KIO 916/20 WYROK dnia 12 czerwca 2020 r.

Stan prawny na dzień: 20.08.2020

Sygn. akt: KIO 916/20 

WYROK 

 z dnia 12 czerwca 2020 r.  

Krajowa Izba Odwoławcza  

   w składzie: 

Przewodniczący:      Bartosz Stankiewicz 

Protokolant:    

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  12  czerwca  2020  r.  w  Warszawie 

odwołania 

wniesionego 

do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  kwietnia  2020  r.  przez 

wykonawcę  M.  Cz.  prowadzącą  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  FOXMET  M.  Cz.  z 

siedzibą  w  Czerwionce-Leszczynach  przy  ul.  Kopalnianej  9a  (44-230  Czerwionka-

Leszczyny) 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego  Miejski  Zakład  Usług 

Komunalnych w Sosnowcu 

z siedzibą przy ul. Plonów 22/1 (41-200 Sosnowiec) 

orzeka: 

1.  U

względnia odwołanie w części dotyczącej zarzutów naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. 

z art. 90 ust. 2 i 3 oraz art. 91 ust. 1 

ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843) 

i nakazuje zamawiającemu unieważnienie 

czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu, dokonanie odrzucenia oferty 

wykonawcy  BAKAMAX  Sp.  z  o.o.  z 

siedzibą  w  Iwanowicach  Małych  oraz  podjęcie 

dalszych czynności w postepowaniu; 

W pozostałym zakresie oddala odwołanie; 

Kosztami postępowania obciąża zamawiającego – Miejski Zakład Usług Komunalnych 

w Sosnowcu i: 

zalicza  na 

poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  10  000  zł  00  gr 

(słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy),  uiszczoną  przez  wykonawcę  M.  Cz. 

prowadzącą  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  FOXMET  M.  Cz.  z  siedzibą  w 

Czerwionce-Leszczynach 

tytułem wpisu od odwołania; 

z

asądza od zamawiającego Miejskiego Zakład Usług Komunalnych w Sosnowcu 

na  rzecz  wykonawcy  M.  Cz. 

prowadzącej  działalność  gospodarczą  pod  nazwą 

FOXMET  M.  Cz. 

z  siedzibą  w  Czerwionce-Leszczynach  kwotę  13  600  zł  00  gr 


(słownie:  trzynaście  tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty  strony 

poniesione 

z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b 

ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019 r.,  poz.  1843)  na niniejszy  wyrok 

– w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 

do 

Sądu Okręgowego w Katowicach.  

Przewodniczący:      ……………………………. 


Sygn. akt: KIO 916/20 

U z a s a d n i e n i e 

Miejski  Zakład  Usług  Komunalnych  w  Sosnowcu  zwany  dalej:  „zamawiającym”, 

prowadzi  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843)

,  zwanej  dalej:  „Pzp”  pn.:  Rozbiórka  3 

nieużytkowanych  budynków  wielorodzinnych  na  terenie  Gminy  Sosnowiec  (numer 

referencyjny: ZP/47/2020

), zwane dalej „postępowaniem”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych 

w dniu 18 marca 2020 r., pod numerem 524587-N-2020.  

Szacunkowa  wartość  zamówienia,  którego  przedmiotem  są  roboty  budowlane,  jest 

niższa  od  kwot  wskazanych  w  przepisach  wykonawczych  wydanych  na  podstawie  art.  11 

ust. 8 Pzp.  

W dniu 28 kwietnia 2020 r. wykonawca M. Cz. 

prowadząca działalność gospodarczą 

pod  nazwą  FOXMET  M.  Cz.  z  siedzibą  w  Czerwionce-Leszczynach  (zwany  dalej: 

„odwołującym”) wniósł odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego polegających 

na: 

- zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy 

BAKAMAX Sp. z o. o. z siedzibą w Iwanowicach 

Małych,  przy  ul.  Długiej  67,  42-152  Opatów  (dalej  zwanym  jako:  „BAKAMAX”)  jako 

zawierającej  rażąco  niską  cenę  z  przyczyn  wskazanych  w  uzasadnieniu  niniejszego 

odwołania; 

zaniechaniu  wykluczenia  z  postępowania  wykonawcy  BAKAMAX  w  związku  z  brakiem 

wykazania  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  w  odniesieniu  do  sytuacji 

ekonomicznej lub finansowej pozwalającej na realizację zamówienia (brak dowodu opłacenia 

polisy OC); 

-  dokonaniu  wyboru  oferty  wykonawcy  BAKAMAX  jako  oferty  najkorzystniejszej  w 

postępowaniu; 

zaniechaniu  dokonania  wyboru  oferty  odwołującego  jako  oferty  najkorzystniejszej  w 

postępowaniu. 

Zaskarżonym czynnościom i zaniechaniom odwołujący zarzucił naruszenie: 

1)  art. 24 ust. 1 pkt 12) w z w. z art. 22c ust. 1 pkt 3) Pzp, przez zaniechanie wykluczenia z 

postępowania  wykonawcy  BAKAMAX,  podczas gdy  ww.  wykonawca nie  przedstawił  na 

wezwanie  z

amawiającego  opłaconej  polisy  lub  innego  niż  polisa  dokumentu 


potwierdzającego,  że  wykonawca  BAKAMAX  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności  związanej  z  przedmiotem  zamówienia  na 

sumę gwarancyjną nie mniejszą niż 500.000,00 złotych; 

2)  art.  89  ust.  1  pkt  4)  w  zw.  z  art.  90  ust.  2  i  3  Pzp,  przez  zaniechanie  odrzucenia  oferty 

wykonawcy  BAKAMAX  zawierającej  rażąco  niską  cenę,  podczas gdy  treść  udzielonych 

przez wykonawcę wyjaśnień potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę z powodu 

przyczyn wskazanych w uzasadnieniu niniejszego odwołania; 

3)  art.  91  ust.  1  Pzp,  przez  dokonanie  wyboru  oferty  wykonawcy  BAKAMAX  jako  oferty 

najkorzystniejszej w postępowaniu, podczas gdy ww. wykonawca podlega wykluczeniu z 

postępowania, a jego oferta podlega odrzuceniu. 

W oparciu o przedstawione zarzuty odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; 

dokonania wykluczenia z postępowania wykonawcy BAKAMAX; 

dokonania odrzucenia oferty wykonawcy BAKAMAX; 

powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej. 

Odwołujący  wskazał,  że  posiada  interes  we  wniesieniu  odwołania,  gdyż  posiada 

interes w uzyskaniu zamówienia (złożona przez niego oferta posiada cechy pozwalające na 

uznanie jej  za ofertę najkorzystniejszą w  postępowaniu),  a w  wyniku naruszenia przepisów 

Pzp jego interes w uzyskani

u przedmiotowego zamówienia doznał zaś uszczerbku, bowiem 

zamawiający bezpodstawnie dokonał wyboru oferty wykonawcy BAKAMAX. 

zakresie  zarzutu  dotyczącego  rażąco  niskiej  ceny  co  do  oferty  BAKAMAX 

odwołujący wyjaśnił, że zamawiający pismem z dnia 10 kwietnia 2020 r. w trybie art. 90 ust. 

1  Pzp  zwrócił  się  do  BAKAMAX  z  wezwaniem  o  wyjaśnienie  i  udokumentowanie,  czy 

przedstawiona  w  ofercie  cena  jest  ceną  realną  i  gwarantującą  właściwe  –  zgodne  z 

wymaganiami  zamawiającego  i  z  obowiązującymi  przepisami  –  wykonanie  usług  i  robót 

budowlanych,  stanowiących  przedmiot  zamówienia.  Zamawiający  zastrzegł,  że 

przedkładając  wyjaśnienia  należy  jednoznacznie  i  wyczerpująco,  z  przedłożeniem 

stosownych i rzetelnych dowodów, wykazać obiektywne czynniki, które ukształtowały poziom 

cen  zawarty  w  ofercie.  Jednocześnie  zamawiający  poinformował,  że  na  podstawie  art.  90. 

ust. 3 Pzp odrzuci ofertę wykonawcy, który nie złoży wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub 

jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdzi,  że  oferta 

zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Ponadto,  zamawiający 

uzna  za  niezłożone  wyjaśnienia,  które  zawierają  wyłącznie  ogólnikowe,  subiektywne  lub 

nieweryfikowalne  stwierdzenia  lub  zawierające  wprawdzie  skonkretyzowane,  obiektywne 

okoliczności, ale nie kwantyfikujące wprost wpływu tych okoliczności na wysokość oferty. 


Dalej  odwołujący  wskazał,  że  pismem  z  dnia  15  kwietna  2020  r.  wykonawca  BAKAMAX 

odpowiedział na wezwanie zamawiającego czyniąc to w sposób ogólnikowy, bez podawania 

jakichkolwiek  dowodów.  Wykonawca  BAKAMAX  powołał  się  na  następujące  czynniki 

wpływające na wysokość zaoferowanej ceny:  

1) posiadanie własnego sprzętu budowlanego;  

2) dysponowanie własną kadrą wykwalifikowanych pracowników budowlanych posiadających 

niezbędne uprawnienia oraz doświadczenie zawodowe; 

oraz  

3) fakt, iż zaoferowana cena nie odbiega znacząco od kolejnych względem ceny ofert. 

W  ocenie  odwołującego  co  najważniejsze,  wykonawca  BAKAMAX  nie  przedłożył 

jakichkolwiek dowodów potwierdzających rzetelność zaoferowanej ceny (w szczególności nie 

wykazał  kosztów  zabezpieczenia  terenu,  sprawdzenia  i  odcięcia  mediów,  wykonania 

projektów  tymczasowej  organizacji  ruchu  i  zajęcia  pasa  drogowego,  transportu,  pracy 

sprzętu, robocizny, utylizacji gruzu i innych odpadów, dostawy humusu oraz innych kosztów 

niezbędnych  dla  prawidłowego  wykonania  zamówienia.).  W  miejsce  dowodów,  o  których 

mowa  wart.  90  ust.  1  Pzp,  wykonawca  BAKAMAX  ograniczył  się  do  gołosłownych 

zapewnień,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Tymczasem,  zgodnie  z  aktualnie 

obowiązującym  orzecznictwem  Krajowej  Izby  Odwoławczej  (np.  wyrok  KIO  z  27  czerwca 

2019  r.,  KIO  1060/19), 

w  przypadku  wyjaśnień  dotyczących  robót  rozbiórkowych  wszyscy 

wykonawcy muszą być traktowani tak samo. Skoro odwołujący przedstawił szereg dowodów 

wraz z wyjaśnieniami na wezwanie zamawiającego, to inni wykonawcy również powinni takie 

dowody okazać na etapie postępowania przetargowego. 

W  tym  kontekście  odwołujący  wyjaśnił,  że  zwrócenie  się  przez  zamawiającego  do 

wykonawcy 

o złożenie wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny tworzy domniemanie, że 

oferowana  cena  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Konsekwencją 

zapytania jest także przerzucenie na wykonawcę ciężaru dowodu w zakresie wykazania, że 

zaoferow

ana cena nie jest rażąco niska, co znajduje odzwierciedlenie wprost w treści Pzp. Z 

momentem  skierowania  stosowanego  pisma,  na  wezwanym  wykonawcy  spoczywa  ciężar 

wykazania,  że  możliwe  i  realne  jest  wykonanie  zamówienia  za  zaproponowaną  cenę. 

Złożone w tym przedmiocie wyjaśnienia muszą być konkretne, wyczerpujące i uzasadniające 

podaną w ofercie cenę. W zależności od stanu faktycznego danej sprawy, okoliczności, na 

jakich wykonawca opiera  swoją argumentację w  przedmiocie zaoferowanej  ceny, składając 

wyjaśnienia  wykonawca  powinien  rozważyć  przedstawienie  zamawiającemu  stosownych 

dowodów, bowiem o ocenie dostarczonych dowodów stanowi art. 90 ust. 3 Pzp (por. wyrok 

KIO z 27 listopada 2018 r., KIO 2325/18 oraz wyrok KIO z 22 lipca 2019 r., KIO 1295/19). 

Wobec pow

yższego w ocenie odwołującego należało uznać, iż wobec braku wyczerpujących 


wyjaśnień,  na  zasadzie  art.  90  ust.  3  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  4)  Pzp,  oferta  wykonawcy 

BAKAMAX  podlega

ła  odrzuceniu.  W  orzecznictwie  podkreśla  się,  iż  przesłanka  braku 

wyjaśnień  zostaje  spełniona  w  przypadku  udzielenia  przez  wykonawcę  niewystarczających 

wyjaśnień, w szczególności niekompletnych i zbyt ogólnych, niepozwalających na dokonanie 

oceny  oferty  pod  kątem  tego  czy  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  (por.  wyrok  KIO  z  24 

października 2019 r.  KIO  1894/19).  Brak  wyjaśnień,  o których mowa  w  treści  art.  90  ust.  3 

Pzp

,  to  nie  tylko  całkowita  bierność  wykonawcy,  tj.  brak  odpowiedzi  na  wezwanie,  ale  też 

złożenie  takich  wyjaśnień,  które  są  ogólne,  nierzeczowe  i  niepoparte  faktami,  zawierające 

braki  czy  też  nieodnoszące  się  do  kwestii  poruszanych  w  wezwaniu.  Jako  „nieudzielenie 

wyjaśnień”  należy  rozumieć  także  sytuacje,  gdy  wyjaśnienia  są  między  innymi  ogólne, 

wymijające,  nie  odpowiadają  treści  wezwania  zamawiającego.  W  przypadku  składania 

wyjaśnień w zakresie czy cena zaoferowana nie jest ceną rażąco niską nie chodzi o złożenie 

jakichkolwiek  wyjaśnień,  ale  muszą  to  być  wyjaśnienia,  które  w  sposób  niebudzący 

wątpliwości  pozwalają  na  ustalenie,  czy  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia.  Wyjaśnienia  powinny  wyczerpująco  wskazywać  wszystkie  aspekty 

mające wpływ na cenę, tak aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego obliczenia 

ceny oferty (por. wyrok KIO z 22 lipca 2019 r., KIO 1295/19). 

Na koniec odwołujący podkreślił, iż w przeciwieństwie do wykonawcy BAKAMAX, przedłożył 

zamawiającemu wyczerpujące  wyjaśnienia elementów  oferty  mających wpływ  na  wysokość 

ceny,  które  to  wyjaśnienia  zostały  poparte  szczegółową  kalkulacją  kosztów  wykonania 

zamówienia  oraz  dowodami  na  potwierdzenie  poszczególnych  czynników  cenotwórczych. 

Zasady  zachowania uczciwej  konkurencji  i równego traktowanie wykonawców  (art.  7 ust.  1 

Pzp)  obligują  zamawiającego  do  tożsamego  traktowania  wykonawców  znajdujących  się  w 

jednakowej  sytuacji  w 

postępowaniu.  Skoro  jeden  z  wykonawców  (w  tym  przypadku 

odwołujący)  rzetelnie  wywiązał  się  z  obowiązku,  o  którym  mowa  wart.  90  ust.  2  Pzp,  to 

zamawiający nie powinien premiować drugiego z wykonawców (BAKAMAX), który zaniechał 

złożenia szczegółowych wyjaśnień oraz dowodów. 

Jeśli  chodzi  o  zarzut  odnoszący  się  do  braku  dowodu  opłacenia  polisy  odwołujący 

stwierdził, że w orzecznictwie KIO (wyrok KIO z 4 grudnia 2017 r., KIO 2444/17) podkreśla 

się,  iż  wymaganie  od  wykonawcy  przedstawienia  dokumentów  potwierdzających,  że  jest 

ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej 

z  przedmiotem  zamówienia  na  określoną  sumę  gwarancyjną  nie  ma  na  celu  zapewnienia 

zamawiającemu  możliwości  zaspokojenia  się  z  posiadanego  przez  wykonawcę 

ubezpieczenia. Wymóg ten nie jest też równoznaczny z objęciem ochroną ubezpieczeniową 

przedmiotu przyszłej umowy w sprawie zamówienia publicznego. Stawianie takiego warunku 

udziału w postępowaniu ma bowiem weryfikować, po pierwsze, zdolność podmiotu do bycia 


ubezpieczonym,  a  także  –  po  drugie  –  możliwość  opłacenia  przez  niego  składki 

ubezpieczeniowej.  Ustawodawca  zakłada,  że  wykonawca,  którego  ubezpieczyciel 

zdecydował  się  objąć  ochroną  ubezpieczeniową  opiewającą  na  sumę  gwarancyjną 

wynikającą z treści warunku udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego i 

który  jest  w  stanie  spełnić  świadczenie  w  postaci  opłacenia  składki  ubezpieczeniowej, 

znajduje  się  w  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  dającej  rękojmię  należytego  wykonania 

zamówienia. Tymczasem, w niniejszej sprawie, w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego 

wykonawca  BAKAMAX  przedstawił  dokument  w  postaci  polisy  Hestia  Biznes  numer 

903013230936 z dnia 4 grudnia 2019 r. bez dowodu opłacenia składki. W myśl art. 24 ust. 1 

pkt  12)  Pzp  z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  wyklucza  się  wykonawcę,  który  nie 

wykazał  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  lub  nie  został  zaproszony  do 

negocjacji  lub  złożenia  ofert  wstępnych  albo  ofert,  lub  nie  wykazał  braku  podstaw 

wykluczenia.  Na  zasadzie  zaś  art.  26  ust.  3  Pzp,  zamawiający  nie  wzywa  do  ich  złożenia 

brakującego  dowodu  uiszczenia  składki,  ponieważ  mimo  jego  złożenia,  oferta  wykonawcy 

BAKAMAX podlega odrzuceniu w związku z rażąco niską ceną. 

W  konsekwencji  wymienionych  wcześniej  naruszeń,  związanych  z  zaniechaniem 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  BAKAMAX  oraz  zaniechaniem  wykluczenia  go  z 

postępowania,  w  ocenie  odwołującego,  zamawiający  wadliwie  dokonał  wyboru  ww.  oferty 

jako oferty najkorzystniejszej w postępowaniu. 

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  zgłosił 

wykonawca BAKAMAX.  

Zamawiający  na  posiedzeniu  niejawnym  z  udziałem  stron  postępowania  złożył 

oryginał odpowiedzi na odwołanie, w której oddalenie odwołania w całości. 

W  pierwszej  kolejności,  przed  ustosunkowaniem  się  do  twierdzeń  i  zarzutów 

o

dwołującego zamawiający wskazał, że w jego ocenie procedowanie sprawy przed Krajową 

Izbą  Odwoławczą  na  obecnym  etapie  postępowania  wydaje  się  być  bezprzedmiotowe. 

Zgodnie z zapisami Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w bieżącym postępowaniu 

jednym  z  k

ryteriów  oceny  ofert  (o  wadze  20%)  było  skrócenie  terminu  realizacji  robót 

budowlanych  stanowiących  przedmiot  zamówienia,  ustalonego  jako  nieprzekraczalny:  do 

dnia 10 czerwca 2020 r.  

Zamawiający  wyjaśnił,  że  spośród  wszystkich  27  wykonawców  biorących  udział  w 

postępowaniu 25 zaoferowało termin realizacji robót: do dnia 27 maja 2020 roku, a 2 do dnia 

3  czerwca  2020  roku.  Na  dzień  dzisiejszy  dwa  z  wyznaczonych  i  wskazanych  wyżej 

terminów minęły, natomiast ten nieprzekraczalny upływa z dniem dzisiejszym. 


Maj

ąc  na  uwadze  powyższe,  w  ocenie  zamawiającego,  nawet  w  przypadku  unieważnienia 

czynności  wyboru  oferty  BAKAMAX  Sp.  z  o.o.  i  nakazania  powtórzenia  czynności  wyboru 

oferty najkorzystniejszej powtórną ocenę, oraz badanie ofert, zamówienie nie będzie mogło 

być  skutecznie  udzielone,  gdyż  brak  będzie  możliwości  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  w 

konsekwencji  czego  zajdz

ie  konieczność  unieważnienia  postępowania  w  oparciu  o  art.  93 

ust.  1  pkt  7  Pzp.  Przes

łanka  określona  w  przywołanym  przepisie  składa  się  z  koniunkcji 

dwóch okoliczności, których łączne wystąpienie warunkuje jego zastosowanie. Po pierwsze, 

musi  wystąpić  naruszenie  przepisów  ustawy  regulujących  udzielanie  zamówienia  (wada 

postępowania) – w odróżnieniu od wady, którą można przypisać umowie. Po drugie, ta wada 

postępowania,  ma  skutkować  niemożliwością  zawarcia  ważnej  umowy  w  sprawie 

zamówienia. Nadto, wada zaistniała w postępowaniu musi być na tyle istotna, iż niemożliwe 

staje się zawarcie ważnej umowy. 

Według  opinii  zamawiającego,  wskazaną  wyżej  okoliczność  w  sprawie  uznać  należy  za 

niemożliwą  do  usunięcia  wadę  postępowania,  która  uniemożliwia  zawarcie  niepodlegającej 

unieważnieniu  umowy  o  zamówienie  publiczne.  W  przypadku  gdy  termin  realizacji 

zamówienia  zawarty  w  dokumentacji  postępowania  nie  stanowi  jednego  z  kryteriów  oceny 

o

fert,  żaden  z  przepisów  nie  sprzeciwia  się  zawarciu  i  realizacji  umowy  w  sytuacji,  gdy  ów 

termin upłynął. W bieżącym  postępowaniu jednakowoż,  termin wykonania zamówienia miał 

znaczenie istotne w rozumieniu art. 144 ust. 1e Pzp 

o czym świadczy ujęcie go w kryteriach 

oceny  ofert,  co  z  kolei  oznacza,  że  miał  on  istotny  wpływ  na  postępowanie.  Zgodnie  z  art. 

144 ust. 1 pkt 5 Pzp 

zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w 

stosunku  d

o  treści  oferty,  na  podstawie  której  dokonano  wyboru  wykonawcy.  I  dalej,  jak 

wynika  z  art.  144  ust.  1e  Pzp 

zmianę  postanowień  zawartych  w  umowie  uznaje  się  za 

istotną,  jeżeli  między  innymi  zmienia  ogólny  charakter  umowy  w  stosunku  do  charakteru 

umowy w pierwotnym brzmieniu. 

Wywodząc z powyższego słusznym jest stwierdzenie, że podpisując umowę z którymkolwiek 

z  wykonawców  biorących  udział  w  postępowaniu,  pomimo  upływu  terminu  na  realizację 

zamówienia  w  chwili  zawierania  umowy,  zamawiający  nie  będzie  mógł  zmienić  umowy 

wydłużając  termin  jej  realizacji,  co  stanowi  o  niemożliwości  zrealizowania  umowy  w 

bieżącym  postępowaniu  w  terminie  wyznaczonym  i  zaoferowanym  przez  żadnego  z 

wykonawców. 

Z  tego  punktu  widzenia  twierdzenia  o

dwołującego  o  posiadaniu  przez  niego  interesu  w 

uzyskaniu zamówienia w rozumieniu przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, gdyż złożona przez niego 

oferta  posiada  cechy  pozwa

lające  na  uznanie  jej  za  ofertę  najkorzystniejszą  w 

postępowaniu, w dacie orzekania jest bezprzedmiotowe. 


 W  zakresie  zarzutu  naruszenia  przepisu  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  2  i  3  Pzp 

zamawiający  wyjaśnił,  że  w  myśl  przepisu  art.  90  ust.  1a  pkt  1)  Pzp  obowiązkiem 

zamawiającego  jest  zwrócenie  się  o  udzielenie  wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub 

kosztu  m.  in.  w  przypadku 

gdy  cena  całkowita  oferty  jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  Pzp  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich  złożonych  ofert,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z 

okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. W rozpatrywanym postępowaniu 

z

amawiający  przed  dniem  wszczęcia  postępowania  oszacował  wartość  zamówienia  na 

kwotę  353  658,54  (435  000,00  zł  brutto).  Średnia  cena  wszystkich  27  złożonych  w 

postępowaniu  ofert  wynosu  273  786,23  zł  brutto,  wahając  się  od  141  204,00  zł  brutto  do 

kwoty  725  700,00  zł  brutto.  Większość  wykonawców  wykonanie  przedmiotu  umowy 

oferowała  za  cenę  w  granicach  200 000,00  brutto.  Najniższą  cenę  zaoferował  BAKAMAX, 

przy czym cena kolejnej oferty była jedynie o 246,00 zł brutto wyższa. 

Zgodnie z twierdzeniem zamawiającego ustawa wprowadzając możliwość odrzucenia oferty 

z  powodu  rażąco  niskiej  ceny  nie  precyzuje  wprost  tego  pojęcia.  Nie  definiują  go  również 

przepisy  dyrektyw  Unii  Europejskiej 

leżące  u  podstaw  przedmiotowej  regulacji.  Znaczenia 

tego  wyrażenia  nie  wyjaśnia  także  orzecznictwo  Trybunału  Sprawiedliwości  Unii 

Europejskiej.  Prz

yjmuje  się  za  orzecznictwem  europejskim,  orzecznictwem  sądów 

okręgowych,  orzeczeniami  Krajowej  Izby  Odwoławczej  oraz  doktryną,  iż  za  cenę  rażąco 

niską  uważana  jest  cena  nierealistyczna,  niewiarygodna  w  porównaniu  do  cen  rynkowych 

podobnych zamówień i innych ofert (tak np. wyrok Sądu Okręgowego  w Katowicach z dnia 

28 kwietnia 2008 r., XIX Ga 128/08). W wyroku z 28 marca 2013 roku (KIO 592/13) Krajowa 

Izba  Odwoławcza  uznała,  że  o  cenie  rażąco  niskiej  można  mówić,  gdy  oczywiste  jest,  że 

przy  zachowaniu  reguł  rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  za  podaną  cenę 

byłoby  nieopłacalne.  O  zjawisku  rażąco  niskiej  mówi  się,  kiedy  cena  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia  będzie  ceną  odbiegającą  od  jego  wartości,  różnica  ta  nie  będzie 

uzasadniona  obiektywnymi  względami  pozwalającymi  wykonawcy  bez  strat  i  finansowania 

w

ykonania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne,  to  zamówienie 

wykonać.  Jak  wynika  z  treści  przepisu  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  punktem  odniesienia  dla 

kwalifikacji ceny jako rażąco niskiej jest ustalona (oszacowana) przez  zamawiającego cena 

za  przedmiot  zamówienia.  Ceną  ustaloną  przez  zamawiającego,  którą  będzie  stanowiła 

punkt odniesienia do stwierdzenia mżąco niskiej ceny,. jest wartość przedmiotu zamówienia 

ustalona przez zamawiaj

ącego powiększona o podatek VAT. Przepis art. 89. ust. 1 pkt 4 Pzp 

wyraźnie  bowiem  wskazuje,  iż  chodzi  o  odniesienie  ceny  do  przedmiotu  zamówienia.  W 

chwili oceny ofert, jedynym 

obiektywnym wyznacznikiem tego, że cena może być uznana za 


rażąco  niską  jest  wartość  zamówienia  wraz  podatkiem  VAT  oraz  średnia  arytmetyczna 

wszystkich złożonych ofert. I tu należy wyraźnie podkreślić, iż wyznacznik ten nie jest jednak 

wyznacznikiem  bezwzględnie  wiążącym  i  ostatecznym,  choćby  ze  względu  na  możliwość 

oszacowania  przez 

zamawiającego  wartości  zamówienia  z  nienależytą  starannością. 

Wyznacznik ten powinien służyć tylko i wyłącznie podjęciu decyzji o uruchomieniu procedury 

przewidzianej w art. 90 Pzp

, ale nie może przesądzać o tym, że cena jest ceną rażąco niską. 

W sytuacji

, gdy ceny ofert złożonych w postępowaniu odbiegają od wartości ustalonej przez 

zamawiającego,  ale  nie  różnią  się  w  sposób  rażący  od  cen  innych  wykonawców 

zamawiający  powinien  w  pierwszej  kolejności  przeanalizować  czy  przyjęta.  przez  niego 

wartość zamówienia (powiększona  o podatek VAT) była określona z należytą starannością. 

Jeżeli  okaże  się,  że  tak  określona  wartość  została  ustalona  z  nienależytą  starannością 

zamawiający  nie  powinien  jej  brać  pod  uwagę  jako  punkt  odniesienia  dla  kwalifikacji  ceny 

jako rażąco niskiej. W ocenie niektórych przedstawicieli doktryny, w przypadku nienależytego 

oszacowania 

wartości  zamówienia,  zamawiający  na  nowo  powinien  dokonać  jej  ustalenia, 

czego  nie  dokonano  w  bieżącym  postępowaniu.  Zauważyć  jednak  należy,  iż  modyfikacja 

ceny,  a  co  się  z  tym  wiąże  modyfikacja  wartości  zamówienia  służy  wyłącznie  do  ustalenia 

rażąco  niskiej  ceny. Wartość  zamówienia  ustalona  przez  zamawiającego  co  do  zasady  nie 

ulegnie zmianie, zgodnie bowiem z art. 35 Pzp 

ustalenia wartości zamówienia dokonuje się 

przed  dniem 

wszczęcia  postępowania.  Ważnym  jest  również,  iż  bieżącym  postępowaniu 

przewidziane jest 

wynagrodzenie ryczałtowe. Biorąc pod uwagę powołany powyżej. przepis 

art. 90 ust. 

1a pkt 1) w związku z art. 89 ust. 1 pkt 4)  Pzp oraz wysokość cen za wykonanie 

przedmiotu  urnowy  wynikaj

ącą  ze  złożonych  ofert,  obowiązkiem  zamawiającego  było 

wezwanie  w

ykonawców  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  którego  dopełnił  stosowanymi 

wezwaniami, które znajdują się w aktach sprawy. Z uwagi na fakt, iż wszystkich złożonych w 

odpowiedzi na wezwanie z

amawiającego wyjaśnień była zbliżona do siebie, oferta żadnego 

z wykonawców (niepolegająca odrzuceniu na podstawie innych przepisów) nie została na tej 

podstawie odrzucona. Każdy z wezwanych do złożenia wyjaśnień wykonawców w złożonych 

wyjaśnieniach powoływał się na posiadanie własnego sprzętu  budowlanego, dysponowanie 

własną  wykwalifikowaną  kadrą  pracowników  budowlanych  posiadających  niezbędne 

uprawnienia  oraz  doświadczenie  zawodowe  oraz  ogólny  poziom,  cen  rynkowych  branży 

budowlanej.  Wszystkie  wykazane  w 

wyjaśnieniach  wykonawców  czynniki  pozwalały  na 

uznanie, iż wykonanie przedmiotowego zamówienia zgodnie z wymaganiami zamawiającego 

jest możliwe za ceny wskazane w złożonych ofertach. Ponadto zamawiający uznał wskazane 

w  wyjaśnieniach  okoliczności  jako  obiektywne  i  kwantyfikujące  wprost  wpływ  tych 

okoliczności  na  ofert.  O  tym,  czy  oferta  jest  rzeczywiście  rażąco  niska,  rozstrzyga 

z

amawiający  w  odniesieniu  do  konkretnego  przypadku  w  oparciu  o  posiadane  dowody  w 


szczególności  wyjaśnienia  wykonawcy  i  załączone  przez  niego  dokumenty,  oceniane 

kontekście  właściwości  przedmiotu  zamówienia  będącego  przedmiotem  postępowania.  W 

bieżącym  postępowaniu  zamawiający  nie  jest  posiadaniu  żadnych 

dowodów 

potwierdzających, że cena oferty BAKAMAX była. jest ceną rażąco niską i zgodnie z art. 90 

ust. 3 Pzp 

powinna być odrzucona. 

W zakresie zarzutu naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 12 w zw. z art. 22c ust. 1 pkt 3 Pzp 

zamawiający na wstępie przywołał orzecznictwo Izby powołując się na wyroki z 14 czerwca 

2018  r.  KIO  1059/18,  z  4  grudnia  2017  r.  KIO  2444/17 

oraz  z  21  września  2018  r.  KIO 

. Ponadto zwrócił uwagę, że w § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 

lipc

a  2016  r.  w  sprawie  rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od. 

wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  (Dz.  U.  2016,  poz.  1126  ze  zm.) 

wskazano,  że  w  celu  potwierdzenia  spełniania  przez  wykonawcę  warunków  udziału  w 

postępowaniu  lub  kryteriów  selekcji  dotyczących  sytuacji  ekonomicznej  lub  finansowej 

zamawiający  może  żądać  m.  in.  dokumentów  potwierdzających,  że  wykonawca  jest 

ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej 

z  przedmiotem  zamówienia  na  sumę  gwarancyjną  określoną  przez  zamawiającego. 

Zamawiający  zwraca  przy  tym  uwagę,  że  ani  SIWZ,  ani  we  wskazanym  powyżej  akcie 

praw

nym  nie  nałożono  na  zamawiającego  obowiązku  żądania  przedłożenia  przez 

w

ykonawcę  dowodu  opłacenia  składki  polisy,  co  podnosi  odwołujący.  Czym  innym  jest 

bowiem  dokument  potwierdzający,  że  wykonawca  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności 

cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę 

gwarancyjną  określoną  przez  zamawiającego,  a  czym  innym  dowód  opłacenia  składki 

wynikającej  z  posiadanego  dokumentu.  Przepis  art.  814  §  1  k.c.  stanowi,  że  jeżeli  nie 

umówiono  się  inaczej,  odpowiedzialność  ubezpieczyciela  rozpoczyna  się  od  dnia 

nas

tępującego  po  zawarciu  umowy,  nie  wcześniej  jednak  niż  od  dnia  następnego  po 

zapłaceniu składki lub jej pierwszej raty. W przypadku Polisy Hestia Biznes 903013230936, 

prz

edłożonej  na  wezwanie  zamawiającego  w  celu  potwierdzenia  spełniania  przywołanego 

wyżej warunku udziału w postępowaniu, przez BAKAMAX, zawartej na podstawie Ogólnych 

Warunków  Ubezpieczenia  Hestia  Biznes  o  symbolu  B-iHB-01/18  w  dniu  4  grudnia  2019  r. 

o

kres  ubezpieczenia  został  uzgodniony  przez  strony  umowy  ubezpieczenia  na  okres  od  6 

grudnia  2019  r. 

do  5  grudnia  2020  r.  Okres  ubezpieczenia  nie  został  uwarunkowany 

terminem  opłacenia  składki,  który  strony  umowy  ubezpieczenia  uzgodniły  na  dzień  18 

grudnia 2019 r

. Ważnym jest tutaj również, że wskazana wyżej  polisa jest wznowieniem co 

potwierdza, 

że BAKAMAX jest dla ubezpieczyciela wiarygodnym partnerem. 

Zamawiający  podkreślił,  że  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

ustawodawca 

wyraźnie  zastrzega  obowiązek  przedłożenia  opłaconej  polisy,  co  wymaga 


wykazania  spełnienia  świadczenia  obciążającego  ubezpieczającego,  wynikającego  umowy 

ubezpieczenia  (art.  805  k.c.

).  W  związku  z  powyższym  wymóg  opłacenia  polisy  OC 

powinien,  być  wypełniony  na  dzień  upływu  terminu  składania  ofert  lub  wniosków  w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Późniejsze wypełnienie tego obowiązku 

przez wykonawcę (opłata polisy) nie może być uznane za spełnianie warunku podmiotowego 

udziału  w  postępowaniu  o  zamówienie  publiczne,  co  uniemożliwia  wykonawcy  złożenie 

oświadczenia  o  spełnianiu  warunków  udziału  w  postępowaniu  i  w  konsekwencji  wzięcie  w 

nim udziału. Nie można uznać za „opłaconą” w rozumieniu przepisów rozporządzenia polisę, 

której  termin  płatności  jest  odroczony  i  upływa  po  terminie  otwarcia  ofert.  W  bieżącym 

postępowaniu  natomiast  termin  płatności  był  odroczony  względem  ustalonego  okresu 

ubezpieczenia lecz upłynął przed terminem otwarcia ofert (18 grudnia 2019 r.). Uznać należy 

zatem,  że  na  dzień  składania  ofert  BAKAMAX  prowadził  działalność  objętą  skuteczną 

ochroną  ubezpieczeniową  (potwierdzona  polisą  odpowiedzialność  ubezpieczyciela)  i,  złożył 

wraz  z  ofertą  zgodne  z  prawdą  oświadczenie  o spełnianiu  wszystkich  warunków  udziału  w 

postępowaniu,  na  potwierdzenie  czego  przedłożył  później  wskazaną  wyżej  umowę 

ubezpieczenia

,  uznaną  przez  zamawiającego  jako  opłaconą  polisę  potwierdzającą,  że 

w

ykonawca  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej 

działalności  związanej  z  przedmiotem  zamówienia  na  sumę  gwarancyjną  nie  mniejszą  niż 

500  000,00  złotych,  zgodnie  z  warunkiem  udziału  w  postępowaniu  ustanowionym  w 

bieżącym  postepowaniu  przez  zamawiającego.  Wywodząc  z  powyższego  nie  istniały 

przesłanki  zobowiązujące  zamawiającego  do  wykluczenia  wykonawcy  z  postępowania  i 

odrzucenia jego oferty. 

Biorąc  pod  uwagę  powyższe,  w  opinii  zamawiającego,  nie  można  uznać  za 

niezgodne  z  Pzp 

czynności  polegające  na  dokonaniu  wyboru  oferty  BAKAMAX  jako  oferty 

najkorzystniejszej  oraz  zaniechaniu  dokonania  wyboru  oferty  o

dwołującego  jako  oferty 

najkorzystniejszej w p

ostępowaniu. 

Na  podstawie  dokument

acji  przedmiotowego  postępowania  oraz  biorąc  pod  uwagę 

stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje: 

Na  wstępie  Izba  ustaliła,  że  odwołujący  spełnia  określone  w  art.  179  ust.  1  Pzp 

przesłanki korzystania ze środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia, 

a  naruszenie  przez  z

amawiającego  przepisów  Pzp  może  spowodować  poniesienie  przez 

niego 

szkody  polegającej  na  utracie  możliwości  uzyskania  zamówienia.  Nie  została 

wypełniona  także  żadna  z  przesłanek  ustawowych  wynikających  z  art.  189  ust.  2  Pzp 

skutkujących odrzuceniem odwołania.  


Izba  stwierdziła,  że  zgłoszenie  przystąpienia  po  stronie  zamawiającego  przez 

wykonawcę BAKAMAX nastąpiło nieskutecznie. 

Tytułem  wyjaśnienia  należy  wskazać,  że  wykonawca  BAKAMAX  informację  o  zgłoszonym 

przystąpieniu po  stronie zamawiającego  przesłał  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w 

dniu  29  kwietnia  2020  r. 

za  pomocą  wiadomości  e-mail  skierowanej  na  adres 

[email protected]

.  Do  wiadomości  został  załączony  skan  pisma  o  przystąpieniu  w 

formacie  .pdf,  podpisanego 

odręcznie  przez  prezesa  zarządu  (informacja  taka  wynika  z 

pieczęci  przy  podpisie).  Dokument  nie  został  podpisany  kwalifikowanym  podpisem 

elektronicznym.  

Zgodnie  z  art.  185  ust. 2  zd.  2  Pzp 

zgłoszenie przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w 

postaci papierowej albo elektronicznej opatrzone kwalifikowanym podpisem  elektronicznym, 

a  jego  kopię  przesyła  się  zamawiającemu  oraz  wykonawcy  wnoszącemu  odwołanie, 

natomiast na podstawie § 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 marca 2010 r. 

w sprawie regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań, zgłoszenie przystąpienia 

do postępowania odwoławczego przez wykonawcę, wnoszone w formie pisemnej w postaci 

elektronicznej  i  opatrzone  kwalifikowanym  podpisem  elektronicznym,  oraz  dalsze  pisma  w 

sprawie  wnoszone  w  tej  postaci  przekazuje  się  za  pośrednictwem  elektronicznej  skrzynki 

podawczej Izby, udostępnionej na stronie internetowej Urzędu.  

Jak  wskazano  powyżej  wykonawca  BAKAMAX  nie  zgłosił  przystąpienia  za  pośrednictwem 

elektronicznej  skrzynki  podawczej  Izby,  udostępnionej  na  stronie  internetowej  Urzędu,  a 

przesłany przez niego za pomocą poczty elektronicznej, zeskanowany dokument nie został 

opatrzony  kwalifikowanym  podpisem  elektronicznym,  stąd  zgłoszone  przystąpienie  nie 

spełniało  wymogów  formalnych  zawartych  w  cytowanych  powyżej  przepisach.  Skład 

orzekający  ma  przy  tym  świadomość,  że  czynność  zgłoszenia  przystąpienia  nastąpiła  w 

czasie  trwania  ogłoszonego  stanu  epidemii  spowodowanej  wirusem  COVID-19,  a  fizyczne 

dostarczenie  dokumentu  w  postaci  papierowej  do  siedziby  Izby  mo

gło  wywoływać  obawy, 

niemniej wykonawcy mają także możliwość zgłoszenia przystąpienia w postaci elektronicznej 

w  sposób  wskazany  powyżej.  W  dobie  współczesnych  środków  komunikacji  społecznej, 

powszechności  urządzeń do  przekazywania informacji,  dopuszczenie w  art.  185  ust.  2  Pzp 

możliwości  zgłoszenia  przystąpienia  w  postaci  elektronicznej  opatrzone  kwalifikowanym 

podpisem  elektronicznym  niweluje  ewentualne  niedogodności  związane  z wniesieniem 

równoważnego zgłoszenia w formie pisemnej do Prezesa Izby. Ponadto należy wskazać, że 

wykonawca BAKAMAX nie wskazywał, ani nie powoływał się na niemożność skorzystania z 

elektronicznej  skrzynki  podawczej  Izby,  udostępnionej  na  stronie  internetowej  Urzędu  z 

powodu jej 

niedziałania, awarii lub błędu technicznego w jej działaniu, który uniemożliwiałby 

mu skorzystanie z tej drogi. 


W  związku  z  powyższym  Izba  nie  dopuściła  wykonawcy  BAKAMAX  do  udziału  w 

postepowaniu odwoławczym jako uczestnika. 

Izba dopuściła w przedmiotowej sprawie dowody z: 

1)  dokumentacji  przekazanej  w  postaci  papierowej

,  nadesłanej  do  akt  sprawy  w  dniu  12 

maja 2020 r. 

przez zamawiającego, w tym w szczególności z treści: 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia (zwanej dalej: „SIWZ”) wraz z załącznikami; 

oferty złożonej przez BAKAMAX; 

-  pisma  z  dnia  10  kwietnia 

2020  r.  skierowanego  przez  zamawiającego  do  wykonawcy 

BAKAMAX, 

zawierającego  m.in.  wezwanie  skierowane  na  podstawie  art.  90  ust.  1  Pzp  do 

złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  oraz  wezwanie  do  złożenia  dokumentu 

dotyczącego warunku odnoszącego się do sytuacji ekonomicznej i finansowej; 

wyjaśnień BAKAMAX z dnia 15 kwietnia 2020 r. w zakresie rażąco niskiej ceny; 

uzupełnionej w odpowiedzi na wezwanie z 10 kwietnia 2020 r. polisy numer 903013230936 

z dnia 4 grudnia 2019 r.; 

- informacji 

o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu z dnia 23 kwietnia 2020 r.; 

złożonego  na  rozprawie  przez  odwołującego  wydruku  z  dnia  12  czerwca  2020  r.  ze 

strony  internetowej  zamawiającego  z  zakładki  postępowania  na  okoliczność 

nieunieważnienia postepowania przez zamawiającego. 

I

zba ustaliła co następuje 

Zgodnie  z  rozdziałem  5  pkt  3  SIWZ  został  postawiony  następujący  warunek 

dotyczący sytuacji ekonomicznej i finansowej: 

W  celu  potwierdzenia  spełnienia  warunku  sytuacji  ekonomicznej  i  finansowej  Zamawiający 

wymaga  posiadania  ubezpieczenia  Wykonawcy  od  odpowiedzialności  cywilnej  (delikt  + 

kontrakt) w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia z sumą 

gwarancyjną nie mniejszą niż 500.000,00 zł

W  rozdziale  7  pkt  6  lit.  c)  zamawiający  wskazał,  że  na  jego  wezwanie  wykonawca 

zobowiązany  jest  złożyć  –  W  celu  potwierdzenia  spełnienia  warunku  dotyczącego  sytuacji 

ekonomicznej  lub  finansowej: 

opłaconą  polisę  lub  inny  niż  polisa  dokument  (obejmujący 

ubezpieczeniem  OC  (delikt  +  kontrakt)  termin  realizacji  robót)  potwierdzający,  że 

Wykonawca  jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialn

ości  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej 

działalności  związanej  z  przedmiotem  zamówienia  na  sumę  gwarancyjną  nie  mniejszą  niż 

500.000,00 złotych

Pismem  z  dnia  10  kwietnia  2020  r.  zamawiający  wezwał  wykonawcę  BAKAMAX  m. 

in. do: 

złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny (na podstawie w art. 90 ust. 1 Pzp); 


złożenia opłaconej polisy lub innego niż polisa dokumentu (obejmujący ubezpieczeniem OC 

(delikt  +  kontrakt)  termin  realizacji  robót)  potwierdzający,  że  wykonawca  jest  ubezpieczony 

od odpowiedzialno

ści cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem 

zamówienia na sumę gwarancyjną nie mniejszą niż 500.000,00 złotych. 

Jeśli chodzi o wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny zamawiający poprosił o wyjaśnienie 

i  udokumentowanie,  czy 

przedstawiona  w  ofercie  cena  jest  ceną  realną  i  gwarantuje 

właściwe  wykonanie  usług  i  robót  budowlanych,  stanowiących  przedmiot  zamówienia. 

Ponadto  zamawiający  poinformował,  że  przedkładając  wyjaśnienia  należy  jednoznacznie  i 

wyczerpująco,  z  przedłożeniem  stosownych  i  rzetelnych  dowodów,  wykazać  obiektywne 

czynniki, które ukształtowały poziom cen zawarty w ofercie. 

W odpowiedzi na powyższe wezwanie wykonawca BAKAMAX złożył: 

wyjaśnienia z dnia 15 kwietnia 2020 r. w zakresie rażąco niskiej ceny; 

polisę  numer  903013230936  z  dnia  4  grudnia  2019  r.,  z  której  wynikało,  że  opiewa  na 

kwotę 500.000,00 zł. 

W  wyjaśnieniach  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  wykonawca  BAKAMAX  wskazał,  że  (…) 

wykonawca  wyceniając  roboty  opiera  się  na  czynnikach  obiektywnych  pozwalających  na 

najlepszą najniższą wycenę oferty tj: 

posiadanie własnego sprzętu budowlanego 

dysponowanie  własną  kadrą  wykfalifikowanych  pracowników  budowlanych  posiadających 

niezbędne uprawnienia oraz doświadczenie zawodowe. 

biorąc pod uwagę cenę względem innych oferentów oferowana przez nas cena nie odbiega 

znacząco  od  kolejnych  względem  ceny  ofert  które wpłynęły  do  Państwa,  co  jednoznacznie 

wskazuje na obecny poziom cen rynkowych branży budowlanej. 

Wszystkie te czynniki pozwalają na wykonanie przedmiotowego zamówienia w zaoferowanej 

przez  nas  cenie  ofertowej  i  zawierają  wszystkie  koszty  potrzebne  do  wykonania 

przedmiotowego zamówienia zgodnie z siwz i załącznikami do niej. 

Co za tym idzie potwierdzamy, iż w naszej ofercie ujęto wszelkie koszty robot min. Zgodnie z 

przepisami  ustawy  z  dnia  10  września  2020r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę 

obejmujące złożoną przez nas ofertę. 

Ponadto  oświadczamy,  że  oświadczenia  potwierdzające  spełnienie  warunków  udziału  w 

postępowaniu oraz braku podstaw do wykluczenia, które zostały już przez nas złożone wraz 

z ofertą są dalej aktualne co za tym idzie nasza oferta spełnia wymogi postawione w SIWZ 

przez Zamawiającego. 

W  zawiadomieniu  z  dnia  23  lutego  2020  r. 

zamawiający  poinformował  o  wyborze 

najkorzystniejszej oferty i jak

o najkorzystniejsza została wybrana oferta BAKAMAX. 


Treść przepisów dotyczących zarzutów:  

- art. 89 ust. 1 pkt 4) Pzp 

– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub 

koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia

- art. 90 ust. 2 i 3 Pzp 

– 2. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny 

lub kosztu spoczywa na wykonawcy. 

3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

-  art.  24  ust.  1  pkt  12)  Pzp 

–  Z  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  wyklucza  się 

wykonawcę,  który  nie wykazał  spełniania  warunków  udziału  w  postępowaniu  lub  nie  został 

zaproszony  d

o  negocjacji  lub  złożenia  ofert  wstępnych  albo  ofert,  lub  nie  wykazał  braku 

podstaw wykluczenia

-  art.  22c  ust.  1  pkt  3  Pzp 

–  W  odniesieniu  do  warunków  udziału  w  postępowaniu 

dotyczących  sytuacji  finansowej  lub  ekonomicznej,  zamawiający  może  wymagać  w 

szc

zególności 

posiadania 

przez 

wykonawcę 

odpowiedniego 

ubezpieczenia 

odpowiedzialności cywilnej

-  art.  91  ust.  1  Pzp 

– Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów 

oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

I

zba zważyła co następuje. 

Odwołanie  okazało  się  zasadne  w  części  dotyczącej  zarzutów  odnoszących  się  do 

zaniechania  odrzucenia  oferty  wykonawcy  BAKAMA

X  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę 

oraz  dokonania  wyboru  oferty  tego  wykonawcy  jako  oferty  najkorzystniejszej  w 

postępowaniu. W pozostałym zakresie zarzuty odwołania zostały uznane za chybione. 

W  pierwszej  kolejności  należy  wskazać,  że  Izba  nie  wzięła  pod  uwagę  twierdzeń 

zamawiającego podniesionych w odpowiedzi na odwołanie i podtrzymanych na rozprawie o 

br

aku  interesu  odwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia  ze  względu  na  bezprzedmiotowość 

sporu z powodu konieczności unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7) 

Pzp.  W  tym  zakresie  Izba  wskazuje,  że  zamawiający  do  momentu  otwarcia  rozprawy  nie 

un

ieważnił  postępowania,  zatem  Izba  nie  mogła  wziąć  pod  uwagę  czynności,  która  nie 

została  dokonana,  a  zatem  nie  mogła  wywołać  żadnych  skutków  w  postępowaniu 

odwoławczym. Ponadto zgodnie z treścią art. 192 ust. 7 Pzp, Izba nie może orzekać co do 

zarzutów, które nie zostały  zawarte w odwołaniu, w związku z tym nie było także podstaw, 

aby  na  tym  etapie  rozstrzygnąć  odwołanie  pod  kątem  zasadności  unieważnienia 

postępowania  z  powodu  przesłanki  sygnalizowanej  przez  zamawiającego.  Na  marginesie 

skład orzekający uznał za trafne spostrzeżenie odwołującego wyrażone na rozprawie, który 


stwierdził, że od momentu wniesienia odwołania, aż do otwarcia posiedzenia niejawnego w 

przedmiotowej sprawie, 

zamawiający miał sporo czasu na podjęcie jakichkolwiek czynności 

w  postępowaniu,  w  tym  na  jego  unieważnienie,  niemniej  dopiero  w  dniu,  w  którym  został 

wyznaczony  termin  tego  posiedzenia  zamawiający  przedstawił  informację  o  zakładanym 

unieważnieniu  postepowania,  które  jednak  nie  nastąpiło,  zatem  należy  to  uznać,  za 

okoliczność irrelewantną.  

Jeśli  chodzi  o  zarzut  rażąco  niskiej  ceny  wobec  oferty  wykonawcy  BAKAMAX,  to  w 

tym przypadku Izba w całej rozciągłości przyjęła argumentację odwołującego. 

Nie ulegało wątpliwości,  że zamawiający  wezwał  ww.  wykonawcę do  wyjaśnień  w  zakresie 

rażąco  niskiej  ceny  (na  podstawie  art.  90  ust.  1  Pzp).  W  wezwaniu  zamawiający  wskazał 

dokładnie  na  jednoznaczność  i  wyczerpujący  charakter  wyjaśnień,  z  przedłożeniem 

stosownych  i  rzetelnych  dowodów,  tak  aby  przez  złożone  wyjaśnienia  taki  wykonawca 

wykaza

ł obiektywne czynniki, które ukształtowały poziom cen zawarty w ofercie. 

Wykonawca  BAKAMAX  w  odpowiedzi  na 

wezwanie  zamawiającego  przedstawił  zdawkowe 

informacje  na  bardzo 

dużym  poziomie  ogólności,  które  nie  zostały  poparte  żadnymi 

dowodami. 

Co  do  złożonych  przez  wykonawcę  BAKAMAX  wyjaśnień  i  ich  doniosłości  dla  procesu 

ustalenia  czy  doszło  do  złożenia  ceny  rażąco  niskiej  należy  odnieść  się  do  bogatego 

orzecznictwa  Izby  w  tym  zakresie.  Orzecznictwo  Izby  pozostaje 

zgodne  co  do  tego,  że 

wystąpienie  zamawiającego  do  wykonawcy  w  trybie  art.  90  ust.  1  Pzp  stanowi  sygnał,  że 

zamawiający po wstępnej ocenie uznał, że zaoferowana przez wykonawcę cena jest rażąco 

niska  w  stosunku  do  przed

miotu  zamówienia.  Wyjaśnienia  wykonawcy  powinny  zatem 

doprowadzić  do  przekonania  zamawiającego,  iż  jego  założenie  jest  błędne.  Dowód  braku 

zaoferowania  ceny  rażąco  niskiej  spoczywa  na  wykonawcy.  Orzecznictwo  jest  również 

zgodne  co  do  tego,  że  dla  obalenia  powstałego  domniemania  nie  wystarczy  złożenie 

jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  wyjaśnień  odpowiednio  umotywowanych  (zob.  wyrok  Sądu 

O

kręgowego w Warszawie z 5 stycznia 2007 r., sygn. akt V Ca 2214/06, wyrok KIO z dnia 17 

października 2016 sygn. akt KIO 1851/16, wyrok KIO z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt 

KIO  2017/16).  Zdawkowe  i 

ogólne  wyjaśnienia  nie  stanowią  podstawy  do  obalenia  ww. 

domniemania.  Wyjaśnienia  powinny  być  szczegółowe  i  winny  zawierać  wszystkie  aspekty 

mające  wpływ  na  cenę  tak,  aby  nie  pozostawiały  wątpliwości  co  do  prawidłowego  jej 

wyliczenia,  a  jednocześnie  powinny  być  poparte  stosownymi  dowodami  w  każdej  sytuacji 

powołania  się  na  okoliczności  w  przypadku,  których  możliwe  jest  pozyskanie  i 

przedstawienie stosownych dokumentów. 

W związku z tym Izba nie mogła wziąć pod uwagę wyjaśnień zamawiającego, który wskazał 

na rozprawie, 

że był przekonany, iż cena oferty wykonawcy BAKAMAX nie jest rażąco niska, 


niemniej  zdecydował  się  na  skierowanie  wezwania  w  tym  zakresie  do  ww.  wykonawcy  z 

powodów formalnych, wynikających z doświadczeń z zaleceń pokontrolnych sformułowanych 

przez  właściwą  terenową  jednostkę  nadzorującą  i  kontrolującą  jednostki  samorządu 

terytorialnego w  zakresie gospodarki finansowej  i  zamówień  publicznych.  Zgodnie  z treścią 

art. 90 ust. 1a pkt 1) Pzp, zamawiający jest zobowiązany do zwrócenia się do wykonawców o 

udziele

nie wyjaśnień w zakresie ceny w przypadkach wskazanych w tym przepisie, chyba że 

rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają  wyjaśnienia.  Jeśli 

zamawiający  był  przekonany,  że  takie  okoliczności  miały  miejsce  w  przypadku  ceny  oferty 

ww

.  wykonawcy  to  nie  miał  powodu  wzywać  do  wyjaśnień,  natomiast  takie  wezwanie 

nastąpiło  ze  wszystkimi  jego  konsekwencjami.  Konsekwencją  taką  było  przede  wszystkim 

dokonanie  przez  zamawiającego  rzetelnej  i  obiektywnej  oceny  złożonych  wyjaśnień.  Z 

przyczyn ws

kazanych powyżej należało uznać wyjaśnienia wykonawcy BAKAMAX za dalece 

niewystarczające.  

Reasumując  w  ocenie  Izby  wykonawca  BAKAMAX  w  wyniku  swoich  działań  tj.  przede 

wszystkim  wyjaśnień  z  dnia  15  kwietnia  2020  r.  nie  wyjaśnił,  że  jego  cena  nie  jest  rażąco 

niska. 

W związku z powyższym Izba uwzględniła zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4) w zw. 

z  art.  90  ust.  2  i  3  Pzp 

dotyczący  oceny  oferty  ww.  wykonawcy  dokonanej  przez 

zamawiającego. 

Izba doszła do przekonania, że nie znalazł potwierdzenia zarzut dotyczący spełnienia 

przez wykonawcę BAKAMAX warunku udziału w postępowaniu odnoszącego się do sytuacji 

ekonomicznej i finansowej z powodu braku opłacenia polisy. W odniesieniu do tego zarzutu 

skład  orzekający  w  całości  uznał  argumentację  przedstawioną  przez  zamawiającego  w 

odpowiedzi na odwołanie.  

Należy zwrócić uwagę, że ani SIWZ, ani w piśmie wzywającym do złożenia polisy z dnia 10 

kwietnia 2010 r. zamawiający nie kierował do wykonawców obowiązku przedłożenia dowodu 

opłacenia składki polisy. Czym innym jest bowiem dokument potwierdzający, że wykonawca 

jest  ubezpieczony  od  odpowiedzialności  cywilnej  w  zakresie  prowadzonej  działalności 

związanej  z  przedmiotem  zamówienia  na  sumę  gwarancyjną  określoną  przez 

zamawiającego,  a  czym  innym  dowód  opłacenia  składki  wynikającej  z  posiadanego 

dokumentu.  Przepis  art.  814 

§  1  k.c.  stanowi,  że  jeżeli  nie  umówiono  się  inaczej, 

odpowiedzialność  ubezpieczyciela  rozpoczyna  się  od  dnia  następującego  po  zawarciu 

umowy, nie 

wcześniej jednak niż od dnia następnego po zapłaceniu składki lub jej pierwszej 

raty.  W  przypadku  Polisy  Hestia  Biznes  903013230936,  prz

edłożonej  na  wezwanie 

zamawiającego  w  celu  potwierdzenia  spełniania  przywołanego  wyżej  warunku  udziału  w 

postępowaniu, przez BAKAMAX, zawartej na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia 

Hestia  Biznes  o  symbolu  B-iHB-01/18  w  dniu  4 grudnia  2019 r.  o

kres ubezpieczenia został 


uzgodniony przez strony umowy ubezpieczenia na okres od 6 grudnia 2019 r. do 5 grudnia 

2020  r.  Okres  ubezpieczenia  nie  został  uwarunkowany  terminem  opłacenia  składki,  który 

strony umowy ubezpieczenia uzgo

dniły na dzień 18 grudnia 2019 r.  

Ponadto  za  zamawiającym  Izba  przyjęła,  że  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  ustawodawca 

wyraźnie zastrzega obowiązek przedłożenia opłaconej polisy, co 

wymaga 

wykazania spełnienia świadczenia obciążającego ubezpieczającego, wynikającego 

umowy ubezpieczenia (art. 805 k.c.

). W związku z powyższym wymóg opłacenia polisy OC 

powinien,  być  wypełniony  na  dzień  upływu  terminu  składania  ofert  lub  wniosków  w 

postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Późniejsze wypełnienie tego obowiązku 

przez wykonawcę (opłata polisy) nie może być uznane za spełnianie warunku podmiotowego 

udziału  w  postępowaniu  o  zamówienie  publiczne,  co  uniemożliwia  wykonawcy  złożenie 

oświadczenia  o  spełnianiu  warunków  udziału  w  postępowaniu  i  w  konsekwencji  wzięcie  w 

nim udziału. Nie można uznać za „opłaconą” w rozumieniu przepisów rozporządzenia polisę, 

której  termin  płatności  jest  odroczony  i  upływa  po  terminie  otwarcia  ofert.  W  bieżącym 

postępowaniu  natomiast  termin  płatności  był  odroczony  względem  ustalonego  okresu 

ubezpieczenia lecz upłynął przed terminem otwarcia ofert (18 grudnia 2019 r.). Uznać należy 

zatem,  że  na  dzień  składania  ofert  BAKAMAX  prowadził  działalność  objętą  skuteczną 

ochroną ubezpieczeniową (potwierdzona polisą odpowiedzialność ubezpieczyciela).  

Tym samym Izba uznała, że należy oddalić zarzuty naruszenia art. 24 ust. 1 pkt 12) w zw. z 

art. 22c ust. 1 pkt 3) Pzp. 

W związku z uwzględnieniem zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4) w zw. z art. 90 

ust. 2 i 3 Pzp I

zba stwierdziła także naruszenie art. 91 ust. 1 Pzp, ponieważ zamawiający w 

sposób  nieprawidłowy  dokonał  wyboru  najkorzystniejszej  oferty  w  postępowaniu  w  dniu  23 

kwietnia 2020 r., gdyż jako najkorzystniejsza została wybrana oferty podlegająca odrzuceniu. 

W  związku  z  powyższym,  na  podstawie  art.  192  ust.  1  Pzp,  orzeczono  jak 

w sentencji. Zgodnie bowie

m z treścią art. 192 ust. 2 Pzp, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli 

stwierdzi  naruszenie przepisów  ustawy, które miało wpływ  lub  może mieć  istotny  wpływ  na 

wynik  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  Potwierdzenie  zarzutów  wskazanych 

odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza 

normy  prawnej 

wyrażonej  w  art.  192  ust.  2  Pzp,  ponieważ  zamawiający  w  sposób 

nieprawidłowy dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu. 

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  Pzp  tj. 

stosownie  do  wyniku  sprawy  oraz  zgodnie  z  §  3  pkt.  1  i  2  lit.  b  oraz  §  5  ust.  2  pkt.  1 

roz

porządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  i 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 


odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (Dz.  U.  z  2018  r.  poz.  972),  zaliczając  na  poczet 

niniejszego 

postępowania  odwoławczego  koszt  wpisu  od  odwołania  uiszczony  przez 

odwołującego  oraz  zasądzając  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  koszty 

postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania  oraz  wynagrodzenia 

pełnomocnika na podstawie faktury złożonej przez odwołującego na rozprawie,. 

Ponadto  mimo  tego,  iż  jeden  zarzut  postawiony  w  odwołaniu  został  oddalony,  Izba  nie 

znalazła  uzasadnienia  dla  częściowego  rozdzielenia  kosztów  pomiędzy  stronami,  gdyż  w 

ocenie  Izby  odwołanie  w  istotnym  i  kluczowym  dla  odwołującego  zakresie  dotyczącym 

odrzucenia  oferty 

wybranego  w  postępowaniu  wykonawcy  zostało  uwzględnione  i  tym 

samym  główny  cel  wniesienia  odwołania  został  przez  odwołującego  osiągnięty.  W 

nawiązaniu  do  powyższego  warto  zwrócić  uwagę  na  postanowienie  Sądu  Okręgowego  w 

Koszalinie  z  21  maja  2019  o  sygn.  akt  VII  Ca  208/19,  w  którym  stwierdzono,  że  kwestią 

istotną  dla  orzeczenia  w  przedmiocie  kosztów  jest  okoliczność,  czy  uwzględnienie  choćby 

jednego z podniesionych zarzutów, doprowadziło do unieważnienia czynności wyboru oferty i 

nakazania  dokonania  ponownego  badania  i  oceny  ofert.  Taka  sytuacja  miała  miejsce  w 

przedmiotowej  sprawie i  dlatego należy  stwierdzić,  że odwołujący  był  stroną, która  wygrała 

przedmiotowy spór w całości. 

Przewodniczący:      …………………………….