KIO 442/21
Sygn. akt: KIO 442/21
WYROK
z dnia 4 marca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Emilia Garbala
Protokolant: M
ikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 marca 2021
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 lutego 2021 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie: GRANIT D. P. sp. z o.o., Al. Wojska Polskiego
47, 58-150 Strzegom oraz K. K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
„Pracownia Projektowa K. mgr inż. K. K.”, ul. Klonowa 2, 63-200 Jarocin,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina Jarocin, Al. Niepodległości
10, 63-200 Jarocin,
orzeka:
oddala odwo
łanie,
kosztami postępowania obciąża odwołującego: GRANIT D. P. sp. z o.o., Al. Wojska
Polskiego 47, 58-150 Strzegom oraz K. K.
prowadzący działalność gospodarczą
pod firmą „Pracownia Projektowa K. mgr inż. K. K.”, ul. Klonowa 2, 63-200
Jarocin, i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego:
GRANIT D. P. sp. z o.o., Al. Wojska Polskiego 47, 58-150 Strzegom oraz K. K.
pro
wadzący działalność gospodarczą pod firmą „Pracownia Projektowa K. mgr
inż. K. K.”, ul. Klonowa 2, 63-200 Jarocin, tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od odwołującego: GRANIT D. P. sp. z o.o., Al. Wojska Polskiego 47, 58-
150 Strzegom oraz K. K.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
KIO 442/21
„Pracownia Projektowa K. mgr inż. K. K.”, ul. Klonowa 2, 63-200 Jarocin, na
rzecz zamawiającego: Gmina Jarocin, Al. Niepodległości 10, 63-200 Jarocin,
kwotę 3 654 zł 90 gr (trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt cztery złote dziewięćdziesiąt
zero
groszy) tytułem zwrotu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika i dojazdu na
rozprawę.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
z
amówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………….…………..
KIO 442/21
Sygn. akt KIO 442/21
UZASADNIENIE
Zamawiający - Gmina Jarocin, Al. Niepodległości 10, 63-200 Jarocin, prowadzi w trybie
przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pn.
„Zagospodarowanie terenu zieleni parku przy ul. Szubianki w Jarocinie oraz pasa zieleni
wzdłuż ul. Wrocławskiej w Jarocinie - sektor IV" w ramach zadania „Rozwój systemu zieleni
w Jarocinie obejmujący parki, skwery i zieleń przyuliczną", numer referencyjny: WR-
RGK.271.39.2020
. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień
Publicznych z dnia 30.12.2020 r. nr 775846-N-2020.
Pismem z dnia 05.02.2021
r. zamawiający poinformował o wykluczeniu
z postępowania wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: GRANIT D. P. sp. z
o.o., Al. Wojska Polskiego 47, 58-150 Strzegom oraz K. K.
prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą „Pracownia Projektowa K. mgr inż. K. K.”, ul. Klonowa 2, 63-200
Jarocin
(dalej: „odwołujący”) na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z
2019 r. poz. 1843 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp” oraz o
unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
W dniu 10.02.2021
r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie,
w którym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy P
zp poprzez wadliwe uznanie, że odwołujący nie wykazał
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, ewentualnie - z ostrożności procesowej -
art. 26 ust. 4 ustawy Pzp oraz art. 87 ust. 1 ustawy Pzp - poprzez zaniechanie wezwania
o
dwołującego do wyjaśnienia zakresu zaangażowania podmiotu udostępniającego zasoby
do realizacji zamówienia;
art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zakresie unieważnienia postępowania, w sytuacji gdy
oferta o
dwołującego nie podlega odrzuceniu i pozostaje zgodna z siwz, a co za tym idzie -
jest jedyną ofertą przedstawiającą cenę w granicach kwoty przeznaczonej przez
z
amawiającego na realizację przedmiotowego zamówienia,
a w konsekwencji:
3) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez naruszeni
e zasady prowadzenia postępowania
o
udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości,
a także poprzez brak rzetelnej oceny oferty odwołującego.
W szczególności odwołujący podniósł, co następuje.
KIO 442/21
„2. Zamawiający w pkt 7.2.3 SIWZ wskazał, że: (…)
Wykonawca musi posiadać doświadczenie w wykonaniu (zakończeniu) w okresie ostatnich
pięciu lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, co najmniej:
1 roboty za minimum 1.500.000,00 zł brutto w systemie zaprojektuj - wbuduj (na terenie
parków lub innych terenów zieleni),
1 roboty za minim
um 1.000.000,00 zł brutto w zakresie zieleni,
1 roboty za minimum 1.000.000,00 zł brutto w zakresie drogowym.
W przypadku oferty składanej przez Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia (konsorcjum), powyższy warunek może być spełniony przez Wykonawców
łącznie.
W odniesieniu do wykazania spełnienia ww. warunku udziału w Postępowaniu w wyniku
wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp Odwołujący
przedłożył nowe zamówienie referencyjne pochodzące od podmiotu trzeciego, tj. BAKO
SPORT. Sp.j. B. G., K. R. (
…), na zasoby którego to podmiotu powołał się Odwołujący. (…)
4. Zamawiający uznał przedłożone przez Odwołującego nowe, poniżej wskazane,
zamówienie referencyjne pochodzące od Bako Sport za prawidłowe, tym samym uznając, że
Odwołujący posiada wystarczające doświadczenie do realizacji zamówienia objętego
Postępowaniem. (…)
Niemniej jednak w uzasadnieniu wykluczenia Odwołującego, Zamawiający wskazał:
„Pomimo przedstawionych dokumentów, z których wynika, że podmiot trzeci posiada
doświadczenie w realizacji roboty, polegającej na rewitalizacji Parku Podlesie w formie
zaprojektuj i wybuduj, nadal nie doszło do wykazania spełnienia warunku udziału
w postępowaniu przez podmiot trzeci, z uwagi na zadeklarowanie, iż podmiot trzeci jedynie
zaprojektuje roboty budowlane, natomiast nie będzie uczestniczył w ich realizacji. Obecny
stan prawny zawiera wymóg realizacji przez podmiot udostępniający zasoby roboty
budowlanej, do realizacji
której jego zasoby są wymagane”. (…) Zdaniem Zamawiającego -
„W konsekwencji podmiot trzeci powołany celem spełnienia całego (kompletnego i
niepodzielnego) warunku udziału w zakres którego wchodziło zarówno zaprojektowanie jak i
wykonanie robót - powinien zobowiązać się do wykonania całości robót wchodzących w ten
zakres".
(…)
7. W pierwszej kolejności uszło uwadze Zamawiającego, że w treści zobowiązania Bako
Sport wskazano zarówno jego zaangażowanie w zakres projektowania, ale i także
wykonawstwa (robót budowlanych). W treści rzeczonego zobowiązania wskazano wprost w
odniesieniu do zakresu i sposobu wykorzystania zasobów: „Uczestnictwo w opracowaniu
projektu", podkreślając także w końcowej treści zobowiązania: „Oświadczam, że
w
odniesieniu do warunków dotyczących kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, ww.
KIO 442/21
podmiot/-
y na zasobach których polegam, zrealizują roboty budowlane, do realizacji których
te zdolności są wymagane", podpisanego przez Bako Sport. Nie sposób zatem uznać, że
podmiot udostępniający zasoby nie będzie brał udziału w realizacji robót budowlanych, jak
twierdzi Zamawiający.
8. (…) Zamawiający błędnie przy tym twierdził w uzasadnieniu wykluczenia Odwołującego,
że wyczerpał możliwość wezwania do uzupełnienia oferty (tutaj rzeczonego jak się zdaje
zobowiązania). W ocenie Odwołującego, gdyby Zamawiający miał ewentualnie wątpliwości,
co do zakresu realizacji zamówienia przez podmiot trzeci, wobec np. jak wskazano różnego
umiejscowienia w treści zobowiązania zakresu zaangażowania podmiotu trzeciego, to miał
możliwość skierowania do Odwołującego wezwania do wyjaśnienia treści tego zobowiązania,
aby się upewnić, jaki zakres zaangażowania Bako Sport będzie miał miejsce. Zarzutem
Odwołującego jest zatem nie zaniechanie wezwania do uzupełnienia dokumentu, ale
zaniechanie (ewentualne) wezwania do wyjaśnienia treści oferty w zakresie złożonego
zobowiązania. (…)
W odniesieniu do powyższego, czyli oczekiwania przez Zamawiającego, że podmiot
udostępniający zasoby, będzie w pełnym zakresie realizował zamówienie, w sytuacji kiedy
swoimi zasobami „w pełni odnosi się do przedmiotu zamówienia” to Odwołujący wskazuje, że
ten kierunek interpretacji przepisu art. 22a ust. 4 ustawy Pzp jest błędny. Zamawiający
w uzas
adnieniu wykluczenia Odwołującego wskazał, że oczekuje, aby Bako Sport
„...powinien zobowiązać się do wykonania całości robót wchodzących w ten zakres”. Takie
rozumowanie jest bardzo wątpliwe. Gdyby tak było, jak oczekuje tego Zamawiający, to
można postawić pytanie, jaki zakres zaangażowania po stronie samego wykonawcy (tutaj
Odwołującego) ma mieć miejsce. (…) W treści przepisu ustawodawca posłużył się
spójnikiem „lub", co oznacza, że kluczowe jest zaangażowanie w realizację części
zamówienia, w myśl ustaleń pomiędzy wykonawcą a podmiotem udostępniającym zasoby,
a nie determinowanym zakresem udostępnionych zasobów. Użycie bowiem zdaniu spójnika
"lub" oznacza, że mamy do czynienia z alternatywą łączną (nierozłączną), a zatem gdy jedno
zdanie je
st fałszywe, a jednocześnie prawdziwe. Zatem adresat tego zdania może się
zachować w sposób "X", w sposób "Y", w sposób "X i Y".
Określony przepisem art. 22a ust. 4 ustawy Pzp wymóg realizacji usług przez podmioty,
na zasobach których polega wykonawca w odniesieniu do warunku dotyczącego
doświadczenia należy rozumieć jako obowiązek faktycznego zrealizowania części
zamówienia w charakterze podwykonawcy lub wspólnie z wykonawcą składającym ofertę.
Innymi słowy ustawa Prawo zamówień publicznych wymaga bezpośredniego uczestnictwa
w realizacji usługi przez podmiot, na którego zdolnościach polega dany wykonawca (…).
Mając na uwadze powyższe, nie sposób uznać, że zaangażowanie Bako Sport w
realizację zamówienia nie odnosi się do udostępnionych zasobów. Z treści zobowiązania
KIO 442/21
wynika jednoznacznie, że objęto zaangażowaniem Bako Sport zarówno usługi
projektowania, jak i roboty budowlane. Jakkolwiek trudności w interpretacji złożonego
oświadczenia woli w postaci zobowiązania do udostępnienia zasobów mogły spotkać
Zamawiającego, to winien on w zakresie tych wątpliwości wezwać Odwołującego do złożenia
stosownych wyjaśnień. Bowiem to składający oświadczenie dot. zobowiązania, tj. Bako
Sport, a pośrednio sam wykonawca posługujący się tym zobowiązaniem, winien przedstawić
zakres zaangażowania podmiotu udostępniającego zasoby w kontekście treści zobowiązania
(w myśl reguł wykładni autentycznej, tj. dokonywanej przez autora treści zobowiązania).”
W związku z powyższymi zarzutami odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienia czynności wykluczenia odwołującego z postępowania,
powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego,
względnie - wezwania odwołującego do wyjaśnienia treści jego oferty w zakresie
zaangażowania podmiotu udostępniającego zasoby do realizacji zamówienia.
Pismem z dnia 03.03.2021 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o jego oddalenie.
W trakcie rozprawy strony podtrzymały swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest zagospodarowanie terenu zieleni parku przy
ul. Szubianki w Jarocinie oraz pasa zieleni wzdłuż ul. Wrocławskiej w Jarocinie - sektor IV
w ramach zadania „Rozwój systemu zieleni w Jarocinie obejmujący parki, skwery i zieleń
przyuliczną".
W pkt 7.2.3)a) siwz zamawiający wskazał, że wykonawca musi posiadać
doświadczenie w wykonaniu (zakończeniu) w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
co najmniej:
1 roboty za minimum 1.500.000,00 zł brutto w systemie zaprojektuj - wbuduj (na terenie
parków lub innych terenów zieleni),
1 roboty za minimum 1.0
00.000,00 zł brutto w zakresie zieleni,
1 roboty za minimum 1.000.000,00 zł brutto w zakresie drogowym.
W przypadku oferty składanej przez Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
KIO 442/21
zamówienia (konsorcjum), powyższy warunek może być spełniony przez wykonawców
łącznie.
Odwołujący złożył ofertę, do której dołączył m.in. oświadczenie, w którym stwierdził,
że w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu polega na zasobach
innego podmiotu.
Ww. podmiot złożył oświadczenie, w którym wskazał jako sposób
wykorzystania jego zasobów: „Uczestnictwo w opracowaniu projektu”.
Pismem z dnia 18.01.2021 r. zamawiający, na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp,
wezwał odwołującego do złożenia m.in. wykazu robót.
Pismem z dnia 21.01.2021 r. odwołujący złożył wykaz robót, w którym w celu
wykazania spełnienia warunku w zakresie jednej roboty za minimum 1.500.000,00 zł brutto
w systemie zaprojektuj -
wbuduj (na terenie parków lub innych terenów zieleni), wpisał
„Rewitalizację Parku Radolińskich w Jarocinie” wykonywaną przez podmiot trzeci, przy czym
z referencji wynikało, że podmiot ten wykonywał jedynie dokumentację projektowo-
kosztorysową, natomiast nie wykonywał robót budowlanych.
Pismem z dnia 25.02.2021 r. zamawiający wezwał odwołującego, na podstawie
art. 26 ust. 3 w zw. z art. 22a ust. 6 ustawy Pzp, do złożenia nowego wykazu robót
z załączeniem dowodów należytego ich wykonania, z zastrzeżeniem, że w razie zmiany
podmiotu trzeciego wykonawca zobowiązany jest złożyć także wymagane dla niego
dokumenty.
Pismem z dnia 27.01.2021 r. odwołujący złożył nowy wykaz robót, w którym wskazał
nową robotę, tj. „Rewitalizację Parku Podlesie”, wykonywaną przez nowy podmiot trzeci,
tj. spółkę Bako Sport G. B., R. K. sp. j. Odwołujący przedłożył także zobowiązanie ww.
podmiotu, w którym podmiot ten wskazał jako sposób i zakres wykorzystania jego zasobów:
„Uczestnictwo w opracowaniu projektu”. Pod ww. informacjami znajduje się oświadczenie
(zgodnie z wzorem dokumentu przygotowanym przez zamawiającego) o treści:
„Oświadczam, że w odniesieniu do warunków dotyczących kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia, ww. podmiot/-y na zasobach których polegam, zrealizują roboty budowlane,
do realizacji których te zdolności są wymagane”.
Pismem z dnia 05.02.2021 r. zamawiający zawiadomił wykonawców o:
wykluczeniu odwołującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy
Pzp. W uzasadn
ieniu zamawiający wskazał:
„Pomimo przedstawionych dokumentów, z których wynika, że podmiot trzeci posiada
KIO 442/21
doświadczenie w realizacji roboty polegającej na rewitalizacji Parku Podlesie w formie
zaprojektuj i wybuduj, nadal nie doszło do wykazania spełniania warunku udziału w
postępowaniu przez podmiot trzeci, z uwagi na zadeklarowanie, iż podmiot trzeci jedynie
zaprojektuje roboty budowlane, natomiast nie będzie uczestniczył w ich realizacji.
(…) Skoro zatem Wykonawca w ramach wykazania warunku dotyczącego
zaprojektowania i budowy posiłkował się potencjałem podmiotu trzeciego, to jego
podwykonawca -
w myśl art. 22a ust. 4 ustawy Pzp - powinien zaprojektować i
wybudować przedmiot zamówienia. W konsekwencji podmiot trzeci powołany celem
spełnienia całego (kompletnego i niepodzielnego) warunku udziału, w zakres którego
wchodziło zarówno zaprojektowanie jak i wykonanie robót - powinien zobowiązać się do
wykonania całości robót wchodzących w ten zakres.
Dodatkowo Zamawiający wskazuje, że Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie z art. 26
ust. 3 ustawy PZP ma jednokrotną możliwość przedłożenia Zamawiającemu
wymaganych dokumentów niezawierających błędów dotyczących zgłoszonego już
podmiotu trzeciego, co w okolicznościach niniejszej sprawy może mieć miejsce,
w sytuacji przedłożenia przez Wykonawcę prawidłowego zobowiązania podmiotu
trzeciego, bądź też złożenia wszystkich dokumentów wymaganych w SIWZ dotyczących
nowego podmiotu trzeciego (łącznie ze zobowiązaniem do udostępnienia zasobu) albo
samodzielne
go potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu”.
unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp (jedynie cena
oferty odwołującego mieściła się w kwocie przewidzianej na sfinansowanie zamówienia).
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy,
zwa
żyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.). Ponadto Izba ustaliła wystąpienie
przesłanek z art. 505 ust. 1 tejże ustawy, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu
w uzys
kaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez niego szkody z uwagi na
kwestionowaną czynność zamawiającego.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 - 4 ustawy Pzp:
1. Wykonawca może w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu,
KIO 442/21
w stosownych sytuacjach oraz w odniesieniu do konkretnego zamówienia, lub jego części,
polegać na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub
ekonomicznej innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nim
stosunków prawnych.
2. Wykonawca, który polega na zdolnościach lub sytuacji innych podmiotów, musi udowodnić
zamawiaj
ącemu, że realizując zamówienie, będzie dysponował niezbędnymi zasobami tych
podmiotów, w szczególności przedstawiając zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu
do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia.
3. Zamawiający ocenia, czy udostępniane wykonawcy przez inne podmioty zdolności
techniczne lub zawodowe lub ich sytuacja finansowa lub ekonomiczna, pozwalają na
wykazanie przez wykonawcę spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz bada, czy
nie zachodzą wobec tego podmiotu podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust. 1
pkt 13-22 i ust. 5.
4. W
odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia, wykonawcy mogą polegać na zdolnościach innych podmiotów, jeśli podmioty
te zrealizują roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.
Zgodnie z art. 24 ust.1 pkt 12 ustawy Pzp, z
postępowania o udzielenie zamówienia
wyklucza się wykonawcę, który nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu
lub nie zosta
ł zaproszony do negocjacji lub złożenia ofert wstępnych albo ofert, lub nie
wy
kazał braku podstaw wykluczenia.
Zgodnie z art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, z
amawiający unieważnia postępowanie
o udzielenie zamówienia, jeżeli cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną
przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia,
chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że z art. 22a ust. 4 ustawy Pzp wynika, że
podmiot, który użycza swoich zasobów w zakresie np. doświadczenia, musi następnie
rzeczywiście realizować te roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zasoby są
wymagane.
Po to bowiem zamawiający opisuje warunki udziału w postępowaniu, aby
sprawdzić zdolność wykonawców do należytej realizacji zamówienia. Gdyby podmiot trzeci
jedynie formalnie udostępniał swoje zasoby, ale w rzeczywistości nie wykonywał tych robót
lub usług, do których wykonania jego zasoby (np. doświadczenie) są potrzebne, opisywanie
warunków udziału w postępowaniu i wykazywanie ich spełnienia miałoby charakter wyłącznie
pozorny i w
żadnym wypadku nie służyłoby należytej realizacji zamówienia. Dlatego tak
ważne jest, aby podmioty udostępniające swoje zasoby rzeczywiście wykonywały
zamówienie w zakresie, w którym - w myśl opisanych warunków - niezbędne jest posiadanie
odpowiedniego doświadczenia, wykształcenia, czy kwalifikacji zawodowych.
KIO 442/21
Na etapie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego,
zamawiający sprawdza sposób i zakres udostępnienia zasobów przez podmiot trzeci przede
wszystkim na podstawie jego zobowiązania. Jeżeli z zobowiązania tego nie wynika, że
podmiot trzeci użycza swoich zasobów w sposób potrzebny do wykonania zamówienia
w zakresie opisanym w warunku, należy uznać, że wykonawca nie wykazał spełnienia tego
warunku.
W przedmiotowej sprawie zamawiający w opisie warunku wymagał m.in. wykazania
wykonania jednej roboty w systemie zaprojektuj - wybuduj na terenie par
ków lub innych
terenów zieleni. Warunek udziału w postępowaniu obejmował zatem nie tylko usługi
projektowe, ale także roboty budowlane. Tymczasem podmiot trzeci, tj. spółka Bako Sport,
wyraźnie wpisał w zobowiązaniu jako sposób i zakres wykorzystania jego zasobów:
„Uczestnictwo w opracowaniu projektu”. Oznacza to, że podmiot ten nie zobowiązał się do
wykonywania zamówienia w zakresie robót, które również w zakres tego zamówienia
wchodzą.
Nie można przy tym zgodzić się z odwołującym, że podmiot trzeci zobowiązał się do
wykonywania robót poprzez podpisanie się pod oświadczeniem o treści:
„Oświadczam, że
w odniesieniu do warunków dotyczących kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, ww.
podmiot/-
y na zasobach których polegam, zrealizują roboty budowlane, do realizacji których
te zdolności są wymagane”. O ile należy zgodzić się z odwołującym, że umiejscowienie
przez zamawiającego takiego oświadczenia w formularzu zobowiązania podmiotu trzeciego,
je
st niezrozumiałe, o tyle nie budzi wątpliwości, że treść tego oświadczenia jasno wskazuje,
że nie może ono być złożone przez sam podmiot trzeci. Podmiot trzeci nie może bowiem
polegać na cudzych zasobach, zatem oświadczenie to nie może być przez niego złożone.
Tym samym fakt zamieszczenia tego oświadczenia przez zamawiającego, zapewne
omyłkowo, w ww. formularzu, nie może skutkować stwierdzeniem, że to podmiot trzeci je
złożył, skoro – jak wskazano wyżej – jego treść wyklucza możliwość złożenia go przez
podmiot trzeci.
Oznacza to, że powyżej cytowana treść nie może dowodzić, że podmiot trzeci
zobowiązał się do wykonywania w przedmiotowym zamówieniu robót budowlanych.
Izba nie podzieliła także stanowiska odwołującego, zgodnie z którym w art. 22a ust. 4
ustawy
Pzp ustawodawca dopuścił, aby wykonawca wykazał, że podmiot trzeci będzie
wykonywał usługę lub robotę budowlaną, czyli nie musi wykonywać ich obu. Należy
podkreślić, że zakres zobowiązania podmiotu trzeciego do wykonania zamówienia zależy od
treści warunku udziału w postępowaniu. Użyte w ww. przepisie słowo: „lub”, należy zatem
rozumieć w świetle opisanego warunku. Jeżeli warunek, jak w niniejszej sprawie, obejmuje
zarówno usługi, jak i roboty budowlane, to dla spełnienia przez wykonawcę tego warunku
konie
cznym jest, aby podmiot użyczający mu zasobów zobowiązał się do wykonywania
KIO 442/21
zarówno usług, jak i robót. W przedmiotowej sprawie podmiot trzeci zobowiązał się jedynie
do uczestnictwa w opracowaniu projektu
, zatem odwołujący nie wykazał, że dysponuje
zasobami tego
podmiotu w zakresie koniecznym do wykonania robót. W konsekwencji,
odwołujący nie wykazał, że spełnia warunek udziału w postępowaniu w zakresie
doświadczenia.
Należy jednocześnie zauważyć, że zamawiający wzywał już odwołującego w trybie
art. 26 us
t. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia wykazu robót, w tym ewentualnie do wskazania
nowego podmiotu użyczającego zasoby. Zgodnie z zasadą jednokrotności wezwania,
zamawiający nie może zatem powtórzyć wezwania w tym trybie.
Nie zachodzi także podstawa do zastosowania w przedmiotowej sprawie art. 87 ust. 1
lub art. 26 ust. 4 ustawy Pzp.
Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp możliwe jest
wyjaśnianie treści oferty, nie zaś kwestii spełniania warunków udziału w postępowaniu, przy
czym wyjaśnianie nie może polegać na zmianie treści oferty, także poprzez jej uzupełnianie.
Natomiast na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp możliwe jest wyjaśnianie kwestii spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, ale przepis ten również ogranicza tę możliwość jedynie
do wyjaśniania. „Wyjaśnianie” nie może zaś polegać na uzupełnianiu / dodawaniu nowej
treści lub zmianie dotychczasowej, gdyż takie działania wykonawcy są dopuszczalne jedynie
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Tymczasem w niniejszej sprawie, „wyjaśnienie”
zo
bowiązania podmiotu trzeciego, musiałoby się sprowadzać do dodania przez niego
nowego oświadczenia o tym, że zobowiązuje się także do wykonywania robót. Tym samym
„wyjaśnienie” to w istocie stanowiłoby uzupełnienie zobowiązania. Skoro, jak wskazano już
wyżej, w przedmiotowej sprawie powtórzenie wezwania w oparciu o art. 26 ust. 3 ustawy Pzp
jest niedopuszczalne, to dodanie przez wykonawcę nowego oświadczenia podmiotu
trzeciego prowadziłoby do obejścia zasady jednokrotności wezwania w trybie art. 26 ust. 3
ustawy Pzp. Dlatego zastosowanie art. 26 ust. 4 ustawy P
zp po to, by w istocie pozwolić
odwołującemu na uzupełnienie zobowiązania podmiotu trzeciego o nową treść, jest
w niniejszej sprawie niedopuszczalne.
Nie można także uznać, że odwołujący wykazał spełnienie warunku doświadczenia,
w oparciu o oświadczenie podmiotu trzeciego złożone przez odwołującego na rozprawie,
w którym podmiot ten zobowiązuje się do wykonywania także robót budowlanych.
Po pierwsze, złożenie takiego oświadczenia następczo, stanowi jak już wyżej wskazano,
obejście zasady jednokrotności wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Po drugie,
wykonawcy zobowiązani są wykazywać spełnienie warunków udziału w postępowaniu
w terminach określanych przez zamawiających w wezwaniach. W niniejszej sprawie
zamawiający w wezwaniu z dnia 25.02.2021 r., działając na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy
KIO 442/21
Pzp, wyznaczył odwołującemu termin uzupełnienia wykazu robót, w tym ewentualnie
o doświadczenie nowego podmiotu trzeciego, do 29.01.2021 r. W tym terminie zatem
odwołujący powinien był wykazać spełnienie warunku doświadczenia. Przedstawienie
oświadczenia podmiotu trzeciego zawierającego zobowiązanie do wykonania także robót
budowlanych dopiero na rozprawie, jest już zatem działaniem spóźnionym i w konsekwencji
nie może świadczyć o tym, że na dzień 05.02.2021 r. zamawiający naruszył przepisy ustawy
Pzp wykluczając odwołującego z postępowania.
Izba
stwierdziła zatem, że wykluczenie odwołującego z postępowania na podstawie
art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp było zasadne i skoro ceny pozostałych ofert przekraczały
kwotę na sfinansowanie zamówienia, a zamawiający nie może tej kwoty podwyższyć,
zasadne by
ło także unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie przepisów art. 92 ust. 2 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020) oraz art. 552 ust. 1 i art. 553 ustawy
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.).
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 92
ust. 2 ustawy Przepisy
wprowadzające ustawę – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019
r. poz. 2020), art. 574
ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019 ze
zm.) oraz w oparciu o przepisy
§ 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. a i b)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Przewodniczący ...…………………..