie zarzutów odwołania w całości. Przed
odniesieniem się do poszczególnych zarzutów należy przedstawić informacje dotyczące
przedmiotu zamówienia i szczególnych regulacji prawnych, które mają do niego
zastosowa
nie. W obszernej argumentacji Odwołującego znajdują się bowiem tezy, które
w nieprawidłowy sposób regulacje te interpretują.
Zamawiający zamawia dostawy części zamiennych do kolejek grupy SMT Scharf. Części
zamienne, k
tóre mogą być dostarczone zostały podzielone na 4 grupy:
oryginalne części zamienne – podzespoły i części zamienne wykonane wg rysunku
oraz dokumentacji, zgodnie z którą Producent maszyny/urządzenia wykonał maszynę
/urządzenie i ujęte w wykazie części zamiennych będącym integralnym składnikiem
DTR/instrukcji użytkowania,
katalogowe części zamienne – podzespoły i części zamienne wykonane wg
rysunku oraz dokumentacji innego podmiotu (producenta podzespołu/części
zamiennej) niż Producent maszyny urządzenia, zastosowane w maszynie/urządzeniu
oraz ujęte przez Producenta maszyny/urządzenia w wykazie części zamiennych
będącym integralnym składnikiem DTR/instrukcji użytkowania, ze wskazaniem
katalogu wyrobów producenta przedmiotowej części zamiennej,
3) certyfikowane zamienniki oryg
inalnych części zamiennych - podzespoły i części
zamienne, równoważne z oryginalnymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny
podmiot niż:
a)
Producent maszyny/urządzenia,
b)
Właściciel dokumentacji (niebędący producentem maszyny/urządzenia),
zgodnie z którą Producent maszyny/urządzenia wykonał maszynę/urządzenie,
c)
podmiot p
osiadający upoważnienie do produkcji oryginalnych części
zamiennych na podstawie dokumentacji, zgodnie z którą Producent
maszyny/urządzenia wykonał maszynę/urządzenie.
Certyfikowane zamien
niki oryginalnych części zamiennych wykonane są wg rysunku
i własnej dokumentacji oraz poddane ocenie zgodności ich właściwości
z wymaganiami stosownych n
orm i przepisów, potwierdzonej stosownym certyfikatem
wydanym (odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akredytowane jednostki
certyfikujące / jednostki notyfikowane.
certyfikowane zamienniki katalogowych części zamiennych - podzespoły i części
zamie
nne, równoważne z katalogowymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny
podmiot niż Producent katalogowych części zamiennych.
Certyfikowane zamienniki katalogowych cz
ęści zamiennych wykonane są wg rysunku
i własnej dokumentacji oraz poddane ocenie zgodności ich właściwości z
wymaganiami
stosownych norm i przepisów, potwierdzonej stosownym certyfikatem
wydanym (odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akredytowane jednostki
certyfikujące /jednostki notyfikowane.
Już z powyższego podziału oraz z informacji przedstawionych w Odwołaniu
wynika, że Odwołujący w żaden sposób nie ponosi szkody w związku z postanowieniami
swz. Jako autoryzowany przedstawiciel producenta
kolejek Scharf bez wątpienia ma
możliwość złożenia oferty dysponując oryginalnymi częściami zamiennymi producenta
maszyny/urządzenia. Odwołujący jednak dąży do wyeliminowania możliwości
zaoferowania innych niż oryginalne części producenta, tym samym domagając się
likwidacji jakiejkolwiek konkurencji w postępowaniu i przyznania mu monopolu na dostawy
części. Żądanie takie jako rażąco niezgodne z podstawowymi zasadami udzielania
zamówień publicznych nie może być spełnione. Wyjaśnił jakie przepisy prawa
powszechnie
obowiązującego
regulują
czynności
związane
z
eksploatacją
maszyny/urządzenia. Odwołujący bowiem w całej argumentacji powołuje się na przepisy
dotyczące wprowadzania maszyny/urządzenia do obrotu pomijając te, które znajdują
zastosowanie w sprawie
– a jak wskazano powyżej zamawiający nie nabywa nowej
maszyny/urządzenia a jego zamiarem jest nabycie części zamiennych do posiadanych
i eksploatowa
nych urządzeń. Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r.
w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych
zakładów górniczych zawiera Dział VI dotyczący maszyn, urządzeń i instalacji oraz
obiektów budowlanych zakładu górniczego. Paragraf 508 tego rozporządzenia stanowi że
„maszyny, urządzenia i instalacje eksploatuje się, konserwuje i naprawia w sposób
określony w dokumentacji techniczno-ruchowej”, bez wskazania, że ma to być
dokumentacja producenta. Z kolei § 509 stanowi, że „w zakładach górniczych, w których
wys
tępuje zagrożenie wybuchem, stosuje się urządzenia budowy przeciwwybuchowej,
które eksploatuje się w sposób określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia”. Załącznik
nr 3 w punkcie 9.11.1 stanowi natomiast
, że „w trakcie naprawy dopuszcza się stosowanie
cz
ęści zamiennych lub podzespołów równoważnych mających odpowiednie świadectwo
zgodności”.
Powyższe potwierdza również stanowisko jednostki certyfikującej tj. Instytutu
Tech
niki Górniczej KOMAG, na które powołuje się Odwołujący w swoim odwołaniu (pismo
nr DBA/AF/945/2021z dnia 02.08.2021 r. stanowi
ące załącznik do Odwołania): „w trakcie
naprawy dopuszcza się stosowanie części zamiennych lub podzespołów równoważnych
mających odpowiednie świadectwo zgodności, które na podstawie swojej wiedzy
i doświadczenia, wydaje na swoją odpowiedzialność ich producent”.
Jak wynika z powyższego prawo powszechnie obowiązujące wprost dopuszcza
zastosow
anie części zamiennych lub podzespołów równoważnych. Przy takich
pos
tanowieniach właściwego prawa materialnego Zamawiający nie ma żadnego
uzasadnienia do tego, ab
y ograniczać konkurencję w postępowaniu oraz domagać się
jedynie dostaw części oryginalnych. W celu uzyskania odpowiedniego poziomu
bezpieczeństwa eksploatacji maszyny Zamawiający natomiast zróżnicował zakres
oświadczeń i dokumentów składanych na potwierdzenie możliwości zastosowania
oferowanej części zamiennej. W Załączniku nr 1 do swz punkt C Zamawiający wskazał
listę dokumentów wymaganych do złożenia dla każdej powyżej wskazanej grupy. Trzeba
na
dmienić, że w przypadku oferowania części zamiennych grupy 4 (zamienniki)
Zamawiający wymaga złożenia certyfikatu wydanego przez jednostkę certyfikującą lub
notyfikowaną. Tym samym bezpieczeństwo użytkowania danej części jest potwierdzone
przez podmiot właściwy do przeprowadzenia badań i wystawienia certyfikatu.
Ad zarzut 1
Odwołujący sformułował zarzut „dopuszczenie do udziału Wykonawców
dostarczających części produkowane według własnej dokumentacji”. Pomimo obszernej
argumentacji przedstawionej na stronach 7-
10 odwołania nie można jednak ustalić na
treści którego z postanowień swz zarzut ten jest oparty oraz jakie przepisy prawa zostały
w ten sposób naruszone. Odnosząc się jednakże do twierdzeń jakoby Zamawiający
dopusz
czał
do
wprowadzenia
zmian,
które
niweczą
rezultat
certyfikacji
maszyny/urządzenia w świetle przepisów tzw. dyrektywy maszynowej wskazuję na
postanowienia Załącznika nr 1 do swz punkt C ust 3 pkt 4 tiret 4 (str. 16), który odnosi się
do części grupy 4 – certyfikowanych zamienników katalogowych części zamiennych, gdzie
Zamawiający wymaga złożenia DTR/Instrukcji Użytkowania (stosowani)/karty katalogowej
części zamiennych zawierającej m.in. opis oraz rysunki umożliwiające identyfikację
certyfikowanego przedmio
tu zamówienia i możliwość zastosowania oferowanej części
w maszynie/urządzeniu bez konieczności zastosowania dodatkowych adapterów lub
ingerowania w
konstrukcję maszyny/urządzenia.” Tym samym ryzyko wprowadzenia
zmian, które wymagałyby ponownego badania maszyny/urządzenia nie istnieje
Ad zarzut nr 2a
Z uwagi na szeroki zakres postępowania Zamawiający posługuje się, w celu
jednoznacznej identyfikacji
poszczególnych części, ich nazwą oraz niepowtarzalnym
numerem identyfikacyjnym nadanym przez producenta,
co umożliwia poprawną
identyfikację każdej pozycji formularza ofertowego. Jednocześnie Zamawiający wskazuje,
że dopuszcza rozwiązania „równoważne”, określając zarazem w specyfikacji warunków
zamówienia, jak rozumie równoważność części zamiennych. Zgodnie z postanowieniami
swz każdy wykonawca oferujący równoważne części zamienne składa oświadczenie
producent
a części równoważnych, wg załącznika 1g lub 1h do SWZ, w którym producent
potwierdza, że:
przedmiotem oferty są fabrycznie nowe, certyfikowane zamienniki części zamiennych
ujętych w DTR/instrukcji użytkowania urządzenia, którego przedmiot zamówienia dotyczy
i które mogą być stosowane w kolejkach stosowanych w podziemnych zakładach
górniczych produkcji ….. (tutaj wskazuje producenta urządzenia),
2) zgodno
ść oferowanych części z odpowiednimi normami bądź dyrektywami
potwierdzają posiadane certyfikaty wydane (odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez
akredytowane jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane,
równoważność (zamienność) oferowanych części z częściami zamiennymi ujętymi
w DTR/instrukcji użytkowania urządzenia, którego przedmiot zamówienia dotyczy, zgodnie
z załącznikiem będącym integralną częścią niniejszego oświadczenia, została
potwierdzona stosownymi obliczeniami oraz badaniami,
4) sto
sowanie oferowanych części zgodnie z ich przeznaczeniem (zakres zamienności,
o którym mowa w ust. 3 niniejszego oświadczenia) nie spowoduje obniżenia poziomu
bezpieczeństwa urządzenia, w którym będą zastosowane, jak również nie spowoduje
w
ytworzenia nowej maszyny lub urządzenia,
oferowane części zamienne mogą być stosowane w podziemnych wyrobiskach
górniczych w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.
Powyższe oświadczenie spełnia wymogi, jakie stawiane są świadectwu zgodności.
Dodatkowo wyk
onawca oferujący równoważne części zamienne jest zobowiązany do
złożenia następujących dokumentów (Załącznik nr 1 punkt C ust. 3 pkt 4):
stosownych certyfikatów potwierdzających zgodność właściwości oferowanych części
zamiennych z wymaganiami stosownych
norm i / lub przepisów, wydanych (odpowiednio
do przedmiotu certyfikacji) przez jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane
akredy
towane w zakresie certyfikacji kolejek, wskazujących co najmniej zakres ich
zastosowania w określonym rodzaju maszyny / urządzenia tj.: w kolejkach stosowanych
w podziemnych zakładach górniczych,
DTR / Instrukcji użytkowania (stosowania) / kart katalogowych oferowanych części
zamiennych zawierających m.in. opis oraz rysunki umożliwiające identyfikację
certyfikowanego przed
miotu zamówienia i potwierdzających możliwość zastosowania
oferowanej części zamiennej w urządzeniu bez konieczności zastosowania dodatkowych
adapterów lub ingerowania w konstrukcję urządzenia.
Dokumenty te pozwalają na wyczerpującą ocenę czy oferowane części zamienne
spełniają wymagania Zamawiającego.
Trzeba tez zauważyć, że legitymację do wniesienia środka ochrony prawnej ma
wykonawc
a, który poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy. Odwołujący wykazał, że posiada dostęp do
dokumentacji technicznej, wykonawczej oraz specyfikacji cz
ęści katalogowych
i no
rmowych dotyczących typów kolejek dostarczanych do Zamawiającego (dokument
autoryzacji). Opis przedmiotu z
amówienia dokonany przez Zamawiającego w żaden
sposób więc nie utrudnia mu identyfikacji części i w konsekwencji wzięcia udziału
w postępowaniu. Z kolei inni wykonawcy biorący udział w postępowaniach na części
zamienne, w których opis jest dokonywany wedle tego samego sposobu, nie wnoszą do
niego uwag. W tym więc zakresie nie sposób uznać, że Odwołujący poniósł szkodę.
Odwołujący stara się wykazać, że ponosi szkodę poprzez dopuszczenie przez
Zamawiającego konkurencji w postępowaniu. Interes faktyczny, jaki prezentuje
Odwołujący, jest w tym zakresie oczywisty – brak konkurencji poprawia jego pozycję
przyznając mu status monopolisty. Zgodnie jednak z przepisami prawa zamówień
publicznych ochronie podlega nie interes faktyczny w zaw
ężeniu czy eliminacji
konkurencji, a główny cel prowadzenia postępowań – zachowanie uczciwej konkurencji
i równego traktowania potencjalnych wykonawców.
Ad zarzut nr 2b
Odwołujący zarzuca zaniechanie zastosowania postanowień Dyrektywy 2006/42/WE
(dyrektywa maszynowa). Dyrektywa ta reguluje kwestie wprowadzania do obrotu maszyn
stanowiąc m.in. o wymaganych procedurach oceny zgodności maszyn z zasadniczymi
wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa. Postanowienia te kierowane są do
producentów maszyn lub podmiotów wprowadzających maszyny do obrotu.
Dyrektywa nie stanowi wymagań dla zamawiających, nie zawiera też szczególnych
postanowień dotyczących części zamiennych. Jedyne sformułowanie w dyrektywie
dotyczące części zamiennych dotyczy wymagania, aby instrukcja użytkowania zawierała
„specyfikacje części zamiennych jakie mają zostać użyte, jeżeli mają one wpływ na
zdrowie i bezpieczeństwo operatorów.”
Odwołujący zaś stara się wywieść tezę, iż zastosowanie jakiejkolwiek części zamiennej
innej
niż pochodzącej od producenta stanowi istotną zmianę maszyny prowadzącą do
powstania nowej maszyny, do której należy zastosować od nowa pełną procedurę
certyfikacji. Teza
ta jednak nie znajduje potwierdzenia w przepisach dyrektywy, ani też
w przepisach pra
wa polskiego, gdyż jak wskazano na wstępie – prawo wprost dopuszcza
stosowanie części nieoryginalnych, pod warunkiem że są one certyfikowane.
Polskie podejście zgodne jest z interpretacją prezentowaną w Zawiadomieniu Komisji
Europejskiej „Niebieski przewodnik - wdrażanie unijnych przepisów dotyczących
produktów 2016” (2016/C 272/01): Produktów, które zostały naprawione lub wymienione
(n
p. w wyniku wykrycia wady) w sposób niezmieniający oryginalnego działania,
przeznaczenia lub typu, nie uznaje się za nowe produkty w rozumieniu unijnego
prawodawstwa harmonizacyjnego. Dlatego też takie produkty nie muszą być na nowo
poddawane ocenie zgodno
ści, bez względu na to, czy oryginalny produkt został
wprowadzony do obrotu przed wejściem w życie przepisów czy później. Dzieje się tak
nawet wtedy, gdy produkt zostanie wyeksportowany do państw trzecich na czas naprawy.
Najczęściej polega ona na wymianie wadliwej lub zużytej części na część zapasową,
która jest albo identyczna, albo przynajmniej podobna do części oryginalnej (np. zmiany
mogły wyniknąć z postępu technicznego lub zakończenia produkcji starej części), czyli na
wymianie kart, komponentów, podzespołów lub nawet całych identycznych zespołów.
Jeżeli pierwotny sposób działania produktu został zmodyfikowany (w ramach
planowanego wykorzystania, zakresu działania i utrzymania pierwotnie przewidzianych na
etapie projektu), ponieważ części zamienne wykorzystane do naprawy działają lepiej
dzięki postępowi technicznemu, produktu tego nie uznaje się za nowy zgodnie z unijnym
prawodawstwem harmonizacyjnym. Dlatego też działania konserwacyjne są zasadniczo
wyłączone z zakresu unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego. (podkreślenia pochodzą
od Zam
awiającego).
Ad zarzut nr 3
Odwołujący zarzuca Zamawiającemu naruszenie art. 105 ustawy Pzp wywodząc, że
przepis ten nakłada obowiązek żądania takich dokumentów, które potwierdzają zgodność
oferowanych części z częściami oryginalnymi.
Art. 105 ustawy
Pzp dotyczy możliwości żądania określonego rodzaju przedmiotowych
środków dowodowych. W żaden sposób nie odnosi się on do równoważności określonych
produktów w stosunku do „oryginałów”. Jest to norma dozwalająca żądania określonych
dokumentów na potwierdzenie spełnienia wymagań przez dostawy – nie zaś norma
wyznaczająca zakres obowiązku zamawiającego. Już z tego powodu zarzut jest chybiony.
Zgodnie z częścią C załącznika Nr 1 do SWZ Zamawiający żąda przedstawienia
stosow
nych certyfikatów potwierdzających zgodność właściwości oferowanych części
zamiennych z wymaganiami stosownych norm i / lu
b przepisów, wydanych (odpowiednio
do przedmiotu certyfikacji) przez jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane
akredytowane w zakresie certyfikacji kolejek, wskaz
ujących co najmniej zakres ich
zastosowania w określonym rodzaju maszyny / urządzenia tj.: w kolejkach stosowanych
w podziemnych zakładach górniczych. Wymóg posiadania certyfikatu nie dotyczy zadań
nr 3, 5, 8, 9, 13, 16, 17 oraz zadania nr 18 poz. 1, 22, 42, 43, 48, 56, 57, 58, 59, 60, 69,
Zamawiający nie wymaga potwierdzania, że „części zamienne są zgodne z częściami
oryginalnymi” – w takim wypadku nie byłoby sensu produkować części zamiennych, bo
wszystkie części musiałyby być częściami oryginalnymi. Jednakże zgodnie z wskazanymi
na wstępie przepisami Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r.
w spraw
ie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych
zakładów górniczych, Zamawiający nie może odmówić dostarczenia części zamiennych
lub podzespołów równoważnych mających odpowiednie świadectwo zgodności.
Ad zarzut 4
Odwołujący zarzuca Zamawiającemu zaniechanie w zakresie sformułowania warunków
udziału w postepowaniu dotyczących zdolności technicznej i zawodowej w zakresie
doświadczenia. Jak należy domniemywać z zakresu żądania sformułowanego na stronie 4
odwołania Zamawiający wedle opinii Odwołującego powinien warunek w zakresie
doświadczenia sformułować w sposób zaostrzony.
Zgodnie z brzmieniem części 5 ust. 3 pkt 3 swz zamawiający wymaga wykazania się
wykonaniem dostaw „odpowiadających swoim zakresem dostawom stanowiącym
przedmiot zamówienia tj. zarówno dostawy materiałów tożsamych z przedmiotem
przetargu jak również materiałów rodzajowo podobnych tj. dostawy części zamiennych
podzespołów innych maszyn i urządzeń oraz kompletnych maszyn i urządzeń …”
Obszerna argumentacja zawarta w uzas
adnieniu do zarzutu wedle intencji Odwołującego
ma prowadzić do wniosku, że naruszone zostały przepisy:
1) Art. 16 pkt 1 cz
yli zasada równego traktowania i zachowania uczciwej konkurencji,
Art. 57 ust. 2, który stanowi, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy
spełniający warunki udziału w postępowaniu,
art. 112 ust. 1 nakazujący formułowanie warunków przez zamawiającego
proporcjo
nalnie do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiając ocenę zdolności wykonawcy
do wykonania zamówienia,
4) art. 112 ust.
2 pkt 4, który stanowi, że warunki mogą dotyczyć zdolności technicznej
i zawodowej,
5) art. 116 ust. 1, kt
óry precyzuje, że warunek zdolności technicznej i zawodowej może
dotyczyć doświadczenia wykonawcy,
§ 9 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23
grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów
lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (dalej Rozporządzenie
w sprawie PŚD), który precyzuje jakie dokumenty mogą być żądane przez zamawiającego
w celu oceny warunki dotyczącego doświadczenia.
Już samo wymienienie przepisów prawa, które rzekomo zostały naruszone
wskazuje na niezrozumienie tych regulacji przez Odwołującego. Odwołujący wskazuje
bowiem, że postawione wymagania są „zbyt małe” oraz „zbyt liberalne”. W tym miejscu
wskaza
ł, że to w ręce zamawiającego ustawodawca złożył decyzję dotyczącą tego czy
stosować warunek udziału w postępowaniu czy też nie, jak też jak go określić. Zgodnie
z przepisami art. 16 oraz art. 112 ust. 1
– warunek udziału w postępowaniu powinien być
sformułowany proporcjonalnie do przedmiotu zamówienia. Określenie proporcjonalnie
należy w tym kontekście odczytywać jako nienadmiernie, w taki sposób, który pozwala
przy jak na
jmniejszym ograniczeniu konkurencji osiągnąć cel. I tak w wyroku z 27.10.2005
r., C-234/03, Contse S.A., Vivisol Srl, Oxigen Salud SA v
. Instituto Nacional de Gestión
Sanitaria (Ingesa), (ECR 2005/10B, s. I-
09315) Trybunał Sprawiedliwości uznał za
niepropo
rcjonalny warunek posiadania potencjału technicznego, gdyż żądanie
zamawiającego wykazania się przez wykonawcę potencjałem było nadmierne w stosunku
do przedmiotu zamówienia. W wyroku z 23.12.2009 r., C-376/08, Serrantoni Srl,
Consorzio stabile edili Scrl
v. Comune di Milano, ECR 2009/12B, s. I12169, Trybunał
Sprawiedliwości stwierdził, że przy określaniu, którzy wykonawcy nie mogą wziąć udziału
w postępowaniu, niezbędne jest zachowanie zasady proporcjonalności, a ewentualne
ograniczania konkurencji powinny
być jak najmniejsze i stosowane jedynie w zakresie
niezbędnym do osiągnięcia celów danego zamówienia. W postępowaniu, którego dotyczy
odwołanie zamawiający wymaga wykazania się doświadczeniem podobnym w zakresie
przedmiotu zamówienia. Sformułowanie tego warunku w taki sposób w jaki domaga się
tego Odwołujący tj. dookreślenie, że wykonawca musi posiadać doświadczenie
w dostawie części jedynie do kolejek podziemnych podwieszanych i to jedynie produkcji
SMT Sc
harf bez wątpienia byłoby uznane za wymaganie nadmierne i bez uzasadnienia
ograniczające dostęp do zamówienia. Spełnienie żądania Odwołującego doprowadziłoby
do znacznego ograniczenia konkurencji w przedmiotowym postępowaniu oraz
ograniczenia kręgu wykonawców tylko do tych, którzy już składali wcześniej oferty
w postępowaniach na dostawy kolejek produkcji Scharf. Nie jest też zrozumiały zarzut
naruszenia przepisów Rozporządzenia w sprawie PŚD. W części VIII ust. 5 pkt 2 swz
Zamawiający sprecyzował, jakich podmiotowych środków dowodowych żąda na
potwi
erdzenie spełnienia warunku doświadczenia. Postanowienia swz w tym zakresie są
identyczne
jak przepisy Rozporządzenia.
W zakresie zgłoszonych wniosków dowodowych wnoszę o ich oddalenie - zgodnie
z art. 541 ustawy Pzp Izba odmawia przeprowadzenia wniosk
ów, jeżeli fakty będące ich
przedmiotem zostały stwierdzone innymi dowodami lub gdy zostały powołane dla zwłoki.
Odwołanie dotyczy postanowień treści SWZ, a Odwołujący próbuje dowieść, że
postanowienia te są niezgodne z przepisami prawa. Odwołanie nie dotyczy więc oceny
treści oferty, spełniania wymagań przez określone produkty itd., a postanowień
specyfikacji, które mają charakter normatywny (ustalają określone reguły postępowania
i są kierowane do kręgu potencjalnych wykonawców). W zakresie dowodu z opinii
biegłego, jak też z przesłuchania Stron i świadków wnioski zostały zgłoszone m.in. na
okoliczność sposobu certyfikacji maszyn produkcji SMT Scharf – przy czym postępowanie
o udzielenie zamówienia nie dotyczy procesu certyfikacji tych maszyn, a dostawy części
zamiennych. Jak wskazano pow
yżej dostawa części zamiennych zasadniczo pozostaje
poza zakresem regulacji Dyrektywy maszynowej (która określa zasady certyfikacji).
Z podobnym błędem logicznym Odwołującego mamy do czynienia w przypadku
wskazania ok
oliczności, jakie mają być wykazane w opinii biegłego. Odwołujący chce przy
jej
pomocy wykazać, że żądany certyfikat dla części zamiennych nieoryginalnych nie
wykazuje równoważności tych części z oryginałem. Zapomina jednakże, że ani przepisy
prawa, ani Za
mawiający nie formułują w ten sposób wymagania. Zamawiający ma prawo
a nie obow
iązek żądania przedmiotowych środków dowodowych i sam określa ich zakres.
Skoro zaś żądanie przedmiotowych środków dowodowych jest dobrowolne, pozostaje
w decyzji Zamawiającego, a brak ich żądania jest zgodny z prawem, to ich zażądanie
w każdym zakresie, jaki Zamawiający uzna za wystarczający jest prawidłowe (zgodne
z ustawą Pzp). Tym samym powoływanie biegłego na okoliczność, czy dany zakres
certyfikatu jest wystarczający, nie prowadzi do odpowiedzi na pytanie czy działanie
Zamawiającego jest zgodne z prawem – nie wnosi więc nic do sprawy. Z kolei na pytania
o to, czy każda (na tym etapie niemożliwa do bliższego określenia) część zamienna inna
niż producenta nadaje się do zastosowania w danej maszynie – nie sposób odpowiedzieć.
Sk
ład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej po zapoznaniu się z przedstawionymi
poniżej dowodami, po wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron złożonych
ustnie do pro
tokołu w toku rozprawy, ustalił i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
sku
tkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 NPzp, a Wykonawca wnoszący
odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 NPzp, uprawniający do jego złożenia.
S
kład orzekający Izby, działając zgodnie z art. 542 ust. 1 NPzp, dopuścił w niniejszej
sprawie dowody z: dokument
acji postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez
Zamawiaj
ącego w formie elektronicznej, w tym w szczególności postanowień SWZ,
załącznikiem nr 1 do SWZ (Opis Przedmiotu Zamówienia) /zawierającym także
przedmiotowe
środki dowodowe/, załącznikiem nr 1 g do SWZ z tabelą, załącznikiem nr 1 h
do SWZ
z tabelą, wzorem formularza ofertowego – załącznikiem nr 2 do SWZ, wykazem
parametrów techniczno - użytkowych oferowanego przedmiotu zamówienia – załącznikiem nr
3 do SWZ oraz
załącznikiem nr 5 do SWZ – wzorem wykazu wykonanych dostaw.
Izba zalicz
yła do materiału dowodowego załączone do odwołania przez
Odwołującego:
1. Dokumen
ty autoryzacji producentów – tj. SMT Scharf GmbH oraz SMT Scharf Polska Sp.
z o.o. z 09.10.2021 r. oraz 25.04.2022 r.
– na okoliczność jego treści, braku dostępu
podmiotów trzecich, w tym wykonawców, do dokumentacji technicznej, wykonawczej oraz
kontrolnej i specyfikacji części katalogowych i normowych dotyczącej przedmiotu
postępowania; typów kolejek dostarczanych do Zamawiającego;
2. Opinia nr 08/04/2021 z 30.04.2021 r.
, sporządzona przez rickCE sp. z o.o. sp.k. – na
okoliczność niedopuszczalności wprowadzania do obrotu zamienników bez uprzedniego
poddania ich badaniu przez jednostkę notyfikowaną w ramach badania całej maszyny;
3. Pism
a Odwołującego z dnia: 11.05.2021 r., 02.06.2021 r., 25.06.2021 r., 09.07.2021 r.,
wraz z załącznikami,
4. Pisma Instytut Techniki Górniczej KOMAG z 15.06.2021 r., 18.05.2021 r. i 02.08.2021 r.,
5. Pisma J. S. Hamilton Poland Sp. z o.o. z 02 i 22.07.2021 r.,
na okoliczność ich treści, braku możliwości stwierdzenia równoważności zamiennika
z częścią oryginalną na podstawie certyfikatów o treści żądanej przez Zamawiającego;
6. Certyfikaty badania typu WE nr JSHP/6/MD/2019, JSHP/8/MD,2019; JSHP/14/MD/2019.
KDB 18ATEX00470, IBExU09ATEX1058, KDB 17ATEX0073X
(wyciąg) – na okoliczność ich
treści.
Dodatkowo, Izba zali
czyła w poczet materiału dowodowego złożoną na rozprawie
przez
Odwołującego:
1) pismo z 19.02.2010 r. decyzja
Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dopuszczające
ciągnik spalinowy kolejki podwieszanej DZ 1500/1800/2200 produkcji firmy SMT Scharf
GmbH
do stosowania w podziemnych zakładach górniczych,
p
ismo z 03.07.2014 r. decyzj
a Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dopuszczające
ciągnik spalinowy kolejki podwieszanej DZ 80 produkcji firmy SMT Scharf Polska do
stosowania w podziemnych zakładach górniczych,
3) pismo z 11.10.2019
r. decyzja Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dopuszczające
ciągnik spalinowy typu SCHARF D66 VARIO produkcji firmy SMT Scharf Polska do
stosowania w podziemnych zakładach górniczych,
na okoliczność, iż w trakcie użytkowania maszyny konieczne jest przestrzeganie
dokumentacji techniczno-
ruchowej sporządzonej przez producenta maszyny;
4) pismo z 15.02.2022 r.
Wyższego Urzędu Górniczego dotyczące możliwości eksploatacji
urządzeń po wygaśnięciu decyzji o dopuszczeniu do stosowania w podziemnych zakładach
górniczych,
5) pismo z 15.11.2017 r.
Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dopuszczające tego co
należy rozumieć przez remont,
na okoliczność jego treści oraz skutków, jakie z nich wynikają, tzn. jakie mogą wywołać
wprowadzone zmiany przez zasto
sowanie takich, a nie innych części zamiennych;
6) pismo SMT Scharf Polska z 11.03.2022 r. do
Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego
zmiany decyzji dopuszczeniowej,
7) pismo z 28.03.2019 r. decyz
ja Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego o zmianie decyzji
dopuszczającej ciągnik spalinowy typu SCHARF D66 VARIO produkcji firmy SMT Scharf
Polska do
stosowania w podziemnych zakładach górniczych,
na okoliczność konieczność informowania o dokonywaniu zmian i jego zakresie
w dokumentacji technicznej, wskutek dokonania zmian w sposobie produkcji lub wykonania
części wg innej dokumentacji;
8) pismo J.S. Hamilton Ponad Sp. z o.o. z 05.05.2022 r.,
na okoliczność, iż sam Zamawiający nie określił wytycznych, jakie normy, przepisy,
powinien spełniać wyrób i określenia parametrów czy wymagań pod względem badania
przez jednostk
ę notyfikowaną.
dokumenty wyciąg z katalogu Odwołującego – pkt 12,
dokumenty wyciąg z katalogu Odwołującego – pkt 13,
na okoliczność, iż Odwołujący nie zastrzega do swoich produktów, aby części zamienne
były oryginalnymi jego produkcji, ale jedynie, aby były zgodne z dokumentacją techniczną
wyrobu, będąca własnością producenta, ewentualnie normami wyspecyfikowanymi.
Nadto
, Izba zaliczyła w poczet materiału dowodowego złożone na rozprawie przez
Zamawiającego:
• pismo Wyższego Urzędu Górniczego z 12.05.2012 r. w sprawie zasad prowadzenia
napraw i
remontów maszyn i urządzeń stosowanych w podziemnych zakładach górniczych
oraz
możliwości alternatywnego stosowania części zamiennych - na okoliczność jego treści
oraz tego, że takie, a nie inne postanowienia SWZ, funkcjonują u niego od roku 2012
a
kierował się również stanowiskiem wyrażonym w tym piśmie w szczególności fragm. ze str.
Izba zgodnie z art. 541 NPzp
oddaliła wniosek Odwołującego o przeprowadzenie
dowodu z opinii bie
głego m.in. na okoliczność sposobu certyfikacji maszyn produkcji SMT
Scharf,
uznając że zostały powołane jedynie dla zwłoki, a ich dopuszczenie doprowadziłoby
wyłącznie do nieuzasadnionego wydłużenia postępowania odwoławczego, a ponadto istnieje
obiektywna
możliwość wydania rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie bez odwoływania
się do specjalisty, w oparciu o inne dowody. Dodatkowo, Izba wskazuje dodatkowo, że
specyfika postępowania odwoławczego każdorazowo wymaga ustalenia, czy na podstawie
innych dow
odów istnieje realna możliwość wydania orzeczenia co do poszczególnych
zarzutów. Dowód z opinii biegłego to w postępowaniu odwoławczym ostateczność - jego
powoływanie jest celowe jeśli po pierwsze konieczne są wiadomości specjalne [możliwość
powołania tego środka dowodowego występuje wtedy, gdy ustalenie lub ocena stanu
faktycznego sprawy wymaga wiadomości specjalnych (wyrok SO we Wrocławiu z 15.01.
2010 r., sygn. akt: X Ga 380/09); podobnie KIO w wyroku z 09.04. 2013 r., sygn. akt: KIO
556/13: "Izba podnos
i, że "Celem dowodu z biegłych, w świetle art. 278 KPC, nie jest
ustalenie faktów mających znaczenie w sprawie, lecz udzielenie sądowi wyjaśnień
w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych. Biegły nie może zatem wyręczać sądu
w wyja
śnieniu rzeczywistej treści stosunków faktycznych (...). Fakty istotne dla
rozstrzygnięcia sprawy sąd ustala w oparciu o inne dowody (z dokumentów, z zeznań
świadków, przesłuchania stron)" (M. Rybarczyk, Biegły w postępowaniu cywilnym, Opinia,
Odpowiedzial
ność, Wynagrodzenie, Warszawa, 2001, s. 28.) (...) do zadań biegłego należy
przedstawienie sądowi swych wiadomości specjalnych (Ibidem, s. 34)."], po drugie brak jest
innych dowodów pozwalających na ustalenie istotnych faktów dla rozstrzygnięcia sprawy.
Po
wyższe nie zachodzi w okolicznościach przedmiotowej sprawy. Jednocześnie dowód
niniejszy nie służy rozstrzygnięciu kwestii spornej. Należy bowiem podkreślić, że
postępowanie o udzielenie zamówienia nie dotyczy procesu certyfikacji tych maszyn,
a dostawy części zamiennych, a dostawa części zamiennych zasadniczo pozostaje poza
zakresem regulacji Dyrektywy maszynowej (która określa zasady certyfikacji). Nadto,
Odwołujący przez ten dowód chce wykazać, że żądany certyfikat dla części zamiennych
nieoryginalnych nie w
ykazuje równoważności tych części z oryginałem. Zapomina jednakże,
że ani przepisy prawa, ani Zamawiający nie formułują w ten sposób wymagania.
Zamawiający ma prawo a nie obowiązek żądania przedmiotowych środków dowodowych
i sam określa ich zakres. Skoro zaś żądanie przedmiotowych środków dowodowych jest
dobrowolne, pozostaje, co Izba podziela,
w decyzji Zamawiającego, a brak ich żądania jest
zgodny co do zasady
z prawem, to ich zażądanie w każdym zakresie, jaki Zamawiający uzna
za wysta
rczający jest prawidłowe w kontekście ustawą Pzp i winno co najwyższej podlegać
ocenie przez organ
orzekający. Tym samym powoływanie biegłego na okoliczność, czy dany
zakres certyfikatu jest wystarczający, nie prowadzi do odpowiedzi na pytanie czy działanie
Zamawiającego jest zgodne z prawem – nie wnosi więc nic do sprawy. Nie leży to także
w kompetencji biegłego lecz organu orzekającego. Z kolei na pytania o to, czy każda
(generalnie
na tym etapie niemożliwa do bliższego określenia) część zamienna inna niż
producenta nadaje się do zastosowania w danej maszynie – nie sposób odpowiedzieć na
tym etapie.
Zebrany materiał dowodowy jest w ocenie Izby, dostatecznie wystarczający do
oceny generalnej
dopuszczalności stosowanie przez Zamawiającego lub jej braku
zakwestionowanych postanowień SWZ. Nie jest do tego potrzebny biegły. Tym bardziej, że
Odwołujący a priori przyjął założenie że jakakolwiek część zamienne inna niż oryginalna nie
może być stosowana w jego kolejkach podwieszanych.
Izba zgodnie z art. 541 NPzp
oddaliła wniosek Odwołującego o przeprowadzenie
dowodu
z zeznań świadka (wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania strony, tj.
z ograniczeniem do
Odwołującego oraz z obecnego przedstawiciela Odwołującego nie został
podtrzymany na rozprawie) w zakresie podtrzymanym do
drugiej osoby powołanej
w
odwołaniu z uwagi na okoliczności wskazane jak wyżej w zakresie wniosek Odwołującego
o przeprowadzenie dowodu z opinii bie
głego.
Dodatkowo, Izba
pominęła dowód złożony po zamknięciu rozprawy (dokumenty
wyciąg z katalogu Odwołującego – pkt 2.1, 2.2) zgodnie bowiem z art. art. 536 NPzp:
"Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i
uczestnic
y postępowania odwoławczego mogą przedstawić aż do zamknięcia rozprawy.".
Wskazując zarazem dla jasności mimo, że takie wniosku nie złożono, że zgodnie z art. 551
ust. 2 NPzp: "Izba otwiera na nowo z
amkniętą rozprawę, jeżeli po jej zamknięciu ujawniono
oko
liczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania".
Izba stwierdza przy tym w tym
kontekście, za wyrokiem z 23.10.2019 r. sygn. akt: KIO 2007/19, którego stanowisko
pod
ziela skład orzekający, iż Izba otwiera na nowo zamkniętą rozprawę, jeżeli po jej
zamknięciu ujawniono okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia odwołania. Taką istotną
okolicznością mogą być oczywiście nowe dowody mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy,
je
dnakże ratio legis cytowanego przepisu nie oznacza możliwości dla uczestnika
po
stępowania powoływania jakichkolwiek nowych dowodów, lecz tylko takich, które ujawniły
się już po zamknięciu rozprawy. Chodzi więc o takie dowody, o których istnieniu uczestnik
postępowania wcześniej nie wiedział i przy zachowaniu należytej staranności nie mógł się
dowie
dzieć. Natomiast zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia
7 grudnia 2016 r. sygn. akt:
I ACa 1081/15 (por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
z dnia 14 stycznia 2020 r., sygn. akt: I ACa 898/17), za
mknięcie rozprawy jako akt
procesowy jest do
niosłe prawnie, a jej otwarcie musi być uznane za sytuację wyjątkową. (...)
Strona wnioskująca o otwarcie na nowo zamkniętej rozprawy (czy też zarzucająca w apelacji
Sądowi I instancji zaniechanie uwzględnienia wniosku w tym zakresie) musi wykazać więc,
że dopiero po zamknięciu rozprawy ujawniły się (stały się jej wiadome) okoliczności istotne
dla rozstrzy
gnięcia. W nauce wskazuje się, że w przepisie tym chodzi o fakty nowe -
jakościowo różne od wcześniej istniejących lub o okoliczności już wcześniej zaistniałe, ale
które uległy zmianie po zamknięciu rozprawy (por. np. M. Sawczuk, Ponowne orzekanie
w sprawie cywilnej pra
womocnie osądzonej, s. 141-142; wyrok SN z 15 kwietnia 1972 r., II
PR 48/72,
OSNC 1972, Nr 9, poz. 171). Tak więc zmiana może polegać na powstaniu
całkiem nowych okoliczności obok już istniejących lub na modyfikacji wcześniej istniejących.
Nie uzasadnia żądania otwarcia rozprawy na nowo jedynie stwierdzenie potrzeby
dodatkowego od
niesienia się lub powołania dowodów w związku ze stanowiskiem
przedstawionym przez stronę przeciwną na rozprawie, jeśli potrzeba ta nie opiera się o
okoliczności mające cechę nowości w przedstawionym wyżej rozumieniu.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy s
kład orzekający Izby wziął pod uwagę
stanowisko
wynikające z odwołania, odpowiedzi na odwołanie, oraz stanowiska
i oświadczenia stron złożonych ustnie do protokołu.
Odnosząc się generalnie do podniesionego w treści odwołania zarzutu, stwierdzić
należy, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący sformułował w odwołaniu następujące zarzuty naruszenia:
1. art. 16 pkt 1) PZP, art. 99 ust. 2 PZP, art. 101 ust. 1 pkt 4) PZP oraz pkt 1.7.4.2. l
it. „t”
Załącznika I oraz pkt 1, pkt 3.1 – 3.4, pkt 6 Załącznika IX Dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady nr 2006/42/WE z dnia 17 maja 2006 roku (zwanej dalej „dyrektywą
maszyno
wą”) w zw. z art. 57 pkt 2 w zw. z art. 112 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 PZP, art. 116 ust. 1
PZP
– poprzez ich niezastosowanie i dopuszczenie do udziału w postępowaniu
Wykonawców nie korzystających z dokumentacji producenta i wytwarzających przedmiot
zamówienia w oparciu o własną dokumentację, nie podlegającą weryfikacji przez jednostkę
notyfikowaną, wykonującą badanie maszyny typu WE, co stanowi także naruszenie zasad
uczciwej konkurencji,
2. art. 16 pkt 2) PZP, art. 17 ust. 1 pkt 1) PZP, art. 99 ust. 1-7, art. 101 ust. 1-6 PZP poprzez
ich niezastosowanie i dokonanie opisu przedmiotu
zamówienia w sposób nieprzejrzysty
i
niezrozumiały oraz niezapewniający najlepszej jakości dostaw, a to poprzez:
a.
określenie przedmiotu zamówienia wyłącznie poprzez posłużenie się numerem
identyfikacyjnym nadanym przez producenta maszyny, bez jakiegokolwiek doprecyzowania
cech oraz paramet
rów technicznych zamawianych części i bez wskazania, do jakiego typu
kolejki przeznaczona jest zamawiana część, co uniemożliwia stwierdzenie, czy oferowana
przez wykonawcę część jest zgodna z częścią pierwotnie zastosowaną w maszynie –
z jednoczesnym dopuszczeniem do postępowania podmiotów nie będących producentami
maszyny, a więc nie posługujących się w prowadzonej przez siebie działalności numerami ID
producenta maszyny;
b.
żądanie złożenia przez Wykonawcę wyłącznie oświadczenia, że nie dojdzie do
wytworzenia nowej maszyny i braku żądania przeprowadzenia odpowiednich badań przez
jednostkę notyfikowaną, potwierdzających akredytowanym certyfikatem, że: części zamienne
są certyfikowanymi zamiennikami oryginalnych części danej maszyny i możliwe jest ich
równoważne (zamienne) stosowanie w danej maszynie, a w efekcie ich zastosowania nie
dojdzie do stworzenia nowej maszyny
– powyższe stanowi jednocześnie naruszenie pkt
1.7.4.2. lit. „t” Załącznika I oraz pkt 1, pkt 3.1 – 3.4, pkt 6 Załącznika IX dyrektywy
maszynowej,
3. art. 101 ust. 6 oraz art. 105 ust. 1-
4 PZP poprzez żądanie przez Zamawiającego
certyfikatów o takiej treści, która nie potwierdza równoważności stosowanych zamienników
w stosunku
do części oryginalnej - Zamawiający żąda w istocie dowodów nieprzydatnych do
wykazania okoliczności, którą mają potwierdzać;
4. art. 57 pkt 2 w zw. z art. 112 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 PZP, art. 116 ust. 1 PZP, art. 16 pkt 1)
PZP oraz § 9 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23
grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub
oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy - przez sformułowanie warunku
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznych lub zawodowych w sposób
nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia, w zakresie w jakim Zamawiający w warunku
udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej wymaga jedynie
aby Wykonawca legitymo
wał się wykonaniem dostaw rodzajowo podobnych;
Izba do
konała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania:
W pierwszej kolej
ności Izba przywołuje stan faktyczny wynikający z treści odwołania,
oraz odpowiedzi
na odwołanie. Zgodnie z SWZ (Cz. V kwalifikacja podmiotowa
Wykonawców ust. 3): „ (…) Zamawiający stosuje warunki udziału w postępowaniu dotyczące:
) zdolności do występowania w obrocie gospodarczym - Wykonawca powinien być wpisany
do rejestru działalności gospodarczej prowadzonego w kraju, w którym wykonawca ma
siedzibę,
2)sytuacji ekonomicznej i finansowej -
Wykonawca wykaże, że posiada roczny przychód za
ostatnie 3 lata obrotowe, a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy - odpowiednio
w tym okresie, w wysokości:
Dla zadania nr
50 000,00 PLN
Dla zadania nr
30 OOO,OO PLN
Dla zadania nr
6 000,00 PLN
Dla zadania nr
16 000,00 PLN
Dla zadania nr
5 000,00 PLN
Dla zadania nr
25 000,00 PLN
Dla zadania nr
24 000,00 PLN
Dla zadania nr
20 000,00 PLN
Dla zadania nr
5 000,00 PLN
Dla zadania nr
10 18 000,00 PLN
Dla zadania nr
17 000,00 PLN
Dla zadania nr
16 000,00 PLN
Dla zadania nr
4 000,00 PLN
Dla zadania nr
15 000,00 PLN
Dla zadania nr
8 000,00 PLN
Dla zadania nr
3 000,00 PLN
Dla zadania nr
5 000,00 PLN
Dla zadania nr
100 000,00 PLN
W
przypadku składania oferty na więcej niż jedno zadanie wartość przychodu
netto uzyskana w jednym roku obrotowym w ciągu ostatnich trzech lat obrotowych, a jeżeli
okres prowadzenia
działalności jest krótszy niż jeden rok w tym okresie, nie może być
mniejsza od sumy wartości określonych dla poszczególnych zadań, na które Wykonawca
składa ofertę.
zdolności technicznej lub zawodowej - Wykonawca wykaże, że w okresie ostatnich 3 lat
pr
zed terminem składania ofert (a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy to w tym
okresie) wykonał dostawy odpowiadające swoim rodzajem dostawom stanowiącym
przedmiot zamówienia, tj. zarówno dostawy materiałów tożsamych z przedmiotem przetargu,
ja
k również dostawy materiałów rodzajowo podobnych, tj.: dostawy części zamiennych i
podzespołów innych maszyn i urządzeń oraz kompletnych maszyn i urządzeń, na wartość
łączną nie niższą niż określoną w pkt 2).
W
przypadku składania oferty na więcej niż jedno zadanie wartość netto
wykonanych dostaw przez Wykonawcę w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, nie może
być mniejsza od sumy wartości dostaw określonych przez Zamawiającego dla
poszczególnych zadań, na które Wykonawca składa ofertę. (…)”. Następnie w cz. VIII
Podmiotowe środki dowodowe ust. 5 pkt 2 SWZ: „(…) 2) wykazu wykonanych dostaw,
w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy — w tym
okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz
których dostawy zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów określających czy te
dostawy zostały wykonane. Dowodami są referencje bądź inne dokumenty sporządzone
przez podmiot, na rzecz którego dostawy zostały wykonane. Jeżeli z uzasadnionej przyczyny
o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów —
oświadczenie wykonawcy. Wzór wykazu stanowi Załącznik nr 5. (…)”. Zaś, w cz. XI Opis
sposobu przygotowania oferty, Zawartość oferty ust. 6 pkt 7 SWZ: „(…) 7) przedmiotowych
środków dowodowych wymienionych w Załączniku Nr 1 do SWZ. (…)”. Powyższe ulega
rozwinięciu we wskazanym złączniku nr 1 do SWZ Opis przedmiotu zamówienia: „(…)
B. Wymagania prawne oraz wymagane parametry techniczno -
użytkowe.
. Części zamienne będące przedmiotem zamówienia są przeznaczone do stosowania w
podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych zagrożonych wybuchem metanu i pyłu
węglowego.
2. Cz
ęści zamienne stanowiące przedmiot zamówienia muszą być fabrycznie nowe,
kompletne, wolne od wad konstrukcyjnych, materiałowych i wykonawczych.
Zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert równoważnych. Równoważność części
dotyczy zarówno funkcji, właściwości jak i sposobu montażu (gabaryty, rozmieszczenie
otworów mocujących, przyłączy, itp.) tzn. podłączenie części zamiennej równoważnej nie
może wymagać zastosowania dodatkowych adapterów lub ingerowania w konstrukcję
maszyny/urządzenia.
Zamawiający dopuszcza możliwość złożenia oferty na dostawę następujących kategorii
części zamiennych:
oryginalne części zamienne — podzespoły i części zamienne wykonane wg rysunku oraz
dokumentacji, zgodnie z którą Producent maszyny / urządzenia wykonał maszynę /
urządzenie i ujęte w wykazie części zamiennych będącym integralnym składnikiem DTR /
instrukcji użytkowania,
katalogowe części zamienne — podzespoły i części zamienne wykonane wg rysunku oraz
dokumentacji innego podmiotu (producenta podzes
połu / części zamiennej) niż Producent
maszyny / urządzenia, zastosowane w maszynie / urządzeniu oraz ujęte przez Producenta
maszyny / urządzenia w wykazie części zamiennych będącym integralnym składnikiem DTR
/ instrukcji użytkowania, ze wskazaniem katalogu wyrobów producenta przedmiotowej części
zamiennej,
certyfikowane zamienniki oryginalnych części zamiennych podzespoły i części zamienne,
równoważne z oryginalnymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny podmiot niż:
Producent maszyny / urządzenia,
Właściciel dokumentacji (niebędący producentem maszyny / urządzenia), zgodnie z którą
Producent maszyny / urządzenia wykonał maszynę / urządzenie, podmiot posiadający
upoważnienie do produkcji oryginalnych części zamiennych na podstawie dokumentacji,
zgodnie z kt
órą Producent maszyny / urządzenia wykonał maszynę / urządzenie.
Certyfikowane zamienniki oryginalnych części zamiennych wykonane są wg rysunku i
własnej dokumentacji oraz poddane ocenie zgodności ich właściwości z wymaganiami
stosownych norm
i przepisów, potwierdzonej stosownym certyfikatem wydanym
(odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akredytowane jednostki certyfikujące /
jednostki notyfikowane.
certyfikowane zamienniki katalogowych części zamiennych podzespoły i części zamienne,
równoważne z katalogowymi częściami zamiennymi, wykonane przez inny podmiot niż
Producent katalogowych części zamiennych.
Certyfikowane zamienniki katalogowych części zamiennych wykonane są wg rysunku
i własnej dokumentacji oraz poddane ocenie zgodności ich właściwości z wymaganiami
stosownych norm i przepisów, potwierdzonej stosownym certyfikatem wydanym
(odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez akredytowane jednostki certyfikujące /
jednostki notyfikowane.
C. Dokumenty wymagane w celu potwierdzenia
spełnienia przez oferowane dostawy
wymagań określonych przez Zamawiającego — do złożenia wraz z ofertą.
. Wykaz parametrów techniczno-użytkowych — zgodnie z Załącznikiem Nr 2a do SIWZ.
Oświadczenie dotyczące przedmiotu oferty, iż oferowany wyrób spełnia wymagania prawa
polskiego i Unii Europejskiej w z
akresie wprowadzenia na rynek i do użytku w podziemnych
wyrobiskach zakładów górniczych w warunkach istniejących zagrożeń zgodnie
z Załącznikiem Nr 4 do siwz.
Dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań przez przedmiot oferty w zależności od
oferowanej
kategorii części zamiennych:
) w przypadku oferowania oryginalnych części zamiennych Producenta maszyny /
urządzenia, której / którego przedmiot zamówienia dotyczy:
oświadczenie Wykonawcy, że oferowane części zamienne są nowymi, oryginalnymi
częściami zamiennymi Producenta maszyny / urządzenia, której / którego przedmiot
zamówienia dotyczy - zgodnie ze wzorem załącznika nr 1a;
w przypadku oferowania oryginalnych części zamiennych produkowanych przez
Właściciela dokumentacji, zgodnie z którą wykonano maszynę / urządzenie, której / którego
przedmiot zamówienia dotyczy lub podmiot posiadający upoważnienie do ich produkcji na
podstawie w/w dokumentacji:
oświadczenie Wykonawcy, że oferowane części zamienne są nowymi, oryginalnymi
częściami zamiennymi produkowanymi przez Właściciela dokumentacji, zgodnie z którą
została wykonana maszyna / urządzenie, której / którego przedmiot zamówienia dotyczy lub
podmiot posiadający upoważnienie do ich produkcji na podstawie w/w dokumentacji zgodnie
ze wzorem załącznika nr 1b;
oświadczenie producenta oferowanych części zamiennych potwierdzające prawo do
produkcji oryginalnych części zamiennych na podstawie dokumentacji, zgodnie z którą
wykonano maszyn
ę / urządzenie, której / którego przedmiot zamówienia dotyczy - zgodnie
ze wzorem załącznika nr 1c.
w przypadku oferowania katalogowych części zamiennych zabudowanych w maszynie /
urządzeniu i ujętych przez Producenta maszyny / urządzenia w DTR / instrukcji użytkowania:
oświadczenie Wykonawcy, że oferowane części zamienne są nowymi, katalogowymi
częściami zamiennymi zabudowanymi w maszynie / urządzeniu, której / którego przedmiot
zamówienia dotyczy i ujętymi w DTR / instrukcji użytkowania/katalogu części zamiennych
zgodnie ze wzorem załącznika nr 1d;
4) w przypadku ofero
wania certyfikowanych zamienników oryginalnych lub katalogowych
części zamiennych:
oświadczenie Wykonawcy, że oferowane części zamienne są nowymi, certyfikowanymi
zamiennikami oryginal
nych lub katalogowych części zamiennych maszyny / urządzenia,
której / którego przedmiot zamówienia dotyczy - zgodnie ze wzorem załącznika nr 1e i/lub 1f;
oświadczenie Producenta certyfikowanych zamienników oryginalnych lub katalogowych
części zamiennych potwierdzające równoważność produkowanych części zamiennych
z oryginalnym
i lub katalogowymi częściami zamiennymi maszyny / urządzenia, której /
którego przedmiot zamówienia dotyczy, wskazujące zakres ich zastosowania w ściśle
określonym rodzaju maszyny / urządzenia t.j. w kolejkach określonego producenta
stosowanych w podziemny
ch zakładach górniczych - zgodnie ze wzorem załącznika nr 1g
i/lub 1h;
stosowne certyfikat(y) potwierdzający/e zgodność właściwości oferowanych części
zamiennych
z wymaganiami stosownych norm i / lub przepisów, wydany(e) (odpowiednio do
przedmiotu certyfikacji) przez jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane akredytowane
w zakresie certyfikacji kolejek, wskazujący(e) co najmniej zakres ich zastosowania
w określonym rodzaju maszyny / urządzenia tj.: w kolejkach stosowanych w podziemnych
zakładach górniczych,
Wymóg posiadania certyfikatu nie dotyczy części zamówienia (zadania) nr 3, 5, 8, 9, 13, 16,
17 oraz 18 poz. 1, 22, 42, 43, 48, 56, 57, 58, 59, 60, 69, 70, 129, 130, 134, 136, 144,
155, 162, 163, 168, 173, 174, 178, 186, 192, 196, 209 jednak Wykonawcy oferujący w/w
pozycje zobowiązani są do złożenia oświadczeń zgodnie z treścią załączników nr 1e i /lub 1f
oraz 1g i/lub 1h do SIWZ ze
skreśleniem słowa certyfikowany.
UWAGA!
Na części zamienne będące elementami składowymi podzespołu, który posiada certyfikat,
nie wymaga się dodatkowych certyfikatów, jeżeli z dokumentów złożonych wraz z ofertą
jednoznacznie wynika, że certyfikowany podzespół składa się z tych elementów.
DTR / Instrukcja użytkowania (stosowania)/ karta katalogowa oferowanych części
zamiennych zawierająca m.in. opis oraz rysunki umożliwiające identyfikację certyfikowanego
przedmiotu zamówienia i potwierdzające możliwość zastosowania oferowanej części
zami
ennej w maszynie/urządzeniu bez konieczności zastosowania dodatkowych adapterów
lub ingerowania w konstrukcję maszyny/urządzenia.
w każdym przypadku, o którym mowa w pkt 1), 2), 3) i 4), gdy ofertę składa Wykonawca
nie
będący producentem:
oświadczenie Producenta oferowanych części zamiennych o zapewnieniu dostaw
oferowanych części zamiennych w okresie nie krótszym niż okres trwania umowy - zgodnie
ze wzorem załącznika nr 1 i.
UWAGA:
a)
Certyfikaty/dopuszczenia/inne
do
kumenty potwierdzające spełnienie wymagań
przedmiotowych przedstawione przez Wykonawcę w ofercie muszą być ważne w dniu
składania ofert.
b)
W przypadku braku ważności złożonego wraz z ofertą certyfikatu/dopuszczenia/innego
dokumentu potwierdzającego spełnienie wymagań przedmiotowych na cały okres trwania
procedury przetargowej oraz cały okres realizacji zamówienia, Wykonawca zobowiązany jest
dostarczyć drogą elektroniczną na adres e-mail: [email protected] oraz (e-mail
sekretarza) bądź poprzez Platformę EFO na elektroniczne wezwanie w określonym przez
Zamawiającego terminie aktualny/e — obowiązujący/e certyfikat/dopuszczenie/ inny
dokument potwierdzający spełnienie wymagań przedmiotowych Dostarczony dokument musi
dotyczyć wyrobu zaoferowanego przez Wykonawcę w ofercie przetargowej.
c) W prz
ypadku wyboru oferty Wykonawcy, który przedstawił dokument, który stracił
ważność po wyborze oferty, a przed zawarciem umowy i nie dostarczył
certyfikatu/dopuszczenia/ innego dokumentu potwierdzającego spełnienie wymagań
przedmiotowych zgodnie z pkt. b)
, zawarcie umowy będzie niemożliwe z przyczyn leżących
po stronie Wykonawcy, a Zamawiający zatrzyma wadium wraz z odsetkami na podstawie art.
98 ust. 6 pkt. 3) ustawy, według treści którego Zamawiający zatrzymuje wadium wraz
z odsetkami, jeżeli zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe
z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy. (…)”.
Do po
zostałych kwestii Izba odniesie się w ramach rozpatrywanych zarzutów.
Bio
rąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania (art. 552 ust.1 NPzp),
oc
eniając wiarygodność i moc dowodową, po wszechstronnym rozważeniu zebranego
materia
łu (art. 542 ust. 1 NPzp), Izba stwierdziła co następuje.
Odnośnie zarzutu pierwszego oraz drugiego (tak 2a i 2b), Izba uznała, że niniejsze
zarzuty podlega
ją oddaleniu. Jednocześnie z uwagi na ich charakter Izba odniesie się do
nich
łącznie.
Odnosząc się do zarzutów od 1 do 2, należy generalnie zauważyć, że Zamawiający
wskazał, iż kierował się przy takim, a nie innym określeniu postanowień SWZ stanowiskiem
wyrażonym przez Wyższy Urząd Górniczy w piśmie z 10.05.2012 r., gdzie wskazano m.in.
odnosząc się do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26.06.2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia
przeciw
pożarowego w podziemnych zakładach górniczych, że stosownie do § 428 –
Użytkownik wyrobu, jest zobowiązany do przestrzegania postanowień DTR, jednakże wraz
z nowelizac
ją tego rozporządzenia, nastąpiło „odpodmiotowienie” przywołanej regulacji.
Jednocześnie, sformułowanie użyte w § 5 ust. 2 pkt 7 rozporządzenia w sprawie
dopuszczenia
wyrobów do stosowania w zakładach górniczych: „sposób przeprowadzenia
przeglądów, konserwacji, napraw i regulacji” rozumieć należy jako określoną metodę, tryb
wykonania czegoś, robienie czegoś w określony sposób, zatem i w tym przypadku, jak
stwierdzono w tym piśmie, można stwierdzić „odpodmiotowienie” regulacji. W dalszej części
stwierdzając, co kluczowe, że zastosowanie do napraw przedmiotowej kolejki
certyfiko
wanych części substytucyjnych z oryginalnymi, produkowanych prze podmioty inne
niż producent wyrobu oraz dokonywanie remontów przez podmiot, który nie jest
producentem i nie posiada autoryzacji producenta, ale
posiadający ocenę zdolności zakładu
remontoweg
o w przedmiotowym zakresie nie będzie stanowiło naruszenia decyzji
dopuszczającej ten wyrób, ani też § 428 – przez użytkownika wyrobu, z uwagi na
„odpodmiotowienie” uregulowań w tym zakresie.
Izba wskazu
je, że ustaliła, że owe „odpodmiotowienie” użyte przez Wyższy Urząd
Górniczy w piśmie z 10.05.2012 r. wiązało się z tym, że wcześniejsza wersja § 428 (przed
11.08.2006 r.) jednozna
cznie wskazywała, że „maszyny, urządzenia i instalacje utrzymuje się
w sposób ustalony w DTR producenta, a ich ruch prowadzi na warunkach określonych
w zezwoleniu na oddanie do ruchu maszyn, urządzeń i instalacji”. Nadto usuniecie słowa
„producenta” było związane z nadużyciami i negatywnymi wynikami postępowań kontrolnych
prowadzonych przez NIK (Informacja o wynikach kontroli prowadzenia przez podmioty
górnicze gospodarki remontowej maszyn i urządzeń, Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura
w Katowicach, LKA-41017/08 Nr ewid. 163/2009/P/08/136/LKA
, Katowice, grudzień 2009 –
niniejsza informacja jest powszechnie znana i
ogólnie dostępna na stronie NIK-u:
https://www.nik.gov.pl/plik/id,1256,vp,1260.pdf
„Powyższe ustalenia oraz fakt, iż producenci
maszyn i urządzeń stosowanych w podziemnych zakładach górniczych byli w istotny sposób
zainteresowani mono
polizacją rynku dostaw części zamiennych oraz usług remontowych,
wskazują na możliwość korupcyjnego podłoga powyższych nieprawidłowości.” (str. 14).
Zwracano tam uwagę, że: „W efekcie tych działań, finalni producenci maszyn i urządzeń
uzyskali wyłączność na dostawy do tej spółki również tych części zamiennych, których
producentami nie byli.
Wyeliminowano przy tym z dostaw do KW SA znaczną część
producentów podzespołów i części zamiennych, które wprawdzie nie były przez finalnych
producentów wymienione w DTR danych maszyn i urządzeń, lecz posiadały, niezbędne do
stosowania w podziemnych
zakładach górniczych, badania i certyfikaty. Podkreślić należy,
że zamienniki te posiadały często niższą cenę oraz z powodzeniem były do tej pory
stosowane w kopalniach KW SA. (
…)” (str. 19).
Dalej:
„Ugruntowanie pozycji monopolistycznej niektórych producentów maszyn
i urządzeń, w tym konsekwencje zapisów ograniczających konkurencję wprowadzanych
przez nich do DTR (m.in. w wyniku cytowanych wyżej pism kierowanych do tych podmiotów
przez KW SA w 2004 r.), miały swoje negatywne skutki także po zmianie stanowiska
Zarządu KW SA w kwestii przyjętej interpretacji § 428 rozporządzenia w sprawie BHP. Skutki
te trwały nawet po nowelizacji i wejściu w życie z dniem 12.08.2006 r. nowej treści § 428,
która wyłączała spod regulacji zagadnienia związane z dokonywaniem remontów,
a dokumentacji techniczno-
ruchowych nie wiązała wyłącznie z producentem. W listopadzie
2007 r.
Zarząd KW SA wystąpił do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta,
informując m.in., że: „producenci urządzeń w DTR zamieszczają postanowienia, które
całkowicie wypaczają lub wręcz unicestwiają intencję ustawodawcy do odpodmiotowienia
rynku i otwarcia go na działanie konkurencji. Dostrzeganym w 2007 r. przez KW SA źródłem
problemu było to, iż producenci w DTR zamieszczali postanowienia, że do napraw mogą być
stosowane wyłącznie części produkowane przez producenta urządzeń”
(str. 19 - 20).
W konsekwencji stanowisko
Wyższego Urzędu Górniczego w piśmie z 10.05.2012 r.
nie było przypadkowe, ale wynikało z całego szeregu okoliczności wskazanych w tych
wynikach w pkt. 3. 2 m.in. :
„producenci urządzeń w DTR zamieszczają postanowienia, które
całkowicie wypaczają lub wręcz unicestwiają intencję ustawodawcy do odpodmiotowienia
rynku i otwarcia go na dzia
łanie konkurencji.” (str. 20).
Co istotne
§ 508 rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada
2016 r. w spr
awie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych
zakładów górniczych stanowi że „maszyny, urządzenia i instalacje eksploatuje się,
konserwuje i naprawia w sposób określony w dokumentacji techniczno-ruchowej”, czyli dalej
podtrzymuje „odpodmiotowienie” § 428 Ministra Gospodarki z dnia 26.06.2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia
przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Z kolei § 509 stanowi, że:
„w zakładach górniczych, w których występuje zagrożenie wybuchem, stosuje się urządzenia
budowy przeciwwybuchowej, które eksploatuje się w sposób określony w załączniku nr 3 do
rozporządzenia”. Załącznik nr 3 w punkcie 9.11.1 stanowi natomiast, że „w trakcie naprawy
dop
uszcza się stosowanie części zamiennych lub podzespołów równoważnych mających
odpowiednie świadectwo zgodności”. Z tych względów oddaliła zarzuty przychylając się do
stanowiska Zamawi
ającego. Kierując się także też wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości z 20
g
rudnia 2017 r. w sprawach połączonych C-397/16 i C-435/16 który aby zapobiec stworzeniu
rynku
zamkniętego i zliberalizować rynek części zamiennych, unijny ustawodawca
zdecydow
ał się na ograniczenie uprawnionemu możliwości korzystania z jego prawa przez
tzw
. klauzulę napraw ustanowioną w art. 110 ust. 1 rozporządzenia w sprawie wzorów
wspólnotowych. Zgodnie z tym przepisem „ochrona z tytułu wzoru wspólnotowego nie
przysługuje wzorowi, który stanowi część składową produktu złożonego wykorzystywanego,
w rozumi
eniu art. 19 ust. 1, do celów naprawy tego produktu złożonego, aby przywrócić mu
jego pierwotną postać”.
Izba w zakresie przedmiotowego s
tanu faktycznego wskazuje na to, że Zamawiający
oczekuje w zakresie oferowanych certyfikowanych zamienników oryginalnych lub
katalogowych
części zamiennych (Cz. C ust. 3 pkt 3 tiret 4 Załącznika nr 1 do SWZ)
określonych dokumentów umożliwiających identyfikacje certyfikowanego przedmiotu
zamówienia i możliwość zastosowania oferowanej części w maszynie/urządzeniu bez
koniec
zności zastosowania dodatkowych adapterów lub ingerowania w konstrukcję
maszyny/urządzenia. Niweluje więc ryzyko wprowadzenia zmian skutkujących koniecznością
ponownego badania. Ponad
to, co równie istotne względem wskazanego ryzyka, że w zał. nr
1 g i 1 h
składa co wymaga podkreślenia, jako profesjonalista oświadczenie, że oferuje
części, które są odpowiednikami części zamiennych względem tych części zamiennych
wskazanych w DTR/instruk
cji użytkowania urządzenia, co potwierdza stosownymi
obliczeniami oraz badaniami (pkt 3), gwarantuje
, że spełniają one wymogi bezpieczeństwa
i nie spowodują wytworzenia nowego urządzenia (pkt. 4). Powyższe podlega szczegółowej
weryfikacji poprzez tabele (nr rysunku i nr certyfikatu).
Jednocześnie, Zamawiający wyraźnie stwierdza /w zał. nr 1 g/1h – ostatni przypis
u dołu/, że - Certyfikowane zamienniki oryginalnych (1g)/katalogowych (1h) części
zamiennych wykonane są wg rysunku i własnej dokumentacji oraz poddane ocenie
zgodności ich właściwości z wymaganiami stosownych norm i przepisów, potwierdzonej
stosownym certyfikatem wydanym (odpowiednio do przedmiotu certyfikacji) przez
akred
ytowane jednostki certyfikujące / jednostki notyfikowane, czyli nie jest tak jak twierdzi
w
odwołaniu Odwołujący, nie służą one potwierdzeniu zgodności z konkretną maszyną i
typem, ale
dla danej części wykonanej przez producenta spełniającej normy dla tej części.
Zamawiający wskazał też na rozprawie na przykładzie certyfikatu zgodności Nr
KOMAG/20/0188
, że jest to certyfikat zgodności z określoną normą wskazaną w certyfikacie
oraz jest podane stosowne przeznaczenie m.in. kolejek podwieszanych (w ramach
załącznika do niego pkt A1). W konsekwencji Zamawiający może ocenić przydatność
certyfikatów względem części oryginalnej. Wiadomo wiec według jakich norm wydany jest
certyfikat zgodności, nadto jakie jest jego przeznaczenie, i czy jest on zgodny
z przeznaczeniem
części oryginalnej. Jeśliby przyjąć argumentację Odwołującego zostałby
ustanowiony faktyczny monopol
, gdyż Odwołujący z góry zakłada, że każda ingerencja
„hipotetycznie” może spowodować konieczność powtórzenia procesu certyfikacji dokonanej
przez producenta oryginalnej
części według dyrektywy maszynowej. Przy czym, co wymaga
podkreślenia, Zamawiający przyjął pewnego rodzaju rozwiązanie pośrednie umożliwiające
zakup
części zamiennej od innego producenta. Z jednoczesnym zachowaniem zasad
odpowiedz
ialności przez producentów zamienników składających przez stosowne
oświadczenia w załączniku nr 1 g i 1 h do SWZ – świadectwa zgodności, które dodatkowo
musi zostać potwierdzone złożonym dokumentem zgodnie z cz. C ust. 3 pkt 4 tiret 3 i 4, który
pozwala na
weryfikacje czy część zamienna jest przydatna względem części oryginalnej.
W ocenie Izby,
należy uznać prawo wprost dopuszcza stosowanie części
nieoryginalnej, pod warunkiem ze
są one certyfikowane. Zamawiający nie może odmówić
dostawy
części zamiennych lub podzespołów równoważnych mających odpowiednie
świadectwo zgodności.
Stanowiska
Izby
nie
zmienia
argumentacja
Odwołującego z rozprawy,
o
nieścisłościach w tabeli załącznika nr 1 g i 1 h do SWZ i podawaniem zamiast nr rysunku
dokumentacji oryginalnej, nr ID. Po pierwsze,
jeśli to tak kluczowe Odwołujący winien to
podnosić przy okazji konkretnego postępowania, po drugie kwestia przyporządkowania nie
może niwelować okoliczność, że zgodnie z certyfikatem dana część zamienna spełnia
określone w nim wymogi i został dopuszczona do pracy w kopalni, w ocenie także podmiotu
zewnętrznego.
Izba dodatkowo wskazuj
e, że zrzut sformułowany na rozprawie a opary o Prawo
Geologiczne
i Górnicze nie był zawarty w odwołaniu, stanowią nową nie podnoszoną
okoliczność, co nie zmienia, że cytowane rozporządzenie zostało wydane w oparciu
o delegacje w nim zawart
ą.
Dodatkowo, Izba
wzięła także pod uwagę dane podane przez Zamawiającego do
protokołu na rozprawie, z którego wynika, że skala „zamienników” nie jest znaczna.
Stwierdzi
ł: „(…) w roku 2019 na 458 pozycji, tylko w zakresie 18 złożono oferty na części
zamienne. W roku 2020 na 409 pozycji, 24, w 2021 na 268 pozycji 35. Jest to 5-6 ofert. Dot.
to takich części jak rolki, węże, filtry, sworznie i sprężyny takie jak zaprezentowane przez
Odwołującego w odwołaniu. (…)”. Należy też przywołać argumentację Zamawiającego, że
każdorazowo Kierownik Zakładu Górniczego ponosi odpowiedzialność za prawidłowa
eksploatację maszyn i wymianę części. Ma także wiedzę, jak oświadczył na rozprawie
Zamawiający czy dana część jest częścią oryginalną, czy „zamiennik”. Zgodnie z nią: „(…)
§7 rozporządzenia Ministra Energii przywołanego w odpowiedzi na odwołania Ruchem
Zakładu Górniczego kieruje Kierownik Zakładu Górniczego i ponosi o odpowiedzialność za
prawidłową eksploatację maszyn i także on podejmuje decyzje o wymianie danej części. Nie
ponosi tej odpowiedzialności producent.
Na pytanie Przewodniczącego oświadcza, iż Kierownik Zakładu Górniczego
dokonując wymiany części zamiennej ma wiedzę, czy dana część jest częścią oryginalną czy
też substytucyjna, gdyż wynika to z umowy na dostawę tych części. (…)”. Izba pominęła
argumentację przeciwną Odwołującego z rozprawy, jako niewiarygodną.
Wymaga te
ż podkreślenia, że postępowanie obejmuje różne części nie tylko na
„zamienniki”, ale również na części stricte oryginalne, katalogowe więc w żaden sposób
możliwość złożenia oferty przez Odwołującego nie jest zagrożona, także w zakresie
możliwości złożenia oferty na część obejmującą „zamienniki”.
Odnośnie kwestii kosztów Odwołującego, to należy zauważyć, za przywołaną
informacj
ą o wyniku kontroli NIK, że nie dopuszczenie konkurencji generuje wyższe ceny na
części. Stwierdzono tam bowiem, że: „(…) Dostrzeganym w 2007 r. przez KW SA źródłem
problemu było to, iż producenci w DTR zamieszczali postanowienia, że do napraw mogą być
stosowane wyłącznie części produkowane przez producenta urządzeń, stwierdzono przy tym
m.in.
: „Kompania Węglowa pragnie w tym miejscu wskazać, że w przypadku, w którym udało
się wbrew stanowisku producenta przeprowadzić otwarty przetarg na remont podzespołów,
osiągnięte ceny były niższe o 27 % od cen w ofercie producenta.”(…)” (str. 20).
W konsekwencji decyzje w tym zakresie spoczywa na
Odwołującym, każdy podmiot
przedstawia ceny
kierując się zasadami konkurencji i jej brak skutkuje ich wzrostem
w post
ępowaniu, nie są (tzn. nie powinny być) to ceny katalogowe.
Odnośnie przedstawionego przez Odwołującego podziału części zamiennych, jest to
autorski podział przyjęty przez Odwołującego. Każdy z wykonawców może dokonać
odmiennego podziału tych części. Izba także potwierdza, że Odwołujący nie przedstawił
żadnego dowodu na potwierdzenie, że nikt nie ma dostępu do dokumentacji producenta
oryginalnej
części, chociażby dokumentu wskazującego na poufny charakter tej
dokumentacji.
Wymaga
także podkreślenia, że przedstawione przez Odwołującego certyfikaty
złożone we wcześniejszych postępowaniach organizowanych przez Zamawiającego (zostały
one
załączone do odwołania m.in. do pisma Odwołującego z 09.07.2021 r. – certyfikaty
Komag
, czy też certyfikaty badania typu WE nr JSHP/6/MD/2019, JSHP/8/MD,2019;
JSHP/14/MD/2019
J.S. Hamilton Poland Sp. z o.o./, IBExU09ATEX1058 /
IBExU/,
zawierają stwierdzenia, że mogą być użytkowane nie tylko w podziemnych zakładach
górniczych, ale w polach metanowych i niemetanowych zaliczonych do stopnia a, b, c
niebezpi
eczeństwem wybuchu metanu oraz klasy A lub B zagrożeniem wybuch pyły
węglowego (certyfikaty Komag), narażonych na występowanie zagrożenia wybuchem
metanu
/lub pyłu węglowego (certyfikaty J.S. Hamilton Poland Sp. z o.o.), spełnia profil
wymagań wobec urządzeń grupy I, kategorii M2 w zakresie ochrony przeciwwybuchem
iskrobezpieczeństwa /IBExU/.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Od
nośnie zarzutu trzeciego, Izba uznała, że niniejszy zarzut za podlegający
oddaleniu.
W tym wypadku
należy zgodzić się, ze art. 105 NPzp w żaden sposób nie odnosi się
do
równoważności określonych produktów w stosunku do oryginałów. Jest to norma
pozwalająca żądać określonych dokumentów na potwierdzenie spełnienia wymagań przez
dostawy
– nie zaś norma wyznaczająca zakres obowiązku Zamawiającego. Należy także
zgodzić się abstrahując od okoliczności, ze przepisy Prawa Geologicznego i Górniczego nie
były w ogóle przywołane w odwołaniu, że przepisy te w zakresie części zamiennych nie
zawierają odwołania do konkretnych certyfikatów.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odno
śnie zarzutu czwartego, Izba uznała, że niniejszy zarzut za podlegający
oddaleniu.
Izba nie dostrzega
konieczności zaostrzenia wymogu oczekiwanego przez
Zamawiającego doświadczenia w sposób wskazany w odwołaniu. Po pierwsze, dlatego, że
zmiana zgodnie z wnioskiem
Odwołującego z odwołania skutkowałby tym, że taki wymóg
byłby wymogiem nadmiernym i ograniczającym dostęp do zamówienia. Po drugie, zbyt
liberalne, w ocenie
Odwołującego, w tym zakresie podejście Zamawiającego, w żaden
sposób nie jest działaniem nagannym, każdorazowo to Zamawiający określa charakter i treść
wymogu. W ocenie Izby, nie
uniemożliwia on w obecnym kształcie weryfikację
doświadczenia potencjalnych Wykonawców.
Nadto, wymaga
podkreślenia za wyrokiem KIO z 26.05.2021 r., sygn. akt: KIO
, że: „(…) z ograniczeniem konkurencji mamy do czynienia zarówno w sytuacji, kiedy
Z
amawiający opisuje przedmiot zamówienia i warunki udziału pod konkretnego wykonawcę,
jak i w sytuacji kiedy możliwość wykonania przez taki opis zamówienia i warunków udziału,
jest ograniczona do kilku wykonawców, którzy zamykają rynek (monopoliści) przed dostępem
innych wykonawców mogących to zamówienie wykonać. (…) Zachowanie zasady
proporcjonalności przy określaniu warunków udziału w postępowaniu oznacza, że warunki
ud
ziału opisane przez zamawiającego muszą być uzasadnione w odniesieniu do konkretnych
warunków danego zamówienia, w tym w szczególności - wartości zamówienia,
charakterystyki i specyfiki przedmiotu zam
ówienia, zakresu zamówienia, stopnia jego
złożoności oraz warunków realizacji. Warunki udziału powinny być określone na minimalnym
poziomie, tj. nie powinny ograniczać dostępu do zamówienia wykonawcom dającym rękojmię
jeg
o należytego wykonania, a tym samym nie mogą być określane ponad poziom niezbędny
do osiągnięcia celu, jakim jest wyłonienie wykonawcy, który będzie zdolny prawidłowo
zrealizować zamówienie, tj. w sposób zgodny z wymaganiami zamawiającego określonymi
w SIWZ ( por. wyrok KIO 356/21). (
…)”.
Dodatkowo Izba podnosi za wyrokiem KIO z dnia 17.02.2016 r., sygn. akt: KIO
, który mimo, ze zapadło w poprzednim stanie prawnym jest nadal aktualny co
najmniej w zakresie
podkreślonym poniżej: „(...)Izba podnosi, że żaden sposób nie może być
to pods
tawa do działania mającego na celu jego zaostrzenie, tym bardziej, że nie jest on
zupełnie oderwany od przedmiotu zamówienia, a istniejące podobieństwa są niewątpliwe.
Nadto
, Izba wskazuje na przytoczone poniżej orzeczenie w kontekście jego zbyt niskiego
charakteru. Izba wskazuje na wyrok KIO z 11.02.2009 r., s
ygn. akt: KIO/UZP 1926/09: "(…)
ewentualne zaniżenie warunków udziału w postępowaniu w stosunku do wartości przedmiotu
zamówienia, czy też brak uszczegółowień warunku udziału w zakresie samego rodzaju
przedmiotu zamówienia nie może stanowić o naruszeniu przepisów ustawy Pzp, a konkretnie
art. 22 ust. 2 ust
awy Pzp (…). Zgodnie z tym przepisem to Zamawiający dokonuje opisu
warunków udziału w postępowaniu. Obowiązek w tym zakresie zatem spoczywa na
Zamawi
ającym i to on, uwzględniając swoje potrzeby w tym zakresie, charakter przedmiotu
zamówienia oraz możliwości rynku danych usług, określa w dowolny sposób warunek udziału
w p
ostępowaniu. Powyższe zgodnie z przywalonym art. 22 ust. 2 ustawy Pzp ograniczone
jest naruszeniem uczciwej konkurencji.
Opis warunków udziału w postępowaniu przez
Zamawiającego, możemy więc rozważać w kontekście takiego nadania brzmienia warunkom
przez za
mawiającego, który mógłby prowadzić do ograniczenia uczciwej konkurencji, czyli de
facto do wyeliminowania, czy utrudnienia dostępu do zamówienia jakiejś potencjalnej grupie
wykonawców, którzy w normalnych warunkach mieliby szanse na uzyskanie zamówienia.
Argumentacja zawarta w (…) odwołaniu i stawiane tam zarzuty oraz żądania modyfikacji
SIWZ i treści ogłoszenia o zamówieniu prowadzą do wniosku, że właśnie określenie przez
Zamawiającego warunków udziału w zapisach proponowanych przez Odwołującego może
prow
adzić do eliminacji z postępowania jakichś wykonawców. Tym samym uznać należy, że
u
stalenie warunków udziału na niższym poziomie aniżeli oczekuje tego Odwołujący nie
stanowi o naruszeniu prz
episów ustawy Pzp, w tym wskazanego przez Odwołującego art.
22. (…)".”
Wskazane przez
Odwołującego okoliczności w odwołaniu co do załączniku nr 5 do
SWZ s
ą bez znaczenia, gdyż postanowienia SWZ (cz. VIII ust. 5 pkt 2) zawierają zapis
określający w sposób precyzyjny, jakie podmiotowe środki dowodowe żąda Zamawiający na
potwierdzenie spełniania warunku doświadczenia. Jest on zgodny z przepisem
rozporządzenia w sprawie dokumentów. Nadto, załącznik nr 5 do SWZ nie ma charakteru
normatywnego:
„(…)służy ocenie zdolności pozyskania przez danego dostawce części
oczekiwanej przez Zamawia
jącego, może to być pośrednik, który dokonuje zakupu części
…)”, jak stwierdził Zamawiający na rozprawie.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
W tym stanie rzeczy, Izba
oddaliła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie pierwsze
i art. 554 ust. 1 pk
t 1 Pzp oraz orzekła jak w sentencji.
O
kosztach postępowania orzeczono z uwzględnieniem przywołanych poniżej
przepisów, w tym także w oparciu o § 8 ust. 2 zdanie pierwsze rozporządzenia wskazanego
po
niżej. Jednocześnie, obciążając kosztami Odwołującego.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557 Pzp
oraz art. 5
75 Pzp, z uwzględnieniem postanowień Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wyso
kości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U.
z 2020 r. poz. 2437).
Pr
zewodniczący:
……….………………………………