KIO 1033/21 WYROK dnia 11 maja 2021 r.

Sygn. akt: KIO 1033/21 

WYROK 

z dnia 11 maja 2021 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Emil Kawa 

Protokolant:            

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  07  maja  2021  roku  w  Warszawie    odwołania 

wniesionego  do  P

rezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  6  kwietnia  2021  r.  przez 

wykonawcę  ROKOM  Sp.  z  o.  o.  ul.  Karnicka  22,  03-162  Warszawa  w  postępowaniu 

prowadzonym  przez 

Gminę  Miejską  Legionowo  Urząd  Miasta  Legionowo  ul.  J. 

Piłsudskiego 41, 05-120 Legionowo 

przy udziale wykonawcy J. M.  Roboty Ziemne 

– Budowlane J. M. ul. Sobieskiego 41/30, 

05-120 Legionowo 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie 

zamawiającego. 

orzeka 

Oddala odwołanie 

Kosztami  postępowania  obciąża  odwołującego  i  zalicza  w  poczet  kosztów 

postępowania  kwotę  10 000,00  (dziesięć  tysięcy)  złotych  uiszczoną  przez 

odwołującego tytułem wpisu od odwołania 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo 

zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

                                                                   Przewo

dniczący ………………………… 

KIO 1033/21 

UZASADNIENIE 

Gmina Miejska Legionowo Urząd Miasta Legionowo, ul. marsz. Józefa Piłsudskiego 41, 

120  Legionowo,  zwana  dalej  „zamawiającym”  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  pn.  Budowa  ścieżek  rowerowych  na  terenie  gminy  Legionowo  w 

ramach  projektu:  „Poprawa  warunków  do  rozwoju  przyjaznych  środowisku  form  transportu 

poprzez  budowę  systemu  dróg  rowerowych  na  terenie  Gminy  Legionowo  -  etap  II"  -  3 

Zadania.  Postępowanie  oznaczone  jest  jako:  Rz.271.42,2020.  Ogłoszenie  o  zamówieniu 

zamieszczono w BZP - 

Ogłoszenie nr 769630-N-2020 z dnia 21.12.2020 r. 

W  zakresie  zadań  1  i  3    zamawiający  dokonał  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  w 

postępowaniu za która została uznana oferta złożona przez wykonawcę   ROBOTY ZIEMNE 

- BUDOWLANE J. M. ul. Sobieskiego 41 lok. 30 05-120 Legionowo (RZB). 

Od  takiej  czynności  zamawiającego  wykonawca,  który  również  złożył  oferty  na  powyższe 

zadania  tj,  firma  ROKOM  sp.  z  o.o.  ul.  Karnicka  22,03-162  Warszawa  zwany  dalej 

„odwołującym”,  wniósł  odwołanie  od  czynności  zamawiającego  do  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej.  

We wniesionym odwołaniu zarzucił zamawiającemu: 

zaniechania  odrzucenia  oferty  RZB  z  p

ostępowania  pomimo,  że  oferta  tego 

wykonawcy zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawca 

wezwany  do  wyjaśnień  ceny  i  przedłożenia  stosownych  dowodów  nie  wykazał,  aby  było 

inaczej, 

zaniechaniu  odrzucenia  z  p

ostępowania

oferty  RZB 

pomimo,  że  oferta  tego 

wyko

nawcy  jest:  niezgodna  z  ustawą,  a  nadto  zawiera  błędy  w  obliczeniu  ceny,  a  ponadto 

stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, 

zaniechania wykluczenia z postępowania wykonawcy RZB pomimo niewykazania przez 

niego spełniania warunków udziału w postępowaniu, oraz podania nieprawdziwych informacji 

w zakresie spełnienia warunków udziału. 

Podnosząc powyższe zarzuty wskazał, że powyższe czynności stanowiły naruszenie 

następujących przepisów prawa: 

naruszenie  art.  89  ust  ł  pkt  4  oraz  90  ust  3  Pzp  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia oferty wykonawcy RZB pomimo, że zawiera rażąco niską cenę oferty w stosunku 

do  przedmiotu  zamówienia  a  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 

potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską ceną w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

naruszenie art. 89 ust 1 pkt 1 Pzp, art. 89 ust 1 pkt 6 oraz 89 ust 1 pkt 3 w zw. 

z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji poprzez 

zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy RZB pomimo, że jest ofertą niezgodną z ustawą, 

zawiera błędy w obliczeniu ceny, a ponadto jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji 

w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, 

naruszenie  art.  24  ust  1  pkt  12  Pzp  poprzez  zaniechanie  wykluczenia  z 

postępowania  wykonawcy  RZB  pomimo  niewykazania  przez  niego  spełniania  warunków 

udziału  w  postępowaniu,  naruszenie  art.  24  ust  1  pkt  16  Pzp  poprzez  wprowadzenie 

Zamawiającego  w  błąd  przy  przedstawieniu  informacji,  że  spełnia  warunki  udziału  w 

postępowaniu, 

naruszenie art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 7 ust 1 Pzp poprzez wadliwy w

ybór 

oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu. 

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o nakazanie zamawiającemu : 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  jako  obarczonej  wadą 

mającą wpływ na wynik postępowania, 

odrzucenia oferty wykonawcy 

RZB z postępowania/wykluczenie wykonawcy RZB, 

powtórzenia  czynności  oceny  ofert  w  postępowaniu,  co  spowoduje  wybór  oferty 

odwołującego jako najkorzystniejszej. 

Uzasadniając  podniesione  zarzuty  wskazał  na  wstępie  na  uregulowania  SIWZ, 

dotyczące  zakresu  robót  jak  i  obowiązków  wykonawcy,  zarówno  na  etapie  składania  jak  i 

badania  i  oceny  ofert. 

Podał,  że  zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie 

zamówienia jako wartość brutto, dla zadania  1.; 800 000,00 zł a dla zadania 3,:150 000,00 

zł. Wykonawca RZB zaoferował wykonanie zamówienia za następujące kwoty - ZADANIE 1: 

657 882,51, a za  

zł ZADANIE 3: 110 433,31 zł. Podał, że zamawiający czynnością a z dnia 

22.03.br. działając w oparciu o przepis art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp dokonał poprawienia treści 

oferty  RZB  w  ten  sposób,  że  w  formularzu  ofertowym,  stanowiącym  załącznik  nr  1.1  do 

SIWZ; Ceny ofertowej brutto za ZADANIE 1; Budowa ścieżki rowerowej w al, Legionów. jest: 

7 882.51  zł  powinno być:  624 716.86  zł.  Natomiast  dla zadania 3  poprawa ta wynosiła  - 

budowa ścieżki rowerowej w ul. Wyszyńskiego było: 110 433.31 zł, winno być: 143 598,96 zł. 

Odwołujący  w  zakresie  kwestionowania  ceny  oferty  wybranego  wykonawcy  – 

przystępującego, wskazywał przede wszystkim na kwestie, iż podana przez przystępującego 

cena  1  roboczogodziny  nie 

spełniała  wymagań  w  zakresie  obowiązującej  stawki 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  Uzasadniając  podniesiony  w  tym  zakresie  zarzut, 

oprócz wskazywania licznego orzecznictwa KIO podał, że zgodnie z Rozporządzeniem Rady 

Ministrów  z dnia 15  września 2020 r, w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za 

pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r. § 1- od dnia 1 stycznia 2021 r. 

ustala  się  minimalne  wynagrodzenie  za  prace  w  wysokości  2800  zł.  Po  podzieleniu  ww. 

kwo

ty  przez  średni  miesięczny  czas  pracy,  wyjściowa  stawka  za  roboczogodzinę  wynosi 

16,6567 zł, 

Powyższą  stawkę  uzupełnia  się  o  narzuty  podstawowe  tj.  składki  na  ubezpieczenie 

społeczne, łączna wartość: 4,1900 zł.) oraz narzuty uzupełniające do jednej roboczogodziny 

przy  miesięcznym  czasie  pracy  wynoszącym  168  godzin  (2,5707  zł,),  co  daje  łączną 

minimalną  kalkulacyjną  stawkę  godzinową  dla  robót  budowlano-montażowych  w  2020  r,  w 

wysokości;  23,43=  16,6667 zł.  +4,1900  zł.+  2,5707 zł.  w  zaokrągleniu do  dwóch  miejsc  po 

przecinku  wartość  ta  wynosi  23,43  zł.  Dopiero  kwota  23,43  zł.  stanowi  pełną  minimalną 

stawkę  roboczogodziny  personelu  wykonawcy,  któremu  można  udzielić  zamówienia 

publicznego. 

Podał,  że  w  związku  z  brakiem  jednoznacznego  wykazania  stawki 

wynagrodzenia 

pracowniczego,  zamawiający  dwukrotnie  wzywał  wykonawcę  – 

przystępującego  do  złożenia  w  sprawie  zaoferowanej  ceny  ofertowej.  Podkreślił,  że 

zamawiający  wzywając  po  raz  drugi  przystępującego  do  złożenia  wyjaśnień  oczekiwał,  iż 

przystępujący 

przedstawi 

szczegółowe 

wyjaśnienia 

kalkulacji 

roboczogodziny-

podstawoweg

o  elementu  kosztotwórczego  ceny  słusznie  uznając,  że  stawką  za  jaką 

zamierza  wykonać  zamówienie  wykonawca,  poza  tym,  że  ma  nierynkowy  charakter,  to 

dodatkowo nie 

spełnia wymagań wynikających z obowiązujących przepisów prawa. 

Stawka  roboczogodziny  personelu  wykonawcy  ma  bardzo  istotne  znaczenie  dla  kalkulacji 

cenowej  i  jest  podstawą  do  rozliczenia  robót  przez  wykonawcę  w  trakcie  wykonywania 

zamówienia,  a  co  za  tym  idzie  determinuje  cenę  całej  oferty  w  obydwu  częściach. 

Wykonawca RZB złożył na wezwanie zamawiającego ponownie wyjaśnienia, które, zdaniem 

odwołującego nie tylko nie obalają domniemania rażąco niskiej ceny, ale wręcz potwierdzają, 

że  wycena  ofertowa  ma  zaniżony,  nierealny  oraz  nierynkowy  charakter.  Podkreślił,  że  w 

postępowaniu  Wykonawca  RZB  złożył  wraz  z  ofertą  wymagany  kosztorys  ofertowy,  który 

potwierdza, że zastosowana dla ustalenia ceny oferty stawka godzinowa roboczogodziny jest 

stawką niezgodną z obowiązującymi przepisami i rażąco zaniżoną. 

Reasumując  podał,  że  przystępujący  w  złożonych  wyjaśnieniach,  nie  wykazał  w 

żaden sposób, iż cena oferty pokrywa koszty wykonania roboty z uwzględnieniem wszystkich 

kosztów  pracy.  Wartość  kosztów  pracy  przyjęta  do  ustalenia  ceny  winna  uwzględniać 

minim

alne  wynagrodzenie  za  pracę  albo  minimalną  stawkę  godzinową,  ustaloną  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za 

pracę oraz konieczne koszty pracodawcy. 

Nadto  odnosząc  się  do  zarzutu,  iż  zaoferowana  przez  przystępującego  stawka 

godzinowa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, gdyż jest ustalona poniżej wynikających z 

obowiązujących  przepisów,  a  tym  samym  narusza  interesy  innych  wykonawców,  którzy 

dokonując  wyceny  z  ich  uwzględnieniem,  ponoszą  wyższe  i  realne  tj  zgodne  z 

obowiązującymi przepisami koszty działalności, co z kolei w sposób bezpośredni wpływa na 

konkurencyjność firm na rynku. 

W  zakresie  drugiego  z  zarzutów  dotyczącego  naruszenia  przez  zamawiającego 

wymagania 

odnośnie kierownika budowy, poprzez uznanie że osoba wskazana do pełnienia 

funkcji  kierownika  budowy,  posiada  uprawnienia  budowlane  w 

specjalności  inżynieryjnej 

drogowej  bez  ograniczeń,  czego  wymagał  zamawiający  w  §  5  część  II.4  pkt  1  SIWZ, 

odwołujący podkreślił, że wskazana na to stanowisko osoba Pan K. J., takich uprawnień nie 

posiada. 

Uzasadniając  podniesiony  zarzut  podał,  że  posiadane  wykształcenie  Pana  J.  –

technik, 

jak  również  z  opisu  posiadanych  uprawnień  wynika,  że  nie  mamy  do  czynienia  z 

osobą z uprawnieniami wymaganymi w SIWZ tj. nieograniczonymi. Podkreślił, że złożone w 

postępowaniu  kopie  powyższych  uprawnień  zawodowych  stanowią  dowód  zarówno  na 

niespełnienie  warunku  udziału  w  postępowaniu  w  zakresie  uprawnień  bez  ograniczeń,  jak 

również  na  podanie  w  tym  zakresie  nieprawdziwych  informacji.  Przedłożona  kopia 

uprawnień,  zdaniem  odwołującego  niewątpliwie  potwierdza,  że  mamy  do  czynienia  z 

uprawnieniami  o  charakterze  ograniczonym  - 

do  powszechnie  znanych  rozwiązań 

konstrukcyjnych podczas gdy brzmienie warunku udziału w postępowaniu jest jednoznaczne 

kierownika ma posiadać uprawnienia bez ograniczeń. Odnosząc się do powyższego stanu 

faktycznego 

podał za wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 

7 listopada 2019 r„ sygn. I SA/Kr 1041/19, iż już samo sformułowanie „powszechnie znane 

rozwiązania  konstrukcyjne"  w  sposób  logiczny  zawiera  w  sobie  ograniczenie,  zakłada 

bowiem, że z zakresu uprawnień wyłączone są te budynki, budowle i instalacje, które oparte 

są  na  rozwiązaniach  niestandardowych.  Ponadto  rozróżnienie  to  znajduje  potwierdzenie  w 

tekście  rozporządzenia  z  1975  r.  Punktem  odniesienia  dla  ww.  uprawnień,  o  których  jest 

mowa  w  §  5  ust  2  rozporządzenia,  są  bowiem  uprawnienia  określone  w  §  5  ust  1  tegoż 

rozporządzenia.  W  rozporządzeniu  z  1975  r.  prawodawca  przewidział  dwa  rodzaje 

uprawnień:  pierwsze,  bez  przymiotnikowe,  obejmujące  kierowanie,  nadzorowanie  i 

kontrolo

wanie  techniczne  budowy  i  robót  oraz  drugie  zawężone  do  „powszechnie  znanych 

rozwiązań  konstrukcyjnych",  Tym  samym,  nawet  jeżeli  rozporządzenie  z  1975  r.  nie 

po

sługuje się w sposób dosłowny rozróżnieniem uprawnień na ograniczone i nieograniczone 

uprawnienia  do  kierowania  budową  budynków  wymienione  w  §  5  ust  2  rozporządzenia  z 

1975 r. należy interpretować, jako ograniczone właśnie do „powszechnie znanych rozwiązań 

konstrukcyjnych”. 

Reasumując  stwierdził,  że  wykonawca  wybrany  nie  wykazał  spełnienia  warunków 

udziału  w  postępowaniu  a  dodatkowo  oświadczył  nieprawdziwe  informacje  w  zakresie 

posiadanych  przez  kandydata  na  stanowisko  kierownika  budowy, 

uprawnień  dla  spełnienia 

warunków.  Powyższe  oznacza  konieczność  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania,  przy 

czym podanie nieprawdziwych informacji nie pozwala na zastosowanie art. 26 ust 3 Pzp. 

Zamawiający  nie  złożył  odpowiedzi  na  odwołanie  na  piśmie,  lecz  prezentując  swoje 

stanowisko na rozprawie podał, że zarzuty odwołania nie zasługują na uwzględnienie, gdyż 

są całkowicie pozbawione podstaw prawnych. Nadto podał, że prezentowana argumentacja 

odwołującego jest jego indywidualną interpretacją zarówno dokumentów postępowania jak i 

samej oferty wykonawcy. 

Wskazał, że już na wstępie oceny oferty przystępującego brak było 

podstaw do uznania, iż została ona skalkulowana w sposób rażąco niski. W zakresie zadania 

pierwszego 

zostało złożonych 9 ofert, a średnia arytmetyczna wszystkich ofert była wyższa o 

17,8%, od ceny oferty przystępującego natomiast w zadaniu trzecim, gdzie złożono 8 ofert, 

cena  oferty  p

rzystępującego  była  o  18.36  %  niższa  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich 

ofert. 

Podał,  że  odwołujący  w  sposób  niezasadny  utożsamia  stawkę  roboczogodziny  ze 

stawką  godzinowego  minimalnego  wynagrodzenia  pracownika.  Nadto  podkreślił,  że 

z

amawiający  nie  miał  żadnych  wątpliwości,  iż  przystępujący  płaci  w  sposób  prawidłowy 

pracownikom,  gdyż  przedłożył  zarówno  wykaz  pracowników,  którzy  będą  brali  udział  w 

wykonywaniu tego zamówienia, jak również umowy o pracę zawierającą stawki wyższe, niż 

kwota  minimalnego  wynagrodzenia  na  2021  r.  Podkreślił,  że  zamawiający  oczekiwał  od 

wykonawców  przedłożenia kosztorysu uproszczonego nie wskazując,  co w  tym  kosztorysie 

ma być ujęte i podaje, że w tym zamówieniu na 10 wykonawców tylko jeden wykonawca, a 

konkretnie  przystępujący,  wskazał  na  koszty  roboczogodziny.  Oczekiwany  przez 

zmawiającego kosztorys miał znaczenie dla zamawiającego informacyjne w takim sensie, że 

gdyby umowa z wykonawcą została rozwiązana przed czasem, to w oparciu o ten kosztorys 

zamawiający  dokonałby  rozliczenia  się  z  wykonawcą  w  zakresie  robót  wykonanych.  Z 

żadnego  punktu  postanowień  SIWZ  nie  wynika,  aby  w  uproszczonym  kosztorysie  były 

wykazane  odrębnie  koszty  pracownicze.  Podał,  że  odwołujący  kwestionuje  stawki  przyjęte 

przez RZB, ale sam zestawienia takich kosztów w kosztorysie nie ujął  

Natomiast  w  odniesieniu do  zarzutu  dotyczącego braku  wymaganych uprawnień  dla 

osoby wskazanej przez 

przystępującego na stanowisko kierownika budowy podał, że według 

jego  wiedzy  to  uprawnienia,  jakie  posiada  pan  J. 

są  uprawieniami  wystarczającymi  do 

realizacji  przedmiotu  zamówienia.  Nadto  z  ostrożności  podał,  że  gdyby    Izba  uznałaby,  że 

przestępujący  nie  spełnia  ww.  warunku  udziału,  to  przed  ewentualnym  wykluczeniem 

wykonawcy  z  postępowania  zamawiający  winien  mieć  prawo  wezwać  wykonawcę  w  trybie 

art.  26  ust.3  Pzp  do  uzupełnienia  postawionego  wymagania.    Podał  także,  że  brak  jest 

podstaw do wywodzenia wpro

wadzenia w tym zakresie zamawiającego w błąd, gdyż co do 

uprawnień  osoby  dedykowanej  na  stanowisko kierownika budowy  został  złożony  dokument 

urzędowy, którego prawdziwości żaden uczestnik postępowania nie zakwestionował. 

Przystępujący  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego 

wykonawca,  którego  oferta  została  wybrana  jako  najkorzystniejsza  w  częściach  objętych 

odwołaniem  wniósł  o  oddalenie  odwołania  i  podał,  że  każdy  z  jego  pracowników  jest 

zatrudniony na umowę o pracy, a otrzymywane wynagrodzenie jest przekazywane na konto 

bankowe  i  jest  ono  znacznie  wyższe  od  kwoty  minimalnego  wynagrodzenia  pracowników. 

Nadto  Pan  J. 

kieruję  robotami  o  różnym  zakresie  i  dotychczas  nikt  jego  uprawnień  nie 

kwestionował. 

Izba po zapoznaniu się z treścią dokumentacji postępowania, a w szczególności 

treści  SIWZ,  wezwań  zamawiającego  i  uzyskanych  od  przystępującego  wyjaśnień,  

przedłożonych  na  rozprawie,  dokumentów  w  tym  opinii  w  zakresie  kosztorysowania 

robót w zakresie stawki kosztu wynagrodzenia pracownika, a także stanowisk stron i 

przystępującego  złożonych  na  rozprawie  uznała,  że  odwołanie  jest  niezasadne  i  nie 

może zostać uwzględnione. 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których 

stanowi  art.  528  ustawy  Pzp,  skutkujących  odrzuceniem  odwołania.  Izba  oceniła,  że 

odwołujący  posiada interes w  uzyskaniu zamówienia oraz  możliwość poniesienia szkody  w 

związku  z  ewentualnym  naruszeniem  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp,  czym 

wypełnił materialnoprawną przesłankę dopuszczalności odwołania, o której mowa w art. 505 

ust. 1 ustawy Pzp. 

Nadto  wskazać  należy,  iż  osią  sporu  w  przedmiotowym  postepowaniu  jest  kwestia, 

czy  założona  przez  przystępującego  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  oraz  czy  osoba 

wskazana do pełnienia funkcji kierownika budowy posiada wymagane przez zamawiającego 

uprawnienia,  a  nadto  czy  przystępujący  składając  dokumenty  w  tym  zakresie  wprowadził 

za

mawiającego w błąd, co skutkowałoby także brakiem możliwości uruchomienia procedury 

z art. 26 ust.3 Pzp. 

Odnosząc się do zarzutu pierwszego dotyczącego stanowiska z odwołania, iż oferta 

złożona przez przystępującego zawiera rażąco niską cenę wskazać należy, iż przedmiotem 

oceny  jest  wymaganie  zamawiającego  w  tym  zakresie.    Podkreślić  należy  (  o  czym  była 

mowa  już  powyżej),  że  zamawiający  oczekiwał  przedłożenia  kosztorysu  w  formie 

uproszczonej  nie  wskazując,  co  w  tym  kosztorysie  ma  być  ujęte.  Powyższe  zaskutkowało 

tym- 

co podał na rozprawie zamawiający, że spośród 10 wykonawców, którzy złożyli oferty 

tylko  przystępujący  podał  w  kosztorysie  stawkę  roboczogodziny,  co  stało  się  przedmiotem 

odwołania. Powyższy wymóg wynikał z §11 ust.9 pkt 8 SIWZ. W kolejnych pkt. powyższego 

paragrafu zamawiający ustalił, że: 

Pkt  7.Cena ofertowa jest ceną ryczałtową. 

Pkt.  8.Cena  ryczałtowa  zawierać  będzie  również  koszty  robót  nie  ujętych  w  projektach, 

Specyfikacjach  Technicznych  Wykonania  i  Odbioru  Robót,  przedmiarach,  projektach 

czasowej  i  stałej  organizacji  ruchu  oraz  projekcie  umowy,  a  których  wykonanie  niezbędne 

jest dla prawidłowego wykonania przedmiotu zamówienia, jak np; 

–koszty wszystkich robót przygotowawczych; 

–koszty utrzymania placu budowy; 

–koszty utrzymania porządku w trakcie realizacji robót; 

–koszty zorganizowania placu budowy; 

–wszelkie opłaty, narzuty, podatki, cła itp.; 

–wszelkie inne koszty związane z realizacją przedmiotu zamówienia (np. Koszty robót 

wynikających z projektów, a nie uwzględnionych w przedmiarach robót). 

Pkt  9.W  przypadku  oferty  z  ceną określoną  za cały  przedmiot  zamówienia albo  jego część 

(cena  ryczałtowa)  przyjmuje  się,  że  prawidłowo  podano  cenę  ryczałtową  bez  względu  na 

sposób jej obliczenia. 

Nadto, 

w kolejnych pkt SIWZ, zamawiający podał, że  

Pkt.  10.Zamawiający  zastrzega,  iż  w  związku  z  przyjęciem  zasady  wynagrodzenia 

ryczałtowego załączony kosztorys ma charakter informacyjny. 

Pkt.  11.Kosztorys  ofertowy  opracowany  metodą  kalkulacji  uproszczonej,  w  której  cena 

kosztorysowa  jest  iloczynem  ilości  scalonych  jednorodnych  robót  oraz  cen  jednostkowych, 

sporządzony  na  podstawie  projektów,  Specyfikacji  Technicznych  Wykonania  i  Odbioru 

Robót, projektów czasowej i stałej organizacji ruchu oraz przedmiarów załączonych do SIWZ 

(wyłącznie  w  celu  poznania  składników  cenotwórczych  do  zastosowania  przy  rozliczaniu 

ewentualnych robót oraz w celu wyjaśnienia rażąco niskiej ceny). 

Pkt. 15.Pozycje z kosztorysu, przy których nie umieszczono żadnej stawki lub ceny, nie będą 

odrębnie opłacone przez zamawiającego po ich wykonaniu. Ustala się, że stawki i ceny dla 

tych pozycji są pokryte przez stawki i ceny podane w innych pozycjach przedmiaru. 

Analizując  powyższe  postanowienia  SIWZ  należy  jednoznacznie  wywieść,  że 

zamawiający  nie  oczekiwał  wyszczególnienia  w  osobnej  pozycji  kosztów,  kosztów 

wynagrodzenia pracowników. W tym miejscu zasadnym wydaje się przywołanie wyroku  SO 

w  Warszawie  z  dnia  3  czerwca  2013  roku  sygn.  akt  V  Ca  533/13  gdzie  sąd  stwierdził,  że 

niezasadnym  jest  przywoływanie  dla  rozstrzygnięcia  sprawy  kwestii  nie  ujętych  w 

postanowieniach SIWZ. Zawsze decydujące znaczenie ma analiza sformułowań zawartych w 

SIWZ.  

Istotną  sprawą  dla  rozstrzygnięcia  sporu  pomiędzy  stronami  jest  kwestia,  czy  dla 

wykazania  stawki 

wynagradzania  pracowników  nie  niższej  niż  minimalne  wynagrodzenie, 

można  posługiwać  się  stawką  roboczogodziny,  którą  to  odwołujący  utożsamia,  że  stawką 

godzinową  (zegarową)  wynagrodzenia.  W  tym  zakresie  odnosząc  się  do  stanowisk 

zamawiającego oraz przystępującego zauważyć  należy, że obaj uczestnicy, też nie potrafili 

jednoznacznie ustalić i wykazać, czy stawka roboczogodziny i stawka wynagrodzenia według 

godzinowej  stawki  zegarowej  dotyczy  tej  samej  kwestii. 

Zauważyć  należy,  że  brak  jest 

definicji  legalnej  co  należy  rozumieć  pod  pojęciem  stawki  jednej  roboczogodziny.  Przepisy 

Rozporządzenia  Ministra  Infrastruktury  z  dnia  14  maja  2004  roku  (Dz.U.2004.130.1389  że 

zm.)  w  sprawie  określenia  metod  i  podstaw  sporządzania  kosztorysu  inwestorskiego, 

obliczania  planowanych  kosztów  prac  projektowych  oraz  planowanych  kosztów  robót 

budowlanych  określonych  w  programie  funkcjonalno-użytkowym  wskazuje  co  należy  w 

szczególności  wliczać  dla  ustalenia  stawki  za  jedną  roboczogodzinę.  W  §  6  ww. 

rozporządzenia w pkt 1 podaje się, że jednostkowe nakłady rzeczowe ustalone na podstawie 

analizy  indywidualnej  powinny  uwzględniać  w  przypadku  robocizny  -  ilości  roboczogodzin 

dotyczące  wszystkich  czynności,  które  są  wymienione  w  szczegółowych  opisach  robót 

podstawowych wyszczególnionych pozycji kosztorysowych, oraz 5 % rezerwy na czynności 

pomocnicze.  

Tym  samym  uznać  należy,  że  roboczogodzina  (osobogodzina)  jest  jednostką  miary 

robocizny.  Wyraża ona normę ilościową wykonania przez jednego robotnika w czasie jednej 

godziny  określonego  zakresu  robót.  Normę  tę  określa  się  w  odniesieniu  do  wybranej 

jednostki  obmiarowej  danej  roboty.  Liczba  roboczogodzin  przypadających  na  jednostkę 

obmiarową  danego  rodzaju  robót  wyznacza  się  w  kosztorysowaniu  różnymi  metodami,  jak 

chociażby  w  oparciu  o  katalogi  normowe  takie  jak  KNR,  KSNR,  KNNR,  KNP  i  inne.  Na 

podstawie  roboczogodziny  ustala  się  plany,  kosztorysy  i  harmonogramy  pracy.  Na  tej 

podstawie można  ustalić  np.  przybliżony  termin ukończenia danej  pracy.  Natomiast  stawka 

płacowa  wynika  z  umowy  o  pracę.  Tym  samym  należy  jednoznacznie  stwierdzić,  że 

wynagr

odzenie pracownika nie jest jednoznaczne ze stawką roboczogodziny i może zostać 

sfinansowane  z  pozostałych,  innych  pozycji  tym  również  niezwiązanych  z  kosztami 

wynagrodzenia

.  Jako  przykład  należałoby  np.  wskazać  na  koszt  roboczogodziny  w 

serwisach  samochod

owych,  gdzie  koszt  naprawy  pojazdu  (oprócz  kosztu  części)  jest 

ustalany w roboczogodzinach

. Ich wielkość na jedną naprawę wynosi od kilku do kilkunastu 

godzin.  Powyższe,  po  pierwsze,  nie  oznacza,  że  za  usługę  zapłacimy  według  kosztu 

wynagrodzenia  pracownika  serwisu,  a  po  drugie, 

że  pracownik  nie otrzyma wynagrodzenia 

według stawki roboczogodziny, która w renomowanych serwisach waha się od 400 – 500 zł. 

Prac

ownik  niezależnie  od  ustalonej  liczby  roboczogodzin,  uzyska  wynagrodzenie  według 

ilości przepracowanych godzin pomnożonych przez stawkę osobistego zaszeregowania. 

W  zakresie  powyższych  rozważań  i  ustaleń  należy  także  wskazać,  że  jest  możliwe 

ustalenie  kosztu  roboczogodziny  w  oparciu  o  kalkulację  własną,  czy  opartą  na  średniej 

stawce  wynagrodzenia  osób  np.  danej  brygady  roboczej.  Jednakże  dotyczy  to  z  reguły 

kalkulacji dotyczącej robót o niewielkim zakresie, jednostkowych. 

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowego zarzutu podkreślić należy, że w tym 

postępowaniu, gdzie zamawiający ustalił formę wynagrodzenia kosztorysowego, wymagał w 

§11  ust.9  pkt  8  złożenie  uproszczonego  kosztorysu  ofertowego.  Jak  podał  na  rozprawie 

zamawiający  w  wezwaniach  nie  wskazywał  w  ogóle  o  podanie  sposobu  wyliczenia  stawki 

roboczogodziny,  gdyż  stawka  roboczogodziny  nie  ma  dla  zamawiającego  żadnego 

znaczenia dla rozliczenia robót. Dlatego też tylko przystępujący na 10 wykonawców, którzy 

złożyli  oferty,  w  uproszczonym  kosztorysie  podał  stawkę  roboczogodziny,  jak  podał  wg. 

KNR. 

Istotnym  w  sprawie  w  jest  fakt,  czy  wykonawca  założył  w  cenie  ofertowym 

wynagradzanie  pracowników  wg.  stawki  gwarantującej  uzyskanie  conajmniej  minimalnego 

wynagrodzenia. 

Zdaniem Izby uznać należy, że w sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, iż 

przystępujący nie ujął w cenie ofertowej kosztu wynagrodzenia pracowników na poziomie co 

najmniej  minimalnego  wynagrodzenia.  Uznać  należy  za  wykazaną  tą  kwestię,  gdyż 

zamawiający  na  rozprawie  stwierdził  –  przy  braku  sprzeciwu  że  strony  odwołującego  i  co 

wynika z dokumentacji postępowania, iż  nie miał żadnych wątpliwości, iż przystępujący płaci 

w  sposób  prawidłowy  pracownikom,  gdyż  przedłożył  zarówno  wykaz  pracowników,  którzy 

będą brali udział w wykonywaniu tego zamówienia, jak również umowy o pracę zawierające 

stawki wyższe, niż kwota minimalnego wynagrodzenia ustalona na 2021 r.  

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  ustalenia,  a  w  szczególności  treść  postanowień  SIWZ 

oraz  wezwań  zamawiającego  Izba  uznała,  że  -  przystępujący  składając  umowy  o  pracę 

pracowników dedykowanych do wykonywania tego zamówienia, w których potwierdzono, że 

sta

wki  wynagrodzenia  są  wyższe  od  stawki  wynagrodzenia  minimalnego  za  pracę  na  rok 

wykazał,  że  zawarte  w  cenie  ofertowej  wynagrodzenie  jest  prawidłowe  i  nie  narusza 

przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 września 2020 r, w sprawie wysokości 

m

inimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 

roku. 

W  zakresie  zarzutu  drugiego 

dotyczącego  braku wykazania przez  przystępującego 

osoby z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi do pełnienia funkcji kierownika budowy, 

Izba  przedmiotowy  zarzut  uznała również  za  niezasadny.  Poza  sporem  pomiędzy  stronami 

jest  kwestia,  że  przystępujący  wykazał  na  ww.  stanowisko  osobę  Pana  K.  J.,  który 

legitymował  się  uprawnieniami  do  pełnienia  samodzielnych  funkcji  technicznych  w 

budownictwie wydanymi w dniu 25 marca 1986 roku. 

Wskazać należy, że zamawiający w § 5 

część  II.4.  SIWZ  ustalił,  że  w  celu  potwierdzenia  spełnienia  przez  wykonawcę  warunków 

udziału  w  postępowaniu  dotyczących  zdolności  technicznej  -  zamawiający  wyraża  jako 

minimalne  poziomy,  dla  Zadania  1-

3,  dysponowanie  kierownikiem  budowy,  który  posiada 

uprawnienia budowlane w specjalności inżynieryjnej drogowej bez ograniczeń uprawniające 

do kierowania robotami budowlanymi. 

Sprawą  sporną  w  zakresie  oceny  spełniania  przedmiotowego  wymagania  jest  kwestia,  czy 

przedłożone  przez  przystępującego  uprawnienia  Pana  J.  można  uznać  za  uprawnienia 

budowlane  bez  ograniczeń,  a  nadto  czy  takie  uprawnienia  są  wystarczające  do 

prawidłowego  nadzorowania  robót  objętych  przedmiotowym  zamówieniem.  Z  treści 

przedłożonych  uprawnień  wynika,  iż  Pan  J.  posiada  przygotowanie  zawodowe 

upoważniające  do  wykonywania  samodzielnych  funkcji  kierownika  budowy  i  robót  w 

specjalności  konstrukcyjno-inżynieryjnej  w  zakresie  dróg  w  tym  do  m.in.  kierowania, 

nadzorowania  i 

kontrolowania  budowy  i  robót,  kierowania  i  kontrolowania  wytwarzania 

konstrukcyjnych  elementów  budowlanych  oraz  oceniania  i  badania  stanu  technicznego 

budowli  dróg,  lotniskowych  dróg  startowych    i    manipulacyjnych,  typowych  przepustów  i 

mostów o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Podkreślić należy, że Izba 

w   

wyroku  z  dnia  2  lutego  2018  r.,  sygn.  akt  KIO  113/18,  KIO  116/18  uznała,  że 

sformułowania  „o  powszechnie  znanych  rozwiązaniach  konstrukcyjnych”  nie  można 

utożsamiać z „ograniczonym zakresem” uprawnień. 

Zamawiający wskazał, że dokonując oceny uprawnień p. J. należy mieć na względzie 

postanowienia rozporządzenia Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 

20  lutego  1975  r.  w  sprawie  samodzielnych  funkcji  technicznych  w  budownictwie  (Dz.  U.  z 

1975  r.  Nr  8  poz.  46);  oraz  postanowienia  art.  104  ustawy  z  dnia  7  lipca  1994  r.  Prawo 

budowlane (Dz. U. z 2017 r. poz. 1332) stanowiącego, że osoby, które, przed dniem wejścia 

w życie ustawy, uzyskały uprawnienia budowlane lub stwierdzenie posiadania przygotowania 

zawodowego  do  pełnienia  samodzielnych  funkcji  technicznych  w  budownictwie,  zachowują 

uprawnienia  do  pełnienia  tych  funkcji  w  dotychczasowym  zakresie.  Izba  zauważa,  że 

ówcześnie obowiązujące przepisy nie przewidywały  wydawania uprawnień w ograniczonym 

lub  nieograniczonym  zakresie.  W  tym  kontekście  zwrócić  należy  uwagę  także  na  wyrok 

Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 lutego 1998 r. sygn. akt IV SA 

693/96,  w  którym  sąd  wyraźnie  wskazał,  że  powołany  wyżej  przepis  art.  104  prawa 

budowlanego nie zmienił zakresu uprawnień budowlanych. 

W ocenie zarówno zamawiającego jak i przystępującego, uprawnień do kierowana budową w 

zakresie  „powszechnie  znanych  rozwiązań  konstrukcyjnych"  nie  można  utożsamiać  z 

uprawnieniami o ogr

aniczonym zakresie. W związku z powyższym decydujące znaczenie dla 

oceny zapisów SIWZ powinno mieć to, czy dana osoba posiada uprawnienia do wykonania 

przedmiotu  zamówienia.  Potwierdzeniem  powyższego  jest  stanowisko  Krajowej  Izby 

Odwoławczej,  wyrażone  w  uchwale  z  17  lutego  2017  r.,  sygn.  akt  KIO/KD  7/17,  a  także  w 

wyroku z dnia 20 sierpnia 2020r sygn. KIO 1805/20. 

Izba uznała, że biorąc pod uwagę fakt, iż uprawnienia nadane p. J. zostały wydane w 

oparciu o przepisy nieobowiązującego obecnie rozporządzenia z 1975 r., które w swej treści 

nie posługiwało się pojęciem „uprawnień z ograniczeniami” czy „uprawnień bez ograniczeń”, 

to  ocena  zakresu  takich 

uprawnień  powinna  być  dokonywana  zawsze  w  kontekście  stanu 

prawnego obowiązującego w chwili wydania uprawnień.  

Podkreślić  należy  iż  odwołujący  nie kwestionował,  że uprawnienia posiadane  przez 

Pana J. 

dają mu w pełni uprawnienia do kierowania robotami wchodzącymi w skład zadania 

1  i  3,  jednakże  nie  odpowiadają  wymaganiom  zamawiającego,  gdyż  nie  zawierają  zwrotu 

„bez ograniczeń”. Izba podkreśla, że biorąc pod uwagę wymagania SIWZ, to żaden przepis 

obowiązującego prawa, ani jakakolwiek linia orzecznicza w tej kwestii nie warunkuje prawa 

do  wykonywania  kierowania  i  nadzorowania  robót  budowlanych  objętych  takim    zakresem 

robót,  od  potrzeby  zmiany  uzyskanych  pod  rządami  poprzedniego  prawa  uprawnień,  na 

uprawnienia  jakie  są  wydawane  w  oparciu  o  przepisy  prawa  budowlanego  z    1994  r.  Na 

marginesie  zauważenia  wymaga  także  fakt,  zupełnej  nieproporcjonalności  postawionego 

warun

ku  udziału  –  posiadania  uprawnień  budowlanych  bez  ograniczeń  w  sytuacji,  kiedy 

przedmiotem  zamówienia  w  zadaniu  pierwszym  i  trzecim  jest  budowa  ścieżki  rowerowej  o 

długości  –  w  zadaniu  1  –  ok.  800  mb.,  a  w  zadaniu  3  –  ok.  50  mb.  a  więc  zadań  których 

realiz

acja nie jest skomplikowana, a nadto dotyczy bardzo krótkich odcinków.  

Również za niezasadny Izba uznała zarzut naruszenia art. 24 ust.1 pkt 16 dotyczący 

wprowadzenia, zamawiającego w błąd poprzez złożenie oświadczenia, że uprawnienia jakie 

posiada Pan J. 

są wystarczające do spełnienia warunku udziału w postępowaniu. Podkreślić 

należy,  że  brak  jest  jakichkolwiek  podstaw  do  przyjęcia  wprowadzenia  zamawiającego  w 

błąd w sytuacji, kiedy strona przedkłada dokument urzędowy, którego treść interpretuje sam 

zamaw

iający.  Dopóki  treść  tego  dokumentu  nie  zostanie  skutecznie  obalona,  to  jako 

dokument 

urzędowy  potwierdza  w  oparciu  o  jego  treść,  że  określona  osoba  posiada 

wskazane w nim uprawnienia.   

Izba w wyniku oceny dokumentacji postępowania, stanowisk stron i przystępującego, 

a  także  dowodów  przedłożonych  na  rozprawie  uznała,  że  podjęta  przez  zamawiającego 

czynność wyboru najkorzystniejszej  oferty  odpowiada prawu, jest  słuszna,  a  przedstawiona 

argumentacja  i  wywodzenie  wniosków  że  stanu  faktycznego  znajdują  oparcie  w  materiale 

dowodowym. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  Izba  uznała,  że  zamawiający  nie  naruszył 

przepisów  prawa  wskazanych  w  odwołaniu.  Izba  oddaliła  odwołanie,  gdyż  zarzuty  nie 

znalazły potwierdzenia w wskazanych przepisach prawa, a nadto odwołujący nie przedłożył 

– w niezbędnym zakresie dowodów na ich potwierdzenie. Aby Izba mogła oprzeć orzeczenie 

na  złożonych  dowodach  to  dowody  te  muszą  być  pewne  i  kategoryczne  -  wyrok  SO  w 

Wrocławiu z 6 lutego 2018 roku Sygn. akt XI Ga 692/17. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe  ustalenia  i  rozważania  Izba  orzekła  jak  w  sentencji 

orzeczenia. Biorąc pod uwagę fakt oddalenia wszystkich postawionych przez odwołującego 

zarzutów  to  odwołujący  został  obciążony  całością  kosztów  postępowania  odwoławczego. 

Zamawiający  wniosków  kosztowych  w  zakresie  kosztów  wynagrodzenia  pełnomocnika  nie 

składał. 

Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - 

Prawo zamówień publicznych (Dz. U. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 

dni  od  dnia  jego  doręczenia -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący …………………………