KIO 479/21 WYROK dnia 8 marca 2021 r.

Sygn. akt KIO 479/21 

WYROK 

z dnia 8 marca 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie: Przewodniczący: Piotr Kozłowski 

  Protokolant: 

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  3  marca  2021  r.  w  Warsz

awie  odwołania  wniesionego 

15 lutego 2021 r. do Prezesa Krajowej I

zby Odwoławczej  

przez wykonawcę: TNL sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie 

w 

postępowaniu  pn.  Modernizacja  instalacji  oświetlenia  ulicznego  w  Łukowie 

na 

energooszczędne – Etap II (numer postępowania ZP.271.18.2020) 

prowadzonym przez zamawiającego: Miasto Łuków 

przy  udziale  wykonawcy:  LUG  Services  sp.  z  o

.o.  z  siedzibą  w  Zielonej  Górze  –

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego  

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie. 

Kosztami  postępowania  obciąża  Odwołującego  i  zalicza  w  poczet  kosztów 

postępowania  odwoławczego  kwotę  15000  zł  00  gr  (słownie:  piętnaście  tysięcy 

złotych zero groszy) uiszczoną przez niego tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  –  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  poz.  2019  ze  zm.)  w  zw.  z  art.  92  ust.  2 

ustawy  z  dnia  11  września 

r. Przepisy wprowadzające ustawę ‒ Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2020 

ze zm.) na niniejszy wyrok 

– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga 

za 

pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  do  Sądu  Okręgowego 

w Warszawie. 

Sygn. akt KIO 479/21 

U z a s a d n i e n i e 

Miasto  Łuków  {dalej:  „Zamawiający”}  prowadzi  na  podstawie  ustawy  z  dnia  29 

stycznia 2004 r. 

– Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) {dalej 

również:  „ustawa  pzp”,  „pzp”}  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie 

o udzielenie 

zamówienia  na  dostawy  pn.  Modernizacja  instalacji  oświetlenia  ulicznego 

w 

Łukowie na energooszczędne – Etap II (numer postępowania ZP.271.18.2020). 

Ogłoszenie  o  tym  zamówieniu  17  lutego  2020  r.  zostało  opublikowane  w  Dzienniku 

Urz

ędowym Unii Europejskiej nr 2020/S_218 pod poz. 534784. 

Wartość  tego  zamówienia  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach  wydanych 

na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp. 

5  lutego  2021  r. 

Zamawiający  zawiadomił  drogą  elektroniczną  o  rozstrzygnięciu 

powyższego  postępowania  –  wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  LUG 

Services sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze {dalej również: „LUG” lub „Przystępujący”}. 

15  lutego  2021  r. 

TNL  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Lublinie  {dalej  również:  „TNL” 

lub 

„Odwołujący”}  wniosła  w  formie  elektronicznej  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

odwołanie od zaniechania odrzucenia przez Zamawiającego oferty LUG. 

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu  następujące naruszenia przepisów  ustawy  pzp 

{lista zarzutów}:  

1.  Art. 91  ust.  1  i  ust.  2  pkt  1  w  zw.  z  art.  89  ust. 1  pkt  2  i  w  zw.  z  art.  82  ust.  3 

– przez 

zaniechanie  odrzuce

nia  oferty  złożonej  przez  LUG,  która  nie  odpowiada  treści 

specyfikacji  istotnych  warunk

ów  zamówienia  {dalej:  „SIWZ”}  w  zakresie:  1)  w  jakim 

obejmuje  oprawy  oświetleniowe  oraz  system  sterowania  oświetleniem  niekompatybilny 

z 

posiadanym  przez  Zamawiającego  systemem  wykonanym  w  ramach  etapu  I 

modernizacji oświetlenia ulicznego w Łukowie; 2) w jakim LUG nie wykazał, że posiada 

ważny  certyfikat  ENEC  Plus  dla  oferowanych  opraw  oświetleniowych;  3)  w  jakim  nie 

spełnia wymaganego poziomu oświetlenia dróg miejskich. 

2.  Art.  90  ust.  1,  2  i  3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  4 

–  przez  zaniechanie odrzucenia oferty 

złożonej  przez  LUG,  pomimo  niewykazania  na  wezwanie  Zamawiającego,  że  oferta  ta 

nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu,  pomimo  że:  1)  wyjaśnienia  nie  obejmują 

istotnych  kosztów  wymaganego  przez  Zamawiającego  zapewnienia  kompatybilności 

zamówionego  systemu  sterowania  oświetleniem  z  systemem  sterowania  oświetleniem 

posiadanym  przez  Zamawiającego  po  zrealizowaniu  etapu  I  modernizacji  oświetlenia 

ulicznego w  Łukowie;  2)  przedstawiono  tylko ogólne  wyjaśnienia kluczowego składnika 

Sygn. akt KIO 479/21 

ceny 

–  kosztów  wyprodukowania  i  dostarczenia  opraw  oświetleniowych,  które  nie  były 

możliwe do  zweryfikowania,  tj.  nie przedstawiono  kalkulacji  realnych kosztów  produkcji 

opraw  o

świetleniowych,  w  tym  nie  przedłożono  kosztorysu  szczegółowego  ze 

wskazaniem  roboczogodzin  i  minimalnych  stawek  wynagrodzenia  zatrudnionych  w  tym 

celu pracowników, a także pozostałych kosztów produkcji i dostawy; 3) cena oferty LUG 

w  wysokości  677.069,40  zł  jest  niższa  o  ponad  30%  od  wartości  zamówienia 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przez  Zamawiającego 

przed  w

szczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  pzp,  a  wynoszącej 

,19  zł  (30%  tej  wartości  to  748.984,73  zł);  cena  oferty  LUG  jest  niższa  o 

.179,89  zł  od  ceny  oferty  TNL,  będąc  jednocześnie  niższa  o  24,2%  od  średniej 

wszystkich ofert, 

co wskazuje na nierynkowy (zaniżony) poziom tej ceny.  

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  {lista 

żądań}: 

Unieważnienia wyboru najkorzystniejszej oferty. 

2.  Odrzucenia oferty LUG. 

3.  Ponownej oceny ofert oraz wyboru oferty TNL jako najkorzystniejszej. 

Odwołujący  sprecyzował  powyższe  zarzuty  w  szczególności  przez  podanie 

nas

tępujących okoliczności faktycznych i prawnych dla uzasadnienia wniesienia odwołania. 

{ad pkt 1. 

listy zarzutów} 

{zarzut 1.1)} 

Z uzasadnienia 

odwołania wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

Przedmiotowe  zamówienie  jako  etap  II  jest  powiązane  funkcjonalnie  i  technicznie 

z etapem I z 2018 r., wykonanym przez Centrum Zaopatrzenia Energetyki ELTAST sp. z o.o. 

z siedzibą w Radomiu {dalej: „Elast”} zamówieniem, w ramach którego dostarczono 1350 szt. 

opraw  LED  Unistreet 

wyposażonych  w  sterowniki  systemowe,  wraz  z  usługą  dostępu 

do systemu  sterowania  CityTouch  w  okresie  96-

miesięcznej  gwarancji,  produkcji  Philips 

Lighting sp. z o.o. 

– obecnie Signify Poland sp. z o.o. {dalej „Signify”}. Wszystkie niezbędne 

koszty  sterowania  systemem  oświetlenia  (łączności  GSM,  obsługi  podłączonych  opraw, 

wsparcia  technicznego,  aktualizacji 

itd.)  zostały  ujęte  w  cenie  oferty  Elast,  która  obejmuje 

również wynagrodzenie Signify z tytułu tej usługi. 

Zakresem  poprzedniego  zamówienia  nie  była  objęta  usługa  polegająca 

na zintegrowaniu  nabytego 

systemu  sterowania  oświetleniem  z  innymi  systemami 

twor

zonymi później, w tym w ramach etapu II. 

Sygn. akt KIO 479/21 

System  sterowania  City

Touch jest  usługą,  która  działa  w  oparciu  o  dane  z  punktów 

świetlnych  (opraw),  przesyłane  przez  sterowniki/anteny  CityTouch  (urządzenia  zamknięte 

bez  możliwości  wymiany  karty  SIM  w  modemie  GSM  czy  integracji  przez  osoby  trzecie) 

umieszczone  w  oprawach,  które  przechowywane  są  w  chmurze.  Usługa  ta  pozawala 

z 

poziomu  przeglądarki  WWW  na  dwukierunkową  komunikację  z  oprawami,  tj.  m.in. 

odbieranie  informacji  o  awariach  i  statusie  oprawy  oraz  wysyłanie  komend  dotyczących 

włączenia lub wyłączenia opraw lub redukcji mocy.  

Z  punktu  widzenia  definicji  zawartych 

w  dyrektywie  Komisji  Europejskiej  dotyczącej 

interoperacyjności systemów informatycznych i w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 

kwietnia 

2012  r.  w  sprawie  Krajowych  Ram  Interoperacyjności  platforma  CityTouch  ma 

charaktery otwarty. 

Z

apewnienie  kompatybilności  z  systemem  CityTouch  nie  jest  możliwe  bez 

uprzedniego  przygotowania  instalacji  po  stronie  dostawcy  usługi,  czyli  bez  udziału  Signify 

Poland sp. z o.o. 

W  zakres  zamówienia  objętego  etapem  II  wchodzi  m.in.  demontaż  starych  opraw 

oświetlenia  ulicznego,  montaż  nowych  opraw  LED  w  liczbie  412  szt.,  a  także  montaż 

elementów i uruchomienie systemu inteligentnego sterowania oświetleniem. 

W  ramach  wyjaśnień  treści  SIWZ  na  pytanie  nr  11  [Zamawiający  w  dokumentacji 

przetargowej zawarł zapis o wymaganiach w stosunku do systemu sterowania oświetleniem. 

Prosimy o dopuszczenie montażu sterowników systemu przy pomocy uniwersalnego gniazda 

NEMA  5/7  pin  ANSI  C136.4

1.  lub  złącze  SR  (ZhagaBook  18  lub  równoważne),  które  są 

roz

wiązaniami  standardowo  stosowanymi  przy  sterowaniu  oświetleniem  ulicznym.] 

Zamawiający  udzielił  następującej  odpowiedzi:  W  chwili  obecnej  Miasto  posiada  system 

sterowania  oświetleniem  firmy  Phillips  CityTouch.  Wymieniane  oprawy  muszą  być 

kompatybilne  z  tym 

systemem  lub  nowy  system  powinien  być  kompatybilny  z  istniejącymi 

oprawami.  Ponadto  informujemy,  iż  w  razie  montażu  nowego  systemu,  powinien  posiadać 

protokoły otwarte celem dalszej rozbudowy. 

„Kompatybilność” to cecha oprogramowania oraz sprzętu, która umożliwia prawidłową 

współpracę  systemów  komputerowych,  w  szczególności  wymianę  danych  (źródło: 

Wikipedia).  

Signify  o

feruje  możliwość  przystąpienia  konkurencyjnym  producentom  opraw 

oświetleniowych  do  programu  partnerskiego  CityTouch  Ready,  którego  celem  jest 

umożliwienie  dostawcom  trzecim  zapewnienie  kompatybilności  swoich  produktów  (opraw 

oświetleniowych) z systemem CityTouch.  

Z  danych  uzyskanych  przez  Odwołującego  od  Signify  wynika,  że  LUG  do  tego 

programu nie przystąpiła (dowód – lista dostawców objętych programem partnerskim Signify 

Sygn. akt KIO 479/21 

„CityTouch Ready Certified Partners” na listopad 2020). 

W tabeli nr 2 pn. 

„Kalkulacja ceny ofertowej LUG Services do zadania” z 13 grudnia 

2020 r. 

LUG przewidziała w poz. 4. Indywidualny system sterowania oświetleniem” (komplet, 

cena  netto  76  945,00  zł  –  zgodnie  z  ofertą  LUG  Light  Factory  Sp.  z  o.  o.  nr  S-EPL07L-

19062755  z  dnia  10.12.2020  r.,  co 

stanowi jeden z podstawowych elementów zamówienia, 

jednak nie przew

idziała nigdzie zapewnienia jego kompatybilności zgodnie z oczekiwaniami 

Zamawiającego wynikającymi z przywołanego wyjaśnienia treści SIWZ. 

W związku z otwartością systemu CityTouch istnieją następujące opcje zapewnienia 

kompatybilności  oprawom  dostarczonym  w  ramach  etapu  I  z  systemem  sterowania 

oświetleniem dostarczonym w ramach tego zamówienia: 

1)  pierwsza 

opcja  sprzętowa  –  wymiana  1350  szt.  sterowników  (m.in.  modemów  GSM) 

dostarczonych  wraz  z  oprawami  w  etapie  I  w 

celu  przesyłania  danych  do  nowego 

systemu sterowania oferowanego przez LUG; 

druga opcja sprzętowa – wyposażenie 412 szt. opraw LUG w sterowniki (modemy GSM) 

zgodne  z  systemem  CityTouch  i  wykupienie  usługi  CityTouch  dla  tych  412  szt.  opraw 

na ok

res gwarancji (opcja dostępna dla partnerów programu CityTouch Ready); 

3)  pierwsza  opcja  programowa  z  systemem  CityTouch  ja

ko  podstawowym,  dzięki 

wykorzystaniu  API  (pn. 

Data  Link)  umożliwiającego  integrację  z  systemami  innych 

producentów  opraw  (wymaga  wykupienia  przez  LUG  usługi  CityTouch  dla  nowych  412 

punk

tów świetlnych w ramach programu CityTouch Ready); 

4)  druga opcja programowa z systemem  LUG jako 

nadrzędnym, dzięki skorzystaniu z API 

Control Link jak w poprzedniej opcji.  

Z oferty i wyjaśnień złożonych przez LUG nie wynika, aby LUG przewidział i wycenił  

realizację którejkolwiek z powyższych opcji.  

Odwołujący  zarzucił,  że  oferta  LUG  nie obejmuje  kompatybilności  wymaganej  przez 

Zamawiającego,  której  zapewnienie  wymaga  udziału  dostawcy  systemu  sterowania 

dostarczonego w ramach etapu I, czyli Signify, do której LUG się o to nie zwracała. Według 

Odwołującego  nieujęcie  w  ofercie  kosztów  integracji  systemów  sterowania  oświetleniem 

z etapu I i II oznacza 

nieprzewidzenie konieczności zapewnienia takiej kompatybilności. 

{zarzut 1.2)} 

Z uzasadnienia odwołania wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

Zgodnie z SIWZ, 

w szczególności wyjaśnieniami treści SIWZ zawartymi w odpowiedzi 

na  p

ytanie  nr  12,  Zamawiający  oczekiwał  dostawy  opraw  posiadających  certyfikat  ENEC 

Plus.  

Sygn. akt KIO 479/21 

Złożony  przez  LUG  Zamawiającemu  certyfikat  ENEC  Plus  zawiera  zastrzeżenie, 

że jest on ważny wyłącznie z certyfikatem ENEC nr 0224/ENEC/20 z 24.01.2020, wydanym 

ITE PREDOM Division

, którego LUG nie przedstawiła. 

Odwołujący  zarzucił,  że  w  tych  okolicznościach  złożenie  certyfikatu  ENEC  Plus  jest 

niewystarczająca dla uznania, że oferta LUG jest zgodna z SIWZ. 

{zarzut 1.3)} 

Z uzasadnienia odwołania wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

W  ramach  opisu  przedmiotu  tego  zamówienia  w  „Inwentaryzacji  po  poprawkach”, 

w Arkuszu 2. 

dla sytuacji nr 7 (ul. Domaszewska), 22 (ul. Majewskiego), 25 (ul. Południowa), 

35 (ul. Wirs

kiego), 41 (ul. Źródlana) Zamawiający ustalił jako wymaganą klasę S4 zgodnie z 

normą PN-EN 13201. 

W  związku  z  tym  zgodnie  z  ww.  normą  należy  dobrać  oświetlenie  tak,  aby  średnie 

natężenie oświetlenia wynosiło 5 lx - 7,5 lx (z uwzględnieniem, że podana w normie wartość 

nie może przekraczać 1,5 wartości wskazanej dla tej klasy). 

W  złożonych  przez  LUG  wraz  z  ofertą  obliczeniach  fotometrycznych,  które  miały 

potwierdzić  zgodność  oferowanego  rozwiązania  z  SIWZ,  występują  wartości  poza 

wy

maganym  zakresem  {w  odwołaniu  wklejono  przykładowy  wycinek  z  projektu 

fotometrycznego LUG, gdzie dla jezdni 1 (S4) E = 10,78 lx}. 

Odwołujący  zarzucił,  że  oferowane  Zamawiającemu  rozwiązanie  nie  spełnia 

określonego przez niego w SIWZ poziomu oświetlenia dróg miejskich. Odwołujący wywiódł, 

że  jest  to  specyficzna  sytuacja,  kiedy  przekroczenie  wartości  normatywnej  oznacza 

pogorszenie jakości oświetlenia, co zostało precyzyjnie opisane przez autorów tej normy. 

{ad pkt 2. listy zarzutów} 

Odwołujący podał, że z uwagi na cenę oferty LUG Zamawiający powziął wątpliwości, 

czy nie 

jest ona rażąco niska.  

Pismem  z  21  grudnia  LUG  złożył  Zamawiającemu  wyjaśnienia  wraz  z  kalkulacją 

kosztów realizacji zamówienia. 

{zarzut 2.1)} 

Odwołujący  w  pierwszej  kolejności  powołał  się  na  te  same  okoliczności,  co  przy 

zarzucie 1.1). 

następujące okoliczności faktyczne. 

Sygn. akt KIO 479/21 

Według  Odwołującego  przedstawiony  w  wyjaśnieniach  koszt  wykonania  systemu 

sterowania 

nie obejmuje kosztów wymaganej integracji oferowanych opraw oświetleniowych 

i systemu sterowania z systemem s

terowania CityTouch, gdyż zapewnienie kompatybilności 

z tym systemem 

wymagałoby uzyskania dostępu do danych opraw wykonanych w etapie I. 

D

ostęp  ten  mógłby  zostać  udzielony  wyłącznie  przez  Signify  i  nie  jest  to  usługa  darmowa, 

a 

LUG  jej  nie  wykupił,  więc  jego  oferta  nie  obejmuje  niezbędnych  kosztów  zapewnienia 

kompatybilności obydwu systemów, której wymagał Zamawiający. 

{zarzut 2.2)} 

Odnośnie  kosztów  wytworzenia  i  dostawy  kluczowej  części  zamówienia,  tj.  dostawy 

opraw  oświetleniowych  dotyczą  poz.  1-3  tabeli  nr  1  pn.  „Kalkulacja  ceny  ofertowej  LUG 

Services 

do  zadania  z  dnia  13.12.2020  r.”  oraz  oferta  LUG  Light  Factory  sp.  z  o.o. 

591,92 zł + 21898,80 zł + 36289,44 zł = 260780,16 zł netto = 320759,59 zł brutto). 

Ponadto w ramach wyjaśnień podano, że: 

-  Kosz

ty  pracy  sprzętu  produkcyjnego  zostały  uwzględnione  w  ofercie  na  oprawy 

oświetleniowe… 

…przy  kalkulacji  kosztów  uwzględnił  dostawy  partiami,  transportem  wahadłowym 

od 

producenta w Zielonej Górze bezpośrednio na miejsce montażu (...)   

…wartość  kosztów  pracy  nie  jest  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę 

albo minimalnej  stawki  godzinowej  ustalonych  w  ustawie  o  minimalnym  wynagrodzeniu 

za 

pracę. Osoby odpowiedzialne za realizację zamówienia są zatrudnione na umowę o pracę 

u Wykonawcy,  analogicznie 

u  podwykonawcy  a  stawki  godzinowe  w  zależności 

od 

kwalifikacji mieszczą się w zakresie 20 - 80 zł… 

Odwołujący zarzucił, że w powyższym zakresie wyjaśnienia są ogólnikowe i nie dają 

możliwości oceny, czy uwzględnione zostały w nich wszystkie koszty produkcyjne i pośrednie 

związane z dostawą opraw. 

W szczególności brak jest w nich: 

wyjaśnienia składników kosztu pracy sprzętu, jego ilości, rodzaju, zakładanego czasu pracy 

na wyprodukowania opraw itp.; 

informacji  i  dowodów  na  kalkulację  kosztów  transportu,  wyliczeń  odległości  od  miejsca 

produkcji do miejsca dostawy (Zielona Góra - Łuków), ilości transportów, ich częstotliwości, 

korzystania z własnego lub najętego sprzętu transportowego, ilości niezbędnego paliwa itp.; 

informacji  i  kalkulacji  kosztów  dla  niezbędnej  kadry  pracowniczej  przeznaczonej 

do 

wykonania  zadania,  kalkulacji  roboczogodzin  i  stawek  godzinowych  poszczególnych 

pracowników, w tym określenia, jaka część pracowników otrzymuje stawkę godzinową ok. 20 

Sygn. akt KIO 479/21 

zł, a jaka ok. 80 zł. 

Odwołujący  wywiódł,  że  choć  ocenę  rażąco  niskiej  ceny  odnosi  się  do  łącznej  ceny 

oferty, 

wyszczególnione  w  przedstawionych  kalkulacjach  pozycje  powinny  bronić  się 

w 

ramach  kosztów  tam  wskazanych,  bez  ich  przerzucania  na  inne  elementy  oferty,  gdyż 

utrudnia to weryfikację prawidłowości kalkulacji. 

Odwołującego  szczególnie  dziwi  nieprzedstawienie  przez  LUG  kosztorysu 

szcz

egółowego  z  wyliczeniem  roboczogodzin  i  minimalnych  stawek  wynagrodzenia 

pracowników przeznaczonych do realizacji tej części zadania.  

Odwołujący zarzucił, że na podstawie danych udostępnionych przez LUG nie sposób 

przyjąć, że koszt ten nie jest rażąco niski.  

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z 1 marca 2021 r. wniósł o jego oddalenie, 

w szczególności następująco ustosunkowując się do poszczególnych zarzutów. 

{ad pkt 1. listy zarzutów} 

{zarzut 1.1)} 

Z pisma Zamawiającego wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

Ponieważ  w  2018  r.,  kiedy  przeprowadził  postępowanie  pn.  „Modernizacja  instalacji 

oświetlenia  ulicznego  w  Łukowie  na  energooszczędne”,  Zamawiający  nie  wiedział, 

czy 

będzie dalej modernizował oświetlenie uliczne, nieuzasadnione jest nazywanie tamtego 

zamówienia  etapem  I.  Zamawiający  stwierdził,  że  poza  nazwą,  na  którą  powołuje  się 

Odwołujący,  i  przedmiotem  zamówienia  tego  samego  rodzaju,  obecnie  prowadzone 

postępowanie,  na  którego  potrzeby  przeprowadzono  nowy  audyt,  dokonano  odrębnego 

oszacowania  i 

opisu  przedmiotu  zamówienia,  nie  ma  związku  z  tamtym  postępowaniem. 

Stąd  wg  Zamawiającego  postanowienia  związane  z  postępowaniem  z  2018  r.,  w  wyniku 

kt

órego  udzielono  zamówienia  innemu  wykonawcy  niż  Odwołujący,  nie mają  znaczenia  dla 

aktualnie prowadzonego postępowania. 

Opis przedmiotu z

amówienia w aktualnie prowadzonym postępowaniu został zawarty 

w tomie III SIWZ 

pn. „Opis przedmiotu zamówienia”, gdzie w pkt 2.2.6. Zamawiający zawarł 

wymagania dla systemu sterowania. 

Ponadto 

Zamawiający udzielił  w tym zakresie następujących wyjaśnień treści SIWZ. 

Po  pierwsze,  w  odpowiedzi  na  pytanie  nr  11  wyjaśnił,  że  oprawy  muszą  być  kompatybilne 

z dotychczasowym  system

em  lub  nowy  system  powinien  być  kompatybilny  z  istniejącymi 

oprawami,  a  ponadto  nowy  system  powinien  być  oparty  o  otwarte  protokoły  w  celu 

Sygn. akt KIO 479/21 

umożliwienia  dalszej  rozbudowy.  Po  drugie,  w  odpowiedzi  na  pytanie  nr  17  Zamawiający 

doprecyzował,  że  Aplikacja  sterująca  używana  przez  Miasto  Łuków  posiada  zdefiniowany 

interfejs API (od ang. application programming interface) 

– zbiór reguł ściśle opisujący, w jaki 

sposób  programy  lub  podprogramy  komunikują  się  ze  sobą.  Są  to  protokoły  otwarte. 

Powyższe nie utrudnia Wykonawcom złożenia ofert.  

Zamawiający wskazał, że należy odróżnić kompatybilność od integracji, gdyż zgodnie 

z  definicjami  zawartymi  w  słowniku  języka  polskiego  słowo  „kompatybilny”  oznacza 

odpowiadający  czemuś  lub  przystosowany  do  czegoś  pod  każdym  względem,  natomiast 

słowo „integracja” oznacza proces tworzenia się całości z części. 

Zamawiający  podsumował,  że  biorąc  pod  uwagę  opis  przedmiotu  zamówienia  oraz 

udzielon

e  następnie  przez  niego  wyjaśnienia  oferowany  przez  wykonawcę  system 

sterowania, 

oprócz  posiadania  konkretnych  funkcjonalności  zapewniających  sterowanie 

nowymi  oprawami, 

w  ramach  kompatybilności  z  już  posiadanym  systemem  sterowania 

powinien 

umożliwiać  Zamawiającemu,  po  pierwsze  –  komunikację  z  istniejącym  systemem 

za pośrednictwem interfejsu API, a po drugie – w przyszłości dalszą rozbudowę. 

W tych okolicznościach Zamawiający stwierdził, co następuje. 

Po  pierwsze,  że  w  żadnym  miejscu  opisu  przedmiotu  zamówienia  i  całej  SIWZ 

nie 

wymagał,  aby  wykonawca  tego  zamówienia  nowy  system  sterowania  zintegrował 

z 

systemem,  do  którego  Zamawiający  ma  już  dostęp  (City  Touch).  Ponieważ  wymagałoby 

to 

wykupienia odpowiedniej usługi CityTouch dla nowych 412 punktów, istotnie ograniczałoby 

zasadę  zachowania  uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wykonawców,  a  ponadto 

niepotrzebnie 

narażałoby  Zamawiającego  na  wyższe  koszty.  Dlatego  też  Zamawiający 

ograniczył  się tylko  do  żądania aby  nowy  oferowany  system  był kompatybilny  z  systemem, 

do którego zamawiający ma już dostęp. 

Zamawiający  stwierdził,  że  dysponując  kompatybilnymi  ze  sobą  systemami 

z 

otwartym API, po wymianie wszystkich opraw będzie mógł zintegrować systemy sterowania 

oświetleniem jako element systemu tzw. Smart City.   

Po drugie, 

zwrócił uwagę, że w odwołaniu „kompatybilność” i „integracja” są w sposób 

nieuprawniony  znaczeniem 

tych  słów  używane  zamiennie.  Tymczasem  ponieważ 

nie 

wymagał  integracji  systemów,  nie  sprecyzował  ani,  na  czym  miałaby  polegać,  ani  jaki 

miałby być jej cel. 

Po  trzecie, 

podsumował,  że  wobec  tego  nietrafne  są  zarzuty  odwołania  odnośnie 

b

raku kompatybilności, zwłaszcza że – jak twierdzi sam Odwołujący – platforma City Touch 

stanowi system otwarty. 

Z kolei zarzuty odnośnie dodatkowych kosztów dotyczą już integracji 

obu systemów, której Zamawiający nie wymagał. 

Sygn. akt KIO 479/21 

{zarzut 1.2)} 

Z pisma Zamawia

jącego wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

Zgo

dnie  ze  zmianą  treści  SIWZ  z  26.11.2020  r.  Zamawiający  wymagał  złożenia 

certyfik

atu ENEC PLUS lub równoważnego (za który uznał raport z badań akredytowanego 

laboratorium  potwierdzający  spełnienie  wymaganych  norm  i  poziomów  parametrów 

deklarowanych  w  ofercie  i  zgodnych  z  parametrami  określonymi  w  dokumentacji 

przetargowej  tj.  skuteczności  świetlnej,  strumienia  świetlnego,  temperatury  barwowej 

i 

wskaźnika  oddawania  barw).  Zamawiający  nie  wymagał  natomiast  złożenia  certyfikatu 

ENEC. 

LUG złożył Zamawiającemu certyfikat 0042/ENEC+/20/M1R1ENECPLUS200052. 

Z

amawiający  przeprowadził  weryfikację  powyższego  certyfikatu  na  stronie 

www.etics.org.,  w 

wyniku  której  ustalił  istnienie  certyfikatu  ENEC  o  nr  licencji 

0224/ENEC/20/M1  w

ydanego  dla  LUG,  który  posiada  odnośnik  do  certyfikatu  ENEC+ 

{do 

pisma załączono wydruki tych certyfikatów pobrane ze strony www.enec.com.}. 

W tych okolicznościach Zamawiający stwierdził, co następuje. 

O  ile 

certyfikat  ENEC  PLUS  jest  ważny  z  certyfikatem  ENEC,  o  tyle  złożenie  tylko 

pierwszego z nich nie oznacza, że jest on nieważny, gdyż jest to tylko pewne uwarunkowanie 

formalne, a weryf

ikację jego ważności można przeprowadzić dzięki sprawdzeniu w rejestrze 

certyfikatów ENEC dostępnym na stronie www.etics.org.  

Zamawiający  podsumował,  że  nie  miał  więc  żadnych  podstaw  do  stwierdzenia 

nieważności złożonego przez LUG certyfikatu ENEC PLUS. 

{zarzut 1.3)} 

Z pisma Zamawiającego wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

Zgodnie  z  pkt  17.8.2

.  SIWZ  Zamawiający  wymagał  złożenia  przez  wykonawców 

obliczeń fotometrycznych potwierdzających spełnienie przez proponowane oprawy wymagań 

normy o

świetleniowej PN-EN 13201:2016. 

Wskazany w powyżej wskazanej normie zakres 5-7,5 lx oznacza wartości minimalne, 

a Zamawiający nie określał wartości maksymalnych. 

LUG  dołączył  do  oferty  wyniki  obliczeń  wykonane  w  programie  komputerowym 

DIALux, przy czym dla ulic 

wskazanych w odwołaniu w poz. kontrolnej pojawił się znak „x”. 

W tych oko

licznościach Zamawiający stwierdził, co następuje. 

Sygn. akt KIO 479/21 

Przekroczenie  wskazanego 

zakresu  dla  tych  lokalizacji  nie  oznacza  niespełnienia 

wymagań  powyżej  wskazanej  normy,  jak  to  trafnie  orzekła  Izba  w  odniesieniu 

do analogicznego  zarzutu  w  uzasadnieniu  wyroku  z 

27  października  2020  r.  sygn.  akt  KIO 

Mając  na  uwadze  powyższy  stan  rzeczy,  w  tym  okoliczność,  iż  stanowisko 

Zamawiającego  w  przedmiocie  interpretacji  treści  normy  PN  EN  13201-2  jako  zawierającej 

minimalne  wartości  średniego  natężenia  nie  zostało  przez  Odwołującego  podważone 

oraz 

wziąwszy  pod  uwagę,  że  Zamawiający  nie  przewidział  w  SIWZ  maksymalnych 

poziomów średniego natężenia, brak było podstaw do stwierdzenia, iż dołączone przez LUG 

do  oferty  obliczenia  fotometryczne  nie 

potwierdzają  spełnienia  wymagań  ww.  normy  w 

spornym zakresie, a w konsekwencji, że oferta ww. wykonawcy winna zostać odrzucona jako 

niezgodna 

treścią  SIWZ.  Dodatkowo wskazać  należy,  iż  z  oferty  LUG  wynika,  że  parametr 

równomierności oświetlenia nie jest niższy niż wymagany ww. normą oświetleniową (0,13”). 

{ad pkt 2. listy zarzutów} 

Z pisma Zamawiającego wynikają następujące okoliczności faktyczne. 

16.12.2020  r.  Zamawiający  skierował  na  podstawie  art.  90  ust.  1a  pzp  do  LUG 

wezwanie do złożenia wyjaśnień, gdyż całkowita cena jego oferty była niższa o ponad 30% 

od 

wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania.  Ponieważ  w  związku  z  przyjętym  w  postępowaniu 

wynagrodzenie

m  ryczałtowym  formularz  oferty  nie  zawierał  żadnych  składników  ceny, 

Z

amawiający sprecyzował wezwanie w oparciu o art. 90 ust.1 pzp. 

W odpowiedzi LUG złożył wyjaśnienia, do których załączyło: szczegółową kalkulację 

ceny  ofertowej,  ofertę  LUG  Light  Factory  sp.  z  o.o.  na  oprawy  oświetleniowe,  ofertę 

podwykonawcy  MR  Partner  sp.  z  o.o.  na  prace  instalacyjno-

montażowe  z  dostawą 

materiałów, zastrzegając całość wyjaśnień jako tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Pismem z 

01.02.2021 r. Zamawiający poinformował LUG, że powyższe zastrzeżenie 

uznaje za bezskuteczne. 

{zarzut 2.1)} 

W  zakresie  okoliczności  faktycznych  Zamawiający  dodał,  że  LUG  uwzględnił 

w ofercie  indywidualny 

system  sterowania  oświetleniem,  który  to  element  został  wyceniony 

na 76.945,00 zł, co potwierdza dołączona oferta cenowa LUG Light Factory sp. z o.o. 

W  tyc

h  okolicznościach  według  Zamawiającego  stwierdził  nie  miał  podstaw 

do 

stwierdzenia,  że  zaoferowany  nowy  system  nie  zapewnia  kompatybilności  z  systemem, 

do którego ma już dostęp, tym bardziej, że kompatybilność jest zapewniona dzięki otwartemu 

Sygn. akt KIO 479/21 

protokołowi  API.  Natomiast  nie  wymagał  integracji  obu  systemów,  której  brak  wyceny  jest 

przedmiotem zarzutu odwołania. 

{zarzut 2.2)} 

Zamawiający  dodatkowo  podał,  że  wraz  z  ofertą  zostały  złożone  zobowiązania 

podmiotów, których oferty cenowe zostały dołączone do wyjaśnień, do oddania niezbędnych 

zasobów na potrzeby realizacji zamówienia, przy czym: 

zobowiązanie  LUG  Light  Factory  sp.  z  o.o.  obejmujące  swym  zakresem  m.in. 

podwykonawstwo wraz z dostawą materiałów, konsultacje i doradztwo, pomiary;  

zobowiązanie Mr Partner sp z o.o. obejmuje podwykonawstwo, konsultacje oraz doradztwo, 

kierowania robotami, pomiary. 

W  tych  okolicznościach  według  Zamawiającego  nie  mógł  wymagać  przedstawienia 

kosztów wytworzenia opraw oświetleniowych, których LUG nie jest producentem i dostawcą.  

Natomiast złożone dowody w postaci tych ofert cenowych nie uzasadniają wniosku, że cena 

oferty LUG 

nie obejmuje kosztów wytworzenia i dostawy opraw oświetleniowych. 

Jako  przystępujący  po  stronie  Zamawiającego  LUG  w  swoim  piśmie  z  3  marca 

2021 r. 

zajął stanowisko i wskazał argumentację zbieżną z odpowiedzią odwołanie. 

{ad pkt 1. listy zarzutów} 

{zarzut 1.1)} 

Przystępujący  podniósł,  że  twierdzenia  Odwołującego  pozostają  w  sprzeczności 

z 

publicznie  wyrażanymi  zapewnieniami  samego  Signify  jako  producenta  oprogramowania, 

który  w  powszechnie  dostępnych  materiałach  marketingowych  wskazuje,  że  system 

CityTouch  jest  system  otwartym,  deklarując  jednocześnie,  że  współpracuje  on  z  oprawami 

dowolnych  pro

ducentów,  a  dzięki  dostępowi  do  interfejsów  API  można  zintegrować 

CityTouch z  istniejącymi  systemami  wykorzystywanymi  przez  miasto”  {na  dowód  załączono 

broszurę informacyjną} 

Przystępujący  zauważył,  że  również  w  odwołaniu  kilkukrotnie  zaakcentowano 

otwartość  systemu  CityTouch,  w  tym  w  rozumieniu  dyrektywy  Komisji  Europejskiej 

dotyczącej  interoperacyjności  systemów  informatycznych  oraz  rozporządzenia  Rady 

Ministrów  z  dnia  12  kwietnia  2012  r.  w  sprawie  krajowych  ram  interoperacyjności, 

minimalnych  wymagań  dla  rejestrów  publicznych  i  wymiany  informacji  w  postaci 

ele

ktronicznej  oraz  minimalnych wymagań  dla systemów  teleinformatycznych,  co pozostaje 

szczególne  ważne  w  świetle  stanowiska  wyrażonego  przez  Zamawiającego  w  odpowiedzi 

Sygn. akt KIO 479/21 

na pytanie  nr  17  zawartych  w 

wyjaśnieniach  z  7  grudnia  2020  r.,  z  których  wynika,  że 

Zamaw

iający nie utożsamia kompatybilności z identycznością ani integracją. 

Przystępujący  podkreślił,  że  Zamawiający  w  żadnym  dokumencie  (w  tym 

w 

udzielonych  wyjaśnieniach  treści  SIWZ)  nie  sformułował  wymogu  przeprowadzenia 

integracji. 

W  ocenie  Przystępującego  Odwołujący  ,który  błędnie  zinterpretował  wyjaśnienia 

treści SIWZ, usiłuję własną interpretację narzucić Zamawiającemu.  

Niezależnie  od  powyższego  Przystępujący  powołał  się  na  wielokrotnie  wyrażane 

w 

orzecznictwie  Izby  stanowisko,  że  interpretacja  niejednoznacznych  wymagań 

z

amawiającego  nie  może  prowadzić  do  ich  zaostrzenia  na  niekorzyść  wykonawców  przez 

wyprowadzanie  z  zapisów  SIWZ  wniosków,  które  z  nich  nie  wypływają  i  są  sprzeczne  z 

interpretacją  tych  zapisów,  gdyż  wszelkie  wątpliwości  należy  wykładać  na  korzyść 

wykonawców. 

W  konsekwencji,  gdy

by  nawet  przyjąć,  że  wykładnia  SIWZ  przy  użyciu  reguł 

gramatycznych,  znaczeniowych  i  logicznych  pozwala

ła  na  ustalenie,  że  ze  spornego 

postanowienia można wyprowadzić kilka poprawnych wersji, takie postanowienie SIWZ musi 

być  wykładane  na  korzyść  Przystępującego,  który  działał  w  zaufaniu  do  Zamawiającego, 

w 

szczególności  zakładając,  że  prowadzi  on  postępowania  zgodnie  z  przepisami  Prawa 

zamówień  publicznych,  a  tym  samym  zgodne  z  prawem  pozostają  również  oczekiwania 

Zama

wiającego co do wykonania przedmiotu zamówienia. 

{zarzut 1.2)} 

Przystępujący  podał,  że  o  ile  certyfikat  ENEC  potwierdza  zgodność  produktu 

z 

obowiązującymi  normami,  o  tyle  certyfikat  ENEC  Plus  potwierdza  natomiast  konkretne 

parametry  fotoelektryczne  opraw. 

Certyfikat  ENEC  Plus  nie  może  zostać  wystawiony  bez 

istnienia certyfikatu ENEC. 

Według  Przystępującego  przedstawienie  certyfikatu  ENEC  Plus  nie  może  zatem 

logicznie 

prowadzić do wniosku, że produkt zaoferowany przez LUG nie posiada certyfikatu 

ENEC, a do odwrotnego wniosku. 

Przystępujący  potwierdził,  że fakt  uzyskania certyfikatu  ENEC  i jego  obowiązywanie 

może  zostać  bez  trudu  ustalone  na  stronie  internetowej  instytucji  odpowiadającej 

za 

certyfikację.  Skoro  Zamawiający  nie  miał  co  do  tego  wątpliwości  i  to  ustalił,  nie  ma 

podstaw do wymagania przedstawienia certyfikatu ENEC p

rzez Przystępującego. 

{zarzut 1.3)} 

Przystępujący podał, że zgodnie z treścią normy EN 13201-2, a dokładniej przypisem 

Sygn. akt KIO 479/21 

„a”,  który  został  wskazany  w  odwołaniu,  w  celu  uzyskania  równomierności  istnieje 

konieczność  powiązania  wartości  najniższego osiąganego natężenia oświetlenia [E

min

]  oraz 

uzyskiwanego  średniego  natężenia  oświetlenia  [E

śr

,  których  stosunek  (nazwany 

„równomierność oświetlenia” [U

o

] musi być wyższy niż 0,13. Przykładowo w przypadku klasy 

S4 wymagana 

minimalna równomierność oświetlenia jest osiągnięta wówczas, gdy stosunek 

E

śr

 i E

min

wynosi minimum 0,13, na co składają się przykładowo wartości E

śr

7,5 (a więc 1,5 

x E) i E

min

1, gdyż 1/7,5 daje właśnie 0,13. 

Przystępujący  zwrócił  uwagę,  że  powyższe  zagadnienie  zostało  szerzej  omówione 

w uzasadnieniu  wyroku  z 

27  października  2020  r.,  o  którym  mowa  w  odpowiedzi 

na 

odwołanie.  W  szczególności  takie  projektowanie  pozwala  zwiększać  bezpieczeństwo 

i k

omfort użytkowników dróg dzięki podnoszeniu zarówno poziomu minimalnego oświetlenia, 

jak  i  średniego  natężenia  oświetlenia,  przy  zapewnieniu  wymaganej  normą  minimalnej 

równomierności oświetlenia. 

W tym kontekście Przystępujący wskazał, że wykonany przez niego projekt nie tylko 

gwarantuje  u

zyskanie  równomierności  na  minimalnym  normatywnym  poziomie  (0,13), 

ale w 

każdej  sytuacji  pozostaje  na  poziomie  zdecydowanie  wyższym,  odpowiednio 

w sytuacjach: 7. 

– 0,51, 22. – 0,63, 25. – 0,60, 35. – 0,49 {na dowód załączono zestawienie 

w

łasne}. 

Przystępujący wskazał również, że pojawienie się znaku „x” w projekcie wykonanym 

w 

programie  Dialux  w  żaden  sposób  nie  implikuje  sprzeczności  z  wymaganiami 

normatywnymi,  gdyż  ten  znak  ma  na  celu  jedynie  zmuszenie  projektanta  do  zwiększenia 

uwagi  w  procesie  projektowania,  aby  odpowiednie  parametr

y  pozostały  w  granicach 

wyznaczo

nych normą. 

{ad pkt 2. listy zarzutów} 

Przystępujący podkreślił, że w ramach udzielonych wyjaśnień przedstawił dwie oferty, 

k

tóre  potwierdzały,  że  realizacja  tego  zamówienia  pozwoli  mu  na  osiągnięcie  z  tego  tytułu 

zysku.  W  złożonych  wyjaśnieniach  potwierdził  również,  że  w  cenie  oferty  zawarł  wszelkie 

koszty,  które  poniesie  w  związku  z  należytym  wykonaniem  przedmiotu  zamówienia, 

w 

szczególności koszty robocizny, materiałów, utylizacji zużytych opraw, jak również, założył 

rezerwę na koszty, które mogą być trudne do przewidzenia na etapie sporządzania oferty. 

{zarzut 2.1)} 

Przyst

ępujący  stwierdził,  że  wyrażenie  „indywidualny  system  sterowania 

oświetleniem”  wraz  z  określeniem  „komplet”  oznacza  tyle,  że  system  ten  będzie  zgodny 

z 

indywidualnymi warunkami określonymi przez Zamawiającego w SIWZ oraz załącznikach, 

Sygn. akt KIO 479/21 

a także jest kompletny pod względem tych wymagań.  

W ocenie Przystępującego błędnie logicznie jest wyprowadzenie przez Odwołującego 

wniosku,  że  w  cenie  nie  zostały  zawarte  cechy  systemu  (kompatybilność),  które  wynikają 

z samego  charakteru  tego  systemu.  Brak  jest  jakichkolwiek  podstaw  do  twierdzenia, 

że wycena  tego  systemu  nie  uwzględnia  jakiegokolwiek  elementu,  który  powinien  zostać 

wyceniony w celu 

realizacji przedmiotu zamówienia. 

 {zarzut 2.2)} 

Zdaniem  Przystępującego  brak  podania cen jednostkowych odnoszących  się do tak 

szczegółowych elementów wyceny, jak koszty pracy sprzętu produkcyjnego, brak dowodów 

na kalkulację kosztów transportu czy brak kalkulacji kosztów niezbędnej kadry nie oznaczają, 

że złożone wyjaśnienia były zbyt ogólne.  

Przystępujący  zauważył,  że  koszty,  których  podania  oczekiwałby  Odwołujący 

są w zdecydowanej większości ponoszone przez LUG Light Factory sp. z o.o., która zgodnie 

z 

oświadczeniem (ofertą) uwzględniła je w cenie opraw. Oferta tego producenta stanowi więc 

potwierdzenie,  że  wartości  opraw  oraz  systemu  przyjęte  w  kalkulacji  przez  LUG 

są prawidłowe, gdyż zostały uzyskane od podmiotu, który działa na rynku i nie jest instytucją 

non-

profit,  a  więc  dąży  do  osiągnięcia  zakładanego  i  możliwego  zysku.  Ponadto  ceny  te 

odpowiadają  wartością  rynkowym,  co  jest  proste  do  ustalenia  na  podstawie  innych  ofert 

składanych  przez  wykonawców  w  postępowaniach  o  udzielenia  zamówienia  publicznego 

{na 

dowód  do  pisma  załączono  formularz  ofertowy  złożony  przez  LUG  Light  Factory 

sp. z 

o.o.  w  innym  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  którym  oferta  ta 

została wybrana jako najkorzystniejsza} 

Z  uwagi  na  brak  podstaw  do  odrzucenia 

odwołania  lub  umorzenia  postępowania 

odwoławczego,  sprawa  została  skierowana  do  rozpoznania  na  rozprawie,  podczas  której 

uczestnicy sporu pozostali przy swoich stanowiskach i argumentacji. 

Po 

przeprowadzeniu 

rozp

rawy  z  udziałem  Odwołującego,  Zamawiającego 

i 

Przystępującego,  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy,  jak  również 

biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska  wyrażone  ustnie  na  rozprawie 

i odnotowane w 

protokole, Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Zaznaczyć  należy,  że  z  uwagi  na  datę  wniesienia  rozpoznawanego  odwołania 

do 

postępowania  odwoławczego  w  tej  sprawie,  zgodnie  z  art.  92  ust.  2  ustawy  dnia  11 

Sygn. akt KIO 479/21 

września 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. 

poz.  2020  ze  zm.),  znajdują  zastosowanie  przepisy  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  – 

Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  poz.  2019  ze  zm.)  {dalej:  „nowa  ustawa  pzp” 

lub 

„npzp”}. 

Z 

art.  505  ust.  1  npzp  wynika,  że  legitymacja  do  wniesienia  odwołania  przysługuje 

wykonawcy,  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może 

ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. 

W  ocenie  Izby  Odwołujący  wykazał,  że  ma  interes  w  uzyskaniu  przedmiotowego 

zamówienia, gdyż złożył ofertę w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia. Jednocześnie 

może  ponieść  szkodę  w  związku  z  zarzucanymi  Zamawiającemu  naruszeniami  przepisów 

ustawy pzp

, gdyż zaniechanie odrzucenia oferty LUG uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie 

przedmiotowego zamówienia, na co mógłby w przeciwnym razie liczyć. 

Z uw

agi na złożone przez Odwołującego dalsze pismo procesowe z 3 marca 2021 r. 

oraz  wypowiedzi  na  rozprawie  konieczne  stało  się  zaznaczenie,  że  sprawa  została 

rozpoznana  w  granicach  zarzutów  zawartych  w  odwołaniu.  Zgodnie  z  art.  555  npzp 

p

rzepisem  Izba  nie  może  bowiem  orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były  zawarte  w 

odwołaniu.  Oznacza  to,  że  niezależnie  od  wskazania  w  odwołaniu  przepisu,  którego 

naruszenie  jest  zarzucane  zamawiającemu,  Izba  jest  uprawniona  do  oceny  prawidłowości 

zachowania zamawiającego (podjętych czynności lub zaniechania czynności), jedynie przez 

pryzmat sprecyzowanych w 

odwołaniu okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających 

jego  wniesienie.  Mają  one  decydujące  znaczenie  dla  ustalenia  granic  kognicji  Izby  przy 

rozpoznaniu  sprawy,  gdyż  konstytuują  zarzut  podlegający  rozpoznaniu  {o  czym  szerzej 

w 

ramach rozważaniach dotyczących zarzutów związanych z ceną oferty}. 

{

rozstrzygnięcie zarzutów z pkt 1. listy zarzutów} 

Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne: 

Opis  przedmiotu  zamówienia  stanowi  część  III  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia  {dalej:  „specyfikacja”  lub  „s.i.w.z.}  i  składa  się  przede  wszystkim  z  głównego 

dokumentu,  na  którego  początku  [w  pkt  I.1.]  określono,  że  zakres  usługi  objętej 

zamówieniem  obejmuje:  1)  demontaż  starych  opraw  oświetlenia  ulicznego  –  412  szt., 

montaż  412  szt.  nowych  opraw,  3)  wymianę  80  szt.  wysięgników,  4)  montaż  nowych 

przewodów  zasilających  w  wysięgnikach  oraz  zabezpieczeń  –  412  kompletów,  5)  montaż 

Sygn. akt KIO 479/21 

elementów i uruchomienie systemu inteligentnego sterowania oświetleniem, 6) sporządzenie 

dokumentacji  powykonawczej,  zawierającej  szczegółową  inwentaryzację  nowego  

oświetlenia  (moc,  lokalizacja  i  przynależność  do  konkretnych  obwodów  oświetleniowych 

poszczególnych opraw), 7) wyniesienie 7 szt. szaf zasilająco-sterujących ze stacji trafo PGE 

oraz montaż 19 szt. skrzynek z układami kompensacji mocy biernej. Ponadto zakresem tego 

zamówienia  objęte  jest  wykonanie  dokumentacji  projektowej  nowego  oświetlenia  (obliczeń 

fotometrycznych),  potwierdzających  spełnienie  przez  oferowane  oprawy  wymagań  normy 

oświetleniowej  PN-EN  13201:2016  [pkt  I.2.2.  doprecyzowany  zmianą  treści  SIWZ  z  24 

listopada 2020 r.]. 

W  tym  samym  dokumencie  zostały  następnie  sprecyzowane  [w  pkt  II  jako 

„Wymagania dotyczące wykonania prac montażowych”]: ogólne wymagania dotyczące robót 

[w  pkt  II.1],  w  tym 

wymagania  odnośnie  użytych  materiałów  [w  pkt  II.2.],  w  szczególności 

parametry  opraw  [w  pkt  2.2.2.  „Charakterystyka  oprawy  i  pkt  2.2.3.  „Charakterystyka 

elektryczna”]. 

Dalej zamieszczono 

również [w pkt II.2.2.6] wymagania odnośnie systemu sterowania 

w następującym brzmieniu: 

Wymagania dla systemu sterowania 

Montaż systemu inteligentnego sterowania oświetleniem ulicznym, który składa się z: 

komputerowego  systemu  zarządzania  zainstalowanego  na  serwerze  Zamawiającego 

lub w 

„chmurze” internetowej  

aplikacji  służącej  do  monitorowania  systemu  uruchamianej  w  przeglądarce  internetowej 

oraz aplikacji mobilnej; 

urządzeń  zewnętrznych:  hubów  i  kontrolerów  umieszczanych  wewnątrz  opraw 

oświetleniowych. 

Komputerowy  system  zarządzania  zainstalowany  w  „chmurze”  internetowej,  którego 

zadaniem jest 

zarządzanie, komunikacja i zbieranie danych z kontrolerów, ich przetwarzanie, 

analizowanie  oraz 

podejmowanie  akcji  na  podstawie  wdrożonych  algorytmów.  System 

od

powiedzialny będzie również za aktualizację oprogramowania oraz konfigurację urządzeń 

zainstalowanych  w  terenie.  W  przypadku 

wykorzystania  rozwiązania  chmurowego, 

Zamawiający w okresie trwałości projektu nie może ponosić żadnych dodatkowych kosztów 

poz

a  złożoną  ofertą.  Zasoby  chmurowe  niezbędne  do  realizacji  zamówienia  muszą  być 

dostępne na czas nieokreślony przez 7 dni w tygodniu 24h na dobę. 

System ma zagwarantować użytkownikowi mierzalność następujących parametrów: 

Sygn. akt KIO 479/21 

- aktualn

a jasność oprawy pokazana w %,  

bieżące zużycie energii, współczynnik mocy,   

napięcie zasilania oprawy, alarmy nieprawidłowej pracy oprawy,  

- informacje o zdarzeniach poprzez e-mail i sms,  

- mobilny interfejs,  

dowolną regulację jasności oprawy,  

możliwość wyłączenia poszczególnych opraw,  

możliwość tworzenia wielu programów  pracy w  zależności  od  dnia tygodnia (dni  robocze, 

dni wolne od 

pracy, święta) oraz od pory dnia i pozycji geograficznej (zegar astronomiczny) 

dla pojedynczych opraw, grup opraw lub wszystkich opraw;  

-  reduk

cja  mocy  w  oprawach  musi  odbywać  się  przez  zmniejszenie  strumienia  świetlnego 

wszystkich  źródeł  LED  jednocześnie,  a  nie  przez  odłączanie  zasilania  od  poszczególnych 

modułów LED w jednej oprawie, 

system powinien być otwarty tzn. powinien mieć możliwość podpięcia nieograniczonej ilości 

opraw,  

- mechanizm aktualizacji oprogramowania,  

możliwość  zakładania  kont  użytkowników  z  różnymi  poziomami  dostępu  oraz  możliwość 

integracji z innymi systemami sterowania. W ramach przeprowadzonej modernizacji instalacji 

oświetlenia ulicznego przeprowadzonej w poprzednim etapie, Miasto Łuków posiada system 

d

o sterowania oświetleniem City Touch. 

dodawanie nowych punktów świetlnych bez konieczności przebudowy istniejącej instalacji  

(np. prowadzenia dodatkowych p

rzewodów, łączenia obwodów itp.) 

automatyczne  wprowadzanie  współrzędnych  opraw  np.  poprzez  dedykowaną  aplikację 

instalatorską 

System powinien wyświetlać pozycję oprawy na mapie. 

Aplikacja do obsługi systemu oraz aplikacja mobilna  

Aplikacja uruchamiana 

w przeglądarce internetowej powinna zapewniać: 

możliwość konfiguracji ustawień użytkownika 

funkcję  administratora  ze  strony  klienta  z  uprawnieninia  do  zarządzania  pozostałymi 

użytkownikami  z  jego  strony  (tworzenie,  modyfikowanie  i  usuwanie  kont,  przypisywanie  ról 

i 

uprawnień dla użytkowników) 

dashboard z prezentacją najważniejszych informacji dla użytkownika 

możliwość diagnostyki oprawy z parametrami pracy w czasie 

prezentację mapy wraz z: 

- planem ulic 

Sygn. akt KIO 479/21 

schematem sieci oświetleniowej 

- graficzne 

odwzorowanie punktów instalacji na mapie 

Na  Wykonawcy  spoczywa  obowiązek  przeszkolenia  2  osób  wytypowanych  przez 

Zamawiającego oraz przekazania pisemnej instrukcji użytkowania systemu monitoringu. 

Następnie  odnośnie  wymagania  odnośnie  możliwości  integracji  z  innymi  systemami 

sterowania  oraz  informacji  odnośnie  posiadanego  w  tym  zakresie  systemu  City  Touch 

Zamawiający udzielił następujących wyjaśnień w odpowiedzi na poniższe pytania. 

W piśmie z 26 listopada 2020 r.: 

PYTANIE 11 

Zamawiający  w  dokumentacji  przetargowej  zawarł  zapis  o  wymaganiach  w  stosunku 

do systemu  sterowania 

oświetleniem.  Prosimy  o  dopuszczenie  montażu  sterowników 

systemu  przy  pomocy  uniwersalnego  gniazda 

NEMA  5/7  pin ANSI  C136.41.  lub  złącze SR 

(ZhagaBook  18  lub  równoważne),  które  są  rozwiązaniami  standardowo  stosowanymi  przy 

sterowaniu oświetleniem ulicznym.  

WYJAŚNIENIE: 

W  chwili  obecnej  Miasto  posiada  system  sterowania  oświetleniem  firmy  Phillips  CityTouch. 

Wymieniane  oprawy  muszą  być  kompatybilne  z  tym  systemem  lub  nowy  system  powinien 

być kompatybilny z istniejącymi oprawami. Ponadto informujemy, iż w razie montażu nowego 

systemu, powinien posiadać protokoły otwarte celem dalszej rozbudowy.  

W piśmie z 7 grudnia 2020 r.: 

PYTANIE 17 

Prosimy o udzielenie odpowiedzi na bardzo istotne py

tanie do postępowania tj. Ze względu 

na  udzie

loną  przez  zamawiającego  odpowiedź  dnia  26.11.2020  na  pytanie  nr  11,  mówiące 

o zainstalowanym na terenie 

miasta systemie sterowania CityTouch firmy Phillips i potrzebą 

zintegrowania  nowego  systemu  z 

powyższym,  zwracam  się  z  prośbą  o  udostępnienie 

protokołu  API  dla  tej  instalacji,  celem  umożliwienia  integracji  nowych  opraw/systemu 

z 

istniejącym. Brak udostępnienia tego protokołu, uniemożliwia innym producentom niż firmie 

Phillips, złożenia oferty cenowej dla realizacji powyższego celu publicznego, co z  kolei jest 

jawnym  łamaniem  ustawy  o  PZP  art.  29  pkt.  2,  który  brzmi  „Przedmiotu  zamówienia  nie 

można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję”, a w szczególności 

art.29  pkt.3,  który  brzmi  „Przedmiotu  zamówienia  nie  można  opisywać  przez  wskazanie 

z

naków  towarowych,  patentów  lub  pochodzenia,  źródła  lub  szczególnego  procesu,  który 

charakteryzuje  produkt

y  lub  usługi  dostarczane  przez  konkretnego  wykonawcę,  jeżeli 

mogłoby  to  doprowadzić  do  uprzywilejowania  lub  wyeliminowania  niektórych  wykonawców 

Sygn. akt KIO 479/21 

lub  produktów,  chyba  że  jest  to  uzasadnione  specyfiką  przedmiotu  zamówienia 

i 

zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych 

określeń,  a  wskazaniu  takiemu  towarzyszą  wyrazy  „lub  równoważny”.  Brak  udzielenia 

wyczerpującej odpowiedzi na to pytanie, jest rażącym wykroczeniem w rozumieniu PZP. 

WYJAŚNIENIE: 

W opisie przedmiotu zamówienia Zamawiający nie wskazywał znaków towarowych, patentów 

lub 

pochodzenia.  Zamawiający  w  odpowiedzi  na  pytanie  11  wyjaśnił  tylko  jakim 

oprogramowaniem  sterującym  oświetleniem  ulicznym  dysponuje.  Aplikacja  sterująca 

używana  przez  Miasto  Łuków  posiada  zdefiniowany  interfejs  API  (od  ang.  application 

programming  interface) 

–  zbiór  reguł  ściśle  opisujący,  w  jaki  sposób  programy 

lub 

podprogramy  komunikują  się  ze  sobą.  Są  to  protokoły  otwarte.  Powyższe  nie  utrudnia 

Wykonawcom złożenia ofert. 

W  oficjalnej  broszurze  Philipsa  pt.  „Inteligentne  oświetlenie  dla  miast.  Oszczędność 

i 

bieżąca  analiza  danych  dzięki  systemowi  sterowania  oświetleniem  CityTouch”  jako  jedną 

z trzech 

(obok  elastyczności  i  bezpieczeństwa)  jego  najważniejszych  cech  wskazano 

otwartość, która została następująco opisana: 

CityTouch 

współpracuje  z  oprawami  dowolnych  producentów  –  CityTouch  wykorzystuje 

standardowe  usługi  internetowe  by  łączyć  się  z  infrastrukturą  IT  miasta  za  pośrednictwem 

sieci komórkowej. Nie wymaga tworzenia dedykowanej sieci komputerowej. 

Dzięki dostępowi do interfejsów API możesz zintegrować CityTouch z istniejącymi systemami 

wykorzystywanymi  przez  miasto.  Pozwala  to  na  stworzenie  spójnego  środowiska 

zarządzania, które będzie bardziej odporne na awarie i umożliwi szybsze reagowanie. 

Philips dostarcza również usługi związane z integracją oraz wsparciem technicznym, tak by 

Two

je miasto było zawsze gotowe na nowe wyzwania. 

W  treści  korespondencji  mailowej  pracownik  Signify  napisał  w  szczególności, 

co 

następuje: 

W  kwestii  kompatybilności  naszych  opraw  zainstalowanych  w  2018  w  ramach  I  etapu 

modernizacji  na  chwilę  obecną  są  one  podłączone  do  systemu  CityTouch  i  tylko  z  tym 

systemem  są  na  chwilę  obecną  kompatybilne.  W  przypadku  prac  polegających 

na 

podłączeniu opraw do innego systemu, czy zapewnieniu kompatybilności opraw z nowym 

systemem należy określić zasady tego podłączenia i uwzględnić koszty stworzenia połączeń 

API  pomiędzy  programami.  Do  dnia  dzisiejszego  nikt  poza  TNL  nie  poruszał  z  nami  tego 

tematu.  Dodatkowo  należy  uwzględnić  koszty  transmisji  danych,  które  z  pewnością  będą 

występowały  pomiędzy  sterownikami  opraw  Philips  a  nowym  systemem.  Powyższe  prace 

muszą być indywidualnie wycenione w ramach oddzielnego zapytania. W przypadku zlecenia 

Sygn. akt KIO 479/21 

integracji  podmiotom  trzecim  (poza  Signify)  należy  określić  koszty  przygotowania  systemu 

CityTouch miasta Łuków do integracji z nowym systemem. 

Reasumując, w odniesieniu do zarzutu nr 1.1) Izba stwierdziła, co następuje. 

Po  pierwsze, 

w  ramach  opisu  przedmiotu  zamówienia  opisano  m.in.  wymagania 

funkcjonalne  dla  systemu  sterowania  oświetleniem  ulicznym  wykonanym  w  ramach  tego 

zamówienia,  czyli,  jakie  konkretnie  funkcje  sterowania  tym  oświetleniem,  składającym  się 

z 

412 szt. opraw oświetleniowych LED, ma on realizować. 

Po  drugie,  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  jako  dodatkową  cechę  tego  systemu 

oświetlenia  wskazano  jego  gotowość  do  integracji  w  przyszłości  z  innymi  systemami 

sterowania, 

przy czym nie sprecyzowano w tym zakresie żadnych szczegółów technicznych, 

a  jedynie  podano  informacyjnie,  że  w  związku  z  poprzednio  wykonanym  zamówieniem 

na 

analogiczny przedmiot zamówienia użytkowany jest system sterowania CityTouch. 

Po  trzecie,  na  etapie  wyjaśnień  treści  s.i.w.z.  w  odniesieniu  do  powyższego 

wymagania  wpierw  wyjaśniono,  że  chodzi  o  to,  aby  nowy  system  sterowania  był 

kompatybilny  również  z  oprawami  oświetlenia  ulicznego  wykonanego  w  ramach 

p

oprzedniego  zamówienia,  względnie  oprawy  oświetleniowe  zamontowane  w  ramach  tego 

zamówienia były kompatybilne z systemem sterowania CityTouch. 

Po czwarte, ostatecznie w ramach wyjaśnień treści s.i.w.z. zapewniono wykonawców 

ubiegających  się  o  udzielenie  tego  zamówienia,  że  wymaganie  wspomnianej 

kompatybilności  nie  ogranicza  w  żaden  sposób  możliwości  złożenia  ofert,  których 

przedmiotem  będzie  wykonanie  oświetlenia  ulicznego  z  innym  niż  dotychczas  użytkowany 

system  sterowania,  gdyż  ten  ostatni  posiada  API  oparty  o  otwarte  protokoły,  stąd  tego 

samego wymaga się od nowo dostarczonego systemu sterowania. 

Po  piąte,  w  odniesieniu  do  spełniania  tak  określonego  wymagania  kompatybilności 

nie wymagano od wykonawców wskazania w ofercie, który z dwóch sposobów zapewnienia 

kompatybilności  jest  zapewniany,  a  tym  bardziej  nie  oczekiwano  sprecyzowania  żadnych 

szczegółów technicznych. 

Po szóste, z odwołania nie wynika, w jakim zakresie system sterowania zaoferowany 

przez  LUG  miałyby  nie  spełniać  tak  ogólnie  opisanego  wymagania  kompatybilności 

z 

systemem  oświetlenia  wykonanym  w  ramach  poprzedniego  zamówienia,  względnie 

na 

czym  miała  by  polegać  ta  niekompatybilność  opraw  dostarczonych  i  zamontowanych 

w 

ramach poprzedniego zamówienia z tym systemem sterowania. 

Po  siódme,  z  postępowania  dowodowego  wynika,  że  w  odniesieniu  do  oświetlenia 

ulicznego  wykonanego  w  ramach  poprzedniego  zamówienia  możliwe  jest  zarówno, 

aby 

system  CityLight  sterował  również  oprawami  innych  producentów  {patrz  powyżej 

Sygn. akt KIO 479/21 

wskazana broszura złożona przez Przystępującego}, jak i aby oświetlenie to było przez inny 

system  sterowania  {patrz  powyżej  przytoczona  wypowiedź  pracownika  Signify  uzyskana 

przez Odwołującego}. 

Po  ósme,  ponieważ  zakresem  tego  zamówienia  nie  jest  objęte  wykonanie 

zintegrowanego  systemu  sterow

ania  dla  oświetlenia  ulicznego,  które  dotychczas  zostało 

zmodernizowane  lub  będzie  w  przyszłości  modernizowane  w  Łukowie,  oczywiste  jest, 

że cena oferty złożonej w tym postępowaniu nie obejmuje i nie powinna obejmować kosztów 

wykonania takiej integracji. 

W  pkt  17.8.  instrukcji  dla  wykonawców  s.i.w.z.  Zamawiający  zażądał  złożenia 

wraz z 

ofertą następujących dokumentów na potwierdzenie, że oferowane dostawy spełniają 

jego wymagania {: 

1)  kart katalogowych oferowan

ych opraw oświetlenia drogowego [pkt 17.8.1]; 

2)  o

bliczeń  fotometrycznych  potwierdzających  spełnienie  przez  proponowane  oprawy 

wymagań normy oświetleniowej PN-EN 13201:2016 [pkt 17.8.2]; 

3)  certyfikatu  ENEC  PLUS  lub 

równoważnego  na  potwierdzenie  spełniania  wymaganych 

norm  i  parametrów  deklarowanych  w  ofercie  w  zakresie  skuteczności  świetlnej, 

strumienia  świetlnego,  temperatury  barwowej  i  wskaźnika  oddawania  barw  [pkt  17.8.3 

dodany zmianą s.i.w.z. z 26 listopada 2020 r.]. 

W ramach wyjaśnień treści s.i.w.z. z 26 listopada 2020 r. Zamawiający potwierdził, że: 

wymaga  załączenia  do  oferty  certyfikatu  ENEC  PLUS  lub  równoważnego  [odpowiedź 

na pytanie nr 13]; 

wykaz komponentów wymienionych w raporcie z badań lub załączniku do certyfikatu ENEC 

lub  równoważnego  musi  być  zgodny  komponentami  zastosowanymi  w  danej  oprawie 

[odpowiedź na pytanie nr 14] 

Ponieważ  LUG  złożył  wraz  ofertą  certyfikat  ENEC  PLUS  wyłącznie  w  języku 

angielskim, pismem z 15 stycznia 2021 r. Zamawiający – wskazując, że działa na podstawie 

art.  26  ust.3  pzp 

–  wezwał  LUG  do  złożenia  jego  tłumaczenia  w  języku  polskim  wraz 

z 

wykazem komponentów wyszczególnionych w załączniku do certyfikatu ENEC. 

W  zakreślonym  przez  Zamawiającego  terminie  LUG  pismem  z  21  stycznia  2021 r. 

uczynił  zadość  powyższemu  wezwaniu,  w  szczególności  załączając  wykaz  komponentów 

objętych załącznikami do certyfikatów ENEC i ENEC PLUS.  

Eksperyment  przeprowadzony  na  rozprawie  potwierdził,  że  dla  certyfikatu  ENEC 

PLUS  złożonego przez  LUG  możliwe jest  ustalenie na  stronie internetowej  www.enec.com, 

czy  certyfikat  ten  jest  ważny  dzięki  zamieszczonym  tam  szczegółowym  informacjom 

Sygn. akt KIO 479/21 

odnośnie licencji ENEC, do której odesłano w treści złożonego certyfikatu. 

Poza wszelkim sporem jest, że licencja na używanie znaku ENEC jest świadectwem 

bardzo  wysokiej  jakości  produktu  przy  równoczesnym  spełnieniu  wszystkich  wymaganych 

na 

terenie  Unii  Europejskiej  norm.  Jest  to  również  obiektywny  certyfikat  potwierdzający 

wykorzystanie w procesie produkcji wysokiej jakości komponentów. Certyfikaty te są jawne, 

ich  numery  są  zamieszczone  na  stronie  www.enec.com,  co  daje możliwość  ich  weryfikacji. 

Dodatkowym  certyfikatem  jest  ENEC  PLUS,  który  potwierdza  konkretne  parametry 

fotoelektryczne opraw (ENEC potwierdza zgo

dność z obowiązującymi normami), co właśnie 

było przedmiotem zainteresowania Zamawiającego w tym postępowaniu. 

Rea

sumując, odnośnie zarzutu nr 1.2) Izba stwierdziła, co następuje. 

Po pierwsze, w zakresie będącym przedmiotem żądania sprecyzowanego w s.i.w.z., 

LUG  złożył  stosowny  dokument,  który  Zamawiający  dodatkowo  mógł  we  własnym  zakresie 

zweryfikować w sposób, który opisano w odpowiedzi na odwołanie. 

Po  drugie,  odwołanie  nie  zawiera  zarzutu  naruszenia  art.  26  ust.  3  pzp,  który  to 

przepis Zamawiający miałby obowiązek zastosować względem LUG, gdyby w s.i.w.z. określił, 

że  żąda  również  certyfikatu  ENEC,  gdyż  w  wystosowanym  wezwaniu  nie  został 

sprecyzowany brak tego dokumentu. 

Zgodnie  z  brzmieniem  pierwszego  zdania  pkt  2.2.1.  „Wymagania  dotyczące 

modernizowanych  opraw”:  Do  zabudowy  należy  przewidzieć  oprawy  drogowe  zgodnie 

z 

minimalnymi klasami oświetleniowymi dla ulic/chodników oraz sytuacji drogowych. 

Zgodnie  z  pkt I.2.2.  in fine 

w brzmieniu doprecyzowanym zmianą treści s.i.w.z. z 24 

listopada 2020 r.:  

Po zakończeniu prac Wykonawca ma obowiązek wykonać pomiary fotometryczne (pomiary 

natężenia  oświetlenia),  wybranych  przez  Zamawiającego  5  odcinków  modernizowanego 

oświetlenia i przedstawić wyniki Zamawiającemu. 

Pomiary  należy  wykonywać  zgodnie  z  normą  PN-EN  13201:2016  przy  suchej  i  czystej 

nawierzchni,  wolnej  od 

pojazdów,  pieszych  i  jakichkolwiek  obiektów  obcych,  mogących 

zniekształcić  przebieg  pomiaru.  Pomiarów  nie  należy  przeprowadzać  podczas  nocy 

księżycowych oraz w złych warunkach atmosferycznych. 

Norma  PN-EN  13201-

2  zawiera  w  szczególności  następującą  treść  {w  tłumaczeniu 

przedstawionym przez Przystępującego}: 

(…) 

Każda  grupa  klas  oświetleniowych  przedstawia  zmniejszające  się  wymagania 

Sygn. akt KIO 479/21 

w 

swoim 

uporządkowaniu, 

oraz 

formułuje 

wysokości 

poziomów 

oświetlenia 

[„Wprowadzenie”, przedostatni akapit na str. 4.] 

(…) 

Z  punktu  widzenia  efektywności  energetycznej  oraz  ochrony  środowiska,  instalacja 

oświetleniowa  powinna  posiadać  poziom  oświetlenia,  który  spełnia  minimalną  wartość 

wymaganą  dla  danej  klasy  oświetleniowej  oraz  powinna  spełniać  wszelkie  pozostałe 

wymagania,  takie  jak  na  przykład  równomierność  oświetlenia  obszarów  przylegających 

lub dodatkowych klas (np. S, C lub EV). W tym sensie 

poziomy oświetlenia wyspecyfikowane 

w tabelach są wartościami docelowymi dla minimalnych poziomów utrzymania. Maksymalne 

poziomy  oświetlenia  mogą  zostać  określone  w  specyfikacjach  przetargowych 

lub uregulowaniach krajowych 

[„Wprowadzenie”, akapit 9. na str. 7.] 

(…) 

ogólna  równomierność  (luminancji  nawierzchni  jezdni,  natężenia  oświetlenia  drogi 

lub 

półsferycznego natężenia oświetlenia) 

Stosunek 

wartości najniższej do średniej 

[rozdzia

ł 3, pkt 3.9 na str. 9.] 

(…) 

Wymagania dla pieszych i rowerzystów 

6.1 Wymagania ogólne 

Klasy  P  w  Tabeli  3  lub  klasy  HS  w  Tabeli  4  są  przeznaczone  dla  pieszych  i  rowerzystów 

poruszających się chodnikami, ścieżkami rowerowymi, pasami awaryjnymi i innymi drogami 

leżącymi  oddzielnie  lub  wzdłuż  jezdni  ciągu  komunikacyjnego  oraz  dla  dróg  osiedlowych… 

[str. 13.] 

(…) 

Tabela 3 

– Klasy oświetleniowe P 

{w  tabeli  w  szczególności  wskazano  klasę  P4,  dla  której  E  (minimalnie  utrzymane)  wynosi 

5,00  lx,  a  E

min

  (utrzymane)  wynosi  1,00,  przy  czym  w  odniesieniu  do  parametru  E  dodano 

uwagę w następującym brzmieniu: W celu zapewnienia równomierności rzeczywista wartość 

utrzymanego  średniego  natężenia  oświetlenia  nie  powinna  przekroczyć  1,5-krotności 

minimalnej wartości E wskazanej dla tej klasy [str. 13.] 

Ze  złożonego  w  ofercie  LUG  projektu  w  zakresie  obliczeń  fotometrycznych 

w 

odniesieniu  do  oświetlenia  dla  poniższych  sytuacji  (lokalizacji)  wynikają  w  szczególności 

następujące  parametry  [kolejno:  wartość  E

m 

(średnie);  wartość  E

min

;  Równomierność 

(E

min

/E

m

)]: 1) sytuacja 7. 

– 9,81; 4,99; 0,51; 2) sytuacja 22. – 10,43; 6,55; 0,63

3) sytuacja 25. 

– 9,92; 5,94; 0,60; 4)

sytuacja 35. 

–12,95; 6,29; 0,49.

Sygn. akt KIO 479/21 

Rea

sumując, odnośnie zarzutu nr 1.3) Izba stwierdziła, co następuje. 

Po  pierwsze, 

Odwołujący,  na  którym  z  mocy  art.  534  ust.  1  npzp  spoczywał  ciężar 

udowodnienia swoich twierdzeń, nie przedstawił kluczowego dowodu w postaci treści normy, 

pomimo że zarzut polega na twierdzeniu, że z treści oferty LUG wynika niezastosowanie się 

do  te

j  normy.  Co  więcej,  pomimo  złożenia  przez  Przystępującego  pełnego  tekstu  normy, 

Odwołujący odmówił wskazania w jej tekście stosowanych fragmentów, powołując się na to, 

że  norma  jest  w  języku  angielskim.  Podważa  to  wiarygodność  zarzutu  sformułowanego 

w odwo

łaniu, który najwyraźniej postawiony został bez zapoznania się z PN-EN 13201:2016, 

która – jak samo jej oznaczenie wskazuje – w oryginale jest w języku angielskim. 

Po  drugie,  analogiczny  zarzut  jak  zawarty  w  odwołaniu  w  istocie  został  już  trafnie 

i wyczerp

ująco rozpoznany przez Izbę, co znalazło odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku 

z 27 października 2020 r. sygn. akt KIO 2343/20.  

Po trzecie, 

zawarte w odwołaniu twierdzenia co do treści przywołanej normy prawnej 

nie  odpowiadają  rzeczywistemu  stanowi  rzeczy,  gdyż  w  rzeczywistości  dla  poszczególnych 

klas  norma  określa  jedynie  dolną  granicę  poziomów  oświetlenia,  natomiast  maksymalne 

mogą wynikać ze specyfikacjach przetargowych lub uregulowań krajowych. 

Po  czwarte

,  poza  wszelkim  sporem  była  okoliczność,  że  ani  z  przepisów 

powszechnie  obowiązujących,  ani  z  opisu  przedmiotu  tego  zamówienia  nie  wynika 

ustanowienie  maksymalnych  poziomów  oświetlenia  dla  poszczególnych  klas  z  powyższej 

normy. 

Po  piąte,  Przystępujący  wykazał,  że  w  zakresie  lokalizacji,  o  których  mowa 

w 

odwołaniu,  przyjął  prawidłowe  według  wymagań  powyższej  normy  poziomy  oświetlenia, 

w 

tym z zachowaniem wymaganej równomierności. 

W tak ustalonych okolicznościach Izba stwierdziła, że zarzuty są niezasadne. 

Izba  rozważyła,  z  uwzględnieniem  okoliczności  dotyczących  tej  sprawy,  zakres 

zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 pzp, który stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej 

treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 

87 ust. 2 pkt 3 pzp.  

Skład  orzekający  Izby  podziela  utrwalony  w  doktrynie  i  orzecznictwie  pogląd 

{wyrażony  również  w  orzeczeniach  przywołanych  w  odwołaniu},  że  zarówno  treść  s.i.w.z., 

jak i 

treść  oferty  stanowią  merytoryczne  postanowienia  oświadczeń  woli  odpowiednio: 

zamawiającego, który w szczególności przez opis przedmiotu zamówienia precyzuje, jakiego 

świadczenia  oczekuje  po  zawarciu  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego,  oraz 

Sygn. akt KIO 479/21 

wykonawcy, który zobowiązuje się do wykonania tego świadczenia w razie wyboru złożonej 

przez  niego  oferty  jako  najkorzystniejszej.  Wobec  tego 

–  co  do  zasady  –  porównanie 

zaoferowanego przez wykonawcę świadczenia z opisem przedmiotu zamówienia, sposobem 

i  terminem  jego  realizacji  wymaganymi  przez  zamawiającego,  przesądza  o  tym,  czy  treść 

złożonej oferty odpowiada treści s.i.w.z. – jest z nią zgodna.  

Aby  zapewnić  możliwość  sprawdzenia  zgodności  treści  oferty  z  treścią  s.i.w.z., 

ustawa  pzp  z  jednej  strony  obliguje  zamawiającego,  aby  prowadził  całe  postępowanie 

o 

udzielenie zamówienia w formie pisemnej (art. 9 ust. 1 pzp), w tym przekazał i udostępnił 

specyfikację  istotnych  warunków  zamówienia  (art.  37  ust.  2  pzp),  która  ma  zawierać 

w 

szczególności  opis  przedmiotu  zamówienia,  określenie  terminu  wykonania  zamówienia, 

istotne warunki umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz opis sposobu przygotowania 

ofert (art. 36 ust. 1 pkt 3, 4, 10 i 16 pzp). Z drugiej strony przepisy zastrzegają pod rygorem 

nieważności dla oferty składanej przez wykonawcę w postępowaniu o udzielenie zamówienia 

publicznego  formę  elektroniczną  opatrzoną  kwalifikowanym  podpisem  elektronicznym 

(art. 

10a  ust.  5  pzp)  {w  poprzednim  stanie  prawnym  była  to  forma  pisemna  pod  rygorem 

nieważności}, a treść takiej oferty musi odpowiadać treści specyfikacji (art. 82 ust. 3 pzp). 

W  doktrynie  i  orzecznictwie  przyjmu

je  się  również,  że  rozumienie  terminu  oferta 

należy  opierać  na  art.  66  §  1  Kodeksu  cywilnego,  zgodnie  z  którym  jest  nią  oświadczenie 

drugiej stronie woli zawarcia umowy, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Z uwagi 

na 

odpłatny charakter zamówień publicznych, nieodzownym elementem treści oferty będzie 

zawsze  określenie  ceny  za  jaką  wykonawca  zobowiązuje  się  wykonać  zamawiane 

świadczenie.  W  pozostałym  zakresie  to  zamawiający  określa  w  s.i.w.z.  wymagany 

od 

wykonawcy  zakres  i  sposób  konkretyzacji  oświadczenia  woli,  który  będzie  podstawą 

dla 

oceny zgodności treści złożonej oferty z merytorycznymi wymaganiami opisu przedmiotu 

zamówienia.  W  szczególności  zamawiający  może  wymagać  skonkretyzowania  producenta 

i 

oznaczenia  indywidualizującego  przedmiot  oferty  czy  oczekiwać  potwierdzenia  spełniania 

poszczególnych  wymagań  przedmiotowych,  zarówno  przez  złożenie  stosownych 

oświadczeń, jak i przez opisanie, w jaki sposób zostaną spełnione. 

W  ramach  wymaganego  od  wykonawcy  sposobu  potwierdzenia  treści  oferty  mieści 

się  również  oparte  na  art.  25  ust.  1  pkt  2  pzp  żądanie  przez  zamawiającego  oświadczeń 

lub 

dokumentów  potwierdzających  spełnianie  jego  wymagań  (określonych  w  s.i.w.z.)  przez 

oferowane  dostawy,  usługi  lub  roboty  budowlane.  Niezamknięty  katalog  tych  dokumentów 

został  określony  w  § 6  rozporządzenia  Ministra Rozwoju z  dnia 26  lipca  2016  r.  w  sprawie 

rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  w  postępowaniu 

o 

udzielenie zamówienia (Dz.U. poz. 126) {dalej: „rozporządzenie”}.  

Dokumenty  te  co 

do  zasady  należy  rozpatrywać  jako  kwalifikowaną  formę 

Sygn. akt KIO 479/21 

potwierdzenia  zgodności  oferowanego  świadczenia  z  wymaganym  przez  zamawiającego. 

Zadeklarowana  przez  wykonawcę  treść  oferty  musi  w  takim  przypadku  dodatkowo  znaleźć 

potwierdzenie w dokumentach pochodzących co do zasady od niezależnego od wykonawcy 

podmiotu  zewnętrznego  (co  wprost  wskazano  przy  określeniu  rodzaju  dokumentów 

wyliczonych  w  §  13  ust.  1  pkt  2-5  rozporządzenia),  względnie  w  próbkach,  opisach, 

fotografiach, 

planach, 

projektach, 

rysunkach, 

modelach, 

wzorach, 

programach 

komputerowych  oraz  innych  podobnych  materiałach,  których  autentyczność  musi  zostać 

poświadczona przez wykonawcę na żądanie zamawiającego (rodzaje środków dowodowych 

wymienione w § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia). 

Przy  czym  to  Zamaw

iający  decyduje  zarówno  o  tym,  w  jakim  zakresie  oczekuje 

takiego dodatkowego potwierdzenia treści oferty, jaki i jakiego dokumentu w tym celu żąda, 

zamieszczając stosowne postanowienia w treści s.i.w.z. 

W  konsekwencji  brak  takiego  kwalifikowanego  potwierdz

enia  również  jest  podstawą 

do odrzucenia oferty jako niezgodnej z treścią s.i.w.z., co przejawia się zarówno w aspekcie 

formalnym 

–  niezgodności  z  postanowieniem  formułującym  żądanie  złożenia  takich 

dokumentów,  jak  i  przede  wszystkim  materialnym  –  niewykazaniu  zgodności  oferowanych 

rzeczy  z  wymaganiami  zamawiającego  w  zakresie  parametrów,  które  miały  znaleźć 

potwierdzenie  w  tych  dokumentach.  Przy  czym  konieczne  jest,  aby  składane  dokumenty 

dotyczyły tych samych rzeczy, które zostały sprecyzowane w ofercie.  

Resumując,  konsekwencją  niezłożenia  dokumentu,  który  będzie  potwierdzał  treść 

oferty jest konieczność odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy pzp jako 

nieodpowiadającej treści specyfikacji, z zastrzeżeniem zastosowania procedury z art. 26 ust. 

3  pzp,  jeżeli  nie  prowadzi  to  do  zmiany  treści  oferty.  Tryb  ten  nie  może  służyć  bowiem 

obejściu  braku  należytego  sprecyzowania  treści  oferty,  gdyż  dokumenty  te  służą 

potwierdzeniu  treści  oferty,  a  nie  jej  rekonstruowaniu  na  ich  podstawie.  W  szczególności 

w 

systemie  oceny  ofert,  w  którym  dokumenty  te  nie  są  składane  wraz  z  ofertą, 

a na 

późniejszym etapie, prowadziłoby to do obejścia zakazów wynikających z art. 87 ust. 1 

zd. 2 pzp, a w konsekwencji naruszeniu zasad wynikających z art. 7 ust. 1 pzp.  

Niezależnie od charakteru niezgodności, aby zastosować podstawę odrzucenia oferty 

z 

art.  89  ust.  1  pkt  2  pzp  musi  być  możliwe  uchwycenie,  na  czym  konkretnie  taka 

niezgodność  polega,  czyli  co  i  w  jaki  sposób  w  ofercie  nie  jest  zgodne  z  konkretnie 

wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi jednoznacznie postanowieniami s.i.w.z. 

Reasumując, odrzuceniu podlega zatem wyłącznie oferta, której treść jest niezgodna 

z  treścią  s.i.w.z.  w  sposób  jednoznaczny,  zasadniczy  i  nieusuwalny,  gdyż  obowiązkiem 

zamawiającego  jest  poprawienie  w  złożonej  ofercie  niezgodności  z  s.i.w.z.  niemających 

istotnego  charakteru.  Jest  ono  zatem  dopuszczalne  w  takim  zakresie,  w  jakim  nie  stanowi 

Sygn. akt KIO 479/21 

naruszenia  naczelnych 

zasad  prowadzenia  postępowania  z  zachowaniem  uczciwej 

konkurencji, równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości. 

Skoro  żadna  z  trzech  wskazanych  w  odwołaniu  niezgodności  treści  oferty  LUG 

z 

treścią opisu przedmiotu  zamówienia  w  rzeczywistości  nie zachodzi,  wszystkie te  zarzuty 

należy uznać ze niezasadne, bo bezprzedmiotowe. 

{rozstrzygnięcie zarzutów z pkt 2. listy zarzutów} 

Izba ustaliła następujące okoliczności jako istotne: 

16 grudnia 2020 r. Zamawiający skierował na podstawie art. 90 ust. 1a pzp do LUG 

wezwanie do złożenia wyjaśnień, gdyż całkowita cena jego oferty była niższa o ponad 30% 

od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług ustalonej przed 

wszczęciem  postępowania.  Ponieważ  w  związku  z  przyjętym  w  postępowaniu 

wynagrodzeniem  ryczałtowym  formularz  oferty  nie  zawierał  żadnych  składników  ceny, 

Zamawiający sprecyzował wezwanie w oparciu o art. 90 ust.1 pzp. 

W zakreślonym terminie pismem z 21 grudnia 2020 r. LUG złożył wyjaśnienia o treści 

m.in.  takiej,  jaką  zacytowano  powyżej  za  odwołaniem,  do  których  załączył  szczegółową 

kalkulację ceny  ofertowej  w  rozbiciu na  5  zakresów:  1)  kosztów  nabycia  3 rodzajów  opraw 

wraz z 

systemem  sterowania  oświetleniem  oraz  zagospodarowania  odpadów  (łącznie 

pozycji),  2)  kosztów  wymiany  opraw  oświetleniowych  (łącznie  16  pozycji),  3)  kosztów 

wyniesienia,  dostawy  i 

montażu  szafek  sterowniczych  (łącznie5  pozycji),  4)  kosztów  prac 

projektowych  i  dodatkowych  (łącznie  4  pozycje),  5)  kosztów  pośrednich  i  zysku  (łącznie  6 

pozycji,  w  tym  rezerwa  na  dodatkowe  konsultacje  i  doradztwo  techniczne,  rezerwa 

na dodatkowe prace 

montażowe i rezerwa na dodatkowe opłaty administracyjne dla zakładu, 

transport i dojazdy oraz inne nieprzewidziane wydatki). 

Z  kolei  kwoty  wykazane  w  powyższej  kalkulacji  znajdują  potwierdzenie 

w 

szczegółowych  ofertach:  producenta  opraw  i  systemu  sterowania,  LUG  Light  Factory 

sp. z o.o.  z 

siedzibą  w  Zielonej  Górze  (pierwszy  zakres)  i  MR  Partner  sp.  z  o.o.  z  siedzibą 

w Warszawie, podwykonawcy prac instalacyjno-

montażowych (pozostałe zakresy). 

W  szczególności  z  przedstawionej  kalkulacji  popartej  ofertą  producenta  wynika, 

że system sterowania oświetleniem został wyceniony na 76.945,00 zł. 

LUG  Light  Factory  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Zielonej  Górze,  producent  oferowanych 

przez  LUG  opraw  i  elementów  systemu  oświetlenia  ulicznego,  formalnie  jest  odrębną 

od LUG Servi

ces sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze osobą prawną. 

Przede wszystkim w

chodzące w zakres tego zamówienia oprawy oświetleniowe, jako 

Sygn. akt KIO 479/21 

seryjnie  produkowane  i  odpowiadające  określonym  normom  i  specyfikacjom  technicznym, 

stanowią rzeczy oznaczone co do gatunku powszechnie dostępne o ustalonych standardach 

jakościowych, których rynkową cenę bez trudu można ustalić właśnie na podstawie cenników 

ich producenta. 

W powyższych okolicznościach oczekiwanie, że wykonawca oferujący takie produkty, 

oprócz  wykazania,  za  jaką  cenę  je  nabędzie  od  ich  producenta,  przedstawi  kalkulację 

kosztów  stałych  i  zmiennych  producenta,  jest  nieuzasadnione,  nawet  abstrahując  od  tego, 

że nie wynika z treści wezwania sformułowanego przez Zamawiającego do LUG. 

Natomiast, wbrew 

ogólnym twierdzeniom zawartym w odwołaniu, kalkulacja kosztów 

montażu  opraw  i  wykonania  pozostałych  prac  została  również  przedstawiona,  a  ponadto 

poparta  szczegółową  wyceną  wynikającą  z  oferty  podwykonawcy,  który  w  całości  te  prace 

ma wykonać. 

Nie  ma  znaczenie  niewysz

czególnienie  przez  LUG  w  ramach  kalkulacji 

przedstawionej  Zamawiającemu  kosztów  ewentualnej  integracji  oferowanego  systemu 

sterowania  oświetleniem  z  systemem  funkcjonującym  w  wyniku  wykonania  poprzedniego 

zamówienia, gdyż nie było to objęte zakresem tego zamówienia. 

Odwołanie  nie  zawiera  żadnych  okoliczności  wskazujących  na  to,  że  kalkulacja 

w 

którymkolwiek  z  wyszczególnionych  w  niej  zakresów  jest  zaniżona  w  stosunku 

do 

rynkowych  kosztów  realizacji  tego  zamówienia  w  oparciu  o  produkty  producenta  LUG 

Light Factory sp. z o.o. i przy kosztach wykonania prac wyn

ikających z oferty podwykonawcy 

MR Partner sp. z o.o. 

W tak ustalonych okolicznościach Izba stwierdziła, że zarzuty są niezasadne. 

Odwołujący bezzasadnie domaga się odrzucenia oferty LUG na podstawie art. 89 ust. 

1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  pzp, 

pomimo  że  udzielił  on  na  wezwanie  Zamawiającego 

adekwatnych do wezwania 

wyjaśnień, które zostały poparte stosowanymi dowodami. 

Zgodnie z 

Art. 90 ust. 1 pzp jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

z 

wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

za

mawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania 

zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków 

wykonywania 

zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy, 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa 

Sygn. akt KIO 479/21 

od minimalnego  wynagrodzenia 

za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych 

na podstawie przep

isów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu 

za  pracę  (Dz.  U.  z  2018  r.  poz.  2177);  2)  pomocy  publicznej  udzielonej  na  podstawie 

odrębnych  przepisów;  3)  wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów 

o zabezpieczeniu 

społecznym,  obowiązujących  w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest 

zamówienie;  4)  wynikającym  z  przepisów  prawa  ochrony  środowiska;  5)  powierzenia 

wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Art. 90 ust. 1a pzp stanowi, że w przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co 

najmniej  30%  od: 

1)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów 

i 

usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej 

arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 

wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 

oczywistych, 

które  nie  wymagają  wyjaśnienia;  2)  wartości  zamówienia  powiększonej 

o nale

żny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które 

na

stąpiły  po  wszczęciu  postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych, 

zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Według  normy  zawartej  w  art.  90  ust.  2  pzp  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie 

zawiera 

rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

Art. 90 ust. 3 pzp stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył 

wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, 

że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Z kolei 

zgodnie z  art.  89  ust.  1 pkt  4  pzp zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Ponadto na mocy art. 190 ust. 1a pkt 1 pzp {art. 537 w nowym pzp} 

ciężar dowodu, 

że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest 

stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego. 

W pierwszej kolejności należy rozważyć co oznacza „rażąco niska cena”. Jak trafnie 

ws

kazano w  wyroku Sądu Okręgowego  w  Katowicach  z  28 kwietnia 2008  r.  (sygn.  akt XIX 

Ga 128/08) przepisy ustawy pzp nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny. Punktem 

odniesienia  do  jej  określenia  jest  przedmiot  zamówienia  i  przyjąć  można,  że cena  rażąco 

niska  to  taka,  która  jest  nierealistyczna,  niewiarygodna  w  porównaniu  do  cen  rynkowych 

podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie 

zamówienia publicznego. 

Przy  braku  takiej  legalnej  definicji  „rażąco  niskiej  ceny”  orzecznictwo  sądów 

okręgowych  oraz  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  a  wcześniej  orzecznictwo  arbitrażowe, 

wypracowało  pewne  cząstkowe  lub  opisowe  rozumienie  tego  pojęcia.  I  tak  w  wyroku  Izby 

Sygn. akt KIO 479/21 

z 

28  marca  2013  r.  (sygn.  akt  KIO  592/13)  zauważono,  że  o  cenie  rażąco  niskiej  można 

mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy 

przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Ponadto  w  wyroku  z  4  sierpnia  2011  r. 

(sygn.  akt  KIO  1562/11)  wskazano,  że  cena  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia  będzie  ceną  odbiegającą  od  jego  wartości,  a  rzeczona  różnica  nie  będzie 

uzasadniona  obiektywnymi  względami  pozwalającymi  danemu  wykonawcy,  bez  strat 

i 

finansowania  wykonania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne, 

zamówienie  to  wykonać.  W  podsumowaniu  stwierdzono,  że  cena  rażąco  niska  jest  ceną 

nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot 

zamówienia,  zakładającą  wykonanie  zamówienia  poniżej  jego  rzeczywistych  kosztów 

i w 

takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie niewystępującą na rynku, na którym 

ceny  wyznaczane są m.in.  poprzez  ogólną  sytuację gospodarczą panującą w  danej  branży 

i 

jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz  obecność 

i fu

nkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających. Podobnie 

według  powszechnie  przywoływanej  w  doktrynie  i  orzecznictwie  definicji  zawartej 

w 

uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z 30 stycznia 2007 r. (sygn. akt XIX 

Ga 

3/07)  o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy 

zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego 

nieopłacalne.  Rażąco  niska  cena  jest  to  cena  niewiarygodna,  oderwana  całkowicie 

od 

realiów  rynkowych.  Przykładem  może  być  oferowanie  towarów  poniżej  kosztów  zakupu 

lub  wytworzenia  albo  oferowanie  usług  za  symboliczną  kwotę.  Natomiast  Sąd  Okręgowy 

w 

Krakowie w uzasadnieniu wyroku z 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt XII Ga 88/09) wskazał 

następujące kryteria określające cenę rażąco niską: odbieganie całkowitej ceny oferty od cen 

obowiązujących na danym rynku w taki sposób, że nie ma możliwości realizacji zamówienia 

przy  założeniu  osiągnięcia  zysku;  zaoferowanie  ceny,  której  realizacja  nie  pozwala 

na utrzymanie 

rentowności  wykonawcy  na  tym  zadaniu;  niewiarygodność  ceny  z  powodu 

oderwania jej od realiów rynkowych. 

Ponadto  w  opinii  prawnej  Urzędu  Zamówień  Publicznych  dotyczącej  ceny  rażąco 

niskiej  (opublikowanej  w  serwisie  internetowym  UZP)  zbieżnie  z  powyższym  wskazano, 

m.in.,  że  ustawa  pzp  wprowadzając  możliwość  odrzucenia  oferty  przez  zamawiającego 

z 

powodu  rażąco  niskiej  ceny,  nie  precyzuje  jednak  tego  pojęcia.  Nie  definiują  go  również 

przepisy  dyrektyw  Unii  Europejskiej  będące  u  podstaw  przedmiotowej  regulacji.  Znaczenia 

tego wyrażenia nie wyjaśnia również orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. 

Mając na względzie cel przedmiotowej regulacji wydaje się, iż za ofertę z rażąco niską ceną 

można uznać ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych 

podobnych  zamówień.  Oznacza  to  cenę  znacząco  odbiegającą  od  cen  przyjętych, 

Sygn. akt KIO 479/21 

wskazującą  na  fakt  realizacji  zamówienia  poniżej  kosztów  wytworzenia  usługi,  dostawy, 

roboty budowlanej. 

Pomimo  generalnej  adekwatności  powyższych  definicji,  występowanie  w  nich, 

po pierwsze 

–  nieostrych  terminów  definiujących  (takich  jak  „nierealistyczność”, 

„niewiarygodność”,  „nieadekwatność”,  „znaczne  odbieganie”  etc.),  po  drugie  –  terminów 

niewyraźnych  (takich  jak  „nieopłacalność”,  „koszt  wytworzenia”,  „rentowność  na  zadaniu”), 

powoduje,  że  mają  one  ograniczoną  przydatność  przy  rozstrzyganiu  konkretnych 

przypadków  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny.  W  szczególności  powyższe  definicje  nie 

wyjaśniają,  jakiego  rodzaju  koszty  przedsiębiorstwa  ma  pokrywać  cena  ofertowa  ani  nie 

wskazują  do  jakich  wskaźników  lub  progów  rentowności  postulat  opłacalności  ceny  się 

odnosi  (np.  w  jakim  stopniu  zaoferowana  cena  ma  wpływać  na  wynik  finansowy  całej 

jednostki  lub  jej  inne  wskaźniki  ekonomiczne,  chociażby  wskaźniki  płynności  finansowej). 

Wydaje  się,  że  co  do  zasady  rażąco  niską  będzie  cena  niepokrywająca  średniego 

jednostkowego  kosztu  zmiennego  wykonania,  czyli  pogarszająca  wynik  finansowy 

przedsiębiorstwa.  Zawsze  jednak  konieczne  jest,  aby  cena  oferty  była  rażąco  niska 

w sto

sunku  do  przedmiotu  zamówienia,  a  dokładniej  –  jak  wynika  z  przywołanych  powyżej 

wypowiedzi  orzecznictwa  i  opinii  UZP 

–  jego  wartości  rynkowej.  W  konsekwencji  wartość 

rynkowa  przedmiotu  zamówienia,  obejmująca  jego  pełny  zakres  i  wszystkie  konieczne 

do jego 

wykonania  nakłady  kosztowe,  ustalana  przez  porównanie  cen  występujących 

w 

danej  branży  dla  określonego  asortymentu,  stanowić  będzie  punkt  odniesienia  dla  ceny 

rażąco niskiej.  

W drugiej kolejności Izba uznała za celowe rozważenie ciężaru dowodu w przypadku 

zarzutu  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny  w  kontekście  granic  kognicji  Izby,  a  więc  relacji 

przepisów art. 190 ust. 1 i 1a oraz art. 192 ust. 7 pzp. 

Według  art.  190  ust.  1  pzp  strony  i  uczestnicy  postępowania  odwoławczego  są 

obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, 

przy  czym  dowody  na  poparcie  swoich  twierdzeń  lub  odparcie  twierdzeń  strony  przeciwnej 

można przedstawiać do zamknięcia rozprawy. Jednakże zgodnie z art. 190 ust. 1a pzp ciężar 

dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, 

jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego (pkt 1), a jeżeli nie jest – na 

zamawiającym  (pkt  2).  Zdaniem  składu  orzekającego  Izby  powyższa  regulacja 

wprowadzająca  szczególny  rozkładu  ciężaru  dowodu  w  toku  postępowania  odwoławczego 

w 

odniesieniu  do  rażąco  niskiej  ceny  oferty,  musi  być  odczytywana  w  powiązaniu 

z 

poprzedzającym art. 190 ust. 1 pzp, a także z uwzględnieniem normy art. 192 ust. 7 pzp. 

Zgodnie z tym ostatni

m przepisem Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie 

były zawarte w odwołaniu. Oznacza to, że niezależnie od  wskazania w odwołaniu przepisu, 

Sygn. akt KIO 479/21 

którego  naruszenie  jest  zarzucane  zamawiającemu,  Izba  jest  uprawniona  do  oceny 

prawidłowości zachowania zamawiającego (podjętych czynności lub zaniechania czynności), 

jedynie  przez  pryzmat  sprecyzowanych  w  odwołaniu  okoliczności  faktycznych  i  prawnych 

uzasadniających  jego  wniesienie.  Mają  one  decydujące  znaczenie  dla  ustalenia  granic 

kognicji  Izby  przy  rozpozna

niu  sprawy,  gdyż  konstytuują  zarzut  podlegający  rozpoznaniu. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  wielokrotnie  wypowiadała  się  w  tym  przedmiocie. 

W 

szczególności w wyroku z 1 grudnia 2009 r. (sygn. akt KIO/UZP 1633/09) Izba wskazała, 

że zarzut odwołania stanowi wskazanie czynności lub zaniechanej czynności zamawiającego 

(arg.  z  art.  180 ust.  1 pzp)  oraz  okoliczności  faktycznych i  prawnych uzasadniających jego 

wniesienie.  Trafność  takiego  stanowiska  została  potwierdzona  w  orzecznictwie  sądów 

okręgowych,  w  szczególności  w  wyroku  z  25  maja  2012  r.  (sygn.  akt  XII  Ga  92/12)  Sąd 

Okręgowy  w  Gdańsku  wywiódł,  że  Izba  nie  może  orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były 

zawarte  w  odwołaniu,  przy  czym  stawianego  przez  wykonawcę  zarzutu  nie  należy 

rozpoznawać wyłącznie pod kątem wskazanego przepisu prawa, ale również jako wskazane 

okoliczności  faktyczne,  które  podważają  prawidłowość  czynności  zamawiającego  i  mają 

wpływ na sytuację wykonawcy. 

W  konsekwencji  o 

ile  dowody  na  mocy  art.  190  ust.  1  pzp  odwołujący  może 

przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy, o tyle okoliczności, z których chce wywodzić skutki 

prawne musi uprzednio zawrzeć w odwołaniu, pod rygorem ich nieuwzględnienia przez Izbę 

z  uwagi  na  art.  192  ust.  7  pzp. 

Należy  bowiem  rozgraniczyć  okoliczności  faktyczne 

konstytuujące zarzut, czyli określone twierdzenia o faktach, z których wywodzone są skutki 

prawne,  od  dowodów  na  ich  poparcie.  Wprowadzony  w  art.  190  ust.  1a  pzp  szczególny 

rozkład  ciężaru  dowodu,  nie  zmienia  tego,  że  wpierw  muszą  zaistnieć  w  postępowaniu 

odwoławczym  fakty,  z  których  wywodzone  są  skutki  prawne.  Stąd  odwołanie,  które  inicjuje 

postępowanie  odwoławcze,  zawsze  musi  zawierać  okoliczności  uzasadniające  zarzucenie 

zamawiającemu naruszenia przepisów ustawy pzp, również gdy chodzi o art. 89 ust. 1 pkt 4 

lub art. 90 ust

. 3 ustawy pzp. Przy czym nie może się to sprowadzać do samego twierdzenia, 

że cena oferty jest rażąco niska, czy też twierdzenia, że ocena wyjaśnień powinna prowadzić 

do takiej oceny, gdyż należy skonkretyzować okoliczności faktyczne, które w danej sprawie 

pozwalają na wyprowadzenie takiego wniosku. 

W  tej  sprawie  w  odwołaniu,  jak  to  powyżej  zrelacjonowano,  w  uzasadnieniu 

odwołania  tak,  a  nie  inaczej  opisano  okoliczności  faktyczne,  które  polegają  na  wybiórczym 

przedstawieniu  treści  wyjaśnień  złożonych  przez  LUG  i  stawianiu  nieadekwatnych 

w 

uwarunkowaniach tego zamówienia oczekiwań co do poziomu szczegółowości wyjaśniania 

ceny  oferty. 

W  konsekwencji  nie  zostało  wykazane,  że  Zamawiający  nie  miał  podstaw, 

aby 

pozytywnie  ocenić  złożone  na  jego  żądanie  wyjaśnienia. W  szczególności  z  odwołania 

Sygn. akt KIO 479/21 

nie  wynika,  aby  za  cenę  oferty  określoną  przez  LUG  obiektywnie  nie  dało  się  zrealizować 

tego zamówienia. 

Wobec tego rozpozn

ając sprawę w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba 

stwierdziła, że nie doszło do naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 pzp przez 

Zamawiającego,  podzielając  w  pełni  powyżej  zrelacjonowane  stanowisko  Zamawiającego 

i 

Przystępującego. 

(rozstr

zygnięcie zarzutu naruszenia innych przepisów} 

Ponieważ zarzuty naruszenia art. 7 ust. 1 czy art. 91 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy pzp 

nie  opiera

ją  się  na  żadnych  odrębnych  okolicznościach  faktycznych  i  mają  charakter 

niesamoistny, są one również niezasadne. 

Mając powyższe na uwadze, Izba – działając na podstawie art. 553 zd. 1 nowego pzp 

– orzekła, jak w pkt 1. sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono – w pkt 2. sentencji – stosownie 

do  jego  wyniku,  na  podstawie  art.  575  npzp  w  zw.  z 

§  5  pkt  1  oraz  §  8  ust.  2  zd.  1 

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych 

rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437) – obciążając Odwołującego kosztami tego 

postępowania, na które złożył się uiszczony przez niego wpis.