KIO 3253/21 WYROK dnia 13 grudnia 2021 r.

Stan prawny na dzień: 15.06.2022

Sygn. akt: KIO 3253/21 

WYROK 

z dnia 13 grudnia 2021 r.  

Krajowa 

Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Aneta Mlącka 

Członkowie:   

Anna Kuszel - Kowalczyk 

Irmina Pawlik 

Protokolant:   

Mikołaj Kraska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniach  02  i  10  grudnia  2021  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  02  listopada  2021  r.  przez 

Odwołującego  J.  ELECTRIC  Sp.  z  o.o.  (ul.  Wiertnicza  77,  02-952  Warszawa)  

postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  (ul. 

Targowa 74, 03-734 Warszawa) 

przy udziale: 

A.  wykonawcy  FBSerwis  S.A.  (ul.  Siedmiogrodzka  9,  01-204  Warszawa) 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Odwołującego 

B. 

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum: PKP 

Energetyka  S.A.,  PKP  Energetyka  Obsługa  Sp.  z  o.o.  (ul.  Hoża  63/67,  00-681 

Warszawa) 

zgłaszających przystąpienie do  postępowania odwoławczego po  stronie 

Zamawiającego 

orzeka: 

o

ddala odwołanie 

kosztami  po

stępowania  obciąża  Odwołującego  J.  ELECTRIC  Sp.  z  o.o.  (ul. 

Wiertnicza 77, 02-952 Warszawa) 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego J. ELECTRIC 

Sp. z o.o. (ul. Wiertnicza 77, 02-952 Warszawa) 

tytułem wpisu od odwołania.  


Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  art.  580  ust.  1  i  2  ust

awy  z  dnia 11  września 2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 

14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej 

Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie

Przewodniczący:      ….…………………………… 

Członkowie: 

………………………………. 

……………………………….. 


Sygn. akt: KIO 3253/21 

UZASADNIENIE 

Zamawiający:  PKP  Polskie  Linie  Kolejowe  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie  prowadzi 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  przetargu  nieograniczonego, 

którego 

przedmiotem 

jest: 

„Kompleksowe 

utrzymanie 

urządzeń 

nietrakcyjnej 

elektroenergetyki kolejowej w latach 2022-

2025”.  

Ogłoszenie  o  zamówieniu  ukazało  się  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  pod 

numerem 2021/S 092-239801. 

Odwołujący  J.  Electric  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  wniósł  odwołanie  od 

czynności Zamawiającego polegającej na wyborze we wszystkich częściach postępowania o 

udzielenie zamówienia (tj. częściach 1,2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 

,22, 23) jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez PKP Energetyka S.A.  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

art. 226 ust. 1 pkt. 7) ustawy z dnia 11 września 2019 Prawo Zamówień Publicznych 

w  zw.  z  art.  15  ust.  1  pkt.  1  i  art.  3  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum 

PKPe 

pomimo, że została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu 

ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji; 

art. 226 ust. 1 pkt. 8) ustawy z dnia 11 września 2019 Prawo Zamówień Publicznych 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum  PKPe  pomimo,  że 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

art.  226  ust.  1  pkt.  2  lit.  b)  i  c)  ustawy  z  dnia  11  września  2019  Prawo  Zamówień 

Publicznych 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum  PKPe 

pomimo,  że  została  złożona  przez  Wykonawcę  niespełniającego  warunków  udziału  w 

postępowaniu,  który  nie  złożył  w  terminie  dokumentów  potwierdzających  spełnianie 

warunków udziału w postępowaniu; 

z  ostrożności  procesowej  art.  128  ust.  1)  ustawy  z  dnia  11  września  2019  Prawo 

Zamówień  Publicznych  poprzez  zaniechanie  wezwania  Konsorcjum  PKPe  do  uzupełnienia 

podmiotowych  środków  dowodowych,  dokumentów  potwierdzających  spełnianie  warunków 

udziału w postępowaniu w zakresie zdolności zawodowej. 


Odwołujący wniósł o:  

a) 

unieważnienie czynności  Zamawiającego  z  dnia 22  października  2021r. polegającej  na 

wybor

ze  we  wszystkich  częściach  zamówienia  (od  1  do  23)  oferty  złożonej  przez 

Konsorcjum PKPe 

oraz 

b) 

odrzucenie  oferty  złożonej  przez  Konsorcjum  PKPe  we  wszystkich  częściach 

zamówienia (od 1 do 23). 

W  ocenie  Odwołującego  Konsorcjum  PKPe  złożyło  ofertę  na  realizację  zamówienia  w 

zakresie  części  od  1  do  23  w  warunkach  czynu  nieuczciwej  konkurencji  o  którym  mowa  w 

art.  15  ust.  1  pkt  1  u.z.n.k.  poprzez  utrudnianie  innym  przedsiębiorcom  dostępu  do  rynku 

przez sprzedaż usług poniżej kosztów świadczenia w celu eliminacji innych przedsiębiorców.  

Czyn  nieuczciwej  konkurencji  o  którym  mowa  powyżej  należy  rozpatrywać  w  dwóch 

obszarach: 

-  z

aoferowanej  przez  Konsorcjum  PKPe  ceny  globalnej  za  realizację  usług  stanowiących 

przedmiot zamówienia 

-  zaofer

owanej  przez  Konsorcjum  PKPe  ceny  jednostkowej  za  świadczenie  usług  serwisu 

awaryjnego 

Strategia  cenowa  Konsorcjum  PKPe 

zakładająca  wykorzystanie  pozycji  dominującej  na 

rynku usług elektroenergetyki w tym także przychodów otrzymywanych od Zamawiającego w 

ramach  innych  umów  zawartych  w  trybie  zamówienia  z  wolnej  ręki  a  także  przychodów  z 

wyłączeń sieci trakcyjnej (monopol tego podmiotu) wyczerpuje znamiona czynu nieuczciwej 

konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 u.z.n.k.  

Zdaniem  Odwołującego  Konsorcjum  PKPe  posiada  pozycję  dominującą  na  rynku  usług 

utrzymania  urządzeń  elektroenergetyki  kolejowej.  Jest  tak  z  uwagi  na  następujące 

okoliczności: 

Udział w rynku Odwołującego jest radykalnie mniejszy i nieporównywalny do udziału w rynku 

Konsorcjum  PKPe,  którego  udział  przekracza  90%.  Rynek  usług  serwisowych 

elektroenergetyki kolejowej stanowiących przedmiot postępowania o udzielenie zamówienia 

jest  bardzo 

wąski  czego  dowodzi  fakt,  że  wyłącznie  Odwołujący  oraz  Konsorcjum  PKPe 

złożyli oferty na wszystkie 23 części zamówienia, przy czym w większości części oferty tych 

dwóch podmiotów były jedynymi które zostały złożone. 

Odwołujący zwracał uwagę na zawartą przez Zamawiającego w trybie zamówienia z wolnej 

ręki czteroletnią umowę z PKP Energetyka S.A. w zakresie usług utrzymania urządzeń sieci 

trakcyjnej  na  liniach  będących  w  zarządzaniu  Spółki,  która  stanowi  ponad  1  miliard  177 

milionów złotych netto. Dane te w opinii Odwołującego w sposób jednoznaczny potwierdzają 


dominującą,  bezprecedensową  na  rynku  zamówień  publicznych  w  Polsce  pożycie 

podmiotów tworzących Konsorcjum PKPE na rynku elektroenergetyki.  Sumaryczna wartość 

umów zawartych począwszy od stycznia 2018r. przez Zamawiającego z Konsorcjum PKPe w 

zakresie usług na rynku elektroenergetyki kolejowej wynosi 1.188.371.810,53 zł tj. blisko 1,2 

miliarda  złotych  netto.  Taka  kwota  zamówień  udzielonych  z  wolnej  ręki  jest 

bezprecedensowa w rea

liach zamówień publicznych udzielanych w Polsce biorąc pod uwagę 

fakt,  że  od  wielu  lat  na  rynku  polskim  oraz  europejskim  funkcjonuje  wiele  podmiotów 

działających na zasadach konkurencji, mogących z powodzeniem świadczyć usługi będące 

przedmiotem wskazanych 

umów. 

Odwołujący  wskazał  także,  że  źródłem  znaczących  dochodów  przedsiębiorstw  Konsorcjum 

PKPE mogą być także inne umowy i porozumienia, których szczegółów nie można uzyskać 

w trybie dostępu do informacji publicznej.  

Odwołujący podkreślał, że Konsorcjum  PKPE osiąga dodatkowy przychód (niedostępny dla 

innych uczestników rynku) pobierając opłaty za wyłączenia napięcia w sieci trakcyjnej, które 

będą  niezbędne  do  realizacji  Umowy  posiadając  w  tym  względzie  monopol  na  stosowanie 

wyłączeń.  Stosowane  stawki  są  ustalone  na  bardzo  wysokim  poziomie  w  warunkach 

faktycznego monopolu. 

Odwołujący wskazywał także na okoliczność, że PKP Energetyka S.A. złożyła skrajnie niską 

ofertę  (niemożliwą  do  złożenia  przez  podmioty  działające  na  rynkowych  zasadach),  gdyż 

jako jedyny 

podmiot spośród potencjalnych oferentów osiągać będzie dodatkowe przychody 

z tytułu wykonywania odpłatnych wyłączeń napięcia w sieci trakcyjnej. Wyłączenia rozliczane 

będą na podstawie tworzonych przez PKP Energetyka w warunkach monopolu cenników za 

wyłączenie  napięcia  w  sieci  trakcyjnej,  w  szczególności  na  masową  skalę  w  miejscu  pracy 

serwisu  oświetlenia  zewnętrznego  będącego  w  zakresie  przedmiotowej  umowy.  Cennik 

ustalony  został  wyłącznie  uchwałą  Zarządu  PKP  Energetyka  S.A.  i  jest  powielany  do  dziś. 

Cennik  ten  nie  podlegał  akceptacji  Prezesa  URE.  Przykładowo  sporządzenie  regulaminu 

wyłączenia  napięcia  zgodnie  z  cennikiem  kosztuje  od  1063,77  do  2127,54  zł  netto  za 

czynność spisania wzajemnych ustaleń co do tego jak będzie przebiegał proces wyłączenia 

napięcia  w  sieci  trakcyjnej  wykonywanego  dla  wymiany  jednego  źródła  światła  w  latarni 

oświetlającej  tory  kolejowe.  Ilość  i  częstotliwość  naliczania  opłat  będzie  więc  zależna 

wyłącznie  od  planowania  harmonogramów  realizacji  usług  przez  Konsorcjum  PKPE,  bez 

żadnego  ograniczenia  kwoty  i  na  podstawie  narzuconego  jednostronnie  Zamawiającemu 

przez ten podmiot cennika. Z wyłączeniem PKP Energetyka S.A. żaden inny podmiot nie ma 

z tytułu realizacji prac objętych mającą zostać zawartą umową dodatkowego źródła dochodu. 


Odwołujący  wskazał  także,  że  przedmiotowe  postępowanie  jest  kolejnym,  cyklicznym 

zleceniem  przez  Zamawiającego  usług  w  zakresie  utrzymania  urządzeń  elektroenergetyki 

nietrakcyjnej.  Poprzednie  zamówienie  zostało  udzielone  na  lata  2018-2021  w  wyniku 

rozstrzygnięcia  przetargu  nieograniczonego  na  rzecz  Odwołującego.  W  wymaganiach 

zamówienia  na  lata  2018-2021  Zamawiający  również  wymagał  dysponowania 

wykwalifikowanymi  serwisantami  -  elektrykami  - 

uprawnionymi  do  prac  z  urządzeniami 

elektrycznymi. W obecnym postępowaniu Zamawiający ma znacznie wyższe wymagania niż 

w  poprzednim  postępowaniu  na  lata  2018-2021.  Mimo  to  na  nadchodzące  lata  2022-2025 

Konsorcjum  PKPE  zaofero

wało  ceny  istotnie  niższe  niż  zaoferowane  przez  te  same 

podmioty w roku 2017. 

Tego rodzaju wycena nie znajduje żadnego logicznego uzasadnienia 

w  świetle  powszechnej  wiedzy  o  znaczącym  (skokowym)  wzroście  cen  (w  tym  kosztów 

pracy)  do  którego  doszło  w  ostatnich  latach.  Nominalna  oferta  Konsorcjum  PKPE  jest 

znacznie  niższa  w  2021  roku  niż  oferta  tego  samego  podmiotu  w  roku  2017,  co  w  ocenie 

Odwołującego  stanowi  przejaw  nieuczciwej  kalkulacji  podmiotów  o  dominującej  pozycji  na 

rynku.  

Odwołujący  podkreślał,  że  Konsorcjum  PKPE  przy  wykonanej  przez  siebie  wycenie 

wykonania  na  rzecz  Zamawiającego  usługi  w  sposób  rażący  zignorowało  obserwowane 

przez  4  ostatnie  lata  wzrosty  cen,  nadchodzącą  inflację,  oraz  wzrost  wymagań 

Zamawiającego, w tym: 

-  Wprowadzenie  wymogu 

pełnego  etatu  dla  wszystkich  wymaganych  serwisantów- 

elektryków. 

Wprowadzenie 

wymogu 

posiadania 

uprawnień 

pracowników 

wykonawczych 

(Eksploatacyjnych)  w  dodatkowym  podzakresie  do  obsługi  oświetlenia  zewnętrznego 

(uprzednio nie wynikało to wprost z wymogu, ale z powszechnie obowiązujących przepisów). 

Wprowadzenie wymogu posiadania znacznie szerszych  kwalifikacji  do czynności  nadzoru 

nad  pracami  elektrycznymi  (na  czynności  tzw.  „Dozoru”)  w  zakresie:  urządzeń,  instalacji  i 

sieci  o  napięciu  znamionowym  powyżej  1  kV  o  sieci  elektrycznego  oświetlenia  ulicznego, 

elektrycznej sieci trakcyjnej. 

Odwołujący oszacował, że oferta Konsorcjum PKPE na bardziej wymagający zakres samych 

usług, pomimo 4 lat wzrostu cen i kosztów pracy, spadła o 21 milionów złotych netto, a więc 

o  ponad  20%. 

W  analizie tej  od  łącznych kwot ofert  w  obu  postępowaniach  należało odjąć 

kwoty  przyjęte  na  refaktury  zużywanych  materiałów  (arbitralnie  narzucone  przez 

Zamawiającego).  Materiały  są  bowiem  zużywane  i  refakturowane  na  Zamawiającego,  ale 

kwoty 

te są w cenach łącznych ofert. Zamawiający w planie zakupu materiałów stanowiących 

część  stałą  kwoty  Umowy  uwzględnił  przewidywaną  inflację  i  zaplanował  wzrost  kosztów 

materiałów względem poprzedniej Umowy przewidując inflację w tym zakresie. 


Porównując ceny globalnej za całość zadań Odwołującego oraz Konsorcjum PKPe (cena za 

usługę  bez  stałej  materiałowej)  Odwołujący  doszedł  do  wniosku,  że  cena  globalna 

Konsorcjum  PKPe  jest  niższa  od  ceny  Odwołującego  o  niemal  18  milionów  PLN  netto  - 

wartość,  którą  tylko  podmiot  dominujący  może  poświęcić  celem  eliminacji  jedynej 

konkurencji. 

Niezależnie  ofertę  na  ograniczoną  liczbę  zadań  złożyli  także  Wykonawcy:  Torpol  S.A., 

Przedsiębiorstwo  Handlowo  Usługowe  Bentley  K.  N.,  FB  Serwis  S.A.  Każdy  z  tych 

podmiotów  zaoferował  cenę  globalną  za  dane  zadanie  istotnie  odbiegającą  od  ceny 

Konsorcjum PKPe. 

W  ocenie  Odwołującego  cena  jednostkowa  za  najbardziej  istotną  część  przedmiotu 

zamówienia  tj.  serwis  awaryjny  została  ustalona  przez  Konsorcjum  PKPe  na  poziomie  nie 

pozwalającym na pokrycie kosztów związanych z realizacją zamówienia. Zarzut ten dotyczy 

cen 

za  usługi  serwisu  awaryjnego  -  stałego,  czteroletniego  wykonywania  usług  pogotowia 

energetycznego,  a  więc  części  najistotniejszej  dla  Zamawiającego  z  punktu  widzenia  celu 

Umowy.  

Odwołujący  wielokrotnie  podkreślał,  że  cena  za  usługę  serwisu  awaryjnego  jest  jedyną 

pewną,  comiesięczną  kwotą,  która  powinna  zapewnić  finansowanie  pracy  serwisantów  - 

elektryków,  dyżurujących dyspozytorów,  paliwa na  dojazd  do  każdej  awarii,  amortyzacji  ich 

środka  transportu,  amortyzacji  narzędzi.  Bez  zapewnienia  finansowania  tej  części  umowy 

niemożliwym jest realizacja kolejnych. 

Podkreślał  także,  że  ceny  za  serwis  awaryjny  Konsorcjum  PKPe  w  rażącym  stopniu 

odbiegały  od  pozostałych  złożonych  ofert.  Konsorcjum  PKPe  przyjęło  niezgodnie  z  SWZ 

oraz  wycenami  rynkowymi, 

że  najważniejsza  usługa  stanowi  jedynie  10%  przedmiotowego 

zamówienia. Wszyscy Wykonawcy kalkulując ofertę wzięli pod uwagę powagę sfinansowania 

pełnienia  serwisu  awaryjnego  i  w  sposób  zgodny  z  zapisami  OPZ  wycenili  tę  usługę.  W 

konsekwencji  wycena  kluczowej  usługi  serwisu awaryjnego  nie może  podlegać  manipulacji 

przez podmiot mający jasny zamiar doprowadzenia do wielomilionowej kontraktacji niedługo 

przed  potencjalną  dalszą  odsprzedażą  do  innego  właściciela  przez  fundusz  inwestycyjny 

CVC

,  gdyż  stawką  w  tej  unikalnej  sytuacji  jest  bezpieczeństwo  i  ciągłość  funkcjonowania 

systemu  kolei  w  Polsce  w  kolejnych  czterech  latach.  Okoliczność  powyższa  zdaniem 

Odwołującego wyczerpuje znamiona czynu nieuczciwej konkurencji.  

Odwołujący wskazał, że przyjęta przez Konsorcjum PKPe wycena usług poniżej kosztów ich 

świadczenia  została  przyjęta  w  celu  eliminacji  innych  podmiotów  działających  na  wąskim 

rynku  właściwym.  Zamiarem  prywatnego  od  2016  roku  Konsorcjum  PKP  Energetyka 

posiadającego  dominujący  udział  w  rynku  jest  eliminowanie  rynkowo  działających 


przedsiębiorstw.  Zamiar  ten  Konsorcjum  PKPe  może  realizować  także  korzystając  z 

nierynkowych i nieakceptowanych przez Prezesa URE opłat obowiązkowych za wyłączenia 

napięcia  w  sieci  (niedostępnych  dla  innych  Wykonawców)  oraz  zawartych  na  ponad  1,2 

miliarda złotych umów z Zamawiającym w trybie zamówienia z wolnej ręki. PKP Energetyka 

S.A.  będzie  jedynym  beneficjentem  ogromnego  przychodu  z  planowanych  przez  swojego 

Konsorcjanta  regulaminów  wyłączania  napięcia  w  sieci  trakcyjnej  -  żaden  inny  rynkowo 

działający podmiot nie może liczyć na taki strumień dochodu powiązanego z przedmiotowym 

zamówieniem. W konsekwencji Konsorcjum PKPe mogło zaoferować ceny poniżej kosztów 

świadczenia  usług  kalkulując  czasowe  pokrycie  kosztów  realizacji  zamówienia  z  innych 

źródeł  aniżeli  wynagrodzenie  umowne  oraz  zakładając  eliminację  nielicznej  konkurencji  w 

ramach przyszłych zamówień. 

Odwołujący przedstawił następujące szacunki:  

Wartość udziału serwisu awaryjnego w całej ofercie Wykonawców waha się od ok. 40% do 

ok.  64%. 

Średnia  wartość  udziału  serwisu  awaryjnego  w  złożonych  ofertach  pozostałych 

Wykonawców w całej Polsce wynosi 55,20%. Jednak oferta wykonawcy Konsorcjum PKPe w 

znacznym stopniu odbiega od pozostałych złożonych ofert. 

Of

erent  Konsorcjum  PKPe  w  swojej  ofercie  przewidział  jedynie  udział  10%  z  tytułu 

świadczenia  najważniejszej  usługi  serwisu  awaryjnego.  Odwołujący  zarzuca,  że  za 

zaproponowaną rażąco niską cenę dla usługi serwisu awaryjnego Konsorcjum PKPe nie jest 

w  stanie  s

finansować  rynkowych  kosztów  związanych  z  zapewnieniem  serwisu  na 

wymaganym poziomie.  

Konsorcjum PKPe na sfinansowanie pracy serwisantów wymaganych przez Zamawiającego 

brakuje 45 mln zł netto, aby sfinansować ich pracę na podstawie usługi serwisu awaryjnego 

nawet  bez  analizy  innych  kosztów  wymaganych  w  SWZ.  Do  sfinansowania  1/3  wymogu 

brakuje 7,5 mln zł. netto. 

Minimum  20,6  mln  PLN  będzie  kosztował  sam  czas  pracowników  bezpośrednio 

świadczących usługę serwisu awaryjnego w skali całej Polski. Oferując 11,4 mln Konsorcjum 

PKPe zaoferowało o 9,2 mln PLN za mało analizując to ww. metodą w oparciu o trzyletnią 

statystykę.  Wiele  z  tych  sytuacji  dotyczy  godzin  nocnych,  gdy  pracownicy  będą  musieli 

wykonać  pracę  w  godzinach  nadliczbowych,  co  tym  bardziej  nie  może  zostać  pokryte  z 

wartości  zaoferowanej  przez  Konsorcjum  PKPe,  a  nawet  przedstawiona  powyżej 

uproszczona kalkulacja wykazuje rażący brak w analizowanej ofercie. 

Z  powyższych  obliczeń  Odwołujący  wywiódł,  że  wybrany  wykonawca  w  sposób  rażący  nie 

może  sfinansować  podstawowych  kosztów  pracy  z  zaoferowanej  ceny  usługi  serwisu 

awaryjnego,  nie  wspominając  o  innych  niezbędnych  wydatkach,  które  niezbędne  są  do 


prawidłowego  wykonania  umowy  wg  SWZ.  Do  innych  niezbędnych  kosztów  zaliczyć  się 

powinno m.in. koszty prowadzenia całodobowej dyspozytury przyjmującej zgłoszenia, koszty 

dojazdu na  miejsce awarii,  koszty  amortyzacji  pojazdów,  koszty  paliwa, koszty  powierzchni 

biurowej,  koszty  gwarancji  ubezpieczeniowych,  koszty  ubezpieczeń  czy  kosztów  około 

pracowniczych  wynikających z  przepisów  prawa  pracy  np.  zapewnienie wody  pracownikom 

w ciepłe dni.   

Ponadto zdaniem Odwołującego, istotne części składowe oferty powinny stanowić: 

Wynagrodzenia  serwisantów,  których  zatrudnienie  na  potrzeby  tego  kontraktu  jest 

wymagane. 

Wynagrodzenia  osób  realizujących  czynności  na  całodobowych  stanowiskach 

operatorskich do przyjmowania zgłoszeń o usterkach i awariach od Zamawiającego. 

Odwołujący  uzyskał  raport  firmy  S.&S.,  z  którego  wynika,  że  średnia  zarobków  na 

stanowisku  doświadczonego  elektryka  dla  firm  z  kapitałem  polskim  wynosi  4563  zł  brutto, 

natomiast  średnie  wynagrodzenie  młodszego  elektryka  wynosi  3908  zł  brutto.  Oznacza  to 

roczny koszt na poziomie 13,5 mln zł za same tylko pensje wykwalifikowanych serwisantów - 

elektryków. Łączne koszty zatrudnienia wyniosą 66 mln zł netto w skali Umowy, a  zatem z 

całej  kwoty  71  mln  zł  netto  na  pozostałe  wydatki  niezbędne  do  poniesienia  w  ramach 

realizacji zamówienia zostają jedynie 5 mln, a na częściach 1,3,610,11,12,19,21 Konsorcjum 

PKPe  osiąga  już  znaczącą  stratę.  Dowodzi  to  w  ocenie  Odwołującego  manipulacji  cen 

między  częściami  zamówienia  skutkującej  koniecznością  pokrywania  strat  z  innych 

przychodów.  

W  odniesieniu  do  zarzutu  dotyczącego  zaniechania  odrzucenia  oferty  złożonej  przez 

Przystępującego pomimo, że została złożona przez Wykonawcę niespełniającego warunków 

udziału  w  postępowaniu,  który  nie  złożył  w  terminie  dokumentów  potwierdzających 

spełnianie warunków udziału w postępowaniu, Odwołujący wskazał, co następuje:  

Zamawiający  bardzo  szczegółowo  podał  do  wiadomości  Wykonawców  biorących  udział  w 

po

stępowaniu  wymóg  kwalifikacji  w  postaci  dysponowania  serwisantami-elektrykami  (jak 

również  docelowo  wymóg  późniejszego  zatrudnienia  serwisantów-elektryków  do 

realizowania kluczowych czynności związanych z realizacją przedmiotu umowy). 

Zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  elektrycy  wykonujący  czynności  muszą  posiadać 

świadectwo  „Eksploatacji”,  a  nadzorujący  pracę  świadectwo  „Dozoru”  potwierdzające 

stosowne  kompetencje  w  tej  zagrażającej  zdrowiu  i  życiu  działalności.  Zgodnie  z 

dokumentacją  postępowania,  Zamawiający  dokonał  „1.  Modyfikacji  warunku  udziału  w 

postępowaniu, określonego w rozdziale X ust. 2 pkt 4) lit. a) SWZ i nadaje mu brzmienie: 


„4)  zdolności  technicznej  lub  zawodowej  -  w  zakresie  posiadanej  zdolności  technicznej  lub 

zawodowej 

Zamawiający uzna warunek za spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, że: 

a)  dysponuje  lub  będzie  dysponował  osobami  Dosiadającymi  świadectwa  kwalifikacyjne 

eksploatacji urządzeń energetycznych 

na stanowiskach eksploatacji 

E” w Grupie G1, uprawniające do pracy przy: 

urządzeniach, instalacjach i sieci elektroenergetycznej o napięciu nie wyższym niż 1kV, 

sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego, 

-  aparaturze  kontrolno  - 

pomiarowej  oraz  urządzeniach  i  instalacji  automatycznej  regulacji, 

sterowania  i  zabe

zpieczeń  urządzeń  i  instalacji  wymienionych  w  punktach  powyżej,  co 

najmniej w liczbie osób wskazanej poniżej: (...)” 

„oraz na stanowiskach dozoru „D” w grupie G1 (uprawnienia elektryczne), uprawniające do 

pracy przy: 

urządzeniach, instalacjach i sieci elektroenergetycznej o napięciu nie wyższym niż 1kV, 

urządzeniach, instalacjach i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV, 

sieci elektrycznego oświetlenia ulicznego,  

- elektrycznej sieci trakcyjnej, 

-  aparaturze  kontrolno  - 

pomiarowej  oraz  urządzeniach  i  instalacji  automatycznej  regulacji, 

sterowania i zabezpieczeń urządzeń i instalacji wymienionych w punktach powyżej, 

co najmniej w liczbie osób wskazanej poniżej: (...)” 

Jak  wyjaśnił  Odwołujący,  jedyną  możliwą  miarą  uprawnienia  osób  -  pracowników  -  w  tym 

zakresie  są  świadectwa  kwalifikacyjne  wydawane  na  podstawie  przepisów  Prawa 

energetycznego 

przez  uprawnione  komisie  kwalifikacyjne.  Zdaniem  Odwołującego,  aby 

możliwe było uznanie dokumentu za świadectwo kwalifikacyjne, niezbędne jest ustalenie czy 

spełnia  on  podstawowe  wymaganie  płynące  z  Ustawy  Prawo  energetyczne,  którego  to 

wymagania  dokumenty  przedłożone  Zamawiającemu  przez  Konsorcjum  PKPE  w 

zdecydowanej  większości  nie  spełniały  już  u  samych  podstaw,  bowiem  do  wydania  takich 

dokumentów  uprawnione  są  jedynie  skutecznie  powołane  na  okres  5  lat  komisje 

kwalifikacyjne.  K

omisje  przyzakładowe  PKP  Energetyka  S.A.,  które  wydały  zdecydowaną 

większość  przedłożonych  świadectw  kwalifikacji  nie  posiadały  jednak  umocowania 

ustawowego do wydawania tego rodzaju uprawnień.  

Jak wyjaśnił Odwołujący: aktualna oraz archiwalna lista komisji uprawnionych do wydawania 

świadectw  kwalifikacyjnych  Grupy  1  (czyli  zgodnego  z  przepisami  uznawania  kwalifikacji 

elektryków) dostępna jest i była, na stronach Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Zasadą 

jest,  że  komisje  powołuje  Prezes  Urzędu  Regulacji  Energetyki.  Na  zasadzie  wyjątku  dla 

przedsiębiorstw  podległych  lub  nadzorowanych  przez  Ministra  właściwego  do  spraw 

transportu  komisje  mo

że  także  powołać  Minister  właściwy  do  spraw  transportu.  Z 


oczywistych  względów  pod  Ministra  podlegać  mogą  wyłącznie  przedsiębiorstwa  inne  niż 

prywatne.  W  konsekwencji,  począwszy  od  daty  prywatyzacji  PKP  Energetyka  S.A.  mogła  i 

powinna  wystąpić  o  powołanie  stosownych  komisji  przez  Prezesa  URE  podobnie  jak  inni 

przedsiębiorcy. Zauważyć należy, że do wymogów w tym względzie dostosował się zarówno 

Odwołujący jak również tacy potentaci jak grupa PGE. 

Dalej  Odwołujący  wskazał,  że  komisje  powoływane  są  wyłącznie  na  okres  5  lat  co  wynika 

wprost z ustawy Prawo Energetyczne tj. art. 54 

Ostatnie powołania komisji przy PKP Energetyka nastąpiły przez Ministra w drodze decyzji w 

roku 2009. Następnie wprowadzono zmiany w zakresie nazwy i składu osobowego komisji w 

roku 

2010, a zatem uprawnienia komisji wygasły z mocy ustawy w 2014/2015 roku. 

Z uwagi na prywatyzację PKP Energetyka S.A. co najmniej od stycznia roku 2016r. organem 

właściwym do powołania komisji przyzakładowych przestał być Minister. W konsekwencji co 

najmni

ej  stycznia  2016r.  wyłącznie  właściwym  organem  do  powołania  Komisji  jest  Prezes 

URE  co  zdają  się  dostrzegać  pozostałe  podmioty  działające  na  rynku.  Sprywatyzowana  w 

styczniu 2016 r. PKP Energetyka S.A. nie dokonała zatem stosownej aktualizacji i przejścia 

własnych komisji kwalifikacyjnych na właściwą dla siebie listę Prezesa URE. 

W konsekwencji Odwołujący formułował tezę, że dokumenty zgłoszonych do Zamawiającego 

kandydatów  na  serwisantów-elektryków  wydane  przez  komisje  kwalifikacyjne  przy  PKP 

Energetyka  S.A. 

nie  mają  podstawy  do  bycia  uznanymi  za  spełniające  wymóg  przez 

Zamawiającego,  bowiem  zostały  wydane  przez  Komisje,  do  których  powołania  brak 

podstawy  prawnej  (względnie  podstawa  prawna  wygasła  z  uwagi  na  upływ  czasu  oraz 

niezależnie  zmianę  organu  właściwego  do  powołania  komisji)  zarówno  w  kryterium 

kwalifikacji  podmiotowej,  jak  i  na  późniejszych  etapach.  Spośród  wszystkich  świadectw 

jedynie  trzy  świadectwa  kwalifikacyjne  o  lp.  108,  113  i  130  są  wydane  przez  komisję 

kwalifikacyjną obecną na liście Prezesa URE. 

Zdaniem  Odwołującego,  uznanie  przeciwnego  stanu  rzeczy  oznaczałoby,  że  postępowanie 

jest  niekonkurencyjne,  szczególnie  zważywszy  na  pytania  złożone  przez  potencjalnych 

wykonawców w przedmiocie dysponowania osobami posiadającymi stosowne kompetencje. 

Inne firmy mające innego rodzaju wewnętrzne certyfikaty i przeszkolenia kadr, ale niebędące 

świadectwami kwalifikacyjnymi, a jedynie je przypominającymi, mogłyby także przedstawić te 

dokumenty  (niewydane  na  gruncie  ustawy  prawo  energetyczne).  A  jednak  to  w

ażnych 

świadectw kwalifikacyjnych na podstawie ustawy prawo energetyczne wymagał Zamawiający 

(„uprawniające  do  pracy  przy”)  i  w  zakresie  tego  wymogu  zobowiązany  jest  zbadać 

dokumenty przedłożone. Tylko jedna komisja kwalifikacyjna wydająca trzy przedłożone przez 

Konsorcjum PKPE świadectwa kwalifikacyjne jest wpisana na listę Prezesa Urzędu Regulacji 

Energetyki,  a  więc  tylko  świadectwa  kwalifikacyjne  lp.  108,  113  i  130  są  wydane  przez 


komisję  działającą  na  podstawie  prawa  i  podpisane  przez  osobę  w  niej  wskazaną,  co  nie 

pozwala  jednak  zarówno  na  wzięcie  udziału  w  postępowaniu  na  podstawie  wymogów 

Rozdziału  X,  jak  również  nie  pozwala  na  zawarcie  umowy  i  świadczenie  usługi  zgodnie  z 

przepisami, 

a także co nie przesądza o innych cechach tych trzech uprawnień w kontekście 

wymogów Zamawiającego. 

Zarzut ten dotyczyć miał także rzekomych świadectw kwalifikacyjnych złożonych Konsorcjum 

PKPE w ramach wyjaśnień z dnia 18 października 2021 r. złożonych w odpowiedzi na pismo 

Zamawiającego znak ILG7.293.3.2021.33 - uzupełnienie dotyczyło części 5, 6, 8, 9, 10, 11 

oraz 18, w których to częściach Zamawiający te wyjaśnienia niezasadnie przyjął, a w których 

Konsorcjum PKPE nie jest uprawnione już do uzupełnienia dokumentów. 

Odwołujący  wskazał  także,  że  przedłożone  świadectwa  pozostają  niezgodne  także  z 

wymaganiami Zamawiającego w zakresie dozoru. 

Jak  wyjaśnił  Odwołujący,  Zamawiający  w  zakresie  świadectw  Dozoru  wymaga 

przedstawienia świadectw  uprawniających  do  obsługi  urządzeń także  o napięciu powyżej  1 

kV  bez  wskazania  górnego  ograniczenia  napięcia  ani  dodatkowych  warunków  w  tym 

zakresie (wynikających  z  woli  zawężenia kwalifikacji  przez  komisję  kwalifikującą  kandydata 

do  pewnych  prac).  Zawężenie  takie  jest  spotykane  i  w  praktyce  oznacza,  że  osoba 

egzaminowana (elektryk) nie zapoz

nała się z zakresem wiedzy technicznej oraz przepisami 

bezpieczeństwa  i  dlatego  komisja  nadaje  w  tym  zakresie  ograniczenie  dla  bezpieczeństwa 

osób,  których  pracę  będzie  osoba  ta  nadzorować.  Zamawiający  jednak  nie  nadał  takiego 

ograniczenia  w  przypadku  osób  dozorujących  i  wymagał  pełnego  ”uprawnienia    do  pracy 

przy  urządzeniach,  instalacjach  i  sieci  o  napięciu  znamionowym  powyżej  1  kV”  -  bez 

dodatkowego  ograniczenia  w  tym  zakresie, 

jak  spotykane  w  przedłożonych  świadectwach 

PKP  Energetyka  ograniczenia  maksymalnego  napięcia  czy  ograniczenie  do  obsługi 

odłączników napięcia w sieci trakcyjnej. 

Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie dopuścił uznania uprawnień zawierających górny 

limit  napięcia  urządzeń,  przy  których  prace  może  nadzorować  skierowany  pracownik,  a 

Wykonawcy  chcąc  wziąć  udział  w  postępowaniu  musieliby  dysponować  pełnym  zakresem 

uprawnień.  

Zamawiający  jeszcze  bardziej  szczegółowo  poinformował  Wykonawców  mających  zamiar 

złożyć  oferty  w  przedmiotowym  postępowaniu,  że  wymaga  zarówno  dysponowania 

serwisantami  - 

elektrykami  na  etapie udziału w postępowaniu (SWZ  rozdział  X  Kwalifikacja 

podmiotowa  Wykonawców  ust.  2.  pkt.  4),  jak  i  wykonania  umowy  (postanowienia  projektu 

umowy

).  Uzasadnił,  że  wymaga  złożenia  właściwych  kopii  dokumentów  serwisantów-

elektryków  mających  swoją  podstawę  w  powszechnie  obowiązujących  przepisach  od  wielu 

lat. 


Odwołujący przywołał treść Rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej 

z  dn

ia  28  kwietnia  2003  r.  w  sprawie  szczegółowych  zasad  stwierdzania  posiadania 

kwalifikacji  przez  osoby zajmujące  się eksploatacją urządzeń,  instalacji  i  sieci  wydanym  na 

podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. Nr 

54, poz. 348, z późn. zm. 2)  Dokument o powołaniu Komisji powinien zawierać: 

nazwę i adres jednostki organizacyjnej, przy której powołuje się Komisję; 

określenie: 

a) 

składu Komisji - imiona i nazwiska jej członków oraz pełnione przez nich funkcje, 

b) 

zakresu sprawdzanych kwalifikacji. 

W  ocenie  Odwołującego,  przedłożone  przez  Konsorcjum  PKPe  świadectwa  kwalifikacji  w 

znacznej części pozostają niezgodne z dokumentami o powołaniu komisji w zakresie składu 

komisji oraz innych elementów przedmiotowo istotnych. 

Działając z  ostrożności procesowej  Odwołujący wskazał,  że wadliwości  jeżeli  nie zostałaby 

uznane za wystarczające do uznania, że oferta Konsorcjum PKPe podlega odrzuceniu już na 

obecnym  etapie,  powinny  stanowić  podstawę  do  wezwania  Konsorcjum  PKPe  do 

uzupełnienia  podmiotowych  środków  dowodowych,  dokumentów  potwierdzających 

spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  zdolności  zawodowej  bowiem 

przedłożone obecnie z całą pewnością nie pozwalają na uznanie, że Wykonawca ten spełnia 

waru

nki  udziału  w  postępowaniu  w  kluczowym  obszarze  potencjału  osobowego.  W 

konsekwencji  ewentualne  wezwanie  do  uzupełnienia  dokumentów  mogłoby  dotyczyć 

wyłącznie  wykazania,  że  pierwotnie  przypisane  do  danej  części  zdolności  (osoby 

posiadające  określone  uprawnienia)  według  stanu  na  dzień  składania  oferty  posiadały 

wymagane przez Zamawiającego uprawnienia i kwalifikacje. 

Izba ustaliła i zważyła co następuje: 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Za  bezzasadny  należało  uznać  zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt.  7)  ustawy  Prawo 

zamówień  publicznych  w  związku  z  art.  15  ust.  1  pkt.  1  i  art.  3  ustawy  z  dnia  16  kwietnia 

1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Zdaniem  Odwołującego,  oferta  złożona  przez  Przystępującego  –  wykonawców  wspólnie 

ubiegających się o udzielenie zamówienia PKP Energetyka S.A., PKP Energetyka Obsługa 

sp.  z  o.o., 

powinna  zostać  odrzucona  z  uwagi  na  okoliczność,  że  została  złożona  w 


warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o 

zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 7 

ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający odrzuca 

ofertę,  jeżeli  została  złożona  w  warunkach  czynu  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu 

ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Odwołujący  upatruje  wyczerpania  znamion  czynu  nieuczciwej  konkurencji  w  następujących 

działaniach Przystępującego:  

a) 

zastosowanie 

strategii cenowej zakładającej wykorzystanie: 

• 

pozycji dominującej na rynku usług elektroenergetyki, w tym także 

• 

przychodów  otrzymywanych  od  Zamawiającego  w  ramach  innych  umów  zawartych  w 

trybie zamówienia z wolnej ręki, a także 

• 

przychodów z wyłączeń sieci trakcyjnej (monopol tego podmiotu)”, 

co  zdaniem  Odwołującego  narusza  art.  3  ust.  1  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji

, tj. stanowi działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami, które zagraża lub narusza 

interes innego przedsiębiorcy lub klienta. 

Odwołujący  przedstawił  rys  historyczny,  w  którym  szeroko  opisał  sposób  utworzenia  obu 

podmiotów  –  Przystępującego  i  Odwołującego,  w  tym  także  zawarł  informacje  dotyczące 

stosunków  właścicielskich  Konsorcjum.  Odwołujący  podkreślał  także  różnice  wielkości  obu 

podmiotów,  w  tym  również  fakt,  że  wspólnikami  w  spółce  Odwołującego  są  dwie  osoby 

f

izyczne  posiadające  obywatelstwo  polskie,  w  sytuacji,  gdy  spółki  wchodzące  w  skład 

Konsorcjum stanowi

ą własność zagranicznego kapitału.  

Powyższe okoliczności pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.  

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że niniejsze postępowanie dotyczy rynku usług w 

zakresie  utrzymania  urządzeń  nietrakcyjnej  elektroenergetyki  kolejowej.  Odwołujący  nie 

wykazał, aby to Przystępujący posiadał pozycję dominującą na tym rynku. 

Jak  wykazywał  Przystępujący:  „Pojęcie  „pozycji  dominującej”  nie  jest  wyrażeniem 

potocznym, ale posiada swoją definicję legalną określoną w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. 

o  ochronie  konkurencji  i  konsumentów  („UOKK”).  Przez  pozycję  dominującą  rozumie  się 

pozycję  przedsiębiorcy,  która  umożliwia  mu  zapobieganie  skutecznej  konkurencji  na  rynku 

właściwym  przez  stworzenie  mu możliwości  działania  w  znacznym  zakresie  niezależnie  od 

konkurentów,  kontrahentów  oraz  konsumentów.  Kluczowym  elementem  pozwalającym  na 


stwierdzenie,  bądź  nie,  posiadania  przez  innego  przedsiębiorcę  pozycji  dominującej,  jest 

prawidłowe wyznaczenie rynku właściwego - gdyż pozycja dominująca może być zajmowana 

na prawidłowo określonym rynku właściwym. 

„Rynek  właściwy”  jest  pojęciem  zdefiniowanym  w  art.  4  pkt  9)  UOKK,  przez  które  rozumie 

się:  rynek  towarów,  które  ze  względu  na  ich  przeznaczenie,  cenę  oraz właściwości,  w  tym 

jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na 

którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencje 

konsumentów,  znaczące  różnice  cen  i  koszty  transportu,  panują  zbliżone  warunki 

konkurencji”. 

Odwołujący  nie  przedstawił  informacji,  nie  określił  rynku  właściwego  Skoro  rynek  taki  nie 

został w ogóle wyznaczony przez Odwołującego, to nie można mówić o pozycji dominującej 

na danym rynku. 

Z § 4 rozporządzenia ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 10 września 1998 r. w 

sprawie  warunków  technicznych,  jakim  powinny  odpowiadać  budowle  kolejowe  i  ich 

usytuowanie (Dz. U. z 1

998 r., Nr 151, poz. 987 z późn. zm.) wynika, że budowle kolejowe 

dzielą się na: 

kolejowe budowle drogowe, których konstrukcja jest bezpośrednio lub pośrednio związana 

z ruchem pojazdów kolejowych, które stanowią: 

a)  drogi  szynowe,  gdy  elementem  konstru

kcyjnym,  po  którym  porusza się pojazd  kolejowy, 

są dwie stalowe szyny ułożone na podbudowie równolegle; z uwagi na odległości pomiędzy 

szynami  rozróżnia  się:  koleje  normalnotorowe  (o  odległości  1.435  mm),  wąskotorowe  (o 

odległości mniejszej niż 1.435 mm), szerokotorowe (o odległości większej niż 1.435 mm), 

b) kolejowe obi

ekty inżynieryjne, zwane dalej „obiektami inżynieryjnymi”, 

c) 

urządzenia zasilania elektrotrakcyjnego, 

kolejowe budowle towarzyszące, które stanowią: 

a) 

budowle i urządzenia związane z obsługą przewozów osób i rzeczy, 

b) 

budowle zaplecza technicznego taboru kolejowego i dróg szynowych, 

c) 

budowle i urządzenia sterowania ruchem kolejowym, 

d) 

budowle i urządzenia telekomunikacyjne, 

e) 

urządzenia elektroenergetyki nietrakcyjnej i sieci techniczne. 

Z  powyższego  wynika,  że  akt  prawny  dokonuje  rozróżnienia,  podziału,  urządzeń 

elektroenergetyki  kolejowej  na  urządzenia  zasilania  elektrotrakcyjnego  i  urządzenia 

elektroenergetyki nietrakcyjnej i sieci technicznych.  


Jak  wskazał  Przystępujący,  „do  urządzeń  elektroenergetyki  trakcyjnej  zaliczamy  sieć 

trakcyjną  (jej  opis  jest  powyżej)  oraz  podstacje  trakcyjne  i  kabiny  sekcyjne  służące  do 

zasilania  sieci  trakcyjnej, 

ewentualnie trzecią szynę  - szynę  prądową stosowaną głównie w 

metrze i na niektórych liniach kolejowych zamiast sieci napowietrznej. 

Usługi  utrzymania  urządzeń  elektroenergetyki  trakcyjnej  są  więc  świadczone  w  odniesieniu 

do  całkowicie innych  urządzeń  niż  usługi realizowane w ramach  niniejszego postępowania, 

które  koncentrują  się  m.in.  na  wymianie  umiejscowionych  w  urządzeniach  oświetlenia 

zewnętrznego i wewnętrznego punktów świetlnych, ich naprawie i utrzymaniu. Dodatkowo w 

ramach umowy odnoszącej się do sieci trakcyjnej realizowanych jest szereg czynności takich 

jak serwis awaryjny, obsługa techniczna, oględziny, przejazd inspekcyjny, naprawy bieżące, 

jazdy  patrolowe,  przecieranie  przewodów  jezdnych  wykonywane  pociągami  sieciowymi.  Do 

realizowania  tej  usługi  niezbędne  są  specjalistyczne  pociągi  sieciowe  wyposażone  w 

żurawie,  korektory  położenia  sieci  umożliwiające  prace  pod  naciągiem,  urządzenia  do 

przewożenia i załadunku drutu jezdnego i liny nośnej na bębnach, ruchome pomosty. Z kolei 

do  przejazdów  inspekcyjnych  wymagany  jest  pojazd  inspekcyjny  (wagon  diagnostyczny  ze 

specjalistyczną  aparaturą  pomiarową  do  dynamicznych  pomiarów  parametrów 

geometrycznych sieci trakcyjnej).  

Z kolei w odniesieniu do pracowników, oprócz kompetencji stricte elektrycznych, niezbędne 

są kompetencje w zakresie mechaniki sieci trakcyjnej i umiejętność oceny zagrożeń i zjawisk 

z  tym  związanych.  Wszystkie  te  elementy  powodują,  że  niezbędne  są  kompetencje 

pracowników  po  pierwsze  na  znacznie  wyższym  poziomie,  a  po  drugie  odbiegającym  w 

ogóle od przedmiotu zamówienia objętego przedmiotowym postępowaniem. Podsumowując, 

brak  jest  jakichkolwiek  podstaw  do  twierdzenia,  że  mamy  tutaj  do  czynienia  z 

substytucyjnością usług”. 

Skoro  zatem  mamy  do  czynienia  z  różnymi  urządzeniami,  a  w  konsekwencji  różnymi 

usługami  związanymi  z  tymi  urządzeniami,  różnymi  wymaganiami  w  tym  zakresie,  także 

różnymi  uprawnieniami  personelu,  to  zasadne  jest  stwierdzenie,  że  mamy  do  czynienia  z 

osobną usługą, osobnym rynkiem. 

Stąd zasadne jest badanie pozycji dominującej na każdym ze wskazanych rynków osobno.  

Istotne znaczenie ma fakt, że sam Zamawiający dokonał rozróżnienia usług i usługa obsługi 

urządzeń  sieci  elektroenergetycznej  nietrakcyjnej  stanowi  osobne  postępowanie 

przetargowe. W tym zakresie każdy z podmiotów ma możliwość niezależnie wziąć udział w 

postępowaniu, złożyć ofertę. Nie można uznać, aby na tym rynku to Przystępujący PKP był 

podmiotem  dominującym,  zwłaszcza  w  sytuacji,  gdy  przez  ostatnie  kilka  lat  to  właśnie 

Odwołujący świadczył usługę w tym zakresie na rzecz Zamawiającego. 


W  konsekwencji  należy  stwierdzić,  że  nie  jest  prawdziwe  twierdzenie  Odwołującego 

dotyczące  pozycji  dominującej  spółek z  grupy  PKP  Energetyka  czy  Obsługa  w  odniesieniu 

do świadczenia usług objętych przedmiotem zamówienia.  

Odwołujący  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  oświadczył,  że:  „Podział  rynku  w  sposób 

taki  jak  prezentuje  to  przystępujący  nie  jest  właściwy,  gdyż  nie  pokazuje  posiadanych 

szczególnych  uwarunkowań  PKP  Energetyka.”  Takie  twierdzenie  najpełniej  ukazuje 

niezasadność zarzutu postawionego przez Odwołującego. Nie jest tak, że jedynie zawarty w 

odwołaniu opis okoliczności może zostać uznany za prawidłowy. Istotne znaczenie ma (jak 

wskazano  powyżej)  okoliczność,  że  na  rynku,  tj.  w  niniejszym  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  są  usługi  elektroenergetyki  nietrakcyjnej, 

ofertę  może  złożyć  każdy  z  podmiotów  zainteresowanych  i  w  konsekwencji  nie  istnieje  na 

tym  rynku  (wyznaczonym  przez  zakres  przedmiotu  zamówienia)  podmiot,  który  posiada 

pozycję dominującą. Przykładem tego jest właśnie fakt, że to firma Odwołującego uzyskała 

zamówienie  w  2017  roku  (na  okres  4  lat),  a  zatem  nie  tylko  Przystępujący  ma  możliwość 

uzyskania zamówienia.   

Ponadto nawet fakt, że podmiot konkurencyjny jest czy to podmiotem większym, czy o innej 

strukturze,  czy  z  innym  kapitałem,  czy  też  pozostaje  w  lepszej  sytuacji  finansowej,  nie 

oznacza  au

tomatycznie,  że  posiada  na  jakimś  rynku  pozycję  dominującą.  Bez  znaczenia 

zatem pozostaje podnoszona przez Odwołującego argumentacja dotycząca skali zamówień 

udzielanych  Przystępującemu  przez  Zamawiającego  w  ramach  innego  przedmiotu 

zamówienia niż objęty niniejszą umową. 

Jak  zauważył  Przystępujący,  niniejsze  postępowanie  w  znacznej  mierze  odnosi  się  do 

standardowych  usług,  które  są  świadczone  w  wielu  sektorach  -  np.  usługi  utrzymania 

oświetlenia zewnętrznego terenów i obiektów polegające np. na wymianie źródeł światła i ich 

naprawie  świadczona  są  przecież  również  na  rzecz  innych  zamawiających,  np.  zarządców 

dróg publicznych, przy torach tramwajowych w miastach, podobnie jak utrzymanie urządzeń 

oświetlenia wewnętrznego, czy instalacji elektrycznych czy odgromowych i uziemiających w 

budynkach  i  obiektach  budowlanych.  Takie  usługi  świadczone  są  standardowo  nie  tylko  w 

stosunku  do  obiektów  budowlanych  PKP  PLK,  ale  każdego  innego  podmiotu  -  polegają 

bowiem  przecież  na  wymianie  lamp,  żarówek,  źródeł  światła,  gniazd  elektrycznych  do 

przyłączania  urządzeń  elektrycznych  powszechnego  użytku,  przeglądach  instalacji 

elektrycznych wnętrzowych w budynkach i obiektach. Fakt ten także ukazuje, że przedmiot 

zamówienia  objęty  niniejszym  postępowaniem  o  udzielenie  zamówienia  nie  jest  tak 

szczególny  i  unikatowy,  jak  ukazywał  to  Odwołujący,  że  tylko  wybrane  podmioty  mogą 

świadczyć usługi w tym zakresie. Rynek jest otwarty - Przystępujący w piśmie procesowym 


(str.  4)  wymienił  kolejne  7  podmiotów,  które  w  2016  roku  składały  oferty  na  realizację 

analogicznego zamówienia (poza kilkoma jeszcze innymi podmiotami, które składały oferty w 

niniejszym  postępowaniu).  Powyższe  oznacza,  że  nie  tylko  Odwołujący  oraz  firma 

Przystępującego  PKP  są  podmiotami,  które  mogą  realizować  zamówienie  na  rynku  usług 

elektroenergetyki  nietrakcyjnej.  Na  marginesie  jedynie  należy  zauważyć,  że  ustawa  Prawo 

zamówień  publicznych  stwarza  rozwiązanie  dla  wykonawców  w  postaci  możliwości 

zawiązania  konsorcjum  –  również  w  celu  zwiększenia  konkurencyjności.  Tym  bardziej 

twierdzenia Odwołującego o rynku ograniczonym wyłącznie do podmiotu Przystępującego są 

bezzasadne.   

Odnosząc  się do  wskazanych w  piśmie PKP  PLK  kontraktów  (w  tym  ich  wartości),  które  w 

ocenie  Odwołującego  miałyby  potwierdzać  posiadanie  przez  spółkę  PKP  Energetyka  S.A., 

czy  PKP  O

bsługa  sp.  z  o.o.  pozycji  dominującej,  należy  zauważyć,  że  nie  dotyczą  one  w 

ogóle  usług  utrzymania  urządzeń  elektroenergetyki  nietrakcyjnej,  ale  elektroenergetyki 

trakcyjnej. 

Bez znaczenia zatem  dla rozstrzygnięcia w  niniejszej  sprawie pozostaje  podnoszony przez 

Odwołującego  argument  dotyczący  skali  zamówień  udzielanych  Przystępującemu  PKP 

Energetyka,  czy  innym  spółkom  z  grupy  Lidera  Konsorcjum  w  ramach  innego  przedmiotu 

zamówienia  niż  objęty  niniejszym  postępowaniem.  Argument  ten  nie  dotyczy  dominującej 

pozycji  PKP  Energetyka,  czy  PKP  Obsługa  na  rynku  usług  objętych  niniejszym 

postępowaniem, tj. usług utrzymania urządzeń elektroenergetyki nietrakcyjnej. 

Trafnie  również  zauważył  Przystępujący,  że  Odwołujący  w  ogóle  nie  przeprowadził  analizy 

pod  kątem  wymiaru  geograficznego  rynku,  podczas  gdy  w  niniejszym  postępowaniu mamy 

do  czynienia  co  najmniej  z 

23  potencjalnymi  rynkami  lokalnymi,  na  których  warunki 

konkurencji oraz liczebność potencjalnych oferentów jest różna.  

Postępowanie  przetargowe  nie  obejmuje  terenu  całego  kraju,  ale  mamy  do  czynienia  z  23 

częściami  zamówienia,  które  obejmują  konkretne  lokalizacje.  Tym  samym  każdy  z 

podmiotów  miał  możliwość  złożenia  niezależnej  oferty  na  wybrane  części  zamówienia.  W 

każdej z lokalizacji istnieje zatem osobny rynek dostawców usług.  

Odwołujący nie wykazał, aby Przystępujący PKP posiadał pozycję dominującą na każdym z 

tych rynków w zakresie usług odpowiadających przedmiotowi zamówienia.  

Również  z  tego  względu  twierdzenia  Odwołującego  o  posiadaniu  przez  Przystępującego 

pozycji dominującej są nieuprawnione i nieudowodnione. 

Odwołujący  nie  wykazał  także,  że  możliwość  zaoferowania  przez  Przystępującego 

Konsorcjum  PKP  cen  niższych  niż  ceny  zaoferowane  przez  Odwołującego  wynika  z  faktu 


uzyskiwania  dodatkowych  przychodów  z  wyłączeń  sieci  trakcyjnej,  czy  wykonywania  na 

rzecz Zamawiającego jakichkolwiek innych umów. 

Zgodnie z art. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, czynem nieuczciwej konkurencji jest 

działanie  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami  jeżeli  zagraża  lub  narusza  interes 

innego przedsiębiorcy lub klienta.  

Uzyskiwanie  przychodów  z  zawartej  zgodnie  z  przepisami  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  umowy 

w  trybie  zamówienia  z  wolnej  ręki,  czy  jakimkolwiek  innym  trybie,  nie 

stanowi działania sprzecznego z prawem, czy klauzulą dobrych obyczajów. 

Odwołujący  nie  kwestionował  prawidłowości  zawartych  przez  Przystępującego  umów,  a 

zatem nie można uznać, że są to działania niezgodne z prawem. Skoro tak, to nie można z 

nich 

wywodzić popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji. 

Jak  wskazano  powyżej,  fakt,  że  podmiot  konkurencyjny  uzyskuje  przychody  (nawet  bardzo 

wysokie)  z  innej  działalności,  nie  stanowi  żadnej  podstawy  do  uznania,  że  złożenie  przez 

niego oferty w innym postępowaniu przetargowym stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.  

Odwołujący  nie  wykazał  również,  aby  Przystępujący  ujmował  koszty  realizacji  ewentualnej 

umowy  zawartej  w  niniejszym  postępowaniu  w  kosztach  umowy,  która  została  zawarta  z 

Zamawiającym  w  lipcu  2019  r.  Jak  trafnie  zauważył  Przystępujący,  „gdyby  tak  było,  cały 

„misterny plan” takiego „przerzucania kosztów” musiałby zostać przygotowany już w 2019 r., 

czyli wtedy, kiedy PKPE zawierała umowę w zakresie utrzymania urządzeń elektroenergetyki 

trakcyjnej  (sieci  trakcyjnej),  podczas  gdy  nawet  nie  wiadomo  było,  czy  i  kiedy  niniejsze 

postępowanie zostanie wszczęte”.  

Odwołujący  nie  przedstawił  żadnego  dowodu,  z  którego  miałby  wynikać  fakt  zawyżenia 

kosz

tów wyłączeń napięcia na sieci trakcyjnej. 

Za bezzasadny należało uznać zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust.1 pkt 7 

ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji  z  uwagi  na  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Wykonawcy  Konsorcjum 

PKP Energetyka S.A., 

PKP Obsługa sp. z o.o.  

Zgodnie  z  artykułem  15  ust.  1  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  czynem 

nieuczciwej  konkurencji  jest  utrudnianie  innym  przedsiębiorcom  dostępu  do  rynku,  w 

szczególności przez: 

sprzedaż  towarów  lub  usług  poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia  albo 


ich odsprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców, 

nakłanianie  osób  trzecich  do  odmowy  sprzedaży  innym  przedsiębiorcom  albo 

niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców, 

rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów, 

pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży, 

działalnie  mające  na  celu  wymuszanie  na  klientach  wyboru  jako  kontrahenta 

określonego  przedsiębiorcy  lub  stwarzanie  warunków  umożliwiających  podmiotom 

trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy. 

Odwołujący nie wykazał spełnienia przesłanek ww. artykułu.  

Odwołujący nie wykazał również, aby Przystępujący PKP zaoferował realizację zamówienia 

poniżej  realnych  kosztów.  Okoliczność,  że  Przystępujący  PKP  zaoferował  w  niniejszym 

postępowaniu  ceny  (w  zakresie  niektórych  części  zamówienia)  niższe  niż  zaoferowane  w 

postępowaniu  przetargowym  prowadzonym  uprzednio,  nie  uzasadnia  argumentacji 

Odwołującego,  że  w  niniejszym  postępowaniu  zaoferowano  świadczenie  usług  poniżej 

kosztów ich wytworzenia.   

Istotne znaczenie mają indywidualne czynniki umożliwiające obniżenie ceny, które podlegają 

badaniu w odniesieniu do każdego wykonawcy niezależnie. W tym kontekście właściwa jest 

również argumentacja zawarta poniżej. 

Za bezzasadny został uznany zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt. 8) 

ustawy Prawo z

amówień publicznych.  

Zgodnie z tym artykułem, Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.  

Odwołujący  nie  wykazał,  że  ceny  zaoferowane  przez  Przystępującego  w  ramach  każdej  z 

ofert  złożonych  w  częściach  od  1-23,  zawierają rażąco  niską  cenę,  nie pokrywają kosztów 

świadczenia usług. Odwołujący nie zakwestionował prawidłowości wyjaśnień ceny złożonych 

przez  Przystępującego  PKP.  Tymczasem  Przystępujący  w  wyjaśnieniach  złożonych  do 

każdej z  części  zamówienia wykazał,  że osiągnie zysk.  Przewidywał  także rezerwę.  Zatem 

nie  można  uznać,  aby  zaoferowane  ceny  nie  pokrywały  kosztów  świadczenia  usług.  W 

konsekwencji nie można uznać za zasadny zarzutu naruszenia przez Zamawiającego art. 15 

ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.  

Niezależnie  od  powyższego  należy  zauważyć,  że  Przystępujący  PKP  złożył  obszerne  i 

dokładne wyjaśnienia odnoszące się do każdej z 23 części, w ramach których odniósł się do 

podstaw kalkulacji  ceny i  stawek  za  usługi.  Przedstawił  sposób  obliczenia ceny  i metodykę 

kalkulacji  ceny  każdej  z  23  ofert.  Tymczasem  argumentacja  podnoszona  przez 


Odwołującego oparta jest na własnych kalkulacjach Odwołującego, co nie stanowi żadnego 

dowodu. Odwołujący nie zapoznał się z treścią wyjaśnień złożonych przez Przystępującego, 

nie  wnosił  o  odtajnienie  tych  wyjaśnień,  a  zatem  nie  odniósł  się  do  nich,  a  we  własnych 

kalkulacjach  nie  uwzględniał  czynników  właściwych  Przystępującemu.  Tymczasem  każdy  z 

podmiotów  posiada  inną  strukturę,  a  zarazem  inne  właściwości  i  ma  prawo  inaczej 

kalkulować koszty.  

Należy zauważyć,  że Przystępujący PKP jednoznacznie oświadczył  w  piśmie procesowym, 

że  nie  zamierza  finansować  realizacji  zamówienia  z  innych  przychodów.  Twierdzenia 

Odwołującego w tym zakresie są zatem bezpodstawne.  

Nie są prawdzie twierdzenia Odwołującego  co do zwiększenia wymagań  Zamawiającego  – 

Zamawiający  jednoznacznie  oświadczył,  że  w  niniejszym  postępowaniu  nie  wymagał,  aby 

pracownicy  zatrudnieni  przez  wykonawcę  byli  pracownikami  dedykowanymi  do  realizacji 

za

dań u tego Zamawiającego. Sam fakt wprowadzenia wymogu zatrudniania pracowników w 

wymiarze pełnego etatu nie oznacza automatycznie, że pracownicy mają być pracownikami 

dedykowanymi  do  realizacji  zadań  wyłącznie  u  tego  Zamawiającego.  Wymaganie 

konieczności zatrudnienia określonej ilości pracowników w wymiarze pełnego etatu nie musi 

wpływać  na  organizację  przedsiębiorstwa  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  już  zatrudnia 

pracowników w takim wymiarze czasu pracy i nie musi wpływać to na zwiększenie kosztów. 

Podnoszona p

rzez Odwołującego argumentacja o zwiększeniu wymagań Zamawiającego w 

zakresie uprawnień pracowników również nie oznacza, że Wykonawca z tego tytułu powinien 

zwiększyć  wartość  oferty.  Konieczność  posiadania  uprawnień  do  wykonywania 

poszczególnych prac wynika z przepisów prawa.  

Przystępujący  w  treści  złożonych  wyjaśnień  odniósł  się  do  kosztów  osobowych,  uwzględnił 

także  wymaganie  dotyczące  zatrudnienia  na  umowę  o  pracę.  Przedstawiona  wysokość 

wynagrodzenia  personelu  przewidzianego  do  realizacji  zamówienia  wskazuje,  że 

wynagrodzenia  te 

są  rynkowe  i  (wbrew  obawom  Odwołującego)  przewyższają 

wynagrodzenie  minimalne  za  pracę  ustalone  na  podstawie  ustawy  o  minimalnym 

wynagrodzeniu  za  pracę.  Do  złożonych  wyjaśnień  Przystępujący  załączył  dowody  na 

potwierdzenie powy

ższych okoliczności.  

Odwołujący przygotował również zestawienia i porównania cen wszystkich ofert. Podkreślić 

należy, że są to pewne dane, które mogą być odczytywane na różne sposoby, w zależności 

od tego, czego autor zestawienia oczekuje.  

 W  niniejszy

m  postępowaniu  sam  fakt  porównywania  cen  Przystępującego,  obliczenia 

średniej  cen  ofert,  różnice  w  cenach  złożonych  ofert,  nie  stanowią  dowodu  na  okoliczność 


tego,  że  Przystępujący  będzie  realizował  usługę  poniżej  kosztów.  Ponownie  należy 

podkreślić, że to treść złożonych wyjaśnień jest podstawą do oceny, czy zaoferowana cena 

jest  realna.  Tymczasem  Odwołujący  nawet  nie  zapoznał  się  z  treścią  złożonych  przez 

Przystępującego  wyjaśnień.  Ponownie  także  należy  zauważyć,  że  w  niniejszym 

postępowaniu  Przystępujący  złożył  wyjaśnienia  do  każdej  z  części  zamówienia  osobno. 

Wyjaśnienia  te  zawierają  kwestie  indywidualne,  właściwe  temu  przedsiębiorcy.  Całokształt 

wyjaśnień,  a  także  załączone  przez  niego  do  wyjaśnień  dowody  stanowią  okoliczności 

istotne,  nie  zaś  porównania  tworzone  przez  Odwołującego  na  potrzeby  postępowania 

odwoławczego.  

Niezależnie od powyższego, jak wskazał Przystępujący, cena zaoferowana w ramach każdej 

z 23 części zamówienia jest najniższą zaoferowaną ceną, jednak w żadnym przypadku nie 

jest ona niższa o co najmniej 30% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. 

W  zdecydowanej  większości  przypadków  ceny  różnią  się  o  kilka,  kilkanaście  procent  od 

średniej  arytmetycznej  cen  złożonych  w  postępowaniu,  co  wskazuje  na  ich  rynkowy 

charakter.  

Ponadto  wnioski  Odwołującego  są  niepełne,  wybiórcze,  a  jako  takie  mało  wiarygodne, 

bowiem  ceny  ofert  złożonych  przez  Odwołującego  w  wielu  częściach  mogą  zostać  uznane 

za  porównywalne  do  cen  ofert  Przystępującego.  Jak  wskazał  Przystępujący,  w  ramach 

części  nr  2  cena  brutto oferty złożonej  przez Przystępującego  wynosi  6 066 582,43  zł,  zaś 

cena  oferty  Odwołującego  6  251  290,16  zł,  tym  samym  różnica  w  cenie  jest  marginalna, 

pomimo tego Odwołujący podnosi, że taka właśnie cena jest rażąco niska. 

Odwołujący  podniósł  także  zarzut,  że  cena  jednostkowa  za  świadczenie  usługi  serwisu 

awaryjnego  została  ustalona przez  Przystępującego PKP  na  poziomie  niepozwalającym  na 

pokrycie kosztów związanych z realizacją zamówienia. 

Zdaniem Odwołującego usługa ta jest najistotniejszą usługą i powinna zostać wyceniona na 

najwyższym  poziomie.  Tymczasem  taki  wniosek  nie  wynika  z  dokumentacji  postępowania. 

Zamawiający  w  SWZ  nie  wskazał,  aby  którakolwiek  z  części  usług  była  ważniejsza  od 

innych.  Zamawiający  nie  zawarł  także  wymagania  co  do  maksymalnego,  czy  minimalnego 

procentu  wartości  usługi  serwisu  w  wartości  całej  usługi.  Każdy  z  wykonawców  był  zatem 

uprawniony do przyjęcia własnej kalkulacji w tym zakresie i właściwych sobie czynników.  

Przystępujący wskazywał, że w jego kalkulacji istotne znaczenie mają usługi utrzymania. Te 

okoliczności  okazały  się  sprawdzone  przy  okazji  realizacji  innych  zadań,  stąd  przyjęcie 

założenia  zwiększenia  nakładów  na  bieżące  utrzymanie  urządzeń  w  dobrym  stanie  celem 

wyeliminowania  ich  awaryjności.  Przystępujący  zwrócił  także  uwagę  na  możliwości  w  tym 


zakresie 

–  wskazał  na  systemy,  jakimi  dysponuje,  w  tym  system  pomagający  określić 

miejsce, w którym może wystąpić awaria. 

Należy  zauważyć,  że  awaryjność  urządzeń  to  nie  tylko  takie  sytuacje,  na  jakie  wskazywał 

Odwołujący  –  akt  wandalizmu,  czynnik  przyrody  (uderzenie  pioruna),  czy  przypadkowa 

obecność któregokolwiek z gatunków zwierząt w miejscu, gdzie znajdują się przewody. Są to 

także  sytuacje  wynikające  ze  zużycia  materiałów,  stąd  w  ocenie  Izby  założenia  przyjęte  

Przystępującego nie są bezzasadne.  

Za  nieuzasadniony  należało  uznać  zarzut  naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  226  ust.  1 

pkt. 2 lit. b) i c) ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

Przystępującego PKP. 

Zgodni

e  z  tym  artykułem,  Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  została  złożona  przez 

wykonawcę  podlegającego  wykluczeniu  z  postępowania,  lub  niespełniającego  warunków 

udziału  w  postępowaniu,  lub  który  nie  złożył  w  przewidzianym  terminie  oświadczenia,  o 

którym  mowa  w  art.  125  ust.  1,  lub  podmiotowego  środka  dowodowego,  potwierdzającego 

brak  podstaw 

wykluczenia  lub  spełnianie  warunków  udziału  w  postępowaniu, 

przedmiotowego środka dowodowego, lub innych dokumentów lub oświadczeń.  

Odwołujący  zarzucił  Przystępującemu  niespełnienie  warunków  udziału  w  postępowaniu  z 

uwagi na niezłożenie w terminie dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału 

w  postępowaniu.  Zdaniem  Odwołującego,  złożone przez  Przystępującego  w  odpowiedzi  na 

wezwanie  Zamawiającego  i  w  uzupełnieniu,  podmiotowe  środki  dowodowe,  jakimi  są 

świadectwa  kwalifikacyjne,  nie  mogą  zostać  uznane  za  spełniające  wymagania 

Zamawiającego z powodu następujących okoliczności: 

a) 

Komisje Kwalifikacyjne działające  przy  PKP  Energetyka  S.A.,  które  wydały  większość 

świadectw kwalifikacji: 

— 

zostały powołanie w niewłaściwym trybie, przez niewłaściwy organ; 

— 

podstawa prawna do działania komisji wygasła z uwagi na upływ 5-cioletniego okresu, 

na który powoływane są komisje kwalifikacyjne. 

b) 

przedłożone  przez  Konsorcjum  PKPEO  kopie  świadectw  kwalifikacyjnych  w  zakresie 

Dozoru są niezgodne z wymaganiami Zamawiającego; 

c) 

przedłożone  świadectwa  kwalifikacyjne  są  niezgodnie  z  dokumentami  o  powołaniu 

komisji kwalifikacyjnych. 

Zamawiający  w  celu  wykazania  spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu  wymagał,  aby 

wykonawcy złożyli: 

wykaz  osób  skierowanych  przez  Wykonawcę  do  realizacji  przedmiotowego  zamówienia 


publicznego,  odpowiedzialnych  za  świadczenie  usług  wraz  z  informacjami  na  temat  ich 

uprawnień  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia,  informacją  o  podstawie  dysponowania 

tymi osobami oraz 

kserokopie świadectw kwalifikacyjnych tych osób. 

Przedmiotem  badania  Zamawiającego  był  zatem  wykaz  osób  oraz  kopie  dokumentów  w 

postaci  świadectw  kwalifikacyjnych.  Zakres  badania  Zamawiającego  w  odniesieniu  do 

żądanych  dokumentów  postaci  świadectw  kwalifikacyjnych  ograniczać  się  zatem  mógł  do 

treści tych dokumentów.  

Izba podziela stanowisko Zamawiającego, który w odpowiedzi na odwołanie przyznał, że nie 

jest  jego  rolą  ocena  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  prawidłowości 

powołania  komisji  kwalifikacyjnych,  są  to  bowiem  okoliczności  nieweryfikowalne  przy 

uwzględnieniu  dostępu  do  takiej  wiedzy  przez  Zamawiającego  oraz  brzmienia  przepisów 

prawa regulujących podstawy wydawania świadectw kwalifikacyjnych. 

Już z tego powodu zarzut podniesiony przez Odwołującego podlegał oddaleniu. 

Jednak nawet niezależnie od powyższego, podnoszone przez Odwołującego zarzuty także w 

tym zakresie są bezzasadne. 

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  Odwołujący  w  treści  zarzutu  kwestionował  tryb 

powołania  komisji  kwalifikacyjnych,  w  tym  kwestionował  sam  fakt  możliwości  powołania 

komisji  kwalifikacyjnych  przez  właściwego  ministra  ds.  transportu,  twierdząc,  że  organem 

właściwym w zakresie powołania komisji jest Prezes URE i informacja w zakresie powołania 

komisji powinna widnieć na stronach prowadzonych przez Prezesa URE. 

Tymczasem  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  Odwołujący  przyznał,  że  nie  kwestionuje 

uprawnienia ministra do wydawania decyzji, związanych z powoływaniem komisji.  

Zatem  już  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  Odwołujący  przyznał,  że  jego  zarzut  jest 

bezzasadny. 

Niezależnie  od  powyższego  należy  wskazać,  że  art.  54  ust.  3  ustawy  Prawo  energetyczne 

wskazuje  na  organy  uprawnione  i 

zobowiązane  do  powołania  komisji  kwalifikacyjnych  oraz 

określa kadencję komisji na 5 lat. Organami tymi są: 

Prezes URE, 

właściwi  ministrowie  i  Szefowie  Agencji,  o  których  mowa  w  art.  21a  ustawy  Prawo 

energetyczne oraz 

minister właściwy do spraw transportu. 

Jak  szc

zegółowo wyjaśnił Przystępujący (a czemu nie zaprzeczył Odwołujący), z brzmienia 

przepisu  art.  54  ust.  3  ustawy  Prawo  energetyczne 

obowiązującego  do  dnia  02.07.2021  r. 


wynikało,  że  komisje  kwalifikacyjne  powołane  przez  organ  inny  niż  Prezes  URE  na 

podstawie  art.  54  ust.  3  pkt  2  i  3  ustawy  Prawo  energetyczne

,  mają  prawo  nadawania 

uprawnień  we  wskazanym  w  przepisie zakresie. W  przypadku  komisji  powoływanych przez 

ministra właściwego do spraw transportu, zakres ten odnosi się do ,,eksploatacji urządzeń i 

instalacji  energetycznych  stosowanych  w  jednostkach  organizacyjnych  transportu 

kolejowego

”.  Literalne  brzmienie  przepisu  art.  54  ust.  3  ustawy  Prawo  energetyczne 

wskazuje  więc,  że  właściwość  ministra  do  spraw  transportu  jest  immamentnie  związana  z 

urządzeniami  i  instalacjami  energetycznymi  stosowanymi  w  jednostkach  organizacyjnych 

transportu  kolejowego.  Istotny  jest  więc  przedmiot  działalności  przedsiębiorcy  i  urządzenia 

elektroenergetyczne,  eksploatacją  których  zajmuje  się  tenże  przedsiębiorca  (w  tym 

przypadku urządzeń elektroenergetycznych stosowanych w transporcie kolejowym). 

Powyższe  potwierdza,  że  dla  ustalenia  organu  uprawnionego  do  powołania  komisji 

kwalifikacyjnych  nie  jest  istotna  struktura  właścicielska  podmiotu  świadczącego  usługi  w 

zakresie  eksploatacji  urządzeń  i  instalacji  energetycznych,  a  jedynie  szczególny  przedmiot 

jego działalności oraz rodzaj urządzeń, eksploatacją których ten podmiot się zajmuje. 

Powyższe  oznacza,  że  dla  przedsiębiorstw,  które  prowadzą  działalność  w  zakresie 

eksploatacji  urządzeń  i  instalacji  energetycznych  stosowanych  w  jednostkach 

organizacyjnych  transportu  kolejowego  (a  takim  przedsiębiorstwem  jest  PKP  Energetyka 

S.A.), 

podmiotem  uprawnionym  do  powoływania  komisji  kwalifikacyjnych  jest  minister 

właściwy do spraw transportu, nie zaś wyłącznie Prezes URE, jak twierdził Odwołujący. 

Odwołujący  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  podnosił  jako  istotny  argument,  że  nie 

odnal

azł  decyzji  (nr  w  zestawieniu  10,  20,  37)  wydanych  przez  ministra,  na  podstawie 

których  zostały  powołane  określone  komisje.  Należy  zauważyć,  że  takie  okoliczności  nie 

zostały sformułowane przez Odwołującego w odwołaniu.  

Niezależnie  od  powyższego,  należy  wskazać,  że  Zamawiający  może  odrzucić  ofertę,  jeżeli 

istnieją  rzeczywiste  podstawy  do  stwierdzenia,  że  oferta  nie  odpowiada  wymaganiom 

Zamawiającego  lub  nie  spełnia  warunków  opisanych  w  SWZ.  W  niniejszym  postępowaniu 

Odwołujący  nie  wykazał  takich  okoliczności.  Fakt,  że  Odwołujący  nie  odnalazł  decyzji 

ministra  o  powołaniu  komisji  kwalifikacyjnych,  nie  może  stanowić  podstawy  do  uznania,  że 

Zamawiający  naruszył  artykuł  226  ust.  1  pkt.  2  lit.  b)  i  c)  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  nie  odrzucając  oferty  Przystępującego  PKP.  Skoro  Odwołujący  zamierzał 

wykazać  brak  decyzji  ministra  o  powołaniu  komisji  kwalifikacyjnych,  to  miał  możliwość 

zwrócić się bezpośrednio do organu, który takie decyzje wydaje, z prośbą o informację co do 

chociażby samego faktu wydania określonych decyzji.  

Tymczasem  Przystępujący  PKP  w  trakcie  rozprawy  z  udziałem  stron  przedstawił  wykaz 

decyzji,  jakie zostały  wydane  odnośnie  powołania  komisji  kwalifikacyjnych.  Okoliczność,  że 


Przystępujący złożył w trakcie rozprawy z udziałem stron jedną z decyzji, a nie wszystkie (jak 

by  tego  oczekiwał  Odwołujący),  nie  oznacza  również  automatycznie,  że  takie  decyzje  nie 

zostały  wydane.  Przystępujący  wyjaśnił,  że  przedstawiona  przez  niego  decyzja  z  21 

września  2021  roku  wydana  przez  Ministra Infrastruktury  została  złożona  w  odniesieniu  do 

tego  zarzutu,  który  został  podniesiony  w  odwołaniu,  a  zatem  miał  pokazać,  że  w  obrocie 

prawnym  występują  decyzje  o  powołaniu  komisji  kwalifikacyjnych  przez  ministra  ds. 

transportu (obecnie Infrastruktury), które dotyczą komisji kwalifikacyjnych nie wskazanych na 

liście  Prezesa  URE,  które  dodatkowo  nie  były  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym 

Ministerstwa.  

Ciężar dowodu w zakresie ewentualnego wykazania braku decyzji wydanych przez Ministra, 

stanowiących podstawę powoływania komisji, spoczywał na Odwołującym. Odwołujący, jak 

wskazano powyżej, miał możliwość pozyskania informacji w tym zakresie. Skoro Odwołujący 

nie wykazał  z  całą  pewnością,  że  nie  zostały  wydane  przedmiotowe  decyzje, to  nie można 

uznać  za  zasadny  zarzut  Odwołującego,  dotyczący  naruszenia  przez  Zamawiającego 

art. 

226 ust. 1 pkt. 2 lit. b) i c) ustawy Prawo zamówień publicznych. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  Odwołującego  w  zakresie  przedstawienia  świadectw 

kwalifikacyjnych  do  obsługi  urządzeń  o  napięciu  powyżej  1  kV  należy  wskazać,  że  z 

dokumentacji  postępowania  wynika  wymaganie  odnoszące  się  do  przekroczenia  napięcia 

znamionowego  o  wartości  1  kV.  Zamawiający  nie  wprowadził  postanowienia,  które 

wyłączałby  możliwość  przedstawienia  świadectwa  kwalifikacyjnego  zawierającego 

ograniczenie  napięcia  znamionowego.  Każde  uprawnienia  powyżej  wartości  napięcia  1kV 

stanowią potwierdzenie wymagań Zamawiającego. Trafny jest zatem przykład przedstawiony 

przez  Przystępującego,  iż  osoba,  która  posiada  uprawnienia  dla  wartości  napięcia  5  kV 

spełnia  warunek  udziału  w  postępowaniu,  który  referował  do  wymagania  posiadania 

uprawnień w zakresie napięcia o wartości powyżej 1 kV. 

Zamawiający  wyjaśnił,  że  ustanawiając  wymogi  w  zakresie  świadectw  kwalifikacyjnych  w 

odniesieniu 

do  eksploatacji  „E”  i  dozoru  „D”  w  grupie  1,  wskazał  w  treści  dokumentacji 

Postępowania wymagania ustanowione treścią Załącznika Nr  1 do  rozporządzenia Ministra 

Gospodarki,  Pracy  i  Polityki  Społecznej  z  dnia  28  kwietnia  2003  w  sprawie  szczegółowych 

zasad stwierdzania posiada

nia kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, 

instalacji  i  sieci  (Dz.  U.  Nr  89,  poz.  828),  nie  wskazując  górnego  poziomu  napięcia  w 

punkcie 

3  tych  świadectw,  tak  jak  ma  to  miejsce  w  przywołanym  Załączniku  Nr  1  do 

Rozporządzenia. 

Istotny 

jest  także  wskazywany  przez  Zamawiającego  fakt,  iż  dopisek  w  pkt.  8 świadectw  o 

treści  „3  kV  prądu  stałego”,  jest  wystarczający  dla  prawidłowej  realizacji  zamówienia.  Na 

terenie kraju istnieją tylko sieci trakcyjne prądu stałego (kolejowa, tramwajowa, trolejbusowa, 


metro).  Na  terenie  kolejowym,  na  którym  realizowany  jest  przedmiot  zamówienia, 

zabudowana jest sieć trakcyjna kolejowa 3 kV prądu stałego i jest to górny najwyższy poziom 

napięcia  występujący  w  sieciach  trakcyjnych.  Dopisek  „3  kV  prądu  stałego”  jest 

potwierdzeniem  najwyższego  możliwego  poziomu  napięcia  kwalifikacji  określonej  w  pkt.  8 

Świadectwa.  Ograniczenia  w  pkt.  8  świadectwa  o  treści  „do  obsługi  odłączników  sieci 

trakcyjnej

”, dotyczą tylko świadectw w zakresie eksploatacji E, dla których Zamawiający nie 

wskazał wymogu posiadania uprawnień w zakresie elektrycznej sieci trakcyjnej. 

Nie  są  także  zasadne  podnoszone  przez  Odwołującego  zarzuty  dotyczące  dodatkowych 

informacji w zakresie świadectw kwalifikacyjnych.  

Jak wskazał Zamawiający, czego Odwołujący nie kwestionował, nie istnieje żaden wymóg, w 

tym  wymóg  prawny,  aby  numer  świadectwa  kwalifikacyjnego  był  tożsamy  z  numerem 

protokołu.  Zdarzają  się  świadectwa,  które  posiadają  różne  numery.  Oznacza  to,  że  tego 

rodzaju  niezgodność  nie  oznacza  braku  wykazania  spełnienia  warunku  udziału  w 

postępowaniu przez Przystępującego.  

Odwołujący nie wykazał także, aby zasadny był zarzut nieprawidłowości dotyczących: 

braku wskazania terminu ważności w świadectwie kwalifikacji; 

faktu, że od daty wystawienia świadectwa upłynęło powyżej 5 lat; 

okoliczności, zgodnie z którą w miejscu daty ważności dokumentu odwołano się do art. 54 

ustawy Prawo energetyczne. 

Jak wskazał Przystępujący, czemu nie zaprzeczył Odwołujący, „świadectwa wystawione jako 

bezter

minowe zostały wystawione po dniu 30 października 2011 r. oraz przed dniem 3 lipca 

2021  r.  Powyższe  jest  związane  z  tym,  że  na  mocy  art.  1  pkt  14  lit.  a  ustawy  z  dnia  19 

sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy  - 

Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. 

U. z 2011 r., Nr 205, poz. 1208) uchylony został ust. 1a w art. 54 ustawy prawo energetyczne 

w  brzmieniu „Sprawdzenie  spełnienia  wymagań  kwalifikacyjnych  powtarza  się  co  pięć  lat.”. 

Co więcej, na podstawie art. 10 ww. ustawy zmieniającej z 2011 r., świadectwa, które zostały 

wydane na mocy dotychczasowych przepisów (tj. przed dniem 30 października 2011 r.), stały 

się  niejako  automatycznie  świadectwami  bezterminowymi,  choćby  na  takim  świadectwie 

wpisana  była  data  ważności.  Kolejna  zmiana  w  zakresie  terminowości  świadectw 

kwalifikacyjnych nastąpiła z dniem 3 lipca 2021 r. na mocy art. 1 pkt 50 lit. a ustawy z dnia 20 

maja 2021 r. o zmianie ustawy - 

Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 

2021  r.,  poz.  1093),  gdzie  przywrócono  5-letni  okres  ważności  świadectw  kwalifikacyjnych. 

Dalej natomiast zgodnie z art. 25 pkt 2 ustawy zmieniającej z 2021 r. w przypadku świadectw 

bezterminowych,  tj.  świadectw  wydanych  przez  komisje  kwalifikacyjne,  o  których  mowa  w 

art. 54  ust.  1  ustawy  zmienianej  w  a

rt.  1,  zachowują  ważność  w  przypadku  innych  osób  - 


przez okres, na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż przez okres 5 lat od dnia wejścia w 

życie  niniejszej  ustawy.  W  związku  z  powyższym,  jeżeli  w  dniu  30  października  2011  r. 

świadectwo  kwalifikacyjne  miało  określony  termin  ważności,  takowe  świadectwo  na  mocy 

art. 

10  ustawy  zmieniającej  z  2011  r.  stawało  się  niejako  z  automatu  świadectwem 

bezterminowym.  Z  kolei  na  mocy  art.  25  pkt  2  ustawy  zmieniającej  z  2021  r.  takowe 

świadectwo  jest  ważne  jeszcze  przez  5  lat  licząc  od  dnia  3  lipca  2021  r.  Natomiast  w 

przypadku  świadectw  wydanych  jako  bezterminowe  po  dniu  30  października  2011  r.,  na 

mocy  art.  25  pkt  2  ustawy  zmieniającej  będą  również  jeszcze  ważne  przez  5  lat  licząc  od 

dnia 3 lipca 2021 r.” 

Powyższe  oznacza,  że  podnoszone  przez  Odwołującego  okoliczności  nie  oznaczają,  że 

złożone  przez  Przystępującego  dokumenty  w  postaci  świadectw  kwalifikacyjnych  nie  były 

prawidłowe,  a  w  konsekwencji  że  nie  potwierdzały  spełnienia  warunków  udziału  w 

postępowaniu.  

Prz

echodząc  do  twierdzeń  Odwołującego,  jakoby  niektóre  świadectwa  kwalifikacyjne  nie 

obejmowały zakresu Kontrolno-Pomiarowego, należy zauważyć, że Odwołujący nie wykazał 

wymogu  Zamawiającego  opisanego  w  SWZ,  czy  w  modyfikacji  z  28  maja  2021  r.  Tym 

samym  kwest

ie  te  nie  mogą  przesądzać  o  jakiejkolwiek  nieprawidłowości  przedłożonych 

przez Przystępującego świadectw kwalifikacyjnych. 

Zgodnie 

z  twierdzeniem  Odwołującego  „Przedłożone  przez  Konsorcjum  PKPe  świadectwa 

kwalifikacji  w  znacznej  części  pozostają  niezgodne  z  dokumentami  o  powołaniu  komisji  w 

zakresie składu komisji oraz innych elementów przedmiotowo istotnych.” 

Żaden  z  przepisów  prawa  nie  formułuje  takich  wymagań  w  stosunku  do  treści  świadectw 

kwalifikacyjnych,  na  jakie  wskazuje  Odwołujący,  tzn.  wymogu,  aby  treść  świadectw 

kwalifikacyjnych  była  zgodna  z  dokumentami  o  powołaniu  komisji  kwalifikacyjnej.  Zatem 

również ten zarzut jest bezzasadny. 

W  konsekwencji  ustalenia,  że  Przystępujący  wykazał  spełnienie  warunków  udziału  w 

postępowaniu,  w  tym  że  dokumenty  złożone  przez  Przystępującego  na  potwierdzenie 

spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu  nie  są  nieprawidłowe,  należało  uznać,  że 

zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 128 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych 

dotyczący  zaniechania  wezwania  Przystępującego  PKP  Energetyka  do  uzupełnienia 

podmiotowych środków dowodowych jest bezzasadny.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 

557 oraz art. 574 ustawy z 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 


1129) oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1a) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 

31  grudnia  2020 

r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania 

odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. 

U. poz. 2437).  

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji. 

Przewodniczący: 

……………………………… 

Członkowie: 

………………………………. 

……………………………….