sygn. akt: KIO 2119/21
WYROK
z dnia 7
września 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Emil Kuriata
Protokolant:
Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
3 września 2021 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Prezes
a Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 lipca 2021 r. przez
wykonawcę Grifols Polska sp. z o.o., ul. Siedmiogrodzka 9; 01-204 Warszawa,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ul. Banacha 1a; 02-097 Warszawa,
przy udziale wykonawcy DiaHem Diagnostic Products sp. z o.o.,
Al. Słowackiego 64;
004 Kraków, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego - po stronie
zamawiającego,
orzeka:
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu dotyczącego „Parametru 3: Interpretacja
i archiwizacja wyników badań w postaci kolorowego obrazu bezpośredniego
mikrokolumn (zdjęcie) z możliwością powiększania obrazu pojedynczych
mikrokolumn łącznie z komorą reakcyjną (kryteria oceny: TAK - 5 pkt, NIE -0 pkt)
i nakazuje zamawiającemu modyfikację tego parametru, który otrzymuje brzmienie:
„Parametr 3. Interpretacja i archiwizacja wyników badań w postaci kolorowego
obrazu bezpośredniego mikrokolumn (zdjęcie) z możliwością powiększania obrazu
pojedynczych mikrokolumn (kryteria oceny: TAK - 5 pkt, NIE - 0 pkt)
”.
W pozostałym zakresie odwołanie oddala.
3. K
osztami postępowania obciąża: odwołującego Grifols Polska sp. z o.o.,
ul. Siedmiogrodzka 9; 01-204 Warszawa
w części ¾ oraz zamawiającego
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,
ul. Banacha 1a; 02-097 Warszawa
w części ¼ i:
.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Grifols Polska
sp. z o.o., ul. Siedmiogrodzka 9; 01-204 Warszawa,
tytułem wpisu od odwołania,
zasądza od zamawiającego Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego, ul. Banacha 1a; 02-097 Warszawa na rzecz
odwołującego Grifols Polska sp. z o.o., ul. Siedmiogrodzka 9; 01-204 Warszawa
kwotę 3 750 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych, zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu ¼
części wpisu od odwołania,
3.3. koszty
związane z wynagrodzeniem pełnomocników znosi wzajemnie.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zam
ówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
sygn. akt: KIO 2119/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu
Medycznego, p
rowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest
„Dostawa odczynników i materiałów do oznaczeń z zakresu immunologii
transfuzjologicznej, wraz z dzierżawą analizatorów, sprzętu komputerowego i urządzeń
pomocniczych
”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej z dnia 5 lipca 2021 r., pod nr 2021/S 127-336028.
Dnia 15 lipca 2021 roku, wykonawca Grifols Polska sp. z o.o.
(dalej „Odwołujący”) wniósł
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej od niezgodnej z przepisami ustawy
czynności zamawiającego polegającej na ukształtowaniu kryteriów jakościowych oceny ofert
sprecyzowan
ego w Załączniku nr 2.3 do SWZ - Parametry oceny (dalej jako „Załącznik nr
2.3”) w sposób niezgodny z przepisami ustawy Pzp.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 239 ust. 2 w zw. z art. 240 ust. 2
w zw. z. art. 17 ust. 1 pkt 1 i art. 16 pkt. 1, 2 i 3 ustawy Pzp,
poprzez ukształtowanie
kryteriów jakościowych oceny ofert faworyzujących rozwiązanie oferowane wyłącznie przez
jednego wykonawcę w sposób nieproporcjonalny do uzasadnionych potrzeb zamawiającego,
jak i dyskryminujący alternatywne rozwiązania oferowane przez innych wykonawców,
wskutek czego zamówienie zostanie udzielone w sposób niezapewniający najlepszej jakości
dostaw uzasadnionej charakterem zamówienia, w ramach środków, które zamawiający może
przeznaczyć na jego realizację, jak i z naruszeniem zasad uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców, przejrzystości i proporcjonalności.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości
i nakazanie z
amawiającemu w trybie art. 554 ust. 3 pkt 1 ustawy Pzp:
zmianę treści SWZ w zakresie Załącznika nr 2.3 w sposób opisany szczegółowo
w uzasadnieniu odwołania,
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z dokumentów załączonych do odwołania
na okoliczności wskazane w jego uzasadnieniu;
zobowiązanie zamawiającego do przedstawienia pełnej dokumentacji postępowania
o udzielenie zamówienia pn. „Dostawa odczynników, krwinek wzorcowych, materiałów
zużywalnych i eksploatacyjnych do wykonywania oznaczeń z zakresu immunologii
transfuzjologicznej, wraz z dzierżawą analizatorów automatycznych, systemu
manualnego, sprzętu komputerowego do obsługi oprogramowania Pracowni Serologii
i Banku Krwi oraz urządzeń pomocniczych na okres 36 miesięcy dla UCK WIJM
lokalizacja DSK, CSK, SKDJ
”, nr ref.: DZPUCK.262.141.2020, oraz o przeprowadzenie
dowodu z tej dokumentacji na okoliczności wskazane w uzasadnieniu odwołania,
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przewidzianych
przepisami prawa i zgodnie z fakturą przedstawioną na rozprawie.
Interes odwołującego. Odwołujący wskazał, że jest uznanym wykonawcą oferującym na
rynku dostawę produktów objętych przedmiotem zamówienia udzielanego w ramach
p
ostępowania i może się o nie ubiegać zgodnie z postanowieniami SWZ i przepisami ustawy
Pzp
. Jednakże w świetle obecnych dyskryminujących kryteriów oceny ofert rozwiązania
oferowane przez
odwołującego - spełniające wszystkie wymagania zamawiającego oraz
obiektywnie będące jednymi z najlepszych dostępnych nie tylko na polskim, ale
i europejskim rynku -
otrzymają nieproporcjonalnie małą liczbę punktów, a w konsekwencji
o
dwołujący może utracić szansę na uzyskanie zamówienia. Powyższe przesądza,
że odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp
oraz może ponieść szkodę w wyniku naruszenia wskazanych powyżej przepisów ustawy
Pzp.
Odwołujący, merytorycznie uzasadniając wniesione odwołanie oraz podniesione zarzuty
wskazał, co następuje.
Zdaniem odwołującego, obecnie przyjęte kryteria jakościowe w istocie uniemożliwiają
prawidłowy wybór oferty najkorzystniejszej w rozumieniu art. 239 ust. 2 ustawy Pzp, tj. oferty
przedstawiającej najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny. Premiowane są bowiem tylko
niektóre z parametrów, podczas gdy inne - których znaczenie jest co najmniej takie samo
z perspektywy potrzeb zama
wiającego - zostały całkowicie pominięte. Jeżeli uwzględni się
przy tym, że kryteria te premiują tylko jednego wykonawcę i niewątpliwie wykorzysta on
wynikającą stąd przewagę, aby zaoferować nieadekwatnie wyższą cenę, to wówczas jest
ewidentne, że kryteria te nie służą wyborowi oferty najkorzystniejszej.
Zgodnie z art. 240 ust. 2 ustawy Pzp, kr
yteria oceny ofert i ich opis nie mogą pozostawiać
zamawiającemu nieograniczonej swobody wyboru najkorzystniejszej oferty. Jakkolwiek
bowiem z
amawiający ma prawo ukształtować kryteria oceny ofert zgodnie ze swoimi
oczekiwaniami, to jednak nie jest zawsze powinno to nastąpić w sposób proporcjonalny do
przedmiotu zamówienia, jak i zgodnie z zasadą równego traktowania wykonawców i uczciwej
konkurencji. Kluczowe jest adekw
atne powiązanie kryteriów z potrzebami zamawiającego.
Dlatego no
rmę wyrażoną art. 240 ust. 2 ustawy Pzp należy interpretować z uwzględnieniem
art. 99 ust. 2 ustawy Pzp
wskazującym, że zamawiający określa w opisie przedmiotu
zamówienia wymagane cechy dostaw, usług lub robót budowlanych. Cechy te mogą odnosić
się w szczególności do określonego procesu, metody produkcji, realizacji wymaganych
dostaw, usług lub robót budowlanych, lub do konkretnego procesu innego etapu ich cyklu
życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich istotnym elementem pod warunkiem, że są one
związane z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalne do jego wartości i celów.
Tymczasem z
amawiający, uwzględniając tylko niektóre z parametrów jakościowych,
a w dodatku przyznając im nieproporcjonalnie duże znaczenie, niewątpliwe naruszył zasadę
proporcjonalności, a w konsekwencji doprowadził do sytuacji, w której oferta
najkorzystniejsza w świetle obowiązujących kryteriów nie będzie ofertą najkorzystniejszą
ekonomicznie.
Również kluczowy jest aspekt rynku, na którym działa tylko dwóch
wykonawców - przyznanie niezasadnej przewagi tylko jednemu z nich całkowicie zaburza
konkurencyjność postępowania. Zamawiający nie tylko skazuje się na wybór droższej oferty
(w tym nieproporcjonalnie droższej w stosunku do ofert składanych przez ten podmiot innym
zamawiającym), ale doprowadza do sytuacji, w której konkurencja ma charakter fikcyjny,
bowiem wynik p
ostępowania jest już właściwie przesądzony.
Odwołujący wskazał, że ukształtowanie kryteriów w sposób opisany niżej zapewni,
że każdy z wykonawców będzie miał zapewnione równe szanse o ubieganie się o udzielenie
zamówienia w ramach postępowania w sposób uwzględniający wszystkie obiektywnie
uzasadnione potrzeby z
amawiającego. Poniższa propozycja kryteriów opiera się na
rozwiązaniach przyjętych w przeszłości przez innych zamawiających, a które nie były przez
DiaHem kwestionowane i umożliwiły temu wykonawcy skuteczne ubieganie się
o zamówienia. Tak ukształtowane kryteria pozwalają przyznać dodatkowe punkty za
paramet
ry mające istotne znaczenie dla zamawiającego, a jednocześnie w sposób nie
faworyzujący żadnego z wykonawców.
Parametr 1: Wszystkie oferowane rodzaje kart przechowywane w temperaturze pokojowej
C (kryteria oceny: TAK - 5 pkt, NIE - 0 pkt).
Uzasadnienie dla zmiany parametru.
Rozwiązania obecne na rynku, dedykowane do
Pracowni Serologii Transfuzjologicznej z Bankiem Krwi w Polsce wymagają zapewnienia
przez odbiorców odpowiedniego przechowywania odczynników. Produktami wymagającymi
przechowywania w tempe
raturze lodówkowej - 2-8
C -
są krwinki wzorcowe niezbędne do
wykonania podstawowych badań, takich jak grupa krwi czy też screening przeciwciał.
Zamawiający doskonale wiedząc, że każdy z potencjalnych wykonawców ma w swojej
ofercie takie produkty, celowo s
kupił się na kartach, gdyż jedynie DiaHem posiada w swoim
portfolio wszystkie karty przechowywane w temperaturze pokojowej. Warto zauważyć,
że odwołujący posiada dwa rodzaje kart wymagających przechowywania w temperaturze
lodówkowej, z czego jeden z nich potrzebny jest w ilościach minimalnych i to tylko w dwóch
lokalizacjach.
Biorąc pod uwagę skrajnie małe ilości potrzebnych kart (13 opakowań dla
obydwu lokalizacji w skali 36 miesięcy) oraz niewielkie rozmiary opakowań: 17x19x7 cm,
przestrzeń magazynowa w tym przypadku nie powinna być kłopotliwa nawet dla
najmniejszych laboratoriów. Zapotrzebowanie na drugi rodzaj kart jest o wiele większe.
W związku z tym możliwe jest zaoferowanie zamawiającemu do 4 bezpłatnych dostaw
w miesiącu, żeby zminimalizować potrzebę posiadania przestrzeni magazynowej
w lodówkach.
Odwołujący zaproponował brzmienie parametru ocenianego w następujący sposób:
„1. Wszystkie oferowane rodzaje kart przechowywane w temperaturze pokojowej 18-25 st. C
lub w przypadku zaoferowania kart pr
zechowywanych w temperaturze lodówkowej
konieczność zapewnienia lodówek o odpowiedniej pojemności dla każdej lokalizacji.
W sytuacji ograniczenia powierzchni magazynowej -
zapewnienie do 4 bezpłatnych dostaw
w ciągu miesiąca do każdej Pracowni”.
Parametr 2
: Przechowywanie wszystkich odczynników krwinkowych w sposób ciągły na
pokładzie analizatorów dodatkowych (kryteria oceny: 7 dni - 5 pkt, 3 dni - 2 pkt, poniżej 3 dni
- 0 pkt).
Uzasadnienie dla zmiany parametru.
Zdaniem odwołującego, kryterium zostało
skonstruowane w
sposób zapewniający firmie DiaHem uzyskanie maksymalnej liczby
punktów. Analizatory określone w SWZ jako „dodatkowe” odpowiadają swoimi parametrami
(w zakresie wydajności) analizatorom IH-500. Analizatory tego typu posiadają funkcję
przechowy
wania odczynników krwinkowych w sposób ciągły na pokładzie przez 7 dni. Nie
istnieje merytoryczne uzasadnienie, żeby analizatory dodatkowe miały mieć inny czas
przechowywania odczynników krwinkowych niż analizatory podstawowe, szczególnie
w sytuacji, kied
y ten sam analizator w jednej lokalizacji jest określony jako podstawowy,
a w innej jako dodatkowy.
Proponowane brzmienie parametru ocenianego:
„2 Przechowywanie wszystkich
odczynników krwinkowych w sposób ciągły na pokładzie wszystkich analizatorów”.
Parametr 3
: Interpretacja i archiwizacja wyników badań w postaci kolorowego obrazu
bezpośredniego mikrokolumn (zdjęcie) z możliwością powiększania obrazu pojedynczych
mikrokolumn łącznie z komorą reakcyjną (kryteria oceny: TAK - 5 pkt, NIE - 0 pkt).
Uzasadnienie dla zmiany parametru.
Kolumny karty żelowej używanej do wykonywania
badań w swojej górnej części mają przestrzeń szerszą niż szerokość kolumny. Jest to tzw.
komora reakcyjna. Do komory w czasie procesu analizy jest dozowany materiał badany oraz
ewentualnie odczynnik krwinkowy.
Jeżeli dojdzie do reakcji świadczącej o wyniku dodatnim,
krwinki zatrzymują się w żelu w mikrokolumnie. W przypadku braku reakcji, co świadczy
o wyniku ujemnym, krwinki w czasie procesu analizy przesuną się na dno mikrokolumny.
W praktyce laboratoryjnej spotyka się również wyniki niejednoznaczne (oznaczone
+1„plus/minus”) oraz tzw. podwójną populację (oznaczoną jako DP). W każdym
z wymienionych przypadków reakcja lub jej brak (w przypadku wyniku ujemnego) zachodzi
w mikrokolumn
ie z żelem. Na podstawie obrazu reakcji w mikrokolumnie analizator
interpretuje wynik, który w kolejnym etapie zatwierdza diagnosta. Nie ma uzasadnienia
merytorycznego, aby w obrazie wyniku badania była widoczna komora reakcyjna. Nie ma
ona wpływu na interpretację badania, a jest jedynie częścią obrazu przedstawianego przez
analizator wraz z mikrokolumną. Wymagany przez zamawiającego obraz komory reakcyjnej
jest obecny w rozwiązaniu oferowanym przez jednego wykonawcę na rynku - DiaHem.
Proponowane brzmienie parametru ocenianego:
„3. Interpretacja i archiwizacja wyników
badań w postaci kolorowego obrazu bezpośredniego mikrokolumn (zdjęcie) z możliwością
powiększania obrazu pojedynczych mikrokolumn”.
Parametr 7: Automatyczne wykonywanie przez analizator zawiesin krwinek badanych
w jednorazowych naczynkach lub bezpośrednio w pojedynczych studzienkach opakowania
z porcjowanym oddzielnie odczynnikiem (kryteria oceny: TAK - 5 pkt, NIE - 0 pkt).
Uzasadnienie dla zmiany parametru:
W świetle obecnego wymogu możliwe jest
przyznanie punktów wyłącznie rozwiązaniom oferowanym przez DiaHem, jednocześnie
niezasadnie dyskryminując inne, równoważne rozwiązania.
Opisany sposób nie jest jedynym na rynku rozwiązaniem zapewniającym prawidłowe
wykonywanie zawiesin krwinek badanyc
h. Według producenta owych jednorazowych
naczynek rozwiązanie to daje zamawiającemu pewność, iż nie zanieczyści badanego
materiału ani odczynników użytych do badania (zapobiega kontaminacji).
W poprzednim postępowaniu było jasno opisane, z jakiego powodu zamawiający chce
używać jednorazowych naczynek, pkt 4 Parametrów ocenianych: „Automatyczne
wykonywanie przez analizator zawiesin krwinek badanych w jednorazowych naczynkach lub
bezpośrednio w pojedynczych studzienkach opakowania z porcjowanym oddzielnie
odc
zynnikiem w celu zabezpieczenia przed kontaminacją”. W aktualnym postępowaniu zapis
ten został celowo zmieniony z uwagi na fakt, że odwołujący posiada zabezpieczenie przed
kontaminacją opierające się na innej technologii. Chcąc uniknąć propozycji naszego
r
ozwiązania zamawiający wykreślił określenie „kontaminacji” nadając punktowi brzmienie:
„Automatyczne wykonywanie przez analizator zawiesin krwinek badanych w jednorazowych
naczynkach lub bezpośrednio w pojedynczych studzienkach opakowania z porcjowanym
odd
zielnie odczynnikiem”. Obydwa zapisy dotyczą dokładnie tego samego zagadnienia:
konfekcjonowania diluentu.
Rozwiązanie odwołującego polega na wykonywaniu zawiesin
krwinek badanych w określonym miejscu (naczyniu) w analizatorze, każdorazowo
przepłukiwanym po zakończeniu procesu. Rozwiązanie takie daje użytkownikowi
następujące korzyści:
- skutecznie zap
obieganie kontaminacji próbki,
pozytywny wpływ na środowisko naturalne (brak dodatkowych odpadów medycznych),
powstające odpady wymagają procedury utylizacji, automatycznie podnoszącej koszty
ponoszone przez z
amawiającego.
Proponowane brzmienie parametru ocenianego:
„7. Automatyczne wykonywanie przez
analizator zawiesin kwinek badanych w jednorazowych naczynkach lub bezpośrednio
w pojedynczych studzienkach opakowania z porcjowanym oddzielnie odczynnikiem lub inne
rozwiązanie technologiczne skutecznie zapobiegające kontaminacji”.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania.
Zamawiający podniósł, co następuje.
Sto
sownie do treści art. 242 ust. 1 pkt. 1 ustawy Pzp „Najkorzystniejsza oferta może
zostać wybrana na podstawie kryteriów jakościowych oraz ceny lub kosztu”. Z kolei zgodnie
z ust. 2 pkt. 1 ww. artykułu „Kryteriami jakościowymi mogą być w szczególności kryteria
odnoszące się do: jakości, w tym do parametrów technicznych, właściwości estetycznych
i funkcjonalnych takich jak dostępność dla osób niepełnosprawnych lub uwzględnianie
potrzeb użytkowników”. Nie można mieć w tym zakresie żadnych wątpliwości,
że zamawiający opisując kryteria oceny ofert miał na pewno prawo, aby oceniać parametry
techniczne ofer
owanych urządzeń. Poza tym wskazać trzeba, że stosownie do treści art. 239
ust. 2 ustawy Pzp
, „Najkorzystniejsza oferta to oferta przedstawiająca najkorzystniejszy
stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta z najniższą ceną lub kosztem”. Zatem to
ustawodawca wprowadzając powyższy przepis oraz nakazując, aby co do zasady kryterium
ceny nie przekraczało wagi 60% zobligował zamawiających do uwzględniania w szerokim
zakresie pozacenowych kryteriów oceny ofert, co też uczyniono w pełni w postepowaniu.
Zdaniem zamawiającego, odwołujący zdaje się rozumieć potrzebę oceniania kryteriów
jakościowych, jednakże jakość w jego mniemaniu oznacza tylko funkcjonalności, które mają
jego urządzenia w zupełnym oderwaniu od rzeczywistych potrzeb zamawiającego oraz
obiektywnie rozumianej jakości, którą zgodnie z definicją słownikową należy rozumieć jako
„wartość czegoś” lub jako „istotną cechę przedmiotu wyróżniają go spośród innych”. Wydaje
się, że nie sposób uznać, aby proponowane przez odwołującego rozwiązania mogły w istocie
stanowić jakąkolwiek wartość dodaną przy realizacji zamówienia. Wręcz przeciwnie,
w pewnych przypadkach w jaskrawy sposób pogarszają one walory jakościowe oferowanych
urządzeń zmuszając w istocie zamawiającego do punktowania parametrów, które spowodują
u niego ewidentnie obniżenie poziomu pracy personelu i poziomu poprawności
dokonywanych badań.
Z
godnie z zachowujących aktualność orzecznictwem „Stosowanie kryteriów oceny ofert -
w przeciwieństwie do warunków - poszerza konkurencję, nie rezygnując jednocześnie
z pożądanej jakości. Mnożenie wymagań technicznych, funkcjonalnych i jakościowych
w postaci warunków ogranicza konkurencyjność postępowania, pozbawiając wykonawców
nie spełniających choćby jednego z warunków możliwości złożenia oferty. Dlatego też
wymagania niekonieczne nie powinny stanowić bezwzględnie określonych wymagań
minimalnych. Jednak nie należy z nich rezygnować w ogóle, o ile są uzasadnione, lecz
sformułować w postaci kryteriów oceny ofert. W zależności od tego, jak bardzo
zamawiającemu zależy na spełnieniu poszczególnych wymagań powinien dać temu wyraz
określając wagi poszczególnych kryteriów. Odpowiednie określenie kryteriów i ich wag przy
jednoczesnym obniżeniu warunków pozwala na wybór oferty zapewniającej najkorzystniejszy
bilans ceny i jakości w warunkach maksymalnie konkurencyjnych” (wyrok KIO z 10 grudnia
2020 r., sygn. akt KIO 3046/20).
Intencja powyższego orzeczenia znajduje pełne odzwierciedlanie w postępowaniu. Jak
zauważył przystępujący, różnice punktowe zostały zniwelowane w sposób, który powoduje,
że oferty obydwu wykonawców znacznie się do siebie zbliżyły. I o ile w postępowaniu nr 141
o
dwołujący w pozacenowych kryteriach oceny ofert uzyskałby 3,33 pkt, a przystępujący
36,66 to już w obecnym postępowaniu jest to 13,71 pkt vs 34,29 pkt na korzyść
p
rzystępującego. Należy zatem zauważyć, że różnica została zredukowana w tym kryterium
w sposób, który umożliwia zamawiającemu uzyskanie z jednej strony najlepszego stosunku
jakości do ceny, albowiem konkurencja pomiędzy obydwoma podmiotami będzie odbywać
się bez nieuzasadnionej przewagi jednej lub drugiej „strony sporu”. Uwzględnienie odwołania
będzie z kolei prowadzić o sytuacji, którą ustawodawca w kolejnych nowelizacjach przepisów
o zamówieniach publicznych starał się wyeliminować. Mianowice, decydującym i właściwe
jednym kryterium oceny ofert zostanie cena, którą dodatkowo odwołujący w dowolny sposób
będzie mógł podwyższyć bez straty punktów z tytułu jakości, co jest w ocenie
z
amawiającego rażąco sprzeczne z samą istotą zamówień publicznych.
Kryteria oceny ofert - Parametr 1.
Zamawiający wskazał, że odwołujący proponuje zmianę, która jest de facto
zaprzeczeniem jakości. Należy zauważyć, że odwołujący w żaden sposób nie kwestionuje,
iż parametr „Wszystkie oferowane karty przechowywane w temperaturze pokojowej 18-25
”
jest parametrem lepszym i dającym zamawiającemu wymierne korzyści. Jego wnioski
koncentrują się w istocie na zaproponowaniu rozwiązania alternatywnego (nie
równoważnego), które spowoduje szereg dodatkowych obowiązków i kosztów oraz z całą
pewnością nie przyczyni się do lepszej jakości pracy. Karty przechowywane w temperaturze
lodówkowej, zgodnie z instrukcją, przed wykonaniem badania muszą być doprowadzone do
temperatury pokojowej, a to opóźnia wykonanie badania co jest szczególnie ważne
w przypadku badań pilnych. Dodatkowo zapewnienie lodówek o odpowiedniej pojemności
dla każdej lokalizacji jest dla zamawiającego niekorzystne ze względu na: 1) ograniczoną
powierzchnię w laboratoriach trzech lokalizacji, 2) konieczność walidacji urządzeń, 3) w
przypadku awarii -
stratę kart - konieczność utylizacji i oczekiwania na nową dostawę.
Jak zatem z powyższego wynika, odwołujący stara się wymusić na zamawiającym
przyznawania punktów za rozwiązania, które nawet bez specjalistycznej wiedzy można
uznać za gorsze jakościowo. W istocie sprowadza się do konieczności skoncentrowania się
personelu z
amawiającego na niepotrzebnych dodatkowych czynnościach związanych
z dostarczonymi lodówkami, które mogą zostać zastąpione rozwiązaniem przystępującego
pozwalającym na skoncentrowanie się na wykonywaniu badań w jak najkrótszym czasie czyli
tym co jest głównym zadaniem zamawiającego w tym zakresie.
Od
nosząc się z kolei do rozwiązania polegającego na 4 bezpłatnych dostawach
w miesiącu należy wskazać, że nie jest ono do zaakceptowania. Zgodnie z przepisami,
każda dostawa wymaga kwalifikacji, co z kolei zwiększa zużycie wszystkich odczynników,
generuje n
iepotrzebny nakład pracy i czasu pracowników, nie wspominając o podwyższeniu
kosztów z tego tytułu. Zastanawiający jest również fakt posłużenia się pojęciem bezpłatna
dostawa, która jak przecież wiadomo zostanie wliczona w cenę oferty i bezpłatna będzie
jedynie z nazwy.
Mając na uwadze powyższe, brak jest podstaw, aby powyższemu rozwiązaniu
przyznawać jakiekolwiek punkty.
Kryteria oceny ofert - Parametr 2.
Zamawiający wskazał, iż zmodyfikował treść kryterium oceny ofert w tym zakresie
zupełnie zamieniając oceniany parametr. Poprzednio oceniano: „Analizatory wyposażone
w moduł chłodzący - możliwość przechowywania odczynników krwinkowych do 7 dni na
pokładzie analizatora (parametr oceniany w zależności od ilości oferowanych analizatorów
z opisaną funkcją)” co zostało zmienione na „Przechowywanie wszystkich odczynników
krwinkowych w sposób ciągły na pokładzie analizatorów dodatkowych”. Dodatkowo jest to
kryterium, w którym odwołujący obecnie otrzymuje dodatkowe punkty, choć w mniejszej
ilości niż przystępujący. Odnosząc się do lakonicznych stwierdzeń odwołującego w tym
zakresie należy wskazać, że odczynniki krwinkowe są szczególnie wrażliwe, a na ich
stabilność mają wpływ warunki przechowywania. Wyjmowanie i wkładanie krwinek do
analizatora wydłuża czas wykonania badania, gdyż każdorazowo analizator musi
zidentyfikować wkładany odczynnik. Ponadto analizatory dodatkowe przeznaczone są do
pracy w trybie dyżurowym, kiedy obciążenie pracą jest mniejsze, a tym samym krwinki
zużywają się wolniej. Krótszy czas przechowywania krwinek na pokładzie analizatora,
spowoduje, że nie wykorzystane w tym czasie krwinki przeznaczone będą do zniszczenia.
Kryteria oceny ofert - Parametr 3.
Zamawiający wskazał, że kolorowe obrazy mikrokolumn z możliwością powiększenia
obrazu pojedync
zych mikrokolumn łącznie z komorą reakcyjną dają przejrzysty obraz reakcji
oraz możliwość kontroli poprawności nakropienia reagentów (zawiesiny krwinek, surowica).
Reakcje nieswoiste lub słabe reakcje u pacjentów z przeciwciałami, muszą być
zweryfikowane i
ocenione makroskopowo, a taki obraz pozwala wykonać weryfikację bez
kontaktu fizycznego z mikrokartą.
Kryteria oceny ofert - Parametr 7.
Odwołujący podobnie jak przy parametrze nr 1 poprzez proponowane rozwiązanie stara
się nie podwyższyć jakość zamówienia, ale ją zdecydowanie obniżyć. Sama zmiana
redakcyjna tego parametru w stosunku do p
ostępowania nr 141 nie ma dla odwołującego
żadnego znaczenia. Zgodnie z treścią odwołania „W aktualnym postępowaniu zapis ten
został celowo zmieniony z uwagi na fakt, że Grifols posiada zabezpieczenie przed
kontaminacją opierające się na innej technologii. Chcąc uniknąć propozycji naszego
rozwiązania Zamawiający wykreślił określenie kontaminacji” nadając punktowi brzmienie
takie jak poniżej”. Zwrócić należy uwagę na bezzasadność tych twierdzeń, ponieważ ze
zwrotem „w celu zabezpieczenia przed kontaminacją” jak i bez niego oferta Grifols
otrzymałaby i tak 0 pkt. w tym kryterium, a zatem zarzucanie zamawiającemu po raz kolejny
złej woli i próby swoistego „utrącenia” oferty odwołującego zakrawa już na pewnego rodzaju
obsesję. Istotą kryterium jest zapobieganie kontaminacji, co w sposób 100% pewny można
osiągnąć w ocenie zamawiającego jedynie poprzez rozwiązanie polegające na
automatycznym wykonywaniu przez analizator zawiesin krwinek badanych w jednorazowych
naczynkach lub bezpośrednio w pojedynczych studzienkach opakowania z porcjowanym
oddzielnie odczynnikiem. Warto dodać, że żadne przepłukiwanie nie jest w stanie zastąpić
sprzętu jednorazowego użytku w zabezpieczeniu przed kontaminacją. Wydaje się, że nie
wymaga żadnego wyjaśnienia, iż jednorazowy (czyt. nigdy wykorzystany) produkt będzie
zawsze bardziej pewny dla użytkownika niż produkt, który będzie używany wielokrotnie
i rzekomo skuteczne płukanie w pewnych przypadkach może najzwyczajniej zawieść.
Ponadto wiadomym jest, że analizatory ulegają awariom czy to takim, które powodują od
razu całkowite wyłącznie danego sprzętu z użycia czy też takim, które mogą zostać
zdiagnozowane dopiero po czasie. Nie można zatem również wykluczyć awarii systemu jak
to nazwał odwołujący „skutecznego przepłukiwania”. W tym zakresie rozwiązanie
p
rzystępującego po prostu eliminuje lub w sposób ewidentny zmniejsza ryzyko kontaminacji
z uwagi na wadliwe działanie tej funkcjonalności sprzętu odwołującego. Nie jest uzasadnione
też twierdzenie, że rzekome aspekty środowiskowe można stawiać nad poprawnością
badania, które często decyduje o ludzkim życiu. Wydaje się, że w niniejszym stanie
faktycznym jest to okoliczność, które zdecydowanie nie przewyższa korzyści nad
rozwiązaniem punktowanym przez zamawiającego.
Do postępowania odwoławczego – po stronie zamawiającego - skuteczne przystąpienie
zgłosił wykonawca DiaHem Diagnostic Products sp. z o.o.
W postępowaniu pisma procesowe dodatkowo złożyli odwołujący oraz dwukrotnie
przystępujący.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 528 ustawy Pzp.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp
, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, oraz uczestnika postępowania odwoławczego, złożone w pismach
procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła, iż odwołanie w części
zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej istotną w przedmiotowym postępowaniu jest
okoliczność, która determinuje rozstrzygnięcie dokonane przez Izbę, a mianowicie fakt,
iż zarzuty odwołania dotyczą opisanych przez zamawiającego parametrów techniczno-
użytkowych analizatorów w części, w której za rozwiązanie preferowane przez
zamawiającego można uzyskać dodatkowe punkty. Nie są to zatem parametry graniczne,
tzw. odcinające, które uniemożliwiają odwołującemu złożenie oferty. Co najwyżej technologia
i sposób realizacji wymagań zamawiającego, proponowany przez odwołującego, zostanie
niżej punktowany. Dlatego też nie sposób jest twierdzić, iż zamawiający ograniczył
konkurencję, czy też naruszył zasadę przejrzystości i proporcjonalności.
Zamawiający, który zamawia określone produkty i chce za nie zapłacić określoną przez
wykonawców cenę ma prawo wymagać, aby przedmiot zamówienia był jak najbardziej
nowoczesny i dopasowany do jego potrz
eb, premiując za to wykonawców przez przyznanie
im dodatkowych punktów.
Krajowa Izba Odwoławcza oceniając kwestionowane przez odwołującego punktowane
parametry techniczne stwierdziła, iż w zakresie trzech z nich, tj. parametru 1, 2 i 7
odwołujący nie wykazał na czym miałby polegać równoważność produktu oferowanego przez
odwołującego względem wymagań postawionych przez zamawiającego. Wszystkie trzy
proponowane przez odwołującego modyfikacje parametrów doprowadzić mogą jedynie do
dopasowania posiadanego przez
odwołującego rozwiązania. Nie są rozwiązaniami na tyle
nowoczesnymi, aby mogły być premiowane przez zamawiającego dodatkowymi punktami.
Odwołujący proponuje bowiem rozwiązania, które de facto wymuszają na zamawiającym
posiadanie dodatkowych lodówek lub przewidują 4 dodatkowe dostawy w miesiącu, co w
ocenie Izby nie poprawia skuteczności organizacji pracy zamawiającego, wręcz go
modyfikując do rozwiązania odwołującego. Również w zakresie parametru nr 2 wskazać
należy, iż rozwiązanie proponowane przez odwołującego nie usprawni wykonywania
czynności przez zamawiającego, a wręcz, jak to podniósł zamawiający krótszy czas
przechowywania krwinek na pokładzie analizatora spowoduje, że nie wykorzystane w tym
czasie krwinki przeznaczone będą do zniszczenia. Co oznacza, że rozwiązanie
odwołującego może doprowadzić do nieuzasadnionych strat po stronie zamawiającego.
Rozwiązanie proponowane przez odwołującego w zakresie parametru nr 7, również ma na
celu doprowadzenie
do możliwości uzyskania wyższej liczby punktów bez przedstawienia
zamawiającemu jakiejkolwiek korzyści z rozwiązania odwołującego. Zdaniem Izby
nowocześniejsze i zdaje się bardziej bezpieczne rozwiązanie preferowane przez
zamawiającego daje zamawiającemu większe bezpieczeństwo pracy.
Izba uwzględniła zarzut odwołującego dotyczący parametru nr 7 uznając, iż zamawiający
nie wykazał, że sposób opisania tego parametru daje mu jakiekolwiek dodatkowe korzyści
w przeciwieństwie do rozwiązania proponowanego przez odwołującego. Zdaniem Izby
analizatory oferowane prze
z odwołującego i przystępującego reprezentują na tyle wysoki
poziom bezpieczeństwa, że wystarczającym jest aby interpretacja i archiwizacja wyników
badań dostępna była w postaci kolorowego zdjęcia z możliwością powiększania obrazu
pojedynczych mikrokolumn.
Wskazać bowiem należy, iż obydwa analizatory, w przypadku
błędnego badania, sygnalizują je obsłudze, która po analizie zdjęcia i tak powtarza badanie.
Dlatego też, w ocenie Izby, nie jest wymogiem na tyle istotnie ważnym, dodatkowo
premiowanym przez zamaw
iającego, możliwość powiększania zdjęcia obejmującego nie
tylko pojedynczą mikrokolumnę ale również komorę reakcyjną, w której dokonuje się jedynie
mieszanie próbki. Dlatego też Izba, w zakresie omawianego parametru, nakazała
zamawiającemu modyfikację jego opisu w sposób wskazywany przez odwołującego.
Krajowa Izba Odwoławcza wydając przedmiotowe orzeczenie zastosowała się do
przepisu art. 555 ustawy Pzp, który stanowi, iż Izba nie może orzekać co do zarzutów, które
nie były zawarte w odwołaniu. A contrario – Izba orzeka jedynie w zakresie zarzutów, które
były zawarte w odwołaniu. Powołując się na powyższy przepis Izba nie rozpoznawała
zarzutów, które powołał odwołujący w dodatkowym piśmie procesowym z dnia 31 sierpnia
2021 r.
KIO postanowiła oddalić wnioski Odwołującego w zakresie zobowiązania Zamawiającego
do przełożenia pełnej dokumentacji z poprzedniego postępowania, w zakresie dowodu z
zeznań świadków powołanych przez Odwołującego oraz wydruku ze strony internetowej
platformy Zamawiającego - zestawienie parametrów dla poprzedniego postępowania oraz
wydruku ze strony internetowej LinkedIn dla profilu pana
Ł. jako zbędnych dla
rozstrzygnięcia przedmiotowego odwołania, powodujących jedynie zwłokę w rozpoznaniu
odwołania.
KIO postanowiła przyjąć w poczet materiału dowodowego dowody zgłoszone przez strony
i Przystępującego przy pismach procesowych oraz na rozprawie.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie art. 575
ustawy Pzp.
Spośród czterech zarzutów podlegających rozpoznaniu na rozprawie Izba
uwzględniła jeden zarzut oraz oddaliła trzy zarzuty. Strony zostały zatem obciążone kosztami
wpisu od odwołania proporcjonalnie - odwołujący w części ¾ i zamawiający w części ¼
§7 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437)).
Na podstawie §7 ust. 3 pkt 2 ww. rozporządzenia, Izba zniosła wzajemnie koszty
postępowania, o których stanowi § 5 pkt 2 w zakresie wynagrodzenia pełnomocników stron.
Przewodniczący:
…………………………