KIO 927/21 WYROK dnia 10 maja 2021 r.

Sygn. akt: KIO 927/21 

WYROK 

z dnia 10 maja 2021  r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Katarzyna Odrzywolska 

Protokolant:   

Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 maja 2021 r. w Warszawie 

odwołania, wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 marca 2021 r. przez wykonawcę: A. S. 

prowadzącą  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PRINTSOL  PRINTING  SOLUTIONS 

AND SERVICE A. S. 

z siedzibą we Wrocławiu; 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  15  Wojskowy  Oddział 

Gospodarczy z siedzibą w Szczecinie; 

przy udziale wykonawcy:  

A.  A.  M. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  A.  M.  Specjalistyczne 

Przedsiębiorstwo ART SERVICE z siedzibą w Gdyni; 

B.  W. 

Ł.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą    Przedsiębiorstwo 

Techniki Biurowej "SERWIS" W. 

Ł. z siedzibą w Gdańsku; 

z

głaszających  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  927/21  

po stronie zamawiającego; 

orzeka: 

1.  uwz

ględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu:  unieważnienie  czynności  wyboru 

oferty  najkorzystniejszej  w  części  1  i  2;  dokonanie  ponownego  badania  i  oceny  ofert  

w  tym  odrzucenie 

ofert  złożonych  przez  wykonawców:  (1)  A.  M.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  A.  M.  Specjalistyczne  Przedsiębiorstwo  ART 

SERVICE z siedzibą w Gdyni; W. Ł. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą 

Przedsiębiorstwo  Techniki  Biurowej  "SERWIS"  W.  Ł.  z  siedzibą  w  Gdańsku;  Hicopy 

Szczecin  s.c.  z  siedzibą  w  Gdyni;  AMDRUK  s.c.  z  siedzibą  w  Jejkowicach,  na 

podstawie  art.  90  ust.  3  us

tawy  Prawo  zamówień  publicznych,  odpowiednio  w  tych 

częściach w których wzywani byli oni do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej 

ceny; 

2.  kosz

tami  postępowania  odwoławczego  obciąża  zamawiającego:  15  Wojskowy 

Oddział Gospodarczy z siedzibą w Szczecinie, i: 

2.1.  zalicza  w 

poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7 500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 

poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania; 

zasądza  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kwotę  11  100  zł  00  gr 

(słownie:  jedenaście  tysięcy  sto  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty 

postępowania  odwoławczego,  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  

i wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 

580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 

14  dni  od  dnia jego doręczenia -  przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 927/21 

UZASADNIENIE 

15  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  z  siedzibą  w  Szczecinie  (dalej: 

„zamawiający”),  prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  na  podstawie  przepisów 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zam

ówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 

ze  zm.)  -  zwanej  dalej  "ustawa  Pzp

"  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  

na  usługi  konserwacji  i  napraw  komputerowych  urządzeń  peryferyjnych,  urządzeń 

wielofunkcyjnych,  telefaksowych,  komputerów  stacjonarnych  oraz  osobistych,  zasilaczy 

sieciowych  UPS  eksploatowanych  w  obiektach  administrowanych  przez  15  WOG  

w Szczecinie; nr referencyjny: 116-ZP-12-20-297 

(dalej „postępowanie” lub „zamówienie”). 

Zamówienie zostało podzielone na dwie następujące części: Część 1 - Konserwacja 

i  naprawy  awaryjne  urządzeń  wielofunkcyjnych  służby  łączności  i  informatyki;  Część  2  

Naprawa  urządzeń  wielofunkcyjnych,  małych  drukarek,  komputerów,  ploterów,  zasilaczy 

UPS

, telefaksów służby łączności i informatyki. 

Szacunkowa wartość przedmiotowego zamówienia jest niższa od kwot wskazanych 

w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 

pod numerem: 777244-N-2020 w dniu 31 grudnia 2020 r. 

W  dniu  17  marca  2021  r.  zamawiający  poinformował  o  wyborze  jako 

najkorzystniejszej  w  postępowaniu  w  zakresie  części  1  i  2,  oferty  złożonej  przez 

wykonawcę: A. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą  A. M. Specjalistyczne 

Przedsiębiorstwo  ART  SERVICE  z  siedzibą  w  Gdyni  (dalej:  „Art  Service")  jako  oferty 

najkorzystniejszej.  

W dniu 22 marca 2021 r. wykonawca: A. S. 

prowadząca działalność gospodarczą 

pod  firmą  PRINTSOL  PRINTING  SOLUTIONS  AND  SERVICE  A.  S.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu  (dalej  „odwołujący”)  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie 

wobec czynności zamawiającego, polegających na: 

1.  wyborze 

jako  najkorzystniejszej  w  części  2  oferty  złożonej  przez  wykonawcę:  Art 

Service, która winna zostać odrzucona z uwagi na fakt, iż zawiera rażąco niską cenę  

w zakresie zadania nr 1 i 2;  

zaniechaniu  odrzucenia  oferty  złożonej  w  części  2  przez  wykonawcę:  Art.  Service 

pomimo nieudowodnienia, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w zakresie zadania 

1 i 2; 

zaniechaniu  odrzucenia  oferty  złożonej  w  części  2  przez  wykonawcę  W.  Ł. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Techniki Biurowej 

"SERWIS" W. 

Ł. z siedzibą w Gdańsku (dalej „PTB Serwis”) pomimo nieudowodnienia, 

iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w zakresie zadania 1 i 2; 

zaniechaniu odrzucenia oferty złożonej w części 2 przez wykonawcę: Hicopy Szczecin 

s.c. z siedzibą w Gdyni (dalej zwany „Hicopy”) pomimo nieudowodnienia, iż oferta nie 

zawiera rażąco niskiej ceny w zakresie zadania 1 i 2;  

zaniechaniu  odrzucenia  oferty  złożonej  w  części  2  przez  wykonawcę:  AMDRUK  s.c.  

z  siedzib

ą  w  Jejkowicach  (dalej  jako  „AMDRUK”)  pomimo  nieudowodnienia,  iż  oferta 

nie zawiera rażąco niskiej ceny w zakresie zadania 1 i 2. 

Odwołujący  zarzucił  zamawiającemu  naruszenie  art.  90  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp, 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  ofert  wyżej  wymienionych  wykonawców,  którzy  

do  złożonych  wyjaśnień,  pomimo  wezwania  zamawiającego,  nie  dołączyli  dowodów 

potwierdzających,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  oraz  nie  wykazali  i  nie 

udowodnili,  że  ich  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia. 

Mając  powyższe  na  uwadze  odwołujący  wniósł  o  nakazanie  zamawiającemu: 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  części  1  i  2;  dokonania 

ponownego badania i oceny ofert złożonych przez wykonawców: Art Service, PTB Serwis, 

AMDRUK  oraz  Hicopy  a  także  nakazanie  odrzucenia  ofert  złożonych  przez  tych 

wykonawców;  dokonania  czynności  wyboru  oferty  odwołującego  jako  oferty 

na

jkorzystniejszej w części 1 i 2. 

Odwołujący,  uzasadniając  zarzuty  podnoszone  w  treści  złożonego  odwołania 

zwracał  uwagę,  że  zgodnie  z  art  90  ust.  2  ustawy  Pzp,  na  wykonawcy  ciąży  obowiązek 

wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Aby odpowiedź złożona na wezwanie, 

wystosowana  na  podstawie  art.  90  ustawy  Pzp  posiadała  walor  wyjaśnienia  elementów 

oferty mających wpływ na wysokość ceny, musi być ona bardziej szczegółowa w zakresie 

elementów składających się na zaoferowaną ceną aniżeli sama oferta. Lakoniczne zdania, 

niepoparte  żadnymi  dowodami,  nie  stanowią,  w  ocenie  odwołującego  wyjaśnienia  ceny, 

która  nosi  znamiona  rażąco  niskiej.  Zgodnie  z  wyrokiem  Krajowej  Izby  Odwoławczej  

z 

29  kwietnia  2016  r.  (sygn.  akt:  KIO  596/16)  jeżeli  wykonawca  powołuje  się  na  takie 

okoliczności  jak  szczególnie  niskie  koszty  zakupu  materiałów/  środków  potrzebnych  

do 

wykonania  zamówienia,  innowacyjną  politykę,  czy  dysponowanie  własnym  sprzętem 

może  i  powinien  załączyć  do  wyjaśnień  stosowne  umowy,  oferty,  dokumenty  wewnętrzne 

firmy, które potwierdzą powyższe okoliczności. 

Wyjaśnienia wykonawców miały wykazać, czy zaproponowane w ich ofertach ceny 

są  realne.  Z  kolei  ocena  wyjaśnień  dokonywana  przez  zamawiającego  ma  na  celu 

ustalenie,  czy  cena  została  skalkulowana  rzetelnie  i  czy  wykonawca  będzie  w  stanie 

zrealizować  przedmiotowe  zamówienie.  Każdy  z  wykonawców  winien  był  wykazać,  jakie 

czynniki  wpłynęły  na  możliwość  obniżenia  ceny  oraz  w  jakim  stopniu,  dzięki  wskazanym 

czynnikom,  cena  została  obniżona.  Przedstawione  przez  nich  wyjaśnienia  winny  być 

merytoryczne,  a wykonawcy  powinni  dostarczyć  wystarczający  materiał  dowodowy,  celem 

rozstrzygnięcia przez zamawiającego, czy wykonawca nie zaoferował rażąco niskiej ceny. 

Ponieważ  celem  wyjaśnień  jest  wzruszenie  przyjętego  domniemania,  wyjaśnienia  muszą 

być konkretne, wyczerpujące i rzeczywiście uzasadniające podaną w ofercie cenę. Nie jest 

przy  tym  wystarczające  założenie  jakichkolwiek  wyjaśnień.  Wyjaśnienia  powinny  być 

odpowiednio  umotywowane  (tak  też  w  wyroku  KIO  z  27  lipca  2015  r.,  sygn.  akt:  KIO 

Odwołujący  w  treści  złożonego  odwołania  odniósł  się  szczegółowo  do  treści 

wyjaśnień rażąco niskiej ceny, złożonych przez wykonawców: Art Service, PTB Serwis oraz 

Hicopy.  Wskazywał  jakie  elementy,  i  z  jakich  powodów,  winny  wzbudzić  wątpliwości 

zamawiającego, który zobowiązany jest dokonać oceny tych wyjaśnień oraz które czynniki, 

pomimo że kluczowe dla realizacji zadań nie zostały wzięte przez wykonawców pod uwagę 

i  skalkulowane.  Podsumowując  odwołujący  stwierdził,  że  w  jego  ocenie,  zamawiający 

winien  odrzucić  oferty  wyżej  wymienionych  wykonawców  na  podstawie  art.  90  ust.  2  i  3 

ustawy Pzp. 

Zamawiający  poinformował  wykonawców,  zgodnie  z  art.  185  ust.  1  ustawy  Pzp,  

o  wniesieniu  odwołania,  wzywając  uczestników  postępowania  do  złożenia  przystąpienia. 

Swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosili 

wykonawcy: (1) A. M. 

prowadzący działalność gospodarczą pod firmą A. M. Specjalistyczne 

Przedsiębiorstwo  ART  SERVICE  z  siedzibą  w  Gdyni;  (2)  W.  Ł.  prowadzący  działalność 

gospodarczą pod firmą  Przedsiębiorstwo Techniki Biurowej „SERWIS" W. Ł. z siedzibą w 

Gdańsku. 

Zamawiający, działając na podstawie art. 521 ustawy  z 11 września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) - dalej „ustawa Pzp z 2019 r.”  

na  posiedzeniu  w  dniu  5  maja  2021 

r.  złożył  do  akt  sprawy  odpowiedź  na  odwołanie, 

wnosząc o jego oddalenie w całości jako bezzasadnego. 

Wykonawca Art 

Service, na posiedzeniu w dniu 5 maja 2021 r., złożył do akt sprawy 

pismo procesowe, w którym odniósł się do zarzutów sformułowanych przez odwołującego, 

dotyczących złożonej przez niego w postępowaniu oferty. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  na  podstawie  zebranego  materiału  dowodowego,  po  zapoznaniu  

się  z  dokumentacją  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  

w  szczególności  z  postanowieniami  ogłoszenia  o  zamówieniu,  postanowieniami 

SIWZ,  treścią  ofert  złożonych  w  postępowaniu,  treścią  wyjaśnień  składanych  przez 

wykonawców  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny,  po  zapoznaniu  się  z  odwołaniem, 

stanowiskiem  procesowym  zamawiającego  zawartym  w  odpowiedzi  na  odwołanie, 

jak również stanowiskiem przystępującego Art Service zawartym w złożonym piśmie 

procesowym, 

a  także  po  wysłuchaniu  oświadczeń,  jak  też  stanowisk  stron  

i  uczestnika  post

ępowania,  złożonych  ustnie  do  protokołu  w  toku rozprawy  ustaliła  

i zważyła, co następuje 

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  zgodnie  z  art.  92  ust.  2  ustawy  z  dnia  

11 września 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych (Dz.U. 

z  20

19  poz.  2020)  do  postępowań  odwoławczych,  o  których  mowa  w  uchylanej  ustawie, 

wszczętych po dniu 31 grudnia 2020 r., dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia 

wszczętych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy ustawy z dnia 11 września 

9 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2019). Z uwagi na powyższe, 

Izba  wydając  wyrok  w  postępowaniu  odwoławczym,  wszczętym  na  skutek  odwołania 

wniesionego  w  dniu  15  marca 

2021  r.,  zastosowała  przepisy  ustawy  z  dnia  11  września 

2019 r. Praw

o zamówień publicznych, dalej „ustawa Pzp z 2019 r.”.  

Izba 

ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o których  stanowi  art.  528  ustawy  

Pzp z 2019 r., s

kutkujących odrzuceniem odwołania.  

Ponadto  Izba  stwierdziła,  że  odwołującemu  przysługiwało  prawo  do  skorzystania  

ze  środka  ochrony  prawnej,  gdyż  wypełniono  materialnoprawną  przesłankę  interesu  

w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp z 2019 r., kwalifikowaną 

możliwością  poniesienia  szkody,  będącej  konsekwencją  zaskarżonej  w  odwołaniu 

czynności.  Odwołujący  jest  zainteresowany  uzyskaniem  przedmiotowego  zamówienia  

i złożył ofertę w postępowaniu. Zdaniem odwołującego zamawiający zaniechał odrzucenia 

ofert 

złożonych przez następujących wykonawców: Art Service, PTB Serwis, AMDRUK oraz 

Hicopy  pomimo, 

że  zaistniały  do tego przesłanki opisane w  art.  90  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp. 

Gdyby  zamawiający  działał  zgodnie  z  przepisami  ustawy  Pzp  i  odrzucił  oferty  wyżej 

wymienionych  wykonawców,  odwołujący  miałby  szansę  na  uzyskanie  zamówienia  

w  obydwu  cz

ęściach.  W  wyniku  naruszenia  przepisów  ustawy  Pzp  przez  zamawiającego 

odwołujący  utracił  więc  możliwość  prawidłowego  wykonania  zamówienia  i  osiągnięcia 

zysku ekonomicznego z jego realizacji. 

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania  

o  zamówienie  publiczne,  nadesłanej  przez  zamawiającego  do  akt  sprawy.  Ponadto  Izba 

dopuściła i przeprowadziła dowody złożone na rozprawie. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje 

Izba  ustaliła,  że  przedmiotem  zamówienia,  zgodnie  z  pkt  3  specyfikacji  istotnych 

warunków  zamówienia  (dalej  „SIWZ”)  są  usługi  konserwacji  i  napraw  komputerowych 

urządzeń  peryferyjnych,  urządzeń  wielofunkcyjnych,  telefaksowych,  komputerów 

stacjonarnych  oraz  osobistych,  zasilaczy  sieciowych  UPS  eksploatowanych  w  obiektach 

administrowanych przez 15 WOG w Szczecinie. Zgodnie z SIWZ s

zczegółowy opis, zakres 

i  sposób  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zamieszczono  w  „Opisie  przedmiotu 

zamówienia” stanowiącym załącznik nr 2 do SIWZ oraz we „Wzorze umowy” stanowiącym 

z

ałącznik  nr  6  do  SIWZ.  Zamawiający  dopuścił  w  niniejszym  postępowaniu  możliwość 

składania  ofert  częściowych,  na  następujące  części  zamówienia:  Część  1  -  Konserwacja  

i  naprawy  awaryjne  urządzeń  wielofunkcyjnych  służby  łączności  i  informatyki;  Część  2  

-  Na

prawa  urządzeń  wielofunkcyjnych,  małych  drukarek  komputerów,  ploterów,  zasilaczy 

UPS

, telefaksów służby łączności i informatyki. 

Dale

j  Izba  ustaliła,  że  w  pkt  2  SIWZ  zamawiający  przewidział  możliwość 

skorzystania  z  procedury  odwróconej  uregulowanej  w  art.  24  aa  ustawy  Pzp,  zgodnie  

z  którą  najpierw  dokona  oceny  ofert,  a  następnie  zbada,  czy  wykonawca,  którego  oferta 

została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu z postępowania. 

Ponadto  zamawiający,  opisując  sposób  obliczenia  ceny  oferty  w  pkt  13  SIWZ 

wskazał, że wykonawca zobowiązany jest podać na formularzu ofertowym (załącznik nr 1 

do  SIWZ)  cenę  brutto  za  wykonanie  usług  stanowiących  przedmiot  zamówienia  

z  dokładnością  do  dwóch  miejsc  po  przecinku,  tj.  łączną  cenę  brutto  za wykonanie  usług 

objętych  przedmiotem  zamówienia.  Cena  powinna  być  wyliczona  według  następującej 

zasady:  cena  brutto  za  konserwację  winna  uwzględniać  wszystkie  koszty  związane  

z wykonaniem zamówienia, w tym min. koszty standardowych materiałów eksploatacyjnych 

niezbędnych  do  wykonania  konserwacji,  koszty  dojazdu,  wynagrodzenia.  Wykonawca 

zobowiązany  jest  do  bardzo  starannego  zapoznania  się  z przedmiotem  zamówienia, 

warunkami  wykonania  i  

wszystkimi  innymi  czynnikami  mogącymi  mieć  wpływ  na  cenę 

ofertową  brutto  za  wykonanie  zamówienia.  Cena  jednostkowa  konserwacji  w  czasie 

obowiązywania umowy jest stała. Z kolei w załączniku nr 2 - Opis przedmiotu zamówienia 

(pkt  VII)  przewidziano,  że  do  dnia  wygaśnięcia  umowy  będzie  obowiązywała  cena  stała 

roboczogodziny  naprawy/  konserwa

cji,  która  nie  podlega  zmianie  w trakcie  realizacji 

zamówienia.  Dalej  zamawiający  wskazał,  że  cena  oferty  1  roboczogodziny  obejmuje 

wszystkie  koszty  niezbędne  do  wykonania  zamówienia  (tj.  łączne  koszty  dojazdu  do 

miejsca  naprawy/  konserwacji,  czynności  związanych  z  naprawą  bądź  konserwacją 

urządzenia  bez  względu  na  model  producenta,  transportu  części  zamiennych,  transportu 

sprzętu  zastępczego,  przeprowadzenie  diagnozy  -  weryfikacji  uszkodzenia,  wykonanie 

kosztorysu  naprawy

/  konserwacji  bez  względu  na  model  urządzenia,  wydanie  pisemnej 

opinii technicznej co do wykonania usługi, w przypadku odstąpienia od naprawy z przyczyn 

ekonomicznych itp.) oraz koszt udzielenia gwarancji. 

Z kolei kryteria oceny złożonych ofert opisano w pkt 14 SIWZ. Dla części pierwszej 

za

mówienia  były  nimi:  (a)  cena  brutto  za  konserwację  -  40%,  (b)  cena  brutto  za  1rbh 

wykonania napraw awaryjnych  - 20%, (c) 

udzielony okres gwarancji  na wykonaną usługę  

40  %.  Z  kolei  dla  części  drugiej  postępowania  kryteria  opisano  w  poniższy  sposób:  

(a) cena brutto za 1rbh wykonania napraw awaryjnej - 60%, (b) udzielony okres gwarancji  

n

a  wykonaną  usługę  -  40%,  (c)  cena  brutto  za  1  rbh  wykonania  naprawy  awaryjnej  

zostanie  ocenione  w  skali  punktowej  do  60  punktów.  Oferta  najtańsza  uzyska  60  pkt, 

pozost

ałe proporcjonalnie mniej punktów. 

Ponadto  ustalono,  że  w  odpowiedzi  na  ogłoszenie  o  zamówieniu,  swoje  oferty  

w  postępowaniu  dla  części  pierwszej  zamówienia  złożyli  wykonawcy:  PTB  Serwis  (cena 

brutto  za 

konserwacje  urządzeń  2 002,55  zł.,  cena  brutto  za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  

18,30  zł.);  Art.  service  (cena  brutto  za  konserwacje  urządzeń  1 515,98  zł.,  cena  brutto  

za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  14,51  zł.);  Hicopy  (cena  brutto  za  konserwacje  urządzeń 

903,87 zł., cena brutto  za 1 rbh naprawy awaryjnej 17,96 zł.); ZOFAX Systemy Biurowe 

A. 

W. 

–  T.  z  siedzibą  w  Chotomowie  -  dalej  „ZOFAX”  (cena  brutto  

za  konserwacje  urządzeń  18,20  zł.,  cena  brutto  za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  18,30  zł.); 

Amdruk (cena brutto za konserwacje urządzeń 2 289,00 zł., cena brutto za 1 rbh naprawy 

awaryjnej 

zł.);  A. 

S. 

z 

siedzibą 

w  Wielkiej  Wsi 

(cena 

brutto  

za konserwacje urządzeń 3 270,00 zł., cena brutto za 1 rbh naprawy awaryjnej 29,48 zł.); 

odwołujący  (oferując  cenę  brutto  za konserwację  urządzeń    2 125,50  zł.  oraz  cenę  brutto  

za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  24,75  zł.).  Dla  części  drugiej  zamówienia  oferty  złożyli 

wykonawcy, którzy ubiegali się o zamówienie w części  pierwszej, proponując następujące 

warunki  wykonania  zamówienia:  PTB  Serwis  -  cena  brutto  za  1  rbh  naprawy  awaryjnej 

18,30    zł; Art  Service  -  cena  brutto  za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  14,51  zł.;  Hicopy  -  cena 

brutto  za  1  rbh  naprawy  awaryjnej  17,96  zł.;  ZOFAX  cena  brutto  za  1  rbh  naprawy 

awaryjnej  18,30 

zł.; AMDRUK - cena brutto za 1 rbh naprawy awaryjnej 18,30 zł.; A. S. z 

siedzibą w Wielkiej Wsi - cena brutto za 1 rbh naprawy awaryjnej  29,48 zł.; odwołujący - za 

cenę brutto za 1 rbh naprawy awaryjnej 24,75 zł.  

Ponadto  skład  orzekający  ustalił,  że  niżej  wymienieni  wykonawcy  zostali  wezwani 

przez  zamawiającego  do  złożenia  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny:  Art. 

Service (w zak

resie części nr 1 i 2), PTB Serwis (w zakresie części 1); Hicopy (na część 1  

i 2); Amdruk (w odniesieniu do części 1). Wymienieni wyżej wykonawcy złożyli wyjaśnienia, 

które zamawiający uznał za wystarczające. 

Izba  ustaliła,  że  zamawiający  dokonał  wyboru,  jako  najkorzystniejszej,  oferty 

złożonej  przez  Art  Service,  o  czym  poinformował  wykonawców  ubiegających  się  

o zamówienie w dniu 17 marca 2021 r. 

Izba,  uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w  szczególności 

powyższe  ustalenia  oraz  zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  doszła  

do przekonania, iż w niniejszym postępowaniu doszło do naruszenia przez zamawiającego 

przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania 

o udzielenie zamówienia, a tym samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp z 2019 r., 

rozpoznawane odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.  

Rozpoznając  niniejsze  odwołanie  Izba,  w  pierwszej  kolejności,  wzięła  pod  uwagę 

treść  przepisu  art.  90  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp,  zgodnie  z  którym  obowiązkiem 

zamawiającego  jest  wezwać  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień,  jeżeli  zaoferowana  cena 

lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  

do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  jego  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania 

przedmiotu  zamówienia,  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  

lub  wyn

ikającymi  z  odrębnych  przepisów.  W  takim  przypadku  zamawiający  zwraca  się  

o udzielenie 

wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, 

w  szczególności  w  zakresie  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych 

rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia 

dostępnych  dla  wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których 

wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  

za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  

z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 

2177).  Przy  czym,  co  istotne, 

przepisy  nie  określają  ani  treści  samego  wezwania,  które 

należy  skierować  do  wykonawcy,  stopnia  jego  szczegółowości,  nie  precyzują  również  jaki 

powinien 

być zakres czy też treść udzielonych wyjaśnień.  

Nie  ulega 

wątpliwości, że przy ocenie samych wyjaśnień uwzględniać należy treść 

wezwania  skierowanego  do  wykonawcy.  Od  tego  zatem  w  jaki  sposób  zamawiający 

sformułuje  swoje  wezwanie,  na  ile  sprecyzuje  jakie  elementy  winien  zawrzeć  wykonawca  

w  treści  pisma,  na  tyle  oczekiwać  może  określonego  sposobu  prezentacji  przekazanych 

informacji czy stopnia szczegółowości wyliczeń. Przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp stanowi 

jedynie,  że  zamawiający,  oceniając  wyjaśnienia,  bierze  pod  uwagę  czynniki  wpływające  

na  wartość  ceny  zaoferowanej  przez  wykonawcę  w  tym  m.in.  oszczędność  metody 

wykonania  zamówienia,  wybrane  rozwiązania  techniczne,  wyjątkowo  sprzyjające  warunki 

wykonywania  zamówienia  dostępne  dla  wykonawcy,  oryginalność  projektu  wykonawcy, 

koszty pracy oraz wpływ pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

Zatem,  rolą  zamawiającego  jest  ustalenie  i  weryfikacja  czy  elementy  i  okoliczności 

wskazane  przez  wykonawcę  w  ramach  wyjaśnień  rzeczywiście  istnieją,  mogą  być 

osiągnięte  w  ramach  realiów  rynkowych  i  na  podstawie  jakich  założeń  wykonawca 

przyjmuje 

realność wystąpienia tych szczególnych czynników i sprzyjających okoliczności.  

Z  kolei 

treść  normy  art.  90  ust.  2  ustawy  nie  pozostawia  wątpliwości,  że  to  

na  wy

konawcy  wezwanym  do  złożenia  wyjaśnień  spoczywa  obowiązek  wykazania,  

czy możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za określoną w ofercie cenę. Z racji tego,  

że  celem  wyjaśnień  jest  wzruszenie  przyjętego  domniemania,  że  zaoferowana  cena  jest 

ceną rażąco niską, wyjaśnienia takie muszą być konkretne, wyczerpujące i uzasadniające 

stanowisko, że za wskazaną w ofercie cenę możliwe jest zrealizowanie zamówienia.   

Niewątpliwie  badanie  ceny  i  ewentualne  jej  uznanie  za  rażąco  niską  musi  być 

dokonywane 

w 

odniesie

niu 

do 

danego 

przedmiotu 

zamówienia, 

albowiem  

to z opisu dokonanego przez zamawiającego wynika, jakie czynności muszą zostać przez 

wykonawcę  zrealizowane  w  ramach  danego  zamówienia,  a  szczegółowość  złożonych 

wyjaśnień  zależy  od  stopnia  złożoności  danego  zamówienia  i  ilości  czynności,  które  są 

konieczne do wykonania. 

Co  wymaga  również  zauważenia,  w  ramach  postępowania  odwoławczego  Izba 

ocenia jedynie prawidłowość czynności zamawiającego w postępowaniu, a nie samą cenę 

oferty. Weryfikacji podlega zatem cz

ynność wezwania do złożenia wyjaśnień, ocena przez 

zamawiającego tych wyjaśnień, a następnie prawidłowość decyzji co do odrzucenia lub nie, 

złożonej przez wykonawcę oferty. 

Przekładając  powyższe  rozważania  na  realia  rozpoznawanej  sprawy  należy  

w  pierwszej 

kolejności  zauważyć,  że  przedmiotem  zamówienia  jest  wykonywanie 

kompleksowych  usług  serwisowych  (konserwacyjnych  i  naprawczych)  urządzeń  objętych 

umową  na  rzecz  zamawiającego  oraz  w  podległych  mu  jednostkach  organizacyjnych  

w lokalizacjach przez niego ws

kazanych. Zamawiający opisał szczegółowo jakie czynności 

i  zadania  składają  się  na  realizację  przedmiotowego  zamówienia,  sprecyzował  ponadto 

jakie  elementy  wykonawca  winien  wziąć  pod  uwagę  kalkulując  w  ofercie  cenę  1 

roboczogodziny.  Ta,  zgodnie  z  załącznikiem  -  opis  przedmiotu  zamówienia  obejmuje 

następujące  koszty:  dojazdu  do  miejsca  naprawy/  konserwacji,  czynności  związanych  

z  naprawą  bądź  konserwacją  urządzenia  bez  względu  na  model  producenta,  transportu 

części  zamiennych,  transportu  sprzętu  zastępczego,  przeprowadzenie  diagnozy  

weryfikacji  uszkodzenia,  wykonanie  kosztorysu  naprawy/  konserwacji  bez  względu  

na  model  urządzenia,  wydanie  pisemnej  opinii  technicznej  co  do  wykonania  usługi,  

w przypadku odstąpienia od naprawy z przyczyn ekonomicznych itp. oraz koszt udzielenia 

gwarancji. 

Jak  ustalił  skład  orzekający  zamawiający  nabrał  wątpliwości  odnośnie  cen 

zawartych  w  złożonych  ofertach,  wzywając  wykonawców  do  złożenia  wyjaśnień 

dotyczących zaoferowanej ceny. 

Wykonawca Art Service, został wezwany do złożenia wyjaśnień pismem z 2 lutego 

2021 r., w zakresie odnoszącym się do części 1 i 2 zamówienia. Jako podstawę wezwania 

zamawiający  wskazał  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  informując  jednocześnie,  że  oferta 

wykonawcy  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia.  W  swoim 

wezwaniu  zamawiający  wskazał,  że  zwraca  się  o  udzielenie  szczegółowych  wyjaśnień 

dotyczących  zaoferowanej  ceny,  w  tym  przede  wszystkim  wskazania  elementów 

uwzględnionych przy kalkulacji ceny, zgodnie z wymaganiami zamawiającego oraz złożenie 

dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny 

(cena za 1 rbh). Dalej zamawiający zaznaczył, że szczegółowo określił warunki wykonania 

usługi,  jakie  każdy  z  wykonawców  zobowiązany  był  uwzględnić  w  swojej  ofercie  (termin 

realizacji, lokalizacja wykonanej usługi). 

Odpowiadając  na  wezwanie, Art.  Service  w  piśmie  z  7  lutego  2021  r.  w  pierwszej 

kolejności  zapewnił,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  jednostkowa  roboczogodziny 

napraw  i  konserwacji  sprzętu  informatycznego  w  części  1  i  2  zamówienia  uwzględnia 

wszystkie  koszty  związane  z  terminowym  i  pełnym  wykonaniem  usługi  serwisu,  w  tym 

koszty  robocizny,  ubezpieczenia  społecznego,  dojazdu  do  siedziby  zamawiającego  itp.  

W  dalszej  części  odniósł  się  do  poszczególnych  elementów  składających  się  na 

skalkulowaną  przez  niego  cenę  za  1  rbh,  takich  jak:  koszt  usługi  roboczogodziny,  koszty 

podatkowe  i  ubezpieczenia  społecznego,  koszty  transportu,  paliwa,  inne  koszty 

funkcjonowania  firmy.  Do  wyjaśnień,  jako  dowód,  załączył  szczegółową  kalkulację  rbh  

a  także,  na  dowód  tego  że  zaoferowana  przez  niego  cena  jest  rynkowa,  porównywalna  

z innymi cenami oferowanymi na rynku załączył przykładowe kopie umów potwierdzających 

powyższe. Na potwierdzenie, że możliwe jest zrealizowanie zamówień w cenie, która była 

przez  niego  oferowana  innym  zamawiającym  załączył  także  poświadczenia  od  tych 

zamawiających, że zamówienia te zrealizował należycie. 

Wyjaśnienia  te,  w  ocenie  Izby,  nie  są  wystarczające  do  uznania,  że  wykonawca 

sprostał  ciążącemu  na  nim  obowiązkowi,  stosownie  do  treści  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp, 

który  to  przepis  stanowi,  że  na  odwołującym  ciąży  obowiązek  wykazania,  że  cena 

zaproponowana w ofercie nie j

est rażąco niska. Wykonawca Art Service został wezwany do 

złożenia wyjaśnień, w tym przedstawienia dowodów na okoliczność w jaki sposób dokonał 

kalkulacji ceny 1 rbg za konserwację urządzeń. Zamawiający w SIWZ, w tym w załączniku 

zawierającym  szczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia  sprecyzował  jakie  elementy 

składają  się  na  cenę  roboczogodziny,  a  więc:  koszty  dojazdu  do  miejsca  naprawy/ 

k

onserwacji, czynności związane z naprawą bądź konserwacja urządzenia bez względu na 

model  producenta,  transport  części  zamiennych,  transport  sprzętu  zastępczego, 

przeprowadzenie  diagnozy  -  weryfikacji  uszkodzenia,  wykonanie  kosztorysu  naprawy/ 

konserwacji bez względu na model urządzenia, wydanie pisemnej opinii technicznej co do 

wykonania  usługi,  w  przypadku  odstąpienia  od  naprawy  z  przyczyn  ekonomicznych  itp.) 

oraz  koszt  udzielenia  gwarancji.  Tym  samym  wykonawca,  wyjaśniając  w  jaki  sposób 

sporządził  kalkulację  swojej  oferty,  zobowiązany  był  wskazać  w  szczególności  wszystkie 

wymienione powyżej elementy składające się na czynności wykonywane przez niego przy 

realizacji  usługi  a  następnie  wskazać  sposób  w  jaki  je  wycenił,  biorąc  pod  uwagę  

te  elementy  dla  których  możliwe  jest  obniżenie  ceny.  Tylko  taka  prezentacja 

poszczególnych elementów  cenotwórczych pozwalała zamawiającemu  na  ocenę,  że cena 

skalkulowana  na  określonym  poziomie  jest  ceną  rynkową  i  została  obliczona  w  sposób 

rzetelny  a  wykonawca  wziął  pod  uwagę  wszystkie  elementy  składające  się  na  realizację 

pr

zedmiotowego zamówienia.  

W  ocenie  Izby,  w 

wyjaśnieniach  przesłanych  zamawiającemu  trudno  doszukać  się 

wszystkich  tych 

elementów, które  miałyby  potwierdzać realność  i  rynkowy  charakter  ceny.  

Z kolei w odniesieniu do 

większości tych składników cenotwórczych, które wyspecyfikował 

wykonawca w 

swoich wyjaśnieniach - ograniczył się do stwierdzeń, które nie zostały niczym 

poparte,  a 

które  są  na  tyle  lakoniczne  i  ogólne,  że  nie  sposób  stwierdzić  jaki  miały  one 

wpływ  na  obniżenie  ceny  w  przypadku  tego  konkretnego  zamówienia,  realizowanego  dla 

tego zamawiającego.  

Wykonawca wskazuje między innymi, że na 1 rbh składają się między innymi koszty 

wytworzenia,  a  na  te  z  kolei 

między innymi akcesoria potrzebne do wykonywania serwisu 

czy  też  koszty  amortyzacji  zakupu  specjalistycznego  sprzętu  niezbędnego  do  realizacji 

serwisu.  Z  wyjaśnień  wynika  ponadto,  że  z  powodu  tego,  że  zakupy  tych  akcesoriów  są 

jednorazowe a ponadto z uwagi na to, że starczają one na wiele lat - koszt przypadający na 

jeden serwis jest znikomy. W tym m

iejscu zauważyć należy, że wyjaśnienia w powyższym 

zakresie  zawierają  twierdzenia  zarówno  ogólnikowe,  co  nie  poparte  żadnymi 

szczegółowymi  wyliczeniami  (w  postaci  np.  zobrazowania  ile tych akcesoriów  wykonawca 

zamierza  kupić  na  potrzeby  realizacji  tego  konkretnego  zamówienia,  jakie  będą  koszty  

z tym związane, w końcu jak fakt ten przekłada się na możliwość obniżenia ceny ofertowej). 

Wyjaśnienia  takie  są  wątpliwe  również  z  tego  powodu,  że  nie  zawierając  takiego 

szczegółowego  wyliczenia,  w  zestawieniu  kosztów  pozycja  pn.  narzędzia,  sprzęt,  drobne 

części, smary wycenione zostały jedynie na kwotę 0,10 zł. brutto.  

Także  w  odniesieniu  do  innych  kosztów  wykonawca  przedstawia  określone 

założenia,  których  nie  uzasadnia  w  sposób  szczegółowy,  a  które  to  w  jego  ocenie 

przekładają  się na  określone  koszty  ujmowane w kwocie 1 rbh. Tak jest  też  w  przypadku 

kosztów  transportu,  które  wycenia  on  na  2,28  zł.  brutto.  Powołując  się  na  sprzyjające 

okoliczności,  w  postaci  zatrudniania  serwisantów  zamieszkujących  w  miastach  

w  sied

zibach  zamawiającego  wyliczając  koszty  transportu  podaje  odległość  do  siedzib 

zamawiającego  -  6  km  w  jedną  stronę.  Okoliczności  tej  nie  poparł  jednak  ani  żadnymi 

szczegółowymi  kalkulacjami  w  postaci  ilości  dojazdów  tych  serwisantów  do  siedziby 

zamawiającego  w  czasie  trwania  umowy,  wyjaśnieniami  gdzie  osoby  te  zamieszkują,  jaki 

będzie  koszt  ponoszony  na  ich  dojazd  do  siedziby  zamawiającego  związany  

z  wykonywanymi  czynnościami,  w końcu  też jak przekłada się  to  na możliwość obniżenia 

kosztów 1 rbh.  

Dodatkowo

,  jak  zauważył  odwołujący,  jeśli  wykonawca  deklaruje,  że  czynności  

w  ramach  zamówienia  wykonywane  będą  zarówno  przez  serwisantów,  jak  też  samego 

przedsiębiorcę (pana A. M.) oznacza to, że proporcjonalnie (niezależnie czy przyjmie się że 

do 

połowy,  jak  wskazuje  odwołujący,  czy  też  do  1/3,  jak  twierdzi  Art  Service)  do  części 

zleceń  właściciel  będzie  dojeżdżał  osobiście  z  Gdyni,  w  konsekwencji    oznacza  to 

konieczność przemieszczania się na odległości ponad 300 km w jedną stronę. Tym samym 

wylic

zenia  dotyczące  odległości  od  miejsca  zamieszkania  do  miejsca  świadczenia  usług 

należy uznać za niewiarygodne, albowiem wzajemnie sprzeczne.  

Art Service, 

odnosząc się do tych kosztów stwierdza także, że podpisał już podobną 

umowę  na  serwis,  co  umożliwi  mu  łączenie  dojazdów  z  obu  zamówień  i  w  konsekwencji 

będzie  mógł  dojeżdżać  do  siedzib  zamawiającego  niejako  „przy  okazji".  Zawarcie  innej 

umowy,  z  innym  zlecającym  nie  oznacza  jednak,  że  koszty  związane  z  dojazdem  nie  są  

w  ogóle  ponoszone,  należy  je  bowiem  proporcjonalnie  podzielić  pomiędzy  obydwie 

świadczone usługi.  

Jednocześnie, także i w odniesieniu do tych kosztów Art Service nie zaprezentował 

żadnych szczegółowych  wyliczeń,  pokazując  np.  jaką ilości  zgłoszeń  przewiduje w  czasie 

realizacji  tej  umowy,  ile  z  nich  zrealizuje  sam 

przedsiębiorca  a  w  jakiej  części  zlecenia 

wykonają serwisanci i w efekcie jakie koszty, związane z koniecznością dojazdu do siedziby 

zamawiającego,  poniesie.  Zgodzić  się  należy  z  odwołującym,  że  z  uwagi  na  znaczne 

odległości  pomiędzy  jednostkami  zamawiającego  a  1  RBLOG  w  Wałczu  (dla  którego  Art 

Service  ma  zamiar  realizować  zamówienie)  poprzestanie  wyłącznie  na  oświadczeniu,  

że jedna z usług będzie realizowana „przy okazji” drugiej jest co najmniej gołosłowne, jeśli 

nie zostało poparte żadnymi wyliczeniami. Skoro wykonawca wskazał ten właśnie element, 

jako  ten  w  odniesieniu  do  którego  występują  wyjątkowo  sprzyjające  warunki  realizacji 

zamówienia, a w konsekwencji pozwalający mu na obniżenie kosztów jego realizacji - miał 

obowiązek  w  złożonych  przez  siebie  wyjaśnieniach  szczegółowo  ten  element  opisać  

i przedłożyć kalkulację. 

Podobnie  zapewnienia  Art  Service, 

odnoszące  się  do  innych  kosztów 

funkcjonowania firmy  w  postaci  np. kosztów  księgowych itp.  należy  uznać  za gołosłowne. 

W odniesieniu do tego elementu wykonawca jedynie lakonicznie wskazuje na niskie koszty 

związane  z  prowadzeniem  księgowości  -  tzn.  korzystanie  z  uproszczonej  księgowości. 

Obok  samej  deklaracji  brak  jest  jednak  zarówno  wyliczeń  jaki  ma  to  wpływ  na  obniżenie 

kosztu  1  rbh.   

Analogicznych  wyliczeń  nie  ma  również  w  odniesieniu  do  wskazywanego 

czynnika  w  postaci 

„innej  pomocy  ustawodawcy  w  zakresie  niższych  podatków".  

Nie  wiadomo  w  tym  przy

padku  o  jaką  pomoc  chodzi,  jak  pomoc  ta  wpływa  na  obniżenie 

stawki 1 rbh dla wykonawcy.  

Wykonawca argumentuje także, że uzyska szereg innych korzyści (niepieniężnych), 

wynikających  z  realizacji  powyższego  zamówienia,  takich  jak  uzyskanie  sporych  rabatów  

u  swoich  dostawców.  Oprócz  tego,  że  brak  jest  w  odniesieniu  do  tego  czynnika  żadnych 

konkretów,  w  postaci  np.  oświadczeń  z  jakimi  firmami  zawarte  zostały  umowy  i  czego 

dotyczą,  brak  też  jakichkolwiek  wyliczeń  odnoszących  się  do  tego  w  jaki  sposób  zakupy 

dokonywane  dla  zamawiającego  przełożą  się  na  dodatkowe  rabaty,  udzielone Art  Service 

p

rzez  jego  dotychczasowych  dostawców.  Podobnie,  jak  w  przypadku  innych, 

wskazywanych przez wykonawcę okoliczności, także i w odniesieniu do tego elementu brak 

jest jakichkolwiek dowodów potwierdzających owe szczególnie korzystne okoliczności. Jak 

trafnie za

uważył odwołujący brak jest też gwarancji, że zamawiający w ramach zamówienia 

będzie  dokonywał  zakupów  części  u  wykonawcy  świadczącego  usługę  serwisową.  Część 

bowiem materiałów eksploatacyjnych zamawiający posiada w swoich magazynach, w takim 

przypadku  w  p

ierwszej  kolejności  wykorzystywane  będą  materiały  będące  w  jego 

posiadaniu.  Nie  ma  zatem  gwarancji  czy,  a  jeśli  tak  to  jaka  ilość  materiałów,  zostanie 

zakupiona  od  wykonawcy  realizującego  usługę.  Wykonawca  nie  ma  zatem  żadnej 

gwarancji osiągnięcia oczekiwanych korzyści w postaci rabatów od dostawców.   

Na  zakończenie,  odnosząc  się  do  szeroko  omawianej  przez  odwołującego  kwestii 

dotyczącej  wyliczenia  kosztów  osobowych,  które  Art  Service  wyliczył,  podając  średnio 

ważony  koszt  roboczogodziny  -  9,65  zł.  brutto  zgodzić  się  należy  z  odwołującym  co  do 

tego,  że  wyliczenia  te  są  niezwykle  ogólnikowe  i  nie  poparte  żadnymi  konkretnymi 

kalkulacjami. Wykonawca deklaruje, 

że zastosuje oszczędną metodę realizacji zamówienia, 

albowiem  skieruje  do  jego  wykonania

,  oprócz  samego  właściciela  (którego  koszty 

roboczogodziny  wycenia  jedynie  na  1  zł.  brutto),  także  czterech  serwisantów,  których 

zatrudnia  na  podstawie  umowy  o  pracę  (taka  deklaracja  znalazła  się  w  wyjaśnieniach)  

w  wymiarze  ¼  etatu.  Nie  precyzuje  przy  tym  w  jakiej  proporcji  zamówienie  będzie 

wykonywane  a  czynności  dzielone  pomiędzy  te osoby,  wyliczając  jednak,  że  średni  koszt 

roboczogodziny dla wykonawcy będzie wynosił 9,65 zł. brutto. Niezależnie od zastosowanej 

metody  wyliczenia  tego  kosztu,  z  uwagi  na  to,  że  jest  to  najbardziej  znaczący  element 

wpływający na cenę jednostkową tj. 1 rgh wykonawca powinien wskazać w jaki sposób owe 

uśrednione koszty wyliczył.  

Wykonawca  złożył  zatem  wyjaśnienia  w  zakresie  odnoszącym  się  do  ceny, 

opierając się wyłącznie na własnych oświadczeniach, szczątkowych kalkulacjach, które to 

jednak  nie  opierały  się  na  żadnych  konkretnych  założeniach,  ani  też  nie  zostały  poparte 

żadnymi dowodami. Jakkolwiek Izba wzięła pod uwagę, że samo wezwanie zamawiającego 

nie  określało  jakie  elementy  w  szczególności  ma  przedstawić  wykonawca,  aby  wykazać 

rynkowy  charakter  zaproponowanej  ceny  ofertowej  to  jednak 

po  pierwsze  zamawiający 

wskazał, że w treści SIWZ wymienione zostały elementy składające się na to zamówienie, 

które  to  wykonawca  w  swojej  kalkulacji  miał  obowiązek  uwzględnić,  po  drugie  nie  można 

pomijać, że w świetle przepisów ustawy Pzp wyjaśnienia wykonawcy, udzielane w trybie art. 

90 ust. 1 ustawy Pzp, nie mogą mieć charakteru ogólnego,  a więc nie mogą ograniczać się 

do  zapewnienia,  że  wykonawca  będzie  w  stanie  zrealizować  zamówienie  za  podaną  

w  ofercie  cenę.  Wykonawca,  wezwany  do  udzielenia  wyjaśnień,  jest  zobowiązany 

szczegółowo  wskazać  na  tyle  konkretne,  ale  też  dające  się  zweryfikować  czynniki 

umożliwiające  mu  zrealizowanie  zamówienia  za  ceny  na  określonym  przez  niego,  niskim 

poziomie. Tymczasem  wyjaśnienia Art  Service  zostały  przedstawione w  sposób  niezwykle 

lakoniczny.  W  piśmie  został  zawarty  zbiór  informacji  niepowiązanych  ze  sobą,  nie 

wnoszących  nic  do  sprawy  przekazanych  oświadczeń,  nie  popartych  szczegółowymi 

kalkulacjami odnoszącymi się do określonych elementów ceny.  

Zwrócić też należy uwagę, że swoich wyjaśnień wykonawca ten nie poparł żadnymi 

rzetelnymi  dowodami,  które  odnosiłyby  się  czy  to  do  podstawy  dokonanych  wyliczeń  czy 

też  okoliczności,  które  miały  potwierdzać  możliwość  zaoferowania  tak  niskiej  ceny  za 

realizację zamówienia. Z pewnością za dowody, które mają potwierdzać rynkowy charakter 

ceny  nie  mogą  być  uznane  ani  wskazywane  ceny  jednostkowe  za  realizację  innych 

zamówień, ani też referencje potwierdzające ich należyte wykonanie. Nie wiadomo bowiem 

w  jaki  sposób  były  one  kalkulowane  ani  też  jaki  był  zakres  czynności  wykonywanych  

w ramach tych zadań. Każde zamówienie jest bowiem inne, inne mogą być też szczególne 

okoliczności pozwalające wykonawcy na obniżenie ceny ofertowej. 

Izba  przypomina,  że  w  myśl  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  zamawiający  jest 

zobowiązany  odrzucić  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił  wyjaśnień,  lub  jeżeli  dokonana 

ocena  złożonych  przez  wykonawcę  wyjaśnień  oraz  dostarczonych  dowodów  potwierdzi,  

że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia. 

Odnosząc  się  do  przedstawionych  lakonicznie  wyjaśnień  co  do  sposobu  kalkulacji  ceny, 

zgodzić  należało  się  z  odwołującym,  że  koszty  te  zostały  przedstawione  w  sposób 

ogólnikowy,  a  dodatkowo  wykonawca  nie  złożył  żadnych  dowodów.  Tym  samym  należy 

uznać, że zamawiający zaniechał czynności do której był zobowiązany, nie dokonał bowiem 

rzetelnej 

analizy  złożonych  przez  Art  Service  wyjaśnień.  Ta  doprowadziłaby  bowiem  

do wniosku, 

że wykonawca nie sprostał obowiązkowi wykazania, że zaproponowana przez 

niego  cena  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  za  realizację  zamówienia,  w  związku  z  czym 

jego  oferta  winna  być  odrzucona.  Jakkolwiek  zrozumiała  jest  dbałość  zamawiającego  

o oszczędne i racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi, nie może jednak umknąć 

jego  uwadze,  że  dbałość  ta  winna  przejawiać  się  także  w  tym,  aby  wykonawcy  których 

wyłania  w  postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  wybierani  byli  zgodnie  

z  przepisami  ustawy  Pzp.  Ta  nakazuje  każdorazowo  zweryfikować,  czy  wykonawca  jest 

zdolny  wykonać  dane  zamówienie,  a  zdolność  tą  oceniać  należy  również  przez  pryzmat 

możliwości wykonania zamówienia za cenę zadeklarowaną w formularzu oferty. 

Izb

a ustaliła, że w postępowaniu również wykonawca PTB Serwis, został wezwany 

do  złożenia  wyjaśnień  pismem  z  2  lutego  2021  r.  Przedmiotem  wezwania  była  cena 

zaproponowana przez tego wykonawcę za realizację części 1 zamówienia. Jako podstawę 

wezwania  zamawiający  wskazał  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  informując  jednocześnie,  

że  oferta  wykonawcy  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia.  

W  swoim  wezwaniu  zamawiający  poprosił  o  udzielenie  szczegółowych  wyjaśnień 

dotyczących  zaoferowanej  ceny,  w  tym  przede  wszystkim  o  wskazanie  elementów 

uwzględnionych przy kalkulacji ceny, zgodnie z wymaganiami zamawiającego oraz złożenie 

dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny 

(cena  za 

konserwację  urządzeń).  Dalej  zamawiający  zaznaczył,  że  szczegółowo  określił 

warunki  wykonania  usługi,  jakie  każdy  z  wykonawców  zobowiązany  był  uwzględnić  

w swojej ofercie (termin realizacji, lokalizacja wykonanej usługi). 

Pismem z 8 lutego 2020 r. wykonawca udzielił odpowiedzi na wezwanie, do którego 

załączył  wyliczenie  przyjętej  w  ofercie  stawki  1  rbh  w  kwocie  18,30  zł.,  nie  załączając 

ponadto  żadnych  dowodów  na  poparcie  swoich  twierdzeń.  Również  treść  pisma 

ograniczała  się  jedynie  do  wymienienia  okoliczności,  które  miałyby  decydować  o  tym,  

że możliwe jest ustalenie ceny za realizację na poziomie podanym w ofercie. 

Główne  czynniki,  które  wskazuje  wykonawca,  a  które  to  miałyby  być  decydujące  

o tym, że za cenę 18,30 zł. możliwe jest zrealizowanie zamówienia takie jak: okoliczność, 

że  jest  on  znacznym  operatorem  na  rynku  usług  serwisowych,  dokonuje  zakupów  

w  ilościach  hurtowych,  w  związku  z  czym  korzysta  z  rabatów  i  upustów;  z  niektórymi 

kontrahentami  ma  podpisane  umowy,  zgodnie  z  którymi  ceny  części  zamiennych  lub 

materiałów  eksploatacyjnych  są  ustalane  indywidualnie  i  zależą  od  wielkości  zakupów; 

korzysta  z  licznych  tzw.  „bonusów"  i  przy  zakupach  odpowiedniej  wartości  otrzymuje 

bezpłatnie  drobne  części  zamienne,  środki  chemiczne  itp.;  dysponuje  własną  flotą 

samochodową;  posiada  10-letnie  doświadczenie  w  branży,  co  znacznie  skraca  czas 

wykonywania  czynności  serwisowych  czy  też  że  jest  zwolniony  z  podatku  VAT  są  na  tyle 

ogólne i nieprecyzyjne, że nie sposób stwierdzić nawet jak powyższe może przekładać się 

na sposób kalkulacji ceny ofertowej. 

Nie

zależnie  od  tego,  że  wezwanie  zamawiającego  rzeczywiście  było  dość  ogólne, 

niemniej 

nakazywało  złożenie  wyczerpujących  wyjaśnień,  w  tym  wskazywało  na 

konieczność  złożenia  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu.  PTB  Serwis 

udzielając  odpowiedzi  ograniczył  się  jedynie  do  przedłożenia  ogólnej  kalkulacji  1  rbh, 

wymieniając elementy składające się na wskazaną w ofercie kwotę. Izba ponownie zwraca 

uwagę,  że  profesjonalista,  jakim  niewątpliwie  jest  odwołujący,  ubiegający  się  i  uzyskujący 

zamówienia  publiczne  zgodnie  z  procedurami  określonymi  w  ustawie  Pzp,  winien  mieć 

świadomość, iż kierowane do niego wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp oznacza 

konieczność  wyjaśnienia  w  jak  najszerszy  sposób  co  leżało  u  podstaw  wyceny  i  podanie 

kalkulacji całej ceny ofertowej. Celem wyjaśnień jest bowiem wykazanie, że cena ta będzie 

pokrywała co najmniej wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia.  

Zgodzić  należy  się  z  odwołującym,  że  PTB  Serwis  złożył  w  tym  postepowaniu 

wyjaśnienia,  które  były  bardzo  lakoniczne,  a  w  których  oparł  się  prawie  wyłącznie  

na  własnych  oświadczeniach  niepopartych  żadnymi  dowodami.  Jedynymi  dowodami  jakie 

przedstawił to załącznik - kalkulacja ceny a i ta jest niezwykle ogólna, ze względu na fakt, 

że  brak  jest  podstawy  wyliczeń  dla  określonych  przyjętych  w  niej  kwot  (np.  w  zakresie 

kosztów  pracy  w  kalkulacji  znalazła  się  informacja,  że  jest  to  średnia  ważona  1  rbh 

właściciela i dwóch pracowników po 18,30 zł., nie wiadomo natomiast w jaki sposób została 

ona w taki sposób wyliczona: jaki zakres prac przedsiębiorca planował realizować osobiście 

a  jaki  powierzony  będzie  innym  osobom  dedykowanym  do  realizacji  zadania).  Dotyczy  

to jednak również innych kwot, wskazanych w przedstawionej kalkulacji. Z treści wyjaśnień 

nie  dowiemy  się  w  jaki  sposób  kalkulowane  były  koszty  zużycia  materiałów  i  sprzętu,  

co zawiera ta pozycja, czy też jakie elementy mieszczą się pod pozycją „pozostałe koszty”. 

Wykonawca  PTB  Serwis  nie  przedłożył  też  żadnego  dowodu  na  poparcie  swoich 

twierdzeń. Tymczasem składając wyjaśnienia wykonawca wszelkimi niezbędnymi środkami 

dostępnymi  w  danej  sprawie  i  uzasadnionymi  w  konkretnym  stanie  faktycznym,  powinien 

wykazać  zamawiającemu,  że  jego  oferta  nie  zawiera  ceny  rażąco  niskiej,  pomimo 

wypełnienia się określonych ustawowych przesłanek podejrzenia rażąco niskiej ceny w jego 

ofercie. Oznacza  to 

konieczność  przedłożenia  takich  wyjaśnień,  które  będą  dla 

zamawiającego  na  tyle  wyczerpujące,  aby  obalić  domniemanie  istnienia  ceny  rażąco 

niskiej. W 

większości przypadków oznacza to również obowiązek przedstawienia dowodów, 

które będą świadczyły o istnieniu okoliczności, na które wykonawca powołuje się w swoich 

wyjaśnieniach.  Przepisy  nie  określają  wprawdzie  przykładowego katalogu  dowodów, które 

wykonawca 

zobowiązany  jest  złożyć  zamawiającemu  w  celu  uzasadnienia  racjonalności  

i  rynkowej  wyceny  swojej  oferty. 

Możliwe  jest  przedstawienie  zatem  każdego  dowodu, 

jednakże  musi  być  on  adekwatny  do  składanych  w  toku  postępowania  wyjaśnień. 

Przenosząc  to  na  realia  rozpoznawanej  sprawy:  jeśli  PTB  Serwis  powołuje  się  na 

okoliczność,  że  posiada  zawarte  umowy  na  zakup  części  zamiennych  i  materiałów 

eksploatacyjnych,  korzysta  z 

„bonusów”  dokonując  zakupów  -  winien  te  okoliczności 

poprzeć  stosownymi,  przykładowymi  dowodami  np.  w  postaci  umów  zawieranych  z 

dostawcami. 

W 

związku z tym, że PTB Serwis w istocie nie przedstawił żadnych informacji, a tym 

bardziej  dowodów  potwierdzających  możliwość  zaoferowania  ceny  na  zaproponowanym 

poziomie,  nie  wypełnił  zatem  wymagań  zamawiającego  wynikających  z  ustawy  Pzp  i  nie 

udowodnił, że cena jego oferty nie jest ceną rażąco niską. Z powyższych powodów oferta 

tego wykonawcy podlega odrzuceniu 

w myśl art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Do  podobnych  wniosków  prowadzi  analiza  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę 

Hicopy.  Wykonawca  ten 

udzielił  wyjaśnień,  w  odpowiedzi  na  wezwanie  zamawiającego  

z  2  lutego  2021  r.  W  odniesieniu  do  tego  wykonawcy  p

rzedmiotem  wezwania  była  cena 

zaproponowana  przez  niego  za  realizację  części  1  i  2  zamówienia.  Jako  podstawę 

wezwania  zamawiający  wskazał  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  informując  jednocześnie,  

że  oferta  wykonawcy  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  szacunkowej  zamówienia.  

W  swoim  wezwaniu  zamawiający  wskazał,  że  zwraca  się  o  udzielenie  szczegółowych 

wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny, w tym przede wszystkim wskazania elementów 

uwzględnionych przy kalkulacji ceny, zgodnie z wymaganiami zamawiającego oraz złożenie 

dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny 

(cena za 1 rbh

). Dalej zamawiający zaznaczył, że szczegółowo określił warunki wykonania 

usługi,  jakie  każdy  z  wykonawców  zobowiązany  był  uwzględnić  w  swojej  ofercie  (termin 

realizacji, lokalizacja wykonanej usługi). 

Pismem z 4 lutego 2020 r. wykonawca udzielił odpowiedzi na wezwanie, do którego 

załączył 3 zanonimizowane kontrakty wykonawcy oraz oświadczenie własne w przedmiocie 

posiadania  zaplecza  techniczno- 

kadrowego.  Sama  treść  złożonych  wyjaśnień,  również  

i  w  tym  przypadku  była  niezwykle  lakoniczna  i  opierała  się  w  dużej  części  na  niczym  nie 

popartych  t

wierdzeniach.  Wykonawca  wskazywał  między  innymi  na  korzystne  warunki 

logistyczne  tj.  bliska  odległość  do  punktów  w  których  znajdują  się  urządzenia  objęte 

zakresem  świadczonych  usług.  Nie  poparł  jednak  tego  czynnika  ani  szczegółowymi 

wyliczeniami,  nie  sprec

yzował  również  w  jakim  stopniu  aspekt  ten  wpływa  na  możliwość 

obniżenia  ceny.  Dalej  Hicopy  wskazuje,  że  jednym  z  aspektów  pozwalających  mu  

na  zaproponowanej  przedmiotowej  ceny  jest  wdrożona metoda elastycznego zarządzania 

kosztem  pracy.  Metoda  ta,  w  dużym  skrócie,  sprowadza  się  do  tego,  że  posiada  

on aktywne kontrakty, na podstawie których obsługuje inne podmioty a zatem nie realizuje 

powierzonych  mu  zadań  ad  hoc,  ale  planuje  wszystkie  czynności  i  działania  

a  w  konsekwencji  jest  w  stanie  wykorzystać  w  sposób  maksymalny  czas  pracy.  W  tym 

kontekście  stwierdzić  należy,  że  tu  również  brak  jest  konkretów,  które  pozwalałyby 

stwierdzić  wpływ  takiego  sposobu  organizacji  czasu  pracy  na  możliwość  obniżenia  ceny. 

Dalej  z  kolei  w  swoich  wyjaśnieniach,  we  fragmencie  dotyczącym  stawki  wynagrodzenia, 

Hicopy podejmuje próbę wykazania, iż zaproponowana stawka i przeznaczony czas, który 

wylicza  na  150  roboczogodzin  miesięcznie,  uwzględnia  minimalne  wynagrodzenie. 

Wskazuje  kwotę  wynagrodzenia  na  poziomie  3 000,00  zł.  oświadczając,  że  przewyższa 

ona  kwotę  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  I  w  tym  przypadku  jednak,  bez 

szczegółowych  wyliczeń  i  dowodów  -  oświadczenie  wykonawcy  należy  uznać  

za gołosłowne. 

Po analizie wyjaśnień złożonych w postępowaniu stwierdzić należy, że zamawiający 

i  w  tym  przypadku  zaniechał  rzetelnej  oceny  złożonych  wyjaśnień.  Wątpliwość 

zamawiającego  powinna  wzbudzić  już  choćby  okoliczność,  że  Hicopy  przewiduje 

skierowanie do realizacji zamówienia jednej osoby, podczas gdy inni wykonawcy deklarują, 

że dla tego zakresu konieczne jest oddelegowanie kilku osób. Wprawdzie Hicopy twierdzi, 

że  jego  doświadczenie  w  branży  pozwala  mu  zredukować  ilość  roboczogodzin 

poświęcanych  na  rozwiązywanie  problemów,  to  jednak  dostrzec  należy,  że  każdy  

z  podmiotów,  które  ubiegają  się  o  to  zamówienie  składał  analogiczne  deklaracje.  Tym 

samym 

ocena  złożonych  wyjaśnień  winna  doprowadzić  zamawiającego  do  wniosku,  że 

zastosowanie w tym przypadku znajdzie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp i w konsekwencji oferta 

tego wykonawcy podlega odrzuceniu. 

Z  kolei  wykonawca  Amdruk  został  wezwany  przez  zamawiającego  pismem  

z  2  lutego  2021  r. 

do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  ceny  za  konserwację  urządzeń  dla 

części  1  postępowania.  Wykonawca  ten,  odpowiadając  na  wezwanie,  nie  tyle  udzielił 

wyjaśnień,  co  lakonicznie  stwierdził,  że  zaproponowana  przez  niego  cena  jest  ceną 

rynkową,  a  analogiczne  stawki  wykonawca  ten  proponuje  w  innych  postępowaniach. Tym 

samym  obowiązkiem  zamawiającego  było  odrzucenie  złożonej  przez  tego  wykonawcę 

oferty na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.  

Jak  bowiem  wielokrotnie  wskazywano  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

art. 90 ust. 3 ustawy P

zp przewiduje odrzucenie oferty, gdy wyjaśnienia nie zostały złożone 

lub  gdy  ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera 

rażąco  niską  cenę.  Jednocześnie  tożsame  z  brakiem  złożenia  wyjaśnień  są  wyjaśnienia 

lakonicz

ne czy ogólnikowe, tak jak to miało miejsce w odniesieniu do wykonawcy Amdruk. 

Z  powyższych  powodów  Izba  orzekła  jak  w  sentencji  wyroku.  Zamawiający, 

powtarzając  czynności  oceny  złożonych  ofert  zobowiązany  jest  odrzucić  oferty 

wykonawców w zakresie tych części, w których wzywał do złożenia wyjaśnień dotyczących 

ceny, albowiem te 

należało uznać za niewystarczające. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku  sprawy  na  podstawie  

art.  575  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  poz. 

2019  ze  zm.)  oraz  §7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  

30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu 

od odwołania (Dz. U. poz. 2437). 

Przewodniczący :  ………………………………