Sygn. akt: KIO 1061/22
WYROK
z dnia 10 maja 2022 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 maja 2022 r. w Warszawie o
dwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 kwietnia 2022 r. przez odwołującego:
Sputnik Software Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu (ul. Klinkierowa 7 60104 Poznań) w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina Trzcianka (ul. Sikorskiego 7
980 Trzcianka),
orzeka:
1. Oddala
odwołanie;
2. Koszta
mi postępowania odwoławczego obciąża odwołującego: Sputnik Software Sp. z
o.o.
z siedzibą w Poznaniu (ul. Klinkierowa 7 60104 Poznań) i:
2.1. zalicza w poczet ko
sztów postępowania odwoławczego kwotę 7.500 zł 00 gr (słownie:
siedem
tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem
wpisu od od
wołania;
2.2. z
asądza na rzecz zamawiającego Gmina Trzcianka (ul. Sikorskiego 7 64980
Trzcianka)
od odwołującego kwotę 3.600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy)
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Nie uwzględnia wniosku zamawiającego o zasądzenie na jego rzecz od odwołującego
kwoty 1 045
zł 50 gr (słownie: jeden tysiąc czterdzieści pięć złotych pięćdziesiąt groszy)
tytułem zwrotu kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art.
580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
za
mówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia j
ego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………..…………………..
Sygn. akt: KIO 1061/22
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione w dniu 19 kwietnia 2022 r. przez odwołującego: Sputnik
Software Sp. z o.o.
z siedzibą w Poznaniu w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego: Gmina Trzcianka na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.), [ustawa Pzp lub Pzp lub Ustawa
PZP] w przedmi
ocie zamówienia publicznego na: Zakup systemu do obsługi sesji Rady
Miejskiej Trzcianki
”. Numer referencyjny: RI.271.18.2022
Ogłoszenie zostało opublikowane
w BZP
nr 2022/BZP 00057772/01 z dnia 2022-02-15
O
dwołujący podał, że wnosi odwołanie od czynności odrzucenia oferty Odwołującego i
wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy MWC sp. z o.o. i zarzuc
ił Zamawiającemu
naruszenie:
a)
art. 226 ust. 1 pkt 8. PZP przez odrzucenie oferty Odwołującego w związku z uznaniem,
że złożone przez niego wyjaśnienia ceny oferty nie potwierdziły, że nie była ona rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, podczas gdy wyjaśnienia w zakresie ceny
oferty były dostosowane szczegółowością do treści wezwania do złożenia wyjaśnień oraz
potwierdzały, że cena oferty Odwołującego ma charakter rynkowy i umożliwia prawidłową
realizację przedmiotu zamówienia i osiągnięcie zysku,
b) art. 224 ust. 14 PZP pr
zez zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia
dodatkowych wyjaśnień w zakresie ceny oferty przed odrzuceniem jego oferty, mimo
stwierdzenia przez Zama
wiającego wątpliwości co do rynkowego charakteru ceny oraz
możliwości prawidłowego zrealizowania przedmiotu zamówienia;
c) art. 16 pkt 1 PZP, poprzez niezapewnienie zachowania zasady uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców oraz udzielenie zamówienia wykonawcy wybranemu
niezgodnie z przepisami ustawy;
Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty i ich uzasadnienie zawarte w dalszej części Odwołania,
Odwołujący wniósł o:
1. uwzg
lędnienie odwołania,
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
nakazanie unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy MWC
sp. z o.o.,
nakazanie Zamawiającemu ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego,
względnie do wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco nisko
ceny, w którym Zamawiający wskaże konkretne elementy oferty, które budzą jego
wątpliwości i zakres w jakim oczekuje wyjaśnień od Odwołującego,
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania, w
postaci kosztów wpisu od odwołania i zastępstwa przez Krajową Izbą Odwoławczą, wg
faktury złożonej na rozprawie.
Wskazał, że (…) Odwołujący w ramach działalności gospodarczej realizuje
zamówienia publiczne z zakresu e-usług i ubiegał się o udzielenie przedmiotowego
zamówienia. Oferta Odwołującego była najkorzystniejsza. Gdyby Zamawiający ocenił ofertę
Odwołującego uzyskałaby ona największą liczbę punktów. W przypadku nieuwzględnienia
Odwołania, Odwołujący nie będzie mógł realnie uzyskać Zamówienia. Odwołujący zatem
poniesienie szkodę w związku z odrzuceniem jego oferty przez Zamawiającego”.
W uzasadnieniu podnoszonych zarzutów wskazał w szczególności (cyt.):
W dniu 12 kwietnia 20
22 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze
najkorzystniejszej oferty MWC sp
. z o.o. z siedzibą w Poznaniu oraz o odrzuceniu oferty
Odwołującego. Zamawiający podał w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego, że
oferta Odwołującego zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a w
toku złożonych wyjaśnień, w ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie udowodnił, że podana
cena oferty gwarantuje należyte wykonanie zamówienia, w szczególności nie przedstawił na
to wystarczających dowodów. Odwołujący podnosi, że Zamawiający nie miał podstaw do
odrzucenia jego oferty, a odrzucenie oferty
Odwołującego dokonane zostało z naruszeniem
wskazanych wyżej przepisów PZP. Tym samym z naruszeniem przepisów PZP doszło do
wyboru jako najkorzystniejsz
ej oferty wykonawcy MWC sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu.
W dniu 25 marca
2022 r. Zamawiający wysłał do Odwołującego krótkie,
kilkuzdaniowe pismo wzywające Odwołującego „do złożenia wyjaśnień w zakresie
wyliczenia ceny złożonej oferty.” Zamawiający wskazał, że „zaoferowana cena wykonania
zamówienia podlega wyjaśnieniom jako rażąco niska, w stosunku do szacowanej wartości
przedmiotu zamówienia” i wezwał Odwołującego „do uszczegółowienia oferty, z
uwzględnieniem i udokumentowaniem zasadności zastosowanych cen.”
Odwołujący złożył wyjaśnienia w wyznaczonym terminie, jednak Zamawiający uznał,
że Odwołujący nie sprostał obowiązkowi wykazania, że zaoferowana cena pozwala na
prawidłowe wykonanie zamówienia.
Abstrahując od treści złożonych wyjaśnień, które potwierdzają możliwość
prawid
łowego wykonania zamówienia i osiągnięcie zysku (o czym niżej), Odwołujący w
pierwszej kolejności podnosi, że Zamawiający sformułował wezwanie do złożenia wyjaśnień
w sposób ogólnikowy, niewskazując jakich konkretnych wyjaśnień oczekuje (nie wskazał,
który konkretnie element oferty budzi jego wątpliwości), co nie może obciążać
Odwołującego, a Zamawiającemu odbiera uprawnienie do odrzucenia oferty Odwołującego.
Odnosząc się do mechanizmu wyjaśnień, warto przywołać wnioski z orzecznictwa, na
które wskazał J. Dolecki w publikacji pt. Cena rażąco niska, Zamówienia Publiczne. Podniósł
w nich iż „w treści wezwania zamawiający powinien wskazać co najmniej:
okoliczności, które stanowią faktyczną podstawę do skierowania wezwania;
elementy, w odniesieniu do których oczekuje dostatecznie szczegółowych wyjaśnień lub
kalkulacji;
wskazanie okoliczności przewidzianych w art. 90 ust. 2 p.z.p., które zamawiający jest
obowiązany badać w zakresie domniemania rażąco niskiej ceny;
możliwość dostarczenia przez wykonawcę wraz z wyjaśnieniami dowodów
um
ożliwiających dokonanie poprawnej oceny wskazanej w ofercie ceny – art. 90 ust. 3
p.z.p.
– obecnie jest to już obowiązek, a nie możliwość;
termin, do którego wykonawca zobowiązany jest złożyć wyjaśnienia.
Wynika z tego, że wezwanie zawsze powinno być konkretne, precyzyjne,
sz
czegółowe, zawierać podstawę prawną wezwania. Przygotowując wezwanie, zamawiający
zawsze powinien pamiętać, że ocena udzielonych wyjaśnień zawsze następuje w granicach
zakreślonych treścią wezwania (tak: wyr. SO w Krakowie z 13.03.2012 r., XII Ga 73/12, LEX
nr 1714129) i wykonawca może odnieść się tylko do wskazanych przez zamawiającego w
wezwaniu elementów.”
Nie można z pewnością o wezwaniu Zamawiającego, które dokładnie miało
następującą treść: „Na podstawie art 224 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 ze zm.), w związku z ofertą złożona dnia
23 lutego 2022 r. za pośrednictwem platformy zakupowej Open Nexus, zamawiający wzywa
do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny złożonej oferty. Zaoferowana cena
wykonania zamówienia podlega wyjaśnieniom jako rażąco niska, w stosunku do szacowanej
wartości przedmiotu zamówienia. W związku z powyższym proszę o uszczegółowienie
oferty, z uwzględnieniem i udokumentowaniem zasadności zastosowanych cen.”
stwierdzić, że jest konkretne, precyzyjne i szczegółowe.
„Przyjmuje się, że treść wystosowanego wezwania determinuje zakres i kształt
odpowiedzi udzie
lonej przez wykonawcę. W sytuacji zatem, gdy tylko to jest możliwe,
wezwanie
do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych
części składowych powinno mieć formę konkretnych zagadnień (pytań), które budzą
wątpliwości zmawiającego i które następnie będą podlegały wyjaśnieniu przez wykonawcę.
Pytania lub
też zagadnienia określone przez zamawiającego, które zostają przedstawione
wykonawcy,
powinny wskazywać elementy oferty, które podczas jej badania wzbudziły
wątpliwości i co do których zamawiający oczekuje wyjaśnień. Tego rodzaju konstrukcja treści
wyjaśnień wystosowanych przez zamawiającego do wykonawcy ma służyć temu, aby
wykonawca posia
dał wiedzę, które elementy wyceny oferty wzbudziły zastrzeżenia
zamawiającego i w jakim kierunku mają iść jego wyjaśnienia. Zamawiający nie powinien
oczekiwać od wykonawcy, aby ten domyślał się, które elementy wyceny oferty zamawiający
zakwestionował (które budzą jego wątpliwości), albo spodziewać się, że wykonawca w takiej
sytuacji s
zczegółowo przeanalizuje każdą pozycję cenową oferty (…)”
Zamawiający nie wskazał Odwołującemu, która z pozycji oferty budzi jego
uzasadnione wątpliwości, a tym samym nie może twierdzić, że wyjaśnienia Odwołującego
były ogólnikowe. Odwołujący złożył wyjaśnienia w odpowiedzi na ogólnikowo sformułowane
wezwanie, z którego w zasadzie nie wynika czego oczekiwał Zamawiający. Odwołujący nie
może ponosić negatywnych konsekwencji nieprawidłowej treści wezwania, bowiem udzielił
wyjaśnień zgodnie z wezwaniem – tak jak zrozumiał zwrot „uszczegółowienie oferty” – podał
szczegóły kalkulacji i przedstawił dowody.
W odniesieniu do samego sformułowania „uszczegółowienia oferty” z wezwania
Zamawiającego, Odwołujący podnosi, że przepis art. 224 ust. 1 PZP nie stanowi o
uprawnieniu Z
amawiającego do żądania uszczegółowienia oferty – nie wiadomo nawet co
Zamawi
ający miał na myśli poprzez formułowanie tego zwrotu „uszczegółowienie” w
kontekście art. 224 ust. 1 PZP. Wezwanie do uszczegółowienia oferty, jest zatem zdaniem
Odw
ołującego jest sprzeczne z art. 224 ust. 1 PZP. Zgodnie z art. 187
PZP wezwanie do usz
czegółowienia oferty dotyczący postępowań prowadzonych w
ramach dialogu konkurencyjnego
– art. 187 PZP - W toku badania i oceny ofert
zamawiający może żądać od wykonawców uszczegółowienia, wyjaśnienia i ulepszenia treści
ofert oraz przedstawienia informacji dod
atkowych, z tym że niedopuszczalne jest
dokonywanie istotnych zmian w treści ofert oraz zmian wymagań zawartych w opisie potrzeb
i wymagań lub SWZ. Z pewnością zatem Zamawiający nie miał uprawnienia do wzywania do
uszczegółowienia oferty na podstawie art. 224 ust. 1 PZP nie wskazując przy tym co miał na
myśli poprzez uszczegółowienie oferty.
Odwołujący podnosi, że zgodnie z formularzem oferty, na jego ofertę składały się
n
astępujące elementy:
Lp.
Produkt
Ilość
System informatyczny – Oprogramowanie do
obsługi rady miejskiej
System transmisji obrad rady miejskiej
Szybkoobrotowa kamera IP
Zestaw komputerowy do zarządzania transmisją
Tablety
Access point do tabletów
Jednostka centralna systemu konferencyjnego
Jednostka przewodniczącego
Jednostka radnego
Ładowarka akumulatorów
Access point do jednostek bezprzewodowych
W odniesieniu do każdej z pozycji oferty Odwołujący wskazał cenę netto, wartość
podatku VAT i cenę brutto. Zamawiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień nie wskazał
który z elementów oferty budzi jego uzasadnione wątpliwości jeśli chodzi o możliwość
zrealizowania projektu.
Z tego powodu Zamawiający nie może oceniać negatywnie
wyja
śnień Odwołującego, a odrzucenie oferty Odwołującego jest co najmniej przedwczesne.
W wyroku KIO z 30.01.2020 r., KIO 82/20, LEX nr 291
1982, Izba uznała, że
zamawiaj
ący powinien i był w stanie wyodrębnić najbardziej znaczące pod względem ceny
grupy kos
ztów i w przypadku, gdyby był zainteresowany ich poziomem w ofercie
odwołującego się, mógł to wyraźnie wskazać w treści wezwania. „Skoro pytanie
zamawiającego nie odnosiło się do konkretnych elementów oferty wykonawcy – tych
elementów, które mogą budzić wątpliwości zamawiającego – i było ono w swej treści
ogólnym zapytaniem, to w konsekwencji niewskazane było stawianie wykonawcy zarzutu, że
w
yjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny są ogólnikowe i nie zostały poparte żadnymi
dowodami. Zamawiający nie mógł zatem wyciągać wobec takiego wykonawcy negatywnych
konsekwen
cji w postaci odrzucenia jego oferty.”
Analogiczne stanowisko zajęła KIO w sprawie KIO 70/17 uzasadniając, że:
„Zamawiający sformułował wezwanie w sposób ogólny, nie żądając wyjaśnień w jakimś
szc
zególnie określonym zakresie kosztów. (…) Skoro jednak złożone wyjaśnienia budzą
dalsze wątpliwości, to nie stanowi to jednak wystarczającej podstawy do uznania, że cena
of
erty jest rażąco niska. Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę muszą ten fakt potwierdzać,
aby dana oferta mogła zostać odrzucona. (…)Zwrócić należy uwagę na fakt istotny w tej
sprawie, tj. że wezwanie zostało sformułowane przez Zamawiającego w sposób ogólny, w
oparciu o brzmienie przepisu. Zamawiający nie sformułował w tym wezwaniu swoich
wątpliwości w jakimkolwiek zakresie. Wykonawca w odpowiedzi na tak ogólne wezwanie
mógł przyjąć za wystarczające wyjaśnienia w takiej formie i w taki sposób, który w ocenie
Odwołującego był wystarczający dla wykazania realności zaoferowanej ceny. Wobec
d
alszych wątpliwości wynikających z treści złożonych w tej formie wyjaśnień, Zamawiający
był zobowiązany do ponownego wezwania T. do wyjaśnienia najistotniejszych i budzących
j
ego wątpliwości kwestii. Sprecyzowanie wątpliwości i oczekiwań ze strony Zamawiającego,
umożliwiłoby wykonawcy odniesienie się do nich na odpowiednim poziomie szczegółowości.
W związku z powyższym odrzucenie oferty (…) należało uznać za przedwczesne. W
ko
nsekwencji należało też stwierdzić naruszenie art. 7 ust. 1 Pzp poprzez niezapewnienie w
postępowaniu zachowania zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
w związku z naruszeniem wyżej wymienionych przepisów ustawy.”4
„Stosownie do ust. 5 komentowanego przepisu ciężar dowodu, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Nie oznacza to, że obowiązkiem
wykonawcy każdorazowo jest składanie wyjaśnień co do wszystkich składowych mających
wpływ na cenę lub koszt oferty. Wykonawca obowiązany jest rozwiać wątpliwości
zamawiającego przede wszystkim w zakresie, jaki wynika z wezwania do wyjaśnień. Wobec
tego zamawiający musi dołożyć szczególnej staranności przy formułowaniu pytań do
wykonawcy. Okoliczność, że ciężar wykazania, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu, spoczywa na wykon
awcy, nie zwalnia zatem zamawiającego z obowiązku
precyzyjnego
sformułowania wezwania do wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny oferty,
w granicach których następnie zamawiający będzie dokonywał oceny oferty wykonawcy. Nie
można uznać za prawidłowe działania zamawiającego, który formułuje lakoniczne wezwanie,
a pot
em podejmuje decyzję o odrzuceniu oferty wykonawcy na podstawie swoich oczekiwań,
które nie zostały wyartykułowane w treści wezwań wystosowanych do wykonawcy.”
Skoro zatem Zamawiaj
ący nie sformułował w sposób dostatecznie szczegółowy
wezwania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, Odwołujący miał prawo przyjąć za
wystarczające wyjaśnienia w takiej formie w jakiej je złożył w dniu 30 marca 2022 r., a
Zamawiający nie miał prawa do odrzucenia oferty Odwołującego powołując się na
ogólnikowość wyjaśnień.
W szczególności, co wynika także z przywołanego wyżej wyroku KIO 70/17, jeśli
Zamawiający, który wysłał tak ogólnikowe wezwanie do złożenia wyjaśnień, ma wątpliwości
w jakimkolwiek zakresie, powinien
wezwać Odwołującego ponownie do wyjaśnienia
najistotniejszych i
budzących jego kwestię wątpliwości. Powszechnie już KIO i sądy
dopus
zczają możliwość ponownego wezwania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny jeśli po
złożeniu wyjaśnień Zamawiający wciąż ma wątpliwości - i to nawet w sytuacji, w której
pierwsze wezwanie Za
mawiającego było szczegółowe i konkretne. Szczególnie uzasadnione
było to w sytuacji, w której Zamawiający popełnił błąd formułując pierwsze wezwanie w
sposób lakoniczny i kompletnie niezrozumiały.
Z przyczyn, o których mowa powyżej, Zamawiający nie może twierdzić – jak
uzasadnia w oświadczeniu o odrzuceniu oferty – że zestawienie, mające charakter
zes
tawienia własnego, nie poparte żadnymi dowodami nie stanowi dla Zamawiającego
wiarygodn
ej kalkulacji kosztów, dającej gwarancję realnego i rzetelnego wykonania
zamówienia. Skoro Zamawiający nie wzywał wprost do wykazania sposobu kalkulacji ceny
nie może twierdzić, że przedstawiona przez Odwołującego kalkulacja jest niewystarczająca.
Oświadczenia własne Odwołującego nie są wyłączone z katalogu dowodów, którymi
wykonawcy mogą uzasadniać zaoferowaną cenę. Na gruncie komentowanego przepisu
aktualne pozosta
je twierdzenie zawarte w uzasadnieniu uchwały Krajowej Izby Odwoławczej
z dnia 7 maja 2014 r. (sygn. akt KIO/KU 40/14), wydane na gruncie stanu prawnego sprzed
ostatniej nowelizacji ustawy Pzp, zgodnie z którym pojęcie dowodu w rozumieniu art. 90 ust.
3 us
tawy Pzp należy rozumieć szeroko; za dowód może być uznane także oświadczenie
samego wy
konawcy”.
Zamawiający w uzasadnienia oświadczenia o odrzuceniu oferty odnosił się do
wskazanych niżej następujących okoliczności, którego jego zdaniem przeczą możliwości
wykonania projektu za wskazaną przed Odwołującego cenę. Odwołujący zaprzecza, aby
Z
amawiający mógł wysnuć z jego wyjaśnień wnioski, które sformułował w uzasadnieniu i
potwierdza, że możliwym jest wykonania zamówienia za wskazaną przez niego cenę.
A
. KWESTIA ZAPOTRZEBOWANIA NA 13 OSOBODNI I KOSZTY WYNAGRODZEŃ
Jak wynika z uzasadnienia
odrzucenia oferty, zdaniem Zamawiającego wyjaśnienia
Wykonawcy w tym zakresie nie są przekonujące. Po pierwsze budzi wątpliwość podstawa
oszacowania czasu, jaki Wyko
nawca będzie musiał poświęcić na wsparcie techniczne
oferowanego systemu. Wykonawca nie wsp
omniał na czym opierał swoje wyliczenia (np.
czas poświęcony na wdrożenie systemu w innej jednostce) ani nie przedstawił na to żadnych
dowodów. A twierdzenia Wykonawcy, że produkt jest intuicyjny i że racjonalnie ma on prawo
zakładać, że 13 osobodni będzie wystarczające, Zamawiający nie uznaje za
satysfakcjonujące wyjaśnienie.”
Wynika z tego, że Zamawiający nie przesądził jednoznacznie, że wyjaśnienia
Odwołującego przeczą możliwości wykonania umowy uwzględniając koszty pracowników
odpowiad
ające 13 osobodniom, bo potwierdził wprost, że ma w tym zakresie wątpliwości.
Jak wynika ze stanowiska KIO w sprawie KIO 70/17, „skoro jednak złożone
wyjaśnienia budzą dalsze wątpliwości, to nie stanowi to jednak wystarczającej podstawy do
uznania, że cena oferty jest rażąco niska. Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę muszą ten
fakt potwierdzać, aby dana oferta mogła zostać odrzucona.” Jeśli Zamawiający ma
wątpliwości w tym zakresie oznacza to, że Odwołujący nie potwierdził ostatecznie i
bezwzględnie rażąco niskiej ceny, a tym samym jego oferta nie mogła zostać odrzucona.
W związku z tym, skoro z powodów wyżej określonych oferta Odwołującego nie
mogła zostać odrzucona kwestia analizy przez Zamawiającego wydruków z portalu Sedlak
&Sedlak ma znaczenie dru
gorzędne.
Pona
dto, Odwołujący nie ma obowiązku przedstawiania umów o pracę załogi w
ramach składania wyjaśnień, co jest spójne ze stanowiskiem KIO w tym obszarze: „W ust. 3
ko
mentowanego przepisu określa się „podstawowy” katalog informacji będących elementem
składowym wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu lub ich istotnych części
składowych. Mogą one dotyczyć w szczególności:
1) z
arządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2)wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług
albo zw
iązanych z realizacją robót budowlanych;
oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodno
ści z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny
nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
m
inimalnej stawki godzinowej, które ustalone zostały na podstawie przepisów ustawy z
10.10.2002 r. o minimal
nym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie;
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
ob
owiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodno
ści z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
Wobec powyższego nasuwa się pytanie, czy odnośnie do wymienionych w ust. 3
okoli
czności składających się na wyjaśnienia wykonawca powinien zawsze dołączać
dowody. Wydaje się uzasadnione przyjęcie, że tak nie musi być. Na potwierdzenie takiego
wniosku m
ożna przykładowo przywołać stanowisko zawarte w wyroku KIO z 10.08.2018 r.,
KIO 1453/18, LEX nr 2567877. Izba nie po
dzieliła w nim argumentacji odwołującego w
zakresie każdorazowego obowiązku przedkładania dowodów na okoliczność kosztów pracy,
w szczególności oczekiwania załączania do wyjaśnień umów o pracę. Jej zdaniem nie
sposób z góry przesądzić, czy w okolicznościach konkretnej sprawy konieczne było
przedstawianie wraz z wyjaśnieniami stosownych dowodów, czy też wystarczające było tylko
wskazanie i powo
łanie określonych informacji. W ocenie Izby, jeżeli zamawiający nie
sprecyzuje wezwania,
wykonawca w ramach składanych wyjaśnień powinien przedkładać
jedynie takie dowody, które jego zdaniem uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu
zamówienia. Jeżeli złożone wyjaśnienia rozwieją wątpliwości zamawiającego, a szczegółowa
kalkulacja przedstawia re
alne stawki rynkowe kosztów pracy czy też wynagrodzenia,
wykonawca nie ma obowiązku przedłożenia konkretnych umów o pracę. Gdyby wykonawca
prezentował wartości zaniżone lub z pogranicza minimalnego wynagrodzenia dla
pos
zczególnych osób z personelu, wtedy faktycznie zasadne byłoby potwierdzenie w postaci
załączenia stosownych umów. Natomiast w sytuacji, gdy prezentowane stawki są rynkowe,
nie sposób wymagać, aby podmiot załączał każdorazowo do wyjaśnień owe umowy.”
O
dwołujący przedłożył kalkulację oferty i wydruki stanowiące, że przyjęte przez niego
w ofercie stawki odpowiadają wynagrodzeniu rynkowemu oraz oświadczył, że takie bądź
zb
liżone wynagrodzenie stosuje względem swoich pracowników. Oświadczenie
Zamawi
ającego ma moc dowodową, a jeśli Zamawiający miał dalsze wątpliwości co do tego
wynagrodzenia powinien -
o ile już - wzywać Odwołującego do dalszych wyjaśnień, chociaż
zdaniem KIO
– wynikającym z powyżej przywołanego orzeczenia – w przypadku stawek
takich jak te
obowiązujące u Odwołującego (dalekie od minimalnego wynagrodzenia, można
byłoby nawet kwestionować istnienie po stronie Zamawiającego prawa do żądania okazania
mu umów). Znamiennym jest natomiast, że Zamawiający w wezwaniu z dnia 25 marca 2022
r. nie wzywa
ł Odwołującego do wykazywania kosztów osobowych, a jedynie do
usz
czegółowienia oferty, w której koszty osobowe nie były wskazane jako odrębna pozycja.
Zamawiający nie może w tej sytuacji twierdzić, że oczekiwał od Odwołującego innych
wyjaśnień i dowodów i odrzucić oferty Odwołującego.
Odwołujący wyjaśnia, że na chwilę obecną z systemu radni.info korzysta 60
jednostek administracji publicznej (gminy, powiaty i miasta). Z raportu z systemu Help Desk
Odwołującego za rok 2021 wynika, że w roku 2021 r. do Odwołującego wpłynęło łącznie 35
zgłoszeń dotyczących systemu radni.info (zgodnie z załącznikiem). Wynika z tego, że po
wdrożeniu systemu średnia ilość zgłoszeń serwisowych w roku od jednego klienta to 0,6
zgłoszenia. Średni czas rozwiązywania zgłoszeń biorąc pod uwagę intuicyjność
oprogramo
wania, to około 7 minut. Oznacza to, że do utrzymania systemu w okresie roku
wystarczy 2 osobodni. 11
dni zostało rozpisane w kalkulacji na potrzeby innych działów
Odwo
łującego zgodnie z kalkulacją przedstawioną w wyjaśnieniach złożonych przez
Odwołującego.
Szacowanie, którego dokonał Odwołujący, opierało się nie tylko na raporcie
serwisowym, ale tak
że:
a) na postanowieniach OPZ i pro
jektu umowy z Zamawiającym.
Z dokumentów przetargowym wynika, że Zamawiający określił, że wymaga wsparcia
w ciągu roku jedynie w zakresie:
"Udostępnianie pomocy i informacji technicznej poprzez pocztę elektroniczną oraz
telefonicznie od poniedziałku do piątku w godzinach od 08:00 – 16:00, obejmujące
rejestrację przypadków niepoprawnego działania Aplikacji oraz udzielanie wyjaśnień i porad
zwi
ązanych z użytkowaniem Aplikacji." (postanowienie § 2 ust. 10 projektu Umowy).
W żadnym innym miejscu (zarówno projekt umowa jak i OPZ) Zamawiający nie
wskazał iż oczekuje np. asysty podczas sesji rady, nie wskazał nawet iż liczy na asystę
podczas pierw
szej sesji rady (co Odwołujący i tak uwzględnił w wycenie wliczając 1 dzień w
dniach dla DWO -
Dział Wdrożeń Oprogramowania).
b) specyfice produktu
Specyfika produktu wynika z charakteru pracy radnych i rady. Zgodnie z
informacj
ami znajdującymi się na stronie https://bip.trzcianka.pl/679-sesje-rady-miejskiej.html
Rada Mi
ejska Trzcianki obradowała łącznie 11 razy w 2021 roku, 13 razy w 2020 roku oraz
16 razy w 2019 roku, oznacza to i
ż średnio na rok Rada Miejska obraduje 13 razy w ciągu
roku. Uwzględniając fakt iż jest to okres w którym następuje moment wzmożonej pracy
zar
ówno radnych jak i Pracowników Biura Rady w Systemie (prowadzenie sesji na żywo), to
nawet gdyby założyć, że przed każdą sesją rady Gmina Trzcianka potrzebuje pomocy ze
strony Działu Wsparcia Technicznego Odwołującego, przy założeniu, że Odwołujący
przezna
czył 2 osobodni (16 roboczogodzin) na każdą sesję, oznaczałoby to, że Zamawiający
mógłby rozmawiać z serwisantem przez ponad 1 h i 23 minuty. Biorąc pod uwagę raport
System
u Obsługi Serwisowej (załącznik do odwołania) żaden klient do tej pory aż tak dużej
uwagi nie potrzebował.
Warto również dodać iż uwzględniając marżę która wynika z przedstawionych
wyliczeń dołączonych do wyjaśnień, to nawet gdyby Odwołujący miał dokonać jakiejś omyłki
w obliczeniach, to musiałby pomylić się o 96 dni pracy Działu Wsparcia Technicznego.
Dopiero wówczas jeśli czas pracy DWT miałby wynosić więcej niż 96 dni, Odwołujący
poniósłby jakąś stratę na realizacji projektu (co jest niemożliwe uwzględniając zapisy umowy
wskazane wyżej jak i fakt iż w ramach kontraktu Zamawiający uzyskuje wsparcie techniczne
na 1 rok).
B.
STOSUNEK KOSZTÓW PRACOWNICZYCH DO OGÓŁU KOSZTÓW
Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego powołuje się na sprzeczność
argumentacji O
dwołującego i wskazuje, że „Wykonawca z jednej strony stwierdza, że koszty
pracownicze stanowią „znaczną cześć wykonawcy”, podczas gdy z przedstawionego
wyliczenia wynika, że stanowią one niespełna 6% kosztów. To zdanie należy czytać z
kole
jnym, z którego wynika oszacowanie 13 osobodni. Zasadniczo w utrzymaniu systemów
koszty pracownicze stanowią znaczną cześć kosztów Odwołującego, co czyni pierwsze
zdanie uwagą ogólną. W tym konkretnym przypadku, z przyczyn o których mowa wyżej, w
tym w zwi
ązku z obowiązkiem utrzymaniem systemu zaledwie przez rok, wystarczające jest
natomiast tylko 13 osobodni, co wynika z dalszego uzasadnienia. Oczywistym je
st, że dla
tego danego przypadku koszty pra
cownicze nie stanowią znacznej części kosztu, co wynika
prz
ecież z przedłożonej kalkulacji. Jeśli Zamawiający zauważał sprzeczność między jednym
zdaniem wyjaśnień, a pozostałymi twierdzeniami, w tym kalkulacją, powinien wezwać
Odwołującego do wyjaśnienia tej rozbieżności.
C.
CHMURA OBLICZENIOWA
Chmura obliczeniowa jest dużo bardziej oszczędnym wariantem niż utrzymywanie
infrastruktur
y u Zamawiającego. Nawet jeśli Zamawiający byłby w stanie udostępnić
odpowiedn
ią infrastrukturę oraz łącza o odpowiedniej przepustowości to postawienie
systemu u Zama
wiającego zajęłoby Odwołującemu od 10 do 12 osobodni pracowników DPO
(najdroższa grupa specjalistów) na odpowiednie skonfigurowanie i uruchomienie całości.
Każde zgłoszenie serwisowe jeśli miałoby miejsce wiązałoby się dla Odwołującego z
dz
iałaniem równolegle na kilku środowiskach (tym które znajduje się u Odwołującego w
chmurze oraz tym
które posiada Klient) jeśli konieczne byłoby wydanie jakichś poprawek.
Zastosowanie chmury obliczeniowej niweluje te koszty.
Jednocześnie koszty związane z
amortyzacją sprzętu czy obsługą informatyczną o której wspomina Zamawiający są dzięki
"chmurze" r
ozkładane na inne projekty prowadzone przez Odwołującego. Biorąc pod uwagę,
że Zamawiający wymaga utrzymania systemu jedynie przez rok, koszty chmury
oblicze
niowej, które przy 60 różnych projektach prowadzonych przez Odwołującego są
minimalne, zostają skompensowane w innych projektach, dla których okres utrzymania
system jest dłuższy i które Odwołujący już realizuje.
ZAS
TRZEŻENIE TAJEMNICY PRZEDSIĘBIORSTWA
Oświadczam, że treść Załącznika stanowiącego wydruk z systemu HelpDesk
obejmuje informacje sta
nowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2019 r. poz.
1010 i 1649), zwane
j dalej również „uznk”, oraz wnoszę o ich nieudostępnianie na podstawie
art. 18 ust. 3 PZP. Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne,
organizac
yjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które
jako
całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie
znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne
dla
takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął,
przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Informacje wskazane w
załączniku mają charakter informacji technicznych z których
wynikają cechy systemu oferowanego przez Odwołującego, co można odczytać analizując
rodzaj zgłoszeń na Help Desk i skutek tych zgłoszeń. Informacje te stanowią zatem część
specyfikacji oprogramowania i
wynikają z nich także informacje jakich zmian serwisowych
dokonuje Odwołujący. Zasadne jest uznanie za tajemnicę przedsiębiorstwa Odwołującego
informacji składających się na specyfikację/ opis oferowanego oprogramowania. Ujawnienie
informacji o dzi
ałaniu/braku działania oprogramowania stanowiłoby nieuzasadnioną
przewagę konkurencji. Tym samym zastrzeżone informacje przedstawiają dla Odwołującego
wymierną wartość gospodarczą. Informacje zastrzeżone posiadają dla Odwołującego
wartość gospodarczą, rozumianą w aspekcie, iż ich rozpowszechnienie może zagrażać
konkurencyjnej pozycji przed
siębiorstwa w danym segmencie rynku. Zastrzeżone informacje
nie zostały ujawnione do wiadomości publicznej, a Odwołujący podjął niezbędne działania w
celu zachowania ich po
ufności.
POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA ODWOŁUJĄCEGO
Zastrz
eżone jako poufne informacje chronione są również poza sposobami
opisanymi
konkretnie w każdym z punktów, również w sensie organizacyjnym, zgodnie z
wew
nętrznymi procedurami bezpieczeństwa informacji stosowanymi przez Odwołującego, w
sprawie uchwalenia Pol
ityki bezpieczeństwa informacji w Sputnik Software Sp. z o. o.,
sposób, w jaki w praktyce są chronione informacje w Sputnik Software Sp. z o. o., zarówno w
postaci dokumentów papierowych, jak i zawartych na elektronicznych nośnikach informacji
oraz informa
cji w postaci cyfrowej, określone są w wyżej wymienionym dokumencie.
Zast
rzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa Odwołującego. W
prakty
ce informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa są chronione u Odwołującego
poprzez przechowywanie papierowych egzemplarzy dokumen
tów zawierających dane
stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w pomieszczeniach, do których dostęp jest
kontrolowany (pomie
szczenia są chronione i monitorowane, można się do nich dostać
jedynie z wykorzystaniem przepustki), jak i w formie elektronicznej poprzez umieszczenie
informacji na
nośnikach danych zabezpieczonych przed nieuprawnionym dostępem za
pomocą haseł, a także odpowiednim oprogramowaniem (DLP, antywirusowym, firewall).
Wobec powyższego Odwołujący jako podmiot uprawniony do korzystania z informacji,
nie uja
wnił wskazanych informacji do wiadomości publicznej, a także z zachowaniem
należytej staranności podjął kroki zmierzające do zachowania ich w tajemnicy. W tych
okolicznościach zastrzeżenie poufności informacji oraz wniosek o ich nieudostępnianie jest
uzasadnione w świetle art. 18 ust. 3 ustawy PZP.
W konkluzji wniósł jak na wstępie odwołania, zastrzegając sobie prawo do
przedstawienia na rozprawie kolejnych dowodów na swoje twierdzenia, w ramach
przedstawionych
w odwołaniu zarzutów.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie (pismo z dnia 4.05.22) wniósł o jego
oddalenie oraz
przeprowadzenie postępowania dowodowego z dokumentów przytoczonych
w niniejszej odpowiedzi, na okoliczności w niej zawarte.
W uzasadnieniu s
twierdził w
szczególności, że (cyt.):
1) - nie zgadza si
ę z zarzutem, dotyczącym tego że treść wezwania do złożenia
wyjaśnień była ogólnikowa, (…) sformułowana w sposób lakoniczny i kompletnie
niezrozumiały. W treści tego wezwania z dnia 25 marca 2022 r. Zamawiający wzywał:
„Na podstawie art 224 ustawy (…) - Prawo zamówień publicznych (…) w związku z ofertą
złożona dnia 23 lutego 2022 r. za pośrednictwem platformy zakupowej Open Nexus,
zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny złożonej oferty.
Zaoferowana cena wykonania zamówienia podlega wyjaśnieniom jako rażąco niska, w
stosunku do szacowane
j wartości przedmiotu zamówienia. W związku z powyższym proszę
o uszczegółowienie oferty, z uwzględnieniem i udokumentowaniem zasadności
zastosowanych cen
”. Z przytoczonego wezwania wyraźnie wynika, że Zamawiający chciał
wyjaśnień, dotyczących wyliczenia ceny oferty, czyli jej składowych i tego, jakie czynniki
miały na nią wpływ. Notabene oferta zawierała jedynie 11 pozycji, nie był to rozbudowany
kosztorys, jak w przypadku chociażby robót budowlanych. Przygotowując ofertę Odwołujący
z pewno
ścią przeprowadzał kalkulacje, a miały na nie wpływ jakieś konkretne czynniki,
uwarunkowania, umowy z dostawcami itp. Zamawiający nie mógł wymienić całego katalogu
sytuacji, które mogły mieć wpływ na wyliczenie ceny. Zamawiający dał Odwołującemu
możliwość wskazania, w którym konkretnie miejscu lub na jakim etapie mógł on obniżyć
cenę swojej oferty, bez szkody dla prawidłowej realizacji zamówienia. Istniałoby w tym
konkretnym przypadku ryzyko, że w kontekście tak literalnego sposobu odczytywania
wezwania pr
zez Odwołującego, mogłoby wręcz wypaść na jego niekorzyść”. Wskazał na
wyrok KIO 373/14
przytaczając: „To bowiem Wykonawca wezwany do złożenia wyjaśnień w
z
akresie rażąco niskiej ceny powinien wykazać co spowodowało obniżenie ceny oraz w
jakim stopniu wskazane przez nie
go elementy ceny wpłynęły na jej obniżenie, jak również
przedstawić dowody na potwierdzenie zaistnienia podnoszonych okoliczności. Udzielone
wyjaśnienia mają potwierdzać, iż złożona oferta jest rzetelnie przygotowana, a cena
prawidłowo oszacowana. Wyjaśnienia zawierające niekonkretne i ogólnikowe stwierdzenia
można uznać za niezłożone, gdyż to na wykonawcy spoczywa obowiązek złożenia
wyczerpujących wyjaśnień, które pozwoliłyby zamawiającemu na ocenę, czy przedmiotowa
cena nie jest ceną rażąco niską. Wykonawca składający wyjaśnienia w zakresie rażąco
niskiej ceny ma obowiązek wskazania obiektywnych czynników, czy też elementów
mających wpływ na zaoferowaną cenę, ale i dowodów na potwierdzenie tych okoliczności”;
2) - nie zgadza si
ę z twierdzeniem Odwołującego, że wezwanie z dnia 25 marca 2022
r. było sformułowane w sposób kompletnie niezrozumiały. Wezwanie, sformułowane w
języku polskim, zawierało podstawę prawną i faktyczną, było w nim skonkretyzowane
wezwanie do wyjaśnienia ceny oferty oraz wezwanie do przedłożenia dowodów w tym
zakresie.
Tu wskazał na wyrok KIO 1362/19 cytując: „Wyjaśnienia w zakresie ceny oferty lub
kosztu, lub ich istotnych
części składowych, powinny w związku z tym zostać rzetelnie
opracowane, powinny być konkretne i wyczerpujące. Stanowią one bowiem podstawę oceny
w zakresie prawidłowości ceny oferty, a zatem powinny rozwiewać wątpliwości
Zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami
(…). Zamawiający nie wskazał Odwołującemu, która z pozycji oferty budzi
jego uzasadnione wątpliwości, gdyż, jak wyjaśnione zostało powyżej, oferta w niniejszym
postępowaniu zawierała jedynie 11 pozycji, a Zamawiający dał w ten sposób Odwołującemu
możliwość samodzielnego wskazania, w której pozycji udało mu się obniżyć cenę, lub dzięki
jakim uwarunkowaniom czy indywidualnym rozwiązaniom mógł to uczynić. Jeśli Odwołujący
kalkulował cenę oferty, na dzień składania ofert musiał wiedzieć, w której pozycji poczynił
oszczędności lub wiedzieć z jakiego powodu może zaoferować konkurencyjną cenę.
Zamawiający oczekiwał wyłącznie takiej informacji wraz z dowodami na jej potwierdzenie.
Odwołujący błędnie założył, że ogólnie sformułowane wezwanie nie zobowiązuje go do
wyczerpującej, rzetelnej i popartej dowodami odpowiedzi;
w odniesieniu do sformułowania „uszczegółowienie oferty”, użytego przez
Zamawiającego w wezwaniu do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, wyjaśnia, że interpretacja
Odwołującego jest niczym nieuzasadniona. Słowo „uszczegółowienie” jest powszechnie
używane w codziennym życiu i doszukiwanie się w nim błędu Zamawiającego sugerując, że
słowo to jest zastrzeżone jedynie do innego trybu postępowania, jest nadużyciem. Ponadto
w
dialogu konkurencyjnym, w którym jak wskazuje Odwołujący, ustawa pzp zakłada
możliwość wezwania do uszczegółowienia oferty, jest też mowa o jej wyjaśnieniu i
ulepszeniu. Przywołanie Odwołującego jest więc w tym przypadku wybiórcze. Gdyby
Zamawiający użył wszystkich trzech określeń być może Odwołujący mógłby mieć wątpliwości
co d
o tego, czy Zamawiający stosuje odpowiednie przepisy, choć literalnie były one
wymienione w przedmiotowym wezwaniu;
w związku z przywołanym przez Odwołującego wyrokiem KIO 82/20 z 30.04.2020
r. na potwierdzenie stano
wiska Izby, że wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny powinno
być sformułowane w sposób konkretny, wskazuje, że w przywołanym wyroku wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny dotyczyły robót budowlanych, a w tezie orzeczenia czytamy, że:
Zamawiający nie może stawiać wykonawcy w sytuacji, aby ten domyślał się, które elementy
wyceny oferty zamawiający zakwestionował (które budzą jego wątpliwości), albo oczekiwał,
że wykonawca w takiej sytuacji szczegółowo przeanalizuje każdą pozycję cenową oferty, w
sz
czególności, gdy mamy do czynienia z zamówieniem na robotę budowlaną. W
przypadku postępowania na: „Zakup systemu do obsługi Rady Miejskiej Trzcianki” mamy do
czynienia z dostawą sprzętu komputerowego na skalę jednej niewielkiej gminy, a wartość
zamówienia to koszt 130 000 zł netto. Brak przedstawienia Zamawiającemu
uprawdopodobnionych przyczyn obniżenia ceny oferty w stosunku do ceny szacowanej na
podstawie cen rynkowych, zdaniem Zamawiającego, jest celowym działaniem
Odwołującego, które ma na celu unikanie udzielenia prawdziwych wyjaśnień, bo
wskaz
ywałyby one na brak możliwości zrealizowania zamówienia za wskazaną w
ofercie cenę, a w konsekwencji nie dawałyby gwarancji należytego wykonania umowy.
Stanowisko Odwołującego budzi również poważne wątpliwości w świetle sprawowanej
asysty/wsp
arcia technicznego, które wydaje się być niedoszacowane, a w konsekwencji
może wpływać na jakość i sprawność funkcjonowania systemu. Jak wynika z wyjaśnień
Odwołującego przyjął on założenie, że jego zdaniem zbyt ogólnie sformułowane wezwanie
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny nie zobowiązuje go do złożenia szczegółowych wyjaśnień,
jednak warto podkreślić przy tym, że nie zwalnia to Odwołującego z podania przyczyny
obn
iżenia ceny i poparcia tego dowodami lub takiego wyjaśnienia, które
uprawdopodabniałoby złożone oświadczenia. Tymczasem Odwołujący, jak niejednokrotnie
już było podkreślone, nie przedstawił dowodów ani na potwierdzenie złożonych oświadczeń,
ani na to, z cz
ego wynika cena złożonej oferty;
5) - nie
zgadza się ze stwierdzeniem, że oświadczenia Odwołującego winien uznać
za dowody w sprawie. W wezwaniu do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 25 marca 2022
r. Zamawiający wyraźnie wyartykułował, że wzywa do wyjaśnień w zakresie wyliczenia ceny
złożonej oferty, (…) wraz z udokumentowaniem zasadności zastosowanych cen”.
Tymczasem wyjaśnienia złożone przez Odwołującego były, jak opisano już powyżej, bardzo
ogólne, lakoniczne, niespójne i nie potwierdzone dowodami, których w konsekwencji
Zamawiający nie uznał;
wyjaśnienia dotyczące chmury obliczeniowej
Zastrzeżenia Zamawiającego budzą wyjaśnienia dotyczące chmury obliczeniowej. W piśmie
dotyczącym wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 30 marca 2022 r. Odwołujący pisze, że jej
posiadanie:
„przyczynia się do zmniejszania kosztów związanych z uruchomieniem Systemu
(…) a Koszty jego utrzymania są natomiast dzielone na wiele projektów rozwijanych przez
Wykonawcę”. Podobnie w odwołaniu do KIO z dnia 19 kwietnia 2022 r. Odwołujący pisze,
że: koszty chmury obliczeniowej są minimalne, zostają skompensowane w innych
projektach, dla których okres utrzymywania systemu jest dłuższy, i które Odwołujący już
realizuje
. Tym samym w obu przypadkach Odwołujący przyznaje, że koszty utrzymania
chmury nie są zerowe, a próżno ich szukać w przedstawionej tabeli (kalkulacji), czy w
złożonych wyjaśnieniach. Ponadto brak również dowodów w tym zakresie. W wyjaśnieniu
RNC z dnia 30 marca 2022 r.,
Odwołujący bardzo ogólnie wyjaśniał, że wykorzystanie
własnej chmury obliczeniowej stanowi połączenie wymaganego przez Zamawiającego
roz
wiązania technicznego i wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania zamówienia,
które umożliwiły wykonawcy zaoferowanie korzystnej ceny. Nie wskazuje jednak na poziom
oszczędności i nie popiera go dowodami.
Również w kalkulacji przedłożonej wraz z
wyjaśnieniami próżno szukać pozycji, która wskazywałaby na poziom kosztów, i z której
można by wywnioskować ich poziom;
dowód w postaci wydruków z porównywarki internetowej:
Odwołujący w treści odwołania pisze, że kwestia analizy przez Zamawiającego wydruków z
portalu Sedlak&
Sedlak ma znaczenie drugorzędne i nie ustosunkował się do tego „dowodu”,
załączonego do wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny. Tymczasem, zgodnie z
wyrokiem z 23 października 2020 r. KIO 2432/20: Dowód ten (wydruki – raporty płacowe z
por
ównywarki internetowej -przyp. Zamawiającego) Izba uznała za nieprzydatny (…).
Odwołujący do wyjaśnień powinien dołączyć dowody potwierdzające, że ustalone przez
niego stawki są realnie u niego stosowane np. przez przesłanie przykładowych,
zanonimizowanych
umów, raportów płacowych lub innych dokumentów potwierdzających
stosowaną przez niego praktykę w zakresie tych stawek.
W przedmiotowej sprawie Odwołujący, podobnie jak w przywołanym wyroku KIO, załączył do
wyjaśnień jedynie wydruki i wyjaśnienie, że takie stawki obowiązują jego pracowników.
Podkreślić należy, że raporty dotyczą młodszych specjalistów, czyli osób dopiero
zdobywających doświadczenie zawodowe, do czego Odwołujący nie odniósł się
w złożonych wyjaśnieniach. Ponadto Odwołujący sam sobie zaprzecza podnosząc z jednej
strony, że Zamawiający nie miał prawa wezwać go do wyjaśnienia kosztów związanych z
zatrudnieniem lub opłaceniem pracowników ani dowodów na tę okoliczność, czego
faktycznie Zamawiający nie zrobił. Z drugiej strony sam Odwołujący przywołał argumentację
w tym zakresie, załączając wydruki z porównywarki internetowej i udzielając wyjaśnień, nie
popartych odniesieniem do
rzeczywistych warunków zatrudnienia i płac w swojej firmie.
Zamawiający faktycznie oczekiwał wyjaśnienia sposobu wyliczenia ceny oferty, to
Odwołujący wskazał argumenty, których nie poparł dowodami i tylko na ten aspekt
Zamawiający zwrócił uwagę;
8) - ob
liczenie osobodni, niezbędnych do prawidłowego wykonania zamówienia:
W wyjaśnieniach RNC, przesłanych Zamawiającemu 30 marca 2022 r., Odwołujący
stwierdza, że do wykonania Zamówienia w zakresie wsparcia technicznego konieczne
będzie 13 osobodni. Te wyjaśnienia nie zostały poparte żadnymi wyliczeniami ani
dowodami,
które byłyby wiarygodne i dawałyby pewność, że wskazana ilość osobodni będzie
wystarczająca do prawidłowego wykonania zamówienia. W odwołaniu do KIO Odwołujący
wyjaśnia, że właściwie dla wykonania zamówienia wystarczą 2 osobodni dla programistów i
11 osobodni dla pozostałych pracowników. Jednak wyjaśnienia w tym zakresie nadal nie są
przekonujące dla Zamawiającego. Odwołujący, w swoich wyliczeniach, bierze pod uwagę
wyłącznie czas pracy programisty, pomijając konieczność pozostawania w gotowości w razie
problemów z systemem. Według Specyfikacji Warunków Zamówienia (zał. nr 4 do SWZ –
wzór umowy) Zamawiający wymaga: Udostępnianie pomocy i informacji technicznej poprzez
pocztę elektroniczną oraz telefonicznie od poniedziałku do piątku w godzinach od 08:00 –
16:00, obejmujące rejestrację przypadków niepoprawnego działania Aplikacji oraz udzielanie
wyjaśnień i porad związanych z użytkowaniem Aplikacji. W ocenie Zamawiającego
powoływanie się na fakt obsługiwania jeszcze 60 innych Zamawiających nie ma wpływu na
fakt, że w zadeklarowanym czasie wsparcia technicznego jeden pracownik powinien być
w gotowości udzielenia wsparcia w czasie rzeczywistym, chociażby w czasie trwania obrad.
Wyliczenie
Odwołującego – odmiennie zinterpretowane w odpowiedzi na wyjaśnienia rażąco
niskiej ceny (13 osobod
ni) niż w odwołaniu do KIO (2 osobodni), są dla Zamawiającego co
najmniej niespójne. Twierdzenie, że podczas każdej sesji rady kontakt z pomocą techniczną
pr
zez 1,23 min będzie aż nadto wystarczający nie jest w ocenie Zamawiającego właściwą
kalkulacją. Na podstawie dotychczasowego doświadczenia w zakresie korzystania z
intuicyjnego oprogramowania do obsługi pracy Rady Miejskiej, gmina Trzcianka szacuje, że
pracownicy biura rady, administrator oraz rad
ni Rady Miejskiej będą wymagać wzmożonego
kontaktu z pomo
cą techniczną i merytoryczną. Gmina Trzcianka korzysta z oprogramowania
do obiegu dokumentów dla radnych oraz prowadzi transmisje sesji Rady Miejskiej od
po
czątku 2016 roku. Na przestrzeni 6 lat użytkownicy korzystali ze wsparcia
merytorycznego o wiele c
zęściej, niż szacuje firma Sputnik. Najwięcej zgłoszeń przypada na
początkowy okres użytkowania aplikacji oraz po istotnych aktualizacjach funkcjonalności.
Przeprowadzenie szkolenia nie daje gwarancj
i, że użytkownicy nie będą potrzebowali
wsparcia w ident
ycznej tematyce. Sesja rady miejskiej nie może się odbywać bez transmisji
na żywo. Z tego względu niezbędna jest gotowość producenta do interwencji technicznej i
merytorycznej w czasie rzeczywistym
, bez żadnej zwłoki w godzinach od 12:30 (sesje
rozpoczyn
ają się zazwyczaj o godz. 13:00) do 16:00 (koniec świadczenia usługi pomocy
technicznej). Nie jest dopuszczalna sytuacja, w której kilka urzędów, w tym samym czasie,
obsługiwanych jest przez jedną osobę, powodując tym samym ryzyko oczekiwania na
interwencj
ę w trakcie obrad Rady Miejskiej. Taką obsługę można zapewnić wyłącznie
poprzez zarezerwowanie bloku 3,5 roboczogodziny na wyłączność gminy Trzcianka,
minimu
m jeden raz w każdym miesiącu roku. Pomoc techniczna winna być w gotowości do
udzielenia pomocy tec
hnicznej w takim czasie. Nawet jeśli rzeczywisty czas interwencji
wynosiłby tylko 10 minut, pozostały czas jest tym, w którym pomoc techniczna winna
pozostaw
ać w gotowości, a więc około 3,5 godziny. Mnożąc tą wielkość przez 12 sesji w
roku uzyskamy wynik 4
2 godzin czyli ponad 5 osobodni. Jest to wynik, który różni się
zarówno od pierwszej, jak i od drugiej kalkulacji Odwołującego i w ocenie Zamawiającego
budzi
poważne wątpliwości co do rzetelności przedstawionych wyjaśnień;
nie zgadza się z zarzutem naruszenia art 226 ust 1 pkt 8 ustawy pzp), którego
treść wyraźnie wskazuje, że Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stos
unku do przedmiotu zamówienia. Stanowisko Odwołującego, zawarte w
odwołaniu z dnia 19 kwietnia 2022 r. mówiące o tym, że wyjaśnienia: były dostosowane
szczegółowością do treści wezwania do złożenia wyjaśnień, nie tłumaczą ani braku
podstawowych wyjaśnień dotyczących reguł, jakimi kierował się Odwołujący, dokonując
szacowania wartości złożonej oferty, ani braku dowodów, potwierdzających wyłącznie
oświadczenia Odwołującego w zakresie ceny. W swojej odpowiedzi Odwołujący kilkakrotnie
oświadcza, że jego oferta ma charakter rynkowy i nie jest rażąco niska, jednak nie
przedstawił na dowód wiarygodnych wyjaśnień, wyliczeń czy dokumentów, które
uprawdopodobniałyby te twierdzenia. Jedyne dowody, bo tak nazywa je w swoich
wyjaśnieniach sam Odwołujący, przedstawione na potwierdzenie swojego stanowiska to
wyd
ruki z porównywarki internetowej, dotyczące średniego wynagrodzenia za pracę
poszczególnych rodzajów pracowników branży IT. Odwołujący w żaden sposób, z wyjątkiem
własnych twierdzeń, nie uprawdopodobnił, że takie właśnie stawki obowiązują pracowników
prze
z niego zatrudnionych, dlatego w ocenie Zamawiającego nie stanowią one dowodu
(dowód: pismo Odwołującego z dnia 30 marca 2022 r.);
nie zgadza się z zarzutem naruszenia art 224 ust 1 i 4 ustawy pzp. Przywołany
przepis dotyczy wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, co
Zamawiający uczynił, natomiast ust. 4 przywołanego przepisu mówi: W przypadku zamówień
na roboty budowlane lub usługi, zamawiający jest obowiązany żądać wyjaśnień, o których
mowa w ust 1 , co najmniej w zakresie
określonym w ust 3 pkt 4 i 6 (zgodność z przepisami
dotyc
zącymi kosztów pracy (…) oraz zgodność z przepisami z zakresu prawa pracy i
zabezpieczenia społecznego). Tak więc przywołany przepis nie znajduje w tym przypadku
zastosowania, bo postępowanie na: Zakup systemu do obsługi Rady Miejskiej Trzcianki,
zostało zakwalifikowane jako dostawa. Zamawiający nie żądał od Odwołującego dowodów, o
których mowa w przywołanych przepisach (art. 224 ust. 4).
Wyjaśnienia Odwołującego nie wskazywały na szczególne warunki, indywidualne
rozwiązania, które miałyby wpływ na obniżenie wartości zaoferowanej ceny. Ogólnikowe
deklaracje i brak dowodów na rynkowy charakter cen, a także nierzetelność kalkulacji i
twierdzeń, chociażby w zakresie roboczodni, gdzie Odwołujący przedstawia nie tylko różne,
ale i przeciwstawne twierdzen
ia, utwierdziły Zamawiającego w przekonaniu, że wyjaśnienia
dotyczące RNC są niewystarczające. Zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 2 kwietnia 2019 r. KIO
480/19: C
zynność skierowania do wykonawcy kolejnego wezwania do złożenia wyjaśnień w
trybie art 90 ust 1 ust
awy pzp może mieć miejsce jedynie w sytuacji, gdy złożone pierwotnie
wyjaśnienia budzą w pewnym zakresie dalsze skonkretyzowane wątpliwości zamawiającego
lub gdy istnieje w danym zakresie potrzeba u
zyskania bardziej szczegółowych wyjaśnień.
Procedura ponownego wezwania Wykonawcy nie ma zastosowania w sytuacji, gdy
uprzednio złożone wyjaśnienia są ogólnikowe, lakoniczne, a Wykonawca nie podjął próby
udowodnienia,
że skalkulowana przez niego cena jest ceną realną oraz rynkową i gwarantuje
prawidłową realizację przedmiotu zamówienia.
Odwołujący, w piśmie z dnia 30 marca 2022 r., złożył wyjaśnienia o bardzo niskim
stopniu szczegółowości, nie załączając żadnych wiarygodnych, uprawdopodabniających je
dokumentów. Natomiast wydruk z systemu HelpDesc, złożony dopiero w odwołaniu do KIO,
zastrzeżony tajemnicą przedsiębiorstwa, a mimo to zanonimizowany w kluczowym zakresie,
pozwalającym zweryfikować prawdziwość przedłożonych danych (adresata udzielonej
pomocy i dane pracownika, a także czas udzielonej pomocy) stanowi, w ocenie
Zamawiającego, wyjaśnienie co najmniej nieprzydatne, a na pewno spóźnione;
nie zgadza się z zarzutem naruszenia art 16 ust 1 ustawy pzp. Zamawiający,
zgodnie z przepisami
dał Odwołującemu możliwość wyjaśnienia RNC, a ostateczna decyzja
Zama
wiającego o odrzuceniu oferty wynika z niestaranności, jaką Odwołujący wykazał się w
zakresie złożonych wyjaśnień, które nie mogły zostać zaakceptowane przez Zamawiającego.
Drugi zarzut dotyczący wyboru wykonawcy niezgodnie z przepisami ustawy Zamawiający
również uznaje za chybiony. Zgodnie z procedurą, Zamawiający dokonuje wyboru oferty
spośród ofert, które nie podlegały odrzuceniu, a w tym przypadku po odrzuceniu oferty
Odw
ołującego pozostała tylko jedna oferta Wykonawcy, który został wybrany jako ten, który
zaoferował najkorzystniejsze warunki realizacji zamówienia;
brak ponownego wezwania do złożenia wyjaśnień
Ponowne wezwanie w tym przypadku, w ocenie Zamawiającego, nie było uzasadnione, gdyż
nie sprowad
załoby się do uszczegółowienia złożonych wyjaśnień, a do złożenia całkiem
nowych dowodów (te złożone po pierwszym wezwaniu były nieprzydatne), a tym samym
naruszałoby zasadę uczciwej konkurencji. Odwołujący otrzymał możliwość wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny, jednak nie skorzystał z niej, formułując odpowiedź lakoniczną, nie
popartą wiarygodnymi dowodami:
1. wydruki z porównywarki – tego nie można uszczegółowić, a nie stanowią one dowodu – w
tej sytuacji Odwołujący musiałby złożyć nowy dowód w postaci raportów płacowych lub
zanonimizowanych umów z pracownikami, a jak już wiadomo z treści odwołania złożonego
przez Odwołującego do KIO, nie uważa on za swój obowiązek przedstawiania takich
dokumentów
2. sposób obliczenia osobodni – w wyjaśnieniach po pierwszym wezwaniu oszacowany na
13 osobodni i zali
czony jako znaczny koszt po stronie Odwołującego. Po odrzuceniu oferty i
wskazaniu przez Zamawiającego, że koszt ten w skali całego przedsięwzięcia to
zaledwie 6% Odw
ołujący w złożonym do KIO odwołaniu wyjaśnia, że:
Zasadniczo w utrzymaniu systemów koszty pracownicze stanowią znaczną część kosztów
Odwołującego, co czyni pierwsze zdanie uwagą ogólną. W tym konkretnym przypadku, z
przyczyn o których mowa wyżej, w tym, w związku z utrzymaniem systemu zaledwie przez
rok, wystarczające jest natomiast 13 osobodni. Oczywistym jest, że dla tego danego
przypadku koszty pracownicze nie stanowią znacznej części kosztu, co wynika przecież z
przedłożonej kalkulacji. W odwołaniu złożonym do KIO 19.04.2022 r. Odwołujący złożył
odmienne wyjaśnienia, w których pisze że: na chwilę obecną z systemu radni.info korzysta
60 jednostek administracji publicznej (gminy, powiaty, miasta). Z raportu HelpDesk
Odwołującego za rok 2021 wynika, że w roku 2021 do Odwołującego wpłynęło łącznie 35
zgłoszeń, dotyczących systemu radni.info (zgodnie z załącznikiem). Wynika z tego, że po
wdrożeniu systemu średnia ilość zgłoszeń serwisowych w roku od jednego klienta to 0,6
zgłoszenia. Średni czas rozwiązywania zgłoszeń biorąc pod uwagę intuicyjność
oprogramowania, to około 7 minut. Oznacza to, że do utrzymania systemu w okresie roku
wystarczy 2 osobodni.
Zamawiający nie zgadza się z taką argumentacją. Po pierwsze
powoływanie się na to, ile obecnie jednostek obsługuje Odwołujący jest niezasadne, bo z
przedstawionego zestawienia nie wynika, czy
są to jednostki w pierwszym roku wdrożenia
systemu, czy te które już zostały wdrożone.
Ma to istotne znaczenie dla wyliczenia czasu,
niezbędnego wsparcia technicznego w okresie wdrożenia systemu, który to właśnie okres
wymaga wzmożonej asysty technicznej. Ponadto z przedstawionego wydruku z systemu
HelpDesk
nie wynika ile czasu Odwołujący przeznaczył na poszczególne konsultacje czy
modyfikacje. Wydruk jest zano
nimizowany w taki sposób, że Zamawiający nie ma możliwości
zweryfikowania przedstawionych w nim da
nych, które zdaniem Zamawiającego nie stanowią
w tym
przypadku danych wrażliwych i nie wymagają anonimizacji, a jeśli już to nie przed
Zamawiającym, bo składanie w uzasadnieniu dokumentów, z których nic nie wynika, w
kwestii uprawdopodobnienia dowodzonych
twierdzeń, jest bezzasadne.
Zamawiający nie
rozumie
i nie podziela stanowiska Odwołującego, który podkreśla, że Zamawiający oczekuje
wsparcia technicznego zaledwie przez rok i jedynie w zakresie Udo
stępnienia pomocy i
informacji technicznej poprzez pocztę elektroniczną oraz telefonicznie od poniedziałku do
piątku w godzinach od 8:00 – 16:00 (…). Zdaniem Zamawiającego oczekiwania w
powyższym zakresie są dość standardowe, a wdrożenie nowego systemu do obsługi Rady
Miejskiej stanowi wyzwanie logistyczne i mer
ytoryczne dla wielu osób, w tym radnych. Stąd
ten a
spekt jest dla Zamawiającego wysoce istotny, a niespójne wyjaśnienia Odwołującego,
zdaniem Zamawiającego, budzą poważne zastrzeżenia, co do możliwości właściwego
wykonania zamówienia.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego nie przystąpił żaden
z
wykonawców. Termin na zgłoszenie przystąpienia – stosownie do postanowień art. 525
ust.1 Pzp
– upływał w dniu 25 kwietnia 2022 r.
Izba ustaliła i zważyła co następuje:
Odwołujący podał, że wnosi odwołanie od czynności odrzucenia jego oferty oraz wyboru
najkorzystniejszej oferty wykonawcy MWC sp. z o.o. i zarzuc
ił Zamawiającemu naruszenie
przepisów ustawy Pzp:
d) art. 226 ust. 1 pkt 8 z uwagi na
odrzucenie oferty Odwołującego w związku z
niezasadnym
uznaniem, że złożone przez niego wyjaśnienia ceny oferty nie potwierdziły,
że nie była ona rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, podczas gdy
wyjaśnienia w zakresie ceny oferty były dostosowane szczegółowością do treści
wezwania do złożenia wyjaśnień oraz potwierdzały, że cena oferty Odwołującego ma
charakter rynkowy i umożliwia prawidłową realizację przedmiotu zamówienia i osiągnięcie
zysku,
e) art. 224 ust. 1 i 4 z uwagi na
zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia
dodatkowych wyjaśnień w zakresie ceny oferty przed odrzuceniem jego oferty, mimo
stwierdzenia przez Zamawiającego wątpliwości co do rynkowego charakteru ceny oraz
możliwości prawidłowego zrealizowania przedmiotu zamówienia;
Także wskazał na naruszenie art. 16 pkt 1 Pzp, albowiem zdaniem Odwołującego
wskazanymi naruszeniami Zamawiający nie zapewnił zachowania zasady uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców oraz udzielił zamówienia wykonawcy
wybranemu niezgodnie z przepisami ustawy;
Odwołanie podlega oddaleniu w zakresie wskazanych powyżej zarzutów.
Przedmiotem niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego jest
dostawa na: „Zakup systemu do obsługi sesji Rady Miejskiej Trzcianki”.
Zgodnie z Formularzem oferty
(zał. nr 1 SWZ) wykonawcy byli zobowiązani w jego
punkcie 1 podać: (…)
Oferujemy wykonanie zamówienia w zakresie objętym Specyfikacją Warunków Zamówienia, dla
przedmiotu zamówienia: Zakup systemu do obsługi sesji Rady Miejskiej Trzcianki, za cenę:
netto …............................. zł (słownie złotych.........................................................)
brutto …............................ zł (słownie złotych.....................................................…)
Lista elementów zamówienia
Lp.
Produkt
Ilość
Cena netto
Vat
Brutto
System informatyczny -
Oprogramowanie do obsługi
rady miejskiej
System transmisji obrad rady
miejskiej
Szybkoobrotowa kamera IP
Zestaw komputerowy do
zarządzania transmisją
Tablety
Access point do tabletów
Jednostka centralna systemu
konferencyjnego
Jednostka przewodniczącego
Jednostka radnego
Ładowarka akumulatorów
Access point do jednostek
bezprzewodowych
Odwołujący Sputnik w zakresie tego punktu podał:
„Oferujemy wykonanie zamówienia w zakresie objętym Specyfikacją Warunków
Z
amówienia, dla przedmiotu zamówienia: Zakup systemu do obsługi sesji Rady Miejskiej
Trzcianki,
za cenę: netto 88 564,00 zł (słownie złotych osiemdziesiąt osiem tysięcy pięćset
sześćdziesiąt cztery złote 00/100) brutto 108 933,72 zł (słownie złotych sto osiem tysięcy
dziewięćset trzydzieści trzy złote 72/100)”.
Dalej przedstawił Listę elementów zamówienia, która to lista co do cen została zastrzeżona
jako tajemnica
przedsiębiorstwa.
Lp. Produkt
Ilość
Cena netto
Vat (23%)
Brutto
System informatyczny -
Oprogramowanie do
obsługi rady miejskiej
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
System transmisji
obrad rady miejskiej
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Szybkoobrotowa
kamera IP
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Zestaw komputerowy
do zarządzania
transmisją
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tablety
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Access point do
tabletów
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przed
siębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Jednostka centralna
systemu
konferencyjnego
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Jednostka
przewodniczącego
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przeds
iębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Jednostka radnego
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Ładowarka
akumulatorów
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsi
ębiorstwa
Access point do
jednostek
bezprzewodowych
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
Tajemnica
przedsiębiorstwa
W wezwaniu z dnia 25 marca 2022 r. skierowanym do Odwołującego na podstawie
art 224 ustawy
– Prawo zamówień publicznych Zamawiający podał, co następuje:
(…) w związku z ofertą złożona dnia 23 lutego 2022 r. za pośrednictwem platformy
zakupowej Open Nexus, zamawiający wzywa do złożenia wyjaśnień w zakresie wyliczenia
ceny złożonej oferty. Zaoferowana cena wykonania zamówienia podlega wyjaśnieniom jako
rażąco niska, w stosunku do szacowanej wartości przedmiotu zamówienia. W związku z
powyższym proszę o uszczegółowienie oferty, z uwzględnieniem i udokumentowaniem
zasadności zastosowanych cen.
Wyjaśnienia należy złożyć
, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci
elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym, kwalifikowanym lub podpisem osobistym,
w
terminie do dnia 30 marca 2022 r. za pośrednictwem: platformazakupowa.pl”.
Izba, m
ając na uwadze stan faktyczny tej sprawy i w kontekście zastrzeżenia
kluczowych element
ów formularza oferty, zgodziła się ze stanowiskiem Zamawiającego, że
nie jest zasadn
a zarzucana w odwołaniu ogólnikowość treści wezwania do złożenia
wyjaśnień, jego lakoniczność i niezrozumiałość. Zamawiający przyjął zastrzeżone informacje
jako tajemnicę przedsiębiorstwa bez sprzeciwu i zdaniem Izby treść wezwania z dnia 25.03.
2022r. zosta
ła dostosowana szczegółowością do treści możliwego do ujawnienia tego punktu
Formularza oferty, a nie jak s
twierdził Odwołujący, że jego wyjaśnienia w zakresie ceny
oferty były dostosowane szczegółowością do treści wezwania do złożenia wyjaśnień.
Niewątpliwie z treści wezwania wynika, że Zamawiający oczekiwał złożenia wyjaśnień w
zakresie wyliczenia cen
y oferty, a które to elementy zamieszczone zostały w 11 pozycjach
według Listy elementów zamówienia (w zakresie zastrzeżonym, co do cen tych elementów).
Odwołujący podnosząc zarzut niezrozumiałości wezwania nie precyzuje na czym miałaby
ona polegać. Odwołujący nie kwestionuje samego wezwania i dostępności takich informacji
jak ceny oferty
konkurencyjnej i wartości zamówienia.
Izba zwraca uwagę, że w konkurencyjnej ofercie MWC sp. z o.o. wskazano w
punkcie 1
cenę za przedmiot zamówienia jak i ceny (bez zastrzeżeń) według tabeli dla 11
pozycji z Listy elementów zamówienia. Według dokumentacji Zamawiającego, „Oszacowania
wartości zamówienia dokonano: 1. na podstawie: analizy cen rynkowych w oparciu o cenniki
dostawców, uwzględniając możliwy wzrost cen spowodowany inflacją 2.w dniu: 2021-12-28;
3. na kwotę netto: 130 081,30 zł; 4. na kwotę brutto: 160 000 zł”.
Odwołujący – w tym stanie faktycznym - w składanych wyjaśnieniach w zakresie
ceny oferty
powinien odnieść się do jej części składowych obejmujących 11 pozycji i te
wyjaśnienia powinny zostać rzetelnie opracowane, a dane powinny być konkretne i
wyczerpujące dla każdej z pozycji, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami.
Odwołujący dysponując wymienionymi powyżej danymi miał
niewątpliwie możliwość - jak wskazywał Zamawiający - samodzielnego wskazania, w której
pozycji udało mu się obniżyć cenę, lub dzięki jakim uwarunkowaniom czy indywidualnym
rozwiązaniom mógł to uczynić. Odwołujący kalkulując cenę oferty, na dzień składania ofert
musiał wiedzieć, w której pozycji poczynił oszczędności lub wiedzieć z jakiego powodu może
zaoferować konkurencyjną cenę. Zamawiający miał prawo oczekiwać takiej właśnie
informacji wraz z dowodami na jej potwierdzenie. Odwołujący, pomijając w wyjaśnieniach
wykreowane przez siebie utrudnienia popr
zez zastrzeżenie pozycji kalkulacyjnych, błędnie
założył, że ogólnie sformułowane – jego zdaniem - wezwanie uprawnia go do składania
ogólnych wyjaśnień nie popartych skonkretyzowanymi dowodami.
Tym samym
należy zgodzić się z Zamawiającym, że kwestionowane wezwanie,
zawierało podstawę prawną i faktyczną, było w nim skonkretyzowane żądanie do
wyjaśnienia ceny oferty – jej elementów oraz przedłożenia dowodów w tym zakresie. Jak
podano w wezwaniu
– co wymaga podkreślenia – żądanie dotyczyło udokumentowania
zasadności zastosowanych cen, a zatem elementów według Listy. Także w uzasadnieniu tej
decyzji
Zamawiający prawidłowo podał, że wykonawca twierdząc w wyjaśnieniach, że
„Zaoferowana cena wykonania przedmiotu zamówienia ustalona została w sposób rzetelny.
Obejmowała koszty wykonania określonych prac jak również zysk w należytej wysokości”
oraz, że „Wykonawca potwierdza niniejszym, iż złożona oferta sformułowana została w
oparciu o kompleksową analizę kosztów” przedstawił zestawienie własne, z kwotami dla 14
pozycji,
które nie dotyczą tych wszystkich pozycji, które obejmowała Lista elementów
zamówienia. Dla tych danych nie przedstawił dowodów. Uwzględnione w tej tabeli koszty
pracy za osobodzień pracowników obsługi (programistów) miały wynikać z 5 wydruków z
porównywarki internetowej, dotyczących średniego wynagrodzenia za pracę poszczególnych
rodzajów pracowników branży IT. Niewątpliwie przedstawione na potwierdzenie stosowania
cen rynkowych wydruki nie st
anowią dowodu, nie potwierdzają, że takie lub zbliżone stawki
stosuje wobec jego
pracowników wykonawca. Jak wskazał Zamawiający, „Załączone
wydruki stanowiły jedynie orientacyjne raporty płacowe dla poszczególnych stanowisk (w
dodatku młodszych specjalistów, czyli osób dopiero rozpoczynających pracę), a samo
twierdzenie Wykonawcy, że stosuje takie lub wyższe stawki nie stanowi dla Zamawiającego
żadnego dowodu, że tak właśnie jest. Wykonawca winien, zdaniem Zamawiającego,
przedstawić jako potwierdzenie odpowiednio zanonimizowane umowy o pracę
poszczególnych pracowników, czego nie uczynił”. Tym samym Zamawiający nie mógł takich
wyjaśnień uznać za wiarygodną kalkulację kosztów, dającą gwarancję realnego i rzetelnego
wykonania zamówienia.
Podobnie należy ocenić argumentację dotyczącą oszczędności i minimalizacji
kosztów wykonawcy dotyczącą chmury obliczeniowej SAAS. W tym przypadku – jak podał
Zamawiający - bazowanie na własnej chmurze obliczeniowej nie stanowi wyłącznie
przychodu, bo utrzymanie infrastruktu
ry informatycznej wymaga nakładów tj. chociażby
amortyzacja sprzętu, koszty obsługi informatycznej itp. Zatem także, co do tej okoliczności,
w
ykonawca złożył wyjaśnienia w sposób ogólnikowy, nie wskazuje na poziom oszczędności,
a nade wszystko nie popar
ł ich wiarygodnymi i adekwatnymi dowodami.
Podobnie co do podstawy oszacowania czasu, jaki w
ykonawca będzie musiał
poświęcić na wsparcie techniczne oferowanego systemu. Wykonawca powyższe szacunki
przedstawił w oderwaniu od wymaganego w paragrafie 2 pkt 10 Wzoru umowy stanu
gotowości w każdym tygodniu od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 16.00. Tu
również wyliczeń (np. co do czasu poświęconego na wdrożenie systemu w innej jednostce)
nie poparł dowodami.
Izba ponownie zwraca uwagę, że w zdaniu trzecim wezwania z dnia 25 marca 2022 r.
wskazu
jąc na oczekiwane uszczegółowienie oferty Zamawiający zwracał uwagę na
uwzględnienie i udokumentowanie „zasadności zastosowanych cen”.
C
o do załączonych do odwołania wydruków z systemu HelpDesc (zastrzeżonych jako
tajemnica
przedsiębiorstwa), niewątpliwie ich przedłożenie w odwołaniu jako uzupełnienie
wyjaśnień RNC (rażąco niskiej ceny) jest spóźnione. Jednocześnie Izba zgodziła się z
Zamawiającym, że niewątpliwie zastrzeżenie w nich informacji jako tajemnica
przedsiębiorstwa, a jednocześnie zanonimizowanie w kluczowym zakresie podanych w nich
danych, (adresata udzielonej pomocy i danych
pracownika, a także czasu udzielonej
pomocy) nie pozwala
łoby zweryfikować przydatności przedłożonych danych jako dowodu
do
tyczącego RNC.
W konkluzji Izba
stwierdza, że odrzucenie oferty wykonawcy Sputnik Software sp. z o.
o. z Poznania na podstawie art. 226 ust 1 pkt 8 ustawy Pzp
było uzasadnione. Zamawiający
nie był zobowiązany wzywać Odwołującego do złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie
ceny oferty przed odrzuceniem tej oferty, albowiem jak
wskazał „Wykonawca nie udowodnił,
że podana cena oferty gwarantuje należyte wykonanie zamówienia, w szczególności nie
przedstawił na to wystarczających dowodów” i z tych powodów „odrzuca ofertę Sputnik
Software sp. z o. o., z
e względu na fakt, że zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia”.
Tym samym wskazywane naruszenie art. 224 ust. 1 Pzp z powodu jego nie
zastosowania jest niezasadne Z kolei ust.4 przepisu art. 224 Pzp w tej sprawie nie ma
zastosowania,
albowiem przedmiotem tego zamówienia jest dostawa, a wskazany przepis
odnosi się do robót budowlanych i usług.
Wobec powyższych ustaleń, także podnoszony zarzut naruszenia art 16 ust 1 ustawy
Pzp jako nie zasadny podlega oddaleniu.
Zamawiający
bowiem da
ł Odwołującemu
możliwość wyjaśnienia RNC, a ostateczna decyzja Zamawiającego o odrzuceniu oferty jest
prawidłowa. Podobnie – w tych okolicznościach - prawidłowa jest decyzja o wyborze oferty
wykonawcy MWC sp. z o.o. jako oferty najkorzystniejszej.
Izba
zwraca też uwagę, że formułując stanowisko w uzasadnieniu zmuszona była
uwzględniać poczynione przez Odwołującego (i nie zakwestionowane, w tym także przez
Z
amawiającego) zastrzeżenia, co do treści oferty i wyjaśnień z dnia 30 marca 2022 r. jako
tajemn
ica przedsiębiorstwa.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 557 i 575 ustawy Pzp oraz
uwzględniając przepisy rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania (Dz. U. z 2020r. poz. 2437). Izba w tej sprawie nie uwzględniła wniosku
Z
amawiającego o zasądzenie na jego rzecz kosztów dojazdu w kwocie 1045, 50 zł, które
zostały wymienione w fakturze Kancelarii radcy prawnego. Jako ich podstawę ich ustalenia –
na pytanie Izby - wskazano na rozpo
rządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29
stycznia 2013 r.
w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w
państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Zgodnie z punktem 2
§ 5 powołanego rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (rozporządzenie Pzp): „Do kosztów postępowania odwoławczego,
zwanych dalej „kosztami”, zalicza się: (…) 2) uzasadnione koszty stron postępowania
odwoławczego, a w okolicznościach, o których mowa odpowiednio w § 7 ust. 2 pkt 2 i 3, ust.
3 i 4, § 8 ust. 2 pkt 2 i 3 oraz § 9 ust. 1 pkt 3 lit. b i pkt 4, koszty uczestnika postępowania
odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego i wniósł sprzeciw, w wysokości
określonej na podstawie rachunków lub spisu kosztów, złożonych do akt sprawy,
obejmujące: a) koszty związane z dojazdem na wyznaczone posiedzenie lub rozprawę, (…).
Przepisy Pzp nie wskazują w tym zakresie na przepisy powoływanego przez wnioskodawcę
rozporządzenia w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w
państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Wymagany jest
według rozporządzenia Pzp spis kosztów, który w tej sprawie nie został
przedłożony, co uniemożliwiało Izbie ocenę zasadności wnioskowanych wydatków
poniesionych
w związku z dojazdem. W tym przypadku Izba miała również na uwadze –
odpowiednio -
stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale (Uchwała SN z
29.6.2016 r., III CZP 26/16) w zakresie art. 98
§ 1KPC. W tej Uchwale SN podał: „Kosztami
przejazdu
do sądu pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym - jeżeli ich
poniesienie było niezbędne i celowe w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. - są koszty rzeczywiście
poniesione
”. Co do metody ustalania SN m.in. wskazał, że rozporządzenie dotyczące
podróży służbowych może (….) mieć zastosowanie do radców prawnych w relacjach z
pracodawcą, jeżeli radca prawny, zatrudniony na podstawie umowy o pracę, wykonuje
obsługę prawną swego pracodawcy (art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach
prawnych, jedn. tekst: Dz.U. z 2015 r., poz. 507).
Zasady ustalania kosztów i rozliczeń
przewidzianych w tych rozporządzeniach nie mogą być jednak przenoszone na grunt
postępowania cywilnego”. Tym samym podobnie, nie ma podstaw do stosowania według
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego
…) automatyzmu z rozporządzenia dotyczącego podróży służbowych dla ustalania przez
Krajową Izbą Odwoławczą - na gruncie postępowania odwoławczego - kosztów przejazdu
pełnomocnika strony w oderwaniu od kosztów poniesionych w rzeczywistości, a zatem
kosztów uzasadnionych.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
………………………………………