Sygn. akt KIO 879/21
WYROK
z dnia 19 maja 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: Przewodniczący: Piotr Kozłowski
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie 14 maja 2021 r. w Warsz
awie odwołania wniesionego
18 marca 2021 r. do Prezesa Krajowej Izb
y Odwoławczej
przez wykonawcę: S&A Service sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
w
postępowaniu pn. Sprzątanie powierzchni znajdujących się na Stadionie Wrocław
we
Wrocławiu wraz z usługą odśnieżania dachu Stadionu oraz usuwania nawisów śnieżnych
i zwisających sopli (nr postępowania 9/PN/2020)
prowadzonym przez zamawiającego: Stadion Wrocław sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
orzeka:
1. Oddala
odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy
złotych zero groszy) uiszczoną tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) w zw. z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 11 w
rześnia
r. Przepisy wprowadzające ustawę ‒ Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020
ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga
za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Sygn. akt KIO 879/21
U z a s a d n i e n i e
Stadion Wrocław sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu {dalej: „Zamawiający”} prowadzi
na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U.
z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) {dalej
również: „ustawa pzp”, „pzp”} w trybie przetargu
nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia na usługi pn. Sprzątanie
powierzchni znajdujących się na Stadionie Wrocław we Wrocławiu wraz z usługą
odśnieżania dachu Stadionu oraz usuwania nawisów śnieżnych i zwisających sopli
(nr
postępowania 9/PN/2020).
Ogłoszenie o tym zamówieniu 17 lutego 2020 r. zostało opublikowane w Dzienniku
Urz
ędowym Unii Europejskiej nr 2020/S_218 pod poz. 534784.
Wartość tego zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp.
9 marca 2021
r. Zamawiający zawiadomił drogą elektroniczną o wykluczeniu
z
postępowania S&A Service sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu oraz unieważnieniu
postępowania.
18 marca 2021 r S&A Service sp. z o.o. z
siedzibą we Wrocławiu {dalej również:
„S&A” lub „Odwołujący”} wniósł w postaci elektronicznej do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie od powyższych czynności Zamawiającego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu następujące naruszenia przepisów ustawy pzp
{lista zarzutów}:
1. Art. 24 ust. 1 pkt 16
– przez bezpodstawne wykluczenie S&A z udziału w postępowaniu,
a w konsekwencji u
znanie jego oferty za odrzuconą.
2. Art. 93 ust. 1 pkt 4
– przez bezpodstawne unieważnienie postępowania, mimo iż cena
oferty S&A ja
ko najkorzystniejszej i niepodlegającej odrzuceniu nie przekracza kwoty
przeznaczonej przez Zamawiającego na sfinansowanie zamówienia.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu {lista
żądań}:
Unieważnienia czynności: wykluczenia S&A (i uznania złożonej przez nie oferty
za odrzu
coną) oraz unieważnienia postępowania.
Powtórzenia oceny ofert i dokonania wyboru oferty S&A jako najkorzystniejszej.
Sygn. akt KIO 879/21
Odwołujący sprecyzował pierwszy z zarzutów w szczególności przez podanie
nas
tępujących okoliczności faktycznych i prawnych dla uzasadnienia wniesienia odwołania.
Z uzasadnienia
odwołania wynikają następujące okoliczności faktyczne.
Zamawiający w ramach uzasadnienia o wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 1 pkt
16 pzp stwierdził, że S&A w wyniku zamierzonego działania wprowadziło go błąd przy
przedstawianiu informacji,
że spełnia warunki udziału w postępowaniu.
Zamawiający wskazał, że powziął wątpliwości co do faktycznego świadczenia przez
S&A: 1)
usług sprzątania terenów zewnętrznych i wewnętrznych Stadionu Olimpijskiego
w trakcie imprez masowych w ramach rozgrywek ekstraligi
żużlowej, 2) usługi odśnieżania
dachu wskazana w tabeli D była rzeczywiście świadczona. W związku z powyższym zwrócił
się do następujących podmiotów: ad 1) firmy sprzątającej Clinea W. M. {dalej: „Clinea”} oraz
Młodzieżowego Centrum Sportu {dalej: „MCS”}; ad 2) 2 Wojskowego Oddziału
Gospodarczego
we Wrocławiu {dalej: „WOG”}.
W opisie sposobu dokon
ywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu
w odniesi
eniu do usług odśnieżania dachu wykonawca miał wykazać, że w okresie ostatnich
3 lat wykonał co najmniej 1 (jedną usługę) polegającą na sukcesywnym odśnieżaniu dachu
o powierzchni co najmniej 2000 m
. W c
elu potwierdzenia spełniania tego warunku należało
przedłożyć wykaz wykonanych usług wraz z dokumentami potwierdzającymi ich należytą
realizację.
Według relacji Odwołującego pismo MCS nie potwierdza wniosku Zamawiającego co
do wykonywania powyżej wskazanych usług sprzątania przez inny podmiot, a jedynie wiedzę
MCS o podmiotach, z którymi się kontaktowało, z zastrzeżeniem, że stadion jest
przekazywany WTS i wszelkie procedury są w gestii tego podmiotu.
Odwołujący wywiódł, co następuje.
Po pierwsze, że Zamawiający nie zwrócił się o wyjaśnienia do Wrocławskiego
Towarzystwa
Sportowego S.A. {dalej” „WTS"}, na rzecz którego usługi na Stadionie
Olimpijskim były wykonywane, tj. podmiotu wskazanego jako odbiorca usługi, który wystawił
dokumenty referencyjne.
Po drugie, że Zamawiający nie doprecyzował w żadnym punkcie specyfikacji
istotnych warunków zamówienia {dalej: „SIWZ”} (czy ogłoszenia o zamówieniu):
- wymagania, aby wykonawca w
ramach usługi ciągłej wykazał terminy i powierzchnie
poszczególnych odśnieżań;
- co roz
umie pod pojęciem „sukcesywnego” odśnieżania dachu, w tym nie wskazał ani
wy
maganej częstotliwości odśnieżań, ani wielkości odśnieżanej powierzchni w ramach
Sygn. akt KIO 879/21
każdorazowego odśnieżania.
W uzasadnieniu odwołania powołano się na następujące okoliczności prawne.
Zgodnie z § 2 ust. 6 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r.
w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia jeżeli wykaz, oświadczenia lub inne złożone przez
wykonawcę dokumenty budzą wątpliwości zamawiającego, może on zwrócić się
bezpośrednio do właściwego podmiotu, na rzecz którego roboty budowlane, dostawy
lub
usługi były wykonane, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych są
wykonywane, o dodatkowe informacje lub dokumenty w tym zakresie.
Kwestia interpr
etacji postanowień SIWZ wyłącznie przez pryzmat jednoznacznie
wyrażonych przez Zamawiającego oczekiwań, nie zaś intencji, które nie znalazły swojego
odzwierciedlenia w postanowieniach SIWZ i ogłoszenia nie budzi od lat wątpliwości
w doktrynie i orzecznictwie.
W doktrynie i orzecznictwie od lat panuje zgoda co do tego, że ponieważ
na
zamawiającym spoczywa obowiązek jednoznacznego sformułowania SIWZ, nie można
na niekorzyść wykonawców interpretować postanowień SIWZ, wykonawcy, którzy działają w
zaufaniu
do
z
amawiającego
nie
mogą
ponosić
negatywnych
konsekwencji
niewystarczającego doprecyzowania przez niego jej postanowień {w odwołaniu wskazano
szereg wyroków Izby, wyrok Sądu Okręgowego w Nowym Sączu oraz Sądu Najwyższego
wraz z przytoczeniem stosownych fragme
ntów z uzasadnień tych orzeczeń}.
Według poglądów doktryny w art. 24 ust. 1 pkt 16 pzp mowa jest przede wszystkim
o
sytuacji, w której wykonawca oświadcza nieprawdę, czyli przeinacza fakty albo potwierdza
nieistniejące okoliczności. Wprowadzenie w błąd musi przybrać formę zamierzonego
działania lub rażącego niedbalstwa. Zamierzone działanie będzie miało miejsce wtedy, kiedy
wykonawca
wie, że nie spełnia jednego z warunków udziału w postępowaniu, a mimo
to
składa wprowadzające w błąd oświadczenie, że ten warunek spełnia. Można przyjąć,
że rażące niedbalstwo jest niedbalstwem szczególnym, którego rozmiar i waga przekraczają
brak zw
ykłej staranności. Złożenie nieprawdziwych informacji polega na rozbieżności
pomiędzy treścią dokumentu złożonego przez wykonawcę a rzeczywistym stanem rzeczy.
Ponadto wskazuje się, że okoliczność podania nieprawdziwych informacji powinna
być wykazana w sposób niebudzący wątpliwości.
W tych okolic
znościach Odwołujący zarzucił Zamawiającemu, co następuje.
Po pierwsze, że nie biorąc pod uwagę dla usługi sprzątania stadionu we Wrocławiu
dokumentów przedłożonych przez S&A oraz zwracając się o informacje do innego podmiotu
Sygn. akt KIO 879/21
niż powinien według przywołanego powyżej przepisu rozporządzenia, nie dołożył należytej
staranności i przekroczył granice oceny dokumentów.
Po drugie, że ocenił spełnianie przywołanego powyżej warunku dotyczącego
odśnieżania przez pryzmat elementów, których nie zawarł w opisie sposobu jego oceny, czyli
w sposób sprzeczny z zasadą uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
w
sytuacji, gdy sukcesywne odśnieżanie dachów o wymaganej powierzchni było objęte
przedmiotem zamówienia.
Po trzecie, że w rezultacie doszedł do błędnego wniosku, że został wprowadzony
w
błąd przez S&A i bezpodstawnie wykluczył je z postępowania.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z 12 maja 2021 r. wniósł o jego oddalenie,
w szczególności następująco ustosunkowując się do uzasadnienia pierwszego z zarzutów.
Zamawiający
oświadczył,
że
nie
podziela
przekonania
Odwołującego
o jednoznac
zności oraz niezaprzeczalności twierdzeń zawartych w złożonych przez niego
dokumentach referencyjnych. Wręcz przeciwnie, w wyniku ich szczegółowej analizy uznał,
że wraz z ogólnikowymi wyjaśnieniami złożonymi przez S&A w piśmie z 16.02.2021 r.,
skupiającymi się nie na meritum sprawy, nie przedstawiają one wiarygodnego stanu rzeczy,
gdyż nie operują żadną konkretną informacją, w przeciwieństwie do dokumentów
przedłożonych przez Clinea oraz MCS.
W opinii Zamawiającego Odwołujący próbuje zdezawuować wagę twierdzeń
zawartych w piśmie MCS z 26.02.2021 r. Tymczasem MCS wyraźnie stwierdza, że jedyną
fi
rmą sprzątającą, z którą – jako zarządca Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu –
kontaktował się podczas imprez wskazanych w Tabeli C Wykazu usług, była firma Clinea.
Co
więcej, że podczas każdego z pomeczowych odbiorów obiektu osobami, które
uczestniczyły w tychże odbiorach z ramienia firmy świadczącej usługi sprzątania dla WTS,
byli wyłącznie przedstawiciele firmy Clinea. Według Zamawiającego wynika z tego
jednoznac
znie, że S&A nie wykonywało usług sprzątania, które wskazało dla wykazania
warunku udziału w tym zakresie.
Zdaniem Zamawiającego powyższe ustalenia dodatkowo znajdują potwierdzenie
w
piśmie Clinea z 22.02.2021 r., do których Odwołujący w ogóle się nie odniósł. Tymczasem
W. M.
wprost stwierdza, że to jego firma wykonywała usługi porządkowe w trakcie imprez
odbywających się na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu w ramach rozgrywek ekstraligi
żużlowej w sezonie 2019.
Jak podał, do zakresu jej obowiązków należało posprzątanie stadionu przed imprezą,
obsługa podczas imprezy oraz posprzątanie po imprezie, a zatem kompleksowe, całościowe
Sygn. akt KIO 879/21
świadczenie usług sprzątania. Szczegółowy wykaz czynności, jakie obejmowała owa usługa
zawiera złożony przez Clinea załącznik do pisma z dnia 22.02.2021 r. Wskazane w nim
zostały m.in. takie prace, jak: (1) usunięcie wszystkich odpadów stałych, małogabarytowych,
będących odpadami komunalnymi wraz z opróżnianiem koszy na odpady; (2)
konfekcjonowanie odpadów w plastikowych workach i ich złożenie w kontenerze
w
yznaczonym przez zleceniodawcę; (3) sprzątanie: trybun dla widowni, wejść technicznych,
ciągów komunikacyjnych, kompleksów sanitarnych, pomieszczeń pierwszej pomocy,
punktów medycznych, pomieszczeń przeznaczonych do organizacji cateringu komercyjnego
dla kibiców, sali VIP, pomieszczeń organizacyjnych, biura organizatora, obszarów
stanowiących arenę rozgrywania zawodów; (4) wyposażenie kompleksów sanitarnych
przeznaczonych dla kibiców w papier toaletowy, mydło w płynie, worki na odpady oraz serwis
uzupełniający.
Co więcej w powyższym piśmie podkreślono, że usługi porządkowe podczas
zawodów żużlowych Clinea wykonywała bezpośrednio na zlecenie WTS, wskazując
dodatkowo,
że bezpośredni kontakt prowadzony był z panią E. W. – kierowniczką zawodów,
sporadyc
znie zaś z panią K. K. – prezesem klubu żużlowego.
Clinea poinformowała również, że dysponuje korespondencją mailową w tej sprawie
oraz fakturami za wykonane usługi, wystawionymi na rzecz WTS.
Tymczasem O
dwołujący nie przekazał żadnych dodatkowych i wyczerpujących
informacji, popartych wiarygodnymi i
obiektywnymi dowodami, potwierdzających, że to
właśnie jego firma wykonywała usługi porządkowe podczas imprez żużlowych wskazanych
w wykazie
, odwołując się wyłącznie do wystawionych przez WTS referencji, które miałyby
stanowić jedyne źródło informacji odnośnie tego, jaka firma wykonywała owe usługi
sprzątania.
Zamawiający stwierdził, że jeśli przyjąć czysto hipotetyczne założenie, że Odwołujący
świadczył sporne usługi sprzątania, trudno sobie wyobrazić, jakie czynności porządkowe
miałyby się mieścić w ich ramach, skoro zakres usług świadczonych przez Clinea był
kompletny i
obejmował ich pełen zakres.
Na ten f
akt zwróciła również uwagę Clinea we wspomnianym piśmie, stwierdzając,
co
następuje. Z posiadanej przez nas wiedzy wynika, że na stadionie nie było innych firm
wykonujących usługi porządkowe podczas wymienionych powyżej imprez masowych. Jeżeli
były to nie byliśmy o tym fakcie poinformowani i nie mamy wiedzy w jakim zakresie mogły
one świadczyć usługi porządkowe ponieważ całość prac związanych z obsługą imprez
masowych w podanym poniżej zakresie sprzątania stadionu na zlecenie WTS S.A.
wykonywała firma CLINEA z czego była skrupulatnie rozliczana przez zleceniodawcę.
Sygn. akt KIO 879/21
Zdaniem zamawiającego warunek został sformułowany w sposób jednoznaczny,
przejr
zysty i nie budzący wątpliwości – Zamawiający wymagał od wykonawców posiadania
doświadczenia w wykonaniu usługi odśnieżania, nie zaś doświadczenia w pozostawaniu
w gotow
ości do jej wykonania i tylko taka interpretacja może być uznana za prawidłową.
Zamawiający podał, że w piśmie z 19.02.2021r. zapytał WOG wyłącznie o to, czy S&A
w okresie od stycznia 2019 r. do końca grudnia 2020 r. wykonało usługę odśnieżania dachu
(dac
hów) o powierzchni co najmniej 2000 m
, a jeśli tak, to w jakiej dacie usługa ta była
wykonana oraz
czy wykonana została należycie.
Stąd Zamawiający stwierdził, że twierdzenia Odwołującego, że faktyczną podstawą
oceny spełniania przez niego warunku udziału w postępowaniu dot. doświadczenia
w
odśnieżaniu dachu były takie elementy jak częstotliwość odśnieżeń czy wielkość
odśnieżanej powierzchni w ramach jednokrotnej czynności składającej się na sukcesywne
odśnieżanie, nie znajdują oparcia w żadnej czynności podjętej przez Zamawiającego
w
ramach badania dokumentów podmiotowych złożonych przez S&A ani też w żadnym
z
dokumentów postępowania.
W ocenie Zamawiającego argumentacja Odwołującego jest całkowicie chybiona i ma
jedynie na celu
odwrócenie uwagi od faktycznego problemu, z jakim przyszło się mierzyć
Odwo
łującemu, polegającego na tym, że w ramach realizacji zawartej przez S&A umowy nr
14/2019/W, dotyczącej usług utrzymania terenów zewnętrznych na terenie kompleksu
wojskowego administrowanych przez 2. WOG na te
renie SOI nr 2 we Wrocławiu, w okresie
od st
ycznia 2019 r. do końca grudnia 2020 r., żaden dach (nawet jego najmniejszy fragment)
nie był odśnieżany ze względu na warunki pogodowe, co w sposób jednoznaczny potwierdził
pisemnie 2.
Wojskowy Oddział Gospodarczy we Wrocławiu, w odpowiedzi na pismo
Zamawiającego z dnia 19.02.2021 r., zadając kłam twierdzeniom Odwołującego.
Na marginesie Zamawiający zauważył, że Odwołujący zarówno w piśmie
z 16.02.2021
r., jak i w treści odwołania chętnie przywołuje bogate orzecznictwo Izby
na poparcie f
ormułowanych przez siebie tez, tyle ze nie znajdują one oparcia
w
okolicznościach przedmiotowej sprawy.
Zamawiający podsumował, że Odwołujący dwukrotnie w ramach tego postępowania
o ud
zielenie zamówienia publicznego dopuścił się celowego wprowadzenia w błąd
Zamawiającego przy przedstawianiu informacji, że spełnia warunki udziału w postępowaniu,
która to okoliczność czyni zasadnym wykluczenie Odwołującego z udziału w postępowaniu
(i uznanie
jego oferty za odrzuconą).
Z uwagi na b
rak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
Sygn. akt KIO 879/21
odwoławczego, sprawa została skierowana do rozpoznania na rozprawie, podczas której
uczestnicy sporu pozostali przy swoich stanowiskach i argumentacji.
Po przeprowadzeniu rozp
rawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy, jak
również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska wyrażone ustnie
na rozprawie i odnotowane w
protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Zaznaczyć należy, że z uwagi na datę wniesienia rozpoznawanego odwołania
do
postępowania odwoławczego w tej sprawie, zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy dnia 11
września 2019 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (t.j.
Dz.U. poz. 2020 ze zm.), znajdują zastosowanie przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) {dalej: „nowa ustawa pzp”
lub
„npzp”}.
W ocenie Izby Odwołujący wykazał, że ma interes w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, gdyż złożył ofertę w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jednocześnie
może ponieść szkodę w związku z zarzucanymi Zamawiającemu naruszeniami przepisów
ustawy pzp
, gdyż wykluczenie go z postępowania uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie
przedmiotowego zamówienia, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć.
Z
uwagi na przebieg rozprawy, podczas której Odwołujący podniósł zupełnie nowe
w
stosunku do odwołania okoliczności, konieczne stało się zaznaczenie, że sprawa została
rozpoznana w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu.
Zgodnie z art. 555 npzp Izba nie mo
że orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte
w odwołaniu {art. 192 ust. 7 pzp miał identyczną treść}. Oznacza to, że niezależnie
od wskazania w
odwołaniu przepisu, którego naruszenie jest zarzucane zamawiającemu,
Izba jest uprawniona do oceny prawidłowości zachowania zamawiającego (podjętych
czynności lub zaniechania czynności), jedynie przez pryzmat sprecyzowanych w odwołaniu
okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających jego wniesienie. Mają one decydujące
znaczenie dla ustalenia granic kognicji
Izby przy rozpoznaniu sprawy, gdyż konstytuują
zarzut podlegający rozpoznaniu.
Innymi słowy, jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku
z
25 maja 2012 r. sygn. akt XII Ga 92/12, stawianego przez wykonawcę zarzutu nie należy
rozpozn
awać wyłącznie pod kątem wskazanego przepisu prawa, ale przede wszystkim jako
wskazane okoliczności faktyczne, które podważają prawidłowość czynności zamawiającego
i
mają wpływ na sytuację wykonawcy wnoszącego odwołanie.
Sygn. akt KIO 879/21
Z powyższych względów w tej sprawie przedmiotem rozpoznania nie mogła stać się
kwestia wykazania spełniania warunków udziału dotyczących wiedzy i doświadczenia przez
Odwołującego z powołaniem się na inne imprezy niż te, które wskazał w wykazie złożonym
Zamawiającemu.
Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne:
W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający określił warunki udziału w nim
dotyczące wiedzy i doświadczenia wykonawcy, który obowiązany był wykazać, że nie
dawniej niż w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składnia ofert wykonał lub
wykonuje należycie m.in. następująco określone usługi:
usługi sprzątania na co najmniej pięciu imprezach masowych w rozumieniu ustawy z
dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz.
2171), przy cz
ym liczba osób uczestniczących w każdej z tych imprez masowych
wynosiła jednorazowo (w ciągu jednego dnia) co najmniej dziesięć tysięcy ludzi;
co najmniej jedną usługę polegającą na sukcesywnym odśnieżaniu dachu o powierzchni
co najmniej 2000 m
S&T na
potwierdzenie spełniania powyższych warunków powołała się na należyte
wykonania następujących usług:
usługi sprzątania świadczone podczas imprez masowych odbywających się w ramach
rozgrywek ekstraligi żużlowej na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu w dniach:
14.04.2019 r., 15.04.2019 r., 19.05.2019 r., 20.05.2019 r., 31.05.2019 r. 01.06.2019 r.,
23.06.2019 r., 24.06.2019 r. oraz 30.06.2019 r. - 01.07.2019 r.;
„Świadczenie
usług
sprzątania
oraz
utrzymania
terenów
zewnętrznych
administrowanych przez 2 WOG Wroc
ław na terenie SOI 2, w tym odśnieżanie dachów
o pow. 80.
795 mkw”, podając datę wykonania usługi „01.2019 - 31.12.2020”.
W
toku badania złożonych przez S&T dokumentów podmiotowych Zamawiający:
wszedł w posiadanie informacji potwierdzających, że powyżej wskazane usługi
sprzątania na terenach zewnętrznych i wewnętrznych Stadionu Olimpijskiego
we
Wrocławiu w trakcie imprez masowych w ramach rozgrywek ekstraligi żużlowej
wykonywa
ł inny podmiot niż S&T, tj. Clinea W. M.;
powziął wątpliwość, czy usługa odśnieżania dachu faktycznie była świadczona, a jeśli
tak, to w jakich konkretnie datach, i czy zost
ała wykonana należycie, gdyż żaden
ze
złożonych protokołów potwierdzenia wykonania powyżej wskazanej usługi nie
identyfikował usługi odśnieżania.
Z uwa
gi na powyższe, Zamawiający wezwał Wykonawcę pismem z 11.02.2021 r. do:
złożenia szczegółowych wyjaśnień odnośnie usług sprzątania na powyżej wymienionych
Sygn. akt KIO 879/21
imprezach masowych;
uzupełnienia dokumentów potwierdzających należyte wykonanie usługi odśnieżania
dachu przez wskazanie
konkretniej daty wykonania usługi polegającej na sukcesywnym
odśnieżaniu dachu o powierzchni co najmniej 2000 m
, wraz ze wskazaniem, jaka
powi
erzchnia dachu została w tejże dacie odśnieżona.
W odpowiedzi na we
zwanie Zamawiającego S&T w piśmie z 16.02.2021 r.
poinformowało, że usługa odśnieżania dachów realizowana jest w ramach kompleksowej
usługi sprzątania terenów zewnętrznych, ich odśnieżania, utrzymania i pielęgnacji terenów
zielonych, odśnieżania dachów, usuwania sopli oraz czyszczenia rynien, zaś okres
obowiązywania umowy jest zgodny ze wskazanym w wykazie usług (tj. 01.01.2019 r. -
.2020r.). Jednocześnie S&T nie wskazało konkretnej daty wykonania usług odśnieżania
dachu, twierdząc, że w ramach zawartej umowy nie był zobowiązany do prowadzenia
szczegółowych rejestrów dla każdej ze świadczonych usług.
Ponadto S&T,
nie wskazując, który konkretnie z protokołów potwierdzenia wykonania
usługi dotyczy usługi odśnieżania dachu, nadmieniło jedynie, że dowody potwierdzające
należyte wykonanie usługi polegające na sukcesywnym odśnieżaniu dachu o powierzchni co
najmniej 2000
mkw, są tożsamymi dowodami które potwierdzają wykonanie usługi
świadczenia sprzątania oraz utrzymania terenów zewnętrznych na terenie kompleksów
wojskowych administrowanych prze 2 WOG Wrocław na terenie SOI 2, bowiem usługa
odśnieżania dachów jest częścią zakresu przewidzianego w ramach realizacji całej umowy.
W kwestii usługi sprzątania na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu S&T nie odniosło
się wprost do wezwania do złożenia wyjaśnień, a przedłożyło uszczegółowienie listu
referencyjnego wystawionego przez Wrocławskie Towarzystwo Sportowe S.A., zawierające
informację, że pod użytym w liście referencyjnym pojęciem „usługi” należy rozumieć usługi
sprzątania.
Dążąc do ustalenia ponad wszelką wątpliwość, jaki podmiot faktycznie świadczył owe
usługi sprzątania oraz czy S&T faktycznie wykonał usługę odśnieżania dachu, Zamawiający
zwrócił się do następujących podmiotów z prośbą o złożenie dodatkowych wyjaśnień w tym
zakresie: Clinea W. M.
(firma sprzątająca), Młodzieżowego Centrum Sportu Wrocław
(podmiotu zar
ządzającego Stadionem Olimpijskim we Wrocławiu) i 2. Wojskowego Oddziału
Gospodarczego
we Wrocławiu
W odpowiedzi Clinea W. M.
potwierdził, że wykonywał całość prac z zakresu usług
sprzątania związanych z obsługą imprez masowych, o których mowa powyżej. Usługi
sprzątania wykonywane były każdorazowo przed imprezą, podczas imprezy oraz po
imprezie, na zlecenie WTS.
Wskazał także szczegółowy zakres czynności sprzątania
wykonanych w toku tych imprez.
Sygn. akt KIO 879/21
Młodzieżowe Centrum Sportu we Wrocławiu potwierdziło z kolei, że jedyną firmą
sprzątającą wskazywaną przez organizatora imprez, tj. WTS S.A., z jaką współpracowało
podczas
powyżej wskazanych imprez masowych była wyłącznie Clinea W. M. .
Natomiast 2.
Wojskowy Oddział Gospodarczy we Wrocławiu oświadczył, że w ramach
realizacji zawartej z S&T
umowy nr 14/2019/W, dotyczącej usług utrzymania terenów
zewnętrznych, w okresie od stycznia 2019 r. do końca grudnia 2020 r. usługi odśnieżania
dachu nie były przez S&T w ogóle wykonywane z uwagi na warunki pogodowe.
Powyżej przedstawiony przebieg badania spełniania przez S&T warunków udziału
został szczegółowo odzwierciedlony w ramach uzasadnienia wykluczenia z postępowania,
w
którym Zmawiający stwierdził, że w tych okolicznościach, tj. z uwagi na fakt, że S&T
w
wyniku zamierzonego działania wprowadziło Zamawiającego w błąd przy przedstawianiu
informacji, że spełnia warunki udziału w postępowaniu, Zamawiający stwierdził, że podlega
ono wykluczeniu z tego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie
art. 24 ust. 1 pkt 16 pzp.
Podkreślić należy, że w tej sprawie na Odwołującym spoczywał ciężar wykazania
swoi
ch twierdzeń, zgodnie z regułą wynikającą z art. 534 ust. 1 npzp, czemu nie sprostał,
gdyż nie przedstawił żadnych dowodów, które potwierdzałyby, że ustalenia Zamawiającego
co do tego, że S&T nie wykonywała usług sprzątania na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu
w terminach przez siebie wskazanych w wykazie.
Tymczasem nie powinno nastręczać
trudności przedstawienie dowodów, choćby w postaci oświadczenia WTS. S.A.
ustosunkowującego się do ustaleń Zamawiającego, zwłaszcza że od zawiadomienia
wykluczeniu Odwołujący miało kilka tygodni na zgromadzenie dowodów na potwierdzenie
zasadności swoich zarzutów.
Zamiast Odwołującego to Zamawiający uzyskał i przedstawił kolejne dowody –
w postaci faktur wystawionych przez Clinea W. M.
za usługi kompleksowego sprzątania
Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu w dniach wskazanych w wykazie złożonym przez S&A
– potwierdzające wcześniejsze ustalenia Zamawiającego.
Z kolei
w odniesieniu do usługi zgłoszonej dla wykazania doświadczenia
w
sukcesywnym odśnieżaniu dachu, za niesporne należy uznać, że w okresie wskazanym
w
wykazie przez Odwołującego faktycznie nie wykonał on żadnego odśnieżania dachu,
gdyż z uwagi na warunki pogodowe nie było takiej potrzeby tzn. zamawiający WOG 2.
ani
razu nie zlecił wykonania takiego odśnieżania. Z odwołania nie wynika bowiem
zakwestionowanie ustaleń Zamawiającego w tym zakresie.
Natomiast oczywiście błędne jest stanowisko Odwołującego, jakoby nie miało to
Sygn. akt KIO 879/21
znaczenia, a Zamawiający domagał się wykazania spełniania warunku w sposób, który
nie
wynika z jego treści. Z istoty warunek wymagający posiadania przez wykonawcę
określonych zdolności zawodowych (wiedzy i doświadczenia) – w tym przypadku w zakresie
wykonywania usługi sukcesywnego odśnieżania dachu o dużej powierzchni – nie może
zostać spełniony w sytuacji, gdy faktycznie takie czynności nie były przez wykonawcę
wykonywane. Umknęło uwadze Odwołującego, że wymagane jest wykazanie, że taka usługa
była wykonywana należycie, a nie tylko, że została zawarta umowa na świadczenie takiej
usługi i wykonawca pozostawał w gotowości do wykonania odśnieżania, gdyby zaszła taka
potrzeba.
Innymi słowy nie sposób nabyć doświadczenia w wykonywaniu sukcesywnego
odśnieżania dachów, gdy ani razu taka czynność nie została wykonana.
W tak ustalonych okoliczno
ściach Izba stwierdziła, że odwołanie jest niezasadne.
W art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 ustawy pzp określono, że z postępowania o udzielenie
zamówienia wyklucza się wykonawcę, który w wyniku:
– zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy
przedstawieniu informacji, że nie podlega wykluczeniu, spełnia warunki udziału
w
postępowaniu lub obiektywne i niedyskryminacyjne kryteria, zwane dalej „kryteriami
selekcji”, lub który zataił te informacje lub nie jest w stanie przedstawić wymaganych
dokumentów {pkt 16};
– lekkomyślności lub niedbalstwa przedstawił informacje wprowadzające w błąd
zamawiającego, mogące mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane przez zamawiającego
w postępowaniu o udzielenie zamówienia {pkt 17}.
Powyższe przepisy stanowią implementację do krajowego porządku prawnego
określonych w art. 57 ust. 4 lit. h oraz i (in fine) Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady
2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylającą dyrektywę
2004/18/WE (Dz. U. UE L 94, 28.3.2014, p. 65
–242) podstaw wykluczenia w następujących
sytuacjach:
– jeżeli wykonawca był winny poważnego wprowadzenia w błąd przy dostarczaniu informacji,
które wymagane były do weryfikacji braku podstaw wykluczenia lub do weryfikacji spełnienia
kryteriów kwalifikacji, zataił te informacje lub nie jest w stanie przedstawić dokumentów
potwierdzających wymaganych na mocy art. 59 {lit. i};
– jeżeli wykonawca podjął kroki, aby wskutek zaniedbania przedstawić wprowadzające
w
błąd informacje, które mogą mieć istotny wpływ na decyzje w sprawie wykluczenia,
kwalifikacji lub udzielenia zamówienia {lit. h in fine}
W poprzednim stanie prawnym istniała jedna podstawa wykluczenia wykonawcy
Sygn. akt KIO 879/21
z
powodu składania nieprawdziwych informacji. Według dawnego art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp
z
postępowania o udzielenie zamówienia wykluczało się wykonawców, którzy złożyli
nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego
postępowania. Przepis ten stanowił implementację art. 45 ust. 2 lit. g dyrektywy 2004/18/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur
udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz. U. UE L z 30
kwietnia 2004 r.). Zgodnie z tym przepisem z udziału w zamówieniu można było wykluczyć
każdego wykonawcę, który jest winny poważnego wprowadzenia w błąd w zakresie
przekazania lub nieprzekazania informacji. W odróżnieniu od przepisu krajowego hipoteza
przepisu dyrektywy obejmowała zarówno złożenie, jak i niezłożenie informacji wymaganych
w postępowaniu o udzielenie zamówienia, przy czym w obu przypadkach miało to prowadzić
do wprowadzenia w błąd. Z kolei przesłankę wpływu nieprawdziwych informacji na wynik
postępowania z art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp można było uznać za odpowiednik poważnego
wprowadzenia w błąd zamawiającego, o którym mowa w przepisie dyrektywy. W zakresie
tych przesłanek, pomimo różnic sformułowań, interpretacja art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp w zgodzie
z przepisem dyrektywy nie budziła większych wątpliwości.
W odróżnieniu od literalnego brzmienia art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp przepis art. 45 ust. 2
lit. g dyrektywy 2004/18/WE wprost odwoływał się do winy wykonawcy, który przez złożenie
lub niezłożenie informacji poważnie wprowadził w błąd zamawiającego. Stąd w orzecznictwie
sądów okręgowych na tle interpretacji art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp przy uwzględnieniu art. 45 ust.
2 lit. g dyrektywy 2004/18/WE z czasem skrystalizowało się wręcz stanowisko,
że wykluczenie może dotyczyć wyłącznie wykonawcy działającego z winy umyślnej.
W
szczególności Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie w uzasadnieniu wyroku
z 19
lipca 2012 r. (sygn. akt IV Ca 683/12) wskazał, że przepis ten ma zastosowanie
w
warunkach celowego, zawinionego i zamierzonego zachowania wykonawcy, podjętego
z
zamiarem podania nieprawdziwych informacji w celu wprowadzenia zamawiającego w błąd
i wykorzystania tego błędu dla uzyskania zamówienia publicznego. Według tego stanowiska
złożenie nieprawdziwej informacji, ze skutkiem w postaci wykluczenia z postępowania, musi
być czynnością dokonaną z winy umyślnej, nie zaś w wyniku błędu czy niedbalstwa. Jeżeli
ze stanu faktycznego wynika, że wykonawca w dniu składania ofert działał w dobrej wierze,
nie sposób uznać, że jego celem było wprowadzenie zamawiającego w błąd. Z powyższego
Sąd wywiódł, że nie będzie podstawą wykluczenia nieświadome wprowadzenie w błąd. Takie
stanowisko sądów okręgowych nie pozostało bez wpływu na orzecznictwo Izby, które
uprzednio nie wymagało dla wypełnienia hipotezy normy określonej w art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp
umyślnego zawinienia wykonawcy.
Jednakże Sąd Unii Europejskiej w wyroku z 26 września 2014 r. w połączonych
Sygn. akt KIO 879/21
sprawach T-91/12 i T-
280/12 (Flying Holding NV z siedzibą w Wilrijk, Flying Group Lux SA
z
siedzibą w Luksemburgu, Flying Service NV z siedzibą w Deurne przeciwko Komisji
Europejskiej) orzekł w związku z wykluczeniem na podstawie art. 94 lit. b rozporządzenia
Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia
finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (Dz. U. L
248, s. 1 ze zm)
– stanowiącego, że nie udziela się zamówienia kandydatom, którzy
w
związku z procedurą udzielania zamówień są winni złożenia nieprawdziwych oświadczeń
przy dostarczaniu informacji wymaganych prze
z instytucję zamawiającą w celu
dopuszczenia do udziału w procedurze udzielania zamówień lub nie dostarczyli tych
informacji
– że w przypadku gdy, tak jak w rozstrzyganej sprawie, wykryte zostaje
przekazanie nieprawdziwych danych, Komisja nie ma innego wyb
oru niż zastosowanie
powyższego przepisu, gdyż pojęcie „nieprawdziwe oświadczenia” odnosi się zarówno do
oświadczeń umyślnie wprowadzających w błąd jak i tych, które są błędne w wyniku
niedbalstwa, i po ustaleniu nieprawdziwego charakteru oświadczeń nie ma potrzeby
przeprowadzania analizy uzasadnienia tej nieprawdziwości. Wobec złożenia nieprawdziwych
oświadczeń, niezależnie od tego, czy doszło do tego w sposób umyślny, czy też wskutek
niedbalstwa skarżących, Komisja nie miała innego wyboru niż zastosowanie art. 94 lit. b)
rozporządzenia finansowego {por. pkt 75 i 119 wyroku}.
Powyższe orzeczenie Izba wzięła pod uwagę w wyroku z 11 lutego 2015 r. sygn. akt
KIO 177/15, argumentując, że co prawda powyższy wyrok dotyczył stosowania przepisu aktu
prawnego stoso
wanego przez Komisję Europejską przy udzielaniu zamówień publicznych,
jednak zarówno treść przepisu art. 94 lit. b rozporządzenia finansowego, jak i art. 45 ust. 2 lit.
g dyrektywy 2004/18/WE odwołują się do winy wykonawcy (kandydata) składającego
nierzete
lne informacje, bez wskazywania na postać tej winy, która powinna być
interpretowana w taki sam sposób. Stąd Izba doszła do przekonania, że wykluczenie na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp, interpretowanego z uwzględnieniem treści art. 45 ust. 2 lit.
g dy
rektywy 2004/18/WE, wymaga przypisania wykonawcy winy, jednak może to być
również niedbalstwo.
W praktyce wykazanie winy umyślnej wykonawcy jest niezwykle trudne, gdyż
częstokroć może wymagać dowodów spoza dokumentacji o udzielenie zamówienia, które
potw
ierdzałyby zamiar wprowadzenia w błąd zamawiającego, czyli że wykonawca wyobrażał
sobie taki skutek i tego chciał, ewentualnie na to się godził. Zupełnie inaczej przedstawia się
możliwość przypisania wykonawcy niedbalstwa, czyli niedołożenia należytej staranności przy
podawaniu zamawiającemu wprowadzających w błąd informacji. Na podstawie art. 14 pzp
do
oceny czynności wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się
przepisy Kodeksu cywilnego, a zgodnie z art. 355 § 1 kc dłużnik obowiązany jest do
Sygn. akt KIO 879/21
staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność).
Przypisanie określonej osobie niedbalstwa jest uzasadnione tylko wtedy, gdy osoba
ta
zachowała się w określonym miejscu i czasie w sposób odbiegający od właściwego dla
nie
j miernika należytej staranności {por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 10 marca
2004 r., sygn. akt IV CK 151/03}. Przy czym wzorzec należytej staranności ma charakter
obiektywny i abstrakcyjny, jest ustalany niezależnie od osobistych przymiotów i cech
konkretnej osoby, a jednocześnie na poziomie obowiązków dających się wyegzekwować
w
świetle ogólnego doświadczenia życiowego oraz konkretnych okoliczności {por.
uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 23 października 2003 r. sygn. akt V CK 311/02}.
Dodat
kowo w stosunku do profesjonalistów miernik ten ulega podwyższeniu, gdyż art. 355 §
2 kc precyzuje, że należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego
działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej
działalności. Za takiego profesjonalistę należy również uznać, co do zasady, wykonawcę
ubiegającego się o udzielenie zamówienia publicznego. Należyta staranność profesjonalisty
nakłada na wykonawcę, który składa ofertę, dokumenty i oświadczenia we własnym imieniu,
aby upewnił się, czy deklarowany w nich stan rzeczy odpowiada rzeczywistości.
W aktualnym stanie prawnym podstawa wykluczenia z art. 24 ust. 1 pkt 17 pzp
wprost określa, że przedstawienie informacji wprowadzających w błąd zamawiającego może
nastąpić w wyniku niedbalstwa, a nawet lekkomyślności wykonawcy. Natomiast przypisanie
wykonawcy winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa jest konieczne dla zastosowania art. 24
ust. 1 pkt 16 pzp.
Należy przyjąć, że obecnie obowiązujące przepisy, tak jak poprzednio obowiązujący
art. 24 ust. 2 pkt 3 pzp, nie ustalają jakiegoś szczególnego rozumienia „prawdy”
lub
„nieprawdy” w odniesieniu do informacji składanych przez wykonawców w toku
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Wobec tego adekwatny pozostaje
{na
co Krajowa Izba Odwoławcza wskazała uprzednio w uzasadnieniu wyroku z 6 kwietnia
2010 r. sygn. akt KIO/UZP 372/10} pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu
wyroku z 5 kwietnia 2002 r. sygn. akt II CKN 1095/99 (opubl. Orzecznictwo Sądu
Najwyższego Izba Cywilna rok 2003, Nr 3, poz. 42): Pojęcia „prawda”, „prawdziwy”, bądź ich
zaprzeczenia występują w Prawie prasowym w art. 6 ust. 1, art. 12 ust. 1 pkt 1, art. 31 pkt 1
i
art. 41, a także wielokrotnie w innych aktach normatywnych, a wśród nich w kodeksie
cywilnym (np. art. 780 § 1, art. 834, 815 § 3), w kodeksie postępowania cywilnego (np. art. 3,
103 § 2, art. 252, 253. 254 § 1 i 2, art. 268, 304, 333 § 2, art. 339 § 2, art. 485 § 2, art. 913 §
2, art. 1045), w kodeksie karnym (np. art. 132, 213 § 1, 2 i 3, art. 303 § 1, art. 312) oraz w
kodeksie postępowania karnego (np. art. 2 § 2, art. 188 § 1 i art. 190 § 1). We wszystkich
tych przypadkach pojęcie „prawda” rozumiane jest tak, jak w języku potocznym, a więc jako
Sygn. akt KIO 879/21
zgodność (adekwatność) myśli (wypowiedzi – w znaczeniu logicznym) z rzeczywistością
(z
„faktami” i „danymi”). Odpowiada to – na gruncie filozoficznym – tzw. klasycznej koncepcji
prawdy. W tym sensie wypowiedź o rzeczywistości jest prawdziwa tylko wtedy, gdy głosi tak,
jak jest w rzeczywistości.
Zarówno w przypadku dawnego art. 24 ust. 2 pkt 4 pzp jak i obecnie obowiązującego
art. 24 ust. 1 pkt 16 pzp skutek złożenia przez wykonawcę nieprawdziwych czy niepełnych,
czyli wprowadzających w błąd informacji przejawia się w tym, że gdyby wykonawca
prz
edstawił prawdziwe lub pełne informacje, zamawiający podjąłby inną decyzję
w
prowadzonym postępowaniu, gdyż nie zostałby wprowadzony w błąd. Przy czym należy
zaznaczyć, że decyzje odnośnie spełniania warunków udziału w postępowaniu, braku
podstaw do wykluc
zenia, zakwalifikowania do udziału w postępowaniu zamawiający
podejmuje na podstawie oświadczeń i dokumentów przedstawionych przez wykonawcę.
W
tym sensie na potrzeby prowadzonego postępowania znaczenie ma, czy wykonawca
formalnie wykazał w ten sposób spełnianie warunków udziału, kryteriów kwalifikacji czy brak
podstaw do wykluczenia. Natomiast zamawiający nie ma obowiązku ustalania tzw. prawdy
materialnej tzn., czy biorąc pod uwagę najlepszy możliwy sposób wykazania tych
okoliczności przez wykonawcę, obiektywnie spełnia on warunki, kryteria kwalifikacji lub nie
podlega wykluczeniu. Skoro według art. 24 ust. 1 pkt 12 pzp z postępowania wyklucza się
wykonawcę, który nie wykazał spełnienia warunków udziału lub nie wykazał braku podstaw
do wykluczenia, nie ma p
odstaw prawnych, aby skutek wprowadzenia w błąd
zamawiającego odnosić do innego stanu rzeczy niż wynikający ze złożonych przez
wykonawcę w postępowaniu oświadczeń lub dokumentów.
Natomiast taki skutek nie jest wymagany dla wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 1
pkt 17 pzp, gdyż z brzmienia tego przepisu {przywołanego dokładanie powyżej} wynika,
że wystarczające jest, aby informacje wprowadzające w błąd mogły mieć istotny wpływ
na
decyzje zamawiającego, co odpowiada sposobowi uregulowania podstawy wykluczenia
w art. 57 ust. 4 lit. i (in fine
) {również przywołanemu dokładanie powyżej}, gdzie także mowa
jest jedynie o takim potencjalnym wpływie. Innymi słowy przy niedbałym przedstawieniu
wprowadzających w błąd informacji ocena jego istotności jest uzależniona od tego czy mogło
to, a nie czy miało to wpływ na decyzje w sprawie udzielenia zamówienia. Jak trafnie wywiódł
Sąd Okręgowy w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 20 lipca 2018 r. sygn. akt XXIII Ga
849/18, dla rozważań dotyczących przesłanki wykluczenia z art. 24 ust. 1 pkt 17 ustawy pzp
istotne jest jedynie zachowanie wykonawcy i treść informacji (mogącej mieć wpływ
na
decyzje zamawiającego), natomiast stan wiedzy czy zachowanie zamawiającego nie ma
żadnego znaczenia. W szczególności nie ma znaczenia, czy zamawiający został skutecznie
wprowadzony w błąd na skutek czego podjął jakiekolwiek decyzje czy wykonał jakiekolwiek
Sygn. akt KIO 879/21
czynności. Sąd podkreślił, że gdyby nawet zamawiający w powołaniu na wypracowane
notorium
(uwzględniając stan posiadanej przez siebie wiedzy) zachowałby ostrożność
w
podejmowaniu decyzji, samo podanie informacji nieprawdziwej wypełnia przesłankę
wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia.
Należy wziąć pod uwagę, że wprowadzenie przesłanek wykluczenia ma na celu
ochronę zamawiających przez nierzetelnymi wykonawcami. Wykonawca, który
w
sformalizowanym postępowaniu o udzielenie zamówienia podaje informację niemającą
odzwierciedlenia w rzeczywistym stanie rzeczy, nie daje rękojmi rzetelności i sam poddaje w
wątpliwość swój profesjonalizm, który wymaga dołożenia należytej staranności ocenianej
według podwyższonego miernika.
W ustalonych
w rozpatrywanej sprawie okolicznościach Zamawiający prawidłowo
uznał, że Odwołujący działając z winy umyślnej, czyli w sposób zamierzony wprowadził
Zamawiaj
ącego w błąd co do spełniania dwóch warunków udziału w przedmiotowym
postępowaniu o udzielenie zamówienia, co oznacza, że zostały spełnione wszystkie powyżej
omówione przesłanki zastosowania art. 24 ust. 1 w pkt 16 ustawy pzp.
Co istotne, zgodnie z wielokr
otnie wyrażonym w orzecznictwie Izby stanowiskiem
nieprawdziwej czy wprowadzającej w błąd informacji, która mogła mieć wpływ na wynik
postępowania, nie można w trybie art. 26 ust. 3 pzp zastępować informacją prawdziwą.
Jeżeli wykonawca winny jest poważnego wprowadzenia w błąd nieprawdziwym
oświadczeniem lub dokumentem, nie można jednocześnie twierdzić, że takie oświadczenie
lub dokument zawiera błędy dotyczące braku potwierdzenia spełniania warunku udziału
w
postępowaniu. W takim przypadku oświadczenie lub dokument wręcz potwierdzają
spełnianie warunku, tyle że za pomocą informacji, która okazała się nieprawdziwa,
a nie
niepełna. Należy zauważyć, że ustawa pzp w art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 oraz w art. 24
ust. 1 pkt 12 statuuje odrębne i niezależne od siebie podstawy wykluczenia z postępowania,
a zatem wykluczenie za złożenie nieprawdziwych informacji w dokumentach złożonych
na
potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu nie musi się wiązać
z
wykluczeniem za niewykazanie spełniania tych warunków. Odmienne stanowisko
oznaczałoby również, że w ramach badania zaistnienia przesłanki wprowadzenia
zamawiającego w błąd z art. 24 ust. 1 pkt 16 pzp lub potencjalnego wprowadzenia w błąd
z
art. 24 ust. 1 pkt 17 pzp mieści się badanie, czy wykonawca składający nieprawdziwą
informację był już wzywany do uzupełnienia dokumentów. W konsekwencji prowadziłoby to
do
interpretacji przesłanek wykluczenia z art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 pzp, zgodnie z którą nie
podlegałby wykluczeniu wykonawca, który co prawda złożył nieprawdziwe informacje, które
wprowadziły lub mogły wprowadzić w błąd zamawiającego, jeżeli uczynił to po raz pierwszy
tzn. nie był wzywany do zastąpienia nieprawdziwej informacji potwierdzającej spełnianie
Sygn. akt KIO 879/21
warunku udziału prawdziwą informację potwierdzającą spełnianie tego warunku. W oczywisty
sposób taka interpretacja godziłaby w zasady prowadzenia postępowania z zachowaniem
konkurencji i równego traktowania wykonawców, o których mowa w art. 7 ust. 1 pzp
Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 553 zd. 1 nowej
ustawy pzp
– orzekła, jak w pkt 1. sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono – w pkt 2. sentencji – stosownie
do jego wyniku, na
podstawie art. 575 npzp w zw. z § 5 pkt 1 oraz § 8 ust. 2 zd. 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) – obciążając Odwołującego kosztami tego
postępowania, na które złożył się uiszczony przez niego wpis.