KIO 2120/21 KIO 2128/21 WYROK dnia 17 sierpnia 2021 r.

Stan prawny na dzień: 03.01.2022

Sygn. akt: KIO 2120/21 

KIO 2128/21 

WYROK 

z dnia 17 sierpnia 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:   Anna Osiecka 

Członkowie:   

Katarzyna Odrzywolska 

Ewa Sikorska 

Protokolant:   

Klaudia Kwadrans 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 sierpnia 2021 r., w Warszawie, 

odwołań wniesionych  

do Pr

ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 lipca 2021 r. przez: 

wykonawcę Budimex Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie (KIO 2120/21), 

wykonawcę  Strabag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w Pruszkowie (KIO 2128/21) 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Skarb  Państwa  -  Generalnego 

Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w Warszawie, Oddział w Rzeszowie 

przy  udziale  wykonawcy 

Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  odwołującego  w 

sprawie o sygn. akt KIO 2128/21 

przy  udziale  wykonawcy  Stra

bag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w  Pruszkowie

,  zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO 2120/21  

przy  udziale  wykonawcy  Mostostal  Warszawa 

Spółka Akcyjna  z  siedzibą  w Warszawie

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  odwołującego  

w sprawie o sygn. akt KIO 2120/21 oraz KIO 2128/21 

przy 

udziale 

wykonawcy 

Polimex 

Infrastruktura 

Spółka 

ograniczoną 

odpowiedzialnością 

siedzibą 

Warszawie

zgłaszającego 

przystąpienie  

do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego w sprawie o sygn. akt KIO 2120/21 

oraz KIO 2128/21 


orzeka: 

1.  Oddala 

oba odwołania. 

Kosztami  postępowania odwoławczego  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2120/21  obciąża 

wykonawcę Budimex Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie i:  

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

wykonawcę  Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  tytułem  wpisu  

od odwołania, 

zasądza  od  wykonawcy  Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  

na  rzecz  zamaw

iającego  Skarbu  Państwa  -  Generalnego  Dyrektora  Dróg 

Krajowych i Autostrad z siedzibą w Warszawie, Oddział w Rzeszowie kwotę  

3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero  groszy)  tytułem 

zwrotu kosztów strony poniesionych w związku z wynagrodzeniem pełnomocnika. 

Kosztami  postępowania odwoławczego  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2128/21  obciąża 

wykonawcę  Strabag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w Pruszkowie i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  20  000  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

wykonawcę  Strabag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w Pruszkowie 

tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  wykonawcy  Strabag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  

z  sied

zibą  w  Pruszkowie  na  rzecz  zamawiającego  Skarbu  Państwa  - 

Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z siedzibą w Warszawie, 

Oddział  w  Rzeszowie  kwotę  3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset 

złotych  zero  groszy)  tytułem  zwrotu  kosztów  strony  poniesionych  w  związku  

z wynagrodzeniem pełnomocnika.  


Stosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia jego 

doręczenia -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:   ………………………………………. 

………………………………………. 

………………………………………. 


Sygn. akt KIO 2120/21

U z a s a d n i e n i e 

Skarb  Państwa  -  Generalny  Dyrektor  Dróg  Krajowych  i  Autostrad  z  siedzibą  w 

Warszawie,  Oddział  w  Rzeszowie,  dalej  „Zamawiający”,  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nie

ograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. Zaprojektowanie i 

budowa  drogi  ekspresowej  S19  na  od

cinku  węzeł  Babica  (bez  węzła)  –  Jawornik  długości 

około  11,6  km.  Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11 

września 2019  r.  Prawo zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2021  r.  poz.  1129),  dalej  „ustawa 

Pzp”  lub  „PZP”,  z  zastosowaniem  przepisów  ustawy  Pzp  wymaganych  przy  procedurze, 

której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwotę określoną w przepisach wydanych 

na  podstawie  art.  3  ust.  1  ustawy  Pzp.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  w  dniu  5  lipca  2021  r.  pod  numerem  2021/S  127-

W  dniu  15  lipca  2021  r.  wykonawca 

Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w 

Warszawie

,  dalej  „Odwołujący,  wniósł  odwołanie  (sygn.  akt  KIO  2120/21),  zarzucając 

Zamawiającemu: 

A.  1.  Naruszenie  art.  433  pkt  3  ustawy 

Pzp w zw. z art. 11 f ust. 3 ustawy o szczególnych 

zasadach  przygotowywania  i  realizacji  inwestycji  w  zakresie  dróg  publicznych,  w  zw.  z  art. 

124  ust.  4  w  zw.  z  art.  128  ust.  4  ustawy  o  gospodarce  nieruchomościami,  w  zw.  z  §  43 

rozporządzenia w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego:  

przez  przerzucenie  na  w

ykonawcę  w  specyfikacji  warunków  zamówienia,  dalej 

„SWZ”,  obowiązku  uzgodnienia  i  pokrycia  kosztów  odszkodowań  z  tytułu  ograniczeń  w 

korzystaniu z nieruchomości w zakresie poniesionych przez właścicieli nieruchomości szkód 

(pieniężne  wyrównanie  zniszczeń),  pomimo  że  takie  ograniczenia  w  korzystaniu  z 

nieruchomości  spowodowane  inwestycją  Zamawiającego  objętą  zamówieniem  stanowią 

okoliczności, za które wyłączną odpowiedzialność ponosi Zamawiający;   

przez  żądanie  zawarcia  ugód  przez  wykonawcę  z  właścicielami  nieruchomości  w 

zakresie  odszkodowań  należnych  właścicielom  nieruchomości  z  tytułu  ograniczeń  w 

korzystaniu  z  nieruchomości,  pomimo  braku  w  ustawie  o  gospodarce  nieruchomościami 

uprawienia do  zawarcia takich  ugód  przez  wykonawcę,  bez  przeprowadzenia wymaganego 

ustawą  o  gospodarce  nieruchomościami  postępowania  administracyjnego  w  przedmiocie 

ustalenia odszkodowania z wyceną rzeczoznawcy majątkowego,  


przez żądanie od wykonawcy uzyskiwania oświadczeń od właścicieli nieruchomości, 

w stosunku do których to nieruchomości zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, dalej 

„decyzja  ZRID”,  wprowadziła  ograniczenia  w  korzystaniu  z  nieruchomości  w  zakresie 

zaspokojenia  wsz

elkich  roszczeń  z  tytułu  „czasowego  zajęcia”  nieruchomości,  bez 

przeprowadzenia  wymaganego 

ustawą  o  gospodarce  nieruchomościami  postępowania 

administracyjnego  w  przedmiocie  ustalenia  odszkodowania  z  wy

ceną  rzeczoznawcy 

majątkowego,  

przez  żądanie  od  wykonawcy  przywrócenia  nieruchomości  w  stosunku  do  których 

decyzja ZRID wprowadziła „ograniczenia w korzystaniu” – „do stanu poprzedniego”, pomimo 

iż  nie  jest  to  w  całości  możliwe  z  uwagi  na  konieczność  dokonania  wynikających  z  decyzji 

ZRID  robót  budowlanych  polegających  na:  wycięciu  drzew,  dokonaniu  wyburzeń, 

zniszczeniu 

istniejących nasadzeń, zniszczeniu istniejących trawników etc., 

przez  żądanie  zawierania  przez  wykonawcę  z  właścicielami  nieruchomości  ugód  w 

przedmiocie  odszkodowania  za  małe  wywłaszczenie  skutkujących  pozbawienie  obywateli, 

których  prawo  własności,  czy  prawo  użytkowania  wieczystego  doznało  ograniczeń  w 

korzystaniu  z  nieruchomości  prawa  do  wypłaty,  w  wyniku  postępowania  administracyjnego 

„słusznego  odszkodowania”,  a  także  prawa  do  kontroli  instancyjnej  przedmiotowego 

p

ostępowania administracyjnego.  

2. naruszenie art. 7 Konstytucji, art 6 kpa, art. 20 pkt 3,17,18 ustawy o drogach publicznych, 

art.  3  ust.  1  pkt  1  ustawy  o  finansowaniu  infra

struktury  transportu  lądowego  przez 

przerzucenie  na  wy

konawcę  publicznoprawnego  obowiązku  ustalenia  w  postępowaniu 

administracyjnym  i  pokrycia  kosztów  odszkodowań  z  tytułu  ograniczeń  w  korzystaniu  z 

nieruchomości  w  zakresie  poniesionych  przez  właścicieli  nieruchomości  szkód  (pieniężne 

wyrównanie  zniszczeń)  spowodowanych  przez  publiczną  inwestycję  drogową,  które  to 

obowiązki  należą  do  zadań  własnych  odpowiednich  organów  administracji  publicznej  i  nie 

mogą być przerzucane na podmioty prywatne.   

3.  naruszenie  art.  103  ust.  2  w  zw.  z  art.  103  ust.  3  ustawy  Pzp  w 

zw. z  rozporządzeniem 

Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy 

dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych 

oraz programu funkcjonalno-

użytkowego (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1129)  przez wprowadzenie 

do  programu  funkcjonalno-

użytkowego,  dalej  „PFU”,  a  także  do  Wzorcowych  Warunków 

Wykonania  i  Odbioru  Robót  Budowlanych,  dalej  „WWIORB”,  postanowień  niemających 

związku z przedmiotem zamówienia na roboty budowlane, a wymuszających na wykonawcy 

wypłatę odszkodowań tytułem „ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości”.  


4. naruszenie art. 32 ust. 2 pkt. 2 ustawy Prawo budowlane oraz § 19 pkt 2 rozporządzeniem 

Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy 

dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych 

oraz  programu  funkcjonalno-

użytkowego  przez  brak  zapewnienia  przez  Zamawiającego 

dostępu do placu budowy i brak prawa Zamawiającego do dysponowania nieruchomościami 

na cele budowlane 

– w zakresie w jakim Zamawiający żąda od wykonawcy uregulowania z 

właścicielami nieruchomości, w stosunku do których decyzja ZRID wprowadza „ograniczenia 

w korzystaniu z nieruchomości” odszkodowań za „poniesione szkody”.  

5. naruszenie art. 99 ust.1 w zw. z art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp przez wprowadzenie do PFU, 

a  także  WWIORB,  obowiązków  wykonawcy  nie  mających  związku  z  przedmiotem 

zamówienia  na  roboty  budowlane,  a  wymuszających  na  wykonawcy  wypłatę  odszkodowań 

dla  o

sób  trzecich  tytułem  spowodowanego  przez  Zamawiającego  „ograniczenia  w 

korzystaniu  z  nieruchomości”,  których  oszacowanie  w  ofercie  wykonawcy  nie  jest  możliwe, 

co  skutkuje  tym,  iż  opis  przedmiotu  zamówienia  nie  jest  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  nie 

uwzględnia istotnych wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, 

a także w postępowaniu nie zostały zachowane zasady uczciwej konkurencji i przejrzystości 

po

stępowania.  

B. 1. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w 

pkt 2.1.7 PFU (Zjazdy z dróg) w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, a także umożliwiający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji 

i  równe  traktowanie  wykonawców  przez  przerzucenie  na 

w

ykonawcę  kosztów  zapewnienia  służebności  gruntowych  w  przypadku  braku  możliwości 

technicznych wykonania zjazdu, co skutkuje brakiem możliwości prawidłowej wyceny ofert.  

2.  Naruszenie  art.  103  ust.  2  w  zw.  z  art.  103  ust.  3  ustawy  Pzp  w  zw.  z  §19  pkt  2 

rozporządzenia Ministra  Infrastruktury  z  dnia  2  września  2004  r.  w  sprawie  szczegółowego 

zakresu  i  formy  dokumentacji  projektowej,  specyfikacji  technicznych  wykonania  i  odbioru 

robót  budowlanych  oraz  programu  funkcjonalno-użytkowego  przez  wprowadzenia  do  PFU 

wymagań, które nie stanowią stawianych inwestycji wymagań technicznych, ekonomicznych, 

architektonicznych, materiałowych i funkcjonalnych zatem nie stanową elementu  PFU, a są 

elementem dostępu do placu budowy, który jak wynika z §19 pkt 2 rozporządzenia w sprawie 

szczegółowego  zakresu  i  formy  dokumentacji  projektowej,  specyfikacji  technicznych 

wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego jest objęty 

oświadczeniem Zamawiającego o dysponowaniu nieruchomością na cele budowlane. 

C.  Naruszenie  art.  16  w  zw.  z  art.  99  ustawy  Pzp  przez  brak  u

kształtowania treści  SWZ  w 

PFU  w  pkt  1.1.3.10  [Sieci  i  infrastruktura  niezwiązana  z  drogą]  w  sposób  jednoznaczny  i 

wyczerpujący,  a  także  umożliwiający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie 


wykonawców przez przerzucenie na wykonawcę kosztów nie opisanej przez zamawiającego 

w SWZ identyfikacji i rozpoznania oraz usunięcia kolizji z istniejącą infrastrukturą techniczną 

sieci uzbrojenia terenu.  

D. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ PFU 

w  pkt  2.1.9  (

Odwodnienie)  w  sposób  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  a  także  umożliwiający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  r

ówne  traktowanie  wykonawców  poprzez  zobowiązanie 

w

ykonawcy  do  wykonania  w  ramach  Kontraktu  „analizy  kosztów  budowy  i  20  letniego 

utrzymania  dla  2  ro

związań  odprowadzenia  wód,  w  tym  jednego  bez  zastosowania 

przepompowni oraz zarekomendowania rozwiązania w oparciu o ww. analizy”.  

E. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w pkt 

2.1.17.22.2 PFU 

w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, a także umożliwiający zachowanie 

uczciwej konkurencji i r

ówne traktowanie wykonawców poprzez wskazanie, iż długość pasów 

włączania i wyłączania zostanie ustalona na podstawie zaleceń Zarządcy drogi wynikające z 

odniesienia się do Audytu BRD, nie będzie jednak mniejsza niż wynika to z obowiązujących 

p

rzepisów prawa.  

F. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w pkt 

1.1.3.6  PFU, 

opisującym  Procedurę  Zmiany,  dotyczącą  ekranów  akustycznych,  w  sposób 

jednoznaczny  i  wyczerpujący,  a  także  umożliwiający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i 

r

ówne  traktowanie  wykonawców  przez  wykluczenie  procedury  zmiany  ilości  zabezpieczeń 

akustycznych  oraz  konieczność  bezwzględnego  wprowadzenia  rozwiązań  decyzji  o 

środowiskowych  uwarunkowaniach,  dalej  „DŚU”,  przez  wykonawcę  w  przypadku 

jakichkolwiek  zastrzeżeń  organu,  wniesionych  pisemnie  w  formie  m.in.  wezwania  lub 

p

ostanowienia  w  ramach  postępowania  dotyczącego  ponownej  oceny  oddziaływania 

przedsięwzięcia na środowisko. 

G. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w pkt 

2.1.4 oraz w pkt 1.1.3.6 PFU 

w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, a także umożliwiający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  i 

równe  traktowanie  wykonawców  przez  żądanie 

uwzględnienia  w  ofercie  kosztów  „porealizacyjnej”  budowy  ekranów  (zgodnie  z  treścią 

punktu 1.1.3.6)

, których w żaden sposób nie można określić na etapie sporządzenia oferty, 

który  jest  sprzeczny  z  punktem  2.1.4,  gdzie  w  zakresie  kosztów  „porealizacyjnej”  budowy 

ekranów wskazano, iż będą mieć zastosowanie Warunki Kontraktu.  

H. Naruszenie art. 16 w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w pkt 

1.1.1  (Charakterystyczne  parametry  określające  zakres  Robót)  oraz  w  pkt  1.1.3.2  (Węzły  i 

łącznice, przejazdy, inne drogi oraz dodatkowe jezdnie obsługujące przyległy teren)  PFU w 

sposób  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  a  także  umożliwiający  zachowanie  uczciwej 


konkurencji i r

ówne traktowanie wykonawców przez brak określenia maksymalnego wymiaru 

długości/szerokości  infrastruktury  dla  pieszych  i  rowerzystów,  który  należy  ująć  w 

Zaakceptowanej  Kwocie  Kontraktowej  (punkt  1.1.3.2)  oraz  przez  uzależnienie  zakresu  tej 

infrastruktury (w tym długość i szerokość) od uzyskanych uzgodnień.  

I. Naruszenie art. 16 

w zw. z art. 99 ustawy Pzp przez brak ukształtowania treści SWZ w pkt 

1.1.3.2 (Węzły i łącznice, przejazdy, inne drogi oraz dodatkowe jezdnie obsługujące przyległy 

teren)  PFU 

w  sposób  jednoznaczny  i  wyczerpujący,  a  także  umożliwiający  zachowanie 

uczciwej konkurencji i r

ówne traktowanie wykonawców przez brak określenia maksymalnego 

wymiaru  innych  dróg  niż  droga  ekspresowa  który  należy  ująć  w  Zaakceptowanej  Kwocie 

Kontraktowej.  

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  w  całości  oraz  nakazanie 

Zamawiającemu zmiany treści SWZ w sposób określony w odwołaniu. 

W dniu 15 lipca 2021 r. wykonawca 

Strabag Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

z  siedzibą  w  Pruszkowie,  dalej  „Odwołujący,  wniósł  odwołanie  (sygn.  akt  KIO  2128/21), 

zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

art.  121  pkt  1  w  zw.  z  art.  462  ust.  1  oraz  art.  99  ust.  4,  art.  16  i  17  PZP  przez 

nieuzasadnione, 

naruszające 

zasadę 

uczciwej 

konkurencji 

zastrzeżenie 

przez 

Zamawiającego  do  osobistego  wykonania  przez  wykonawcę  zadań  –  robót  mostowych  w 

zakresie robót betonowych, które nie mają charakteru kluczowych,   

art. 5, art. 353

i art. 387 kc w związku z art. 8 ust. 1 i art. 134 ust. 1 pkt 6 PZP przez 

wyznaczenie terminu realizacji przedmiotu zamówienia, w tym terminów wykonania Kamieni 

Milowych  w  sposób  sprzeciwiający  się  naturze  stosunku  zobowiązaniowego,  naruszający 

bezwzględnie  obowiązujące  przepisy  prawa  i  równowagę  stron,  prowadzący  do  nadużyć 

prawa podmiotowego, a także czyniący świadczenie niemożliwym i skutkujący nieważnością 

stosunku zobowiązaniowego,   

§  15,  §  18  ust.  2  pkt  1  i  2,  ust.  3  pkt  1,  ust.  4  pkt  2  rozporządzenia  Ministra 

Infrastruktury  w  sprawie  szczegółowego  zakresu  i  formy  dokumentacji  projektowej, 

specyfikacji  technicznych  wykonania  i  odbioru  robót  budowlanych  oraz  programu 

funkcjonalno-

użytkowego w zw. z art. 103 ust. 4, art. 103 ust. 2 i 3  i art. 31 ust. 4 PZP oraz 

w  zw.  z  art.  97  ustawy  z  11.09.2019 

r.  ustawy  Przepisy  wprowadzające  ustawę  –  Prawo 

zamówień  publicznych  przez  zaniechanie  sporządzenia  opisu  przedmiotu  zamówienia  w 

sp

osób  uwzględniający  wskazane  w  tych  przepisach  wymogi  i  pozwalający  na  ustalenie 

zakresu,  a  także  kosztów  prac  związanych  z  koniecznością  uzyskania  nowej  decyzji  DŚU 

(lub zmiany istniejącej decyzji), a w konsekwencji naruszenie:   


art. 99 ust. 1 i ust. 

4  w zw. z art. 103 ust. 2 i 3 PZP  przez zaniechanie sporządzenia 

opisu  przedmiotu  zamówienia,  dalej  „OPZ",  w  sposób  uwzględniający  wymogi  tych 

przepisów,  a  tym  samym  zaniechanie  sporządzenia  OPZ  w  sposób  jednoznaczny  i 

wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniający 

wszystkie  wymagania  i  okoliczności  mogące  mieć  wpływ  na  sporządzenie  ważnej, 

porównywalnej  oferty,  a  tym  samym  dokonanie  tego  opisu  w  sposób  utrudniający  uczciwą 

konkurencję,   

w konsekwencji naruszeń wskazanych w pkt 1 – 4 naruszenie:  

art.  99  ust.  4  w  zw.  z  art.  103  ust.  2  i  3,  art.  16  i  art.  17  ust.  1  pkt  1  i  2  PZP  przez 

naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, 

a  tym  samym  zaniechanie  przygotowania  i  prow

adzenia  postępowania  z  należytą 

starannością  w  szczególności  wobec:  a)  nieuprawnionego  zastrzeżenia  do  osobistego 

wykonania zakresu prac betonowych w ramach robót mostowych, b) ustalenia niemożliwych 

do dotrzymania terminów wykonania zamówienia, c) 

 zaniechania 

opisu 

przedmiotu 

zamówienia w sposób umożliwiający oszacowanie rozmiaru i kosztu prac.   

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  w  całości  oraz  nakazanie 

Zamawia

jącemu zmiany treści SWZ w sposób określony w odwołaniu. 

Do postępowania odwoławczego po stronie Odwołujących przystąpili: 

-  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2120/21: 

Strabag  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z 

siedzibą  w  Pruszkowie, Mostostal  Warszawa Spółka  Akcyjna z siedzibą w  Warszawie  oraz 

Polimex Infrastruktura Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie,  

-  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  2128/21: 

Budimex  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie, 

Mostostal  Warszawa  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  oraz  Polimex  Infrastruktura 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie. 

Pismami z 12 sierpnia 

2021 r. Zamawiający złożył odpowiedzi na odwołania, wnosząc 

o oddalenie obu odwołań. Przystępujący Mostostal Warszawa Spółka Akcyjna z siedzibą w 

Warszawie 

złożył  pismo  procesowe  12  sierpnia  2021  r.,  wnosząc  o  oddalenie  odwołań  w 

całości. 

Uwzględniając  dokumentację  z  przedmiotowego  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i  stanowiska 

stron 

oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego,  złożone  w  pismach 

procesowych,  ja

k też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż  oba odwołania zasługują 

na oddalenie.  


Izba  dopuściła  w  niniejszej  sprawie  dowody  z  dokumentacji  postępowania,  

w  szczególności:  z  postanowień  specyfikacji  warunków  zamówienia,  pytań  i  odpowiedzi  w 

zakresie treści SWZ, modyfikacji SWZ. Izba wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone 

w  odwołaniach,  odpowiedzi  na  odwołania,  piśmie  procesowym  przystępującego,  a także 

oświadczenia  i  stanowiska  stron  oraz  uczestników  postępowania  odwoławczego  wyrażone 

ustnie  do  prot

okołu  posiedzenia  i rozprawy  w dniu  12  sierpnia  2021  r.  wraz  z  dowodami 

przedłożonymi na rozprawie.  

Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  stwierdziła,  że  Odwołującym  przysługiwało  prawo  do 

skorzystania 

ze  środka  ochrony  prawnej,  gdyż  wypełniono  materialnoprawną  przesłankę 

interesu  w  uzyskaniu  zamówienia,  określoną  w  art.  505  ust.  1  ustawy  Pzp,  kwalifikowaną 

możliwością  poniesienia  szkody,  będącej  konsekwencją  zaskarżonych  w  odwołaniach 

czynności. 

Dalej, 

Izba  ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art.  528 

ustawy Pzp, sk

utkujących odrzuceniem odwołań.  

Następnie,  Izba,  uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w 

szczególności  zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniach,  doszła  do  przekonania,  iż  w 

niniejszym postępowaniu nie doszło do naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, 

które  miało  wpływ  lub  może  mieć  istotny  wpływ  na  wynik  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia,  a  tym  samym,  na  podstawie  art.  554  ust.  1  ustawy  Pzp,  rozpoznawane 

odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie. 

Sygn. akt KIO 2120/21 

Zarzut Ad A  

1.  Podstawa prawna  ustalenia i  wypłaty  odszkodowań  z  tytułu „ograniczeń w  korzystaniu z 

nieruchomości”  

2. Brak podstawy prawnej do przeniesienia na Wykonawcę obowiązku zapłaty odszkodowań 

z tytułu ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości. 

W  pierwszej  kolejności  Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu,  że  na  podstawie 

postanowień  zawartych  w  SWZ  przerzuca  obowiązek  wypłaty,  a  tym  samym  koszty 

odszkodowań  należnych  na  podstawie  art.  11  f  ust.  3  ustawy  o  szczególnych  zasadach 

przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w zw. z art.124 ust. 4 w 

zw. z art. 128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z § 43 rozporządzenia w 

sprawie wycen

y nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego z tytułu ograniczeń w 


korzystaniu  z  nieruchomości  zwanych  „małym  wywłaszczeniem”  w  zakresie  poniesionych 

przez właścicieli nieruchomości szkód (pieniężne wyrównanie zniszczeń) na wykonawcę. 

Izba  ustaliła,  że  pkt  1.2.3.2  ppkt  2  PFU  stanowi,  że  Wykonawca  odpowiada  za 

przywrócenie  nieruchomości  do  stanu  pierwotnego  po  wykonaniu  prac  wynikających  z 

czasowych  ograniczeń  w  korzystaniu  z  nieruchomości  i  ponosi  wszelkie  koszty  z  tym 

związane. W przypadku braku możliwości przywrócenia nieruchomości do stanu pierwotnego 

Wykonawca jest zobowiązany do pokrycia kosztów odszkodowań z tytułu szkód powstałych 

na  nieruchomości,  wynikających  z  wykonania  robót  objętych  czasowymi  ograniczeniami  w 

korzystaniu z nieruchomości w wysokości uzgodnionej przez Wykonawcę z właścicielem tej 

nieruchomości lub ustalonej przez właściwe organy administracji publicznej (wraz z kosztami 

ustalenia  wysokości  odszkodowania).  Na  potwierdzenie  zaspokojenia  roszczeń  właściciela 

nieruchomości  z  tytułu  przywrócenia  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego  Wykonawca 

odbierze od właściciela oświadczenie wskazane w załączniku nr 5 SP30.20.00. Zamawiający 

ponosi  jedynie  koszty  wynikające  z  powstania  trwałego  ograniczenia  w  korzystaniu  z 

nieruchomości  na  skutek  wybudowania  i  pozostawienia  na  nieruchomości  infrastruktury 

technicznej.  Dodatkowo  Zamawiający  ponosi  koszt  odszkodowania  za  budynki 

nieprzeznaczone do dalszego użytkowania, które znajdują się w części w docelowym pasie 

drogowym.  Wykonawca  ponosi  odpowied

zialność  za  wszelkie  szkody  wyrządzone  swoim 

działaniem  na  nieruchomościach  znajdujących  się  poza  terenem  objętym  ograniczeniem 

sposob

u korzystania z nieruchomości. 

W  Załączniku  nr  5  SP30.20.0.  jest:  Niniejszym  oświadczam,  że  Wykonawca  prac 

budowlanych…  wypłacił  mi  odszkodowanie  z  tytułu  czasowego  zajęcia  części  mojej 

nieruchomości  oznaczonej  jako  działka  nr  …,  położonej  w  obrębie  …gmina….zajętej  pod 

przebudowę  ...  Odszkodowanie  to  zaspokaja  moje  wszelkie  roszczenia  względem  Skarbu 

Państwa  Generalnego  Dyrektora  Dróg  Krajowych  i  Autostrad,  z  tytułu  czasowego  zajęcia 

wyżej  opisanej  nieruchomości,  na  podstawie  decyzji  nr  ….  Wojewody  ….  z  dnia  ……r. 

znak….udzielającej  zezwolenia  na  realizację  inwestycji  pn.  ….  której  nadano  rygor 

natychmiastowej wykonalności. 

W  W

WIORB  Wymagania  ogólne  DM  00  00  00  pkt  1.6.9  wskazano:  b)  Informację  o 

przywróceniu  nieruchomości  do  stanu  pierwotnego  bądź  braku  takiej  możliwości  wraz  z 

podaniem  przyczyny  (np.  wskutek  umieszczenia  nowego  urządzenia  infrastruktury 

technicznej)  oraz  opisa

nia  ilości  i  rodzaju  Robót  wraz  z  dokumentacją  fotograficzną.  c) 

Pozyskania  przez  Wykonawcę  oświadczenia  właścicieli  działek  o  braku  roszczeń  z  tytułu 

zniszczeń  w  naniesieniach  i  nasadzeniach.    Wykonawca  pokryje  koszty  odszkodowań  z 

tytułu czasowego zajęcia oraz zniszczeń i szkód powstałych na skutek działań Wykonawcy 

na  działkach  poza  projektowanym  pasem  drogowym.    Wykonawca  uzgodni  z  właścicielami 


terenu i szczegółowy sposób realizacji Robót przy założeniu doprowadzenia po Robotach do 

stanu pierwotnego. 

Zgodnie z art. 11 f ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. 

o szczególnych zasadach 

przygotowywania  i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych decyzja o zezwoleniu na 

realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności: 1) wymagania dotyczące powiązania 

drogi  z  innymi  drogami  publicznymi,  z  określeniem  ich  kategorii;  2)  określenie  linii 

rozgraniczających teren, w tym określenie granic pasów drogowych innych dróg publicznych 

w przypadku gdy wniosek, o którym mowa w art. 11d, zawiera określenie granic tych pasów; 

3)  warunki  wynikające  z  potrzeb  ochrony  środowiska,  ochrony  zabytków  i  dóbr  kultury 

współczesnej  oraz  potrzeb  obronności  państwa;  4)  wymagania  dotyczące  ochrony 

uzasadn

ionych interesów osób trzecich;  5) zatwierdzenie podziału nieruchomości, o którym 

mowa  w  art.  12  ust.  1; 

6)  oznaczenie  nieruchomości  lub  ich  części,  według  katastru 

nieruchomości,  które  stają  się  własnością  Skarbu  Państwa  lub  właściwej  jednostki 

samorządu  terytorialnego;  7)  zatwierdzenie  projektu  zagospodarowania  działki  lub  terenu 

oraz  projektu  architektoniczno-budowlanego;  8)  w  razie  potrzeby  inne  ustalen

ia  dotyczące: 

a)  określenia  szczególnych  warunków  zabezpieczenia  terenu  budowy  i  prowadzenia  robót 

budowlanych, 

b)  określenia  obowiązku  budowy  i  okresu  użytkowania  tymczasowych 

obiektów  budowlanych,  c)  określenia  obowiązku  i  terminów  rozbiórki  istniejących  obiektów 

budowlanych  nieprzewidzianych  do  dalszego  użytkowania  oraz  tymczasowych  obiektów 

budowlanych, 

d)  określenia  szczegółowych  wymagań  dotyczących  nadzoru  na  budowie,  e) 

obowiązku  budowy  lub  przebudowy  sieci  uzbrojenia  terenu,  f)  obowiązku  budowy  lub 

przebudowy  urządzeń  wodnych  lub  urządzeń  melioracji  wodnych  szczegółowych,  g) 

obowiązku  budowy  lub  przebudowy  innych  dróg  publicznych,  h)  obowiązku  budowy  lub 

przebudowy  zj

azdów,  i)  określenia  ograniczeń  w  korzystaniu  z  nieruchomości  dla  realizacji 

obowiązków, o których mowa w lit. b, c oraz e-h, j) zezwolenia na wykonanie obowiązków, o 

których mowa w lit. b, c oraz e-h. 

Zgodnie z ust. 2 art. 11 f ww. ustawy 

do ograniczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. 

i,  przepisy  art.  124  ust.  4-7  i  art.  124a  ustawy  z  dnia  21  sierpnia  1997  r.  o  gospodarce 

nieruchomościami (Dz.U. z 2020 r. poz. 65, 284, 471 i 782) stosuje się odpowiednio. 

Zgodnie  zaś  z  art.  124  ust.  4  ustawy  z  dnia  21  sierpnia  1997  r.  o  gospodarce 

nieruchomościami  na  osobie  lub  jednostce  organizacyjnej  występującej  o  zezwolenie  ciąży 

obowiązek  przywrócenia  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego,  niezwłocznie  po  założeniu 

lub  przeprowadzeniu  ciągów,  przewodów  i  urządzeń,  o  których  mowa  w  ust.  1.  Jeżeli 

przywrócenie  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego  jest  niemożliwe  albo  powoduje 

nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio przepis art. 128 ust. 4. 


Stosownie  do  art.  128  ust.  4  ww.  ustawy 

odszkodowanie  przysługuje  również  za 

szkody  powstałe  wskutek  zdarzeń,  o  których  mowa  w  art.  120  i  124-126.  Odszkodowanie 

powinno  odpowiadać  wartości  poniesionych  szkód.  Jeżeli  wskutek  tych  zdarzeń  zmniejszy 

się  wartość  nieruchomości,  odszkodowanie  powiększa  się  o  kwotę  odpowiadającą  temu 

zmniejszeniu

W  tym miejscu należy wskazać,  że przedmiotowe postępowanie prowadzone jest  w 

formule zaprojektuj i wybuduj. To 

przyszły wykonawca będzie autorem projektu budowlanego 

i zdecyduje o przebiegu 

planowanej inwestycji, a także zakresie (terytorialnym i czasowym) 

dokonanego  czasowego  zajęcia  cudzych  nieruchomości.  Dopiero  bowiem  w  projekcie 

budowlanym,  a  następnie w  decyzji  ZRID,  zatwierdzającej ten  projekt,  określa się  przebieg 

inwestycji, 

jak i związaną z nią przebudowę infrastruktury na cudzych nieruchomościach, jak 

również zakres uszczuplenia władztwa właściciela. 

Zgodnie  z  pkt  1.2.3.2  pkt  2  PFU  obowiązkiem  wykonawcy  jest  przywrócenie 

nieruchomości do stanu pierwotnego, co jest zgodne z art. 124 ust. 4 ustawy o gospodarce 

nieruchomościami. Gdy przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe 

albo powoduje nadmierne trudności lub koszty, stosuje się odpowiednio art. 128 ust. 4 ww. 

ustawy.  D

opiero  w  sytuacji  nieprzywrócenia  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego, 

właścicielowi  lub  użytkownikowi  wieczystemu  przysługiwać  będzie  odszkodowanie,  które 

powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód.  

Reasumując, to od wykonawcy zależy rozmiar szkód powstałych na nieruchomości i 

czas  trwania  zajęcia.  Jak  słusznie  zauważył  Zamawiający,  powiązanie  ekonomicznego 

ciężaru  odpowiedzialności  za  przywrócenie  stanu  poprzedniego,  a  w  dalszej  kolejności  za 

naprawienie  szkód  na  nieruchomościach  osób  trzecich,  wynikające  z  przyjętych  rozwiązań 

projektowych  i  sposobu  wykonania  robót  w  tymże  układzie  sytuacyjnym  ma  na  celu 

zapobieżenie  nieuzasadnionemu,  nadmiernemu  czy  też  nieracjonalnemu  wykorzystywaniu 

zajętych  przez  wykonawcę  nieruchomości.  Ponadto,  uzasadniony  interes  właściciela 

nieruchomości wymaga, aby przebieg planowanej inwestycji był dla jego nieruchomości jak 

najmniej  uciążliwy,  a  zakres  ingerencji  inwestora  w  prawa  właściciela  nieruchomości 

sprowadzony  do  niezbędnego minimum  (wyrok WSA  w  Olsztynie z  dnia  3  grudnia  2009 r., 

sygn.  akt  II  SA/Ol  927/09,  wyrok WSA  w  Łodzi z  dnia  29  października 2008 r.,  sygn.  akt II 

SA/Łd  315/08).  Dodatkowo,  to  wybrany  wykonawca,  nie  zaś  Zamawiający  jest  do  czasu 

odbioru zadania inwestycyjnego posiadaczem placu budowy (w tym nieruchomości objętych 

zezwoleniem  na  czasowe  korzystanie),  a  zatem  nie  sposób  wyobrazić  sobie  możliwości 

zrealizowania  przez  inwestora  obowiązku  przywrócenia  nieruchomości  do  stanu 

poprzedniego (co powinno nastąpić niezwłocznie po zakończeniu robót).  


2.  Brak  uprawnienia  wynikającego  z  ustawy  o  gospodarce  nieruchomościami  do  zawarcia 

ugody przez Wy

konawcę robót w właścicielem nieruchomości  

Odwołujący podnosił, że wbrew oczekiwaniom Zamawiającego art. 124 ust. 4-7 w zw. 

z art. 128 ust. 4 ww. ustawy, 

stanowiący podstawę wypłaty odszkodowania za ograniczenia 

w  korzystaniu  z  nieruchomości  nie  przewiduje  uprawnienia  do  zawarcia  ugody  przez 

w

ykonawcę robót z właścicielem nieruchomości. 

Rację należy przyznać Zamawiającemu, że postanowienia PFU nie dają podstawy do 

stwierdzenia

,  iż  Zamawiający  oczekuje  od  wykonawcy  „zawierania  ugód”  z  właścicielami 

nieruch

omości  w  zakresie  należnych  im  odszkodowań,  ale  przywrócenia  zajętych 

nieruchomości  do  stanu  poprzedniego.  Dopiero  zaś  w  przypadku  zaistnienia  przesłanek 

uzasadniających  przyznanie  odszkodowania  właścicielowi  nieruchomości  przewiduje,  że 

koszt  ten  pokryje  wykonawca. 

.  W  takiej  sytuacji  zobowiązany  będzie  on  jednocześnie    do 

odebrania  od 

właściciela  oświadczenia,  zgodnie  z  treścią  zawartą  w  załączniku  nr  5  do 

SP30.20.0. 

Równocześnie Zamawiający wyjaśnił, że z dotychczasowej praktyki przy prowadzeniu 

tożsamych postępowań wynika, iż organ administracji, po oszacowaniu wartości szkód przez 

rzeczoznawcę  majątkowego  uwzględnia  wartość  odszkodowania  już  otrzymanego  przez 

właściciela  nieruchomości  wskutek  rozliczeń  z  danym  podmiotem.  W  konsekwencji  objęta 

decyzją  administracyjną,  której  adresatem  jest  w  każdym  przypadku  inwestor,  kwota 

odszkodowania  należnego  właścicielowi  odpowiada  wyłącznie  zakresowi  szkody,  który  nie 

został wyrównany przez wykonawcę realizującego przedmiot zamówienia.   

3.  Brak 

możliwości  przywrócenia  przez  wykonawcę  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego 

zgodnie z potocznym rozumieniem tego nakazu  

Odwołujący podnosił, że nie ma podstaw faktycznych, aby Zamawiający przyjmował, 

że  wykonawca  robót  budowlanych  będzie  miał  realną  możliwość  przywrócenia 

n

ieruchomości do stanu, w jakim była przed rozpoczęciem wykonywania robót budowlanych, 

bowiem  wykonawca  na  zlecenie  i

nwestora  wykonał  i  pozostawił  w  nieruchomości 

infrastrukturę  techniczną,  a  wykonanie  przedmiotowej  infrastruktury  wymagało  od 

wykonawcy  doko

nania  wyburzeń,  czy  wycięcia  istniejących  nasadzeń,  zniszczenia 

trawników,  ogrodzeń.  W  przypadku  każdej  nieruchomości  nie  będzie  możliwości 

przywrócenia jej do stanu poprzedniego w literalnym znaczeniu tego słowa. 

Należy  wskazać,  że  w  ramach  pojęcia  „czasowego  ograniczenia  korzystania  z 

nieruchomości”  nie  mieści  się  przywrócenie  do  stanu  poprzedniego  nieruchomości  w 

zakresie w jakim 

zostaną dokonane  nieodwracalne zmiany. Niemniej, w przypadku szeregu 


robót  wykonywanych  w  ramach  czasowego  zajęcia  jest  możliwe  przywrócenie  

nieruchomości do stanu poprzedniego.  

Powyższe potwierdza stanowisko doktryny, cytowane również przez Zamawiającego 

w  piśmie  procesowym,  Przywrócenie  nieruchomości  do  stanu  poprzedniego  należy  zatem 

odnieść  do  stanu  sprzed  realizacji  inwestycji,  ale  z  uwzględnieniem  zaistnienia  na 

nieruchomości  urządzeń,  przewodów  lub  ciągów,  które  stanowią  dopuszczalną  zmianę 

wynikłą  z  decyzji  zezwalającej  na  ich  założenie.  Przywrócenie  stanu  poprzedniego  będzie 

zatem  polegać  na  odtworzeniu  takiego  stanu  zagospodarowania  nieruchomości,  w  tym 

zabudowy, zadrzewienia, zakrzewienia oraz struktury gleby, jaki występował przed realizacją 

inwestycji,  ale  z  uwzględnieniem  pozostawienia  na  nieruchomości  powstałych  w  wyniku 

realizacji  inwestycji  urządzeń,  przewodów  i  ciągów.  W  zależności  więc  od  rodzajów  zmian, 

jakich dokonano na zajętych nieruchomościach, różny będzie zakres działań zmierzających 

do  przywrócenia  stanu  poprzedniego,  w  szczególności  obejmuje  to  odtworzenie 

zniszczonych  dróg,  chodników,  murów,  nasadzenie  roślin  (drzew,  krzewów,  trawników, 

kwiatów).  Odtworzenie  powinno  być  dokonane  z  uwzględnieniem  stosowanych  pierwotnie 

materiałów  i  technik.  W  przypadku  umieszczenia  urządzeń  pod  powierzchnią  winny  zostać 

zasypane  według  reguł  sztuki  rekultywacyjnej,  tak  aby  uniknąć  lejów  depresyjnych  oraz 

zapadlisk,  ale  w  taki  sposób  aby  zachować  możliwie  najbardziej  zbliżone  walory  użytkowe 

tego  odcinka,  który  był  przedmiotem  prac  ziemnych  (np.  umożliwienie  kontynuowania 

zasiewów nad urządzeniem). W przypadku urządzeń znajdujących się na powierzchni gruntu 

czy nad nią, przywrócenie stanu poprzedniego obejmuje usunięcie tymczasowych urządzeń 

konstrukcyjnych  służących  do  umieszczenia  urządzenia  nad  gruntem  (np.  rusztowań, 

warsztatów,  kiosków),  ale  także  likwidację  dróg  dojazdowych  wykonanych  na  czas  robót, 

kolei

n  i  innych  śladów  ingerencji.  (P.  Wojciechowski,  Ustawa  o  gospodarce 

nieruchomościami. Komentarz, red. P. Czechowski, Warszawa 2015, art. 124). 

4.  Powierzenie  Wykonawcy  wypłaty  odszkodowań  za  „ograniczenia  w  korzystaniu  z 

nieruchomości” wynikające z decyzji ZRID jako zamówienie publiczne na roboty budowlane  

Odwołujący  podnosił,  że  zapłata  odszkodowań  nie  stanowi  ani  usługi,  ani  roboty 

budowlanej ani dostawy, 

a zatem nie może być objęta zamówieniem publicznym. Dodatkowo 

wypłata  odszkodowań  nie  stanowi  stawianych  inwestycji  wymagań  technicznych, 

ekonomicznych,  architektonicznych,  materiałowych  i  funkcjonalnych,  zatem  nie  stanowi 

elementu PFU.   

Zgodnie  z  art.  7  pkt  32  ustawy  Pzp  p

rzez  pojęcie  zamówienia  publicznego  rozumie 

się umowę odpłatną zawieraną pomiędzy zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem 

jest nabycie przez 

zamawiającego od wybranego wykonawcy robót budowlanych, dostaw lub 


usług.  Definicja  ta  podkreśla  cel  zamówienia  jako  umowy  zorientowanej  na  wykonanie 

zadania,  które  może  określać  szereg  obowiązków  spoczywających  na  wykonawcy, 

niezbędnych  do  realizacji  inwestycji  i  mieszczących  się  w  pojęciu  robót  budowlanych. 

Ponadto,  zgodnie  z  wyrokiem  TSUE 

z  dnia  5  października  2000  r.  w  sprawie  C-16/98 

Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Francuskiej definicja roboty budowlanej 

powinna 

być  rozpatrywana  w  kontekście  funkcji  technicznej  i  gospodarczej  rezultatu  robót 

budowlanych. 

Zgodnie  z  art.  103  ust.  2  i  3  ustawy  Pzp  j

eżeli  przedmiotem  zamówienia  jest 

z

aprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - 

Prawo  budowlane,  zamawiający  opisuje  przedmiot  zamówienia  za  pomocą  programu 

funkcjonalno-

użytkowego.  Program  funkcjonalno-użytkowy  obejmuje  opis  zadania 

budowlanego, 

w  którym  podaje  się  przeznaczenie  ukończonych  robót  budowlanych  oraz 

stawiane  im  wymagania  techniczne,  ekonomiczne,  architektoniczne,  materiałowe  i 

funkcjonalne. 

Stosownie  do  §18  ust.  1  rozporządzenia  Ministra  Infrastruktury  z  dnia  2  września 

2004r.  w  spr

awie  szczegółowego  zakresu  i  formy  dokumentacji  projektowej,  specyfikacji 

technicznych  wykonania  i  odbioru  robót  budowlanych  oraz  programu  funkcjonalno-

użytkowego  (tj.  Dz.U.  z  2013  r.  poz.  1129)  cześć  opisowa  programu  funkcjonalno-

użytkowego  obejmuje  opis  ogólny  przedmiotu  zamówienia  oraz  opis  wymagań 

zamawiającego  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Zgodnie  z  §18  ust.  3  pkt  1  ww. 

rozporządzenia  wymagania  zamawiającego  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  należy 

określić, podając, odpowiednio w zależności od specyfiki obiektu budowlanego, wymagania 

dotyczące przygotowania terenu budowy.  

W  związku  z  powyższym  Izba  podziela  stanowisko  Zamawiającego,  że  celem 

zakończenia  etapu  polegającego  na  przygotowaniu  terenu  budowy  i  uprawnionego 

rozpoczęcia prac niezbędne jest uregulowanie wszelkich roszczeń właścicieli (użytkowników 

wiecz

ystych) zajętych nieruchomości. Zatem, postanowienia PFU mieszczą się w dyspozycji 

ww. przepisów rozporządzenia, wbrew twierdzeniom Odwołującego.  

Brak możliwości wyceny przedmiotu zamówienia przez wykonawców  

Odwołujący podnosił, że nie jest możliwe wycenienie pozycji wypłaty odszkodowań z 

tytułu  czasowego  zajęcie  nieruchomości  w  wysokości  uzgodnionej  przez  wykonawcę  z 

właścicielami nieruchomości.  

Z  powyższym  nie  sposób  się  zgodzić.  Ponownego  przypomnienia  wymaga,  że 

postępowanie  prowadzone  jest  w  formule  zaprojektuj  i  wybuduj.  To  wykonawca,  będąc 

autorem projektu budowlanego, winien 

zaproponować określone rozwiązania projektowe (np. 


w  zakresie  sposobu  usunięcia  kolizji  sieci  uzbrojenia  terenu),  tym  samym  również  jest 

niejako  zmuszony  posiadać  wiedzę  co  do  zakresu  niezbędnej  ingerencji  w  cudze 

nieruchomości,  w  szczególności,  iż  istnieje  możliwość  zapoznania  się  przez  każdego  z 

uczestników  postępowania ze stanem  i  sposobem  zagospodarowania nieruchomości  przed 

złożeniem oferty.  

Ponadto,  biorąc  pod  uwagę  obowiązujące  zasady  ustalania  wysokości 

odszkodowania przez rzeczoznawców majątkowych (§ 43 rozporządzenia Rady Ministrów z 

21  września  2004  r.  w  sprawie  wyceny  nieruchomości  i  sporządzania  operatu 

szacunkowego

),  nie  ma  żadnych  przeszkód,  aby  oszacować  wartości  ewentualnego 

odszkodowania, 

mającego  zrekompensować  szkody  „zaplanowane  do  wyrządzenia”  na 

cudzych nieruchomościach w celu realizacji zamówienia.   

6. Obowiązek inwestora dysponowania nieruchomością na cele budowlane   

Odwołujący  podnosił,  że  żądanie  od  wykonawcy  uregulowania  z  właścicielami 

nieruchomości, w stosunku do których decyzja ZRID wprowadza ograniczenia w korzystaniu 

z  nieruchomości  odszkodowań  za  „czasowe  zajęcia”,  „poniesione  szkody”  wynikające  z 

realizacji robót budowlanych stanowi naruszenie art. 32 ust.2 pkt 2 ustawy Prawo budowlane 

przez  brak  zapewnienia  dostępu  do  placu  budowy  i  dysponowania  nieruchomościami 

koniecznym

i celem prawidłowego wykonania inwestycji na cele budowlane. 

Prawo  do  dysponowania  nieruchomościami  na  cele  budowlane  jest  kreowane  na 

mocy  decyzji  ZRID,  którą  zgodnie  z  założeniami  kontraktu,  w  imieniu  Zamawiającego, 

obowiązany  jest  uzyskać  wykonawca,  na  mocy  udzielonego  mu  pełnomocnictwa.  Kwestia 

ur

egulowania z właścicielami roszczeń będących konsekwencją czasowego zajęcia na mocy 

decyzji ZRID dotyczy zdarzeń zaistniałych po wykonaniu robót budowlanych, realizowanych 

przez wykonawcę na udostępnionym mu placu budowy.  Ponadto, Zamawiający nakłada na 

wy

konawcę  jedynie  obowiązek  zapłaty  odszkodowania  w  przypadku  nieprzywrócenia 

nieruchomości do „stanu poprzedniego”, o którym była już mowa powyżej.  

7.  Odwołujący  podnosił  także,  że  Zamawiający  pozbawia  właścicieli  (użytkowników 

wieczystych)  nieruchomości  możliwości  dochodzenia  odszkodowania  przed  organami 

administracji.  

Z powyższym zarzutem nie sposób się zgodzić, abstrahując już od braku wypełnienia 

przesłanki  materialno-prawnej,  tj.  posiadania  interesu  w  uzyskaniu  zamówienia,  w 

szczególności w kontekście szkody wykonawcy oraz braku wskazania naruszenia przepisów 

ustawy Pzp.  

Zgodnie z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp środki ochrony prawnej określone w niniejszym 

dziale przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub 


miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść 

szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy.  Pojęcie  zarzutu  w 

postępowaniu  odwoławczym  nie  posiada  definicji  ustawowej,  jednak  orzecznictwo 

wypracowało  pogląd,  zgodnie  z  którym  zarzut  tworzą  okoliczności  faktyczne  i  prawne 

wskazujące  na  naruszenie  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  w  związku  z  dokonaną 

przez  niego  czynnością  lub  zaniechaniem  czynności,  do  której  jest  zobowiązany  na 

podstawie  ustawy  Pzp.  Z

askarżeniu,  mogą  podlegać  tylko  niezgodne  z  przepisami  ustawy 

Pzp 

czynności  lub  zaniechania  zamawiającego  podjęte  w  postępowaniu  o  udzielenie 

zamówienia.  W  konsekwencji  naruszenie  przepisów  odrębnych  ustaw  nie  może  stanowić 

samodzielnego zarzutu odwołania. 

Ponadto,  zgodnie  z  art.  505  ust.  1  ustawy  Pzp, 

należy  wykazać  się  zarówno 

posiadaniem  interesu 

w  uzyskaniu  zamówienia,  jak  również  poniesieniem  lub  możliwością 

poniesienia  szkody  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp. 

Zgodnie z wyrokiem KIO z 24 sierpnia 2018 r., sygn. akt KIO 1609/18 

celem postępowania 

odwoławczego  nie  jest  zapewnienie  zgodności  czynności  zamawiającego  z  prawem  in 

abstracto

.  Postępowanie  odwoławcze  ma  jedynie  na  celu  ochronę  interesów  osoby 

wnoszącej środki  ochrony  prawnej,  a nie ochronę  interesu  publicznego  przez  sprawowanie 

nadzoru  nad  prawidłowością  prowadzenia  postępowania  (wyrok  Sądu  Okręgowego  w 

Warszawie z 7 grudnia 2011 r., sygn. akt V Ca 1973/11). 

Izba  nie  znalazła  podstawy  do  stwierdzenia,  że  jakiekolwiek  z  zakwestionowanych 

postanowień SWZ skutkuje pozbawieniem prawa do otrzymania słusznego odszkodowania, 

przeprowadzenia postępowania administracyjnego na wniosek danego właściciela czy też do 

uniemożliwienia  instancyjnej  kontroli  decyzji  wydanej  w  jego  wyniku.  Tym  bardziej,  że 

zgodnie  z  pkt  1.2.3.2  ppkt  2  PFU 

W  przypadku  braku  możliwości  przywrócenia 

nieruchomości  do  stanu  pierwotnego  Wykonawca  jest  zobowiązany  do  pokrycia  kosztów 

odszkodowań z tytułu szkód powstałych na nieruchomości, wynikających z wykonania robót 

objętych  czasowymi  ograniczeniami  w  korzystaniu  z  nieruchomości  w  wysokości 

uzgodnionej  przez  Wykonawcę  z  właścicielem  tej  nieruchomości  lub  ustalonej  przez 

właściwe  organy  administracji  publicznej  (wraz  z  kosztami  ustalenia  wysokości 

odszkodowania)

Zarzut ad B.  

Odwołujący  podnosił,  że  Zamawiający  przenosi  na  wykonawcę  koszty  zapewnienia 

dostępu  nieruchomości  do  drogi  publicznej  w  przypadku  konieczności  ponoszenia  kosztów 

za  ustanowienia  służebności  gruntowej,  a  zatem  kosztów  opłat  notarialnych,  wpisów  do 

ksiąg  wieczystych,  wynagrodzenia  na  rzecz  właściciela  nieruchomości  obciążonej,  jak 


również  zapewne  w  przypadku  braku  zgody  właściciela  nieruchomości  obciążonej,  koszty 

postępowania sądowego (opłat sądowych, zastępstwa procesowego), koszty wynagrodzenia 

należnego  właścicielowi  nieruchomości  obciążonej.  Zdaniem  Odwołującego  przedmiotowe 

wymagania  nie  stanowią  stawianych  inwestycji  wymagań  technicznych,  ekonomicznych, 

architektonicznych, materiałowych i funkcjonalnych, zatem nie stanowią elementu programu 

funkcjonalno-

użytkowego.   

Izba ustaliła, że zgodnie z pkt 2.1.7 PFU W przypadku braku możliwości zapewnienia 

dostępu  działek  ewidencyjnych  do  drogi  publicznej  w  rejonach  estakad (z  uwagi  na  trudne 

uwarunkowania  terenowe  i  brak  fizycznej  możliwości  wybudowania  jezdni  dodatkowych) 

alternatywnym  sposobem  zapewniania  dostępu  do  drogi  publicznej  może  być  zapewnienie 

służebności gruntowej (drogowej). Każde takie rozwiązanie wraz z wszelkimi kosztami w tym 

wynegocjowanym wynagrodzeniem będzie wymagało uzasadnienia oraz akceptacji Inżyniera 

Kontraktu  oraz  Zamawiającego.  Uznaje  się,  że  wszelkie  koszty  wynikłe  z  takiego  sposobu 

rozwiązania nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględnione w Cenie Oferty. 

Przywołane  postanowienie  referuje  do  dostępu  do  drogi  publicznej,  którego  legalna 

definicja  znajduje  się  w  art.  2  pkt  14  ustawy  z  dnia  27  marca  2003  r.  o  planowaniu  i 

zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2021 r. poz. 741 z późn. zm.), gdzie wskazano, 

że  przez  dostęp  do  drogi  publicznej  należy  rozumieć  bezpośredni  dostęp  do  tej  drogi  albo 

dostęp  do  niej  przez  drogę  wewnętrzną  lub  przez  ustanowienie  odpowiedniej  służebności 

drogowej. 

Ustawodawca  przewidział  więc  dwa  rodzaje  dostępu  do  drogi  publicznej.  Przez 

dostęp do drogi publicznej należy rozumieć bezpośredni dostęp do tej drogi albo dostęp do 

niej  przez  drogę  wewnętrzną  lub  przez  ustanowienie  odpowiedniej  służebności  drogowej. 

Jak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z dnia 17 kwietnia 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 

Błędny jest pogląd, zgodnie z którym dla oceny czy działka ma pośredni dostęp do 

drogi publicznej niezbędnym jest, aby dostęp w ramach ustanowionej służebności przechodu 

i przejazdu spełniał jakiekolwiek dodatkowe, w tym określone odrębnymi przepisami, warunki 

techniczne.  

Ponownie należy podkreślić, że przedmiotem zamówienia jest zrealizowanie opisanej 

w  PFU  inwestycji  drogowej  w  formule  zaprojektuj  wybuduj.  Wykonawca 

będąc  autorem 

projektu budowlanego decyduje jakie rozwiązania projektowe ostatecznie przyjmie, z których 

wynikać będzie konieczność zapewnienia dostępu do drogi publicznej działek sąsiadujących 

z  pasem  drogi  klasy  S.  Dopiero  w  projekcie  budowlanym,  a  następnie  w  decyzji  ZRID 

zatwierdzającej  ten  projekt,  wskazuje  się  jednoznacznie  i  ostatecznie  pas  drogi  klasy  S  i 

związanej  z  tym  dostępy  do  drogi  publicznej  dla  nieruchomości  przylegających  do  pasa 

drogowego.   


Natomiast  k

westia  zapewnienia  dostępu  do  placu  budowy  przez  Zamawiającego 

urzeczywistni  się  dopiero  po  spełnieniu  przez  wykonawcę  obowiązku  uzyskania  decyzji 

ZRID.  Powyższe  nie  stoi  w  sprzeczności  z  obowiązkiem  wykonawcy  zapewnienia  dostępu 

bezpośredniego działek, które podlegają podziałowi, do drogi publicznej, który to dostęp co 

do  zasady  będzie  miał  miejsce  w  sytuacji,  kiedy  działka  będzie  graniczyć  z  dodatkową 

jez

dnią drogi klasy S lub innej drogi publicznej. Wyjątkiem od tej zasady, w przypadku braku 

możliwości  zapewnienia  dostępu  działek  ewidencyjnych  do  drogi  publicznej  w  rejonach 

estakad (z uwagi trudne uwarunkowania terenowe i brak fizycznej możliwości wybudowania 

j

ezdni  dodatkowych),  może  być  zapewnienie  dostępu  do  drogi  publicznej  poprzez 

służebność gruntową, czyli dostęp pośredni.  

Reasumując,  ustanowienie  służebności  gruntowej,  jest  alternatywnym  rozwiązaniem 

w określonym przypadku i sprecyzowanej lokalizacji, i tylko w sytuacji, kiedy dostęp do drogi 

publicznej  nie  będzie  możliwy  z  zaprojektowanych  przez  wykonawcę  dodatkowych  jezdni 

drogi  klasy  S,  stanowiących  w  rozumieniu  prawa  drogi  publiczne.  Odnosząc  się  zaś  do 

kwestii niemożliwości -określenia wynagrodzenia za ustanowienie służebności, w przypadku, 

gdy  wykonawca  nie  będzie  mógł  zapewnić  dostępu  do  drogi  publicznej,  to  jak  słusznie 

zauważył  Zamawiający,  zasady  sporządzania  tego  rodzaju  wycen  opierają  się  o 

powszechnie obowiązujące przepisy prawa i jawne metody wyceny. Zatem, koszt wykonania 

tak zaprojektowanych rozwiązań może zostać skalkulowany i ujęty w cenie oferty.  

Zarzut ad C   

Odwołujący  zarzucił  Zamawiającemu  przerzucenie  całkowitego  ryzyka  i  kosztu 

usunięcia  niezidentyfikowanych  sieci  na  wykonawcę,  co  uniemożliwia  prawidłową  wycenę 

oferty i uzyskanie przez Zamawiającego porównywalnych ofert.   

Izba  ustaliła,  że  zgodnie  z  pkt  1.1.2.10  PFU  Pełna  identyfikacja  i  rozpoznanie  oraz 

wykonanie usunięcia wszystkich kolizji z istniejącą infrastrukturą techniczną sieci uzbrojenia 

terenu należy do zadań Wykonawcy. 

Dalej, Izba ustaliła, że modyfikacją SWZ z 11 sierpnia 2021 r. Zamawiający na końcu 

pkt  1.1.3.10,  po  zdaniu 

Pełna  identyfikacja  i  rozpoznanie  oraz  wykonanie  usunięcia 

wszystkich  kolizji  z  istniejącą  infrastrukturą  techniczną  sieci  uzbrojenia  terenu  należy  do 

zadań 

Wykonawcy, 

d

odał 

następujący 

fragment: 

przypadku 

rozpoznania 

niezinwentaryzowanych kolizji zastosowanie 

będą miały Warunki Kontraktu. 

Ww.  modyfikacja  czyni  zarzut  bezprzedmiotowym,  gdyż  jak  wyjaśnił  Zamawiający 

skutkuje  możliwością  zachowania  przez  wykonawcę  prawa  do  przedłużenia  Czasu  na 

Ukończenie lub dodatkowej płatności, czemu Odwołujący nie zaprzeczył, podnosząc jedynie, 

że  ww.  modyfikacja  nie  jest  zmianą  wnioskowaną  przez  Odwołującego.  Natomiast 


niewątpliwie skoro doszło do modyfikacji postanowienia to brak substratu zaskarżenia, a na 

nową treść przysługiwało wykonawcy prawo do wniesienia odwołania. 

Zarzut ad D  

Odwołujący zarzucał, że zdanie zawarte w treści PFU pkt 2.1.9 prowadzi do realizacji 

wariantowego  zamówienia,  gdzie  realizowany  wariant  będzie  zależał  od  swobodnej  decyzji 

Zamawiającego  podjętej  w  trakcie  realizacji  zamówienia.  Dodatkowo  taki  opis  zamówienia 

nie spełnia wymagań z art. 99 ustawy Pzp i nie pozwala na jego wycenę. 

Izba 

ustaliła,  że  zgodnie  ze  zdaniem  z  pkt  2.1.9  PFU  Wykonawca  wykona  analizę 

kosztów  budowy  i  20  letniego  utrzymania  dla  2  rozwiązań  odprowadzenia  wód,  w  tym 

jednego bez zastosowania przepompowni oraz zarekomenduje rozwiązanie w oparciu o ww. 

analizy.  Zgodnie  z  pkt.  1.1  PFU  Zamawi

ający  zobowiązał  wykonawcę  do  optymalizacji 

rozwiązań  technicznych  i  kosztów  późniejszego  utrzymania  drogi  oraz  przedstawienia  i 

uzyskania  zatwierdzenia  tych  rozwiązań  przez  Inżyniera  i  Zamawiającego.  W  przypadku 

zastosowania  rozwiązań  innowacyjnych  przed  zatwierdzeniem  Projektu  Budowlanego, 

należy  przedstawić  instrukcję  utrzymania  i  przewidywane  koszty  eksploatacji  danego 

elementu. 

Zamawiający  wyjaśnił,  że  wprowadził  powyższy  obowiązek  celem  zapobieżenia 

sytuacji,  w  której  wykonawca  przyjmie  rozwiązanie  będące  korzystne  jedynie  na  etapie 

realizacji  zamówienia,  podczas  gdy  na  przestrzeni  późniejszej  eksploatacji  dojdzie  do 

sytuacji,  w  której  koszty  utrzymania  i  obsługi  urządzeń  kilkukrotnie  przewyższą  koszt  ich 

budowy.  

Zgodnie  z  przytoczonymi  postanowieniami  PFU  w  wyniku  przeprowadzenia  analizy 

kosztów  budowy  i  20-letniego  utrzymania  dla  2  rozwiązań  odprowadzenia  wód,  w  tym 

jednego  bez  zastosowania  przepompowni, 

wykonawca  zarekomenduje  Zamawiającemu, 

konkretne  rozwiązanie,  które  będzie  technicznie  i  ekonomicznie  uzasadnione,  zarówno  na 

etapie  budowy,  jak  i  e

ksploatacji.  Kwestionowane  postanowienie  nie  wskazuje  więc,  że 

Zamawiający będzie miał prawo do swobodnego wyboru któregokolwiek z przedstawionych 

rozwiązań. Wybór będzie wynikał z przeprowadzonych analiz i będzie rekomendowany przez 

wykonawcę.  

Zarzut ad E   

Odwołujący  podnosił,  że  Zamawiający  nie  opisał  w  sposób  jednoznaczny  i 

wyczerpujący  przedmiotu  zamówienia,  gdyż  uzależnił  długość  pasów  wskazanych  w  pkt 

2.1.17.2.2  PFU  od  Audytu 

BRD,  który  odbędzie się w  przyszłości,  nawet  w  przypadku jeśli 

rozwiązanie  projektowe  będzie  zgodne  z  przepisami  prawa.  Odwołujący  argumentował,  że 

w

ykonawca  na  etapie  sporządzenia  oferty  nie  jest  w  stanie  przewidzieć,  co  audytor  BRD 


wskaże w przyszłości w tym zakresie. Odwołujący żądał dodania postanowienia, że Jeśli w 

wyniku 

zaleceń  Zarządcy  drogi  wynikających  z  odniesienia  się  do  Audytu  BRD  nastąpi 

konieczność zwiększenia długości pasów włączania i wyłączania, zaprojektowanych zgodnie 

z  obowiązującymi  przepisami,  to  takie  zmiany  będą  procedowane  zgodnie  z  Warunkami 

Kontraktu w zakresie przedłużenia Czasu na Ukończenie i/lub dodatkowej płatności

Izba ustaliła, że zgodnie z pkt 2.1.17.2.2 PFU Długość pasów włączania i wyłączania 

zostanie  ustalona  na  podst

awie  zaleceń  Zarządcy  drogi  wynikające  z  odniesienia  się  do 

Audytu BRD, nie będzie jednak mniejsza niż wynika to z obowiązujących przepisów prawa. 

Stosownie  do  pkt  2.1.22  PFU 

Wymagania  zarządcy  drogi  wynikające  z  Audytu  BRD 

przeprowadzonego na etapie projektowania, na etapie przed oddaniem do ruchu i zapisach 

decyzji  pozwolenia  na  użytkowanie (warunki  w  nich  zawarte)  wynikające  z  obowiązujących 

przepisów  Prawa,  norm  bądź  Umowy  są  zobowiązaniami  Wykonawcy  i  zawierają  się  w 

Zaakceptowanej  Kwocie  Kontraktowej. 

Zmiany  wykraczające  poza  powyższe  będą 

rozpatrywane zgodnie z Warunkami Kontraktu

W związku z powyższym czytając kompleksowo postanowienia PFU Izba uznała, że 

proponowana przez Odwołującego zmiana została co do zasady unormowana w pkt 2.1.22 

PFU, zgodni

e z którym, wymagania zarządcy drogi dla wszystkich elementów stanowiących 

całość  zamierzenia  inwestycyjnego  wynikające  z  Audytu  BRD  oraz  wynikającego  z 

obowiązujących  przepisów  prawa,  norm  bądź  umowy,  są  zobowiązaniami  wykonawcy  i 

należy  je  uwzględnić  w  cenie  oferty.  Wymagania  Audytu  BRD  wykraczającego  poza 

powyższe  będą  rozpatrywane  zgodnie  z  Warunkami  Kontraktu,  zatem    wykonawcy  nie 

muszą  tychże  ryzyk  uwzględniać  w  cenie  oferty,  gdyż,  z  uwzględnieniem  przez 

Zamawiającego zaleceń audytu BRD, wykraczającego poza przepisy prawa, normy i umowę, 

są one przypisane Zamawiającemu.  

Zarzut ad F  

Odwołujący podnosił, że Zamawiający formułując postanowienie w pkt 1.1.3.6 ppkt 2 

PFU 

przerzuca  ryzyko  dodatkowego  kosztu  i  czasu  w  przypadku  zastrzeżeń  organu  w 

zakresie 

ekranów  przyjętych  w  ramach  postępowania  dotyczącego  ponownej  oceny 

oddziaływania  przedsięwzięcia  na  środowisko.  Takie  ryzyko  zostaje  przerzucone  na 

w

ykonawcę,  pomimo  iż  Zamawiający  szczegółowo  określił  w  PFU  w  jaki  sposób  należy 

zaprojektować  i  wykonać  zabezpieczenia  akustyczne  skutecznie  chroniące  przed 

ponadnormatywnym hałasem.   

Izba  ustaliła,  że  w  pkt  1.1.3.6,  Zabezpieczenia  akustyczne,  PFU,  w  tabeli  1.3, 

wskazano 

powierzchnię  ekranów  akustycznych  pochłaniających  -  4516  m

.  6  lipca  2021  r. 

Zamawiający dokonał zmiany powierzchni ekranów akustycznych na 6053 m

.  Zgodnie z pkt 


1.1.3.6. PFU 

Dane dotyczące zabezpieczeń o których mowa w tab. 1.3 zostały wskazane na 

potrzeby  wyceny  Oferty.  Stosownie  do  pkt  1.1.3.6  PFU 

Zmiana  rodzaju (kolumna  2),  ilości 

(kolum

na  3)  zabezpieczeń  akustycznych,  podanych  w  tab.  nr  1.3:    1)  jest  dopuszczalna 

wyłącznie  na  podstawie  Procedury  Zmiany  zgodnie  z  Warunkami  Kontraktu,    2)  wymaga 

uzasadnienia  w  Raporcie  wykonanym  w  ramach  ponownej  oceny  oddziaływania  na 

środowisko  -  jeżeli  zawierają  zmiany  w  stosunku  do  wymagań  decyzji  środowiskowej.  W 

przypadku  zastrzeżeń  organu,  wniesionych  pisemnie  w  formie  m.in.  wezwania  lub 

Postanowienia  w  ramach  postępowania  dotyczącego  ponownej  oceny  oddziaływania 

przedsięwzięcia  na  środowisko,  Wykonawca  jest  zobowiązany  przywrócić  rozwiązania 

zgodne z DŚU. Przywrócenie rozwiązań z DŚU stanowi ryzyko Wykonawcy i nie ma wpływu 

na Zaakceptowaną Kwotę  Kontraktową i Czas na Ukończenie. 

Procedury  Zmiany  jak  wyżej  nie  stosuje  się  do  zmiany  ilości  zabezpieczeń  akustycznych 

wskazanych w Tabeli nr 1.3 (kolumna 3) w przypadku gdy przedmiotem zmiany jest zmiana 

powierzchni/objętości całkowitej poszczególnych rodzajów zabezpieczenia do wartości ±10% 

podanej w Tabeli nr 1.3. 

Z  powyższego  wynika,  że  wykonawcy  winni  wycenić  ekrany  pochłaniające  o 

powierzchni 6053 m

 oraz 

skalkulować ryzyko w postaci zmniejszenia lub zwiększenia liczby 

ekranów  akustycznych  do  przyjętego  progu  tolerancji  ±10%.  Zmiana  liczby  zabezpieczeń 

akustycznych  ponad  przyjęty  próg  tolerancji  ±10%,  nie  jest  zawarta  w  cenie  oferty 

(Zaakceptowanej  Kwocie  Kontraktowej),  oraz  będzie  procedowana  zgodnie  z  Warunkami 

Kontraktu (Procedura Zmiany).   

Zamawiający  wyjaśnił,  że  jeżeli  w  wyniku  przyjętych  przez  wykonawcę  rozwiązań 

projektowych  np.  przebiegu  wysok

ościowego  trasy  (niweleta)  zaistnieje  konieczność 

zwiększenia  lub  zmniejszenia  liczby  ekranów  akustycznych  ponad  przyjęty  próg  tolerancji 

(±10%)  to  wtedy  Cena  Kontraktowa  zostanie  odpowiednio  skorygowana  w  stosunku  do 

Zaakceptowanej Kwoty Kontraktowej. Wyk

onawca otrzyma dodatkowe wynagrodzenie, jeżeli 

konieczne  będzie  wykonanie  większej  liczby  ekranów  powyżej  progu  +10%  lub  jego 

wynagrodzenie  zostanie  pomniejszone,  jeżeli  liczba  ekranów  akustycznych  określona 

zostanie poniżej progu -10%.  

Zamawiający podnosił także, że w ramach prowadzonych inwestycji dochodzi czasem 

do sytuacji, w której wykonawca zaprojektuje mniejszą liczbę ekranów niż wynika to z DŚU i 

nie  udowodni  tego  w  sporządzonym  przez  siebie  Raporcie  do  ponownej  oceny 

przedkładanym do RDOŚ. Z doświadczeń Zamawiającego wynika, że wykonawcy nagminnie 

optymalizowali  zabezpieczenia  akustyczne,  co  skutkowało,  po  wykonaniu  analizy 

porealizacyjnej,  że  standardy  jakości  środowiska  w  zakresie  hałasu  były  niedotrzymane  i 


wówczas  to  Zamawiający  musiał  ponosić  dodatkowe  koszty  uzupełnienia  zabezpieczeń 

akustycznych, 

za które już raz zapłacił.   

Izba  doszła  do  przekonania,  że  Zamawiający  precyzyjnie  określił  wymagania  w 

zakresie  zabezpieczeń  akustycznych  (opisując  ich  rodzaj  oraz  liczbę),  a  jeśli  na  skutek 

przyjętych przez wykonawcę rozwiązań projektowych oraz wykonanych analiz akustycznych 

zajdzie konieczność dostosowania liczby zabezpieczeń akustycznych do rozwiązań projektu 

b

udowlanego, Zamawiający dopuści zmianę na zasadach opisanych w SWZ. 

Zarzut ad G  

Odwołujący  wskazywał  na  sprzeczność  postanowień  w  pkt  2.1.4  oraz  1.1.3.6  PFU 

dotyczących  porealizacyjnej  analizy  skuteczności  akustycznej  oraz  skutków  z  nią 

związanych.  Ponadto,  podnosił,  że  wymaganiem  z  pkt  1.1.3.6  PFU  przerzucono  na 

wykonawcę  ryzyko  bliżej  nieokreślonego  uzupełnienia  podczas  gwarancji  zabezpieczeń 

akustycznych, 

tak  aby  gwarantowały  one  dotrzymanie  norm  akustycznych.  Ponadto  ww. 

wymaganie jest sprzeczne z określoną w PFU Procedurą Zmiany w zakresie liczby ekranów 

akustycznych wskazanej przez Za

mawiającego. 

Izba  ustaliła,  że  zgodnie  z  pkt  2.1.4  PFU  Wykonawca  jest  odpowiedzialny  za 

zaprojektowanie  skutecznych  urządzeń  ochrony  przed  hałasem,  których  prawidłowe 

działanie  zostanie  sprawdzone  w  ramach  analizy  porealizacyjnej  lub  monitoringu 

porealiza

cyjnego. W przypadku stwierdzenia niewystarczającej skuteczności zrealizowanych 

zabezpieczeń,  zastosowanie  będą  miały  działania  określone  w  Warunkach  Kontraktu. 

Stosownie  do  pkt  1.1.3.6  PFU 

Zamawiający  uzna  zaprojektowane  i  wybudowane  przez 

Wykonawcę  zabezpieczenia  akustyczne  za  skuteczne  jedynie  w  przypadku,  gdy  wyniki 

analizy porealizacyjnej lub monitoringu porealizacyjnego potwierdzą dotrzymanie standardów 

jakości środowiska w zakresie dopuszczalnych poziomów hałasu. W przypadku stwierdzenia 

braku skutec

zności zabezpieczeń akustycznych zrealizowanych na podstawie decyzji ZRID, 

Wykonawca  w  ramach  Zaakceptowanej  Kwoty  Kontraktowej,  zobowiązany  jest  do 

uzupełnienia  zabezpieczeń  akustycznych  tak  aby  gwarantowały  one  dotrzymanie  norm 

akustycznych. 

Modyfikacją SWZ z 11 sierpnia 2021 r. Zamawiający usunął z pkt 2.1.4 następujący 

fragment: 

W  przypadku  stwierdzenia  niewystarczającej  skuteczności  zrealizowanych 

zabezpieczeń, zastosowanie będą miały działania określone w Warunkach Kontraktu

Zatem,  w  wyniku  wprowadz

onej  zmiany  nie  istnieją  sprzeczności,  na  które  wskazał 

Odwołujący, co czyni zarzut w tym zakresie bezprzedmiotowy.  

Odnosząc  się  do  dalszej  części  zarzutu  należy  wskazać,  że  zgodnie  z  ww. 

postanowieniami 

Zamawiający  zobowiązuje  wykonawcę  do  zaprojektowania  skutecznych 


urządzeń  ochrony  przed  hałasem,  tj.  takich,  których  wyniki  analizy  porealizacyjnej  lub 

monitoringu  porealizacyjnego  potwierdzą  ich skuteczność.  W takiej sytuacji  wykonawca nie 

będzie zobowiązany do uzupełnienia zabezpieczeń akustycznych, tak aby gwarantowały one 

dotrzymanie  norm  akustycznych,  a  co  za  tym  idzie  nie  poniesie  dodatkowych  kosztów. 

Wykonawca  winien 

więc  od  razu  założyć  wykonanie  skutecznych  zabezpieczeń 

akustycznych, zgodnie z oczekiwaniami Z

amawiającego opisanymi w SWZ.  

Zamawiający  wyjaśnił,  że  dąży  do  zabezpieczenia  prawidłowego  wykonania 

przedmiotu  zamówienia,  gdyż  potwierdzenie  poprawności  realizacji  umowy  przez 

wykonawcę  w  zakresie  urządzeń  ochrony  przed  hałasem,  może  nastąpić  dopiero  na 

podstawie  wyników  analizy  porealizacyjnej  lub  monitoringu  porealizacyjnego.    Jak  słusznie 

zauważył,  dowolność  wyboru  pozostawiona  wykonawcy,  nie  może  dotykać  negatywnymi 

skutkami Zamawiającego na etapie eksploatacji, który musiałby ponosić dodatkowe koszty z 

powodu błędnie zaprojektowanych i wykonanych ekranów akustycznych.  

Odnosząc  się  zaś  do  Procedury  Zmiany  należy  wskazać,  że  wykonawca  ma 

możliwość  doboru  takiej  liczby  ekranów  za  dodatkowe  wynagrodzenie,  aby  spełniały  one 

wymagania, które następnie zostaną potwierdzone analizą porealizacyjną. Takie rozwiązanie 

pozwoli na uniknięcie przyjęcia zbyt oszczędnej liczby ekranów akustycznych.  

Zarzut ad H     

Odwołujący  wskazywał  na  sprzeczność  postanowień  PFU  w  zakresie  całkowitej 

długości infrastruktury dla pieszych i rowerzystów.  Podnosił także, że wymagania dotyczące 

minimalnej  długości  oraz  minimalnej  szerokości  tej  infrastruktury,  w  połączeniu  z 

uzależnieniem tych parametrów od poczynionych uzgodnień uzyskanych na etapie realizacji 

nie stanow

ią jednoznacznego opisu zamówienia, co narusza art. 99 ust. 1 ustawy Pzp.  

Odwołujący  wnosił  o  uzupełnienie  wymagań  Zamawiającego  o  wskazanie 

maksymalnego wymiaru długości/szerokości infrastruktury dla pieszych i rowerzystów, który 

należy  ująć  w  Zaakceptowanej  Kwocie  Kontraktowej.  Wnosił  o  określenie  powyższego  w 

analogiczny  sposób  jak  to  opisał  Zamawiający  w  przypadku  Procedury  Zmiany  w  punkcie 

1.1.3.6  Zabezpieczenia  akustyczne,  gdzie  podano 

zakres  procentowy    ujęty  w  Cenie 

Kontaktowej, przekroczenie którego skutkuje Poleceniem Zmiany. 

Izba ustaliła, że w pkt 1.1.1 PFU wskazano charakterystyczne parametry określające 

zakres  r

obót,  w  tym  budowę  lub/i  przebudowę  infrastruktury  dla  pieszych  i  rowerzystów, 

minimum  w  miejscach  ustalonych  w  Koncepcji  Programowej  zawartej  w  Tomie  V  SWZ.  W 

przypadku  potrzeby  (np.  w

ynikającej  z  obowiązujących  przepisów  prawa,  uzyskanych 

uzgodnień  lub  w  dostosowaniu  do  rozwiązań  zaproponowanych  przez Wykonawcę)  zakres 

ten należy zwiększyć. 


Zgodnie  z  pkt  1.1.2  PFU 

Charakterystyczne  parametry  określające  wielkość obiektu 

zostały  określone  w  niniejszym  PFU.  W  przypadku:  •  zmiany  uwarunkowań  skutkujących 

koniecznością zmiany charakterystycznych parametrów  • konieczności  wykonania  robót 

nieujętych w niniejszym PFU – zastosowanie mają Warunki Kontraktu. 

Stosownie  do  pkt  1.1.3.2  PFU 

Ścieżki pieszo-rowerowe, chodniki, ścieżki rowerowe, 

należy  zaprojektować  i  wykonać  zgodnie  z  warunkami  technicznymi  oraz  wytycznymi 

zawartymi  w  „Wytycznych  dla  infrastruktury  pieszej  i  rowerowej”  -  załącznik  nr  2.  (…) 

Ponadto  należy  zaprojektować  je  w  miejscach  i  o  parametrach,  które  wynikną  z  Koncepcji 

Program

owej dołączonej do SWZ TOM V. 

Zgodnie  z  pkt  1.2  PFU 

Zmiany ilości  lub  parametrów,  zawarte w Opisie Przedmiotu 

Zamówienia,  jakie  mogą  wystąpić  w  trakcie  opracowywania  przez  Wykonawcę  Raportu 

wykonanego  w  rama

ch  ponownej  oceny  oddziaływania  na  środowisko,  Projektu 

Budowlanego  i  Projektu  Wykonawczego,  z  uwzględnieniem  postanowień  zawartych  w 

Ogólnych  i  Szczególnych Warunkach  Kontraktu,  będą  procedowane zgodnie z  Klauzulą 13 

Warunków Kontraktu. 

Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać, że po pierwsze Zamawiający odwołując 

się  do  treści  Koncepcji  Programowej,  nie  wskazuje  na  ilość  czy  też  łączną  długość 

infrastruktury  pieszo-

rowerowej,  ale  na  miejsca  w  których  mają  się  znajdować,  zgodnie  z 

tabelą  7  Zestawienie  projektowanych  chodników,  ścieżek  rowerowych  i  ścieżek  pieszo-

rowerowych. P

ostanowienia PFU nie stoją więc ze sobą w sprzeczności, ale wzajemnie się 

uzupełniają.   

Po drugie, 

minimalna łączna długość  infrastruktury dla pieszych i rowerzystów, może 

podlegać modyfikacjom, gdyż winna zostać dostosowana do rozwiązań projektowych, które 

zaproponuje wykonawca na etapie realizacji umowy po uzyskaniu stosownych uzgodnień od 

zarządców  dróg,  wzdłuż  których  infrastruktura  zostanie  zaprojektowana  i  wybudowana. 

Zamawiający określił jedynie ich minimalną długość i szerokość, wskazując jednocześnie na 

ich lokalizacje (miejsca) zawarte w Koncepcji Programowej. 

Po trzecie, 

Zamawiający wprowadził stosowne postanowienia, iż w przypadku zmiany 

ilości  lub  parametrów  zawartych  w  opisie  przedmiotu  zamówienia  jakie  mogą  wystąpić  w 

trakcie  opracowania  przez  wykonawcę  projektu,  zastosowanie  będzie  miała  Klauzula  13 

Warunków Kontraktu. Tym samym, wskazał, że ilości i parametry mogą podlegać zmianom 

na zasadach określonych w SWZ. Natomiast dla celów sporządzenia oferty wykonawca jest 

zobowiązany przyjąć ilości i parametry jakie zostały określone w PFU.  

Zarzut ad I    


Odwołujący podnosił, że wymagania w zakresie minimalnej długości dróg innych niż 

droga  ekspresowa,  w  połączeniu  z  uzależnieniem  tych  parametrów  od  poczynionych 

uzgodnień  ze  stroną  trzecią  uzyskanych  na  etapie  realizacji  nie  stanowią  jednoznacznego 

opi

su zamówienia, co narusza art. 99 ust. 1 ustawy Pzp. Tym samym Odwołujący wniósł o 

określenie  maksymalnej  długości  dróg  innych  niż  droga  ekspresowa  przez  wprowadzenie 

następującego  wymagania  do  PFU  W  zakresie  dróg  innych  niż  droga  ekspresowa 

określonych  w  punkcie  1.1.3.2,  Procedura  Zmiany  będzie  mieć  zastosowanie  jeśli  zmianie 

ulegnie długość danej drogi o +10%. 

Izba  ustaliła,  że  zgodnie  z  pkt  1.1.1  PFU  w  ramach  Zaakceptowanej  Kwoty 

Kontraktowej  na

leży  zaprojektować  i  wykonać  5)  przebudowę  istniejących  dróg  w  zakresie 

kolizji  z  drogą  ekspresową.  W  pkt  1.1.3.2  PFU  Zamawiający  wskazał,  że  w  obrębie  drogi 

ekspresowej  należy  dokonać  korekty  przebiegu  tych  kolidujących  dróg  na  niezbędnej 

długości, określając przy tym konkretną jej długość. Ponadto, Zamawiający wskazał, że inne 

drogi  przebudowywane  w  związku  z  budową  drogi  ekspresowej  muszą  zostać 

zaprojektowane i wykonane jako kontynuacj

a istniejących dróg. Parametry techniczne należy 

uzgodnić z właściwymi jednostkami samorządu terytorialnego lub działającymi w ich imieniu 

właściwymi zarządcami dróg i przedłożyć Zamawiającemu do zaakceptowania.  

zakresie  przebudowy  dróg  znajdą  zastosowanie  również  przywołane  wcześniej 

fragmenty  pkt  1.1.2  oraz  pkt  1.2  PFU,  zatem  Izba  uznaje  za  bezcelowe  ponowne 

przytoczenie ich treści. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  postanowienia,  w  ocenie  składu  orzekającego  

Zamawiający jednoznacznie i precyzyjnie opisał wymagania związane z przebudową innych 

dróg  podając  minimalne  długości,  na  których  należy  dokonać  ich  korekty.  Jednocześnie 

Zamawiający zaznaczył, iż parametry techniczne tychże dróg należy uzgodnić z właściwymi 

jednostkami samorządu terytorialnego lub działającymi w ich imieniu właściwymi zarządcami 

dróg i przedłożyć Zamawiającemu do zaakceptowania.  

Zamawiający wprowadził także stosowne postanowienia, iż w przypadku zmiany ilości 

lub  parametrów  zawartych w  opisie przedmiotu zamówienia, jakie  mogą  wystąpić  w  trakcie 

opracowania przez wykonawcę projektu, zastosowanie będzie miała Klauzula 13 Warunków 

Kontraktu. 

Natomiast  dla  celów  sporządzenia  oferty  wykonawcy  winni  przyjąć  minimalne 

ilości i parametry, określone w PFU. W Zaakceptowanej Kwocie Kontraktowej należy przyjąć 

minimalne długości, które wskazano w wymaganiach Zamawiającego.  

Reasumując,  skład  orzekający  doszedł  do  przekonania,  że  nie  potwierdziły  się 

zarzuty wskazane w odwołaniu, a w konsekwencji odwołanie winno podlegać oddaleniu.  

Sygn. akt KIO 2128/21 


Izba stwierdziła, że bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 121 pkt 1 w zw. z art. 462 

ust.  1  oraz  art.  99  ust.  4,  art.  16  i  17 

ustawy Pzp. Odwołujący podnosił, że Zamawiający w 

sposób  nieuzasadniony  oraz  naruszający  zasadę  uczciwej  konkurencji  zastrzegł  do 

osobistego  wykonania  przez  wykonawcę  zadań  –  robót  mostowych  w  zakresie  robót 

betonowych, które nie mają charakteru kluczowych. 

Izba  ustaliła,  że  pierwotnie  pkt  6.5 specyfikacji  warunków  zamówienia,  dalej  „SWZ”, 

Tom  I  Instrukcja  dla  Wykonawców,  dalej  „IDW”,  zawierał  następujące  postanowienie: 

Zamawiający  zastrzega  obowiązek  osobistego  wykonania  przez  Wykonawcę  kluczowych 

zadań, tj. robót  mostowych w  zakresie robót  betonowych,  z  wyłączeniem:  robót  palowych i 

innych  specjalistycznych  technik  posadowien

ia pośredniego, oraz wykonania prefabrykatów 

konstrukcyjnych  (betonowych,  stalowych,  kompozytowych),  oraz 

robót  wykończeniowych, 

oraz d

ostaw materiałów i usług.  

Modyfikacją SWZ z 11 sierpnia 2021 r. dokonano następującej zmiany w zakresie pkt 

6.5:  Zamawia

jący  zastrzega  obowiązek  osobistego  wykonania  przez  Wykonawcę 

kluczowych  zadań,  tj.  robót  mostowych  w  zakresie  robót  betonowych,  dla  następujących 

obiektów inżynierskich wymienionych w Tomie III PFU, tj. ES-22, ES-24, ES-26 (oznaczenia 

wg  Koncepcji  Program

owej),  z  wyłączeniem:  robót  palowych  i  innych  specjalistycznych 

technik  posadowienia  pośredniego,  oraz  wykonania  prefabrykatów  konstrukcyjnych 

(betonowych,  stalowych,  kompozytowych),  oraz    robót  wykończeniowych,  oraz  dostaw 

materiałów i usług.  

Zdaniem Odw

ołującego wykonanie robót betonowych w ramach obiektów mostowych 

to zakres istotny dla prawidłowego wykonania zamówienia, nie może być jednak uznany za 

element  kluczowy, 

uzasadniający  wyłączenie  możliwości  skorzystania  w  tym  zakresie  z 

podwykonawców.  Na wykonanie tego zakresu  składają się typowe roboty  budowy  mostów, 

standardowe  prace,  powtarzalne,  możliwe  do  wykonania  przez  każdy  fachowy  zespół, 

niekoniecznie posiadający wyjątkowe kwalifikacje. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  przytoczy  treść  przepisów  stanowiących  podstawę 

rozstrzygnięcia. 

Zgodnie  z  art.  121  ust.  1  ustawy  Pzp  z

amawiający  może  zastrzec  obowiązek 

osobistego  wykonania  przez  wykonawc

ę  kluczowych  zadań  dotyczących  zamówień  na 

roboty  budowlane.  Zgodnie  z  art.  462  ust.  1  ustawy  Pzp  w

ykonawca  może  powierzyć 

wykonanie  części  zamówienia  podwykonawcy.  Zgodnie  z  art.  99  ust.  4  ustawy  Pzp 

p

rzedmiotu  zamówienia  nie  można  opisywać  w  sposób,  który  mógłby  utrudniać  uczciwą 

konkurencję,  w  szczególności  przez  wskazanie  znaków  towarowych,  patentów  lub 

pochodzenia, 

źródła  lub  szczególnego  procesu,  który  charakteryzuje  produkty  lub  usługi 


dostarczane  przez  konkretnego  wykonawcę,  jeżeli  mogłoby  to  doprowadzić  do 

uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów. 

Zgodnie  z  art.  16  i  17  ustawy  Pzp  z

amawiający  przygotowuje  i  przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób:  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji ora

z równe traktowanie wykonawców; przejrzysty; proporcjonalny. Zamawiający 

udziela zamówienia w  sposób  zapewniający:  1) najlepszą jakość  dostaw,  usług,  oraz  robót 

budowlanych, uzasadnioną charakterem zamówienia, w ramach środków, które zamawiający 

może przeznaczyć na jego realizację, oraz 2) uzyskanie najlepszych efektów zamówienia, w 

tym  efektów  społecznych,  środowiskowych  oraz  gospodarczych,  o  ile  którykolwiek  z  tych 

efektów  jest  możliwy  do  uzyskania  w  danym  zamówieniu,  w  stosunku  do  poniesionych 

nakładów.  

Przepis  art.  121  ustawy  Pzp  stanowi  odzwierciedlenie  art.  63  ust.  2  dyrektywy 

Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE 

z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień 

publicznych

,  zgodnie z którym  w  przypadku zamówień  na  roboty  budowlane,  zamówień  na 

usługi  oraz  prac  związanych  z  rozmieszczeniem  lub  instalacją  w  ramach  zamówienia  na 

dostawy,  instytucje  zamawiające  mogą  wymagać,  aby  określone  kluczowe  zadania  były 

wykonywane  bezpośrednio  przez  samego  oferenta  lub,  w  przypadku  oferty  złożonej  przez 

grupę wykonawców, o której mowa w art. 19 ust. 2, przez uczestnika tej grupy.  

M

ożliwość  wprowadzenia  ograniczenia  korzystania  z  podwykonawców  potwierdza 

także  orzeczenie  TSUE  z  dnia  14  lipca  2016  r.,  sygn.  akt.  C-406/14,  wciąż  aktualne,  choć 

zapadłe    w  oparciu  o  przepisy  uprzednio  obowiązującej  dyrektywy  2004/18/UE.  Zgodnie  z 

pkt  34  ww.  orzeczenia 

jeżeli  w  dokumentach  zamówienia  wymaga  się  od  oferentów 

wskazania  w  ich  ofertach  części  zamówienia,  której  wykonanie  zamierzają  powierzyć 

podwykonawcom, oraz proponowanych podwykonawców, zgodnie z art. 25 akapit pierwszy 

dyrektywy  2004/18  instytucja  zamawiająca  może  zakazać  korzystania  przy  realizacji 

istotnych 

części zamówienia z podwykonawców, których kwalifikacji nie może sprawdzić na 

etapie badania ofert 

i wyboru zwycięskiego oferenta.  

Z  powołanego  orzeczenia  TSUE  o  sygn.  akt  C-406/14  obok  tezy  o  możliwości 

ograniczenia podwykonawstwa w o

dniesieniu do kluczowej części zamówienia, wynika także 

wytyczna  co  do  tego,  która  część  zamówienia  i  w  jaki  sposób  winna  zostać  zastrzeżona. 

Zamawiający  musi  ściśle  określić  zakres  kluczowych  zadań.  Niedopuszczalne  są  klauzule, 

które  nakładają  ograniczenia  na  korzystanie  z  podwykonawstwa  przy  wykonywaniu  części 

zamówienia  określonej  procentowo,  w  sposób  abstrakcyjny,  i  to  niezależnie  od  możliwości 

sprawdzenia 

kwalifikacji  ewentualnych  podwykonawców  oraz  bez  żadnej  wzmianki 

dotyczącej kluczowego charakteru odnośnych zadań. 


Po  zapoznaniu  się  z  obszernym  stanowiskiem  Zamawiającego,  Izba  doszła  do 

przekonania, że wbrew twierdzeniom Odwołującego, roboty betonowe na trzech wskazanych 

obiektach  mostowych 

mają  charakter  szczególny  z  uwagi  na  ich  specyfikę  i  stopień 

skomplikowania,  co  uzasadnia 

wyłączenie  możliwości  skorzystania  w  tym  zakresie  z 

podwykonawców.  Zamawiający  precyzyjnie  wskazał,  że  kluczowym  zadaniem  pozostaje 

wykonanie robót  mostowych w  zakresie robót  betonowych dla trzech obiektów  mostowych: 

ES-22,  ES-24  i  ES-

26.  Zamawiający  określił  również,  że  ograniczenie  to  nie  dotyczy 

pozostałych  elementów  składających  się  na  te  obiekty,  tj.:  robót  palowych,  posadowienia 

pośredniego,  wykonania  prefabrykatów  konstrukcyjnych  (betonowych,  stalowych, 

kompozytowych), r

obót wykończeniowych oraz dostaw materiałów i usług.  

Dostrzeżenia wymaga również okoliczność, że po modyfikacji SWZ, Zamawiający, na 

szesnaście  obiektów  mostowych  występujących  na  przedmiotowym  odcinku  drogi  S-19 

objętym zamówieniem, zastrzegł jedynie zadania na trzech obiektach, które, jak wyjaśnił, są 

najtrudniejsze  konstrukcyjnie,  a  tym  samym  wysoce  specjalistyczne  dla  tej  inwestycji. 

Wykonanie  pozostałych  obiektów  oraz  pozostałych  robót  na  tych  trzech  obiektach 

mostowych w

ykonawca może podzlecić podwykonawcom.  

Zamawiający opisał warunki, w jakich będą realizowane obiekty mostowe ES-22, ES-

24  i  ES-26

.  Izba  podziela  pogląd,  że  w  inwestycjach  drogowych,  także  w  przedmiotowym 

zadaniu, obiekty mostowe stanowią istotną część udzielanego zamówienia i jako takie mogą 

stać  się  przedmiotem  zastrzeżenia  kluczowego  zadania.  Dla  budowy  drogi  krajowej, 

konstrukcje mostowe są bez wątpienia istotnymi i specjalistycznymi elementami drogi i nie są 

elementami  powtarzalnymi  w  tego  typu  zadaniach  inwestycyjnych,  jak  np.  elementy  drogi 

takie  jak  wykopy,  nasypy. 

Niemniej,  określenie  kluczowych  zadań  zamówienia  musi 

następować  ad  casum  przez  pryzmat  ustalenia,  że  będą  to  najważniejsze  elementy 

zamówienia,  mające  największe  znaczenie  dla  zamawiającego  w  konkretnych 

okolicznościach. 

Zamawiający wyjaśnił, że projektowana droga ekspresowa S19 przebiegać będzie w 

terenie  silnie  pagórkowatym  usianym  na  przemian  wzniesieniami  i  dolinami,  których  dna 

stanowią  w  przeważającej  części  głębokie  jary  i  cieki.  Przewyższenie  terenu  w  obrębie 

c

ałego odcinka wynosi aż 239 m. Najniższy punkt terenu zlokalizowany jest u brzegu rzeki 

Wisłok  na  wysokości  ok.  207  m  n.p.m.  Najwyższy  punkt  na  wysokości  ok.  446  m  n.p.m. 

Trasa  projektowanej  drogi  ekspresowej  S19  przebiega  przez  te

ren  zróżnicowany 

morfologicznie

.  Sprzyja  to  rozwijaniu  i  powstawaniu  procesów  osuwiskowych.  Szczególnie 

narażone  w  tym  przypadku  są  jary,  wąwozy  i  strome  skarpy.  Niemalże  cały  odcinek  drogi 

S19 przechodzi przez obszary bardzo skomplikowane geologicznie, gdzie wydzielono aż 13 

obsz

arów  osuwiskowych  oraz  predysponowanych  osuwiskowo  z  tego  ponad  połowa 


zlokalizow

ana  jest  w  miejscach,  gdzie  mają  być  zlokalizowane  ww.  trzy  estakady.    Nadto, 

trasa  przecina  liczne  obszary  źródlisk  wokół  których występują również liczne  osuwiska. W 

przypadku 

tak  zróżnicowanego  terenu  budowa  obiektów  mostowych  jakimi  są  estakady  na 

bardzo  wysokich  podporach  pośrednich  (filarach)  nie  jest  zadaniem  standardowym.  Dalej, 

Zamawiający wyjaśnił, że są to roboty nietypowe dla takich obiektów mostowych, gdyż są to 

ba

rdzo długie estakady, rozpięte nad bardzo głębokimi dolinami i jarami o bardzo stromych 

zboczach,  które  wykazują  tendencje  osuwiskowe.  Wykonawca  zobowiązany  będzie  do 

wykonania około 10 podpór pośrednich, z których najwyższe będą miały około 100 metrów 

wys

okości. 

Następnie,  Zamawiający  wskazywał,  że  roboty  betonowe  muszą  być  jednocześnie 

wykonane  w  bardzo  wysokim  standardzie  jakościowym,  co  jest  trudne  technologicznie  z 

uwagi  m.in.  na  trudności  związane  z  dostarczeniem  betonu  w  miejsce  budowy,  jak  i  jego 

tr

ansportu  na  tak  duże  wysokości,  z  powodu  trudnego  terenu  (jary  i  doliny).  Ponadto, 

podpory  posadowione  są  na  zboczach  dolin,  gdzie  wymagane  jest  uprzednie  ich 

zabezpieczenie,  ponieważ  jest  to  teren  osuwiskowy,  o  czym  wspominano  wcześniej. 

Analogicznie  nale

ży  ocenić  konstrukcję  przęseł  tych  obiektów,  które  znajdują  się  nad 

głębokimi  dolina  i  jarami.  Wykonywanie  wysokich  filarów  wymagać  będzie  od  wykonawcy 

specjalistycznych  zasobów  sprzętowych  oraz  doświadczonych  członków  zespołów 

roboczych, gdyż wykonywanie robót betonowych na tak dużej wysokości bez wątpienia nie 

można  zaliczyć  do  typowych  czynności  na  tego  typu  placach  budowy.  W  tym  w 

szczególności zatrudnienia doświadczonych osób będzie wymagało deskowanie, zbrojenie i 

betonowanie tych konkretnych podpór oraz konstrukcji przęsła.  

Dodatkowo, 

są  to  roboty,  których  postęp  wykonywania  będzie  uzależniony  od  wielu 

czynników  tj.  sprawny  park  maszynowy,  doświadczeni  pracownicy,  technologia  wykonania 

czy  zapewnienie  dróg  dojazdowych  w  tak  trudnym  terenie.  Skoncentrowanie  robót  na  tych 

trzech estakadach będzie wpływać na końcowy termin wykonania zamówienia,  a każde ich 

opóźnienie  skutkować  będzie  przekroczeniem  terminów  umownych  wykonania  całości 

inwestycji

.  Ponadto,  betonowanie  kolejnych  segmentów  każdego  z  filara  jak  i  kolejnych 

segmentów  konstrukcji  przęsła,  zależeć  będzie  przede  wszystkim  od  sprawnego  i 

poprawnego  jakościowo  wykonywania  tych  robót,  co  jest  możliwe  tylko  w  przypadku 

samodzielnego ich wykonywania przez profesjonalnego, doświadczonego i zweryfikowanego 

na etapie postępowania przetargowego wykonawcę.   

Zamawiający  podnosił  także,  że  roboty  betonowe  będą  wykonywane  w  technologii 

betonu architektonicznego, co w tych warunkach terenowych (transport mieszanki betonowej 

na  dużą  wysokość)  może  powodować  rozsegregowanie  jej  składników,  a  w  konsekwencji 

powstanie  niejednolitości  powierzchni  betonowej  (w  niektórych  przypadkach  również 


szkodliwe  dla  zbrojenia,  raki  w  betonie).  Prowadzenie  prac  naprawczych  wadliwie 

wykonanych części konstrukcji obiektów mostowych w tych warunkach jest niezwykle trudne, 

a wręcz niemożliwe, co również przełożyłoby się na opóźnienia całości inwestycji. Co więcej, 

poprawność  wykonania  tak  zdefiniowanego  kluczowego  zadania  rzutuje  w  sposób 

bezpośredni  na  trwałość  całości  konstrukcji  w  pełnym  cyklu  eksploatacyjnym  oraz 

bezpieczeństwo ruchu drogowego. 

Ponadto,  na  uwagę  zasługuje  okoliczność,  że  zastrzeżony  obowiązek  osobistego 

wykonania części robót został skorelowany z warunkami udziału w postępowaniu w zakresie 

doświadczenia,  tj.:  Wykonawca  musi  wykazać  się  wiedzą  i  doświadczeniem,  w  wykonaniu 

(zakończeniu) w okresie ostatnich 7 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres 

prowadzenia  działalności  jest  krótszy  –  w  tym  okresie,  co  najmniej:  a)  1  zadania 

polegającego  na  budowie  lub  przebudowie  dróg  lub  ulic  o  klasie  drogi  lub  ulicy  min.  GP 

dwujezdniowej o wartości robót co najmniej 200 mln PLN netto, b) budowy lub przebudowy 2 

obiektów  mostowych  o  obciążeniu  dla  klasy  A  lub  klasy  I,  c)  budowy  lub  przebudowy  2 

obiektów  mostowych  o  obciążeniu  dla  klasy  A  lub  klasy  I  i  długości  całkowitej  obiektu  co 

najmniej 50 m mierzonej pomiędzy skrajnymi dylatacjami obiektu, d) budowy lub przebudowy 

2 obiektów mostowych o obciążeniu dla klasy A lub klasy I i rozpiętości teoretycznej przęsła 

co najmniej 50 m.  

W  odniesieniu  do  kluczowych  zadań  zastrzeżonych  do  osobistego  wykonania  przez 

Wykonawcę, Wykonawca nie może powoływać się na zdolności podmiotu udostępniającego 

zasoby, na zasadach określonych w art. 118 ust. 1 ustawy Pzp, w celu wykazania spełniania 

odnośnych warunków udziału w postępowaniu.  

Tym  samym,  wykonawca  musi  wykazać  się  swoim  osobistym  doświadczeniem  w 

zakresie  budowy  obiektów  mostowych  na  potwierdzenie  odnośnych  warunków  udziału  w 

postępowaniu.  

Ponadto, Izb

a zważyła, że Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie 

swoich  stwierdzeń  jakoby  prace  betonowe  na  trzech  wskazanych  estakadach  były  pracami 

standardowymi.  W  treści  odwołania  próżno  szukać  rzeczowego,  merytorycznego  wywodu. 

Odwołujący  w  zasadzie koncentruje się tylko  na  przywoływaniu orzeczeń KIO  zapadłych w 

innych stanach faktycznych. 

Reasumując,  w  ocenie  Izby,  Zamawiający  wykazał  zasadność  dokonanego 

zastrzeżenia,  zatem  nie  doszło  do  naruszenia  przepisów  przywołanych  w  odwołaniu. 

Zamawiający  przedstawił  szereg  argumentów  uzasadniających  powierzenie  kluczowych 

części  zamówienia  do  osobistego  wykonania,  które  skład  orzekający    ocenił,  jako  dające 


podstawę  do  sformułowania  zapisów  SWZ  w  tym  zakresie  w  sposób,  w  jaki  to  uczynił 

Zamawiający. 

Izba uznała również zarzut naruszenia art. 5, art. 353

i art. 387 kc w związku z art. 8 

ust.1  i  art.  134  ust.1  pkt  6  ustawy  Pzp  przez  wyznaczenie  terminu  realizacji  przedmiotu 

zamówienia,  w  tym  terminów  wykonania  Kamieni  Milowych  w  sposób  sprzeciwiający  się 

naturze  stosunku  zobowiązaniowego,  naruszający  bezwzględnie  obowiązujące  przepisy 

prawa i  równowagę  stron,  prowadzący  do  nadużyć  prawa podmiotowego,  a także  czyniący 

świadczenie  niemożliwym  i  skutkujący  nieważnością  stosunku  zobowiązaniowego,  za 

bezzasadny. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  zwraca  uwagę  na  niezasadność  przywoływania  w 

postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego jako podstawy prawnej art. 5 kodeksu 

cywilnego  i  podziela  stanowisko  KIO  w  wyroku  o  sygn.  akt  KIO  935/21,  że  Niesporym 

zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie w zakresie prawa cywilnego jest fakt, że przepis ten 

w  gałęzi  prawa  cywilnego  jest  przepisem  wyjątkowym  i  szczególnym,  a  tym  samym  winien 

być  przywoływany  przez  strony  tylko  w  wyjątkowych  okolicznościach.  Przedmiotowe 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  nie  jawi  się  jaka  okoliczność 

szczególna,  gdzie  przepis  art.  5  kc  powinien  znaleźć  zastosowanie.  Na  poparcie  tego 

stanowiska Izby zasadnym jest przywołanie orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 

2017 r., sygn. akt II CSK 236/16 w którym  Sąd wskazał, że norma zawarta w przepisie art. 5 

k.c.  ma  charakter  wyjątkowy  i  może  być  stosowana  tylko  po  wykazaniu  wyjątkowych 

okoliczności,  w  sytuacji,  gdy  w  inny  sposób  nie  można  zabezpieczyć  interesu  osoby 

zagrożonej  wykonaniem  prawa  podmiotowego  przez  inną  osobę  (zob.  orzeczenie  Sądu 

Najwyższego z dnia 17 października 1969 r., III CRN 310/69, OSNCP 1970, Nr 6, poz. 115) 

oraz w tych szczególnych przypadkach, w których wykorzystywanie uprawnień wynikających 

z przepisów prawa prowadziłoby do skutku nie aprobowanego w społeczeństwie ze względu 

na  przyjętą  w  społeczeństwie  zasadę  współżycia  społecznego.  Zasady  współżycia 

społecznego  to  pojęcie  niedookreślone,  nieostre,  a  powoływanie  się  na  sprzeczność  z 

zasadami  współżycia  społecznego  powinno  wiązać  się  z  konkretnym  wykazaniem  o  jakie 

zasady  współżycia  społecznego  w  konkretnym  wypadku  chodzi  oraz  na  czym  polega 

sprzeczność  danego  działania  z  tymi  zasadami.  Zdaniem  Izby  taki  charakter  klauzul 

generalnych  zawartych  w  rozważanym  przepisie  nakazuje  ostrożne  korzystanie  z  instytucji 

nadużycia  prawa  podmiotowego,  a  w  szczególności  jako  podstawy  prawnej  dla 

uwzględnienia odwołania. 

Przechodząc do merytorycznej oceny zasadności zarzutu, Odwołujący podkreślał, że 

porównania  dokonanego  przez  Zamawiającego  opisu  przedmiotu  zamówienia  z 

przywołanymi  aktami  administracyjnymi  wynika,  że  część  tego  przedmiotu  wykracza  poza 


zakres  terytorialny 

DŚU.  Zatem,  nie  jest  możliwe  wykonanie  zobowiązań  umownych  w 

terminach  wyznaczonych  przez  Zamawiającego.  Odwołujący  wskazywał,  że  skoro  złożenie 

kompletnego  wniosku  o  ZRID  musi  być  poprzedzone  uzyskaniem/zmianą  decyzji  DŚU  to 

termin  Kamienia  Milowego  nr  1    powinien  wynieść  co  najmniej  20  miesięcy  (podczas  gdy 

aktualnie  wynosi  10  miesięcy).  W  konsekwencji  odpowiedniemu  przedłużeniu  winny  ulec 

terminy kolejnych Kamieni Milowych oraz termin końcowy.   

Po  pierwsze,  jak  słusznie  zauważył  Zamawiający,  Odwołujący  nie  wskazał  w  treści 

odwołania, które elementy opisu przedmiotu zamówienia wykraczają poza zakres terytorialny 

Decyzji o 

Środowiskowych Uwarunkowaniach. Podjął taką próbę dopiero w trakcie rozprawy 

i  to  w  stosunku  tylko  do  niektórych  elementów.  Zasadne  wydaje  się  stwierdzenie,  że 

Odwołujący  porównał  treść  Koncepcji  Programowej  zawartej  w  Tomie  V  SWZ  z  treścią 

decyzji  DŚU  i  na  tej  podstawie  sformułował  zarzut  ustalenia  niemożliwych  do  dotrzymania 

terminów  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  Niemniej  Koncepcja  Programowa  stanowi 

jedynie materiał  poglądowy,  a nie opis  przedmiotu zamówienia,  na  co  wskazuje  wprost  pkt 

1.2  PFU,  zgod

nie  z  którym  Materiały  przekazane  w  TOM-ie  V  SWZ  w  zakresie 

niewymienionym  powyżej  oraz  wszystkie  inne  materiały  zawarte  w  TOM-ie  V  SWZ  nie 

stanowią opisu przedmiotu zamówienia. Wykonawca otrzymuje te materiały jedynie w celach 

poglądowych  i  może  je  wykorzystać  oraz  interpretować  na  własne  ryzyko.  Oznacza  to,  że 

miejsca wskazane przez Odwołującego, nie zostały ujęte w treści PFU ani w żadnym innym 

fragmencie  opisu  przedmiotu  zamówienia,  a  jedynie  w  treści  dokumentu  załączonego  w 

celach  poglądowych.  Sama  Koncepcja  jest  materiałem  o  ograniczonym  stopniu 

szczegółowości przyjętych rozwiązań projektowych. 

Po  drugie,  zgodnie  z  pkt  1.2  PFU 

Jeżeli  w  wyniku  przyjętych  przez  Wykonawcę 

rozwiązań  zajdzie  konieczność  wyjścia  poza  granice  określone  w  DŚU  oraz  gdy  nie  jest 

możliwe zaprojektowanie i wykonanie Robót w sposób umożliwiający niewychodzenie poza 

granice  określone  w  DŚU,  należy  uzyskać  zmiany  tej  decyzji  w  koniecznym  zakresie  lub 

uzyskać  dodatkowe  decyzje  środowiskowe.  W  tym  celu  należy  opracować  materiały  do 

wniosku  o  zmi

anę decyzji  o środowiskowych uwarunkowaniach  lub  materiały  do  wniosku  o 

dodatkowe  decyzje  wraz  z  raportem  o  oddziaływaniu  przedsięwzięcia  na  środowisko,  a 

następnie  w  imieniu  Zamawiającego  wystąpić  z  wnioskiem  o  wydanie  tych  decyzji  do 

właściwych  organów.  Wymaga  ponownie  podkreślenia,  że  niniejsze  postępowanie 

prowadzone jest w formule „projektuj i buduj”. Trudno więc przesądzić czy i w jakim zakresie 

przyszłe  rozwiązania  projektowe  skutkować  będą  koniecznością  wykroczenia  poza  granice 

określone w DŚU, oraz czy będzie możliwe zaprojektowanie i wykonanie robót w sposób nie 

skutkujący wykroczeniem poza ramy decyzji. Są to zdarzenia przyszłe, niepewne, które będą 

znane  dopiero  na  etapie  projektowania  przez  wybranego  wykonawcę.  Okoliczność 


konieczności uzyskania dodatkowych DŚU bądź też ich modyfikacji, zależeć będzie więc od 

wybranego w ramach postępowania wykonawcy.   

Po  trzecie, 

postanowienia  PFU  zawierają  regulacje,  które  dawałyby  możliwość 

wykonawcy  realizacji  umowy  w  sposób  prowadzący  do  uzyskania  odpowiednich  decyzji 

środowiskowych.  Zgodnie  z  pkt  1.2  PFU  W  przypadku,  gdy  Wykonawca  uzna  konieczność 

zmiany  decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach,  od  której  nie  zostało  wniesione 

odwołanie,  z  wnioskiem  o  jej  zmianę  wystąpi  do  właściwego  RDOŚ.  W  przypadku,  gdy 

zachodzi  konieczność  zmiany  decyzji  o  środowiskowych  uwarunkowaniach,  od  której 

wniesiono  odwołanie  i  na  skutek  wniesionego  odwołania  organ  odwoławczy  (GDOŚ) 

utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzekł co do 

istoty  sp

rawy,  z  wnioskiem  o  zmianę  decyzji  Wykonawca  wystąpi  bezpośrednio  do  tego 

organu  z  pominięciem  organu  I  Instancji.  (…)  Dokonane  zmiany  i  uzupełnienia,  z 

uwzględnieniem postanowień zawartych w Ogólnych i Szczególnych Warunkach Kontraktu, 

będą procedowane zgodnie z Klauzulą 13 Warunków Kontraktu. 

Po  czwarte,  Zamawiający  wyjaśnił  specyfikę  postępowań  administracyjnych 

prowadzonych  w  przypadku  przekroc

zenia  granic  określonych  w  DŚU  przez  Regionalnego 

Dyrektora 

Ochrony  Środowiska  w  Rzeszowie,  który  sankcjonował  przekroczenie  granic 

określonych  w  decyzjach  o  uwarunkowaniach  środowiskowych  na  działkach  objętych  DŚU 

wydawaniem  odpowiednich  postanowień,  uwzględniających  treść  raportu  wykonanego  w 

ramach  ponownej  oceny  oddziaływania  na  środowisko.  Powyższe  nie  wymaga  od 

wykonawcy 

przeprowadzania 

dwunastomiesięcznej 

inwentaryzacji 

przyrodniczej. 

Zamawiający  zauważył  także,  że  podobne  doświadczenie  w  związku  z  udziałem 

analogicznych  postępowań  przed  RDOŚ  winien  posiadać  także  Odwołujący,  który  realizuje 

na  terenie  funkcj

onowania  Zamawiającego  budowę  dwóch  odcinków  drogi  ekspresowej  S-

19, czemu Odwołujący nie zaprzeczył. Dodatkowo, Zamawiający wyjaśnił, że dotychczas w 

ramach  realizowanych inwestycji  czas oczekiwania na  uzyskiwanie uzupełniających  decyzji 

DŚU wahał się od 3 do 6 miesięcy. Przyjmując zatem, że jeśli czas oczekiwania wykonawcy 

na nową decyzje DŚU wynosi ok. 5 miesięcy, to i w terminie 5 miesięcy poprzedzającym ten 

okres,  wykonawca  jest  w  stanie 

złożyć  wniosek  o  nową  DŚU.  Zatem  w  czasie  10–ciu 

miesięcy  (termin  kamienia  Milowego  nr  1)  Wykonawca  jest  wstanie  uzyskać  nową  DŚU  i 

złożyć wniosek o ZRID. 

Po  piąte,  postanowienia  PFU  przewidują  mechanizm  na  wypadek  zaistnienia 

okoliczności  uzasadniających  zmianę,  tj.  Zmiany  ilości  lub  parametrów,  zawarte  w  Opisie 

Przedm

iotu  Zamówienia,  jakie  mogą  wystąpić  w  trakcie  opracowywania  przez  Wykonawcę 

Raportu  wykonanego  w  ramach  ponownej  oceny  oddziaływania  na  środowisko,  Projektu 

Budowlanego  i  Projektu  Wykonawczego,  z  uwzględnieniem  postanowień  zawartych  w 


Ogólnych  i  Szczególnych  Warunkach  Kontraktu,  będą  procedowane zgodnie z  Klauzulą 13 

Warunków Kontraktu. Klauzula 13 Warunków Kontraktu przewiduje uprawnienie wykonawcy 

do przedłużenia czasu na ukończenie i dodatkowej płatności.   

Reasumując,  zakres  robót  wyspecyfikowany  przez  Odwołującego  nie  stanowi  opisu 

przedmiotu zamówienia,  a  ewentualna  konieczność wykroczenia  poza  obszar  decyzji  DŚU, 

zależeć  będzie  tylko  i  wyłącznie  od  rozwiązań  zaproponowanych  przez  konkretnego 

wykonawcę na etapie realizacji umowy, tj. na etapie projektowania.   

W konsekwencji nie potwierdziły się pozostałe zarzuty odwołania. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 


kosztach 

postępowania 

odwoławczego 

orzeczono 

stosownie 

do 

wyniku  

na  podstawie  art.  575  ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepis

y  §  8  rozporządzenia  Prezesa 

Rady  Ministrów  z  dnia  30  grudnia  2020  r.  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania  oraz  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  

od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).   

Przewodniczący:   ………………………………………. 

………………………………………. 

……………………………………….