KIO 1298/21 WYROK dnia 9 lipca 2021 r.

Sygn. akt: KIO 1298/21 

WYROK 

z dnia 9 lipca 2021  r. 

K

rajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Ewa Kisiel 

Ernest Klauziński 

Marek Koleśnikow 

Protokolant:   

Aldona Karpińska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lipca 2021 r. w Warszawie 

odwołania wniesionego do 

Pr

ezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  30  kwietnia  2021  r.  przez  wykonawcę  

MERA-

SERWIS  SGL  Sp.  z  o.o.  S.K.A.  z  siedzibą  w  Grodzisku  Mazowieckim  w 

postępowaniu 

prowadzonym 

przez 

zamawiającego 

Miejskie 

Przedsiębiorstwo 

Komunikacyjne 

– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi;  

przy  udziale  wykonawcy 

Mennica  Polska  S.A.  z  siedzibą  w  Warszawie,  zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

Oddala odwołanie. 

K

osztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  MERA-SERWIS  SGL  Sp.  z  o.o.  S.K.A.  

z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim i:

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę MERA-

SERWIS  SGL  Sp.  z  o.o.  S.K.A.  z  siedzibą  w  Grodzisku  Mazowieckim,  tytułem 

wpisu 

od odwołania.

zasądza  od  wykonawcy  MERA-SERWIS  SGL  Sp.  z  o.o.  S.K.A.  z  siedzibą  w 

Grodzisku  Mazowieckim 

na  rzecz  zamawiającego  Miejskiego  Przedsiębiorstwa 

Komunikacyjnego 

– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi kwotę 3 600 zł (słownie: 

trzy  tysiące  sześćset  złotych)  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.

S

tosownie  do  art.  579  i  580  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok  -  w terminie 14 dni od  

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      ………………..…………. 

………………..…………. 

………………..…………. 

Sygn. akt KIO 1298/21 

U z a s a d n i e n i e 

Miejskie  Przedsiębiorstwo  Komunikacyjne  –  Łódź  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Łodzi  (dalej: 

„Zamawiający” lub „MPK”) prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r. poz. 1086),  zwanej dalej: „ustawą” 

lub „Pzp”  -  w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego 

pt. 

„Dzierżawa,  wraz  z  kompleksową  obsługą  serwisową,  automatów  mobilnych,  służących  do 

sprzedaży  biletów  lokalnego  transportu  zbiorowego  w  Łodzi  na  przejazd  pojazdami  komunikacji 

miejskiej”.  Wartość  zamówienia  jest  większa  niż  kwoty  określone  w przepisach  wydanych  na 

podstawie art. 11 ust. 8 

Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym 

Unii Europejskiej 24 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/S 251-633418. 

30 kwietnia 2021 r. wykonawca MERA-

SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku 

Mazowieckim 

(dalej: „Odwołujący” lub „wykonawca MERA-SERWIS) wniósł odwołanie wobec: 

−  czynności  wyboru  w  dniu  20  kwietnia  2021  r.  oferty  wykonawcy  MENNICA  POLSKA  S.A.  z 

siedzibą  w  Warszawie  (dalej:  „Mennica”,  „Przystępujący”  lub  „Wykonawca”),  jako 

najkorzystniejszej w postępowaniu; 

−  zaniechania odrzucenia oferty Mennicy; 

−  zaniechania  odtajnienia  i  udostępnienia  Odwołującemu  informacji  zastrzeżonych  przez 

Wykonawcę,  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  w  wyjaśnieniach  dotyczących  zaoferowanej 

przez Menni

cę ceny z dnia 19 marca 2021 r. 

Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów prawa: 

1.  art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 i art. 7 ust. 1 ustawy przez zaniechanie odrzucenia oferty 

Mennicy,  jako  oferty 

zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia 

oraz  błędną  ocenę  wyjaśnień  złożonych  przez  Wykonawcę  w  tym  zakresie,  mimo  że  oferta 

Mennicy 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; 

2.  art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 

1993  r.  o  zwalczaniu  nie

uczciwej  konkurencji  (dalej:  „uznk”)  przez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty Wykonawcy, 

pomimo, że jej złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji; 

3.  art. 7 ust. 3 Pzp oraz art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 Pzp 

przez wybór, jako 

najkorzystniejszej 

oferty podlegającej odrzuceniu; 

4.  art.  8  ust.  3  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  uznk  przez  zaniechanie  odtajnienia  i  udo

stępnienia 

Odwołującemu  informacji  zastrzeżonych  przez  Wykonawcę,  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa 

w  wyjaśnieniach  dotyczących  zaoferowanej  przez  Mennicę  ceny,  pomimo,  że  nie  stanowią 

one tajemnicy przedsiębiorstwa. 

W związku z powyższym wykonawca MERA-SERWIS wnosił o: 

uwzględnienie odwołania; 

nakazanie  Zamawiającemu  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  Mennicy,  jako 

najkorzystniejszej w p

ostępowaniu; 

nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Mennicy; 

nakazanie  Zamawiającemu  dokonania  ponownego  badania  i  oceny  ofert  i  wyboru  oferty 

Odwołującego, jako najkorzystniejszej w postępowaniu; 

nakazanie Zamawiającemu odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu całości wyjaśnień dot. 

zaoferowanej przez Mennicę ceny

6.  dopuszczenie  i 

przeprowadzenie  dowodów,  w  tym  dowodów  z  dokumentów  powołanych  w 

odwołaniu  oraz  dowodu  z  dokumentów  znajdujących  się  w  aktach  postępowania,  a  także 

przedłożonych  w  toku  postępowania  odwoławczego  -  na  okoliczności  przytoczone  w 

odwołaniu oraz w toku postępowania odwoławczego. 

W uzasadnieniu wykonawca MERA-SERWIS 

podniósł m.in., że:  

I. 

Rażąco  niska  cena  w  ofercie  Wykonawcy  i  nieprawidłowa  ocena  złożonych  przez  niego 

wyjaśnień cenowych 

Odwołujący podniósł, że Zamawiający powziął wątpliwości, co do prawidłowości ceny Mennicy 

i wezwał ją 10 marca 2021 r. do złożenia  wyjaśnień  na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, wskazując, że 

„cena oferty Wykonawcy wydaje się rażąco niska w stosunku do określonego przedmiotu zamówienia 

i  budzi  wątpliwości,  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi  przez  Zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów”.  W  odpowiedzi  na  to 

wezwanie, Mennica w dniu 19 marc

a 2021 r. złożyła wyjaśnienia w sprawie ceny ofertowej. 

Odwołujący  wyjaśnił, że  nie uzyskał dostępu  do zasadniczej części merytorycznej wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny złożonych przez Mennicę ze względu na niezasadne - jego zdaniem - zastrzeżenie 

ich, jako tajemnicę przedsiębiorstwa, a udostępnione mu zostały jedynie ich fragmenty o charakterze 

ogólnym.  Niezależnie  jednak  od  nieznajomości  szczegółowej  treści  złożonych  przez  Mennicę 

wyjaśnień  i  kalkulacji,  Odwołujący  wskazywał,  że  Mennica  nie  jest  zdolna  zrealizować  przedmiotu 

zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego za zaoferowaną cenę mającą 

charakter dumpingowy. 

Odwołujący podkreślił, że w pierwotnej treści dokumentacji postępowania, Zamawiający w pkt 

11.1  OPZ  określił  przedmiot  zamówienia  automaty  używane,  które  zostały  zdefiniowane  w 

następujący  sposób:  1.1.  wyprodukowane  w  latach  2012-2020;  1.2.  były  eksploatowane  w 

autobusach, tramwajach lub pociągach; 1.3. nadają się do dalszego użytku. Jedynym kryterium oceny 

ofert,  zgodnie  z  pkt  XIII.1  SIWZ,  była  wówczas  cena  o  wadze  100%.  Mennica  złożyła  do  KIO  4 

stycznia  2021  r. 

odwołanie,  w  którym  zakwestionowała  treść  OPZ  w  zakresie  nie  uwzględnienia 

automatów nowych. Zamawiający uwzględnił wówczas zarzuty odwołania, modyfikując treść pkt 11.1 

OPZ i dopuszczając - oprócz automatów używanych - także zaoferowanie automatów nowych, które 

zdefiniowane,  jako  „automaty  fabrycznie  nowe,  wyprodukowane  po  1  stycznia  2020  r.  i 

nieeksploatowane,  niemontowane  w  pojazdach;  podzespoły  biletomatu  nie  mogą  być  starsze  niż  z 

2020 r.”. Zamawiający wprowadził jednocześnie dodatkowe kryterium oceny ofert do pkt XIII.1 - stan 

(automat  nowy/używany)  o  wadze  15%.  Zgodnie  z  ppkt  XIII.2.2  SIWZ,  w  wypadku  zaoferowania 

automatów  nowych,  oferent  uzyskiwał  15  pkt  w  ramach  tego  kryterium,  a  w  wypadku  zaoferowania 

automatów używanych 0.  

Zdaniem wykonawcy MERA-

SERWIS istotnym jest, że w treści złożonego odwołania Mennica 

wprost wskazała, że rynkowy koszt urządzenia spełniającego wymagania Zamawiającego wynosi ok. 

20 000 zł. Natomiast pomiędzy powyższą wartością rynkową automatu spełniającego wymagania OPZ 

a  cen

ą  jednostkową  przyjętą  przez  Mennicę  zachodzi  ogromna  różnica.  Po  przemnożeniu,  bowiem 

powyższej ceny jednostkowej przez 553 liczbę sztuk automatów wymaganych przez Zamawiającego - 

okazuje się, że rynkowe koszty pozyskania samych  biletomatów w cenie rynkowej powinny wynieść 

11  000  000  zł,  a  więc  znacznie  ponad  zaoferowaną  przez  Mennicę  cenę  (6  705  014,40  zł). 

Tymczasem  w  ofercie  złożonej  przez  Mennicę  cena  jednostkowa  jednego  urządzenia  wraz  z 

instalacją, przygotowaniem oprogramowania oraz z kompleksową obsługą serwisowo-eksploatacyjną 

przez okres 45 miesięcy została wyceniona jedynie na kwotę 12.124,80 zł netto (taka kwota wynika z 

zaoferowanej ceny przy braku jakichkolwiek kosztów dodatkowych, które również należało uwzględnić 

w cenie, o czym mowa poniżej), a więc na prawie 8 tys. złotych mniej niż wartość rynkowa wskazana 

przez  samą  Mennicę  za  samo  urządzenie.  Odwołujący  zwracał  uwagę,  że  Mennica  nie  jest 

producentem  urządzeń  i  musi  kupić  urządzenia  od  innego  podmiotu  (Emtest  a.s.),  a  więc  musi 

uwzględnić jego marżę. Podwykonawstwo w tym zakresie zostało wyraźnie potwierdzone zarówno w 

złożonych przez Mennicę wyjaśnieniach cenowych (części jawnej), jak i w uzupełnionym oświadczeniu 

dot. zakresu podwykonawstwa z 10 maja 2021 r. 

Kolejno  Odwołujący  stwierdził,  że  Mennica  podjęła  przy  tym  w  treści  złożonych  wyjaśnień 

cenowych  próbę  zdyskredytowania  wagi  własnego  twierdzenia  o  rynkowym  koszcie  jednostkowym 

automatu  - 

20  000  zł,  wskazując,  że  nie  stanowi  ono  żadnego  rodzaju  deklaracji,  co  do  kosztów 

ponoszonych  pr

zez  Mennicę.  Koszt  ten,  oparty  o  „najlepszą  wiedzę  Mennicy”  (cytat  z  odwołania 

Mennicy),  posłużył,  jako  główny  argument  do  przekonania  Zamawiającego  do  zmiany  treści 

dokumentacji  Postępowania  na  korzystną  dla  Mennicy.  Brak  obowiązku  oferowania  ceny  opartej  na 

dokładnie  takim  samym  koszcie  jak  wskazany  w  odwołaniu  nie  przeczy  tezie,  że  sama  Mennica 

potwierdziła  w  odwołaniu,  że  20  000  zł  to  koszt  rynkowy  za  tego  typu  automat,  a  co  za  tym  idzie 

zaoferowanie tak znacząco niższej ceny jak 12 124,80 zł za całość zamówienia (tj. znacznie szerszy 

przedmiot  obecnego  zamówienia  niż  produkcja  samych  automatów),  nie  ma  żadnego  uzasadnienia 

merytorycznego i świadczy o dumpingu cenowym. 

Zdaniem wykonawcy MERA-SERWIS n

ieprawidłowym jest także stanowisko Mennicy zajęte w 

tr

eści  złożonych  wyjaśnień,  jakoby  zmiany  wprowadzone  przed  terminem  składania  ofert  w  treści 

SIWZ mogły doprowadzić do istotnego obniżenia ceny ostatecznie zaoferowanej w stosunku do ceny 

rynkowej wskazanej w odwołania. Wpływ wyjaśnień Zamawiającego jest w rzeczywistości pomijalny, a 

przez  Mennicę  został  zaprezentowany  w  sposób  ogólnikowy  i  wyolbrzymiony.  Tytułem  przykładu, 

Mennica twierdzi, że Zamawiający zrezygnował z przedstawienia homologacji pojazdowej, tymczasem 

Zamawiający utrzymał obowiązek spełniania przez automaty mających zastosowanie w tym zakresie 

wymagań  Reg.  Nr  10.05  EKG  ONZ  (pkt  3.1.2  OPZ),  co  wciąż  wiąże  się  z  koniecznością 

odpowiedniego  dostosowania  automatów  do  tego  standardu,  jak  i  przeprowadzenia  szeregu 

kosztownych badań przez akredytowane laboratorium w celu potwierdzenia spełniania tych wymagań. 

Tak  samo  np.  wskazane  przez  Mennicę  parametry  ekranu  automatu  biletowego  -  Zamawiający 

złagodził  jedynie  wymagania  dotyczące  jasności  ekranu,  ale  pozostałe  parametry,  czyli  wielkość 

ekranu,  rozd

zielczość  i  opisane  funkcjonalności  nie  uległy  zmianie.  Sama  zmiana  dotycząca 

parametru  podświetlenia  nie  ma  jakiegokolwiek  istotnego  znaczenia  dla  kalkulacji  ceny  ofertowej. 

Zresztą znamiennym jest to, że Mennica nie wskazała konkretnych, wymiernych kosztów, które udało 

się  zaoszczędzić  dzięki  wprowadzonym  przez  Zamawiającego  zmianom  w  dokumentacji 

postępowania. 

W opinii Odwołującego należy też odnotować, że Mennica w złożonym przez siebie odwołaniu 

wskazywała dodatkowo, że w powyższym koszcie jednostkowym 20 000 (przemnożonym  przez 553 

sztuk automatów) niezawarte się wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia, gdyż konieczne 

jest jeszcze uwzględnienie kosztów w następującym zakresie: 

a)  w

yprodukowanie  urządzeń  lub  dostosowanie  używanych  urządzeń  do  szczegółowych 

wymagań Zamawiającego pod kątem konstrukcji, kolorystyki, oznakowania; 

b)  d

ostosowanie  sposobu  mocowania  do  istniejących  stelaży  oraz  instalacji  elektrycznej 

Zamawiającego; 

c)  dostosowanie  oprogramowania  do  specyficznej  taryfy  biletowej 

Zamawiającego,  unikalnej 

tylko dla miasta Łodzi ze względu na stopień skomplikowania; 

d)  z

apewnienie transportu, dostawy i uruchomienia urządzenia; 

e)  z

organizowanie zaplecza technicznego i serwisowego do utrzymania w sprawności urządzeń. 

Zdaniem  Odwołującego  Wykonawca  nie  mógł,  zatem  w  zaoferowanej  cenie  uwzględnić 

zarówno  rynkowej  wyceny  nowych  automatów,  jak  i  wskazanych  przez  samego  siebie  kosztów 

dodatkowych, które są w jego mniemaniu niezbędne do realizacji przedmiotu zamówienia, przy czym 

koszty te nie wy

czerpują całości kosztów niezbędnych w celu realizacji zamówienia, które odwołujący 

szerzej  przedstawia  poniżej.  W  tym  celu  zasadnym  jest  ponowne  przytoczenie  przez  Odwołującego 

argumentów  i  szacunków  wskazanych  w  piśmie  przesłanym  do  Zamawiającego  8.03.2021  r.,  które 

zachowują swoją trafność i aktualność. 

Odwołujący w treści odwołania przedstawił w ujęciu tabelarycznym rynkową własną kalkulację 

kosztów  minimalnych  dla  realizacji  zamówienia  z  zaoferowaniem  urządzeń  nowych,  uwzględniającą 

istotne  koszty  niez

będne  do  należytego  wykonania  całego  zamówienia  zgodnie  z  OPZ  na  poziomie 

określonym  w  oparciu  o  doświadczenie  i  wiedzę  Odwołującego,  jako  absolutnie  minimalny,  bez 

wliczenia jakiejkolwiek marży.  

L.p. 

Koszt 

Cena jednostkowa  

/zł 

Ilość urządzeń/m-cy 

SUMA 

Koszt urządzenia 

11500,00/1 szt. 

Zapas  części  zamiennych 

na  potrzeby  utrzymania  553 
automatów w sprawności 

koszt jednostkowy 

Rozszerzenie  gwarancji  21 

miesięcy 

ponad 

standardową  24  miesiące 
ofertowaną 

przez 

producentów  3%  wartości 
automatu rocznie 

275.808 zł 

Koszty 

eksploatacyjne 

(smary, sprężone powietrze, 
specjalistyczne ścierki, płyny 
do  mycia  urządzeń,  naklejki 
na urządzenia) 

  2.000,00/1 m-ce 

45 m-cy 

Koszty montażu i płyty 
pośredniej (specjalistyczne 
uchwyty złącza elektryczne) 
umożliwiającej  montaż 
automatów do stelaży w 
pojazdach. 

500,00/1 szt. 

Koszt  eksploatacyjno-

serwisowy  

koszty  serwisantów na 

miejscu 4 osoby  

- koszty utrzymania 

samochodów oraz paliwa 

- koszt  utrzymania 

pomieszczenia serwisowego 

- koszt  

wyposażenia 

serwisantów i biura 
- koszty eksploatacyjne 
- koszty wsparcia 
developerskiego 
programistycznego  
- koszty help desk 

92,91 zł 

   553 x 45 m-cy 

Transmisja danych (karty 

4,00/1 karta/ 1 

m-ce 

     553  
   45 m-cy 

Koszt utrzymania Serwerów 
pod System Centralny 

1.000/1 m-ce 

45 m-cy 

Koszty utrzymania aplikacji 
płatniczej (terminale 
płatnicze) 

8.000/1 m-ce 

45 m-cy 

Koszt tokenizacji utrzymanie 

aplikacji (algorytmu) 

18,00/1 szt./ 1 

m-ce 

45 m-cy 

Budowa 

aplikacji 

sprzedażowej  i  systemu 
centralnego.  Integracje  z 
systemami zewnętrznymi. 

2000 h 

85 zł/h 

Koszt  finansowania 
urządzeń w czasie 

Ubezpieczenie automatów 

1  %  wartości 

urządzenia  w 
skali roku 

Tokenizacja - karty sam do 

czytników płatniczych 

24  zł  netto 

sztuka  +  32  zł 
koszt 
personalizacji 
karty 

Koszt  weryfikacji  stelaży  i 

przyłączy 

w 

pojazdach 

Zamawiającego 

1  koszt 

jednostkowy 

Koszty  przygotowania 

dokumentacji tłumaczenia 

1  koszt 

jednostkowy 

000 zł 

Koszty testów i odbiorów 

1  koszt 

jednostkowy 

20.000 zł 

Dodatkowe 

automaty 

biletowe 

Koszty 

ogółem 

10.898.565 zł 

Zdaniem  wykonawcy MERA-SERWIS  u

szczegółowienie poszczególnych pozycji z  powyższej 

tabeli przedstawia się następująco: 

Koszty urządzenia - 11.500 po TKW x 553 = 6.359.500,00 

Na koszt składa się: 

−  koszt podzespołów koszt min. 9500 zł netto, 

−  koszty produkcji urządzenia min. 2500 zł netto tj. montaż urządzenia, koszt magazynowania, 

koszt ogólnego Zarządu, 

Odwołujący  wskazał,  że  przedstawia  minimalne  koszty  dla  producenta  urządzeń,  jakie  są 

niezbędne do należytego wykonania całego zamówienia i wymagań określonych OPZ. Prezentowana 

powyżej  kwota  to  koszt  materiałowy  (TKW  Techniczny  koszt  wytworzenia  produktów),  który  nie 

uwzględnia kosztów produkcji pracy ludzkiej/ montażu, magazynowania itp.). Odwołujący stwierdził, że 

przyjął  taki  niski  koszt,  aby  pokazać,  że  nawet  po  kosztach  materiałowych  Mennica  nie  była  by  w 

stani

e  położyć  tak  niskiej  oferty,  jednakże  wskazuje,  że  zasadnicza  wartością  rynkową  takiego 

automatu  to  - 

jak  wskazano  powyżej  przez  Odwołującego  oraz  zgodnie  ze  wcześniejszym 

twierdzeniem Mennicy 

– 20 000 zł.  

Dodatkową okolicznością potwierdzającą oferowanie przedmiotu zamówienia poniżej kosztów 

świadczenia jest fakt, że w 2017 r. w postępowaniu prowadzonym przez Tramwaje Warszawskie Sp. z 

o.o.

,  Mennica  za  samo  jedynie  urządzenie  EmTest  EM416FBT  (w  dodatku  o  niższych  niż  obecnie 

wymagane  parametrach  jakościowych),  oferowała  cenę  13.000  zł  netto,  a  z  kosztem  świadczenia 

usługi serwisowo-eksploatacyjnej, oferta opiewała aż kwotę 20.890.033.61 zł netto (ponad trzykrotnie 

więcej niż obecnie). Tymczasem w obecnej ofercie Wykonawca wyliczył koszt urządzenia EmTest EM 

416FBTL wraz z usługami dodatkowymi na kwotę 12.124,80 zł netto (razem jedynie 6.705.014,40 zł 

netto). 

Przy  czym  wymogi  Tramwajów  Warszawskich  wobec  automatów  stanowiących  przedmiot 

zamówienia były mniej restrykcyjne niż określone w postępowaniu. W szczególności - w odróżnieniu 

od  postępowania  warszawskiego  -  w  obecnym  postępowaniu  automaty  biletowe  powinny  spełniać 

wymagania  opisane  w  normie  wiodącej  PN-EN  50155  (pkt  3.1.1  OPZ)  oraz  Regulaminie  Nr.  10.05 

EKG  ONZ  (pkt  3.1.2  OPZ). 

Spełnienie  tych  norm  wymaga  zastosowania  urządzeń  elektronicznych 

pracujących  w  określonych  warunkach  środowiskowych  tj.  temperatura  pracy.  Brak  konieczności 

spełniania  przez  przedmiot  zamówienia  ww.  norm  wiązał  się  z  istotnymi  oszczędnościami  dla 

wykonawców.  Dla  każdej  ze  wskazanych  norm  konieczne  jest,  bowiem  przeprowadzenie  szeregu 

bardzo  wymagających  badań  potwierdzających  spełnienie  normy.  Badania  podzielone  są  na  wiele 

etapów,  począwszy  od  badań  elektromagnetycznych  (EMC)  poprzez  szczegółowe  badania 

środowiskowe  przeprowadzane  w  komorze  klimatycznej  aż  do  testów  wytrzymałościowych  pod 

względem odporności na drgania. 

Wykonawca  MERA-

SERWIS  w  tabeli  wyszczególnił  badania,  które  powinien  przeprowadzić 

Wykonawca  by  spełnić  wymogi  pkt  3.1.1  OPZ  i  3.1.2  OPZ  w  postępowaniu.  Spełnienie  tych  norm 

wymaga zastosowania urządzeń elektronicznych o przeznaczeniu przemysłowym, charakteryzujących 

się  dużą  odpornością  na  zmienne  warunki  atmosferyczne.  Podczas  badań  sprawdzana  jest: 

poprawność  pracy  automatu  w  niskiej  temperaturze  -25  0  C  przez  okres  2  godzin,  przechowywanie 

urządzenia  (bez  napięcia  zasilającego)  w  niskiej  temperaturze  40

o

C  przez  okres  16  godzin, 

poprawność  pracy  w  wysokiej  temperaturze  +55  0  C  przez  6  godzin  oraz  cykliczne  wahania 

temperatur w zakresie od 25

o

C do 55

o

C w bardzo wys

okiej wilgotności sięgającej 93-95% przez okres 

24  godzin. 

Dodatkowo,  automaty  muszą  charakteryzować  się  wysoką  odpornością  na  wibracje 

generowane  podczas  normalnej  pracy  pojazdów.  Podczas  badań  przeprowadzane  są  próby 

wytrzymałościowe przy zwiększonym poziomie wibracji losowych, próby wibracji losowych oraz próby 

udarów pojedynczych. 

Biorąc pod uwagę powyższe aspekty, automaty, które mają być dostarczone do Łodzi muszą 

być  zbudowane  z  komponentów  o  obiektywnie  lepszej  jakości  aniżeli  urządzenia  dostarczone  do 

Tramwajów Warszawskich, gdzie ww. normy nie miały zastosowania. Dodatkowym aspektem wartym 

uwzględnienia  jest  cały  proces  przeprowadzenia  badań  w  celu  potwierdzenia  spełnienia  norm 

oczekiwanych  przez  Zamawiającego.  Cały  proces  badawczy  generuje  koszty,  które  nie  musiały  być 

uwzględniane  w  przetargu  do  TW  oraz  wymaga  wielu  tygodni  dodatkowej  pracy  po  stronie 

Wykonawcy. Same koszty badań w tym zakresie zdaniem Odwołującego przewyższają kwotę 50.000 

zł  netto.  Natomiast  Emtest  a.s.  -  zadeklarowany  podwykonawca  Mennicy  -  nie  posiada  w  swojej 

ofercie  automatów  spełniających  ww.  normy,  w  związku,  z  czym  niezbędne  jest  wyprodukowanie 

automatów  posiadających  niezbędne  zmiany  strukturalne  w  celu  zapewnienia  zgodności  z 

powyższymi normami, jak i przeprowadzenie ww. kosztownych badań oraz uzyskanie certyfikacji, co 

powinno  zostać  uwzględnione  w  cenie  ofertowej.  Cena  ofertowa  musi  również  uwzględniać  marżę 

podwykonawcy w tym zakresie. 

Odwołujący  stwierdził,  że  niemożliwe  jest  zatem,  że  Wykonawca  w  wyjaśnieniach  rażąco 

niskiej  ceny  wykazał  koszty  wyprodukowania  automatów  zgodnych  z  ww.  normami,  w  tym  lepszych 

jakościowo materiałów, a także koszty ww. badań. Odwołujący przy tym z ostrożności wskazywał, nie 

znając jednakże  treści wyjaśnień złożonych przez  Mennicę w tym zakresie, że w praktyce również  i 

oferta  od  podwykonawcy  może  mieć  charakter  rażąco  niski,  w  szczególności  podwykonawcy 

głównego  elementu  zamówienia,  jakim  jest  w  ramach  postępowania  produkcja  automatów.  Może  to 

dotyczyć  w  szczególności  podwykonawców,  z  którymi  utrzymywana  jest  stała,  bliska  współpraca 

biznesowa  - 

tak  jak  w  przypadku  relacji  między  Mennicą  i  Emtest  a.s.  Podmioty  te  występują  w 

różnych  konfiguracjach  podmiotowych  (konsorcjum,  podwykonawca  -  wykonawca)  w  szeregu 

postępowań  o  udzielenie  zamówień  publicznych  -  ich  „strategiczną  współpracę”  potwierdza  zresztą 

sama Mennica w treści złożonych wyjaśnień. W takim przypadku nie można wykluczyć, że złożona na 

potrzeby  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  przez  Mennicę  oferta  podwykonawcy  ma  charakter  rażąco 

zaniżony,  nie  stanowiąc  jednocześnie  wiarygodnego  dowodu  wartości  biletomatów,  a  ponadto 

ograniczając  Odwołującemu  dostęp  do  rynku.  Przy  czym  odrębnego  podwykonawcę  (zgodnie  z 

oświadczeniem Mennicy - nieznanego na etapie składania oferty, którego mażę jednak również należy 

uwzględnić w ostatecznej cenie) zakłada Wykonawca w zakresie dostawy i obsługi aplikacji płatniczej. 

Koszt rynkowy zestawu płatniczego to około 3.700 złotych netto per automat. 

Kolejno  wykonawca  MERA-

SERWIS  argumentował,  że  w  ofercie  złożonej  w  postępowaniu 

musi zostać uwzględniony całkowity koszt urządzenia. Nie można uwzględniać np. połowy lub trzech 

czwartych  wartości  amortyzacji  urządzenia  i  zakładać  np.,  że  urządzenia  te  będą  mogły  zostać  po 

okresie  45  miesięcy  wykorzystane  w  innym  projekcie.  Zgodnie,  bowiem  z  wyjaśnieniami  i  zmianami 

treści  SIWZ  udzielonymi  przez  Zamawiającego  21  stycznia  2021  r.  (odpowiedź  na  pytanie  nr  6)  po 

okresie  obowiązywania  umowy  Zamawiający  ma  prawo  odkupić  dowolną  liczbę  biletomatów  za 

symboliczna  kwotę  1  zł  netto  za  sztukę,  o  czym  Zamawiający  musi  poinformować  wykonawcę 

najpóźniej na 3 miesiące przez końcem obowiązywania umowy. 

Zapas części serwisowy - 80 000 

Bufor  serwisowy  części  zamiennych  na  minimum  w/w  kwotę  na  utrzymanie  automatów  w 

sprawności  zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  przy  takiej  populacji  urządzeń  jest  niezbędny. 

553  automaty  to  bardzo  duża  populacja  urządzeń  a  czas  naprawy  jest  długi,  co  wynika  również  z 

logistyki przykładowo komponenty jak komputery, ekrany, panele dotykowe to produkty sprowadzane 

zwykle  z  Chin.  Zestawy  płatnicze  również  naprawiane  mogą  być  tylko  przez  autoryzowane  serwisy. 

Brak  określonego  buforu  serwisowe  może  skutkować  karami  z  tytułu  nie  utrzymania  automatów  w 

sprawności. 

3.  Rozszerzenie gwarancji 

Podzespoły  wchodzące  w  skład  automatu  objęte  są  standardową  gwarancją  24-  miesiące, 

rozszerzenie gwarancji wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów (tzw. rozszerzona gwarancja). 

Czas  utrzymania  urządzeń  w  sprawności  to  45  miesięcy,  w  kalkulację  kosztów  należy,  więc  wliczyć 

dodatkowe 21 miesięcy rozszerzonej gwarancji na komponenty. 

4.  Koszty eksploatacyjne 

Koszty związane z bezpośrednim użytkowaniem urządzeń, płyny czyszczące, dezynfekujące, 

materiały eksploatacyjne, smary, elementy ulegający wyrobieniu z tytułu użytkowania urządzeń. 

Koszty montażu i płyty pośredniej, transport i ubezpieczenie oraz magazyn 

Montaż urządzeń jest dosyć skomplikowany,  gdyż możliwy jest jedynie na zajezdni, w nocy, 

gdy pojazdy nie pracują na rzecz miasta (trzeba podać godziny). Zatem  potencjalny wykonawca ma 

ograniczony  czas  na  montaż  urządzeń,  co  generuje  dodatkowe  koszty,  takie  jak  dodatek  nocny  dla 

pracowników  zatrudnionych  na  etat.  Dodatkowo,  urządzenie  musi  być  zamontowane  w  pojeździe, 

wymagana,  zatem  będzie  płyta  pośrednia,  która  umożliwia  prawidłowe  mocowanie,  a  później 

funkcjonowanie biletomatu. 

6.  Koszty serwisu 

Na koszty serwisu składa się w szczególności: obsługa pracowników (wynagrodzenie, dodatki 

nocne  - 

praca  głównie  w  nocy,  obsługa  bhp  pracowników,  koszty  związane  z  badaniami  lekarskimi, 

absencja wynikająca z urlopów oraz z choroby. Obsługa serwisowa musi być zapewniona przez 365 

dni w roku (w tym również weekendy i święta). W koszcie serwisu należy również uwzględnić najem 

powierzchni  warsztatowej  dla  pracowników  zajmujących  się  serwisem  (koszty  lokalizacji,  czynszu, 

mediów  itp.).  Dodatkowo  należy  uwzględnić  wsparcie  programistyczne  dla:  Systemu  Centralnego, 

Aplikacji Sprzedażowej. Projekt wymaga stałej opieki programistycznej, której głównym zadaniem jest 

nadzorowanie  pracy 

systemu  oraz  zmiana  parametrów  w  systemie.  Wlicza  się  w  to  również  zmiany 

taryf  i  inne  konieczne  prace  działu  IT  (usuwanie  nieprawidłowości,  zarządzenie  informacja 

pasażerską,  analiza  danych).  Zgodnie  z  OPZ  w  urządzeniach  wbudowany  musi  być  system 

diagnos

tyczny  oraz  system  centralny  posiadający  m.in.  narzędzie  do  zarządzania  taryfami  (zmiana 

cen  i  rodzajów  biletów  w  ramach  funkcjonującego  drzewa  taryfowego  i  dodawanie  nowych  biletów), 

możliwość  sporządzania  zestawień  sprzedaży,  zdalnego  umieszczania  informacji  pasażerskiej  oraz 

reklam na ekranach automatów. 

7.  Transmisja danych (karty SIM) 

W celu realizacji usługi niezbędne jest wyposażenie biletomatów w karty SIM, umożliwiające 

ich komunikację.  

8.  Koszty utrzymani

a serwerów pod System Centralny 

System  central

ny  do  monitorowania,  zarządzania  urządzeniami  oraz  gromadzenia  danych 

sprzedażowych wymaga środowiska programistycznego (serwerów) oraz ich utrzymywania. 

Koszty utrzymania aplikacji płatniczej 

Po  dostawie  urządzeń,  w  których  zamontowany  jest  zestaw  płatniczy,  konieczne  jest 

podpisanie  umowy  na  utrzymanie  aplikacji  płatniczej  terminali  do  płatności  z  firmą  dostarczającą 

zestawy płatnicze.  Wymogiem są względy  bezpieczeństwa:  oprogramowanie obsługujące transakcje 

płatnicze  powinno  być  wspierane  przez  dostawcę  zestawów  i  oprogramowania.  Wymóg  utrzymania 

aplikacji płatniczej wynika z restrykcji organizacji płatniczych. 

Koszty  tokenizacji  (utrzymania  aplikacji  do  tokenizacji  numeru  karty  płatniczej)  -  dotyczy 

funkcji biletu przypisanego do karty płatniczej 

Zgodnie z pkt 

1.1.4. OPZ wdrożony system ma umożliwiać zakup biletów jednorazowych bez 

wydruku  - 

biletu  przypisanego  do  karty  płatniczej  użytej  podczas  transakcji  oraz  urządzenia  mają 

umożliwić  sprawdzenie  uprawnienia  do  przejazdu  poprzez  przyłożenie  karty  do  czytnika  automatu. 

Jest  to  rozwiązanie,  które  musi  spełniać  bardzo  rygorystyczne  kwestie  bezpieczeństwa  związane  z 

procesowaniem kart płatniczych Visa i MasterCard. Jest to specjalna aplikacja tokenizująca pracująca 

w  zgodzie  z  wymaganiami  Visa  i  MasterCard

.  Na  rynku  jest  tylko  kilka  podmiotów  oferujących  takie 

aplikacje.  Koszt  poczynienia  takiej  aplikacji  szyfrującej  (algorytm  generujący  token  to  min  45  tys. 

złotych,  dodatkowo  dochodzi  koszt  miesięcznego  utrzymania  aplikacji  na  poziomie  18  zł  netto 

miesięcznie. 

Koszty  prac  programistycznych  tj.  wytworzenia  aplikacji  sprzedażowej,  koszty  integracji  z 

systemem karty miejskiej Migawka, koszty wdrożenia funkcji dodatkowych: opłata mandatu na 

automacie biletowym, zakup biletów przypisanych do karty płatniczej (bez wydruku) 

System  ten  musi  być  sparametryzowany  i  dostosowany  do  Zamawiającego.  Mennica 

wskazała zresztą w odwołaniu z 4 stycznia 2021 r., że przy realizacji zamówienia trzeba zrealizować i 

ponieść koszty dostosowania oprogramowania do specyficznej taryfy biletowej Zamawiającego (MPK 

Łódź) unikalnej tylko dla Łodzi ze względu na stopień skomplikowania. 

Koszty finansowania urządzeń w czasie 

Projekt rozłożony jest w czasie. Dostawca otrzymuje wynagrodzenie w ratach miesięcznych, 

przy  czym  na  etapie  dostawy 

konieczne jest poniesienie kosztów związanych z produkcją urządzeń, 

wytworzenia oprogramowania, montażu i uruchomienia. 

Ubezpieczenie automatów przez okres dzierżawy 

14. Tokenizacja - 

karty sam do czytników płatniczych 

Konieczność  zapisania  kluczy  kryptograficznych  na  kartach  sam  i  instalacji  w  czytnikach 

płatniczych. 

Wizja lokalna przyłączy i stelaży na pojazdach. 

16. Koszty  przygotowania  dokumentacji  projektowej  tj.  dokumentacja  techniczna,  dokumentacja 

użytkowa urządzeń, dokumentacja użytkowa systemu centralnego 

Koszty  testów  i  odbiorów  urządzeń,  wspólne  odbiory  techniczne  urządzeń,  test  pełnej 

funkcjonalności urządzeń 

Dodatkowe  urządzenia  na  potrzebę  wymiany  urządzeń  w  przypadku  braku  możliwości 

naprawy w urządzenia i konieczności wymiany (uszkodzenie obudowy - lakieru, uszkodzenie 

zamka drzwi, uszkodzenia wiązek elektrycznych) 

Odwołujący podkreślał, że wskazane przez niego koszty są kosztami minimalnymi i nawet bez 

znajomości  treści  szczegółowych  wyjaśnień  Mennicy,  Odwołujący  jest  w  stanie  z  pełną  pewnością 

stwierdzić,  że  przyjęcie  kosztów  niższych  niż  zaprezentowane  powyżej  na  potrzeby  kalkulacji 

ofertowej  nie  pokryłoby  realizacji  zamówienia,  a  Mennica  nie  mogła  skutecznie  wykazać  kosztów 

niższych  niż  zaprezentowane  powyżej,  tym  bardziej  nie  jest  możliwe  złożenie  dowodów 

potwierdzających takie koszty.  

II. 

Czyn nieuczciwej konkurencji 

W ocenie Odwołującego zaoferowanie ceny za przedmiot zamówienia znacznie poniżej jego 

realnej  wartości  było  ponadto  w  okolicznościach  rozpoznawanej  sprawy  podstawą  do  odrzucenia 

oferty zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w związku z art. 3 ust. 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk. 

W  realiach  sprawy  Wykonawca  usiłuje  dokonać  sprzedaży  poniżej  kosztów  własnych,  tj. 

stosuje tak zaniżone ceny, które nie obejmują wszystkich wymaganych kosztów dostaw biletomatów 

wchodzących  w  zakres  przedmiotu  zamówienia.  Kontekst  udzielenia  niniejszego  zamówienia 

przemawia  za  nakierowaniem  tego  działania  na  eliminację  z  rynku  lokalnego  konkurencyjnego 

przedsiębiorcy  -  Odwołującego.  Swoimi  działaniami  (opisanymi  wyżej)  Wykonawca  przekonał 

Z

amawiającego  do  zmiany  wymogów  postępowania,  aby  następnie  złożyć  ofertę  przeczącą 

prezentowanym  wcześniej  Zamawiającemu  argumentom.  Co  więcej,  jak  wynika  z  podstaw 

aksjologicznych zwalczania rażąco niskich cen, zaniżanie ceny w stosunku do kosztów zazwyczaj jest 

związane z poszukiwaniem oszczędności jakościowo-ilościowych przez wykonawcę podczas realizacji 

zamówienia.  Wykonawca,  oferując nowe biletomaty (za co otrzymał dodatkową  jeszcze punktację w 

ramach  kryterium  oceny 

ofert)  za  rażąco  niską  cenę,  działa  w  celu  pokrzywdzenia  konkurencji,  co 

także  stanowi  powód  do  odrzucenia  jego  oferty.  Mennica  jest,  bowiem  jednym  z  dwóch  podmiotów 

świadczących obecnie usługi w zakresie obsługi biletowej dla miasta Łódź - drugim jest Odwołujący. 

W zakresie tego samego rynku Mennica dostarczyła do Łodzi system karty miejskiej „Migawka”, którą 

utrzymuje,  jak  również  ma  podpisaną  z  Zamawiającym  umowę  operatorską  na  sprzedaż  biletów,  w 

ramach, której prowadzi sprzedaż w automatach stacjonarnych na terenie miasta, a także dostarczyła 

system Open Payment w wybranych tramwajach kursujących w Łodzi. W żywotnym interesie Mennicy 

leży  eliminacja  jedynego  konkurenta  na  rynku  łódzkim  -  Odwołującego,  który  świadczy  w  tym 

momencie  usługi  dzierżawy  automatów  biletowych  wraz  z  kompleksową  obsługą  serwisowo-

eksploatacyjną. 

Odwołujący  podkreślał,  że  zaoferowanie  przez  Wykonawcę  cen  na  nierealnym  poziomie 

stanowi  działanie  mające  na  celu  uzyskanie  zamówienia  w  sposób  godzący  w  zasadę  uczciwości 

kupieckiej na 

właściwym rynku, który stanowi rozpoznawane postępowanie. Na skutek sprzecznego z 

dobrymi  obyczajami  działania  Wykonawcy,  naruszony  zostanie  interes  Odwołującego  -  który  utraci 

możliwość uzyskania zamówienia, jak i Zamawiającego - który zostanie narażony na niezrealizowanie 

zamówienia zgodnie z umową. 

Podsumowując  Odwołujący  stwierdził,  że  w  realiach  prowadzonego  postępowania  oferta 

Wykonawcy,  jako  całość  i  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji,  w  szczególności  w 

rozumieniu  art.  3  ust.  1  uznk,  jak  i  w  rozumieniu  art.  15  ust.  1  pkt  1  uznk.  W  konsekwencji 

Zamawiający  bezpodstawnie  zaniechał  odrzucenia  oferty  Wykonawcy,  mimo  że  jej  złożenie  stanowi 

czyn nieuczciwej konkurencji, czym naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp. 

III. 

Zaniechanie 

odtajnienia  i  udostępnienia  Odwołującemu  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny 

złożonych przez Mennicę 

Wykonawca  MERA-SERWIS 

wyjaśnił,  że  niezwłocznie  po  otrzymaniu  informacji  o  wyborze 

oferty  Mennicy,  jako  najkorzystniejszej 

zwrócił  się  do  Zamawiającego  z  wnioskiem  o  udostępnienie 

załączników  do  protokołu  postępowania,  w  tym  w  szczególności  pełnej  korespondencji  między 

Zamawiającym  a  Mennicą.  Zamawiający  w  odpowiedzi  na  powyższy  wniosek  poinformował  o 

udostępnieniu  Odwołującemu  wyjaśnień  cenowych  w  części  nieobjętej,  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa  Mennicy,  przy  czym  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  wyjaśnieniach 

obejmuje  ich  przeważającą  większość,  pozostawiając  jawną  jedynie  część  ogólną,  „wstęp”  do 

wyjaśnień, niezawierającą żadnej treści merytorycznej. Zdaniem Odwołującego Mennica nie wykazała 

w  sposób  wystarczający  spełnienia  przesłanek  uznania  informacji  za  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  W 

uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  Wykonawca  w  żaden  właściwie  sposób  nie 

wykazał, a nawet nie  opisał  wartości  gospodarczej zastrzeżonej informacji, a jedynie zawarła  w nim 

ogólne  stwierdzenia  i  cytaty  z  orzecznictwa  KIO.  Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  miałby 

obowiązek  nieujawniania  informacji  zastrzeżonych  przez  Mennicę,  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa 

tylko w przypadku, gdyby zastrzeżona część wyjaśnień taką tajemnicę przedsiębiorstwa stanowiła.  

Odwołujący  ponownie  wyjaśnił,  że  nie  zna  treści  wyjaśnień,  które  nie  zostały  mu 

udostępnione, jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie 

ujawniać  treści  stanowiących  rzeczywistą  tajemnicę  przedsiębiorstwa  wykonawcy,  ale  dać  innym 

wy

konawcom  biorącym  udział  w  postępowaniu  możliwość  zweryfikowania,  czy  zostały  w  nich 

wskazane,  co  najmniej  kluczowe,  bezsporne  koszty 

realizacji  zamówienia.  Za  bezprawne  należy 

uznać  a  priori  utajnienie  treści  merytorycznej  dokumentu,  co  uniemożliwia  Odwołującemu  uzyskanie 

informacji o elementach kosztowych 

podlegających wyjaśnieniu - które uwzględnić w cenie ofertowej 

musiał  również  Odwołujący  -  bez  nawet  udostępniania  danych  liczbowych  czy  nazw  partnerów 

biznesowych.  

Zamawiający  odpowiedział  na  odwołanie  wnosząc  o  jego  oddalenie  w  całości.  W 

uzasadnieniu stwierdził, że w postępowaniu wzięło udział dwóch wykonawców: 

1.  Odwołujący  -  oferując  automaty  używane  -  0  pkt,  a  także  cenę  5.723.550,00  zł  netto  -  łączna 

punktacja 85,00 pkt); 

2.  Przystępujący  -  oferując  nowe  automaty  -  15  pkt,  a  także  cenę  6.705.014,00  zł  netto  -  łączna 

punktacja 87,56 pkt). 

Zamawiający wyjaśnił, że w ramach szacowania wartości zamówienia wskazał  wartość, jaką 

zamierza  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia  podał  kwotę  8.000.000,00  zł  netto.  Różnica 

między  wartością  oszacowania  dokonaną  przez  Zamawiającego,  a  ceną  oferty  Mennicy  wynosiła 

Jednakże  biorąc  pod  uwagę  okoliczność,  że  różnica  w  cenie  obu  oferentów  nie  jest  duża,  a 

jeden  z  nich  oferuje  urządzenia  nowe,  a  drugi  urządzenia  używane  Zamawiający  działając  na 

podstawie art. 90 ust. 1 Pzp 

podjął czynności celem wyjaśnienia czy w niniejszej sprawie nie mamy do 

czynienia  z  rażąco  niską  ceną.  Zamawiający  skierował  do  Mennicy  wezwanie  do  wyjaśnienia 

związanych  z  rażąco  niską  ceną.  W  odpowiedzi  na  przedmiotowe  wezwanie  Mennica  przygotowała 

obszerne  wyjaśnienia  wraz  z  dokumentami  źródłowymi,  które  w  większości  objęte  zostały  tajemnicą 

przedsiębiorstwa. Zamawiający stwierdził, że pomimo braku obowiązku wynikającego z art. 90 ust. 1a 

Pzp 

podjął  czynności  wyjaśniające,  a  treść  dokonanych  czynności  potwierdziła,  w  ocenie 

Zamawiającego, tezę, że oferta przygotowana przez Mennicę nie budzi wątpliwości, co do możliwości 

jej  realizacji.  Wręcz  przeciwnie  Zamawiający  wręcz  mógł  pokusić  się  o  wniosek,  że  to  oferta 

Odwołującego, który oferował sprzęt używany za niewiele większe wynagrodzenie niż oferta Mennicy 

jest  ofertą  gdzie  cena  jest  rażąco  wygórowana  w  stosunku  do  realiów  rynku.  Wyjaśnienia  złożone 

przez  Mennicę  były  przekonywujące  i  w  ocenie  Zamawiającego  w  zakresie,  w  którym  możliwa  była 

weryfikacja poszczególnych informacji samodzielnie przez Zamawiającego - przedstawione kalkulacje 

miały poparcie w cenach rynkowych i w realiach rynkowych. 

Odnosząc  się  do  treści  samego  odwołania  Zamawiający  wskazywał,  że  w  jego  ocenie,  na 

kilka  elementów,  które  wskazują  na  niespójność  i  brak  pełnej  rzetelności  wyliczeń  dokonywanych 

przez Odwołującego. Odwołujący w treści swojego odwołania wylicza, jakie w jego ocenie, są koszty 

oferowania dzierżawy nowych urządzeń. Nie może, bowiem porównać swojej kalkulacji do  kalkulacji 

Mennicy 

z uwagi na okoliczność, że Odwołujący oferuje sprzęt używany. 

Kolejno Zamawiający wskazywał, że w tabeli umieszczonej w odwołaniu (str. 9-11 odwołania) 

jest  kilka  nieprecyzyjności,  a  niektóre  pozycje  są  zdublowane  powodując  nieprecyzyjność  wyliczeń 

Odwołującego.  Przykładem  takim  jest  pkt  2  i  pkt  18  tabeli.  W  pkt  2  Odwołujący  wskazuje  na 

zasadność  uwzględnienia  kosztów  zapasu  części  zamiennych  na  potrzeby  utrzymania  553 

automatów,  by  jednocześnie  w  pkt  18  tabeli  przewidzieć  koszt  dodatkowych  5  sztuk  automatów 

zapasowych.  W  ocenie  Zamawiającego  te  dwie  pozycje  to  sztuczne  dublowanie  kosztów.  Ponadto 

ta

kiego  wymogu  nie  było  w  Opisie  Przedmiotu  Zamówienia.  Następną  pozycją  uwzględnioną  w 

hipotetycznej  kalkulacji  Odwołującego  jest  pkt  3  tabeli  (str.  9  odwołania)  -  w  pkt  3  Odwołujący 

uwzględnił  koszt  275.808,00  zł  z  tytułu  rozszerzonej  gwarancji  ponad  standardowe  24  miesiące 

oferowane przez producentów automatów. Wymóg taki nie wynika z Opisu Przedmiotu Zamówienia. 

Ponadto  pozycja  ta  częściowo  także  łączy  się  z  elementem  kosztów  części  zamiennych  (pkt  2)  i 

zapasowych  automatów  (pkt  18).  Skoro  Wykonawca  decyduje  się  na  rozszerzoną  gwarancję  to 

zapewne  po  to  by  móc  zgłaszać  wszelkie  naprawy  -  w  ramach  uprawnień  z  gwarancji,  zatem 

nieuzasadnionym  jest  dodatkowe  doliczanie  kosztów  zapasowych  części  zamiennych  i  zapasowych 

automatów,  biorąc  pod  uwagę,  że  w  tabeli  przewidziano  także  pkt  13  -  tj.  koszt  238.481  zł  z  tytułu 

ubezpieczenia  nowych  automatów.  Kolejną  pozycją  jest  koszt  certyfikacji  opisanej  na  str.  13 

odwołania.  Odwołujący  wskazuje,  że  w  swojej  kalkulacji  przygotowanej  na  potrzeby  niniejszego 

odwołania  uwzględnia  koszty  certyfikacji  -  jednakże  wskazać  należy,  że  w  Opisie  Przedmiotu 

Zamówienia  -  Zamawiający  nie  wymagał  dokonania  czynności  certyfikacji,  lecz  jedynie  spełnienia 

przez  sprzęt  określnych  norm.  Sama  okoliczność,  że  dane  urządzenie  spełnia  jakąś  normę  -  nie 

wymaga  automatycznie  przedkładania  certyfikatów  i  konieczności  wykonywania  drogich  badań  do 

certyfikacji. 

Zamawiający  zwracał  uwagę,  że  jego  zdaniem  nieuzasadnionym  jest  zarzut  Odwołującego, 

który  podnosi,  że  w  zakresie  poprzedniego  odwołania  na  postanowienia  SIWZ  –  Mennica  w  treści 

odwołania  podała  szacowany  koszt  nowego  urządzenia  20.000,00  zł,  a  jej  aktualna  cena  ofertowa 

wskazuje, 

że  koszt  ten  jest  niższy  niż  20.000,00  zł.  Zamawiający  wskazywał,  że  nie  można  czynić 

zarzutu  wobec  wykonawcy, 

że  w  swojej  ofercie  dał  inną  cenę  niż  ta,  która  wynikała  z  innych 

ogólnodostępnych  czynności  (tj.  odwołanie  od  zapisów  SIWZ  -  takim  działaniem  wykonawca 

pozbawiłby się możliwości bycia konkurencyjnym. 

Biorąc pod uwagę wszystkie ww. okoliczności w ocenie Zamawiającego, nie można postawić 

zar

zutu, że wbrew przepisom prawa nie dokonał odrzucenia oferty Mennica w związku z rażąco niską 

ceną.  Zamawiający  stał  na  stanowisku,  że  w  tym  postępowaniu  zachował  się  daleko  idącą 

ostrożnością i wdrożył procedurę wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Złożone przez Mennica wyjaśnienia 

były na tyle szczegółowe i precyzyjne oraz miały poparcie w realiach rynkowych i cenach rynkowych, 

które  mógł  zweryfikować  w  części  sam  Zamawiający.  W  związku  z  tym  nie  było  podstaw  do 

odrzucenia oferty Mennicy

, a działanie Zamawiającego w tym zakresie było w pełni prawidłowe. 

Również  Przystępujący  przedstawił  swoje  stanowisko  na  piśmie,  w  którym  analogicznie  jak 

Zamawiający, wnosił o oddalenie odwołania w całości. W uzasadnieniu wyjaśniał, że: 

I. 

Rzetelna  wycena  ceny  ofertowej  zaoferowanej  przez  Przystępującego,  która  nie  zakłóca 

uczciwej konkurencji. 

W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1-3 Pzp i art. 

7 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk 

dotyczącego 

wyceny przedmiotu zamówienia dokonanej przez Przystępujący podkreślał, że jego oferta  jest ofertą 

rzetelnie  przygotowaną,  uwzględniającą  wszystkie  wymagania  Zamawiającego,  pokrywającą 

wszystkie koszty, 

jak również zakładającą uczciwy zysk.  Przystępujący wskazywał, że złożone przez 

niego  wyjaśnienia  są  konkretne,  rzetelne  i  wyczerpujące  oraz  szczegółowo  przedstawiają  sposób 

zbudowania zaoferowanej ceny za realizację zamówienia wraz z przyjętą przez siebie  metodologią i 

właściwą Przystępującemu polityką cenową. Dodatkowo do rzeczonych wyjaśnień zostały załączone 

liczne  dowody  potwierdzające  realność  zaoferowanej  ceny.    Przystępujący  stał  na  stanowisku,  że 

złożone  w  toku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  wyjaśnienia  oraz  dowody  są 

wystarczające dla uznania, że nie może być mowy o nierzetelnej wycenie przedmiotu zamówienia, a 

tym samym złożona przez Przystępującego oferta nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji.  

Kolejno  Wykonawca  ustosunkowa

ł  się  zaś  do  twierdzeń  Odwołującego  wskazując,  że  treść 

jego  wyjaśnień  zawierająca  wyliczenia  i  dowody,  została  przez  Przystępującego  skutecznie 

zastrzeżona,  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa.  Wobec  powyższego  Odwołujący  nie  ma  jakiejkolwiek 

wiedzy  o  przyjętej  przez  Przystępującego  metodzie  kalkulacji,  czy  o  czynnikach  pozwalających  na 

zaoferowanie cen jednostkowych niższych niż konkurencja, dlatego treść odwołania nie przedstawia 

argumentacji  potwierdzającej,  że  cena  zaoferowana  przez  Przystępującego  została  zaniżona,  a 

jedynie  odnosi  się  do  hipotetycznych  wyliczeń  i  założeń  własnych  Odwołującego.  Jednakże,  takie 

własne założenia Odwołującego nie mają nic wspólnego z ofertą Przystępującego, gdyż nie dotyczą 

one  faktycznych  wyliczeń,  złożonych  w  toku  wyjaśnień.  Gdyby,  bowiem  Odwołujący  faktycznie  znał 

możliwości  Przystępującego  i  czynniki  pozwalające  mu  na  kalkulację  ceny  ofertowej,  to  wówczas 

Odwołujący  miałby  świadomość,  jak  nietrafione  są  jego  zarzuty.  W  zasadzie  uzasadnienie  zarzutów 

Odwołujący  oparł  na  własnych  wyliczeniach,  czy  też  odwołaniach  do  historycznych  postępowań  o 

udzielenie zamówienia w postaci przetargu dla Tramwajów Warszawskich.  W ocenie Przystępującego 

własne, hipotetyczne założenia Odwołującego obarczone są nieprawidłowością już chociażby z tego 

względu,  że  nie  uwzględniają  okoliczności  związanych  z  tym,  że  nie  istnieje  jeden  wzorzec,  czy 

schemat  konstruowania  wyjaśnień.  Każdy  z  wykonawców  przygotowując  ofertę  może  zwrócić  przy 

wycenie  uwagę  na  inne  aspekty  zamówienia,  każdy  z  wykonawców  ma  własne  zasady  polityki 

cenowej,  funkcjonuje  w  innych  realiach  polityki  cenowej  własnej  firmy.  Pozycje  wyceny,  na  które 

wskazywał  Odwołujący  nie  muszą  być  jedynymi,  które  należało  uwzględnić  w  kalkulacji,  nie 

wyczerpują  ani  katalogu  minimalnego,  ani  nie  są  zakresem  maksymalnym,  do  którego  mógł 

odwoływać  się  dany  wykonawca.  Założenia  Odwołującego  nie  uwzględniają  zatem,  że  poprawność 

jednych  założeń  nie  wyklucza  poprawności  innych  założeń.  Przystępujący  podał,  że  przedstawiona 

kalkulacja 

w  złożonych  wyjaśnieniach,  odzwierciedla  jego  doświadczenie,  które  pozwala  mu 

zaoferować  cenę,  która  pokrywa  wszystkie  koszty,  ryzyka,  a  także  zapewnia  wypracowanie 

racjonalnego i uczciwego zysku.  

Mając  na  uwadze  powyższe  Przystępujący  stwierdził,  że  Odwołujący  dowodził  poprawności 

własnych założeń, a nie  niepoprawności założeń  Przystępującego. Ewentualna  poprawność założeń 

Odwołującego nie wyklucza, bowiem poprawności założeń Przystępującego. Nie mając, zatem wiedzy 

na  temat  możliwości  ofertowych  Przystępującego,  Odwołujący  nie  jest  w  stanie  odnieść  się  do  tych 

czynników,  które  budują  przewagę  konkurencyjną  Przystępującego.  Wykonawca  podkreślał,  że 

każdorazowo  wycena  przedmiotu  zamówienia  odbywa  się  po  szczegółowej  analizie  zakresu 

zamówienia,  wyspecyfikowanych  potrzeb  zamawiającego,  cech  indywidualnych  zamówienia  i 

warunków rynkowych. Z tych też względów, możliwości Przystępującego, a co za tym idzie  - wyceny 

zaoferowane w poszczególnych przetargach, różnią się od siebie, co odzwierciedlone jest w rankingu 

ofert  przedmiotowego 

zamówienia.  Przystępujący  ponownie  zwracał  uwagę,  że  Odwołujący  nie  zna 

treści tych wyjaśnień, gdyż zawierają one tajemnicę przedsiębiorstwa Przystępującego, w związku, z 

czym 

kalkulacje Odwołującego - przyjmujące za faktyczny inny stan rzeczywisty niż charakterystyczny 

dla  Przystępującego  -  obarczone  są  wadą.  Wobec  tego  formułował  tezę,  że  skoro  Przystępujący 

udowodnił,  że  zaoferowana  przez  niego  cena  jest  realna,  bezzasadne  są  zarzuty  Odwołującego 

tyczące się ceny rażąco niskiej oraz złożenia oferty, która stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.  

Przystępujący  podniósł  jednocześnie,  że  Odwołujący  poza  przywołaniem  stanu  faktycznego 

sprawy, fragmentów  opisu  przedmiotu zamówienia  oraz wezwania Zamawiającego skierowanego do 

Przystępującego  nie  przedstawił  w  treści  odwołania  żadnej  argumentacji  potwierdzającej,  że  cena 

oferty  Przystępującego  została  zaniżona,  a  w  konsekwencji,  że  cena  oferty  ww.  wykonawcy  jest 

rażąco niska oraz nie podważa sposobu kalkulacji ceny oferty przez Przystępującego. Przyjęte przez 

Odwo

łującego  założenia  do  wyceny  dotyczą  sposobu  i  metody  kalkulacji  cen  poszczególnych 

elementów wynikających z indywidualnego doświadczenia Odwołującego, stanowią elementy polityki i 

strategii cenowej Odwołującego, warunki biznesowe  oraz sposoby realizacji przedmiotów tych oferty 

handlowych Odwołującego, które w żadnej mierze nie przekładają się na sposób kalkulacji ceny oferty 

przez Przystępującego w niniejszym postępowaniu.   

Przystępujący podkreślił, że nie istnieje jeden wzorzec, czy schemat konstruowania wyjaśnień 

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny.  Każdy  z  wykonawców  przygotowując  ofertę  może  zwrócić  przy 

wycenie  uwagę  na  inne  aspekty  zamówienia,  każdy  z  wykonawców  ma  własne  zasady  polityki 

cenowej,  funkcjonuje  w  innych  realiach  polityki  cenowej  własnej  firmy.  Nie  ma  jednego  katalogu 

minimalnego,  ani  zakresu  maksymalnego  zagadnień,  do  którego  powinien  odwoływać  się  dany 

wykonawca  sporządzając  kalkulację  ceny  oferty.  A  zatem  założenia  czynione  przez  jednego 

wykonawcę  nie  wykluczają  poprawności  założeń  innego  wykonawcy.  Uwzględniając  powyższe, 

stwierdzić należy, że własne założenia Odwołującego pozostają w oderwaniu od sposobu wyliczenia 

ceny  ofertowej  przez  Przystępującego,  gdyż  nie  dotyczą  one  faktycznych  wyliczeń  ceny, 

przedstawionych Zamawiającemu w ramach wyjaśnień ceny rażąco niskiej.  

Reasumując Wykonawca stwierdził, że należy uznać, że składając szczegółowe wyjaśnienia, 

poparte dowodami, udowodnił Zamawiającemu, że jego cena  ofertowa jest realna, wiarygodna, tzn., 

że  z  tytułu  realizacji  zamówienia  i  pozyskanego  za  nie  wynagrodzenia,  przy  zachowaniu  należytej 

staranności  nie  będzie  ponosił  strat,  a  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  powołał  się  na  czynniki 

sobie  tylko  właściwe,  które  pozwoliły  wyłącznie  jemu  zaoferować  niższe  ceny  od  pozostałych 

wykona

wców.  Tym  samym  brak  jest  podstaw  do  uznania  za  zasadnych  zarzutów  postawionych  w 

odwołaniu.  

Niezależnie  od  argumentacji  zaprezentowanej  wyżej  Przystępujący  odniósł  się  do 

wyszczególnionych przez Odwołującego argumentów:  

 (a) Homologacja   

Zdaniem  Przy

stępującego  brak  konieczności  uzyskania  formalnego  certyfikatu  wystawionego  przez 

akredytowaną jednostkę stanowi  bez wątpienia oszczędność czasu  po stronie producenta  i kosztów 

związanych z samym przeprowadzeniem badań w określonym czasie i wystawienia dokumentów. Nie 

zmienia  to  faktu, 

że  koszt  dostosowania  urządzeń  do  wymagań  zawartych  w  OPZ  niniejszego 

postępowania  wraz  z  ewentualnymi  czynnościami  badawczymi,  które  to  potwierdzą  został 

uwzględniony  w  ofercie  Emtest  (str.  6  i  7  pkt  1  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  Dowód  nr  14  Oferta 

Em

test). Ponadto, Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie będzie 

zaprojektowane oraz wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi w Polsce i UE normami i przepisami 

prawa  oraz  będzie  spełniać  wymagania  norm  opisanych  przez  Zamawiającego  w  przedmiotowym 

postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulamin Nr. 10 EKG ONZ.  

(b) Jasność ekranu  

Zdaniem Przystępującego, wbrew temu, co twierdzi Odwołujący, kwestia jasności ekranu ma istotne 

przełożenie  na  koszty  produkcji,  albowiem  im  wyższe  wymagania  odnoszące  się  do  parametrów 

ekranu,  tym  wyższe  koszty  jego  produkcji.  Złagodzenie,  zatem  wymogów  w  tym  zakresie  przez 

Zamawiającego, przyczyniło się do obniżenia ceny.  

(c)  Przedstawiona na stronach 9-

11 odwołania Tabela  

Przystępujący  wskazywał,  że  są  to  koszty,  które  najprawdopodobniej  ponosi  Odwołujący,  a  nie 

koszty,  które  ponosi  Przystępujący.  Jakie  koszty  ponosi  Przystępujący  w  związku  z  realizacją 

zamówienia zostały określone w jego wyjaśnieniach dotyczących ceny.  

(d) Postępowanie w Tramwajach Warszawskich  

Przystępujący  wskazywał,  że  porównywanie  tych  dwóch  projektów  w  wymienionych  przez 

Odwołującego aspektach jest nieuzasadnione. Oferowany, bowiem produkt firmy Emtest to inny model 

produktu, an

iżeli produkt, który został zaoferowany w postępowaniu o udzielenie zamówienia na rzecz 

Tramwajów  Warszawskich, do którego odnosi się Odwołujący. Pewne cechy wspólne oczywiście  da 

się  wyspecyfikować,  niemniej  jednak  brak  jest  jakichkolwiek  podstaw  do  tego,  aby  porównywać  te 

ceny. Ponadto każde postępowanie rządzi się swoimi prawami, jak również okoliczności towarzyszące 

złożeniu określonej i konkretnej oferty są zupełnie inne zwłaszcza, jeżeli porównuje się postępowania, 

które dzieli niemal 3 lata różnicy.  

(e) Badania, które zostały opisane na str. 12 Odwołania   

Przystępujący podniósł, że Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie 

będzie  zaprojektowane  oraz  wyprodukowane  zgodnie  z  obowiązującymi  w  Polsce  i  UE  normami  i 

przepisami  prawa  oraz  będzie  spełniać  wymagania  norm  opisanych  przez  Zamawiającego  w 

przedmiotowym  postępowaniu,  w  tym  w  szczególności  PN-EN  50155  oraz  Regulamin  Nr.  10  EKG 

ONZ.  Dowód  w  postaci  oświadczenia  EMTEST  zostanie  przedstawione  podczas  rozprawy.  Ponadto 

Emtest w swojej ofercie skierowanej do Mennicy (oferta ta stanowi załącznik nr 14 do wyjaśnień dot. 

ceny  ofe

rty  Mennicy)  wskazał,  wyraźnie,  że  oferowane  urządzenia  spełniają  wymagania 

Zamawiającego w tym postępowaniu.  

(f)  Dostawa  i  obsługa  aplikacji  płatniczej  -  elementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty.  Jest  o  tym 

mowa w wyjaśnieniach str. 8 pkt 3 oraz str. 28 pkt 14. Wskazana przez Odwołującego cena, to raczej 

cena dostępna za produkt Odwołującemu, a nie cena rynkowa. 

(g)  Zapas  części,  rozszerzona  gwarancja  -  elementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty.  Jest  o  tym 

mowa w wyjaśnieniach str. 26 i 27 pkt 11, 12. 

 (h)  Koszty  eksploatacyjne  -  e

lementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty.  Koszt  ten  został 

uwzględniony w kosztach serwisu terenowego, o którym jest mowa w wyjaśnieniach str. 22-23 pkt 9  

(i) Koszty montażu i płyty pośredniej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w 

wyjaśnieniach str. 18 pkt 8. 

 (j) Koszty serwisu - e

lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str. 

25  pkt  9  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena  produktu/usługi 

dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

 (k)  Transmisja  danych  -  e

lementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty.  Jest  o  tym  mowa  w 

wyjaśnieniach  str.  25-26  pkt  10.  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena 

produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

l)  Koszt  utrzymania  serwerów  -  elementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty.  Jest  o  tym  mowa  w 

wyjaśnieniach  str.  16-18  pkt  7  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena 

produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

(ł) Koszt utrzymania aplikacji płatniczej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa 

w  wyjaśnieniach  str.  28  pkt  14  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena 

produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

 (m) Koszty tokenizacji - e

lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach 

str.  9-16  pkt  6. 

Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena  produktu/usługi 

dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

(n) Koszty prac programistycznych - e

lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w 

wyjaśnieniach  str.  9-16pkt  6  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to  najprawdopodobniej  cena 

produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

(o) Koszty urządzeń finansowania w czasie - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym 

mowa w wyjaśnieniach str. 30-31 pkt 18 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej 

cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

 (p) Ubezpieczenie - elementy 

te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str. 

28 pkt 13 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna 

Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

(r)  Tokenizacja 

–  karty  sam  do  czytników  płatniczych  -  elementy  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty. 

Jest  o  tym  mowa  w  wyjaśnieniach  str.  7-8  pkt  2  Wyliczenie  natomiast  Odwołującego  to 

najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.  

(s) Wizja lokalna przyłączy i stelaży w pojazdach - koszt wizji lokalnej jest wliczony w cenę montażu 

urządzeń.   

 (t)  Koszty  dokumentacji  projektowej  -  k

oszty  te  zostały  wliczone  w  cenę  oferty  w  pozycjach  prac 

programistycznych  oraz  Project  Managementu 

– zgodnie ze złożonymi wyjaśnieniami str. 9-16 pkt 6 

oraz str. 29-30 pkt 17. 

Przystępujący stwierdził, że za nietrafiony należy uznać także zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 

pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 12 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk w 

sytuacji, gdy oferta Przystępującego nie 

jest  ofertą  zawierającą  rażąco  niską  cenę,  to  nie  można  mówić  w  tym  przypadku  o  jakimkolwiek 

naruszeniu  przepisów  uznk.  Wykonawca  wskazywał,  że  za  działanie  stanowiące  czyn  nieuczciwej 

konkurencji nie może być uznane złożenie oferty konkurencyjnej cenowo w stosunku do pozostałych 

ofert, jeżeli konkurencyjność tej ceny została w sposób prawidłowy przez wykonawcę wykazana.   

II. 

Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez Przystępującego 

Ustosunkowując  się  do  twierdzeń  Odwołującego  wskazanych  na  uzasadnienie  zarzutu 

dotyczącego naruszenia art. 8 ust.1-3 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk przez 

zaniechanie  ujawnienia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  przez  Mennicę,  zdaniem 

Przystępującego  zarzut  powyższy  należy  uznać  za  bezprzedmiotowy.  Treść  wyjaśnień 

Przystępującego  zawierająca  wyliczenia  i  dowody  oraz  uzasadnienie  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa,  została  przez  Przystępującego  skutecznie  zastrzeżona,  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa.  Szczegółowe  uzasadnienie  wraz  z  dowodami  znajduje  się  w  uzasadnieniu 

zastrzeżenia, które zostało złożone wraz z wyjaśnieniami dot. zaoferowanej ceny. Przystępujący  stał 

na  stanowisku,  że  nie  tylko  wyjaśnił  przyczyny  objęcia  tajemnicą  przedsiębiorstwa  informacji 

zawartych  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny,  ale  też  uprawdopodobnił  ziszczenie  się 

poszczególnych  przesłanek  z  art.  11  ust.  2  uznk,  co  oznacza,  że  Zamawiający  prawidłowo  uznał 

zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  za  zasadne,  jako,  że  tego  rodzaju  informacje  mogą  mieć 

wpływ  na  konkurencyjność  Przystępującego  i  jego  pozycję  rynkową.    Wobec  powyższego 

przedmiotowy zarzut nie ma w tej sytuacji racji bytu, a Odwołujący powinien na wcześniejszym etapie 

postępowania kwestionować zasadność uznania przez Zamawiającego ww. zastrzeżenia. 

Uwzględniając  dokumentację  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  przedstawioną 

przez  Zamawiającego,  dowody  oraz  oświadczenia  i  stanowiska  Stron  oraz  Przystępującego 

wyrażone w pismach procesowych oraz na rozprawie Izba ustaliła i zważyła, co następuje. 

Stan  faktyczny  sp

rawy został wyczerpująco i zgodnie z rzeczywistością przytoczony w treści 

odwołania oraz w odpowiedzi na odwołanie (zreferowanej powyżej) i jest właściwie pomiędzy stronami 

bezsporny.  Strony  różnią  się  jedynie  w  jego  interpretacji  oraz  co  do  wniosków  wyciąganych  z 

zastanych okoliczności faktycznych, szczególnie ich ocenie prawnej. 

Zgodnie z art. 90 ust. 1 u

stawy z dnia 11 września 2019 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - 

Prawo  zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  poz.  2020  ze  zm.)  do  postępowań  o  udzielenie 

zamówienia  wszczętych  i  niezakończonych  przed  dniem  1  stycznia  2021  r.  stosuje  się  przepisy 

dotychczasowe.  Natomiast  stosownie  do  a

rt.  92  ust.  2  powołanej  ustawy  do  postępowań 

odwo

ławczych oraz postępowań toczących się wskutek wniesienia skargi do sądu wszczętych po dniu 

31  grudnia  2020  r.,  dotycz

ących  postępowań  o  udzielenie  zamówienia  wszczętych  przed  dniem  1 

stycznia  2021  r.,  stosuje  si

ę  przepisy  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.)

. W związku z tym Izba rozpoznała odwołanie stosując 

w  zakresie  procedury  odwoławczej  przepisy  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  -  Prawo  zamówień 

publicznych  (Dz.  U  z  2019  r.  poz.  2019  ze  zm.)  dalej  jako:  „nPzp”,  natomiast  do  oceny  zarzutów 

odwołania przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. 

poz. 1843 ze zm.). 

Krajowa  Izba  Odwoławcza  stwierdza,  że  Odwołujący  legitymuje  się  uprawnieniem  do 

korzystania  ze  środków  ochrony  prawnej,  o  którym  stanowi  przepis  art.  505  nPzp,  według  którego 

środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także 

innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może 

ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy.  

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Przytaczając  przepisy  stanowiące  podstawę  prawną  zapadłego  rozstrzygnięcia,  a  których 

naruszenie  przez  Zamawiającego  zarzucał  Odwołujący,  wskazać  przede  wszystkim  należy,  że 

zgodnie 

z  art.  7  ust.  1  Pzp  Zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie 

wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.  

Zgodnie  z  art. 

90  ust.  1  Pzp,  jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości 

zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się 

o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  w 

szczególności w zakresie: 

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo 

sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu 

wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagr

odzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie 

przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę  (Dz.U.  z 

2018 r. poz. 2177); 

2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących 

w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub 

kosztu spoczywa  na  wykonawcy.  Z

aś przepis stanowi, ze zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp Zamawiający 

odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze 

złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  Z

amawiający odrzuca ofertę, jeżeli:  oferta zawiera rażąco 

niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Natomiast  według  pkt  6  powyższego 

przepisu  Z

amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. Natomiast 

zgodnie  z  pkt  3  powołanego  przepisu  Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli:  jej  złożenie  stanowi  czyn 

nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Według  art.  91  ust.  1  Pzp  zamawiający  wybiera  ofertę  najkorzystniejszą  na  podstawie 

kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Przepis  art.  8  ust.  3  Pzp  stanowi,  że  nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie 

później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu, 

zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one  udostępniane  oraz  wykazał,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią 

tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 

4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu. 

Zgodnie  z  art.  11  ust.  2  uznk  p

rzez  tajemnicę  przedsiębiorstwa  rozumie  się  informacje 

techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość 

gospodarczą,  które  jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są 

powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem  informacji  albo  nie  są  łatwo 

dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, 

przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. 

I

zba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy i jest 

wynikiem  uzasadnionego  podejrzenia  ustawodawcy, 

że  wykonawca  w  celu  uzyskania  zamówienia 

zaproponuje 

cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania zamówienia lub spowoduje 

jego  wykonanie  w  nienależyty  sposób,  np.  kosztem  jakości  czy  też  terminowości  wykonania 

przedmiotu  zamówienia.  W  takim  przypadku  dyspozycja  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  zobowiązuje 

Z

amawiającego  do  odrzucenia  oferty,  która  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.  Istotnym  jest,  że  ustawodawca  nie  zdefiniował  pojęcia  „rażąco  niska  cena”.  Sąd 

Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że: 

„przepisy  p.z.p.  nie  określają  definicji  pojęcia  rażąco  niskiej  ceny  […].  Punktem  odniesienia  do 

określenia  jest  przedmiot  zamówienia  i  przyjąć  można,  że  cena  rażąco  niska  to  taka,  która  jest 

nierealistyczna,  niewiar

ygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie 

innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego”. 

W  związku  z  brakiem  legalnej  definicji,  w  orzecznictwie  sądów  okręgowych  oraz  KIO,  a 

wcześniej  w  orzecznictwie  arbitrażowym,  ustalone  zostały  pewne  cząstkowe  lub  ogólne,  definicyjne 

ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „o cenie rażąco niskiej można 

mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez 

wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w wyroku KIO 1562/11 wskazano: „Cena rażąco 

niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a rzeczona 

różnica  nie  będzie  uzasadniona  obiektywnymi  względami  pozwalającymi  danemu  wykonawcy  bez 

strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie 

to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest, więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu 

i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą wykonanie zamówienia 

poniżej  jego  rzeczywistych  kosztów  i  w  takim  sensie  nie  jest  ceną  rynkową,  tzn.  generalnie 

niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą 

pa

nującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz 

obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających”.

Izba  stanęła  na  stanowisku,  że  ocena  zgromadzonego  w  sprawie  materiału  dowodowego 

przesądza  o  prawidłowości  decyzji  Zamawiającego,  polegającej  na  wyborze  oferty  Przystępującego. 

Izba stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał, że cena oferty złożonej przez Przystępującego zawiera 

cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba nie dopatrzyła się również naruszenia 

przez  Zamawiającego  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  3  Pzp,  polegającego  na  zaniechaniu  odrzucenia 

oferty Mennicy, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.  

Na  wstępie  poczynionych  rozważań  Izba  uznała  za  właściwe  osadzenie  ceny  ofertowej 

Przystępującego  w  otoczeniu  zarówno  wartości  szacunkowej  jak  również  oferty  konkurencyjnej  tj. 

oferty Odwołującego. 

Zgodzić  się  należy  z  Odwołującym,  że  Zamawiający  dokonując  oszacowania  wartości 

zamówienia  przed  wszczęciem  tego  postępowania  oszacował  wartość  szacunkową  uwzględniając 

ówczesny przedmiot zamówienia  dotyczący używanych automatów do sprzedaży biletów.  Powyższe 

znajduje  odzwierciedlenie  w  protokole  z  postępowania  w  pkt  2.  Następnie  w  wyniku  odwołania 

wniesionego  przez  Mennicę  w  styczniu  2021  r.  Zamawiający  dokonał  modyfikacji,  która  polegała  na 

dopuszczeniu automatów nowych. Ponadto wskazać należy, że Zamawiający ustalił kryterium oceny 

ofert  za  pomocą,  którego  postanowił  punktować  oferowanie  przez  wykonawcę  urządzeń  nowych. 

Dostrzeżenia  wymaga,  że  mimo  dokonanej  zmiany  Zamawiający  utrzymał  dokonany  szacunek,  co 

może oznacza, że Zamawiający uznał, że powyższa zmiana nie miała wpływu na dokonane wcześniej 

ustalenie a nie stanowi prz

yznanie MPK, że wartość szacunkowa została wadliwie oszacowana. Jeśli 

zaś  chodzi  o  cenę  oferty  Przystępującego  na  tle  ceny  oferty  Odwołującego  to  nie  budzi  żadnych 

wątpliwości, że cena oferty wykonawcy MERA-SERWIS jest wyższa od ceny oferty Mennicy. Jednak 

w  tym  miejscu  zaznaczenia  wymaga,  że  Odwołujący  zaoferował  automaty  używane  natomiast 

Przystępujący zaoferował automaty nowe.  

W  kontekście  powyższego  należy  zwrócić  uwagę,  że  Zamawiający  pomimo  braku 

ustawowego obowiązku wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, wynikającego z art. 90 ust. 

1a  Pzp  wystosował  -  jak  stwierdził  „z  ostrożności”  pod  wpływem  pisma,  które  wpłynęło  w 

postępowaniu - do Przystępującego wezwanie na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia wyjaśnień 

dotyczących  występowania  w  jego  ofercie  rażąco  niskiej  ceny.  Przystępujący  zastosował  się  do 

wezwania  Zamawiającego  i  przedstawił  w  wyznaczonym  terminie  odpowiednie  wyjaśnienia  wraz  z 

dowodami.  Przeprowadzona  analiza  wyjaśnień  złożonych  przez  Przystępującego  doprowadziła  Izbę 

do  przek

onania, że zarzuty zgłoszone przez wykonawcę MERA-SERWIS w odwołaniu należy uznać 

za nieuzasadnione. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają następujące argumenty. 

Izba  stwierdziła,  że  wyjaśnienia  Przystępującego  zawarte  w  piśmie  z  dnia  19  marca  2021  r. 

złożone  w  aspekcie  podejrzenia  występowania  w  jego  ofercie  rażąco  niskiej  ceny  są  konkretne, 

rzetelne  i  wyczerpujące.  W  ich  treści  szczegółowo  przedstawiono  strukturę  zaoferowanej  ceny, 

sposób wyliczenia poszczególnych składników, a w przypadku niektórych składników nawet wskazano 

określone  warianty  wykonania,  z  tym  zastrzeżeniem,  że  do  kalkulacji  ceny  przyjmowano  zawsze 

wariant  w  najwyższą  ceną.  Złożone  wyjaśnienia,  zawierające  szczegółową  kalkulację  ceny  zostały 

poparte rozlicznymi dowodami w postaci ofert dostawców, usługodawców, zamówień, umów, faktur i 

innych  dokumentów  np.  bankowych.  Analiza  wyjaśnień  złożonych  przez  Mennicę  pod  kątem 

możliwości dostępnych temu wykonawcy i wyjątkowo sprzyjających warunków  pozwala na wysnucie 

przez  Izbę  wniosku,  że  Mennica  za  cenę  wskazaną  w  ofercie  jest  w  stanie  prawidłowo  wykonać 

przedmiot zamówienia oraz również wypracować zysku na odpowiednim poziomie. 

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że argumentacja Odwołującego zawarta w odwołaniu, 

jak również przestawiana na rozprawie, która została wsparta złożonymi dowodami koncentrowała się 

na tym, że cena zaoferowana przez Przystępującego nosi znamiona rażąco niskiej z uwagi na: 

−  fakt  przedstawienia  przez  Mennicę  w  odwołaniu  z  4  stycznia  2021  r.  argumentacji,  w  której 

wskazano, że cena nowego automatu wynosi 20 tys. zł oraz 

−  kalkulacji  Odwołującego,  który  jest  producentem  tego  rodzaju  urządzeń,  jak  te  zamawiane  i 

zdaniem,  którego  w  kwocie  zaoferowanej  przez  Przystępującego  (12 124,80  zł)  nie  ma 

możliwości, aby wyprodukować nowe urządzenia i zaoferować usług zamawiane przez MPK 

w postepowaniu. 

Odnosząc się to tak zakreślonych ram sporu Izba wskazuje, że analiza treści ofert złożonych 

przez 

konkurujących  wykonawców  prowadzi  do  oczywistego  wniosku,  że  zaoferowali  oni  zupełnie 

różne  automaty  biletowe.  Odwołujący  oparł  swoją  ofertę  o  automaty  używane,  natomiast 

Przystępujący  „postawił”  na  nowe  automaty.  Odmienności  w  tego  rodzaju  konstrukcji  oferty 

spowodowały  naturalne  różnice  związane  z  przygotowaniem  oferty  w  aspekcie  czynionych  założeń 

cenowych, co znajduje również przełożenie na płaszczyznę wyjaśnień składanych przez wykonawcę 

w  odniesieniu  do  występowania  podejrzenia  występowania  w  jego  ofercie  rażąco  niskiej  ceny.  Tym 

samym  za  nietrafne  należy  uznać  stwierdzenie  Odwołującego  o  potencjalnym  braku  wyceny 

określonych elementów z uwagi na kumulację określonych zagadnień w jednym punkcie (np. w pkt 6 

wyjaśnień).  

Izba  przychyla  się  do  argumentacji  Przystępującego  wspartej  na  orzecznictwie  Izby,  że  nie 

istnieje  tylko  jeden  wzór  lub  schemat  konstruowania  wyjaśnień,  bowiem  każdy  z  wykonawców 

przygotowując  ofertę  może  zwrócić  przy  wycenie  uwagę  na  inne  aspekty  zamówienia,  w  tym 

rozwiązania. Ponadto każdy z wykonawców ma własne zasady polityki cenowej, funkcjonuje w innych 

realiach polityki cenowej własnej firmy. W związku z tym pozycje oferowanych rozwiązań lub wyceny, 

na które wskazywał Odwołujący nie muszą być jedynymi, które należało uwzględnić w kalkulacji, nie 

wyczerpują  ani  katalogu  minimalnego,  ani  nie  są  zakresem  maksymalnym,  do  którego  mógł 

odwoływać się dany wykonawca.  

Najbardziej  jaskrawym  przykładem  tego  rodzaju  sytuacji  w  rozpoznawanej  sprawie  jest 

przyjęcie  przez  Odwołującego  założenia,  że  Przystępujący  oferując  produkt  nowy  będzie  musiał 

stworzyć od zera, podczas, gdy założenie to nie jest wadliwe z uwagi na to, że zaoferowany produkt 

jest  produktem  już  istniejącym,  który  zostanie  jedynie  dostosowany  do  wymagań  Zamawiającego 

przez  dostaw

cę  produktu.  Odwołujący  na  tę  okoliczność  przedstawił  dowody  za  pomocą,  których 

próbował  wykazać,  że  minimalna  cena  nowego  urządzenia  powinna  wynosić  11,5  tys.  zł  i  nie  jest 

możliwe wytworzenie nowego automatu  poniżej tej ceny. Podobnie  należy ocenić pozostałe  dowody 

złożone  celem  wykazania  najniższego  poziomu  cen  poszczególnych  elementów  tabeli  kosztowej 

zawartej  w  odwołaniu  oraz  złożonej  podczas  rozprawy.  Złożone  dowody  obrazują  jedynie  elementy 

wyceny,  które  Odwołujący  uznał  za  istotne,  jak  również  warunki  handlowe  i  poziom  cen,  który  jest 

dostępny  wykonawcy  MERA-SERWIS,  co  nie  wyklucza  tego,  że  inny  wykonawca,  w  tym  przypadku 

Mennica,  może  zastosować  inną  metodologię  wyceny  a  także  uzyskać  warunki  i  ceny  bardziej 

korzystne,  co  zostało  potwierdzone  dowodami  złożonymi  wraz  z  wyjaśnieniami.  Wobec  tego  należy 

zgodzić się Przystępującym, który stwierdził, że założenia Odwołującego nie uwzględniają, zatem, że 

poprawność  założeń  Odwołującego  nie  wyklucza  poprawności  założeń  Mennicy.  Jeśli  zaś  chodzi  o 

dowody  maj

ące  obrazować  wzrosty  cen  poszczególnych  składników  niezbędnych  do  wytworzenia 

nowego  urządzenia  np.  stali,  aluminium,  miedzi,  niklu  itp.  oraz  zestawienie  to  Izba  uznała  je  za 

nieprzydatne  z  uwagi  na  to,  że  Przystępujący  nie  jest  producentem  urządzeń,  którego  rolą  jest 

pozyskania  tego  rodzaju  produktów.  Ponadto  przypomnieć  należy,  że  oferowany  przez  Mennicę 

produkt  jest  produktem  już  istniejącym,  który  zostanie  jedynie  dostosowany  do  wymagań 

Zamawiającego przez jego dostawcę, co czyni złożone dowody bezużytecznymi. Podobne stanowisko 

Izba zajęła wobec dowodów mającymi potwierdzać wzrost kosztów zatrudnienia. 

Kolejną  kwestią  wymagającą  zajęcia  stanowiska  przez  Izbę  jest  zagadnienie  dotyczące 

zakwestionowania  przez  Odwołującego  ofert  podwykonawców  w  aspekcie  ich  zaniżenia,  w 

szczególności  oferty  podwykonawcy  mającego  realizować  główną  część  zamówienia,  jakim  jest 

produkcja  automatów.  W  omawianej  sprawie  Izba  nie  znalazła  żadnych  podstaw,  aby  uznać 

przypuszczenia Odwołującego za słuszne, bowiem tylko w takiej kategorii należy się poruszać z braku 

jakichkolwiek dowodów mających potwierdzać, że oferty podwykonawców, a w szczególności jednego 

z nich są zaniżone. Izba za chybioną  uznała argumentację, w której Odwołujący wskazywał, że fakt 

długoletniej  współpracy  może  stanowić  podstawę  do  zakwestionowania  wartości  takich  ofert.  W 

ocenie  Izby  jest  wręcz  przeciwnie.  Wiedzą  powszechną  jest,  że  fakt  długoletniej,  a  na  dodatek 

owocnej  współpracy  pomiędzy  kontrahentami  rodzi  skutek  w  postaci  szczególnie  korzystnych 

warunków  handlowych,  w  tym  w  szczególności  uzyskiwania  znacznych  bonifikat  na  nabywane 

produkty. W takim przypadku brak jest jakichkolwiek racjonalnych podstaw do tego, aby uznać ofertę 

takiego podmiotu za niewiarygodną z punktu widzenia zaoferowanej ceny, a Odwołujący nie wykazał, 

że oferta podwykonawcy jest celowo zaniżona. 

Nie może się również ostać argument Odwołującego, że zaoferowane przez Przystępującego 

automaty biletowe nie będą spełniały wymagań określonych przez Zamawiającego w OPZ. Powyższe 

wprost  wynika 

ze  złożonych  wyjaśnień  jak  również  z  załącznika  nr  14  do  wyjaśnień,  który  zawiera 

ofertę dostawcy. Ponadto w toku rozprawy Przystępujący złożył oświadczenie z 2.07.2011 r., w którym 

dostawca  potwierdził,  że  dostarczone  rozwiązanie  będzie  zgodne  z  obowiązującymi  w  Polsce 

Normami  UE  i  przepisami  prawa  oraz  będzie  spełniać  wymagania  norm  opisanych  przez 

Zamawiającego w postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulaminie Nr.10 EKG 

ONZ.  

Ściśle  związana  z  wyżej  omawianym  zagadnieniem  jest  materia  dotycząca  konieczności 

przeprowadzenia  stosownych  badań,  na  którą  wskazywał  Odwołujący  składając  w  tym  zakresie 

odpowiednie dowody, potwierdzające poziom cen za takie badania, który kształtował się na poziomie 

około  40 tys. zł. Odwołujący nie zaprzeczył stwierdzeniu  Przystępującego w toku rozprawy, że takie 

badania należy przeprowadzić raz i tylko dla jednego urządzenia, a zatem Izba uznała, że ww. koszt 

jest kosztem niewielkim w stosunku do całego zamówienia i nie może rzutować w sposób znaczący na 

całość zaoferowanej ceny oferty. 

Spoglądając  na  ofertę  Przystępującego  przez  pryzmat  innych  postępowań  o  udzielenie 

zamówienia publicznego, w których wykonawca brał udział oferując wyższe ceny nowych automatów 

biletowych nie sposób stwierdzić, że cena zaoferowana  w tym postępowaniu przez Przystępującego 

ma charakter cena rażąco niskiej. Po pierwsze, nie wykazano, że wymagania dotyczące zamawianych 

urządzeń  były  takie  same  jak  te  postawione  w  prowadzonym  postępowaniu.  Po  drugie,  zauważyć 

należy, że w przedstawionych postępowaniach zamawiano skrajnie równe ilości urządzeń (od 50 szt. 

aż po 583 szt.), co bez wątpienia ma również wpływ na poziom cenowych oferowanych urządzeń. Po 

trzecie,  należy  zwrócić  uwagę  na  rozpiętość  czasową  składanych  ofert,  tj.  przykładowo  oferta  dot. 

postępowania  na  rzecz  Tramwajów  Warszawskich  była  składana  ok.  4  lata  wstecz.  Izba  uznała,  że 

wszystkie  ww.  uwarunkowania  mają  wpływ  na  kształtowanie  ceny,  która  może  w  zależności  od 

różnorakich  warunków  związanych  z  przedmiotem  zamówienia,  ale  w  tym  czasie  również  sytuacja 

podmiotowa  wykonawcy  może  ulegać  zmianie,  np.  polepszeniu,  tj.  może  uzyskać  wyjątkowe 

sprzyjające  warunki  handlowe,  w  tym  cenowe  od  partnera  handlowego  z  uwagi  na  wieloletnią  i 

owocną współpracę. 

Kolejno  Izba  odniosła  się  do  zagadnienia  związanego  z  poziomem  ceny  Przystępującego  w 

aspekcie  treści odwołania  złożonego  przez Wykonawcę w 4 stycznia  2021 r., w którym znalazło się 

stwierdzenie o rynkowej cenie nowego automatu na poziomie 20 tys. zł, gdy tymczasem Mennica w 

złożonej ofercie zaoferowała niższą cenę – 12 124,80 zł.  

W  omawianej  kwestii  nie  można  tracić  z  pola  widzenia  tego,  że  w  treści  powołanego 

odwołania Przystępujący zarzucał Zamawiającemu opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który 

utrudniał  uczciwą  konkurencje  pomiędzy  wykonawcami,  z  uwagi  na  to,  że  Zamawiający 

postanowieniami  SIWZ  ograniczył  możliwość  ubiegania  się  o  zamówienie  wykonawcom,  którzy 

chcieliby zaoferować nowe automaty biletowe, a nie  używane jak MPK wskazało pierwotnie w OPZ. 

Tym  samym  dążył  do  celu  wyeliminowania  postanowień  SIWZ,  które  były  dla  niego  niekorzystne,  z 

uwagi  na  brak  możliwości  zaoferowania  nowych  urządzeń.  Powołanie  się  przez  odwołującego 

Wykonawcę w treści uzasadnienia rzeczonego odwołania na cenę rynkową automatu na określonym 

poziomie,  w 

tym  przypadku  20  tys.  zł  nie  tylko  nie  tworzy  jakiegokolwiek  związania  dla  tego 

wykonawcy,  a  wręcz  zagrażałoby  żywotnym  interesom  wykonawcy  i  mogłoby  zostać  wykorzystane 

przez  podmioty  konkurujące  w  nim  w  ramach  ubiegania  się  o  udzielenie  zamówienia.  Znając  cenę 

wykonawcy przed złożeniem oferty mogli zaoferować cenę niższą.  

Izba  uznała  również  za  przekonywujące  wyjaśnienia  Przystępującego,  który  wskazywał,  że 

zamówienie zostało ogłoszone z końcem 2020 r. (wszczęcie postępowania w dniu 24 grudnia 2020 r.), 

a  odwołanie  zostało  złożone  zaraz  po  przerwie  świąteczno-noworocznej,  bo  4  stycznia  2021  r.,  co 

spowodowało,  że  nie  zdążył  szczegółowo  zapoznać  się  z  wymaganiami  postawionymi  przez 

Zamawiającego. Ponadto od czasu złożenia odwołania do czasu złożenia oferty prowadził negocjacje 

z  dostawcą,  co  zaowocowało  uzyskaniem  korzystnym  warunków  handlowym,  w  tym  również  tych 

cenowych. Zatem cenę 20 tys. zł należy traktować, jako cenę detaliczną dla osoby fizycznej, która nie 

korzysta z specjalnych opustów cenowych. 

N

a  kanwie  powyższych  rozważań  Izba  nie  stwierdziła  nie  tylko  naruszenia  przez 

Zamawiającego  przepisów  art.  89  ust.  1  pkt  4  i  art.  90  ust.  1-3  oraz  art.  7  ust.  1  ustawy  przez 

zaniechanie  odrzucenia  oferty  Mennicy,  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia  oraz  błędną  oceną  wyjaśnień  złożonych  przez  Wykonawcę  w  tym  zakresie, 

ale także Izba nie stwierdziła naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 

pkt  1  uznk  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Prz

ystępującego  z  uwagi  na  to,  że  jej  złożenie 

stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.  

Jako ostatni Izba rozpoznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z 

art.  11  ust.  2  uznk  przez  zaniechanie  odtajnienia 

i  udostępnienia  Odwołującemu  informacji 

zastrzeżonych  przez  Mennicę,  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  w  wyjaśnieniach  dotyczących 

zaoferowanej przez Mennicę ceny. Izba oddaliła zgłoszony zarzut. 

Przede  wszystkim  należy  zwrócić  uwagę  na  sposób  postawienia  zarzutu  przez  MERA-

SERWIS  w  treści  odwołania,  w  której  wykonawca  ograniczył  się  w  zasadzie  do  stwierdzenia,  że 

Mennica nie wykazała w sposób wystarczający spełnienia przesłanek uznania informacji za tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  W  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  Wykonawca  w  żaden 

właściwie  sposób  nie  wykazał,  a  nawet  nie  opisał  wartości  gospodarczej  zastrzeżonej  informacji,  a 

jedynie  zawarła  w  nim  ogólne  stwierdzenia  i  cytaty  z  orzecznictwa  KIO,  podczas,  gdy  utajnieniu 

podlega  jedynie  infor

macja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa, a nie część stanowiąca  de facto 

cały dokument.  Sam fakt  wystąpienia treści chronionej w dokumencie nie  uzasadnia  utajnienia całej 

jego merytorycznej treści. 

Kolejno Odwołujący wskazał, że nie zna treści wyjaśnień, które nie zostały mu udostępnione, 

jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie ujawniać treści 

stanowiących  rzeczywistą  tajemnicę  przedsiębiorstwa  wykonawcy,  ale  dać  innym  wykonawcom 

biorącym udział w postępowaniu możliwość zweryfikowania, czy zostały w nich wskazane, co najmniej 

kluczowe,  bezsporne  koszty  realizacji  zamówienia.  Za  bezprawne  należy  uznać  a  priori  utajnienie 

treści  merytorycznej  dokumentu,  co  uniemożliwia  Odwołującemu  uzyskanie  informacji  o  elementach 

kosztowych  podlegających  wyjaśnieniu  -  które  uwzględnić  w  cenie  ofertowej  musiał  również 

Odwołujący - bez nawet udostępniania danych liczbowych czy nazw partnerów biznesowych. 

Natomiast w toku rozprawy Odwołujący dodał jedynie, że wyjaśnienia są ogólne i szablonowe 

i  mogą  posłużyć  w  innych  postępowaniach,  zaś  na  str.  3  wskazano  sieć  zamówień,  które  są 

zamówieniami uzyskanymi na rynku zamówień publicznych, a zatem z tych powodów są jawne.  

Niezwykle istotnym jest, że w toku rozprawy Przystępujący przyznał, że informacje zawarte na 

str.  3  wyjaśnień  z  19  marca  2021  r.  w  zakresie  sieci  sprzedaży  Mennicy  pochodzące  z  kontraktów 

uzyskanych  z  rynku  zamówień  publicznych,  które  dotyczą:  Tramwajów  Warszawskich,  Wrocławia, 

Poznania, oraz Łodzi (tylko dwa pierwsze tiret) nie mają waloru tajemnicy przedsiębiorstwa. 

Biorąc  pod  uwagę  tak  postawiony  zarzut  i  jego  uzasadnienie,  a  także  oświadczenie 

Przystępującego  złożone  podczas  rozprawy  Izba  nie  miała  wątpliwości,  że  postawiony  przez 

wykonawcę  MERA-SERWIS  zarzut  naruszenia  art.  8  ust.  3  Pzp  potwierdził  się  jedynie  w  części 

dotyczącej  zamówień  pozyskanych  przez  mennicę  z  rynku  zamówień  publicznych.  Izba  uznała  za 

nietrafną  argumentację  Odwołującego,  że  Wykonawca  nie  wykazał  wartości  gospodarczej 

zastrzeganych  infor

macji  i  ograniczył  się  do  szablonowych  wyjaśnień.  W  tym  miejscu  przypomnieć 

należy,  że  wykonawca  oprócz  wyjaśnień  złożył  stosowne  dowody  celem  wykazania  prawidłowości 

zastrzeżenia. 

Izba  uznała,  że  w  złożonych  wyjaśnieniach  Przystępujący  wskazał  okoliczności,  które 

przesądzają o tym, że zastrzeżone przez niego informacje posiadają określoną wartość gospodarczą, 

która  przejawia  się  między  innymi  w  wyrządzeniu  wykonawcy  znacznej  szkody,  polegającej  na 

nieuzyskaniu  tego  kontraktu.  Ponadto  wykonawca  wyjaśnił,  że  zastrzeżone  informacje  dla  niego 

określoną  wartość  gospodarczą  związaną  z  przejęciem  rozwiązań  technologicznych,  czy  też 

przedmiotów  współpracujących  z  Mennicą.  Wskazaną  wartość  gospodarczą  zdaje  się  potwierdzać 

argumentacja  zawarta  we  wcześniejszych  zarzutach,  bowiem  pozwoliła  ona  Mennicy  na  uzyskanie 

przewagi  konkurencyjnej  nad  podmiotami,  które  również  ubiegają  się  o  zamówienie.  Izba  uznaje  za 

wzorcowe i popiera dążenie do tego, aby wartość gospodarcza określonych informacji, które zostały 

opatrzone kla

uzulą „tajemnica przedsiębiorstwa” była wykazywana za pomocą wymiernych liczb. Nie 

mniej  jednak  Izba  dostrzega,  że  w  nie  w  każdym  przypadku  wartość  gospodarcza  może  być 

skwantyfikowana  i  wyrażona  za  pomocą  konkretnych  danych  liczbowych.  W  ocenie  Izby  w 

roz

poznawanym  przypadku  Izba  uznała,  że  wykonawca  w  sposób  dostateczny  wykazał  wartość 

gospodarczą zastrzeganych informacji.  

Z  tych  względów  Izba  uznała,  że  zgłoszony  zarzut  potwierdził  się  jedynie  w  części  opisanej 

wyżej. Jednak z uwagi na oddalenie zarzutów dotyczących występowania w ofercie Przystępującego 

rażąco  niskiej  ceny  oraz  wystąpienia  czynu  nieuczciwej  konkurencji  Izba  uznała,  że  powyższe 

naruszenie  pozostaje  bez  wpływu  na  wynik  postepowania,  bowiem  ujawnienie  ww.  informacji  nie 

może Odwołującemu na nowo otworzyć drogi do złożenia odwołania we wskazanym zakresie.  

Biorąc pod uwagę powyższe Izba nie stwierdziła również naruszenia art. 7 ust. 3 Pzp oraz art. 

91  ust.  1  Pzp  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  4  Pzp  przez  wybór,  jako  najkorzystniejszej  oferty 

podlegającej odrzuceniu. 

Zgodnie  z  art.  557  nPzp,  w  wyroku  oraz  w  postanowieniu  kończącym  postępowanie 

odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art. 575 nPzp 

strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania 

odwoławczego  stosownie  do  jego  wyniku.  W  związku  z  tym  Izba  kosztami  postepowania 

odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1298/21 zgodnie z art. 575 nPzp oraz § 2 ust. 1 pkt 2 w zw. 

z § 5 ust. 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 

2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w kwocie 18 600 zł, 

(na  którą  składał  się  koszt  wpis  od  odwołania  uiszczony  przez  Odwołującego  oraz  wynagrodzenia 

pełnomocnika Przystępującego) - obciążyła Odwołującego, jako stronę przegrywającą.  

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. 

Przewodniczący:      ………………………….… 

………………………….… 

………………………….…