Sygn. akt: KIO 1003/21
WYROK
z dnia 27 maja 2021 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Małgorzata Matecka
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2021
r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby O
dwoławczej w dniu 30 marca 2021 r. przez wykonawcę: M. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą M. G. Ekodren - Naturalne Systemy
Oczyszczania w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Gmina Bystra - Sidzina
orzeka:
Oddala odwołanie.
2. Kosztami
postępowania obciąża odwołującego i:
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019, ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14
dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: …..……………………………
Sygn. akt: KIO 1003/21
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Bystra-Sydzina prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą „Budowa przydomowych
oczyszczalni ścieków na terenie Gminy Bystra- Sidzina”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w dniu 30 grudnia 2020 r. w Biuletynie Zamówień Publicznych pod nr 771807-
N-
2020. Do ww. postępowania o udzielenie zamówienia, zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z
dnia 11
września 2019 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z
2019 poz. 2020 ze zm.), jako wszczętego i niezakończonego przed dniem 1 stycznia
2021 r., stosuje się przepisy dotychczasowe, tj. przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. –
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843, ze zm.), dalej jako „ustawa Pzp”.
I. W dniu 30 marca wykonawca M. G.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą M. G.
Ekodren - Naturalne Systemy Oczyszczania
wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołanie wobec czynności zamawiającego polegających na uznaniu, że:
oferta złożona przez odwołującego podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że wadium
zostało złożone w sposób nieprawidłowy;
oferta złożona przez odwołującego podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że jest
niezgodna z treścią ustawy;
oferta złożona przez odwołującego podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że jest
nieważna na podstawie odrębnych przepisów.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez uznanie, że
złożona przez odwołującego oferta podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że wadium
złożone przez odwołującego jest nieprawidłowe, podczas gdy wadium w całości
zabezpiecza ewentualne roszczenia zamawiającego, jest bezwarunkowe i
nieodwołalne oraz spełnia wszelkie wymogi postawione wadium, a przez to wadium
winno być uznane za prawidłowe;
2. art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp w zw.
z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez ocenę, że
oferta złożona przez odwołującego podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że jest
niezgodna z
ustawą, podczas gdy odwołujący złożył ofertę w całości zgodną z ustawą,
a
zamawiający nie udowodnił odmiennego stanu (niezgodności z treścią ustawy);
art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez ocenę, że
oferta złożona przez odwołującego podlega odrzuceniu z uwagi na fakt, że jest
nieważna na podstawie odrębnych przepisów, podczas gdy odwołujący złożył ofertę w
całości zgodną z przepisami powszechnie obowiązującymi, a zamawiający nie
udowodnił odmiennego stanu (nieważności na podstawie odrębnych przepisów);
4. art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy Pzp poprzez pozorne uargumentowanie przyczyn odrzucenia oferty
odwołującego, podczas gdy na zamawiającym ciążył obowiązek udowodnienia
rzeczywistego zaistnienia przesłanek odrzucenia oferty odwołującego i udowodnienia,
że złożona gwarancja ubezpieczeniowa rzeczywiście nie zabezpiecza interesu
zamawiającego oraz przedstawienia rzetelnego uzasadnienia faktycznego i prawnego
dotyczącego ewentualnego odrzucenia oferty odwołującego.
W związku z podniesionymi zarzutami odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania
i
nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego,
powtórzenie oceny i badania ofert z uwzględnieniem oferty odwołującego.
II. Pismem wniesionym w dniu 24 maja
2021 r. zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie.
Zamawiający uznał zarzuty odwołania za niezasadne i wniósł o jego oddalenie.
III. Żaden wykonawca nie zgłosił przystąpienia do postępowania odwoławczego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Mając na uwadze, że odwołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w
dniu 30 marca 2021 r., do postępowania odwoławczego, zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy
dnia 11 września 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z
2019 poz. 2020 ze zm.), mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 11 września
2019 r.
– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019, ze zm.), dalej jako
„ustawa Pzp z 2019 r.”.
Izba uznała, że odwołanie nie podlega uwzględnieniu.
Jak wynika z dokumentacji postępowania zamawiający w dniu 25 marca 2021 r. dokonał m.in.
czynności odrzucenia oferty odwołującego. Przyczyną odrzucenia oferty odwołującego było
nieprawidłowe wniesienie wadium. Wskazane w treści złożonej przez odwołującego gwarancji
ubezpieczeniowej nr 908577085238 z dnia 14 stycznia 2021 r. (wraz z aneksem) podstawy
powstania roszczenia o wypłatę odwoływały się do przepisów ustawy z dnia 11 września
2019 r.
– Prawo zamówień publicznych, natomiast postępowanie o udzielenie zamówienia
prowadzone jest przez zamawiającego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r.
– Prawo zamówień publicznych. Jako podstawę prawną odrzucenia oferty
odwołującego zamawiający wskazał przepis art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp, a w
konsekwencji również przepisy art. 89 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 8 ustawy Pzp.
Wymaga wskazania, że dokument gwarancji wadialnej składanej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia nie podlega procedurze uzupełnienia na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp ani
proc
edurze wyjaśnienia tak na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp jak i na podstawie art. 87
ust. 1 ustawy Pzp (nie stanowi dokumentu, o którym mowa w tych przepisach, ani treści
oferty). T
reść oświadczenia woli gwaranta zawartego w dokumencie gwarancji podlega jednak
wykładni – jak każde inne oświadczenie woli, zgodnie z przepisem art. 65 par. 1 Kodeksu
cywilnego, co zostało potwierdzone m.in. w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2018
r. IV CSK 86/17.
Dokonując wykładni treści gwarancji wadialnej należy również mieć na
uwadze okoliczności i cel wniesienia wadium, tj. zagwarantowanie prawidłowego przebiegu
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które ma być finansowane ze środków
publicznych. Z tego też powodu w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej wskazuje się, iż
wykładnia oświadczenia woli zawartego w dokumencie gwarancji wadialnej jest dopuszczalna,
jednakże nie powinna mieć charakteru zbyt liberalnego. Wniesienie wadium w formie
niepieniężnej powinno dawać taki sam stopień zabezpieczenia jak wniesienie wadium w
formie pieniężnej. Mając na uwadze dysponowanie środkami publicznymi zamawiający nie
może ryzykować, że gwarant odmówi wypłaty z tytułu gwarancji. Z drugiej strony na
wykonawcach biorących udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia ciąży obowiązek
dochowania należytej staranności w ramach czynności podejmowanych w toku postępowania,
a oceny w
tym zakresie dokonuje się według wzorca należytej staranności wymaganej od
profesjonalistów w obrocie prawnym.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała, że dokonana przez zamawiającego ocena gwarancji
wadialnej wniesionej przez odwołującego w postępowaniu była prawidłowa. Gwarancja ta,
w
związku z tym że swą treścią nie obejmowała podstaw wypłaty kwoty tytułem gwarancji
wymaganych przepisami usta
wy Pzp, na podstawie których prowadzone było postępowanie,
nie stanowiła dla zamawiającego wystarczającego zabezpieczenia. Zgodnie z przepisem art.
46 ust. 4a ustawy Pzp z
amawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli wykonawca
w odpowiedzi na wezwa
nie, o którym mowa w art. 26 ust. 3 i 3a, z przyczyn leżących po jego
stronie, nie złożył oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których
mowa w art. 25 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, pełnomocnictw lub nie
wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co spowodowało
brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej. Natomiast
zgodnie z przepisem art. 46 ust. 5 ustawy Pzp z
amawiający zatrzymuje wadium wraz
z
odsetkami, jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana: 1) odmówił podpisania
umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie; 2) nie wniósł
wymaganego zabezpieczen
ia należytego wykonania umowy; 3) zawarcie umowy w sprawie
zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. O
ile podstawy wymienione w art. 46 ust. 5 ustawy Pzp zo
stały w treści gwarancji wymienione
wprost, to inaczej rzecz wygląda z podstawami wymienionymi w art. 46 ust. 4a ustawy Pzp,
które nie zostały objęte treścią gwarancji. W szczególności należy zauważyć, że w sytuacji, w
której podstawą wypłaty środków pieniężnych z gwarancji ma być brak udzielenia odpowiedzi
na wezwanie zamawiającego wystosowane na podstawie określonego przepisu, to istotną
okolicznością staje się tożsamość tych przepisów (wskazanych w ustawie oraz treści
gwarancji), której to brak w niniejszej sprawie. Sytuacje braku odpowiedzi na wezwanie z art.
26 ust. 3 i 3a ustawy Pzp
nie zostały objęte treścią ww. gwarancji. W treści gwarancji zostały
wskazane jako podstawy roszczenia o wypłatę gwarancji sytuacje braku udzielenia
odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, jednakże chodzi tu o wezwania oparte o inną
podstawę prawną – przepisy ustawy Pzp z 2019 r., a zatem wezwania, które w prowadzącym
postępowaniu nie mogłyby być wystosowane przez zamawiającego do wykonawcy. W ocenie
Izby przyjęcie wbrew treści dokumentu gwarancji, że obejmuje on częściowo inne podstawy
wypłaty kwoty z gwarancji niż literalnie w niej wskazane, stanowiłoby wykładnię treści tego
dokumentu niedopuszczalną na gruncie przepisów ustawy Pzp. Podstawy powstania
roszczenia o wypłatę z gwarancji to jedna z najistotniejszych części tego dokumentu. Należy
przypomnieć, że oferta powinna być w sposób prawidłowy zabezpieczona wadium już od
momentu upływu terminu składania ofert. W niniejszej sprawie złożona przez odwołującego
gwarancja
nie stanowiła prawidłowego zabezpieczenia oferty i w związku z tym czynność
zamawiającego polegającą na odrzuceniu oferty odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
7b ustawy Pzp
Izba uznała za prawidłową. Natomiast należy zgodzić się z odwołującym, że
zamawiający nie wykazał w uzasadnieniu odrzucenia oferty odwołującego na czym miało
polegać zaistnienie podstawy do odrzucenia oferty, o której mowa w przepisie art. 89 ust. 1
pkt 1 ustawy Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp. Podniesione w tym zakresie zarzuty
odwołania potwierdziły się, jednak nie mają one istotnego wpływu na wynik postępowania,
skoro odrzucenie oferty na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp było prawidłowe. W
odniesieniu do odrzucenia oferty odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 7b ustawy Pzp
przedstawione przez zamawiającego obszerne uzasadnienie tej czynności, odnoszące się tak
do okolicz
ności faktycznych jak i kwestii prawnych, z całą pewnością należy uznać za
stanowiące wypełnienie obowiązku zamawiającego określonego przepisem art. 92 ust. 1 pkt 3
ustawy Pzp. Ponadto należy zauważyć, że błędne jest stanowisko odwołującego, że
zamawiający był ograniczony w czasie co do możliwości odrzucenia oferty odwołującego.
Odwołujący nie wskazał żadnego przepisu, z którego miałoby to wynikać. Należy
przypomnieć, że zamawiający zawsze obowiązany jest prowadzić postępowanie zgodnie z
przepisami ustawy P
zp. Do momentu zakończenia postępowania zamawiający uprawniony
jest do unieważnienia podjętych uprzednio decyzji celem doprowadzenia do zgodności
prowadzonego postępowania z przepisami prawa.
Biorąc pod uwagę powyższe, Izba orzekła, jak w punkcie pierwszym sentencji, na podstawie
art. 553 oraz art. 554 ust. 1 pkt 1 a contrario ustawy Pzp z 2019 r.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557, 574 i 575
ustawy Pzp z 2019 r. oraz § 8 ust. 2 zdanie pierwsze rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.
U. z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący: …..……………………………