Sygn. akt: KIO 1529/21
WYROK
z dnia 29 czerwca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Wojciechowska
Protokolant:
Szymon Grzybowski
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 24 czerwca 2021
r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 21 maja 2021 r. przez
wykonawcę B. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Clean World B. S.
z siedzibą w Kiełczowie w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 2
Wojskowy Oddział Gospodarczy z siedzibą we Wrocławiu
przy udziale wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum firm: ZABERD S.A. z siedzibą we Wrocławiu, R. P. prowadzącą
działalność gospodarczą pod firmą PAROKS R. P. z siedzibą w Pępicach oraz M. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą KOSPAR M. P. z siedzibą w
Olszance
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
Oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę B. S. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Clean World B. S. z siedzibą w Kiełczowie i
Zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę B.
S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Clean World B. S. z
siedzibą w Kiełczowie tytułem wpisu od odwołania,
Zasądza od wykonawcy B. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Clean World B. S.
z siedzibą w Kiełczowie na rzecz zamawiającego 2
Wojskowego Oddziału Gospodarczego z siedzibą we Wrocławiu kwotę 3 600 zł
00 gr
(słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z
tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………..
Sygn. akt KIO 1529/21
Uzasadnienie
Zamawiający – 2 Wojskowy Oddział Gospodarczy z siedzibą we Wrocławiu -
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem jest „Usługa sprzątania zewnętrznych powierzchni
utwardzonych oraz utr
zymania terenów zielonych w jednostkach, instytucjach i obiektach
wojskowych na terenie kompleksów wojskowych administrowanych przez 2 Wojskowy
Oddział Gospodarczy we Wrocławiu”, nr postępowania INF/574/2020. Postępowanie zostało
wszczęte ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 9
września 2020 r. za numerem 2020/S 175-422880.
W dniu 21 maja 2021
r. odwołanie w zakresie zadania nr 2 wniósł B. S. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Clean World B. S. z siedzibą w Kiełczowie – dalej
Odwołujący. Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności Zamawiającego polegających
na:
1. wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawców wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia Konsorcjum firm: ZABERD S.A. z siedzibą we Wrocławiu, R. P.
prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą PAROKS R. P. z siedzibą w Pępicach oraz
M. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą KOSPAR M. P. z siedzibą w
Olszance
– dalej Przystępujący, dokonanej pismem Zamawiającego umieszczonym na
platformie zakupowej w dniu 12 maja 2021 r.;
2. zaniechaniu odrzucenia
oferty Konsorcjum, pomimo iż zawiera ona rażąco niską cenę
w stosunku
do przedmiotu zamówienia, a także rażąco niskie istotne części składowe ceny;
3. niepraw
idłowej ocenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny poprzez uznanie iż cena
zaoferowana przez K
onsorcjum nie jest rażąco niska;
prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasadę zachowania uczciwej
konkurencji i
równego traktowania wykonawców w związku z naruszeniem przepisów ustawy
pzp, a także wybór oferty najkorzystniejszej niezgodnie z przepisami ustawy pzp poprzez
stworzenie
sytuacji, w której porównanie ofert nie jest możliwe.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 ustawy pzp, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty
Konsorcjum w zadaniu nr 2, pomimo że zawiera ona rażąco niską cenę
w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz poprzez nieuprawnioną ocenę wyjaśnień
prowadzącą do uznania, że cena zaoferowana przez Konsorcjum nie jest rażąco niska.
2. naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp oraz art. 90 ust. 3
w związku z art. 90 ust. 1 – 2
ustawy pzp w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy pzp, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
złożonej przez Konsorcjum w sytuacji, gdy wykonawca złożył nierzetelne, ogólnikowe
i
lakoniczne wyjaśnienia, uzasadniając podniesione przez siebie twierdzenia w zakresie ceny
i
że jest on w stanie wykonać przedmiot zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez
Zamawiającego, a tym samym nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny - a w konsekwencji -
zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum mimo, iż
oferta ta
zawierała rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zamawiający
tym samym wbrew dyspozycji art. 90 ust. 3
ustawy pzp jedynie formalnie dopełnił procedury
wyjaśniającej, nie przeprowadzając pogłębionej merytorycznej analizy wyjaśnień złożonych
przez wykonawcę, mimo iż Konsorcjum nie udźwignęło spoczywającego na nim ciężaru
dowodu, a tym samym nie obaliło domniemania, że cena oferty jest rażąco niska.
3. naruszenie art. 90 ust. 1 ustawy pzp, poprzez brak wezwania wykonawcy do z
łożenia
wyjaśnień gdy istotne części składowe ceny wydają się rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu
zamówienia, a w następstwie zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
Konsorcjum mimo,
iż oferta ta zawierała rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na wyborze oferty Konsorcjum jako
najkorzystniejszej w ramach zadania nr 2;
powtórzenia czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem zarzutów podniesionych
w o
dwołaniu;
3) odrzucenia oferty Konsorcjum w zakresie zadania nr 2;
dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty wśród pozostałych ważnych ofert;
Ponadto Odwołujący wniósł o zasądzenie na rzecz Odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego tj. kosztów złożenia odwołania, kosztów transportu
i
ewentualnych kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z właściwymi przepisami.
Odwołujący uzasadniając zarzuty odwołania wskazał, że Konsorcjum złożyło ofertę
zawierającą wartość brutto niższą od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
o 31,68%.
Pismem z dnia 7 stycznia 2021r. zamawiający wezwał Przystępującego do
udzie
lenia wyjaśnień wraz z dowodami dotyczącymi elementów ceny oferty w zakresie
zadania nr 2.
Zgodnie z wyrokiem KIO 627/21, Zamawiający odtajnił zastrzeżoną
bezpodstawnie przez Konsorcjum
kalkulację wartości zamówienia (stanowiącą zał. nr 1 do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny), którą na wniosek Odwołującego udostępnił dnia 12 maja
r. wraz z przekazaną informacją o wyborze oferty Przystępującego jako
najkorzystniejszej w zadaniu nr 2. W ocenie O
dwołującego, cena zaoferowana przez tego
W
ykonawcę ma charakter rażąco niskiej, co powinno skutkować odrzuceniem złożonej przez
niego
oferty. Zamawiający dokonał nieprawidłowej oceny wyjaśnień prowadzącej do uznania,
że oferta złożona przez Konsorcjum nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt.
4 ustawy pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy pzp. Konsorcjum, pomimo wezwania przez
Z
amawiającego do złożenia wyjaśnień i przedstawienia dowodów na ich poparcie nie
wykazało, że zaoferowana przez niego cena nie jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W pierwszej kolejności Odwołujący zwrócił uwagę na charakter samych wyjaśnień
i
ciężar dowodu spoczywający na Wykonawcy, który został wezwany do ich złożenia.
W
świetle dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy pzp, wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy
pzp rodzi domniemanie, iż cena oferty jest rażąco niska.
Zgodnie zaś z treścią art. 90 ust. 2 ustawy pzp, to na wykonawcy spoczywa obowiązek
wykazania, że za zaoferowaną cenę jest w stanie zamówienie wykonać. Powołał się na
wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 marca 2017 r., sygn. akt XXII Ga 967/16.
Wyjaśnienia składane w trybie art. 90 ustawy pzp mają na celu wykazanie, iż oferta
znacząco odbiegająca od cen pozostałych ofert lub szacowanych przez Zamawiającego
kosztów, nadal jest ceną realną, umożliwiającą wykonanie zamówienia w warunkach
rynkowych i z zyskiem. W związku z tym zdawkowe, ogólne i uniwersalnej natury
wyjaśnienia nie stanowią podstawy do obalenia domniemania rażąco niskiej ceny. Powołał
się na wyrok KIO z dnia 24 marca 2017 r. (sygn. akt: KIO 425/17, KIO 426/17), wyrok KIO z
dnia 22 stycznia 2018 r. (sygn. akt: KIO 13/18).
Czynniki obniżające koszty powinny mieć
charakter obiektywny i nie być wspólne dla pozostałych wykonawców biorących udział w
postepowaniu. Zgod
nie zapisem wprowadzonym przez Zamawiającego w SIWZ: „Cena
podana w ofercie powinna
obejmować wszystkie koszty związane z wykonaniem przedmiotu
zamówienia oraz warunkami stawianymi przez Zamawiającego.” Konsorcjum zobowiązane
było do udowodnienia, iż zaoferowana przez nie cena za realizację przedmiotu zamówienia
w zakresie zadania nr 2 ma charakter realny, znajduje odzwierciedlenie w
nakładach, które
należy ponieść na zrealizowanie przedmiotu zamówienia oraz iż zachodzą po jego stronie
obiektywne czynniki, które umożliwiają obniżenie ceny oferty do zaoferowanego poziomu.
Wykonawca
winien był przedstawić wyjaśnienia konkretne i wyczerpujące, wraz z
dołączeniem dowodów na potwierdzenie podnoszonych twierdzeń i wskazywanych wartości.
W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego Konsorcjum nie obaliło domniemania, iż jej
oferta zawiera
rażąco niską cenę w zadaniu nr 2. Zamawiający w wezwaniu do udzielenia
wyjaśnień wprost napisał, iż niezbędne jest załączenie do składanych wyjaśnień stosownych
dowodów na poparcie zawartych w nich twierdzeń. Konsorcjum poza kosztorysem nie
przedstawiło żadnych dowodów, na poparcie i tak bardzo ogólnikowych wyjaśnień. Lider
K
onsorcjum powołał się na takie sprzyjające warunki jak: wieloletnie doświadczenie,
zmagazynowane zapasy materiałów, rabaty i upusty cenowe, wypracowany model
zarządzania czy też współpraca z doświadczonymi podwykonawcami. Trudno uznać te
okoliczności jako dostępne tylko temu wykonawcy. Argumentacja w przedmiotowym zakresie
pozostaje
gołosłowna, bowiem poza ogólnym oświadczeniem firma nie udowodniła, iż np.
rzeczywiście jest w stanie uzyskać rzeczone upusty, jak również nie wskazała, jakiego rzędu
rabaty może otrzymać, i jakie to ma przełożenie na cenę zaoferowaną w tym konkretnym
postępowaniu. Zdaniem Odwołującego wyjaśnienia przedstawione przez Konsorcjum nie
zawierają odniesienia do wszystkich elementów kosztotwórczych, okazały się ogólne,
lakoniczne i w znacznej części gołosłowne. Postępowanie o zamówienie publiczne jest
post
ępowaniem w obrocie profesjonalnym, w którym wykonawcy, posiadając odpowiednie
doświadczenie są w stanie w sposób adekwatny dokonać wyceny kosztu wykonania
zamówienia, a sytuacje nieprawidłowej wyceny należą do rzadkich. Zasadą jest bowiem, że
przedsiębiorca nie jest podmiotem działającym non – profit, a jego działania są nakierowane
na maksymalizację zysku z prowadzonej działalności i osiągnięcie określonego wyniku
finansowego.
Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że Konsorcjum w ogóle nie odniosła
się do treści wezwania Zamawiającego, a całe złożone wyjaśnienia są ogólnikową formułą
stosowaną dla wszystkich wyjaśnień Konsorcjum bądź któregoś z jej członków. Trudno się
nie oprzeć wrażeniu że Konsorcjum przy sporządzaniu wyjaśnień posłużyło się metodą
„kopiuj – wklej”, na co wskazywać mogą chociażby takie sformułowania jak: zarządzanie i
organizacja budów; organizacja i utrzymanie zaplecza wykonawcy; niezbędnych badań,
które nie mają nic wspólnego z przedmiotowym postępowaniem. Wykonawca w swoich
wyjaśnieniach powinien nie tylko przedstawić zastosowaną kalkulację oferty, ale też
przedłożyć dowody, które uzasadniają przyjętą przez niego wycenę przedmiotu zamówienia.
Zamawiający przy dokonywanej ocenie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę powinien,
stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy
pzp, wziąć pod uwagę obiektywne czynniki wymienione w
wezwaniu, przy czym wyjaśnienia powinny wyczerpująco wskazywać wszystkie czynniki
mające wpływ na cenę i pozwalać, w sposób niebudzący wątpliwości, na ustalenie, czy
oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny. Mając na uwadze powyższe należy w ocenie
Odwołującego stwierdzić, iż w tej sytuacji została spełniona przesłanka odrzucenia oferty na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 90 ust. 3 ustawy pzp. Wprawdzie w przepisie
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy p
zp mowa jest tylko o obowiązku odrzucenia oferty zawierającej
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia, jednakże regulację tę
należy odczytywać łącznie z przepisem art. 90 ust. 3 ustawy pzp. Zgodnie z ugruntowanym
orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej przesłanka braku wyjaśnień zostaje spełniona
także w przypadku udzielenia przez wykonawcę niewystarczających wyjaśnień, w
szczególności niekompletnych i zbyt ogólnych, nie pozwalających na dokonanie oceny oferty
pod kątem tego czy nie zawiera rażąco niskiej ceny. Na marginesie Odwołujący zauważył, że
ogólnikowość złożonych wyjaśnień czy brak złożenia wyjaśnień nie może stanowić podstawy
do kierowania do wykonawcy kolejnego wezwania do udzielenia dalszych
wyjaśnień w trybie
art. 90 ustawy pzp.
Odwołujący podkreślił, iż Konsorcjum nie złożyło praktycznie żadnych
dowodów na poparcie informacji zawartych w wyjaśnieniach. Nie wskazano, ani poziomu
rzekomych rabatów u swoich kontrahentów, ani asortymentu nim objętego. Obowiązkowi
dowodowemu nie sprostała również informacja, że część zamówienia może być zlecona
podwykonawcy, bowiem nie załączono ani ofert podwykonawców, ani ich akceptacji
realizacji usługi w zakresie w/w cen. Ponadto okoliczność, że jakaś część zamówienia może
być zlecona podwykonawcy nie oznacza, że wykonawca wezwany w zakresie tej części jest
zwolniony z obowiązku wykazania, że cena za tę część usługi jest skalkulowana należycie.
Nie przedstawiono również wpływu posiadanych zapasów magazynowych na wycenę, jej
wpływu na oszczędności, wobec powyższego również ta okoliczności jest bez znaczenia dla
wyceny usługi. Wskazane uwarunkowania takie jak wieloletnie doświadczenie czy też
wypracowany model zarządzania w firmie, nie przedłożono na konkretne wartości liczbowe
oszczędności wynikające z tego twierdzenia. Każdy z tych elementów - jeśli znalazły się w
wyjaśnieniach wykonawcy - powinien zostać przełożony na konkretną wartość liczbową, tj.
na wysokość oszczędności, jakie z tego tytułu udało się osiągnąć wykonawcy na potrzeby
niniejszego zamówienia. Jeżeli w wyjaśnieniach brak szczegółowych informacji na temat
ponoszonych przez niego kosztów, w tym dowodów na poprawność przyjętych w
wyjaśnieniach wartości, wyjaśnienia te pozostają wyjaśnieniami lakonicznymi, a Wykonawca
nie podołał spoczywającemu na nim po myśli art. 90 ust. 2 ustawy pzp ciężarowi dowodu.
Przedłożony przez Konsorcjum kosztorys ofertowy wprost wskazuje, iż nie uwzględniono,
wbrew twierdzeniom ujętym w wyjaśnieniach wszystkich wymaganych do realizacji kosztów,
wymaganych przez
Zamawiającego. W treści SIWZ, na stronie 14, Zamawiający wskazał:
wykaz narzędzi (wg załączników nr 7.1.-7.7. do SIWZ) niezbędnych do realizacji usługi
utrzymania
terenów utwardzonych i terenów zielonych wraz z informacją o podstawie do
dysponowania tymi zasobami.
Konsorcjum w przedstawionym kosztorysie nie uwzględniło,
poza ciągnikiem kołowym (bez wymaganego osprzętu) oraz podnośnikiem koszowym,
kosztów wymaganego sprzętu i narzędzi, tym samym uznać należy, że zarówno wartość
całego zamówienia jak i poszczególne ceny jednostkowe są cenami zaniżonymi - nie
wyceniono ich zgodnie z wymaganiami SIWZ. Zamawiający nie zweryfikował poprawności
założeń kalkulacji ceny w tym aspekcie i nie zbadał czy założone kwoty odpowiadają cenom
rynkowym w zakresie ceny sprzętu, amortyzacji i napraw niezbędnych dla realizacji
zamówienia. Z treści wyjaśnień Zamawiający powinien wyczytać ilość założonego sprzętu
i jego rodzaj. Dodatkowo
Odwołujący podkreślił, iż Zamawiający sam wskazywał
w
dokumentacji przetargowej, dokładnie w OPZ tj. „Wykonawca świadczyć będzie usługi
z
wykorzystaniem własnego sprawnego sprzętu i własnych środków.” Tym samym
K
onsorcjum nie tylko nie doszacowało kosztów wymaganego sprzętu i narzędzi, co nie
uwzględniło go w ogóle. Podobny zarzut Odwołujący wskazuje w przypadku braku, zgodnie
z wymogiem
Zamawiającego kosztów nadzoru, o których mowa w § 4 umowy. Koszt ten
w
ogóle nie został uwzględniony w wycenie Konsorcjum. Niedoszacowany został również
czas pracy przewidziany na realizację, praktycznie każdej z wymaganych usług, przy
uwzględnieniu wymaganego w OPZ zakresu, co Zamawiający mógł stwierdzić tylko na
podstawie doświadczenia życiowego, bez konieczność posiadania wiedzy specjalistycznej. I
tak na realizacje usługi: a) Utrzymanie terenów utwardzonych – drogi, chodniki zgodnie z zał.
nr 1.1 umowy, K
onsorcjum przewidziało 0,005 rbh/m2, czyli 18 s/m2, b) Dodatkowe
utrzymanie terenów utwardzonych Zakres „A” – zał. 1.1., Konsorcjum przewidziało 0,0008
rbh/m2, czyli 2,88 s/m2,
c) Utrzymanie terenów utwardzonych – place zgodnie z zał. Nr 1.1a,
., Konsorcjum
przewidziało 0,0008 rbh/m2, czyli 2,88 s/m2, d) Usuwanie chwastów, traw,
mchów, zielska, Konsorcjum przewidziało 0,0012 rbh/m2, czyli 4,32s/m2, e) Usuwanie
śniegu i lodu z terenów utwardzonych (w tym koszt gotowości do podjęcia działań zgodnie z
opisem przedmiotu zamówienia), Konsorcjum przewidziało 0,00025 rbh/m2, czyli 0,9s/m2 f)
Utrzymanie terenów zielonych), Konsorcjum przewidziało 0,0012 rbh/m2, czyli 4,32s/m2, g)
Utrzymanie klombów, rabat kwiatowych, skalniaków, krzewów porastających klomby oraz
przycięcie ich obrzeży, Konsorcjum przewidziało 0,008 rbh/m2, czyli 28,8s/m2, h)
Utrzymanie trawników w okresie wiosenno - jesiennym, Konsorcjum przewidziało 0,0008
rbh/m2, czyli 2,88 s/m2,
i) Usuwanie śniegu z dachów, Konsorcjum przewidziało 0,002
rbh/m2, czyli 7s/m2,
j) Usuwanie sopli lodowych z dachów, konsorcjum przewidziało 0,0015
rbh/mb, czyli 5,40s/mb.
Trudno uznać, iż podane powyżej czasy pracy są realistyczne, że np.
w 18 sekund wykona się na powierzchni 1mkw prace utrzymania terenów utwardzonych
polegające (zgodnie z OPZ) na ręcznym i mechanicznym zamiataniu chodników, dróg i
powierzchni utwardzonych, w tym
czyszczeniu dróg przy krawężnikach z zanieczyszczeń,
liści, chwastów i śmieci, wykazanych w załączniku nr 1.1 do opisu przedmiotu zamówienia -
„Zestawienie powierzchni utwardzonych – drogi, chodniki”. Ręcznym i mechanicznym
zamiataniu chodników, dróg i powierzchni utwardzonych, w tym czyszczeniu dróg przy
krawężnikach z zanieczyszczeń, liści, chwastów i śmieci, wykazanych w załączniku nr 1.1a
do opisu przedmiotu zamówienia - „Zestawienie powierzchni utwardzonych - place”.
Wywożeniu na bieżąco z terenu obsługiwanych kompleksów powstających zanieczyszczeń z
wykorzystaniem własnych lub wynajętych przez siebie pojemników. Zamawiający nie
dopuszcza odkładania nieczystości w luźnych stertach a także wymiatania (wydmuchiwania)
ich na tereny zielone.
Zamiataniu przy wejściach do budynków, usuwaniu zanieczyszczeń
(piasku śmieci) z kratek. Porządkowaniu terenów przy śmietnikach. Przy czym Odwołujący
wskazał, iż mechanicznego sprzętu do zamiatania nie wykazano w kalkulacji ani w
wyjaśnieniach Konsorcjum. Podobnie nierealne są założenia czasu pracy w pozostałych
usługach, tym samym czas roboczogodziny został rażąco niedoszacowany. W pozycji 1
punkt e) (tabeli Formularza ofertowego) -
„Usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych
(w tym koszt gotowości do podjęcia działań zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia, gdzie
OPZ
wskazuje w części III. UTRZYMANIE TERENÓW UTWARDZONYCH, w pkt.1. Zakres
czynności, i) - Usuwaniu śniegu i lodu z terenów utwardzonych, zgodnie z „Zestawieniem
powierzchni
utwardzonych”, stanowiącym załącznik nr 1.1 do opisu przedmiotu zamówienia,
oraz posypywaniu
piaskiem (dopuszcza się użycie chlorku sodu oraz chlorku wapnia) ciągów
komunikacyjnych dla
pieszych i pojazdów samochodowych, 24 godziny na dobę, po
wystąpieniu opadów śniegu, gołoledzi i zlodowaceń powierzchni, z częstotliwością
zapewniającą bezpieczne poruszanie się po nich. Dalej w pkt. 2.4. wskazano: „Wykonawca
utrzyma gotowość do realizacji czynności określonych w ust. 1 lit. i 24 godziny na dobę
siedem dni w tygodniu. Usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych oraz posypywanie
piaskiem (dopuszcza się użycie chlorku sodu oraz chlorku wapnia) ciągów komunikacyjnych
dla pieszych i pojazdów samochodowych należy rozpocząć najpóźniej w czasie 30 minut od
otrzymania zlecenia, a jeśli śnieg pada nieprzerwanie należy usuwać go na bieżąco, aż do
momentu gdy opady zanikną i zalegający śnieg zostanie usunięty. W przypadku zgłoszenia
konieczności usunięcia śniegu i lodu przez osobę uprawnioną przez Zamawiającego, czas
ten będzie liczony od dokonania zgłoszenia do momentu rozpoczęcia pracy, co musi być
zgłoszone. Jednokrotne odśnieżanie powierzchni zakończy się w momencie usunięcia
zaległego śniegu i zaniknięcia opadów. W razie gdyby tej samej doby opady powróciły a
odśnieżanie okazało się niezbędne, Wykonawca powtórnie otrzyma zlecenie odśnieżania i
otrzyma za to osobne wynagrodzenie
według stawki. Każdorazowo, decyzje o rozpoczęciu
odśnieżania niezależnie czy jest ono pierwszym czy kolejnym w ciągu doby podejmuje
Kierownik SOI, osoba przez niego upoważniona lub oficer dyżurny.” Koszty gotowości w
ogóle nie zostały uwzględnione przez Konsorcjum. Konsorcjum wyceniło niniejszą usługę w
cenie jednostkowej za
1 mkw w wysokości 0,01 zł. Wartość jednokrotnej usługi odśnieżania
stanowi 1.018,13
zł. Konsorcjum, zgodnie z kosztorysem, przewidziało wykonanie niniejszej
usługi w ok. 25,5 rbh. Powierzchnia jaka został przewidziana do odśnieżania to
101.813,00mkw, czyli w ramach 1rbh należy odśnieżyć ponad 3.992mkw, przy założeniu
braku
postojów, czasu na uzupełnienie piaskarki, kosztów piasku, paliwa, amortyzacji, czasu
dojazdu czy
kosztu gotowości oraz zysku. Ponadto Odwołujący zwrócił uwagę, iż w zadaniu
nr 2 niniejsza usługa obejmuje 5 różnych kompleksów, na pięciu różnych adresach.
Zamawiający nie musi posiadać specjalistycznej wiedzy, aby nabrać podejrzeń co do
rażącego zaniżenia wyceny niniejszej usługi, tym bardziej, iż Konsorcjum zobowiązało się
zgodnie z warunkami zamówienia do rozpoczęcia odśnieżania w ciągu 30 min. od
otrzymania zgłoszenia – dotyczy to każdego z pięciu kompleksów jednocześnie. Tym
bardziej budzi wątpliwości wycena niniejszej usługi, bowiem nie uwzględniono w wycenie
żadnego mechanicznego sprzętu do realizacji odśnieżania, a jedynie sam ciągnik bez
osprzętu. Dla porównania tradycyjnie przyjmuje się, że człowiek przemieszcza się z
prędkością 6 km/h – prędkość ta odpowiada dość szybkiemu marszowi. Konsorcjum założyło
że odśnieży 3.992mkw/h, co należy uznać za założenie nierealne. Koszty czasu pracy
zostały znacząco niedoszacowane. Ponadto wyszczególniona w kosztorysie sól drogowa –
chlorek sodu wyceniony został na zero złotych. Zauważyć należy, iż wykonawca musiał
zakupić niniejszy materiał, a więc sprzedaż go za 0zł należy uznać za sprzedaż poniżej
kosztów. Koszty piasku nie zostały uwzględnione w ogóle. Zachowawczo Odwołujący
zauważył, że nie można uznać ewentualnego argumentu Konsorcjum dotyczącego użycia
zmagazynowanego materiału, bowiem koszty magazynowania również ten Wykonawca musi
ponosić. Ponadto jak wskazano wcześniej Konsorcjum w żaden sposób nie poparło swoich
twierdzeń co do rzeczywistego posiadania takich zapasów, ani ich ilości. Podobne
wątpliwości może budzić inna pozycja formularza – Utrzymanie terenów zielonych . Zgodnie
z OPZ (zał. nr 5.2.). Jednorazowa usługa skalkulowana została na wartość 23.188,10zł
(0,03zł/mkw). Przy założeniu wymaganej powierzchni wykonania usługi tj. 772936,50mkw,
K
onsorcjum złożyło 927,5238rbh, a więc w ramach 1roboczogodziny jedna osoba wykonać
miałaby pracę na powierzchni 833,33mkw (koszenie, wygrabienie, usuwaniu nieczystości).
Przy założeniu braku jakichkolwiek innych kosztów (amortyzacji, kosztów wywozu i
zdeponowania
biomasy, oraz pozostałych). I w tym przypadku bez wiedzy specjalistycznej
można zauważyć dalekie niedoszacowanie usługi. Prace objęte tą usługą, w zadaniu nr 2
obejmują 8 różnych kompleksów, na ośmiu różnych adresach (w tym, jedna lokalizacja
pozamiejska).
Nie tylko nie doszacowano czasu usługi, ale nie uwzględniono również w
wycenie utrzymania
terenów nieutwardzonych potrzebnego sprzętu, wywozu urobku i kosztu
jego zdeponowania.
Nie uwzględniono równie kosztu dojazdu. Ponad powyższe, również
wycena pozostałych usług wskazuje na wyraźne niedoszacowanie ze strony Konsorcjum. I
tak: -
w ramach realizacji usługi wywozu opadłego listowia i gałęzi (konarów powstałych
wskutek zmiennych
warunków atmosfer np. silnego wiatru), Zamawiający wyraźnie wskazał
w dokumentacji przetargowej:
„Wykonawca zobowiązany jest do zabrania odpadu do
miejsca składowania tego typu odpadów i wywiezienia z kompleksu. W ramach tej pozycji
Wykonawca wykona czynności wymienione w § 4 ust. 6 wzoru umowy”. Brak kosztów
wywozu i zdeponowana odpadu w kosztorysie Wykonawcy. -
w ramach realizacji usługi
utrzymania trawników w okresie wiosenno – jesiennym, Zamawiający wymagał: Grabienia w
okresie wiosennym pozostałości po okresie jesienno-zimowym – opadłego listowia, nasion
klonów, jemioły, usuwanie gałęzi, szyszek i innych nieczystości, które znajdować się będą na
tych terenach. Gromadzeniu nieczystości we własnych lub wynajętych przez Wykonawcę
pojemnikach. Zamawiający nie dopuszcza odkładania nieczystości w luźnych stertach lub
workach. Wywozie zgrabionych nieczystości poza teren obsługiwanej instytucji wojskowej na
koszt Wykonawcy
– najpóźniej w dniu następnym po zakończeniu prac. W wycenie brak
kosztów pojemników, narzędzi, przyczepy oraz wywozu i zdeponowana odpadu. - zgodnie z
zamówieniem Zamawiającego usługa pielęgnacji żywopłotów obejmuje: a) Przycinanie
zgodnie ze sztuką ogrodniczą. b) Przycięcie obrzeży skwerów wokół żywopłotów. c)
Usuwanie porosłych chwastów. d) Wywóz powstałych odpadów zielonych poza teren
obsługiwanej instytucji wojskowej na koszt Wykonawcy – najpóźniej w dniu następnym po
zakończeniu prac. W kosztorysie wykonawca nie uwzględnił ani narzędzi niezbędnych do
realizacji niniejszej usługi, ani samochodów, czy też kosztów wywozu i zdeponowana
odpadu. -
zgodnie z zamówieniem Zamawiającego i opisem w dokumentacji przetargowej,
utrzymanie i
konserwacja rowów odwadniających i melioracyjnych obejmuje: wywóz
powstałych odpadów poza teren obsługiwanej instytucji wojskowej na koszt Wykonawcy –
najpóźniej w dniu następnym po zakończeniu prac. Miejsce odwozu traw, krzaków, szlamu,
namułu i gałęzi zabezpiecza Wykonawca. Ponadto na usługę składają się prace takie jak: a)
Oczyszczanie rowu z namułu. b) Koszenie traw i odkrzaczanie skarp rowów na całej
wysokości oraz korony rowów pasem o szerokości 1,0 m. c) Likwidację porostów, zatorów w
celu zapewnienia swobodnego przepływu wody. d) Oczyszczanie wylotów. Konsorcjum jako
jedyny koszt dla tej usługi uwzględniło koszt pracowników, bez sprzętu i kosztów wywozu. -
niedoszacowana została też usługa usuwania śniegu z dachów. W OPZ Zamawiający
wskazał: „Śnieg musi być usunięty w sposób niezagrażający bezpieczeństwu ludzi i mienia
oraz wywieziony z terenu
obsługiwanego kompleksu w pojemnikach i na koszt Wykonawcy.
Zabezpieczenie prac wykonywanych
na wysokościach leży wyłącznie po stronie
Wykonawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP – (np. linki i pasy ochronne, bieżące
wymagane dopuszczenia lekarskie, itp.)”. Natomiast jedynym kosztem założonym przez
K
onsorcjum jest rbh, bez sprzętu, kosztów dojazdu itp. Dodatkowo Odwołujący zauważył, iż
w przedmiotowym wyliczeniu brak jest ujęcia pozostałych kosztów tj. koszty odzieży
ochronnej, środków ochrony osobistej, szkoleń, których Wykonawca nie ujął i nie przedstawił
w piśmie. Koszt środków ochrony osobistej pracowników w przypadku usługi utrzymania
terenów zewnętrznych w tym usług koszenia jest istotnym elementem kosztowym, a także
istotnym z uwagi na bezpieczeństwo pracowników. Zamawiający powyższe podkreślał w
dokumentacji przetargowej: „Wykonawca, przeszkoli podległy personel w zakresie
obowiązujących przepisów BHP i ppoż. na stanowiskach pracy, a także zabezpieczy
w
sprawny i odpowiedni w ilości atestowany sprzęt i urządzenia, odzież i obuwie ochronne
do wykonywania przedmiotu umowy. Pracownicy Wykonawcy realizujący usługę na terenie
kompleksów wojskowych będą ubrani w oznakowaną cechami przedsiębiorstwa odzież
ochronną.” Reasumując, dodatkowe koszty, które nie zostały ujęte w ogóle to: - brak kosztu
sprzętu i narzędzi dla większości prac - brak kosztów nadzoru - brak rzeczywistych założeń
co do czasu pracy -
brak kosztów odzieży ochronnej, środków ochrony osobistej i szkoleń -
brak kosztów wywozu i zdeponowania odpadów - brak kosztów wymaganych kontenerów -
brak kosztów środków/materiału do odśnieżania - brak kosztów dojazdu. Wobec powyższego
uznać należy, iż oferta Konsorcjum jest niedoszacowana – zarówno jako całkowity koszt
realizacji całego zamówienia, jak i jego poszczególne części składowe. Niedoszacowane są
zarówno kluczowe usługi (podstawowe) jak i usługi dodatkowe/uzupełniające. Odwołujący
zauważył, że kosztorys został sporządzony niezgodnie z wymaganiami Zamawiającego co
do realizacji usług, nie zawiera wszystkich kosztów składających się na cenę, które zgodnie
z wymaganiami dokumentacji
przetargowej winny być uwzględnione. Z uwagi na powyższe
oferta ta podlega odrzuceniu jako
zawierająca rażąco niską cenę.
W dniu 23 czerwca 2021 r.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której
wniósł o oddalenie wniesionego odwołania w całości. W złożonej odpowiedzi oraz na
rozprawie przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swojego stanowiska.
Izba ustaliła, co następuje:
W związku z brzmieniem art. 90 ust. 1 Przepisów wprowadzających ustawę - Prawo
zamówień Publicznych z dnia 11 września 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 2020), zgodnie
z
którym do postępowań o udzielenie zamówienia, o których mowa w ustawie uchylanej
w art. 8
9, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy
dotychczasowe. Uwzględniając okoliczność, iż postępowanie wszczęte zostało w dniu 9
września 2020 r., ilekroć w treści uzasadnienia mowa o przepisach materialnych ustawy pzp
należy przez to rozumieć ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.
j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 z późn. zm.).
Jednocześnie, z uwagi na treść art. 92 ust. 2 Przepisów wprowadzających ustawę - Prawo
zamówień Publicznych z dnia 11 września 2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 2020), zgodnie
z
którym do postępowań odwoławczych oraz postępowań toczących się wskutek wniesienia
skargi do sądu, o których mowa w ustawie uchylanej w art. 89, wszczętych po dniu 31
grudnia 2020 r., dotyczących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed dniem
1 stycznia 2021 r., stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1 (ustawa z dnia 11
września 2019 r., t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 z późn. zm.), Izba ustaliła, że odwołanie
czyni zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale IX ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołanie nie zawiera braków
formalnyc
h oraz został uiszczony od niego wpis. Izba ustaliła, że nie zaistniały przesłanki
określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby odrzuceniem odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazał przesłanki dla wniesienia odwołania określone w art.
505 ust. 1 i 2 ustawy pzp
, tj. posiadanie interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów
ustawy pzp.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, zachowując termin ustawowy
oraz wskazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego zgłosili
skuteczne
przystąpienie wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum firm: ZABERD S.A. z siedzibą we Wrocławiu, R. P. prowadzącą działalność
gospodarczą pod firmą PAROKS R. P. z siedzibą w Pępicach oraz M. P. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą KOSPAR M. P. z siedzibą w Olszance.
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania,
odwołanie wraz z załącznikami, odpowiedź na odwołanie wraz z załącznikami oraz dowody
złożone przez Przystępującego na rozprawie.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony i uczestnika postępowania w trakcie
posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła:
Odwołanie podlegało oddaleniu.
W zakresie
zarzutów podniesionych względem oferty Odwołującego Izba ustaliła
następujący stan faktyczny:
Zgodnie z treścią SIWZ:
„III. Opis przedmiotu zamówienia: l. Przedmiotem zamówienia jest: usługa sprzątania
zewnętrznych powierzchni utwardzonych oraz utrzymania terenów zielonych w jednostkach,
instytucjach i obiektach wojskowych na terenie kompleksów wojskowych administrowanych
przez 2 Wojskowy Oddział Gospodarczy we Wrocławiu z podziałem na 7 części (zadań).
(…)”
Zadanie 2 obejmuje SOI nr 2
we Wrocławiu.
„V. Warunki udziału w postępowaniu: 1. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy PZP o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy: 1) nie podlegają wykluczeniu na
podstawie art. 24 ust. I pkt. 12-
23 ustawy Pzp; 2) spełniają warunki udziału w postępowaniu
dotyczące: (…) c)
zdolności technicznej lub zawodowej tj.: i. dysponowanie sprzętem
niezbędnym do realizacji usługi utrzymania terenów utwardzonych i terenów zielonych, a w
szczególności: (…) zadanie nr 2: — zamiatarką chodnikową ze zraszaczem i bezpyłowym
zbiornikiem na odpady do 2 m3 ładowności - min. 1 szt. zamiatarką uliczną zraszaczem i
bezpyłowym zbiornikiem na odpady od 3 m do 7 m3 ładowności - min. 1 szt., ciągnikiem z
pługiem i posypywarką o szerokości roboczej pługa minimum 1 m - min. 1 szt., kosiarką
samojezdną - min. 1 szt., kosiarką ręczną z koszem - min. 2 szt., podkaszarką spalinową -
min. 2 szt.,
nożycami (spalinowymi) do cięcia żywopłotów - min. 2 szt., podnośnikiem
koszowym lub rusztowaniem -
w każdym przypadku min. 1 szt.”
„XIII Opis sposobu obliczenia ceny: 2. Cena podana w ofercie powinna obejmować wszystkie
koszty związane z wykonaniem przedmiotu zamówienia oraz warunkami stawianymi przez
Zamawiającego. Cena może być tylko jedna (nie dopuszcza się wariantowości cen). (…) 4.
Cenę należy przedstawić w formularzu ofertowym (załączniki nr 1.1.-1.7. do SIWZ).
Wykonawca jest zobowiązany do wypełnienia i określenia wartości we wszystkich pozycjach
występujących w formularzu ofertowym.”
Zgodnie z pkt VI 16.
SIWZ Zamawiający przewidział zastosowanie „procedury odwróconej”
na podstawie art. 24aa ust. 1 ustawy pzp.
Zgodnie z załącznikiem nr 4.2 do SIWZ (umowa na zadanie 2):
„Paragraf 3: Obowiązki Wykonawcy 3. Wykonawca, przeszkoli podległy personel w zakresie
o
bowiązujących przepisów BHP i ppoż. na stanowiskach pracy, a także zabezpieczy
w
sprawny i odpowiedni w ilości atestowany sprzęt i urządzenia, odzież i obuwie ochronne
do wykonywania przedmiotu umowy. 4. Pracownicy Wykonawcy realizujący usługę na
terenie
kompleksów wojskowych będą ubrani w oznakowaną cechami przedsiębiorstwa
odzież ochronną. (…) 10. Wykonawca ustali z Kierownikiem SOI harmonogram usług
utrzymania terenów utwardzonych, zgodnie z załącznikiem nr 7 do umowy - „Harmonogram
wykonywanych usług”, które będą odbywać się z częstotliwością i na warunkach określonych
w OPZ.”
„Paragraf 4: Sposób wykonania umowy: 1. Wszystkie prace wykonywane będą pod
nadzorem przedstawiciela Wykonawcy (kierownika robót/ brygadzisty/ menadżera
kontraktu). Osoba ta jest
zobowiązana do stałego przebywania na terenie w trakcie
wykonywania prac objętych umową.
2. Wykonawca w ramach ustalonej opłaty zakupi piasek
oraz środki chemiczne potrzebne do utrzymania czystości na terenach utwardzonych i
zielonych. Ponadto Wykonawca
zaopatrzy się w materiały związane z przedmiotem umowy
(sprzęt gospodarczy, środki ochrony osobistej, itp.) w ramach ustalonego wynagrodzenia.
(…)
4. Odpad powstały w wyniku świadczenia usług na terenach zewnętrznych jest
własnością Wykonawcy, łącznie z odpadami znajdującymi się w koszach na nieczystości
ustawionych wzdłuż chodników i ciągów komunikacyjnych zgodnie z ustawą o odpadach z
dn. 14.12.2012, art. 3, ust. 1, pkt. 32 (Dz. U. z 2019 r., poz. 701 z późn. zm.). 5. Wykonawca
zabezpiecza wywóz śniegu, lodu, suszu, skoszonej trawy, zebranych liści złamanych gałęzi,
konarów, wszystkich innych powstających w procesie sprzątania objętego niniejszą umową
nieczystości oraz zapewni przestrzeganie zasad ochrony środowiska na terenie
prowadzonych prac i
w jego otoczeniu, w tym w szczególności przestrzeganie procedury
postępowania z odpadami zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 14.12.2012 r. o odpadach
(Dz. U. z 2019 r., poz. 701 z późn. zm.). 6. Wykonawca jest zobowiązany do posprzątania
terenu po nieprzewi
dzianych zjawiskach pogodowych tj. przejściu wichur, gwałtownych
opadów deszczu ze złamanych gałęzi, konarów, liści oraz zabezpieczy ich wywóz z terenu
utrzymywanych kompleksów wojskowych.
(…) 10. Do gromadzenia odpadów pochodzących
ze sprzątania powierzchni zewnętrznych: zebranych liści, skoszonej trawy, chwastów z
plewienia, gałęzi, konarów, suszu i innych odpadów, Wykonawca zabezpieczy własne
pojemniki -
kontenery. (…) 26. Wezwanie do rozpoczęcia prac, wykonywanych na zlecenie,
wskazujące dzień ich rozpoczęcia, będzie wystawione i doręczone Wykonawcy (pismo, fax,
e-mail) z co najmniej trzydniowym wyprzedzeniem (dni kalendarzowe). 27. Wykonawca
zobowiązany jest, na pisemne wezwanie Kierownika SOI rozpocząć odśnieżanie dachów w
terminie do trzech godzin od
wezwania. 28. Wykonawca zobowiązany jest, na pisemne
wezwanie Kierownika SOI, rozpocząć usuwanie sopli lodowych ze wskazanych budynków,
do trzech godzin od wezwania. 29. Wykonawca zobowiązany jest do usuwania śniegu i lodu
z terenów utwardzonych, zgodnie z „Zestawieniem powierzchni utwardzonych”, stanowiącym
załącznik nr 1.1 oraz 1.1 a do OPZ oraz do posypywaniu piaskiem (bez użycia chemikaliów)
ciągów komunikacyjnych dla pieszych i pojazdów samochodowych, 24 godziny na dobę
siedem dni w tygodniu, wedle pot
rzeb Zamawiającego na zasadach określonych w OPZ.
Rozpoczęcie prac powinno nastąpić w przeciągu 30 minut od wezwania.”
Paragraf 7 Rozliczenie finansowe za wykonanie umowy:
„1. Wykonawca otrzyma
wynagrodzenie za rzeczywiście wykonaną usługę, potwierdzoną bez zastrzeżeń przez osobę
upoważnioną, a obliczoną jako iloczyn jednostkowych stawek podanych w formularzu
ofertowym stanowiących Załącznik nr 2 do niniejszej umowy.”
Zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia Załącznik nr 5.2 do SIWZ, Załącznik nr 1 do
umowy:
„II. WYMAGANIA OGÓLNE: 1. Wykonawca świadczyć będzie usługi z wykorzystaniem
własnego sprawnego sprzętu i własnych środków. (…) 3. Realizacja
przez
Wykonawcę
czynności związanych ze świadczeniem usługi odbywać się będzie co do zasady w systemie
dziennym w
godzinach pracy obsługiwanej jednostki organizacyjnej. Godziny pracy
w
poszczególnych jednostkach zawiera załącznik nr 8 do umowy- „Godziny pracy jednostek”.
Dni tygodnia, w których świadczona będzie usługa Wykonawca ustali z Kierownikiem SOI
opracowując harmonogram, zgodnie z załącznikiem nr 7 do umowy- „Harmonogram
wykonywanych usług”. 4. Zgłoszenie celem zlecenia Wykonawcy realizacji usług nastąpi
w
formie telefonicznej, chyba że dla poszczególnej usługi zastrzeżono inną formę.”
„III. UTRZYMANIE TERENÓW UTWARDZONYCH
1. Zakres czynności: Utrzymanie terenów utwardzonych polega na: a) Ręcznym
i
mechanicznym zamiataniu chodników, dróg i powierzchni utwardzonych, w tym czyszczeniu
dróg przy krawężnikach z zanieczyszczeń, liści, chwastów i śmieci, wykazanych w
załączniku nr 1.1 do opisu przedmiotu zamówienia - „Zestawienie powierzchni utwardzonych
— drogi, chodniki”. b) Ręcznym i mechanicznym zamiataniu chodników, dróg i powierzchni
utwardzonych, w tym czyszczeniu dróg przy krawężnikach z zanieczyszczeń, liści, chwastów
i śmieci, wskazanych w załączniku nr 1. 1a do opisu przedmiotu zamówienia- „Zestawienie
powierzchni utwardzonych -
place”. c) Wywożeniu na bieżąco z terenu obsługiwanych
kompleksów powstających zanieczyszczeń z wykorzystaniem własnych lub wynajętych przez
siebie pojemników. Zamawiający nie dopuszcza odkładania nieczystości w luźnych stertach
a
także wymiatania (wydmuchiwania) ich na tereny zielone. d) Zamiataniu przy wejściach do
budynków, usuwaniu zanieczyszczeń (piasku śmieci) z kratek. e) Porządkowaniu terenów
przy śmietnikach. f) Usuwaniu opadłego listowia i gałęzi (konarów) powstałych wskutek
zmiennych warunków atmosferycznych, np. silnego wiatru. Nie jest wymagany udział pilarza,
a także użycie podnośnika. g) Opróżnianiu koszy na nieczystości ustawionych wzdłuż
ciągów komunikacyjnych i chodników w ilościach: 60 1 - 30 szt. Odpad powstały w wyniku
świadczonych usług na terenach zewnętrznych jest własnością Wykonawcy, łącznie
z
odpadami znajdującymi się w koszach na nieczystości ustawionymi wzdłuż chodników
i
ciągów komunikacyjnych. h) Usuwaniu (likwidacji) porastających chwastów, traw i mchów
z
nawierzchni dróg placów i chodników, szczelin między płytkami lub kostką brukową na
alejkach, ścieżkach metodą mechaniczną (ręczne usuwanie) lub dopuszczonymi do
stosowania środkami chemicznymi. Przy stosowaniu środków chemicznych należy zachować
ostrożność by przez przypadek nie spryskać innych roślin, zwrócić uwagę na panujące
warunki atmosferyczne (wiatr) oraz wykonywać usługę zgodnie z zaleceniami producenta
stosowanych preparatów, gdyż odpowiedzialność za wszelkie szkody w środowisku
spowodowane swoim działaniem ponosi Wykonawca, i) Usuwaniu śniegu i lodu z terenów
utwardzonych, zgodnie z
„Zestawieniem powierzchni utwardzonych”, stanowiącym załącznik
nr 1.1 do opisu przedmiotu zamówienia, oraz posypywaniu piaskiem (bez użycia
chemikaliów) ciągów komunikacyjnych dla pieszych i pojazdów samochodowych, 24 godziny
na dobę, po wystąpieniu opadów śniegu, gołoledzi i zlodowaceń powierzchni, z
częstotliwością zapewniającą bezpieczne poruszanie się po nich.. 2. Wymiar czasu: (…) 2.3.
Czynności określone w ust. 1 lit. f realizowane będą do 5 razy w roku na zlecenie Kierownika
SOI (usługa dodatkowa do wymienionej w ust. 1 lit. a). Zgłoszenie następuje poprzez
telefaks lub e-
mail. W zleceniu będzie określony 7 dniowy termin realizacji. 3. Przystąpienie
do realizacji: 3.1.
Czynności określone w ust. 1 lit. a-g Wykonawca realizuje z własnej
inicjatywy, na podstawie ustalonego z Kierownikiem SOI harmonogramu. 3.2.
Czynności
określone w ust. 1 lit. h Wykonawca realizuje na zlecenie Kierownika SOI, w którym
określony zostanie termin realizacji zadania. Zgłoszenie następuje poprzez telefaks lub e-
mail. 3.3.
Czynności określone w ust. 1 lit. i Wykonawca realizuje z własnej inicjatywy w
przypadku wystąpienia opadów śniegu, gołoledzi lub zlodowaceń powierzchni. W razie
nieobecności na terenie obsługiwanego kompleksu przedstawiciela wykonawcy, do zlecenia
ww. czynności uprawniony jest Kierownik SOI, osoba przez niego upoważniona lub oficer
dyżurny.”
„IV. UTRZYMANIE TERENÓW NIEUTWARDZONYCH - TRAWNIKÓW, KLOMBÓW, RABAT
KWIATOWYCH. SKALNIAKÓW ITP. ORAZ OBIEKTÓW SZKOLENIOWYCH
1. Zakres czynności: Utrzymanie terenów nieutwardzonych polega na: a) Koszeniu trawy
wraz z usuw
aniem odrostów korzeniowych przy użyciu mechanicznej kosiarki nożowej z
koszem. Użycie podkaszarek dopuszczalne jest tylko w miejscach trudno dostępnych dla
kosiarki rotacyjnej z koszem. b) Utrzymaniu (koszeniu trawy wraz z usuwaniem odrostów
korzeniowych
i karczowaniem krzewów porastających ciągi komunikacyjne — ścieżki)
terenów zielonych innych niż trawniki tj. Strzelnica przy ul. Czajkowskiego, Poligon w
Rakowie Wrocławia i plac szkoleniowy we Wrocławiu ul. Osobowicka. c) Wygrabieniu
skoszonej trawy
— niezwłocznie po zakończeniu koszenia, nie później jednak niż w dniu
następnym. Wykonawca w ramach tej czynności usunie również z terenów zleconych do
koszenia opadłe listowie, gałęzie, papiery, butelki i inne nieczystości, które będą znajdowały
się na tych terenach. d) Przycięciu obrzeży trawników i wykonaniu nasadzenia roślin
jednorocznych bratek ogrodowy, aksamitka wyniosła, szałwia błyszcząca, begonia,
pelargonia -
(w ilości do 700 szt.) w okresie wiosennym na klombach, w donicach,
skalniakach, itp. wg p
isemnego zlecenia Kierownika SOI. Poniesiony koszt zakupu roślin
należy uwzględnić w cenie zam. usługi utrzymania klombów i rabat kwiatowych. e) Usuwaniu
nieczystości, tj. śmieci, butelek itp. z powierzchni trawników. f) Utrzymaniu krzewów
porastających klomby tj. jałowców, żywotników w kompleksach administrowanych przez SOI
2. g) Pielęgnacji boisk w kompleksach 2848 i 2836 wymagającej dosiewania trawy,
wertykulacji, nawożenia 1 raz w roku, zwalczania roślin konkurencyjnych, usuwania
lokalnych uszkodzeń (w tym trawy, dziury). Powierzchnia boiska wynosi 8 500 m i jest
zawarta w powierzchni trawników, wg załącznika nr 1.2 do opisu przedmiotu zamówienia.
Wycenę usługi pielęgnacji boiska należy doliczyć do usługi koszenia, wymienionej ust. 1 lit.
a. h) Usuwani
u chwastów z klombów, rabat kwiatowych i skalniaków. i) Usuwaniu
samosiewów drzew i krzewów z trawników, klombów, rabat kwiatowych i skalniaków —
wokół zbiorników p.poż. i przy budynkach w trakcie realizacji zadania koszenia trawy lub
usuwania chwastów. j) Usuwaniu opadłego listowia i gałęzi (konarów) powstałych wskutek
zmiennych warunków atmosferycznych, np. silnego wiatru. Dotyczy to również
niebezpiecznie zwisających gałęzi na drzewach i dachach. Nie jest wymagany udział pilarza,
a także użycia podnośnika. k) Wywozie powstałych odpadów zielonych (skoszonej trawy
oraz zielska) poza teren obsługiwanej instytucji wojskowej na koszt Wykonawcy —
najpóźniej w dniu następnym po zakończeniu prac. (…) 3. Przystąpienie do realizacji:
Czynności opisane w niniejszej części Wykonawca realizuje na zlecenie Kierownika SOI.
Zgłoszenie następuje poprzez telefaks lub e-mail, a wstawione będzie z co najmniej
trzydniowym wyprzedzeniem, ze wskazaniem dnia rozpoczęcia wykonywania czynności.
Czas wy
konania czynności koszenia nie może trwać dłużej niż siedem dni roboczych
liczonych od dnia rozpoczęcia wskazanego w wezwaniu przez Kierownika SOI.”
V. UTRZYMANIE TRAWNIKÓW W OKRESIE JESIENNYM, VI. PIELEGNACJA
ŻYWOPŁOTÓW, VII. UTRZYMANIE I KONSERWACJA ROWÓW ODWADNIAJĄCYCH
I
MELIORACYJNYCH WRAZ Z WYLOTEM, VIII. USUWANIE ŚNIEGU Z DACHÓW, IX.
USUWANIE SOPLI LODOWYCH Z DACHÓW, X. CZYSZCZENIE RYNIEN – wszystkie
czynności będą wykonywane na zlecenie Kierownika SOI.
„XI. UWAGI DODATKOWE Wykonawca zabezpiecza wywóz śniegu, lodu, suszu, zebranych
liści, skoszonej trawy, gałęzi, konarów i innych roślin oraz zakup worków na śmieci, sprzętu
gospodarczego, piasku do posypywania terenów utwardzonych w okresie zimowym, itp.
W
ramach ustalonego wynagrodzenia ryczałtowego za 1 m2 sprzątanej powierzchni.”
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z dnia 23 grudnia 2021 r. Zamawiający na zadanie 2
zamówienia zamierzał przeznaczyć kwotę: 1 560 598,32 zł, a w postępowaniu wpłynęły trzy
oferty: oferta Odwołującego na kwotę: 3 130 783,12 zł, Przystępującego na kwotę:
296,64 zł oraz Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 1 821 282,86 zł.
Zgodnie z wnioskiem o wszczęcie postępowania szacowana wartość zamówienia na zadanie
2 wynosiła: 1 444 998,44 zł netto.
W formularzach ofertowych Wykonawcy zaoferowali następujące ceny jednostkowe netto
w zadaniu 2:
Utrzymanie terenów utwardzonych: a) Utrzymanie terenów utwardzonych – drogi, chodniki
zgodnie z zał. nr 1.1 umowy - 1 x w tygodniu; pow. 33 896,86 m2, 54 razy w roku, cena
jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,17 zł, Odwołującego: 0,30 zł, Konsorcjum
firm EPA Green i Impel System: 0,06
zł, b) Dodatkowe utrzymanie terenów utwardzonych
Zakres „A” – zał. 1.1. wg określonej w zleceniu powierzchni i czynności, szacowana
częstotliwość 4 x miesiąc, pow. 33 896,86 m2, 48 razy w roku, cena jednostkowa za jedn.
miary Przystępującego: 0,03 zł, Odwołującego: 0,10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel
System: 0,04
zł, c) Utrzymanie terenów utwardzonych – place zgodnie z zał. Nr 1.1a umowy,
pow. 67 916,14 m2, 20
razy w roku, cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,03
zł, Odwołującego: 0,10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,04 zł, d) Usuwanie
chwastów, traw mchów, zielska, pow. 33 896,86 m2, 5 razy w roku, cena jednostkowa za
jedn. miary Przystępującego: 0,03 zł,, Odwołującego: 0,10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i
Impel System: 0,05
zł, e) Usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych(w tym koszt
gotowości do podjęcia działań zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia), pow. 101 813,00,
20 razy w roku, cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,01 zł, Odwołującego:
0,02 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,04 zł f) Opróżnianie koszy na
nieczystości przy ciągach komunikacyjnych, 5 szt., 54 razy w roku, cena jednostkowa za
jedn. miary Przystępującego: 5 zł, Odwołującego: 10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel
System: 5 zł, g) Wywóz opadłego listowia i gałęzi (konarów powstałych wskutek zmiennych
warunków atmosfer.np. silnego wiatru), 10 mp, 7 razy w roku, cena jednostkowa za jedn.
miary Przystępującego: 90,00 zł, Odwołującego: 100 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel
System: 40 zł.
Utrzymanie terenów nieutwardzonych oraz obiektów szkoleniowych: a) Utrzymanie terenów
zielonych, 772 936,50 m2, 7 razy w roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego:
0,03 zł, Odwołującego: 0,08 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,08 zł, b)
Utrzymanie klombów, rabat kwiatowych, skalniaków, krzewów porastających klomby oraz
przy
cięcie ich obrzeży, 670,00 m2, 4 razy w roku, cena jednostkowa za jedn. miary
Przystępującego: 0,50 zł, Odwołującego: 3 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 1
zł, c) Wywóz opadłego listowia i gałęzi (konarów powstałych wskutek zmiennych warunków
atmosfer.np. silnego wiatru), 10
mp, 7 razy w roku, cena jednostkowa za jedn. miary
Przystępującego: 90,00 zł, Odwołującego: 100 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel
System: 40 zł, Utrzymanie trawników w okresie wiosenno – jesiennym, 194 326,00 m2, 5
razy w roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,03 zł, Odwołującego: 0,04
zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,04 zł, Pielęgnacja żywopłotów, 615,00 m2,
3 razy w roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,70 zł, Odwołującego: 1
zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 1,20 zł, Utrzymanie i konserwacja rowów
odwadniających i melioracyjnych wraz z wylotem, 944,00 m2, 3 razy w roku, cena
jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 1,00 zł, Odwołującego: 1 zł, Konsorcjum firm
EPA Green i Impel System: 1,50 zł, Usuwanie śniegu z dachów, 54 210,00 m2, 4 razy w
roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,05 zł, Odwołującego: 0,10 zł,
Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,10 zł, Usuwanie sopli lodowych z dachów, 9
m.b., 4 razy w roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,05 zł,
Odwołującego: 0,10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,10 zł, Czyszczenie
rynien, 9 732,15
m.b., 4 razy w roku,
cena jednostkowa za jedn. miary Przystępującego: 0,50
zł, Odwołującego: 0,10 zł, Konsorcjum firm EPA Green i Impel System: 0,10 zł.
Pismem z dnia 7 stycznia 2021 r. Zamawiający na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy pzp
wezwał Przystępującego do złożenia wyjaśnień dotyczących ceny oferty z uwagi na to, że
jest niższa o 31,68% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert w zakresie
zadania nr 2
. Zamawiający wskazał, że: „W ocenie Zamawiającego budzi to wątpliwości
Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez Zamawiającego. W związku z powyższym proszę o
wskazanie w szczególności z dowodami: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia; 2)
wybranych rozwiązań technicznych; 3) wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania
zamówienia dostępnych dla Wykonawcy; 4) oryginalności projektu Wykonawcy; 5) kosztów
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.
U. z 2020 r., poz. 2207); 6) wpływu pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów; 7) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 8)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 9) powierzenia wykonania części
zamówienia podwykonawcy; 10) innych czynników kształtujących cenę. Jednoczenie
informuję, że zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy PZP — Zamawiający odrzuca ofertę
Wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z
dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiot
u zamówienia. Dodatkowo w myśl art. 90 ust. 2 ustawy PZP — obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na Wykonawcy. W związku
z powyższym niezbędne jest załączenie do składanych wyjaśnień stosowanych dowodów na
poparcie zawart
ych w nich twierdzeń.”
W odpowiedzi, pismem z dnia 13 stycznia 2021 r. Przystępujący wskazał: „Wartość naszej
oferty 1.460.296,64 zł brutto, stanowi bilans sprzyjających, wypracowanych przez
Wykonawcę optymalnych warunków w zakresie kosztów i czynników cenotwórczych
wykonania niniejszego zamówienia, w tym dużej dostępności i konkurencyjności w zakresie
zakupu usług i materiałów, a także sprzyjających warunków na rynku pracy. Na poziom
kalkulacji cen ma wpływ między innymi to, że: 1) posiadamy wieloletnie doświadczenie w
prowadzeniu i
zarządzaniu kontraktami utrzymania (letniego i zimowego) dróg, terenów
utwardzonych, terenów zielonych 2) posiadamy zmagazynowane zapasy niektórych
materiałowych np.: piasku, soli niezbędnych do realizacji przedmiotu zamówienia, co
skutkuje oszczędnościami w realizacji przedmiotu zamówienia (zimowe utrzymanie
chodników), 3) działając w znaczącej skali współpracujemy z bezpośrednimi producentami
materiałów i surowców a skala dotychczasowych zakupów zapewnia nam atrakcyjne warunki
zakupu, rabaty i upusty cenowe, 4) wypracowany model zarządzania w firmie pozwala na
ograniczanie obciążania nowych kontraktów kosztami koordynacji i zarządzania, 5)
posiadamy możliwość wprowadzenia do realizacji prac doświadczonych Podwykonawców,
którzy akceptują realizację usług w cenach zapewniających stronom uzyskanie
zadawalającego poziomu zysku, gwarantując jednocześnie należytą realizację przedmiotu
zamówienia, co w przełożeniu na realizację prac, daje wymierne możliwości obniżenia
kosz
tów w tym związanych m.in. z: - zarządzaniem i organizacją budowy, - organizacją i
utrzymaniem zaplecza Wykonawcy, -
kosztami gwarancji i zabezpieczeń i ubezpieczeń, -
logistyką i zakupami materiałów, sprzętu, niezbędnych badań, itp. - doborem i zatrudnianiem
Podwykonawców - zatrudnianiem personelu własnego.
Powyższe pozwala nam na
oferowanie cen za wykonanie zamówienia, które są konkurencyjne, ale nie odbiegają
znacząco lub w nienaturalny sposób od cen rynkowych za tego typu świadczenia, co widać
również w tym postępowaniu: Cena naszej oferty 1 460 296,64 jest mniejsza od budżetu
Zamawiającego równego 1 560 598,32 tylko o 6,43%. Zwracamy uwagę, że wpływ na
średnią pozostałych ofert ma oferta znacznie przekraczająca budżet Zamawiającego –
przekroczenie niemal o 100%.
W kalkulacjach wszystkich cen kosztorysowych składających
się na wartość oferty uwzględniono gwarantujący prawidłową realizację prac – poziom cen
wszystkich
niezbędnych
czynników
cenotwórczych,
uwzględniający
wymagania
Zamawiającego określone w SIWZ oraz obowiązujących przepisach (np. w zakresie
zatrudniania i wynagradzania pracowników, uczciwej konkurencji). Niezależnie od
powyższego, w celu umożliwienia przeprowadzenia przez Zamawiającego analizy cen
poszczególnych elementów kosztorysu, przedkładamy szczegółowe kalkulacje elementów
kosztorysu wskazanych w piśmie INFR/574/2020 stanowiącą załącznik nr 1 do niniejszego
pisma
– kalkulacje indywidualne. Podkreślamy, że w cenach jednostkowych elementów
składających się na cenę oferty, wycenione zostały wszystkie elementy mające wpływ na
wysokość ceny. Wszystkie pozycje Kosztorysu są wycenione na poziomie rynkowym, a
koszty wykonania wszystkich robót opisanych w OPZ Wykonawca ujął w cenie ofertowej.
Podkreślamy, że po podpisaniu umowy wszystkie roboty objęte kosztorysem ofertowym
będą przez nas realizowane w podanych w ofercie cenach jednostkowych.”
Wykonawca załączył do wyjaśnień szczegółową kalkulację cenową przygotowaną
w programie
NORMA pro zawierającą rozbicie cenowe poszczególnych usług
uwzględniające koszty wykorzystania sprzętu, robocizny, materiałów, koszty z narzutami,
zysk, sól drogową (wyceniono na 0 zł).
Zgodnie z oświadczeniem JEDZ część II D: „Czy wykonawca zamierza zlecić osobom
trzecim podwykonawstwo jakiejkolwiek części” Przystępujący zaznaczył TAK, ale „[NA
OBECNYM ETAPIE ZAMÓWIENIA NIE WIADOMO].”
Pismem z dnia 14 stycznia 2021 r. Zamawiający wezwał Przystępującego w trybie art. 26
ust. 1 ustawy pzp do złożenia m.in. wykazu narzędzi dla zadania nr 2.
W
odpowiedzi Przystępujący złożył wykaz narzędzi o następującej treści:
„zamiatarka chodnikowa ze zraszaczem i bezpyłowym zbiornikiem na odpady do 2 m3
ładowności - 1 szt.,
zamiatarka uliczna ze zraszaczem i bezpyłowym zbiornikiem na odpady
od 3 m3 do 7 m3
ładowności - 1 szt.,
ciągnik z pługiem i posypywarką o szerokości roboczej
pługa minimum 1 m - 1 szt.,
kosiarka samojezdna - 1 szt.,
kosiarka ręczna z koszem - 3 szt.
podkaszarka spalinowa - 3 szt.,
Nożyce (spalinowe) do cięcia żywopłotów - 2 szt.,
podnośnik
koszowy lub rusztowanie -
w każdym przypadku - 1 szt.”
Wskazane narzędzia poza zamiatarką uliczną ze zraszaczem i bezpyłowym zbiornikiem na
odpady od 3 m3 do 7 m3 ładowności (dzierżawa) są własnością Przystępującego zgodnie
z
oświadczeniem zawartym w wykazie.
Dowody złożone przez Przystępującego:
Z opracowania własnego Przystępującego wynika: „W bieżącym przetargu INFR/574/2020
inni wykonawcy ofertowali podobnie
do Przystępującego, tzn. stosowali te same stawki
jednostkowe lub niższe, np. Zadanie 1 wykonawca S&A Service, średnia cena oferty na to
zadanie, 956 587,79 zł, zaoferowana cena 1 201 824, 16 zł (jest to najwyższa cena za to
zadanie): Zaoferowana taka sama
stawka 0,03 zł za poz. 1 b (utrzymanie terenów
utwardzonych usługa dodatkowa), zaoferowana niższa cena za opróżnianie koszty poz. 1 i)
(3 zł vs 5 zł), pielęgnację żywopłotów poz. 4 (0,50 zł vs 0,70 zł), czyszczenie rynien 8 (0, 10
zł vs 0,50 zł) Zadanie 4 wykonawca S&A Service, średnia cena oferty na to zadanie 1 936
307,12 zł, zaoferowana przez S&A Service cena 1 932 399,42 zł (czyli na poziomie średniej
ceny) Zaoferowana taka sama stawka 0,03 zł za poz. 1 b, 1 c, 1 d, Zadanie 5 wykonawca
S&A Service, średnia cena oferty na to zadanie 1 375 040,55 zł, zaoferowana cena S&A
Service to 1 916 915,98 zł (znacznie powyżej średniej), a mimo to tożsame stawki za poz. 1
b, 1 d, 3, 6 Co więcej, oferta ta zawiera niższa stawki za poz. 1 a (0,10 zł vs 0,17 zł), poz. 7
(0,03 zł vs 0,05 zł), poz. 8 (0,03 zł vs 0,05 zł), poz. 9 (0,05 zł vs 0,50 zł) Zadanie 7 Anticulex:
oferta z ceną 1 096 249,04 zł brutto, przy średniej cenie ofert za to zadanie 989 585,21 zł,
ma takie same stawki na poz. 1 b, 1 c, 1 d, 1 e, oraz za czysz
czenie rynien, a niższe stawki
za poz.: 2a i 2b, 3, 4, 5 i 6 Impel, oferta z ceną 660 999,33 zł brutto ma niższe stawki w poz.
1 d, 1 f, 1 g oraz 2a, 2b, 2c, S&A Service z ceną 1 020 471,14 ma taką samą stawkę 0,01 za
usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych (poz. 1 e), niższą stawkę 0,03 (przy naszej
0,05) za usuwanie śniegu z dachów. Dodatkowo Clean World + Paroks brali udział w
konsorcjum w postępowaniu INFR/631/2018 i wygrali zadanie 4, SOI Brzeg, gdzie należycie
zrealizowali zamówienie, z zastosowaniem tożsamych stawek w niektórych pozycjach: 0,03
zł za utrzymanie terenów utwardzonych 0,01 zł za usuwanie śniegu i lodu z terenów
utwardzonych 0,04 zł za utrzymanie terenów zielonych na powierzchni stanowiącej 35%
obecnej powierzchni (tutaj stawka 0,03
zł, jednak w tym zadaniu jest znacznie większa
powierzchnia).”
Z faktury VAT 22/2021 z dnia 9 marca 2021 r., Sprzedawca PAROKS R. P. Nabywca
Odwołujący, protokołu z dnia 9 marca 2021 r. Zleceniodawca Odwołujący Zleceniobiorca
PARKOS R. P.
wynika, że prace wykonane w okresie 1 lutego 2021 r. do 28 lutego 2021 r. w
Jednostce Wojskowej we Wrocławiu SOI 1: utrzymanie terenów utwardzonych, odśnieżanie
terenów utwardzonych, usuwanie śniegu z dachów, usuwanie sopli lodowych z rynien,
zostały odebrane bez uwag.
Z
rozliczenia do ww. faktury wynika, że stawka dla terenów utwardzonych wynosiła 0,10 zł
netto, usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych wynosiła 0,03 zł netto, usuwanie
śniegu z dachów oraz usuwanie sopli lodowych z rynien wynosiła 0,01 zł netto.
Z faktury VAT 21/2021 z dnia 9 marca 2021 r., Sprzedawca PAROKS R. P. Nabywca
Odwołujący, protokołu z dnia 9 marca 2021 r. Zleceniodawca Odwołujący Zleceniobiorca
PARKOS R. P.
wynika, że prace wykonane w okresie 1 lutego 2021 r. do 28 lutego 2021 r. w
Jednostce
Wojskowej SOI w Brzegu: utrzymanie terenów utwardzonych, odśnieżanie
terenów utwardzonych zostały odebrane bez uwag.
Z rozliczenia do ww. faktury wynika, że stawka dla terenów utwardzonych wynosiła 0,05 zł
netto, usuwanie śniegu i lodu z terenów utwardzonych wynosiła 0,01 zł netto, usuwanie
śniegu z dachów oraz usuwanie sopli lodowych z rynien wynosiła 0,10 zł netto.
Dowody Zamawiający:
Z dowodów złożonych przez Zamawiającego wynika, że Konsorcjum ZABERD aktualnie
należycie realizuje umowy w Jednostce SOI w Oleśnicy, Brzegu, Jastrzębiu, SOI 1 we
Wrocławiu (protokoły odbioru, rozliczenie usługi).
Z formularzy ofertowych na przedmiotowe zadanie złożonych przez Konsorcjum: Odwołujący
i PARKOS R. P.
w 2018 r. wynikają zbliżone ceny jednostkowe netto za poszczególne usługi
jak obecnie oferowane przez Przystępującego. Natomiast z formularzy ofertowych złożonych
w odpowiedzi na zaproszenie do negocjacji z grudnia 2020 r. przez Odwołującego wynikają
ceny jednostkowe netto zbliżone do zaoferowanych przez Odwołującego w przedmiotowym
postępowaniu.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy pzp:
„1. Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli:
4) zawiera
rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.”
W myśl art. 90 ust. 1 ustawy pzp: „1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania
zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków
wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy,
kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz. U. z 2017 r. poz. 847); 2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów; 3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części
zamówienia podwykonawcy.”
Zgodnie z art. 90 ust. 1a ustawy pzp:
„W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o
co najmniej 30% od: 1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i
usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. (…)”
Artykuł 90 ust. 2 i 3 stanowi: „2. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami
potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.”
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była kwestia oceny przez Zamawiającego wyjaśnień
rażąco niskiej ceny złożonych przez Przystępującego. Odwołujący podnosił, że z uwagi na
lakonicz
ność wyjaśnień, a także nieuzasadnienie i nieudowodnienie wskazanych w
odwołaniu składników cenowych Zamawiający powinien uznać je za niewystarczające i w
konsekwencji odrzucić ofertę Przystępującego jako wykazującą rażąco niską cenę. W ocenie
Izby, mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz poczynione
ustalenia faktyczne z
twierdzeniami Odwołującego nie sposób się zgodzić.
Na wstępie Izba zwraca uwagę, że wezwanie skierowane do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny
oparte na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy pzp w istocie wynikało z zaoferowania przez
Przystępującego ceny oferty o 30% niższej od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert. Niemniej jednak, Zamawiający wezwał Przystępującego do wyjaśnień
wskazując, że ta okoliczność budzi jego wątpliwości. Co przy tym istotne, Zamawiający
sformułował wezwanie w sposób ogólny, sprowadzający się faktycznie do przytoczenia treści
art. 90 ust. 1 ustawy pzp.
Zamawiający nie sprecyzował w wezwaniu, które elementy ceny
w
formularzu ofertowym wzbudziły jego wątpliwości i wymagają złożenia dowodów.
W
konsekwencji powyższego Przystępujący złożył wyjaśnienia w takim zakresie, jaki uważał
za wystarczający dla udowodnienia realności ceny. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem
Izby
, skierowanie ogólnego wezwania do wykonawcy rodzi po jego stronie uprawnienie do
sformułowania wyjaśnień na tyle szczegółowych, aby potwierdzały wykonanie zamówienia
po cenie rynkowej, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego (tak też: wyrok KIO z dnia 28
lipca 2014 r., sygn. akt: KIO 1399/14).
Zaznaczyć należy, że wbrew twierdzeniom
Odwołującego Wykonawca nie złożył lakonicznych czy uniwersalnych wyjaśnień, wręcz
przeciwnie, odniósł się do przesłanek zawartych w treści art. 90 ust. 1 ustawy pzp,
w
skazując na czynniki, które miały istotny wpływ na wysokość zaproponowanej ceny,
potwierdzające, że zaproponowana cena oferty uwzględnia wszystkie wymogi Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia, zapewnia zysk bez obniżania jakości oferowanej usługi, a
tym samym nie stanowi ceny
rażąco niskiej. Nie bez znaczenia pozostaje również
okoliczność, że Odwołujący oferując wykonanie zamówienia za cenę prawie dwukrotnie
wyższą od cen pozostałych ofert w zadaniu 2 znacznie zawyżył średnią arytmetyczną
wszystkich złożonych w postępowaniu ofert.
Odnosząc się do argumentacji Odwołującego podkreślanej kilkukrotnie, że Przystępujący nie
przedstawił żadnych dowodów na poparcie realności ceny Izba wskazuje, że analiza
złożonych wyjaśnień powinna być dokonywana przez pryzmat zarówno wymagań opisu
przedmiotu zamówienia, jego specyfiki jak i czynników cenotwórczych z nim związanych,
a
brak złożenia dowodów do wyjaśnień nie może stanowić samoistnej przesłanki odrzucenia
oferty za rażąco niską cenę, jeśli po pierwsze Zamawiający nie wezwał do udowodnienia
konkretnych składników ceny, po drugie jeśli obowiązek wykazania realności ceny został
wypełniony poprzez złożenie bardzo szczegółowych wyjaśnień czy, jak w niniejszej sprawie
rzetelnej kalkulacji cenowej. W ocenie Izby
Zamawiający w sposób prawidłowy ocenił
przedstawione
wyjaśnienia. Należy mieć na uwadze, że głównym składnikiem ceny ofertowej
w tym postępowaniu i poszczególnych czynności w ramach usługi sprzątania jest czynnik
ludzk
i, a więc koszty związane z zatrudnieniem osób faktycznie realizujących usługę. W tym
zakre
sie koszt roboczogodziny uwzględniający przepisy prawa o minimalnym wynagrodzeniu
nie został podważony przez Odwołującego. Kolejnym składnikiem cenowym jest sprzęt
niezbędny do realizacji zamówienia. Izba podziela argumentację Przystępującego, że
wymagany
przez Zamawiającego sprzęt do realizacji zamówienia został już przez
Przystępującego wykazany w złożonym na wezwanie wykazie narzędzi. W związku z tym, że
stanowi własność Przystępującego, koszty które musiał uwzględnić wynikały jedynie
z eksploatacji sprz
ętu i zostały przedstawione w szczegółowej kalkulacji. Nie ulega
wątpliwości, że Zamawiający oceniając złożone wyjaśnienia bazował na składanych
w
postępowaniu dokumentach. Odwołujący podnosił również brak ofert pochodzących od
podwykonawców. Biorąc pod uwagę, że Przystępujący nie wskazał w ofercie
podwykonawców argument ten należy uznać za nietrafiony. Co do kosztów materiałów to
zostały one uwzględnione w kalkulacji cenowej. Odwołujący zakwestionował także wycenę
soli na poziomie 0 zł i brak złożenia dowodów, że Przystępujący posiada zapas soli na stanie
magazynowym. W ocenie Izby czynnik ten w odniesieniu do kosztów realizacji całej usługi
nie mógł przesądzić, że cena globalna oferty jest rażąco niska, a bynajmniej Odwołujący nie
wykazał, że jest to istotny składnik ceny poza ogólnym stwierdzeniem. Ponadto mając na
względzie złożone dowody dotyczące realizacji wcześniejszych usług u Zamawiającego
należało uznać twierdzenia Przystępującego odnośnie zmagazynowania zapasu soli za
wiarygodne. Co do samym koszt
ów poszczególnych czynności w ramach usługi sprzątania
to Odwołujący podważając ceny jednostkowe tych usług dokonał błędnych założeń, iż
przykładowo usługa zamiatania będzie realizowana bez użycia sprzętu, gdyż w kalkulacji
Przystępujący nie ujął zamiatarki. Izba wzięła pod uwagę argumentację Przystępującego
w
tym zakresie uznając ją za logiczną i wiarygodną mając na względzie złożony
w
postępowaniu wykaz narzędzi, że sporządzający na potrzeby kalkulacji wskazał jeden
rodzaj sprzętu do każdej czynności, jako przykład do wyceny. Nie zmienia to okoliczności, że
Przystępujący będzie zobowiązany wykonywać usługę przy użyciu własnego sprzętu
wykazanego w wykazie narzędzi. Nieprawidłowe założenia Odwołującego w tym zakresie
doprowadziły do błędnych ustaleń co do zaniżonych kosztów wykonania poszczególnych
usług. Odnosząc się do ceny jednostkowej usługi: „Usuwanie śniegu i lodu z terenów
utwardzonych
” Izba wzięła pod uwagę, że usługa ta została przewidziana do wykonania 20
razy w roku
(założenie Zamawiającego) ale tylko w przypadku wystąpienia opadów śniegu.
Jak wskazał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie w 2019 r. usługa była realizowana 10
razy a w 2020 r. 1 raz, a okolicznościom tym Odwołujący nie zaprzeczył. Tym samym nie
sposób uznać, że usługa odśnieżania jest usługą wiodącą w tym postępowaniu. Ponadto
część usług, w tym wszystkie dotyczące terenów nieutwardzonych będą wykonywane
wyłącznie na zlecenie Kierownika SOI. Co więcej, jak wynika ze złożonych dowodów przez
Zamawiającego i Przystępującego, które zostały przedstawione w ustaleniach faktycznych,
ceny poszczególnych usług pozostają cenami realnymi, gdyż nawet aktualnie Przystępujący
wykonuje należycie usługi o analogicznym charakterze w Jednostkach Zamawiającego
w
takich samych bądź zbliżonych cenach jednostkowych jak zaoferowane w niniejszym
postępowaniu. Złożone dowody wskazują, że również Odwołujący miał świadomość
realności cen poszczególnych usług mając na względzie rozliczenia dokonywane za
analogiczną usługę wykonywaną u Zamawiającego z firmą Przystępującego PARKOS R. P.
W ocenie Izby Zamawiający dokonał rzetelnej analizy złożonych wyjaśnień wraz z kalkulacją
i zasadnie uznał je za wystarczające.
Przechodząc do twierdzeń Odwołującego dotyczących kosztów, które w ogóle nie zostały
ujęte w wyjaśnieniach, jak brak kosztów nadzoru, odzieży ochronnej, środków ochrony
osobistej i
szkoleń, wywozu i zdeponowania odpadów, wymaganych kontenerów czy
kosztów dojazdu wskazania wymaga, że po pierwsze jak już zostało podniesione, ogólne
wezwanie Zamawiającego do wyjaśnień powoduje, że Wykonawca mógł złożyć wyjaśnienia
w takim stopniu szczegółowości, który pozwoli na ustalenie realności ceny. Skoro
Zamawiający nie wzywał do wyjaśnienia tych składników cenowych to nie można następnie
robić Wykonawcy zarzutu dotyczącego braku wykazania nawet najdrobniejszych kosztów
usługi. Po drugie, Odwołujący nie wykazał, że są to na tyle istotne części składowe ceny, że
powinny zostać przedstawione w kalkulacji w osobnych pozycjach.
Odwołujący nie uprawdopodobnił również, że konieczne jest skierowanie kolejnego
wezwania do Wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 ustawy pzp
, gdyż realność wyżej
wskazanych składników ceny powinna nadal budzić wątpliwości Zamawiającego.
Zaznaczenia wymaga, że w odniesieniu do zarzutu braku ponownego wezwania w trybie art.
90 ust. 1 ustawy pzp w
postępowaniu odwoławczym ciężar dowodu, że zaistniały określone
w
tym przepisie przesłanki obciążał – na zasadach ogólnych – Odwołującego. Odwołujący
był więc zobowiązany wykazać, że podważane elementy składowe, które mają charakter
istotny, są tak niskie, że obiektywnie powinny wzbudzić wątpliwości co do ich realności. Jak
wskazano w wyroku KIO z dnia 20 kwietnia 2021 r., sygn. akt: KIO 909/21:
„Ustawa nie
określa, według jakich kryteriów należy oceniać kwestię istotności elementu składowego
ceny. W ocenie Izby należy przyjąć, że istotne są te elementy, których wartościowy udział w
przedmiocie zamówienia jest znaczny lub od których – ze względu na ich merytoryczne
znaczenie
– zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których zamówienie jest udzielane.
Chodzi więc o elementy istotne pod względem wartościowym lub merytorycznym, mogące
zaważyć na powodzeniu zamówienia jako całości.” Odwołujący natomiast ograniczył
argumentację do lakonicznego stwierdzenia, że są to bardzo wysokie koszty wykonania
usługi, co należało uznać za niewystarczające do nakazania Zamawiającemu skierowania
ponownego wezwania do wyjaśnień w podważanym zakresie.
W ocenie Izby złożone przez Przystępującego wyjaśnienia należało uznać za wyczerpujące
i
czyniące zadość wezwaniu. Przystępujący wykazał realność zaoferowanej ceny, dlatego
też Zamawiający nie naruszył podniesionych w odwołaniu przepisów ustawy pzp.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp 2019, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b oraz
§ 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437 ze zm.)
zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od odwołania
uiszczony przez Odwo
łującego oraz zasądzając od Odwołującego na rzecz Zamawiającego
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika
w
wysokości 3 600,00 zł na podstawie faktury Vat złożonej przez Zamawiającego na
rozprawie.
Przewodniczący: ………………………