Sygn. akt: KIO 623/21
WYROK
z 15 marca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant:
Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie 15 marca 2021
roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej 26 lutego 2021 r. przez I. P. prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą Zakład Usług Leśnych Greenlas I. P. z siedzibą w Ligocie Oleskiej
w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Skarb Państwa - Państwowe
Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Wieluń z siedzibą w Wieluniu, przy
udziale wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
1. K. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą K. S. Zakład Usług Leśnych
„Salix” z siedzibą w Radłowie,
2. M. B.
prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą M. B. Przedsiębiorstwo
Handlowo
– Usługowe z siedzibą w Boronowie,
3. A. G.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą A. G. Przedsiębiorstwo
Handlowo
– Usługowe „Larix” z siedzibą w Kaletach,
4. P. D.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą P. D. Usługi Leśne z siedzibą
w Woźnikach
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania,
powtórzenie czynności badania i oceny ofert w postępowaniu z uwzględnieniem
oferty Odwołującego.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Skarb Państwa - Państwowe
Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Wieluń z siedzibą w Wieluniu i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100), uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu
od odwołania,
zasądza od Zamawiającego - Skarbu Państwa - Państwowego Gospodarstwa
Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwo Wieluń z siedzibą w Wieluniu na rzecz
Odwołującego – I. P. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą Zakład Usług
Leśnych
Greenlas
I.
P.
z
siedzibą
w
Ligocie
Oleskiej
kwotę
00 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu
od odwołania.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………….............................……………..
Sygn. akt: KIO 623/21
U z a s a d n i e n i e
Skarb Państwa - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Wieluń
z siedzibą w Wieluniu (dalej Zamawiający) prowadzi na podstawie przepisów ustawy
z 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019, dalej:
nPzp)
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu
nieograniczonego
pod nazwą: „Wykonywanie usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie
Nadleśnictwa Wieluń w roku 2021 - czwarte postępowanie”, numer: SA.270.1.2021, zwane
dalej p
ostępowaniem.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
25 stycznia 2021 r. pod numerem 2021/S 016-036534
. Wartość zamówienia przekracza
kwoty
określone w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
26 lutego 2021 r. wykonawca I. P.
prowadząca działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Usług Leśnych Greenlas I. P. z siedzibą w Ligocie Oleskiej (Dalej: Odwołujący), wniosła
odwołanie,
w
którym
zaskarżyła
niezgodne
z
prze
pisami
czynności
i zaniechania
Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 226 ust. 1 pkt 14 w zw. z art. 16 pkt 3 oraz art. 17 ust. 1 nPzp - przez odrzucenie
oferty Odwołującego z uwagi na błędne uznanie (z naruszeniem zasad
proporcjonalności oraz efektywności wydatkowania środków publicznych), że wadium
wniesione przez Odwołującego zostało wniesione w sposób nieprawidłowy;
2. art. 223 ust. 1 nPzp - przez
zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia
wyjaśnień dotyczących treści złożonej gwarancji wadialnej;
3. art. 239 ust. 1 nPzp - przez
zaniechanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej, mimo
że Odwołujący prawidłowo wniósł wadium, a jego oferta
spełniała wszystkie wymogi formalne określone przepisami nPzp i postanowieniami
SWZ oraz merytorycznie
była zgodna z treścią SWZ, a w świetle kryteriów oceny
ofert
była ofertą najkorzystniejszą w postępowaniu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
powtórzenia czynności badania i oceny ofert w postępowaniu z uwzględnieniem
oferty Odwołującego,
3. dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej w wyniku
ponownego badania i oceny ofert.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
W rozdziale 11
Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej: SWZ) Zamawiający określił
wymagania dotyczące wadium. Zgodnie z pkt. 11.1 SWZ wykonawcy mieli obowiązek
wniesienia wadium w wysokości 28 000 zł. Formy wniesienia wadium zostały określone
w punkcie 11.2 SWZ:
„Wadium może być wnoszone w jednej lub kilku następujących formach:
pieniądzu,
2) gwarancjach bankowych,
3) gwarancjach ubezpieczeniowych,
poręczeniach udzielonych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt. 2
ustawy z 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju
Przedsiębiorczości (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 299)”.
Zgodnie z pkt. 11.4 i 11.6 ppkt 4 SWZ w przypadku wnoszenia wadium w formie gwarancji
bankowej lub ubezpieczeniowej Zamawiający wymagał, aby treść gwarancji wadialnej
zawierała m.in. zobowiązanie gwaranta do wypłaty Zamawiającemu pełnej kwoty wadium
w okolicznościach określonych w art. 98 ust. 6 nPzp.
Odwołujący wniósł wadium w formie gwarancji bankowej. Odwołujący złożył wraz z ofertą
gwarancję wadialną nr 5/21 wystawioną 4 lutego 2021 r. w Radłowie przez Bank
Spółdzielczy w Zawadzkiem. W treści gwarancji wskazano, że:
1. zost
ała ona udzielona przez Gwaranta (Bank Spółdzielczy w Zawadzkiem)
Zamawia
jącemu na zlecenie Odwołującego w związku z ubieganiem się przed
Odwołującego o udzielenie zamówienia publicznego,
została udzielona w związku z ubieganiem się o udzielenie zamówienia
„Wykonywanie usług z zakresu gospodarki leśnej na terenie Nadleśnictwa Wieluń w
roku 2021 -
czwarte postępowanie" pakiet nr 1,
3. jej udzielenie
było nieodwołalne i bezwarunkowe,
Bank zobowiązał się do niezwłocznego wypłacenia Zamawiającemu kwoty
do wysokości określonej w treści gwarancji, na pierwsze pisemne wezwanie
w
ystosowane przez Zamawiającego zawierającego informację, że nastąpiła jedna
z przesłanek (ze wskazaniem która) zatrzymania wadium wymieniona w ustawie
z
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych lub Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia wydanych dla przedmiotowego zamówienia.
W treści gwarancji omyłkowo wskazano więc na ustawę Prawo zamówień publicznych
z 29 stycznia
2004 r. która została zastąpiona 1 stycznia 2021 r. przez ustawę Prawo
zamówień publicznych z 11 września 2019 r. W konsekwencji w treści gwarancji użyto
również zwrotu „Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia" zamiast „Specyfikacja
Warunków Zamówienia".
16 lutego
2021 r. Odwołujący złożył dodatkowo Zamawiającemu dokument wystawiony przez
Gwaranta -
plik pn. „ANEKS List gwarancyjny WIELUI\l-sig-sig-sig.pdf" - nawiązujący
do gwarancji wadialnej nr 5/21, którego celem było potwierdzenie, że gwarancja wadialna
nr 5/21 odnosiła się do przesłanek zatrzymania wadium określonych w nowej ustawie Pzp
tj. ustawie z
11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz.
2019 z późn. zm.).
17 lutego
2021 r. Zamawiający poinformował Odwołującego o odrzuceniu jego oferty
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 n
Pzp z uwagi na wniesienie wadium w sposób
nieprawidłowy. Jako uzasadnienie nieuznania prawidłowości gwarancji wadialnej nr 5/21
wskazał niewłaściwe wskazanie okoliczności w jakich Zamawiający mógłby żądać
wypłacenia kwoty wadium.
Zamawiający w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty Odwołującego wskazał dwa powody
nieuznania gwarancji wadialnej nr 5/21 za wniesioną w sposób prawidłowy:
odniesienie się do nieobowiązującego, na dzień złożenia gwarancji, Prawa zamówień
publicznych, oraz
2. nie wymienienie literalnie pr
zesłanek uprawniających Zamawiającego do żądania
wypłaty gwarancji.
W ocenie Odwołującego treść złożonej wraz z ofertą gwarancji wadialnej nr 5/21 nie
powodowała zagrożenia dla możliwości zaspokojenia przez Zamawiającego roszczeń z
tytułu zapłaty wadium, co oznacza, że złożona gwarancja w pełni zabezpieczała interes
Zamawiającego. W zakresie niewymienienia literalnie przesłanek uprawniających
Zamawiającego do żądania wypłaty gwarancji Odwołujący wskazał, że w SWZ nie określono
takiego wymagania. Zgodnie z p
ostanowieniem pkt. 11.4 i 11.6 ppkt 4 SWZ Zamawiający
wymagał jedynie, aby treść gwarancji wadialnej zawierała zobowiązanie gwaranta do wypłaty
Zamawiającemu pełnej kwoty wadium w okolicznościach określonych w art. 98 ust. 6 nPzp.
Natomiast w zakresie odni
esienia się do nieobowiązującego, na dzień złożenia gwarancji,
Prawa zamówień publicznych Odwołujący wskazał, że w treści gwarancji omyłkowo
odwołano się do ustawy z 29 stycznia 2004 r., co jednakże nie powodowało braku
możliwości zaspokojenia przez Zamawiającego ewentualnych roszczeń z tytułu zapłaty
wadium. Zamawiający pominął, że złożona gwarancja odwoływała się nie tylko do
przesłanek zatrzymania wadium wymienionych w ustawie Prawo zamówień publicznych, ale
również wymienionych w „Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wydanych
dla przedmiotowego zamówienia". Przedmiotowe postanowienie gwarancji odsyłało zatem
do wszystkich sytuacji skutkujących zatrzymaniem wadium wskazanym w SWZ. Co prawda
w gwarancji zawarto nieścisłość bowiem wskazano się na Specyfikację Istotnych Warunków
Zamówienia, zamiast Specyfikacji Warunków Zamówienia - lecz jednocześnie w treści
gwarancji wskazano że chodzi o specyfikację „przedmiotowego zamówienia" -
co jednoznacznie identyfikowało dokument, do którego odesłano w treści gwarancji. Choć
w treści SWZ nie przywołano wprost okoliczności skutkujących zatrzymaniem wadium,
to w pkt. 11.4 i 11.6 wskazano na art. 98 ust. 6 nPzp -
określający przesłanki zatrzymania
wadium. Dlatego też treść gwarancji w zakresie, w jakim odsyła do warunków zapłaty
wadium przez gwaranta powinna zostać uznana za zabezpieczającą w pełni ewentualne
roszczenia Zamawiającego.
Przywołanie w treści gwarancji jako podstawy prawnej ustawy Pzp z 2004 r. zamiast
prawi
dłowej - ustawy Pzp z 2019 r. było wynikiem omyłki pisarskiej przy sporządzaniu
gwarancji. Jednakże wszystkie z przesłanek zatrzymania wadium w nowej ustawie
odpowiadają treściowo i rzeczowo przesłankom zatrzymania wadium określonym
w przepisach Pzp z 2004 r. W takim wypadku nie zachodzi
ła zatem obawa, że którykolwiek
z warunków zapłaty wadium przez Gwaranta - nie był zabezpieczony. Jedyne różnice
pomiędzy art. 46 ust. 4a i 5 Pzp z 2004 r. a art. 98 ust. 6 Pzp z 2019 r. dotyczą wyłącznie
płaszczyzny terminologicznej - związanej m.in. z wprowadzeniem w nowej Pzp pojęcia
podmiotowych i przedmiotowych środków dowodowych.
T
reść gwarancji w żaden sposób nie ograniczała zakresu odpowiedzialności Gwaranta. Nie
została wykluczona żadna okoliczność, skutkująca zatrzymaniem wadium, która powinna być
zabez
pieczona w treści gwarancji. Z treści gwarancji jednoznacznie wynikało, że dotyczy ona
wszystkich przesłanek zatrzymania wadium określonych w ustawie Prawo zamówień
publicznych lub Specyfikacji wydanej dla przedmiotowego zamówienia.
Odwołanie się w treści gwarancji do przepisów ustawy Pzp z 2004 r. należało traktować jako
omyłkę pisarską z następujących powodów:
omyłka ta była możliwa do zidentyfikowania przez każdego - bez konieczności jej
wskazywania przez podmiot, który się jej dopuścił,
2. istni
ał tylko jeden możliwy sposób wytłumaczenia i skorygowania omyłki - w tym
przypadku w miejscu, w którym przywołano podstawę prawną z nieobowiązującej
aktualnie ustawy Pzp -
jedyną możliwą do wywiedzenia prawidłową treścią tego
fragmentu jest jego rozumienie w ten spo
sób, że dotyczy podstawy prawnej
określonej w ustawie, która jest następcą ustawy omyłkowo przywołanej - a zatem
ustawy Pzp z 2019 r.
poprawienie omyłki nie zmieniało treści oświadczenia Gwaranta.
Zamawiający mógł wezwać Odwołującego do złożenia wyjaśnienia, czy treść gwarancji
obejmuje wszystkie przesłanki zatrzymania wadium określone w art. 98 ust. 6 nPzp.
Zaniechan
ie wezwania do wyjaśnień prowadziło do naruszenia art. 223 ust. 1 nPzp, który
wprost dopuszcza wyjaśnienia dotyczące nie tylko treści złożonych ofert, ale również
dotyczące „innych składanych dokumentów lub oświadczeń":
W okolicznościach ostatnich zmian w przepisach oraz wynikającego z nich niedostosowania
treści niektórych dokumentów do nowych podstaw prawnych, decyzja o odrzuceniu oferty
Odwo
łującego z Postępowania wyłącznie z powodu omyłki pisarskiej w treści złożonej
gwarancji wadialnej -
która nie wpływała na jej zakres ani skuteczność - była przejawem
formalizmu.
Zarzut naruszenia art. 239 ust. 1 Pzp ma charakter wynikowy w stosunku do wcz
eśniejszych
zarzutów. Gdyby Zamawiający prawidłowo ocenił treść gwarancji wadialnej złożonej przez
Odwołującego - czego skutkiem byłoby uznanie, że wadium zostało wniesione prawidłowo,
powinien był wówczas dokonać wyboru tej oferty jako najkorzystniejszej w świetle
ustanowionych w p
ostępowaniu kryteriów oceny ofert.
11 marca
2021 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego
oddalenie. Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wskazał m. in.:
W trakcie procesu oceny formalnej złożonych ofert komisja przetargowa stwierdziła, że
wadium z
łożone przez Odwołującego nie spełniało wymagań określonych w SWZ. Z
gwarancji bankowej przedstawionej przez
Odwołującego wynikało bowiem, że wadium
miałoby zostać wypłacone w przypadku zaistnienia przesłanek wynikających z
nieobowiązującej ustawy Pzp z 2004 r. Postępowanie prowadzone jest w trybie ustawy z
r. W pkt 11.6 SWZ wskazano, że gwarancja musi zawierać zobowiązanie do wypłaty w
warunkach wynikających z nowo obowiązującej ustawy. Tymczasem złożona przez
Odwołującego Bankowa gwarancja wadialna zawierała zobowiązanie Banku do
niezwłocznego wypłacenia Zamawiającemu kwoty do wysokości określonej w treści
gwarancji na pierwsze pisemne wezwanie wystosowane
przez Zamawiającego,
zawierającego informację, że nastąpiła jedna z przesłanek zatrzymania wadium wymieniona
w ustawie z 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień publicznych lub Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia wydanych dla przedmiotowego zamówienia. Tym samym warunkiem
wypłaty gwarancji były przesłanki wynikające przepisów już nie obowiązującej ustawy, która
nie miała zastosowania do prowadzonego przez Zamawiającego postępowania.
P
rzesłanki zatrzymania wadium w starej i nowej ustawie Pzp nie są w pełni tożsame.
Istniejące podobieństwo jest iluzoryczne z tego względu, że nPzp posługuje się nieznanymi
w poprzednim stanie prawnym pojęciami, przykładowo „przedmiotowe środki dowodowe”.
N
ieścisłości interpretacyjne może również powodować wprowadzone w nPzp sformułowanie
odnoszące się do poprawienia w ofercie innej omyłki polegającej na niezgodności oferty
z dokumentami zamówienia niepowodującej istotnych zmian w treści oferty, podczas
gdy w poprzednim stanie prawnym mowa była o niezgodności oferty z treścią specyfikacji
istotnych war
unków zamówienia. W nowej ustawie nie ma nawet pojęcia specyfikacja
istotnych warunków zamówienia. Tym samym rozbieżności, mimo ich pozornej zgodności
merytorycznej mog
ły spowodować, że wadium zostanie podważone. Przyjmując takie
wadium Z
amawiający nie miałby pewności czy spełniało ono swoją jedyną i podstawową
funkcję, czyli czy prawidłowo zabezpieczało ofertę.
Nowa ustawa Prawo zamówień publicznych nie zawiera przepisu, który zezwalałby wyraźnie
na dokonywanie uzupełnienia czy wyjaśnienia dokumentu wadium. W szczególności
o możliwości uzupełnienia wadium nie stanowi art. 223 ust. 1 nPzp będący podstawą
uzupełniania lub wyjaśnienia treści oferty i załączonych do niej dokumentów przez
wykonawcę, gdyż wadium stanowi warunek przystąpienia do postępowania i nie jest
związane z treścią oferty. Ocena spełnienia tego warunku, jest dokonywana niezależnie od
t
reści oferty i przed jej oceną. Mając powyższe na względzie nie było podstaw prawnych do
żądania przez Zamawiającego wyjaśnień, w związku z tym oferta Odwołującego powinna
zostać odrzucona.
Ponadto wyjaśnienie treści gwarancji tak, jak to podniósł w zarzucie Odwołujący, w zasadzie
prowadziłoby do zmiany treści dokumentu wadialnego, de facto złożenia nowego dokumentu
gwarancji wadialnej, co byłoby świetle przepisów ustawy niedopuszczalne, bowiem
w
ykonawca w chwili składania oferty jest zobowiązany do prawidłowego wniesienia wadium,
a Zamawiający już na etapie otwarcia ofert musi mieć pewność, że dokument gwarancji
wadialnej bez żadnych wątpliwości pozwoli mu żądać wypłaty wadium przypadku zaistnienia
przewidzianych w ustawie przesłanek.
Zdaniem odwołującego, również niedopuszczalna jest możliwość sanowania wadium przez
oświadczenie złożone przez gwaranta po upływie terminu do składania ofert, czyli już
po złożeniu zamawiającemu dokumentu wadium. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie
z poglądami wyrażanymi w orzecznictwie, jeżeli dokument wadium jest nieprawidłowy, nie
może być konwalidowany przez późniejsze oświadczenie gwaranta.
4 marca 2021
r. Przystępujący wraz ze zgłoszeniem przystąpienia do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie przedstawił swoje
pisemne stanowisko
i wskazał m. in.:
O
ferta Odwołującego w oczywisty sposób nie odpowiadała SWZ w zakresie w jakim
Zamawiający sformułował w niej wymagania odnośnie wadium. Gwarancja, którą złożył
Odwołujący, nie dawała Zamawiającemu żadnej pewności uzyskania zapłaty w przypadku
powstania przesłanek zatrzymania wadium. Co więcej, jej treść wręcz przesądzała, że taka
zapłata nigdy w postępowaniu nie mogła nastąpić.
T
reść gwarancji Odwołującego nie budziła żadnych wątpliwości, a jej precyzyjne brzmienie
dokładnie opisywało okoliczności prawne ewentualnego dokonania wypłaty i uzależniało
ją od wypełnienia przesłanek określonych w poprzedniej, a nie obecnej ustawie Pzp.
Tym samym oferta Odwołującego nie została zabezpieczona w sposób prawidłowy
i zasługiwała na odrzucenie w trybie art. 226 ust. 1 pkt 14 nPzp.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
p
ostępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska stron zawarte w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie a
także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła,
co następuje.
I
zba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 nPzp.
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 nPzp, tj. istnienie po stronie O
dwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego.
Izba ustaliła, że do postępowania odwoławczego zgłosili skuteczne przystąpienie wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia:
1. K. S.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą K. S. Zakład Usług Leśnych
„Salix” z siedzibą w Radłowie,
2. M. B.
prowadząca działalność gospodarczą pod firmą M. B. Przedsiębiorstwo
Handlowo
– Usługowe z siedzibą w Boronowie,
3. A. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą A. G. Przedsiębiorstwo
Handlowo
– Usługowe „Larix” z siedzibą w Kaletach,
4. P. D.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą P. D. Usługi Leśne z siedzibą w
Woźnikach
zgłaszający swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że zasługuje ono na uwzględnienie.
Izba ustaliła, co następuje:
Wymagania Zamawiającego dotyczące wadium określone ostały w rozdziale 11 SWZ.
Wysokość wadium Zamawiający ustalił na kwotę 28 000 zł. Zgodnie z punktem 11.4 SWZ
„Z treści wadium wnoszonego w formie: gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej
lub poręczeniach udzielonych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt. 2 ustawy
z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsi
ębiorczości powinno
wynikać bezwarunkowe, na pierwsze pisemne żądanie zgłoszone przez Zamawiającego
w terminie związania ofertą, zobowiązanie gwaranta do wypłaty Zamawiającemu pełnej
kwoty wadium w okolicznościach określonych w art. 98 ust. 6 Pzp”.
Z kole
i punkt 11.6 SWZ wskazywał:
„Treść gwarancji wadialnej musi zawierać następujące elementy:
nazwę dającego zlecenie (Wykonawcy), beneficjenta gwarancji/poręczenia
(Zamawiającego), gwaranta (banku lub instytucji ubezpieczeniowej udzielających
gwarancji/poręczenia) oraz wskazanie ich siedzib,
określenie wierzytelności, która ma być zabezpieczona gwarancją/poręczeniem –
określenie przedmiotu zamówienia
kwotę gwarancji/poręczenia,
zobowiązanie gwaranta/poręczyciela do zapłacenia bezwarunkowo i nieodwołalnie
kwot
y gwarancji/poręczenia na pierwsze pisemne żądanie Zamawiającego
w okolicznościach określonych w art. 98 ust. 6 Pzp”.
Zamawiający nie postawił żadnych, innych wymogów dotyczących treści gwarancji wadialnej.
Odwołujący wraz z ofertą złożył wystawioną 4 lutego 2021 r. przez Bank Spółdzielczy
w Zawadzkiem
Bankową Gwarancję Wadialną nr 5/21 o następującej treści:
„W imieniu Banku Spółdzielczego w Zawadzkiem (Gwaranta), niniejszym oświadczamy,
że na zlecenie Pani I. P. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą: (...) Bank udziela
Skarbowi Państwa Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu, Lasy Państwowe, Nadleśnictwo
Wieluń z siedzibą 98-300 Wieluń, ul. Ż (Zamawiającemu) gwarancji wypłaty kwoty 28.000,00
zł, (...) tytułem wadium w związku z ubieganiem się przez Panią I. P. (...) o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r.
poz. 1655 z późniejszymi zmianami). Udzielenie niniejszej
gwarancji jest nieodwołalne i bezwarunkowe.
Bank zobowiązuje się do niezwłocznego wypłacenia Zamawiającemu kwoty do wysokości
określonej powyżej na pierwsze pisemne wezwanie wystosowane przez Zamawiającego,
zawierającego informację, że nastąpiła jedna z przesłanek (ze wskazaniem która)
za
trzymania wadium (wniesionego przez Wykonawcę w postaci niniejszej gwarancji
bankowej) wymieniona w ustawie z dnia 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień publicznych
lub Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wydanych dla przedmiotowego
zamówienia.
”.
17 lutego 2021 r.
Zamawiający poinformował o odrzuceniu z postępowania oferty
Odwołującego.
W uzasadnieniu
wskazał m. in.:
„Przedłożona przez Panią gwarancja wadialna została uznana przez Zamawiającego jako
wniesiona w sposób nieprawidłowy ze względu na niewłaściwie wskazanie okoliczności
w jakich Zamawiający mógłby żądać jej wypłacenia. Gwarant odnosi się w treści gwarancji
do nieobowiązującego, na dzień złożenia gwarancji, Prawa zamówień publicznych a także
nie wymienia literalnie przesłanek uprawniających Zamawiającego do żądania wypłaty
gwarancji. W związku z treścią gwarancji Zamawiający nie ma pewności co do możliwości
zaspokojenia swoich żądań z wadium.
Dostarczony przez Panią w dniu 17.02.2021 r. aneks do listu gwarancyjnego wystawiony
dnia 16.02.2021
r. w Radłowie pozostaje bez wpływu na decyzję Zamawiającego o uznaniu
gwarancji za wniesioną nieprawidłowo. W punkcie 11 SWZ Zamawiający żądał
jednoznacznie wniesienie wadium przed upływem terminu składania ofert”.
Izba zważyła, co następuje:
Od
rzucenie oferty Odwołującego z postępowania na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 nPzp
było niezasadne.
Ustawa
z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych przestała obowiązywać z
końcem roku 2020. Od 1 stycznia 2021 r. obowiązuje nowa ustawa Prawo zamówień
publicznych,
z 11 września 2019 r. Gwarancja wadialna złożona przez Odwołującego została
sporządzona 4 lutego 2021 r., a zatem ponad miesiąc od daty wejścia w życie nowej ustawy.
Trudno w tej sytuacji uznać, że Gwarant świadomie i celowo wystawił Odwołującemu
dokument, który nawiązywał do nieobowiązującej już ustawy – a tego rodzaju stanowisko de
facto zaprezentował Zamawiający. W ocenie Izby w treści spornej gwarancji pojawiła się
oczywista omyłka i nie powinno budzić w świetle ustalonego stanu faktycznego, że Gwarant
w rzeczywistości miał na myśli nową, a nie starą ustawę. Stanowisko przeciwne jest w
ocenie Izby nielogiczne
– Gwarant nie miałby żadnego celu, ani interesu w wystawieniu
gwarancji wadialnej rzeczywiście odnoszącej się do nieobowiązującej ustawy. Nie ulega
wątpliwości, że gwarancja wadialna, to dokument o szczególnym znaczeniu dla wykonawcy i
powinien
on być sporządzony przez gwaranta z zachowaniem szczególnej staranności.
Należy jednak wziąć pod uwagę, że ustawa Prawo zamówień publicznych z 2004 roku
obowiązywała przez kilkanaście lat, więc wystąpienie takiego rodzaju omyłki, jak ta będąca
przedmiotem sporu,
miesiąc po wejściu w życie nowej ustawy (o takim samym tytule) nie
było czymś niezwykłym.
Zamawiający oparł decyzję o odrzuceniu oferty Odwołującego wyłącznie na literalnym
brzmieniu treści gwarancji mimo oczywistego faktu, że wskazanie w tej treści na starą
ustawę zamiast nowej nastąpiło omyłkowo. Zamawiający nie odrzucił zatem oferty
Odwołującego ze względu na rzeczywistą wadę gwarancji wadialnej nr 5/21, a wyłącznie
kierując się formalizmem, w ocenie Izby nadmiernym.
W konsekwencji w ocenie Izby nie ma wątpliwości, że gwarancja wadialna Odwołującego
spełniała wymogi tak SWZ jak i przepisów nPzp, a z co tym idzie jako ważna, w prawidłowy
sposób zabezpieczała ofertę złożoną w postępowaniu przez Odwołującego.
Szczególną uwagę Izby zwrócił fakt, iż Zamawiający, mimo wezwania do przekazania do akt
kompletnej dokumentacji postępowania (wezwanie z 8 marca 2021 r.), nie przekazał aneksu
do gwarancji wadialnej, o którym mowa w przytoczonym wyżej fragmencie uzasadnienia
czynności odrzucenia oferty Odwołującego. W toku rozprawy pełnomocnik Zamawiającego
oświadczył, że nie dysponuje ww. aneksem, mimo, że w przekazanym Zamawiającemu
(za potwierdzeniem odbioru) zawiadomieniu o terminie posiedzenia
wskazano: „Uprzejmie
proszę o przybycie umocowanych osób z pełną dokumentacją w sprawie”. W konsekwencji
Izba uznała, że Zamawiający celowo nie złożył do akt ww. dokumentu. Dokument ten
(wspomniany za
równo w uzasadnieniu odwołania jak i uzasadnieniu odrzucenia oferty
Odwołującego) nie miał charakteru przesądzającego dla sprawy, ale mógł istotnie świadczyć
na korzyść Odwołującego, tj. mógł potwierdzać, że zanim doszło do odrzucenia oferty
Odwołującego z postępowania dostarczył on Zamawiającemu wyjaśnienie Gwaranta,
co do charakteru
omyłki w treści gwarancji 5/21. Wobec powyższego, zgodnie z art. 542
ust. 2 nPzp uniemożliwienie przeprowadzenia dowodu z ww. dokumentu Izba uznała
za okoliczność podważającą wiarygodność stanowiska Zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że zasługuje na uwzględnienie w całości
i na podstawie art. 553 zdanie pierwsze ustawy nPzp orzekła jak w sentencji.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowód z dokumentacji postępowania w
zakresie w jakim ta dokumentacja została przekazana przez Zamawiającego do Izby drogą
elektroniczną.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 557 i 575 ustawy Prawo zamówień publicznych z 2019 r. oraz § 5 pkt 1 i 2 lit. b)
w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania z 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
………………................……………….………