KIO 763/20 WYROK dnia 2 lipca 2020 r.

Sygn. akt: KIO 763/20 

WYROK 

z dnia 2 lipca 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Luiza Łamejko 

Protokolant:             Piotr Kur 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  30  czerwca  2020 

r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezes

a  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  7  kwietnia  2020  r.  przez 

wykonawcę  A.  S.  prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PRINT-SOL  A.  S. 

Printing  Solutions  and  Service, 

ul.  Ołtaszyńska  44,  53-010  Wrocław  w  postępowaniu 

prowadzonym przez Komenda Portu Wojennego Gdynia, 

ul. Rondo Bitwy pod Oliwą 1, 

81-103 Gdynia 

przy udziale: 

A. 

wykonawcy 

W. 

Ł.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą 

Przedsiębiorstwo  Techniki  Biurowej  „SERWIS”  W.  Ł.,  ul.  Magnoliowa  14,  80-126 

Gdańsk  

B. 

wykonawcy  A.  M. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  A.  M. 

Specjalistyczne Przedsiębiorstwo `ART SERVICE`, ul. Botnicka 3/3, 81-015 Gdynia  

zgłaszających  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  Komendzie  Portu  Wojennego 

Gdynia 

unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  w  części  1  i  2 

zamówienia,  powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  w  części  1  i  2 

zamówienia  i  w  jej  wyniku  odrzucenie  ofert  złożonych  przez  W.  Ł.  prowadzącego 

działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Przedsiębiorstwo  Techniki  Biurowej 

„SERWIS”  W.  Ł. i  A.  M.  prowadzącego  działalność  gospodarczą pod  nazwą  A.  M. 

Specjalistyczne P

rzedsiębiorstwo `ART SERVICE` na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 

w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, 

2.  K

osztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  W.  Ł.  prowadzący  działalność 

gospodarczą  pod  nazwą  Przedsiębiorstwo  Techniki  Biurowej  „SERWIS”  W.  Ł.,  ul. 

Magnoliowa 14, 80-

126 Gdańsk i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7  500  zł  00  gr 

(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę 

A.  S. 

prowadząca  działalność  gospodarczą  pod  firmą  PRINT-SOL  A.  S. 

Printing  Solutions  and  Service, 

ul.  Ołtaszyńska  44,  53-010  Wrocław  tytułem 

wpisu od odwołania, 

zasądza  od  wykonawcy  W.  Ł.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod 

nazwą Przedsiębiorstwo Techniki Biurowej „SERWIS” W. Ł., ul. Magnoliowa 

126  Gdańsk  na  rzecz  wykonawcy  A.  S.  prowadząca  działalność 

gospodarczą pod firmą PRINT-SOL A. S. Printing Solutions and Service, ul. 

Ołtaszyńska  44,  53-010  Wrocław  kwotę  11  100  zł  00  gr  (słownie:  jedenaście 

tysięcy  sto  złotych  zero  groszy)  poniesioną  tytułem  wpisu  od  odwołania  oraz 

wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Gdyni. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 763/20 

U z a s a d n i e n i e 

Komenda  Portu  Wojennego  Gdynia  (dalej

:  „Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie 

przetargu nie

ograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą: 

„Część  I:  konserwacja  i/lub  naprawa  urządzeń  wielofunkcyjnych  służby  łączności  

i  informatyki  Część  II:  konserwacja  i/lub  naprawa  kserokopiarek,  drukarek,  komputerów, 

monitorów,  zasilaczy  UPS  służby  łączności  i  informatyki.  Postępowanie to prowadzone jest 

na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. 

U.  z  2019  r.,  poz.  1843)

,  zwanej  dalej:  „ustawa  Pzp”.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało 

opublikowane 

w  Biuletynie  Zamówień  Publicznych  w  dniu  2  marca  2020  r.  pod  pozycją 

518572-N-2020.  

W dniu 7 kwietnia 2020 r. wykonawca A. S. 

prowadząca działalność gospodarczą pod 

firmą  PRINT-SOL  A.  S.  Printing  Solutions  and  Service  z  siedzibą  we  Wrocławiu  (dalej: 

„Odwołujący”)  wniósł  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  odwołanie  wobec  czynności 

Zamawiającego polegających na: 

wyborze  jako  najko

rzystniejszej  w  części  1 oraz  2  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

A.  M. 

Specjalistyczne  Przedsiębiorstwo  `ART  SERVICE`  (dalej:  „wykonawca  Art  Service”), 

która winna zostać odrzucona z uwagi na fakt, iż zawiera rażąco niską cenę;  

 2)  zaniechaniu  odrzucenia 

oferty  złożonej  w  części  1  i  2  przez  wykonawcę  Art  Service, 

pomimo nieudowodnienia, iż oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny; 

3) zaniechaniu odrzucenia ofe

rty złożonej w części 1 i 2 przez wykonawcę Przedsiębiorstwo 

Techniki Biurowej „SERWIS” W. Ł. (dalej: „wykonawca PTB”), pomimo nieudowodnienia, że 

oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  ofert  ww.  wykonawców,  którzy  do  złożonych  wyjaśnień,  pomimo 

wezwania  Zamawiającego,  nie  dołączyli  dowodów  potwierdzających,  że  ich  oferty  nie 

zawierają rażąco niskiej ceny oraz nie wykazali i nie udowodnili, że ich oferty nie zawierają 

rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: 

1. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej w części 1 oraz części 2, 

2. dokonania ponownego badania i oceny oferty złożonej przez wykonawcę Specjalistyczne 

Przedsiębiorstwo Art Service, 

3.  dokonania  ponownego  badania  i  oceny  oferty  złożonej  przez  wykonawcę 

P

rzedsiębiorstwo Techniki Biurowej SERWIS, 

4. dokonan

ia czynności odrzucenia ofert ww. wykonawców, 

5. dokonania czynności wyboru oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej w części 

6. wezwania wykonawców: Odwołującego oraz Copy Control Service T. B. K. J. do złożenia 

ofert dodatkowych w zakresie części 1. 

Uzasadniając podniesione zarzuty Odwołujący argumentował: 

Ad. Zarzut nr 1 (naruszenie art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp) w odniesieniu do oferty wykonawcy 

Art Service 

Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  Art  Service  w  przedmiotowym  postępowaniu 

złożył ofertę: 

na część 1 w wysokości 2 618,00 zł brutto 

na część 2 w wysokości 3 472,70 zł brutto. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z postanowieniami SIWZ, cenę oferty należało 

skalkulować w oparciu o jednostkową cenę usługi serwisowej. Wykonawca Art Service w obu 

częściach  ustalił  cenę  jednostkową  na  poziomie  7,70  zł  brutto.  Jak  podał  Odwołujący, 

Zamawiający  powziął  wątpliwości,  czy  za  taką  cenę  wykonawca  jest  w  stanie  należycie 

wykonać  zamówienie  i  wezwał  ww.  wykonawcę  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny,  w  tym  do  przedstawienia  dowodów,  które  miały  potwierdzić,  iż  oferta  nie 

zawiera rażąco niskiej ceny.  

Odwołujący  stwierdził,  że  wykonawca  Art  Service  złożył  bardzo  lakoniczne 

w

yjaśnienia,  w  których  oparł  się  prawie  wyłącznie  na  własnych  oświadczeniach,  nie 

popartych 

żadnymi  dowodami.  Jedynymi  dowodami,  jakie  ww.  wykonawca  przedstawił  są 

ogólna  kalkulacja  ceny  oraz  wykaz  zamówień  wraz  z  umowami,  w  których  ceny 

roboczogodzin  są  zbliżone  do  cen  zaoferowanych  w  przedmiotowym  postępowaniu. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  kalkulacja  ofert  powinna  być  dokonywana  w  oparciu  o  ceny  

jednostkowe usługi serwisowej, nie zaś w oparciu o roboczogodziny. Odwołujący zauważył, 

że  w  złożonych  wyjaśnieniach  wykonawca  Art  Service  przyjął,  że  „wszystkie  czynności  

w 

ramach  konserwacji/naprawy  będą  wykonywane  w  czasie  1  roboczogodziny”.  Zdaniem 

Odwołującego,  już  takie  podejście  ww.  wykonawcy,  który  uzasadniał  koszt  1 

roboczogodziny,  a  nie  koszt  usługi  serwisowej,  powinno  wzbudzić  wątpliwości 

Zamawiającego co do rzetelności skalkulowania ceny oferty. 

Odwołujący zauważył, że jako pierwszy z argumentów, który w istotny sposób wpływa 

na  możliwość  zaoferowania  tak  niskiej  ceny,  wykonawca  Art  Service  wskazał  koszty 

o

sobowe, podając, że średnio ważony koszt roboczogodziny wynosi 6,34 zł brutto. 

W  ocenie  Odwołującego,  przyjmując  nawet,  że  zamówienie  będzie  realizowane  

w  formule  3  osobowej,  tj.:  część  zamówienia  będą  wykonywali  pracownicy  (2  osoby) 

zatrudnione  na  1/4  etatu,  a 

część będzie wykonywał sam wykonawca, jako przedsiębiorca, 

do  którego  nie  mają  zastosowania  przepisy  o  minimalnym  wynagrodzeniu,  to  koszt  1 

roboczogodziny został przez wykonawcę rozpisany nieprawidłowo ze względu na to, iż koszt 

jednej roboczogodziny brutto (bez podatku VAT

) dla pracownika w oparciu o umowę o pracę 

zgodnie  z  rozporządzeniem  Rady  Ministrów  wynosi  w  roku  2020:  18,572  zł.  Przytoczona 

stawka 17,00 zł brutto (bez VAT) jest stawką godzinową m.in. dla umów zleceń. W sytuacji, 

gdy przedsiębiorstwo zatrudnia pracownika, a tak zadeklarował wykonawca Art Service, na 

podstawie  umowy  o  pracę  w  pełnym  wymiarze  godzin  i  jego  wynagrodzenie  brutto  będzie 

wynosiło 2600  zł  (minimalne  wynagrodzenie za  pracę w  2020  r.),  wówczas koszt  całkowity 

zatrudnienia  wynosi  3  132,48 

zł  (2600  zł  +  532,48  zł),  biorąc  pod  uwagę  ilość  godzin 

prac

ujących  w  roku  2020,  których  np.  wg  wskaźników  na  stronie  GOFIN  jest  2024,  koszt 

jednej roboczogodziny dla pracownika wynosi: 

3 132,48 x 12=37 589,76 

37 589,76/2024 godz. = 18,57

2 zł/1 rbh 

Zdaniem Odwołującego, nie ma różnicy, czy pracownik jest zatrudniony na 1/4 etatu, czy na 

cały  etat  -  stawka  godzinowa  pozostaje  bez  zmian.  Dlatego  też,  zdaniem  Odwołującego,  

w kalkulacji przedstawionej przez wykonawcę Art Service należy skorygować wartość 1 rbh 

pracowników  i  tak  średnioważony  koszt  jednej  rbh  przy  założeniach  podanych  przez 

wykonawcę Art Service wyniósłby odpowiednio: 

1  rbh  właściciela  1,00  x  8  rbh  =  8,00  zł  za  dzień,  oraz  po  dwie  godziny  dla  dwóch 

pracowników 18,572x2x2=74,288 zł; 8+74,288=82,288 zł za dzień podzielony na 8 h (uwaga  

w wyjaśnieniach podaje błędnie w tym miejscu 12h) = 10,286 zł brutto, ale bez podatku VAT, 

czyli 

należy  do  tej  stawki  doliczyć  23%  VAT  i  to  ostatecznie  daje  stawkę  jednej 

średnioważonej rbh w kwocie 12,651 zł brutto. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  wykonawca  Art  Service  -  w  wyliczeniach 

średnioważonego  kosztu  1  rbh  -  posługuje  się  jednym  dniem  roboczym  8  godz.  -  ale  

w końcowym wyliczeniu omyłkowo dzieli koszt na 12 godzin, w rezultacie zaniża koszt 1 rbh. 

Dodatkowo, wynagrodzenie brutto to nie to samo, co stawka za rbh w ofercie brutto - 

należy 

doliczyć podatek VAT, czego wykonawca Art Service nie uczynił. 

Odwołujący  podał,  że  już  na  tym  etapie  przechodząc  do  końcowej  kalkulacji  

i podstawiając prawidłowe wartości mamy następujące wyliczenie: 

Koszt pracy: Kalkulacja Art Service  - 

6,34 zł brutto, Prawidłowa kalkulacja - 12,65 zł 

brutto, 

Koszt dojazdu: Kalkulacja Art Service - 

1,14 zł brutto, Prawidłowa kalkulacja - 1,14 zł 

brutto 

Koszt  narzędzi  i  materiałów:  Kalkulacja  Art  Service  -  0,10  zł  brutto,  Prawidłowa 

kalkulacja - 

0,10 zł brutto 

Inne  koszty:  Kalkulacja  Art  Service  - 

0,10  zł  brutto,  Prawidłowa  kalkulacja  -  0,10  zł 

brutto 

Zysk brutto: Kalkulacja Art Service - 

0,02  zł  brutto,  Prawidłowa  kalkulacja  -  6,29  zł 

brutto.  

Odwołujący  wskazał,  że  nawet  gdyby  Zamawiający  uznał  stawkę  rbh  17,00  zł  podaną  

w wyjaśnieniach, to należy do niej doliczyć VAT, co daje 20,91 zł brutto i bezsprzecznym jest 

błędne podzielenie średnioważonego kosztu przez 12, a nie 8 godzin. Przy tych wyliczeniach 

również wykonawca poniesie stratę zamiast zysku w kwocie: 

2 x 2 x 20,91=83,64; 83,64+8=91,64; 

91,64/8rbh = 

11,45 zł. 

Odwołujący  podniósł,  że  wykonawca  Art  Service  nie  przedstawił  żadnych  dowodów 

potwierdzających,  iż  zatrudnia  pracowników  w  oparciu  o  umowę  o  pracę  na  1/4  etatu  

z minimalnym wynagrodzeniem.  

Mając  powyższe  na  uwadze  Odwołujący  stwierdził,  że  najprawdopodobniej 

Zamawiający  w  ogóle  nie  zapoznał  się  w  wyjaśnieniami  wykonawcy  Art  Service,  lub  nie 

przeprow

adził  sprawdzenia  prawidłowości  tej  kalkulacji,  choćby  pod  względem  tego,  czy 

został doliczony podatek VAT.  

Jako  drugi  element  wpływający  na  cenę  oferty  wykonawca  Art  Service  wskazał 

„koszty  podatkowe  i  ubezpieczeń  społecznych”,  podając,  iż  wykonawca  (właściciel  firmy), 

jako  emeryt  nie  musi  płacić  składek  na  ubezpieczenia  społeczne  oraz  że  korzysta  z  innej 

pomocy  u

stawodawcy  w  zakresie  niższych  podatków.  Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że 

wykonawca Art Service 

nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie ww. okoliczności. 

Kolejną  okolicznością,  na  którą  powołuje  się  wykonawca  Art  Service  są  szeroko 

rozumiane „koszty transportu”. Ww. wykonawca wyliczył, że całkowity koszt najdalszej trasy 

6 km (2 x 3km x 0,19 zł/km) wynosi 1,14 zł brutto. Do wyliczenia tego kosztu wykonawca Art 

Service  przyjął  m.in.  koszty  paliwa,  napraw  i  ubezpieczenia,  oraz  sprzyjające  okoliczności  

w  postaci,  zatrudnienia  dwóch  serwisantów  zamieszkujących  w  rejonie  siedzib 

Zamawiającego  (Gdynia,  Hel).  Wykonawca  Art  Service  nie  przedstawił  jednak  żadnych 

dowodów na poparcie swoich twierdzeń. 

W  ocenie  Odwołującego,  wyliczenia,  które  przedstawił  wykonawca  Art  Service  

w zakresie kosztów transportu są obarczone poważnymi błędami, tzn.: 

wykonawca  Art  Service  powołuje  się  na  miejsce  zamieszkania  swoich  serwisantów  

w  Gdyni  i  w  Helu,  pomija  jednocześnie,  iż  usługa  świadczona  będzie  również  w  innych 

lokalizacjach,  np.  Gdańsk,  Sopot  (bezpośrednio wynika  to  z  SIWZ);  pomija również  fakt,  iż  

w samej siedzibie Komendy Portu w Gdyni budynki, w których zlokalizowany jest sprzęt, są 

oddalone od siebie niekiedy o kilka km. 

wykonawca  Art  Service  przyjmuje,  iż  najdalsza  trasa,  jaką  będzie  konieczność 

pokonywania  przez  serwisantów  to  3  km  w  jedną  stronę,  co  zupełnie  mija  się  z  prawdą, 

ponieważ gdyby nawet przyjąć, że w lokalizacjach Gdynia, Hel, Gdańsk odległość będzie nie 

większa  niż  3  km,  to  świadczenie  usługi  w  pozostałych  miejscach,  np.  w  Sopocie,  będzie 

wymuszało pokonanie znacznie większej odległości. 

przy  kalkulacji  wykonawca  Art  Service  pomija  istotn

ą  okoliczność,  iż  w  przypadku 

konieczności naprawy sprzętu, trasa będzie pokonywana min. 2 krotnie (pierwszy raz w celu 

dokonania diagnozy i wykonania ekspertyzy, a drugi raz w celu realizacji naprawy). 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  wykonawca  Art  Service  powołuje  się  również  na 

możliwość uzyskiwania sporych rabatów u swoich dostawców w związku z zakupami części 

zamiennych,  jednakże  również  w  tym  zakresie  nie  przedstawia  żadnych  dowodów,  iż 

korzysta lub 

może w przyszłości skorzystać z takich rabatów. 

Odwołujący  zauważył,  że  jako  ostatni  z  argumentów  wykonawca  Art  Service 

przytacza  ceny 

roboczogodzin  z  innych  postępowań  w  celu  wykazania,  że  zaoferowana 

przez  niego  cena  jest  ceną  rynkową.  Odwołujący  stwierdził,  ze  przywołane  postępowania 

nijak się mają do ustalenia ceny w przedmiotowym postępowaniu, ponieważ dotyczą one cen 

1 roboczogodziny, 

nie zaś ceny jednostkowej usługi serwisowej. Zdaniem Odwołującego, to, 

że  wykonawca  Art  Service  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  przyjął,  że  każda  usługa 

będzie  wykonywana  1  godzinę  nie  oznacza,  iż  taką  cenę  można  porównywać  z  innymi 

cenami  rbg. 

Odwołujący  podał,  że  wykonawca  Art  Service  nie  wskazał  choćby  tego,  czy 

zakres  zamówień,  na  które  się  powołuje,  był  tożsamy  z  zakresem  usług  będących 

przedmiotem  niniejszego  zamówienia.  Ponadto,  nie  wiadomo,  czy  w  przywołanych 

postępowaniach nie wniesiono odwołań.  

Odnosząc  się  do  umów,  które  zostały  przedstawione  przez  wykonawcę  Art  Service 

jako  dowody  potwierdzające  rynkowość  ceny,  Odwołujący  podniósł,  że  każda  z  tym  umów 

dotyczy okresu historycznego (2016-2018), 

w związku z czym brak jest podstaw do uznania, 

iż obecnie ceny kształtują się na podobnym poziomie, choćby z tego powodu, iż w okresie od 

ich zawarcia do dnia dzisiejszego znacznie wzrosły koszty osobowe związane ze wzrostem 

minimalnego wynagrodzenia. 

Podsumowując, Odwołujący stwierdził, że w złożonych wyjaśnieniach wykonawca Art 

Service  kalkulując  cenę  oparł  się  na  błędnych  założeniach,  których  nie  poparł  żadnymi 

dowodami. 

Zamawiający natomiast powinien dokonać analizy złożonych wyjaśnień, z której 

bezsprzecznie wynikałoby, iż wykonawca Art Service złożył ofertę zawierającą rażąco niską 

cenę, a także że swoich wyjaśnień nie oparł o żadne dowody, w związku z czym jego oferta 

po

winna być odrzucona. 

Ad. Zarzut nr 1 (naruszenie art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp) w odniesieniu do oferty wykonawcy 

PTB 

Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  PTB  w  przedmiotowym  postępowaniu  złożył 

ofertę: 

na część 1 w wysokości 5 032,00 zł brutto 

na część 2 w wysokości 6 674,80 zł brutto.   

Odwołujący  podał,  ze  zgodnie  z  postanowieniami  SIWZ,  cenę  oferty  należało 

skalkulować  w  oparciu  o  jednostkową  cenę  usługi  serwisowej.  Wykonawca  PTB  w  obu 

częściach ustalił cenę jednostkową na poziomie 14,80 zł, , brutto. 

Odwołujący  zauważył,  że  w  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  do  wyjaśnień  

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  wykonawca  PTB  złożył  bardzo  lakoniczne  wyjaśnienia,  

w  których  oparł  się  prawie  wyłącznie  na  własnych  oświadczeniach  nie  popartych  żadnymi 

dowodami.  Jedynymi  dowodami  jakie  przedstawił  ww.  wykonawcą  są  to  ogólna  kalkulacja 

ceny  oraz  wykaz  zamówień,  w  których  ceny  roboczogodzin  są  zbliżone  do  cen 

zaoferowanych w przedmiotowym postępowaniu. W swoich wyjaśnieniach  wykonawca PTB 

stara  się  wykazać,  iż  cena  roboczogodziny  jest  na  poziomie  rynkowym,  tymczasem  

w  postępowaniu  kalkulacja  ofert  była  dokonywana  w  oparciu  o  ceny  jednostkowe  usługi 

serwisowej.  W  związku  z  powyższym,  w  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  powinien 

uznać,  że  wykonawca  PTB  w  ogóle  nie  złożył  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny, 

bowiem 

uzasadniał cenę roboczogodziny, zaś oferował cenę wykonania usługi serwisu. 

O

dwołujący zwrócił uwagę, że o ile wykonawca Art Service wskazał w wyjaśnieniach, 

że  przyjął,  iż  „wszystkie  czynności  w  ramach  konserwacji/naprawy  będą  wykonywane  

w czasie 1 roboczogodziny

”, o tyle wykonawca PTB takiego zastrzeżenia nie zrobił. Oznacza 

to, 

zdaniem  Odwołującego,  że  praktycznie  nie  ma  możliwości  ustalenia  jednostkowej  ceny 

usługi  serwisu,  bowiem  usługa  może  być  wykonywana  np.  przez  kilka  godzin.  Odwołujący 

stwierdzi

ł, że już na tej podstawie Zamawiający powinien odrzucić ofertę wykonawcy PTB. 

Odnosząc  się  do  treści  wyjaśnień  wykonawcy  PTB  Odwołujący  wskazał,  iż 

przywołano bardzo ogólne podstawy twierdzeń wykonawcy i nie poparto ich dowodami. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  w  wyjaśnieniach  wykonawca  PTB  powołuje  się  m.in. 

na następujące okoliczności: 

1)  j

est  znacznym  operatorem  na  rynku  usług  serwisowych,  dokonuje  zakupów  

w  ilościach  hurtowych,  w  związku  z  czym  korzysta  z  rabatów  i  upustów  -  jednak  nie 

przedstawił żadnego dowodu na poparcie tego twierdzenia; 

2)  posiada 

z  niektórymi  kontrahentami  podpisane  umowy,  zgodnie  z  którymi  ceny  części 

zamiennych lub materiałów eksploatacyjnych są ustalane indywidualnie i zależą od wielkości 

zakupów - jednak żadnych umów na potwierdzenie tych okoliczności nie przedstawił; 

3)  posiada  znaczne  zapasy  magazynowe  - 

jednak  żadnego  dowodu  potwierdzającego  ten 

fakt nie przedstawił; 

4)  w 

przypadku  utrzymania  limitów  zakupowych  umowy  gwarantują  mu  wysokie  upusty  

u dostawców - żadnych dowodów w tym zakresie nie przedstawił; 

5)  k

orzysta  z  licznych  tzw.  „bonusów”  i  przy  zakupach  odpowiedniej  wartości  otrzymuje 

bezpłatnie drobne części zamienne, środki chemiczne itp. - brak załączonych do wyjaśnień 

dowodów potwierdzających ten fakt; 

6)  dysponuje  w

łasną flotą  samochodową  -  jednakże  nie  przedstawił  żadnych  informacji  ani 

dowodów, w jaki sposób posiadanie własnego parku transportowego przekłada się na cenę 

oferty; 

7)  posiada  10-

letnie  doświadczenie  w  branży,  co  znacznie  skraca  czas  wykonywania 

czynności  serwisowych  -  jednakże  nie  wskazał,  w  jaki  sposób,  przekłada  się  to 

doświadczenie  na  skrócenie  świadczenia  usługi  serwisowej  i  jaki  to  ma  wpływ  na  cenę 

oferty,  zwłaszcza  że  w  przypadku  niniejszego  postępowania,  wynagrodzenie  nie  zależy  od 

czasu świadczenia usługi. 

Odwołujący  zauważył  ponadto,  że  w  wyjaśnieniach  wykonawca  PTB  wskazał 

również, iż usługa będzie świadczona przez niego osobiście (koszt: 1,50 zł brutto) oraz przez 

zatrudnionego serwisanta ze stawką 17,00 zł brutto za roboczogodzinę. Odwołujący powołał 

się na przedstawione powyżej wyliczenia wskazujące, że stawka 17,00 zł brutto jest stawką 

zaniżoną,  choćby  z  tego  powodu,  że  należy  dodać  jeszcze  koszty  zleceniodawcy 

(pracodawcy), oraz podatek VAT wynikający z realizacji usługi, która objęta jest podstawową 

stawką podatkową wynoszącą 23%. 

Odwołujący  stwierdził  także,  że  przywołane  przez  wykonawcę  PTB  przykładowe 

postępowania  nijak  się mają  do  ustalenia  ceny  w  przedmiotowym  postępowaniu,  ponieważ 

dotyczą one cen 1 roboczogodziny nie zaś ceny jednostkowej usługi serwisowej. Odwołujący 

zauważył, że wykonawca PTB nie wskazał choćby tego, czy zakres zamówień, na które się 

powołuje,  był  tożsamy  z  zakresem  usług  będących  przedmiotem  niniejszego  zamówienia. 

Ponadto, 

jak podał Odwołujący, brak jest informacji czy w przywołanych postępowaniach nie 

wniesiono odwołań. 

Odwołujący  podkreślił  też,  że  w  zakresie kosztów  dojazdu  serwisu wykonawca  PTB 

nie  przedstawił  żadnej  kalkulacji,  a  jest  to  druga,  po  kosztach  osobowych,  najwyższa 

składowa ceny. 

Zdaniem  Odwołującego,  poza  niektórymi  ogólnymi  zwrotami,  przywołaniem 

orzecznictwa, wyjaśnienia wykonawcy PTB nie odnoszą się do kalkulacji ceny - wykonawca 

PTB 

praktycznie  nie  przedstawił  żadnych  informacji,  a  tym  bardziej  dowodów 

potwierdzających  możliwość  zaoferowania  ceny  na  zaproponowanym  poziomie,  czym  nie 

wypełnił wymagań Zamawiającego wynikających z ustawy Pzp. 

Podsumowując,  Odwołujący  stwierdził,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp,  na 

w

ykonawcy  ciąży  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Aby 

odpowiedź złożona na wezwanie, wystosowana na podstawie art. 90 ustawy Pzp posiadała 

walor  wyjaśnienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  musi  być  ona 

bardziej  szczegółowa  w  zakresie elementów  składających się na  zaoferowaną cenę aniżeli 

sama 

oferta.  Odwołujący  przywołał  orzeczenia  Krajowej  Izby  Odwoławczej:  wyrok  z  dnia  

16 lipca 2020 r., sygn. akt KIO 1375/15, KIO 1391/15, wyrok z dnia 29 kwietnia 2016 r., sygn. 

akt KIO 596/16, wyrok z dnia 27 lipca 2015 r., sygn. akt KIO 1492/15, sygn. akt KIO 2498/10, 

sygn. akt KIO 2712/12, sygn. akt KIO 2031/12.  

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosili 

wykonawcy  W. 

Ł.  prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  Przedsiębiorstwo 

Techniki Biurowej „SERWIS” W. Ł. z siedzibą w Gdańsku oraz A. M. prowadzący działalność 

gospodarczą pod nazwą A. M. Specjalistyczne Przedsiębiorstwo `ART SERVICE` z siedzibą 

w Gdyni.  

Zamawiający  pismem  z  dnia  25  czerwca  2020  r.  złożył  odpowiedź  na  odwołanie,  

w której oświadczył, że uwzględnia odwołanie w całości. 

Na  posiedzeniu  wykonawca  PTB  zgłosił  sprzeciw  wobec  uwzględnienia  przez 

Zam

awiającego odwołania w całości. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uw

zględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  wymieniony  w  treści  uzasadnienia,  jak 

również stanowiska stron i uczestnika postępowania zaprezentowane na piśmie i ustnie do 

protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody.  

Rozpoznając  odwołanie  w  granicach  podniesionych  zarzutów  Izba  uznała,  że 

zaistniały podstawy do jego uwzględnienia.   

Izba ustaliła, że przedmiot zamówienia został oszacowany przez Zamawiającego na 

kwot

ę 516 606,60 zł, co stanowi równowartość 121 004,99 euro, w tym: 

Część I – na kwotę 310 891,30 zł, co stanowi równowartość 72 820,20 euro, 

Część  II  –  na  kwotę  205 715,  30  zł,  co  stanowi  równowartość  48 184,78  zł  (Protokół 

postępowania o udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego, pkt 2).  

Oferty w przedmiotowym postępowaniu złożyli wykonawcy: 

Część I: 

- Copy Control Service s.c. T. B. K. J. 

– na kwotę 20 491,80 zł, 

- wykonawca Art Service 

– na kwotę 2 618,00 zł, 

- Complex Biuro G. T., G. K., K. S. s.j. 

– na kwotę 32 300,00 zł, 

- wykonawca PTB 

– na kwotę 5 032,00 zł, 

Odwołujący – na kwotę 20 491,80 zł, 

Część II: 

 - wykonawca Art Service 

– na kwotę 3 472,70 zł, 

- Complex Biuro G. T., G. K., K. S. s.j. 

– na kwotę 44 740,00 zł, 

- wykonawca PTB 

– na kwotę 6 674,80 zł, 

Odwołujący  –  na  kwotę  27 181,77  zł  (Protokół  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  

w trybie przetargu nieograniczonego, pkt 12). 

Rozpoznając  przedmiotową  sprawę  Izba  miała  na  uwadze  rozpiętość  pomiędzy 

cenami  zaoferowanymi  przez  wykonawców  Art  Service  i  PTB,  a  wartością  zamówienia 

oszacowaną  przez  Zamawiającego  oraz  cenami  pozostałych  ofert  złożonych  

w  przedmiotowym  postępowaniu.  Izba  zważyła  przy  tym,  że  prawidłowość  oszacowania 

przez Zamawiającego wartości zamówienia nie została zakwestionowana w przedmiotowym 

postępowaniu odwoławczym. 

Izba wzięła także pod uwagę treść wezwania, jakie wystosował zamawiający do obu 

wykonawców. W  wezwaniu z  dnia 12 marca  2020  r. Zamawiający  powołując się  na  art.  90 

ust.  1  ustawy  Pzp 

zwrócił  się  do  wykonawcy  Art  Service  oraz  do  wykonawcy  PTB  

o  udzielenie  szczegółowych  wyjaśnień  dotyczących  ceny  oferty,  a  w  szczególności 

składowych  ceny  oferty,  tj.  cen  jednostkowych  za  usługę  serwisową.  Zamawiający  zwrócił 

uwagę,  że  zaoferowane  ceny  są  niższe  o  co  najmniej  30%  od  wartości  zamówienia, 

powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług  ustalonej  przed  wszczęciem 

postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  ustawy  Pzp,  a  także  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  Zamawiającego. 

Zamawiający  podkreślił,  że  minimalny  zakres  czynności  składający  się  na  jednorazową 

„usługę serwisową”  został szczegółowo opisanych w treści załącznika nr 3 do SIWZ (opisu 

przedmiotu zamówienia), a także powtórzony w załączniku nr 1 do SIWZ (Formularzu oferty - 

definicja pod tabelą). Zamawiający stwierdził, że wyjaśnienia powinny zawierać szczegółowy 

i  precyzyjny  kosztorys  czynności  serwisowych/naprawczych  opisanych  w  SIWZ,  czasu 

wykonania  usługi,  kosztów  dojazdu,  zysk,  który  będzie  potwierdzał  możliwość  wykonania 

usługi  serwisowej  urządzenia  za  cenę  wskazaną  przez  wykonawcę  w  części  I  i  II  – 

odpowiednio  7,70  zł  (wykonawca  Art  Service)  i  14,80  zł  (wykonawca  PTB).  Zamawiający 

zwrócił  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów  dotyczących  wyliczenia  ceny,  

w szczególności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość 

przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy 

z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. 2002 Nr 

200 poz. 1679 z 

późn. zm.) w związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 

września  2019  r.  w  sprawie  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz 

wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r. (Dz.U. z 2019 r.,  poz. 1778); 

2)  pomocy publicznej udzielonej n

a podstawie odrębnych przepisów, 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie, 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska, 

5)  powierzenia wykonania 

części zamówienia podwykonawcy. 

Zamawiający  zaznaczył,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp,  obowiązek 

wykazania, ze oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy.  

Izba  stwierdziła,  że  treść  wezwania  wystosowanego  przez  Zamawiającego  do 

wykonawców  Art  Service  oraz  PTB  była  konkretna  i  czytelna,  Zamawiający  zwrócił  się  

o 

złożenie  szczegółowego  i  precyzyjnego  kosztorysu  czynności  serwisowych/naprawczych 

opisanych  w  SIWZ,  o  odniesienie  się  do  czasu  wykonania  usługi,  kosztów  dojazdu,  zysku. 

Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów.  

Podkreślenia  wymaga,  że  ustawodawca  w  art.  90  ust.  2  ustawy  Pzp  nałożył  na 

wykonawcę  wezwanego  do  złożenia  wyjaśnień,  obowiązek  wykazania,  że  zaoferowana 

przez tego wykonawcę cena nie jest rażąco niska. To na wykonawcach Art Service oraz PTB 

spoczywał  zatem  obowiązek  wykazania  i  udowodnienia,  że  zaoferowana  cena  jest  realna  

i odzwierciedla rzeczywiste koszty realizacji przedmiotu zamówienia. Konsekwencją złożenia 

wyjaśnień  nieprzekonujących,  nie  wykazujących  realności  zaoferowanej  ceny  jest 

konieczność odrzucenia oferty na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 

pkt 4 ustawy Pzp. 

Wykonawca PTB 

w swoich wyjaśnieniach uzasadnił zaoferowaną cenę powołując się 

na takie czynniki, 

jak korzystanie z wysokich rabatów i upustów, okoliczność, że wykonawca 

ten  jest 

bezpośrednim  importerem  części  zamiennych,  co  pozwala  na  wyznaczanie 

konkurencyjnych cen, na 

korzystanie z bonusów przy zakupie części, posiadanie znacznych 

zapasów  magazynowych,  dysponowanie  własną,  zamortyzowaną  flotą  samochodową,  10-

letnim 

doświadczeniem w branży, wykonywaniem części usługi przez właściciela osobiście. 

Wykonawca przedstawił też ogólną kalkulację poszczególnych elementów składowych ceny. 

Wykonawca  PTB 

w  żadnej  mierze  nie  wskazał  jednak,  w  jaki  sposób  wymienione  powyżej 

czynniki  wpływają  na  możliwość  obniżenia  ceny,  nie  złożył  na  te  okoliczności  żadnych 

dowodów.  Przeciwnie,  na  rozprawie  pełnomocnik  wykonawcy  PTB  oświadczył,  że 

wykonawca  PTB 

to  niewielka  firma,  zakup  części  jest  mniejszy  niż  u  innych  firm,  a  zatem  

i  rabaty  są  niższe,  zaś  ofertę  kalkulował  wyłącznie  w  oparciu  o  usługę,  nie  zaś  części 

zamienne  z  uwagi  na 

wysokie  prawdopodobieństwo  zaistnienia  sytuacji,  w  której  zakup 

części zamiennych nie będzie konieczny (art. 6 pkt 2 projektu umowy).  

Dowodu  na  potwierdzenie  możliwości  zaoferowania  ceny  na  tak  niskim  poziomie  

w  stosunku  do  wartości  zamówienia  oszacowanej  przez  Zamawiającego  i  średniej  cen 

wszystkich złożonych ofert nie mogą stanowić przywołane inne postępowania. Nie wykazano 

bowiem,  że  zakres  zadań  wykonawcy  jest  taki  sam,  jak  w  przedmiotowym  postępowaniu,  

w  tym  przede  wszystkim  czy  przedmiot  zamówienia  obejmuje  dostawę  części  zamiennych,  

w  czym  wykonawca  mógłby  upatrywać  dla  siebie  zysku  kalkulując  symboliczną  stawkę  za 

usługę i zysk z tytułu dostawy części. Takie postępowanie nie może znajdować przełożenia 

na  przedmiotowe  postępowanie,  bowiem,  jak  wyjaśnił  sam  wykonawca  PTB  na  rozprawie, 

kalkulując ofertę brał pod uwagę jedynie usługę, nie uwzględnił zysku z tytułu zakupu części. 

Izba  stwierdziła,  że  wykonawca  PTB,  na  którym  spoczywał  ciężar  wykazania,  że 

złożona  przez  niego  oferta  zawiera  realną  cenę,  nie  wykazał  i  nie  udowodnił  sprzyjających 

mu  okoliczności,  właściwych  tylko  temu  wykonawcy,  pozwalających  na  tak  znaczące 

obniżenie  ceny,  a  nawet  nie  podał,  w  jaki  sposób  okoliczności  wskazane  w  wyjaśnieniach 

przekładają  się  na  możliwość  obniżenia  ceny  w  tak  dużym  stopniu.  Podkreślenia  przy  tym 

wymaga, że rolą Izby jest badanie zgodności czynności Zamawiającego z przepisami ustawy 

Pzp

,  a zatem Izba  zobowiązana jest  stwierdzić, czy  czynność oceny  przez  Zamawiającego 

wyjaśnień złożonych przez wykonawcę PTB była prawidłowa i zgodna z przepisami ustawy 

Pzp. 

W  przedmiotowej  sprawie  Izba  stwierdziła,  że  czynność  Zamawiającego  nie  była 

prawidłowa, wyjaśnienia złożone przez wykonawcę PTB nie wykazują możliwości obniżenia 

ceny w tak znaczącym stopniu (5 032,00 zł brutto na Część I w porównaniu do szacunkowej 

wartości  310 891,30  zł  netto  +  VAT  i  6 674,80  zł  brutto  na  Część  II  

w porównaniu do szacunkowej wartości 205 715,30 zł netto + VAT).  

Powyższa  argumentacja  znajduje  zastosowanie  dla  zarzutu  dotyczącego  wyjaśnień 

złożonych  przez  wykonawcę  Art  Service.  Wykonawca  ten  przedstawił  w  wyjaśnieniach 

złożonych  Zamawiającemu  sposób  obliczenia  ceny,  jednak  nie  wykazał  okoliczności 

sprzyjających  tylko  temu  wykonawcy,  pozwalających  na  tak  znaczące  obniżenie  ceny  

(2 618,00 zł brutto na Część I w porównaniu do szacunkowej wartości 310 891,30 zł netto + 

VAT i 3 472,70 zł brutto na Część II w porównaniu do szacunkowej wartości 205 715,30 zł 

netto  +  VAT). 

Wskazywane  przez  wykonawcę  Art  Service  korzyści  niepieniężne  z  tytułu 

realizacji  przedmiotowego  zamówienia  mogą  być  brane  przez  wykonawcę  pod  uwagę  ze 

skutkiem  np.  rezygnacji  z  części  zysku  z  tytułu  realizacji  przedmiotowego  zamówienia,  ale 

nie  mogą  uzasadniać  obniżenia  ceny  do  tak  niskiego  poziomu.  Izba  zważyła  ponadto,  że 

załączone  do  wyjaśnień  dokumenty  dotyczące  stawek  podanych  w  innych  postępowaniach 

nie mogą stanowić  dowodu na  potwierdzenie realności  zaoferowanej  przez  wykonawcę Art 

Service  ceny. 

Analogicznie,  jak  wskazano powyżej,  brak  jest  wykazania  przez  wykonawcę, 

że  zakres  zadań  spoczywających  na  wykonawcy  w  przywołanych  postępowaniach  jest  taki 

sam,  jak  w  przedmiotowym  postępowaniu,  a  przede  wszystkim  czy  kalkulacja  przedmiotu 

zamówienia oparta została wyłącznie o wartość usługi, czy także o wartość dostawy części 

zamiennych. 

Trzeba przy tym zauważyć, że procedura udzielania zamówień publicznych jest 

procesem  wysoce  sformalizowanym,  a  co  za  tym  idzie,  wykonawca  ubiegający  się  

o  udzielenie  za

mówienia  zobowiązany  jest  do  ścisłego  przestrzegania  obowiązków,  jakie 

nakładają na niego przepisy ustawy Pzp.  

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono 

jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp 

oraz  §  5  ust.  2  pkt  2  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w    sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r., poz. 972).    

Przewodniczący :  ………………………………