Sygn. akt: KIO 870/21
WYROK
z dnia 28 kwietnia 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Ryszard Tetzlaff
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2021 r. w Warszawie
odwołania
w
niesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 marca 2021 r. przez
wykonawcę GARDEN DESIGNERS D. i Wspólnicy sp. j., ul. Żmigród 5, 20-110 Lublin w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Żnin, ul. 700-lecia 39, 88-400 Żnin
orzeka:
uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu nr 4 dotyczącego naruszenia art. 89
ust. 1 pkt 2
Prawa zamówień publicznych, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Wykonawcy K. BUDOWNICTWO sp. z o.o., ul. Dworcowa 12,
400 Żnin, której treść nie odpowiada treści Specyfikacji Istotnych Warunków
Z
amówienia
i
w
konsekwencji
nakazuje
unieważnienie
czynności
Zamawiającego z 08.03.2021 r. wyboru oferty najkorzystniejszej oraz nakazuje
p
owtórzenie czynności badania i oceny ofert, w ramach której nakazuje
odrzucenie oferty tego Wykonawcy, z uwagi na potwierdzenie zarzutu
przywołanego w sentencji.
W
pozostałym zakresie oddala odwołanie.
kosztami postępowania obciąża: Gminę Żnin, ul. 700-lecia 39, 88-400 Żnin w 1/6
części oraz GARDEN DESIGNERS D. i Wspólnicy sp. j., ul. Żmigród 5,
20-110 Lublin w 5/6
części i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego,
zasądza od Gminy Żnin, ul. 700-lecia 39, 88-400 Żnin na rzecz GARDEN
DESIGNERS D.
i Wspólnicy sp. j., ul. Żmigród 5, 20-110 Lublin kwotę 3 100 zł 00
gr
(słownie: trzy tysiące sto złotych zero grosze).
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 870/21
UZASADNIENIE
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone w trybie przetargu
nieograniczonego pn:
„„Odtworzenie terenów zieleni na obszarze miasta i gminy Żnin
zniszczonych wskutek nawałnic w sierpniu 2017 r. wraz z rewaloryzacją parku nad Jeziorem
Żnińskim Małym”; zostało wszczęte ogłoszeniem w ogłoszeniem opublikowanym
w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 07.10.2020 r. pod nr 2020/S 195-472171
przez:
Gminę Żnin, ul. 700-lecia 39, 88-400 Żnin zwany dalej: „Zamawiającym”.
W dniu 08.03.2021 r.
(za pośrednictwem platformy zakupowej:platformazakupowa.pl)
Zamawiający poinformował o wyborze oferty najkorzystniejszej dla obu zadań – K.
BUDOWNICTWO sp. z o.o., ul. Dworcowa 12, 88-
400 Żnin zwany dalej: „K.
BUDOWNICTWO sp. z o.o.
” albo „K. Budownictwo”. Drugą pozycje w rankingu złożonych
ofert zajęła oferta GARDEN DESIGNERS D. i Wspólnicy sp. j., ul. Żmigród 5, 20-110 Lublin
zwanej dalej: „GARDEN DESIGNERS D i Wspólnicy sp. j.” albo „Odwołującym”.
W dniu 18.03.2021 r.
(wpływ bezpośredni do Prezesa KIO) GARDEN DESIGNERS
D.
i Wspólnicy sp. j. wniosła odwołanie na czynności z 08.03.2021 r. Kopie odwołania
Zamawiający otrzymał w tym samym dniu (e-mailem). Stwierdził, że wniósł odwołanie na”
1) zaniechanie wykluczenia z p
ostępowania wykonawcy K. Budownictwo sp. z o.o.
z uwagi na zaistnienie wobec tego pod
miotu przesłanek wykluczenia z postępowania,
2) zaniechanie wezwania K.
Budownictwo sp. z o.o. do przedłożenia wyjaśnień
i dowodów, że podjęte przez tego wykonawcę środki są wystarczającego do wykazania jego
rzetelności w zakresie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
wadliwej oceny oferty złożonej przez wykonawcę K. Budownictwo, w związku
z zaniechaniem zbadania jej cen składowych, pomimo że w ofercie istotne części składowe
są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia,
zaniechanie wezwania do wyjaśnienia istotnych części składowych oferty K. Budownictwo,
kt
óre są rażąco niskie w związku z zaoferowaniem przez tego wykonawcę cen
jednostkowych rażąco niskich i nierealnych,
5) wadliwej oceny oferty K.
Budownictwo, poprzez błędne uznanie, że oferta tego
wykonawcy nie podlega odrzuceniu,
6) wyboru oferty najkorzystniejszej wykonawcy K.
Budownictwo, która podlegała odrzuceniu
zaniechanie dokonania wyboru ofert Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Zarzucił naruszenie:
1) art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy K.
Budownictwo z pos
tępowania, pomimo że wykonawca ten w wyniku zamierzonego działania
lub rażącego niedbalstwa, a przynajmniej lekkomyślności lub niedbalstwa, przedstawił
Zamawiającemu informacje wprowadzające w błąd, mające istotne znaczenie dla decyzji
podejmowanych przez
Zamawiającego w postępowaniu, polegające na wskazaniu, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu,
2) art. 24 ust. 1 pkt 12 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez jego niezastosowanie
i zaniechanie wykluczenia wykonawcy K. Budownictwo, mimo
iż wykonawca ten nie wykazał
spełniania warunków udziału w Postępowaniu;
3) art. 90 ust. 1 Pzp
poprzez zaniechanie wezwania do wyjaśniania istotnych części
składowych ww. ofert, które są rażąco niskie w związku z zaoferowaniem przez wykonawcę
K. Budownictw
o rażąco niskich i nierealnych cen jednostkowych oraz uznanie, że ww. ceny
nie budzą wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie;
4) art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy K.
Budownictwo, której treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
5) art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy K. Budownictwo,
mimo że oferta zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, co
potwierdza przyjęcie, że ceny i istotne części składowe oferty wykonawcy nie budzą
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie;
6) art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
ze względu na zaniechanie odrzucenia ww. oferty złożonej jako ofert stanowiących czyn
nieuczciwej konkurencji, a w konsekwencji:
7) art. 7 ust 1 i 3
Pzp poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, a także poprzez
brak rzetelnej oceny oferty Odwołującego. Wnosił o:
1) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów załączonych do odwołania, wnioskowanych
w odwołaniu lub przedstawionych na rozprawie, na okoliczności wskazane w uzasadnieniu
pisemnym bądź ustnym.
Rozpatrzenie i uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej wykonawcy K. Budownictwo,
powtórzenia czynności badania i oceny ofert,
- wykluczenie wykonawcy K.
Budownictwo względnie odrzucenie oferty tego wykonawcy, a
także z ostrożności procesowej - wezwanie wykonawcy K. Budownictwo do wyjaśniania
istotnych części składowych ww. ofert, które są rażąco niskie w związku z zaoferowaniem
przez wykonawcę K. Budownictwo rażąco niskich i nierealnych cen
jednostkowych,
uznania oferty Odwołującego za najkorzystniejszą.
) Zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przewidzianych
przepisami prawa zgodnie z fakturą przedstawioną na rozprawie.
Okoliczności stanowiące podstawę wykluczenie K. Budownictwo.
Zgodnie z punktem III. 1.3) ogłoszenia o zamówieniu po zmianach, warunkiem
udziału w postępowaniu było m.in. wykazanie: w okresie ostatnich trzech lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
zrealizował co najmniej jedną usługę zagospodarowania terenów zielonych obejmującą
nasadzenie minimum 100 drzew (o następujących minimalnych parametrach: formy pienne,
obwód pnia na wys. 100 cm - min. 24 cm, wysokość min. 300 cm), z podaniem daty i miejsca
wykonania usług, wraz z załączeniem dokumentów potwierdzających, że usługi zostały
wykonane prawidłowo (wzór wykazu stanowi załącznik nr 7a do SIWZ). Wykonawca K.
Budownictwo w celu wykazania spełnienia powyższego warunku, przedstawił referencje
wystawione przez Ł. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą DROG-BET Ł. K.,
datowane na lipiec 2018 r. W pierwszej kolejności należy wskazać, że Ł. K. w okresie od 25
czerwca 2014 r. do 28.01.2021 r. r. był wspólnikiem spółki K. Budownictwo sp. z.o.o., a do
19.03.2020 r. był jedynym wspólnikiem spółki K. Budownictwo. Co więcej zarówno
działalność gospodarcza Ł. K. jak i siedziba spółki K. Budownictwo mieściła się pod tym
samym adresem. Już te okoliczności powinny wzbudzić uzasadnione wątpliwości
Zamawiającego co do wiarygodności przedłożonych referencji, czego efektem powinno być
wezwanie wykonawcy K.
Budownictwo do złożenia wyjaśnień. Zgodnie z
przedłożonym załącznikiem 7a oraz 7b do SIWZ, K. Budownictwo wskazał nazwę zadania,
którego realizacja rzekomo miałaby potwierdzać spełnianie warunków udziału w
postępowaniu, mianowicie: „Zagospodarowanie terenu przyległego do stawów
w miejscowości Pniewy”. Z uwagi na brak jakiegokolwiek numeru postępowania czy też
numeru ogłoszenia zamówienia publicznego, Odwołujący był zmuszony do wytypowania,
gdzie wskazana realizacja została zrealizowana. Jak wynika z powszechnie dostępnych
informacji, w Polsce są trzy miejscowości Pniewy, z czego dwie przy jeziorze (miasto Pniewy
w woj. wielkopolskim oraz miejsc
owość Pniewy w gminie Gąsawa powiat żniński).
Po przeanalizowaniu Biuletynów Informacji Publicznych w zakresie zrealizowanych
zamówień publicznych Odwołujący stwierdza, że wskazani Zamawiający w latach od 2016 r.
do 2018 r. nie r
ealizowali wskazanej powyżej inwestycji. Co więcej po analizie zdjęć
satelitarnych obejmujących teren przy Jeziorach Pniewskich w Gminie Gąsawa jak i na
terenie miasta Pniewy należy stwierdzić, brak deklarowanego zagospodarowania terenu.
Wskazał, że sam podmiot udzielający referencji zgodnie z informacją zamieszczoną na
stronie internetowej: www.przetarai.eqospodarka.pl, w 2018 r. nie zrealizował jakiegokolwiek
zamówienia. Co więcej z informacji zamieszczonych na powyższej stronie wynika, że jedyne
zadania
jakie realizował wskazany podmiot dot. prac związanych utrzymaniem, przebudową
lub budową dróg, a nie usług związanych z nasadzaniem roślin. Zauważył, że warunkiem
udziału w postępowaniu było nasadzenie 100 drzew o określonych parametrach
(o następujących minimalnych parametrach: formy pienne, obwód pnia na wys. 100 cm -
min. 24 cm, wysokość min. 300 cm), z treści przedstawionego poświadczenia nie wynika, że
wykonawca K.
Budownictwo zrealizował powyższe zadania, tym samym nie spełnił warunku
udziału w postępowaniu. Wskazać należy, że w treści przedłożonych, inkryminowanych
referencji wskazano, że objęte referencja zadanie wykonano zgodnie z
wymogami zamawiającego oraz zgodnie ze sztuka budowlana. Nie ma informacji, o jakiego
zamawiającego chodzi oraz należy zadać pytanie, czy „sadzenie drzew” jest rzeczywiście
sztuka budowlana czy
też ogrodnicza. Ponadto, co bardzo istotne i wymagające wyjaśnienia,
czego zaniechał Zamawiający, jest weryfikacją kwoty, podanej w treści referencji. Mając na
uwadze przedmiot referencji, gdzie oprócz nasadzeń podano także inne roboty, w tym
budowlane. Uszło uwadze Zamawiającego przy analizie (o ile taka w ogóle została
dokonana), że drzewa w obwodach powyżej 24 cm są bardzo drogim materiałem, co
implikuje dodatkowe wątpliwości. czy rzeczywiście w podanej kwocie wykonano cały zakres
zamówienia referencyjnego (drzewostan + inne roboty, w tym budowlane). W świetle
powyżej przedstawionych okoliczności, przedstawionych referencji nie można określić
mianem rzetelnych i wykazujących fakt spełnienia warunków udziału w postępowaniu, co
więcej przedstawione dowody wskazują, że wykonawca K. Budownictwo celowo wprowadził
Zamawiającego w błąd co do spełnienia warunków udziału w postępowaniu, poprzez
przedstawienie referencji, które nie odzwierciedlały rzeczywistego spełniania warunków
udziału w postępowaniu. Co więcej działanie takie należy ocenić jako sprzeczne z prawem
jak i dobrymi obyczajami, które narusza istotne interesy Odwołującego. Jak wynika z
orzecznictwa zarówno Izby, jak i sądów powszechnych obowiązek starannego działania
dotyczy zarówno zamawiających, jak i wykonawców. Jednym z przejawów staranności jest
obowiązek przedstawiania zamawiającemu informacji opartych na prawdzie, rzetelnych
i znajdujących odzwierciedlenie w faktach. Tylko w takim przypadku możliwe jest bowiem
zadośćuczynienie podstawowemu celowi, jaki przyświeca regulacjom Pzp, jakim jest wybór
oferty złożonej przez wykonawcę gwarantującego prawidłowe wykonanie zamówienia
finansowanego ze środków publicznych. Przywołał wyrok KIO z dnia 13 lutego 2018 r., sygn.
akt KIO 185/18.
Wskazał na wyroku z dnia 12 maja 2017 r., sygn. akt KIO 782/17. Powołał
się również na wyrok SN w wyroku z dnia 23 października 2003 r., sygn. akt V CK 311/02.
W konsekwencji stwie
rdził, że wykonawca K. Budownictwo nie wywiązał się z
obowiązku działania z należytą starannością na etapie wykazania spełnienia warunków
udziału w postępowaniu. W opinii Odwołującego, działania tego wykonawcy zdają się nosić
znamiona nie tylko lekkomyślności czy niedbalstwa, ale i kwalifikowanych form
wprowadzenia zamawiającego w błąd, o których mowa w art. 24 ust. 1 pkt 16 Pzp. Trudno
bowiem przypuszczać, że wykonawca nie miał wiedzy o charakterze i zakresie
realizowanych inwestycji w przeszłości.
Niezgodność oferty z SIWZ oraz rażąco niska cena istotnych części składowych
oferty.
Wskazał, że wykonawca K. Budownictwo w kalkulacji złożonej oferty wskazał w
pozycji 84 dotyczącej pielęgnacji terenów nakłady w postaci jednej roboczogodzin i oraz
jednej motogodziny pracy podnośnika koszowego, co stanowiło 161,00 zł kosztów
bezpośrednich. Wskazana kalkulacja jest nierealna i nie odzwierciedla wymagań
określonych w SIWZ. Zgodnie z modyfikacją SIWZ z 18.11.2020 r. pozycja „pielęgnacja
terenów” obejmuje systematyczne koszenie trawników z usunięciem skoszonej trawy,
wysianie nawozów mineralnych przed rozpoczęciem wegetacji, dosianie według potrzeby
nasion traw z przykryciem nasion ziemią żyzną (w okresie kwiecień, wrzesień/październik),
grabienie i sunięcie liści (listopad-grudzień i luty/marzec), wygrabianie obumarłych roślin oraz
pielęgnację drzewostanu oraz krzewów posadzonych w ramach zadania przy jeziorze.
Wobec powyższego wykonawca K. Budownictwo dopuścił się rażącego niedoszacowania
koniecznych prac (kosztu) związanych z pielęgnacją trawników, drzew i krzewów
posadzonych w ramach zadania. Dowodem na to jest porównanie wyceny dokonanej przez
tego wykonawcę w 2 części zamówienia, gdzie zostało skalkulowanych znacznie więcej
roboczogodzin niż w części 1. Podane kalkulacje w części 1 są zatem rażąco
niedoszacowane biorąc pod uwagę ilości do posadzenia przy jeziorze, tj. 742 drzewa i 579
krzewów i 4,7 ha trawnika, które to ilości należy poddać pielęgnacji, a następnie skalkulować
w pozycji 84 kosztorysu. Nie ma obiektywnej możliwości dokonania tak obszernego zakresu
pielęgnacji przy 1 rh.
Wykonawca K. Budownictwo Ponadto w kosztorysie
o nazwie „rewaloryzacja parku
8.pdf
” dokonuje wyceny pielęgnacji posadzonej zieleni w pozycji od 37 do 43 tego
kosztorysu. W tej części zadania wykonawca ten dokonał wyliczeń dotyczących pielęgnacji
wykonanej zieleni, przy czym w pozycji 84 kosztorysu nazwanego „jezioro małe-etap
I zieleń.pdf” takiego wyliczenia w konkretnej pozycji 84 nie dokonał. Potwierdza to
jednoznacznie niestaranność tego wykonawcy skutkującą nierzetelną, nierealną wyceną.
Mając na względzie fakt, że w założeniach kalkulacji wykonawca przyjmuje
wykonanie
trawników na powierzchni 4.7 ha (pożycia 82 kosztorysu), to należy uznać, że
wykonanie powyższych prac w tak krótkim czasie - w kontekście porównania tych pozycji do
ilości roboczogodzin - jest całkowicie nierealne. Nie ulega wątpliwości, że ze względu na
metodykę sporządzania kosztorysu szczegółowego, wartości poszczególnych nakładów
rzeczowych oraz doliczenie narzutów pośrednich zysku powinna mieć miejsce w danej
pozycji kosztorysowej, tym samym należy stwierdzić, że wykonawca K. Budownictwo nie
sporządził kosztorysu zgodnie z wymaganiami Zamawiającego i nie odzwierciedlił realnych
kosztów, które będzie należało ponieść w związku z wykonaniem inwestycji w
zakresie pozycji 82 kosztorysu.
Co istotne takie same okoliczności były podstawą odrzucenia oferty wykonawcy
BUILDPERM sp. z o.o., co do którego stwierdzono, że istotne części składowe jego oferty
zawierają ceny rażąco niskie. Zamawiający wprost wskazał, „(...) pozycje kosztorysowe
wyraźnie odzwierciedlają ogromne dysproporcje w nakładach robocizny, co zważywszy na
charakter, rozmiar i złożoność przedmiotu oraz uwarunkowania lokalizacyjne przyszłej
umowy utwierdzają Zamawiającego w przekonaniu, że Wykonawca nie będzie mógł w pełni
zrealizować wszystkich postawionych wymagań w zakresie pełnego przedmiotu
zamówienia”. Mając na względzie zasadę wyrażoną w art. 7 ust. 1 Pzp w postaci równego
traktowania wykonawców , Zamawiający powinien analogicznie postąpić z ofertą złożoną
przez wykonawcę K. Budownictwo i dokonać jej odrzucenia.
Przywołał Zamawiającego w piśmie z 22.02.2021 r., będącego zawiadomieniem
o odrzuceniu oferty wykonawcy Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowe FRAXINUS Sp
z o.o.: „Wymagany kosztorys szczegółowy to wycena szczegółowa poszczególnych robót
wymieniająca spis tych robót i koszty konieczne do ich wykonania w rozbiciu na koszty
robocizny, materiałów i sprzętu. Brak uwzględnienia wszystkich pozycji przedmiaru
w kosztorysie ofertowym, do czego zobligowani byli Wykonawcy za
przecza w pełni
powyższej zasadzie ustalonej i narzuconej przez Zamawiającego wraz z jej egzekwowaniem
wobec każdego z Wykonawców". Tym samym Zamawiający był zobligowany również do
odrzucenia oferty wykonawcy K. Budownictwo, g
dyż wykonawca nie uwzględnił wszystkich
kosztów poszczególnych robót w kosztorysie ofertowym. Sam Zamawiający wskazał: „(...)
wyraźnie w specyfikacji nadał rangę, formę i cel, któremu ma służyć sporządzenie
kosztorysu w metodzie szczegółowej niezależnie od tego, że przyjęto formę wynagrodzenia
ryczałtowego. Zamawiający, nie jak to jest powszechnie przyjęte przy wynagrodzeniu
ryczałtowym, gdzie kosztorys ma charakter jedynie pomocniczy, lecz w sposób
odmienny -
precyzyjnie i dokładnie nakreślił wymóg jego przedłożenia jako dokumentu
kluczowego i znaczeniowego”
Kosztorysu przedstawionego przez K.
Budownictwo nie można w jakikolwiek sposób
ocenić jako takiego, który służyłby udowodnieniu, że złożona oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny. Wynika to nie tylko z faktu, że kosztorys nie uwzględnia wszystkich kosztów, ale
również dlatego, że wskazane ceny jednostkowe, nie funkcjonują na rynku i nie ma
możliwości, żeby wykonać dane prace w cena zaproponowanych przez K. Budownictwo.
Jako przykład można wskazać chociażby pozycje dot. materiałów związanych z
zasadzeniem drzew, wskazane w tabelach elementów scalonych dla obu zadań.
Wykonawca wskazał łączną kwotę materiałów w wysokości 724 433,04 zł. Taka cena jest
bezsprzecznie ceną rażąco niską, za którą nie ma możliwości realizacji wskazanych prac,
chociażby z uwagi na koszt samych materiałów niezbędnych do realizacji tej pozycji, który to
znacząco przewyższa wskazany koszt wykonania, chociażby ze względu na wymagania
odnośnie pielęgnacji wykonanej zieleni . Drzewa, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego,
mają mieć obwód pnia w zakresie od 20-25 cm. co uniemożliwia ich nabycie w cenach
wskazanych w kosztorysie, zarówno na rynku polskim jak i europejskim. Tym samym
złożony kosztorys należy ocenić jako nierzetelny i nieprofesjonalny, który daje podstawy do
stwierdzenia, że zaoferowana cena jest ceną rażąco niską. Wykonawca K. Budownictwo w
zestawieniu materiałów wskazał koszt nabycia drzew, który nie odzwierciedla stawek
rynkowych.
Nie powinno ulegać wątpliwości, że zaoferowanie przez wykonawcę K. Budownictwo
ceny 161 zł za pozycję 84 kosztorysu (przy założeniu 1 roboczogodziny oraz jednej
motogodziny pracy podnośnika koszowego) oraz zawyżenie wyceny innych pozycji
kosztorysu (celem pokrycia minimalnych kosztów realizacji usług za określone zaniżone
usługi) stanowi manipulację stawkami kosztorysu, kwalifikowaną jako czyn nieuczciwej
konkurencji, co skutkuje obowiązkiem odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3
ustawy Pzp (tak wyrok KIO
z 22 października 2014 r., sygn. akt: KIO 2046/14).
Zgodnie z zasadą uczciwej konkurencji ceny jednostkowe usług muszą
odzwierciedlać realne dla nich koszty, a odstępstwo od prawidłowego skalkulowania cen
usług - bez powiązania ich z realnymi kosztami stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Wykonawca K.
Budownictwo zastosował niedopuszczalne prawem praktyki manipulowania
cenami jednostkowymi. Przywołał wyrok KIO z dnia 30 maja 2016 r. sygn. akt KIO 817/16,
jak i wyrok KIO z dnia 22 lipca 2015 r., sygn. akt KIO 1457/15).
Zamawiający
w
dniu
r.
(za
pośrednictwem
platformy
zakupowej:platformazakupowa.pl) wezwał wraz kopią odwołania, w trybie art. 524 NPzp,
uczestników postępowania przetargowego do wzięcia udziału w postępowaniu
odwoławczym. Żadne zgłoszenie przystąpienia nie miało miejsca.
W dniu 22.04.2021 r. (e-
mailem) Zamawiający wobec wniesienia odwołanie do
Prezesa KIO wniósł na piśmie, w trybie art. 521 NPzp, odpowiedź na odwołanie, w której
wnosił o oddalenie zarzutów odwołania w całości. Odnośnie zarzutu pierwszego oraz
drugiego. Wykazy
wane w ramach warunku udziału w postępowaniu doświadczenie, może
zostać przez wykonawcę nabyte zarówno w ramach kontraktu publicznego, jak i prywatnego.
Dodatkowo, ani ustawa Prawo zamówień publicznych, ani też rozporządzenie Ministra
Rozwoju z dnia 26 lip
ca 2016 roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia, nie stawia żadnych
ograniczeń w zakresie powiązań kapitałowych czy osobowych pomiędzy podmiotem
zlecającym wykonanie prac, a tym, który prace te wykonuje. Tym samym, brak jest
przeszkód formalnych, aby dopuścić jako właściwe referencje wystawione przez podmiot
powiązany osobowo z wykonawcą ubiegającym się o udzielenie zamówienia. Katalog
dokumentów jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, w celu potwierdzenia
spełniania warunków udziału w postępowaniu określonych na podstawie art. 22 ust. 1b pkt 3)
ustawy Pzp, znajduje się w § 2 ust. 4 rozporządzenia w sprawie dokumentów. W celu
potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu dotyczących
zdolności technicznej lub zawodowej zamawiający może żądać m.in. wykazu dostaw lub
usług wykonanych, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również
wykonywanych, w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert albo
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat
wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy lub usługi zostały wykonane, oraz
załączeniem dowodów określających czy te dostawy lub usługi zostały wykonane lub są
wykonywane należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne
dokumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego dostawy lub usługi były
wyk
onw,łanet a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych są wykonywane, a jeżeli
z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać
tych dokumentów - oświadczenie wykonawcy; w przypadku świadczeń okresowych lub
ciągłych nadal wykonywanych referencje bądź inne dokumenty potwierdzające ich należyte
wykonywanie powinny być wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Dla wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, bez znaczenia pozostaje zatem to, w ramach
jakiego (publicznego/prywatnego) kontraktu wykazywane usługi były wykonywane. Idąc
dalej, nie ma również zakazu wykazywania się doświadczeniem nabytym w realizacji umów
na rzecz spółek związanych kapitałowo lub osobowo z wykonawcą. Co więcej, brak jest
obowiązku wyjaśniania tej kwestii w ramach procedury opisanej w art. 26 ust. 4 Pzp. Nie ma
zatem podstaw prawnych do zakwestionowania nabytego doświadczenia. Sposób wykazania
doświadczenia przez Wykonawcę jest zgodny z stanem prawnym. Zamawiający nie jest
upoważniony do dyskryminowania Wykonawcy z uwagi na sposób wykazania
doświadczenia. To oznaczałoby przekroczenie przepisów prawa. Przywołał fragment wyroku
KIO z d
nia 15 października 2018 r., o sygn. KIO 1953/18, z treści którego wynika, że „(...)
W ocenie Izby fakt występowania powiązań kapitałowych i osobowych między
Przystępującym i spółką wystawiającą referencje sam w sobie nie jest wystarczającą
po
dstawą, aby zarzucić Zamawiającemu zaniechanie weryfikacji złożonych dokumentów. Nie
jest bowiem niczym niezwykłym, że powiązane ze sobą spółki w praktyce rynkowej
utrzymują między sobą relacje handlowe. Przyjmując stanowisko Odwołującego, należałoby
dojść do wniosku, że generalną zasadą, niezależną od konkretnego stanu faktycznego, jest
zakaz wykazywania się doświadczeniem nabytym w realizacji umów na rzecz spółek
związanych kapitałowo z wykonawcą, lub spółek, w których organach działają te same osoby
(lub
co najmniej zakaz dowodzenia należytego wykonania umowy za pomocą referencji
wystawionych przez taką spółkę). W ocenie Izby takie stanowisko nie zasługuje na
aprobatę." Reasumując, Wykonawca może nawet sam sobie wystawić referencje lub złożyć
oświadczenie, zgodnie z orzecznictwem, np.:
KIO/UZP 1526/10: Ponadto § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od
wykonawcy oraz form, w jakich te d
okumenty mogą być składane (Dz. U. Nr 87, poz. 605
oraz z 2008 r. Nr 188, poz. 1155) nie ograniczył kręgu podmiotów uprawnionych do
wystawiania dokumentów potwierdzających należyte wykonanie usług i w związku z tym
podmiotem uprawnionym do wystawienia doku
mentów jest podmiot, który bezpośrednio te
usługi zlecił i odebrał, tylko on jest bowiem władny ocenić należyte wykonanie zobowiązań
wynikających z umowy - tak samo wyrok KIO z 26 marca 2009 r. (KIO/UZP 315/09), gdzie
w uzasadnieniu czytamy:
W przypadku, gdy odbiorcą jest nabywca prywatny, a taka sytuacja
może mieć miejsce w Europie, a ze względu na wdrażanie systemu koncesji, a także
partnerstwa publicznoprawnego również coraz częściej w Polsce i taka sytuacja wystąpiła
w rozpoz
nawanym postępowaniu - odbiorca jest tym samym podmiotem co nabywca i wobec
tego musi mieć prawo do wystawienia sam sobie referencji.
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedzibą w Warszawie z dnia 26 czerwca 2014 r.
V SA/Wa 308/14. Podmiotem uprawnionym do ich wystawienia (referencji) jest ten, kto te
zamówienia zlecił i odebrał. Tylko on jest bowiem władny ocenić należyte wykonanie
zobowiązań wynikających z umowy. W związku z tym istnieje możliwość, aby wykonawca
sam sobie wystawił referencje, jeżeli jest jednocześnie zlecającym i wykonującym dane
zamówienie. Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004roku Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 e zmian. ) wraz z aktami wykonawczymi, w żaden sposób nie
ograniczają Wykonawcom możliwości w zakresie sposobu wykazywania się doświadczeniem
nabytym. Nie ma wiec podstaw do nadinterpretacji przepisów prawa w tym zakresie co
stanowi rażące naruszenie prawa przez naruszenie konstytucyjnej zasady praworządności
(art. 7 Konstytucji RP-
Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa).
Co więcej, dokumentem potwierdzającym omawiany warunek jest, zgodnie z § 2 ust. 4 pkt 1
rozporządzenia Ministra Rozwoju z 26.07.2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U.
z 2016 r. poz. 1126):
"wykaz robót budowlanych wykonanych nie wcześniej niż w okresie
ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty, miejsca wykonania i podmiotów, na rzecz
których roboty te zostały wykonane, z załączeniem dowodów określających czy te roboty
budowlane zostały wykonane należycie, w szczególności informacji o tym czy roboty zostały
wykonane zgodnie z przepisami prawa budowlanego i prawidłowo ukończone, przy czym
dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot,
na rzecz którego roboty budowlane były wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny
o obiektywnym charakterze wykonawca nie jest w stanie uzyskać tych dokumentów - inne
dokumenty".
Jak wynika z powyższego, dokument potwierdzający warunek również nie zawiera
zakazu, że nie może dotyczyć wykonawcy, wykonawca ma natomiast obowiązek wskazać
w wykazie podmiot, na rzecz którego roboty zostały wykonane. W przedmiotowej sytuacji
będzie w tym miejscu wskazana nazwa wykonawcy, który jednocześnie składa ofertę.
Zmawiający przytacza przykłady, w których Wykonawca może sam sobie wystawić
referencje na potwierdzenie, że tym bardziej może wystawić je podmiot, z którym był
powiązany w przeszłości z uwagi na uwarunkowania osobowe. Na poparcie tezy, że
wykon
awca może wykazać roboty, które realizował na własne potrzeby wskazał również
wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 10.01.2018 (sygn. akt KIO 2686/17). Przepisy prawa nie
wymagają, żeby referencje pochodziły od podmiotu publicznego. Mogą pochodzić zarówno
od p
omiotu publicznego, jak i prywatnego. Wobec tego z treści załączonych do wykazu
dokumentów nie musi wynikać potwierdzenie wszystkich warunków określonych przez
zamawiającego. Wystawcą takiego dokumentu nie musi być ponadto podmiot stosujący Pzp,
ale również podmiot prywatny. Referencie to dokumenty potwierdzające należyte wykonanie
(czasami wykonywanie) dostawy, usługi czy roboty budowlanej. Ich treść powinna
wskazywać, że konkretne prace zostały wykonane należycie. W zasadzie nie musi być
w nich nic więcej. Oczywistym jest, że w interesie Zamawiającego leży, by jego zamówienie
realizowane było przez wykonawcę dysponującego niezbędną wiedzą i doświadczeniem
nabytym przy wykonywaniu prac o takim samym lub podobnym charakterze. Zamawiaj
ący
określa warunki udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe
w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako
minim
alne poziomy zdolności. Ma więc zamawiający prawo do określenia w specyfikacji
istotnych warunków zamówienia warunku udziału w postępowania i opisu sposobu
dokonywania oceny spełniania tych warunków. Prawo to nie daje jednak zamawiającemu
nieograniczonej s
wobody we wprowadzaniu tych warunków, gdyż przepisy ustawy Prawo
zamówień publicznych nakazują przygotowanie i przeprowadzenie postępowania
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz
równe traktowanie wykonawców (art. 7 ustawy) i zabraniają określania warunków udziału
w postępowaniu w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, czyli wprowadzać
nieuzasadnione bariery ograniczające oferentom wzięcie udziału w przetargu. Przy
opracowywaniu specyfikacji istotnych warunków zamówienia zamawiający zobowiązany jest
zatem zachować niezbędną równowagę między jego interesem polegającym na uzyskaniu
gwarancji należytego wykonania zamówienia a interesem potencjalnych wykonawców,
których nie wolno w drodze wprowadzenia w specyfikacji nadmiernych wymagań z góry
eliminować z udziału w przetargu i dopuszczać do udziału w nim tylko niewielki krąg
wykonawców. Istotą warunku jest zatem uprawdopodobnienie poprawnej realizacji danego
zamówienia, czemu mają służyć wcześniejsze doświadczenia wykonawcy Doświadczenia
nie znaczy tylko doświadczenia nabyte w związku z realizacją zamówień publicznych, ale
nabyte w ogóle. Zamawiający, w związku z realizacją licznych procedur udzielania
zamówienia publicznego z udziałem Wykonawcy K. Budownictwo jako ubiegającego się o
zamówienia był w posiadaniu informacji o historii wpisów w KRS spółki K. Budownictwo Sp. z
o.o. już wcześniej. W związku z powyższym, kwestia referencji została przez Zamawiającego
zwer
yfikowana i w jego ocenie brak jest przesłanek do stwierdzenia jakichkolwiek
nieprawidłowości w tym zakresie oraz jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że Wykonawca
nie spełnia warunku udziału w tym zakresie.
Treść referencji: Dokument referencji (lub jakikolwiek inny dokument potwierdzający
należyte wykonanie robót budowlanych, usługi lub dostawy) nie służy w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego potwierdzeniu spełniania przez Wykonawcę warunku
udziału w postępowaniu. Taki dokument służy jedynie potwierdzeniu należytego wykonania
zamówienia wskazanego w treści wymaganego wykazu. Natomiast dokumentem służącym
do potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu jest wyłącznie oświadczenie
Wykonawcy, składane w formie wykazu robót budowlanych, usług lub dostaw. W związku
z powyższym Zamawiający w postępowaniu nie może zarzucić Wykonawcy, na podstawie
załączonych przez niego referencji, iż nie spełnia on warunku udziału w postępowaniu.
Przyjmuje się, iż oświadczenie składane przez Wykonawcę (w formie wykazu) może mieć
szerszy zakres niż wynika to z treści załączonych referencji. Jedynie w sytuacji, w której
zachodziłaby sprzeczność pomiędzy oświadczeniem Wykonawcy, a dokumentem referencji,
co sugerowałoby, iż informacje zawarte w oświadczeniu nie są zgodne ze stanem
faktycznym, Zamawiający mógłby wtedy kwestionować referencje lub złożone oświadczenie.
W tym przypadku nie zaistniała taka sytuacja.
Jak już powyżej przytoczono, w celu spełniania warunków udziału w postępowaniu
Wykonawca może się legitymować doświadczeniem zarówno w zakresie wykonanych zadań
dla podmiotów publicznych, jak i prywatnych, zwłaszcza, że Zamawiający w SIWZ w treści
dotyczącej określenia warunku udziału w postępowaniu nie zawęził w żaden sposób tego
uprawnienia-
co w ocenie Zamawiającego byłoby bezpodstawne i nieuzasadnione. Dziwi
więc oczekiwanie Odwołującego w zakresie podania numeru postępowania czy numeru
ogłoszenia - Zamawiający w podanym przez Wykonawcę zadaniu był podmiotem
prywatnym.
Stanowisko Odwołującego jest całkowicie chybione w tym zakresie, nie znajduje
żadnego potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa jak i w treści SIWZ.
Stwierdził, że Odwołujący przytacza, iż przeanalizował Biuletyny Informacji
Publicznych wskazanych po
dmiotów stwierdzając, że wskazani Zamawiający nie realizowali
wskazanej inwestycji. Biorąc pod uwagę powyższe, jest to dla Zamawiającego o tyle
niezasadne i wręcz dziwne, że jak wynika z dokumentów przedłożonych przez Wykonawcę,
zlecającym to zadanie był podmiot prywatny- DROG BET Ł. K.. Nie ma on obowiązku
prowadzenia strony Biuletynu Informacji Publicznej, nie ma on żadnego obowiązku
zamieszczania gdziekolwiek informacji o tym co i komu zleca-nie jest podmiotem
publicznym, którego obejmuje system finansów publicznych i obowiązki z tego wynikające.
Stanowisko Odwołującego jest całkowicie chybione w tym zakresie, nie znajduje żadnego
potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa jak i w treści SIWZ. Abstrahując ponadto,
przytoczona analiza zdjęć satelitarnych niczego nie dowodzi- zdjęcia te nie stanowią
wiarygodnego dokumentu, mogą być nieaktualne (co jest rzeczą naturalną w kontekście
zdjęć satelitarnych zamieszczanych w Internecie)- nie są one aktualizowane na bieżąco, lecz
co jakiś czas, nawet co kilka lat. Nie mamy więc wiedzy, kiedy zostały zrobione, zwłaszcza,
że jako źródło wskazano stronę
W ocenie Zamawiającego wykaz
przedłożony przez Wykonawcę wraz z referencjami nie budził żadnych wątpliwości
i Zamawiający nie widział konieczności jakiegokolwiek negowania zwartych w tych
dokumentach informacji, zgodnie z powyższą argumentacją.
Strona internetowa www. przetargi.egospodarka.pl zawiera informacje o procedurach
udzielania z
amówień publicznych przez Zamawiających publicznych- dotyczy zamówień
publicznych publikowanych w Biuletynie Zamówień Publicznych. Nie dziwi więc, że brak tam
informacji o zamówieniu, którego inwestorem jest podmiot prywatny, a nie zamawiający
publiczny. T
aka argumentacja nie potwierdza w żaden sposób zarzutów Odwołującego.
Wyraźnie jest napisane w treści tej strony internetowej: liczba przetargów, w których
najprawdopodobniej firma DROG BET
Ł. K. wygrała- i odnosi się to do 2016r. Wiec tym
bardziej nie jes
t zrozumiałe wskazywanie tej strony. Ponadto nadmieniam, że na wydruku tej
strony internetowej widnieje informacja o zamówieniach publicznych udzielonych firmie
DROG BET
Ł. K., a w przecież w procedurze stanowiącej przedmiot odwołania firma DROG
BET
Ł. K. występowała jako Zamawiający, a nie jako Wykonawca czyli udzielała referencji
firmie K.
Budownictwo Sp. z o.o. , która na rzecz firmy DROG BET wykonała przedmiotowe
zadanie.
Kwestie dotyczące treści referencji zostały wyjaśnione w pkt. 2 niniejszego pisma. Na
podstawie treści poświadczenia można w sposób bezsporny stwierdzić, że zadanie, o którym
w ich treści mowa zostało wykonane prawidłowo. Czyli funkcja, jaką mają spełniać referencje
czy poświadczenie została spełniona i przez Wykonawcę potwierdzona. Ponadto jest
wskazany podmiot wystawiający. Jako właściciel formy DROG-BET. Nawet jeśli by nie było
określenia podmiotu, to przecież osoba prywatna też może referencje wystawić. Nie musi to
być podmiot gospodarczy. Nie zrozumiały jest więc zarzut Odwołującego o braku podania
o jakiego zamawiającego chodzi. Jak już powyżej podkreślono, w treść referencji ma
dowodzić należytego wykonania zadania i tego dowodzi. Błędne stanowisko prezentuje tutaj
Odwołujący, jakoby Zamawiający miał uprawnienia do negowania cen materiałów we
wskazanym w treści referencji zadaniu. Nie taki jest cel żądania przez Zamawiającego
i przedłożenia przez Wykonawcę referencji.
Zamawiający nie jest uprawniony do weryfikacji kwoty, o której mowa
w poświadczeniu, zwłaszcza, że w treści warunku udziału nie określił minimalnego poziomu
wartości zrealizowanego zadania, jakim Wykonawca ma się okazać. W treści wykazu
Wykonawca potwierdził wykonanie zadania z wyszczególnieniem sztuk drzew i obwodów.
Treść referencji potwierdza natomiast, że przedmiot zamówienia został wykonany w sposób
prawidłowy, i nie ma tutaj znaczenia nazewnictwo- robota czy usługa. Takie rozgraniczenie
musi być znane Zamawiającemu w celu przeprowadzania procedury udzielania zamówienia,
lecz nie musi być znane Wykonawcy, tym bardziej wystawcy referencji, gdzie niejednokrotnie
może to być podmiot nie mający wiedzy na temat kategorii danego zadania wynikającej
z Pzp. Nie stanowi to więc podstawy do kwestionowania treści referencji, stanowiłoby to
nadmierny, nie uzasadniony formalizm ze strony Zamawiającego. Zamawiający ponadto nie
ma również obowiązku ani uprawnienia do badania, jakie były ceny materiału
nasadzeniowego w lipcu 2018r. (data
wystawienia poświadczenia) - poddawanie
w wątpliwość czy w kwocie określonej w poświadczeniu wykonano całe zadanie jest
nieuzasadnione. Nie taka jest rola poświadczenia. Określona w odrębnych przepisach
cywilna swoboda zawiera
nia umów pomiędzy podmiotami określa, że te kwestie ustalają
dwie strony umowy. Nie jesteśmy jako Zamawiający uprawnieni do negowania wartości tych
zadań, lecz tylko ich zakresu, zgodnie z przedłożonym wykazem. W związku z powyższym,
poświadczenie potwierdza należyte wykonania zadania, a twierdzenia Odwołującego nie
znajdują potwierdzenia w obowiązujących przepisach prawa i stanie faktycznym.
Biorąc pod uwagę wyżej opisaną argumentację, błędne jest stanowisko
Odw
ołującego jakoby Wykonawca nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu.
W ocenie Zamawiającego twierdzenie Odwołującego, że Wykonawca przedłożył
informacje nierzetelne, nieprawdziwe jest błędne. Nie ma podstaw do stawiania takich
zarzutów, co Zamawiający powyżej argumentuje. Brak jest jakichkolwiek przesłanek do
stwierdzenia, że Wykonawca wprowadził Zamawiającego w błąd, i nie spełnił warunku
udziału w postępowaniu. Zamawiający ponadto wypełnił wszystkie obowiązki w zakresie
procedury udzielanie zamówienia publicznego.
Odnosząc się do zarzutu Odwołującego w zakresie nie spełniania przez Wykonawcę
warunków udziału w postępowaniu oraz konieczności wykluczenia go z postępowania,
w ocenie Zamawiającego Odwołujący nie wskazał żadnych dowodów dla stwierdzenia
faktów, z których wywodzi skutki prawne opisane w tym zakresie w odwołaniu (art. 534 ust. 1
Pzp).
W świetle powyższych okoliczności uznał, że czynność wyboru wykonawcy K.
Budownictwo sp. z o.o. z
ostała przez Zamawiającego podjęta zgodnie z obowiązującymi
przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, ponieważ Wykonawca spełnił warunki
udziału w postępowaniu i Zamawiający nie był, w świetle obowiązujących przepisów ustawy
Prawo zamówień publicznych, zobowiązany ani uprawniony do podjęcia czynności
wykluczenia tego wykonawcy z postępowania.
Odnośnie zarzutu od trzeciego do piątego. Zgodnie z procedurą odwróconą
zastosowaną w niniejszym postępowaniu, wszystkie oferty złożone zostały zbadane przez
Zamaw
iającego pod kątem wystąpienia przesłanek w zakresie odrzucenia oferty.
Zamawiający, po wnikliwej analizie wszystkich ofert- w tym kosztorysów ofertowych
Wykonawców, powziął wątpliwości dotyczące m.in. oferty Wykonawcy K. Budownictwo Sp. z
o.o. między innymi w zakresie przedmiotowej pozycji nr 82 (w kosztorysie
Wykonawcy 84). Co bardzo istotne, wątpliwości te nie zrodziły się w
przypadku tej oferty w związku z podejrzeniem wystąpienia rażąco niskiej ceny w ofercie. Nie
wystąpiła bowiem żadna z przesłanek obligatoryjnie zobowiązujących Zamawiającego do
wdrożenia procedury rażąco niskiej ceny w odniesieniu do tej oferty. Jednocześnie
podkreślam, że w ramach pozycji 82 Pielęgnacja terenu w przedmiarze Zamawiający jako
podstawę wyceny wskazał wycenę indywidualną. Nie zostały tu podane konkretne podstawy
określone w katalogach nakładów rzeczowych. Wykonawca miał więc pewną swobodę
w określaniu nakładów w ramach tej pozycji. Cena oferty Wykonawcy nie budziła wątpliwości
Zamawiającego odnośnie wystąpienia przesłanek rażąco niskiej ceny. Mając na uwadze
specyfikę zamówienia, w związku z powyższym, Zamawiający działając na podstawie art. 87
ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019r., poz.
1843 ze zmian.) zwrócił się z wnioskiem do Wykonawcy o udzielenie pisemnych wyjaśnień
treści oferty (pismo z 08.02.2021 r.). W treści przedłożonych wyjaśnień z 10.02.2021 r.
Wykonawca oświadczył m.in. że w odniesieniu do poz. 84 - Pielęgnacja terenów wartość
robót związanych z pielęgnacją terenów została wliczona w pozostałych cenach
jednostkowych kosztorysu Wykonawcy.
Zamawiający dokonał weryfikacji złożonych
wyjaśnień, zwłaszcza w zakresie orzecznictwa oraz doktryny, analizując m.in.:
W zaistniałym przypadku - w odniesieniu do poz. Nr 84 Wykonawca odpowiedział, że
wartość robót związanych z pielęgnacją terenów wliczona została w pozostałych cenach
jednostkowych kosztorysu Wykonawcy. W ocenie Zamawiającego takie postępowanie
Wykonawcy jest dozwolone, czego nie zabrania żaden z przepisów ustawy Pzp. Można
przyjąć bowiem, że nawet wycena pozycji kosztorysowej na 0,00 zł może być potraktowana
analogicznie jak w przypadku, który wystąpił w niniejszej ofercie. Jak wynika z orzecznictwa
i doktryny, wpisanie w danej pozycji kwoty „O zł" jest jej wyceną (np. w wyroku KIO z dnia 22
kwietnia 2010 r., KIO/UZP 496/10).
„O" jest liczbą występującą w matematyce europejskiej
co najmniej od średniowiecza, uznawaną za liczbę rzeczywistą, całkowitą i wymierną.
Symbolowi „O" przypisana jest więc konkretna wartość liczbowa. Wskazanie kwoty „O zł"
stanowi więc wycenę danej pozycji w przeciwieństwie do braku podania jakiejkolwiek
wartości liczbowej, który należałoby uznać za brak wyceny, czyli podając kwotę „O zł”
wykonawca wskazał jaką wartość dla niego przedstawia. Liczba „O" przyporządkowana do
jednostek pieniężnych, w których wycena została dokonana, taki wynik wyceny wyraża
i obrazuje (zob. także wyrok KIO z dnia 9 lipca 2014 r., KIO 1302/14).
Ponadto uznaje się, że cena za przedmiot zamówienia to cena całościowa, która
zawiera w sobie m.in. ceny poszczególnych elementów składających się na przedmiot
zamówienia. Przepisy ustawy PZP nie zabraniają, aby składowe elementy ceny całkowitej
zostały wycenione na zero złotych. W sytuacji, gdy zamawiający nie określi takiego zakazu
wprost w treści SIWZ, wykonawcy są uprawnieni do takiego działania. Przyjmuje się bowiem
w takiej sytuacji, że zaoferowanie wykonania jakiegoś elementu zamówienia za wartość zero
złotych nie przesądza o tym, że wykonawca nie zaoferował wykonania tej części
zamówienia, ale że albo nie przewiduje w tym przypadku powstania kosztów, albo
skalkulował koszt danej pozycji w innej pozycji. Przywołał - wyrok KIO z 19 kwietnia 2011 r.,
(KIO 739/11), - wyrok KIO z 1 grudnia 2011 r., (KIO 2492/11), - wyrok KIO z 21 sierpnia
2013 r., (KIO 1902/13).
Wskazał także na wyrok KIO z dnia 7 sierpnia 2014 r. (KIO 1515/14),
jak i wyrok KIO z dnia 25 lutego 2019
r. (KIO 259/19), czy też m.in. na wyrok z dnia 7
sierpni
a 2014 r., KIO 1515/14. Następnie stwierdził, że Zamawiający przytoczył ww.
argumentację w celu udowodnienia, że nawet wycena na 0,00 zł danej pozycji w kosztorysie
ofertowym jest dozwolona, dozwolona jest tym samym wycena pozycji na niskim poziomie
cenowym, co uczynił Wykonawca K. Budownictwo Sp. z o.o. W związku
z powyższym, nie można uznać za właściwe i zgodne z prawem oraz stanem faktycznym
twierdzenia Odwołującego. Wykonawca wskazał w sposób wyraźny, że wyceny
przedmiotowej pozycji dokonał. Nieustannie podkreśla się, że w postępowaniach
o udzielenie zamówień publicznych dąży się stale - poprzez kolejne nowelizacje - do
zmniejszenia obowi
ązków formalnych. Jeśli tylko zatem cel danego przepisu jest spełniony,
należy zrezygnować z rygoryzmu. W niniejszym przypadku Wykonawca potwierdził, ze
wycenił przedmiotową pozycję w ramach innych, dlatego też potwierdził wykonanie całości
zadania, zgodnie SIWZ.
Powyżej wskazano argumentację również odnoszącą się do zarzutu Odwołującego
dot. pozycji 82 w kosztorysie ofertowym (pozycja 80 w przedmiarze). Pozycja 82 kosztorysu
(pozycja 80 przedmiaru) nie budziła wątpliwości Zamawiającego w zakresie nakładów. W tej
pozycji Wykonawca w ocenie Zamawiającego w sposób prawidłowy dokonał wyceny robót,
zgodnie z zapisami SIWZ w tym zakresie.
Błędnie Odwołujący wskazuje, że okoliczności analogiczne były przyczyną
odrzucenia oferty Wykonawcy BUILDPREM Sp. z o.o. W przypadku tego Wykonawcy
różnica nakładów roboczogodzin w ramach realizacji zadania „Odtworzenie terenów zieleni
na obszarze miasta i gminy Znin zniszczonych wskutek nawałnic w sierpniu 2017 r.",
pomiędzy kosztorysem inwestorskim, a przedłożonym kosztorysem ofertowym wynosi
11.232,27. Wykonawca określił nakład robocizny na poziomie 5615,44 roboczogodzin,
podczas, gdy w KI przewidziane zostało 16847,71 roboczogodzin. Podstawę wezwania
skierowanego do Wykonawcy-
BUILDPREM stanowił art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia
2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019r., poz. 1843 ze zmian.), nie zaś art. 87
ust. 1 Pzp. Zgodnie ze stanem faktycznym Wykonawca nie przedłożył żadnych dowodów na
uwiarygodnienie w jakikolwiek sposób zastosowania tak znaczącej manipulacji-obniżenia
poziomu nakładów robocizny. Biorąc pod uwagę powyższe, Zamawiający zweryfikował
negatywnie wykazanie przez Wykonawcę, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny
w stosunku do p
rzedmiotu zamówienia, dlatego nie jest to sytuacja analogiczna do
występującej w ofercie Wykonawcy K. Budownictwo Sp. o.o. Porównywanie tych dwóch
sytuacji nie ma uzasadnienia. Są to dwa odrębne stany faktyczne i prawne.
Podstawę odrzucenia oferty złożonej przez Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe
FRA
XINUS Sp. z o.o., ul. Trzemeszeńska 17a , 62-200 Gniezno stanowił art. 89 ust. 1 pkt. 2
Pzp
, tj. treść oferty nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
ponieważ Wykonawca w treści przedłożonego kosztorysu ofertowego nie uwzględnił pozycji
przedmiarowej dot. Pielęgnacji terenów (pozycja 82). Podkreślił, że Zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści SIWZ, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp.
Interpretacja powyższego przepisu nakazuje odniesienie normy tego przepisu do
merytorycznego aspektu zaoferowanego przez Wykonawców świadczenia, a także wymagań
p
ostawionych przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania, w szczególności, co do
zakresu ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania
zamówienia (wyrok KIO sygn. akt KIO 3508/20 z dnia 28 stycznia 2020r.). Niezgodność
treści oferty z treścią SIWZ, która stanowi obligatoryjną przesłankę odrzucenia oferty
z postępowania o udzielenie zamówienia, zachodzi, gdy zawartość merytoryczna złożonej
w danym postępowaniu oferty nie odpowiada ukształtowanym przez Zamawiającego
i zawartym w SIWZ wymaganiom. Powyższa niezgodność oferty dotyczy sfery merytorycznej
zobowiązania w dokumentacji postępowania oraz zobowiązania zaoferowanego w ofercie
przez wykonawcę, ponieważ polega na sporządzeniu i przedstawieniu oferty w sposób
niezgodny z wymaganiami SIWZ,
z zaznaczeniem, iż chodzi tu o wymagania SIWZ
dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia zobowiązania ofertowego, a więc
wymagania co do treści oferty, a nie wymagania co do jej formy. Brak uwzględnienia jednej
z pozycji przedmiaru w kosztorysie jest równoznaczne z brakiem wyceny całości przedmiotu
zamówienia, czego Zamawiający wymagał. Bezwzględnie nie należy sprowadzać do analogii
dwóch diametralnie różnych stanów prawnych i faktycznych- wycena przez K. Budownictwo
Sp. z o.o. na określonym poziomie pozycji w przedmiarze określonej nr 82 Pielęgnacja
terenów nie jest tożsame z brakiem zamieszczenia w ogóle w treści kosztorysu ofertowego
przez Fraxiunus tej pozycji. W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty firmy Fraxinus szeroko
uzasadniono tą decyzję. Podkreślił, że np. zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 16 lipca 2019 r.,
sygn. akt KIO 1
224/19 konsekwencją niezłożenia przez Wykonawcę kosztorysu w
pełnym zakresie wraz z ofertą jest zaniechanie wycenienia przez wykonawcę całości
przedmiotu zamówienia w sposób zgodny z SIWZ. W rezultacie oferta powinna zostać
uznana za niezg
odną z SIWZ i odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, co
Zamawiający uczynił. Wobec powyższego, całkowicie błędnie Odwołujący wskazuje, że
Zamawiający powinien odrzucić ofertę K. Budownictwo Sp. z o.o. z uwagi na wystąpienie
okoliczności analogicznych do tych, które wystąpiły w ofercie złożonej przez Fraxinus.
Z treści tego punktu wynika, że Odwołujący oczekuje od Wykonawcy K. Budownictwo
Sp. z o.o. udowodnienia, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Takiego obowiązku
ten Wykonawca nie m
iał, ponieważ jak wcześniej wskazano nie został do tego wezwany z
uwagi na brak wystąpienia przesłanek w tym zakresie. Jest to decyzja Zamawiającego jako
prowadzącego
postępowanie,
podyktowana
obiektywnymi
uwarunkowaniami
i
obowiązującymi przepisami oraz orzecznictwem. Nadmienił, że Zamawiający dokonał
szczegółowej analizy wszystkich ofert w zakresie również kosztorysów ofertowych. Te
czynności zostały wykonane na etapie badania ofert. Z treści tych dokumentów wynika
jednoznacznie m.in. jak bardzo zostały zmodyfikowane zaniżone nakłady przez Wykonawcę
BUILDPREM.
W ocenie Zamawiającego zastosowane ceny (co zostało zbadane) nie
stanowią przesłanek do wszczęcia procedury rażąco niskiej ceny. Ocena Odwołującego
przedłożonego kosztorysu jako nierzetelnego i nieprofesjonalnego jest chybiona i nie poparta
żadnymi dowodami, lecz tylko ogólnymi stwierdzeniami. Odwołujący nie wskazał żadnych
dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne opisane w tym zakresie
w odwołaniu (art. 534 ust. 1 Pzp).
Odnośnie zarzutu szóstego i ostatniego.
Zamawiający powyżej wskazał warunkowania dotyczące wyceny pozycji
kosztorysowych. Zarzucana Wykonawcy K. Budownictwo Sp. z o.o. manipulacja stawkami
kosztorysu mieści się w ocenie Zamawiającego w określeniu indywidualnego sposobu
wyceny poszczególnych pozycji kosztorysowych, co zawsze należy do Wykonawcy.
Zamawiający w tym przypadku nie znajduje żadnych przesłanek do uznania oferty za
podlegającą odrzuceniu przecież nie może stanowić podstawy do odrzucenia oferty
jakakolw
iek sytuacja budząca wątpliwości konkurentów w przetargu. To Zamawiający musi
zważyć wagę danej sytuacji i zweryfikować to pod względem ewentualnych konsekwencji
wobec Wykonawcy. To też Zamawiający uczynił i potwierdził tym samym, że Wykonawca
w sposób prawidłowy dokonał wyceny przedmiotu zamówienia - tj. zgodnie z SIWZ.
Wskazana w art. 7 ust. 1 Pzp
zasada, wspólnie z zasadą uczciwej konkurencji zobowiązuje
Zamawiającego do jednakowego traktowania wszystkich Wykonawców biorących udział
w postępowaniu. Nie jest dopuszczalne traktowanie jednego Wykonawcy w sposób
preferencyjny w stosunku do innych, ubiegających się o udzielenie danego zamówienia.
Generowałoby to złamanie zasady równości. Zamawiający ma obowiązek zagwarantować
wszystkim Wykonawcom równe szanse otrzymania zamówienia publicznego. Zamawiający
zobligowani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych powinni udzielać zamówień
na podstawie obiektywnych kryteriów, które zapewnią działanie zgodne z zasadami
przej
rzystości, równego traktowania wykonawców i niedyskryminacji. Ocena ofert i wybór
oferty najkorzystniejszej powinny zostać dokonane w warunkach konkurencji. Tym samym
zamawiający nie może m.in. dopuścić do wyboru oferty chociażby dla niego
najkorzystniejsz
ej jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Takie właśnie
przesłanki stanowiły miedzy innymi podstawę do odrzucenia oferty firmy BUILDPREM
Przepisy prawa zamówień publicznych nie definiują pojęcia czynu nieuczciwej konkurencji,
niemniej j
ednak treść art. 89 ust. 1 pkt 3 p.z.p. nakazuje zamawiającemu odrzucić ofertę,
jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczeniu
nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2020r. Poz. 1913), jako czyn nieuczciwej konkurencji
określa sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia - co
istotne -
w celu eliminacji innych przedsiębiorców. W ocenie Zamawiającego postępowanie
Wykonawcy K.
Budownictwo Sp. z o.o. nie wyczerpuje przesłanek w powyższym zakresie.
Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów na twierdzenie, jakoby oferta K. Budownictwo
wyczerpywała te przesłanki. Mamy do czynienia jedynie z twierdzeniami,
co do których przywołane okoliczności nie znajdują potwierdzenia w stanie faktycznym, jak
np. w zakresie poszukiwania dowodów wykonania zadania stanowiącego przedmiot
referencji na portalach dotyczących zamawiających publicznych czy rzekome niedozwolone
manipulowanie stawkami kosztorysu. Takie postępowanie Odwołującego nie potwierdza w
żadnym zakresie jego tez, a tym samym zarzutów wobec Zamawiającego, jakoby naruszył
on zasady prowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji, równe traktowanie Wykonawców oraz zgodnie z zasada proporcjonalności i
przejrzystości. Zamawiający przygotowując i prowadząc to postępowanie przestrzega zasad
uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców. Wszystkie czynności w
postępowaniu zostały wykonane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Odwołujący
wskazując na okoliczności stanowiące podstawę odwołania nie potwierdził swojej tezy, że
Zamawiający złamał zasady wynikające z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp. Wykonawca został wybrany
zgodnie z przepisami ustawy, ponieważ jego oferta nie podlega odrzuceniu, a
on sam spełnia warunki udziału w postępowaniu i nie podlega wykluczeniu z niego.
Podkreślam ponadto, że oferta Odwołującego została zweryfikowana w sposób rzetelny, tak
samo jak oferty pozostałych Wykonawców w tym postępowaniu. Dowodzą tego sporządzone
zestawienia dot. nakładów, kosztów i zaistniałych różnic w kosztorysach ofertowych. Miedzy
innymi Odwołujący Garden Designers został wezwany do złożenia wyjaśnień w zakresie
treści oferty. Jest to przecież efektem procesu badania tejże oferty. Zaznaczam, że
w niniejszym postepowaniu stosowano tzw. procedurę odwróconą, czyli badano oferty
wszystkich wykonawców pod kątem wystąpienia przesłanek odrzucenia oferty, natomiast
dokumenty podmiotowe był zobligowany złożyć na wezwanie Wykonawca, którego oferta
została najwyżej oceniona, sposób ofert nie podlegających odrzuceniu. Taką ofertę stanowi
oferta złożona przez K. Budownictwo Sp. z o.o., która jest drugą w kolejności po odrzuconej
ofercie firmy BIULDPREM. Wiec zarzut jakoby Zamawiający nie przeprowadził starannego
badania oferty Odwołującego jest sprzeczny ze stanem faktycznym i nie ma potwierdzenia
w czynnościach, które Zamawiający podjął wobec oferty Odwołującego. Nadmienił ponadto,
że żądanie Odwołującego uznania jego oferty za najkorzystniejszą wyartykułowane na str. 4
odwołania jest nieuzasadnione, ponieważ wykonawca ten nie został zbadany przez
Zamawiającego pod względem spełniania warunków udziału w postępowaniu i
braku podstaw do wykluczenia z postępowania. Zamawiający, zgodnie z
procedurą odwróconą bada podmiotowo tylko Wykonawcę, którego oferta jest aktualnie
najwyżej oceniona. Nie ma żadnej gwarancji, że weryfikacja taka przebiegła by pozytywnie
w odniesieniu do odwołującego. Dopiero faktyczne przeprowadzenie tej czynności może to
potwierdzić. Wiec Wykonawca takiego żądania stawiać nie może.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy,
zważyła, co następuje.
W związku z brzmieniem art. 90 ust. 1 Przepisów wprowadzających ustawę - Prawo
zamówień Publicznych z dnia 11 września 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 2020), zgodnie
z którym do postępowań o udzielenie zamówienia, o których mowa w ustawie uchylanej
w art. 89, wszczętych i niezakończonych przed dniem 01.01.2021 r. stosuje się przepisy
dotychczasowe. Uwzględniając okoliczność, iż postępowanie wszczęte zostało 11.05.
2020 r.,
ilekroć w treści uzasadnienia mowa o przepisach materialnych ustawy Pzp należy
przez to rozumieć ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.
Jednocześnie, z uwagi na treść art. 92 ust. 2 Przepisów wprowadzających ustawę -
Prawo zamówień Publicznych z dnia 11 września 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 2020),
zgodnie z którym do postępowań odwoławczych oraz postępowań toczących się wskutek
wniesienia skargi do sądu, o których mowa w ustawie uchylanej w art. 89, wszczętych po
dniu 31.12.2020 r., dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed
dniem 01.01.2021 r., stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, odwołanie czyni
zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale IX ustawy z dnia 11 września
2019 r. -
Prawo zamówień publicznych.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp, a Wykonawca wnoszący
odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 Pzp, uprawniający do jego złożenia.
Skład orzekający Izby, działając zgodnie z art. 542 ust. 1 Pzp, dopuścił w niniejszej
sprawie dowody z:
dokumentacji postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej w formie
elektronicznej.
Izba zaliczyła również w poczet materiału dowodowego załączone przez
Odwołującego do odwołania na okoliczności wskazane w odwołaniu:
Sprostowanie Ogłoszenia nr 2020/S 195-472171 z 18.11.2020 r.;
Wydruk
ze
strony
internetowej:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pniewy_%28ujednoznacznienie%29
(dostęp: 18.03.2021 r.);
3) Wydruk ze strony internetowej:
https://qasawa.bip.net.pl/?c=181#
(dostęp: 18.03.2021 r.);
4) Wydruk ze strony internetowej:
http://bip.pniewv.wlkp.pl/list.php?sid=adebbc2cd373a9c50839b707c8483bf3
(dostęp: 18.03.2021 r.);
wydruki zdjęć satelitarnych;
6) Wydruk ze strony internetowej:
https://www.przetargi.egospodarka.pl/kto- wygral/16221165,drog-bet-lukasz-
K..html
(dostęp: 17.03:2021 r.);
Poświadczenie z lipca 2018 r. oraz pełny odpis KRS spółki K. Budownictwo sp. z
o.o., wydruk z CEiDG dot.
Ł. K.;
Pismo Zamawiającego z dnia 22.02.2021 r. (IGPI.271.12.27.2020).
Izba zaliczyła również w poczet materiału dowodowego załączone przez
Zamawiającego do odpowiedzi na odwołania
na o
koliczności wskazane w odpowiedzi:
1) K
opia poświadczenia przedłożonego przez Wykonawcę K. Budownictwo Sp. z o.o. z lipca
2018 r.
wraz z wykazem usług (wypełniony Zał. nr 7A);
2) kopia wezwania z 08.02.2021 r. Wykonawcy K.
Budownictwo Sp. z o.o. do złożenia
wyjaśnień treści oferty w trybie art. 87 ust. 1 Pzp oraz wyjaśnienia z 10.02.2021 r.
Wykonawcy w tym zakresie;
kopie wezwań do złożenia wyjaśnień z 22.01.2021 r. i 28.01.2021 r. w trybie art. 90 ust.1
Pzp skierowane do Wykonawcy BUILDPREM Sp. z o.o., odpowiedzi Wykonawcy na
wezwanie z 26.01.2021 r. i 03.02.2021 r., zawiadomienie z 22.02.2021 r. o odrzuceniu oferty;
4) kopia zawiadomienia z 22.02.2021 r.
o odrzuceniu oferty złożonej przez Wykonawcę
FRAXINUS.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
odpowiedź na odwołanie, stanowiska i oświadczenia stron złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się generalnie do podniesionych w treści odwołania zarzutów, stwierdzić
należy, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie jedynie w zakresie zarzutu czwartego.
Odwołujący sformułował w odwołaniu zarzut naruszenia:
1) art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy K.
Budownictwo z p
ostępowania, pomimo że wykonawca ten w wyniku zamierzonego działania
lub rażącego niedbalstwa, a przynajmniej lekkomyślności lub niedbalstwa, przedstawił
Zamawiającemu informacje wprowadzające w błąd, mające istotne znaczenie dla decyzji
podej
mowanych przez Zamawiającego w postępowaniu, polegające na wskazaniu, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu,
2) art. 24 ust. 1 pkt 12 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez jego niezastosowanie
i zaniechanie wykluczenia wykonawcy K.
Budownictwo, mimo iż wykonawca ten nie wykazał
spełniania warunków udziału w Postępowaniu;
3) art. 90 ust. 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania d
o wyjaśniania istotnych części
składowych ww. ofert, które są rażąco niskie w związku z zaoferowaniem przez wykonawcę
K.
Budownictwo rażąco niskich i nierealnych cen jednostkowych oraz uznanie, że ww. ceny
nie budzą wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie;
4) art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy K.
Budownictwo, której treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
5) art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy K. Budownictwo,
mimo że oferta zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, co
potwierdza przyjęcie, że ceny i istotne części składowe oferty wykonawcy nie budzą
wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ i nie wydają się rażąco niskie;
6) art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
ze względu na zaniechanie odrzucenia ww. oferty złożonej jako ofert stanowiących czyn
nieuczciwej konkurencji, a w konsekwencji:
7) art. 7 ust 1 i 3
Pzp poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości, a także poprzez
brak rzetelnej oceny oferty Odwołującego.
W pierwszej kolejności Izba podkreśla, że zarzut siódmy uznała jako konsekwencje
zarzutów wcześniejszych i nie wliczała go do wyliczeń związanych z kosztami, które zostały
przedstawione w końcowej części uzasadnienia.
Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania.
W pierwszej kolejności Izba przywołuje stan faktyczny wynikający z treści odwołania
oraz odpowiedzi
na odwołanie, w tym także wezwania z 08.02.2021 r. skierowanego przez
Zamawiającego do Wykonawcy K. Budownictwo Sp. z o.o. do złożenia wyjaśnień treści
oferty w trybie art. 87 ust. 1 Pzp oraz wyjaśnienia z 10.02.2021 r. tego Wykonawcy
w tym zakresie
, zwłaszcza w zakresie poz. 84 kosztorysu dla zadania 1 (kosztorysie jezioro
małe – etap I zieleń). Skład orzekający Izby stwierdził, że nie było sporu co do zaistniałego
stanu faktycznego
, ale dopuszczalności określonych działań ze strony Zamawiającego. Do
pozost
ałych kwestii Izba odniesie się w ramach poszczególnych zarzutów.
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania (art. 552 ust.1 Pzp),
oceniając wiarygodność i moc dowodową, po wszechstronnym rozważeniu zebranego
materiału (art. 542 ust. 1 Pzp), Izba stwierdziła co następuje.
Odnośnie zarzutu drugiego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu.
Izb
a wskazuje, że literalnie Wykonawca spełnia sformułowany przez Zamawiającego
wymóg. Wątpliwości Odwołującego wyrażone w odwołaniu oraz na rozprawie mogłyby
stanowić asumpt do ewentualnego wezwania do wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 Pzp,
jednakże w odwołaniu nie było takiego zarzutu. Tego rodzaju zarzut naruszenia art. 26 ust. 4
Pzp, tudzież art. 87 ust.1 Pzp został sformułowany dopiero na rozprawie, co jest działaniem
spóźnionym. Zgodnie bowiem z art. 555 NPzp Izba nie może orzekać co do zarzutów, które
n
ie były zawarte w odwołaniu. Jednocześnie wobec uwzględnienia zarzutu dalej idącego nr 4
wezwanie do wyjaśnień stało się bezprzedmiotowe.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu pierwszego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu.
W tym zakresie brak jest jednoznacznych podstaw do uznania zaistnienia sytuacji w ramach,
której można byłoby uznać, że Wykonawca przedstawił Zamawiającemu informacje
wprowadzające w błąd, czyli nieprawdziwe. Podobnie, jak w poprzednim zarzucie,
wątpliwości i dowody mogłyby jedynie stanowić podstawę do wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4
Pzp. Jednakże tego rodzaju zarzut pojawił się dopiero na rozprawie. W zależności od
ewentualnego rezultatu tych wyjaśnień możnaby ustalić, czy są jakiekolwiek podstawy do
uznania naruszenia drugiego zarzutu i rozważyć ewentualne wezwanie do uzupełnienia
w trybie art.
26 ust. 3 Pzp, czy też uznać, że złożona informacja jest nieprawdziwa
i wykluczyć Wykonawcę. Z uwag na brak zarzutu zaniechania wezwania do wyjaśnień, jak
i uwzględnienie zarzutu dalej idącego nr 4 wezwanie stało się bezprzedmiotowe. Tak
bowiem w tym wypadku, jak i wcześniejszym, kwestie te nie mają wpływu na wynik, z uwagi
na nakazane odrzucenie oferty z racji potwierdzenia
się zarzutu czwartego.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu piątego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu.
Zarzut ten jest bowiem przedwczesny, gdyż Zamawiający nie przeprowadził
postępowania wyjaśniającego w trybie art. 90 ust. 1 Pzp. Stwierdzenie zaś zaistnienia ceny
rażąco niskiej nie może mieć charakteru automatycznego i musi być każdorazowo
poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym w trybie art. 90 ust. 1 Pzp.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu trzeciego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu.
Niniejszy zarzut łączy się z zarzutem poprzednim. Należy wyjaśnić, że odwołanie skupia się
de facto na poz. 84 dotycz
ącej pielęgnacji terenów w kosztorysie jezioro małe – etap I zieleń,
inne wymienione w odwołaniu pozycje, tj. poz. 82 tego samego kosztorysu oraz poz. od 37
do 32 kosztorysu rewaloryzacji park. 8
służą jedynie celom porównawczym na potrzeby
przedstawienia
argumentacji względem poz. 84 wskazanej wyżej. Problemem są również
argumenty przedstawione na rozprawie, które przynajmniej częściowo nie mają pokrycia
w odwołaniu. W konsekwencji Izba uznała, że Odwołujący w sposób niedostateczny wykazał
istotność ceny jednostkowej z poz. 84 pielęgnacji terenów względem całości przedmiotu
zamówienia. Wyliczenia przedstawione w tym zakresie do protokołu podczas rozprawy, Izba
uznała częściowo za spóźnione, nadto można je rozpatrywać bardziej w kontekście zarzutu
uwzględnionego i sposobu budowania wyceny danej pozycji względem pozostałych
w kontekście znaczenia nadanego kosztorysowi ofertowemu przez Zamawiającego w SIWZ
(Rozdz. V
– rygor odrzucenia). Izba wskazuje także, że na rozprawie ostatecznie Odwołujący
przyznał prawidłowy charakter wyliczonej ceny jednostkowej w poz. 82. W konsekwencji
odwołanie sprowadza się do zakwestionowania jedynie poz. 84, w zakresie której Izba
przedstawiła argumentację powyżej. Odnośnie tabeli elementów scalonych dla oby zadań
Odwołujący na rozprawie dokonał zupełnej zmiany zarzutu na tabele dotyczące zestawienia
materiałów w kosztorysie rewaloryzacji park 8 oraz jezioro małe – etap I zieleń. W ocenie
Izby, taka zmiana, to de facto budowanie nowego zarzutu na rozprawie. Nadto, same
stwierdzenie odnośnie tego, że koszt materiałów przewyższa koszt wykonania miało
charakter gołosłowny i nie zostało poparte żadnym dowodem.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu szóstego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu.
W ocenie Izby, zarzut manipulowania stawkami kosztorysowymi nie został w sposób
wymierny wykazany. Izba rozumie argumenty Odwołującego, przy czym wydaje się, że
można co najwyżej uznać potwierdzenie się w sposób jednoznaczny zarzutu nr 4. Należy
bowiem stwierdzić, że gdyby nie wyraźne zastrzeżenie Zamawiającego w SIWZ (Rozdz. V -
cz. II Opis przedmiotu zamówienia i sposobu obliczania ceny oferty) działanie Wykonawcy
możnaby uznać za standardowe budowanie ceny, zwłaszcza w kontekście kalkulacji
indywidualnej w poz. 84 oraz wynagrodzenia ryczałtowego. Przy czym, podnoszone
manipulowanie winno być w sposób jednoznaczny wykazane. Odwołujący bowiem udzielił na
rozprawie określonych wyjaśnień, jednakże nadal skupiał się na poz. 84, nie przedstawił
w jakich pozycjach (l. mn.) miało miejsce zawyżenie cen jednostkowych kosztem poz. 84.
Wskazywał jedynie poz. 82, którą ostatecznie uznała za poprawną. Swoista
niejednoznaczność odwołania i zmiany w zakresie zarzutu podczas rozprawy także nie
pozostały bez wpływu na oddalenie zarzutu nr 6, czyniąc go nazbyt ogólnym, podlegającym
ciągłym zamianom i nie wykazanym ostatecznie.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu czwartego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający uwzględnieniu.
W jej ocenie bowiem Zamawiający mimo wynagrodzenia ryczałtowego określił w Rozdz. V
SIWZ (cz. II Opis przedmiotu zamówienia i sposobu obliczania ceny oferty) szczególny statut
kosztorysu ofertoweg
o w pkt 10 Uwaga. Przy czym, nie chodzi tylko o to, że określił
konieczność jego złożenia uznając go za podstawę do wszelkich rozliczeń finansowych
pomiędzy Zamawiającym, a Wykonawcom przy robotach zamiennych, dodatkowych oraz
odstąpieniu, czy też weryfikacji ceny pod katem ceny rażąco niskiej. Zamawiający stwierdził
bowiem wyraźnie rygor odrzucenia przy stwierdzeniu niezgodności kosztorysu
z przedmiarem.
(„ 10.Uwaga: Kosztorys ofertowy należy sporządzić metodą szczegółową
i musi on bezwzględnie zawierać wszystkie pozycje ujęte w przedmiarze (dokładny opis
i ilość robót). Pomimo, że wartość kosztorysowa przeniesiona do formularza ofertowego (po
uwzględnieniu ewentualnego rabatu, jeżeli taki będzie traktowana jako ryczałt, to
w przypadku stwierdzenia niezgodności kosztorysu z przedmiarem oferta podlegać będzie
odrzuceniu (przy uwzględnieniu zastosowania instytucji poprawienia omyłek art. 87 ustawy
PZP). Wszystkie wart
ości w kosztorysie ofertowym oraz ostateczna cena powinny być
wyliczone z dokładnością dwóch miejsc po przecinku.
Kosztorys ofertowy wykonany w sposób szczegółowy ma na celu spełnienie m.in.
następujących funkcji:
• będzie stanowił dokument kluczowy we wszelkich rozliczeniach finansowych pomiędzy
Zamawiającym a Wykonawcą w przypadku wystąpienia konieczności wykonania robót
zamiennych oraz dodatkowych oraz odstąpienia od umowy przez Wykonawcę bądź
Zamawiającego,
• służy Zamawiającemu do weryfikacji ceny podanej w formularzu ofertowym przez
Wykonawcę, która będzie poddana weryfikacji przez Zamawiającego pod kątem dokonania
ustaleń czy oferta zawiera rażąco niską cenę (art. 90 Prawo zamówień publicznych)
w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
• Stanowi element pomocniczy we wszelkich rozliczeniach pomiędzy Zamawiającym,
Wykonawcą i podwykonawcami (w przypadku wystąpienia podwykonawców lub /i dalszych
podwykonawców w postępowaniu).”).
Jednocześnie określił w pkt 3 że - poniesione narzuty z racji ustanowienia robót,
zysku i wynagrodzeń za wszystkie zobowiązania są rozdzielone równomiernie na wszystkie
stawki jednostkowe.
Nadto, że - stawki i ceny muszą być przypisane dla każdej pozycji
kosztorysu ofertowego i w rozumieniu zamawiającego pokrywają również wszystkie inne
zobowiązania finansowe, które nie zostały wyszczególnione w przedmiarze.
W ramach przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego – Wykonawca
względem poz. 84 stwierdził, że – wartość robót związanych z pielęgnacją trawników
wliczona została w pozostałych cenach jednostkowych kosztorysu Wykonawcy. Abstrahując,
że takie wyjaśnienia są niejednoznaczne, gdyż nie mówią o jakie inne pozycje chodzi,
a nawet jaki kosztorys, wskazać trzeba na następujące okoliczności.
Po pierwsze, niewątpliwie nie ma tutaj równomiernego rozdzielenia na wszystkie
stawki jednostkowe
poniesionych narzutów
z racji ustanowienia robót, zysku i wynagrodzeń
za wszystkie zobowiązania.
Po drugie,
stawki i ceny muszą być przypisane dla każdej pozycji kosztorysu
ofertowego.
W ocenie Izby, niniejsze obostrzenia zawarte w SIWZ są de facto zakazem
przerzucenia kosztów – zwłaszcza dokonanych w sposób enigmatycznych, niejasny
i dwuznaczny. W tym zakresie, w kontekście przedstawionych postanowień SIWZ, Izba
uznaje, że Odwołujący poprzez argumenty i zestawienie poz. 84 względem poz. 82 wykazał
niedopuszczalność działania Wykonawcy (tym bardziej wobec udzielonych przez
Wykonawcę wyjaśnień co do tej pozycji - że wartość robót związanych z pielęgnacją
trawników wliczona została w pozostałych cenach jednostkowych kosztorysu Wykonawcy),
tzn. wykonanie pielęgnacji terenów w okresie 1 rg i 1 mh, przy jednoczesnym wykonaniu
trawników w poz. 82 na obszarze prawie 5 h (w przeciągu 460 rh).
Izba podkreśla, odnośnie argumentacji Zamawiającego, że zgodnie z orzecznictwem,
nawet wycena za 0 PLN jest dopuszczalna, a w poz. 84 była kalkulacja indywidualna, iż
argumenty te
są bezprzedmiotowe wobec jednoznacznych postanowień SIWZ w Rozdz. V
SIWZ (cz. II Opis przedmiotu zamówienia i sposobu obliczania ceny oferty), tj. Opisie
sposobu obliczania ceny.
Nadto, Izba zwraca uwagę, że w pkt 3 Rozdz. V SIWZ (cz. II Opis przedmiotu
zamówienia i sposobu obliczania ceny oferty) Zamawiający oczekiwał aby - doliczyć do
powstałej kwoty inne składniki wpływające na ostateczną cenę ryczałtową brutto
uwzględniającą wszystkie prace i nałożone obowiązki w specyfikacji technicznej – czyli także
określone modyfikacją SIWZ z 18.11.2020 r. odnośnie pozycji pielęgnacja terenów (obejmuje
systematyczne koszenie trawników z usunięciem skoszonej trawy, wysianie nawozów
mineralnych przed rozpoczęciem wegetacji, dosianie według potrzeby nasion traw
z przykryciem nasion ziemią żyzną (w okresie kwiecień, wrzesień/październik), grabienie
i sunięcie liści (listopad-grudzień i luty/marzec), wygrabianie obumarłych roślin oraz
pielęgnację drzewostanu oraz krzewów posadzonych w ramach zadania przy jeziorze).
Powyższe obowiązki winny być uwzględnione w poz. 84, zaś poniesione narzuty miały być
równomiernie rozdzielone na wszystkie stawki jednostkowe, z kolei stawki i ceny musiały być
przypisane dla każdej pozycji kosztorysu ofertowego, w tym także w poz. 84. Działanie
Wykonawcy było sprzeczne z Rozdz. V SIWZ (cz. II Opis przedmiotu zamówienia i sposobu
obliczania ceny oferty)
pkt 3 zdanie czwarte i piąte i nie uwzględniało modyfikacji SIWZ
z 18.11.2020 r. (Rozdz. V SIWZ -
cz. II Opis przedmiotu zamówienia i sposobu obliczania
ceny oferty - pkt 3 zdanie pierwsze.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 7 ust 1 i 3 Pzp Izba uznała, że jest on niejako
konsekwencją zarzutu 4 i staje się jego częścią.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
W tym stanie rzeczy, Izba uwzględniła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie
pierwsze, 554 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 pkt 1 lit. a) b) Pzp oraz orzekła jak w sentencji.
W niniejszej sprawie Izba
– co wynika z sentencji orzeczenia – częściowo oddaliła
i częściowo uwzględniła odwołanie. Izba stwierdziła, że zasadny okazał się jeden zarzut
z sześciu (zarzut siódmy Izba uznała jako konsekwencje pozostałych i nie wliczała odrębnie),
zaś za chybione należało uznać pięć zarzutów. Odwołanie okazało się zasadne zatem
w stosunku 1/6 i chybione w stosunku 5/6.
Kosztami postępowania w części 5/6 obciążono
za
tem Odwołującego, a w części 1/6 – Zamawiającego. Na koszty postępowania
odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego w wysokości 15.000 zł oraz
koszty p
oniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia pełnomocników (3.600 zł), co
daje łącznie kwotę 18.600,00 zł.
Zamawiający poniósł dotychczas koszty w wysokości 0 zł, tymczasem odpowiadał za
nie do wysokości 3.100,00 zł.
(18.600,00 zł ÷ 6 = 3.100,00).
Odwołujący zaś, poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego
w wysokości 18.600,00 zł (15.000,00 zł tytułem wpisu oraz 3.600,00 zł tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika), tymczasem odpowiadał za nie jedynie do wysokości
zł (18.600,00 zł ÷ 6 = 3.100,00 x 5 = 15.500,00). Wobec powyższego Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 3.100,00 zł (18.600,00 –
, stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez
O
dwołującego a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.
Zasądzona od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwota 3.100,00 zł wyrównuje
zatem także koszty, które powinien ponieść Zamawiający (0 + 3.100,00 = 3.100,00).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557 Pzp.
a także w oparciu o § 7 ust. 2 pkt 1 w związku z ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania (Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze zmianami). Jednocześnie zgodnie z art. 574 Pzp
do kosztów postępowania odwoławczego wlicza się wpis i uzasadnione koszty stron
postępowania odwoławczego.
Przewodniczący:
………………………………