Sygn. akt: KIO 1130/21
WYROK
z 16 czerwca 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński
Protokolant:
Klaudia Kwadrans
po rozpoznaniu na rozprawie 14 czerwca 2021
roku w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej 13 kwietnia 2021 r. przez wykonawcę Recycling
Logo Group Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Rudzie Śląskiej w postępowaniu prowadzonym
przez
zamawiającego: Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą w Bytomiu, przy
udziale:
A. wykonawcy Energokon-Plus Sp. z o.o.
z siedzibą w Sosnowcu zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu,
odrzucenie z postępowania oferty wykonawcy Energokon-Plus Sp. z o.o. z
siedzibą w Sosnowcu.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Spółkę Restrukturyzacji Kopalń S.A.
z siedzibą w Bytomiu i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych 00/100), uiszczoną przez Odwołującego -
Recycling Logo Group Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Rudzie Śląskiej tytułem wpisu
od odwołania,
zasądza od Zamawiającego - Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą
w Bytomiu na rzecz Odwołującego - Recycling Logo Group Sp. z o.o. Sp. k.
z siedzibą w Rudzie Śląskiej kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy
sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione przez
Odwołującego z tytułu wpisu od odwołania oraz kosztów
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od jego
do
ręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
………………….............................……………..
Sygn. akt: KIO 1130/21
U z a s a d n i e n i e
Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą w Bytomiu (dalej Zamawiający) prowadzi
na podstawie przepisów ustawy z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm., dalej: Pzp)
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie przetargu nieograniczonego
pod nazwą: „Rozbiórka obiektów
w Czerwionce Leszczynach położonych na terenie byłej KWK Dębieńsko dla SRK S.A.
w Bytomiu Oddział Kopalnie Węgla Kamiennego w całkowitej likwidacji”, numer: ZP-KCL-
0017/20, zwane dalej p
ostępowaniem.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
8 czerwca 2020 r. pod numerem 548608-N-2020
. Wartość zamówienia nie przekracza kwot
określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
13 kwietnia 2021 r. wykonawca
Recycling Logo Group Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Rudzie
Śląskiej (Dalej: Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym zaskarżył niezgodne z przepisami
czynności i zaniechania Zamawiającego, zarzucając mu naruszenie następujących
przepisów Pzp:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 2 Pzp przez zaniechanie odrzucenia oferty
Energokon-Plus
Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu (dalej: Przystępujący) jako oferty
zawierającej rażąco niską cenę, gdy wykonawca ten nie wykazał, że jego oferta nie
zawiera
ła rażąco niskiej ceny oraz nie złożył żądanych przez Zamawiającego
dowodów,
2. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp przez zaniechanie przeprowadzenia
przez Zamawiającego wszechstronnej i dokładnej oceny wyjaśnień złożonych przez
Przystępującego, z pominięciem faktu, że obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera
ła rażąco niskiej ceny oraz złożenia dowodów spoczywał Przystępującym,
co w konsekwencji doprowadziło do zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego
z postępowania jako zawierającej rażąco niską cenę,
3. art. 91 ust. 1 Pzp przez dokonanie wyboru,
jako najkorzystniejszej w postępowaniu,
oferty złożonej przez Przystępującego, mimo, że jego oferta podlegała odrzuceniu
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 2 i 3 Pzp,
4. art. 7 ust. 1 i 3 Pzp przez
niezapewnienie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, przez zaniechanie obligatoryjnych działań przez Zamawiającego
i w konsekwencji dokonanie wyboru, jako najkorzystniejszej, ofer
ty podlegającej
odrzuceniu.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
unieważnienia czynności wyboru najkorzystniejszej oferty złożonej przez
Przystępującego.
2. odrzucenia oferty
Przystępującego.
powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz wyboru najkorzystniejszej oferty
z ud
ziałem ofert niepodlegających odrzuceniu.
Odwołujący wniósł ponadto o zasądzenie na jego rzecz od Zamawiającego kosztów
postepowania odwoławczego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
Zamawiający 26 czerwca 2020 r. wezwał Przystępującego do złożenia wyjaśnień, w tym
do
złożenia dowodów dotyczących elementów oferty mających wpływ na ceny.
W odpowiedzi z 29 czerwca 2021 r.
Przystępujący złożył Zamawiającemu wyjaśnienia
dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
W ocenie O
dwołującego było one lakoniczne, niekonkretne i nie wykazywały, że
zaoferowana cena nie
była rażąco niska. Przystępujący ograniczył się do wskazania
okoliczności, które jak twierdził, miały wpływ na obniżenie ceny. Wyjaśnienia te były jednak
niewystarczaj
ące do ustalenia, że Przystępujący nie zaoferował ceny rażąco niskiej.
Wykonawca nie wskazał w jaki sposób okoliczności, na które się powołał, wpłynęły na
obniżenie ceny oraz o jakie wartości cena ta została obniżona. Do wyjaśnień nie załączono
żadnych dowodów potwierdzających przyjętą przez Przystępującego kalkulację, w tym m.in.
wykazu
sprzętu, wykazu środków trwałych, umów najmu, umów leasingu, list płac, itp.,
mimo,
że do złożenia dowodów w tym zakresie Przystępujący został wyraźnie zobowiązany
prze
z Zamawiającego wezwaniu z 26 czerwca 2020 r.
W wyjaśnieniach Przystępujący wskazał m.in., że w celu ograniczenia osobowych kosztów
pracy przyj
ął metodę maksymalnej mechanizacji prac przez użycie dźwigów, maszyn
burzących, ładujących i samochodów samowyładowczych, co pozwoliło na znaczną redukcję
kosztów. Przystępujący nie udowodnił jednak, aby dysponował takim parkiem maszynowym
oraz nie wykazał jakie w związku z tym uzyskał oszczędności. Z takiej argumentacji nie
wynika
ła ani oszczędność metody, ani też wyjątkowość rozwiązań. Użycie dźwigów, maszyn
burzących, ładujących oraz samochodów stanowi działanie typowe, standardowe, stosowane
przez inne podmioty realizujące tego rodzaju zamówienia.
Zdaniem Odwołującego wątpliwym było, by taka metoda przyczyniła się do obniżenia
kosztów realizacji zamówienia. Koszty najmu, leasingu, czy też utrzymania maszyn są
znaczne.
Do tego koniecznym jest zapewnienie osób posiadających odpowiednie kwalifikacje
i uprawnienia do ich obsługi. Dla przykładu Odwołujący wskazał, że z oferty załączonej jako
dowód do odwołania wynika, że najem żurawia 500 t to koszt rzędu 1 100 zł netto za każdą
motogodzinę pracy tego sprzętu. Do tego należy doliczyć transport oraz montaż (demontaż)
maszyny na miejscu prowadzenia rozbiórki oraz obsługę operatorską. W ocenie
Odwołującego koszt pracy tej maszyny został przez Przystępującego zaniżony.
Odwołujący wskazał również, że zaniżona była także cena mobilizacji dźwigu w wysokości
000 zł. Zdaniem Odwołującego rzeczywisty koszt to ok. 45 000 zł.
Z
powyższych przyczyn Odwołujący podniósł, że przyjęte przez Przystępującego nie zostały
w żaden sposób udowodnione, a zatem jako gołosłowne nie zasługiwały na uwzględnienie.
Przystępujący zaniżył również stawki za utylizację odpadów i nie udowodnił, że dysponuje
możliwością przekazania odpadów po kosztach wskazanych kalkulacji (utylizacja papy,
utylizacja szkła, utylizacja gruzu), mimo, że w wyjaśnieniach powołał się na wypracowane
u kontrahentów korzystne stawki. Koszty utylizacji odpadów pochodzących z rozbiórki
są znaczne – transport, składowanie oraz utylizacja takich odpadów objęte są
rygorystycznymi normami, których zachowanie generuje znaczne koszty po stronie
podmiotów prowadzących taką działalność.
Przystępujący nie wykazał dysponowania sprzętem w postaci dźwigów, maszyn burzących,
ładujących, mimo, że z okoliczności tej wywodził oszczędność dla przyjętej metody realizacji
zadania.
Przystępujący wskazał także, że dysponował ofertą na obsługę geodezyjną wraz
z wykonaniem mapy powykonawczej,
jednakże oferty tej nie złożył, co również poddawało
w wątpliwość przyjęte przez niego sławki w tym zakresie (2000 zł netto/zadanie).
Przystępujący wskazał również na właściwe wyłącznie jemu korzystne ceny zakupu paliw
oraz gazów technicznych. Była to jednak kolejna okoliczność nie poparta żadnymi
dowodami.
W konsekwencji Odwołujący wskazał, że Przystępujący w wyjaśnieniach z 29 czerwca
2020 r. nie udowodnił żadnego z twierdzeń mających potwierdzać realność ceny swojej
oferty.
11 maja 2021 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego
odrzucenie jako wniesionego po terminie. W uzasadnieniu swojego stanowiska Zamawiający
wskazał m. in.:
Czynność wezwania Przystępującego do wyjaśnień ceny oferty miała miejsce 26 czerwca
2020 r., a wyjaśnienia zostały udzielone przez Przystępującego 29 czerwca 2020 r.
Zamawiający podkreślił, że pierwszy wybór oferty najkorzystniejszej w postępowaniu nastąpił
9 grudnia 2020 roku. Zamawiający dokonał wówczas wyboru oferty złożonej przez
wykonawcę D. M., co skutkowało wniesieniem odwołania przez wykonawcę L. W. . Na
skutek wniesionego odwołania, KIO wyrokiem z 14 stycznia 2021 roku uwzględniła
odwołanie i nakazała Zamawiającemu unieważnić czynność wyboru najkorzystniejszej oferty,
odrzucić ofertę złożoną przez D. M. i dokonać ponownej oceny ofert (wyrok o sygn. akt KIO
Za
mawiający zgodnie z ww. wyrokiem dokonał ponownej weryfikacji ofert. Co jednak istotne,
w ramach powyższego, nie podjął żadnych nowych czynności w zakresie badania ceny
Przystępującego.
Wybór oferty Przystępującego jako najkorzystniejszej nastąpił 8 kwietnia 2021 r. Odwołujący
jednak nie kwestionował ceny oferty Przystępującego po pierwszym wyborze oferty.
Zamawiający wskazał, że w jego ocenie termin do wniesienia odwołania należało liczyć
od daty pierwszego wyboru najkorzystniejszej oferty w
postępowaniu. Złożenie odwołania na
obecnym etapie było w ocenie Zamawiającego spóźnione. Odwołujący miał przy tym
ówcześnie interes prawny w uzyskaniu zamówienia (podmiot znajdujący się na dalszej
pozycji w rankingu ofert również posiada legitymację materialną do zaskarżenia wyboru). Od
dnia dokonania pierwszego wyboru Zamawiający nie zmienił swojej oceny, co do treści
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego, nie dokonywał ponownej weryfikacji ceny, nie
w
zywał tego wykonawcy do złożenia kolejnych wyjaśnień. Brak było zatem podstaw do
przyjęcia, że termin do wniesienia odwołania zaczął biec na nowo, po dokonaniu czynności
ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu.
11 czerwca 2021
r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie i wniósł o jego
oddalenie. Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wskazał m. in.:
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawierała ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do pr
zedmiotu zamówienia. Tym samym dla zaistnienia możliwości zastosowania tego przepisu
Z
amawiający musiał mieć pewność, że za cenę zaoferowaną przez wykonawcę danego
zamówienia nie dałoby się prawidłowo wykonać lub musiał ustalić, że skalkulowany koszt nie
u
możliwia pokrycia wydatków związanych z wykonaniem jakiegoś elementu zamówienia w
sposób prawidłowy. Zamawiający nie mógł przy tym zastosować automatycznego odrzucenia
oferty podejrzanej
o rażąco niską cenę lub koszt.
Art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp ma charakter
eliminacyjny i musi być wykładany w sposób ścisły,
jak wszystkie przesłanki odrzucenia ofert, które nie mogą być wykładane sprzeczne z celem
ustawy, którym jest wyłonienie konkurencyjnie wybranego wykonawcy. Skoro wyjaśnienia oferty
udzielone przez Przys
tępujący nie budziły wątpliwości Zamawiającego, to Zamawiający nie mógł
odrzucić jego oferty.
Zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Pzp
ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny, spoczywa na wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego. Niemniej przepis ten nie zwalniał Odwołującego od obowiązku wykazania
i udowodnienia okoliczności, które uczynił podstawą swoich zarzutów. Odwołujący zaproponował
ogólne twierdzenia, natomiast powinien przedstawić materiał dowodowy, z którego wynikałoby,
że oferta Przystępującego zawierała rażąco niską cenę, a Zamawiający błędnie ją ocenił.
16 kwietnia 2021 r. Przystępujący złożył pismo procesowe, w którym zawarł wniosek o
odrzucenie odwołania jako wniesionego po terminie. Argumentacja Przystępującego była
zbliżona do przytoczonej wyżej argumentacji Zamawiającego w zakresie wniosku o odrzucenie
odwołania z 11 maja 2021 r.
Po przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając dokumentację przedmiotowego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska stron i przystępującego zawarte w odwołaniu, odpowiedzi
na odwołanie, a także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole,
ustaliła i zważyła, co następuje.
W
przypadku odwołań wniesionych po 31 grudnia 2020 r., a dotyczących postępowań
o udzielenie zamówienia publicznego wszczętych przed 1 stycznia 2021 r., stosownie
do art. 92 ust. 2 ustawy z 11 września 2019 r. przepisy wprowadzające ustawę - Prawo
za
mówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2020) zastosowanie znajdują przepisy ustawy
nPzp, zwanej dalej: nPzp.
Izba oddaliła wniosek o odrzucenie odwołania jako wniesionego bez zachowania
ustawowego terminu. Izba ustaliła, że postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego, a wartość szacunkowa przedmiotu zamówienia nie przekracza kwot
określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Postępowanie zostało wszczęte 8 czerwca 2020 r. Tym samym, zgodnie z obowiązującym
ówcześnie stanem prawnym dopuszczalny zakres odwołań w postępowaniu określał art. 180
ust. 2 Pzp, który stanowił, że jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w
przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8, odwołanie przysługuje wyłącznie wobec
czynności:
wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o
cenę;
określenia warunków udziału w postępowaniu;
wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;
odrzucenia oferty odwołującego;
opisu przedmiotu zamówienia;
6) wyboru najkorzystniejszej oferty.
Pierwszym momentem, w którym Odwołujący mógł dowiedzieć się, że Zamawiający
pozytywnie ocenił złożone przez Przystępującego wyjaśnienia ceny oferty było skierowanie
do tego wykonawcy zap
roszenia do udziału w aukcji elektronicznej. Zgodnie z przytoczonym
wyżej art. 180 ust. 2 Pzp Odwołującemu nie przysługiwało jednak na tamtym etapie
odwołanie od zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy zaproszonego do udziału w aukcji.
9 grudnia 2020 r. Za
mawiający poinformował o dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu, ale oferta Przystępującego sklasyfikowana została dopiero na trzecim
miejscu listy rankingowej ofert. W konsekwencji Odwołujący nie miał możliwości
wniesienia odwołania przeciwko zaniechaniu przez Zamawiającego odrzucenia oferty
Przystępującego, gdyż zaniechanie to nie mieściłoby się w określonej w art. 180 ust. 2 pkt 6
Pzp
czynności wyboru najkorzystniejszej oferty. Oferta Przystępującego nie została uznana
za najkorzystniejszą zatem Odwołujący nie był uprawniony do wniesienia odwołania w
terminie postulowanym zarówno przez Zamawiającego jak i Przystępującego, tj. terminie
liczonym od 9 grudnia 2020 r.
Ponownej czynności wyboru najkorzystniejszej oferty Zamawiający dokonał 8 kwietnia 2021
r.
i w ocenie Izby dopiero od tego terminu, wobec opisanego wyżej stanu faktycznego,
Odwołujący mógł w sposób rzeczywisty dochodzić swoich racji w postępowaniu
odwoławczym. W konsekwencji Izba uznała wniosek o odrzucenie odwołania jako
wniesionego po terminie za niezasadny.
I
zba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych skutkujących
odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2019 ze zm., dalej: nPzp).
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust.
1 n
Pzp, tj. istnienie po stronie odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz
możliwości poniesienia przez Odwołującego szkody w wyniku kwestionowanych czynności
zamawiającego. Izba ustaliła, że do postępowania odwoławczego zgłosił skuteczne
przystąpienie wykonawca Energokon-Plus Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu zgłaszający
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że zasługuje ono na uwzględnienie.
Zgodnie z informacją z otwarcia ofert z 23 czerwca 2021 r. oferty w postępowaniu złożyli:
1. Nomet S. N. - cena 18 963 730,68
zł,
2. Demolition Group M. M. - cena 2 535 442,52
zł,
3. S. C.
Firma Handlowa Itos Wyburzanie Obiektów Przemysłowych - cena
zł,
Przedsiębiorstw Handlowo Usługowe Foxmet M. C. - cena 360 916,05 zł,
5. P.H.U. Marex Sp. z o.o. Sp. K. - cena 713 400 000,00
zł,
Odwołujący - cena 3 948 915,00 zł,
7. Developer i Recyckling Sp. z o.o. - cena 8 178 762,00
zł,
8. Firma ZK S.c. K.
Ż., G. Ż. - cena 984 000 000,02 zł,
9. P.H.U. Complex L. W. - cena 1 771 200,00
zł,
Przystępujący - cena 1 838 850,00 zł,
11. Tree Capital Sp. z o.o. - cena 5 811 750,00
zł,
12. Ulman D. M. - cena 7 072 500,00
zł,
13. PPUHT Stalbet 2 A. S. - cena 40 713 000,00
zł,
14. Pol Invest Group Sp. z o.o. - cena 9 594 000,00
zł,
Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe W. C. - cena 29 646 430,47 zł,
16. Grani-Tec D. P. i D. A. S.c. - cena 6 273 000,00
zł,
17. Eko Grand R. K. - cena 733 014,81
zł.
26 czerwca 2021 r. Zamawiający zwrócił się do Przystępującego o udzielenie wyjaśnień
dotyczących ceny jego oferty. Jako podstawę faktyczną wezwania Zamawiający
wskazał: „zaproponowana przez Państwa w ofercie cena budzi uzasadnione wątpliwości,
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez Zamawiającego - jest niższa o 81,76% od średniej z wszystkich złożonych ofert
(wynoszącej 10 079 527,44 zł brutto)”.
Zamawiający wskazał, że „wyjaśnienia i dowody powinny dotyczyć w szczególności takich
elementów jak:
− oszczędność metody wykonania zamówienia,
− wybranych rozwiązań technicznych,
− wyjątkowo sprzyjające warunki wykonania zamówienia dostępnych Wykonawcy,
− koszty pracy, z zastrzeżeniem, iż ich wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej,
ustalonych na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
− pomoc publiczna udzielona na podstawie odrębnych przepisów,
− wynikających z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązującym w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie,
− wynikających z przepisów prawa ochrony środowiska,
− powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zamawiający wskazał ponadto:
„W wyjaśnieniach należy podać wszelkie obiektywne czynniki odnoszące się do elementów
oferty i mające znaczenie dla należytej realizacji zamówienia. Należy podać elementy oferty
mające wpływ na wysokość ceny oraz rodzaje i wysokość kosztów realizacji poszczególnych
elementów. Wyjaśnienia mają zawierać element kalkulacyjny. Wykonawca jest obowiązany
podać koszty pracy, jakie zostały przyjęte w cenie ofertowej, w tym miesięcznie na jedną
osobę zatrudnioną przy wykonywaniu zamówienia, a także uzasadnienie dlaczego
skalkulowano
je w takim wymiarze. Wykonawca obowiązany jest wykazać i udowodnić, że
przyjęta do ustalenia ceny oferty wartość kosztów pracy (bez względu na formę zatrudnienia
– umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna) nie jest niższa od minimalnego wynagrodzenia
za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z
dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz.
”.
W odpowiedzi, 29 czerwca 2021 r. Przystępujący złożył wyjaśnienia i wskazał m. in.:
„Poniżej przedstawiamy uzasadnienie, udowadniające oszczędność naszych metod
wykonania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki
wykonania
zamówienia, oryginalność projektu, a także niskie koszty pracy:
1. W celu
ograniczenia osobowych kosztów pracy (przy zachowaniu poziomu płac
przekraczającego ustawowe minima), przyjęto metody maksymalnej mechanizacji prac
poprzez użycie dźwigów, maszyn burzących, ładujących i samochodów
samowyładowczych. Poza znaczną redukcją kosztów pozwala to na podniesienie
standardów BHP poprzez wykluczenie obecności ludzi w strefach zagrożenia. Pozwala
to także przyspieszyć proces realizacji prac bez uszczerbku dla bezpieczeństwa,
a zatem ograniczyć koszty (...). W dalszej części wyjaśnień przedstawiamy kalkulację
tabelaryczną udowadniającą naszą cenę ofertową.
Dzięki zatrudnieniu wykwalifikowanych pracowników zamieszkujących w okolicach
prowadzonych prac (kilka osób do prac fizycznych), nie ponosimy kosztów związanych
z delegacjami i zakwat
erowaniem pracowników. Z całą mocą podkreślamy przy tym,
że wszyscy pracownicy w naszej firmie zatrudniani są legalnie i ponosimy z tego tytułu
wszelkie przewidziane prawem opłaty.
Posiadamy maszyny z osprzętem burzącym, w związku z czym kalkulacja nie zawiera
dodatkowych kosztów ich wynajęcia lub leasingu, co w tego typu zleceniach jest
jednym z najistotniejszych czynników cenotwórczych. Ponadto z racji niewielkiej
odległości naszej siedziby od miejsca prowadzenia prac, koszty przewiezienia sprzętu
będą niewielkie.
W związku z długoletnią działalnością związaną z pracami rozbiórkowymi i
znajomością lokalnego rynku, przeprowadziliśmy z podmiotami uprawnionymi, z
którymi współpracowaliśmy, wstępne negocjacje kosztów transportu i przyjęcia
odpadów nie nadających się do odzysku. Zostały nam przedstawione bardzo korzystne
stawki za transport i utylizację odpadów porozbiórkowych. Ponadto posiadamy ramowe
umowy odbioru odpadów rozbiórkowych z renomowanymi, uprawnionymi odbiorcami.
Całe postępowanie z odpadami będzie oczywiście udokumentowane w sposób
przewidziany prawem oraz zostaną dopełnione wszelkie procedury.
W związku z niskimi kosztami administracyjnymi i niskimi ogólnymi kosztami
działalności naszej Spółki (własna nieruchomość, baza i zaplecze techniczne,
og
raniczenie personelu biurowego), możemy kształtować koszty pośrednie na niskim
poziomie.
Spółka nasza posiada wewnętrzny system kontroli jakości i postępu prac, co pozwala
na usprawnienie realizacji i wpływa na znaczne oszczędności m. in. paliwa.
Spółka nasza dokonuje zakupu paliwa oraz gazów technicznych na terenie całej Polski
na warunkach flotowych, po cenach znacznie niższych, niedostępnych dla odbiorców
detalicznych, co wpływa na dalszą obniżkę kosztów.
Posiadamy wieloletnie doświadczenie w projektowaniu i rozbiórce wszelkich obiektów
budowlanych o charakterystyce podobnej do obiektów objętych ofertą wraz
z segregacją, wywozem i utylizacją odpadów, co pozwoli na sprawną organizację
i terminowe wykonanie prac, a tym samym obniżenie kosztów rozbiórki. Długoletnie
doświadczenie obejmuje również wycenę tych prac.
W naszej działalności wielokrotnie świadczyliśmy usługi rozbiórkowe na rzecz Spółki
Restrukturyzacji Kopalń S.A. na podstawie przepisów Prawa zamówień publicznych,
(między innymi: rozbiórka budynku biurowego wraz z budynkami gospodarczymi
w Wałbrzychu, rozbiórka budynku administracyjnego i stacji ratownictwa KWK Niwka-
Modrzejów w Sosnowcu, budynek hydroforni KWK Jan Kanty w Jaworznie, likwidacja
obiektów na terenie KWK Niwka-Modrzejów, likwidacja obiektów Szybu Jadwiga KWK
Porąbka-Klimontów, wykonanie dokumentacji projektowej rozbiórki 11 obiektów
w Rejonie Juliusz), a także na zlecenie Kompanii Węglowej rozbiórka budynku
kruszarni kamienia wraz z pomostem w KWK Halemba Wirek, a także rozbiórka
wiaduktu
na zlecenie SRK KWK Makoszowy w okresie sierpień-wrzesień 2018 oraz na
zlecenie SRK KWK Wieczorek I rozbiórka bocznicy piaskowej nr 1 i 2 oraz mostu
podsadzkowego samowyładowczego w rejonie Szybu „Wschodni” – grudzień 2018 –
styczeń 2019. We wrześniu 2019 zakończyliśmy rozbiórkę 14 obiektów na KWK
Krupiński. Znamy stosowne procedury, pracownicy nasi są już przeszkoleni w zakresie
szczególnych wymogów (w tym także dotyczących prowadzenia prac w ruchu
czynnego Zakładu Górniczego) , co pozwoli na sprawną organizację pracy i ograniczy
koszty. W załączeniu protokoły odbioru/referencje przywołanych prac.
Jak już wyżej wspomniano, w ofercie założyliśmy maksymalną mechanizację procesu
rozbiórki. Pozwala to na ograniczenie udziału robocizny w kosztach, przy zachowaniu
wynagrodzeń przekraczających minimalne stawki określone na podstawie art. 2 ust. 3-5
Ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 w sprawie wynagrodzenia za
pra
cę w 2020 roku”.
Do powyższych wyjaśnień Przystępujący załączył w charakterze dowodów referencje
i protokoły końcowe robót mające potwierdzać należytą realizację zadań na rzecz innych
Zamawiających (dokumenty dotyczące punktu 9 przytoczonych wyżej wyjaśnień).
W pozostałym zakresie objętym wyjaśnieniami Przystępujący nie złożył żadnych dowodów.
Integralną częścią wyjaśnień były tabelaryczne kalkulacje dotyczące realizacji przedmiotu
zamówienia w odniesieniu do poszczególnych obiektów. W kalkulacjach tych Przystępujący
wskazał m. in., że zakłada wynagrodzenie pracowników na poziomie 30 zł/netto za godzinę.
Powyższe wyjaśnienia zostały zaakceptowane przez Zamawiającego wskutek czego
Przystępujący został zaproszony do udziału w aukcji elektronicznej.
W oceni
e Izby powyższa czynność Zamawiającego nie była prawidłowa. Zgodnie z art. 90
ust. 2 Pzp o
bowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu
spoczywa na wykonawcy.
W sytuacji, gdy Zamawiający wezwał Przystępującego
do wyjaśnienia ceny jego oferty obowiązkiem Przystępującego było zatem wykazanie,
że za tą cenę będzie on zdolny należycie zrealizować przedmiot zamówienia. Podkreślenia
wymaga przy tym fakt, że Zamawiający nie ograniczył się do lakonicznego wezwania
do wyjaśnień, skierowanego do wykonawcy wyłącznie w celu formalnej realizacji obowiązku
Zamawiającego wynikającego z art. 90 ust. 1a Pzp. Zamawiający wprost wskazał, że cena
oferty Przystępującego budzi uzasadnione wątpliwości, co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi. Zamawiający określił ponadto
jakie elementy Przystępujący powinien wyjaśnić w sposób szczególnie staranny.
W odpowiedzi na wezwanie Przystępujący wskazał m.in. na następujące okoliczności, które
pozwoliły mu na skalkulowanie ceny na odpowiednio niskim poziomie:
1. p
rzyjęcie maksymalnej mechanizacji prac przy wykorzystaniu maszyn będących
własnością Przystępującego,
2. niski koszt zakupu paliwa do maszyn
(„po cenach znacznie niższych, niedostępnych
dla odbiorców detalicznych”),
korzystne stawki za transport i utylizację odpadów porozbiórkowych zaoferowane
Przystępującemu przez podmioty trzecie,
ramowe umowy odbioru odpadów rozbiórkowych zawarte przez Przystępującego
z renomowanymi, uprawnionymi odbiorcami.
Na potwierdzenie powyższych okoliczności, które mogły mieć faktyczny wpływ na wysokość
zaoferowanej Zamawiającemu ceny oferty Przystępujący nie złożył żadnego dowodu.
Prawdziwość tych okoliczności nie wynikała również w żaden sposób z załączonych
do wyjaśnień kalkulacji. Przystępujący nie wyjaśnił również w jaki sposób ww. okoliczności
wpłynęły na obniżenie ceny oferty.
W konsekwencji powyższych ustaleń Izba uznała, że wyjaśnienia złożone przez
Przystępującego były nieadekwatne do treści wezwania z 26 czerwca 2021 r. Co za tym
idzie wypełniona została przesłanka określona w art. 90 ust. 3 Pzp, który stanowi, że
zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wobec ukształtowanej
orzecznictwem zasady jednokrotnego wzywania wykonawców do wyjaśnień ceny oferty
złożenie niekompletnych i nieudowodnionych wyjaśnień ceny uznać należy za tożsame z
nieudzieleniem
wyjaśnień w rozumieniu art. 90 ust. 3 Pzp. Z tego względu obowiązkiem
Zamawiającego było odrzucenie oferty Przystępującego.
Cena rażąco niska nie jest ceną o obiektywnej wartości w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Ma ona charakter subiektywny, powiązany z wykonawcą i jego indywidualnymi
zdolnościami do realizacji zadania za określoną cenę. Oznacza to, że dla każdego
wykonawcy z osobna zamawiający mają obowiązek oceniać, czy możliwa będzie realizacja
przedmiotu zamówienia za zaoferowaną cenę. Dlatego też Zamawiający nie mógł
zlekceważyć faktu, że Przystępujący nie złożył dowodów na poparcie swoich twierdzeń
wyrażonych w wyjaśnieniach. Zamawiający nie mógł mieć bowiem żadnej pewności, że ten
konkretny wykonawca, za zaoferowaną cenę należycie wykona przedmiot zamówienia.
Rozpoznając odwołanie Izba przeprowadziła dowody z dokumentacji postępowania,
a w szczególności z następujących dokumentów:
1. SIWZ,
ofert wykonawców złożonych w postępowaniu wraz z ich zestawieniem,
wezwania do wyjaśnień ceny oferty skierowanego przez Zamawiającego
do Przystępującego 26 czerwca 2021 r.
wyjaśnień Przystępującego z 29 czerwca 2021 r.
Izba uznała za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia złożone przez Odwołującego dowody w postaci
ofert złożonych przez podmioty trzecie Odwołującemu. W ocenie Izby fakt, że Odwołujący
uzyskał oferty na realizację poszczególnych robót czy usług nie przesądza, że innemu
wykonawcy zostałyby zaoferowane choćby podobne ceny za analogiczne zadania.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 557 i 575 ustawy Prawo zamówień publicznych z 2019 r. oraz § 5 pkt 1 i 2 lit. b)
w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania z 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437).
………………................……………….………