KIO 659/21 WYROK dnia 31 marca 2021 r.

sygn. akt: KIO 659/21 

WYROK 

z dnia 31 marca 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Emil Kuriata 

Protokolant:   

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 marca 2021 r., w Warszawie, 

odwołania wniesionego 

do Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 marca 2021 r. przez wykonawcę MWM sp. 

z  o.o. 

sp.  k.  z  siedzibą  w  Gliwicach,  ul.  Artura  Grottgera  35;  44-100  Gliwice  

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Gmina  Izabelin,  ul.  3-go  Maja  42;  

05-080 Izabelin, 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności 

odrzucenia  oferty  odwołującego  wykonawcy  MWM  sp.  z  o.o.  sp.  k.  z  siedzibą  

w Gliwicach. 

2.  K

osztami  postępowania  obciąża  zamawiającego  Gminę  Izabelin,  ul.  3-go  Maja  42;  

05-080 Izabelin i: 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  MWM  sp.  

z  o.o. 

sp.  k.  z  siedzibą  w  Gliwicach,  ul.  Artura  Grottgera  35;  44-100  Gliwice, 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza od  zamawiającego Gminy  Izabelin,  ul.  3-go Maja  42;  05-080  Izabelin  na 

rzecz 

odwołującego  MWM  sp.  z  o.o.  sp.  k.  z  siedzibą  w  Gliwicach,  ul.  Artura 

Grottgera  35;  44-100  Gliwice 

kwotę  11  100  zł  00  gr  (słownie:  jedenaście  tysięcy 

sto 

złotych,  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie do  art.  579 ust.  1 i  art.  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: 

………………………… 

sygn. akt: KIO 659/21 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Gmina  Izabelin  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego,  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

którego  przedmiotem  jest  „Opracowanie 

dokumentacji 

projektowo-kosztorysowej 

budowy 

obiektu 

rehabilitacyjno-sportowego  

w  gmi

nie  Izabelin,  obejmującego  basen,  saunarium,  niezależną  strefę  rehabilitacyjną  oraz 

część wejściową z kawiarnią”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w BZP z dnia 22 grudnia 2020 r., pod nr 

770832-N-2020. 

Dnia  23  lutego  2021 

roku,  zamawiający  poinformował  wykonawców  o  wyniku 

prowadzonego postępowania. 

Dnia 1 marca 2021 roku wykonawca 

MWM sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Gliwicach (dalej 

„Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

art.  90  ust.  1 ustawy  z  dnia 11  września 2019  roku przepisy  wprowadzające  ustawę 

prawo zamówień publicznych w zw. z art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 4, art. 90 ust. 3 

ustawy  Pzp, 

poprzez odrzucenie oferty odwołującego, jako zawierającej cenę rażąco 

niską, podczas gdy oferta odwołującego nie zawiera ceny rażąco niskiej i nie powinna 

zostać odrzucona, 

ewentualnie na wypadek, gdyby zarzut nr 1 okazał się niezasadny, 

art.  90  ust.  1 ustawy  z  dnia 11  września 2019  roku przepisy  wprowadzające  ustawę 

prawo zamówień publicznych w zw. z art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 4, art. 90 ust. 1, 

ust. 1a, ust. 3 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wezwania 

odwołującego do dalszych 

wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  podczas,  gdy  wyjaśnienia  odwołującego  

z dnia 10 lutego 20

21 roku, nie wyjaśniły wszystkich wątpliwości zamawiającego co do 

ceny  zaoferowanej  przez 

odwołującego,  a  co  za  tym  idzie  istniały  okoliczności 

obligujące zamawiającego do dalszego wezwania do wyjaśnienia ceny rażąco niskiej. 

W związku z powyższym odwołujący wniósł o: 

nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego, 

nakazanie  zamawiającemu  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny  ofert  

z uwzględnieniem oferty odwołującego, 

ewentualnie 

jak  w  pkt  1  oraz  nakazanie  zamawiającemu  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny 

ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego i nakazanie zamawiającemu skierowania 

do 

odwołującego kolejnego wezwania dotyczącego ceny rażąco niskiej. 

ponadto 

odwołujący wniósł o: 

4)  dopuszczenie  i  przeprowadzenie  przez  Krajow

ą  Izbę  Odwoławczą  dowodów 

wskazanych w treści odwołania na okoliczności tam wskazane, 

zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  kosztów  postępowania  przed 

Krajową  Izbą  Odwoławczą  w  tym  kosztów  zastępstwa  procesowego,  według  norm 

przepisanych. 

Inter

es  odwołującego.  Odwołujący  wskazał,  że  w  sytuacji,  w  której  zamawiający 

zachowałby się prawidłowo i nie odrzucił oferty odwołującego jako zawierającej rażąco niską 

cenę,  wówczas  oferta  odwołującego  byłaby  ofertą  najkorzystniejszą  zgodnie  z  przyjętymi 

prze

z zamawiającego w postępowaniu kryteriami oceny ofert. W konsekwencji zamawiający 

dokonałby wyboru oferty odwołującego, a odwołujący uzyskałby zamówienie. 

Odwołujący  wskazał,  że  nie  może  obronić  się  twierdzenie  zamawiającego  jakoby 

wyjaśnienia przedłożone przez odwołującego mogłyby być określone mianem ogólnikowych. 

Odwołujący dokonał podziału przedmiotu zamówienia na poszczególne branże. Odwołujący 

wyróżnił  przy  tym  następujące  branże:  (i)  projekty  architektury  i  technologiczne,  (ii)  projekt 

konstrukcyjny,  (iii)  projekt  drogowy,  (iv)  projekty  instalacji  sanitarnych  i  technologia  wody 

basenowej,  (v)  projekt  instalacji  elektrycznej  i  niskoprądowej,  (vi)  opracowanie  STWiOR, 

przedmiarów i kosztorysów inwestorskich. Następnie do każdej z branż składających się na 

opisany  przez  zamawiającego  przedmiot  zamówienia,  odwołujący  przyporządkował 

właściwych specjalistów, tj. odpowiednio: 

architektów,  konstruktorów,  projektantów  branży  drogowej,  projektantów  instalacji 

sanitarnych,  projektantów  w  specjalności  elektrycznej  i  komunikacyjnej.  Co  istotne,  

w  zakresie 

każdej  branży  odwołujący  określił  niezbędny  poziom  zaangażowania  personelu  

w  postaci  tzw.  osobomiesięcy.  Odwołujący  sprecyzował  również  stopień  zaangażowania 

personelu w realizację przedmiotu zamówienia określając go na poziomie 75 %. Odwołujący 

podał  średnie  wynagrodzenie  miesięczne  dla  personelu  zatrudnionego  do  realizacji 

zamówienia.  Odwołujący  przewidział  i  wyspecyfikował  pozaosobowe  koszty  z  realizacji 

zamówienia. Należy także zwrócić uwagę, że odwołujący uwzględnił również zysk z realizacji 

zamówienia  na  poziomie  5  %  ceny  ofertowej.  Odwołujący  wskazał  także  na  oszczędną 

metodę  wykonania  zamówienia  i  jej  wpływ  na  możliwość  zaoferowania  zamawiającemu 

niższej  ceny.  Jak  podniosła  Krajowa  Izba  Odwoławcza  w  wyroku  z  dnia  14  października 

2014  r.  sygn.  KIO  1833/14:  Nie  ma  obowiązku  w  ramach  uczynienia  zadość  wezwaniu  do 

wyjaśnienia  elementów  kalkulacyjnych  oferty  dokładnej,  "co  do  grosza"  kalkulacji  ceny. 

Konieczne  jest  zaprezentowanie  istotnych  z  perspektywy  jej  ka

lkulacji,  elementów  ceny. 

Wynika to wprost z przepisów - przepis art. 90 ust. 1 ustawy stanowi, że zamawiający w celu 

ustalenia,  czy  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia, 

zwraca  się  do  wykonawcy  o  udzielenie  w  określonym  terminie  wyjaśnień  dotyczących 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny.  Oznacza  to,  że  przedmiotem 

wezwania  i  wyjaśnienia  są  te  elementy,  które  mają  wpływ  na  wysokość  ceny,  to  jest 

elementy  istotne  dla kalkulacji  ceny  oferty. W  ten  sam  sposób  traktuje  kwestię  wyjaśnienia 

elementów oferty ustawodawstwo unijne oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości. 

W  tym  kontekście  należy  także  zwrócić  uwagę  na  specyfikę  przedmiotu  zamówienia,  

tj. usługi projektowe. W tego typu usługach na realizację przedmiotu zamówienia składa się 

przede  wszystkim  praca  personelu.  Wykonawca  nie  musi  przewidywać  zaopatrywania  

w  materiały  lub  komponenty  niezbędne  do  wykonania  zamówienia.  Przedmiot  umowy 

realizowany  jest  przez  ludzi  i  ich  twórczą  pracę.  W  konsekwencji  oczywistym  jest,  

że  zdecydowana  większość  kosztów,  które  powinien  ponieść  wykonawca  stanowić  będą 

koszty  zatrudnienia  odpowiedniego  personelu.  Celem  odwołującego  nie  jest  powtarzanie  

w  odwołaniu  treści  złożonych  uprzednio  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Niemniej  należy 

zauważyć,  że  w  stanie  faktycznym  sprawy  oraz  w  świetle  orzecznictwa  KIO  wyjaśnienia:  

(i)  składające  się  z  kilkunastu  pozycji  w  zakresie  kosztów  osobowych,  (ii)  składające  się  

z  kilku  pozycji  w  zakresie  kosztów  pozaosobowych,  (iii)  wskazujące  na  oszczędną  metodę 

wykonania zamówienia dostępną wykonawcy, (iv) przewidujące zysk z realizacji zamówienia 

nie mogą niewątpliwie zostać uznane za ogólnikowe. 

Odwołujący  zauważył,  że  wezwanie  do  wyjaśnienie  skierowane  przez  zamawiającego 

było  jedynie  powtórzeniem  przepisu  ustawy  pzp  (art.  90  pzp)  i  nie  precyzowało  w  żaden 

sposób,  które  aspekty  ceny  ofertowej  budzą  wątpliwości  zamawiającego.  Jak  podnosi  się  

w  doktrynie  prawa  zamówień  publicznych  -  zamawiający  wzywając  wykonawcę  w  sposób 

ogólny  nie  może  oczekiwać,  że  wykonawca  w  takiej  sytuacji  szczegółowo  przeanalizuje 

każdą pozycję cenową oferty. W sytuacji, gdy wezwanie zamawiającego nie będzie odnosiło 

się  do  konkretnych  elementów  oferty  wykonawcy  i  będzie  ono  w  swej  treści  ogólnym 

zapytaniem,  to  nieuprawnionym 

będzie  stawianie  wykonawcy  zarzutu,  że  wyjaśnienia  

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  są  ogólnikowe  i  że  wykonawca  nie  sprostał  ciężarowi 

dowodowemu  wynikającemu  z  art.  90  ust.  2  PrZamPub  (tak:  art.  90  PZP  red.  Jaworska 

2020.  wyd.  12/A.  Matusiak). W przedmiot

owej sprawie mimo, że zamawiający skierował do 

odwołującego wyłącznie ogólne wezwanie, odwołujący przedstawił szczegółowe wyjaśnienia 

odnoszące się precyzyjnie do wszystkich aspektów wpływających na cenę oferty. 

Odwołujący  wskazał,  iż  zamawiający  stwierdził,  że:  „zatrudnianie  przez  wykonawcę 

zespołu  asystentów  i  projektantów  o  dużym  doświadczeniu  nie  wskazuje  na  oszczędną 

metodę  wykonania  zamówienia”.  Z  takim  twierdzeniem  zamawiającego  nie  sposób  się 

zgodzić.  Oszczędna  metoda  wykonania  zamówienia  jako  jeden  z  czynników,  który  może 

mieć wpływ na cenę ofertową została wymieniona wprost przez ustawodawcę (art. 90 ust. 1 

pkt  1  pzp).  Jednocześnie  ustawa  nie  zawiera  definicji  legalnej  „oszczędnej  metody 

wykonania  zamówienia".  W  świetle  zarówno  zasad  doświadczenia  życiowego  jak  

i  orzecznictwa KIO, „oszczędną  metodą  wykonania zamówienia"  może być  wszystko to,  co 

pozwala  wykonawcy  na  zaoferowanie  niższej  ceny.  Dysponowanie  doświadczonym 

personelem  niewątpliwie  może  prowadzić  do  znacznych  oszczędności  w  toku  realizacji 

projektu.  Personel, który  zrealizował  w  przeszłości  analogiczne  projekty, niewątpliwie może 

wykonywać podobne, powtarzalne czynności w krótszym czasie. Zespół, który współpracuje 

ze  sobą  przez  kilka  lat  operuje  wypracowanymi  schematami  działania,  co  wpływa  na  jego 

efektywność.  Tym  samym,  doświadczony  personel  jest  w  stanie  wykonać  analogiczne 

czynności  w  krótszym  czasie  niż  personel  bez  takiego  doświadczenia,  co  w  konsekwencji 

prowadzi do możliwości zaoferowania niższych kosztów. 

Twierdzenie  zamawiającego  zgodnie  z  którym  dysponowanie  doświadczonym 

personelem,  nie  może  świadczyć  o  dostępnej  wykonawcy  oszczędnej  metodzie  wykonania 

zamówienia  nie  jest  więc  prawdziwe.  Oszczędna  metoda  wykonania  zamówienia  to  jeden  

z  istotnych  elementów  kalkulacji  cenowej  odwołującego.  Odwołujący  wskazał,  że  personel, 

który  będzie  realizował  przedmiotowe  zamówienie,  wykonał  w  przeszłości  ok.  24 

analogicznych  projektów.  W  konsekwencji  oczywistym  jest,  że  zespół,  który  zrealizował  

w przeszłości kilkadziesiąt projektów krytych pływalni będzie w stanie wykonać kolejny tego 

typu projekt w czasie krótszym niż mniej doświadczony zespół, lub zespół powołany ad hoc 

wyłącznie na potrzeby wykonania konkretnej umowy z zamawiającym. Tym samym, zespół, 

którym dysponuje odwołujący jest w stanie wykonać przedmiot zamówienia efektywniej, a co 

za  tym  idzie  w  krótszym  czasie  niż  konkurenci  odwołującego.  W  efekcie,  odwołując  może 

zaoferować niższą cenę niż wykonawcy, którzy nie posiadają tak doświadczonego zespołu. 

Odwołujący  podniósł,  iż  jeden  z  głównych  zarzutów  zamawiającego  w  stosunku  do 

kalkulacji  cenowej  przedstawionej  przez  wykonawcę  sprowadza  się  w  istocie  do  tego,  

że  w  ocenie  zamawiającego  wykonawca  w  zakresie  kosztów  osobowych  nie  uwzględnił 

wszystkich  usług,  które  należy  wykonać  w  toku  realizacji  zamówienia.  Jest  to  jednak 

twierdzenie,  które  nie  koresponduje  z  rzeczywistym  stanem  faktycznym.  Odwołujący 

oszacował  koszty  osobowe  niezbędne  do  realizacji  umowy  z  zamawiającym  na  kwotę  106 

700 zł netto, tj. brutto 131 241 zł brutto. 

Zdaniem od

wołującego, za niesporne należy uznać, że: 

• 

22 osobomiesiące są wystarczające do należytej realizacji zamówienia, 

• 

wykonawca określił wynagrodzenie projektantów na rynkowym poziomie, 

• 

wykonawca nie pominął w kalkulacji cenowej żadnego zakresu projektowego (żadnej 

branży). 

Argumentacja zamawiającego uzasadniająca odrzucenie oferty odwołującego sprowadza 

się  do  twierdzenia,  że  istnieją  „ważne"  z  punktu  widzenia  realizacji  zamówienia  czynności, 

które nie zostały przewidziane w cenie zaoferowanej przez odwołującego.  

Powyższe  stanowisko  zamawiającego  nie  jest  jednak  prawidłowe.  Uwadze 

zamawiającego  umknął  fakt,  że  czynności,  na  które  wskazał  zamawiający  to  standardowe 

czynności  projektantów,  które  podejmują  oni:  (i)  w  każdym  standardowym  procesie 

wykonywania 

dokumentacji  projektowej,  (ii)  w  ramach  swoich  obowiązków  zawodowych  

i zobowiązań umownych wobec odwołującego oraz (iii)  w ramach ustalonych godzin pracy. 

W  konsekwencji  koszt  zrealizowania  ww.  czynności  został  zawarty  w  pozycji  „koszty 

osobowe",  tj.  w  kw

ocie  106  700  zł  netto  (131  241  zł  brutto).  Tym  samym,  odwołujący  nie 

będzie  zobowiązany  do  ponoszenia  kosztu  realizacji  czynności  wyspecyfikowanych  przez 

zamawiającego  na  stronie  2  pisma  z  dnia  23  lutego  br.,  ponad  kwotę,  która  została  już 

przewidziana  w  kalkulacji  cenowej. 

Wyłącznie  dwie  spośród  wymienionych  przez 

zamawiającego  czynności  wymagały  będą  poniesienia  przez  wykonawcę  dodatkowych 

kosztów.  W  pierwszej  kolejności  będzie  to  wykonanie  aktualizacji  mapy  zasadniczej  

w  zakresie  niezbędnym  do  prawidłowego  opracowania  dokumentami  projektowej.  Usługa 

wykonywana  jest  przez  uprawnionego  geodetę.  Koszt  wykonania  usługi  w  przypadku 

zakresu  projektowania  wynikającego  z  opisu  przedmiotu  zamówienia  to  około  2  000  zł.  Na 

potwierdzenie powyższego, odwołujący przedstawił przykładowy cennik usług geodezyjnych. 

Jak  wynika  z  cennika,  mapa  dla  celów  projektowych  dla  1  ha  terenu  to  koszt  ok.  500  zł.  

W  konsekwencji  koszt  aktualizacji  mapy  zasadniczej  w  przedmiotowym  zamówieniu  to  nie 

więcej  niż  2  000  zł.  Poza  tym,  w  kosztach  zatrudnienia  personelu  nie  został  ujęty  koszt 

opracowania  inwentaryzacji  zieleni.  Powyższa  czynność  zostanie  zlecona  podmiotowi 

zewnętrznemu.  Wartość  usług  zewnętrznych  dla  działki  ok  40  arów  to  ok  3  000  zł.  Na 

potwierdzenie oszacowana kosztów odwołujący przedstawił informację cenową firmy (…). 

Odwołujący podkreślił, że ww. czynności zostały zidentyfikowane przez odwołującego na 

etapie przygotowania oferty. Koszty ww. czynności zostały ujęte przez wykonawcę w kwocie 

dotyczącej kosztów pozaosobowych, tj. 42 300 zł netto. 

Jeżeli chodzi natomiast o uzyskanie zgód właścicieli i użytkowników działek, przez które 

przebiega  inwestycja  to,  nie  jest  to  istotny  czynnik  kosztotwórczy.  W  biurze  projektowym 

odwołującego  czynności  te  wykonuje  asystent  głównego  projektanta.  Czas  potrzeby  na 

wykonanie  tych  czynności  to  ok.  6  -  8  godzin  pracy  asystenta.  Z  uwagi  na  powyższe  oraz 

biorąc pod uwagę skalę przedsięwzięcia jest to koszt pomijalny, który nie może przesądzać  

o zaoferowaniu ceny rażąco niskiej w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp. 

W  dalszej  części  uzasadnienia  odrzucenia  oferty  odwołującego  zamawiający  stwierdził,  

że kwota 77 270 zł nie pozwala na pokrycie kosztów pozaosobowych realizacji zamówienia. 

Należy założyć, że wymienienie przez zamawiającego kwoty 77 270 stanowi omyłkę. Kwota 

przeznaczona  przez  odwołującego  na  koszty  pozaosobowe  oraz  zysk  z  realizacji 

zamówienia  (5%  wartości  zamówienia)  to  42  300  zł  netto  (tj.  52  029  zł  brutto).  Jak  już 

wskazano  powyżej  poza  dwoma  wyjątkami,  tj.  aktualizacją  mapy  zasadniczej  

i  inwentaryzacją  zieleni,  koszty  wszelkich  inny  czynności  należą  do  standardowych 

czynności  wykonywanych  przez  personel  zatrudniony  w  biurze  projektowym.  W  przypadku 

dysponowania  rozbudowanym  zapleczem  projektantów  nieracjonalnym  i  nieekonomicznym 

byłoby  zlecanie  podmiotom  zewnętrznym  czynności,  które  są  standardowo  wykonywane 

przez projektanta i należą do jego podstawowych obowiązków. 

Tym  samym,  pismo  zamawiającego  -  zawiadomienie  o  odrzuceniu  oferty,  nie  zawiera 

argumentów, które mogłyby świadczyć o tym, że. cena zaoferowana przez odwołującego jest 

ceną  rażąco  niską.  Wręcz  przeciwnie  zestawienie  twierdzeń  zamawiającego  z  treścią 

wyjaśnień odwołującego oraz z informacjami zawartymi w niniejszym odwołaniu prowadzi do 

wniosku,  że  odwołujący  prawidłowo  zidentyfikował  wszelkie  istotne  czynniki  kosztotwórcze  

i uwzględnił je w cenie ofertowej. 

Odwołujący  zauważył  również,  że  po  przekazaniu  informacji  o  odrzuceniu  oferty 

odwołującego,  zamawiający  nie  może  przytaczać  nowych  podstaw  faktycznych  odrzucenia 

oferty,  a  także  nie  może  rozszerzać  oraz  modyfikować  podstaw  faktycznych  odrzucenia 

ujętych w uzasadnieniu dokonanej czynności. 

Dodatkowo  odwołujący  podniósł,  że  jak  podnosi  się  w  doktrynie  prawa  zamówień 

publicznych  - 

cena  rażąco  niska  jest  więc  ceną  nierealistyczną,  nieadekwatną  do  zakresu  

i  kosztów  prac  składających  sią  na  dany  przedmiot  zamówienia,  zakładającą  wykonanie 

zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. 

generalnie  nie  występuje  na  rynku,  na  którym  ceny  wyznaczane  są  m.in.  poprzez  ogólną 

sytuację  gospodarczą  panującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp 

technologiczno-

organizacyjny  oraz  obecność  i  funkcjonowanie  uczciwej  konkurencji 

podmiotów  racjonalnie  na  nim  działających  (tak:  art.  89  PZP  red.  Sieradzka  2018.  wyd. 

1/Sieradzka). Jak stwierdził SO w Katowicach w wyroku z dnia 30 stycznia 2007 r. sygn. akt 

XIX  Ga  3/07  o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy 

zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego 

nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna,  oderwana  całkowicie  od 

realiów  rynkowych.  Przykładem  może być  oferowanie  towarów  poniżej  kosztów  zakupu lub 

wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczną kwotę. 

O

dwołujący  wskazał,  iż  posiada  znaczne  doświadczenie  w  realizacji  prac  projektowych 

krytych pływalni i infrastruktury towarzyszącej. Odwołujący na przestrzeni kilku ostatnich lat 

wykonywał  prace  projektowe  za  stawki  istotnie  niższe  niż  stawka  zaoferowana  

w  przedmiotowym  postępowaniu.  Odwołujący  przedstawił  przykładowe  zrealizowane 

projekty.  Co  istotne  umowy  z  zamawiającymi  zostały  zawarte  w  reżimie  ustawy  pzp.  

W  żadnym  z  postępowań  cena  oferty  odwołującego  nie  została  uznana  za  rażąco  niską. 

Re

alizacja  umów  każdorazowo  zapewniła  odwołującemu  odpowiedni  zysk.  Odwołujący 

przedstawił  wykaz  przykładowych  zrealizowanych  projektów  w  formie  tabelarycznej  oraz  

z przeliczeniem ceny prac projektowych za 1 m2 powierzchni użytkowej obiektu. 

Zgodnie  z  opise

m  przedmiotu  zamówienia  w  przedmiotowym  postępowaniu  wykonawca 

zobowiązany  będzie  do  wykonania  prac  projektowych  obiektu  o  łącznej  powierzchni 

użytkowej na poziomie 2 865 m2. 

183 270 (cena brutto oferty odwołującego) / 2865 m2 (powierzchnia użytkowa obiektu do 

zaprojektowania) = 63,97 zł /m2. 

Cena  prac  projektowych  metra  kwadratowego  powierzchni  użytkowej,  która  została 

zaoferowana przez odwołującego w przedmiotowym postępowaniu jest więc o 32 % wyższa 

niż  średnia  cena  prac  projektowych  z  projektów  realizowanych  wcześniej  przez 

odwołującego.  Skoro  odwołujący  zaoferował  w  przedmiotowym  postępowaniu  cenę  

o niemalże 1/3 wyższą niż podobne projekty realizowane z zyskiem przez odwołującego na 

przestrzeni  ostatnich  lat,  to  niewątpliwie  cena  skalkulowana  przez  odwołującego  nie  może 

zostać uznana za cenę rażąco niską rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp. 

Odwołujący  podkreślił,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  zawiera  również  zysk.  Należy 

przy  tym  zauważyć,  że  zgodnie  z  utrwalonym  orzecznictwem  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

wykonawca  może  przewidzieć  zysk  na  minimalnym  poziomie  lub  nawet  wcale  nie  musi 

zakładać zysku z realizacji zamówienia. Oferta odwołującego przewiduje zysk na poziomie 5 

%  ogólne  ceny  ofertowej,  co  stanowi  kolejny  argument  za tym,  że brak  jest  podstaw  do jej 

odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 pzp. 

Następnie  odwołujący  odniósł  się  do  wysokości  wynagrodzenia  członków  zespołu 

projektowego.  

Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  w  której  wniósł  o  oddalenie 

odwołania. 

Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  iż  zgodnie  z  art.  92  ust.  2  ustawy  z  dnia  11 

września  2019  r.  Przepisy  wprowadzające  ustawę  -  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.U.  

z  2019  r.  poz.  2020)  do  postępowań  odwoławczych,  o których mowa  w  uchylanej  ustawie, 

wszczętych po dniu 31 grudnia 2020 r., a dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia 

wszczętych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy ustawy z dnia 11 września 

2019 r. - 

Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019) dalej jako: „nowa ustawa” 

albo „nPzp”. 

Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi 

przepis art. 528 nPzp. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  wymaganych  przy 

procedurze,  której  wartość  szacunkowa  zamówienia  nie  przekracza  kwoty  określonej 

w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdziła,  że  odwołujący  posiada  interes  w  uzyskaniu 

przedmiotowego  zamówienia,  kwalifikowanego  możliwością  poniesienia  szkody  w  wyniku 

naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1nPzp, 

co uprawniało go do złożenia odwołania. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron,  złożone  w  pismach  procesowych,  jak  też  podczas  rozprawy  Izba  stwierdziła,  

iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  podzielając  w  całości  stanowisko  prezentowane  przez 

odwołującego, dodatkowo stwierdziła, co następuje. 

Zamawiający w informacji o odrzuceniu oferty odwołującego stwierdził, że złożone przez 

odwołującego  wyjaśnienia  mają  charakter  ogólnikowy  i  lakoniczny.  Zamawiający  wskazał,  

iż zatrudnianie przez wykonawcę zespołu projektantów i asystentów o dużym doświadczeniu 

nie  wykazuje  oszczędnych  metod  realizacji  zamówienia  stanowiących  o  przewadze  nad 

innymi  oferentami

.  Ponadto  zamawiający  podniósł,  że  w  zakresie  kategorii  kosztów 

osobowych,  odwołujący  nie  uwzględnił  wszystkich  usług  jakie  należy  zrealizować  w  toku 

wykonania  zamówienia,  a  znaczną  ich  część  potraktował  jako  dodatkowe  i  nieistotne  

w  kontekście  cenowym,  pomimo  że  jest  ich  sporo  i  znacząco  wpływają  one  na  koszty.  Po 

czym  wymienił  przykładowo  10  z  nich.  Zamawiający  podał,  iż  „Wg  danych  szacunkowych 

sporządzonych  przez  Zamawiającego  kwota  77  270  zł  brutto.  nie  pozwala  na  pokrycie 

realizacji  ww.  usług.  Niezależnie  od  powyższego  kwota  77  270  zł  brutto  nie  pozwala  na 

pokrycie  pozostałych  kosztów  w  tym  materiałowych,  kosztów  zewnętrznych,  w  tym 

pozyskania pozwoleń (złożenia kompletnego wniosku o pozwolenie na budowę dla inwestycji 

oraz  uzyskanie  pozwolenia  na  budowę),  sprawowanie  nadzoru  autorskiego  w  trakcie 

realizacji  robót  budowlanych.  Mając  wzgląd  na  powyższe  zaoferowana  przez  Wykonawcę 

cena  ofertowa  nie  pozwala  na  zrealizowanie  całości  zamówienia,  co  potwierdzają  również 

wyjaśnienia złożone przez Wykonawcę dnia 10 lutego  2021  r.  (w których pominięto  szereg 

pozycji  kosztowych  lub  odniesiono  się  do  nich  ogólnikowo,  na  zasadzie  gołosłownego 

oświadczenia,  że  zaoferowana  kwota  jest  wystarczająca  aby  należycie  wykonać 

zamówienie)  i  jako  takiej  należy  przypisać  jej  cechę  ceny  rażąco  niskiej  uzasadniającej 

odrzucenie oferty.

”. 

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej czynność zamawiającego polegająca na odrzuceniu 

oferty  odwołującego,  na  podstawie  przepisu  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  związku  z  art.  90  ust.  3 

ustawy Pzp, była czynnością niezasadną. 

Zgodnie z przepisem  art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy  Pzp, 

zamawiający odrzuca ofertę, która 

zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Natomiast 

przepis art. 90 ust. 3 ustawy Pzp stanowi, iż zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który 

nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 

potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  Tym  samym  stwierdzić  należało,  iż  zamawiający  odrzucił  ofertę  odwołującego 

stwierdzając, że zawiera ona rażąco niską cenę, gdyż dokonana ocena wyjaśnień złożonych 

przez odwołującego potwierdziła, że oferta zawiera rażąco niską cenę (RNC). 

Z 

decyzją  zamawiającego  nie  sposób  się  zgodzić.  Należy  bowiem  zwróć  uwagę  na 

czynności,  jakie  w  przedmiotowym  postępowaniu  podejmował  zamawiający.  Zamawiający 

stwierdzając, iż okoliczności faktyczne sprawy wypełniają dyspozycję przepisu art. 90 ust. 1 

w  zw.  z  art.  90  ust.  1  a  ustawy  Pzp  (okoliczność  bezsporna),  wezwał  odwołującego  do 

złożenia  wyjaśnień  dotyczących  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny 

ofertowej.  W  powyższym  zakresie  zamawiający  przytoczył  treść  ww.  przepisów,  nie 

precyzując, jaki zakres oferty odwołującego budzi wątpliwości zamawiającego. 

Wobec  takiej  treści  wezwania  odwołujący  złożył  zamawiającemu  wyjaśnienia,  w  których 

odniósł  się  do  istotnych  dla  niego  elementów  oferty,  mających  wpływ  na  wysokość 

zaoferowanej  ceny. 

Odwołujący  wskazał  m.in.  na  następujące  okoliczności:  „Do  wyliczenia 

ceny oferty zastosowano kalkulacj

ę opartą o przewidywane nakłady pracy 10-cio osobowego 

zespołu  projektantów  i  asystentów  z  zaangażowaniem  w  75%  przy  realizacji  przedmiotu 

zamówienia,  tak  aby  zapewnić  zrealizowanie  pełnego  zakresu  projektu  opisanego  w  SIWZ  

i  załącznikach,  łącznie  z  uwzględnieniem  kosztów  nadzoru  autorskiego,  na  warunkach 

określonych  we  wzorze  umowy.  Jako  obiektywne  czynniki  wpływające  na  wysokość 

oferowanej  ceny  wskazujemy  dostępne  wykonawcy  oszczędne  metody  wykonania 

zamówienia,  umożliwiające  skrócenie  czasu  wykonywania  projektu,  wynikające  z  faktu 

zatrudnienia  u  wykonawcy  zespole  głównych  projektantów  i  asystentów,  który  w  okresie 

zatrudnienia  u  Wykonawcy  wykonał  24  dokumentacje  krytych  pływalni  różnych  typów  

i  wielkości,  z  których  21  zostało  zrealizowanych  i  przekazanych  do  użytkowania. 

Doświadczenie  projektantów  i  asystentów  zdobyte  w  trakcie  projektowania  takich  obiektów  

i  pełnienia  nadzorów  autorskich  nad  ich  realizację  oraz  zbudowany  w  ich  trakcie  katalog 

rozwiązań  projektowych,  wykorzystanych  i  sprawdzonych  podczas  poprzednich  zadań, 

powoduje  że  nakłady  czasu  na  wykonanie  przez  nas  projektu  są  znacznie  krótsze,  niż 

wynika to  z  typowych kalkulacji  nakładów  na  prace projektowe,  a  co  za tym  idzie,  pozwala 

zaoferować  niższą  cenę  za  wykonanie  zadania.  Składa  się  to  na  wyjątkowo  sprzyjające 

warunki wykonania zamówienia dostępnych wykonawcy. Opisane warunki realizacji projektu, 

dostępne  wykonawcy,  pozwalają  przyjąć  następujące  nakłady  pracy  w  poszczególnych 

branżach” (odwołujący wymienił poszczególne branże wraz z przypisaniem im odpowiednich 

wielkości  dotyczących  osobomiesięcy).  Odwołujący  podał  również  wysokość  średniego 

wynagrodzenia  w  zespole  projektowym,  przeliczając  go  na  okres  realizacji  zamówienia. 

Podał również, jaką kwotę przewidział na zabezpieczenie realizacji umowy w odniesieniu do 

pozostałych kosztów, oraz określił wysokość zakładanego zysku. 

Tym  samym  biorąc  pod  uwagę  zakres  informacji,  jakie  złożył  odwołujący  w  kontekście 

zakresu  wezwania  wystosowanego  przez  zamawiającego  stwierdzić  należało,  iż  brak  było 

pod

staw do odrzucenia oferty odwołującego.  

Izba  zwraca  uwagę,  iż  czynność  odrzucenia  oferty  jest  czynnością  o  dużym  stopniu 

dolegliwości  dla  wykonawcy,  gdyż  eliminuje  go  z  możliwości  ubiegania  się  o  udzielenie 

zamówienia,  dlatego  też  zamawiający  przed  podjęciem  decyzji  o  odrzuceniu  oferty  winien 

dokładnie  zbadać  czy  istnieją  ku  temu  podstawy.  Płaszczyzna  badania  oferty  przez 

zamawiającego  winna  obejmować  całe  spektrum  okoliczności  faktycznych  i  prawnych  

z  uwzględnieniem  zasad  wynikających  z  ustawy  Pzp.  W  szczególności  konieczne  jest 

odniesienie  się  i  wyważenie  czy  działanie  zamawiającego  nie  narusza  zasady  równego 

traktowania 

wykonawców, 

uczciwej 

konkurencji 

oraz 

zasady 

przejrzystości  

i  proporcjonalności.  Dlatego  też  przyjąć  należy,  że  tylko  prawidłowe  ustalenie  stanu 

faktycznego 

może  pozwolić  zamawiającemu  na  wyciągnięcie  negatywnych  konsekwencji 

wobec wykonawcy.  

W  ocenie  Izby,  w  przedmiotowym  postępowaniu  mamy  do  czynienia  z  błędną  analizą 

stanu  faktycznego  sprawy  przez  zamawiającego.  Jak  bowiem  słusznie  wskazywał 

odwołujący,  przedmiotowe  postępowanie  dotyczy  de  facto  usługi  polegającej  na  pracy 

zespołu  projektantów.  Skoro  zatem  odwołujący  oświadczając,  iż  posiada  wykwalifikowany 

zespół projektowy, legitymujący się doświadczeniem przy realizacji 24 podobnych projektów, 

z  czego  21  zostało  już  zrealizowanych,  to  nie  sposób  przyjąć,  że  okoliczność  ta  pozostaje 

bez  wpływu  na  wycenę  oferty  odwołującego.  Co  istotne  zamawiający  nie  zakwestionował 

liczby  osobomiesięcy  zaproponowanych  przez  odwołującego,  jak  również  nie 

zakwestionował wysokości wynagrodzenia dla członków zespołu projektowego. Tym samym 

przyjąć  należało,  że  odwołujący  w  zakresie  w  jakim  wymagał  tego  zamawiający,  wykazał 

zasadność zaoferowania ceny oferty. 

Dodatkowo  Izba 

zwraca  uwagę  na  okoliczność,  iż  zamawiający  w  odpowiedzi  na 

odwołanie  oraz  na  rozprawie  wskazywał  na  rodzaj  prac,  które  w  jego  ocenie  nie  zostały 

uwzględnione  przez  odwołującego  w  cenie  oferty,  a  co  za  tym  idzie  nie  zostały  wykazane  

w  wyjaśnieniach  złożonych  zamawiającemu.  O  ile  sam  fakt  możliwości  powzięcia  takich 

wątpliwości - co do zasady - nie budzi zastrzeżeń o tyle moment ich wyeksponowania przez 

zamawiającego, 

jest 

zdecydowanie 

niewłaściwy. 

Skoro 

bowiem 

zamawiający  

w  wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień  nie  określił  w  sposób  szczegółowy,  zakresu  żądanych 

wyjaśnień to nie może następnie w informacji o odrzuceniu oferty, a tym bardziej  na etapie 

postępowania  odwoławczego,  powoływać  się  na  istotne  dla  niego  okoliczności,  które 

wcześniej  nie  były  znane  odwołującemu.  Takie  postępowanie  zamawiającego  dokonywane 

jest  bowiem  z  pokrzywdzeniem  wykonawcy.  Z 

całą  pewnością  takie  działanie 

zamawiającego nie jest zgodne z zasadą przejrzystości czy też proporcjonalności. Natomiast 

dodatkowa o

koliczność podnoszona przez zamawiającego, iż inny wykonawca zachował się 

w  sposób  odmienny  od  odwołującego,  pozostaje  irrelewantna  dla  rozstrzygnięcia 

przedmiotowego odwołania. 

Izba  oddaliła  wnioski  dowodowe  zgłoszone  przez  odwołującego  w  odwołaniu 

stwierdzając, iż pozostają one bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 575 

ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.)  

oraz  §  7  ust.  1  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  wysokości  wpisu  od  odwołania  (Dz.  U.  poz. 

Przewodniczący: 

…………………………