KIO 2301/21 WYROK dnia 13 sierpnia 2021 r.

Sygn. akt: KIO 2301/21 

WYROK 

z dnia 13 sierpnia 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:      Beata Konik 

Protokolant:            

Mikołaj Kraska  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  10  sierpnia  2021  r. 

w  Warszawie  odwołania  wniesionego  do 

Prezesa  Kra

jowej  Izby  Odwoławczej  30  lipca  2021  roku  przez  odwołującego  A.  K. 

prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą  A.  K.  z  siedzibą  w  Kamieniu 

Pomorskim 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Województwo 

Małopolskie  z  siedzibą  w  Krakowie,  przy  udziale  wykonawcy  I.  K.  prowadzącego 

działalność gospodarczą pod firmą ASIG I. K. z siedzibą we Wrocławiu, 

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie.  

Kosztami postępowania odwoławczego obciąża Odwołującego i:  

z

alicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych,  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

O

dwołującego tytułem wpisu od odwołania.  

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 

września 2019 r. Prawo 

zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019), na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni 

od  dnia jego doręczenia  -  przysługuje skarga za  pośrednictwem  Prezesa Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący:      ……………………..… 

Sygn. akt: KIO 2301/21 

UZASADNIENIE 

Województwo Małopolskie z siedzibą w Krakowie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w 

trybie  podstawowym,  na  podstawie  art.  275  pkt  1)  ustawy  Pzp  (tj.  w  wariancie  I), 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  na:  Wykonanie  ocen  energetycznych 

budynków  na  terenie  województwa  małopolskiego,  mających  na  celu  przygotowanie 

projektów w ramach Działania 4.4 RPO WM 2014-2020”, nr sprawy:ZPO-IX.272.3.2021.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 

3 marca 2021 r. nr 2021/BZP 00012945. 

Postępowanie  to  prowadzone  jest  na  podstawie  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r. 

Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019, z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275 i 

2320 oraz z 2021 r. poz. 464) 

– dalej: „ustawa Pzp”.  

W  postępowaniu  tym  wykonawca  A.  K.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod 

firmą A. K. z siedzibą w Kamieniu Pomorskim (dalej: „Odwołujący”) 30 lipca 2021 roku złożył 

odwołanie  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wobec  wyboru  jako  najkorzystniejszej 

oferty  złożonej  przez  wykonawcę  I.  K.  prowadzącego  działalność  gospodarczą  pod  firmą 

ASIG I. K. 

z siedzibą we Wrocławiu. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1)  art.  224  ust.  5  i  6  ustawy  Pzp  przez  brak  odrzucenia  oferty  I.  K. 

prowadzącego 

działalność  gospodarcza  pod  firmą  ASIG  I.  K.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  mimo,  iż 

zawierała  rażąco  niską  cenę,  a  sam  wykonawca  złożył  wyjaśnienia  nie 

korespondujące z podaną w ofercie ceną, 

2)  naruszenie  art.  226  ust.  1  pkt  2  lit  b  ustawy  Pzp  przez  brak  odrzucenia  oferty  I.  K. 

prowadzącego  działalność  gospodarcza  pod  firmą  ASIG  I.  K.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu,  mimo  niewykazania  przez  wykonawcę  spełnienia  warunków  o  których 

mowa  w  I.6  pkt  7  SWIZ  tj.  zapewnienia  odpowiedniego  zaplecza  osobowego 

ankieterów i audytorów. 

W 

związku  z  powyższym  zarzutem,  Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie odwołania i 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  najkorzystniejszej  oferty, 

odrzucenie oferty I. K.

, ewentualnie powtórzenie czynności badania i oceny ofert, dokonania 

wyboru,  jako  najkorzyst

niejszej  oferty  odwołującego,  a  także  o  zasądzenie  od 

Z

amawiającego kosztów postępowania odwoławczego, w tym wpisu. 

W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.  

W 

pierwszej  kolejności  Odwołujący  wskazał,  że  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiającego  ww.  przepisów  interes  odwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia  doznał 

uszczerbku.  Odwołujący  poniósł  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przepisów  ustawy  Pzp  przez 

zamawiającego.  Na  skutek  niezgodnej  z  prawem  czynności  zamawiającego,  odwołujący, 

jako wykonawca spełniający warunki udziału w postępowaniu został pozbawiony możliwości 

uzyskania  przedmiotowego  zamówienia  oraz  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia 

publicznego,  pomimo  że  jego  oferta  jest  ofertą  najkorzystniejszą.  Powyższe  dowodzi 

naruszenia  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia  oraz  poniesienia  szkody,  co  czyni  zadość 

wymaganiom określonym w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp do wniesienia odwołania. 

Następnie Odwołujący wskazał, że w jego ocenie wykonawca I. K. nie wykazał, aby 

posiadał  możliwość  samodzielnego  wykonania  zamówienia,  aby  zapewniał  odpowiednie 

zaplecze osobowe ankieterów i audytorów (warunek wynikający z I.6.pkt 7 SIWZ), oraz aby 

zastrzegł w ofercie cenę rynkową. 

Odwołujący wskazał, że zgodnie z przepisem art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek 

wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu  spoczywa  na  wykonawcy. 

Sankcją  za  brak  udzielenia  wyjaśnień,  albo  udzielenie  ich  w  niedostatecznym  stopniu  jest 

odrzucenie  oferty  (art.  224  ust.  6  ustawy  Pzp

).  Zamawiający  błędnie  uznał,  zdaniem 

Odwołującego,  że  oferta  I.  K.  rażąco  niskiej  ceny  nie  zawiera.  Wyjaśnienia  złożone  przez 

tego Wyk

onawcę są, a nadto w sposób istotny naruszają zasady doświadczenia życiowego. 

W  szczególności  elementy  kosztotwórcze  nie  zostały  wyszczególnione  w  sposób  zupełny. 

Pominięto  wiele  elementów,  które  należy  brać  pod  uwagę  przy  wykonywaniu  działalności 

t

ego  typu.  W  efekcie  Wykonawca  dla  wykazania  omawianej  przesłanki  winien  przedstawić 

kalkulację kosztów i udokumentować ją. 

Odnosząc  się  do  wyjaśnień  dotyczących  rażąco niskiej  ceny  z  dnia  22  marca  2021 

roku,  gdzie 

wykonawca  wskazał  w  pkt  5  (str.  2),  że  dysponuje:  „na  podstawie  umowy 

cywilnoprawnej  wykwalifikowanymi  pracownikami,  posiadającymi  uprawnienia  do 

wykonywania  audytów  energetycznych.”,  Odwołujący  podniósł,  że  umowy  takie  nie  zostały 

przez  I.  K.  przedstawione. 

W  ocenie  Odwołującego  jest  to  o  tyle  istotne,  że  konieczność 

powierzenia  części  zamówienia  innym  osobom  posiadającym  odpowiednie  kwalifikacje 

stanowi istotny koszt wykonania zadania. 

Następnie  Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  ze  stosownymi  zapisami  SIWZ 

Wykonawca powinien wskazać jakie uprawnienia do wykonywania audytów energetycznych 

posiadają  osoby  skierowane  do  realizacji  umowy,  a  tego  nie  zrobił.  Uniemożliwił  w  ten 

sposób  Zamawiającemu  ocenę  „odpowiedniego  zaplecza  osobowego  ankieterów  i 

audytorów” o którym mowa w I.6 pkt 7 SIWZ. 

Z  kolei  w  pkt  4  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  Wykonawca  wskazuje  jakoby 

uprawnienia  do  wykonywania  audytów  energetycznych  na  podstawie  ukończonych  studiów 

podyplomowych, ukończonego kursu „Audyty efektywności energetycznej”, organizowanego 

przez  Fundację  Poszanowania  Energii,  członek  Zrzeszenia  Audytorów  Energetycznych. 

Odwołujący  wskazał,  że  brak  danych  aby  analogiczne  (lub  jakiekolwiek)  kwalifikacje 

posiadały  osoby  skierowane  do  realizacji  zamówienia.  Brak  również  danych  na  temat 

doświadczenia zawodowego i branżowego tych osób. 

Kwestia  ta ma  zdaniem  Odwołującego  fundamentalne  znaczenie  jeśli  zważyć,  że  w 

specyfikacji warunków zamówienia Zamawiający, wskazuje (cyt.): 

B. warunek udziału w postępowaniu zostanie uznany za spełniony, gdy Wykonawca 

wykaże,  że  dysponuje  osobami,  które  skieruje  do  realizacji  zamówienia  tj.  co  najmniej  5 

osobami  przeznaczonymi  do  pełnienia  funkcji  audytora  energetycznego,  spełniającymi 

następujące wymagania: 

każda  osoba  posiada  doświadczenie  w  wykonaniu  co  najmniej  10  audytów 

en

ergetycznych i/lub świadectw/a charakterystyki energetycznej, w tym co najmniej 1 osoba 

posiada  doświadczenie w  wykonaniu  audytu  energetycznego/audytów  energetycznych  i/lub 

świadectw/a  charakterystyki  energetycznej  dla  budynku/ów  objętego/ych  nadzorem 

kons

erwatorskim lub znajdującym/mi się w strefie ochrony konserwatorskiej. 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  deklaracją  Pana  I.  K.  wyrażoną  22  marca  2021 

roku,  posiadanie  uprawnień  do  wykonywania  audytów  energetycznych  związane  jest  z 

ukończeniem studiów podyplomowych w tym zakresie. 

Od

wołujący zwrócił uwagę, że ukończenie studiów podyplomowych, których program 

uwzględnia 

zagadnienia 

związane 

z  charakterystyką 

energetyczną 

budynków, 

wykonywaniem  audytów  energetycznych  budynków,  budownictwem  energooszczędnym  i 

odnawialnymi źródłami energii pozwala na uzyskania uprawnień do sporządzania świadectw 

charakterystyki  energetycznej  i  uzyskanie  wpisu  do  wykazu  osób  uprawnionych  do 

sporządzania do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Poza Panem I. K. i 

Panią  J.  S.,  żadna  z  pozostałych  osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia  nie  posiada 

uprawnień do wykonywania świadectw charakterystyki energicznej budynków, a tym bardziej 

należytego doświadczenia. 

Odwołujący  wskazał,  że  proces  uzyskania  uprawnień  został  szczegółowo 

przedstawiony  na  Rządowym  serwisie  informacyjno-usługowym  dla  przedsiębiorcy  pod 

poniższym linkiem: 

https://www.biznes.gov.pl/pl/firma/uprawnienia-zawodowe/chce-zalatwic-sprawy-

zwiazane-z-uprawnieniami-zawodowymi/proc_642-uprawnienia-do-sporzadzania-swiadectw-

charakterystyki-energetycznej 

Odwołujący  podkreślił,  że  głównym  elementem  zamówienia  pn.:  „Wykonanie  ocen 

energetycznych  budynków  na  terenie  województwa  małopolskiego,  mających  na  celu 

przygotowanie 

projektów  w  ramach  Działania  4.4  RPO  WM  2014-2020”,  jest  wykonanie 

oceny  energetycznej,  której  głównym  elementem  jest  świadectwo  charakterystyki 

energetycznej. 

W przypadku firmy Pana K. 

jedynie 2 z 5 osób skierowanych do realizacji zamówienia 

takie  uprawnienia  posiadają,  przy  czym  nie  wykazano,  aby  pani  Joanna  Szczepaniak 

dysponowała stosownym doświadczeniem. 

Odwołujący  nie  pominął,  że  zamawiający  w  Załączniku  nr  1D  do  swz,  dopuścił,  że 

„ocena  energetyczna może  być wykonana przez  eksperta nie  posiadającego uprawnień  do 

opracowywania  świadectw  charakterystyki  energetycznej  budynku,  jeżeli  jest  on  czynnym 

zawodowo  audytorem”,  jednakże  zapis  ten,  zdaniem  Odwołującego,  należy  rozumieć  jako 

sytuację  wyjątkową,  gdy  jedna  spośród  osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia  takich 

uprawnień  nie  posiada  a  nie  normę jak  stara  się to  uczynić  Pan  I.  K.,  kierując  do realizacji 

zamówienia (wykonywania świadectw energetycznych), osoby bez stosowanych uprawnień. 

Dodatkowo,  odwołujący wskazał,  że nie  przedstawiono żadnych  dowodów  na  to,  że 

Pani I. M., Panowie A. K. i Z. S.

, są czynnymi zawodowo audytorami. 

Odwołujący  wskazał,  że  Pan  I.  K.,  jako  czynny  audytor  jest  członkiem  Zrzeszenia 

Audytorów  Energetycznych,  aby  zostać  członkiem  Zrzeszenia  Audytorów  Energetycznych 

wystarczy  wypełnić  deklarację  i  opłacać  składkę  członkowską  w  wysokości  90  zł  rocznie. 

Poniżej link jak zostać członkiem ZAE. 

https://zae.org.pl/zostan-czlonkiem-zae/ 

Odwołujący wskazał też, że członkiem ZAE jest również Pani J. S. . Na próżno jednak 

szukać na tej liście członków pozostałych osób wskazanych przez Pana K. . Naturalnym jest, 

zdaniem Odwołującego, że czynny zawodowo audytor energetyczny chce być zrzeszony w 

org

anizacji  dającej  mu  wiele  korzyści,  na  które  wskazuje  Zrzeszenie  na  swojej  stronie 

internetowej tj.: 

• otrzyma legitymację członkowską Zrzeszenia Audytorów Energetycznych 

•  będzie  mógł  brać  udział  w  szkoleniach  organizowanych  dla  członków  Zrzeszenia 

Audyto

rów Energetycznych 

• otrzyma zniżki na ubezpieczenie w Hanza Brokres 

•  będzie  otrzymywał  comiesięczne  wydanie  biuletynu  informacyjnego  Zrzeszenia 

Audytorów  Energetycznych  z  najnowszymi  wiadomościami  i  aktualnościami  w  branży 

energetycznej 

•  znajdzie  się  w  gronie  specjalistów,  na  najbardziej  znanej  liście  związanej  z 

audytingiem w Polsce 

Odwołujący  wskazał,  że  Zrzeszenie  na  swojej  stronie  internetowej  wskazuje 

dokładnie kim jest audytor energetyczny 

https://zae.org.pl/zrzeszenie/zawod-audytor/ 

Żadna  z  pozostałych  trzech  osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia  nie  jest 

członkiem zrzeszenia audytorów energetycznych, gdzie samo przystąpienie wymaga jedynie 

minimalnego  nakładu  sił  (wypełnienie  deklaracji  przystąpienia  i  opłacanie  składki 

członkowskiej). Na dzień 30 lipca 2021 roku, członkami Zrzeszenia są 632 osoby. 

W  opinii  O

dwołującego,  aby  wykazać  spełnienie  warunku  udziału  w  postępowaniu, 

osoby  skierowane  do  realizacji  zamówienia  powinny  mieć  odpowiednie  uprawnienia  do 

wykonywania audytów energetycznych jak to wskazuje Pan I. K., podnosząc ten argument i 

przedstawiając go jako atut w odniesieniu do swojej osoby. 

Zdaniem  Odwołującego,  powinny  to  być  to  osoby  czynne  zawodowo,  czyli  w 

przypadku  posiadania  uprawnień,  świadczyć  usługi  w  zakresie  audytingu  energetycznego, 

mieć  zarejestrowaną  działalność  gospodarczą,  czy  też  posiadać  polisę  odpowiedzialności 

cywilnej  odnoszącej  się  do  profilu  ich  działalności,  dotarcie  do  ich  usług  powinno  być 

dostępne dla zainteresowanych podmiotów. 

Natomiast  w  przypadku 

trzech  osób:  Pani  I.  M.,  Panów  A.  K.  oraz  Z.  S.,  na  próżno 

szukać  informacji  o  ich  aktywności  zawodowej  w  charakterze  audytora  energetycznego. 

Ponad wszelką wątpliwość można stwierdzić, że są to osoby bez kwalifikacji i dorobku. 

Odwołujący podniósł też, że Pan I. K. w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny wskazuje, 

jako  argument  przetargowy  o  posiadaniu  własnego  zaplecza  technicznego  oraz  bazę 

przedsiębiorstwa  w  mieście  Jelcz-Laskowice,  przy  ul.  Wincentego  Witosa  31,  co  skutkuje 

brakiem  konieczności  najmu  terenu/lokalu.  Z  informacji  uzyskanych  w  ogólnodostępnych 

bazach,  Centralnej  Ewidencji  i  Informacji  o  Działalności  Gospodarczej,  wynika  że  jedynym 

miejscem  prowadzenia  działalności  gospodarczej  jest  miasto  Wrocław  i  ul.  Kosynierów 

Gdyńskich 67/2. (wydruk z ceidg w załączeniu). 

Odwołujący  wskazał,  że  pod  wskazanym  przez  Wykonawcę  adresem  w  Jelczu-

Laskowicach do dnia 01.12.2020 r. prowadzona była działalność gospodarcza przez Pana Z. 

S.,  rzekome

go  audytora  energetycznego,  który  faktycznie  przez  ponad  30  lat  prowadził 

działalność  fotograficzną.  (wydruk  z  ceidg  w  załączeniu).  Na  budynku  z  kolei  znajduje  się 

reklama usług taxi osobowego, spośród trzech podmiotów gospodarczych zarejestrowanych 

w  woje

wództwie  dolnośląskim  na  nazwisko  A.  K.,  jedna  z  osób  do  dnia  01.07.2021  r. 

prowadziła działalność taksówek osobowych. Ustalenia te przeczą możliwości uznania tych 

osób za aktywnych zawodowo audytorów. 

https://www.google.com/maps/place/Wincentego+Witosa+31,+55-220+Jelcz-

Laskowice/@51.0395783,17.3512718,3a,40.9y,168.37h,98.76t/data=!3m6!1e1!3m4!1sqyDU

xaCdh_9kTTqPNjvEvQ!2e0!7i13312!8i6656!4m5!3m4!1s0x4710206c56457f5b:0x1b1fe5299

58870b7!8m2!3d51.0394026!4d17.3512935 

Ponadto  Odwołujący  wskazał,  że  mimo  wezwań  zamawiającego  Pan  I.  K.  nie 

przedstawił  że  należycie  wykonał  (lub  wykonuje  –  w  przypadku  świadczeń  powtarzających 

się lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy 

–  w  tym  okresie,  co  najmniej  dwóch  usług,  odpowiadających  swoim  rodzajem  usłudze, 

stanowiącej  przedmiot  zamówienia.  Wykonawca  w  wykazie  usług  wskazał  trzy  usługi,  przy 

czym dwie zostały już zakończone, te z pozycji 2 i 3, odpowiednio 20.09.2019 r. i 20.04.2018 

r. przedstawiaj

ąc jedynie protokołu odbioru dokumentacji. Protokół odbioru może być uznany 

jako  dowód  spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu,  tylko  w  przypadku  gdy  z 

uzasadnionej  przyczyny  o  obiektywnym  charakterze  wykonawca  nie  jest  w  stanie  uzyskać 

referencji na po

twierdzenie, że usługi wykonane zostały należycie. 

W  interesie  Wykonawcy  było  zdobycie  takich  dokumentów  z  odpowiednim 

wyprzedzeniem, zwłaszcza że to jakich dokumentów będzie wymagał Zamawiający wiadomo 

było w momencie ogłoszenia przetargu. 

Przyczynami o o

biektywnym charakterze mogą być następujące sytuacje: 

sytuacja  w  której  podmiot  na  rzecz  którego  wykonana  została  usługa  przestał 

istnieć,  (zarówno  Uniwersytecki  Szpital  Kliniczny  we  Wrocławiu  i  Opolska  Spółdzielnia 

Mieszkaniowa „Przyszłość” nadal funkcjonują, nie zostały zamknięte czy rozwiązane), 

jeśli Zamawiający odmówił wydania referencji bo np. nie ma tego w zwyczaju. 

Jednak  aby  można  uznać,  że  takie  przyczyny  o  obiektywnym  charakterze  miały 

miejsce  potrzebne  są  niezbite  dowody,  np.  odpowiedź  od  zamawiającego,  w  formie  pisma 

lub wiadomości email, że co do zasady nie wystawiają referencji. 

W  ocenie  Odwołującego  ASIG  I.  K.  nie  przedstawił  dowodów  wskazujących,  że 

odmówiono  mu  wydania  referencji  za  usługę,  którą  w  jego  mniemaniu  wykonał  w  sposób 

należyty. Nie przedstawił również dowodów na to, że o takie referencje się starał. 

Dlatego też, biorąc pod uwagę fakt, że wskazane w wykazie usług prace zakończone 

zostały  odpowiednio  dla  pozycji  nr  2  i  3,  679  (słownie:  sześćset  siedemdziesiąt  dziewięć)  i 

1179  (słonie:  tysiąc  sto  siedemdziesiąt  dziewięć)  dni  temu,  licząc  do  dnia  dzisiejszego,  nie 

można uznać protokół ich odbiorów jako dowodów na ich należyte wykonanie. 

Wykonawca bezwzględnie powinien udowodnić, że starał się uzyskać referencje (miał 

na 

to  bardzo  dużo  czasu),  jednak  ich  nie  otrzymał  z  przyczyn  o  charakterze  obiektywnym. 

Nie  można  też  pominąć  uzasadnionego  przypuszczenia,  że  w  okresie  po  przekazaniu 

dokumentacji ujawniły się wady dokumentów i jest to przyczyna nie otrzymania przez Pana I. 

K. stosownych referencji. 

Zasadność  powyższych  uwag  potwierdza  w  ocenie  Odwołującego  dotychczasowe 

orzecznictwo  Krajowej  Izby  Odwoławczej.  Odwołujący  wskazał  na  wyrok  z  dnia  6  sierpnia 

2015 roku (sygn. KIO 1490/15, opubl. LEX nr 1771698) oraz wyrok z dnia 24 kwietnia 2014 r. 

(sygn. KIO 735/14).  

4  sierpnia 

2021  r.  zgłoszenie  przystąpienia  do  przedmiotowego  postępowania 

odwoławczego  w  charakterze  uczestnika  postępowania  po  stronie  Zamawiającego  zgłosił 

wykonawca  I.  K. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  firmą  ASIG  I.  K.  z  siedzibą  we 

Wrocławiu. 

Pismem z 9 sierpnia 2021 r. 

Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o  

r. 

oddalenie odwołania w całości.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  na  rozprawie  złożone  odwołanie  

i  uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  stanowiska  stron złożone  na  piśmie  i  podane  do  protokołu 

rozprawy 

ustaliła, co następuje.  

Odwołującemu  zgodnie  z  treścią  w  art.  505  nowej  ustawy  Pzp  przysługują  środki 

ochrony  prawnej,  ponieważ  jest  uczestnikiem  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  i  ma 

interes w jego uzyskaniu.  

Izba  uznała,  za  skuteczne  zgłoszenie  wykonawcy  I.  K.  prowadzącego  działalność 

gospodarczą  pod  firmą  ASIG  I.  K.  z  siedzibą  we  Wrocławiu  (dalej:  Przystępujący).  do 

przedmiotowego 

postępowania  odwoławczego  w  charakterze  uczestnika  postępowania,  po 

stronie Zamawiającego. 

Odwołanie  zostało  rozpoznane  w  granicach  zawartych  w  nim  zarzutów  (art.  555 

ustawy  Pzp),  podtrzymanych  na  rozprawie  z  uwzględnieniem  zasady  kontradyktoryjności 

postępowania  (art.  534  ust.  1  nowej  ustawy  Pzp).  Rozpoznając  przedmiotowe  odwołanie 

Izba miała na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w 

sprawie postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia 

30 grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453).  

Izba ustaliła następujące okoliczności faktyczne jako istotne dla rozstrzygnięcia 

sprawy.  

Przedmiotowe  p

ostępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone jest 

w trybie podstawowym, na podstawie art. 275 pkt 1) ustawy Pzp.  

Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia (SOPZ) stanowi załącznik nr 1D do swz i 

będzie on wprowadzony jako załącznik do umowy w sprawie zamówienia publicznego. 

Jak  wynika  z  pkt  3).7.  SWZ 

Zamawiający  nie  wymagał  „zatrudnienia  przez 

wykonawcę lub podwykonawcę na podstawie stosunku pracy osób wykonujących czynności 

w  zakres

ie realizacji zamówienia, polegających na wykonywaniu pracy w sposób określony 

w art. 22 §1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 

1043 i 1495)

”.  

W  pkt  6).1.2.a)  SWZ,  Zamawiający  opisał  warunek  udziału  w  zakresie  zdolności 

technicznej lub zawodowej, zgodnie z którym: 

„A. 

warunek  udziału  w  postępowaniu  zostanie  uznany  za  spełniony,  gdy  Wykonawca 

wykaże,  że  należycie wykonał  (lub  wykonuje – w  przypadku  świadczeń powtarzających  się 

lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – 

w  tym  okresie,  co  najmniej  dwóch  usług,  odpowiadających  swoim  rodzajem  usłudze, 

stanowiącej przedmiot zamówienia.  

Za  jedną  usługę  odpowiadającą  swoim  rodzajem  usłudze,  stanowiącej  przedmiot 

zamówienia,  uważa  się  usługę,  polegającą  na  wykonaniu  audytów  energetycznych  i/lub 

świadectw  charakterystyki  energetycznej  dla  co  najmniej  15  budynków  w  ramach  jednej 

umowy.  

B. 

warunek  udziału  w  postępowaniu  zostanie  uznany  za  spełniony,  gdy  Wykonawca 

wykaże,  że  dysponuje  osobami,  które  skieruje  do  realizacji  zamówienia  tj.  co  najmniej  5 

osobami  przeznaczonymi  do  pełnienia  funkcji  audytora  energetycznego,  spełniającymi 

następujące wymagania:  

każda osoba posiada doświadczenie w wykonaniu co najmniej 10 audytów energetycznych 

i/lub  świadectw/a  charakterystyki  energetycznej,  w  tym  co  najmniej  1  osoba  posiada 

doświadczenie  w  wykonaniu  audytu  energetycznego/audytów  energetycznych  i/lub 

świadectw/a  charakterystyki  energetycznej  dla  budynku/ów  objętego/ych  nadzorem 

kon

serwatorskim lub znajdującym/mi się w strefie ochrony konserwatorskiej.” 

Ponadto  Izba  ustaliła,  że  w  treści  SWZ  Zamawiający  zdefiniował  pojęcia  „audyt 

energetyczny” oraz „świadectwo charakterystyki energetycznej” w następujący sposób: 

„Pod pojęciem:  

-  au

dytu  energetycznego  Zamawiający  rozumie  opracowanie  obejmujące  co  najmniej 

następujące elementy: identyfikację stanu bazowego, potencjał oszczędności, rekomendacje 

poprawy  efektywności  energetycznej,  wskazanie  wariantów  i  rozwiązania  optymalnego, 

analizy  e

konomiczne  rekomendowanych  przedsięwzięć,  w  tym  zestawienie  kosztów, 

obliczenie prostego czasu zwrotu nakładów w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Rozwoju 

z dnia 29 kwietnia 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu 

i  form  audyt

u  energetycznego  oraz  części  audytu  remontowego,  wzorów  kart  audytów,  a 

także  algorytmu  oceny  opłacalności  przedsięwzięcia  termomodernizacyjnego  (Dz.  U.  2020 

poz. 879), 

świadectwa charakterystyki energetycznej Zamawiający rozumie opracowanie obejmujące 

c

o  najmniej  następujące  elementy:  identyfikację  budynku,  charakterystykę  energetyczną 

budynku,  zalecenia  dotyczące  opłacalnej  ekonomicznie  i  wykonalnej  technicznie  poprawy 

charakterystyki  energetycznej  budynku  w  rozumieniu  Rozporządzenia  Ministra  Inwestycji  i 

Rozwoju  z  dnia  6  września  2019  r.  zmieniającego  rozporządzenie  w  sprawie  metodologii 

wyznaczania  charakterystyki  energetycznej  budynku  lub  części  budynku  oraz  świadectw 

charakterystyki energetycznej (Dz. U. 2019 poz. 1829).

” 

Izba ustaliła również, że w załączniku 1D do SWZ w pkt 10), Zamawiający zdefiniował 

„Świadectwo charakterystyki energetycznej” w sposób następujący: „10) świadectwo 

charakterystyki  energetycznej  budynku 

– sporządzane na potrzeby niniejszego zamówienia 

w  ramach  wykonania  oceny  energe

tycznej  to  opracowanie  dokumentu  obejmującego,  co 

najmniej  następujące  elementy:  identyfikację  budynku,  charakterystykę  energetyczną 

budynku,  zalecenia  dotyczące  opłacalnej  ekonomicznie  i  wykonalnej  technicznie  poprawy 

charakterystyki  energetycznej  budynku 

w  rozumieniu  Rozporządzenia  Ministra  Inwestycji  i 

Rozwoju  z  dnia  6  września  2019  r.  zmieniającego  rozporządzenie  w  sprawie  metodologii 

wyznaczania  charakterystyki  energetycznej  budynku  lub  części  budynku  oraz  świadectw 

charakterystyki  energetycznej.  Świadectwo  sporządzane  na  potrzeby  niniejszego 

zamówienia  nie  podlega  rejestracji  w  centralnym  rejestrze  charakterystyki  energetycznej 

budynków  o  którym  mowa  w  art.  31  Ustawy  z  dnia  29  sierpnia  2014  r.  o  charakterystyce 

energetycznej  budynków  i  stanowi  ocenę  energetyczną  wyłącznie  na  użytek  projektów 

przygotowywanych zgodnie z wymaganiami RPO WM.

” 

Zgodnie  z  pkt  7.2).  ppkt  1  SWZ:  „Na  potwierdzenie  spełniania  warunków  udziału  w 

postępowaniu: 

w celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu 

dotyczących  zdolności  technicznej  lub  zawodowej,  Zamawiający  żąda  następujących 

podmiotowych środków dowodowych: 

a) 

wykazu usług wykonanych, a w przypadku świadczeń powtarzających się lub ciągłych 

również  wykonywanych,  w  okresie  ostatnich  3  lat,  a  jeżeli  okres  prowadzenia  działalności 

jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, 

na rzecz których usługi zostały wykonane lub są wykonywane, oraz załączeniem dowodów 

określających,  czy  te  usługi  zostały  wykonane  lub  są  wykonywane  należycie,  przy  czym 

dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, 

na rzecz którego usługi zostały wykonane, a w przypadku świadczeń powtarzających się lub 

ciągłych  są  wykonywane,  a  jeżeli  wykonawca  z  przyczyn  niezależnych od  niego  nie jest  w 

stanie  uzyskać  tych  dokumentów  –  oświadczenie  wykonawcy;  w  przypadku  świadczeń 

powtarzających  się  lub  ciągłych  nadal  wykonywanych  referencje  bądź  inne  dokumenty 

potwierdzające  ich  należyte  wykonywanie  powinny  być  wystawione  w  okresie  ostatnich  3 

miesięcy. Wykaz usług wykonanych stanowi załącznik nr 5 do swz.  

Okresy wyrażone w latach lub miesiącach, o których mowa powyżej, liczy się wstecz od dnia 

w którym upływa termin składania ofert w postępowaniu. 

Jeżeli wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji usług wykonywanych wspólnie 

z innymi wykonawcami, wykaz usług wykonanych, o którym mowa powyżej dotyczy usług, w 

których  wykonaniu  wykonawca  ten  bezpośrednio  uczestniczył,  a  w  przypadku  świadczeń 

powta

rzających  się  lub  ciągłych,  w  których  wykonywaniu  bezpośrednio  uczestniczył  lub 

uczestniczy; 

b) 

wykazu osób, skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego, 

w szczególności odpowiedzialnych za świadczenie usług, wraz z informacjami na temat ich 

doświadczenia  niezbędnego  do  wykonania  zamówienia  publicznego,  a  także  zakresu 

wykonywanych  przez  nie  czynności  oraz  informacją  o  podstawie  do  dysponowania  tymi 

osobami. Wykaz osób stanowi załącznik nr 6 do swz.” 

Ponadto w pkt A.2.5) Załącznika 1D do SWZ Zamawiający wskazał wprost, że „ocena 

energetyczna  może  być  wykonana  przez  eksperta  nie  posiadającego  uprawnień  do 

opracowywania  świadectw  charakterystyki  energetycznej  budynku,  jeżeli  jest  on  czynnym 

zawodowo audytorem”. 

Izba zważyła co następuje. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  przytoczy  treść  przepisów  stanowiących  podstawę 

rozstrzygnięcia. 

art. 224 ust. 5 i 6 ustawy Pzp 

5. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

6.  Odrzuceniu,  jako  oferta  z 

rażąco  niską  ceną  lub  kosztem,  podlega  oferta  wykonawcy, 

który  nie  udzielił  wyjaśnień  w  wyznaczonym terminie,  lub  jeżeli  złożone  wyjaśnienia wraz  z 

dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. 

art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy Pzp 

1.  Zamawi

ający odrzuca ofertę, jeżeli: 

2) została złożona przez wykonawcę: 

b) niespełniającego warunków udziału w postępowaniu, 

W  ocenie  Izby  odwołanie  nie  zasługiwało  na  uwzględnienie,  z  następujących 

powodów.  

Zarzuty  odwołania  dzielą  się  na  dwie  grupy,  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  oraz 

niewykazania  przez  Przystępującego  spełnienia  warunków  udziału  w  postępowaniu.  W 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny  Izba  w  pierwszej  kolejności  wskazuje,  że  zarzut  jest 

sformułowany  na  dużym  poziomie  ogólności.  Odwołujący  bowiem  zarzucił  złożonym  przez 

Przystępującego  wyjaśnieniom  iż  są  gołosłowne  ale  w  żaden  sposób  tego  nie  precyzuje. 

Odwołujący  zarzucił,  że  Przystępujący  nie  wyszczególnił  w  sposób  zupełny  elementów 

koszt

otwórczych ale nie precyzuje jednocześnie jakich elementów w wyjaśnieniach brakuje. 

Wywody  Odwołującego  na  temat  miejsca  prowadzenia  działalności  przez  Przystępującego 

Izba  natomiast  oceniła  jako  pozostające  bez  znaczenia  dla  oceny  zarzutu  rażąco  niskiej 

ceny.  Odwołujący  bowiem  w  żaden  sposób  nie  wykazał  jak  ta  okoliczność  podważa 

zaoferowaną przez Przystępującego cenę.  Odnosząc się do twierdzenia Odwołującego, że 

Przystępujący  „powinien  przedstawić  kalkulację  kosztów  i  udokumentować  ją”,  Izba 

wskazuje,  że  jest  ono  sformułowane  na  dużym  poziomie  ogólności.  Jak  wynika  z  akt 

postępowania  Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  omawianym 

zakresie dwukrotnie, tj. pismami z 17 marca 2021 r. oraz z 1 kwietnia 2021 r. precyzując – 

obok  przywołania  treści  art.  224  ust.  1  ustawy  Pzp  –  swoje  wymagania  co  do  treści 

wyjaśnień przez wskazanie aby Przystępujący podał szczegółowe wyliczenie w zakresie cen 

jednostkowych  za  wykonanie  ocen  energetycznych  dla  budynków  jednorodzinnych  i 

wielorodzinnych  oraz  za  konsultacje  z  konserwatorem  zabytków.  Zamawiający  również 

sform

ułował  szczegółowe  zalecenia  dla  takiej  kalkulacji  (vide:  pismo  z  17  marca  2021  r.). 

Przystępujący odpowiedział na powyższe pismem z 22 marca 2021 r. Pismem z 1 kwietnia 

2021  r.  Zamawiający  zwrócił  się  o  doprecyzowanie  i  wyjaśnienie  fragmentów  pierwszych 

w

yjaśnień  wątpliwych  dla  Zamawiającego,  co  Przystępujący  uczynił  pismem  z  7  kwietnia 

2021  r.  Izba  stwierdza,  że  o  ile  rzeczywiście  do  powyższych  wyjaśnień  nie  są  załączone 

żadne dowody, w tym żadne umowy z osobami wskazanymi do realizacji zamówienia, o tyle 

nie  można  uznać  aby  Przystępujący  nie  wskazał  kalkulacji  i  wyliczeń  w  zakresie  w  jakim 

zwrócił  się  do  niego  o  to  Zamawiający.  Izba  wielokrotnie  zajmowała  w  orzecznictwie 

stanowisko,  że  wyjaśnienia mogą  być  dowodem  jeśli  tylko  są  sporządzone  w  odpowiednim 

stopu  szczegółowości.  Wskazując  brak  załączenia  dowodu  w  postaci  umów  Odwołujący 

podniósł,  że  jest  to  istotny  brak  z  uwagi  na  to,  że  powierzenie  części  zamówienia  innym 

osobom  stanowi  istotny  koszt  wykonania  zadania.  Zwrócić  jednak  należy  uwagę,  że 

Przystępujący  w  treści  wyjaśnień  koszty  te  opisał  zarówno  odnosząc  się  do  nich  w  treści 

kalkulacji w zakresie, 

w jakim zwrócił się o to do niego Zamawiający jak i wskazując wprost 

stawkę, za jaką osoby te będą pracować. Odwołujący natomiast nie podjął żadnej polemiki z 

tymi wyjaśnieniami i nie kwestionował podanych wyliczeń oraz ich wysokości. Stąd też w tym 

zakresie  Izba  uznała  zarzut  za  niewykazany.  Okoliczność  zaniechania  przedstawienia 

dowodów w postaci umów pozostaje w ocenie Izby w okolicznościach przedmiotowej sprawy 

bez znaczenia dla oceny zarzutu w zakresie rażąco niskiej ceny.   

Z treści odwołania Izba wywodzi, że odnosząc się do braku załączenia do wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny umów z osobami skierowanymi do realizacji zamówienia Odwołujący w 

istocie  zmi

erzał  do  zakwestionowania  spełniania przez  Przystępującego warunku udziału w 

postępowaniu  w  zakresie  dysponowania  osobami  z  odpowiednimi  uprawnieniami  do 

wykonywania  audytów  energetycznych,  a  także  nie  wskazał  doświadczenia  zawodowego  i 

branżowego  tych  osób.  W  celu  rozpoznania  tego  zarzutu  niezbędne  jest  rozstrzygnięcie 

przez  Izbę,  w  jaki  sposób  warunek  ten  należy  rozumieć,  bowiem  kwestia  ta  jest  między 

Stronami  sporna.  Zgodnie  ze  stanowiskiem  Odwołującego  tylko  takie  osoby  spełniają 

warunek, które posiadają wpis do wykazu (rejestru), o których mowa w art. 18 ustawy z dnia 

29 sierpnia 2014 r. (Dz.U. z 2014 r. poz. 1200), tj. z dnia 23 lutego 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. 

poz.  497) 

o  charakterystyce  energetycznej  budynków.  Natomiast  zgodnie  ze  stanowiskiem 

Zamawia

jącego, osoby o których mowa w treści warunku takiego wpisu posiadać nie muszą. 

Sporny warunek ma następujące brzmienie:  

„Wykonawca  wykaże,  że  dysponuje  osobami,  które  skieruje  do  realizacji  zamówienia  tj.  co 

najmniej  5  osobami  przeznaczonymi  do  pełnienia  funkcji  audytora  energetycznego, 

spełniającymi następujące wymagania:  

każda osoba posiada doświadczenie w wykonaniu co najmniej 10 audytów energetycznych 

i/lub  świadectw/a  charakterystyki  energetycznej,  w  tym  co  najmniej  1  osoba  posiada 

doświadczenie  w  wykonaniu  audytu  energetycznego/audytów  energetycznych  i/lub 

świadectw/a  charakterystyki  energetycznej  dla  budynku/ów  objętego/ych  nadzorem 

konserwatorskim lub znajdującym/mi się w strefie ochrony konserwatorskiej.” 

W ocenie Izby w

arunek powyższy należy rozumieć w ten sposób, że wykonawca miał 

dysponować na potrzeby realizacji zamówienia 5 osobami, z których każda mogła posiadać 

doświadczenie  w  wykonaniu  tylko  audytów  energetycznych  albo  tylko  świadectw 

charakterystyki  energetycznej  albo  posiadać  doświadczenie  w  wykonaniu  zarówno 

świadectw charakterystyki  energetycznej jak  i  audytów  energetycznych (oczywiście w  ilości 

wskazanej  w  treści  warunku).  Innymi  słowy  jest  możliwe  i  zgodne  z  warunkiem,  że 

wykonawca  dysponowałby  tylko  osobami  posiadającymi  doświadczenie  w  wykonaniu 

jednego  ze  wskazanych  dokumentów.  Ponadto  Odwołujący  pominął  zupełnie,  że  w  treści 

SWZ  Zamawiający  zdefiniował  sporne  dokumenty  i  w  tym  zakresie  Izba  wskazuje,  że 

przychyla  się do  stanowiska  Zamawiającego,  zgodnie  z  którym  odwołując  się  w  treści  tych 

definicji  do  rozporządzenia  Ministra  Infrastruktury  i  Rozwoju  w  sprawie  metodologii 

wyznaczania  charakterystyki  energetycznej  budynku  lub  części  budynku  oraz  świadectw 

charakterystyki  energetycznej  z  dnia  27  lutego  2015  r.  (Dz.U.  z  2015  r.  poz.  376), 

Zamawiający  miał  na  celu  odwołanie  się  do  treści  świadectwa,  a  nie  do  obowiązku 

posiadania  uprawnień.  Zwrócić  bowiem  należy  uwagę,  że  zgodnie  z  §1  rozporządzenia, 

reguluje ono: 

metodologię wyznaczania charakterystyki energetycznej, sposób sporządzania 

świadectwa  charakterystyki  energetycznej,  wzory  świadectw  charakterystyki  energetycznej 

budynku  lub  części  budynku.  Ponadto  Odwołujący  nie  dostrzega,  że  sporny  warunek  nie 

dotyczy  posiadania stosownych  uprawnień  lecz  jedynie  dotyczy  posiadania  doświadczenia. 

Na  potwierdzenie  tego  warunku  wykonawcy  zobowiązani  byli  postanowieniami  SWZ 

przedłożyć  wykaz  osób,  co  Przystępujący  uczynił,  a  Odwołujący  treści  tego  wykazu  nie 

kwestionuje. 

Zarzut bowiem dotyczy braku wykazania posiadania przez 3 wskazane w treści 

u

zasadnienia  odwołania  osoby  uprawnień  w  tym  wpisu,  o  którym  mowa  w  ustawie  o 

charakterystyce  energetycznej  budynków  oraz  braku  przynależności  do  Zrzeszenia 

Audytorów Energetycznych. Podkreślić jednak należy, że Zamawiający w tym postępowaniu 

nie  wymagał  legitymowania  się  takimi  uprawnieniami  ani  przynależnością  do  ww. 

Zrzeszenia. 

Co więcej, Zamawiający wyjaśnił, że nie jest w ogóle podmiotem zobowiązanym 

do stosowania ustawy, tj. nie jest podmiotem, o którym mowa w art. 3 tej ustawy, dodatkowo 

z  treści  SWZ  wynika  wprost,  że  sporządzone  w  ramach  realizacji  przedmiotu  zamówienia 

świadectwa  nie  będą  podlegać  rejestracji  zgodnie  z  art.  31  tej  ustawy.  Stąd  też  zarzut 

niespełnienia  przez  Przystępującego  spornego  warunku  udziału  w  postępowaniu  nie 

zasługiwał na uwzględnienie.  

Następnie  Izba  wskazuje,  że  nie  potwierdził  się  również  ostatni  zarzut  dotyczący 

zaniechania  przez  Przystępującego  wykazania,  że  należycie  wykonał  usługi  na  które  się 

powołuje w celu wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu. Zarzut ten w istocie 

sprowadza  się  do  twierdzenia  Odwołującego,  zgodnie  z  którym  w  tym  celu  Przystępujący 

powinien  był  przedstawić  stosowne  referencje,  gdyż  na  protokół  odbioru  można  w  ocenie 

Odwołującego  powołać  się  jedynie  w  sytuacji,  gdy  wykonawca  nie  jest  w  stanie  uzyskać 

referencji. 

Podkreślić  należy,  że  w  treści  zarzutu  Odwołujący  nie  kwestionował  treści 

przedstawionych przez Przystępującego protokołów odbioru.  

Z powyższym twierdzeniem nie sposób się zgodzić. W tym zakresie wskazać należy, 

że  stosownie  do  treści  rozporządzenia  Ministra  Rozwoju,  Pracy  i  Technologii  w  sprawie 

podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może 

żądać  zamawiający  od  wykonawcy  §9  ust.  1  pkt  2  „(…)  dowodami,  o  których  mowa,  są 

referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego dostawy lub 

usługi  zostały  wykonane,  a  w  przypadku  świadczeń  powtarzających  się  lub  ciągłych  są 

wykonywane,  a  jeżeli  wykonawca  z  przyczyn  niezależnych  od  niego  nie  jest  w  stanie 

uzyskać  tych  dokumentów  -  oświadczenie  wykonawcy;  w  przypadku  świadczeń 

powtarzających  się  lub  ciągłych  nadal  wykonywanych  referencje  bądź  inne  dokumenty 

potwierdzające  ich  należyte  wykonywanie  powinny  być  wystawione  w  okresie  ostatnich  3 

miesięcy.”  Zatem  jak  stanowi  przepis  wykonawca  może  przedstawić  „referencje  bądź  inne 

dokumenty”,  natomiast  w  przypadku  trudności  z  ich  pozyskaniem  –  oświadczenie 

wykonawcy.  Protokół  odbioru  należy  wobec  tego  zakwalifikować  jako  „inny  dokument”,  o 

którym  mowa  w  rozporządzeniu  obok  referencji.  Innymi  słowy  referencje  nie  są  jedynym 

„słusznym” środkiem dowodowym, jakim mogą się posługiwać wykonawcy. Z tych względów 

zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.  

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.   

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 

575 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019  ze 

zm.)  oraz  §  8  ust.  2  pkt  1  w  związku  §  5  pkt  1  i  2  lit  b)  w  związku  z  §  2  ust.  1  pkt  2 

rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych 

rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu 

pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).  

Przewodniczący:      ……………………..…