Sygn. akt: KIO 1707/21
WYROK
z dnia 15 lipca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Beata Konik
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie 12 lipca 2021
r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej 7 czerwca 2021 roku przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia R. Z. prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Z.” R. Z. z siedzibą w Łomży oraz W. Z.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Robót
Drogowych W. Z.
z siedzibą w Ostródzie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Olsztynek,
orzeka:
1. Oddala
odwołanie.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia R. Z. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Z.” R. Z.
z siedzibą w Łomży oraz W. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Robót Drogowych W. Z. z siedzibą w Ostródzie i:
Zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego
tytułem wpisu od odwołania oraz kwotę 3 600,00 zł (trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) stanowiącą koszty Zamawiającego poniesione z tytułu zastępstwa
przed Izbą;
Z
asądza od odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie
zamówienia R. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Z.” R. Z. z siedzibą w Łomży oraz
W. Z.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Robót Drogowych W. Z. z siedzibą w Ostródzie, na rzecz zamawiającego
Gminy Olsztynek
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy)
stanowiącą koszty z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019), na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Prz
ewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1707/21
UZASADNIENIE
Gmina Olsztynek
(dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie podstawowym na
podstawie art. 275 pkt 1 ustawy Pzp,
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na
Modernizację drogi w Jemiołowie w ramach zadania inwestycyjnego pn. Modernizacja drogi
w Jemiołowie, na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. poz. 2019, z 2020 r. poz. 288, 875, 1492, 1517, 2275 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 464)
– dalej: „ustawa Pzp”, Numer referencyjny: ZBI.271.1.1.2021.
Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane 29 marca 2021 r. w Biuletynie Zamówień Publicznych pod nr
2021/BZP 00024294/02.
W postępowaniu tym wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia R.
Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Z.” R.
Z. z
siedzibą w Łomży oraz W. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Robót Drogowych W. Z. z siedzibą w Ostródzie (dalej: „Odwołujący”) 7
czerwca 2021 roku
złożyli odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec
niezgodnych z przepisami ustawy Pzp czynności Zamawiającego polegających na
odrzuceniu oferty złożonej przez Odwołującego.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy Pzp:
1) art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 266 ustawy Pzp przez odrzucenie oferty
Odwołującego, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia pomimo tego, że cena oferty Odwołującego nie jest ceną rażąco niską w
stosunku do przedmiotu zamówienia.
2) naruszenie art. 224 ust. 6 w zw. z art. 224 ust. 1 i ust. 3 i w zw. z art. 266 ustawy Pzp
przez uznanie, że złożone przez Odwołującego wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej
ceny nie uzasadniają podanej w ofercie ceny w sytuacji, gdy wezwanie do złożenia
wyjaśnień w ogóle nie precyzowało, z którymi wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub z wymaganiami wynikającymi z odrębnych przepisów,
zaproponowana cena budzi w
ątpliwości, co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia lub wydaje się być rażąco niska a tym samym nie dawała Odwołującemu
możliwości wskazania właściwych dowodów w zakresie wyliczenia ceny.
3) naruszenie art. 16 pkt 1 w zw. z art, 17 ust. 2 ustawy Pzp przez nie zachowanie
zasady uczciwej konkurencji w zakresie dokonywania oceny wyjaśnień Odwołującego
w przedmiocie rażąco niskiej ceny a tym samym udzielenie zamówienia wykonawcy,
który nie został wybrany zgodnie z przepisami ustawy.
Odwołujący wniósł o:
1) nakazanie Z
amawiającemu unieważnienie czynności z dnia 31 maja 2021 r.
polegającej na odrzuceniu oferty Odwołującego,
2) nakazanie Zamawiaj
ącemu unieważnienie czynności z dnia 31 maja 2021r.
polegającej na wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Budowlane TRUST A. P. z siedzibą w Olsztynie,
3) nak
azanie Zamawiającemu powtórzenie czynności badania i oceny ofert z
uwzględnieniem oferty Odwołującego,
4) n
akazanie Zamawiającemu dokonania czynności wyboru oferty Odwołującego, jako
najkorzystniejszej,
5) o
bciążenie Zamawiającego kosztami postępowania odwoławczego przed Krajową
Izbą Odwoławczą.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że pismem z dnia 31 maja 2021 r. został
zawiadomiony o odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, jako
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Odwołujący wskazał,
że w uzasadnieniu odrzucenia oferty Zamawiający podał, że wezwał Odwołującego w
oparciu o art. 224 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień, gdyż zaproponowana
przez Odwołującego cena w wysokości 949 947,38 zł jest niższa o co najmniej 30% od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług ustalonej przed
wszczęciem postępowania. Zamawiający zaznaczył, że wezwał Odwołującego także do
złożenia dowodów, dotyczących zaproponowanej ceny. Swoją decyzję o odrzuceniu oferty
Odwołującego, Zamawiający uzasadnił również tym, że Odwołujący złożył pismo bez
dołączenia do niego jakichkolwiek dowodów. W ocenie Zamawiającego pismo złożone przez
Odwołującego było lakoniczne i nie odnosiło się do wątpliwości Zamawiającego dotyczących
rażąco niskiej ceny. Ponadto Zamawiający wskazał, że Odwołujący mimo ciążącego na nim
obowiązku nie wykazał, iż jest w stanie zrealizować przedmiotowe zamówienie, za
zaoferowaną przez siebie cenę. Zamawiający dalej uzasadnił swoje stanowisko tym, że
Odwołujący winien rozwiać wątpliwości Zamawiającego określone w wezwaniu oraz, że
podana przez niego jedyna stawka 20 zł za godzinę pracy jest co najmniej niewiarygodna.
Zamawiający na potwierdzenie swojego stanowiska przywołał wyroki KIO - z dnia 22 lutego
2021r. sygn. akt KIO 310/21, z dnia 5 lutego 2021 r. sygn. akt KIO 82/21 oraz z dnia 16
stycznia 2020r. sygn. akt KIO 2664/19.
Odwołujący nie zgodził się z podjętą przez Zamawiającego czynnością i z jej
uzasadnieniem.
W ocenie Odwołującego czynność odrzucenia jego oferty stanowi
naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 266 ustawy Pzp
, gdyż za zaproponowaną cenę
Odwołujący jest w stanie wykonać przedmiot zamówienia zgodnie z wymaganiami zawartymi
w dokumentach zamówienia oraz wymaganiami wynikającymi z odrębnych przepisów.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający w wezwaniu z 22 kwietnia 2021 r. nie wskazał, które
elementy złożonej przez Odwołującego oferty wydają się rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości Zamawiającego, co do możliwości wykonania
zamówienia a zwłaszcza nie wskazał, których wymagań określonych w dokumentach
zamówienia lub wynikających z odrębnych przepisów dotyczy skalkulowana przez
Odwołującego cena. Zamawiający w wezwaniu po prostu przepisał treść przepisu art. 224
ust. 3 ustawy Pzp w innym układzie kolejności niż ten określony tym przepisem. Odwołujący
wskazał, że wezwanie właściwie dotyczyło wyłącznie dwóch elementów tj. - zgodności z
przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może
być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564) lub przepisów
odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie oraz
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie. Pozostałe elementy
wskazane w wezwaniu nie były wymagane, gdyż wezwanie wyraźnie wskazywało, że
Wykonawca może odnieść się w wyjaśnieniach do tych elementów, ale nie jest do tego
zobowiązany.
Ponadto Odwołujący wskazał, że wezwanie w zakresie załączenia do wyjaśnienia
dowodów, dotyczyło obowiązkowo wyłącznie zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.
U. z 2018 r. poz. 2177 oraz z 2019 r. poz. 1564) lub przepisów odrębnych właściwych dla
spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie oraz zgodności z przepisami z
zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym
realizowane jest zamówienie. Niezrozumiałe jest zatem dla Odwołującego, uzasadnianie
przez Zamawiającego odrzucenia oferty, nie załączeniem do wyjaśnienia dowodów
dotyczących elementów wezwania, które nie były obowiązkowe, a które miałyby stanowić
potwierdzenie kalkulacji zaproponowanej ceny.
Odwołujący podkreślił, że z wezwania z dnia
22 kwietnia 2021
r. wyraźnie wynikało, że dowody mają dotyczyć tylko i wyłącznie zgodności
zaproponowane
j ceny z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz
z 2019 r. poz. 1564) lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest
realizowane zamówienie oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i
zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie. Żadne inne dowody nie były przez Zamawiającego wymagane ani w zapisach
SWZ ani w wezwaniu z dnia 22.04.2021r. Oznacza to,
zdaniem Odwołującego, że
ewentualne dokonywanie modyfikacji SWZ po upływie terminu składania ofert lub
ewentualne modyfikowanie
treści wezwania do złożenia wyjaśnień po upływie terminu na ich
złożenie stanowi naruszenie zarówno art. 224 ust. 6 w zw. z art. 224 ust. 1 i ust. 3 i w zw. z
art. 266 jak i art. 16 pkt 1 w zw. z art. 17 ust. 2 ustawy
Pzp. Ponadto Odwołujący wskazał, że
Za
mawiający nie wymienił w wezwaniu do wyjaśnienia skalkulowanej ceny, żadnych
odrębnych przepisów właściwych dla spraw, z którymi związane jest zamówienie, co
oznacza, że nie może obecnie twierdzić, że wyjaśnienia Odwołującego były lakoniczne i w
sposób ogólny odnosiły się do wątpliwości Zamawiającego dotyczących rażąco niskiej ceny.
Skoro wezwanie do wyjaśnienia było ogólne i nie wymieniało odrębnych przepisów
właściwych dla spraw, z którymi związane jest zamówienie to i odpowiedź na to wezwanie
musiała być ogólna bez sprecyzowania elementów kalkulacji ceny. W ocenie Odwołującego
nie m
ożna przyjąć, że każde wezwanie do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej
ceny, bez względu na treść tego wezwania, daje podstawę Zamawiającemu do odrzucenia
oferty.
W o
cenie Odwołującego treść wyjaśnień musi odpowiadać treści wezwania i spełniać
wymagania określone w tym wezwaniu i dopiero nie spełnienie wymagań określonych w
wezwaniu daje podstawę do odrzucenia oferty. Odwołujący wobec tego nie zgadza się ze
stanowiskie
m Zamawiającego popartym cytowanymi wyrokami KIO, że brak załączenia
przez wykonawcę dowodów uzasadniających cenę stanowi podstawę do odrzucenia oferty w
sytuacji kiedy nie jest sprecyzowana tre
ść wezwania.
Odwołujący wskazał ponadto, że przepisy art. 224 ust. 3, ust. 5 i ust. 6 ustawy Pzp
nie określają i nie ustalają, że istnieje domniemanie rażąco niskiej ceny, jeżeli cena oferty
jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług lub średniej arytmetycznej ceny ofert nie podlegających odrzuceniu.
Odwołujący wskazał, że ocena wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny zawsze musi być
dokonywana w odniesieniu do treści wezwania oraz w odniesieniu do treści SWZ. Skoro
Zamawiający w przedmiotowym przetargu nie wymagał załączenia do oferty kosztorysu
ofertowego (zgodnie z pkt. 18.5 ppkt, 8 SWZ kosztorys szczegółowy powinien być
dostarczony przed podpisaniem umowy a więc przez wybranego wykonawcę) a w
wyjaśnieniach złożonych na jego wezwanie zostały podane, zastosowane przez
Odwołującego, stawka roboczogodziny, wysokość marży oraz wysokość zysku to należy
zadać pytanie w oparciu o jakie elementy Zamawiający zweryfikował skalkulowaną przez
Odwołującego cenę oferty, że doprowadziło to do ustalenia, że cena ta jest rażąco niska i nie
gwarantuje Zamawiającemu wykonanie przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach postępowania. Skoro Zamawiający nie wskazał w oparciu, o
jakie wymagania oraz w oparciu, o jakie dokumenty weryfikuje cenę zaproponowaną przez
Odwołującego, w ocenie Odwołującego, zarzut rażąco niskiej ceny jest bezpodstawny i
stanowi naruszenie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 266 ustawy Pzp.
Odwołujący wskazał również, że zaproponowana przez niego cena, nie odbiega w
zakresie wysok
ości, od cen zaproponowanych przez innych wykonawców uczestniczących w
postępowaniu, gdyż na siedem złożonych ofert ceny pięciu ofert mieszczą się w granicach
15% a tylko dwie oferty w sposób zdecydowany odbiegają od średniej wysokości cen
pozostałych ofert. W ocenie Odwołującego świadczy to tym, że jego kalkulacja była
prawidłowa i poprawna i w porównaniu do innych wykonawców, gwarantuje wykonanie
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia.
W tym stanie rzeczy odwołanie jest uzasadnione, gdyż cena zaproponowana przez
odwołującego nie jest ceną rażąco niską.
Następnie Odwołujący wskazał, że jego interes we wniesieniu odwołania polega na
tym, że zaproponowana przez niego cena i termin gwarancji i rękojmi, gdyby nie odrzucenie
oferty, doprowadziłby do wyboru jego oferty, jako najkorzystniejszej.
Pismem z 9 lipca
2021 r., Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie domagając
się oddalenia odwołania w całości jako bezzasadnego.
Żaden z wykonawców nie zgłosił przystąpienia do przedmiotowego postępowania
odwoławczego.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, stanowiska stron złożone na piśmie i podane do protokołu
rozprawy, a także złożone dowody, ustaliła, co następuje.
Postępowanie o udzielenie przedmiotowego zamówienia publicznego prowadzone
jest w oparc
iu o przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2019 r. poz. 2019
ze zm.), dalej jako „ustawa Pzp”.
Odwołującemu zgodnie z treścią w art. 505 nowej ustawy Pzp przysługują środki
ochrony prawnej, ponieważ jest uczestnikiem postępowania o udzielenie zamówienia i ma
interes w jego uzyskaniu.
Odwołanie zostało rozpoznane w granicach zawartych w nim zarzutów (art. 555
ustawy Pzp), podtrzymanych na rozprawie z uwzględnieniem zasady kontradyktoryjności
postępowania (art. 534 ust. 1 nowej ustawy Pzp). Rozpoznając przedmiotowe odwołanie
Izba miała na uwadze treść akt postępowania (§8 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w
sprawie postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą z dnia
30 grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2453). Ponadto
Izba zaliczyła w poczet materiału
dowodowego dokumenty
złożone podczas rozprawy przez Odwołującego.
Izba ustaliła następujące okoliczności faktyczne, jako istotne dla
rozstrzygnięcia sprawy.
Pismem z 22 kwietnia 2021 r
., Zamawiający wezwał Odwołującego w trybie art. 224
ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Treść wezwania była
następująca:
„W trakcie czynności badania i oceny oferty złożonej przez Wykonawcę w ww.
postępowaniu Zamawiający stwierdził, iż cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30%
od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania. W związku z powyższym działając na podstawie art. 224 ust. 2
pkt. 1 ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 2019 z późn. zm.) – zwanej dalej „ustawą Pzp”, w celu ustalenia, czy oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, wzywamy do udzielenia
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących zaoferowanej przez Państwa ceny
(949.947,38 zł) w ofercie złożonej w dniu 19 kwietnia 2021 r.
Prosimy o złożenie wyjaśnień oraz dowodów, w szczególności odnoszących się do:
1) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018 r. poz. 2177 oraz
z 2019 r. poz. 1564) lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest
realizowane zamówienie;
2) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
Poza wyżej wymienionymi Wykonawca może odnieść się w wyjaśnieniach do kwestii
związanych z:
1) metodami budowy;
2) wybranymi rozwiązaniami technicznymi, wyjątkowo korzystnymi warunkami
dostaw, usług albo związanymi z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez
wykonawcę;
5) zgodnością z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
7) zgodnością z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełnieniem obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części
zamówienia podwykonawcy.”
Pismem z 28 kwietnia 2021 r. Odwołujący w odpowiedzi na ww. wezwanie wyjaśnił co
następuje. W pierwszej kolejności Odwołujący wyjaśnił, że sporządził ofertę w oparciu o
projekt budowlany, specyfikację techniczną, wizję w trenie i przedmiary robót. Ponadto
Odwołujący wyjaśnił jakie wskaźniki i ceny przyjął do kalkulacji powołując się na cenę
roboczogodziny 20 zł brutto, koszty pośrednie i zysk (wysokość wskazana została w treści
pisma). Odwołujący powołał się też na inne czynniki, które miały wpływ na cenę i je wymienił.
Odwołujący dodał również, że ofertę przygotował „w oparciu o posiadany potencjał osobowy
i techniczny, czyli posiadane kadry od monterów do inżynierów z uprawnieniami bez
ograniczeń w wymaganych specjalnościach, jak również potencjał materialny w postaci
koparek, koparko ładowarek, spycharki, układarek mas bitumicznych, walce, wytwórni mas
bitumicznych, samochodów ciężarowych, oraz wiele innych urządzeń. Ponadto posiadamy
własne środki finansowe pozwalające prowadzić kilka robót budowlanych bez posiłkowania
się fakturami przejściowymi. Cała nasza baza sprzętowa jest w bardzo dobrym stanie
technicznym. Dodatkowo znaczny wpływ na wycenę miała w tym przypadku bliska
lokalizacja planowanej inwestycji w stosunku do oddziału naszego Przedsiębiorstwa tj. bazy
materiałowej, sprzętowej oraz zaplecza logistyczno-organizacyjnego firmy zlokalizowanego
w m. Górka k. Ostródy.
Ponadto informuję, iż przez wiele lat współpracy – solidnej współpracy z dostawcami
materiałów mamy wypracowane upusty niejednokrotnie wyższe niż 50 % od ceny
katalogowej. Nasza firma pracuje na rynku kilkadziesiąt lat i osiąga zyski, co obrazują
dokumenty księgowe.”
Do wyjaśnień nie zostały załączone żadne dowody, treść wyjaśnień nie została
również wzbogacona o żadną kalkulację.
Pismem z 31 maja 2021 r.
Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu m.in. oferty Odwołującego. Powody podane przez
Zamawiającego w ww. uzasadnieniu były następujące. Po pierwsze, Zamawiający wskazał,
że treść pisma z 28 kwietnia 2021 r., złożonego przez Odwołującego w odpowiedzi na
wezwanie, jest lakoniczna i w sposób ogólny odnosi się do wątpliwości Zamawiającego,
Zdaniem Zamawiaj
ącego, Odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim, zgodnie z art. 224 ust.
5 ustawy Pzp ciężarowi dowodu. Zamawiający podkreślił, że Odwołujące powinien był
rozwiać jego wątpliwości, przede wszystkim w zakresie wynikającym z wezwania, a złożone
wyjaśnienia powinny być konkretne, szczegółowe i wyczerpujące. Następnie Zamawiający
podkreślił, że do wyjaśnień tych nie zostały załączone żadne dowody, na okoliczności
wskazane w wyjaśnieniach. Ponadto, Zamawiający wskazał, że Odwołujący powołał się na
takie okoliczn
ości jak posiadanie określonego sprzętu, brygady i specjalistów jednak nie
wskazał, w jaki sposób umożliwiło mu to zaoferowanie wskazanej w ofercie ceny. Ponadto
Zamawiający wskazał, że Odwołujący przyjął do wyceny jedną stawkę tj. 20 zł brutto za
roboczog
odzinę, co jest w ocenie Zamawiającego niewiarygodne, w szczególności w
zakresie odnoszącym się do wysoko wykwalifikowanych kadr.
Izba zważyła co następuje.
W pierwszej kolejności Izba przytoczy treść przepisów stanowiących podstawę
rozstrzygnięcia.
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
Zam
awiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
art. 224 ust. 1, 3 i 6 ustawy Pzp
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
w
ykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
3. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć w szczególności:
1) zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy;
2) wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo korzystnych warunków dostaw, usług albo
związanych z realizacją robót budowlanych;
3) oryginalności dostaw, usług lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodzeniu za p
racę (Dz.U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących
pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska;
8) wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy.
6. Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z
dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
art. 16 ust. 1 ustawy Pzp
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w
sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
art. 17 ust. 2 ustawy Pzp
Zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Odwołanie podlegało oddaleniu jako niezasadne.
Mając na uwadze treść odwołania oraz ustalony w sprawie stan faktyczny Izba doszła
do przekonania, że nie ma podstaw do negatywnej oceny działań Zamawiającego podjętych
w tym postępowaniu wobec oferty Odwołującego.
Analiza treści wezwania skierowanego do Odwołującego pismem z 22 kwietnia 2021
r., nie pozostawia wątpliwości co do tego, że Odwołujący został wezwany do złożenia
wyjaśnień wraz z dowodami. Izba dostrzega specyficzną konstrukcję pisma, dzielącą się na
część obligatoryjną, odnoszącą się do udzielenia wyjaśnień wraz z dowodami w zakresie
wskazanym w art. 224 ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp oraz na część fakultatywną dotyczącą
kwestii związanych z okolicznościami wskazanymi w pkt 1-8 pisma. Niemniej jednak, w
ocenie składu orzekającego nie może być wątpliwości co do tego, że obowiązkiem
Odwołującego było załączenie wraz z wyjaśnieniami stosownych dowodów.
Natomiast przechodząc do oceny złożonych przez Odwołującego wyjaśnień, Izba
wskazuje, że z uwagi na ich lakoniczność i brak załączenia dowodów na okoliczności
powoływane w ich treści, nie sposób ocenić je pozytywnie. Wyjaśnienia liczą niecałe dwie
strony, a kwestia udzielenia wyjaśnienia ceny w zakresie wskazanym przez Zamawiającego
a dotyczącym art. 224 ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp, została przez Odwołującego w zasadzie
pominięta. Odwołujący bowiem odniósł się do powyższego jednym stwierdzeniem, z którego
wynika, że stosuje cenę za roboczogodzinę w wysokości 20 zł brutto. Nie sposób następnie
się dowiedzieć chociażby jakie elementy składają się na wskazaną stawkę za
roboczogodzinę. Innymi słowy, Odwołujący nie przedstawił chociażby kalkulacji samej tej
stawki. Następnie odnotować należy, że mimo iż wezwanie dotyczyło ponadto wykazania
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, kwestie te Odwołujący w
swoich wyjaśnienia zupełnie pominął. W tym miejscu wskazać należy, że przedstawienie
dowodów dopiero na rozprawie uznać należy za spóźnione, bowiem Odwołujący miał
wyjaśnić kwestię rażąco niskiej ceny w stosownym czasie przed Zamawiającym, natomiast w
postępowaniu odwoławczym Izba bada jedynie zasadność czynności Zamawiającego
podjętej względem oferty Odwołującego w oparciu o informacje, którymi Zamawiający
dysponował w dniu podjęcia decyzji. Wobec powyższego złożenie tych dowodów nie mogło
przesądzić o uwzględnieniu odwołania.
Izba również wskazuje, że celem udzielanych Zamawiającemu wyjaśnień jest
rozwianie wątpliwości co do wystąpienia rażąco niskiej ceny. Wobec tego, aby wyjaśnienia
spełniły swoją rolę, powinny być wyczerpujące, konkretne, rzeczowe i zawierać stosowne
dowody, w zakresie okoliczności, na które Odwołujący się powołuje. Mając na uwadze, że co
do zasady takie wezwanie kierowane jest do wykonawcy jednokrotnie, wyjaśnienia powinny
być udzielone w taki sposób, aby przekonać zamawiającego co do prawidłowości
zaoferowanej ceny. W orzecznictwie Iz
by podkreśla się bowiem, że ponowne skierowanie
wezwania jest możliwe tylko w sytuacji, gdy zamawiający ma wątpliwości co do pierwotnie
udzielonych wyjaśnień, są one dla niego w jakimś zakresie niejasne, niejednoznaczne albo
wzbudzają wątpliwości, których zamawiający nie miał na wcześniejszym etapie
postępowania. Niemniej jednak, w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiający musi
otrzymać materiał, z którego uzyska konkretną wiedzę na temat ceny oferty i jej elementów
wkładowych. Nie wystarczy przy tym wskazać lakonicznie, jak uczynił to Odwołujący, że
wykonawca posiada duże upusty. W ocenie Izby aby argumentacja ta była wiarygodna,
Odwołujący powinien był chociaż w przybliżeniu wskazać o jaką kwotę taka okoliczność
pozwoliła obniżyć cenę oferty. Podobnie jak powołanie się na bliskość bazy sprzętowej, w
tym zakresie Odwołujący również zaniechał wskazania jak przekłada się to na cenę oferty, w
tym np.
o jaką wartość pozwoliło ją obniżyć. To na wykonawcy, zgodnie z treścią art. 224 ust.
5 ustawy Pzp spoczywa ob
owiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu, natomiast Odwołujący w tym postępowaniu o udzielenie zamówienia temu
obowiązkowi nie sprostał. Jak stanowi art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w
wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają
podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Wobec treści złożonych pismem z 28 kwietnia 2021 r.
wyjaśnień nie sposób w ocenie Izby wywieźć, aby uzasadniały one podaną w ofercie cenę.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach
postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze
zm.) oraz § 8 ust. 2 w związku z §2 ust 1 pkt 2) oraz §5 pkt 1) i pkt 2) lit b) rozporządzenia
Prezesa Rady Minis
trów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Przewodniczący:
……………………………….