KIO 1066/21 WYROK dnia 21 maja 2021 r.

Sygn. akt: KIO 1066/21 

WYROK 

z dnia 21 maja 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Anna Kuszel-Kowalczyk 

   Protokolant:             

Piotr Cegłowski 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  18  maja  2021 

roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  I

zby  Odwoławczej  w  dniu  6  kwietnia  2021  r.  przez 

wykonawcę  Medtronic  Poland  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Warszawie  w  postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Mazowiecki  Szpital  Specjalistyczny  im.  dr  Józefa  Psarskiego  w 

Ostrołęce 

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  –  Mazowiecki  Szpital 

Specjalistyczny im. dr Józefa Psarskiego w Ostrołęce – zmianę § 4 ust. 4 projektu 

umowy stanowiącego załącznik nr 5 do specyfikacji warunków zamówienia w zakresie 

terminu  zapłaty  i  określenie  go  jako  termin  nie  dłuższy  niż  wskazany  w  art.  8  ust.  2 

ustawy 

z  dnia  8  marca  2013  r.  o  przeciwdziałaniu  nadmiernym  opóźnieniom  w 

transakcjach handlowych 

k

osztami postępowania odwoławczego obciąża zamawiającego – Mazowiecki Szpital 

Specjalistyczny im. dr Józefa Psarskiego w Ostrołęce i  

zalicza 

w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie:  siedem  tysięcy  pięćset  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

o

dwołującego Medtronic Poland  sp.  z  o.o.  z  siedzibą w Warszawie  tytułem 

wpisu od odwołania, 

zasądza  od  zamawiającego  Mazowieckiego  Szpitala  Specjalistycznego  im. 

dr Józefa Psarskiego w Ostrołęce na rzecz odwołującego Medtronic Poland 

sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie: jedenaście 

tysięcy  sto  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  579  ust.  1  i  580  ust.  1  i  2  ustawy  z  dnia 

11  września  2019  r.  Prawo 

zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  2019  z  późn.  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w 

terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

……………………………….. 

Sygn. akt: KIO 1066/21 

Uzasadnienie 

Zamawiający  Mazowiecki  Szpital  Specjalistyczny  im.  dr  Józefa  Psarskiego  w 

Ostrołęce  –  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  którego 

przedmiotem  jest 

„Dostawa asortymentu  do  zabiegów  laparoskopowych”,  nr  ref.  MSS-TZP-

ZPP-26-12/21. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  11  września 

2019 r. 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 2019 ze zm.) (dalej ustawa 

Pzp). 

W  dniu  6  kwietnia  2021  roku  wykonawca  Medtronic 

Poland  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w 

Warszawie  (dalej:  o

dwołujący)  wniósł  odwołanie  od  czynności  zamawiającego  polegającej 

na 

określeniu  treści  specyfikacji  warunków  zamówienia  (dalej  SWZ)  –  załącznika  nr  5  do 

SWZ projektu umowy.  

W związku z powyższym odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

1)  naruszenie  art.  353

  k.c.  w  zw.  z  art.  8  ust.  2  ustawy  z  dnia  8  marca  2013  r.  o 

przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, w zw. z art. 8 

ustawy  Pzp 

poprzez  wskazanie  w  §  4  ust.  4  Projektu  Umowy,  iż  termin  płatności 

należnego  wykonawcy  wynagrodzenia  z  tytułu  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

wynosił będzie 90 dni, w sytuacji, w której art. 8 ust. 2 w/w ustawy o przeciwdziałaniu 

nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych przewiduje, że dla podmiotów 

leczniczych,  a 

więc takich, jakim jest Zamawiający maksymalny termin płatności nie 

może przekraczać 60 dni od daty doręczenia faktury. 

Odwołujący wniósł o: 

uwzględnienie odwołania w całości; 

2)  o 

uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu  zmianę  §  4  ust.  4  Projektu 

Umowy, poprzez zmianę terminu płatności wynagrodzenia z 90 dni na 60 dni od daty 

otrzymania  prawidłowo  sporządzonej  faktury  wystawionej  po  każdej  dostawie 

przedmiotu umowy do sie

dziby Zamawiającego. 

W  uzasadnieniu  wniesionego  odwołania  odwołujący  odnośnie  podniesionych  zarzutów 

wskazał: 

Odwołujący  stwierdził,  iż  w  sprawie  objętej  niniejszym  odwołaniem,  Zamawiający 

ukształtował treść zaskarżonego postanowienia SWZ w sposób sprzeczny z obowiązującymi 

przepisami prawa. 

Odwołujący  podniósł,  że  zgodnie  z  art.  8  ust.  2  ustawy  z  dnia  8  marca  2013  r.  o 

przeciwdziałaniu  nadmiernym  opóźnieniom  w  transakcjach  handlowych,  termin  zapłaty 

określony  w  umowie  w  transakcjach  handlowych,  w  których  dłużnikiem  jest  podmiot 

publiczny  będący  podmiotem  leczniczym,  nie  może  przekraczać  60  dni  liczonych  od  dnia 

doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie 

usługi.  Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  art.  2  ust.  pkt  1  i  3  tej  ustawy  znajduje  ona 

zastosowanie do niniejszego Postępowania i umowy, która zostanie zawarta w jego wyniku, 

ponieważ  jej  stronami  będzie  Zamawiający  zobowiązany  do  stosowania  ustawy  Pzp  i 

wykonawca mający status przedsiębiorcy. 

Ponadto odwołujący wskazał, że pomimo powyższego przepisu ustawy, Zamawiający zawarł 

w § 4 ust. 4 Projektu Umowy stanowiącego Załącznik nr 5 do SWZ postanowienie, zgodnie z 

którym termin płatności wynosi 90 dni od daty otrzymania prawidłowo sporządzonej faktury, 

wystawionej po każdej dostawie przedmiotu umowy do siedziby Zamawiającego, co stanowi 

naruszenie wyżej wymienionego przepisu. 

Dalej  odwołujący  podkreślił,  iż  nie  ulega  przy  tym  wątpliwości,  że  zamawiający  jest 

podmiotem  leczniczym,  wpisanym  do  Rejestru  Podmiotów  Wykonujących  Działalność 

Leczniczą  pod  numerem  000000007310.  Zgodnie  z  informacjami  dostępnymi  w  wyżej 

wymienionym  rejestrze,  z

amawiający  działa  jako  samodzielny  publiczny  zakład  opieki 

z

drowotnej, a podmioty o takim statusie zostały wprost zaliczone do podmiotów leczniczych 

na mocy art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej. 

Odwołujący  wskazał  również,  że  zamawiający  jako  podmiot  organizujący  Postępowanie, 

winien działać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, co w obecnej sytuacji nie miało 

miejsca,  ponieważ  jak  już  zostało  to  wskazane  powyżej,  określony  przez  niego  termin 

płatności  należnego  wykonawcom  wynagrodzenia  pozostaje  w  sprzeczności  z 

obowiązującymi przepisami prawa. 

Odwołujący podkreślił, iż nie do przyjęcia jest konkluzja, zgodnie z którą zamawiający miałby 

prawo kształtować i stosować postanowienia SWZ sprzeczne z wiążącymi przepisami prawa. 

Należy  wskazać,  że  zgodnie  z  art.  8  ustawy  Pzp  do  czynności  podejmowanych  przez 

Zamawiającego  stosuje  się  przepisy  Kodeksu  cywilnego  (k.c.).Powyższa  norma  prawna 

kreuje po jego stronie obowiązek działania zgodnego z przepisami k.c, w szczególności zaś 

z art. 353

k.c., który wskazuje, iż Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny 

według swego  uznania, byleby  jego treść  lub  cel  nie sprzeciwiały  się właściwości  (naturze) 

stosunku,  ustawie  ani  zasadom  współżycia  społecznego.  Artykuł  353

  k.c.  zawiera  co 

prawda zasadę swobody umów, niemniej jednak swoboda ta doznaje ograniczeń, ponieważ 

z uwagi na treść i cel umowy, kształtowane postanowienia umowy nie mogą sprzeciwiać się 

m.in.  obowiązującym  przepisom  prawa.  W  niniejszej  sprawie  jest  to  o  tyle  istotne,  że 

postanowienia dotyczące  terminów,  o których mowa  w  art.  8  ust.  2 ustawy  z  dnia 8 marca 

2013  r.  o  przeciwdziałaniu  nadmiernym  opóźnieniom  w  transakcjach  handlowych  mają 

charakter  przepisów  bezwzględnych,  w  związku  z  czym,  Zamawiający  ma  obowiązek  ich 

przestrzegania.  

Odwołujący  przypomniał,  że  w  orzecznictwie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  wielokrotnie  i 

konsekwentnie wskazywano, iż swoboda zamawiającego w kształtowaniu warunków umowy, 

jaka  zawarta  ma  zostać  w  wyniku  udzielania  zamówienia,  nie  jest  nieograniczona. 

Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 30  października 2018 roku, 

sygn. KIO 2115/18, 

wyrok Krajowej Izby Odwoławczej sygn. KIO 2196/18, 2197/18 z dnia 8 

listopada 2018 roku oraz 

wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 maja 2019 roku, sygn. 

KIO  693/19,  KIO  694/19, 

a  także  wyrok  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  1 

października 2019 roku, sygn. XXIII Ga 1023/19. 

Mając  powyższe  na  uwadze,  odwołujący  stwierdził,  że  zamawiający  może  zawrzeć  w 

projekcie  umowy  postanowienia  odpowiadające  jego  potrzebom,  niemniej  jednak,  te 

postanowienia  nie  mogą  pozostawać  w  sprzeczności  z  obowiązującymi  przepisami  prawa, 

jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. 

Konkludując,  odwołujący  stwierdził,  że  zamawiający  nie  miał  prawa  nie  zastosować  się  do 

obowiązujących w zakresie płatności przepisów i wskazać w Projekcie Umowy odmiennego 

(tj.  dłuższego),  aniżeli  wskazany  w  przywołanej  w  odwołaniu  ustawie,  terminu  płatności 

wynagrodzenia należnego wykonawcy z tytułu zrealizowanego zamówienia. 

Zamawiający  w  dniu  17  maja  2021  r.  wniósł,  w  postaci  elektronicznej,  odpowiedź  na 

o

dwołanie  w  której  wnosił  o  oddalenie  odwołania  w  całości  oraz  o  zasądzenie  od 

odwołującego na rzecz zamawiającego kosztów postępowania odwoławczego. 

P

o  przeprowadzeniu  rozprawy  Izba,  uwzględniając  dokumentację  przedmiotowego 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego,  w  tym  w  szczególności  treść 

specyfikacji 

warunków  zamówienia,  jak  również  biorąc  pod  uwagę  oświadczenia  i 

stanowiska  stron  zawarte 

w  odwołaniu,  odpowiedzi  na  odwołanie,  a  także  wyrażone 

ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła, co następuje.  

I

zba  stwierdziła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek  ustawowych 

skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.  

Przystępując  do  rozpoznania  odwołania,  Izba  ustaliła  wystąpienie  przesłanek  z  art. 

505  ust.  1  ustawy  Pzp

,  tj.  istnienie  po  stronie  odwołującego  interesu  w  uzyskaniu 

zamówienia  oraz  możliwości  poniesienia  przez  odwołującego  szkody  w  wyniku 

kwestionowanych czynności zamawiającego.  

W terminie  wskazanym  w  art.  525  ust.  1  ustawy  Pzp, 

żaden  wykonawca nie  zgłosił 

przystąpienia do postępowania odwoławczego. 

Izba ustaliła i zważyła co następuje: 

Zamawiający  prowadzi  w  trybie  podstawowym  bez  negocjacji  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  na  „Dostawę  asortymentu  do  zabiegów  laparoskopowych”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 

30 marca 2021 r. pod nr 2021/BZP 00025361/01.  

§ 4 ust. 4 załącznika nr 5 do SWZ Projekt umowy zamawiający nadał następujące brzmienie 

„Termin  płatności  wynosi  90  dni  od  daty  otrzymania  prawidłowo  sporządzonej  faktury 

wystawionej  po  każdej  dostawie  przedmiotu  umowy  do  siedziby  Zamawiającego. 

Zamawiający nie udziela przedpłat.” 

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

1.  art. 353

 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. 1740) tj. 

Strony  zawierające  umowę  mogą  ułożyć  stosunek  prawny  według  swego  uznania, 

byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie 

ani zasadom współżycia społecznego.; 

art.  8  ust.  2  ustawy  z  dnia  8  marca  2013  r.  o  przeciwdziałaniu  nadmiernym 

opóźnieniom w transakcjach handlowych (dalej ustawa o PrzciwNadmOpTransHandl) 

tj. 

Termin  zapłaty  określony  w  umowie  nie  może  przekraczać  30  dni,  liczonych  od 

dnia  doręczenia  dłużnikowi  faktury  lub  rachunku,  potwierdzających  dostawę  towaru 

lub  wykonanie  usługi,  a  w  transakcjach  handlowych,  w  których  dłużnikiem  jest 

podmiot  publiczny  będący  podmiotem  leczniczym,  termin ten  nie może  przekraczać 

60  dni.  W  przypadku  gdy  stron

y  ustalą  harmonogram  spełnienia  świadczenia 

pieniężnego w częściach, termin ten stosuje się do zapłaty każdej części świadczenia 

pieniężnego. 

3.  art.  8  ust.  1  ustawy  Pzp  tj. 

Do  czynności  podejmowanych  przez  zamawiającego, 

wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie zamówienia i 

konkursie  oraz  do  umów  w  sprawach  zamówień  publicznych  stosuje  się  przepisy 

ustawy  z  dnia  23  kwietnia  1964  r.  -  Kodeks  cywilny  (Dz.U.  z  2019  r. poz. 

1145 i 1495

), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. 

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. 

Wydając wyrok Izba uznała za istotne dla sprawy i rozstrzygające poniższe kwestie. 

Nie  budzi  żadnych  wątpliwości  w  doktrynie  i  orzecznictwie,  iż  to  zamawiający 

uprawniony  jest  do  kształtowania  postanowień  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego, 

uprawnienie to nie ma jednak charakteru 

absolutnego i doznaje szeregu ograniczeń. Wynika 

to  m.in.  z  ograniczeń  zasady  swobody  umów  przewidzianych  w  kodeksie  cywilnym, 

znajdujący  zastosowanie  do  umów  w  sprawach  zamówień  publicznych  na  zasadzie  art.  8 

ust.  1  ustawy  Pzp.  Należy  przypomnieć,  iż  Strony  zawierające  umowę,  mogą  ułożyć 

stosunek  prawny  według  swego  uznania,  byleby  jego  treść  lub  cel  nie  sprzeciwiał  się 

właściwości  (naturze)  stosunku,  ustawie  lub  zasadom  współżycia  społecznego,  co 

odpowiada zasadzie swobody umów, która została wyrażona w art. 353

 k.c.  

Bezsporna  między  Stronami  postępowania  odwoławczego  była  okoliczność,  iż 

zamawiający jest podmiotem publicznym będącym podmiotem leczniczym zgodnie z ustawą 

o PrzciwNadmOpTransHandl

. Nie istniał pomiędzy Stronami, również spór co do tego, iż do 

realizowanej  na  podstawie  prowadzonego  postępowania  transakcji  ma  zastosowanie  wyżej 

wskazana  ustawa.  Spór  między  stronami  zasadzał  się  na  różnych  stanowiskach  co  do 

charakteru  terminu  określonego  w  art.  8  ust.  2  ustawy  o  PrzciwNadmOpTransHandl  i 

dopuszczalności ustalenia w umowie terminu dłuższego niż tam określony oraz ewentualnej 

legalności  terminu  zapłaty  dłuższego  niż  60  dni  wywodzonego  przez  zamawiającego  z 

brzmienia art. 8 ust. 4a ustawy o PrzciwNadmOpTransHandl. 

Ustawa  o  PrzciwNadmOpTransHandl  stanowi  transpozycję  do  polskiego  porządku 

prawnego  Dyrektywy  Parlamentu  i  Rady  2011/7/UE  z  16  lutego  2011  r.  w  sprawie 

zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Zgodnie motywem 23 ww. 

dyrektywy  „Co  do  zasady  organy  publiczne  korzystają  z  bardziej  bezpiecznych, 

przewidywalnych i trwałych źródeł dochodów niż przedsiębiorstwa. Ponadto warunki dostępu 

do finansowania w przypadku wielu organów publicznych są o wiele bardziej atrakcyjne niż w 

przypadku przedsiębiorstw. Jednocześnie organy publiczne, aby osiągnąć swoje cele, są w 

mniejszym stopniu niż w przypadku przedsiębiorstw prywatnych uzależnione od budowania 

trwałych  stosunków  handlowych  z  klientami.  Długie  terminy  płatności  i  opóźnienia  w 

płatnościach  ze  strony  organów  publicznych  za  towary  i  usługi  prowadzą  do 

nieuzasadnionych kosztów dla przedsiębiorstw. W związku z powyższym należy wprowadzić 

szczegółowe przepisy dotyczące transakcji handlowych związanych z dostawą towarów lub 

świadczeniem  usług  przez  przedsiębiorstwa  dla  organów  publicznych,  które  powinny 

przewidywać  w  szczególności  terminy  płatności  nieprzekraczające  co  do  zasady  30  dni 

kalendarzowych,  chyba  że  umowa  wyraźnie  stanowi  inaczej,  i  pod  warunkiem  że  jest  to 

obiekty

wnie  uzasadnione  szczególnym  charakterem  lub  szczególnymi  elementami  umowy, 

ale  w  żadnym  razie  nieprzekraczające  60  dni  kalendarzowych.  Ponadto  w  motywie  25 

wskazano,  iż  Szczególnie  niepokojąca,  jeśli  chodzi  o  opóźnienia  w  płatnościach,  jest 

sytuacja  ochro

ny  zdrowia  w  wielu  państwach  członkowskich.  Systemy  opieki  zdrowotnej, 

jako  podstawowy  składnik  europejskiej  struktury  socjalnej,  często  muszą  godzić 

indywidualne  potrzeby  z  dostępnymi  środkami  finansowymi,  ponieważ  ludność  Europy  się 

starzeje,  ponieważ  oczekiwania  rosną  i  ponieważ  medycyna  idzie  naprzód.  Wszystkie 

systemy  muszą  stawić  czoła  wyzwaniom  polegającym  na  takim  określeniu  priorytetów  w 

dziedzinie  opieki  zdrowotnej,  aby  zapewniona  została  równowaga  między  potrzebami 

indywidualnego  pacjenta  a  dostępnymi  zasobami  finansowymi.  W  związku  z  tym  państwa 

członkowskie  powinny  móc  zezwalać  publicznym  jednostkom  udzielającym  świadczeń 

zdrowotnych  na  pewną  elastyczność  w  realizacji  ich  zobowiązań.  W  tym  celu  państwa 

członkowskie  powinny  mieć  pod  pewnymi  warunkami  możliwość  wydłużania  ustawowego 

terminu  płatności  do  maksymalnie  60  dni  kalendarzowych.  Państwa  członkowskie  powinny 

jednak  dołożyć  wszelkich  starań,  aby  płatności  w  sektorze  opieki  zdrowotnej  były 

dokonywane zgodnie z ustawowymi terminami płatności. 

Motywom  tym  odpowiada  art.  4  dyrektywy,  który  w  odniesieniu  do  podmiotów 

publicznych  ustala  co  do  zasady  30  dniowy  termin  płatności,  jednakże  umożliwia  w  ust.  4 

tego artykułu wydłużenie przez państwa członkowskie tego terminu do maksymalnie 60 dni 

kalendarzowych  m.in.  w  odniesieniu  do  jednostek 

publicznych  udzielających  świadczeń 

zdrowotnych,  należycie  uznanych  do  tych  celów.  W  sytuacji,  gdy  państwo  członkowskie 

pod

jęło  decyzję  o  wydłużeniu  terminów  zgodnie  z  art.  4  ust.  4,  zobowiązane  zostało  do 

przesłania Komisji sprawozdania dotyczącego tego wydłużenia.  

Przywołanej regulacji dyrektywy w polskim porządku krajowym odpowiada art. 8 ust. 2 

ustawy o PrzciwNadmOpTransHand, stanowiący, iż termin  zapłaty określony w umowie nie 

może  przekraczać  30  dni,  liczonych  od  dnia  doręczenia  dłużnikowi  faktury  lub  rachunku, 

potwierdzających  dostawę  towaru  lub  wykonanie  usługi,  a  w  transakcjach  handlowych,  w 

których  dłużnikiem  jest  podmiot  publiczny  będący  podmiotem  leczniczym,  termin  ten  nie 

może  przekraczać  60  dni.  W  przypadku  gdy  strony  ustalą  harmonogram  spełnienia 

świadczenia  pieniężnego  w  częściach,  termin  ten  stosuje  się  do  zapłaty  każdej  części 

świadczenia pieniężnego. 

Przekładając powyższe na stan faktyczny sprawy, Izba stwierdza, iż 60 dniowy termin 

zapłaty  w  transakcjach  handlowych  w  których  dłużnikiem  jest  podmiot  publiczny  będący 

podmiotem leczniczym jest terminem maksymalnym. Wobec uchylenia art. 8 ust. 3 ustawy o 

PrzciwNadmOpTransHand 

który  umożliwiał  ustalenie  stronom  transakcji  handlowej  termin 

zapłaty  dłuższy  niż  30  dni,  pod  warunkiem  że  ustalenie  to  jest  obiektywnie  uzasadnione 

właściwością  lub  szczególnymi  elementami  umowy,  a  termin  ten  nie  przekracza  60  dni, 

stwierdzić  należy,  iż  termin  ten  ma  charakter  bezwzględny  i  nie  może  zostać  przedłużony. 

Izba podziel

a argumentację odwołującego, iż ustawa o PrzciwNadmOpTransHandl ogranicza 

swobodę umów w zakresie określania maksymalnych terminów zapłaty. 

Izba  nie  podziela  stanowiska  zamawiającego,  iż  ustawodawca  w  art.  8  ust.  4a) 

ustawy  o  PrzciwNadmOpTransHand  dopuścił  sytuację,  że  w  transakcji  handlowej,  w  której 

dłużnikiem  jest  podmiot  publiczny  będącym  podmiotem  leczniczym,  ustalony  w  umowie 

termin  zapłaty  jest  dłuższy  niż  60  dni.  W  tym  zakresie  Izba  podziela  stanowisko 

odwołującego,  który  argumentował,  iż  celem  przywołanej  regulacji  było  określenie 

konsekwencji  dla dłużnika  w  sytuacji gdy  termin  zapłaty,  przekraczałby  60  dni.  Właściwość 

tego  stanowiska  potwierdza  również,  przedłożony  przez  odwołującego,  wyciąg  z 

uzasadnienia 

do  projektu  ustawy  o  zmianie  niektórych  ustaw  w  celu  ograniczenia  zatorów 

płatniczych zawartego w druku sejmowym nr 3475, gdzie czytamy „Projektowany art. 8 ust. 

4a ma na celu wyrażenie wprost w ustawie uprawnienia wierzyciela do naliczenia odsetek w 

transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot leczniczy, jeżeli termin zapłaty 

ustalony w umowie bezprawnie przekracza 60 dni.”  

Powyższe  stanowisko  Izby,  jest  zgodne  z  pro  unijną  wykładnią  przepisów  oraz 

stanowiskiem doktryny. 

Ponadto  w  celu  uwiarygodnienia  swojej  argumentacji, 

zamawiający  przedstawiał 

wywody  mające  na  celu  stworzenie  wrażenia,  iż  w  związku  z  sytuacją  podmiotów 

publicznych  udzielających  świadczeń  zdrowotnych,  również  ustawodawca  unijny  zalecał 

pewną  elastyczność.  O  ile  co  do  zasady  należy  zgodzić  się  z  tym  twierdzeniem,  to 

dostrzeżenia wymagało, iż owa elastyczność została już przewidziana zarówno w dyrektywie 

jak i w ustawie poprzez zróżnicowanie terminów zapłaty podmiotów publicznych i wydłużenie 

ich  do  60  dni  dla  podmiotów  publicznych  będących  podmiotami  leczniczymi.  Ponadto 

dostrzeżenia wymagało, iż  zamawiający przedstawiając motywy dyrektywy pominął  właśnie 

wskazanie  maksymalnego  60  dniowego  terminu  zapłaty,  jako  odzwierciedlającego 

specyficzn

ą  sytuację  podmiotów  udzielających  świadczeń  zdrowotnych.  Unijny 

ustawodawca, a w ślad za nim ustawodawca krajowy faktycznie dopuszcza dłuższe terminy 

zapłaty  dla  podmiotów  leczniczych  lecz  terminy  te  nie  mogą  być  dłuższe  niż  60  dni. 

Powyższe  potwierdza  art.  13  ust.  2  pkt  4  ustawy  o  PrzciwNadmOpTransHand  zgodnie  z 

k

tórym,  zamiast  postanowień  umowy  ustalających  termin  zapłaty  z  naruszeniem art.  8  ust. 

– gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym, stosuje się termin 

zapłaty  60  dni.  Przepis  ten,  znajdujący  zastosowanie  w  sytuacji  gdy  strony  transakcji 

uzgodniły  termin  zapłaty  z  naruszeniem  art.  8  ust.  2  ustawy  o  PrzciwNadmOpTransHand, 

w

prowadza określony ustawą 60 dniowy termin zapłaty świadczenia pieniężnego w miejsce 

terminu umownego. 

Zamawiający  przedstawiając  swoje  stanowisko,  wskazywał  ponadto,  iż  skutkiem 

przedłużenia  terminu  zapłaty  do  90  dni  jest  możliwość  naliczania  odsetek  ustawowych  za 

opóźnienie  w  transakcjach  handlowych.  Jednocześnie  argumentując,  iż  jest  to  dla  niego 

korzystne,  gdyż  90  dniowy  termin  zapłaty  chroni  go  przed  ewentualnym  sądowym 

egzekwowaniem  wynagrodzenia  i  kosztami  z  tym  związanymi,  a  ze  względu  na 

niedoszacowanie  wartości  udzielanych  świadczeń  nie  jest  w  stanie  regulować  swoich 

zobowiązań w terminie 60 dni. 

Izba,  rozumiejąc  trudną  sytuację  finansową  zamawiającego,  stwierdza,  iż  nie  może 

mieć  ona  wpływu  na  realizowanie  przez  niego  ustawowych  obowiązków,  w  szczególności 

wobec brzmienia motywu 28 ww. dyrektyw

y, zgodnie z którym „Niniejsza dyrektywa powinna 

zakazać  nadużywania  swobody  zawierania  umów  na  niekorzyść  wierzyciela.  W 

konsekwencji  w  przypadku  gdy  jakiś  warunek  w  umowie  lub  praktyka  dotycząca  daty  lub 

terminu  płatności,  stopy  procentowej  odsetek  za  opóźnienia  w  płatnościach  lub 

rekompensaty  za  koszty  odzyskiwania  należności  nie  są  uzasadnione  warunkami 

przyznanymi  wierzycielowi  lub  służą  przede  wszystkim  temu,  aby  przysporzyć  dłużnikowi 

dodatkowej  płynności  finansowej  na  koszt  wierzyciela,  może  to  zostać  uznane  za  takie 

nadużycie”. 

Konkludując  Izba  stwierdziła,  iż  termin  zapłaty  ustalony  przez  zamawiającego  w  §  4 

ust.  4  projektu  umowy  w  następujący  sposób  „Termin  płatności  wynosi  90  dni  od  daty 

otrzymania  prawidłowo  sporządzonej  faktury  wystawionej  po  każdej  dostawie  przedmiotu 

umowy  do  siedziby  Zamawiającego.  Zamawiający  nie  udziela  przedpłat”  jest  niezgodny  z 

ustawą o PrzciwNadmOpTransHand i jako taki nie może się ostać. 

Mając  na  uwadze  wszystko  powyższe  Izba  uznała,  że  odwołanie  podlega 

uwzględnieniu i na podstawie art. 553 zdanie pierwsze ustawy Pzp orzekła jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  jego  wyniku  na 

podstawie  art.  557  i  575  ustawy  Pzp  oraz 

§  5  pkt  1  i  2  lit.  b)  w  zw.  z  §  7  ust.  1  pkt  1 

Rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów 

postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od 

odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). 

……………………………….………