Sygn. akt: KIO 604/21
WYROK
z dnia 15 kwietnia 2021 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Justyna Tomkowska
Protokolant:
Piotr Cegłowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2021 roku w Warszawie
odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 lutego 2021 roku przez
wykonawcę Odwołującego - Naprzód Service Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Łodzi
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Mazowiecki Szpital Specjalistyczny
i
m. dr. Józefa Psarskiego w Ostrołęce z siedzibą w Ostrołęce
przy udziale wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia,
zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego - (1)
Ever Cleaning Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
(Lider), (2) Everteam Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie (Partner) i (3) Ever Medical Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Warszawie (Partner)
orzeka:
Umarza postępowanie w zakresie naruszenia art. 214 ust. 1 i 305 ustawy Pzp2019
z powodu wycofania
zarzutu przez Odwołującego;
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie.
Kosztami postępowania obciąża Naprzód Service Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi i:
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedmiu
tysięcy pięciuset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego - Naprzód
Service Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi tytułem
wpisu od odwołania;
nakazuje zwrot kwoty 7
500 zł 00 gr (słownie: siedmiu tysięcy pięciuset złotych zero
groszy) na rzecz
Odwołującego - Naprzód Service Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Łodzi, tytułem nadpłaconego wpisu.
Stosownie do art. 579 i 580
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz.U.2019 r., poz. 2019 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………
Sygn. akt KIO 604/21
UZASADNIENIE
Dnia 23 lutego 2021 roku do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art. 505 ust. 1
w zw. z art. 513 pkt 3 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz.U. z 2019 roku, poz. 2019 ze zm., dalej jako „Pzp2019”)
odwołanie złożył wykonawca Naprzód Service spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Łodzi, dalej jako „Odwołujący”.
Zamawiający: Mazowiecki Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Psarskiego
w Ostrołęce z siedzibą w Ostrołęce zawarł umowę Nr 33/2021 z dnia 21 stycznia 2021 r.,
przedmiotem której jest usługa kompleksowego utrzymania czystości w Szpitalu, pozostałe
usługi w zakresie opieki zdrowotnej gdzie indziej niesklasyfikowane, transport wewnętrzny
oraz usługi dodatkowe, z wykonawcami: Ever Cleaning sp. z o.o., Everteam sp. z o.o. i Ever
Medical sp. z o.o. (dalej jako „EVER”).
O
dwołanie złożono wobec:
1. udzielenia zamówienia w drodze zawarcia umowy bez przeprowadzenia postępowania
o udzielenie
zamówienia na podstawie ustawy Pzp, mimo że Zamawiający był do tego
zobowiązany,
2. zaniechania opublikowania ogłoszenia o udzieleniu zamówienia w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej, ewentualnie -
ogłoszenia o wyniku postępowania zawierającego informację
o udzieleniu zamówienia w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
I. art. 2 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 Pzp w zw. art. art. 46c ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi przez udzielenie
zamówienia w drodze Umowy, z zaniechaniem przeprowadzenia uprzedniego postępowania,
podczas gdy komentowany przepis zobowiązywał Zamawiającego do przeprowadzenia
takiego pos
tępowania, zaś:
a) przepis art. 46c ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi nie dawał Zamawiającemu podstaw do odstąpienia od stosowania
przepisów Pzp, gdyż nie ma związku między udzieleniem zamówienia a zapobieganiem lub
zwalczaniem epidemii (zamówienie ma charakter rutynowy);
b) żaden także ewentualnie inny przepis ustawy PZP nie dawał Zamawiającemu podstaw do
odstąpienia od stosowania przepisów Pzp,
II. art. 265 ust. 1 Pzp2019
przez zaniechanie przekazania ogłoszenia o udzieleniu
zamówienia do publikacji Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej,
ewentualnie, gdyby Izba stwierdziła, że do zamówienia będącego przedmiotem Umowy
stosuje się przepisy działu III Pzp - art. 309 ust. 1 Pzp2019 przez zaniechanie zamieszczenia
w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o wyniku postępowania zawierającego
informację o udzieleniu zamówienia,
III. ewentualnie, jeśli Izba stwierdzi, że w istocie Umowa została zawarta w wyniku
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie zamówienia
z wolnej ręki - art. 214 ust. 1 Pzp2019 przez udzielenie zamówienia w warunkach, gdzie
przepisy Pzp nie przewidują możliwości zastosowania tego trybu - ewentualnie art. 305
Pzp2019
w razie stwierdzenia przez Izbę, że wartość zamówienia nie przekracza progów
unijnych.
Odwołujący wnosił o przeprowadzenie dowodu z:
1. załączonej kopii Umowy na dowód, że Zamawiający zawarł Umowę z naruszeniem Pzp,
2. załączonej kopii pisma Zamawiającego z dnia 19 lutego 2021 r. w przedmiocie
w przedmiocie udostępnienia Umowy w trybie dostępu do informacji publicznej –– na dowód,
że Odwołujący powziął informację o zawarciu Umowy w dniu 19 lutego 2021 r.,
3. kopii wniosku
„IZAN+” sp. z o.o. w sprawie opublikowania wzoru umowy wy z dnia 23
września 2020 r.;
4. kopii wzoru umowy w sprawie zamówienia publicznego z dnia 28 września 2020 r.,
5. kopii odwołania „IZAN+” sp. z o.o. z dnia 7 października 2020 r.,
6. kopii odpowiedzi na odwołanie z dnia 21 października 2020 r.,
7. kopii wyroku kopii wyroku KIO z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. akt: KIO 2563/20,
8. kopii pisma Zamawiającego z dnia 1 grudnia 2020 r. - odpowiedzi na pytania wykonawców
do treści SIWZ,
9. ogłoszenia o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 12 stycznia 2021 r.
- (przy czym o
ryginały dokumentów z pkt 5,6,7 znajdują się w aktach sprawy KIO o sygn.
2563/20, a
Odwołujący wnosił o załączenie akt w/w sprawy do sprawy niniejszej celem
przeprowadzenia z nich dowodu,
że rozstrzygnięcie postępowania ogłoszonego
w Suplemencie do Dzienn
ika Urzędowego Unii Europejskiej w dniu 18 września 2020 roku
pod pozycją 2020/S 182-438721, odwlekło się w czasie z przyczyn leżących po stronie
Zamawiającego, a zatem nie istniały podstawy do pominięcia stosowania Pzp przy zawarciu
Umowy.
Ponadto Odwołujący żądał:
1. unieważnienia Umowy w zakresie zobowiązań niewykonanych i
2. nałożenia kary finansowej na Zamawiającego w związku z brakiem możliwości zwrotu
świadczeń spełnionych na podstawie Umowy.
Odwołujący oświadczył, że posiada interes faktyczny i prawny we wniesieniu we
wniesieniu odwołania, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie objętym Umową,
a zaniechanie przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego narusza
jego prawo do ubiegania się o zamówienia publiczne na równi z wykonawcami, którzy
zawarli Umowę z Zamawiającym, choć Odwołujący także był zainteresowany pozyskaniem
przedmiotowego zamówienia i poniósł szkodę z powodu zaniechania przeprowadzenia
postępowania, w którym mógłby złożyć ofertę najkorzystniejszą.
Zgodnie z art. 513 pkt 3 Pzp2019
, odwołanie przysługuje także zaniechanie
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia lub zorganizowania konkursu na
podstawie ustawy, mimo że zamawiający był do tego obowiązany. Właśnie ten przepis jest
podstawą wniesienia odwołania.
W dniu 21 stycznia 2021 r. Zamawiający zawarł Umowę z wykonawcami: EVER
Cleaning sp. z o.o., Everteam sp. z o.o. oraz Ever Medical Care sp. z o.o. (dalej zwanych:
„Konsorcjum Ever”). Przedmiotem Umowy jest usługa kompleksowego utrzymania czystości
w Szpitalu, pozostałe usługi w zakresie opieki zdrowotnej gdzie indziej niesklasyfikowane,
transport wewnętrzny oraz usługi dodatkowe. Zamawiający nigdzie nie opublikował:
1. informacji o wszczęciu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
2. ogłoszenia o zamiarze zawarcia Umowy,
3. ogłoszenia o udzieleniu zamówienia.
Odwołujący powziął informację o zawarciu Umowy w dniu 19 lutego 2021 r. po tym
jak
uzyskał jej treść w trybie dostępu do informacji publicznej.
Ponadto, w
dniu 18 września 2020 roku w Suplemencie do Dziennika Urzędowego
Unii Europejskiej pod pozycją 2020/S 182-438721 zostało opublikowane ogłoszenie
o zamówieniu oraz SIWZ dotyczące przedmiotowego zamówienia. Przedmiotem zamówienia
są usługi kompleksowego utrzymania czystości w Szpitalu, pozostałe usługi w zakresie
opieki zdrowotnej gdzie indziej niesklasyfikowane, transport wewnętrzny oraz usługi
dodatko
we. Postępowanie to było dotknięte licznymi błędami Zamawiającego, które
wydłużyły okres jego trwania. Wraz ze wszczęciem postępowania, Zamawiający nie
opublikował wzoru umowy; uczynił to dopiero w dniu 28 września 2020 r. po wniesieniu przez
„IZAN+” sp. z o.o. odwołania w dniu 28 września 2020 r. W dniu 7 października 2020 r.
ponownie „IZAN+” sp. z o.o. wniósł odwołanie, tym razem tym razem wobec treści warunków
umowy.
Odwołanie zawierało m.in. zarzuty zastrzeżenia w projekcie umowy kar umownych
niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. W dniu 5 listopada 2020 r. KIO wydała
w sprawie o sygn. akt: KIO
2563/20 wyrok, na mocy którego Zamawiający został
zobowiązany do zmiany projektowanych postanowień. Dopiero w dniu 1 grudnia 2020 r.
Zamawiający opublikował odpowiedzi na pytania wykonawców co do treści SIWZ;
jednocześnie Zamawiający wydłużył termin składania ofert do 17 grudnia 2020 r.
O
d wszczęcia postępowania do złożenia ofert minęły 3 miesiące.
W
dniu 12 stycznia 2021 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający odrzucił jednocześnie ofertę konsorcjum „Naprzód”, którzy mieli interes we
wniesieniu odwołania, więc musiał się liczyć z tym, że odwołanie to zostanie wniesione do
dnia 22 stycznia 2021 roku. W
związku z tym nie będzie możliwe zawarcie umowy w wyniku
postępowania, zaś umowa z dotychczasowym wykonawcą kończy się 20 stycznia 2021 r.
Zamawiający nie przeprowadził jednak żadnej dopuszczalnej formy postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego w momencie, gdy było już prawdopodobne, że
postępowanie nie skończy się przed upływem terminu dotychczasowej umowy.
W
dniu 12 stycznia 2021 r. Zamawiający ogłosił, że odrzucił ofertę konsorcjum
Naprzód, a jako najkorzystniejszą wybrał ofertę konsorcjum EVER, droższą o ponad
2 miliony
. Odrzucenie oferty konsorcjum Naprzód stanowiło podstawę stanowiło podstawę
wniesienia przez wniesienia przez te podmioty odwołania w postępowaniu odwoławczym
o sygn. akt: KIO 242/21, które nie jest jeszcze rozstrzygnięte.
Zgodnie z § 10 Umowy, Umowa wchodzi w życie od dnia 21.01.2021r. r. do dnia
wyłonienia przez Mazowiecki Szpital Specjalistyczny w Ostrołęce Wykonawcy zgodnie
z
Ustawą Prawo Zamówień Publicznych. Jednocześnie, w Umowie wcale nie wskazano,
co należy rozumieć przez „wyłonienie wykonawcy zgodnie z Pzp” i że Umowa wcale nie
przewiduje jej automatycznego wygaśnięcia w żadnym wypadku; wypadku. § 11 Umowy daje
jedynie Z
amawiającemu możliwość, a nie obowiązek, wypowiedzenia Umowy, przy czym
w katalogu przesłanek wypowiedzenia brak jest wskazania, które znalazło się w § 10
Umowy. Wobec niewskazania daty
zakończenia Umowy (lub terminu jej obowiązywania)
w istocie Umowa zo
stała zawarta na czas nieoznaczony i może trwać do zakończenia stanu
epidemii, gdyż żadne jej postanowienie nie zobowiązuje Zamawiającego do wygaszenia
Umowy i do zawarcia nowej.
W preambule Umowy wskazano
, że Strony zawierają umowę na podstawie art. 46c
ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi. Oznacza to, że Zamawiający zawarł Umowę bez stosowania przepisów Pzp. Skoro
§ 10 Umowy nie określa w sposób terminu, na który Umowa została zawarta, zastosowanie
znajduje art. 35 ust. 3 pkt 2 Pzp, zgodnie z którym podstawą ustalenia wartości zamówienia
na usługi, których łączna cena nie może być określona, jest wartość miesięczna zamówienia
pomnożona przez 48 - w przypadku zamówień udzielanych na czas nieoznaczony lub
oznaczony dłuższy niż 48 miesięcy. Wynagrodzenie miesięczne w Umowie, zgodnie z jej § 7
ust. 1, wynosi 852 933,19 zł. Ta wartość, pomnożona przez 48, daje wartość 40.940.793,12
zł. Zamawiający to SPZOZ, którego zgodnie z art. 9 ustawy o finansach publicznych należy
zaklasyfikować do jednostek sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1
Pzp. Skoro jednak, jak wynika z Krajowego Rejestru Sądowego, organem tworzącym
w stosunku do Zamawiającego jest Samorząd Województwa Mazowieckiego, czyli jednostka
samorządu terytorialnego, to do Zamawiającego znajduje zastosowanie pkt I.3 załącznika do
obwieszczenia Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia 1 stycznia 2021 r. w sprawie
aktualnych progów unijnych, ich równowartości w złotych, kwot wyrażonych w euro oraz
średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości
zamówień publicznych lub konkursów, zgodnie z którym próg unijny wynosi 214 000 euro,
co stanowi równowartość kwoty 913 630 zł. W konsekwencji, Odwołujący przyjęli,
że Zamawiający udzielił zamówienia z naruszeniem działu II Pzp, czemu odpowiada
wysokość wpisu i treść zarzutów. Działając jednak z daleko posuniętej ostrożności,
Odwołujący sformułowali także zarzuty ewentualne, na wypadek, gdyby Izba uznała,
że jednak Zamawiający powinien był udzielić zamówienia, stosując przepisy działu III Pzp.
Ad 1) zarzut naruszenia art. 2 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 Pzp w zw. z art. 46c ust. 1 ustawy
z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 Pzp, p
rzepisy ustawy stosuje się do udzielania zamówień
klasycznych oraz organizowania konkursów, których wartość jest równa lub przekracza
kwotę 130 000 złotych, przez zamawiających publicznych. W myśl zaś art. 4 pkt 1 Pzp,
p
rzepisy ustawy stosuje się do zamawiających publicznych, którymi są jednostki sektora
finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, 1622 i 1649)
. Powyższe przepisy ustanawiają
zasadę, że w wypadku, gdy mamy do czynienia z zamówieniami klasycznymi
i zamawiającymi publicznymi, stosowanie ustawy jest obowiązkowe, a zwolnienie z jej
stosowania w tych wypadkach musi wyraźnie wynikać z przepisu ustawy.
Odwołujący podnosił, że Zamawiający nie miał żadnych podstaw, aby wyłączyć
stosowanie Pzp, gdyż żaden przepis ustawy nie dawał mu takiego prawa. Pzp. Zamawiający
pominął zastosowanie Pzp na podstawie art. 46c ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz
zwalczan
iu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Przepis ten, na który Zamawiający powołał
się w preambule Umowy, stanowi: Do zamówień na usługi, dostawy lub roboty budowlane
udzielanych w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii na obszarze, na którym
ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, nie stosuje się przepisów
o zamówieniach publicznych.
Jak trafnie wywiedziono w doktrynie, z
wyłączenia przewidzianego w art. 46c
korzystać mogą wyłącznie te usługi, dostawy i roboty budowlane, które pozostają
w bezpośrednim związku z zadaniami publicznymi związanymi z zapobieganiem lub
zwalczaniem epidemii. Bezpośredni związek polega na tym, że dana usługa, dostawa czy
dane roboty budowlane będą wykorzystane w czynnościach przeciwdziałających epidemii,
taki związek będzie istniał np. w przypadku zamówienia odzieży ochronnej przypadku dla
personelu medycznego zajmującego się chorymi; respiratorów potrzebnych dla pacjentów
doświadczających ciężkiego przebiegu choroby; zamówienia płynu dezynfekującego dla
personelu medycznego, a także dla pracowników instytucji publicznych; zamówienia
maseczek i przyłbic ochronnych; zamówienia remontu oddziału zakaźnego (Bosek Leszek
[red.], Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Komentarz, C.H. Beck, 2021, wyd. 1, pkt II.1).
Znamienne jest, że choć Zamawiający znajduje się na liście znajduje się na liście
szpitali zakaźnych tzw. jednoimiennych w Województwie Mazowieckim, to w dniu 18
września 2020 r. wszczął regularne postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
przedmiotowe usługi. Przedmiot zamówienia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego będącego w toku, jest identyczny z tym, który został określony w Umowie.
Usługa sprzątania szpitalnego, która jest przedmiotem Umowy, obejmuje zarówno
przestrzeń szpitalną, jak i biurową (tj. pomieszczenia administracji na II piętrze szpitala), więc
absolutnie nie ma podstaw, aby uznawać taką usługę za bezpośrednio związaną
z zapobieganiem i zwalczaniem epidemii. Samo sprzątanie szpitala, tj. pomieszczeń
szpitalnych jest usługą rutynową, wykonywaną w szpitalu niezależnie od tego, czy jest stan
epidemii, czy nie. Fakt zatem, że zamówienie dotyczy pomieszczeń szpitalnych, to za mało,
aby przyjąć, że mamy do czynienia ze zwolnieniem ze stosowania Ustawy Pzp. Sprzątanie
szpitalne nie jest bowiem zamówieniem mającym charakter specjalny, na potrzeby szpitalne
lub na potrzeby zapobiegania lub zwalczania epidemii, lecz jest zamawiane przez szpitale
w całej Polsce niezależnie od panujących dookoła warunków. Zamawiający skorzystał
z komentowanych przepisów w sposób instrumentalny, w istocie szukając wyjścia z sytuacji,
w jakiej się znalazł, tj. wobec przewleczenia się z jego winy zamówienia publicznego,
wszczętego we wrześniu 2020 roku.
Ad 2) zarzut naruszenia art. 265 ust. 1 Pzp, ewentualnie
– art. 309 ust. 1 Pzp2019
Zgodnie z art. 265 ust. 1 Pzp2019, z
amawiający nie później niż w terminie 30 dni od
dnia zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia przekazuje do publikacji Urzędowi
Publikac
ji Unii Europejskiej ogłoszenie o udzieleniu zamówienia zawierające informację
o wynikach tego
postępowania. Przepis ten znajduje się w dziale II Pzp.
Zgodnie zaś z art. 309 ust. 1 Pzp2019, który znajduje się w dziale III Pzp,
z
amawiający nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia postępowania
o udzielenie zamówienia zamieszcza w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenie
o wyniku postępowania zawierające informację o udzieleniu zamówienia lub unieważnieniu
postępowania.
Obydwa wskazane prze
pisy w sposób tożsamy wskazują, że Zamawiający ma 30 dni
na publikację ogłoszenia odpowiednio o udzieleniu zamówienia lub o wyniku postępowania
z informacją o udzieleniu zamówienia. Zamawiający nie opublikował żadnego z takich
ogłoszeń, co stanowi jasne pogwałcenie Pzp w wypadku uznania, że był zobowiązany do
stosowania tej ustawy.
Ad 3) zarzut naruszenia art. 214 ust. 1 Pzp2019.
Jedynie na wypadek stwierdzenia, że wbrew dosłownej treści Umowy, a zwłaszcza jej
preambuły, Zamawiający w istocie udzielił zamówienia z wolnej ręki, Odwołujący podkreślił,
że nie było przesłanek do zastosowania tego trybu. Podstawą zarzutu jest art. 214 ust. 1
Pzp, zaś w razie stwierdzenia, że jednak wartość zamówienia nie przekracza progów
unijnych - art. 305 Pzp2019.
Nie istni
ała potrzeba natychmiastowego udzielenia zamówienia, o której mowa w art.
214 ust. 1 pkt 5 Pzp2019
. Zamawiający miał bowiem podstawy, aby przewidywać przed
dniem końca umowy z dotychczasowym wykonawcą (20.01.2021 r.), że będzie miał potrzebę
udzielenia prz
edmiotowego zamówienia - usługa sprzątania szpitalnego jest mu bowiem
potrzebna każdego dnia funkcjonowania placówki szpitalnej. Jeśli nie można było dochować
terminów przetargu nieograniczonego lub ograniczonego, Zamawiający powinien co najmniej
przeprowa
dzić postępowanie w trybie negocjacji bez ogłoszenia - w ramach tego trybu
w ramach tego trybu jest bowiem możliwość udzielenia zamówienia, gdy zachodzi pilna
potrzeba jego udzielenia (art. 209 ust. 1 pkt 4, ewentualnie art. 301 ust. 1 pkt 3 Pzp). Nie ma
zaś żadnych podstaw do zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc
pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w umowie, odwołaniu, odpowiedzi na
odwołanie, pismach procesowych, a także wyrażone ustnie i pisemnie na rozprawie
i odnotowane w
protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W przedmiotowej sprawie zarówno do prowadzonego postępowania odwoławczego
w zakresie formalnym i materialnym zastosowanie znajdują przepisy ustawy z Prawo
zamówień publicznych z 11 września 2019 r. (tekst jednolity Dz.U.2019 r., poz. 2019 ze
zmianami, dalej jako „Pzp2019”).
Następnie ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania w całości w trybie art. 528 ust. 1 ustawy Pzp2019 i nie stwierdziwszy
ich, Izba skierowała odwołanie na rozprawę.
Ustalono
dalej,
że
wykonawca
wnoszący
odwołanie
posiada
interes
w
uzyskaniu
zamówienia,
kwalifikowany
możliwością
poniesienia
szkody
w wyniku potencjalnego
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp2019.
Możliwość dokonania w sposób nieprawidłowy czynności wyboru trybu prowadzenia
postępowania oraz wybór innego Wykonawcy jako partnera kontraktowego i podpisanie
z nim umowy w sprawie realizacji zadania pozbawia Odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i naraża go na poniesienie szkody w postaci nieuzyskania zamówienia.
Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania.
Do postępowania odwoławczego zgłoszenie przystąpienia po stronie Zamawiającego
złożyli wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielnie zamówienia – konsorcjum w składzie:
(1) Ever Cleaning
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (Lider),
(2) Everteam
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (Partner)
i (3) Ever Medical
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie
(Partner), dalej jako „konsorcjum EVER”.
Izba potwierdziła skuteczność zgłoszonego przystąpienia.
Przystępujący wnosił o oddalenie odwołania w całości.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego
oddalenie w całości.
Odnośnie zarzutu nr 1:
Zamawiający podkreślił, że stosuje przepisy ustawy Pzp, w dniu 18 września 2020
roku w Suplemencie do Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej pod pozycją 2020/S
zostało opublikowane ogłoszenie o zamówieniu, którego przedmiotem
zamówienia jest: usługa kompleksowego utrzymania czystości w Szpitalu, pozostałe usługi
w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej nie sklasyfikowane, transport wewnętrzny oraz
usługi dodatkowe. W trakcie trwania postępowania przetargowego wpłynęły liczne wnioski
o wyjaśnienie treści SIWZ, warunkując i wpływając na jego termin rozstrzygnięcia. W dniu
października 2020 roku w postępowaniu wypłynęło odwołanie do KIO złożone przez
jednego z wykonawców będącego członkiem grupy kapitałowej Odwołującego. Swoim
działaniem spółka Izan nie czekając na złożenie wyjaśnień przez Zamawiającego
zablokowała postępowanie. Postępowanie zostało wstrzymane na 30 dni. Niezrozumiałe jest
dla Zamawiającego postępowanie Odwołującego ponieważ, Odwołujący miał pełną wiedzę
o przyczynach opóźnienia w postępowaniu przetargowym oraz pełną widzę kiedy kończy się
umowa
z firmą Naprzód. Wyrok z dnia 5 listopada 2020 r. pozwolił na dalsze procedowanie.
Zamawiający w dniu 12 stycznia 2021 roku dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty
w prowadzonym postępowaniu. W dniu 21 stycznia 2021 roku w postępowaniu wpłynęło do
KIO drugie
odwołanie złożone przez konsorcjum Naprzód, w którym mimo odbytego
posiedzenia w dniu 18.02.2021r. nie
zakończono rozprawy wydaniem postanowienia lub
wyroku. Status sprawy KIO 242/21
to „zawieszone”.
Zam
awiający w związku z niemożliwością zawarcia umowy w ramach
w postępowania oraz realnego zagrożenia epidemiologicznego podjął środki zapobiegawcze,
jakim jest zapewnienie kompleksowej usługi sprzątania w Oddziale Zakaźnym, SOR-rze oraz
11 Oddziałach posiadających wydzielone izolatki, wymagające stosowania wyższego reżimu
sanitarnego, zastosował przepis art. 46 C ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu
oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Poza wirusem SARS-CoV-2
zagrożenie stanowią drobnoustroje wysokoodporne. Do szpitala trafiają pacjenci zakażeni
i skolonizowani
wysokoodporną florą bakteryjną, wymagający stosowania reżimu
sanitarnego. Prawidłowy proces sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń szpitalnych odgrywa
kluczową rolę w przeciwdziałaniu zakażeniom szpitalnym i szerzeniu się pandemii.
Art. 46 C ustawy
o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń można zastosować przy
spełnieniu dwóch przesłanek:
1. Usługa, dostawa lub robota budowlana służy zwalczaniu lub zapobieganiu epidemii -
potwierdz
eniem spełnienia przedmiotowej przesłanki jest załączona do odpowiedzi opinia
Kierownika ds. Kontroli
Zakażeń Szpitalnych w Szpitalu dowodząca, iż usługa sprzątania
służy zwalczaniu i zapobieganiu epidemii;
2. Na obszarze, na
którym ma być realizowane zamówienie ogłoszono stan epidemii lub
zagrożenia epidemicznego. Pomimo że COVID-19 nie jest umieszczony w wykazie zakażeń
i chorób zakaźnych stanowiących załącznik do ustawy, nie ulega wątpliwości, że COVID-19
wywoływany przez wirusa SARS CoV-2 jest chorobą zakaźną (chorobą wywołaną przez
b
iologiczny czynnik chorobotwórczy). Na gruncie normatywnym, poza definicją ustawową
z ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi wskazuje na
to treść Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020r. w sprawie ogłoszenia na
terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii. Przedmioto
we rozporządzenie oznacza,
że spełniona jest druga przesłanka - na danym terenie (Polski) ogłoszono stan epidemii,
co niejako zezwala na użycie wspomnianego art. 46C ustawy o zapobieganiu oraz
zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w szpitalu na usługę kompleksowego
utrzymania
czystości w szpitalu, pozostałe usługi w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej
nie sklasyfikowane
, transport wewnętrzny oraz usługi dodatkowe.
W
związku z powyższym Zamawiający na podstawie art. 46 C w/w ustawy, z którego
wynika:
„Do zamówień na usługi udzielanie w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem
epidemii na obszarze,
na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan
epidemii nie
stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych” w związku z obowiązującym
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 roku w sprawie ogłoszenia na
obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii zmuszony zosta
ł do zawarcia umowy nr
33/2021 w dniu 21 stycznia.2021 roku z Konsorcjum firm: EverCleaning Sp. z o. o. Zgodnie
z
§ 10 Umowa została zawarta na okres oznaczony. Umowa wchodzi w życie od dnia 21
stycz
nia 2021 roku do dnia wyłonienia przez Szpital wykonawcy zgodnie z ustawą Pzp, a nie
do cz
asu zakończenia stanu epidemii, jak sugeruje Odwołujący.
Zamawiający z całą stanowczością podkreślił, że było i jest jego intencją
zabezpieczenie Szpitala w dobie epidemii SARS CoV-2
usługi kompleksowego utrzymania
czystości w Szpitalu, a nie jak zarzuca Odwołujący w swoim odwołaniu, że Umowa ma na
celu niestosowanie Ustawy Prawo
Zamówień Publicznych. Zamawiający kierował się
zawierając umowę zabezpieczeniem szpitala w procesie sprzątania oraz opieki nad
pacjentem mając na uwadze toczące się odrębne postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
, zawarł Umowę do czasu rozstrzygnięcia postępowania przetargowego,
a nie jak twierdzi Odwołujący na czas nieokreślony.
Wyłączenie stosowania ustawy Prawo Zamówień Publicznych jest w tej sytuacji
uznane za uzasadnione, gdyż wyłączenia te dotyczą nie tylko zamówień na zakup sprzętu
medycznego, wyrobów medycznych, środków ochrony indywidualnej, preparatów do
dezynfekcji lecz przede wszystkim usług związanych z zapobieganiem rozprzestrzeniania
epidemii, w
tym sprzątania w podmiocie leczniczym z funkcjonującym Oddziałem Zakaźnym.
Epidemia wymaga natychmiastowych reakcji i sz
ybkiego wdrażania rozwiązań służących
zwalczaniu koronawirusa i
innych chorób zakaźnych.
Odnośnie zarzutu nr 2 i 3:
Ustawa z dnia z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi nie przewiduje obowiązku publikacji informacji oraz ogłoszenia
o wyniku postępowania.
Zgodnie z interpretacją kierownika zespołu zamówień publicznych w instytucji
publicznej, zgodnie z art. 15 pkt
4 ustawy z 28 października 2020 r. o zmianie niektórych
ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem
COVID-19, wprowadzone
zostało nowe brzmienie art. 46c ustawy o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Oznacza to, że z chwilą wejścia w życie art.
15 ustaw
y z 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku
z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19
obowiązuje wyłącznie nowe brzmienie przepisu. Zarówno w dotychczasowym, jak i w nowym
brzmieniu art. 46c ust. 1 ustawy
użyto sformułowania „nie stosuje się przepisów
o zamówieniach publicznych”. Taki zapis oznacza, że żaden regulacje ustawy Pzp nie mają
zastosowania do
zamówień objętych tym przepisem, w tym te dotyczące publikacji informacji
i ogłoszeń.
Zgodnie z informacją z dnia 9 listopada 2020 r. UZP dot. art. 6 Ustawy z dnia 2 marca
2020.r. o
szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem
i zwalczaniem COVID-19, innych
chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji
kryzysowych
„Uprzejme informujemy, iż Pan Prezydent RP podpisał w dniu 3 listopada
ustaw
ę z dnia 28 października o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem
sytuacjom kryzysowym
związanym z wystąpieniem COVID-19. Przywołana ustawa
„przywraca” wyłączenie stosowania ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz.U. z2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r., poz.
1086) do zamówień na usługi lub
dostawy
niezbędne
do
przeciwdziałania
COVID-19,
jeżeli
zachodzi
wysokie
prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub
jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego. Przepis brzmi podobnie jak wygasły we
wrześniu art. 6a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 lub innych chorób zakaźnych
oraz
wywołanymi nimi sytuacjami kryzysowymi (Dz. U. poz. 1842). Istotną zmianą w tym
zakresie jest tylko kwestia zmieszczenia
ogłoszenia o udzieleniu takiego zamówienia.
Poprzednio na
leżało je opublikować w Biuletynie Informacji Publicznej. Aktualnie
Zamawiający w terminie 7 dni od dnia udzielenia powyżej opisanego zamówienia, będzie
zobowiązany zamieścić to ogłoszenie Biuletynie Zamówień Publicznych." Natomiast
Zamawiający zastosował art. 46 c ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych, a ta nie zobowiązuje do publikacji informacji o udzielonych zamówieniach w BZP
lub BIP.
Na podstawie dokumen
tacji przekazanej w formie elektronicznej Izba ustaliła, że
Zamawiający w dniu 21 stycznia 2021 roku zawarł umowę nr 33/2021 z Konsorcjum Firm:
(1) Ever Cleaning Sp. z o. o.; (2) Everteam Sp. z o. o.; (3) Ever Medical Care Sp. z o. o.
Strony zawiera
ły umowę na podstawie art. 46c ustawy z dnia 5 grudnia 2008r.
o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Przedmiotem umowy
jest usługa kompleksowego utrzymania czystości w Szpitalu, pozostałe usługi w zakresie
opieki zdrowotnej gdzie ind
ziej niesklasyfikowane, transport wewnętrzny oraz usługi
dodatkowe. Umowa w
eszła w życie od dnia 21.01.2021r. r. i ma obowiązywać do dnia
wyłonienia przez Mazowiecki Szpital Specjalistyczny w Ostrołęce Wykonawcy zgodnie
z Ustawą Prawo Zamówień Publicznych. Zamawiający może wypowiedzieć umowę
z zachowaniem 1 miesięcznego terminu wypowiedzenia. Jednocześnie Zamawiający
dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej w prowadzonym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego, ogłoszonym we wrześniu 2020 roku. Wybór ten został zaskarżony
przez obecnie odwołującego się Wykonawcę, do momentu wydania niniejszego orzeczenia
postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 242/21 nie zakończono.
Odwołujący na posiedzeniu wycofał zarzut naruszenia art. 214 ust. 1 i 305 ustawy
Pzp2019, więc w tym zakresie postępowanie odwoławcze podlegało umorzeniu
(pkt 1 sentencji).
W pozostałym zakresie, biorąc pod uwagę poczynione przez Izbę ustalenia, skład
orzekający Izby uznał, że odwołanie podlegało oddaleniu (pkt 2 sentencji).
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 Pzp2019, p
rzepisy ustawy stosuje się do udzielania
zamówień klasycznych oraz organizowania konkursów, których wartość jest równa lub
przekracza kwotę 130 000 złotych, przez zamawiających publicznych. W myśl zaś art. 4 pkt
1 Pzp2019, p
rzepisy ustawy stosuje się do zamawiających publicznych, którymi są jednostki
sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, 1622 i 1649).
Z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1845 ze zmianami)
przepisy
ustawy stosuje się do zakażeń i chorób zakaźnych, których wykaz jest określony
w załączniku do ustawy, oraz biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te
zakażenia i choroby.
W razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej innych niż
wymienione w wykazie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia może
ogłosić, w drodze rozporządzenia, zakażenie lub chorobę zakaźną oraz, o ile jest znany,
wywołujący je biologiczny czynnik chorobotwórczy, a jeżeli to konieczne, szczególny sposób
postępowania świadczeniodawców i osób narażonych na zakażenie lub zachorowanie przez
czas określony w rozporządzeniu.
Na podstawie art. 11 ust. 1 przywołanej regulacji kierownicy podmiotów leczniczych
oraz inne osoby udzielające świadczeń zdrowotnych są obowiązani do podejmowania
działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych.
Zgodnie z art. 46c ust. 1 ustawy o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi do zamówień na usługi, dostawy lub roboty budowlane udzielanych
w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii na obszarze, na którym ogłoszono
stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, nie stosuje się przepisów o zamówieniach
publicznych.
Przechodząc do rozstrzygnięcia odwołania, zauważyć należy, iż bezspornym wydaje
się fakt, że do zawarcia umowy doszło z powodu przedłużającego się postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, które Zamawiający wszczął we wrześniu 2020 roku.
Zapewne wiele czynników złożyło się na wystąpienie powyższej okoliczności, część z nich
wynika z działań samego Zamawiającego, inne z powodu czynności podejmowanych przez
Wykonawców, jak choćby korzystanie ze środków ochrony prawnej. Nie zmienia to jednak
faktu, że obowiązkiem Zamawiającego jako jednostki służby zdrowia jest zapewnienie
sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania szpitala (w tym szpitala tymczasowego)
w sposób ciągły do momentu zakończenie prowadzonego postępowania. Sam bowiem
Odwołujący zauważa, że usługa sprzątania ma charakter ciągły i nieprzerwany. Dodatkowym
czynnikiem, który Zamawiający musi obecnie uwzględnić w ramach funkcjonowania jednostki
jest ogłoszony stan epidemii, występujący na terenie całego kraju. Zamawiający został
wyznaczony jako szpital jednoimienny w regionie i dodatkowo podjęto decyzję
o zorganizowaniu w ramach jednostki szpitala tymczasowego, gdzie przyjmowani są
pacjenci chorzy na COVID-19.
Izba podziela stanowisko Zamawiającego wyrażone
w odpowiedzi na odwołanie, że prawidłowy proces sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń
szpitalnych odgrywa kluczową rolę w przeciwdziałaniu zakażeniom szpitalnym i szerzeniu się
pandemii.
Zamawiający zabezpieczył swoje interesy wszczynając postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego we wrześniu 2020 roku, więc stosunkowo wcześnie, biorąc pod
uwagę fakt, że miał zapewnioną ciągłość świadczenia do końca stycznia 2021 roku. Jak już
z
auważono w niniejszym orzeczeniu, przedłużająca się procedura nie jest wynikiem działań
tylko strony zamawiającej. W ocenie Izby Zamawiający mógł zakładać, że czas od września
2020 roku do stycznia 2021 roku będzie wystarczający do wyłonienia wykonawcy celem
realizacji świadczeń umownych. Jeżeli z różnych przyczyn stało się to niemożliwie,
to w ocenie składu obowiązkiem Zamawiającego było podjęcie kroków warunkujących dalsze
funkcjonowanie szpitala i realizacja celów przypisanych danej jednostce publicznej.
Zadaniem Izby było ocenić, czy zawarcie umowy kompleksowej usługi sprzątania
w określonym trybie i przy wyborze określonych regulacji prawnych, zgodne było
z przepisami ustawy Pzp2019. Skład Izby orzekający w niniejszej sprawie wyraża
przekonanie, że działania Zamawiającego przyjęły prawidłową formę.
Przepis art. 46c ust. 1 ustawy o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi odwołuje się do związku zamówień na usługi, dostawy lub roboty
budowlane celem zapobiegania lub zwalczania epidemii na danym obszarze. Wbrew
twierdzeniom Odwołującego w przepisie nie ma mowy o bezpośrednim związku takich
zamówień z epidemią. Przepis nie wyłącza także zamówień, które w przypadku
niewystępowania epidemii mają charakter rutynowy, jak na przykład sprzątanie
pomieszczeń. Przepisy przywołanej ustawy w ogóle nie odnoszą się do charakteru
udzielanych zamówień, stanowią zaś, że te zamówienia mają pomagać w zwalczaniu lub
zapobiegać epidemii. Hipokryzją byłoby zdaniem Izby uznanie, że usługi utrzymania
po
rządku w pomieszczeniach szpitala (także tych administracyjnych) nie są związane
z zapobieganiem i zwalczaniem epidemii tylko z tego powodu, że są wykonywane także
podczas jej niewystępowania. Niezrozumiałe dla Izby są wywody Odwołującego, że nie ma
związku z utrzymaniem czystości pomieszczeń a zapobieganiem epidemii. Wystąpienie
stanu epidemii ma charakter zjawiska ekstraordynaryjnego, a odpowiednie regulacje prawne
pozwalają Zamawiającym na zapewnienie sprawnego funkcjonowania jednostki służby
zdrowia w
taki sposób, by zjawisko to nie doprowadziło do wystąpienia negatywnych
skutków dla pracowników i pacjentów korzystających z usług szpitala przy wystąpieniu
wyjątkowych okoliczności. Przepisy szczególne umożliwiają procedowanie w sposób szybki,
ograniczając do minimum formalności związane z udzielaniem zamówień. Celnie podkreślił
w piśmie procesowym Przystępujący, iż świadczenia wykonawcy wskazane w umowie
zawartej przez Zamawiającego są bowiem świadczeniami podstawowymi warunkującymi
normalne funkcjonowani
e Szpitala z uwzględnieniem panujących warunków zewnętrznych,
niezależnych od Zamawiającego, a zdaniem Izby wystąpienie epidemii ma tutaj wydźwięk
czynnika dodatkowego.
Owszem, k
onieczność zlecenia usługi sprzątania przez
Zamawiającego nie pojawiła się w związku z epidemią, ale zwłaszcza podczas takiego stanu
nie można zaprzestać jej wykonywania, tylko z tego powodu, że wygasła wcześniejsza
umowa
, a nie dokonano wyboru wykonawcy w prowadzonym postępowaniu. W ramach
zapewnienia ciągłości wykonywania określonych świadczeń, zwłaszcza w czasie
występowania stanu epidemii, zdaniem Izby, należy upatrywać celu zawartej umowy.
Nawet gdyby jednak uznać, że musi istnieć bezpośredni związek między udzielanym
zamówieniem w trybie art. 46c ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi a zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii, to w ocenie Izby taki związek
między usługą będącą przedmiotem zawartej umowy a zwalczaniem epidemii istnieje.
Odwołujący wspomina w uzasadnieniu odwołania, przywołując stanowisko doktryny, że taki
związek będzie istniał w przypadku zamawiania przykładowo odzieży ochronnej czy sprzętu
medycznego. Zauważyć należy, iż są to także elementy będące również standardowo
przedmiotem postępowań o udzielenie zamówienia w trybie ustawy Pzp2019. Nie jest
przecież tak, że tylko podczas epidemii zamawiana jest odzież ochronna i sprzęt medyczny.
Izba nie widzi różnicy, w ramach której dopuszczalny jest zakup odzieży ochronnej
z pominięciem ustawy Pzp2019, ale nie jest już dopuszczalne zawarcie umowy na
sprzątanie pomieszczeń szpitalnych i pomoc w opiece nad chorymi oraz wykonywanie
dodatkowych świadczeń zleconych przez Zamawiającego, typu dodatkowo dezynfekcja,
transport chorych
. W tym zakresie stanowisko Odwołującego wydaje się wewnętrznie
sprzeczne. Istnieje bowiem wiele obszarów, dla których udzielanym zamówieniom można
przypisać cechę rutynowych, gdzie jednocześnie nie jest kwestionowana niezbędność ich
udzielenia w specjalnym trybie w ramach ogłoszonego stanu epidemii. W ocenie Izby to nie
charakter tych zamówień decyduje o możliwości zastosowania przepisów szczególnych
a niezbędność realizacji określonych świadczeń podczas występowania stanu epidemii.
Trudno polemizować, że usługi będące przedmiotem umowy nie są niezbędne do realizacji
świadczeń w trakcie trwania epidemii, a Zamawiający może zrezygnować z ich
wykonywania.
Nawet najlepszy sprzęt medyczny i odzież ochronna, czy leki nie zapewnią
ochrony personelowi i pacjentom szpitala, jeżeli dopuści się do niekontrolowanego
rozprzestr
zeniania się czynników chorobotwórczych i nieprzestrzegania ustalonych zasad
reżimu sanitarnego w wydzielonych strefach. W ocenie Izby utrzymanie takiego reżimu
sanitarnego nie jest możliwe bez zapewnienia usług sprzątania i utrzymania porządku
w pomieszczeniach szpitala.
Nie można również tracić z pola widzenia okoliczności, że umowa będąca
przedmiotem analizy Izby zawarta została na czas określony. Nie polegają na prawdzie
twierdzenia Odwołującego, że jest ona zawarta na czas nieokreślony. Z § 10 umowy wynika,
że będzie ona obowiązywała do momentu wyłonienia wykonawcy w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego, a decyzja ta będzie miała charakter ostateczny.
Jest to więc w ocenie składu Izby umowa czasowa, zawarta pod warunkiem rozwiązującym.
T
aka konstrukcja warunków umownych udowadnia, że celem zawartej umowy jest
przeciwdziałanie epidemii na określonym obszarze w określonym czasie, a nie udzielenie
świadczenia publicznego, które powinno być udzielone z zastosowaniem trybów
przewidzianych w us
tawie Pzp2019, czego Zamawiający zaniechał.
Zdaniem Izby argumentacja przedstawiona przez samego Odwołującego
w dodatkowym piśmie procesowym przemawia za poprawnością działań Zamawiającego.
Jeżeli jednostka udzielając innych zamówień, nawet przy wykorzystaniu trybu opisanego
w art. 46 c, stosuje
dodatkowo zapytania ofertowe, oznacza to, że Zamawiający zdaje sobie
sprawę z wyjątkowości regulacji ustawowej i w jak najszerszym zakresie stosuje zasady
uczciwej konkurencji,
nawet przy wystąpieniu sytuacji o wyjątkowym charakterze.
W
arto podkreślić, że przedmiotowej sprawie Zamawiający zawarł umowę po
przeprowadzeniu postępowania w trybie konkurencyjnym, na czas określony, z wykonawcą,
którego oferta (choć nieostatecznie) została uznana za najkorzystniejszą. Oznacza to, że
Zamawiający nie dokonał wyboru partnera kontraktowego w sposób dowolny, ale
z poszanowaniem reguł określonych w przepisach Pzp2019. Z drugiej zaś strony takie
działanie pozwoliło na niezakłócone funkcjonowanie jednostki.
Oceniając, czy Zamawiający zobowiązany był do zamieszczenia w odpowiednim
publikatorze ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, Izba doszła do przekonania, że taki
obowiązek nie istniał. Skoro Zamawiający nie ma obowiązku stosować Pzp2019 przy
nabywaniu
świadczeń na podstawie art. 46c ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, to wyłączenie dotyczy również sfery związanej
z ogłoszeniami. Słusznie zauważył również Przystępujący, że nawet gdyby taki obowiązek
istniał, a Zamawiający zaniechał tych czynności, to naruszenie takie ma jedynie charakter
formalny i nie wpływa na ważność i skuteczność zawartej umowy.
Konkludując, Izba uważa, że nie są uprawnione tezy Odwołującego, że Zamawiający
nie był uprawniony do zawarcia umowy z wykorzystaniem regulacji przewidzianej w art. 46c
ust. 1 ustawy o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Reasumując, w świetle powyższych ustaleń Izba uznała za niezasadne zarzuty
odwołania wskazujące na naruszenia przez Zamawiającego przepisów wymienionych
w petitum odwołania. Odwołujący w żaden sposób nie wykazał, że Zamawiający naruszył
wskazywane przepisy ustawy Pzp, a jego działania miały charakter świadomy i celowy.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 574 oraz art.
575 ustawy Pzp2019, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 1
R
ozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz. 2437 ze
zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę
przegrywającą, czyli Odwołującego. Izba nie zasądziła kosztów zastępstwa procesowego na
rzecz Zamawiającego z uwagi na niezłożenie dowodów ich poniesienia, to jest faktur lub
rachunków.
Izba nakazała jednocześnie zwrot na rzecz Odwołującego kwoty 7 500 zł tytułem
nadpłaconego wpisu. Zgodnie z § 2 ust. 4 pkt 1 przywołanego Rozporządzenia wysokość
wpisu
wnoszonego
w
postępowaniu
odwoławczym
dotyczącym
zaniechania
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie ustawy, mimo że
zamawiający był do tego obowiązany, wynosi 7500 złotych – w przypadku zamówienia na
dostawy lub usługi bez względu na wartość samego postępowania.
Przewodniczący:
……………………………