KIO 806/21 WYROK dnia 28 kwietnia 2021 r.

Stan prawny na dzień: 17.08.2021

Sygn. akt KIO 806/21 

WYROK 

  z dnia 28 kwietnia 2021 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:  

Przewodniczący:   Anna Osiecka 

Protokolant:            

Aldona Karpińska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  23  kwietnia  2021  r. 

w  Warszawie  odwołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  15  marca  2021  r.  przez 

wykonawcę Bakamax Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Opatowie 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Dolnośląską  Służbę  Dróg  i  Kolei  z 

siedzibą we Wrocławiu 

przy udziale wykonawcy J. W. 

prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Firma 

Usługowo-Budowlana  IKSLOW-TOR  J.  W.  z  siedzibą  w  Gryfowie  Śląskim

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Oddala odwołanie

Kosztami  postępowania  odwoławczego  obciąża  wykonawcę  Bakamax  Spółka  

z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Opatowie i zalicza w poczet kosztów 

postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych 

zero  groszy) 

uiszczoną  przez  wykonawcę  Bakamax  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Opatowie tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie do  art.  579 ust.  1 i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok  -  w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:   ……………………………………… 


Sygn. akt KIO 806/21 

U z a s a d n i e n i e  

Dolnośląska  Służba  Dróg  i  Kolei  z  siedzibą  we  Wrocławiu,  dalej  „Zamawiający”, 

prowadzi  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  Rewitalizacja  linii  kolejowych  nr  317  i  nr  33

6  na  odcinku  Gryfów  Śląski  - 

Mirsk- 

Świeradów-Zdrój:  Etap  I  -  Przygotowanie  placu  pod  rewitalizację.  Postępowanie 

prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień 

publicznych (Dz. U. t.j. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), 

dalej „ustawa Pzp”.    

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaganych  przy 

procedurze,  której  wartość  szacunkowa  zamówienia  nie  przekracza  kwoty  określonej 

w  przepisach  wydanych  na  podstawie  art.  11  ust.  8  ustawy  Pzp. 

Ogłoszenie o zamówieniu 

zostało  zamieszczone  w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  w  dniu  31  grudnia  2020  r.  pod 

numerem 776901-N-2020.  

W  dniu  15  marca  2021  r. 

wykonawca  Bakamax  Spółka  z  ograniczoną 

odpo

wiedzialnością z siedzibą w Opatowie, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie, zarzucając 

Zamawiającemu naruszenie:  

Art.  7  ust.  1  i  ust.  3  ustawy  Pzp  przez  przeprowadzenie  postępowania  w  sposób 

niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców i 

nieudzielenie zamówienia wyłącznie wykonawcy, wybranemu zgodnie z przepisami ustawy. 

Art.  89  ust.  1  pkt  4) 

i  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  polegającym  na  odrzuceniu  oferty 

Odwołującego przez niezasadne przyjęcie, iż oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku 

do  przedmiotu  zamówienia,  w  szczególności  poprzez  okoliczność,  że  wyjaśnienia 

Odwołującego potwierdziły, że zaproponowana przez Odwołującego cena jest rażąco niska, 

bowiem  niemo

żliwym jest wykonanie pozycji „Wycinka drzew wymagających pozwolenia na 

wycinkę 317 i 336” pod względem finansowym i czasowym. 

Art. 90 ust. 1 (i z ostrożności 1a) w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4) i art 90 ust. 3 ustawy Pzp 

przez jego zastosowanie i wezwanie do wyjaśnień, w sytuacji kiedy wezwanie było ogólne a 

cena oferty odwołującego, jak i jej istotne części składowe, nie powinny budzić wątpliwości, 

ponieważ  nie  jest  ceną  rażąco  niską  oraz  nie  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości 

zamówienia,  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust 1 i 2 ustawy. 


Art. 91 ust. 1 w zw. z art 2 pkt 5 ustawy Pzp przez wybór oferty, która nie jest ofertą 

najkorzystniejszą  w  świetle  kryteriów  opisanych  w  SIWZ,  z  uwagi  na  fakt,  iż  oferta 

odwołującego była najkorzystniejszą ofertą w postępowaniu, niepodlegającą odrzuceniu. 

ewentua

lnie z ostrożności procesowej (zarzut ewentualny): 

 Art. 90 ust. 1 (1a) w zw. z art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 87 ust. 1 

ustawy Pzp przez zaniechanie ponowne

go wezwania Odwołującego do udzielenia wyjaśnień 

dotyczących  kwestionowanej  przez  Zamawiającego  ceny  pozycji  kalkulacji  kosztów,  wobec 

powzięcia  wątpliwości  co  do  wyjaśnień  jednej  pozycji  i  ocenienie  tych  wątpliwości  na 

niekorzyść Odwołującego, odrzucając jego ofertę. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości, nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia  wyboru  oferty  najkorzystniejszej;  unieważnienia  odrzucenia  oferty 

Odwołującego;  dokonania  powtórnej  czynności  badania  i  oceny  ofert  z  udziałem  oferty 

Odwołującego;  ewentualnie  z  ostrożności  procesowej  o  nakazanie  Zamawiającemu 

ponownego  wezwania  Odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  wątpliwości, 

dotyczących treści złożonych wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty. 

Odwołujący  podnosił,  iż  Zamawiający  bezzasadnie  odrzucił  jego  ofertę,  a  wzywając 

Odwołującego  do  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  ograniczył  się  jedynie  do 

przytoczenia  w  wezwaniu  literalnej  treści  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Odwołujący  nie 

zlekceważył  wezwania,  lecz  starał  się  wykazać  okoliczności,  które  uznał  za  mające 

znaczenie.  Z  pisma  Zamawiającego  uzasadniającego  odrzucenie  oferty  Odwołującego  na 

podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  wynika,  że  wyłączną 

przyczyną odrzucenia oferty był fakt uznania przez Zamawiającego niemożliwości wykonania 

jednej 

pozycji  cenowej  „Wycinka  drzew  wymagających  pozwolenia  na  wycinkę  317  i  336” 

pod względem finansowym  i  czasowym.  Zamawiający  podał  w  uzasadnieniu odrzucenia,  iż 

dokonał tej decyzji w oparciu o konsultacje z jakimiś firmami zajmującymi się wycinką drzew, 

zamiast  oprzeć  swoją  decyzję,  w  sytuacji  pojawienia  się  wątpliwości,  o  wyjaśnienia 

Odwołującego.  Zamawiający  nie  tylko  w  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień,  ale  także  w 

uzasadnieniu  odrzucenia  oferty,  nie  wska

zuje  na  jakikolwiek  inny  element  oferty,  który 

budziłby jego wątpliwości. 

Zamawiający zaakceptował więc całe wyjaśnienia Odwołującego, poza pozycją wartą 

jedynie 13.714, 50 zł brutto, przy cenie całej oferty wynoszącej 1.273 314, 45 zł brutto, która 

w żaden sposób nie jest istotną częścią składową ceny, wpływającą nawet w małym stopniu 

na  cenę  całości  zadania.  Odnosząc  się  do  zakwestionowanej  pozycji,  Zamawiający  przyjął 

jako  kryterium  czas  wykonania  zadania,  co  mobilizuje 

Odwołującego  do  wykonania 

zamówienia  w  sposób  jak  najbardziej  profesjonalny  i  ekonomiczny  przy  założeniu  ceny 


ryczałtowej. Zamawiający oceniając złożone wyjaśnienia przyjął, że pewne roboty mogą być 

całkowicie  niemożliwe  do  zrealizowania,  nie  przedstawiając  w  tym  zakresie  żadnych 

dowodów, opierając się na jakichś konsultacjach z firmami i „katalogu norm czasu dla prac 

leśnych”, na który nie powinien się powoływać, ponieważ do prac z tej pozycji wcale nie musi 

mieć  zastosowania,  bowiem  w  tej  pozycji  są  prace  przygotowawcze,  a  nie  związane  z 

gospodarką pracy leśnej, z zagospodarowaniem, urządzaniem lasu. 

Ponadto,  Odwołujący  mimo  braku  nałożonego  przez  Zamawiającego  obowiązku 

odbycia wizji lokalnej w terenie, dokładnie przeanalizował miejsce prac, w szczególności stan 

istniejącego  zadrzewienia,  co  pozwoliło  na  uwzględnienie  nowoczesnych  metod  realizacji 

zamówienia  i  przygotowanie  korzystnej  cenowo  oferty.  Według  oceny  Odwołującego, 

popartej  ofertami  firm  specjalizujących  się  w  tego  typu  robotach,  możliwe  jest  wykonanie 

zakwestionowanych  przez  Za

mawiającego  czynności,  tj.  wycinka  krzewów  i  drzew  wraz  z 

uprzątnięciem terenu przez pracowników fizycznych oraz sprzęt specjalistyczny (forwadery, 

harwestery, frezy, mulczery itp.). 

Jako  dowód  możliwości  wykonania  pozycji  „Wycinka  drzew  wymagających 

pozwolenia na 

wycinkę 317 i 336” Odwołujący przedłożył oferty 3 firm, które są w stanie, jako 

podwykonawca, 

zrealizować wymienione tam  roboty,  za cenę  niższą od  niego. Odwołujący 

wystąpił  o  jeszcze  bardziej  szczegółowe  wyliczenia  oferty  (kosztorysy)  do  ewentualnego 

podwykonawcy,  który  przedstawił  swoją  ofertę  na  etapie  przygotowania  oferty.  Dlatego, 

między  innymi,  posiadając  takie  oferty,  Odwołujący  mógł  przyjąć  zysk  na  realizacji  całego 

za

dania w wysokości prawie 350 tyś. zł. Potwierdzeniem złożenia przez Odwołującego oferty 

z ceną rynkową, nieodbiegającą od innych robót tego rodzaju na rynku, jest fakt złożenia w 

postępowaniu co najmniej 3 ofert o podobnej cenie.  

Do  postępowania  odwoławczego  w  dniu  17  marca  2021  r.  przystąpił  po  stronie 

Zamawiającego  wykonawca  J.  W.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Firma 

Usługowo-Budowlana  IKSLOW-TOR  J.  W.  z  siedzibą  w  Gryfowie  Śląskim,  dalej 

„Przystępujący”, wnosząc o oddalenie odwołania w całości. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron oraz uczestnika postępowania odwoławczego, złożone w pismach procesowych, 

jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na oddalenie. 

Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania,  

w  szczególności:  z  protokołu  postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  ogłoszenia  

o  zamówieniu,  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  jej  modyfikacji,  ofert 

wykonawców,  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny,  informacji  Zamawiającego  o  


odrzuceniu  oferty  Odwołującego.  Izba  wzięła  również  pod  uwagę  stanowiska  wyrażone  w 

odwołaniu,  piśmie  procesowym  Przystępującego,  a także  oświadczenia  i  stanowiska  stron 

oraz  uczestnika  post

ępowania  odwoławczego  wyrażone  ustnie  do  protokołu  posiedzenia 

i rozprawy w dniu 23 kwietnia 2021 r.  

Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 11 

września  2019  r.  Przepisy  wprowadzające  ustawę  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.  z 

2019  poz.  2020)  do  postępowań  odwoławczych,  o  których  mowa  w  uchylanej  ustawie, 

wszczętych  po  dniu  31  grudnia  2020  r.,  dotyczących  postępowań  o  udzielenie  zamówienia 

wszczętych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy ustawy z dnia 11 września 

2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.  z  2019  r.  poz.  2019).  Z  uwagi  na  powyższe, 

Izba  wydając  wyrok  w  postępowaniu  odwoławczym,  wszczętym  na  skutek  odwołania 

wniesionego w dniu 15 marca 

2021 r., zastosowała przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 

r. Prawo zamówień publicznych, dalej „ustawa nPzp”.  

Izba  ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art.  528  ustawy 

nPzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.  

Ponad

to, Izba stwierdziła, że Odwołującemu przysługiwało prawo do skorzystania ze 

środka  ochrony  prawnej,  gdyż  wypełniono  materialnoprawną  przesłankę  interesu    w 

uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 505 ust. 1 ustawy nPzp, kwalifikowaną możliwością 

poniesieni

a szkody, będącej konsekwencją zaskarżonej w odwołaniu czynności. 

Izba,  uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w  szczególności 

zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  doszła  do  przekonania,  iż  w  niniejszym 

postępowaniu nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, które miało 

wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, a tym 

samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy 

nPzp, rozpoznawane odwołanie nie zasługiwało 

na uwzględnienie. 

Izba  u

staliła,  że  Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  pod  nazwą  Rewitalizacja  linii  kolejowych  nr  317  i  nr  336  na  odcinku  Gryfów 

Śląski - Mirsk - Świeradów Zdrój: Etap I – przygotowanie placu pod rewitalizację.  

Zgodnie z pkt 11.4 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia, dalej „SIWZ”, ofertę 

stanowił  wypełniony  „FORMULARZ  OFERTY”  oraz  ZESTAWIENIE  CENOWE  –  wg 

załącznika  do  SIWZ.  Stosownie  do  pkt  12.1  SIWZ  cena  oferty  zostanie  wyliczona  przez 

Wykonawcę  w  oparciu  o  Zestawienie  cenowe,  którego  wzór  stanowi  załącznik  do  SIWZ. 

Zestawienie cenowe, o którym mowa w pkt 12.1. SIWZ Wykonawca wypełnia ściśle według 

kolejności  pozycji.  Wykonawca  określi  wartości  netto  oraz  brutto  dla  wszystkich  pozycji 


wymienionych w Zestawieniu. Wykonawca 

obliczając cenę oferty musi uwzględnić wszystkie 

pozycje opisane w Zestawieniu cenowym. Wykonawca nie może samodzielnie wprowadzać 

żadnych  zmian.    Wykonawca  winien  przedstawić  w  ofercie  cenę  za  wykonanie  całości 

przedmiotu  zamówienia,  uwzględniając  wszelkie  niezbędne  koszty  związane  z  realizacją 

zamówienia,  wymagane  opłaty  bez  względu  na  okoliczności  i  źródła  ich  powstania  oraz 

opusty,  których  Wykonawca  zamierza  udzielić.  Cena  ofertowa  powinna  uwzględniać 

wszystkie elementy składające się na wykonanie przedmiotu zamówienia.  

Po modyfikacji SIWZ Zestawienie cenowe dla linii 317 składało się z siedmiu pozycji, 

które  należało  uzupełnić  w  zakresie  wartości  netto  i  wartości  brutto,  tj.:  1.  Wycinka  i 

karczowanie krzaków wraz z oczyszczeniem terenu oraz utylizacją pozostałości po wycince; 

Wycinka i karczowanie drzew nie wymagających pozwolenia wraz z oczyszczeniem terenu 

oraz  utylizacją  pozostałości  po  wycince;  3.  Wycinka  drzew  wymagających  pozwolenia  na 

wycinkę  (827  sztuk);  4.  Mechaniczna  rozbiórka  torów  kolejowych  na  podkładach 

drewnianych;  5. 

Mechaniczna  rozbiórka  torów  kolejowych  na  podkładach  betonowych;  6. 

Roboty 

ziemne 

wykonane 

mechanicznie 

transportem 

urobku 

samochodami 

samowyładowczymi;  7.  Ścięcie  ławy  torowiska  na  głębokość  do  20  cm  wraz  z  utylizacją. 

Zestawienie  cenowe  dla  linii  336  również  składało  się  z  siedmiu  pozycji,  które  należało 

uzupełnić  w zakresie wartości netto i wartości brutto, tj.: 1. Wycinka i karczowanie krzaków 

wraz  z  oczyszczeniem  terenu  oraz  utylizacją  pozostałości  po  wycince;  2.  Wycinka  i 

karczowanie  drzew  nie  wymagających  pozwolenia  wraz  z  oczyszczeniem  terenu  oraz 

utylizacją pozostałości po wycince; 3. Wycinka drzew wymagających pozwolenia na wycinkę 

(428  sztuk);  4. 

Mechaniczna  rozbiórka  torów  kolejowych  na  podkładach  drewnianych;  5. 

Mechaniczna  rozbiórka  rozjazdów  kolejowych  zwyczajnych  o  promieniu  190m  i  skosie  1:9 

S49;  6.  Roboty  ziemne  wykonane  mechanicznie  z  transportem  urobku  samochodami 

samowyładowczymi; 7. Ścięcie ławy torowiska na głębokość do 20 cm wraz z utylizacją. 

Zgodni

e  z  postanowieniami  załącznika  do  SIWZ  nazwanego  „wykaz  drzew”,  w  

zakres  przedmiotu  zamówienia  wchodzi  m.in.  wycięcie  1255  szt.  drzew  rosnących  wzdłuż 

linii kolejowej nr 317 i nr 336 wymagających pozwolenia na wycinkę.  

Zamawiający  ustalił  kryterium  oceny  ofert  w  taki  sposób,  że  cena  oferty  ma  wagę 

60%, a termin realizacji umowy, jeżeli wyniesie 3 miesiące, ma wagę 40%.  

Zamawiający  ustalił  wartość  zamówienia  jako  kwotę  2.000.000,00  zł.  Piętnastu 

wykonawców złożyło oferty w postępowaniu. Odwołujący podał w ofercie cenę 1.273.314,45 

zł brutto, a w załączniku pn. „Zestawienie cenowe dla zadania „Rewitalizacja linii kolejowych 

nr 317 i nr 336 relacji Gryfów Śląski – Mirsk Świeradów Zdrój” podał, że wykona wycinkę 827 

szt.  drzew  wymagających  pozwolenia  na  wycinkę  za  cenę  5600,00  zł  netto  (6888,00  zł 


brutto)  dla  linii  kolejowej  nr  317  oraz,  że  wykona  wycinkę  428  szt.  drzew  wymagających 

pozwolenia na wycinkę za cenę 5550,00 zł netto (6826,50 zł brutto) dla linii kolejowej nr 336, 

czyli łącznie za 13 714,50 zł brutto.  

Zamawiający na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, pismem z 5 lutego 2021 r., w 

celu ustalenia czy złożona przez Odwołującego oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w 

stosunku  do  przedmiotu  zamówienia,  wezwał  Odwołującego  do  złożenia  wyczerpujących 

wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu. 

Odwołujący  9  lutego  2021  r.  udzielił  wyjaśnień,  w  tym  wskazał  w  zakresie  wycinki 

drzew wymagających pozwolenia na wycinkę linii 317 i 336, że: 

Wycinka i karczowanie drzew. Koszty jakie  zostały przewidziane do tego zadania to 

min.  koszt  amortyzacji  własnego  sprzętu  budowlanego  (piły  spalinowe,  chwytaki)  Koszt 

amortyzacji sprzętu — 400,00 zł brutto 

Oczyszczeniem  terenu.  Koszty  jakie  zostały  przewidziane  do  tego  zadania  to  min. 

koszt  amortyzacji  własnego  sprzętu  budowlanego  (piły  spalinowe,  chwytaki,  koparki 

dwudrogowe  wraz  z  pełnym  osprzętem  min  in.  w  zrywaki  do  korzeni  drzew  )  Koszt 

amortyzacji sprzętu, koszty paliw i obsługi codziennej — 2.400,00 zł brutto 

Załadunek  i  transport  drzewa  do  zamawiającego.  Koszty  jakie  zostały  przewidziane 

do  tego  zadania  to  min.  koszt  amortyzacji  własnego  sprzętu  budowlanego  (,  koparki 

dwudrogowe  wraz  z  pełnym  osprzętem  min  in.  w  chwytaki  do  załadunku,  samochody 

ci

ężarowe ) Koszt amortyzacji sprzętu, koszty paliw i obsługi codziennej 4.000,00 zł brutto 

Utylizacja pozostałości po wycince. Utylizacja pozostałości po wycince do powtórnego 

przetworzenia co pozwala uniknąć kosztów utylizacji. 

Podsumowanie godzin pracy dl

a pozycji nr. 1 Praca 8 pracowników po 8 godz. (8 osób x 8 

godz.  x  2  dni  128  godz.)  Stawka  godzinowa  dla  jednego  pracownika 

—  24,50zł  x  128  

3.136/00 zł brutto. 

Zamawiający  pismem  z  dnia  10  marca  2021  r.,  sprostowanym  11  marca  2021  r., 

poinformował  o  wyborze  oferty  Przystępującego  jako  najkorzystniejszej,  równocześnie  o 

odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z 

art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp  wskazując,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego, 

wykonawca  złożył  wyjaśnienia,  które  w  ocenie  Zamawiającego  potwierdzają,  że  cena  jest 

rażąco  niska.  Powołując się na  Państwa kalkulację kosztów “Wycinki  drzew  wymagających 

pozwolenia  na  wycinkę  317  i  336”,  niemożliwym  jest  wykonanie  tej  pozycji  pod  względem 

finansowym  i  czasowy

m.  Przyjęli  Państwo,  że  do  wycinki  1255  szt.  drzew  wymagających 

pozwolenia na wycinkę, potrzebują 8 pracowników, którzy w 2 dni robocze po 8h pracy wytną 


w/w ilość drzew. Z tego wynika, że 1 pracownik wytnie 157 szt. drzew przez 16h pracy. Czyli 

ok. 1 szt. 

co 6 min.  Zamawiający po konsultacji z firmami zajmującymi się wycinką drzew i 

po  sprawdzeniu  „Katalogu  norm  czasu  dla  prac  leśnych”  stwierdza,  że  jest  to  całkowicie 

niemożliwe do zrealizowania. Przygotowanie stanowiska do ścinki, ścinka wraz z obaleniem, 

okrzesywanie, wycinka dłużyc i kłód, kłodowanie, wyrzynka grubizny, zwózka kłód i układanie 

surowca  w  miejscu  wskazanym  przez  Zamawiającego  jest  niemożliwa  w  6  min  czyli  0,1 

roboczo-

godziny.  Katalog  prac  leśnych  przy  uwzględnieniu  najniższego  stopnia  trudności 

zajmuję  ponad  1,3  roboczo-godziny  na  wycinkę  drzewa.  Ponadto  kwota  podana  na 

wykonanie danej pozycji to łącznie 13 714,50 zł brutto. 13 714,50 zł/1255 szt. = 10,93 zł/szt. 

Brutto.  Mając  powyższe  na  uwadze  złożone  przez  Państwa  wyjaśnienia  potwierdzają,  że 

cena jest rażąco niska.  

Izba  stwierdziła,  że  niezasadne  są  zarzuty  naruszenia  przez  Zamawiającego 

przepisów  ustawy  Pzp  wskazanych  w  odwołaniu.  Izba  doszła  do  przekonania,  że  oferta 

Odwołującego podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4)  w zw. z art. 90 ust. 3 

ustawy Pzp, zgodnie z którymi zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę 

lub  koszt  w  stosunku do  przedmiotu  zamówienia.  Zamawiający  odrzuca  ofertę wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi 

dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie  z  art.  90  ustawy  Pzp: 

1.  Jeżeli  zaoferowana cena  lub  koszt,  lub  ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu (...) 1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co 

najmniej  30%  od:  1) 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i 

usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z art.  35  ust.  1  i  2 lub  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia (…). 

Oznacza to, że zamawiający był uprawniony do żądania wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej  ceny  nie  tylko  w  sytuacjach  określonych w  art.  90  ust.  1a  pkt  1 ustawy  Pzp,  tj.  gdy 

cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o 

należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie 

z art.  35  ust.  1  i  2 

lub  średniej  arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  ale  w  każdej 

sytuacji,  w  której  cena  wydaje  mu  się  rażąco  niska  i  budzi  wątpliwości  co  do  możliwości 


wykonania  zamówienia  zgodnie  z  jego  wymaganiami  lub  z  wymaganiami  wynikającymi  z 

przepisów  odrębnych.  Zamawiający  może  powziąć  wątpliwości  w  oparciu  o  szereg 

czynników, w tym doświadczenie nabyte przy udzielaniu tego rodzaju zamówień, znajomość 

cen  obowiązujących  na  rynku,  cen  innych  ofert  złożonych  w  postępowaniu  itp.  Zatem, 

zamawiający  ma  prawo do  wezwania  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  zawsze,  gdy  wzbudzi 

ona jego wątpliwości, niezależnie czy został spełniony którykolwiek z ww. progów.  

Natomiast  profesjonalista, 

jakim  niewątpliwie  jest  Odwołujący,  ubiegający  się  i 

uzyskujący zamówienia publiczne zgodnie z procedurami określonymi w ustawie Pzp, winien 

mieć świadomość, iż kierowane do niego wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp 

oznacza konieczność wyjaśnienia w jak najszerszy sposób podstaw wyceny i kalkulacji całej 

ceny  ofertowej  i  wykazania,  że  cena  ta  będzie  pokrywała  co  najmniej  wszystkie  koszty 

związane  z  realizacją  zamówienia.  To  na  wykonawcy,  do  którego  jest  kierowane  takie 

wezwanie  spoczywa  ciężar  wykazania  powyższego  Zamawiającemu.  To  także  na 

wykonawcy  spoczywa  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  i  to 

wykonawca ma najlepszą wiedzę, w jaki sposób kalkulował ofertę.  

Izba  ustaliła,  że  wezwanie  Zamawiającego  rzeczywiście  było  dość  ogólne,  niemniej 

odnosiło  się  do  złożenia  wyczerpujących  wyjaśnień,  w  tym  do  złożenia  dowodów, 

dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu.  Odwołujący  udzielając  odpowiedzi  przedłożył 

kalkulację  kosztów  wykonania  w  zakresie  pozycji  wymienionych  w  zestawieniu  cenowym, 

stanowiącym  załącznik  do  oferty.  Niemniej  wykonawca  winien  dochować  należytej 

staranności  przy  formułowaniu  swoich  wyjaśnień,  uwzględniając  także  okoliczność,  iż 

wskazanie 

poszczególnych  kosztów,  niepopartych  dowodami,  może  istotnie  wpłynąć  na 

uznanie jego ceny 

za nierynkową. 

Zgodnie  z  art.  537  pkt  1  ustawy  nPzp 

ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej  ceny,  spoczywa  na  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem 

postępowania  odwoławczego.  W  konsekwencji  należy  przyjąć,  że  rolą  odwołującego  się 

wykonawcy,  który  kwestionuje  prawidłowość  oceny  złożonych  przez  niego  wyjaśnień,  jest 

udowodnienie przed Izbą, że były one prawidłowe, a tym samym  że decyzja zamawiającego 

o  odrzuceniu  oferty 

była  błędna.  Odwołujący  nie  powinien  jednak  przedstawiać  nowych 

dowodów  na  potwierdzenie  prawidłowości  przedłożonej  zamawiającemu  kalkulacji, 

zwłaszcza  jeżeli  zawierałyby  one  nieznane  zamawiającemu  w  dacie  rozstrzygnięcia 

postępowania informacje. 

Zatem,  z

ałączone  do  odwołania  dowody  w  postaci  trzech  ofert  winny  zostać 

załączone do wyjaśnień. Tym bardziej, że biorąc pod uwagę, że wezwanie kierowane jest do 

profesjonalnego  uczestnika  obrotu  gospodarczego,  wobec  które  stosowany  jest  miernik 


podwyższonej  staranności  (art.  355  §  2  Kodeksu  cywilnego),  Odwołujący  winien  zdawać 

sobie sprawę, że na potwierdzenie realności poszczególnych cen zobowiązany jest dołączyć 

dowody.  Niewątpliwie  działaniem  błędnym  jest  kompletowanie  dowodów  na  etapie 

postępowania  odwoławczego,  a  nie  przesłanie  ich  w  terminie  wskazanym  w  wezwaniu  do 

wyjaśnień.  Wszelkie  informacje  przedstawione  przez  wykonawcę  muszą  być  znane 

zamawiającemu  na  konkretnym  etapie  postępowania,  celem  umożliwienia  mu  podjęcia 

decyzji  co  do  ewentualnego  odrzucenia  of

erty.  Rozprawa  przed  Krajową  Izbą  Odwoławczą 

nie może stanowić kolejnego etapu procedury określonej w art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Pzp.  

Ponadto,  na 

uwagę  zasługuje  fakt,  że  oferta  wykonawcy  K.  Usługi  Transportowe 

Wycinka  Drzew  oraz  oferta  J.  K. 

Usługi  dla  Leśnictwa  i  Rolnictwa  nie  zawierają  dat, 

natomiast  prze

dłożone  na  rozprawie  kosztorysy  zostały  sporządzone  w  dniu  22  kwietnia 

r., zatem kilka miesięcy po wystosowanym do Odwołującego wezwaniu do wyjaśnień. 

Izba  oceniając  wyjaśnienia  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  złożone  przez  Odwołującego 

stwierdza,  że  składały  się  one  wyłącznie  z  wyjaśnień  oraz  kalkulacji,  bez  wskazania 

dowodów  mających potwierdzać prezentowane  stanowisko,  a  oferta  spółki  Zigger  Spółka z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  również  została  załączona  dopiero  do  odwołania.  Brak 

załączenia  dowodów  obciąża  wykonawcę,  skutkiem  czego  jest  zazwyczaj  odrzucenie  jego 

oferty.  

Odwołujący  nie  załączył  żadnych  dowodów,  które  potwierdzałyby,  że  jest  w  stanie 

wykonać prawidłowo usługę wycinki drzew wymagających pozwolenia na wycinkę wzdłuż linii 

317  i  336.  Ograniczył  się  jedynie  do  podania  kilku  kosztów  i  podsumowania,  z  którego 

wynika,  że  8  pracowników  w  ciągu  2  dni  roboczych  dokona  wycinki  1255  szt.  drzew,  co 

zgodnie z wyliczeniami Zamawiającego oznacza, że każdy z pracowników, wykonując pracę 

przez  8  godzin  bez  żadnej  przerwy  dokona  wycinki  1  drzewa  w  czasie  ok.  6  minut. 

Wyjaśnienia Odwołującego  nie  nawiązują  do  wycinki  za  pomocą  maszyn  specjalistycznych 

typu  harwester,  forwarder,  na  które  powołuje  się  w  odwołaniu  (w  wyjaśnieniach  mowa  o 

piłach,  chwytakach,  koparkach).  Bez  znaczenia  pozostaje  argumentacja  Odwołującego,  iż 

wyliczenie  sprzętu  stanowi  katalog  otwarty,  bowiem  jeśli  specjalistyczne  maszyny  miały 

zostać  skierowane  do  realizacji  zamówienia  to  należało  je  wskazać,  podając  równocześnie 

ich koszt. 

Nadto,  nawet  gdyby  przyjąć,  że  uwarunkowania  terenu  na  miejscu  realizacji 

zamówienia  (teren  górzysty,  wąski  pas  -  o  szer.  3,5  metra,  na  jakim  ma  być  realizowana 

usługa,  wzdłuż  linii  kolejowych),  nie  wyłączają  możliwości  zastosowania  specjalistycznych 

pojazdów  do  wycinania  drzew,  to  wyjaśnienia  Odwołującego  nie  zawierają  informacji 

związanych  z  kosztem  pracy  motogodziny  specjalistycznych  pojazdów  do  wycinania  drzew 

(brak  wskazania  ich  liczby,  modelu,  dowodu  dysponowania  takimi  pojazdami). 

Jeżeli 


okolicznością  uprawdopodobniającą  oszczędności  wykonawcy  miało  być  posiadanie 

odpowiedniego  sprzętu  specjalistycznego  należało  przedstawić  konkretne  dowody,  na  tę 

okoliczność.  Odwołujący  nie  przedstawił  również  w  wyjaśnieniach  żadnych  dowodów 

dotyczących tychże kosztów.  

Zdaniem  Izby,  koszt 

wycinki  drzew  wymagających  pozwolenia  na  wycinkę  stanowi

istotną  część  składową  ceny  oferty.  O  powyższym  przesądził  Zamawiający  dzieląc 

wykonanie  przedmiotu  zamówienia  dla  każdej  z  linii  na  siedem  osobnych  zadań,  co  do 

których  wymagał  wskazania  w  zestawieniu  cenowym,  składanym  wraz  z  ofertą,  podania 

osobnych  dla  każdej  z  siedmiu  pozycji  cen,  które  w  sumie  składają  się  na  cenę  oferty. 

Zamawiający oczekiwał, aby każda cena wskazana w danej pozycji z zestawienia cenowego 

obejmowała  całkowity  koszt  wykonania  tej  części  przedmiotu  zamówienia  w  przyjętej 

jednostce  rozliczenia,  jaką  jest  wyodrębniony  rodzaj  usług.  Powyższe  także  potwierdzają 

postanowienia  pkt  12  SIWZ, 

zawierające  sposób  opisania  przez  wykonawcę  części 

składowych  ceny  oferty  według  wyodrębnionych  przez  Zamawiającego  grup  usług  w 

zestawieniu.  

Izba podziela stanowisko Zamawiającego, że nie jest możliwe prawidłowe wykonanie 

wycinki  1  drzewa  za  pomo

cą  1  pracownika  w  około  6  minut  za  cenę  6,77  zł  netto,  więc 

Odwołujący  zaoferował  nierealną  stawkę  za  wycinkę  drzew  wymagających  pozwolenia  na 

wycinkę.  Gdyby  Odwołujący  przyjął  realną  cenę  za  wykonanie  usługi  wycinki  drzew 

wymagających  pozwolenia  na  wycinkę,  to  wartość  ta  zwiększałaby  cenę  całej  jego  oferty. 

Zatem cena za wycinkę stanowi istotną część składową ceny oferty Odwołującego i jako taka 

jest rażąco niska, co z kolei przekłada się na zaniżenie całej ceny ofertowej.  

W  konsekwencji  Zamawiający  prawidłowo  odrzucił  ofertę  Odwołującego,  który  nie 

obalił  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  oferty,  gdyż  nie  był  w  stanie  wykazać  realności 

istotnej  części  składowej  ceny  oferty.  Odnosząc  się  do  przywołania  przez  Zamawiającego 

katalogu prac leśnych Izba podziela stanowisko Przystępującego, iż może on mieć charakter 

pomocniczy, bowiem zawiera wartości uśrednione, czyli realne.  

Izba  podziela  pogląd,  że  ustawodawca  nie  określił,  ile  razy  zamawiający  może 

ponawiać  wezwania  do  wyjaśnienia  w  zakresie rażąco  niskiej  ceny. Wezwanie  do  złożenia 

wyjaśnień  może  być  skierowane  do  wykonawcy  nawet  kilkakrotnie  w  sytuacji,  gdy  na 

podstawie  złożonych  wyjaśnień  powstają  dalsze  kwestie  i  nowe  wątpliwości  wymagające 

wyjaśnienia. Niemniej, nie oznacza to, że zamawiający powinien przejmować za wykonawcę 

ini

cjatywę  w  dążeniu  do  udowodnienia  realności  elementów  mających  wpływ  na  wysokość 

zaoferowanej  ceny.  Zamawiający,  będąc  gospodarzem  postępowania,  winien  przestrzegać 

podstawowych zasad, takich jak chociażby zasady bezstronności, uczciwej konkurencji oraz 


równego  traktowania  wykonawców.  Ponowne  wezwania  do  wyjaśnienia  w  rzeczywistości 

tego  samego  zakresu  informacji,  przy  zaniechaniu  rzetelnego  i  starannego  działania 

wykonawcy  podczas  złożenia  wyjaśnień  niepopartych  dowodami,  należałoby  uznać  za 

naruszenie nie 

tylko art. 90 ust. 1, ale również art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. 

Uwzględniając  powyższe  w  ocenie  Izby  nie  doszło  też  do  naruszenia  art.  91  ust.  1 

ustawy Pzp, ani zasad prawa zamówień publicznych opisanych w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. 

Dodatkowo, Odwołujący w treści odwołania nie podał na czym polega naruszenie art. 7 ust. 

1  i  3,  poprzestając  jedynie  na  przytoczeniu  ich  treści,  a  dopiero  na  rozprawie  wskazał,  w 

czym upatruje naruszenia ww. przepisów. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach 

postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku  

na  podstawie  art.  575  ustawy  nPzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §8  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  

od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).   

Przewodniczący:      ………………………………