Sygn. akt: KIO 1374/21
WYROK
z dnia 18 czerwca 2021 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant: Szymon Grzybowski
po rozpoznaniu na rozprawie, w Warszawie, w dniu 16 czerwca 202
1 roku, odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 maja 2021 roku przez
wykonawcę Palmett Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w
Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Gminę Miasto Włocławek we
Włocławku
przy udziale wykonawcy G. S.,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie
zamawiającego,
orzeka:
oddala odwołanie
kosztami postępowania obciąża wykonawcę Palmett Spółka z ograniczoną
odpowiedz
ialnością Spółka komandytowa w Warszawie i zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Palmett Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w Warszawie tytułem
wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …………………………………..
Sygn. akt: KIO 1374/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Miasto Włocławek we Włocławku – prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest rozbudowa i przebudowa
parku (budowa toalet publicznych z infrastrukturą techniczną, budowa i przebudowa układu
komunikacyjnego parku wraz z oświetleniem)” w ramach zadania: „Zagospodarowanie Parku
im. H. Sienkiewicza od ul. Kardynała Wyszyńskiego do ul. Okrzei. Strona południowa”.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1843 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu
10 maja 2021 roku wykonawca Palmett Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółka komandytowa w Warszawie (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie
wniósł odwołanie wobec wadliwego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę
„Gardens” Zakład Kształtowania Zieleni G. S. (dalej jako „Gardens" lub „przystępujący”), co
w konsekwencji doprowadziło do nieprawidłowego wyboru oferty tego wykonawcy jako oferty
najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
art. 89 ust. 1 pkt 2, względnie art. 89 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 87 ust. 1 ustawy P.z.p.
poprzez zaakceptowanie
— wobec złożonych przez wykonawcę Gardens wyjaśnień, że
zastosował w złożonej ofercie stawkę VAT w wysokości 23% i 8% wobec wcześniej
składanych oświadczeń — że jako jedyna i właściwa (i zarazem zgodna ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia (s.i.w.z.) powinna występować jednolita stawka podatku
VAT w wysokości 23%;
art. 87 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez:
a)
wezwanie wykonawcy Gardens do złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej
oferty w zakresie zastosowanej stawki podatku VAT, pomimo tego, iż nie było podstaw do
takiego wezwania, wobec jednoznacznych oświadczeń wykonawcy Gardens w sprawie KIO
zainicjowanej odwołaniem tego wykonawcy;
b)
prowadzenie przez zamawiającego negocjacji z wykonawcą Gardens dotyczących
treści złożonej oferty, w zakresie odnoszącym się do zastosowanej stawki podatku VAT;
c)
zaakceptowanie przez zamawiającego wyjaśnień wykonawcy Gardens, które to
wyjaśnienia stanowią niedopuszczalną zmianę treści oferty wykonawcy Gardens w stosunku
do jednoznacznych oświadczeń wykonawcy Gardens w sprawie KIO 478/21, zainicjowanej
odwołaniem tego wykonawcy.
art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie wykluczenia wykonawcy
Gardens z postępowania, pomimo że wykonawca ten w wyniku zamierzonego działania lub
rażącego niedbalstwa, a przynajmniej lekkomyślności lub niedbalstwa, przedstawił
zamawiającemu informacje wprowadzające w błąd, mające istotne znaczenie dla decyzji
podejmowanych przez zamawiającego w postępowaniu,
a w konsekwencji:
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy P.z.p. poprzez naruszenie zasady prowadzenia postępowania
o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, równe
traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Na podstawie art. 534 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 roku – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 2019 ze zm.
– dalej: nPzp) odwołujący wniósł o:
1) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów załączonych do odwołania, wnioskowanych w
odwołaniu lub przedstawionych na rozprawie, na okoliczności wskazane w uzasadnieniu
pisemnym bądź ustnym.
Na podstawie art. 516 ust. 1 pkt 9 us
tawy nPzp odwołujący wniósł o:
rozpatrzenie i uwzględnienie odwołania oraz nakazanie zamawiającemu:
— unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
— nakazanie zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy Gardens, jako oferty niezgodnej
z treścią s.i.w.z., względnie wykluczenie tego wykonawcy jako wprowadzającej w błąd
zamawiającego,
— nakazanie zamawiającemu powtórzenie czynności badania i oceny ofert z
uwzględnieniem oferty odwołującego,
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przewidzianych
przepisami prawa zgodnie z fakturą przedstawioną na rozprawie.
Odwołujący podniósł, że posiada interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 ustawy nPzp,
uprawniający do złożenia odwołania, gdyż nieuprawniony wybór oferty wykonawcy Gardens
pozbawia go możliwości zawarcia umowy i następnie jej realizacji. Odwołujący w wyniku
naruszenia przez zamawiającego ustawy P.z.p. zostaje pozbawiony uzyskania zamówienia,
a tym samy
m może ponieść z tego tytułu znaczną szkodę. Oferta Odwołującego jest ofertą
— pod względem złożonych ofert oraz kryterium oceny ofert — klasyfikującą się na drugiej
pozycji. W ocenie o
dwołującego oferta Gardens powinna zostać odrzucona/wykonawca
wykluczony z p
ostępowania.
W odpowiedzi na odwołanie z dnia 15 czerwca 2021 roku zamawiający wniósł o
oddalenie odwołania.
Do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego przystąpił wykonawca G.
S.
(„Gardens” Zakład Kształtowania Zieleni G. S.). Przystępujący poparł stanowisko
zamawiającego i wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający w dniu 20 listopada 2020 roku wszczął przedmiotowe postępowanie.
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego.
Zamawiający w rozdziale X s.i.w.z. wskazał, iż oferta powinna zostać sporządzona na
formularzu ofertowym, stanowiącym załącznik nr 1 do s.i.w.z., lub napisana na komputerze w
formie odpowiadającej przywołanemu powyżej drukowi. Wykonawcy byli zobowiązani w
formularzu ofertowym wskazać całkowitą cenę brutto, jaką oferują za wykonanie
zamówienia, oraz wskazać termin, w którym wykonają zamówienie, a także wpisać okres, na
który udzielają zamawiającemu gwarancji i rękojmi na wykonane roboty budowlane.
Całkowita cena brutto, termin realizacji zamówienia oraz okres gwarancji i rękojmi stanowiły
kryterium oceny ofert.
Zamawiający nie wymagał od wykonawców wskazywania stawki VAT
jaką zastosowali, w formularzu ofertowym nie było również miejsce na wskazanie jaką cenę,
z jaką stawką podatku VAT wykonawcy zaoferowali na roboty budowlane, a na roboty
związane z zagospodarowaniem terenów zielonych, wykonawcy wskazać mieli jedną
całkowitą cenę brutto dla całego zadania.
W terminie składania ofert do zamawiającego wpłynęło 5 ofert. Zamawiający w dniu 7
gr
udnia 2020 r. wysłał do trzech wykonawców wezwania do złożenia wyjaśnień zaoferowanej
ceny. W odpowiedzi na wezwanie zamawiający od dwóch wykonawców otrzymał
wyjaśnienia, z których wprost wynikało, iż zastosowali oni dwie stawki podatku VAT – 23 %
na roboty budowlane oraz 8% na branżę zieleń. W dniu 15 lutego 2020 r. do Krajowej Izby
Odwoławczej (KIO) wpłynęło odwołanie wykonawcy GARDENS Zakład Kształtowania Zieleni
G. S.
, w którym zarzucił, iż wykonawcy nieprawidłowo zastosowali stawki VAT. W
powyższym postępowaniu odwoławczym w dniu 22 marca 2021 r. został wydany wyrok KIO
w którym Izba stwierdziła, iż zamawiający w niniejszym postępowaniu nie określił
stawki podatku VAT. K
IO podkreśliła, iż obowiązkiem zamawiającego w postępowaniu o
udzielenie zamówienia jest weryfikacja jaką stawkę podatku VAT zastosowali wykonawcy
kalkulując cenę oferty, czy jest to stawka prawidłowa. Izba w ww. wyroku nakazała
z
amawiającemu ponowienie czynności badania i oceny ofert. W związku z powyższym
z
amawiający w dniu 13 kwietnia 2021 r. wystosował do wykonawców PALMETT sp. z o.o.
Sp.k., oraz GARDENS Zakład Kształtowania Zieleni G. S. wezwanie w trybie art. 87
ust. 1
ustawy P.z.p. Wyko
nawca GARDENS Zakład Kształtowania Zieleni G. S. w dniu 16 kwietnia
br.
w odpowiedzi na wezwanie wyjaśnił, iż w złożonej przez niego ofercie, do wyliczenia
całkowitej ceny brutto, zostały przez wykonawcę zastosowane stawki podatku VAT w
wysok
ości 23% dla robót budowlanych oraz 8% dla prac związanych z zagospodarowaniem
zieleni. Ponadto w
ykonawca podkreślił, że „podstawę wydania orzeczenia przez Krajową
Izbę Odwoławczą w sprawie o sygn. KIO 478/21 stanowiła wyłącznie dokumentacja
przetargowa. P
ostępowanie odwoławcze zainicjowane przez wykonawcę miało za przedmiot
oferty złożone przez innych wykonawców, które nie zostały sporządzone w sposób zgodny z
wymogami s.i.w.z. oraz przepisami ustawy P.z.p.
, co potwierdziła KIO. Przedmiotem
postępowania odwoławczego nie była oferta złożona przez wykonawcę, a zatem nie
stanowiła ona przedmiotu rozważań i oceny KIO, zamawiającego oraz pozostałych
wykonawców biorących udział w postępowaniu. W takiej sytuacji nie jest możliwym uznanie,
że jakiekolwiek twierdzenia wykonawcy prezentowane w toku postępowania odwoławczego
nale
ży traktować jako oświadczenia wykonawcy dotyczące złożonej przez niego oferty".
W dniu 19 kwietnia 2021 r.
zamawiający wezwał wykonawcę GARDENS Zakład
Kształtowania Zieleni G. S., w trybie art. 26 ust. 2 ustawy P.z.p. do złożenia dokumentów w
celu potwierdzenia braku podstaw wykluczenia i spełnienia warunków udziału w
postępowaniu.
W dniu 5 maja 2021 roku zamawiający poinformował o wyborze oferty
przystępującego GARDENS jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu.
Wskazany wyżej stan faktyczny Izba ustaliła na podstawie dokumentacji
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym w szczególności: specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, oferty przystępującego, wezwań z dnia 13 kwietnia 2021
roku do złożenia wyjaśnień, odpowiedzi przystępującego z dnia 16 kwietnia 2021 roku,
odwołania w sprawie o sygn. akt KIO 478/21, protokołu posiedzenia i rozprawy przed
Krajo
wą Izbą Odwoławczą z dnia 16 marca 2021 roku w sprawach połączonych KIO 478/21,
KIO 489/21, KIO 519/21, informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 5 maja 2021
roku.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest bezzasadne.
Izba wskazuje, że postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zostało
wszczęte przed 1 stycznia 2021 r., jednakże odwołanie wnoszone jest po tej dacie, a zatem
zgodnie z art. 98 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. — Przepisy wprowadzające
ustawę — Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2020), do niniejszego
postępowania odwoławczego stosuje się przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 roku –
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 2019 ze zm.) - dalej: n.P.z.p.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do
korzystania
ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 505 ust. 1 n.P.z.p. Okoliczność
ta nie była pomiędzy stronami sporna.
Izba nie dopatrzyła się w czynnościach zamawiającego naruszeń, o których mowa w
odwołaniu. Odwołujący zarzucił m.in., iż oferta przystępującego jest niezgodna z s.i.w.z.
oraz zawiera błędy w obliczeniu ceny. Tego rodzaju zarzuty odnoszą się stricte do
elementów przedmiotowo istotnych oferty, w rozpoznawanym przypadku – do jej ceny.
Odwołujący jednakże zakwestionował wyłącznie jeden z elementów ceny – stawkę podatku
VAT, mimo że zamawiający nie wymagał, by wykonawcy w ofertach wskazywali, jaką
stawkę podatku VAT uwzględnili w zaoferowanej cenie.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 roku o informowaniu o
cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 roku, poz. 178), cena to wartość wyrażona w
jednostkach pieniężnych, którą obowiązujący jest zapłacić przedsiębiorcy za towar lub
usługę. Zgodnie z ust. 2 zdanie pierwsze, w cenie uwzględnia się podatek od towarów i
usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru
(usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym.
W przedmiotowym postępowaniu wykonawcy mieli obowiązek wskazać w ofercie
cenę brutto. Na podstawie przytoczonej wyżej definicji ceny należy zatem wywieść wniosek,
że podana przez wykonawców wartość zawierała zatem podatek VAT. Obowiązek
określenia właściwej stawki dla wykonywanych czynności spoczywa na przedsiębiorcy.
W związku z tym, że zamawiający nie żądał od wykonawców poinformowania, jaką
stawkę podatku VAT uwzględnili w zaoferowanej cenie, zarzuty odnoszące się do tego, iż
stawka podatku w cenie ofertowej
przystępującego nie jest zgodna z właściwymi
przepisami, podatkowymi należy uznać za nieuzasadnione. Wskazać należy, że treścią
oferty sensu stricte
jest treść oświadczenia woli wykonawcy, zawierająca m.in. warunki
realizacji zamówienia. To wykonawca jest autorem tej treści, czego wyrazem jest złożony
pod ofertą jego podpis. Dokonaną przez odwołującego interpretację oświadczenia woli
przystępującego poprzez przypisanie jej cech, które nie zostały uwidocznione w treści
oferty, należy uznać za nieuprawnioną.
Podkreślić należy, że stawki podatku VAT, jakie zostały zastosowane przez
przystępującego, zostały przez niego ujawnione dopiero w piśmie z dnia 16 kwietnia 2021
roku, będącym odpowiedzią na wezwanie wystosowane do wykonawcy w trybie art. 87 ust. 1
ustawy P.z.p. Tym samym za bezzasadne należy uznać stanowisko odwołującego, iż
przystępujący, udzielając wyjaśnień, zmienił treść swojej oferty. Izba podziela pogląd,
wyrażony chociażby w wyroku z dnia 22 sierpnia 2016 roku, sygn. akt KIO 1453/16, iż za
zmianę treści oferty należy uznać wszystko to, co wykracza i wprowadza nowe elementy
ponad to, co zostało objęte pierwotnym oświadczeniem wykonawcy. Z kolei z wyroku z dnia
13 sierpnia 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 992/09 wynika, iż art. 87 ust. 1 zdanie 2 ustawy P.z.p.
należy interpretować tak, iż ewentualne próby zmiany treści oferty (ceny, przedmiotu,
warunków
realizacji
itp.)
w
udzielonych
wyjaśnieniach
należy
uznać
za
bezskuteczne/nieważne. W rozpoznawanym przypadku złożone przez przystępującego
wyjaśnienia nie zmieniły jego oświadczenia woli, wyrażonego w formularzu ofertowym. Tym
samym nie ma podstaw do uznania,
że zmieniły one treść oferty bądź też, że należy uznać je
za nieważne.
Izba nie podziela stanowiska odwołującego, iż przystępujący ujawnił zastosowane
przez siebie stawki podatku VAT w treści odwołania o sygn. akt KIO 478/21 oraz w
oświadczeniu złożonym na rozprawie, podczas której odwołanie to było rozpoznawane. Izba
przeprowadziła dowód z treści odwołania o sygn. KIO 478/21 oraz protokołu z posiedzenia i
rozprawy z dnia 16 marca 2021 roku
w sprawach połączonych oznaczonych sygn. KIO
478/21, KIO 489/21, KIO 519/21
i stwierdziła, że przystępujący nie oświadczył w nich, iż w
swojej cenie ofertowej uwzględnił wyłącznie stawkę podatku VAT w wysokości 23%.
Przystępujący twierdził, że taka stawka winna być zastosowana, niemniej jednak nie odnosił
się do swojej oferty. W ocenie Izby, przekładanie twierdzeń przystępującego na jego
oświadczenie woli w okolicznościach wskazanych w niniejszym postępowaniu byłoby zbyt
daleko idące.
Tym samym Izba uznała za niezasadne również zarzuty dotyczące naruszenia przez
zamawiaj
ącego art. 87 ust. 1, art. 24 ust. 1 pkt 16 i 17 oraz art. art. 7 ust. 1 i 3 ustawy P.z.p,
jako oparte na tej samej podstawie faktycznej.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak na wstępie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 575 ustawy z
dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych stosownie do wyniku postępowania
oraz na podstawie § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz.
Przewodniczący:
………………………………