KIO 2818/21 WYROK dnia 9 listopada 2021 r.

Sygn. akt: KIO 2818/21 

WYROK 

z dnia 9 listopada 2021  r. 

K

rajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Ewa Kisiel 

Protokolant:   

M

ikołaj Kraska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  4  listopada  2021  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego  do  Pr

ezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  24  września  2021  r.  przez 

wykonawcę  

QB-Energia  Sp.  z  o.o., 

ul.  Kołobrzeska  63F/7a,  80-397  Gdańsk,  w  postępowaniu 

prowadzonym przez 

zamawiającego 6 Wojskowy Oddział Gospodarczy, Lędowo-Osiedle 

1N, 76-271 Ustka 

przy  udziale  wykonawcy 

Zakład  Innowacyjny  Technik  Energetycznych  "Promat"  

Sp. z o.o., ul. Ekologiczna 7, 80-209 Chwaszczyno 

zgłaszającego swoje przystąpienie do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  6  Wojskowemu  Oddziałowi 

Gospodarczemu, 

Lędowo-Osiedle 1N, 76-271 Ustka:  

−  unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,  
−  odrzucenie 

oferty 

wykonawcy 

Zakładu 

Innowacyjnych 

Technik 

Energetycznych  "Promat"  Sp.  z  o.o.,  ul.  Ekologiczna  7,  80-209 

Chwaszczyno na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w zw. z art. 224 ust. 6 

Pzp 

−  przeprowadzenie ponownego badania i oceny ofert. 

Kosztami  postępowania obciąża:  zamawiającego  6 Wojskowy  Oddział Gospodarczy, 

Lędowo-Osiedle 1N, 76-271 Ustka i: 

zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) oraz kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące 

sześćset  złotych  zero  groszy)  uiszczone  przez  wykonawcę  QB-Energia  Sp.  z  o.o.,  

ul.  Kołobrzeska  63F/7a,  80-397  Gdańsk,  tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz 

wynagrodzenia pełnomocnika. 

zasądza  od  zamawiającego  6  Wojskowego  Oddziału  Gospodarczego,  

Lędowo-Osiedle  1N,  76-271  Ustka  na  rzecz  wykonawcy  QB-Energia  Sp.  z  o.o.,  

ul.  Kołobrzeska  63F/7a,  80-397  Gdańsk  kwotę  18  600,00  zł  (słownie:  osiemnaście 

tysięcy sześćset złotych zero groszy). 

Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11 

września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  2019  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  14  dni  od  

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Prze

wodniczący:      ……………….…..…………. 

Sygn. akt: KIO 2818/21 

U z a s a d n i e n i e 

6  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy,  Lędowo-Osiedle  1N,  76-271  Ustka  (dalej: 

„Zamawiający”  lub  „6WOG”)  prowadzi  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  19 września 

2019  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.  poz.  2019  ze  zm.)  -  zwanej  dalej: 

„ustawą”  lub  „Pzp”  w trybie  przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  którego  przedmiotem  jest:  „Eksploatacja  zlecona  systemu 

cieplnego  od  źródła  ciepła  w  budynkach  nr  8,  13,  15,  22,  114  do  grzejników  oraz  innych 

urządzeń  odbierających  ciepło  oraz  zabezpieczenie  potrzeb  cieplnych,  zwana  dalej 

systemem  cieplnym  w  kompleksach  wojskowych 

–  Sekcja  Obsługi  Infrastruktury  (SOI) 

Cza

rne”.  Ogłoszenie  o zamówieniu  zostało  opublikowane  w  dniu  2  kwietnia  2021  r.  w 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  pod  numerem  2021/S  131-347270.  Wartość 

zamówienia jest większa niż progi unijne wskazane w art. 3 ust. 1 Pzp. 

W  dniu 

24  września  2021  r.  wykonawca  QB-Energia  Sp.  z  o.o.,  ul.  Kołobrzeska 

63F/7a,  80-

397  Gdańsk  (dalej:  „Odwołujący”  lub  „QB-Energia”)  wniósł  odwołanie  od 

niezgodnej z 

przepisami ustawy czynności podjętej przez Zamawiającego polegającej na: 

−  wyborze  oferty  wykonawcy  Zakład  Innowacyjny  Technik  Energetycznych  PROMAT 

sp.  z  o.o.,  ul.  Ekologiczna  7,  80-209  Chwaszczyno  (dalej: 

„Przystępujący”  lub 

„Wykonawca” lub „wykonawca PROMAT” lub „Promat”) oraz 

−  zaniechania  czynności,  do  których  jest  on  zobowiązany  na  podstawie  ustawy  tj. 

zaniechania 

odrzucenia  oferty  Wykonawcy,  która  podlega  odrzuceniu  jako  oferta 

zawierająca rażąco niską cenę, zaskarżając ją w całości. 

Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy: 

1.  art.  226  ust.  1  pkt.  8  ustawy  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  wykonawcy 

PROMAT  jako  oferty,  która  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia; 

2.  224 ust. 5 i 

6 ustawy przez wadliwą ocenę wyjaśnień dotyczących elementów oferty 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  przekazanego  przez  Wykonawcę  na  wezwanie 

Zamawiającego  oraz  wobec  zaniechania  odrzucenia  oferty  Wykonawcy,  którego 

złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny oraz 

kosztów. 

Odwołujący wnosił o: 

−  nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  polegającej  na  wyborze  oferty 

Wykonawcy jako najkorzystniejszej, 

−  nakazanie  Zamawiającemu  dokonania  ponownego  badania  i  oceny  ofert  oraz 

czynności wyboru najkorzystniejszej oferty, 

−  nakazanie  Zamawiającemu  odrzucenia  oferty  wykonawcy  PROMAT  jako  oferty 

zawierającej rażąco niską cenę, 

−  zasądzenie  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kosztów  postępowania 

odwoławczego, 

w 

szczególności 

kosztów 

uiszczonego 

wpisu, 

kosztów 

wynagrodzenia 

pełnomocnika,  poniesionej  opłaty  skarbowej  oraz  dojazdu  na 

posiedzenie. 

W uzasadnieniu odwołania wykonawca QB-ENERGIA podniósł m. in., że: 

 6  WOG 

w  prowadzi  postępowanie  w  trybie  przetargu  nieograniczonego  na  usługę: 

„Eksploatacja zlecona systemu cieplnego od źródła ciepła w budynkach nr 8, 13, 15, 22, 114 

d

o  grzejników  oraz  innych  urządzeń  odbierających  ciepło  oraz  zabezpieczenie  potrzeb 

cieplnych,  zwana  dalej  systemem  cieplnym  w  kompleksach  wojskowych 

–  Sekcja  Obsługi 

Infrastruktury (SOI) Czarne”. 

W tym 

postępowaniu złożono dwie oferty: 

1.  PROMAT  

– 4 057 223,25 zł netto, 4 990 384,60 zł brutto. 

2.  QB-ENERGIA  

– 7 164 951,00 zł netto, 8 812 889,73 zł brutto. 

Oferta 

Przystępującego  uzyskała  największą  ilość  punktów  spośród  ofert 

niepodlegających odrzuceniu tj. 100 pkt. 

Kolejno  Odwołujący  podniósł,  że  w  Specyfikacji  Warunków  Zamówienia  (dalej: 

„SWZ”), Zamawiający wskazał, iż przeznacza kwotę w ramach zamówienia podstawowego: 

9 300 000,00 zł brutto. Jest to kwota o 46 % wyższa od kwoty wskazanej przez Wykonawcę: 

4 990 384,60 zł brutto. 

Następnie  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  w  SWZ  wyraźnie  zapisał  jakie 

koszty ma uwzględnić wykonawca w ofercie: 

1. Zakupu i dostawy opału, 

2. Zużywanych mediów komunalnych i utylizacji odpadów, w tym niebezpiecznych, 

3. Użyczenie pomieszczeń: Podatku od nieruchomości, 

4. Ochro

na środowiska, 

5. Remonty i konserwacje, 

6. Wynagrodzenia. 

W związku z tym, że oferta Wykonawcy znacząco odbiegała od kwoty przeznaczonej 

na 

sfinansowanie zamówienia oraz od drugiej złożonej w postępowaniu oferty, Zamawiający 

dwukrotnie  wezwał  Wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  poszczególnych 

elementów kalkulacji, w tym m.in. kosztu zakupu opału z rozbiciem na cenę jednostkową za 

tonę  oraz  1  litr,  kosztu  transportu  opału,  kosztów  pracowniczych  oraz  obsługi  systemu.  W 

związku  z  brakiem  dostatecznego  wyjaśnienia  kwestii  ponoszonych  kosztów  przez 

Wykonawcę  w jego  odpowiedzi  na  wezwanie Zamawiającego  z  dnia 2  września  2021 r.,  w 

drugim  wezwaniu, 

Zamawiający  zwrócił  się  do  Wykonawcy  o  doprecyzowanie  udzielonych 

odpowiedzi na zadane pytania. 

Wykonawca w dwóch kolejnych odpowiedziach na wezwania 

Zamawiającego  nie  przedstawił  żadnego  rzetelnego  wyjaśnienia,  z  którego  mogłoby 

wynikać,  iż  cena  nie  jest  zaniżona.  Z  udzielonych  przez  Wykonawcę  wyjaśnień  oraz 

przedstawionej przez niego oferty wynika, 

że na zaproponowaną cenę 4 057 223,25 zł netto 

składają się następujące koszty: 

1. Koszt zakupu opału stałego – 1 902 560,00 zł 

2. Koszt zakupu oleju opałowego – 485 201,25 zł 

3. Wynagrodzenia 

– 1 188 000,00 zł 

4. Koszt wody i ścieków – 14 095,23 zł 

5. Koszt energii elektrycznej 

– 77 270,62 zł 

6. Koszt podatku od nieruchomości – 73 754,98 zł 

7. Koszt ochrony środowiska – 76 911,80 zł 

8. Fundusz remontowy 

– 239 380,00 zł 

Odwołujący  wyjaśniał,  iż  kwota  nie  sumuje  się  dokładnie,  ze  względu  na  zaokrąglanie, 

przeliczanie w innej kolejności poszczególnych składników kalkulacji, jednakże kwota rzędu 

~50 zł nie ma znaczenia w kontekście całej kalkulacji. 

Odnosząc się do poszczególnych punktów stanowiących koszty, Odwołujący zwracał 

uwagę  na  następujące  fakty  i  kalkulacje,  potwierdzające  nierealność  wskazanych  przez 

Wykonawcę kwot: 

Ad. 1. Koszt zakupu opału stałego. 

Wykonawca w przedłożonych wyjaśnieniach przedstawił ofertę z firmy TRANSBUD N. 

sp.j. 

z  siedzibą  w  Redzie  na  dostawę  opału  za  cenę  470  zł  netto  za  tonę.  Oferta  ta  jest 

aktualna  na 

dzień: 29 lipca 2021. Dynamiczna sytuacja na rynku paliw pozwala przyjąć, że 

na dzień składania ofert, tj. 26 sierpnia 2021 r. (miesiąc później) – cena wskazana w ofercie 

była  już  nieaktualna.  Odwołujący  jak  również  powiązana  z  nim  działalność  pod  nazwą:  Q-

BART  B.  K. 

również  są  kontrahentami  TRANSBUD  N.  sp.  j.  i  z  otrzymanych  informacji 

jednoznacznie 

wynika, że ceny z lipca nie były już aktualne w sierpniu. Wzrost cen dotyczy 

każdego  paliwa  węgla  oraz  koksu.  Na  potwierdzenie  powyższego,  Odwołujący  przedstawił 

ofertę  spółki  TRANSBUD  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego, 

prowadzonym przez podmiot: AMW 

SINEVIA na dostawę 20 ton ekogroszku. Dostawa opału 

niewiele  odbiegającego  parametrami  od  tego,  który  został  zaoferowany  Wykonawcy  w 

przedmiotowym  postępowaniu  kosztuje  800,00  zł  za  tonę.  Uwzględniając  takie  kryteria jak: 

rabaty, większa ilość i wieloletnia współpraca można założyć, że cena opału dostarczanego 

dla  Wykonawcy  będzie  niższa  niż  przedstawione  800,00  zł,  jednak  w  zestawieniu  z  ceną, 

jaką  w  kalkulacji  przyjął  Wykonawca,  tj.  470  zł/tonę,  to  nawet  przy  uwzględnieniu 

wskazanych korzyści, cena ta wydaje się nierealna. 

Ad. 2. Koszt zakupu oleju opałowego. 

W  przesłanych  wyjaśnieniach  Wykonawca  wskazał,  że  do  kalkulacji  przyjął  cenę  2 

169,25  zł  za  tonę  oleju  opałowego,  przy  ilości  192,36  ton.  Odwołujący  wskazywał,  że  to 

wyjaśnienie  nie  może  mieć  zastosowania  do  kalkulacji  przyjętej  dla  jednostki:  GJ  -  dla 

kotłowni  w  budynku  nr  114.  Z  informacji  przedstawionych  w  wyjaśnieniach  Wykonawcy 

wynika, że całkowity koszt oleju opałowego to 417 276,93 zł. Jednakże, jeśli przyjmiemy do 

wyliczeń kalkulację właściwą dla tej kotłowni, na podstawie kryteriów zawartych w SWZ, to ta 

kwota  różni  się  i  wynosi  485  201,25  zł  (Ilość  GJ  na  całą  umowę  –  7375,  pozycja  „koszt 

zakupu opału” – 65,79 zł/GJ – 7375 x 65,79 = 485 201,25 zł) Dowód: kalkulacja dla kotłowni 

nr 114 oraz formularz cenowy. 

Odwołujący  podał,  że  nie  ma  zastrzeżeń  co  do  przyjętej  ilości  oleju  opałowego  na 

cały okres umowy. Wykonawca w wyjaśnieniach określił tą ilość na 192,36 tony. Na potrzeby 

odwołania  należy  to  przeliczyć  na  litry,  aby  w  sposób  bardziej  przejrzysty  i  zrozumiały 

wykazać  zaniżenie  i  nieprawidłowość  ceny  wskazanej  przez  Wykonawcę.  Odwołujący 

podkreślał,  że  dzieląc  kwotę  jaką  Wykonawca  przeznaczył  na  to  paliwo  przez  jego  ilość 

otrzymujemy  wartość  zupełnie  nierzeczywistą  i  zdecydowanie  zaniżoną.  192,36  tony  oleju 

opałowego  po  uwzględnieniu  gęstości  tego  paliwa  (860  kg/m3)  daje  ok.  223670  litrów. 

Odwołujący powyżej wykazał, że Wykonawca przeznaczył na zakup tego paliwa kwotę: 485 

201,25 zł. W związku z tym należy przyjąć, że Wykonawca do swojej kalkulacji przyjął cenę 

za 1 litr oleju opałowego w wysokości 2,169 zł (485 201,25 / 22 3670). Już w tym zakresie 

widać  rozbieżność  pomiędzy  wyjaśnieniami  Wykonawcy,  w  których  podał  on  taką  cenę  za 

tonę,  podczas  gdy  z  kalkulacji  wynika,  że  jest  to  przyjęta  cena  za  litr.  W  tym  miejscu 

Odwołujący  wskazywał,  że  cena  2,169  zł  przyjęta  przez  Wykonawcę  w  kalkulacji  jest 

zupełnie oderwana od rzeczywistych cen istniejących na rynku i zdecydowanie zaniżona. Na 

dzień  składania  ofert  cena  oleju  opałowego  LOTOS  RED  wynosiła  2,908  zł  za  litr.  Na  tą 

okoliczność  złożył  dowód  w  postaci  zestawienia  ceny  oleju  opałowego  LOTOS  RED.  Przy 

tym  podnosił,  że  istotnym  jest  przy  tym  fakt,  iż  Odwołujący  jako  wieloletni  kontrahent  firmy 

SAD-OIL  zna 

warunki  współpracy  z  tą  firmą.  Zakładając  nawet  dużo  lepsze  warunki 

współpracy  dla  Wykonawcy,  uznać  należy,  że  realny  udzielony  Wykonawcy  rabat  wynosić 

będzie około 20 groszy/litr oleju opałowego. W świetle obowiązujących realiów rynkowych w 

opinii  QB-ENERGIA 

niemożliwym  jest,  aby  rabat  udzielony  jakiemukolwiek  Wykonawcy 

wynosił  ponad  70  groszy/litr  oleju  opałowego,  gdyż  stanowiłoby  to  wartość  aż  25%  całej 

ceny. 

Cena po udzielonym ewentualnym rabacie, tj. 2,70 zł za litr oleju opałowego powoduje 

wyliczenie  ostatecznego  kosztu  opału  w  ramach  zamówienia  na  kwotę:  603  909,00  zł, 

podczas 

gdy Wykonawca wskazał w tym zakresie kwotę 485 201,25 zł. 

Ad. 3. Koszty wynagrodzeń. 

W  ocenie  Odwołującego,  koszty  wynagrodzeń  przedstawione  przez  Wykonawcę  są 

zupełnie  oderwane  od  istniejących  realiów  rynkowych  dotyczących  pracowników  i  nie 

zawierają  wszystkich  kosztów  z  tym  związanych.  Wykonawca  założył  koszt  wynagrodzenia 

na  poziomie  3000  zł  brutto  dla  każdej  z  10  osób,  przez  33  miesiące,  z  uwzględnieniem 

składek ZUS pracodawcy (20%), co daje przedstawioną w wyjaśnieniach Wykonawcy kwotę 

1  188  000,00  zł  netto.  Zdaniem  Odwołującego  z  realiów  panujących  obecnie  na  rynku 

wynika,  iż  koszty  te  nie  mogą  zawierać  wszystkich  wydatków  koniecznych  na 

wynagrodzenia.  Sam  Zamawiający  w  swoim  wezwaniu  domagał  się  wyjaśnienia  kosztów 

pracowniczych,  kosztu  zatrudnienia  pracownika  oraz  dodatkowych 

kosztów  z  tym 

związanych  takich  jak:  świadczenia  urlopowe,  badania  lekarskie,  zakup  odzieży  roboczej. 

Natomiast 

Wykonawca  na  wezwanie  Zamawiającego  w  wyjaśnieniach  wskazał,  że  w 

podanej  kwocie 

1  188  000,00  zł  netto,  a  3  000,00  zł  brutto  zawierają  się  wszystkie 

dodatkowe  koszty.  Kolejno, 

Wykonawca  wskazał, że „koszty  serwisu zleconego nie  zostały 

uwzględnione.  Za  obsługę  systemu  odpowiedzialni  będą  zatrudnieni  pracownicy  w  ramach 

podstawowego zakresu 

obowiązków. Przyjęto, że wszyscy zatrudnieni pracownicy będą się 

legi

tymować  wymaganymi  uprawnieniami  energetycznymi”.  Z  powyższego  wynika,  że 

Wykonawca zakłada wynagrodzenia dla pracowników na poziomie 

obecnie  obowiązującego  wynagrodzenia  minimalnego  (2  800,00  zł  brutto)  lub  niewiele  je 

przekraczające.  Za  sprawą  nowego  rozporządzenia  Rady  Ministrów  w  sprawie  wysokości 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę,  przyjętego  w  ostatnim  czasie,  od  stycznia  2022  r. 

minimalne  wynagrodzenia  osiągane  na  podstawie  umowy  o  pracę  wzrosną  do  poziomu  3 

zł  brutto.  Wprawdzie  przy  umowach  trwających  ponad  12  miesięcy  możliwa  jest 

waloryzacja 

wartości umowy w przypadku zmiany wynagrodzenia minimalnego (art. 436 ust. 

4b  ustawy),  ale  jedynie,  jak  wskazano  w  ustawie  „jeżeli  zmiany  te  będą  miały  wpływ  na 

koszty 

wykonania  zamówienia  przez  wykonawcę”.  W  przypadku,  gdy  Wykonawca  zakłada 

wynagrodzenie  oscylujące  na  granicy  obowiązującego  wynagrodzenia  minimalnego, 

przesądza  to  o  konieczności  dokonania  zmian  w  zakresie  poniesionych  kosztów  w 

najbliższym  czasie.  Nadto,  wskazana  przez  Wykonawcę  stawka  wynagrodzenia  jest 

niemożliwa  do  zrealizowania  na  podstawie  obowiązujących  przepisów  kodeksu  pracy, 

uwzględniając specyfikę pracy kotłowni: 

przy pracy zmianowej zawsze występują nadgodziny, które są dodatkowo płatne, 

ciągła praca kotłowni 24h/dobę wymusza na pracodawcy konieczność zapłaty dodatku za 

pracę  w  nocy  wynoszącego  20%  za  każdą  godzinę  pracy  w  godzinach  21-7.  W  każdym 

miesiącu  mamy  420  godzin  pracy  w  nocy.  Przyjmując  2  pracowników  na  zmianie 

pracujących 

w nocy i średni dodatek w wysokości 3,30 zł/godzinę daje to koszt 2 772,00 zł miesięcznie. 

Nawet  dzieląc  to  przez  10  pracowników  daje  to  koszt  277,20  zł  na  pracownika,  co  po 

dodaniu 

do  wynagrodzenia  minimalnego  wskazuje  na  kwotę  3077,20  zł  –  jest  to  już  więcej  niż 

założone 

przez 

Wykonawcę 3000,00 zł brutto. 

W ocenie Odwołującego już te pozycje pokazują, że przewidziany koszt wynagrodzeń 

jest  zdecydowanie  zaniżony.  Do  tego  dochodzi  aktualna  sytuacja  na  rynku  pracy. 

Odwołujący zapewnia, iż praktyce, nie ma możliwości znalezienia pracowników, którzy będą 

pracować w tym zawodzie, z wymaganymi uprawnieniami bez nadgodzin, za wynagrodzenie 

minimalne. Z aktualnej wiedzy 

Odwołującego wynika, iż na chwilę obecną ciężko jest znaleźć 

pracownika nawet za 

wynagrodzenie wynoszące 3800 zł brutto. 

Kolejnym  dowodem  na  nierealne  wyliczenie  kosztu  wynagrodzeń  jest  postępowanie 

prowadzone w 2016 r. 

przez poprzedniego zarządcę systemu, tj. PGE Energia Odnawialna 

S.A. We wspomnianym postępowaniu zamawiający wymagał przedstawienia ofert na samą 

obsługę  systemu  cieplnego,  bez  opału  czy  innych  kosztów  więc  de  facto  były  to  oferty 

zawierające  tylko  koszt  wynagrodzeń.  Najtańsza  oferta  na  okres  36  miesięcy,  czyli  na 

podobny 

okres jak postępowanie będące przedmiotem odwołania opiewała na kwotę 1 645 200,00 zł 

ne

tto.  Nie ma  możliwości,  aby  w  ciągu  5  lat koszt  wynagrodzeń  mógł  obniżyć  się o  prawie 

Podsumowując  Odwołujący  stwierdził,  że  kwota  przeznaczona  przez  Wykonawcę  na 

wynagrodzenia  tj.  1  188  000,00  zł  netto  jest  całkowicie  nierealna,  niezgodna  z 

obowiązującymi przepisami oraz znacznie zaniżona. 

Ad. 4, 5, 6, 7. 

– brak zastrzeżeń co do kosztów wskazanych w tym zakresie. 

Ad. 8. Fundusz remontowy. 

W  związku  z  faktem,  że  fundusz  remontowy  tworzy  się  wyliczając  procent  od 

powyższych  wszystkich  składowych  kosztów,  po  dostosowaniu  kalkulacji  Wykonawcy  do 

rzeczywistych 

stawek,  również  ta  pozycja  powinna  być  proporcjonalnie  wyższa  niż 

przedstawione  239  380,00 

zł.  Oprócz  wymienionych  powyżej  pozycji,  które  przedstawiają 

budzące  wątpliwość  lub  całkowicie  nierealne  wyliczenia  należy  wskazać,  że  w  kalkulacji 

Wykonawcy nie uwzględniono wielu innych kosztów, które są konieczne do poniesienia przy 

tego typu działalności: 

1. Wykonawca w swojej ofercie nie uwzględnił kosztu utylizacji szlaki. Jest to znacząca ilość 

–  około  130  ton  w  skali  roku  i  należy  to  również  uwzględnić  w  kalkulacji.  W  SWZ 

Zamawiający wyraźnie zaznaczył, że należy uwzględnić ten koszt. 

2.  Maszyny,  narzędzia.  W  przedmiotowym  systemie  cieplnym  konieczne  jest  używanie  na 

przykład  ładowarki  do  załadunku  opału.  Nawet  jeśli  Wykonawca  skorzysta  z  własnego 

sprzętu  to  należy  uwzględnić  koszt  amortyzacji  lub  koszt  zakupu  czy  leasingu.  Do  tego 

dochodzi  koszt  innych  narzędzi  i  sprzętu,  które  nigdzie  przez  Wykonawcę  nie  zostały 

uwzględnione. 

3.  Przeglądy  kominiarskie,  pomiary  elektryczne  –  to  są  również  koszty  ponoszone  przez 

Wykonawcę, które nie zostały uwzględnione w jego kalkulacji. 

4. Koszty zarządu, administracji, kadr, księgowości itd. – to są koszty, które również należało 

uwzględnić w ofercie. 

5.  Zysk 

–  tego  również  wykonawca  nie  przewidział,  nawet  w  najmniejszym  stopniu. 

Składanie  oferty,  która  nie  przewiduje  zysku  może  zostać  uznane  za  działanie  na  szkodę 

spółki  i  powoduje,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  i  stanowi  czyn  nieuczciwej 

konkurencji. 

Poza wyżej wymienionymi wyliczeniami i wskazaniami braku uwzględnienia kosztów 

zdaniem Odwołującego należało zauważyć, że w działanie Wykonawcy w tym postępowaniu 

nie  jest  incydentalne. 

Z  doświadczeń  Odwołującego  wynika,  iż  w  prowadzonych 

postępowaniach  o  udzielenie  zamówień  publicznych  Wykonawca  nadużywał  swojej  pozycji 

jako przedsiębiorstwo koncesjonowane na wytwarzanie i dystrybucję ciepła, przedstawiające 

do  zatwierdzenia  przez 

Urząd  Regulacji  Energetyki  taryfy  na  ciepło.  Schemat  działania 

Wykonawcy  jest  następujący.  Wykonawca  składa  oferty  zawierające  ceny  dużo  niższe  od 

pozostałych wykonawców, a następnie przedkłada wniosek do Urzędu Regulacji Energetyki 

o  zatwierdzenie  dużo  wyższych  cen  energii  cieplnej,  co  uzasadnia  późniejsze  zmiany 

pon

iesionych  kosztów.  Jednym  z  najbardziej  jaskrawych  przykładów  jest  postępowanie 

prowadzone  przez  13 

Wojskowy  Oddział Gospodarczy  w  Grudziądzu  – na  dostawę energii 

cieplnej,  znak  sprawy 

39/2017.  Oferta  Wykonawcy  była  zdecydowanie  niższa  od 

pozostałych.  W  ofercie  Wykonawca  wskazał  średnią  cenę  mocy  zamówionej  w  wysokości 

7317,11  zł/MW  m-c  za  cenę  GJ  –  44,46  zł.  Jednakże,  podczas  eksploatacji  systemu, 

Wykonawca otrzymał zatwierdzone taryfy na ciepło znacznie odbiegające od tego, co było w 

ofercie. 

Przykładowa  taryfa  zatwierdzona  w  2019  r.  zawiera  zupełnie  inne  stawki:  za  moc 

zamówioną  Wykonawca  otrzymywał  49  387,82  zł  /MW/m-c  i  38  253,10  zł/MW/m-c  a  za 

energię cieplną 79,73 zł/GJ i 80,11 zł/GJ. Różnica jest znaczna i zdecydowanie przewyższa 

kwoty z ofert pozost

ałych wykonawców. 

W ocenie Odwołującego przy okazji odwoływania się do cenników z taryfy na ciepło 

Wykonawcy  wyraźnie  można  również  wykazać  po  raz  kolejny  nierealną  cenę  z  oferty  dla 

kotłowni  na  olej  opałowy  przedstawionej  w  postępowaniu.  W  ofercie  w  ramach  obecnego 

postępowania Wykonawca wskazał cenę: 

6 889,68 zł / MW mocy zamówionej, 

67,82 zł / GJ energii cieplnej (dotyczy kotłowni na olej opałowy). 

Wykonawca  obsługuje  kotłownie  na  to  samo  paliwo  na  rzecz  18  Wojskowego  Oddziału 

Gospodarczego  w  Wejherowie,  gdzie  przy  wykonywaniu  zamówienia  Wykonawca  stosuje 

stawkę taryfową, zatwierdzoną decyzją Prezesa URE nr OGD 4210.29.2020.18889.VIII.PWi 

w 

wysokości: 

14 051,91 zł / MW mocy zamówionej, 

100,59 zł / GJ energii cieplnej. 

W przy

padku ceny mocy zamówionej (6 889,68 zł -> 14 051,91 zł MW) jest to ponad 

różnicy,  a  w  zakresie  energii  cieplnej  (67,82  zł  /  GJ->  100,59  zł  GJ)  różnica  wynosi 

prawie  50%. 

Z  powyższego  wniosek  jest  następujący:  cena  z  taryfy  przedstawiona  przez 

Wykonaw

cę  odwzorowuje  rzeczywistą  sytuację  rynkową,  natomiast  cena  z  oferty 

przedstawiona 

Zamawiającemu w tym postępowaniu - jest zupełnie nierealna. 

Powyższe  wyliczenia  potwierdzają  fakt,  iż  w  prowadzonym  postępowaniu 

niemożliwym  jest  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  za  cenę  zaoferowaną  w  ofercie 

Wykonawcy. 

W opinii Odwołującego Wykonawca nie tylko pominął aspekty istotne z punktu 

widzenia 

prawidłowej wyceny realizowanej usługi zgodnie z wymogami SWZ, ale również nie 

sprostał  obowiązkowi  przedstawienia  wyjaśnień  w  taki  sposób,  aby  udowodnić,  iż  cena  nie 

jest rażąco niska. Natomiast Zamawiający bez prawidłowych wyjaśnień wykonawcy, czy też 

środków dowodowych nie może uznać, iż wycena ma charakter rzetelny, tym samym nie jest 

rażąco  niska.  Zdaniem  Odwołującego  wyjaśnienia  przedstawione  przez Wykonawcę  w  tym 

postępowaniu  są  nierzetelne,  zawierają  informacje  niezgodne  z  obowiązującymi 

powszechnie  danymi,  uwzględniającymi  specyfikę  branży  i  nie  uzasadniają  podanej  przez 

Wykonawc

ę  w  ofercie  ceny.  Zważyć  należy,  iż  obiektywna,  należyta  ocena  oferty  jest 

obowiązkiem  Zamawiającego.  Z  kolei,  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

Zamawiający uznając rażąco niską wycenę 

Wykonawcy  doprowadził  do  sytuacji  naruszenia  uczciwej  konkurencji  poprzez  przyjęcie 

oferty  zawierającej  cenę  odbiegającą  od  realiów  rynkowych,  stanowiącą  46  %  różnicy  w 

stosunku  do  kwoty  przeznaczonej  na  wykonanie  zamówienia.  Działanie  takie  skutkuje 

pozbawieniem  Odwołującego  prawa  do  uzyskania  zamówienia  publicznego.  Ogromna 

dysproporcja  cenowa  w  stosunku  do  drugiej  oferty  oraz  kwoty  przeznaczonej  przez 

Zamawiającego  na  wykonanie  zamówienia  oraz  treść  wyjaśnień  Wykonawcy,  potwierdzają 

argumenty Odwo

łującego. 

Stanowisko Zamawiającego 

Zamawiający w piśmie z dnia 2 listopada 2021 r. odpowiedział na odwołanie i wniósł 

o jego 

oddalenie w całości oraz przeprowadzenie dowodu z dokumentów: 

tabela  zał.  1  (sprawdzenie  rażącej  niskiej  ceny  Promat)  zamówienie  podstawowe 

cena 

opału 2,72 netto, wynagrodzenie 2800 brutto), 

tabela  zał.  2  (sprawdzenie  rażącej  niskiej  ceny  Promat)  zamówienie  podstawowe 

cena opału 2,72 netto, wynagrodzenie 3000 brutto), 

tabela  zał.  3  (sprawdzenie  rażącej  niskiej  ceny  Promat)  zamówienie  podstawowe 

cena 

opału 2,17 netto, wynagrodzenie 2800 brutto), 

tabela  zał.  4  (sprawdzenie  rażącej  niskiej  ceny  Promat)  zamówienie  podstawowe 

cena 

opału 2,17 netto, wynagrodzenie 3000 brutto), 

tabela zał. 5 (sprawdzenie rażącej niskiej ceny Promat) zamówienie opcjonalne cena 

opału 2,72 netto, wynagrodzenie 2800 brutto), 

tabela zał. 6 (sprawdzenie rażącej niskiej ceny Promat) zamówienie opcjonalne cena 

opału 2,72 netto, wynagrodzenie 3000 brutto), 

tabela zał. 7 (sprawdzenie rażącej niskiej ceny Promat) zamówienie opcjonalne cena 

opału 2,17 netto, wynagrodzenie 2800 brutto), 

tabela zał. 8 (sprawdzenie rażącej niskiej ceny Promat) zamówienie opcjonalne cena 

opału 2,17 netto, wynagrodzenie 3000 brutto), 

na  okoliczność,  że  oferta  Wykonawcy  nie  jest  rażąco  niska,  w  szczególności  oferowana 

cena uwzględnia koszty: pracy (płac), opału, mediów, pracy sprzętu, przeglądy kominiarskie, 

przeglądy kotłowni, przeglądy elektryczne, koszty ochrony środowiska i fundusz remontowy, 

notatka  służbowa  z  07.09.2021  r.  sprawdzenie  rażąco  niskiej  ceny  wraz  z 

załącznikami: 

a)  nr 1: wyliczenie minimalnego wynagrodzenia, 

b) 

nr 2: oferta na dostawę opału Transbud N. sp. j., 

c) 

nr 3: wyliczenie planowanych kosztów za media, 

d) 

nr 4: wyliczenie planowanych kosztów ochrony środowiska, 

e)  nr 5: wyliczenie funduszu remontowego, 

f)  nr 6: podstawa prawna zwolnienia z podatku akcyzowego, 

g)  nr 7: pismo Promat z 02.09.2021 r., 

h)  nr 8: pismo Promat z 07.09.2021 r., 

na  okoliczność,  że  oferta  Wykonawcy  nie  jest  rażąco  niska,  w  szczególności  oferowana 

cena uwzględnia koszty: pracy (płac), opału, mediów, pracy sprzętu, przeglądy kominiarskie, 

przeglądy kotłowni, przeglądy elektryczne, koszty ochrony środowiska i fundusz remontowy, 

że  Wykonawca  wykazał  koszt  zakupu  opału  oraz  że  Zamawiający  dokonał  analizy  ceny 

oferty pod względem rażąco niskiej ceny, 

wnioski  komisji  w  zakresie  wyliczeń  ceny  opału  na  podstawie  złożonej  oferty  Promat  i 

ceny oleju opałowego 2,72, zamówienie podstawowe, 

10a  wnioski  komisji  w  zakresie  wyliczeń  ceny  opału  na  podstawie  złożonej  oferty  Promat  i 

ceny oleju opałowego 2,72 – zamówienie opcjonalne, 

wnioski  komisji  w  zakresie  wyliczeń  ceny  opału  na  podstawie  złożonej  ofert  Promat  i 

ceny oleju opałowego 2,17, zamówienie podstawowe, 

11a  wnioski  komisji  w  zakresie  wyliczeń  ceny  opału  na  podstawie  złożonej  oferty  Promat  i 

ceny 

oleju opałowego 2, 17 – zamówienie opcjonalne, 

11b zestawienie kosztów: pracy, sprzętu, przeglądów kominiarskich, przeglądu i konserwacji 

kotłowni olejowej, przeglądów instalacji elektrycznej, 

12.  sprawozdanie 

bilansowe nośników energii i infrastruktury ciepłowniczej GUS/G02b, 

cennik węgla Tauron/Zakład Górniczy Tauron na dzień 15.08.2021 r. - wydruk ze strony 

internetowej, 

cennik węgla Tauron/Zakład Górniczy Tauron na dzień 01.08.2021 r. - wydruk ze strony 

internetowej, 

wykaz cen hurtowych oleju opałowego – LOTOS wydruk ze strony internetowej, 

regulamin usługo dodatkowej Tauron - wydruk ze strony internetowej, 

17.  gwarancja korzystnej ceny Tauron wydruk ze strony internetowej 

na  okoliczność,  że  oferta  Wykonawcy  nie  jest  rażąco  niska,  w  szczególności  oferowana 

cena uwzględnia koszty: pracy (płac), opału, mediów, pracy sprzętu, przeglądy kominiarskie, 

przeglądy kotłowni, przeglądy elektryczne, koszty ochrony środowiska i fundusz remontowy, 

że Wykonawca wykazał koszt zakupu opału oraz że Zamawiający po wniesieniu odwołania 

dokonał ponownej analizy ceny oferty pod względem rażąco niskiej ceny z uwzględnieniem 

weryfikacji zarzutów odwołania, 

sprawozdanie finansowe Zakład Innowacyjny Technik Energetycznych Promat sp. z o.o. 

poz.  17  A,  poz.  17  B,  poz.  29  i  poz.  30  wydruk  KRS  ze  strony  Ministerstwa 

Sprawiedliwości  -  na  okoliczność  wykazania,  że  koszty  zarządu  Promat  sp.  z  o.o.  w 

2020 r. 

nie przekraczają 1,4 % przychodu, 

19.  charakterystyka  oleju  grzewczego  Ekoterm  plus  -  wydruk  ze  strony  internetowej  -  na 

okoliczność  wykazania  parametrów  oleju  grzewczego,  w  szczególności  gęstości  860 

kg/m3, 

umowa  nr  135  pomiędzy  SP  -  6  WOG  a  Przedsiębiorstwo  Handlowo  –Usługowo 

Produkcyjne  ROLMASZ  sp.  z  o.o.  - 

na  okoliczność  wykazania,  że  istnieje  możliwość 

zakupu oleju grzewczego po cenie 2,72 za 1l,  

21.  wniosek/ocena  waloryzacji  minimalnego  wynagrodzenia  dla  QB 

–  Energia  B.  K.  z  dnia 

14.11.2019 wraz załącznikiem: - aneks nr 393/FIN/6WOG/2019 /INFR, 

22.  wniosek/ocena  waloryzacji  minimalnego  wynagrodzenia  dla  QB 

–  Energia  B.  K.  z  dnia 

28.01.2019 wraz załącznikiem: - aneks nr 44/FIN/6WOG/2019, 

23.  wniosek/ocena  waloryzacji  minimalnego  wynagrodzenia  dla  QB 

–  Energia  B.  K.  z  dnia 

01.12.2019 wraz załącznikiem: - aneks nr 39/FIN/6WOG/2019/ INFR, 

24.  wniosek/ocena  waloryzacji  minimalnego  wynagrodzenia  dla  QB 

–  Energia  B.  K.  z  dnia 

27.02.2020 wraz 

załącznikiem: - aneks nr 85/FIN/6WOG/2020/ INFR, 

na  okoliczność  wykazania,  że  koszty  pracy  pracowników  przy  eksploatacji  systemu 

objętego odwołaniu są możliwe na poziomie 2800 zł brutto, 

25.  formularz oferty Promat z dnia 25.08.2021 r., 

projekt  umowy  zał.  SWZ  „Eksploatacja  zlecona  systemu  cieplnego  od  źródła  ciepła  w 

budynkach  nr  8,  13,  15,  22,  114  do  grzejników  oraz  innych  urządzeń  odbierających 

ciepło  oraz  zabezpieczenie  potrzeb  cieplnych  w  kompleksach  wojskowych  –  Sekcja 

Obsługi Infrastruktury (SOI) Czarne”, nr ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym UE: 2021/S 

na okoliczność wykazania zaoferowanej ceny na dzień składania oferty oraz możliwości jej 

waloryzacji na podstawie zapisów przewidzianych w umowie, 

wyliczenie kosztów posiłków profilaktycznych, 

parametry kotła GT 330 wydruk, 

wyliczenie kosztów funduszu remontowego – opcja podstawowa, 

wyliczenie kosztów funduszu remontowego – zamówienie opcjonalne, 

wyliczenie kosztów szkolenia bhp na1 pracownika, 

wyliczenie kosztów medycyny pracy na 1 pracownika, 

szczegółowe wyliczenie kosztów pracy przy wynagrodzeniu 3000 zł brutto, 

szczegółowe wyliczenie kosztów pracy przy wynagrodzeniu 2800 zł brutto, 

szczegółowe wyliczenie dodatkowych kosztów pracy –posiłki i napoje, 

na  okoliczność,  że  oferta  wykonawcy  nie  jest  rażąco  niska,  w  szczególności  oferowana 

cena  uwzględnia  koszty:  pracy  (płac)  i  fundusz  remontowy  oraz  że  Zamawiający  po 

wniesieniu  odwołania  dokonał  ponownej  analizy  ceny  oferty  pod  względem  rażąco  niskiej 

ceny z uwzględnieniem weryfikacji zarzutów odwołania, 

formularz ofertowy Odwołującego złożony w postępowaniu w spr. 62/INFR/6WOG/2021 

w przedmiocie: „Eksploatacja zlecona systemu cieplnego od źródła ciepła w budynkach 

nr  8,  13,  15,  22,  do  grzejników  oraz  innych  urządzeń  odbierających  ciepło  oraz 

zabezpieczenie  potrzeb  cieplnych  w  kompleksach  wojskowych 

–  Sekcja  Obsługi 

Infrastruktury (SOI) Czarne”, 

wyjaśnienia  Odwołującej  złożone  w  postępowaniu  w  spr.  62/INFR/6WOG/2021  w 

przedmiocie: „Eksploatacja zlecona systemu cieplnego od źródła ciepła w budynkach nr 

8,  13,  15,  22,  do  grzejników  oraz  innych  urządzeń  odbierających  ciepło  oraz 

zabezpieczenie  potrzeb  cieplnych  w  kompleksach  wojskowych 

–  Sekcja  Obsługi 

Infrastruktury (SOI) Czarne”, 

na okoliczność wykazania, że ww. postępowaniu Odwołujący złożył ofertę proponując ceną 

netto za1 GJ w kwocie 80,00 zł na dzień 12.10.2021 r.,  

informacja dotycząca sprawności kotłów wodnych typu. KWR 2000, EWK350, EWK250 

oraz  EKP  180 

–  na  okoliczność  wykazania,  że  sprawność  ww.  kotłów  wynosi,  co 

najmniej 75%, 

informacja dotycząca sprawności kotłów wodnych typu Thermique 337 

na okoliczność wykazania, że sprawność ww. kotłów wynosi co najmniej 90 %, 

Ponadto  Zamawiający  wniósł  o  zasądzenie  kosztów  postępowania  odwoławczego 

według przedłożonego na rozprawie spisu kosztów. 

W uzasadnieniu pisma Zamawiający stwierdził m. in., że w jego ocenie odwołanie nie 

jest zasadne, a podniesione prze

z Odwołującego zarzuty wskazanych powyżej przepisów są 

całkowicie  chybione.  Zamawiający  podniósł,  że  wykonawca  PROMAT  wykazał,  że  złożona 

oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  co  zostało  wywiedzione  wskazanymi  w  pkt  2 

odpowiedzi  na  odwołanie  dowodami.  Zdaniem  Zamawiającego  wobec  dość  szczegółowych 

wyjaśnień  wykonawcy  nie  miał  on  dostatecznych  podstaw  prawnych  do  odrzucenia  oferty 

Promat 

z  powodu  rażąco  niskiej  ceny.  Zauważał,  że  nie  wyjaśnienie  wszystkich 

ewentualnych 

bliżej  nieokreślonych  kosztów  nie  Zamawiający  na  podstawie  w/w  wyjaśnień 

dokonał  weryfikacji:  kosztów  pracy  (płac),  opału,  mediów,  kosztów  ochrony  środowiska  i 

funduszu remontowego i słusznie uznał, że zaoferowana cena jest przede wszystkim realna i 

adekwatna  do  kosztów  składających  się  na  to  zamówienie  a  zatem  był  uprawniony  do 

uznania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  a  zaoferowana  cena  jest  ceną  realną, 

gwarantującą prawidłowe wykonanie przedmiotu zamówienia.  

W  toku  postępowania  odwoławczego  również  Przystępujący  złożył  na  piśmie  swoje 

stanowisko (pismo z dnia 3 listopada 2021 r.), w którym wniósł o oddalenie odwołania oraz 

przeprowadzenie  dowodów  wskazanych  w  treści  pisma  oraz  objecie  tajemnicą 

przedsiębiorstwa i ograniczenie dostępu do materiału dowodnego w zakresie wskazanym w 

pkt I pisma.  

Odwołujący także złożył pismo procesowe (pismo z dnia 3 listopada 2021 r.) w treści, 

którego  zawarł  stosowną  argumentacją  oraz  wniósł  o  przeprowadzenie  dowodów  z 

następujących dokumentów: 

1.  informacji  z  otwarcia  ofert  z  dnia  04.08.2021  r.  w  przetargu  prowadzonym  przez 

Zamawiającego: Miasto i Gminę Lubowidz, znak sprawy: ZP.271.3.05.2021 wraz ze 

Specyfikacją Warunków Zamówienia dotyczącą tego przetargu,  

2.  informacji  z  otwarcia  ofert  z  dnia  23.08.2021  r.  w  przetargu  prowadzonym  przez 

Zamawiającego:  Gminę  Lichnowy,  znak  sprawy:  RG.I.271.6-3.2021  wraz  ze 

Specyfikacją Warunków Zamówienia dotyczącą tego przetargu,  

3.  informacji  z  otwarcia  ofert  z  dnia  06.09.2021  r.  w  przetargu  prowadzonym  przez 

Zamawiającego: Gminę Herby, znak sprawy: IZ.271.12.2021.P wraz ze Specyfikacją 

Warunków Zamówienia dotyczącą tego przetargu,  

oferty pracy dodanej przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni nr StPr/21/1970,  

−  na  okoliczność:  wskazania przez  Przystępującego  nierealnego kosztu  zakupu  opału 

stałego, wskazania przez Przystępującego zaniżonej stawki wynagrodzenia brutto dla 

każdego  pracownika,  potwierdzenia  faktu,  że  koszty  zawarte  w  ofercie 

Przystępującego  na  dzień  składania  ofert,  były  nieaktualne  i  odbiegały  w  sposób 

znaczny  od  cen  występujących  na  rynku,  potwierdzenia  argumentu,  że  oferta 

Przystępującego zawiera rażąco niską cenę. 

Ponadto Odwołujący uzupełnił swoją argumentację w piśmie z dnia 4 listopada 2021 

r.,  w 

którym  przede wszystkim  odniósł  się do  stanowiska zawartego  w piśmie procesowym 

Przystępującego, które zostało powołane wyżej. 

Uwzględniając  dokumentację  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

przedstawioną przez Zamawiającego, dowody oraz oświadczenia i stanowiska Stron i 

P

rzystępującego  wyrażone w  pismach  procesowych  oraz  na  rozprawie  Izba  ustaliła  i 

zważyła, co następuje. 

Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do 

korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  o  którym  stanowi  przepis  art.  505  ust.  1  Pzp, 

według  którego  środki  ochrony  prawnej  określone  w  ustawie  przysługują  wykonawcy, 

uczestnikowi  konkursu, a także  innemu  podmiotowi,  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu 

danego  zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

Zamawiającego przepisów niniejszej ustawy.  

W  aspekcie  brzmienia  art.  559  ust.  2  Pzp 

Izba  za  konieczne  uznała  przytoczenie 

przepisów  Pzp,  których  naruszenie  Zamawiającemu  zarzucał  Odwołujący,  które  zostały 

powołane poniżej. 

Zgodnie  z  art.  224  ust.  5  Pzp  o

bowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

Zaś według ust. 6 ww. przepisu odrzuceniu 

jako  oferta  z  rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy,  który  nie  udzielił 

wyjaśnień  w  wyznaczonym  terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  nie 

uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

Natomiast przepis art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp 

stanowi, że Zamawiający odrzuca ofertę, 

jeżeli: zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Izba  wskazuje,  że  stan  faktyczny  sprawy  opisany  w  uzasadnieniu  jest  właściwie 

pomiędzy  stronami  bezsporny.  Strony  różnią  się  jedynie  w  jego  interpretacji  oraz  co  do 

wniosków  wyciąganych  z  zastanych  okoliczności  faktycznych,  szczególnie  ich  ocenie 

prawnej. 

Toteż  w  oparciu o  ustalony  stan faktyczny sprawy  po  dokonaniu wszechstronnej  i 

wyczerpującej  analizy  zarzutów  postawionych  w  odwołaniu  Izba  stwierdziła,  że  zarzuty 

odwołania dotyczące naruszenia przez Zamawiającego art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp oraz art. 224 

ust. 5 i 6 Pzp  

okazały się zasadne, co skutkowało koniecznością uwzględnienia odwołania i 

nakazania  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej, 

odrzucenia  oferty 

Przystępującego  na  podstawie art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp w  zw.  z  art.  224 

ust. 6 Pzp oraz przeprowadzenie ponownego badania i oceny ofert. 

Na  podstawie  dokumentacji  postępowania  Izba  ustaliła,  że  Zamawiający  oszacował 

wartość zamówienia na kwotę 9.780.000,10 zł (12.029.400,12 zł brutto), w tym zamówienie 

podstawowe:  7.523.077,00  zł  netto  (9.253.384,71  zł  brutto),  prawo  opcji:  2.256.923,10  zł 

(2.776.015,41  brutto)

.  Zamawiający  wskazał,  że  na  realizację  przedmiotu  zamówienia 

zamierza  przeznaczyć  9.300.000,00  zł  brutto.  W  ramach  prowadzonego  postepowania 

zostały złożone dwie oferty z następującymi cena brutto: 

−  Przystępującego  -  zamówienie  podstawowe:  4.990.384,60  zł,  prawo  opcji: 

1.497.115,39 zł. 

−  Odwołującego - zamówienie podstawowe: 8.812.889,73 zł, prawo opcji: 2.643.866,92 

zł. 

Zamawiający powziął  wątpliwości  co do  ceny zaoferowanej  przez Przystępującego i 

na  podstawie  art.  224  ust.  1  Pzp  - 

pismem  z  dnia  1  września  2021  r.  -  wezwał 

Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  oraz  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub 

kosztu  m

ających  wpływ  na  wysokość  zaproponowanej  ceny  w  celu  ustalenia  czy  oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  W  treści  wezwania 

Zamawiający podał, że oczekuje w szczególności, aby wykonawca wyjaśnienia dotyczące m. 

in. 

„(…) wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo związanych z realizacją robót 

budowlanych,  oryginalności  dostaw,  usług  lub  robót  budowlanych  oferowanych  przez 

wykonawcę (…) W szczególności Zamawiający prosi o udzielenie informacji (..)”. 

W odpowiedzi na ww. wezwanie - 

w piśmie z dnia 2 września 2021 r. - Przystępujący 

w  zasadzie  ograniczył  się  w  przeważającej  części  do  lakonicznych  jedno,  dwuzdaniowych 

odpowiedzi  nie  składając  żadnych  dowodów  na  ich  poparcie.  Analiza  tych  wyjaśnień 

zawartych  we  wskazanym 

piśmie  doprowadziła  Izbę  do  przekonania,  że  należy  uznać  ich 

treść  za  niewyczerpujące  i  niewystarczające,  aby  wykazać,  że  cena  zaoferowana  przez 

Przystępującego nie jest ceną rażąco niską.  

W  tym  miejscu  zwrócenia  uwagi  wymaga,  że  wyjaśnienia  wykonawcy  muszą  być 

konkretne, wyczerpujące, odpowiednio umotywowane oraz uzasadniające podaną w ofercie 

cenę. Z ich treści ma wynikać niezbicie, że możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za 

zaproponowaną  cenę.  Jest  to  istotne  z  uwagi  na  to,  że  wyłącznie  na  ich  podstawie 

Zamawiający dokonuje oceny czy oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt, czy też rażąco 

niskie ich istotne części składowe. W takiej sytuacji to obowiązkiem właśnie wykonawcy jest, 

aby  w  odpowiedzi  na  wezwanie  wystosowane  przez  Z

amawiającego  udzielił  wyjaśnień 

wskazujących  na  okoliczności,  które  miały  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny  w  taki 

sposób, aby na ich podstawie możliwe było jednoznaczne ustalenie, że cena oferty nie jest 

ceną  rażąco  niską.  Wobec  tego  rezultatem  składanych  wyjaśnień  powinno  być  stworzenie 

podstaw  do  uznania  przez  Z

amawiającego,  że  jego  wątpliwości  dotyczące  rażąco  niskiej 

ceny  oferty  były  nieuzasadnione.  Izba  wskazuje,  wbrew  stanowisku  Przystępującego,  że 

p

rawidłowości  ceny  oferty  nie  można  wykazywać  przez  powoływanie  się  na  wiedzę 

Z

amawiającego,  ponieważ  posiadanie  takiej  wiedzy  przez  Zamawiającego  nie  zwalnia 

wykonawcy ze 

złożenia wyczerpujących wyjaśnień. Co istotne, Zamawiający dokonuje oceny 

na  podstawie  treści  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę,  nie  zaś  na  podstawie  własnej 

wiedzy. 

Podkreślenia  wymaga,  że  wezwanie  wykonawcy  do  wyjaśnień  oznacza  bowiem 

powstanie  po  jego  stronie  obowiązku  wykazania  realności  i  prawidłowości  kalkulacji  ceny, 

przez złożenie wyczerpujących i popartych dowodami wyjaśnień. 

Izba  prezentuje  pogląd,  że  treść  powołanych  przepisów  nakłada  na  wykonawcę 

zobowiązanie  polegające  ma  konieczności  przedstawienia  nie  tylko  szczegółowych 

wyjaśnień  dotyczących  ceny  lub  kosztu  oferty,  ale  również  do  przedstawienia  dowodów  na 

ich  poparcie

,  które  służą  weryfikacji  złożonych  wyjaśnienia.  Dostrzeżenia  wymaga,  że 

przepisy  Pzp 

nie  określają  katalogu  dowodów,  które  wykonawca  zobowiązany  jest  złożyć 

Z

amawiającemu  w  celu  uzasadnienia  wyceny  złożonej  oferty.  Oznacza  to  więc,  że  każdy 

dowód,  który  w  ocenie  wykonawcy  potwierdza  stanowisko  prezentowane  w  wyjaśnieniach, 

może  okazać  się  przydatny  i  pomocny  Zamawiającemu  przy  dokonywanej  ocenie.  W 

niektórych sytuacjach dowody mogą okazać się niezbędne, w szczególności, jeżeli mamy do 

czynienia  z  przedmiotem  zamówienia,  którego  zasadnicza  część  musi  być  zakupiona  od 

innych  podmiotów  (np.  zakup  materiałów,  produktów  czy  też  wykonanie  określonych  usług 

przez  podmioty  zewnętrzne,  podwykonawców).  W  takich  przypadkach,  gdy  wykonawca 

dokonuje  wskazanych  zakupów  po  bardzo  niskich  cenach,  powinien  przedstawić 

Z

amawiającemu  wraz  z  udzielanymi  wyjaśnieniami  dowody  pochodzące  od  podmiotów,  od 

których  dokonuje  wskazanego  zakupu  na  określonych  warunkach  (np.  oferty  zakupowe, 

upusty itp.), potwierdzające obiektywną możliwość dokonania takiego zakupu.  

Izba wskazuje, że w przepisie art. 224 ust. 5 Pzp jest mowa jest o „wykazaniu”, czyli 

udowodnieniu, że cena nie jest rażąco niska. W tym zakresie za celowe i uzasadnione Izba 

uznaje  powołanie  się  na  orzeczenie  Izby  zapadłe  w  dniu  16  stycznia  2020  r.  w  sprawie  o 

sygn.  akt  KIO 

2664/19,  które  zostało  wydane  co  prawda  na  gruncie  uprzednio 

obowiązujących  przepisów,  niemniej  jednak  zachowuje  swoją  aktualność  i  jest  adekwatne 

również w tej sprawie. W uzasadnieniu orzeczenia Izba stwierdziła, że: „W przepisie mowa 

jest  o  «wykazaniu»,  czyli  udowodnieniu,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Tym  samym 

wyjaśnienia  wykonawcy  nie  mogą  stanowić  jedynie  formalnej  odpowiedzi  na  wezwanie 

zamawiającego, zawierającej ogólne informacje o działalności wykonawcy lub deklaracje co 

do  realizacji  zamówienia  za  zaoferowaną  cenę,  niepoparte  stosownymi  dowodami. 

Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i szczegółowe, aby na ich podstawie 

zamawiający  był  w  stanie  dowiedzieć  się,  jakie  okoliczności  właściwe  wzywanemu  do 

wyjaśnień wykonawcy, spowodowały obniżenie ceny jego oferty, w jaki sposób okoliczności 

te spowodowały obniżenie ceny i jakich oszczędności wykonawca mógł dzięki nim dokonać. 

W zależności od przedmiotu zamówienia, wykonawca powinien wykazać przykładowo: ceny 

poszczególnych  materiałów,  ceny  ofertowe  dostawców,  przyjętą  technologię  i  organizację 

robót)  usług,  koszty  wynagrodzeń,  koszty  podwykonawców,  koszty  stałe  (paliwa,  energia), 

koszty  zarządzania,  koszty  zabezpieczenia  należytego  wykonania  umowy,  koszty 

ubezpieczenia,  rezerwę,  zysk.  Obowiązkiem  wykonawcy  jest  zatem  przedstawienie  tych 

składników i wykazanie indywidualnych czynników wpływających na to, że wykonawca mógł 

zaoferować  tak  niską  cenę.  Dodatkowo,  ustawodawca  wymaga,  aby  wskazane  w 

wyjaśnieniach  informacje  były  poparte  dowodami,  którymi  –  w  zależności  od  rodzaju 

zamówienia  i  treści  wyjaśnień  –  mogą  być  przykładowo  oferty  uzyskane  od  dostawców,  w 

tym  zawierające  uzgodnione upusty,  umowy  wstępne  z  podwykonawcami,  umowy  o  pracę, 

czy  zawarte  w  samych  wyjaśnieniach  obliczenia  wskazujące  na  prawidłowość  kalkulacji 

cenowej i zysk” (wyrok KIO z 16.1.2020 r., KIO 2664/19). 

Odniesienia  się  również  wymaga  kwestia  związana  z  ciężarem  dowodu.  Nie  budzi 

żadnych  wątpliwości  zarówno  w  doktrynie  jak  i  orzecznictwie,  że  wystosowanie  przez 

Zama

wiającego do wykonawcy wezwanie do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 224 ust. 1 

Pzp 

oznacza dla wykonawcy obowiązek wykazania, że zaproponowana przez niego cena nie 

ma  charakteru  rażąco  niskiego.  Tym  samym  wezwanie  wykonawcy  rodzi  po  stronie 

wykonawcy 

o

bowiązek  przedstawienia  Zamawiającemu  kompleksowych  wyjaśnień 

dotyczących  zaoferowanej  ceny.  W  tym  miejscu  zwrócenia  uwagi  wymaga,  że  w  art.  537 

P

zp,  dotyczącym  postępowania  odwoławczego  została  określona  zasada  odwróconego 

ciężaru  dowodowego,  zgodnie  z  którą  obowiązek  udowodnienia,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny, spoczywa odpowiednio na:  

−  wykonawcy,  który  ją  złożył,  jeżeli  jest  stroną  albo  uczestnikiem  postępowania 

odwoławczego lub

− 

zamawiającym,  jeżeli  wykonawca,  który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem 

postępowania odwoławczego.

W  rozpoznawanej  sprawie 

wykonawca,  którego  oferty  dotyczą  zarzuty  odwołania 

przystąpił do postępowania odwoławczego a zatem to on zobowiązany był wykazać, że cena 

jego  oferty 

nie  zawiera  ceny  rażąco  niskiej.    W  tym  miejscu,  w  aspekcie  sporu  zawisłego 

przed Izbą, wyjaśnienia wymaga, że p

omimo przeniesienia ciężaru dowodu na wykonawcę, 

którego oferty dotyczy zarzut rażąco niskiej ceny z orzecznictwa Izby wynika, że Odwołujący 

nie  może  ograniczyć  się  jedynie  do  postawienia  zarzutów.  W  takim  przypadku 

rolą Odwołującego jest  udowodnienie,  że  wyjaśnienia udzielone  w  toku  postępowania  o 

udzielenie zamówienia publicznego są niewystarczające, nierzetelne lub z innych względów 

wadliwe.

Przekładając  powyższe  na  stan  faktyczny  sprawy  przede  wszystkim  należy  zwrócić 

uwagę  na  treść  wezwania  zawartego  w  piśmie  z  dnia  1  września  2021  r.,  które  zostało 

skierowana do Przystępującego. Co istotne, Zamawiający w treści owego wezwania wprost 

wskazał,  że  oczekuje  podania  informacji  związanych  m.  in.  wyjątkowo  korzystnymi 

warunkami 

dostaw, usług, oryginalności dostaw, usług oferowanych przez wykonawcę. Tym 

samym  stwierdzić  należy,  że  jeśli  wykonawca  powoływał  się  na  jakieś  specjalne  warunki 

dostaw bądź usług to powinien to szczegółowo opisać i wykazać za pomocą odpowiednich 

dowodów. Dostrzeżenia również wymaga, że w treści wezwania Zamawiający jednoznacznie 

wskazał,  że  wezwanych  wykonawca  ma  złożyć  wyjaśnienia,  w  tym  dowody  dotyczące 

wyliczenia ceny lub kosztu mających wpływ na wysokość zaproponowanej ceny. Natomiast 

formułując  katalog  pytań  Zamawiający  posłużył  się  określeniem  „W  szczególności 

Zamawiający prosi o udzielenie informacji” Powyższe należało odczytywać w ten sposób, że 

są to informacje, które bez wątpienia są w obszarze zainteresowania Zamawiającego, ale nie 

jedyne, które wykonawca powinien podać w złożonych wyjaśnieniach.  

Izba wskazuje, że treść oferty Przystępującego nie zawierała szczegółowego rozbicia 

jej  na  elementy  istotne  z  punktu  widzenia  realizacji  przedmiotu  zamówienia  a  zatem 

Zamawiający  nie  mógł  mieć  wiedzy,  jaki  kształt  cenowy  przybrały  poszczególne  elementy 

ceny  Przystępującego  a  tym  samym,  czy  wydają  się  one  rażąco  niskie.  Z  tych  powodów 

Odwołujący kierując się całością treści wezwania a nie jedynie jego wybiórczymi elementami 

powinien  był  złożyć  Zamawiającemu  konkretne,  szczegółowe,  kompletne  i  wyczerpujące 

wyjaśnienia  dotyczące  zaoferowanej  ceny,  uwzględniając  przy  tym  treść  pytań 

wyspecyfikowanych pytań i poprzeć je odpowiednimi dowodami. 

Analiza  wyjaśnień  złożonych  przez  Przystępującego  doprowadziła  Izbę  do 

przekonania, że Przystępujący nie udźwignął ciężaru wykazania, że jego oferta nie zawiera 

rażąco niskiej ceny. U podstaw takiego przekonania Izby legł następująca argumentacja. 

Izba  wskazuje,  że  analiza  treści  wezwania  nie  pozwala  na  uznanie  za  prawidłowe 

stanowiska, 

że  za  wystarczającą  można  było  uznać  jedynie  zdawkowe  odpowiedzi  na 

pytania  Zamawiającego  zawarte  w  treści  wezwania.  W  szczególności,  że  treść  odpowiedzi 

udzielonych przez Przystępującego była niezwykle skąpa i niewyczerpująca, aby uznać, że 

zaoferowana  przez  niego  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Ponadto  pierwotne  wyjaśnienia  nie 

zostały  poparte  żadnymi  szczegółowymi  wyliczeniami  oraz  dowodami  w  postaci  ofert 

dostawców na które powołał się Wykonawca w treści pierwotnych wyjaśnień. Izba dostrzega, 

że  w  pierwotnym  wezwaniu  Zamawiający  nie  wskazał,  że  oczekuje szczegółowej  kalkulacji 

zaoferowanej ceny niemniej jednak 

nie można uznać, że w takim przypadku wykonawca jest 

zwolniony  z  przedstawienia,  tj.   

wyszczególnienia  co  najmniej  głównych  składników  ceny  i 

może się ograniczyć do odpowiedzi na pytania, które w tym przypadku były niewyczerpujące 

i niewystarczające a stanowiły jedynie zlepek wybranych informacji, pozostawiający wiele do 

życzenia. 

Odnosząc  się  do  poszczególnych  odpowiedzi  na  zadane  pytania  Izba  wskazuje,  że 

Przystępujący  odpowiadając  na  pytanie  nr  1  dotyczące  podania  koszt  zakupu  opału  nie 

zastosował  się  do  wezwania  i  nie  podał  Zamawiającemu  żądanej  kwoty  zakupu  opału  a 

jedynie  ograniczył  się  do  podania  ceny  jednostkowej  za  tonę  (opał  stały)  na  poziomie  470 

zł/t,  wskakując  przy  tym  na  pozyskaną  ofertą    dostawcy,  która  pomimo  żądania 

Zamawiającego  zawartego  w  pierwotnym  wezwaniu  nie  została  załączona  do  wyjaśnień  z 

dnia 

września  

2021 r. Jeśli chodzi o paliwo ciekłe (olej opałowy) Zamawiający oczekiwał podania ceny za 

litr  paliwa  natomiast  Przystępujący  podał  cenę  oleju  opałowego  na  poziomie  2.169,25  zł/t 

wyjaśniając, że jest to średnia cena oleju opałowego LOTOS Red w 2021 r., pomniejszona o 

rabat handlowy, wynikający z posiadanej wieloletniej umowy na dostawę tego paliwa. W tym 

zakresie Przystępujący również pozostał bierny dowodowo.  

Zwrócenia uwagi wymaga, że Zamawiający nie otrzymawszy od Przystępującego ww. 

dowodów wezwaniem z dnia 6 września 2021 r. ponownie na podstawie art. 224 ust. 1 Pzp 

wezwał  wykonawcę  do  wskazania  ww.  dostawców  wraz  z  przestawieniem  ich  ofert.  Na  to 

wezwanie 

Przystępujący  przy  piśmie  z  dnia  7  września  2021  r.    jako  załącznik  nr  1 

przedstawił ofertę na paliwo stałe z dnia 29 lipca 2021 r. TRANSBUD N. Sp. J. z siedzibą w 

Gdyni.  Jeśli  chodzi  o  paliwo  ciekłe  (olej  opałowy)  to  Przystępujący  nie  przestawił  żadnej 

oferty a jedynie pismo z dnia 29 lipca 2021 r. pochodz

ące od SAD OIL F.H.U. J. S., w treści 

którego podano jedynie, że firma potwierdza dostarczenie firmie Promat oleju opałowego do 

obiektów  zlokalizowanych  w  Czarnem  na  warunkach  zgodnych  z  zawartą  umową. 

Jednocześnie  podano,  że  uzgodnienia  handlowe  dotyczące  zawartej  umowy  stanowią 

tajemnicę SAD OIL, która nie wyraża zgody na ich udostępnienie innym podmiotom. 

Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  Przystępujący  zobowiązany  był  już  na  pierwotne 

wezwania 

Zamawiającego  złożyć  stosowne  dowody  potwierdzające  wyjątkowo  korzystne 

warunki  dostawy  paliwa,  w  szczególności,  że  w  toku  rozprawy  strony  postępowania  oraz 

Przystępujący byli zgodni, że ten składni ceny stanowił istotną pozycje kosztową w strukturze 

zaoferowanej  ceny.  Co  istotne,  pomimo  wyraźnego  wezwania  Zmawiającego  zawartego  w 

piśmie  z  dnia  6  września  2021  r.  o  przesłanie  oferty  dostawcy  oleju  opałowego 

Przystępujący,  poza  ogólnikowym  oświadczeniem  dostawcy,  że w ramach zawartej  umowy 

dostarczy  paliwo  nie  złożył  żadnego  dowodu,  z  którego  wynikałoby,  że  posiada  wyjątkowe 

warunki,  które  pozwalają  mu  na  zakup  paliwa  w  wyjątkowo  korzystnej  cenie,  co 

przekładałoby  się  możliwość  obniżenia  ceny  złożonej  oferty.  Skutkiem  powyższego  jest 

zapatrywanie  Izby,  że  Przystępujący  nie  wykazał,  że  posiada  możliwości  obniżenia  ceny  z 

uwagi  na 

wyjątkowo  korzystne  warunki  zakupu  oleju  opałowego.  Odnosząc  się  do 

zastrzeżenia  tajemnicy  dokonanego  przez  firmę  SAD  OIL  względem  umowy  zawartej  z 

Przystępującym  Izba  wskazuje,  że  Wykonawca  mógł  w  takim  przypadku  przestawić 

Zamawiającemu  wyciąg  z  ww.  umowy  i  opatrzyć  go  również  klauzulą  „tajemnica 

przedsiębiorstwa”  bądź  też  przedstawić  Zamawiającemu  inny  dokument  z  którego  wynika 

uzyskiwany  rabat  (np.  faktury),  które  mogły  również  w  zakresie  informacji  sensytywnych 

mogły pozostać zanonimizowane bądź również zastrzeżone jako takie które posiadają walor 

tajemnicy przedsiębiorstwa. Przystępujący z takich możliwości nie skorzystał a ograniczył się 

jedynie  do  przestawienia  dokumentu,  który  nie  zawiera  żadnych  informacji  o  posiadanych 

przez  Przystępującego  wyjątkowo  korzystnych  cenach  lub  rabatach  a  tym  samym  był  w 

zakresie badania dla Zamawiającego nieprzydatny.  

W aspekcie ceny oleju opałowego wątpliwość budzi również jednostka miary podana 

przez Przystępującego w złożonych wyjaśnianiach. Przystępujący w tym zakresie dopiero w 

piśmie  procesowym  złożony  w  toku  postepowania  odwoławczego  wyjaśnił,  że  doszło  o 

omyłki  pisarskiej,  tj.  zamiast  2.169  zł/t  powinno  być  2.169  zł/m

Izba  wskazuje,  że  w 

dokumentacji  źródłowej  postepowania  (np.  w  ofercie  dostawcy  oleju  opałowego)  brak  jest 

jakichkolwiek informacji na ten temat na których można byłoby się oprzeć i stwierdzić, że jest 

to pomyłka, która nastąpiła przy pisaniu a nie celowe zamierzenie Wykonawcy.  

Kolejną  kwestią,  którą  Izba  uznała  za  niewykazaną  przez  Przystępującego  były 

koszty wynagrodzeń. Wskazania wymaga, że Zamawiający w pytaniach od 3 do 5 wskazał, 

że oczekuje, aby wykonawca podał: 

„3. Jakie są szacunkowe koszty pracownicze? W tym ilu pracowników zatrudnionych przez 

Wykonawcę zostanie przeznaczonych do wykonywania prac oraz w jakim wymiarze etatu, w 

tym koszty nadzoru? 

Jaki jest koszt zatrudnienia pracownika, którego wartość przyjęta  do wyliczenia ceny nie 

może być niższa niż minimalne wynagrodzenie w 2021 r.? 

5.Jakie  są  koszty  wynikające  z  Kodeksu  Pracy,  to  znaczy:  świadczenia  urlopowe 

pracowników, badania lekarskie, zakupu odzieży roboczej? 

Jakie są przyjęte szacunkowe koszty na obsługę systemu (serwis)?” 

Przystępujący na tak zadane pytania wyjaśnił, że: 

„3.  Koszty  pracownicze  zostały  oszacowane  na  kwotę  1.188  tys.  zł.  Do  realizacji  umowy 

przewidujemy 

skierowanie 10 osób w pełnym wymiarze czasu pracy. Ww. kwota zawiera 

również koszty nadzoru i świadczeń pracowniczych. 

Do  oszacowania  kosztu  zatrudnienia  pracownika  przyjęto  średnie  wynagrodzenie  na 

poziomie  3.000  zł  brutto  powiększone  o  koszty  składek  na  ubezpieczenia  społeczne, 

Fundusz Pracy i ubezpieczenie zdrowotne. 

5.  W ofercie nie 

wyodrębniono ww. kosztów jako osobnej pozycji. Zostały one uwzględnione 

w kosztach pracowniczych wskazanych w odpowiedzi na pkt 3. 

Koszty serwisu zleconego nie zostały uwzględnione. Za obsługę systemu odpowiedzialni 

będą zatrudnieni pracownicy w ramach podstawowego zakresu obowiązków. Przyjęto, że 

wszyscy  zatrudnieni  pracownicy  będą  legitymować  się  wymaganymi  na  tym  stanowisku 

uprawnieniami  energetycznymi.  Koszty  wynikające  z  koniecznych  do  wykonania  prac 

remontowych zostały ujęte odrębnie”. 

Przystępujący w złożonych wyjaśnianiach nie przestawił żadnych wyliczeń podanych 

cen  ani  nie  nie  załączył  jakichkolwiek  dowodów  uwiarygadniających  złożone  wyjaśnienia. 

Dopiero w piśmie procesowym złożonym w toku postepowania odwoławczego Przystępujący 

przedstawił  szczegółowe  wyjaśnienia  i  wyliczenia  a  także  rozbicie  ceny  oraz  dowody  na 

poparcie  twierdzeń  wskazanych  w  złożonych  wyjaśnieniach.  Z  uwagi  na  opatrzenie  ich 

klauzulą „tajemnica  przedsiębiorstwa” Izba  nie podaje w tym miejscu  szczegółów  a jedynie 

wskazuje

,  że  w  ich  treści  Przystępujący  powołał  się  na  okoliczności,  które  nie  zostały 

wskazane  w  pierwotnych  wyjaśnianiach  z  dnia  2  września  2021  r.  Zgodnie  z  ustaloną  linią 

orzeczniczą  Krajowej  Izby  Odwoławczej  stwierdzić  należy,  że  nowe  okoliczności  i  dowody 

powołane  przez  Przystępującego  na  etapie  postępowania  odwoławczego,  a  więc  już  po 

zakończeniu  procesu  badania  przez  Zamawiającego  wyjasnień  złożonych  przez 

Przystępującego  należy uznać za  niedopuszczalne,  ponieważ Zamawiający nie miał  o  nich 

wiedzy  a  także  nie  dysponował  nimi  na  etapie  oceny  wyjasnień  składanych  w  związku  z 

występowaniem w jego ofercie ceny rażąco niskiej. Przystępujący powinien ww. okoliczności 

opisać na etapie składania pierwotnych wyjaśnień oraz złożyć wówczas dowody, które złożył 

wraz  z  pismem 

procesowym.  Tym  samym  Izba  stwierdziła,  że  Zamawiający,  który  nie 

dysponował na tym etapie ww. wyjaśnianiami oraz dowodami nie miał podstaw do uznania, 

że  ten  element  ceny  ofertowej  wykonawcy  nie  jest  zaniżony,  a  wykonawca  będzie 

dysponował wyjątkowo sprężającymi warunkami przy realizacji zamówienia. 

W  zakresie  pozostałych  pytań  Zamawiającego  zawartych  w  wezwaniu  z  dnia  1 

września 2021 r. tj.  

„7. Jakie są przyjęte szacunkowe koszty za media oraz podatek? 

Jakie są przyjęte szacunkowe koszty z zakresu ochrony środowiska? 

Jakie są inne koszty cenotwórcze mające bezpośredni wpływ na wielkość złożonej oferty? 

Przystępujący  w  konstruowaniu  odpowiedzi  na  ww.  pytania  ograniczył  się  do 

ogólnikowego  podania  poszczególnych  całkowitych  kwot  nie  wyjaśniając  składników 

cenotwórczych tych pozycji.  I tak. 

„7.  W  ofercie  oszacowano  koszty  wody  i  ścieków  na  poziomie  14,1  tys.  zł,  energii 

elektrycznej na poziomie 

77,27 tys. zł oraz koszty podatków na poziomie 73,75 tys. zł. 

8. W ofercie oszacowano koszty ochr

ony środowiska na poziomie 76,91 tys. zł. 

Na  wielkość  złożonej  oferty  bezpośredni  wpływ  mają  koszty  funduszu  remontowego, 

oszacowanego na poziome 239,38 tys. zł”. 

W  tym  zakresie  podobnie  jak  przy  poprzednich  odpowiedziach  na  pytanie  również  nie 

złożono  żadnych  dowodów.  W  związku  z  tym  Zamawiający  chcąc  uzyskać  bardziej 

szczegółową wiedzę w tym obszarze zwrócił się do wykonawcy o uzupełnienie wyjasnień o 

szczegółowe  kalkulacje,  które  wykonawca  załączył  do  pisma  z  wyjaśnieniami  z  dnia  7 

września 2021 r. 

I

zba  za  konieczne  uznała  również  odniesienie  się  do  dowodów  złożonych  w  toku 

postępowania odwoławczego przez Odwołującego, Przystępującego jak i Zamawiającego.  

Za bezprzedmiotowe 

Izba uznała kalkulacje dokonane przez Zamawiającego wraz z 

dokumentami  źródłowymi,  ponieważ  Zamawiający  dokonując  badania  i  oceny  oferty 

Przystępującego powinien wziąć pod uwagę przede wszystkim wyjaśnienia tego wykonawcy 

oraz  dowody,  jeśli  zostałby  złożone.  Nie  jest  rolą  Zamawiającego  sporządzenie  kalkulacji 

ceny  oferty  oraz  grom

adzenie  w  tym  zakresie  dowodów  na  potrzeby  wykazania  realności 

zaoferowanej 

przez Wykonawcę  ceny.  Zamawiający nie może wyręczać Wykonawcy,  który 

został wezwany do złożenia wyjaśnień. To powinnością Wykonawcy jest złożenie wyjaśnień 

na  tyle  szczegółowych,  wyczerpujących,  słowem  „kompleksowych”  i  poparcie  ich 

odpowiednimi  dowodami,  aby  rozwi

ały  wątpliwości  Zamawiającego.  Podobnie  za 

nieprzydatne 

z  punktu  widzenia rozpoznania  zgłoszonych  zarzutów  Izba  uznała  dokumenty 

związane z koncesją posiadaną przez Przystępującego oraz procedurą zmiany taryfy przez 

Prezesa  URE

,  ponieważ  nie  była  sporna  okoliczność,  iż  wykonawca  Promat  posiada 

koncesję  na  wytwarzanie i  dystrybucję ciepła,  przedstawiające,  a także to,  iż  zmiana taryfy 

wymaga  zatwierdzenia  przez 

Urząd  Regulacji  Energetyki.  Analogicznie  uznać  należy  w 

odniesieniu  do  dowodów  odnoszących  się  do  oferty  czy  też  postępowania  Odwołującego, 

ponieważ  ani  jego  oferta  ani  też  jego  postępowanie  nie  było  przedmiotem  zarzutów 

odwołania. 

Natomiast  s

poglądając  na  dowody  złożone  przez  Odwołującego  przede  wszystkim 

stwierdzić  należy,  że  stanowią  one  przejaw  inicjatywy  ze  strony  Odwołującego.  Złożone 

dowody 

dotyczące  postępowań  o  udzielenie  zamówienia  innych  niż  te  rozpoznawane  oraz 

zestawienie  ceny  oleju  opałowego  LOTOS  RED  potwierdzają  występowanie  dynamicznej 

sytuacji  na  rynku  paliw, 

skutkującej  wzrostem  cen  paliwa,  który  miał  przełożenie  na  wzrost 

cen  w  ofertach składanych przez  wykonawców. Zaś  dowód  w  postaci  oferty  pracy  dodanej 

przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni nr StPr/21/1970 - pochodzącej od Przystępującego - 

na  stanowisko  „palacza”  ze  stawką  wynagrodzenia  w  kwocie:  od  5  500,00  –  6  900,00  zł. 

brutto  w  ocenie  Izby 

powoduje,  że  uzasadnione  były  wątpliwości  Zamawiającego,  który 

zwracając się Przystępującego o wyjaśnienia w zakresie występowania w jego ofercie cent 

rażąco  niskiej  w  treści  wezwania  zażądał  wyjaśnienia  kwestii  kosztów  związanych  z 

wynagrodzeniem pracowników. 

W

yjaśnienia Przystępującego złożone w piśmie procesowym oraz złożone wraz z nim 

dowody Izba uznaje za 

spóźnione, ponieważ wykonawca powinien je złożyć wraz z pismem, 

w  którym  zawarł  wyjaśniania.  W  tym  zakresie  Izba  w  pełni  podziela  i  aprobuje  pogląd 

zawarty  w  orzeczeniu  Izby  z  dnia  28  czerwca  2021  r.  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  1197/21 

powołanym  w  piśmie  procesowym  przez  Odwołującego,  który  znajduje  odzwierciedlenie  w 

utrwalonym  orzecznictwie  Izby.  W  uzasadnieniu  ww.  wyroku  stwierdzono  m.  in.,  że:  „(…) 

wykonawca  nie  ma  możliwości  składania  dodatkowych  wyjaśnień  i  dowodów  dopiero  na 

rozprawie.  W  ramach  postępowania  odwoławczego  ocenie  Izby  podlegają  wyłącznie 

czynności  zamawiającego,  podjęte  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego. 

Informacje  i  dowody,  przedstawione  przez  wykonawcę  w  odpowiedzi  na  wezwanie,  muszą 

być  znane  zamawiającemu  na  konkretnym  etapie  postępowania  przetargowego  a  to  celem 

umożliwienia mu podjęcia decyzji, co do  ewentualnego przyjęcia lub odrzucenia oferty, nie 

zaś jak to czynił przystępujący, prezentowane dopiero w toku postępowania odwoławczego”.  

Konkludując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności powyższe 

ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu przesądza o tym, że w ramach 

rozpoznawanego 

postępowaniu  doszło  do  naruszenia  przez  Zamawiającego  przepisów 

ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie 

zamówienia.  Tym  samym,  na  podstawie  art.  554  ust.  1  pkt  1  Pzp,  stwierdzić  należy,  że 

rozpoznawane  odwołanie  zasługiwało  w  całości  na  uwzględnienie  i  w  konsekwencji  Izba 

nakaza

ła Zamawiającemu: 

−  unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,  
−  odrzucenie oferty wykonawcy Promat na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp w 

zw. z art. 224 ust. 6 Pzp, 

−  przeprowadzenie ponownego badania i oceny ofert. 

Zgodnie  z  art.  557  Pzp,  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym  postępowanie 

odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art. 

575  Pzp  strony  oraz  uczestnik  postępowania  odwoławczego  wnoszący  sprzeciw  ponoszą 

koszty  postępowania  odwoławczego  stosownie  do  jego  wyniku.  W  związku  z  tym  Izba 

kosztami postepowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 2818/21 zgodnie z art. 575 

Pzp  oraz 

§  2 ust.  1 pkt 2 w  zw. z  § 5  ust.  1  i  2  lit.  b  oraz  §  7  ust.  1 pkt  1 rozporządzenia 

Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów 

kosztów  postępowania odwoławczego,  ich  rozliczania oraz  wysokości  i  sposobu pobierania 

wpi

su  od  odwołania  (Dz.  U.  z  2020  r.  poz.  2437)  obciążyła  w  całości  Zamawiającego  jako 

stronę  przegrywającą.  Izba  wskazuje,  że  na  koszty  postępowania  odwoławczego  w  kwocie 

600  zł  składał  się  wpis  w  kwocie  15  000  zł  oraz  wynagrodzenie  pełnomocnika 

Odwołującego w kwocie 3 600 zł. 

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. 

Przewodniczący:      …………………..……….…