KIO 2758/21 KIO 2770/21 WYROK dnia 19 października 2021 r.

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

WYROK 

z dnia 19 października 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza  -  w składzie: 

Przewodniczący:    Monika Kawa-Ogorzałek 

Protokolant:  

Piotr Cegłowski 

po 

rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  14  października

2021  r.  w  Warszawie 

odwołań 

wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej: 

A. 

w  dniu  20  września  2021  r.  przez  wykonawcę  -  Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J.  J. 

"MOP 83" Sp. z o. o. z 

siedzibą w Gronowie Górnym, (KIO 2758/21), 

B. 

w  dniu  20  września  2021  r.  przez  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  udzielenie  zamówienia  Konsorcjum:  Praxima  Krakpol  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  

w Trzebini oraz Impel Facility Services Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (KIO 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Skarb  Państwa  -  25  Wojskowy  Oddział 

Gospodarczy w Białymstoku 

przy udziale: 

A. 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Konsorcjum: 

Praxima Krakpol Sp. z o.o. z 

siedzibą w Trzebini oraz Impel Facility Services Sp. 

z  o.o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego o sygn. akt: KIO 2758/21 po stronie odwołującego; 

B. 

wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Konsorcjum: 

STEKOP  S.A. 

z  siedzibą  w  Warszawie  oraz  STEKOP-OCHRONA  Sp.  z  o.o.  z 

siedzibą  w  Porosłych  Kolonii,  zgłaszających  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego o sygn. akt: KIO 2758/21 i KIO 2770/21 po stronie zamawiającego; 

C.  wykonawcy 

Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J.  J.  "MOP  83"  Sp.  z  o.  o.  z  siedzibą  w 

Gronowie 

Górnym, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o 

sygn. akt: KIO 2770/21 po stronie zamawiającego 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

orzeka: 

uwzględnia częściowo odwołanie wykonawcy - Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 

83"  Sp.  z  o.  o.  z 

siedzibą  w  Gronowie  Górnym  i  nakazuje  Zamawiającemu 

unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  zakresie  zadania  1 

postępowania o udzielenie zamówienia, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, 

w  tym  ujawnienie  wyjaśnień  z  26  sierpnia  2021  r.  złożonych  przez  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia STEKOP S.A. w Warszawie oraz 

Stekop-

Ochrona sp. z o.o. w Kolonii Porosły w zakresie zadania 1 zamówienia wraz z 

uzasadnieniem  zastrzeżenia  ww.  wyjaśnień  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  za 

wyjątkiem  „Porozumienia  o  współpracy  nr  1/2020  zawartego  4  stycznia  2020  r.  w 

Białymstoku” wraz z aneksem nr 1 do ww. porozumienia; 

w pozostałym zakresie zarzuty odwołania KIO 2758/21 oddala, 

oddala odwołanie KIO 2770/21 w całości, 

4.  kosztam

i postępowania w sprawie o sygn. akt KIO 2758/21 obciąża Skarb Państwa - 

25  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  w  Białymstoku  w  części  2/5  oraz  wykonawcę 

Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83” Sp. z o. o. z siedzibą w Gronowie Górnym 

w części 3/5 i: 

4.1.  zalicza 

w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15.000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnastu tysięcy złotych  zero  groszy) uiszczoną przez  wykonawcę Zakład 

Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o. o. z siedzibą w Gronowie Górnym tytułem 

wpisu od odwołania,  

zasądza od Zamawiającego - Skarb Państwa 25 Wojskowy Oddział Gospodarczy 

w Białymstoku na rzecz wykonawcy - Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z 

o.  o.  z  siedzibą  w  Gronowie  Górnym  kwotę  3840  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące 

osiemset czterdzieści złotych zero groszy). 

kosztami  postępowania  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2770/21  obciąża  wykonawców 

wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum: Praxima Krakpol Sp. 

z  o.o.  z  siedzibą  w  Trzebini  oraz  Impel  Facility  Services  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu i: 

5.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15.000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnastu  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

wspólnie  ubiegających  się  o  udzielenie  zamówienia  Konsorcjum:  Praxima  Krakpol 

Sp. z o.o. z siedzibą w Trzebini oraz Impel Facility Services Sp. z o.o. z siedzibą we 

Wrocławiu tytułem wpisu od odwołania, 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

5.2. zasądza od Konsorcjum: Praxima Krakpol Sp. z o.o. z siedzibą w Trzebini oraz 

Impel Facility 

Services Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu na rzecz Skarbu Państwa 

—  25  Wojskowego  Oddziału  Gospodarczego  w  Białymstoku  kwotę  3600  zł  00  gr 

(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy). 

Stosownie do art. 579 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 

11 września 2019 r. - Prawo zamówień 

publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  14  dni  od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:    ………………………….… 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

UZASADNIENIE 

Zamawiający  -  25.  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  w  Białymstoku  prowadzi  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. 

U.  z  2021r.,  poz.  1129  ze  zm.;  dalej:  „Pzp”)  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego pn

. „Usługa kompleksowego utrzymania czystości pomieszczeń w budynkach i 

terenów 

zewnętrznych 

zlokalizowanych 

na 

terenach 

kompleksów 

wojskowych 

administrowanych  przez  25.  Wojskowy  Oddział  Gospodarczy  Białymstoku  oraz  chodników 

przyległych do tych kompleksów”. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Dzienniku  Urzędowym  Unii 

Europejskiej pod numerem 2021/S 107-281010 z dnia 4 czerwca 2021r.  

Sygn. akt KIO 2758/21 

W  dniu 

20  września  2021r.  Odwołujący  -  Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J.  J.  „MOP  83” 

Sp.  z  o.o

.  z  siedzibą  w  Gronowie  Górnym  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

art.  226  ust.  1  pkt  1  pkt  7  w  zw.  z  art.  3  ust.  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.U.  z  2019  r.  poz.  1010  ze  zm.; 

dalej  „uznk”)  - 

poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie 

zamówienia Konsorcjum: STEKOP S.A. z siedzibą w Warszawie oraz STEKOP-OCHRONA 

Sp. z o.o. z siedzibą w Porosłych Kolonii (dalej: „STEKOP” lub „konsorcjum”) podczas, gdy 

jej złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji polegający na celowym wpisaniu błędnej 

wartości  w  pozycji  formularza  cenowego  dotyczącej  dezynfekcji  klamek  i  powierzchni 

wrażliwych na powierzchniach wewnętrznych (wiersz 2 kolumna 6 Formularza cenowego) w 

zadaniu  1,  czym  STEKOP 

umożliwił  sobie  na  dalszym  etapie  postępowania prowadzenie  z 

Zamawiającym ewentualnych negocjacji co do wysokości tej ceny; 

art. 223 ust. 1 w zw. z art. 223 ust. 2 pkt. 1 Pzp - poprzez prowadzenie ze STEKOP 

negocjacji dotycz

ących złożonej oferty w zakresie ceny jednostkowej zaoferowanej w pozycji 

formularza  cenowego  dotyczącej  dezynfekcji  klamek  i  powierzchni  wrażliwych  na 

powierzchniach  wewnętrznych  (wiersz  2  kolumna  6  Formularza  cenowego)  w  zadaniu  1, 

czego  skutkiem  była  nieuprawniona  zmiana  tej  ceny  przez  Zamawiającego  jako  omyłki 

pisarskiej, 

w sposób wskazany przez STEKOP w złożonych wyjaśnieniach; 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

art. 226 ust. 1 pkt 10 Pzp - poprzez zaniechanie odrzucenia oferty 

STEKOP, mimo że 

zawiera  błąd  w  obliczeniu  ceny,  który  nie  jest  możliwy  do  poprawienia  samodzielnie  przez 

Zamawiającego w zakresie ceny zaoferowanej w Zadaniu 1 w pozycji formularza cenowego 

dotyczącej dezynfekcji klamek i powierzchni wrażliwych na powierzchniach wewnętrznych; 

art.  18  ust.  1  i  3  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  uznk  poprzez  zaniechanie  odtajnienia 

wyj

aśnień  w  zakresie rażąco  niskiej  ceny  złożonych przez  konsorcjum  a  także  zaniechanie 

odtajnienia uzasadnienia zastrzeżenia tych informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa mimo, 

że  informacje  te  nie  przedstawiają  wartości  gospodarczej,  są  jednorazowe  z  uwagi  na 

możliwość ich wykorzystania wyłącznie w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia, 

a ich ujawnienie nie może narazić wykonawcy na szkodę i jako takie nie stanowią tajemnicy 

przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  uznk,  czego  konsekwencją  jest  brak  możliwości 

weryfikacji czy oferta konsorcjum nie zawiera rażąco niskiej ceny; 

art.  239  ust.  1  Pzp, 

poprzez wybór  oferty  STEKOP jako najkorzystniejszej  podczas, 

gdy  oferta  ta  podlega  odrzuceniu  oraz  poprzez  zaniechanie  wyboru  oferty 

Odwołującego 

jako najkorzystniejszej. 

Odwołujący w oparciu o tak sformułowane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania i 

nakazanie Zamawiającemu: 

unie

ważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty z dnia 8 września 2021 r.; 

powtórzenia czynności badania i oceny ofert; 

odtajnienia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  przez  STEKOP  oraz 

uzasadnienia zastrzeżenia tych wyjaśnień tajemnicą przedsiębiorstwa; 

odrzucenia oferty STEKOP. 

Uzasadniając zarzuty odwołania Odwołujący MOP wskazał, że zgodnie z rozdziałem 

XI  SWZ  w

ykonawcy  mieli  obowiązek  złożenia  wraz  z  ofertą  m.in.:  formularza  ofertowego 

oraz formularza cenowego. Formularz cenowy zawi

erał oddzielne pozycje dla każdej z usług 

przewidzianych  do  zrealizowania  w  ramach  przedmiotu  zamówienia.  W  treści  formularza 

należało wskazać dla każdej z usług zarówno cenę jednostkową za 1m

lub za jedną usługę, 

jak i obliczoną na jej podstawie cenę całkowitą dla danej usługi.  

Odwołujący  wskazał,  że  STEKOP  złożył  formularz  cenowy,  który  zawierał  błędy, 

bowiem  wpisana  w  wierszu  2  kolumnie  6  cena  jednostkowa  za  1m

usługi  –  „Dezynfekcja 

klamek  i  powierzchni  wrażliwych  -  powierzchnie  wewnętrzne”  kwota  2,72  zł  wiązała  się  z 

tym,  że  cena  całkowita  za  tę  usługę  została  również  wpisana  nieprawidłowo.  Gdyby 

wykonawca obliczył cenę całkowitą w oparciu o wskazaną cenę jednostkową poszczególne 

pozycje formularza kształtowałyby się inaczej niż podane w złożonym formularzu cenowym.  

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

wielkość 

powierzchni 

objętej 

usługą 

j. 

m. 

stawka netto za 1 

m

za miesiąc 

Iza 

m

na 

zgłoszenie/ 

za 

usługę  [zł/m

zł/usł.] 

wartość 

netto 

za 

miesiąc/  za 

usługę [zł] 

(kol. 4*6) 

wartość 

brutto 

za 

miesiąc/  za 

usługę 

(kol. 8+8*7) 

okres 

realizacji  usług 

w 

okresie 

trwania  umowy 

liczba miesięcy 

/ liczba usłu 

wartość brutto w 

czasie 

trwania 

umowy 

[zł] 

(kol.11+11*7) 

JEST 

m2 

POWINNO 

BYĆ 

m2 

Odwołujący podkreślił, że powyższe działanie STEKOP, polegające na błędnym wypełnianiu 

formularza  cenowego  w  pozycji  dotycz

ącej  ceny  jednostkowej  jednej  z  usług  nie  jest 

działaniem  odosobnionym.  W  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na 

„Usługę  utrzymania  porządku  i  czystości  pomieszczeń  budynków,  sprzątania  dróg, 

chodników  i  placów  utwardzonych  oraz  utrzymania  i  pielęgnacji  terenów  zielonych  w 

kompleksach  wojskowych  administrowanych  przez  KPW  Gdynia”  STEKOP  popełnił 

analogiczne  błędy  w  zakresie  cen  jednostkowych.  We  wskazanym  postępowaniu  STEKOP 

uzyskał wyrok wskazujący, że przedmiotowy błąd stanowił omyłkę pisarską (KIO 688/21).  

Odwołujący  podkreślił,  że  w  niniejszym  postępowaniu  Zamawiający  w  dniu  29  lipca 

2021  r.  zwrócił  się  do  STEKOP  z  wezwaniem  do  wyjaśnień  treści  oferty  w  zakresie  ceny 

je

dnostkowej  dotyczącej  dezynfekcji  klamek  i  powierzchni  wrażliwych  na  powierzchniach 

wewnętrznych:  „proszę  o  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  następujących  kwestii:  w 

zadaniu  nr  1  w  formularzu  cenowym  poz.  2  dotycz

ącym  dezynfekcji  klamek  i  powierzchni 

wrażliwych.  Podana  jest  stawka  netto  na  1  m2  za  miesiąc  w  wysokości  2,72.  Proszę  o 

złożenie  z  czego  wynika  powyższa  wartość,  ponieważ  z  obliczeń  matematycznych 

Zamawiający nie był w stanie wyliczyć wartości podanej w kolumnie nr 8,9,11 i 12 formularza 

cenowego Wykonawcy przy zastosowaniu w/w stawki

.”. W odpowiedzi na wezwanie złożonej 

w  dniu  4.08.2021  r.  wykonawca  wskazał  Zamawiającemu  cenę  jednostkową  jaką  chce 

zaoferować w przedmiotowej pozycji  — tj. 0,05 zł: „Wykonawca wskazuje, że w formularzu 

cenowym dla zadania nr 1, w zakresie pozycji 

— stawka netto za 1 m

za miesiąc dla usługi 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

dezynfekcji  klamek  i  powierzchni  wrażliwych  (powierzchni  wewnętrznych),  wystąpiła 

oczywista omyłka rachunkowa. Zamiast stawki wskazanej w kolumnie 6 dla pozycji nr 2, tj. 

2,72  zł/m

winno  być  0,05  zł/m

.”  W  związku  z  otrzymanymi  wyjaśnieniami  Zamawiający 

dokonał poprawienia omyłki zgodnie z żądaniem wykonawcy. 

W  ocenie  Odwołującego,  powyższe  działania  STEKOP  polegające  na  błędnym 

wypełnianiu formularza cenowego w jednej z pozycji dotyczącej dezynfekcji doprowadziły do 

zmiany  pierwotnie  zaoferowanej  ceny  jednostkowej  w  tej  pozycji.  Co  istotne,  przedmiotowa 

zmiana  została  „uzgodniona”  między  wykonawcą  i  Zamawiającym  w  ramach  procedury 

wyjaśnienia  treści  oferty.  W  świetle  przepisów  Pzp  takie  działanie  jest  niedopuszczalne. 

Działanie wykonawcy polegające na błędnym uzupełnieniu formularza cenowego umożliwiło 

mu podjęcie negocjacji co do wysokości zaoferowanej ceny już po otwarciu ofert i uzyskaniu 

wiedzy co do wysokości cen zaoferowanych przez pozostałych wykonawców. 

Zdaniem  Odwołującego  powyższe  działanie  STEKOP  było  świadome,  a  popełnione 

przez  niego 

błędy,  z  dużym  prawdopodobieństwem  skutkować  będą  zwróceniem  się 

Zamawiającego  o  wyjaśnienie  treści  oferty.  Ponadto  stwierdził,  że  STEKOP  popełniło  w 

formularzu takie błędy które będą mogły zostać „poprawione” na kilka sposobów, w oparciu o 

różne  dane.  STEKOP miało,  zdaniem Odwołującego, świadomość,  że  w ramach  wyjaśnień 

treści  oferty  wskaże  taki  sposób  „poprawienia”  ceny  jednostkowej  za  dezynfekcje  jaki 

zagwarantuje, że cena jego oferty będzie najkorzystniejszą ze złożonych ofert, ponieważ w 

tym momencie STEKOP 

będzie już znał ceny swoich konkurentów.  

Odwołujący  wskazał,  że  uzasadnieniem  takiego  działania  są  następujące 

okoliczności: 

1)  analogicz

ne  „błędy”  w  formularzu  cenowym  konsorcjum  popełniło  w  zamówieniu  na 

„Usługę  utrzymania  porządku  i  czystości  pomieszczeń  budynków,  sprzątania  dróg, 

chodników  i  placów  utwardzonych  oraz  utrzymania  i  pielęgnacji  terenów  zielonych  w 

kompleksach wojskowych administrowanych przez KPW Gdynia

” 

konsorcjum  w  ww.  postępowaniu  uzyskało  pozytywne  dla siebie  rozstrzygnięcie  KIO,  w 

którym  Izba  zobowiązała  Zamawiającego  do  poprawienia  błędów  w  formularzu  cenowym 

konsorcjum, w spos

ób wskazany przez konsorcjum, tj. dokonania zmiany ceny jednostkowej 

w oparciu o podzielenie ceny całkowitej przez liczbę m

 powierzchni. 

konsorcjum  wiedząc,  że  dysponuje  wyrokiem  KIO,  w  którym  Izba  stwierdziła 

dopuszcz

alność poprawienia ceny jednostkowej w sposób żądany przez konsorcjum, celowo 

wpisało  do  formularza  cenowego  błędną  cenę  jednostkową,  co  na  dalszym  etapie 

postępowania  wywołało  konieczność  wezwania  do  wyjaśnień  treści  oferty,  w  których  to 

konsorcjum  wskaże  sposób  poprawienia  ceny,  nie  jest  bowiem  zrozumiałe  działanie 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

wykonawcy,  który  popełnia  identyczny  błąd  w  kolejnych  postępowaniach  o  udzielenie 

zamówienia — mimo, że uprzednio błąd ten prawie doprowadził do nieuzyskania jednego z 

zamówień publicznych i stanowił przedmiot postępowania odwoławczego przed KIO.  

Zdaniem Odwołującego MOP wszystkie przywołane powyżej okoliczności świadczą o 

tym, że działanie STEKOP nie było przypadkowe, ale miało na celu wywołanie określonych 

skutków w postaci działań Zamawiającego oraz uzyskanie możliwości zmiany zaoferowanej 

ceny  w  ramach  wyjaśnień  treści  oferty.  Odwołujący  MOP  wskazał,  że  popełniony  przez 

STEKOP 

błąd mógł zostać poprawiony co najmniej na dwa sposoby: 

a) 

poprzez  dokonanie  zmiany  ceny  jednostkowej  w  oparciu  o  podzielenie  ceny 

całkowitej przez liczbę m2 powierzchni, 

b) 

poprzez  dokonanie  zmiany  ceny  całkowitej  dotyczącej  dezynfekcji  w  oparciu  o 

przemnożenie ceny jednostkowej przez liczbę m2 powierzchni. 

Zatem  złożenie  formularza  cenowego  z  błędem,  dało  STEKOP  możliwość  do  „sterowania” 

ceną  na  kolejnych  etapach  postępowania  poprzez  wybranie  takiego  sposobu  poprawienia 

oferty,  który  zagwarantowałby  konsorcjum  wybór  jego  oferty  jako  najkorzystniejszej. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  przypadku,  gdyby  w  postępowaniu  ofertę  złożyło  tylko 

konsorcjum  to 

wówczas  mogłoby  zażądać  poprawienia  omyłki  poprzez  przemnożenie  ceny 

jednostkowej  przez  liczbę  m

  powierzchni, 

co  spowodowałoby,  że  cena  konsorcjum 

wzrosłaby o ponad 2 miliony złotych. 

Według  Odwołującego  MOP,  powyższe  działania  konsorcjum  stanowią  czyn 

nieucz

ciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 uznk, z następujących powodów: 

działanie  to  doprowadziło  do  niezgodnej  z  przepisami  Pzp  negocjacji  treści  oferty  w 

zakresie zaoferowanej ceny,   

działanie takie  naruszyło interes  innych  wykonawców,  konkurentów konsorcjum,  bowiem 

w  jego  efekcie  konsorcjum  wpłynęło  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w 

sposób niedozwolony, sprzeczny z zasadami uczciwej konkurencji,  

działanie to jednocześnie było niezgodne z dobrymi obyczajami — w szczególności było 

to  działanie  nierzetelne,  wprost  nakierowane  na  naruszenie  interesu  innych  wykonawców  i 

Zamawiającego. 

W 

konsekwencji,  zdaniem  Odwołującego  MOP  oferta  STEKOP  powinna  zostać 

odrzucona jako złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji. 

Uza

sadniając  zarzut  dotyczący  prowadzenie  przez  Zamawiającego  z  konsorcjum 

negocjacji  treści  oferty,  Odwołujący  MOP  wskazał,  że  błędy  w  formularzu  cenowym 

konsorcjum spowodowały, że Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień treści oferty w 

zakresie  ceny  zaoferowanej  w  pozycji  dot

yczącej  dezynfekcji.  Skutkiem  procedury  treści 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

oferty 

było poprawienie przez Zamawiającego „omyłki” — w taki sposób jak wskazany przez 

konsorcjum w wyjaśnieniach. Takie działanie, w opinii Odwołującego MOP, należy uznać za 

nieupra

wnione,  bowiem  możliwość  poprawienia  omyłki  czy  to  pisarskiej,  czy  rachunkowej, 

czy  innej 

zachodzi  wyłącznie  wówczas,  gdy  Zamawiający  jest  w  stanie  dokonać  tego 

poprawienia  samodzielnie,  bez  ingerencji  wykonawcy.  W  tym  przypadku  ingerencja 

wykonawcy  polega

ła  na  wskazaniu  konkretnego  sposobu  poprawienia  omyłki,  których  było 

kilka.  Poza 

wyżej  wskazanymi  sposobami  istniały  również  inne  jak  chociażby  poprawienie 

ceny  jednostkowej  za  dezynfekcję  w  oparciu  o  cenę  jednostkową  za  dezynfekcję 

zaoferowaną  przez  STEKOP  w  zadaniu  nr  3,  gdzie  wykonawca  ten  za  dezynfekcję 

obejmującą identyczny zakres jak w zadaniu nr 1 zaoferował cenę jednostkową w wysokości 

0,15  zł.  W  tych  okolicznościach  przy  istnieniu  różnych  sposobów  poprawienia  „omyłki”  w 

ofercie  konsorcjum  przyjęcie  takiego  sposobu  poprawienia  jaki  wskazało  konsorcjum  w 

swoich 

wyjaśnieniach  jawi  się  jako  prowadzenie  między  Zamawiającym  a  konsorcjum 

niedozwolonych negocjacji treści oferty.  

Ponadto,  w  opinii  Odwołującego  MOP,  z  uwagi  na  brak  możliwości  samodzielnego 

p

rawienia  błędów  w  formularzu  cenowym  konsorcjum  przez  Zamawiającego,  przy  wielości 

sposobów na poprawienie tych błędów, Zamawiający powinien był uznać, że przedmiotowe 

błędy  mają  charakter  błędu  w  obliczeniu  ceny  i  odrzucić  ofertę  konsorcjum,  gdyż 

niedopus

zczalne jest aby cena oferty podlegała jakimkolwiek domysłom czy wątpliwościom. 

Oferta  zawierająca  błędy  w  zakresie  ceny,  które  prowadzą  do  takich  niejasności  powinna 

zostać uznana jako zawierająca błąd w obliczeniu ceny. 

Uzasadniając  zarzut  naruszenia  art.  18  ust.  1  i  3  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  uznk 

Odwołujący  MOP  wskazał,  że  utajnienie  całości  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  konsorcjum 

jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  uniemożliwiło  mu  ich  merytoryczną  analizę  i  ocenę  w 

przedmiocie  realności  zaoferowanej  ceny  oraz  jej  prawidłowego  wyliczenia.  Według 

Odwołującego  MOP  większość  z  utajnionych  informacji  została  utajniona  z  naruszeniem 

przepisów, bowiem nie mogą one stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 

ust. 2 uznk. Utajniona zos

tała cała treść wyjaśnień, a także samo uzasadnienie ich utajnienia 

przez  co  nie  ma  nawet  możliwości  odniesienia  się  do  treści  tego  uzasadnienia.  W  jego 

ocenie 

treść wyjaśnień nie zawiera informacji, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w 

rozumieniu  p

rzepisów  uznk,  ponieważ  informacje  takie  jak:  pomoc  publiczna,  wysokość 

wynagrodzeń pracowników, która w przypadku usług sprzątania sprowadza się do wartości 

minimalnego wynagrodzenia za pracę są informacjami powszechnie znanymi i jako takie nie 

podlegają ochronie, bowiem każdy zainteresowany ma do nich dostęp. Wskazał również, że 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

informacje  takie  jak 

zużycie  środków  czystości  i  artykułów  higienicznych  bez  ujawniania 

danych  kontrahentów  nie  stanowią  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Natomiast  można  na  ich 

podstaw

ie  analizować  ofertę  pod  kątem  wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny.  Kluczowe  jest 

zatem  ich  odtajnienie.  Samo  ukazanie  ogólnego  kosztu  środków  czystości  nie  ma  żadnej 

wartości  gospodarczej  dla  przedsiębiorcy.  O  ile  sposób  uzyskania  korzystnych  cen  może 

stanowi

ć  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  tak  sam  efekt  końcowy  obrazujący  te  ceny  nie  ma 

żadnej  wartości  gospodarczej.  Odwołujący  stwierdził,  że  nie  może  zostać  uznana  jako 

tajemnica  przedsiębiorstwa  również  kalkulacja  ceny,  gdyż  ze  względu  na  swoją 

jednorazowość i jako odzwierciedlenie warunków wykonywania wyłącznie tego konkretnego 

zamówienia  ustanowionych  przez  Zamawiającego  nie  przedstawia  żadnej  wartości 

gospodarczej. 

Treść kalkulacji nie pozwala na odtworzenie stałych uwarunkowań wykonawcy 

dotyczących  kalkulacji  usług  sprzątania.  Na  podstawie  treści  kalkulacji  nie  sposób  poznać 

metodologii  wykonywania  usług,  bowiem  wykonawca  ograniczony  jest  konkretnymi 

wymogami w zakresie realizacji zamówienia a kalkulacja ceny jest jedynie odzwierciedleniem 

tych  wymogów.  Odwołujący  podkreślił,  że  każde  zamówienie  charakteryzuje  się  innymi 

wymogami  i  nie  sposób  przenosić  rozwiązań  i  założeń  przyjętych  przez  wykonawcę  w 

ramach  jednego  z  zamówień  na  inne,  bowiem  w  stosunku  do  innych  zamówień  będą  one 

nieaktualne.  W  jego  ocenie  kalk

ulacja  ceny  nie  stanowi  również  informacji  organizacyjnych 

przedsiębiorstwa.  Z  treści  kalkulacji  nie  sposób  wywieść  jakichkolwiek  informacji  o 

organizacji  przedsiębiorstwa  wykonawcy.  Kalkulacja  stanowi  jedynie  wycinek  potencjału 

wykonawcy.  Dodatkowo w  przy

padku niniejszego zamówienia w związku ze szczegółowym 

określeniem  wymogów  w  zakresie  realizacji  zamówienia  ustanowionych  w  SWZ  trudno 

uznawać,  że  kalkulacja  oparta  na  jednakowych  dla  wszystkich  wykonawców  wymogach 

może  w  jakikolwiek  sposób  obrazować  organizację  przedsiębiorstwa  wykonawcy.  Również 

nie może  być tu mowy o ujawnieniu metodologii  wykonywania usług  bowiem  tę  określił  nie 

wykonawca a Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia. 

Wobec  powyższego,  zdaniem  Odwołującego  MOP  treść  wyjaśnień  rażąco  niskiej 

ceny  złożone  przez  STEKOP  nie  stanowi  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  wobec  czego 

Zamawiający był zobowiązany do ich odtajnienia. 

Sygn. akt KIO 2770/21 

W  dniu  20  września  2021  r.  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wpłynęło 

odwołanie wniesione przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Konsorcjum:  Praxima  Krakpol  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą w  Trzebini  oraz  Impel  Facility  Services 

Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  (dalej:  „Odwołujący  Praxima”),  w  którym  zarzucił 

Zamaw

iającemu naruszenie: 

art.  16  pkt.  1  Pzp  poprzez  naruszenie  przez  Zamawiającego  zasad 

zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców przy ocenie oferty 

STEKOP oraz oferty MOP, 

art.  18  ust.  1-

3  Pzp  przez  zaniechanie  przez  Zamawiającego  odtajnienia 

wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez STEKOP, 

art.  223  ust.  2  pkt  2  Pzp  poprzez  wadliwe  dokonanie  przez  Zamawiającego 

czynności poprawienia oczywistej omyłki rachunkowej w ofercie wykonawcy STEKOP,  

art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp 

poprzez  zaniechanie  przez  Zamawiającego 

odrzucenia oferty STEKOP oraz oferty MOP jako zawierających rażąco niską cenę;  

art.  204  ust  1  Pzp  poprzez  wadliwy  wybór  przez  Zamawiającego  jako  oferty 

najkorzystniejszej oferty STEKOP.  

W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący Praxima wniósł o:  

nakazanie 

Zamawiającemu 

uchylenia 

czynności 

wyboru 

oferty 

najkorzystniejszej;  

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  poprawienia  oczywistej 

omyłki rachunkowej w ofercie STEKOP;  

nakazanie 

Zamawiającemu  odtajnienia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny 

STEKOP;  

nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty STEKOP oraz oferty MOP jako 

zawierających rażąco niską cenę  

nakazanie  Zamawiającemu  dokonania  ponownej  oceny  ofert  i  wybór 

najkorzystniejszej 

oferty spośród ofert ważnych. 

Uzasadniając  zarzuty  odwołania  Odwołujący  Praxima  wskazał,  że  w  trakcie  oceny 

ofert Zamawiający z nieznanych powodów uznał, że zaproponowanie przez STEKOP stawki 

2,72 zł stanowi omyłkę rachunkową i dokonał jest poprawienia na kwotę 0,05 zł. Podkreślił, 

że w piśmie z dnia 18 sierpnia 2021r. Zamawiający nie przedstawił w tym zakresie żadnego 

uzasadnienia  i  szczegółowych  powodów  dokonania  czynności  poprawienia  omyłki 

rachunkowej

,  jednak  należy  przypuszczać,  że  Zamawiający  przyjął,  że  prawidłowo  została 

zaproponowana przez wykonawcę kwota 1.176,84 zł. (wiersz 2 i kolumna 8 formularza). W 

przypadku bowiem, gdy Zamawiający podzieli kwotę 1.176,84 zł. przez wielkość powierzchni 

(wiersz  2  i  kolumna  4)  23.536,85  m

,  to  Zamawiający  otrzyma  właśnie  kwotę  0,05  zł.  Nie 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

wiadomo  jednak,  dlaczego  Zamawiający  uznał,  że  prawidłowa  jest  stawka  miesięczna 

1.176,84  zł,  a  nie  stawka  jednostkowa  2,72  zł.  W  ocenie  Odwołującego  Praxima,  taka 

czynność nie znajduje podstaw prawnych na gruncie przepisu art. 223 ust. 2 pkt 2 Pzp. Błąd 

popełniony  przez  STEKOP  nie  może  zostać  zakwalifikowany  jako  oczywista  omyłka 

rachunkowa.  Aby  stwierdzić,  że  została  popełniona  oczywista  omyłka  rachunkowa  musi 

wystąpić błąd w przeprowadzonych przez wykonawcę działaniach arytmetycznych i błąd ten 

musi  mieć  charakter  oczywisty,  nie  budzący  wątpliwości  co  do  prawidłowego  wyniku.  W 

ocenie  Odwołującego  Praxima,  błąd  popełniony  przez  STEKOP  nie  spełnia  powyższych 

cech.  Błędne  wpisanie  ceny  jednostkowej  nie  daje  możliwości  uznania,  iż  błąd  został 

popełniony  w  wyniku  błędnego  działania  arytmetycznego.  Z  oczywistych  względów  każda 

kalkulacja  ceny  oferty  opiera  się  w  pierwszej  kolejności  na  stawce  jednostkowej,  a  nie  na 

odwrót. Żaden z wykonawców nie kalkuluje stawki jednostkowej na podstawie wartości brutto 

za  całość  usługi.  Odwołujący  Praxima  wyjaśnił  ponadto,  że  stawka  jednostkowa  miała 

decydujące  znaczenie  dla  Zamawiającego,  gdyż  w  świetle  umowy  miał  on  dokonywać 

rozliczeń  z  wykonawcą  na  podstawie  właśnie  tej  stawki  jednostkowej.  W  konsekwencji, 

według  Odwołującego  Praxima,  w  przypadku  rozbieżności  między  stawką  jednostkową,  o 

której  mowa  w  wierszu  2  i  kolumnie  6  formularza,  a  stawką  wartości  netto  za  miesiąc,  o 

której  mowa  w  wierszu  2  i  kolumnie  8  formularza,  Zamawiający  winien  był  przyjąć,  że 

prawidłowa  jest  tylko  i  wyłącznie  stawka  jednostkowa  2,72  zł.  (por.  wiersz  2  i  kolumna  6)  i 

dokonać  w  formularzu  cenowym  stosownego  przeliczenia,  w  konsekwencji  czego  cena 

ofertowa  STEKOP  winna  wynosić  8  464  759,45  zł,  a  nie  jak  to  Zamawiający  ustalił  w 

wysokości 5 030 046,41 zł.  

Odwołujący  Praxima  uzasadniając  zarzut  naruszenia  art.  226  ust.  1  pkt  8  Pzp 

wskazał,  że  zaoferowane  przez  firmę  MOP  oraz  STEKOP  ceny  jednostkowe  zostały 

skalkulowane  w  sposób  nierealistyczny,  tj.  w  szczególności  nie  uwzględniający  pełnych 

warunków  zamówienia  określonych  w  opisie  przedmiotu  zamówienia,  odpowiedziach 

Zamawiającego na pytania Wykonawców oraz podstawowych kosztów świadczenia usługi, a 

w szczególności na licznych terenach zielonych. Potwierdzeniem danej okoliczności są m.in. 

wyjaśnienia rażąco  niskich stawek  MOP  oraz STEKOP  oraz  realne  i  praktyczne  wyliczenia 

Odwołującego z częściowym obrazem wizualnym terenów.  

Odwołujący  Praxima  odnosząc  się  do  kalkulacji  MOP  dotyczącej  „Utrzymanie 

czystości  powierzchnie  terenów  zielonych  (w  okresie  marzec  -  listopad),  lokalizacja:  ul. 

Kawaleryjska  70,  ul.  Lipowa  35,  ul.  Warszawska  16”  wskazał,  że  powierzchnia  całkowita 

terenów zielonych podlegających usłudze punktu 1 wynosi 139 960,37 m², w tym 137 764,37 

m²  kompleks  przy  ul.  Kawaleryjskiej  70,  co  stanowi  98,43%  pow.  całkowitej.  Usługi 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

pielęgnacji  i  utrzymania  czystości  powierzchni  terenów  zielonych  realizowane  są  przez  9 

miesięcy w roku (wyłącznie w okresie od 1 marca do 30 listopada każdego roku). W okresie 

od  1  grudnia  do 

końca  lutego,  Wykonawca  nie wystawia faktur  tj.  nie osiąga przychodu  za 

utrzymanie powierzchni terenów zielonych.  

Zdaniem Odwołującego Praxima wyjaśnienia MOP przy uwzględnieniu zakresu prac 

objętego  niniejszą  częścią  potwierdzają  nieprawidłowość  dokonanej  przez  niego  kalkulacji. 

Podkreślił, że wyjaśnienia, zgodnie z którymi MOP przyjął dla całości powierzchni kompleksu 

tj. 139 960,37 m² wydajność koszenia „1 ha/h” czyli jak pisze „14 ha = 14 godzin” załączając 

na 

potwierdzenie „realności” informację producenta wybranych kosiarek bijakowych ciężkich 

w  zakresie  wydajności,  która  –  w  jego  ocenie  -  jest  wydajnością  „teoretyczną”  i  zależną 

również  od  posiadanego  ciągnika,  jak  i  sprawności  operatora.  Wydajności  praktyczne  są 

średnio ok. 20% niższe. W ocenie Odwołującego Praxima dane założenie jest nierealne, aby 

w  ciągu  14  godzin  wykosić  100%  pow.  tj.  139  960,37  m²  terenu  zielonego  w  części 

rozdrobnionego w małe pasy, kawałki, nierówności, wzniesienia, pagórki, przeszkody jak np. 

liczne drzewa, itd., na którym znajduję się również 41 różnego rodzaju i wielkości budynków. 

Ukształtowanie  terenu  kompleksu  Kawaleryjska  wymaga  zastosowania  różnego  rodzaju 

sprzętu.  Odwołujący  Praxima  wskazał,  że  on  przyjął  odpowiednio  na  samo  koszenie  130 

roboczogodzin, czyli o 89,23% 

więcej czasu niż MOP. Podkreślił bowiem, że nie ma fizycznie 

możliwości wjechania dużym ciągnikiem z kosiarką bijakową szeroką na blisko 2 m na cały 

teren jednostki. Również w jego opinii, MOP błędnie oszacował koszty paliwa do koszenia, 

stanowiące tylko „406 zł”, tj. tak jakby jednokrotnie zatankować auto osobowe, gdzie należy 

pamiętać, iż Wykonawca ma do skoszenia 14 ha trudnego terenu. Ponadto zauważył, że on 

wkalkulował  wywóz  odpadów  zielonych  (niepodlegających  rozdrobnieniu),  czego  nie  zrobił 

MOP, który w ogóle nie ujął danego kosztu w swojej kalkulacji. Podkreślił, że MOP wskazał 

„0”  koszty  amortyzacji,  co  oczywiście  oznacza,  że  może  posiadać  zamortyzowane 

maszyny/sprzęt, jednakże MOP winien wziąć pod uwagę, iż taki sprzęt wymaga konserwacji, 

dużo częściej się psuje także napraw oraz nowych części, gdzie ten koszt także został przez 

firmę MOP83 totalnie pominięty. Jednocześnie MOP nie uwzględnił kosztów nawozów.  

Podsumowując  powyższe,  Odwołujący  Praxima  stwierdził,  że  stawka  jednostkowa 

MOP 

(0,02  zł  netto/m2)  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie  uwzględnia  pełnych  kosztów  do 

zrealizowania  zadania.  Ponadto  stawka  ta 

odbiega  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich 

ofert aż o 75%, a co także istotne pozycja „zysk i rezerwa” nie jest w stanie pokryć braków.  

Również,  według  Odwołującego  Praxima,  kalkulacja  MOP  dotycząca  usługi 

„Utrzymanie czystości - powierzchnie terenów zielonych (obiekt szkoleniowy w okresie maj - 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

wrzesień),  lokalizacja:  kompleks  wojskowy  przy  zbiegu  ul.  Feliksa  Filipowicza  i  ul. 

Konstantego Ciołkowskiego” jest nieprawidłowa.  

Wskazał,  że  według  załącznika  nr  3  OPZ  dla  zadania  1,  powierzchnia  terenów 

zielonych kompleksu wynosi 6,6 ha tj. 66 199,20 m².  

Wyjaśnił, że mając natomiast na uwadze odpowiedź Zamawiającego na pytanie nr 7 

z 

dnia  12  lipca  2021  r.  do  wykonywania  czynności  koszenia  trawy,  chwastów,  zarośli, 

samosiejek on 

przewidział dodatkowy personel z wyższym wynagrodzeniem, niż minimalna 

pensja krajowa z uwagi na kwalifikacje/uprawnienia w obsłudze sprzętu zmechanizowanego. 

Jednocześnie co istotne, przy oszacowaniu wydajności pracy uwzględnił własny, na terenie 

miasta 

Białystok, park maszynowy tj. ciągnik z kosiarką bijakową (brak kosztu amortyzacji i 

wynajmu zewnętrznego). W takim przypadku trawa zostaje rozdrobniona i rozrzucona równo 

po  skoszonej  powierzchni,  dzięki  czemu  nie  liczył  także  dodatkowych  roboczogodzin  na 

zebranie  i  wywóz  trawy/kosztu  wynajmu  kontenerów  firm  wywożących  odpady  zielone. 

Odwołujący  Praxima  przedstawił  własny  sposób kalkulacji  ceny  i  wskazał, że według  niego 

łączna  wartość  jednorazowego  koszenia  netto:  wynosi  3  285,00  zł,  natomiast  MOP 

powyższą  usługę  wycenił  na  1  200  zł.  STEKOP  natomiast,  na  jednorazowe  koszenie 

przewidział 1 000 zł netto, czyli jeszcze niższą o 16,67% od MOP. Zdaniem Odwołującego 

Praxima

,  biorąc  pod  uwagę  OPZ,  jego  szczegółowe  wyliczenie  oraz  analizując  odpowiedź 

MOP oraz cenę STEKOP należy wskazać:  

błędnie przyjętą technologię koszenia do powierzchni całkowitej, część winna 

być  ze  względu  na  trudne  ukształtowanie  terenu  wykoszona  ręcznie,  co  znacznie  obniża 

wydajność koszenia i zwiększa ilość roboczogodzin wymaganych do wykonania czynności – 

skutkiem są ekstremalnie niedoszacowane koszty pracy,  

wynikiem błędnej technologii kolejno stają się rażąco niedoszacowane koszty 

paliwa,  

brak  kosztu  wywozu  odpadów  typu  gałęzie,  samosiejki  (niepodlegającego 

rozdrobnieniu), 

OPZ  stanowi  jednoznacznie,  cytuję:  „Wycięte  drzewa  i  krzewy  Wykonawca 

wywiezie na własny koszt”  

brak drobnych części jak np. żyłki do kosiarek i inne.  

Podsumowując  dany punkt,  Odwołujący  Praxima  stwierdził,  że  cena jednorazowego 

koszenia  MOP  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie  uwzględnia  pełnych  kosztów  do 

zrealizowania zadania, wynosi 1 200 zł netto i odbiega od średniej arytmetycznej wszystkich 

ofert  aż  o  46,22%,  a  co  także  istotne  pozycja  „zysk  i  rezerwa”  nie  jest  w  stanie  pokryć 

braków.  Także  cena  jednorazowego  koszenia  STEKOP  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

uwzględnia  pełnych  kosztów  do  zrealizowania  zadania,  wynosi  1  000  zł  netto  i  odbiega  od 

średniej arytmetycznej wszystkich ofert aż o 55,19%,  

Odnosząc  się  do  kalkulacji  ceny  dotyczącej  „Utrzymania  czystości  -  powierzchnie 

terenów  zielonych  (obiekt  szkoleniowy  w  okresie maj  -  wrzesień),  lokalizacja:  OC  Zielona I 

(Sowlany/Karakule gmina Supraśl)” Odwołujący Praxima wskazał, że według załącznika nr 3 

OPZ  dla  zadania  1,  powierzchnia  terenów  zielonych  obiektu  szkoleniowego  OC  Zielona  I 

wynosi  121  548,40  m².  Według  niego,  biorąc  pod  uwagę  OPZ,  ukształtowanie  terenu, 

szczegółowe  jego  wyliczenie  oraz  analizując  odpowiedź  MOP  i  cenę  STEKOP  (1000  zł) 

wykonawcy:  

błędnie  przyjęli  technologię  koszenia  do  powierzchni  całkowitej,  część  winna 

być ze względu na trudne ukształtowanie terenu (nierówności, wysokie wzniesienia, pagórki) 

wykoszona ręcznie, co znacznie obniża wydajność koszenia i zwiększa ilość roboczogodzin 

wymaganych  do  wykonania  czynności  –  skutkiem  są  ekstremalnie  niedoszacowane  koszty 

pracy,  

wynikiem błędnej technologii kolejno stają się rażąco niedoszacowane koszty 

paliwa,  

brak  kosztu  wywozu  odpadów  typu  gałęzie,  samosiejki  (niepodlegającego 

rozdrobnieniu) 

– OPZ stanowi jednoznacznie, cytuję: „Wycięte drzewa i krzewy Wykonawca 

wywiezie na własny koszt” - brak drobnych części jak np. żyłki do kosiarek i inne. 

Podsumowując  dany  punkt  stwierdził,  że  cena  jednorazowego  koszenia  MOP  jest 

nierealna

, rażąco niska i nie uwzględnia pełnych kosztów do zrealizowania zadania, wynosi 

2 400 zł netto i odbiega od średniej arytmetycznej wszystkich ofert aż o 56,39%, a co także 

istotne pozycja „zysk i rezerwa” nie jest w stanie pokryć braków.  

Cena  jednorazowego  koszenia  STEKOP 

także  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie 

uwzględnia  pełnych  kosztów  do  zrealizowania  zadania,  wynosi  1  000  zł  netto  i  odbiega  od 

średniej arytmetycznej wszystkich ofert aż o 81,83%,  

W zakresie 

usługi dotyczącej „Utrzymanie czystości - powierzchnie terenów zielonych 

(obiekt szkoleniowy w okresie maj - 

wrzesień), lokalizacja: OC Zielona II (Sowlany/Karakule 

gmina  Supraśl)”  Odwołujący  Praxima,  biorąc  pod  uwagę  OPZ,  ukształtowanie  terenu, 

szczegółowe wyliczenie Odwołującego oraz analizując odpowiedź MOP i abstrakcyjną cenę 

STEKOP wskazał, na:  

błędnie przyjętą technologię koszenia do powierzchni całkowitej, część winna 

być ze względu na trudne ukształtowanie terenu (nierówności, wysokie wzniesienia, pagórki) 

wykoszona ręcznie, co znacznie obniża wydajność koszenia i zwiększa ilość roboczogodzin 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

wymaganych  do  wykonania  czynności  –  skutkiem  są  ekstremalnie  niedoszacowane  koszty 

pracy,  

wynikiem błędnej technologii kolejno stają się rażąco niedoszacowane koszty 

paliwa,  

brak  kosztu  wywozu  odpadów  typu  gałęzie,  samosiejki  (niepodlegającego 

rozdrobnieniu) 

– OPZ stanowi jednoznacznie, cytuję: „Wycięte drzewa i krzewy Wykonawca 

wywiezie na własny koszt”  

brak drobnych części jak np. żyłki do kosiarek i inne. 

Podsumowując  Odwołujący  Praxima  stwierdził,  że  cena  jednorazowego  koszenia 

MOP  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie  uwzględnia  pełnych  kosztów  do  zrealizowania 

zadania,  wynosi  2  400  zł  netto  i  odbiega  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  ofert  aż  o 

48,27%,  a  co  także  istotne  pozycja  „zysk  i  rezerwa”  nie  jest  w  stanie  pokryć  braków. 

Podobnie  cena  jednorazowego  koszenia  STEKOP  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie 

uwzględnia  pełnych  kosztów  do  zrealizowania  zadania,  wynosi  1  000  zł  netto  i  odbiega  od 

średniej arytmetycznej wszystkich ofert aż o 78,45%. Nadto Odwołujący 2, powołując się na 

zamieszczone  w  odwołaniu  zdjęcia  wskazał,  że  ukształtowanie  terenu  wymaga 

zastosowania  różnego  rodzaju  sprzętu,  jak  wyżej  wskazuje  Odwołujący,  który  przyjął 

odpowiednio na samo koszenie po 130 r

oboczogodzin, czyli o 91% więcej czasu niż MOP 83 

tj.  „12  ha  =  12  godzin”.  Podkreślił,  iż  nie  ma  fizycznie  możliwości  wjechania  na  cały  teren 

szkoleniowy ciągnikiem z ok. 2 m kosiarką bijakową.  

Zdaniem  Odwołującego  Praxima  również  wycena  usługi  „Utrzymanie  czystości 

elementów  bocznicy  kolejowej  (rozjazdów,  przejazdów  i  ramp  bocznicy)  -  w  okresie  od 

listopada do kwietnia

” przez MOP prowadzi do wniosku, że wykonawca ten ekstremalnie nie 

doszacował  kosztów  pracy  poprzez  przeznaczenie „na  bieżąco”  miesięcznie do  utrzymania 

czystości  elementów  bocznicy  kolejowej  odpowiednio  jednorazowo  5  godzin,  do  „ręcznej” 

pracy  w  trudnych  warunkach  atmosferycznych,  gdyż  zakres  dot.  głownie  odśnieżania, 

usuwania  śliskości  i  innych  zanieczyszczeń,  Odwołujący  Praxima  przewidział  z  uwagi  na 

częstotliwość,  tj.  nieograniczoną  liczbę  interwencji  w  miesiącu,  do  obsługi  bocznicy 

dodatkowe 0,50 etatu - brak kosztu mieszanki piaskowo-solnej.  

Podsumowując  dany  punkt,  Odwołujący  Praxima  wskazał,  że  MOP  po  pierwsze 

wskazał  cenę  niejako  za  jednorazową  czynność,  a  usługa  winna  być  skalkulowana  jako 

miesięczny  ryczałt  w  okresie  od  listopada  do  kwietnia  każdego  roku,  uwzględniając  ilość 

interwencji wg potrzeb. Skutkiem jest nierealna

, rażąco niska cena i bez pełnych kosztów do 

zrealizowania 

zadania,  wynosząca  200  zł  miesięcznie  i  odbiegająca  od  średniej 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

arytmetycznej wszystkich ofert aż o 85,21%, a co także istotne pozycja „zysk i rezerwa” nie 

jest w stanie pokryć braków.  

Odnosząc  się do  kalkulacji  MOP  w zakresie usługi  „bocznica kolejowa  (odśnieżanie 

torowiska  - 

na  zgłoszenie)”  Odwołujący  Praxima  wyjaśnił,  że  powierzchnia  całkowita 

odśnieżania  torowiska  –  na  zgłoszenie  wg  formularza  cenowego  wynosi  4  369,2  m². 

Wskazał,  że  dany  rodzaj  usługi  ma  charakter  nie  ryczałtowy,  interwencyjny,  zależny  od 

bieżących  potrzeb.  Ilość  wezwań  oraz  wielkość  powierzchni  odśnieżania  torowiska  została 

określona przez Zamawiającego jako szacowana i podczas trwania umowy może być różna. 

Jednakże, z  zastrzeżeniem,  iż  winna być „zrealizowana w  ciągu 24  godzin od  przesłanego 

faxem/emailem zgłoszenia Zamawiającego”.  

Odwołujący  przedstawił  kalkulacje  i  wskazał,  że  MOP  ekstremalnie  nie  doszacował 

koszty  pracy  poprzez  przeznaczenie  na  odśnieżanie  torowiska  o  pow.  blisko  5  000  m² 

odpowiednio  5  godzi

n,  tj.  abstrakcyjnej  wydajność  1000  m²/godz.  do  „ręcznej”  pracy  w 

trudnych  warunkach  atmosferycznych,  brak  jakiejkolwiek  informacji  o  użyciu  sprzętu, 

podczas  gdy  on 

z  użyciem  sprzętu  przewidział  ok.  25  rbg.  W  konsekwencji  stawka  za 

odśnieżanie  jest  nierealna,  rażąco  niska  i  nie  uwzględnia  pełnych  kosztów  pracy  do 

zrealizowania  zadania  oraz 

odbiega  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  ofert  aż  o  88,64 

%, a co także istotne pozycja „zysk i rezerwa” nie jest w stanie pokryć braków.  

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 18 ust. 1-3 Pzp, Odwołujący Praxima wskazał, że 

zastrzeżenie  przez  STEKOP  całości  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa  jest  bezprawne,  gdyż  w  ww.  wyjaśnieniach  nie  zostały  wykazane 

okoliczności  uzasadniające  utajnienie  oraz  dlatego,  że  informacje  zawarte  w  ww. 

dokumencie  nie  stanowią  i  nie  są  kwalifikowane  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa. 

Niezależnie  od  powyższego  Odwołujący  Praxima  wskazał  również,  że  znamiona 

bezprawności nosi także zachowanie Zamawiającego polegające na zaniechaniu odtajnienia 

informacji nieposiadających cechy poufności, zastrzeżonych przez wybranego Wykonawcę.    

Odwołujący  Praxima  zaznaczył,  że  zaniechanie  odtajnienia  przez  Zamawiającego 

wyjaśnień,  stanowi  naruszenie  podstawowych  i  fundamentalnych  zasad  Pzp.  Podkreślił,  że 

zasada jawności w systemie zamówień publicznych jest jedną z podstawowych zasad, które 

należy  uwzględniać  w  trakcie  przygotowywania  oraz  przeprowadzania  postępowania  o 

udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  która  może  doznać  ograniczenie  wyłącznie  w 

warunkach art. 18 ust. 1-3 Pzp.  

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

W jego opinii konsorcjum w toku p

ostępowania nie wykazało, że dokonane utajnienie 

jest  zasadne  i  uzasadnione  stanem  faktycznym  i  prawnym,  a  zaniechanie  odtajnienia 

wyjaśnień rażąco niskiej ceny uniemożliwiało mu ocenę prawidłowości kalkulacji ceny oferty 

wybranego Wykonawcy.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza  uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  jak  również  oświadczenia, 

stanowiska stron złożone w trakcie rozprawy, ustaliła i zważyła, co następuje: 

Odwołanie o sygn. akt KIO 2758/21 zostało częściowo uwzględnione, natomiast 

odwołanie o sygn. akt KIO 2770/21 podlegało oddaleniu. 

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem  odwołania  na  podstawie art.  528  Pzp  i  skierowała  sprawę  na  rozprawę. 

Ponadto Izba ustaliła, że Odwołujący posiada interes we wniesienia odwołania wynikający z 

art. 505 Pzp. 

Izba  dopuściła  do  udziału  w  postępowaniach  wykonawców  zgłaszających  swoje 

przystąpienie  do  postępowań  odwoławczych  po  stronie  Zamawiającego  i  Odwołującego 

Praxima 

stwierdzając,  że  spełnione  zostały  przesłanki,  o których  mowa  w  art.  525  ust.  1-3 

Pzp.  

Izba zważyła: 

Zgodnie z art. 223 

ust. 2 pkt 2 Pzp Zamawiający poprawia w ofercie oczywiste omyłki 

rachunkowe,  z  uwzględnieniem  konsekwencji  rachunkowych  dokonanych  poprawek.  Aby 

zastosować dyspozycję ww. przepisu, należy stwierdzić, że w ofercie  popełniono oczywistą 

omyłkę o charakterze rachunkowym oraz, że omyłka ta jest oczywista. Należy więc ustalić, 

że  po  pierwsze  –  nieprawidłowość  w  ofercie  powstała  w wyniku  omyłki,  po  drugie  omyłka 

polega na wyłącznie na błędnym przeprowadzeniu działań arytmetycznych, po trzecie – błąd 

jest dostrzegalny „na pierwszy rzut oka”, a charakter tego błędu i prawidłowy wynik działania 

arytmetycznego nie pozostawiają żadnych wątpliwości.  

W  ocenie  Izby  wartość,  którą  STEKOP  wpisał  w  poz.  2,  w  kolumnie  6  Formularza 

cenowego (zadanie 1)

, nie spełniała powyższych przesłanek, o czym wprost świadczy treść 

pisma  Zamawiającego  z  dnia  29  lipca  2021r.  w  którym  Zamawiający  wezwał  STEKOP  do 

złożenia wyjaśnień,  wskazując: „w zadaniu nr  1 w  formularzu cenowym poz.  2  dotyczącym 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

dezynfekcji klamek i powierzchni wrażliwych podana jest stawka netto na 1 m

za miesiąc w 

wysokości 2,72. Proszę o złożenie wyjaśnień, z czego wynika powyższa wartość, ponieważ z 

obliczeń  matematycznych  Zamawiający  nie  był  w  stanie  wyliczyć  wartości  podanej  w 

kolumnie nr 8,9,11 i 12 formularza cenowego Wykonawcy przy zastosowaniu w/w stawki. 

”. 

Powyższe potwierdza, że błąd popełniony przez konsorcjum nie miał charakteru oczywistej. 

Dlatego  też  Zamawiający  w  sposób  nieprawidłowy  poprawił  omyłkę  w  trybie  powyższego 

przepisu.  Nie  mniej  jednak,  w  okolicznościach  niniejszej  sprawy  omyłka  popełniona  przez 

STEKOP winna podlegać poprawieniu jako inna omyłka. Dlatego też Izba pomimo uznania, 

że  Zamawiający  dokonał  poprawienia  błędów  występujących  w  formularzu  cenowym 

STEKOP 

na podstawie nieprawidłowego przepisu Pzp i jednoczesnym uznaniu, że błąd ten 

podlegał  poprawieniu  stwierdziła,  że  powyższe  naruszenie  przepisów  nie  miało  wpływu  na 

wynik postępowania, dlatego też Izba zarzut oddaliła.  

Przechodząc natomiast do samej czynności poprawienia omyłki, to wskazać należy, 

że  jak  wynika  z  okoliczności  stanu  faktycznego  STEKOP  w  sposób  nieprawidłowy  podał 

cenę  jednostkową  za  usługę  dezynfekcji  klamek.  Bezspornym  bowiem  jest  że  pomnożenie 

tej  stawki  przez liczbę m2  nie da sumy  wynikającej  z  kolumny  nr  8,  9, 11  oraz  12.  Jednak 

uwzględniając  złożone  wyjaśnienia  konsorcjum  Zamawiający  uzyskał  wiedzę,  gdzie  został 

popełniony błąd i jak należy go poprawić. Konsorcjum wskazało bowiem, że „że w formularzu 

cenowym dla zadania nr 1, w zakresie pozycji 

– stawka netto za 1 m2 za miesiąc dla usługi 

dezynfekcji  klamek  i  powierzchni  wrażliwych  (powierzchni  wewnętrznych),  wystąpiła 

oczywista omyłka rachunkowa. Zamiast stawki wskazanej w kolumnie 6 dla pozycji nr 2, tj. 

2,72 zł/m2 winno być 0,05 zł/m2. Wartość ta wynika z działań matematycznych wskazanych 

w nagłówku kolumny nr 8: 1.176,84 zł / 23.536,85 m2 = 0,05 zł/m2. Jednocześnie wskazuję, 

że  pozostałe  wartości  w  tym  formularzu  cenowym  pozostają  niezmienne,  w  tym  wartość 

brut

to usług w czasie trwania umowy, która wynosi 5.030.046,41 zł.”.  

Z  uwagi  na  powyższe,  Izba  uznała,  że  Zamawiający  zobligowany  był  do  dokonania 

poprawy  omyłki  z  uwzględnieniem  wyjaśnień  złożonych  przez  konsorcjum.  Uwzględnienie 

natomiast żądania Odwołującego MOP, który wskazał w jaki sposób Zamawiający winien był 

poprawić omyłkę zaistniałą w formularzu cenowym STEKOP, tj. poprzez przemnożenie ceny 

jednostkowej podanej w pozycji nr 2 przez liczbę m

spowodowałoby, że wynik tego działania 

byłby  absurdalnie  wysoki  przy  uwzględnieniu,  że  przedmiotem  usługi  objętej  wyceną  w 

pozycji nr 2 była dezynfekcja klamek. Co więcej taki sposób poprawy omyłki spowodowałby, 

że cena oferty konsorcjum wzrosłaby o ponad 2 mln zł i znalazła się na ostatniej pozycji w 

rankingu  ofert.  Ponadto  takie  poprawienie  formularza  cenowego  bez 

żadnych  wątpliwości 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

doprowadziłoby,  zdaniem  Izby,  do  zniekształcenia  oświadczenia  woli  konsorcjum,  bowiem 

nie sposób uznać, iż intencją tego wykonawcy było złożenie oświadczenia woli o takiej treści.  

Ponadto  dokonana  przez  Izbę  analiza  wartości  wpisanych  w poszczególnych 

kolumnach  poz.  2 

i  porównanie  jej  do  wartości  wpisanych  przez  pozostałych  wykonawców 

daje 

–  zdaniem  Izby  –  jasny  obraz  tego,  że  cena  jednostkowa  została  błędnie  obliczona. 

Z

amawiający  również  wskazał,  że  znając  ceny  innych  wykonawców  „na  pierwszy  rzut  oka” 

wiedział, że cena jednostkowa nie jest ceną właściwą.  

Izba  nie  podzieliła  argumentacji  Odwołującego  MOP  odnośnie  wielu  sposobów 

poprawienia  tego  błędu.  Błąd  wystąpił  bowiem  w  działaniu  arytmetycznym,  a  możliwymi 

sposobami jego poprawy było albo dokonanie tego w sposób w jaki uczynił to Zamawiający, 

albo w sposób oczekiwany przez Odwołującego. Jednakże, jeszcze raz podkreślić należy, że 

dokonanie  poprawy  w  sposób  żądany  przez  Zamawiającego  doprowadziłoby  do  wyniku 

absurdalnego, wręcz niemożliwego za ten zakres zamówienia. 

W związku z powyższym Izba uznała, że zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie. 

Na uwzględnienie nie zasługiwał również zarzut dotyczący naruszenia art. 223 ust. 1 

w zw. z art. 223 ust. 2 pkt. 1 Pzp - poprzez prowadzenie 

przez Zamawiającego ze STEKOP 

negocjacji dotyczących złożonej oferty w zakresie ceny jednostkowej zaoferowanej w pozycji 

formularza cenowego poz. 2 kolumna 6 Formularza cenowego, w zadaniu 1. Izba uzn

ała, że 

Zamawiający  w  sposób  prawidłowy  i  dopuszczalny  przepisami  prawa  zwrócił  się  do 

konsorcjum  o wyjaśnienie błędu zaistniałego w  złożonym  przez niego formularzu  cenowym 

dla  zadania  1.  Nie  sposób  uznać,  że  treść  wezwania  jak  i  treść  udzielonej  odpowiedzi 

stanowiły negocjacje treści ofert. STEKOP wprost wskazał skąd wynikał błąd i w jaki sposób 

należy  go  poprawić,  a  wszystkie  dane  do  dokonania  tej  czynności  wynikały  z  formularza 

cenowego. 

I tak jak wyżej wskazano, poprawa była możliwa tylko w jeden sposób, bowiem 

ten  wskazywany  przez  Odwołującego  prowadził  do  nierealnie  wysokiej  ceny  za  samą  tylko 

usługę dezynfekcji klamek. 

Izba uznała również, że popełnienie przez konsorcjum błędu nie może zostać uznane 

za czyn nieuczciwej konkurencji w związku z faktem, że już wcześniej w innym postępowaniu 

podobna  omyłka  w  jego  ofercie wystąpiła. W żaden  sposób Odwołujący  MOP nie wykazał, 

że powyższe działanie było działaniem celowym konsorcjum przez co konsorcjum umożliwiło 

sobie  na  dalszym  etapie  postępowania  prowadzenie  z  Zamawiającym  ewentualnych 

negocjacji  co  do  wysokości  tej  ceny.  Jak  już  wyżej  wskazano,  Izba  stwierdziła,  że  w 

niniejszym  postępowaniu  STEKOP    popełnił  błąd  przy  podawaniu  ceny  jednostkowej,  co 

jednoznacznie przesądza, że jego działanie nie było celowe. 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

W  konsekwencji  natomiast 

uznania, że popełniony przez STEKOP błąd rachunkowy 

podlegał poprawie, to nie sposób uznać, że w niniejszej sprawie konsorcjum popełniło błąd w 

obliczeniu ceny.  

Odnosząc się kolejno do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 18 ust. 1 i 3 Pzp w zw. 

z art. 11 ust. 2 uznk 

— poprzez zaniechanie odtajnienia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej 

ceny  złożonych  przez  konsorcjum  wskazać  należy,  że  zgodnie  z  art.  18  ust.  1  Pzp, 

postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. W myśl zaś art. 18 ust. 3 Pzp, nie ujawnia 

s

ię  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o 

zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli  wykonawca,  nie później  niż w  terminie składania 

ofert  lub  wniosków,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  że 

zastr

zeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Wyraźnego  podkreślenia 

wymaga,  że  jedną  z  podstawowych  zasad  obowiązujących  w  systemie  zamówień 

publicznych  jest  zasada  jawności  postępowania,  a  ograniczenie  dostępu  do  informacji 

związanych  z  postępowaniem  o  udzielenie  zamówienia  może  zachodzić  wyłącznie  w 

przypadkach  określonych  ustawą,  co  wynika  z  art.  18  ust.  2  Pzp.  Wyjątkiem  od  tej  zasady 

jest  wyłączenie  udostępniania  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  na 

podstawie  art.  18  ust.  3  P

zp.  W  świetle  art.  18  ust.  3  Pzp,  nie  ujawnia  się  informacji 

stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  pod  warunkiem  wykazania  przez  wykonawcę 

zasadności ich zastrzeżenia. Jak wynika z przywołanego przepisu, na wykonawcę nałożono 

obowiązek  wykazania  Zamawiającemu  przesłanek  zastrzeżenia  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa.  W  konsekwencji  rolą  Zamawiającego  w  toku  badania  złożonych 

dokumentów  jest  ustalenie,  czy  wykonawca  temu  obowiązkowi  sprostał  udowadniając,  że 

zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Zdaniem  Izby  sformułowanie 

użyte  przez  ustawodawcę,  w  którym  akcentuje  się  konieczność  „wykazania”  oznacza 

obowiązek  dużo  dalej  idący,  niż  tylko  złożenie  oświadczenie  co  do  przyczyn  objęcia 

informacji tajemnicą przedsiębiorstwa, a już z pewnością za wykazanie nie może być uznane 

ogólne  uzasadnienie,  sprowadzające  się  do  deklaracji,  że  przedstawione  informacje 

spełniają  określone  w  tym  przepisie  przesłanki,  czy  też  przedstawienia  ogólnikowych 

twierdzeń mających uzasadnić zastrzeżenie. Z przywołanego przepisu wynika także termin, 

w jakim powinno nastąpić wykazanie skuteczności zastrzeżenia. W odniesieniu do informacji 

znajdujących  się  w  ofercie  termin  ten  został  wprost  wskazany  co  oznacza,  że  wykonawca 

zobowiązany  jest  nie  tylko  wyjaśnić,  ale  i  wykazać  skuteczność  zastrzeżenia 

zamawiającemu i to w określonym czasie, a mianowicie do upływu terminu składania ofert. 

W przypadku dokumentów składanych po tym terminie, należy przyjąć, że wykazanie to musi 

nastąpić równocześnie z ich złożeniem. 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Ko

lejno  wskazać  należy,  że  STEKOP  aby  wykazać  skuteczność  zastrzeżenia 

informacji  zawartych  w  piśmie  z  dnia  26  sierpnia  2021r.  zobowiązany  był  wykazać  łączne 

wystąpienie  następujących  przesłanek  definicji  legalnej  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  o 

których mowa w art. 11 ust. 2 uznk: 

1)  informacje  mają  charakter  techniczny,  technologiczny,  organizacyjny 

przedsiębiorstwa lub inny posiadający wartość gospodarczą, 

2) informacje jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie 

są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są 

łatwo dostępne dla takich osób, 

3)  uprawniony  do  korzystania  z  informacji  lub  rozporządzania  nimi  podjął,  przy 

zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

Ustawodawca  w  art.  11  ust.  2  uznk,  że  zastrzegana  informacja  ma  mieć  charakter 

techniczny,  technologiczny,  organizacyjny  przedsiębiorstwa  lub  inny  posiadający  wartość 

gospodarczą.  Podkreślenia  wymaga,  że  przesłanka  „posiadający  wartość  gospodarczą” 

odnosi 

się  nie  tylko  do  informacji  „innej”,  ale także  informacji  technicznej,  technologicznej  i 

organizacyjnej.  Nie  wystarcza  więc  stwierdzenie,  że  dana  informacja  ma  charakter 

techniczny,  technologiczny  czy  organizacyjny,  ale  musi  także  ona  przedstawiać  pewną 

wa

rtość  gospodarczą  dla  wykonawcy  właśnie  z  tego  powodu,  że  pozostanie  poufna.  Taka 

informacja  może  być  dla  wykonawcy  źródłem  jakichś  zysków  lub  pozwalać  mu  na 

zaoszczędzenie określonych kosztów.  

Wyraźnie  podkreślić  należy,  że  badaniu  przez  Izbę  podlega  czynność 

Zamawiającego  polegająca  na  ocenie  przedstawionego  przez  wykonawcę  uzasadnienia 

zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  Izba  nie  docieka  natomiast,  czy  zastrzeżone 

informacje  obiektywnie  stanowią  lub  mogą  stanowić  informacje  podlegające  ochronie. 

Ro

zstrzygnięcie  zarzutów  przez  Izbę  polega  na  odpowiedzi  na  pytanie,  czy  Zamawiający 

prawidłowo  uznał,  że  wykonawcy  w  ustawowym  terminie  nie  zdołali  uzasadnić  w  sposób 

wystarczający dokonanych przez siebie zastrzeżeń tajemnicy przedsiębiorstwa. Nie jest też 

rolą Zamawiającego ocena, czy określone informacje mogą potencjalnie stanowić tajemnicę 

przedsiębiorstwa,  zadaniem  Zamawiającego  jest  natomiast  zbadanie,  czy  wykonawca 

należycie  uzasadnił  zastrzeżenie  informacji,  gdyż  to  jakość  tego  uzasadnienia  decyduje  o 

tym, czy w jawnym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego określone informacje 

mogą pozostać niejawne. 

W  ocenie  Izby,  analiza  decyzji  Zamawiającego  odnośnie  nieodtajniania  wyjaśnień 

konsorcjum 

prowadzi  do  stwierdzenia,  że  Zamawiający  w  sposób  nieprawidłowy  ocenił 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

skuteczność  zastrzeżenia  wyjaśnień  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  przez 

STEKOP w dniu 26 sierpnia 2021r.

, czym naruszył przepisy art. 18 ust. 1-3 Pzp.  

Izba  oceniając  treść  uzasadnienia  zastrzeżenia  wyjaśnień  jako  tajemnica 

pr

zedsiębiorstwa stwierdziła, że konsorcjum w sposób nieuprawniony dokonało zastrzeżenia 

całości  złożonych  wyjaśnień  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny  wraz  z  załącznikami  jako 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Co  prawda  zdaniem  konsorcjum  informacje  zawarte  w 

wyjaśnieniach  są  zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa,  gdyż  spełniają  ustawowe 

wymogi  ochrony  wynikające  z  uznk,  jednak  istotne  jest,  że  możliwość  powoływania  się  na 

ochronę  określonych  informacji  związanych  z  działalnością  przedsiębiorstwa  wymaga 

wskazan

ia  przez  wykonawcę  precyzyjnych  informacji  jakie  winny  zostać  objęte  ochroną  i 

wykazania  w  stosunku  do  tak  wyselekcjonowanych  informacji  przesłanek  koniecznych  do 

ochrony.  

Ustawodawca  w  art.  11  ust.  2  uznk  wyraźnie  wskazuje,  że  ochronie  podlega 

informacja 

mająca  wartość  gospodarczą.  Utajnienie  przez  STEKOP  całości  informacji 

zawartych w wyjaśnieniach wraz z załącznikami wymagało od niego łącznego wykazania w 

stosunku do tych informacji 

ustawowych przesłanek ochrony, w tym wykazania obiektywnej 

wartości  gospodarczej  takich  informacji.  Jednocześnie  Izba  wskazuje,  że  obowiązkiem 

konsorcjum 

było  wykazanie  obiektywnej  wartości  gospodarczej  zestawienia  informacji  pod 

nazwą „Szczegółowe Wyjaśnienia Wykonawcy Konsorcjum Stekop w zakresie zadania nr 1”, 

wartości  sięgającej  poza  ramy  tego  konkretnego  postępowania  czy  określonego  elementu 

tych  wyjaśnień.  Takich  okoliczności,  poza  jednym  z  dokumentów,  w  ocenie  Izby,  STEKOP 

nie wykazał. 

Odnosząc  się  do  opisu  wartości  gospodarczej  zastrzeżonych  informacji,  zauważyć 

należy,  że  STEKOP  wskazał,  że:  „szczegółowe  wyjaśnienia  zawierające  kalkulacje 

przedstawiające  sposób  obliczenia  poszczególnych  elementów  ceny  ofertowej,  dokumenty 

potwierdzające  wysokość  ponoszonych  kosztów  osobowych  przy  wykorzystaniu  pomocy 

public

znej (przykładowy komplet dokumentów zawierający: zanonimizowaną kopię umowy o 

pracę, kopię orzeczenia o posiadanym stopniu niepełnosprawności) oraz kopia porozumienia 

o współpracy wraz z załącznikiem, a także dokumenty stanowiące załączniki do niniejszego 

zastrzeżenia  niewątpliwe  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa  i  posiadają  wartość 

gospodarczą.  Zawarta  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  szczegółowa  kalkulacja 

przedstawiająca  sposób  obliczenia  poszczególnych  jednostkowych  składników  ceny  oferty 

zawiera 

informacje  o  przyjętej  przez  Wykonawcę  metodyce  obliczenia  cen  ofertowych  w 

postępowaniach o udzielenie zamówienia. W tej szczegółowej kalkulacji jednostkowych cen 

ofertowych  zwarte  zostały  między  innymi  informacje  dotyczące  ponoszonych  przez 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Wykonawcę  kosztów  zakupu  materiałów,  uzyskiwanych  za  te  materiały  cen,  wysokości 

ponoszonych  przez  Wykonawcę  kosztów  zakupu  odzieży  roboczej,  ponoszone  przez 

Wykonawcę  koszty  badań  lekarskich  pracowników  (i  cen  płaconych  za  te  badania  przez 

Wykonawcę),  koszty  usług  dodatkowych  ponoszone  przez  Wykonawcę,  a  także  wysokości 

zysku przyjmowanego przez Wykonawcę przy obliczaniu cen w postępowaniach o udzielenie 

zamówienia  publicznego.  Informacje te  niewątpliwie  mają  więc  wartość  gospodarczą,  a  ich 

ujawnienie zagrozi pozycji Wykonawcy na rynku.  

Również informacje ujęte w przedłożonym komplecie dokumentów, na który składają 

się:  zanonimizowana  kopia  umowy  o  pracę,  kopia  orzeczenia  o  posiadanym  stopniu 

niepełnosprawności,  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa  Wykonawcy.  Dokumenty  te 

niewątpliwie  zawierają  poufne  informacje  dotyczące  pracowników,  zasad  organizacji  czasu 

pracy  pracowników  Wykonawcy,  zasad  doboru  pracowników  do  realizacji  usług  oraz 

wskazują  na  wysokość  ponoszonych  przez  Wykonawcę  kosztów  osobowych  przy 

wyko

rzystaniu  pomocy  publicznej.  Informacje  zawarte  w  powyższych  dokumentach 

bezsprzecznie stanowią wartość gospodarczą, a ich ujawnienie zagrozi pozycji Wykonawcy 

na rynku.  

Dokument  w  postaci  porozumienia  o  współpracy  z  dostawcą  wraz  z  załącznikiem, 

niewątpliwie stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa Wykonawcy. Porozumienie opisuje bowiem 

zasady  współpracy  Wykonawcy  z  dostawcą,  a  także  zasadnicze  postanowienia  co  do 

ustalania  wysokości  wynagrodzenia  pomiędzy  Stronami  wybranych  usług  oraz  dostaw. 

Porozumienie  w  sw

ej  treści  wskazuje  na  szczególnie  korzystne  warunki  współpracy 

wypracowane  przez  Strony  porozumienia.  Jednocześnie  z  treści  już  samego  porozumienia 

wynika,  że  Strony  zobowiązały  się  do  zachowania  poufności,  w  tym  co  do  treści 

porozumienia i warunków współpracy pomiędzy Stronami.  

Dokumenty  stanowiące  załączniki  do  niniejszego  zastrzeżenia,  tj.  Zarządzenie  nr 

4/2021  Zarządu  „STEKOP”  S.A.  z  dnia  15.03.2021  r.  w  sprawie  zachowania  tajemnicy 

służbowej, Zarządzenie nr 1/2021 Prezesa Zarządu „STEKOP-OCHRONA” Sp. z o. o. z dnia 

29.03.2021 r. w sprawie zachowania tajemnicy służbowej oraz przykładowa zanonimizowana 

kopia  umowy  o  zakazie  konkurencji  jaka  stosowana  jest  u  Wykonawcy  również  stanowią 

tajemnicę przedsiębiorstwa Wykonawcy. Są to dokumenty, w których zawarte są informacje 

organizacyjne  przedsiębiorstwa  Wykonawcy.  Powyższe  dokumenty  wskazują  na  sposób 

działania  Wykonawcy  w  celu  zachowania  informacji  w  poufności.  Wskazane  dokumenty 

opisują  szczegółowe  procedury  stosowane  w  przedsiębiorstwie  Wykonawcy,  które  to 

procedury zostały opracowane samodzielnie przez Wykonawcę i przez niego wdrożone.  

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Informacje  te  niewątpliwie  mają  wartość  gospodarczą,  a  ich  ujawnienie  zagrozi 

pozycji Wykonawcy na rynku.

”.  

Izba  odnosząc się do  powyższego,  w  tym  przede  wszystkim  do  utajnienia kalkulacji 

ceny  oferty, 

wskazuje  po  pierwsze,  że  wyliczanie  kosztów  realizacji  danego  zamówienia 

każdorazowo  dokonywane  jest  w  oparciu  o  konkretne  warunki  danego  zamówienia  i 

wymagania określone przez Zamawiającego. STEKOP nie wykazał, zdaniem Izby, iż w treści 

wyjaśnień  zawarta  jest  jakaś  unikalna,  uniwersalna  metodyka  wyceny  kosztów  realizacji 

zamówienia,  która  ujawniona  jego  konkurentom  mogłaby  być  wykorzystana  przez  nich  w 

innych  postępowaniach.  Czynniki  generujące  koszty  realizacji  zamówienia  wynikają  z 

uwarunkowań wskazanych w OPZ w konkretnym postępowaniu. Konsorcjum nie wykazało w 

jaki  konkretnie  sposób  ujawnienie  owych  indywidualnych  założeń  wyceny  narazi  go  na 

możliwość  poniesienia  szkody,  bowiem  nie  przedstawiło  ono  żadnej  analizy  pomiędzy 

założeniami  wykonawcy  a  rzekomym  ryzkiem  poniesienia  szkód  finansowych,  w  tym  np.  w 

zakresie zużywanego płynu do dezynfekcji. Wskazywało bowiem w tym zakresie jedynie, że 

„ujawnienie  tych  informacji  nie  tylko  mogłoby  narazić  Wykonawcę  na  negatywne 

konsekwencje  związane  z  nieprzestrzeganiem  warunków  wyżej  wymienionej  umowy,  ale 

przede  wszystkim,  w  związku  ze  zbliżającym  się  ogłoszeniem  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  na  usługę  sprzątania  obiektu  Mazowieckiego  Portu  Lotniczego 

Warszawa 

– Modlin Sp. z o. o.”. Nie wykazało, w czym upatruje innowacyjność w przyjętych 

przez  siebie  wyliczeniach  dotyczących  zużywania  tego  preparatu  i  jak  powyższe  przekłada 

się  na  kalkulację  ceny  oferty  w  porównaniu  do  innych  ofert.  W  opinii  Izby  STEKOP  nie 

wykazał,  iż  założenia  czy  ryzyka  mają  obiektywną  wartość  gospodarczą  i  jako  takie  mogą 

być  wykorzystanie  przez  wykonawców  konkurencyjnych.  Izba  nie  odnalazła  żadnych 

„innowacyjnych”  ryzyk,  których  ujawnianie  narażałoby  go  na  identyfikowalną  stratę 

ekonomiczną.  Izba  stwierdziła  ponadto,  analizując  treść  wyciągu  z  umowy  zawartej  z 

Mazowieckim  Portem  Lotniczym  Warszawa  -  Modlin  Sp.  z  o.  o.  nr  PLM/K/66/2020  z  dnia 

19.06.2021 r., 

w treści której znajduje się zapis zobowiązujący wykonawcę do zachowania w 

poufności wszelkich informacji uzyskanych w związku z realizacją przedmiotu umowy, to nie 

sposób  podzielić  argumentów  STEKOP,  iż  zapis  ten  dotyczy  ilości  zużywanego  przez 

konsorcjum płynu przy realizacji zamówienia na rzecz tamtejszego zamawiającego, czy też 

sposobu realizacji zamówienia.  

Tym  samym  w  opinii  Izby  Odwołujący  w  żadnym  miejscu  nie  wykazał  wartości 

gospodarczej  zastrzeganych  informacji,  powołując  się  jedynie  na  ogólne  stwierdzenia,  że 

ujawnienie  informacji  narazi  go  na  szkodę.  Co  istotne  obiektywną  wartość  gospodarczą 

zastrzeganych  informacji  musi  wykazać  wykonawca  powołując  się  na  tajemnicę 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

przedsiębiorstwa  względem  określonych  informacji.  Nie  sposób  uznać  za  wykazanie 

spełnienia  omawianej  przesłanki  poprzez  przywoływanie  subiektywnej  oceny  informacji 

dokonanej przez danego wykonawcę. Zastrzegana informacja ma mieć charakter techniczny, 

technologiczny,  organizacyjny  przedsiębiorstwa  lub  inny  posiadający  obiektywną  wartość 

gospodarczą.  Tymczasem  STEKOP,  w  treści  uzasadnienia  enumeratywnie  wymienił 

dokumenty  oraz 

czynniki  które  według  niego  taką  wartość  posiadają,  jednakże  w  żaden 

sposób nie próbował wykazać dlaczego np. koszty badań lekarskich czy np. zakup odzieży 

są  informacjami  które  taki  walor  posiadają,  w  czym  wykonawca  upatruje  wystąpienie  tej 

okoliczności. Również nie wykazano dlaczego koszty związane z wynagrodzeniem, czy też 

fakt  korzystania  z  pomocy  publicznej  taką  tajemnicę  stanowi.  Izba  wskazuje,  że  z 

merytorycznego  punktu  widzenia,  przesłanek  art.  11  ust.  2  uznk  nie  spełniają  informacje 

wynikające  z  przepisów,  np.  dotyczących  minimalnego  wynagrodzenia.  W  ocenie  Izby  za 

tajemnicę przedsiębiorstwa nie sposób uznać również przyjętej ilości roboczogodzin, ani też 

zakładanego zysku. Fakt posiadania pracowników posiadających określone uprawnienia, jak 

również  orzeczony  stopień  niepełnosprawności  także  nie  sposób  uznać  za  jakiekolwiek 

know-

how przedsiębiorcy. W tym miejscu podkreślić należy, że konsorcjum złożyło umowy o 

pracę i aneksy utajniając dane wrażliwe jak PESEL, miejsce urodzenia i zamieszkania, co w 

pełni chroni dane osób z którymi umowa została podpisana. 

Podkreślić  należy  dalej,  że  w  pomimo,  iż  Zamawiający  przekazał  Odwołującym 

uzasadnienie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  który,  notabene,  w  ogóle  nie  zostało  przez 

STEKOP 

zastrzeżone  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa,  to  Zamawiający  nie  uwzględnił 

odwołania w tej części, dlatego też Izba uznała zarzut za zasadny. Izba podkreśla ponadto, 

co  już  wielokrotnie  wskazywała  w  swoich  orzeczeniach,  że  samo  uzasadnienie  powodów 

zas

trzeżenia  danych  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  nie  może  być  ze  swojej 

istoty  tajemnicą  przedsiębiorstwa  i  rolą  wykonawcy  jest  takie  jego  sporządzenie,  by  takich 

tajemnic w tym uzasadnieniu nie ujawniać. Zamawiający zaś tym bardziej nie może odmówić 

wykonawcy dostępu do informacji, które nie zostały w ogóle zastrzeżone.  

W  stosunku  zaś  do  samego  sposobu  zastrzegania  dokumentów  Izba,  również 

wielokrotnie,  podkreślała,  że  ze  względu  na  fakt,  że  zastrzeganie  takie  jest  zaprzeczeniem 

zasady jawności postępowania (art. 18 ust. 1 i 2 Pzp), jak i jego przejrzystości (art. 16 pkt 2 

Pzp), zastrzeganie takie powinno się odbywać z zastosowaniem zasady minimalizacji, czyli 

zastrzegany  powinien  być  jak  najmniejszy  możliwy  wycinek  tekstu:  pojedyncze  dane  (np. 

dane  liczbowe,  nazwy  kontrahentów),  pojedyncze  wersy  lub  ich  fragmenty,  pojedyncze 

zdania  lub  ich  fragmenty,  pojedyncze  akapity  lub  ich  fragmenty,  pojedyncze  strony  lub  ich 

fragmenty itd., a całe dokumenty jedynie w ostateczności, gdy nie ma innej możliwości, gdyż 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

w  zamówieniach  publicznych  w  rzeczywistości  jedynie  wyjątkowo  zdarza  się,  że  całe 

dokumenty 

– od początku do końca – są ową informacją posiadającą cechy tajemnicy.  

Izba  uznała  natomiast,  że  na  ochronę  zasługuje  dokument  pn.  „Porozumienie  o 

współpracy nr  1/2020”  z  dnia  4  stycznia 2020 r.  w  Białymstoku  oraz  załącznik  nr  1  to  tego 

porozumienia

. Izba stwierdziła, że STEKOP w sposób szczegółowy opisał w czym upatruje 

wartość  materialną  tego  dokumentu,  a  ponadto  w  jego  treści  jest  zawarte  postanowienie  o 

zachowaniu w poufności danych z niego wynikających.  

W  konsekwencji  Izba  uznała,  że  działanie  Zamawiającego  w  stanowiło  naruszenie 

zasad 

wynikających z art. 18 ust. 1 i art. 16 pkt 2 Pzp.  

Tym  samym  Izba  uznała,  że  wobec  przepisów  regulujących  wnoszenie  środków 

ochrony prawnej, dla skuteczności orzeczenia i sanacji działania Zamawiającego, konieczne 

jest  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  zadaniu  1  zamówienia. 

Jednocześnie,  biorąc  pod  uwagę  fakt,  że  w  konsekwencji  Odwołujący  MOP  będzie  mógł 

negować  wyjaśnienia  STEKOP  oraz  poziom  zaoferowanej  przez  niego  ceny,  co  może 

doprowadzić do weryfikacji badania oferty wykonawcy, Izba uznała, że powyższe może mieć 

wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  a  zatem  spełniła  się 

przesłanka art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp. 

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie 1 i 2 sentencji wyroku. 

Sygn. akt KIO 2770/21 

Przechodząc do rozpoznania zarzutu dotyczącego naruszenia przez Zamawiającego 

art.  223  ust.  2  pkt  2  Pzp  poprzez  wadliwe  dokonanie  przez  Zamawiającego  czynności 

poprawienia  oczywistej  omyłki  rachunkowej  w  ofercie  wykonawcy  STEKOP,  Izba 

podtrzymuje  stanowisko  wyrażone  przy  rozpatrywaniu  analogicznego  zarzutu  zawartego  w 

odwołaniu  Odwołującego  MOP  (KIO  2758/21)  i  zarzut  ten  uznaje  za  niezasadny. 

Szczegółowe stanowisko zaprezentowane zostało w powyższej sprawie i jest ono aktualne w 

niniejszej sprawie. 

Kolejno wskazać należy, że Izba za zasadny uznała zarzut dotyczący naruszenia art. 

18 ust. 1-

3 Pzp przez zaniechanie przez Zamawiającego odtajnienia wyjaśnień rażąco niskiej 

ceny  złożonych  przez  STEKOP  i  również  z  tym  zakresie  podtrzymuje  wywody 

zaprezentowane przy rozpoznawaniu sprawy KIO 2758/21

, że STEKOP nie wykazał wartości 

gospodarczej zastrzeganych informacji, poza dokumentem wskazanym w sentencji wyroku.  

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

W konsekwencji Izba stwierdziła, że Zamawiający naruszył przepisy 18 ust. 1 i 3 Pzp, 

przez  zaniechanie  ujawnienia  wyjaśnień  STEKOP  z  dnia  26  sierpnia  2021r.  w  zakresie 

rażąco niskiej ceny. Pomimo przyznania, iż Zamawiający w sposób nieuprawniony zaniechał 

ujawnienia  wyjaśnień  konsorcjum,  Izba  nie  uwzględniła  w  tym  zakresie  zarzutu  odwołania. 

Zgodnie  z  treścią  art.  554  ust.  1  pkt  1  Pzp  Izba  uwzględnia  odwołanie,  w  całości  lub  w 

części,  jeżeli  stwierdzi  naruszenie  przepisów  ustawy,  które  miało  wpływ  lub  może  mieć 

istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. W ocenie Izby naruszenie o 

takim  skutku  w  rozpoznawanym  przypadku  nie  miało  miejsca.  W  świetle  powyższego 

przepisu

, dla uwzględnienia odwołania, konieczne jest wykazanie dwóch przesłanek: 

naruszenie przepisów ustawy oraz 

wykazanie,  że  naruszenie  to  miało  lub  mogło  mieć  istotny  wpływ  na  wynik 

postępowania.  

Z powyższego wynika, że nie każde naruszenie przez Zamawiającego przepisów Pzp 

będzie  skutkowało  uwzględnieniem  odwołania,  ale  tylko  takie,  które  w  sposób  istotny 

wpłynęło  lub  może  wpłynąć  na  wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Wynik 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego należy rozumieć przez pryzmat pojęcia 

tego  postępowania,  a  więc  jako  akt  wyboru  oferty  tego  wykonawcy,  z  którym  zamawiający 

zawrze  umowę  w  sprawie  zamówienia  publicznego.  Tak  też  orzekł  Sąd  Najwyższy  w 

postanowieniu z dnia 12 lutego 2014 r., sygn. akt: IV CSK 291/13. Innymi 

słowy – z wpływem 

naruszenia  na  wynik  postępowania  mamy  do  czynienia  wyłącznie  w  sytuacji,  w  której 

uwzględnienie  zarzutów  zawartych  w  odwołaniu  prowadzi  lub  może  prowadzić  do  wyboru 

jako najkorzystniejszej oferty innego wykonawcy.  

W  ocenie  Izby  ewentualn

e  ujawnienie  informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach 

konsorcjum 

mogłoby  skutkować  podniesieniem  zarzutu  zaoferowania  przez  nie  rażąco 

niskiej ceny. Podkreślić zaś należy, że taki zarzut został już przez Odwołującego Praxima w 

tym  postępowaniu  podniesiony,  a  więc  uznać  należy,  że  ponowne  kwestionowanie  ceny 

oferty STEKOP przez Odwołującego Praxima nie byłoby skuteczne i nie wpłynęłoby na wynik 

postępowania o udzielenie zamówienia. 

Przechodząc  kolejno  do  rozpoznania  zarzutów  dotyczących  rażąco  niskiej  ceny 

odnośnie  ofert  MOP  i  STEKOP  na  wstępie  konieczne  jest  zdefiniowanie  pojęcia  rażąco 

niskiej ceny. Przede wszystkim wskazać tu należy na brzmienie przepisu art. 226 ust. 1 pkt 8 

Pzp, który odnosi zaoferowaną cenę do wartości przedmiotu zamówienia  - ma to być cena 

„rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia".  Tym  samym  to  realna,  rynkowa 

wartość danego zamówienia jest punktem odniesienia dla oceny i ustalenia ceny tego typu. 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Cena rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego 

rzeczywistej  wartości,  a  różnica  nie  będzie  uzasadniona  obiektywnymi  względami 

pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i finansowania wykonania zamówienia z innych 

źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie to wykonać. W orzecznictwie podkreśla się, 

że  punktem  odniesienia  dla  określenia  rażąco  niskiej  ceny  są  przede  wszystkim:  wartość 

przedmiotu 

zamówienia, ceny zaproponowane w innych ofertach, złożonych w postępowaniu 

oraz  wiedza, 

doświadczenie  życiowe  i  rozeznanie  warunków  rynkowych  jakimi  dysponują 

członkowie  komisji  przetargowej  zamawiającego  (tak  min.  wyrok  Sądu  Okręgowego  w 

Warszawie z dnia 9 kwietnia sygn. akt: IV Ca 1299/09). A zatem za cenę rażąco niską uznać 

należy  cenę,  która  jest  nierealistyczna,  nieadekwatna  do  zakresu  i  kosztów  prac 

składających  się  na  dany  przedmiot  zamówienia,  zakłada  wykonanie  zamówienia  poniżej 

jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, a więc nie występuje na 

danym  rynku,  na  którym  ceny  wyznaczane  są  m.in.  poprzez  ogólną  sytuację  gospodarczą 

panującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny 

oraz  obecność  i  funkcjonowanie  uczciwej  konkurencji  podmiotów  racjonalnie  na  nim 

działających.  Z  kolei  ustalenia,  że  dana  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską,  dokonuje 

Zamawiający,  najpierw  poprzez  obligatoryjne  wezwanie  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień 

oraz  dowodów  (art.  224  ust.  2  Pzp),  a  następnie  poprzez  ocenę  złożonych  wyjaśnień. 

Procedura  badania  i  ustalania  ceny  rażąco  niskiej  przebiega  więc  w  taki  sposób,  że 

Za

mawiający  musi  na  podstawie  wskazanego  wyżej  przepisu  umożliwić  wykonawcy 

wykazanie 

okoliczności, iż zaoferowana przez niego cena jest ceną realną. Następnie zaś na 

wykonawcy,  zgodnie  art.  224  ust.  5 

Pzp,  spoczywa  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie 

zawiera 

rażąco  niskiej  ceny.  Nie  ulega  wątpliwości,  że  przy  ocenie  samych  wyjaśnień 

uwzględniać należy treść wezwania skierowanego do wykonawcy. Jeśli zatem Zamawiający 

sformułuje  swoje  wezwanie  w  sposób  ogólnikowy,  nie  precyzując  jakie  elementy  winien 

zawrzeć  wykonawca  w  swoich  wyjaśnieniach,  nie  może  oczekiwać  określonego  sposobu 

prezentacji  przekazanych  informacji  czy  stopnia  szczegółowości  wyliczeń.  Zamawiający, 

oceniając wyjaśnienia, bierze pod uwagę czynniki wpływające na wartość ceny zaoferowanej 

przez  wyko

nawcę  w  tym  m.in.  oszczędność  metody  wykonania  zamówienia,  wybrane 

rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia dostępne 

dla  wykonawcy,  oryginalność  projektu  wykonawcy,  koszty  pracy  oraz  wpływ  pomocy 

publicznej  udzielonej  na  podstawie 

odrębnych  przepisów.  Zatem,  rolą  Zamawiającego  jest 

ustalenie  i  weryfikacja  czy  czynniki  wskazane  przez  wykonawcę  w  ramach  wyjaśnień 

rzeczywiście  istnieją,  mogą  być  osiągnięte  w  ramach  realiów  rynkowych  i  na  podstawie 

jakich  założeń  wykonawca  zakłada  realność  wystąpienia  tych  szczególnych  czynników  i 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

sprzyjających okoliczności. Treść normy art. 224 ust. 5 Pzp nie pozostawia wątpliwości, że to 

na  wykonawcy  wezwanym  do  złożenia  wyjaśnień  spoczywa  obowiązek  wykazania,  czy 

możliwe  i  realne  jest  wykonanie  zamówienia  za  określoną  w  ofercie  cenę.  Z  racji  tego,  że 

celem  wyjaśnień  jest  wzruszenie  przyjętego  domniemania,  że  zaoferowana  cena  jest  ceną 

rażąco  niską,  wyjaśnienia  takie  muszą  być  konkretne,  wyczerpujące  i  uzasadniające 

realność  dokonanej  przez  wykonawcę  kalkulacji.  Nie  ulega  także  wątpliwości,  iż  badanie 

ceny  i  ewentualne  jej  uznanie  za  rażąco  niską  musi  być  dokonywane  w  odniesieniu  do 

danego  przedmiotu  zamówienia,  albowiem  to  z  opisu  dokonanego  przez  Zamawiającego 

wynika  jakie  czynności  muszą  zostać  przez  wykonawcę  zrealizowane  w  ramach  danego 

zamówienia,  a  szczegółowość  złożonych  wyjaśnień  zależy  od  stopnia  złożoności  danego 

zamówienia i ilości czynności, które są konieczne do wykonania.  

Podkreślenia  wymaga  także,  że  w  ramach  postępowania  odwoławczego  Izba  ocenia 

jedynie  prawidłowość  czynności  Zamawiającego  w  postępowaniu,  a  nie  samą  cenę  oferty. 

Weryfikacji  podlega  zatem  sama  czynność  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień,  ocena  przez 

Zamawiającego tych wyjaśnień, a następnie prawidłowość decyzji co do odrzucenia lub nie, 

złożonej przez wykonawcę oferty.  

Przekładając  powyższe  rozważania  na  stan  faktyczny  niniejszej  sprawy  należy  w 

pierwszej  kolejności  zauważyć,  że  przedmiotem  zamówienia  jest  usługa  polegająca  na 

utrzymaniu  czystości  pomieszczeń  w  budynkach  i  terenach  zewnętrznych  zlokalizowanych 

na terenie kompleksu wojskowego

. Wskazać należy, że specyfika tego rodzaju usług, polega 

przede  wszystkim  na  pracy osób fizycznych  oraz  na  pracy sprzętu  wykorzystywanego przy 

tego  rodzajach  robotach

,  w  związku  z  czym  to    koszty  związane  z  zatrudnieniem 

pracowników i pracą sprzętu mają zdecydowanie najwyższy wpływ na cenę oferty. 

Oceniając  realność  ceny  oferty  zaoferowanej  przez  Przystępującego  MOP  wskazać 

należy, że MOP odpowiadając na wezwanie Zamawiającego złożył w dniu 27 sierpnia 2021 

r.  wyjaśnienia, które w  opinii  Izby nie potwierdzają zarzutu  Odwołującego Praxima,  iż  cena 

przez  niego 

zaoferowana  za  realizację  zamówienia  mogła  zostać  zakwalifikowana  jako 

rażąco  niska.  Izba  uznała  więc,  że  Zamawiający  w  sposób  prawidłowy  i  z  należytą 

starannością dokonał oceny wyjaśnień tego wykonawcy. 

Izba 

po analizie złożonych wyjaśnień i ustaliła, że wyjaśnienia te nie ograniczały się 

do ogólnego przedstawienia sprzyjających okoliczności realizacji zamówienia, które w ocenie 

MOP 

wpływają  na  możliwość  zaoferowania  niższej  ceny,  bowiem  wykonawca  ten 

przedstawił poszczególne elementy uwzględnione przez niego przy kalkulacji ceny oferty, jak 

np.  wykorzystanie  specjalistycznego  sprzętu  na podstawie którego  oszacowano czas  pracy 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

pracowników (roboczogodzin) oraz np. zużycie paliwa i czas potrzebny na realizację danych 

usług  utrzymania  zieleni  na  wszystkich  terenach.  Przystępujący  MOP  wskazywał  na 

możliwość  wykorzystania  kosiarek  bijakowych,  co  jak  zostało  potwierdzone  na  rozprawie, 

umożliwi  mu  znaczne  obniżenie  liczby  roboczogodzin  koniecznych  do  wykoszenia  terenu. 

Zamawiający  wskazywał  ponadto,  że  dołączone  do  odwołania  Odwołującego  Pixel  zdjęcia 

terenów  nie  oddają  rzeczywistości,  bowiem  np.  w  odniesieniu  do  terenu  na  którym 

zlokalizowana jest strzelnica, to na terenie tym występują przede wszystkim łąki, na których 

możliwe  jest  wykorzystanie  zakładanego  przez  MOP  sprzętu.  Izba  uznała  powyższe 

wyjaśnienia  za  wiarygodne,  a  Odwołujący  Pixel  powyższego  twierdzenia  nie  podważył.  W 

złożonych  wyjaśnieniach  MOP    wskazał  Zamawiającemu,  że  dysponuje  parkiem 

maszynowym 

na  potwierdzenie  czego  przedłożył  wykazu  sprzętu.  Ponadto  wskazał  na 

zatrudnienie  pracowników  na  umowę  o  pracę  przy  uwzględnieniu  zasad  wynikających  z 

przepisów  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę.  Dodatkowo  wyjaśnił,  że  ma  duże 

doświadczenie w wykonywaniu usług na wielkopowierzchniowych jednostkach wojskowych o 

tożsamych lub bardzo zbliżonych cechach w zakresie usług utrzymania czystości w związku 

z  czym  wyprac

ował  optymalizację  kosztów  związanych  z  realizacją  usług  na  terenach 

zewnętrznych zielonych.  

W konsekwencji Izba po analizie złożonych wyjaśnień uznała, że złożone przez MOP 

wyjaśnienia  zawierały  konkretne  wyliczenia  poszczególnych  pozycji  składających  się  na 

zakwestionowany  przez  Odwołującego  Pixel  zakres  usług  objętych  niniejszym 

postępowaniem.  Ponadto  złożone  wyjaśnienia  zostały  poparte  dowodami,  korelującymi  z 

treścią udzielonych wyjaśnień. Podkreślić należy, iż wykonawca w złożonych wyjaśnieniach 

przedstawił  także,  jakie  obiektywne  czynniki  umożliwiły  mu  zaoferowanie  ceny  na  danym 

poziomie, wykazał, iż realizacja niniejszego zamówienia nie przyniesie mu straty, jak również 

przedstawił sposób zbudowania zaoferowanej ceny za realizację zamówienia wraz z przyjętą 

przez siebie metodologią i właściwą wykonawcy polityką cenową. 

Ponadto  podkreślić  należy,  odnosząc  się  do  różnic  w  sposobie  kalkulacji  ceny  oferty 

pomiędzy  tą  zaprezentowaną  przez  Odwołującego  Praxima  a  MOP,  przyjętych  stawek  i 

założeń  to  wskazać  należy,  że  okolicznością  notoryjną,  a  więc  nie  wymagającą  żadnego 

dowodu  jest  fakt,  że  na  każdą  cenę  ma  wpływ  cały  szereg  okoliczności  i  czynników 

indywidualnie  dotyczących  każdego  przedsiębiorcy.  Tak  jak  zestawienie  różnych  cen  nie 

może  stanowić  dowodu,  że  cena  jednego  przedsiębiorcy  jest  realna,  a  każda  niższa  cena 

jest  ceną  nierynkową,  ponieważ  różne  podmioty,  o  różnej  historii  na  rynku,  różnej 

wiarygodności finansowej, różnych relacjach handlowych, odmiennej siatce podwykonawców 

i  innej  specyfice  pracy  oraz  doświadczeniu,  uzyskają  różne  ceny  ofertowe  w  zakresie 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

oferowanego  towaru.  Nie  świadczy  to  natomiast  o  oferowaniu  ceny  rażąco  niskiej,  a  o 

prawidłowym  funkcjonowaniu  konkurencyjnej  gospodarki  rynkowej  i  zawsze  w  na  rynku 

konkurencyjnym  znajdą  się  podmioty,  które  oferują  wykonanie  danej  usługi  w  znacznie 

wyższej  cenie  niż  ich  konkurent.  Podkreślić  należy,  że  każdy  z  wykonawców  będących 

profesjonalistą  kalkuluje  cenę  oferty  uwzględniając  sprzyjające  jemu  okoliczności  i 

uwzględniając stosowaną przez siebie politykę cenową, a w ocenie Izby, Przystępujący MOP 

mając  już  doświadczenie  w  wykonaniu  prac  o  tożsamym  charakterze  i  przedmiocie  do 

obecnie zamawianego, jest w stanie praw

idłowo oszacować niezbędną ilość roboczogodzin, 

sprzętu, materiałów, zasób pracowniczy i innych, by zadanie zostało należycie wykonane, a 

dodatkowo  uzyskane  zamówienie  pozwoliło  takiemu  wykonawcy  wygenerować  zysk.  Nie 

można  w  związku  z  tym  uznać,  że  jedyną  słuszną  i  poprawną  kalkulacją  ceny  oferty  była 

kalkulacja Odwołującego Praxima. 

W  związku  z  powyższym  skład  orzekający  Izby  uznał,  że  złożone  przez  MOP 

wyjaśnienia  nie  mogą  prowadzić  do  wniosku,  że  oferta  cenowa  tego  wykonawcy  jest 

niedoszacowana  w  zakres

ie  usług  dotyczących  utrzymania  zieleni.  Wyjaśnień  tych  nie 

można  uznać  za  lakoniczne  i  gołosłowne,  w  konsekwencji  czego  nie  mogło  dojść  do 

odrzucenia  oferty  tego  wykonawcy  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę.  Zdaniem  Izby 

złożone  wyjaśnienia  były  wystarczająco  precyzyjne,  wskazywały  na  obiektywne    czynniki, 

które mogły wpłynąć na obniżenie ceny oferty oraz potwierdzały prawidłowość kalkulacji. 

Oceniając kolejno realność ceny oferty zaoferowanej przez Przystępującego STEKOP 

w zakresie dotyczącym usług utrzymania zieleni, na wstępie wyjaśnić należy, że na obecnym 

etapie postępowania wyjaśnienia te objęte tajemnicą przedsiębiorstwa, co powoduje, że Izba 

nie  może  szczegółowo  przedstawić  argumentów  zawartych  w  tych  wyjaśnieniach  i 

dowodach.  

W  następstwie  powyższego  Izba  stwierdziła,  z  natury  rzeczy  w  sposób  ogólny,  że  w 

przypadku konsorcjum

, Zamawiający badał czy przedstawiona argumentacja oraz załączona 

do  wyjaśnień  szczegółowa  kalkulacja  pozwalała  na  uznanie  ceny    za  realną.  W  opinii  Izby 

Z

amawiający,  na  podstawie  złożonych  wyjaśnień,  miał    prawo    przyjąć    wyjaśnienia  w 

za

kresie  obecnie  kwestionowanym  przez  Odwołującego  Praxima  potwierdzają  realność 

zaoferowanej  ceny.  STEKOP 

wskazał  na  konkretne  okoliczności  które  umożliwiły  mu 

zaoferowanie 

ceny  oferty  na  poziomie  niższym  od  Odwołującego  Praxima  takie  jak 

znajomość  terenu  i  rozplanowanie  czasu  realizacji  prac.  Powołał  się  na  możliwość 

wykorzystania  sprzętu  do  wykonania  prac.  Wskazał  również  w  jaki  sposób  dokona 

oczyszczenia  terenu  z  pozostałości  po  skoszeniu  i  w  jaki  sposób  powyższe  zostało 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

skalkulowane w cenie oferty

. Wyjaśnił również ilość roboczogodzin i przyjęte założenia oraz 

koszty pracownicze. 

Wskazać należy także, że szczegółowa kalkulacja dotycząca tej części 

zamówienia, która została objęta przez niego tajemnicą przedsiębiorstwa zawierała dokładne 

wyliczenie kosztów związanych z realizacją niniejszej części zamówienia,. 

Uwzględniając  złożone  wyjaśnienia  Izba  stwierdziła,  że  Zamawiający  prawidłowo 

uznał,  że  wyjaśnienia  złożone  przez  Przystępującego  STEKOP  były  przekonywujące,  a 

jednocześnie  brak  było  podstaw,  aby  wykazać  faktycznie,  w  sposób  obiektywny,  że  cena 

wskazana przez tego wykonawcę była rażąco niska, w szczególności. 

Raz jeszcze należy  podkreślić,  że przepisy  Pzp wymagają  dla odrzucenia oferty,  aby 

cena  była  nie  tylko  niska,  ale  w  sposób  nieodparcie  narzucający  takie    wnioski  -  rażąco 

niska.  Natomiast  Fagus  potwierdził,  że  przy  wycenie  ceny  oferty  wziął  pod  uwagę  cały 

zakres  zamówienia  i  dokonał  rzetelnej  kalkulacji  ceny  oraz  przedstawił  stosowne 

wyjaśnienia, czego Odwołujący nie był w stanie obiektywnie podważyć.   

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie 3 sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2758/21  Izba 

orzekła na podstawie art. 557 i 575 Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b) oraz § 7 ust. 2 pkt 1 i 

ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów 

postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu 

od 

odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).  

W  niniejszej  sprawie  Odwołujący  zawarł  5  zarzutów.  Izba  uwzględniła  odwołanie  w 

zakresie  zarzutu  zawartego  w  punkcie  4  oraz  5  petitum 

odwołania  oddaliła  odwołanie  w 

pozostałym zakresie. 

Biorąc powyższe pod uwagę Izba kosztami postępowania obciążyła Zamawiającego 

w  części  2/5  i Odwołującego w  części  3/5.  Na koszty  postępowania odwoławczego składał 

się wpis uiszczony przez Odwołującego w wysokości 15 000 zł, koszty przez Zamawiającego 

z  tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  w  kwocie  3  600  zł  (łącznie  18  600  zł).  Odwołujący 

poniósł  dotychczas  koszty  postępowania  odwoławczego  w  wysokości  15  000  zł  tytułem 

wpisu, tymczasem odpowiadał za nie do wysokości 11 160 zł (9000 zł z tytułu wpisu + 2160 

zł  z  tytułu  wynagrodzenia  pełnomocnika  Zamawiającego).  Wobec  powyższego  Izba 

zasądziła  od  Zamawiającego  na  rzecz  Odwołującego  kwotę  3  840  zł  stanowiącą  różnicę 

pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego a kosztami postępowania, 

za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.  

Natomiast  o 

kosztach  postępowania  odwoławczego  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO 

2770/21  Izba  orzekła  na  podstawie  art.  557  i  575  Pzp  w  zw.  z  §  8  ust.  2  pkt  1  ww. 

rozporządzenia. 

Sygn. akt KIO 2758/21  

                 KIO 2770/21 

Przewodnicząca: …………………………………