Sygn. akt: KIO 1606/21
WYROK
z dnia 28 czerwca 2021 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Justyna Tomkowska
Protokolant:
Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2021 roku w Warszawie
odwołania
wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 maja 2021 roku przez
wykonawc
ę KONSULTANT IT Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Poznaniu
(Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Katowickie Centrum Onkologii
z siedzi
bą w Katowicach
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu dokonanie następujących zmian
i modyfikacji w dokumentach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego:
a)
modyfikację wymagania, o którym mowa w pkt 53 SOPZ, tj. wymagania by
oprogra
mowanie do pracowni cytostatyków, licencja apteczna - produkcyjna służąca
do produkcji leków cytostatycznych, spełniała warunki GMP, na potwierdzenie czego
Wykonawca musi przedłożyć certyfikat GMP poprzez nadanie mu charakteru
fakultatywnego;
b)
zmianę opisu przebiegu schematu testów przez zapewnienie czynnego udziału
wykonawcy w tym
procesie z uwzględnieniem możliwości rejestracji przebiegu testu
za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk;
c)
zapewnienie dołączenia wyniku testów i oceny do protokołu z postępowania.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Katowickie Centrum Onkologii
z siedzibą w Katowicach i:
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnastu
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego KONSULTANT IT
S
półka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu tytułem wpisu
od odwołania;
zasądza od Zamawiającego – Katowickiego Centrum Onkologii z siedzibą
w Katowicach na rzecz
Odwołującego KONSULTANT IT Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiemnastu
tysięcy sześciuset złotych 00/100 groszy) stanowiącą uzasadnione
koszty strony poniesione tytułem wpisu oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 wr
ześnia 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz.U.2019 r., poz. 2019 ze zmianami) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
……………………………
Sygn. akt KIO 1606/21
UZASADNIENIE
Dnia 27 maja 2021 roku do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na
podstawie art. 505 ust. 1 w zw. z art. 513 pkt 1 w zw. z art. 514 ust. 1 w zw. z art. 515 ust. 2
pkt
1 ustawy z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz.
2019 ze
zm.; dalej jako „Pzp”), odwołanie złożył wykonawca KONSULTANT IT spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu (dalej jako „Odwołujący”).
Postępowanie o udzielenie zamówienia, w trybie przetargu nieograniczonego,
pn. „Zakup, dostawa, wdrożenie systemu informatycznego do obsługi Pracowni
Cytostatyków dla Katowickiego Centrum Onkologii” prowadzi Zamawiający: Katowickie
Centrum Onkologii z siedzibą w Katowicach. Ogłoszenie o zamówieniu opublikowano
w Dzienniku Urzędowym UE w dniu 17 maja 2021 r. pod numerem: 2021/S D94-246390.
Odwołanie wniesiono wobec treści ogłoszenia wszczynającego postępowanie
o udzielenie zamówienia oraz wobec treści dokumentów zamówienia, które to w ocenie
Odwołującego:
I.
utrudniają uczciwą konkurencję oraz naruszają zasadę równego traktowania
wykonawców,
II.
obejmują wymagania, które nie są uzasadnione potrzebami Zamawiającego, a które
mają wpływ na możliwość sporządzenie oferty i wzięcia udziału w postępowaniu o udzielenie
zamówienia,
III.
są nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia i nadmierne dla zweryfikowania
zdolności wykonawcy do należytego wykonania przedmiotowego zamówienia,
IV.
a także niejednoznaczne, niezrozumiałe, niekompletne, naruszające zasadę
zachowania uczciwej konkurencji i zasadę równego traktowania Wykonawców, a także
zasadę jawności i przejrzystości, oraz dające Zamawiającemu swobodę arbitralnej oceny
w ramach pozacenowego kryterium oceny ofert.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie przepisów Pzp mające lub mogące
mieć istotny wpływ na wynik postępowania, tj.
I.
art. 134 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i pkt 3 Pzp oraz art. 134 ust. 1 pkt 4 Pzp
w zw. z art. 99 ust. 1, ust. 2 i ust. 4 Pzp popr
zez sformułowanie wymagania by
oprogramowanie do pracowni cytostatyków, licencja apteczna - produkcyjna służąca do
produkcji leków cytostatycznych, spełniała warunki GMP, na potwierdzenie czego
Wykonawca musi przedłożyć certyfikat GMP, zgodnie z pkt 53 Szczegółowego Opisu
Przedmiot
u Zamówienia (dalej jako: „SOPZ”), stanowiącym załącznik nr 2 do Specyfikacji
Warunków Zamówienia (dalej jako: „SWZ”), co nie jest uzasadnione obiektywnymi
potrzebami Zamawiającego i utrudnia uczciwą konkurencję, ponieważ na rynku tylko
producent jednego systemu spełnia to wymaganie, a zatem postawienie takiego wymagania
uprzywilejowuje wykonawcę, który może zaoferować ten system i eliminuje z postępowania
pozostałych wykonawców, którzy są zdolni zrealizować zamówienie i dostarczyć system
dopasowany do potrzeb Zamawiającego;
II.
art. 134 ust. 1 pkt 18 Pzp w zw. z art. 240 ust. 1 i ust. 2 Pzp oraz art. 134 ust. 1 pkt 18
Pzp w zw. z art. 16 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 Pzp oraz art. 106 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 Pzp w zw. z art.
107 ust. 1 Pzp
oraz § 9 ust. 1 pkt 11 lit. a Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy
i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz
innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy
(Dz. U. z 2020 r., po
z. 2415; dalej jako: „rozporządzenie” w sprawie podmiotowych środków
dowodowych") poprzez sformułowanie opisu kryterium oceny ofert w sposób:
a)
niejednoznaczny, niezrozumiały, niekompletny, naruszający zasadę zachowania
uczciwej konkurencji i równego traktowania Wykonawców, a także zasadę jawności
i przejrzystości, dający Zamawiającemu znaczną swobodę arbitralnej oceny w ramach
kryterium pn. „Ocena systemu w formie testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu
(sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka etykiet)", m.in. poprzez niedopuszczenie
Wykonawcy do czynnego (lub nawet biernego) udziału w procesie testowania próbki oraz
niezapewnienie utrwalenia przebiegu testowania za pomocą urządzenia rejestrującego obraz
i dźwięk oraz dołączenia takiej rejestracji do protokołu postępowania, podczas gdy
Zamawiający obiektywnie nie jest w stanie samodzielnie i w sposób rzetelny przeprowadzić
procesu testowania próbki, a ponadto nie można wykluczyć, że niewłaściwe użytkowanie
sprzętu przez Zamawiającego może doprowadzić do wyrządzenia szkody w przekazanym
mieniu;
b)
naruszający zasadę proporcjonalności poprzez żądanie przedłożenia do testowania
właściwie całego przedmiotu zamówienia (a nie jego niewielkiego fragmentu, np. tylko
oprogramowania), co w konsekwencji prowadzi do naruszenia zasady uczciwej konkurencji,
zasady równego traktowania wykonawców, zasady proporcjonalności i zasady
przejrzystości;
c)
niejednoznaczny i niezrozumiały m.in. na skutek postawienia wymogu przedłożenia
próbki w ramach kryterium oceny ofert, przy czym sam opis próbki wskazywałby, że
Zamawiający zażądał próbki w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy spełniają
określone przez Zamawiającego wymagania.
Odwołujący wnosił o:
I. uwzględnienie odwołania;
II.
nakazanie Zamawiającemu modyfikacji treści ogłoszenia o zamówieniu oraz treści
SWZ poprzez:
a)
wykreślenie wymagania, o którym mowa w pkt 53 SOPZ, tj. obligatoryjnego
wymagania by oprogramowanie do pracowni cytostatyków, licencja apteczna - produkcyjna
służąca do produkcji leków cytostatycznych, spełniała warunki GMP, na potwierdzenie czego
Wykonawca musi przedłożyć certyfikat GMP,
ewentualnie modyfikację wymagania poprzez przyjęcie, że wymaganie będzie fakultatywne
(a nie obligatoryjne jak obecnie) i będzie oceniane w ramach kryterium oceny ofert, a waga
kryterium oceny ofert za spełnienie tego wymagania nie będzie przekraczać 5 %;
b)
wykreślenie kryterium oceny ofert pn. „Ocena systemu w formie testu dostarczonego
oprogramowania i sprzętu (sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka etykiet)"
lub
zmianę przedmiotowego kryterium poprzez ograniczenie procesu testowania próbki
wyłącznie do oprogramowania bez sprzętu, przy zapewnieniu czynnego udziału Wykonawcy
w trakcie testowania próbki,
ewentualnie w przypadku uznania, że zakres próbki obejmować będzie oprogramowanie
oraz sprzęt dopuszczenie Wykonawcy do czynnego udziału w procesie testowania próbki,
a także poprzez stworzenie procedury przeprowadzania testowania próbki, m.in.
zawierającej obowiązek utrwalenia przez Zamawiającego przebiegu testowania próbki za
pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk (rejestracja obrazu i dźwięku) oraz
dołączenie takiej rejestracji do protokołu postępowania.
Odwołujący wskazał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia, ponieważ będąc
podmiotem prowadz
ącym działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży systemów
informatycznych obsługujących placówki służby zdrowia jest zainteresowany udziałem
w postępowaniu. W ocenie Odwołującego obecna treść SWZ i ogłoszenie o zamówieniu
uniemożliwia mu złożenie oferty, która mogłaby zostać uznana za najkorzystniejszą. Utrata
możliwości pozyskania realizacji zamówienia może doprowadzić do szkody po stronie
Odwołującego. W przypadku uwzględnienia odwołania, Odwołujący ma szansę na uzyskanie
zamówienia i jego realizację.
Termin na wniesienie od
wołania został zachowany, kopia odwołania została
przekazana Zamawiającemu w dniu wniesienia odwołania. Odwołujący uiścił wpis
w wymaganej wysokości.
I. Zarzut nr 1 - wymaganie
by oprogramowanie do pracowni cytostatyków, licencja apteczna -
produkcyjna służąca do produkcji leków cytostatycznych, spełniała warunki GMP, na
potwierdzenie czego Wykonawca musi przedłożyć certyfikat GMP
W SOPZ Zamawiający przedstawił 72 wymagania (obligatoryjne), których
niespełnienie powoduje odrzucenie oferty („Wszystkie parametry wymagane stanowią
kryteria, których niespełnienie spowoduje odrzucenie oferty"). Oferowany system musi m.in.
spełnić wymaganie, które zostało opisane w pkt 53 SOPZ: „Oprogramowanie do pracowni
cytostatyków - licencja apteczna - produkcyjna służąca do produkcji leków cytostatycznych
spełniająca warunki GMP - potwierdzone certyfikatem ( certyfikat z ofertą)”.
Sformułowanie takiego wymagania, w opinii Odwołującego, nie jest uzasadnione
obiektywnymi potrzebami Zamawiającego i utrudnia uczciwą konkurencję, ponieważ na
rynku tylko producent jednego systemu spełnia to wymaganie. Na rynku istnieje tylko jeden
system, którego dostawca będzie mógł przedłożyć wymagany przez Zamawiającego
certyfikat, co prowadzi do dyskryminacji pozostałych Wykonawców, którzy również mogą
dostarczyć system spełniający uzasadnione potrzeby Zamawiającego.
Na stronie internetowej producenta systemu cato® i catoPAN® tenże podmiot,
tj. Cato Software Solutions, wskazuje, że „oprogramowanie cato® i catoPAN® firmy Cato
Software Solutions odpowiada wytycznym GMP, PAMP i CFR21 Part 11 i dzięki temu
przystosowane jest do pracy w miejscach produ
kcji zgodnych z wytycznymi GMP” (jako
dowód dołączono do odwołania zrzut ze strony producenta). Postawienie wymogu
posiadania certyfikatu GMP w stosunku do licencji aptecznej nie ma racjonalnego
uzasadnienia z
punktu widzenia uzasadnionych potrzeb Zamawiającego, a nadto prowadzi
do uprzywilejowania dostawcy jedynego systemu na rynku, który posiada taki certyfikat.
GMP (z ang. Goo
d Manufacturing Practices) oznacza praktykę, która gwarantuje, że
produkt leczniczy oraz substancja czynna są wytwarzane i kontrolowane odpowiednio do ich
zamierzonego zastosowania oraz zgodnie z wymaganiami zawartymi w ich specyfikacjach
i dokumentach st
anowiących podstawę wydania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu
produktu leczniczego (zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo
farmaceutyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 944 ze zm.). Praktyka GMP stanowi
zestaw standardów wykorzystywanych w branży spożywczej, kosmetycznej i praktycznie nie
znajduje zastosowania w branży informatycznej. Okoliczność, że producent oprogramowania
posiada taki certyfikat nie oznacza, że takie oprogramowanie cechuje się wyższym
standardem jakości i bezpieczeństwa niż powszechnie obowiązujące standardy jakości,
np. ISO.
Rafał Stankiewicz w monografii pt. „Instytucje rynku farmaceutycznego” wskazuje, że
„zasady i wytyczne dobrej praktyki wytwarzania powinny się odnosić do zarządzania
jakością, personelu, pomieszczeń, wyposażenia, dokumentacji, produkcji, kontroli jakości,
zamówień zewnętrznych, skarg i wycofywania produktów, jak również inspekcji wewnętrznej.
Stosownie do zapisu zawartego w art. 3 dyrektywy 2003/94 oraz dyrektywy 91/412 realizacja
wytyc
znych dobrej praktyki wytwarzania powinna następować w drodze powtarzanych
inspekcji".
B
y Zamawiający w swojej działalności mógł wykorzystać certyfikat GMP, to standard
GMP musiałby obejmować całą placówkę prowadzoną przez Zamawiającego
(szpital/aptekę), a nie wyłącznie użytkowane oprogramowanie (licencje apteczną).
Zastosowanie wymogu posiadania certyfikatu GMP wyłącznie w przypadku oprogramowania
(licencji aptecznej) dowodzi, że Zamawiający nie ma uzasadnionej potrzeby by postawić
takie wymaganie.
Na marg
inesie Odwołujący wskazał, że metodą wprowadzenia wyrobu na rynek jest
przeprowadzenie procedury stwierdzenia zgodności wyrobu medycznego z wymaganiami
zasadniczymi, a
wprowadzenie przez Zamawiającego wymogu w zakresie posiadania
certyfikatu GMP oznacza kwestionowanie tej
metody, która wynika z prawa krajowego
i europejskiego. Z art. 26 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (tekst
jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 186 ze
zm.) wynika, że domniemywa się, że wyroby są zgodne
z wymaganiami zasadniczy
mi, o których mowa w art. 23 ust. 1, w zakresie, w jakim
stwierdzono ich zgodność z odpowiednimi krajowymi normami przyjętymi na podstawie norm
ogłoszonych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej seria C, jako normy
zharmonizowane z dyrektywą:
Rady 90/3
85/EWG z dnia 20 czerwca 1990 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw
Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów medycznych aktywnego osadzania -
w przypadku aktywnych wyrobów medycznych do implantacji;
Rady 93/42/EWG z dnia 14 czerwca 1993 r. dotyczącą wyrobów medycznych -
w przypadku wyrobów medycznych i wyposażenia wyrobów medycznych;
98/79/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 1998 r. w sprawie
wyrobów medycznych używanych do diagnozy in vitro - w przypadku wyrobów medycznych
do diagnostyki in vitro i wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro.
Z kolei zgodnie z art. 29 ust. 1 tejże ustawy wytwórca przed wprowadzeniem wyrobu do
obrotu oraz przed przekazaniem wyrobu do badań klinicznych lub do oceny działania jest
obowiązany do przeprowadzenia oceny zgodności wyrobów. Powyższe oznacza, że
wówczas mamy do czynienia z wyrobem medycznym wprowadzonym w sposób zgodny
z prawem do obrotu, dla którego przeprowadzono badania jego zgodności z wymaganiami
zasadniczymi.
Z uwa
gi na zmiany legislacyjne w obszarze przepisów o wyrobach medycznych,
w ciągu ostatnich kilku lat polscy producenci oferujący rozwiązania informatyczne dla branży
medycznej nie są w stanie skutecznie przeprowadzić procedury stwierdzenia zgodności
wyrobu m
edycznego z wymaganiami zasadniczymi i uzyskać odpowiedniego dokumentu, co
oznacza, że żaden polski producent nie potwierdzi odpowiednim dokumentem zgodności
oprogramowania z wymaganiami zasadniczymi. W opinii Odwołującego oprogramowanie
oferowane
m.in.
pr
zez Odwołującego spełnia wszystkie uzasadnione potrzeby
Zamawiającego. Odwołujący podkreślił, że oferowane przez niego oprogramowania są
nabywane przez podmioty z branży medycznej (publiczne i prywatne), co prowadzi do
wniosku, że oprogramowanie spełnia cele zakupowe, w tym uzasadnione potrzeby
podmiotów zamawiających.
Zgodnie z art. 16 Pzp z
amawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie
o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz
równe traktowanie wykonawców; 2) przejrzysty; 3) proporcjonalny. Z kolei zgodnie z art. 99
ust. 1 Pzp: przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za
pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania
i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Kolejny ustęp art. 99 Pzp stanowi,
że zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw, usług
lub robót budowlanych. Cechy te mogą odnosić się w szczególności do określonego
procesu, metody produkcji,
realizacji wymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych, lub
do konkretnego procesu innego etapu ich cyklu życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich
istotnym elementem, pod warunkiem że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz
proporcjonalne do jeg
o wartości i celów. Szczególną uwagę należy zwrócić na art. 99 ust. 4
Pzp, który treścią odpowiada dotychczasowemu art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. -
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z2019 r. poz. 1843 ze zm.), stanowiący, że
przedmi
otu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez
konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów. Tym samym
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej wydawane w odniesieniu do opisywania
przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwa konkurencję, pozostaje
aktualne na gruncie ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący dodał, że podstawą obowiązywania polskich rozwiązań jest dyrektywa
klasyczna, tj. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014
r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. UE. L. z 2014
r. Nr 94, str. 65 ze
zm.), gdzie w motywie nr 74 preambuły ustawodawca unijny przewidział,
że specyfikacje techniczne sporządzane przez publicznych nabywców muszą umożliwiać
otwarcie zamówień publicznych na konkurencję oraz realizację celów w zakresie
zrównoważonego rozwoju. W tym celu należy umożliwić składanie ofert odzwierciedlających
różnorodność rozwiązań technicznych, norm i specyfikacji technicznych na rynku, w tym
ofert opracowanych na podstawie kryteriów wykonania związanych z cyklem życia procesu
produkcji robót budowlanych, dostaw i usług oraz ich zgodności z zasadą zrównoważonego
rozwoju. W związku z powyższym specyfikacje techniczne powinny być opracowywane
w taki sposób, aby uniknąć sztucznego zawężania konkurencji poprzez wymogi, które
faworyzują konkretnego wykonawcę, odzwierciedlając kluczowe cechy dostaw, usług lub
robót budowlanych oferowanych zwykle przez tego wykonawcę.
W
opinii Odwołującego, poprzez postawienie obligatoryjnego wymagania by licencja
apteczna spełniała wymagania GMP, Zamawiający naruszył art. 99 ust. 4 Pzp, ponieważ
treść specyfikacji technicznej pozwala na złożenie oferty tylko przez dostawcę jednego
systemu na rynku, który posiada certyfikat GMP, tj. dostawcy systemu cato® i catoPAN®,
a tym samym dyskwalifikuje z udziału w postępowaniu pozostałych Wykonawców, którzy
w związku z postawionym wymaganiem nie mają żadnej możliwości złożenia oferty, przy
czym co należy podkreślić Zamawiający nie ma obiektywnie istniejącej potrzeby by postawić
wymaganie posiadania standardu GMP przez licencję apteczną, gdyż tego rodzaju standard,
po pierwsze nie ma powszechnego zastosowania w branży informatycznej, a po drugie ma
zastosowanie do całej organizacji, czyli np. do całego zakładu, a nie do jednego produktu.
Jeżeli Zamawiający nie stosuje standardu GMP dla całego szpitala, wymaganie certyfikatu
GMP tylko w zakresie licencji aptecznej, w żaden sposób nie przełoży się na wyższą jakość
funkcjonowania systemu.
Potwierdzeniem powyższej konkluzji jest również ciąg historyczny czynności
podejmowanych przez Zamawiającego w związku z pozyskaniem przedmiotowego
zamówienia. Postępowanie jest już trzecim z rządu. W przypadku pierwszego postępowania
ogłoszonego w dniu 3 sierpnia 2020 r. kwestionowany parametr techniczny stanowił wymóg
fakultatywny za spełnienie, którego Zamawiający przyznawał punkty w ramach kryterium
oceny ofert. Także w przypadku drugiego postępowania ogłoszonego w dniu 23 września
2020 r., Zamawiający zadecydował aby ten parametr techniczny był wymogiem
fakultatywnym.
Odwołujący zwrócił ponadto uwagę, że inni Zamawiający z sektora służby zdrowia,
nabywając systemy informatyczne do obsługi pracowni cytostatyków, nie stawiają
Wykonawcom wymogu spełnienia w stosunku do przedmiotu zamówienia standardu GMP.
Przykładowo Odwołujący wymienił w odwołaniu podmioty, choć nabywały przedmiotowy
system, a
nie stawiały takiego wymogu w zakresie wymienionego standardu, co zdaniem
Odwołującego również potwierdza, że jest to wymóg nadmiarowy, a Zamawiający nie ma
żadnych uzasadnionych, obiektywnych potrzeb w tym zakresie:
Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu;
Ginekologiczno-
Położniczy Szpital Kliniczny UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu;
Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu;
Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wlkp. Sp. z o.o.;
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Korczaka w Słupsku Sp. z o. o.;
Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach;
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej MSWiA w Łodzi;
Szpital Wojewódzki im. M. Kopernika w Koszalinie; i
Szpital Kliniczny im. K. Jonschera Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu;
Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Marcinkowskiego w Poznaniu.
Analiza
ogłoszeń i SWZ oraz poprzednio prowadzonych przez tego Zamawiającego
postępowań zdaniem Odwołującego potwierdza, że aktualne obligatoryjne wymaganie
w zakresie spełnienia standardu GMP w stosunku do licencji aptecznej i posiadanie
certyfikatu GMP jest nadmiarowe i nie jest uzasadnione obiektywnymi potrzebami
Zamawiającego.
Z przedmiotowym zarzutem został skorelowany wniosek o wykreślenie wymagania,
o którym mowa w pkt 53 SOPZ, ewentualnie modyfikację wymagania poprzez przyjęcie, że
wymaganie będzie fakultatywne (a nie obligatoryjne jak obecnie) i będzie oceniane w ramach
kryterium oceny ofert, a waga kryterium oceny ofert za spełnienie tego wymagania nie
będzie przekraczać 5 %.
Zar
zut nr 2 dotyczący kryterium oceny ofert pn. „Ocena systemu w formie testu
dostarczonego oprogramowania i sprzętu (sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka
etykiet)"
Zamawiający w Rozdz. „Kryteria oceny ofert” (str. 12 SWZ) przewidział następujące
kryteria oceny ofert:
l.p.
Opis kryterium oceny Waga kryterium
Cena brutto za wykonanie przedmiotu zamówienia 60%
W pkt 2 rozdz.
„Ocena ofert” SWZ w zakresie kryterium - ocena systemu w formie
testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu – 40% - (sprzęt komputerowy, waga,
klawiatura, drukarka etykiet) -
Zamawiający wskazał, że: „Ocena systemu w formie testu
dostarczonego oprogramowania i sprzętu (sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka
etykiet), zgodnie z harmonogramem testowania przez Komisję Katowickiego Centrum
Onkologii (przyszłych użytkowników systemu). Zamawiający wymaga dostarczenia
i przygotowania do testu oprogramowania i sprzętu w terminie zgodnie z harmonogramem.
Zamawiający wymaga dostarczenia instrukcji dla użytkowników oprogramowania, w terminie
nie krótszym niż 4 dni przed przeprowadzeniem testu. Instrukcje proszę przesłać w formie
papierowej lub elektronicznie w formacie pdf. Test ma się odbyć w siedzibie Zamawiającego
według Schematu testu - Załącznik nr 8 do SIWZ".
W schemacie testu
(Załącznik nr 9 do SWZ) Zamawiający dokonał ogólnego opisu
procesu testowania próbki oraz dodał, że „testowanie procesów wymienionych powyżej jest
ściśle związane z weryfikacją obligatoryjnych parametrów, wymienionych w załączniku nr 2
do SIWZ. Zamawiający zastrzega sobie prawo odrzucenia oferty, jeśli w trakcie testów
wykryje niezgodności z oświadczeniem Oferenta lub brak funkcji wymaganej w załączniku nr
2 do SIWZ".
Zgodnie z art. 240 ust. 1 Pzp z
amawiający opisuje kryteria oceny ofert w sposób
jednoznac
zny i zrozumiały. Zgodnie z kolejnym ustępem tego artykułu: kryteria oceny ofert
i ich opis nie mogą pozostawiać zamawiającemu nieograniczonej swobody wyboru
najkorzystniejszej oferty oraz umożliwiają weryfikację i porównanie poziomu oferowanego
wykonania
przedmiotu zamówienia na podstawie informacji przedstawianych w ofertach.
„Istotą kryteriów, co podkreśla się w motywie 92 preambuły dyrektywy 2014/24/UE, jest
umożliwienie oceny porównawczej poziomu wykonania zaoferowanego w każdej z ofert
przedmiotu zam
ówienia. Mając także na względzie założenie, że zamówienia powinny być
udzielane na podstawie obiektywnych kryteriów zapewniających przestrzeganie zasad
przejrzystości, niedyskryminacji i równego traktowania, z myślą o zagwarantowaniu
obiektywnego porównania relatywnej wartości ofert, tak aby ustalić - w warunkach efektywnej
konkurencji -
która z ofert jest najkorzystniejsza ekonomicznie (por. motyw 90 preambuły
dyrektywy 2014/24/UE), wszystkie zasady, które zamawiający zamierza zastosować do
oceny ofert (t
j. kryteria, wagi oraz sposób oceny w oparciu o kryteria), muszą zostać
określone w dokumentach zamówienia w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Opis kryteriów
oceny i zasad dokonywania oceny ofert powinien zatem pozwolić wykonawcom na uzyskanie
pełnej wiedzy, w jaki sposób oraz w oparciu o jakie informacje będą oceniane ich oferty, tak
aby mogli zawrzeć odpowiednie dane w treści ofert. Pamiętać należy także o zasadzie
wynikającej z art. 239 PZP, zgodnie z którą zamawiający, w toku oceny ofert, jest związany
opisem kryteriów i sposobu oceny, jaki zawarł w dokumentach zamówienia. Dlatego też opis
zasad dokonywania oceny ofert musi być już wystarczająco jednoznacznie i szczegółowo
opisany w dokumentach zamówienia, aby możliwe było jego zastosowane w toku oceny
o
fert. Zamawiający nie będzie mógł bowiem po upływie terminu składania ofert ani
uszczegółowić, ani też odstąpić od zasad, które opisał uprzednio w dokumentach
zamówienia" .
Kwestia niedopuszczenia Wykonawcy do czynnego udziału w procesie testowania próbki
oraz brak zapewnienia utrwalenia przebiegu testowania za pomocą urządzenia
rejestrującego obraz i dźwięk (rejestracja obrazu i dźwięku)
Zamawiający w ramach kryterium oceny ofert zamierza dokonać testowania próbki.
Przygotowana przez Wykonawców próbka obejmuje dostarczenie oprogramowania i sprzętu,
na który składa się sprzęt komputerowy, waga, klawiatura i drukarka etykiet. Zamawiający
wymaga aby dostarczona próbka była przygotowana do samodzielnego testowania przez
Zamawiającego (przyszłych użytkowników systemu), czyli bez udziału Wykonawcy, nawet
biernego. W trakcie oceny próbki Zamawiający będzie oceniał 9 wyspecyfikowanych etapów,
a także będzie dokonywał sprawdzenia czy próbka spełnia wszystkie wymagania postawione
w SWZ (zgodnie ze Schematem testu -
załącznik nr 9 do SWZ: „Zamawiający zastrzega
sobie prawo odrzucenia oferty, jeśli w trakcie testów wykryje niezgodności z oświadczeniem
Oferenta lub brak funkcji wymaganej w załączniku nr 2 do SIWZ").
Odwołujący podkreślił, że sprzęt poddawany ocenie w ramach próbki jest wysoce
specjalistyczny. Bez przeszkolenia obsługa sprzętu będzie bardzo utrudniona, a w pewnych
przypadkach, może okazać się po prostu niemożliwa. Zamawiający w Rozdz. pn. „Ocena
ofert" przewidział, że obowiązkiem Wykonawcy będzie dostarczenie instrukcji dla
użytkowników oprogramowania, co oznaczałoby, że Zamawiający nie wymaga dostarczenia
instrukcji obsługi dla pozostałego sprzętu. Odnotowywać jednak należy, że nawet gdyby taki
wymóg znalazł się w SWZ, to nie jest możliwym przeniesienie do instrukcji doświadczenia
wymaganego w obsłudze sprzętu. Nauka obsługi sprzętu w praktyce nie ogranicza się do
zapoznania się z instrukcją użytkowania. Zazwyczaj w zakresie użytkowania sprzętu
prowadzone są szkolenia (warsztaty) z korzystania z danego rodzaju sprzętu, a przeczytanie
instrukcji nie jest w stanie zastąpić udziału w takim szkoleniu i wyniesionych z takiego
szkolenia umiejętności. Przykładowo użycie wagi wymaga uprzednio właściwego
skalibrowania i dopasowania do otaczających warunków. Co ważne, Wykonawca nie jest w
stanie wykonać kalibracji poprzez wcześniejsze przygotowanie sprzętu dla Zamawiającego,
z uwagi na okoliczność, że waga kalibrowana jest każdorazowo w danym środowisku (czyli
kalibracja dokonana w siedzibie Wykonawcy nie koniecznie m
usi odpowiadać kalibracji,
która powinna zostać wykonana w lokalizacji Zamawiającego). Kalibracja jest niezwykle
istotna, ponieważ jej właściwe dokonanie wpływa na właściwe pomiary, a tym samym będzie
przekładać się na ocenę próbki.
W pkt 2 rozdz. pn. „Ocena ofert" SWZ w zakresie kryterium - ocena systemu w formie
testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu - Zamawiający wskazał, że ocena systemu w
formie testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu będzie dokonywana przez przyszłych
użytkowników systemu. Z kolei z pkt 70 SOPZ wynika, że „Zamawiający wymaga
przeprowadzenia szkoleń personelu i zapewnienia instrukcji użytkownika w formie
papierowej o nośniku zewnętrznym". Powyższa treść SWZ potwierdza, że próbka będzie
testowana przez osoby jeszcze nieprzeszk
olone, które mogą nie mieć wiedzy na temat
obsługi sprzętu i oprogramowania, co może wpływać na wadliwą ocenę próbki, z kolei fakt
braku udziału Wykonawcy w testowaniu próbki dodatkowo wzmacnia zarzut, że zastosowany
opis kryterium oceny ofert narusza zasa
dę zachowania uczciwej konkurencji i równego
traktowania Wykonawców dając Zamawiającemu znaczną swobodę arbitralnej oceny
w ramach przedmiotowego kryterium. Samodzielna ocena próbki nie daje rękojmi dokonania
tej oceny w sposób rzetelny, zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe
traktowanie Wykonawców, m.in. z uwagi na fakt, że Zamawiający nie ma pełnej wiedzy na
temat obsługi sprzętu, a zatem odczytane przez Zamawiającego wyniki mogą znacznie
odbiegać od rzeczywistych wyników, które gwarantuje system w okolicznościach, kiedy jest
on obsługiwany przez doświadczoną i przeszkoloną w tym zakresie osobę.
Przedmiot zamówienia jest złożony, co potwierdza SOPZ, w którym Zamawiający
opisał zakres dostawy i wdrożenia systemu informatycznego. Przedmiot zamówienia
obejmuje także szkolenie (pkt 70 SOPZ), a zatem Zamawiający zapewne ma świadomość
poziomu skomplikowania zamawianego oprogramowania i sprzętu, skoro przedmiotem
zamówienia objął również szkolenia. Wprowadzenie wymogu szkoleń niewątpliwie
potwierdz
a, że praca z oferowanym rozwiązaniem charakteryzuje się dużym stopniem
złożoności, a dołączona do próbki instrukcja nie jest w stanie zastąpić fachowego szkolenia.
Wyjaśnienie „jak korzystać ze sprzętu i oprogramowania" w instrukcji nie będzie
wystarczające dla użytkowników, którzy mają testować system. Korzystanie
z oprogramowania i sprzętu niewątpliwie wymaga przeszkolenia użytkowników (osób, które
będą testować). Czynności związane z korzystaniem z oprogramowania i sprzętu nie są na
tyle proste, aby mo
żna je było wyjaśnić bez zademonstrowania działania sprzętu „na żywo".
Brak wiedzy na temat działania oprogramowania i sprzętu może powodować ich błędne
działanie, w tym np. spowolnione działanie sprzętu, co bezpośrednio będzie wpływać na
nierzetelną weryfikacje funkcjonalności, a w konsekwencji prowadzić do dokonania wadliwej
oceny próbki poprzez przyznanie mniejszej ilości punktów niż obiektywnie należna.
Nie bez znaczenia powinien pozostawać fakt, że cena testowanego sprzętu stanowi
wartość kilkudziesięciu tysięcy złotych. W przypadku użytkowania specjalistycznego sprzętu
przez nieprzeszkolony personel Zamawiającego istnieje duże prawdopodobieństwo
doprowadzenia do szkody w sprzęcie należącym do Wykonawcy. Gdyby to Wykonawca brał
czynny udział w testowaniu próbki, Zamawiający uniknąłby problemu ponoszenia
ewentualnej odpowiedzialności w przypadku spowodowania szkody w sprzęcie należącym
do Wykonawcy. D
o odwołania dołączono oferty wskazujące na ceny poszczególnych
elementów sprzętu, który należy dostarczyć Zamawiającemu celem testowania próbki (waga
precyzyjna, klawiatura medyczna, drukarka).
Zgodnie z art. 18 ust. 1 Pzp postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne.
Zasada ta gwarantuje transparentność prowadzonego postępowania i pozwala na
urzeczywistni
enie innych fundamentalnych zasad obowiązujących w toku jego prowadzenia,
tj. zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Jak często podnosi się w
stanowiskach doktryny i orzecznictwa, realizacja zadań publicznych wymaga faktycznej
jawności wyboru wykonawcy zamówienia publicznego, z czym muszą się liczyć wykonawcy
pragnący wziąć udział w postępowaniu. Zasada jawności postępowania ma dodatkowo
służyć umożliwieniu samodzielnej kontroli przez wykonawców pod kątem prawidłowości
i zgodności z przepisami czynności podejmowanych przez zamawiającego.
Dlatego też w opinii Odwołującego aktualny opis próbki - w świetle obowiązujących
w Pzp zasad -
jest niedopuszczalny, ponieważ wyłącza jakąkolwiek kontrolę działań
Zamawiającego.
Praktyka Zamawiających w tego rodzaju postępowaniach zakłada czynny udział
Wykonawcy w testowaniu próbki. Jako przykład Odwołujący wskazał kilka postępowań,
w tym postępowanie pn. „E-szpital - stworzenie cyfrowego systemu informacji telemedycznej,
gromadzenia, przetwarzania, archiwizacji danych dla Brzeskiego Centrum Medycznego w
Brzegu" prowadzone przez Powiat Brzeski.
Nawet jeżeli badanie i ocena próbki zostaną odnotowane w protokole, to Wykonawca
w żaden sposób nie będzie mógł zawartych w protokole twierdzeń zweryfikować.
Przykładowo Wykonawca nie będzie miał wiedzy czy Zamawiający testując próbkę
postępował zgodnie z instrukcją. Nieprecyzyjny opis próbki może prowadzić do licznych
nadużyć w trakcie przeprowadzania testu, w szczególności, że Zamawiający nie zamierza
jedyni
e dokonywać oględzin próbki, ale zamierza empirycznie sprawdzać funkcjonowanie
poszczególnych elementów oprogramowania i sprzętu, stąd niezbędne jest dopuszczenie
Wykonawcy do czynnego udziału w testowaniu próbki celem zapewnienia obiektywnej
i rzetelnej
oceny próbki. Podczas badania i oceny próbek bezwzględnie powinna być
przestrzegania zasadna jawności i przejrzystości postępowania przetargowego.
W Schemacie testu (Załącznik nr 9 do SWZ) Zamawiający w sposób następujący
opisał zasady przydzielania punktów dla poszczególnych etapów testu: „Zasada
przydzielania punktów dla poszczególnych etapów testu: W zależności od etapu punkty będą
przydzielane bądź za czas bądź za ilość kliknięć, i tak:
najniższa wartość czasu w sekundach lub najmniejsza liczba kliknięć - 5pkt.
najwyższa wartość czasu w sekundach lub największa liczba kliknięć – 1 pkt.
wartości pośrednie będą liczone proporcjonalnie w zakresie od 1 do 5 pkt.
kontrolowane parametry będą liczone/ mierzone od momentu zalogowania do programu
użytkownika (ekran startowy)".
W
opinii Odwołującego, dla zapewnienia kontroli prawidłowości działań
Zamawiającego w ramach testowania próbki, Zamawiający powinien stworzyć obiektywne
procedury przeprowadz
ania testowania próbki, m. in. zapewniając utrwalenie przebiegu
testowania za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk (rejestracja obrazu
i dźwięku) oraz dołączenie takiej rejestracji do protokołu postępowania.
Kwestia naruszenia zasady proporcjo
nalności poprzez żądanie przedłożenia do testowania
właściwie całego przedmiotu zamówienia a nie jego niewielkiego fragmentu, np. tylko
oprogramowania)
Przy formułowaniu kryterium oceny ofert pn. „ocena systemu w formie testu
dostarczonego oprogramowania i
sprzętu (sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka
etykiet)" doszło zdaniem Odwołującego do naruszenia zasady proporcjonalności, o której
mowa w art. 16 pkt 3 Pzp, z uwagi na żądanie przez Zamawiającego w pkt 2 rozdz. pn.
„Ocena ofert" SWZ przedłożenia do testowania właściwie całego przedmiotu zamówienia,
a nie jego fragmentu. W ramach umowy Wykonawca będzie dostarczał system
informatyczny, dwie sztuki sprzętu komputerowego, dwie wagi, dwie drukarki i dwie
klawiatury (
część A. SOPZ). Z kolei w ramach testowania Wykonawca, na żądanie
Zamawiającego, będzie dostarczał oprogramowanie, sprzęt komputerowy, wagę, drukarkę
i klawiaturę, co stanowi większość nabywanego zamówienia. Wartość samego sprzętu, który
powinien zostać dostarczony do testowania, szacowana jest na kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Zgodnie z SWZ Wykonawca ma dostarczyć Zamawiającemu licencję oraz sprzęt
(sprzęt komputerowy, wagę, klawiaturę, drukarkę etykiet), a także udzielić gwarancji. Zatem
Zamawiający zamierza testować prawie całość przedmiotu zamówienia, ponieważ
Wykonawca będzie musiał zapewnić oprogramowanie i całość wymaganego zgodnie z SWZ
sprzętu, z tą różnicą, że zamiast dwóch sztuk sprzętu komputerowego, wag, drukarek
i klawiatur, Wykonawca dostarczy po jednej sz
tuce każdego z wyżej wymienionych sprzętów.
Z
godnie z orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, które przy ocenie istoty próbki
pozostaje aktualne na gruncie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień
publicznych
„uprawnienie do zażądania próbki (...) ograniczone jest przez uniwersalną regułę
(...), zgodnie z którą zamawiający może zażądać od wykonawców wyłącznie dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Zdaniem Izby ową niezbędność należy
odnosić zarówno do możliwości zażądania dokumentu, jako takiego, jak i zażądanego
zakresu dokumentu. Ta druga płaszczyzna oceny ma w szczególności znaczenie przy
próbce, której zakres nie został bliżej sprecyzowany w przywołanym przepisie
rozporządzenia. Zatem również zakres zażądanej próbki musi być niezbędny dla
przepr
owadzenia postępowania. (...). Zamawiający winien zatem brać również pod uwagę,
czy żądanie próbki nie naraża wykonawców na nadmierne obciążenia finansowe." (wyrok
KIO z dnia 22 listopada 2013 r. o sygnaturze akt: KIO 2600/13, 2609/13; wyrok KIO z dnia 23
lipca 2014 r., sygnatura akt: KIO 1395/14).
Stanowisko dotyczące ograniczenia zakresu
próbki do niezbędnego zakresu znajduje potwierdzenie również wśród przedstawicieli
doktryny. Przykładowo M. Brzeziński wskazuje, że „granicą żądania próbek (ich cech,
możliwości, sposobu prezentacji) winna być umiarkowanie i zdrowy rozsądek. Pamiętać
należy przecież, iż to zamawiający będzie potem oceniał złożone próbki, a próbka ma
dotyczyć możliwości realizacji przedmiotu zamówienia, nie zaś przygotowania, na etapie
składania ofert, gotowego przedmiotu zamówienia w całości".
Żądanie przez Zamawiającego przedłożenia do testowania oprogramowania i sprzętu
(sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka etykiet) należy ocenić jako
niedopuszczalne w świetle zasady proporcjonalności.
Kwestia postawienia wymogu przedłożenia próbki w ramach kryterium oceny ofert, przy
czym sam opis próbki w SWZ wskazuje, że Zamawiający zażądał próbki w celu
potwierdzenia, że oferowane dostawy spełniają określone przez Zamawiającego wymagania
Zgod
nie z ustawą Pzp, która obowiązuje od dnia 1 stycznia 2021 r., próbka może
mieć dwojaki charakter. Po pierwsze próbka może stanowić przedmiotowy środek dowodowy
w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają
określone przez zamawiającego wymagania, bowiem zgodnie z art. 106 Pzp Zamawiający
może żądać innych niż wskazane w art. 104 i art. 105 przedmiotowych środków
dowodowych na potwierdzenie, że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane
spełniają określone przez zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria, jeżeli są one
niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Zamawiający wskazuje wymagane
przedmiotowe środki dowodowe w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia.
Zamawiający żąda przedmiotowych środków dowodowych proporcjonalnych do przedmiotu
zamówienia i związanych z przedmiotem zamówienia. Żądanie przedmiotowych środków
dowodowych nie może ograniczać uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Zamawiający akceptuje równoważne przedmiotowe środki dowodowe, jeśli potwierdzają, że
oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego
wymagania, cechy lub kryteria. Co istotne zgodnie z art. 107 ust. 1 Pzp,
jeżeli zamawiający
żąda złożenia przedmiotowych środków dowodowych, wykonawca składa je wraz z ofertą.
Wobec powyższego określenie próbki jako przedmiotowego środka dowodowego oznacza,
że Wykonawca musi złożyć próbkę wraz z ofertą.
M. Falkowska wskazuje ponadto, że „Taki przedmiotowy środek dowodowy podlega
uzupełnianiu, ale tylko jeśli możliwość taka została przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu
lub dokumentach zamówienia. Wówczas, jeżeli wykonawca nie złożył przedmiotowych
środków dowodowych lub złożone przedmiotowe środki dowodowe są niekompletne,
zamawiający wzywa do ich złożenia lub uzupełnienia (z wyjątkiem sytuacji, gdy próbka jest
oceniana w kryteriach oceny ofert)."
W drugim przypadku próbka może stanowić podmiotowy
środek dowodowy potwierdzający spełniania przez wykonawcę warunków udziału
w postępowaniu lub kryteriów selekcji, ponieważ zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 11 lit. a
Rozporządzenia w sprawie podmiotowych środków dowodowych w celu potwierdzenia
spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji
dotyczących zdolności technicznej lub zawodowej, zamawiający może, w zależności od
charakteru, znaczenia, przeznaczenia lub zakresu robót budowlanych, dostaw lub usług,
żądać następujących podmiotowych środków dowodowych: w przypadku dostarczania
produktów: próbek, opisów lub fotografii dostarczanych produktów, których autentyczność
musi zostać poświadczona przez wykonawcę na żądanie zamawiającego. Podmiotowe
środki dowodowe są składane przez Wykonawcę na wezwanie Zamawiającego, np. w trybie
art. 126 Pzp.
Zatem decydującym kryterium rozróżniającym i przesądzającym o odmiennej
kwalifikacji próbki będzie cel jej złożenia oraz termin przedłożenia próbki, dlatego też
Zamawiający sporządzając dokumenty zamówienia powinien określić, czy próbka będzie
przedmiotowym czy podmiotowym środkiem dowodowym.
Z Rozdz. pn. „Przedmiotowe środki dowodowe" SWZ (str. 2) wynika, że
„1. Zamawiający na potwierdzenie, że oferowane dostawy, spełniają określone przez
Zamawiającego wymagania, żąda następujących przedmiotowych środków dowodowych:
1) Katalogi, instru
kcje dokumentujące spełnienie wymagań technicznych, z których będzie
można uzyskać informacje o każdym wymaganym parametrze.
Przedmiotowe środki dowodowe Wykonawca składa wraz z ofertą",
co oznacza, że Zamawiający nie kwalifikuje próbki jako przedmiotowy środek dowodowy.
Ponadto w Rozdz. pn. „Środki komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający
będzie komunikował się z Wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych
i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej" SWZ
(str. 7) Zamawiający wskazał, że „1. Komunikacja w postępowaniu o udzielenie zamówienia,
wymiana informacji oraz przekazywanie dokumentów lub oświadczeń między Zamawiającym
a Wykonawcą, z uwzględnieniem wyjątków określonych w ustawie, odbywa się przy użyciu
środków komunikacji elektronicznej. 2. Oferty, oświadczenia, podmiotowe środki dowodowe,
przedmiotowe środki dowodowe, pełnomocnictwo i inne dokumenty złożone w postępowaniu
sporządza się i podpisuje w postaci elektronicznej, (...)", co również potwierdza, że
Zamawiający nie przewiduje by próbka miała zostać złożona wraz z ofertą. Ponadto wykaz
podmiotowych środków dowodowych również nie zawiera próbki (Rozdz. pn. „Wykaz
podmiotowych środków dowodowych" na str. 4 i n. SWZ).
Kryte
rium oceny ofert pn. „Ocena systemu w formie testu dostarczonego
oprogramowania i sprzętu (sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka etykiet)" zostało
opisane w sposób niejednoznaczny, nieścisły i niezrozumiały dla Odwołującego.
SWZ w rozdz. pn. „Ocena ofert" wskazuje, że Zamawiający żąda przedstawienia
próbki w ramach kryterium oceny ofert. Z kolei z początkowej części Schematu testu
(załącznik nr 9 do SIWZ) wynika, że Zamawiający zamierza testować działanie
poszczególnych procesów działania systemu informatycznego w ramach 9 etapów. Ponadto
Zamawiający zaznaczył w końcowej części tego dokumentu, że testowanie systemu jest
ściśle powiązane z weryfikacją obligatoryjnych parametrów. Opis próbki wprowadza w błąd
w zakresie charakteru jaki został nadany wymaganej przez Zamawiającego próbce, bo
z jednej strony próbka ma potwierdzać, czy system spełnia wymagania techniczne
postawione przez Zamawiającego, co wskazywałoby, że Zamawiający nadaje próbce
charakter dokumentu przedmiotowego, ale z drugiej strony
SWZ nie wskazuje by próbka
miała być dostarczona Zamawiającemu wraz z ofertą, co wskazywałoby na podmiotowy
charakter próbki. Ponadto w przypadku gdyby przedmiotowa próbka w istocie stanowiła
przedmiotowy środek dowodowy, to Zamawiający zgodnie z art. 65 ust. 1 pkt 4 Pzp powinien
odstąpić od wymagania użycia środków komunikacji elektronicznej (zgodnie z przepisem:
z
amawiający może odstąpić od wymagania użycia środków komunikacji elektronicznej,
jeżeli: zamawiający wymaga przedstawienia modelu fizycznego, modelu w skali lub próbki,
których nie można przekazać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej).
Z
przedmiotowym zarzutem został skorelowany wniosek o wykreślenie kryterium
oceny ofert pn. „Ocena systemu w formie testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu
(sprzęt komputerowy, waga, klawiatura, drukarka etykiet)" lub zmianę przedmiotowego
kryterium poprzez ograniczenie procesu testowania próbki wyłącznie do oprogramowania
bez sprzętu, przy zapewnieniu czynnego udziału Wykonawcy w trakcie testowania próbki,
ewentualnie w przypadku uznania, że zakres próbki obejmować będzie oprogramowanie
oraz sprzęt dopuszczenie Wykonawcy do czynnego udziału w procesie testowania próbki,
w zależności od tego jakiego rodzaju środkiem dowodowym ma być próbka.
W świetle powyższej argumentacji, postawione zarzuty Odwołujący uważa za
zasadne, wobec czego odwołanie winno być w całości uwzględnione.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy, jak również biorąc
pod uwagę oświadczenia i stanowiska zawarte w SIWZ, ogłoszeniu o zamówieniu,
wyjaśnieniach Zamawiającego, odwołaniu, pismach procesowych, a także wyrażone
ustnie i pisemnie na rozprawie i odnotowane w
protokole, Izba ustaliła
i
zważyła, co następuje:
Niniejsze
postępowanie o udzielenie zamówienia zostało wszczęte po 1 stycznia
2021 r., jest ono prowadzone na podstawie przepisów ustawy z Prawo zamówień
publicznych z
11 września 2019 r. (tekst jednolity Dz.U.2019 r., poz. 2019 ze zmianami, dalej
jako „Pzp”).
Następnie ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania w całości w trybie art. 528 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy ich, Izba
skierowała odwołanie na rozprawę.
Ustalono dalej, że Wykonawca wnoszący odwołanie posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody, o których
mowa w art. 505 ustawy Pzp, w wyniku potencjalnego
naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy Pzp. Możliwość dokonania w sposób nieprawidłowy czynności ustalenia
warunków ubiegania się o zamówienie przez Zamawiającego na wstępnym etapie
postępowania, w tym opis przedmiotu zamówienia i opis oceny ofert oraz ustalenie kryteriów
ich oceny
pozbawia Odwołującego możliwości złożenia oferty, a tym samym możliwości
uzyskania zamówienia. Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do
rozpoznania odwołania.
W aktach postępowania odwoławczego nie ujawniono zgłoszenia przystąpienia po
żadnej ze stron.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego
oddalenie w całości. Zamawiający uważa odwołanie za niezasadne.
Skład orzekający Izby uważa, że odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Na podstawie art. 16 ustawy Pzp z
amawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób:
1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Z art. 99 ust 1, ust. 2 i ust. 4 ustawy Pzp wynika, że przedmiot zamówienia opisuje się
w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych
określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie
oferty.
Zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw,
usług lub robót budowlanych. Cechy te mogą odnosić się w szczególności do określonego
procesu, metody produkcji, realizacji wymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych, lub
do konkretnego procesu innego etapu ich cyklu życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich
istotnym elemente
m, pod warunkiem że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz
proporcjonalne do jego wartości i celów. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać
w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, w szczególności przez wskazanie
znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który
charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli
mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców
lub produktów.
Regulacja art. 106 i art. 107 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający może żądać innych
niż wskazane w art. 104 i art. 105 przedmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie,
że oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez
zamawiającego wymagania, cechy lub kryteria, jeżeli są one niezbędne do przeprowadzenia
postępowania. Zamawiający wskazuje wymagane przedmiotowe środki dowodowe
w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia. Zamawiający żąda
przedmiotowych środków dowodowych proporcjonalnych do przedmiotu zamówienia
i związanych z przedmiotem zamówienia. Żądanie przedmiotowych środków dowodowych
nie może ograniczać uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Zamawiający
akceptuje równoważne przedmiotowe środki dowodowe, jeśli potwierdzają, że oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają określone przez zamawiającego wymagania,
cechy lub kryteria.
Jeżeli zamawiający żąda złożenia przedmiotowych środków dowodowych,
wykonawca składa je wraz z ofertą.
Z art. 134 pkt 4 i 18 ustawy Pzp wynika, że specyfikacja warunków zamówienia
(dalej „SWZ”) powinna zawierać: opis przedmiotu zamówienia i opis kryteriów oceny ofert
wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert. Zamawiający opisuje kryteria
oceny ofert w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Kryteria oceny ofert i ich opis nie mogą
pozostawiać zamawiającemu nieograniczonej swobody wyboru najkorzystniejszej oferty oraz
umożliwiają weryfikację i porównanie poziomu oferowanego wykonania przedmiotu
zamówienia na podstawie informacji przedstawianych w ofertach (tak art. 240 ustawy Pzp).
Z dokumentacji o udzielenie zamówienia publicznego wynika, że Zamawiający przy
wyborze i ocenie złożonych ofert kierować się będzie kryteriami ceny (60%) i oceny systemu
w formie testu dostarczonego oprogramowania i sprzętu (sprzęt komputerowy, waga,
klawiatura, drukarka etykiet)
– 40%. W ramach tego drugiego kryterium Zamawiający
przewidział, że będzie przyznawał punkty zgodnie z harmonogramem testowania przez
Komisję Katowickiego Centrum Onkologii (przyszłych użytkowników systemu). Zamawiający
wymaga dostarczenia i przygotowania do testu oprogramowania i sprzętu w terminie zgodnie
z harmonogramem. Zamawiający wymaga dostarczenia instrukcji dla użytkowników
opr
ogramowania, w terminie nie krótszym niż 4 dni przed przeprowadzeniem testu.
Instrukcje proszę przesłać w formie papierowej lub elektronicznie w formacie pdf. Test ma
się odbyć w siedzibie Zamawiającego według Schematu testu – Załącznik nr 9 do SWZ.
Z załącznika tego wynika, że test będzie liczył 9 opisanych etapów. Oprogramowanie do
testu ma posiadać słownik produktów leczniczych umożliwiający przeprowadzenie testu oraz
co najmniej 4 kompletne schematy lekowe w tym schemat FOLFIRI.
W zależności od etapu
p
unkty będą przydzielane bądź za czas bądź za ilość kliknięć:
najniższa wartość czasu w sekundach lub najmniejsza liczba kliknięć - 5pkt.
najwyższa wartość czasu w sekundach lub największa liczba kliknięć - 1pkt.
wartości pośrednie będą liczone proporcjonalnie w zakresie od - 1 do 5 pkt.
K
ontrolowane parametry będą liczone/ mierzone od momentu zalogowania do programu
użytkownika (ekran startowy).
W pkt 53 opisu przedmiotu zamówienia wskazano, że oprogramowanie do pracowni
cytostatyków - licencja apteczna – produkcyjna służąca do produkcji leków cytostatycznych
ma
spełniać warunki GMP - potwierdzone certyfikatem ( certyfikat z ofertą).
Przechodząc do rozpoznania zarzutów odwołania, dostrzeżenia wymaga, iż granicę
dozwolonych działań zamawiającego w zakresie opisu warunków umożliwiających ubieganie
się o dane zamówienie, przez co należy rozumieć również opis przedmiotu zamówienia oraz
ustalenie kryteriów oceny ofert stanowią wspomniane wyżej zasady uczciwej konkurencji
oraz równego traktowania wykonawców, przejrzystości i proporcjonalności jako nadrzędne
zasady wyznaczone Prawem zamówień publicznych.
Zasada równego traktowania sprowadza się do konieczności identycznego
traktowania takich wykonawców, których sytuacja jest taka sama lub bardzo podobna.
Nie oznacza ona
natomiast konieczności identycznego traktowania wszystkich wykonawców
znajdujących się na rynku lub aspirujących do wejścia na rynek. Wszyscy wykonawcy
powinni mieć zapewniony równy dostęp do istotnych dla postępowania informacji
w jednakowy
m czasie, dokonywanie oceny warunków oraz ofert powinno następować wedle
wcześniej sprecyzowanych i znanych wykonawcom kryteriów, na podstawie przedłożonych
dokumentów, a nie wiedzy zamawiającego. W ocenie Izby nie oznacza to jednak, że
zamawiający tylko wówczas działa w granicach uczciwej konkurencji oraz z zachowaniem
wymogu proporcjonalności przy ustalaniu warunków udziału w postępowaniu i określaniu
reguł umowy, gdy jego działania pozwalają na uczestnictwo w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego wszystkim podmiotom występującym na rynku. Jeżeli zatem
zamawiający, określając warunki udziału w postępowaniu, nie czyni tego w sposób, który
wskazuje na konkretny produkt lub wykonawcę, nie można uznać, iż narusza zasady
uczciwej konkurencji poprzez
odniesienie się do przedmiotu zamówienia.
Nie można również zapominać, że obowiązkiem zamawiającego jest uwzględnienie
jego potrzeb związanych z należytą realizacją zamówienia, które w obiektywny sposób
doprowadzą do wyboru wykonawcy gwarantującego należyte wykonanie zamówienia, przy
czym ustalane warunki
mają być związane z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalne
do jego wartości i celów.
Zamawiający ma prawa określić warunku udziału w postępowaniu odnoszące się po
pierwsze do przedmiotu zamówienia oraz w sposób uwzględniający jego potrzeby i aby
uzyskać oczekiwany efekt, nawet jeśli wyklucza to możliwość dopuszczenia do realizacji
zamówienia wszystkich wykonawców działających na rynku. Prawem zamawiającego jest
takie opisanie
warunków udziału w postępowaniu, które zaspokoi potrzeby i oczekiwania
zamawiającego w ramach realizacji przedmiotu zamówienia w najszerszym kontekście.
Niewątpliwie granicę dozwolonych działań zamawiającego w tym zakresie stanowią
wspomniane wyżej zasady. O złamaniu zasady konkurencji i równego dostępu do
zamówienia nie może przesądzać fakt, że na rynku istnieją podmioty, które w świetle danego
opisu przedmiotu zamówienia czy przy przyjętych znaczeniach warunków udziału
w postępowaniu mają mniejsze szanse na uzyskanie zamówienia.
Om
awiając zasadę proporcjonalności, dostrzeżenia wymaga, iż w wyroku z dnia
6 grudnia 2016 r. (sygn. akt KIO 2180/16) Izba odwołała się do orzecznictwa TSUE
wskazując, że proporcjonalność polega na określeniu przez zamawiającego wyłącznie takich
wymagań, które są konieczne do osiągnięcia zakładanego celu. Wyrażono również pogląd
w zakresie rozkładu ciężaru dowodu przy tak rozumianej zasadzie proporcjonalności. Izba
uznała, że to od odwołującego się wykonawcy należy oczekiwać argumentacji wskazującej,
że postawione przez zamawiającego wymagania są oderwane od zasadniczego celu
prowadzenia postępowania i w konsekwencji realizacji zamierzenia inwestycyjnego,
stanowiącego jego przedmiot, jak również że nie są one konieczne do osiągnięcia
zakładanych celów lub pozostają z nimi w wyraźnej dysproporcji.
Proporcjonalność warunku udziału w postępowaniu należy rozumieć jako opisanie
warunku na poziomie,
który jest usprawiedliwiony dbałością o jakość i rzetelność wykonania
przedmiotu
zamówienia, nie zaś wprowadzanie nieuzasadnionego z punktu widzenia
wykonywania
przyszłej umowy ograniczenia w dostępie do udziału w postępowaniu.
Proporcjonalność oznacza zatem zachowanie równowagi pomiędzy interesem
zamawiającego w uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia a interesem
wykonawców, którzy przez sformułowanie nadmiernych wymagań mogą zostać
wyeliminowani z
postępowania. Nieproporcjonalność warunku zachodzi w sytuacji, gdy
równowaga ta zostanie zachwiana, uniemożliwiając ubieganie się o zamówienie
wykonawcom
mającym doświadczenie dające rękojmię jego prawidłowej realizacji.
W ocenie Izby w przedmiotowym postępowaniu doszło do naruszenia wyżej
opisanych zasad przy opisie przedmiotu zamówienia. Zdaniem składu Zamawiający w żaden
sposób nie wykazał, by wymóg posiadania przez oprogramowanie do pracowni cytostatyków
- licencja apteczna
– produkcyjna służąca do produkcji leków cytostatycznych certyfikatu
GMP był uzasadniony i podyktowany potrzebami Zamawiającego.
Odwołujący wykazał, że wymóg przedstawienia wraz z ofertą odpowiedniego
certyfikatu ma charakter nadmiarowy. Podano, że na rynku obecnie funkcjonuje tylko jeden
producent, który takim certyfikatem dysponuje. Podmiot ten został w odwołaniu wymieniony
z nazwy, podano odnośniki do stron internetowych, na których można zweryfikować
informację o posiadaniu certyfikatu. Zamawiający nie umiał wskazać innego podmiotu, który
takim certyfikatem dysponuje. N
ie wykazał, że istnieje możliwość uzyskania takiego
certyfikatu przez inne podmioty oferujące oprogramowanie, że dysponowanie takim
certyfikatem ma charakter powszechny.
Odwołujący przywołał szereg postępowań
o udzielenie zamówień publicznych, w których tak sformułowany przez zamawiających
wymóg ma charakter fakultatywny, może być dodatkowo oceniany. Jako kontrdowód
Zamawi
ający złożył wyciąg jednej strony z bliżej niezidentyfikowanego z nazwy oraz
przedmiotu postępowania prowadzonego przez niewymieniony w dokumencie podmiot, na
dodatek nie będąc pewnym, czy zapis ten miał wartość obowiązującą do wyboru oferty
najkorzystniejszej.
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający odnosił się do stanowisk wyrażonych
między innymi przez Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczy Wyrobów
Medycznych i Produktów Biobójczych, Głównego Inspektora Farmaceutycznego.
Po pierwsze dostrzeżenia wymaga, iż wszystkie te stanowiska zawierają rekomendacje,
by
przygotowywanie leków winno odbywać się zgodne GMP. Nie mają więc one charakteru
obligatoryjnego wymogu. Co ważniejsze jednak w ocenie Izby, rekomendacje te odnoszą się
do procesu przygotowania leku a to nie tylko
oprogramowanie będące przedmiotem
zamówienia za to przygotowanie odpowiada. Jest ono tylko jednym z elementów, który
bierze udział w całym procesie. Nie było sporne między Stronami, że standard GMP
oznacza, że produkt leczniczy oraz substancja czynna są wytwarzane i kontrolowane
odpowiednio do ich zamierzonego zastosowania. Co do zasady Izba podziela takie
stanowisko, które powodowane jest troską o dobro pacjentów. Tym niemniej to nie tylko
oprogramowanie odpowiada za prawidłowość całego procesu produkcji. Nie mniej ważny jest
tu czynnik ludzki oraz
wyposażenia, czy warunków, w których dany lek powstaje. Izba
podziela zapatrywania Odwołującego, że by Zamawiający w swojej działalności mógł
wykorzystać certyfikat GMP, to standard ten musiałby obejmować przynajmniej działalność
szpitalnej apteki
, a nie wyłącznie użytkowane oprogramowanie (licencję apteczną).
Z definicji pojęcia GMP wynika, że „Dobra Praktyka Produkcyjna ma na celu zapewnienie
powtarzalności i jednorodności wyrobów poprzez ścisły nadzór nad całym procesem
produkcji
– od zaopatrzenia w surowce, poprzez magazynowanie, produkcję, pakowanie,
znakowanie, aż do składowania i dystrybucji wyrobów gotowych. Pozwala więc na
eliminowanie wszelkich sytuacji grożących zanieczyszczeniem wyrobu obcymi substancjami
i ciałami chemicznymi, fizycznymi oraz szkodliwą mikroflorą”. Zachowania tych wszystkich
wymogów nie gwarantuje samo oprogramowanie, przy pomocy którego powstaje produkt
końcowy. Tak więc nawet posiadanie przez konkretne oprogramowanie takiego certyfikatu
nie daje Zamawiającemu gwarancji, że wymagane standardy w produkcji zostaną
zachowane.
Dlatego też w ocenie składu postawiony przez Zamawiającego wymóg
dysponowania certyfikatem ma charakter nadmierny, nie uzasadniony jego szczególnymi
i specyficznymi potrzebami.
Irrelewantna w takim przypadku dla wymogu opisu przedmiotu zamówienia pozostaje
okoliczność przywołana w odpowiedzi na odwołanie, że jednostka Zamawiającego posiada
certyfikat ISO. System
ISO odnosi się do procesu zarządzania jednostką, organizacji pracy,
dotyczy biznesowego podejścia prowadzenia działalności a tylko w niewielkim zakresie
odnosi się do procesu produkcji. GMP koncentruje się na produkcji i kontroli jakości, ISO
skupia się na wszystkich działach i procesach organizacji.
Z tych powodów Izba uznała zarzuty odwołania za zasadne i nakazała
Zamawiającemu dokonanie zmiany i modyfikacji dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przez nadanie wymogowi charakteru fakultatywnego.
Przechodząc do oceny zasadności kolejnego zarzutu, Izba uznała, że częściowo
zasługiwał on na uwzględnienie.
Izba podziela stanowisko Odwołującego, że procedura przeprowadzenia testu próbki
zawarta w Załączniki nr 9 (Schemat testu) nie odnosi się do uczestnictwa Wykonawcy.
Z żadnego miejsca Schematu nie wynika, że Wykonawca, który przedstawi próbkę do
badania będzie mógł w teście, czy to czynnie, czy to biernie uczestniczyć. Z dokumentów nie
wynika również, że przebieg procesu badania zostanie w jakiś sposób utrwalony.
Ni
euregulowanie tych kwestii Izba uważa, za błąd dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego. Przepisy ustawy Pzp jasno stanowią, że opis kryteriów oceny ofert
ma
umożliwiać weryfikację i porównanie poziomu oferowanego wykonania przedmiotu
zamówienia na podstawie informacji przedstawianych w ofertach. W opisie kryteriów w SWZ
Zamawiający wskazał, że oceny będzie dokonywała komisja przetargowa, obowiązkiem
Wykonawcy będzie dostarczenie instrukcji użytkowania. Załącznik nr 9 milczy w kwestiach
identyfikacji osób, które mogą brać udział w teście.
Niewątpliwie celem przestrzegania zasady jawności postępowania i w celu
zapewnienia obiektywnej oceny ofert konieczny staje się udział w teście tak przedstawicieli
Zamawiającego, jak też przedstawicieli Wykonawcy, którego oferta podlega ocenie.
Jeżeli Zamawiający nie wymaga złożenia wraz z ofertą próbki w postaci prezentacji
funkcjonalności systemu w zakresie opisanym w Schemacie testu, ale przewiduje
interaktywny proces badania, to winien ten proces k
rok po kroku opisać oraz wskazać kto
może w nim uczestniczyć, w jaki sposób będzie on przebiegał i jak zostanie utrwalony.
Izba nie widzi przeszkód, by przy zachowaniu regulacji ustawy o RODO proces badania
został utrwalony przy pomocy urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Odwołujący
przedstawił wiarygodną argumentację, że proces badania odbywał się będzie przy użyciu
specjalistycznego sprzętu i oprogramowania, o znacznej wartość, obsługa sprzętu
niewątpliwie wymaga posiadania doświadczenia, które gwarantuje udział przedstawiciela
Wykonawcy. Izba wyraża przekonanie, że wówczas wyniki testu będą najbardziej
miarodajne, ponieważ to rolą wykonawcy będzie udowodnienie, że oferta spełnia wymogi
SWZ
i wykazanie, że jego system zasługuje na najwyższą ocenę.
W od
powiedzi na odwołanie Zamawiający poinformował, że dokonał wyjaśnienia
treści specyfikacji w odpowiedzi na zapytanie Wykonawcy rozwiewając wątpliwości co do
uczestnictwa Wykonawcy w procesie testowania
. Niestety dowód udzielenia takiej
odpowiedzi nie zosta
ł Izbie przedstawiony. Odpowiedzi takie nie zostały również
zamieszczone na portalu, na którym prowadzone jest postępowanie. Tym samym jest to jest
jedynie gołosłowna deklaracja Zamawiającego. Dlatego też Izba uznała, że konieczna jest
modyfikacja zapisów SWZ przez dodanie do opisu przebiegu schematu testów informacji
o zapewnieniu
czynnego udziału wykonawcy w tym procesie z uwzględnieniem możliwości
rejestracji przebiegu testu za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk oraz dodanie
zapisów o dołączeniu wyniku testów i oceny do protokołu z postępowania.
Izba uznała za niezasadne zastrzeżenia odwołania odnośnie do zakresu badania
próbki. Z treści załącznika nr 9 wynika, że oprogramowanie do testu ma posiadać słownik
produktów leczniczych umożliwiający przeprowadzenie testu oraz co najmniej 4 kompletne
schematy lekowe w tym schemat FOLFIRI
. Następnie Zamawiający opisał 9 etapów,
w których badał będzie wykonywanie określonych czynności przy użyciu oferowanego
oprogramowania, w tym także proces produkcyjny metodą grawimetryczną i wolumetryczną
zleconych preparatów. Stąd w wymaganiach pojawia się wymóg dostarczenia
specjalistycznej wagi. Słusznie zauważył na rozprawie Zamawiający, że przedmiotem
badania będzie tylko część możliwości oferowanego przedmiotu. Zamawiający nie będzie
sprawdzał przebiegu procesu przy produkcji wszystkich zlecanych w jednostce preparatów.
Wykonawcy w Schemacie testu dostali konkretne wytyczne produkcja jakich preparatów,
z jakich składników będzie badana. Tych wymagań Izba nie uważa za nadmierne.
Ostatnią kwestią poruszoną w odwołaniu w przedmiocie próbki jest jej niedookreślony
charakter. Odwołujący wyrażał wątpliwości, czy próbka jest podmiotowym środkiem
dowodowym, czy też ma charakter przedmiotowy. O ile zgodzić należy się, że zapisy SWZ
wydają się w tej kwestii niejednoznaczne, o tyle sam zarzut odwołania nie mógł być przez
Izbę uwzględniony. Powodem oddalenia zarzutu w tej części jest brak sformułowania przez
Odwołującego żądania. Odwołujący w katalogu żądań ujętych w odwołaniu, nie wskazał
w jaki sposób Zamawiający miałby dokonać zmian opisu SWZ. Nie podano jakiejkolwiek
propozycji tych zapisów. W ocenie składu orzekającego Izby, a także ugruntowanego
stanowiska doktryny i orzecznictwa, to O
dwołujący, formułując swoje żądania, wskazuje,
jakie rozstrzygnięcie czyni zadość jego interesom. Żądania odwołania są bowiem pewną
reasumpcją podniesionych zarzutów, postulatami kierowanymi do podmiotu uprawnionego
do
rozstrzygnięcia w przedmiocie odwołania, ukształtowania kwestionowanych czynności lub
zaniechań w sposób czyniący zadość interesowi Odwołującego w kontekście postawionych
zarzutów. Niestaranne lub nieprecyzyjne sformułowanie zarzutu oraz jego uzasadnienia,
a także postawienie żądania w formie blankietowej przez Odwołującego czyni niemożliwym
ze strony Izby przychylenie się do zarzutów i żądań na dalszym etapie postępowania.
W przypadku odwołania dotyczącego postanowień SWZ oraz treści umowy, ocena zarzutu
podniesionego w ramach środka ochrony prawnej dokonywana jest z uwzględnieniem
formułowanych żądań co do jego nowej treści. Żądania wyznaczają bowiem oczekiwany
przez O
dwołującego stan rzeczy. Stąd tak istotne są żądania stawiane w konkretnym
postępowaniu odwoławczym - ich czytelne przedstawienie oraz wskazanie związku ze
stawianymi zarzutami. Jest to szczególne istotne w postępowaniu odwoławczym, którego
przedmiotem są postanowienia SWZ lub wzoru umowy. To żądania bowiem wyznaczają
zakres dokonywanej ewentualnie modyfikacji postanowień SIWZ lub postanowień
umownych. Żądania Odwołującego miały charakter ogólnych oczekiwań, nie odwoływały się
do propozycji konkretnych zapisów, sposobu zmiany postanowień SWZ, co uniemożliwiało
Izbie uwzględnienie przedmiotowego zarzutu. Nie wpłynęło to jednak na kształt sentencji,
ponieważ Izba uznała, że główne zarzuty dotyczące kryteriów oceny ofert i przebiegu testu
potwierdziły się.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji. Izba odstąpiła od
rozdzielenia kosztów na podstawie § 7 ust. 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
(Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.)
bowiem za powyższym przemawiała waga i rodzaj
zarzutów uwzględnionych przez Izbę. Główna oś zarzutów odnoszących się do kryteriów
oceny ofert i nieprawidłowego sposobu ich ukształtowania została przez Izbę uznana za
zasadną. Zarzuty związane z określenie charakteru próbki miały znaczenie poboczne dla
przedmiotu sporu.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 575 oraz art. 574 ustawy Pzp 2019, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2
lit. a i b oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze
zm.) zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od
odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz zasądzając od Zamawiającego na rzecz
Odwołującego koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania,
wynagrodzenia pełnomocnika.
Przewodniczący:
……………………………