KIO 511/20 WYROK dnia 10 czerwca 2020 r.

Sygn. akt: KIO 511/20 

WYROK 

z dnia 10 czerwca 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Luiza Łamejko 

Protokolant:            

Mikołaj Kraska 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 czerwca 2020 

r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do 

Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  11  marca  2020  r.  przez  wykonawcę 

Inżynieria  Rzeszów  S.A.,  ul.  Podkarpacka  59A,  35-082  Rzeszów  w  postępowaniu 

prowadzonym przez Gmina Miasta Tarnowa, ul. Adama Mickiewicza 2, 33-

100 Tarnów 

orzeka: 

1.  Oddala 

odwołanie, 

2.  K

osztami postępowania obciąża wykonawcę Inżynieria Rzeszów S.A., ul. Podkarpacka 

59A,  35-

082  Rzeszów  i  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  

00  zł  00  gr  (słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez 

wykonawcę  Inżynieria  Rzeszów  S.A.,  ul.  Podkarpacka  59A,  35-082  Rzeszów  tytułem 

wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Tarnowie. 

Przewodniczący :  ……………………………… 

Sygn. akt: KIO 511/20 

U z a s a d n i e n i e 

Gmina  Miasta  Tarnowa  (dale

j:  „Zamawiający”)  prowadzi  w  trybie  przetargu 

nie

ograniczonego  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  pod  nazwą 

„Gospodarowanie  wodami  opadowymi  w  zlewni  potoku  Stary  Wątok  w  Tarnowie”. 

Postępowanie to prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. 

Prawo 

zamówień  publicznych  (Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843),  zwanej  dalej:  „ustawa  Pzp”. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 

3 grudnia 2020 

r. pod pozycją 627175-N-2019.  

W dniu  11 marca  2020 r.  wykonawca 

Inżynieria Rzeszów  S.A. (dalej: „Odwołujący”) 

wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec: 

1)  czynności  Zamawiającego  polegającej  na  wyborze  jako  najkorzystniejszej  oferty 

złożonej  przez  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Wodno  -  Inżynieryjnego  

w  Krakowie  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Wieliczce  (dalej:  „PBWI”),  pomimo  faktu,  że  oferta 

złożona przez  tego  wykonawcę podlega odrzuceniu,  czym  naruszono przepisy  art.  7  ust.  1  

i ust. 3, art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp; 

zaniechania 

czynności  odrzucenia  oferty  PBWI  pomimo  faktu,  że  złożone 

przez  tego  w

ykonawcę  wyjaśnienia  potwierdziły,  że  oferta  ta  zawiera  rażąco  niską  cenę  

w stosunku do przedmiotu zamówienia, czym naruszono przepis art. 7 ust. 1 oraz art. 89 ust. 

4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Uzasadniając wniesione odwołanie Odwołujący wskazał, że wezwanie wystosowane 

przez  Zamawiającego  w  dniu  13  stycznia  2020  r.  do  wykonawcy  PBWI  o  wyjaśnienie 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  zaoferowanej  ceny  zawierało  żądanie 

złożenia  wyjaśnień  i  dowodów  w  zakresie  całego  zamówienia.  Odwołujący  zauważył,  że 

Zamawiający  nie  wskazywał  żadnego  ze  szczególnie  interesujących  go  elementów 

zamówienia, nie sugerował też jakimi dowodami może posłużyć się wykonawca PBWI. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że cena oferty PBWI jest niższa o ponad 30% od średniej 

cen 

złożonych  ofert,  oraz  niższa  niemal  o  29%  od  wartości  zamówienia  powiększonej  

o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  

z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy Pzp.  

W ocenie Odwołującego, złożone przez PBWI w dniu 14 stycznia 2020 r. wyjaśnienia 

nie wykazują związku z treścią wezwania. Odwołujący stwierdził, że wyjąwszy zapewnienia  

o  tym, 

że  wyjaśnienia  są  wyczerpujące  i  potwierdzają,  że  cena  nie  jest  rażąco  niska  oraz 

przywołane  orzecznictwo,  całe  wyjaśnienie  mieści  się  w  zasadzie  na  jednej  stronie.  Tym 

samym

,  zdaniem  Odwołującego,  wyjaśnienia  PBWI  powinny  zostać  uznane  za  nie  złożone  

w ogóle. Skutkiem nie złożenia wyjaśnień powinno być odrzucenie oferty.  

Za  nietrafne  Odwołujący  uznał  wskazanie  przez  wykonawcę  PBWI  w  wyjaśnieniach 

na zgodność wyliczeń z pkt XII Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: „SIWZ”), 

w którym Zamawiający zawarł sposób obliczenia ceny oferty. Zdaniem Odwołującego, mając 

na względzie cel, jaki powinien przyświecać PBWI przy składaniu wyjaśnień w trybie art. 90 

ustawy Pzp, stwierdzenie to nie wno

si żadnych istotnych informacji - nie nawiązuje bowiem 

do żadnych konkretnych elementów cenotwórczych. Odwołujący zwrócił ponadto uwagę, że 

brak jest informacji, 

gdzie znajduje się takie wyliczenie, gdyż wykonawca PBWI nie wskazał 

na nie.  

Za  bezprzedmiotowe  Odwołujący  uznał  także  powoływanie  się  przez  PBWI  na 

doświadczenie  wykonawcy,  jako  że  nie  stanowi  ono  o  możliwości  zaoferowania  konkretnej 

ceny. 

Dalej  Odwołujący  wskazał,  że  twierdzenie  wykonawcy  PBWI  na  temat  określenia 

wartości  szacunkowej  zamówienia  zgodnie  ze  standardami  kosztorysowania  zawartymi  

w  aktualnych  aktach  prawnych,  oraz 

że  wartość  ta  została  wyliczona  w  oparciu  o  katalogi 

norm kosztorysowych, programu kosztorysowego NORMA PRO, 

nie odnosi się do sposobu 

kształtowania  ceny  oferty,  a  jedynie  do  warsztatu  samej  czynności  kosztorysowania. 

Dodatkowo,  zdaniem  Odwołującego,  użycie  przez  PBWI  sformułowania  „wartość 

zamówienia”  powinno  nasunąć  Zamawiającemu  poważne  wątpliwości  co  do  związku  tej 

części odpowiedzi ze skierowanym w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wezwaniem. 

Odwołujący  stwierdził,  że  nie  wyjaśniono  w  ogóle  i  nie  poparto  konkretnymi 

wyliczeniami  stwierdzenia, 

że  kalkulacja  jest  zgodna  z  dokumentacją  projektową  i  SST,  

a 

także,  że  wskazana  cena  brutto  zawiera  wszystkie  składniki  i  koszty  niezbędne  do 

prawidłowego wykonania zamówienia w zakresie określonym w SIWZ. 

Odwołujący  wskazał,  że  mimo  że  wykonawca  PBWI  załączył  do  wyjaśnień 

kosztorysy,  to  w  treści  wyjaśnień,  ani  w  treści  kosztorysów  nie  zawarto  całego  szeregu 

informacji,  które  powinny  stanowić  podstawę  wyliczenia  takiej  a  nie  innej  ceny  oferty.  

W  opinii  Odwołującego,  w  złożonych  wyjaśnieniach  oraz  kosztorysach  brak  wyceny 

następujących,  obowiązkowych  elementów  wynikających  z  Opisu  przedmiotu  zamówienia 

(Załącznik nr 1 do SIWZ): 

- organizacja i zabezpieczenie placu budowy (punkt 13) 

- likwidacja placu budowy (punkt 15) 

koszty mediów (punkt 19) 

- koszt wytyczenia geodezyjnego oraz geodezyjnej dokumentacji powykonawczej (punkt 20) 

koszt  załadowania,  wyładowania  ,  transportu  i  przekazania  do  utylizacji  odpadów:  gruzu, 

ziemi i innych materiałów z robót (punkt 21) 

koszty  załadowania,  wyładowania,  przewozu  drobnicy,  grubizny  ,  pozostałych  odpadów  

z drewna (punkt 23-25). 

Jak  zauważył  Odwołujący,  skoro  w  wyjaśnieniach  wykonawca  PBWI  oświadczył,  że 

wskazana  cena  brutto  zawiera  wszystkie  składniki  i  koszty  niezbędne  do  prawidłowego 

wykonania  zamówienia  w  zakresie  określonym  w  SIWZ,  powinien  był  przynajmniej  te 

składniki  wycenić  i  wykazać,  że  ich  suma  mieści  się  w  zaoferowanej  cenie  oferty.  Brak  

w treści wyjaśnień wyceny wyżej wymienionych obowiązkowych elementów cenotwórczych, 

powinien

, zdaniem Odwołującego, doprowadzić Zamawiającego do konkluzji, że oferta PBWI 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odnosząc  się  do  oświadczenia  wykonawcy  PBWI,  że  do  kosztorysów  ofertowych 

został doliczony zysk na całym zadaniu w wysokości 10% Odwołujący stwierdził, że analiza 

załączonych  do  wyjaśnień  kosztorysów  daje  odmienny  obraz.  Odwołujący  wskazał,  że 

wykonawca 

PBWI  przedstawił  informację,  że  koszt  robocizny  wynosi  33  zł  za  godzinę, 

uwzględniając  w  tej  stawce  wartość  robocizny  20  zł/h,  50%  kosztów  pośrednich  oraz  10% 

zysku. 

Jak podał Odwołujący, analiza kosztorysów pod takim kątem prowadzi do wniosku, że 

wartość  całkowicie  obliczonego  zysku  dla kontraktu  zostaje  pomniejszona  o  wartość  zysku 

od robocizny czyli pozostanie tylko zysk w wysokości 10% (S+KP(S)) wynoszący 30 601,37 

PLN, 

co dla całości kontraktu daje wartość procentową w wysokości 0.79%. Odwołujący na 

tej podstawie stwierdził, że nie jest prawdą, że rzeczywiście założono 10% zysk dla całości 

kontraktu.  Jak  zaznaczył  Odwołujący,  wartość  zysku  waha  się  na  granicy  jakiejkolwiek 

opłacalności,  a  ponadto  inne  składniki  robót  nie  zostały  ujęte  w  załączonym  „kosztorysie 

szczegółowym”. 

Odwołujący stwierdził, że zestawienie tabelaryczne w podsumowaniu kosztorysów na 

stronie  29  Kosztorysu  szczegółowego,  pod  słowem  „PODSUMOWANIE”  wykazuje  bardzo 

niski  poziom  założonych  kosztów  pośrednich.  Całość  skosztorysowanych  kosztów 

pośrednich  pomniejszona  o  koszty  przewidziane  na  robociznę  wynosi  101  958,63  PLN 

(wiersz  drugi, kolumna „Sprzęt”).  Na kwotę tą  składają się  zarówno  koszty  ogólne  budowy, 

jak i koszty zarządu. 

Jak  podał  Odwołujący,  do  kosztów  ogólnych  budowy  zalicza  się  następujące  grupy 

kosztów: 

zarządzania budową, 

utrzymania  biura  budowy,  toalet  przenośnych,  mediów,  energii  elektrycznej,  wynajęcia 

terenu 

pod zaplecze budowy, wykonania tymczasowych przyłączy elektrycznych, 

utrzymania zaplecza socjalnego i świadczeń na rzecz pracowników, 

- utrzymania terenu i zaplecza budowy, 

- ochrony i zabezpieczenia budowy, 

usług  obcych  dotyczących  realizacji  budowy,  których  nie  można  przyporządkować 

po

szczególnym obiektom budowlanym, 

- k

oszty zarządzania budową i utrzymania biura budowy 

Koszty  zarządzania  budową  są  związane  przede  wszystkim  z  kierownikiem  budowy  oraz 

jego  pomocnikami.  Do  kosztów  tych  należy  zaliczyć  ich  wynagrodzenia  wraz  z  narzutami. 

Kierownik  budowy  zwykle  ma  również  swoje  biuro.  Na  koszty  utrzymania  biura  budowy 

składają  się  głównie  koszty  materiałów  biurowych,  sprzętu  biurowego  (m.m.  komputery  i 

oprogramowanie),  usługi  telekomunikacyjne komórkowe  i  stacjonarne, koszty  reprezentacji, 

samochodu służbowego, wynajmu kontenerów biurowych.  

- k

oszty utrzymania zaplecza socjalnego i koszty świadczeń na rzecz pracowników  

Do  kosztów  tych  zalicza  się  koszty  kontenerów  socjalnych  (zaplecze  przeznaczone  dla 

p

racowników).  Na  niektórych  budowach  niezbędne  są  również  kontenery,  w  których 

pracownicy mieszkają. Sytuacja taka występuje w szczególności na obiektach budowanych 

w terenie (daleko od stałego miejsca zamieszkania pracowników). Należy przy tym pamiętać, 

ja

k  zauważył  Odwołujący,  że  pracownikom  przysługują  diety  za  dojazd  do  pracy  i  rozłąkę, 

środki  czystości,  ubrania  robocze  oraz  inne.  Świadczenia  na  rzecz  pracowników  wynikają  

z obowiązujących przepisów prawa oraz zwyczajów przyjętych w branży budowlanej. 

Od

wołujący dokonał szacunkowego obliczenia niektórych kosztów ogólnych budowy 

dla kontraktu 

będącego przedmiotem postępowania: 

Zakładając, że czas realizacji budowy będzie trwał 10 miesięcy (wg SIWZ planowany termin 

zakończenia budowy 15 grudnia 2020 r), do realizacji kontraktu należy przewidzieć: 

a) 

Zatrudnienie kierownika budowy na okres 10 miesięcy — Według Opisu Przedmiotu 

Zamówienia „Wymaga się aby zgłoszony przez Wykonawcę kierownik budowy było obecny 

na terenie budowy w trakcie realizacji robót”. 

Jak  w

skazał  Odwołujący,  średni  koszt  zatrudnienia  w  budownictwie  opublikowany  przez 

GUS  wg.  stanu  na  dzień  31.12.2019  r.  wynosi  5  574,44  PLN  na  miesiąc,  więc  koszt 

zatrudnienia tylko kierownika budowy wyniesie dla tego kontraktu 55 744,40 PLN. 

b) 

Koszty  uzyskan

ia  gwarancji  należytego  wykonania  umowy  dla  kontraktu  o  wartości 

brutto  4  784  378,26  kształtują  się  na  orientacyjnym  poziomie  26  192,48  PLN.  Obliczenie 

oszacowano  wg.  stawek  średnich  uzyskania  gwarancji  należytego  wykonania  umowy, 

gwarancji usuwania wad i usterek oraz ubezpieczenia ryzyk budowy. 

c) 

Koszty  organizacji  zaplecza  budowy,  które  trzeba  utrzymywać  przez  10  miesięcy 

realizacji (szacunkowo) około 5 000,00 - 15 000,00 PLN 

d) 

Koszty  ochrony  terenu  budowy  w  okresie  nocnym  i  w  weekendy.  Licząc  tyko 

zatr

udnienie  1  osoby  przez  okres  10  miesięcy  w  okresie  1  zmiany  to  taki  koszt  wg  stawki 

minimalnej  wyniesie  10  x  2600  PLN  brutto,  tj.  26  000  PLN.  Gdyby  jednak  zrezygnowano  

z ochrony pozostają koszty założenia monitoringu, które mogą wynosić ok. 5 000,00 PLN. 

e) 

W  kosztach  ogólnych  nie  uwzględniono  również  kosztów  organizacji  dróg 

tymczasowych dojazdowych i utwardzenia placu pod zaplecze których szacunkowa wartość 

mo

że  wynosić  ok.  40  000,00  PLN  (dojazd  około  100  mb,  od  drogi  publicznej).  Nawet  

w  przypadku,  gdy

by  wykonawca  posiadał  własne  płyty  drogowe  ten  koszt  i  tak  wynosiłby 

około 25 000,00 PLN. 

Suma ww. kosztów obliczonych przez Odwołującego wynosi 162 936,88 PLN. 

Jak wskazał Odwołujący, koszty zarządu obejmują m.in.: 

koszty administracyjno-gospodarcze, d

o których zalicza się m.in.: 

a) 

płace i narzuty na płace pracowników zarządu, 

b) 

koszty  biurowe  (materiały  biurowe,  opłaty  telekomunikacyjne,  koszty  archiwizacji 

danych, obsługi rachunkowej itp.), 

c) 

koszty podróży służbowych pracowników zarządu, 

d) 

koszty 

szkoleń pracowników zarządu, 

e) 

opłaty za usługi i świadczenia związane z administrowaniem przedsiębiorstwa, 

f) 

tzw. podatki kosztowe (np. podatek od nieruchomości budynku zarządu), 

g) 

koszty reprezentacji; 

koszty ogólnogospodarcze, które obejmują m.in.: 

a) 

koszty  komórek,  których  -  ze  względu  na  ich  wielkość  -  nie  wyodrębniono  jako 

wydziałów  produkcji  pomocniczej,  np.:  magazyny  ogólnozakładowe,  laboratoria,  bocznice 

kolejowe, 

b) 

koszty 

funkcji 

pełnionych 

przez 

jednostkę 

gospodarczą 

jako 

całość,  

a  w  sz

czególności:  ochrony  mienia,  szkoleń,  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  racjonalizacji  

i wynalazczości, dowozu pracowników, 

c) 

koszty utrzymania budynków i pomieszczeń. 

Odwołujący  podał,  że  w  większości  firm  budowlanych  poziom  kosztów 

ogólnozakładowych  kształtuje  się  na  poziomie  od  2  do  10%  wartości  sprzedaży  (obrotu 

rocznego)  firmy.  Zakładając  tylko  minimalny  poziom  kosztów  w  wysokości  2%  dla  tego 

kontraktu  należałoby,  zdaniem  Odwołującego,  przyjąć  koszty  na  poziomie  77  794,77  PLN. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  kosztu  takiego  wykonawca  PBWI  nie  uwzględnił  w  swoich 

kalkulacjach. 

Podsumowując, Odwołujący stwierdził, że tylko minimalne koszty ogólne budowy nie 

li

cząc  kosztów  ogólnych  zarządu  firmy,  muszą  wynieść  co  najmniej  116  936,88  PLN. 

Odwołujący  wywiódł,  że  z  wykazanej  przez  PBWI  kwoty  kosztów  pośrednich:  101  958,63 

PLN  nie  ma  możliwości  pokrycia  tych  kosztów.  Odwołujący  podkreślił,  że  w  wyliczeniu  nie 

uwzględniono  także  kwoty  minimum  77  794,77  PLN  na  pokrycie  kosztów  zarządu.  Jak 

wskazał  Odwołujący,  biorąc  pod  uwagę  fakt,  że  po  pokryciu  kosztów  robocizny  zakładany 

zysk  miał  wynosić  30  601,37  PLN,  widocznym  staje  się,  że  brak  ponad  47  000  PLN. 

Odwołujący  zaznaczył,  że już  tylko  po  uwzględnieniu dotychczasowych wyliczeń,  realizacja 

kontraktu  przyniosłaby  PBWI  stratę,  co  nie  jest  dopuszczalne  i  potwierdza,  że  cena  jest 

rażąco niska. 

Odwołujący podniósł, że w świetle powyższego, oświadczenie wykonawcy PBWI, że 

podjął decyzje pozwalające na zminimalizowanie kosztów ogólnych jawi się jako gołosłowne. 

Wykonawca  ten 

nie  wykazał,  w  ocenie  Odwołującego,  czego  te  decyzje  dotyczyły  i  w  jaki 

sposób ograniczył koszty ogólne. Jak stwierdził Odwołujący, nie można przyjąć, że nie będą 

wypłacane  wynagrodzenia,  wnoszone  opłaty  za  media  czy  pokrywane  koszty  utrzymania  

i organizacji placu budowy, 

a także koszty uzyskania gwarancji. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  wykonawca  PBWI  w  wyjaśnieniach  napisał,  że  przy 

realizacji  zamówienia  będzie  korzystał  z  zasobów  własnych  i  ograniczył  koszty  związane  

z  zakupem,  najmem  lub  wypożyczeniem  maszyn.  Odwołujący  zauważył,  że  PBWI  nie 

wykazał jednak czy posiada sprzęt własny, nie potwierdził jasno, że cały sprzęt posiada i jaki 

to jest sprzęt. Nie można zatem uznać, w ocenie Odwołującego, że PBWI wykazał kwotowy 

wpływ tych, jak na razie tylko hipotetycznych, oszczędności na cenę oferty. 

Zdaniem Odwołującego, nie mogło zostać uznane za zgodne ze stanem faktycznym 

twierdzenie PBWI, że jego wycena nie odbiega od realiów rynkowych. Odwołujący stwierdził, 

że  porównanie  cen  ofert  złożonych  przez  wszystkich  wykonawców  w  przedmiotowym 

postępowaniu wskazuje dokładnie na coś odwrotnego. Złożona przez PBWI oferta w kwocie 

4  784  378,26  PLN  odbiega  znacznie  już  od  drugiej  cenowo  oferty  w  kwocie  6  447  660,00 

PLN (

różnica 1 663 281,74 PLN) brutto, jak również od pozostałych ofert. Najwyższa cenowo 

oferta 

opiewa  na  kwotę  8  554  650,00  (różnica  3  770  271,74  PLN)  brutto.  Jak  wskazał 

Odwołujący,  nawet  kwota,  którą  Zamawiający  przewidział  na  finasowanie  zamówienia 

znacząco odbiega od oferty PBWI, bowiem wynosi 7 000 000,00 PLN brutto (różnica 2 215 

621,74 PLN brutto). 

W ocenie Odwołującego, żadna zatem z tez przedstawionych w wyjaśnieniu nie jest 

zgodna  z  rzeczywistością.  Odwołujący  podniósł,  że  przy  braku  poparcia  tych  wyjaśnień 

wiarygodnymi  wyliczeniami  (

zdaniem  Odwołującego,  złożone  kosztorysy  nie  zostały  jasno  

z  tym  wyjaśnieniem  powiązane),  koniecznym  było  wnioskowanie,  że  złożone  wyjaśnienia 

potwierdzają,  że  cena  oferty  jest  rażąco  niska,  albo  że  nie  złożono  wyjaśnień.  Odwołujący 

uznał, że w każdym z tych przypadków Zamawiający był zobowiązany ofertę PBWI odrzucić. 

Odwołujący  podniósł,  że  zaoferowanie  niskiej  ceny  usprawiedliwić  mogą  cechy  

i  okoliczności  zindywidualizowane,  właściwe  dla  konkretnego  wykonawcy,  które  jednakże 

muszą  mieć  charakter  obiektywny.  Ich  wpływ  na  wyliczenie  i  pozycjonowanie  ceny  oferty, 

musi  zostać  jednoznacznie  wykazany.  Wymienione  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp  czynniki 

muszą charakteryzować się cechą wyjątkowości dostępnej dla danego wykonawcy. Oznacza 

to, że wykonawca podając konkretne przykłady, powinien je dokładnie opisać i wskazać, jak 

wpływają  one  na  obniżenie  ceny  oferty.  Jednocześnie  przykłady  te  nie  mogą  polegać  na 

wskazaniu  niskich  cen,  lecz  na  wyjaśnieniu,  jakim  sposobem  ten  właśnie  wykonawca  ma 

możliwość  zaoferowania  takich  cen.  Istotne  jest,  aby  wykonawca  wykazał,  że  dzięki  temu 

może  różnić  się  od  innych  wykonawców,  którym  takie  akurat  czynniki  nie  są  dostępne. 

Odwołujący  wskazał  na  pogląd  wyrażony  w  doktrynie,  zgodnie  z  którym  „Jeżeli  cecha 

właściwa  danemu  wykonawcy  jest  bez  trudu  dostępna  dla  innych  wykonawców,  nie  może 

być  mowy  o  szczególnych  okolicznościach  pozwalających  na  zaoferowanie  niskiej  ceny”. 

Odwołujący  przywołał  również  stanowisko  Sądu  Okręgowego  w  Warszawie  wyrażone  

w  wyroku  z  dnia  5  stycznia  2007  r.,  gdzie  stwierdzono, 

że  nie  można  powoływać  się  na 

stosowanie  niższych  marż,  zaopatrywanie  się  bezpośrednio  u  producentów  czy  posiadanie 

stałego  kręgu  kontrahentów,  gdyż  tego  typu  czynniki  są  dostępne  dla  każdego  

z  w

ykonawców.  Nie  są  więc  obiektywnie  właściwe  i  wyjątkowe  tylko  dla  Wykonawcy 

proponującego niską cenę (sygn. akt V Ca 2214/06).  

Odwołujący zwrócił uwagę, że do wyjaśnień zostały załączone dowody: 

Kosztorys szczegółowy (1 kpl.) 

Kosztorysy ofertowe podwykonawców (2 kpl.) 

Oferty na materiały (6 sztuk). 

Odwołujący  wskazał,  że  dowody  te  należy  oceniać  mając  na  uwadze  swobodę 

wykonawcy  w  ich  doborze, 

ale  przede  wszystkim  fakt,  że  to  PBWI  posiada  wiedzę,  jakimi 

czynnikami  kierował  się  ten  wykonawca  przy  dokonywaniu  wyceny.  Pogląd  taki  wyraziła 

Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 26 lipca 2019 r.: „Izba podkreśla, że obowiązek 

złożenia  dowodów  spoczywa  na  wykonawcy.  Ustawodawca  dobór  narzędzi  dowodowych 

pozostawia  w  gestii  wykonawcy.  To  przecież  wykonawca  wycenia  koszt  swoich  usług  i  to 

wykonawca  wie  najlepiej 

jakimi  czynnikami  kierował  się  wyliczając  koszt  realizacji 

zamówienia.” (sygn. akt KIO 1323/19). 

Odwołujący  podał,  że  powziąwszy  wiedzę  o  istotnych  brakach  w  kosztorysie 

złożonym  jako  dowód  z  wyjaśnieniami  PBWI,  skierował  zawiadomienie  o  tym  fakcie  do 

Zama

wiającego. W odpowiedzi, Zamawiający pismem z dnia 20 lutego 2020 r. stwierdził, że 

„w  przypadku  gdy  Zamawiający  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 

przyjął  ryczałtową  formę  wynagrodzenia,  kosztorys  ofertowy  ma  jedynie  rolę  pomocniczą,  

a  br

aki  w  takim  kosztorysie  nie  mogą  rodzić  negatywnych  skutków  dla  Wykonawcy.  

W  kalkulacji  wynagrodzenia  o  charakterze  ryczałtowym  składniki  wynagrodzenia,  które 

wynikają  z  wewnętrznej  kalkulacji  Wykonawcy  nie  mają  większego  znaczenia  dla 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia,  gdyż  w  takim  wypadku  istotne  jest  wynagrodzenie 

za  całość  robót,  których  wykonania  podejmuje  się  Wykonawca.  Treść  oferty  wykonawcy 

wyczerpuje się bowiem w podanej kwocie globalnej za realizację przedmiotu zamówienia”. 

Odwołujący  stwierdził,  że  dokonana  przez  Zamawiającego  ocena  przedstawionych 

faktów  jest  błędna.  Skoro  sam  PBWI  uznał  „kosztorys  szczegółowy”  za  dowód,  że 

zaoferowana przez 

tego wykonawcę cena rażąco niską nie jest, to Zamawiający powinien był 

dokonywać oceny tego dowodu w kontekście objęcia wyceną wszystkich pozycji Przedmiaru 

w  całym  zakresie,  a  nawet  więcej,  ujęcia  w  tym  wyliczeniu  kosztorysowym  nawet  takich 

pozycji, które chociaż nie zostały wprost wskazane w przedmiarze robót, to konieczność ich 

wyceny  wynikała  z  Opisu  przedmiotu  zamówienia  (Załącznik  nr  1  do  SIWZ),  dokumentacji 

projektowej,  STWiOR  oraz  wzoru  umowy. 

Zdaniem  Odwołującego,  dopiero  wykazując,  że 

uwzględnił  wszystkie czynniki  cenotwórcze,  PBWI oczyściłby  swoją ofertę  z  zarzutu rażąco 

niskiej  ceny. 

Odwołujący  wyraził  pogląd,  że  ryczałtowy  charakter  wynagrodzenia  nie 

uprawnia  do  oferowania  cen  rażąco  niskich,  które  nie  pozwalają  na  realizację  przedmiotu 

zamówienia.  Nie  oznacza  on  bowiem  dowolności  w  kształtowaniu  cen  lub  wręcz  pomijania 

wyceny  znanych  w  chwili  j

ej  dokonywania  pozycji  kosztotwórczych,  a  jedynie  obciąża 

wykonawcę  obowiązkiem  realizacji  za  ustaloną  kwotę  wynagrodzenia,  nawet  w  przypadku, 

gdyby  już  w  toku  realizacji  kontraktu  pojawiły  się  nowe  okoliczności,  wcześniej  wykonawcy 

nieznane.  Przede  wszystkim, 

jak wskazał Odwołujący, gdyby  w łącznej cenie zaoferowanej 

przez  PBWI 

faktycznie  mieściły  się  wszystkie  konieczne  składniki  cenotwórcze,  nawet  po 

kosztach minimalnych, a wezwany do wyjaśnień i przedstawienia dowodów PBWI, stan taki 

wykazał,  wówczas  rzeczywiście  dokonywanie  oceny,  czy  wszystkie  składniki  zostały 

wycenione dokładnie czy mniej dokładnie, miałoby mniejsze znaczenie. Skoro jednak PBWI 

użył  kosztorysu jako  dowodu  w  procedurze wyjaśnienia ceny,  prowadzonej  w  trybie art.  90 

ustawy  Pzp,  gdy  pow

stało  domniemanie,  że  zaoferowana  cena  jest  rażąco  niska,  to 

kosztorys ten nie może podlegać ocenie w kontekście charakteru wynagrodzenia, lecz jako 

dowód w sprawie rażąco niskiej ceny, powinien wraz z wyjaśnieniem i ewentualnymi innymi 

dowodami,  dawać  kompletny  obraz  realnego  wyliczenia  ceny,  obejmującego  wszystkie 

składniki cenotwórcze. 

Odwołujący  wskazał  także  na  inne  uchybienia,  potwierdzające  że  oferta  PBWI 

zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący podniósł, że w treści „kosztorysu szczegółowego” załączonego do wyjaśnień nie 

ujęto w ogóle czterech pozycji widniejących z Przedmiarze robót: 

-  Poz.  52  -  Projekt  organizacji  ruchu  -  koszt  opracowania  projektu  oraz  wprowadzenie  tej 

organizacji; 

- Poz. 53 - 

Usunięcie humusu na odkład do wbudowania w nasyp: 4 225m²; 

- Poz. 54 - 

wykop na odkład: 195 m³; 

- Poz. 55 - makroniwelacja terenu (rozplantowanie gruntu z wykopu): 567 m

³. 

Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  nie  zbadał  wpływu  niewykazanych  pozycji 

kosztorysowych  na  kształtowanie  ceny  oferty.  W  ocenie Odwołującego,  pomimo  zwrócenia 

uwagi  przez  Odwołującego,  Zamawiający  zbagatelizował  niekompletność  kosztorysu,  a  co 

za tym idzie, 

niespójność i niską wiarygodność złożonych wyjaśnień. 

Odwołujący stwierdził ponadto, że wykonawca PBWI w ogóle nie ujął w wyliczeniu szeregu 

kosztów wynikających wprost z dokumentacji technicznej:  

1. Roboty ziemne: 

Wg  przedmiarów  robót  jest  4  458,98  m³  wykopów  [poz.2  przedmiaru  robót],  są  to  gliny 

pylaste,  mady  [pkt  4.2 

—  4.5  opisu  technicznego  Tom  3,  branża  konstrukcyjna]  

o  parametrach  nie  pozwalających  na  wbudowanie  ich  w  nasypy  pod  drogi  i  place 

manewrowe.  Materiał  ten  może  być  wykorzystany  do  makroniwelacji  terenu  i  obsypania 

konstrukcji poza placami i drogami [rys nr 01 

– Plan sytuacyjny).  

-  Pod 

projektowany  plac  manewrowy  i  drogę  dojazdową  należy  wykonać  nasyp  z  gruntu 

nośnego niewysadzinowego [pkt 4.2 opisu technicznego branża drogowa]. 

Droga  dojazdowa:  Poz.  56  przedmiaru  dotyczyła  formowania  nasypów  pod  projektowaną 

drogę. Według przedmiarów robót była to ilość 1 377 m³. Według dokumentacji projektowej 

[rys. 01, 03, 04 branża drogowa] rzeczywista ilość to ok. 1 600 m³. Odwołujący zaznaczył, że 

p

ozycja taka w ogóle nie została ujęta w kosztorysie złożonym przez PBWI. Koniecznym jest 

zatem,  zdanie

m  Odwołującego,  przyjęcie,  że  podobnie  jak  to  ma  miejsce  przy  pozycji 

dotyczącej nasypu pod plac manewrowy, nie został uwzględniony materiał. Przyjmując cenę 

kruszywa oferowaną przez PBWI do innych robót [np. poz. 33 kosztorysu], to jest 50 zł/m³, 

otrzymuj

emy kwotę: 1 600 m³ x 50 zł/m³ = 80 000 zł. 

Odwołujący  podkreślił,  że  ww.  kwota  nie  została  w  ogóle  uwzględniona  w  kosztorysie 

dołączonym do wyjaśnień. 

Plac manewrowy: Poz. 57 przedmiaru dotyczyła formowania nasypów pod plac manewrowy 

— 2 681 m³. Jak zaznaczył Odwołujący, ani w tej, ani w innych pozycjach wykonawca PBWI 

nie  uwzględnił  dostawy  kruszywa  niewysadzinowego  do  wykonania  nasypów  pod  plac 

manewrowy.  Przyjmując  cenę  kruszywa  podaną  przez  PBWI  do  innych  robót  [np.  poz.  33 

kosztorysu], tj

. 50 zł/m³ otrzymujemy kwotę: 2 681 m³ x 50 zł/m³ = 134 050 zł. 

Odwołujący  stwierdził,  że  kwota  ta  nie  jest  uwzględniona  w  kosztorysie  dołączonym  do 

wyjaśnień. 

W 

pozycji  58  kosztorysu  Formowanie  nasypów  -  nasypanie  terenu  pod  makroniwelacje  z 

dokopu,  nie  ujęto  kosztów  materiału  tylko  robociznę  i  sprzęt.  Pozycja  dotyczy  dowiezienia 

brakującego gruntu do wykonania makroniwelacji: 586 m³ x 36 zł/m³ = 21 096 zł. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  kwota  ta  nie  jest  uwzględniona  w  kosztorysie  dołączonym  do 

wyjaśnień.  

-  W  opisie  techni

cznym  pkt  4.7,  str.  15,  tom  3  branża  konstrukcyjna  znajduje  się  zapis 

„Celem uzyskania jednorodnych warunków posadowienia należy dokonać wymiany warstwy 

gruntu o miąższości ok. 0,5m na pospółkę o Is≥0,95 lub zwiększyć grubość warstwy betonu 

wyrównawczego” - roboty te nie zostały uwzględnione w przedmiarze robót udostępnionym 

przez  Zamawiającego.  Odwołujący  uznał,  że  ich  brak  w  przedmiarze  nie  zwalniał  PBWI  

z wliczenia ich ceny do ogólnej ceny oferty. W kosztorysie ofertowym PBWI robót tych brak. 

Według  dokumentacji  projektowej  [rys.  nr  2  PW  branża  konstrukcyjna]  brakująca  ilość 

kruszywa  to  ok.  73  m

³.  Przyjmując  z  poz.  28  kosztorysu  PBWI  -  podłoża  z  kruszyw 

naturalnych, cenę za m³ z wbudowaniem 163,87 zł/m³ (24,58 zł/m² przy gr. 15 cm = 163,87 

zł/m³) otrzymujemy kwotę: 73 m³ x 163,87 zł/m³ = 11 962 zł.  

Roboty konstrukcyjne: 

Przedmiar robót udostępniony przez Inwestora nie uwzględniał wykonania chudego betonu 

C1

2/15 o grubości min. 30 cm pod konstrukcje żelbetowe pompowni i ściany wylotowej [rys. 

Projektu  Wykonawczego,  branża  konstrukcyjna].  Również  w  kosztorysie  ofertowym 

PBWI 

roboty te nie zostały uwzględnione. Brakująca ilość to 70 m³. Zakładając średnią cenę 

350 zł/m³ otrzymujemy kwotę 24 500 zł. 

Droga dojazdowa, plac manewrowy: 

Według  dokumentacji projektowej, rys.  03  branża drogowa należało  wykonać podbudowę  

z  mieszanki  związanej  spoiwem  hydraulicznym  [cement,  wapno].  PBWI  nie  ujął  w  swojej 

ofercie spoiwa hydraulicznego [poz. 60 kosztorysu]. Koszt to około 5 000 zł. 

Konstrukcja wzmoc

nienia pod rurociągi 

Według  rys.  3.03  branża  sanitarna,  jako  podbudowę  pod  rurociągi  należało  wykonać 

wzmocnienie  podbudowy  georusztem.  Przedmiar  robót  nie  obejmował  ułożenia  georusztu. 

PBWI  nie  uwzględnił  w  kosztorysie  kosztów  wykonania  tych  robót.  Biorąc  cenę  z  poz.  84 

kosztorysu PBWI wzmocnienie podłoża gruntowego geokratami 21,06 zł/m² x 288 m² = 6 065 

zł. 

Dodatkowo  w  przypadku  napotkania  na  grunt  spoisty  podczas  wykonywania  wykopów 

należało  go  wymienić  na  podsypkę  piaskową  grubości  30  cm  (rys.  3.03  branża  sanitarna). 

Szacunkowa  ilość  90m³  x  55  zł/m³  =  4  950  zł.  W  przypadku  konieczności  wykonania  tych 

robót  również  nie  są  one  ujęte  w  kosztorysie  ofertowym.  Powinny  jednakże  zostać 

uwzględnione przez PBWI w wyliczeniu ceny oferty. 

Zagospodarowanie terenu 

Według  dokumentacji  projektowej,  wokół  nasypu  placu  manewrowego  należało  wykonać 

odwodnienie  w  postaci  korytek  betonowych  muldowych.  Roboty  te  nie  zostały  ujęte  

w przedmiarach. 

Nie zostały także wycenione w kosztorysie PBWI. Ich koszt, to: 93mb x 100 

zł/mb = 9 300 zł.  

W  przedmiarach  robót  udostępnionych  przez  Inwestora  nie  zostały  uwzględnione  3 

szt.  drabin  do  komory  pompowni.  Również  kosztorys  PBWI  nie  uwzględnia  dostawy  

i montażu drabin - koszt ok. 12 000 zł. 

Bilans mas ziemnych: 

Wg  przed

miarów  robót  wykopów  jest  4  458  m³,  rzeczywista  ilość  wykopu  to  ok.  3  500 m³, 

zasypek jest ok. 6 000 m

³. Z bilansu trzeba by dowieźć ok. 2 500 m³ gruntu. 2 500 m³ x 50 

zł/m³ = 125 000 zł 

Zgodnie  z  projektem  branży  drogowej  rys.  03,  warstwy  konstrukcyjne  pod 

nawierzchnie drogi składają się z: 

warstwy podbudowy zasadniczej z mieszanki niezwiązanej C90/3 o uziarmeniu 0/31,5 mm - 

gr 20 cm; 

warstwy podbudowy pomocniczej z mieszanki związanej spoiwem hydraulicznym C3/4 - gr 

20 cm; 

nasypu z gruntów niewysadzinowych. 

PBWI skalkulował warstwy konstrukcyjne podbudowy pod drogę i plac manewrowy jako: 

- warstwa piasku gr 20 cm - poz. kosztorysowa nr 60 

warstwa pospółki gr 20 cm - poz. kosztorysowa nr 61 

Zgodnie z rysunkiem dla branży drogowej nr 02 - profil podłużny, wysokość nasypu, 

który należy  wykonać jako część podbudowy pod drogę wynosi od 0,2 m do 3,2 m. Zatem 

nasyp pod drogę z gruntów niewysadzinowych np. pospółkę należało przyjąć o grubości od 

0,2  do  3,2  m.  PBWI  w  ogóle  nie  dokonał  kalkulacji  warstw  podbudowy  pomocniczej  

i  zasadniczej  zgodnie z projektem  branży  drogowej  (rys.  03).  Brak jest wyceny  podbudowy 

pomocniczej związanej spoiwem hydraulicznym C3/4 - gr 20 cm. 

Odwołujący  podsumował  ww.  pozycje  na  kwotę  433  923,00  PLN,  o  którą,  w  jego 

ocenie,  ofe

rta  PBWI  powinna  być  wyższa.  Odwołujący  dodał  przy  tym,  że  dla  uzyskania 

kompletnego  obrazu,  kwota  ta  powinna  zostać  powiększona  o  wcześniej  wykazaną  

przez  Odwołującego  w  związku  z  zaniżeniem  przez  PBWI  koszów  ogólnych  i  kosztów 

zarządu, kwotę 47 000 PLN. Oznacza to, jak podał Odwołujący, że łącznie wykonawca PBWI 

nie  uwzględnił  w  wyliczeniu  ceny  co  najmniej  kwoty  480  923,00  PLN  netto,  co  

z  uwzględnieniem  podatku  VAT  daje  kwotę  591  935,29  PLN.  Okoliczność  ta,  w  ocenie 

Odwołującego, potwierdza, że zaoferowana cena jest rażąco niska. 

Odwołujący  zaznaczył,  że  średnia  cena  wszystkich  złożonych  ofert  to  7  309  776,79 

PLN.  Gdyby  PBWI  uwzględnił  w  cenie  oferty  brakującą  kwotę  wyliczoną  przez 

Odwołującego,  wówczas  cena  ta  wynosiłaby  5  375  913,55  PLN.  Stanowiłaby  wówczas 

%  średniej  ceny  złożonych  ofert  i  80,04%  wartości  szacunkowej  zamówienia 

powiększonej o podatek VAT. Oznacza to, że byłaby niższa od średniej ceny złożonych ofert 

o 26,46%

, zaś od wartości szacunkowej zamówienia powiększonej o podatek VAT o 19,96%. 

Jak  wskazał  Odwołujący,  Zamawiający  nie  musiałby  z  mocy  prawa  wszczynać  procedury 

wyjaśnienia  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp.  Przedmiotowy  przypadek  może  stanowić 

potwierdzenie trafności wprowadzenia zapisu art. 90 ust. 1a pkt 1) ustawy Pzp. 

Odwołujący podniósł, że ponad wyżej wymienione braki, w kosztorysach na roboty: 

a. 

technologiczne o wartości - 838 674,04 PLN 

b. 

elektryczne o wartości — 124 325,96 PLN i 405 744,10 PLN  

nie  zawarto  szczegółowej  informacji,  który  zakres  robót  został  zaoferowany  przez 

konkretnego  podwykonawcę.  W  wyjaśnieniach  wymieniono  tylko,  że  są  to  firmy  Hydro-

Partner Spółka z o.o. oraz Przedsiębiorstwo Robót Hydrotechnicznych WODA Sp. z o.o. nie 

przyw

iązując  do  konkretnego  podmiotu  żadnego  konkretnego  zakresu  zamówienia 

wylic

zonego w  załączonym  kosztorysie.  Odwołujący  zauważył,  że  kosztorysy  te nie zostały 

podpisane 

przez 

podwykonawców, 

brak 

również 

jakiegokolwiek 

dokumentu 

potwierdzającego  zaoferowanie  przez  te  firmy  wykonania  robót  w  zawartych  w  tych 

kosztorysach  zakresach  i  po  cenach  tam  wskazanych,  brak  jest  potwierdzenia, 

że 

zaoferowany  zakres  robót  i  dostaw  będzie  spełniał  warunki  kontraktowe  dotyczące 

gwarancji, 

tj. 5 lat gwarancji na urządzenia pompowe, roboty elektryczne i 2 lata gwarancji na 

pozostałe  urządzenia.    Zdaniem  Odwołującego,  walor  dowodowy  tych  kosztorysów  jest 

znikomy. 

Odwołujący  wyraził  pogląd,  że  ich  dołączenie  przez  PBWI  można  odczytywać 

wyłącznie  jako  kontynuację  ciągu  niepowiązanych  ze  sobą  informacji,  które  mogą 

potwierdzać jedynie, że cena oferty jest rażąco niska. 

Odwołujący  stwierdził,  że  wykonawca  PBWI  nie  sprostał  obowiązkowi  złożenia 

wyczerpujących wyjaśnień oraz potwierdzających te wyjaśnienia dowodów. 

W  ocenie  Odwołującego,  bez  znaczenia  pozostaje  zawartość  i  stopień 

szczegółowości  wezwania  skierowanego  przez  Zamawiającego.  Odwołujący  wskazał  na 

stanowisko Krajowej Izby Odwoławczej wyrażone w  wyroku z dnia 20 lutego 2019 r., sygn. 

akt KIO 191/19. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający powinien był już na tym etapie podjąć 

decyzję  o  odrzuceniu  oferty  PBWI.  Zamiast  tego,  jak  wskazał  Odwołujący,  Zamawiający 

wezwał  PBWI  do  złożenia  nowych  wyjaśnień  odnoszących  się  do  brakujących  zdaniem 

Zamawiającego elementów. Działanie to Odwołujący uznał za niezgodne z prawem, a co za 

tym  idzie, 

nie  mogące  wywoływać  skutków  dla  oceny  już  wcześniej  złożonych  wyjaśnień 

wraz  z  dowodami. 

Odwołujący przywołał wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 26 lipca 

2019  r.,  sygn.  akt.  KIO  1323/19  oraz  z  dnia  07  lutego  2018  r.,  sygn.  akt  KIO  131/18. 

Odwołujący  stwierdził,  że  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  przedstawionej  wyceny 

wyrażone w piśmie z dnia 21 stycznia 2020 r. nie mogły sanować wcześniej złożonych przez 

PBWI wyjaśnień i dowodów.  

Zdaniem 

Odwołującego, 

dodatkowe 

wyjaśnienia 

złożone 

na 

wezwanie 

Zamawiającego,  nie  wniosły  żadnych  nowych  informacji,  które  w  najmniejszym  choćby 

stopniu wykazałyby, że ponad półtoramilionowa różnica w cenie oferty w relacji do średniej 

cen  złożonych  ofert  znajduje  swoje  materialne  usprawiedliwienie.  Co  więcej,  jak  zauważył 

Odwołujący,  PBWI  złożył  nowe  dowody,  które  nie  wnoszą  istotnych  informacji  poza  tylko 

tym, że okazało się że istnieje jeszcze jeden przewidywany podwykonawca: M., który miałby 

rzekomo zajmować się odwodnieniem wykopów. Odwołujący zaznaczył, że wykonawca ten 

nie  był  wymieniany  w  pierwszym  wyjaśnieniu  PBWI.  Załączono  także  ofertę  ACCELOR 

MITTAL,  j

ednak  jej  adresatem  nie był  PBWI,  lecz  PBWI  Nieruchomości Sp.  z  o.o.  W opinii 

Odwołującego,  sama  oferta  może  jedynie  stanowić  dowód,  że  nieprawdziwe  jest 

oświadczenie  PBWI  jakoby  korzystał  wyłącznie  z  własnego  sprzętu  -  dla  wykonania 

odwodnienia  wykopów  konieczne  jest  wypożyczenie  grodzic  ACCELOR  MITTAL. 

Odwołujący wskazał, że także serwis grodzic, jest świadczony przez ten podmiot. 

Odwołujący  podniósł,  że  kwota  podana  przez  PBWI  za  odwodnienie  wykopów  nie 

zawiera  w  sobie  kosztów  serwisu,  które  ACCELOR  MITTAL  wymienia  w  treści  oferty 

zastrzegając, że nie przyjmie nie wyserwisowanych grodzic : 

a) 

otworowanie: 30 PLN/szt. 

b) 

zaślepianie otworów montażowych: 110 PLN/szt. 

c) 

zaślepienie otworów po kotwieniu: 110 PLN/szt. 

d) 

naprawa zamków (max 20 cm): 100 PLN/szt. 

e) 

czyszczenie i sortowanie: 50 PLN/szt. 

f) 

odcinanie uszkodzonych końców grodzic czyszczenie zamków 12 PLN/m 

g) 

usuwanie przyspawanych elementów 280 PLN/godz.  

W  ocenie  Odwołującego,  nowe  wyjaśnienia  nie  tylko  nie  wniosły  kompleksowej 

informacji na temat podstaw zaoferowanej ceny, ale są sprzeczne z wyjaśnieniami złożonymi 

wcześniej.  Odwołujący  stwierdził,  że  nie  mogły  one  stanowić  podstawy  do  uznania  przez 

Zamawiającego, że PBWI wykazał, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.  

Podsumowując,  Odwołujący  stwierdził,  że  mimo  że  Zamawiający  wezwał  PBWI  do 

złożenia  wyjaśnień  z  dowodami,  wykonawca  ten  nie  wykazał,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco 

niskiej  ceny. 

Zdaniem  Odwołującego,  złożone  wyjaśnienia  mają  charakter  ogólnikowy,  nie 

zawierają  żadnych  powiązań  z  załączonymi  kosztorysami  i  ofertami  dostaw.  Z  kolei 

kosztorys szczegółowy potwierdza, w ocenie Odwołującego, że oferta zawiera rażąco niską 

cenę.  

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz unieważnienie czynności wyboru 

oferty najkorzystniejszej, 

a także nakazanie Zamawiającemu: 

- p

owtórzenia czynności badania i oceny ofert; 

- odrzucenia oferty PBWI; 

-  p

owtórzenia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej  spośród  nie  podlegających 

odrzuceniu  ofert  złożonych  przez  wykonawców  nie  podlegających  wykluczeniu  

z postępowania.  

Przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  Zamawiającego  zgłosił 

wykonawca PBWI.  

Izba stwierdziła, że przystąpienie PBWI jest nieskuteczne z uwagi na fakt, iż zostało 

ono  podpisane  jednoosobowo  przez  Wiceprezesa  Zarządu  J.  N.,  podczas  gdy  

z dokumentu rejestrowego wynika wymóg dwuosobowej reprezentacji.  Do treści zgłoszenia 

przystąpienia  nie  został  dołączony  dokument  potwierdzający  uprawnienie  J.  N.  do 

reprezentowania  wykonawcy  PBWI  jednoosobowo.  Uprawnienia  takiego  nie  wykazał  też 

wykonawca PBWI na posiedzeniu.  

Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.  

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  rozpoznając  złożone  odwołanie  na  rozprawie  

i  uwzględniając  zgromadzony  materiał  dowodowy  wymieniony  w  treści  uzasadnienia,  jak 

również  stanowiska  stron  zaprezentowane  na  piśmie  i  ustnie  do  protokołu  posiedzenia  

i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje. 

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  legitymuje  się  interesem  we  wniesieniu  środka 

ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji 

ich  potwierdzenia  się,  wskazuje  na  pozbawienie  Odwołującego  możliwości  uzyskania 

zamówienia  i  jego  realizacji,  narażając  go  tym  samym  na  poniesienie  w  tym  zakresie 

wymiernej szkody.  

Rozpoznając  odwołanie  w  granicach  podniesionych  zarzutów  Izba  uznała,  że  nie 

zaistniały podstawy do jego uwzględnienia.   

Izba  stwierdziła,  że  przedmiotem  zamówienia  są  roboty  budowalne  polegające  na 

budowie  pompowni  przewałowej  wód  opadowych  na  potoku  Stary  Wątok  w  Tarnowie  oraz 

remo

ncie koryta potoku Stary Wątok na odcinku: od wału przeciwpowodziowego rzeki Biała 

Tarnowska,  do  wylotu  jego  zarurowanej  części  zlokalizowanego  poniżej  ul.  Krakowskiej  w 

Tarnowie. 

Zakres robót do wykonania zamówienia obejmuje m.in.: 

tyczenie geodezyjne, 

budowę  zbiornika  dopływowego  zabudowanego  na  korycie  potoku  Stary  Wątok, 

którego zadaniem będzie przejęcie i częściowa retencja wód, 

budowę  ściany  czołowej  o  konstrukcji  żelbetowej  stanowiącej  wlot  zamkniętego 

kanału dopływowego do pompowni wód zgromadzonych w zbiorniku dopływowym, 

budowę rurociągu 2xDN 1200 do transportu wód od ściany wlotu do komory zbiorczej 

pompowni o długości ok. 12 m wraz z urządzeniami towarzyszącymi, 

budowę dwukomorowego zbiornika  pompowni wód opadowych o wymiarach 10m x 

m  o  konstrukcji  żelbetowej  zabudowanego  na  korycie  potoku  Stary  Wątok  wraz  

z wyposażeniem w urządzenia pompowe sterowane automatycznie, 

budowę  rurociągu  2xDN1200  do  transportu  wód  od  zbiornika  pompowni  do  wlotu 

przepustu wałowego 1xDN1200, 

wykonanie infrastruktury towarzyszącej, tj.: 

a) 

budowa zjazdu z drogi publicznej z drogą dojazdową, 

b) 

plac manewrowy o wymiarach 26 m x 22 m wykonany z kostki betonowej 8cm, 

c) 

ogrodzenie  placu  manewrowego  z  siatki  stalowej  ocynkowanej  o  wys.  2,20m  wraz  

z 

bramą wjazdową o szerokości 4,5m, 

wykonanie  infrastruktury  technicznej:  sieci  uzbrojenia  terenu  (zasilanie  urządzeń, 

oświetlenie), 

makroniwelację terenu, 

przebudowę dna koryta potoku celem zachowania jednolitego spadku, 

korektę trasy koryta dla likwidacji zbędnych zakoli i załamań, 

reprofilację obustronną skarp, 

zabezpieczenie przeciwerozyjne skarp i dna (geokrata + geowłóknina), 

 um

ocnienie podnóża skarp kiszką faszynową pojedynczą i podwójną (odcinkowo), 

roboty  towarzyszące  (usunięcie  istniejących  prowizorycznych  indywidualnych 

umocnień, wycinka zieleni niskiej i wysokiej, humusowanie i obsiew mieszanką traw), 

opracowanie  k

ompletnej  dokumentacji  odbiorowej  powykonawczej,  wynikającej  

z zakresu wykonanych robót, wymaganej przepisami prawa - 2 egz. 

Szczegółowe  określenie  przedmiotu  zamówienia  zawiera  „Opis  przedmiotu 

zamówienia”  (OPZ),  stanowiący  załącznik  nr  1  do  SIWZ  oraz  dokumentacja  projektowa 

st

anowiąca  załącznik  nr  8  do  SIWZ  (rozdział  III  pkt  2  Specyfikacji  Istotnych  Warunków 

Zamówienia).  

Zamawiający, opisując w rozdziale XII Specyfikacji sposób obliczenia ceny wskazał: 

„1. 

Wykonawca 

określa 

cenę 

realizacji 

zamówienia 

poprzez 

wskazanie  

w Formularzu ofertowym, sporządzonym wg załącznika nr 2 do SIWZ ceny ofertowej brutto 

na realizację przedmiotu zamówienia. 

Cena  ofertowa  brutto  musi  uwzględniać  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  opisem  przedmiotu  zamówienia  oraz  wzorem  umowy 

określonym w niniejszej SIWZ. 

Cena oferty winna być wyrażona w złotych polskich (PLN). 

Cena musi być podana cyfrowo z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. 

Podana  w  ofercie  cena pozostaje  niezmienna 

przez cały okres realizacji przedmiotu 

zamówienia – cena ryczałtowa, z zastrzeżeniem § 18 ust. 5 oraz § 17 ust. 1 wzoru umowy.  

Zamawiający nie wymaga dołączenia do oferty kosztorysów ofertowych.”. 

Do upływu terminu składania ofert wpłynęło sześć ofert: 

Przedsiębiorstwo  Robót  Inżynieryjnych  i  Drogowych  w  Krośnie  S.A.  -  7  810  500,00  zł 

brutto, 

„NOWEL” P. N. - 8 325 721,60 zł brutto, 

Przedsiębiorstwo  Budownictwa  Wodno  –  Inżynieryjnego  w  Krakowie  Sp.  z  o.o.  -  

4 784 378,26 zł brutto, 

- MEL-KAN sp. z o.o. - 

8 554 650,00 zł brutto, 

Inżynieria Rzeszów S.A. - 6 447 660,00 zł brutto, 

Usługi Budowlano-Transportowe „ANKO” S. O. Spółka Jawna - 7 935 750,90 zł brutto (pkt 

12 Protokołu postępowania o udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego).  

W  ocenie  Izby,  zarzuty 

Odwołującego  nie  znajdują  uzasadnienia  na  gruncie 

dokumentacji  postępowania.  W  pierwszej  kolejności  wskazać  należy,  iż  w  postępowaniu 

odwoławczym Izba bada nie tyle samą cenę oferty, co czynność Zamawiającego polegającą 

na  ocenie  złożonych  przez  wykonawcę  wyjaśnień  i  prawidłowość  zaniechania  odrzucenia 

oferty tego wykonawcy. Przedmiotem odwołania może być bowiem wyłącznie czynność lub 

zaniechanie  Zamawiającego.  Rozstrzygnięcie  przedmiotowej  sprawy  wymagało  zatem 

usta

lenia, czy na podstawie złożonych  przez PBWI wyjaśnień Zamawiający był uprawniony 

do  uznania,  że  wykonawca  ten  nie  złożył  wyjaśnień  w  sprawie  elementów  oferty  mających 

wpływ na wysokość zaoferowanej ceny bądź też że ocena złożonych wyjaśnień potwierdza, 

że oferta PBWI zawiera rażąco niską cenę (art. 90 ust. 3 ustawy Pzp).  

W  ocenie  Izby  w  przedmiotowym  postępowaniu  nie  zostały  wypełnione  przesłanki 

wskazane w art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. 

Izba  zważyła,  że  w  wezwaniu  z  dnia  13  stycznia  2020  r.  do  złożenia  wyjaśnień 

wystosowanym  do  PBWI  Zamawiający  oparł  się  na  treści  przepisów  ustawy  Pzp. 

Zamawiający  nie  określił,  jakiego  zakresu  przedmiotu  zamówienia  powinny  dotyczyć 

wyjaśnienia  wykonawcy,  nie  dał  wykonawcy  wytycznych  co  do  ram  i  sposobu  złożenia 

wyjaśnień.  Z uwagi na powyższe, w ocenie Izby, brak jest podstaw do negowania wyjaśnień 

złożonych  przez  wykonawcę  PBWI  z  tego  względu,  że  nie  odnoszą  się  one  do  pewnego 

zakresu  zamówienia.  Jako  że  Zamawiający  dał  wykonawcy  wolną  rękę  w  zakresie 

metodologii  udzielania  w

yjaśnień,  wykonawca uprawniony  był  do  przedstawienia przyjętych 

założeń w sposób najwłaściwszy według uznania wykonawcy. 

Izba  stwierdziła,  że  wykonawca  PBWI  odpowiadając  na  wezwanie  Zamawiającego  

pismem  z  dnia  14 

stycznia  2020  r.  złożył  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  na  poparcie 

twierdzeń  w  nich  zawartych.  Wykonawca  PBWI  zapewnił,  że  wartość  zamówienia  jest 

zgodna ze standardami kosztorysowania zawartymi w aktualnych aktach prawnych, a także 

została  wyliczona  w  oparciu  o  katalogi  norm  kosztorysowych,  programu  kosztorysowego 

NORMA  PRO,  dokumentację  projektową,  SST.  Wykonawca  PBWI  złożył  oświadczenie,  że 

wskazana  cena  brutto  zawiera  wszystkie  składniki  i  koszty  niezbędne  do  prawidłowego 

wykonania zamówienia w zakresie określonym w SIWZ. Ponadto, w kalkulacji uwzględniono 

koszt pracodawcy wynikający z ustawy o systemie zabezpieczeń społecznych. Ponadto, jak 

oświadczył PBWI, zaoferowana cena zapewnia również uzyskanie zysku w wysokości 10%.  

Wykonawca  PBWI  wskazał  na  wysokość  kosztów  pracy,  które  są  zgodne  

z  obowi

ązującymi  przepisami.  Wykonawca  ten  poinformował  także  Zamawiającego,  że  na 

cenę  oferty  wpływa fakt,  że  posiada  on  własny  sprzęt  budowlany  niezbędny  do  wykonania 

zamówienia.  Sprzęt  ten stanowi  zasoby  własne,  a co za tym  idzie, koszty  związane z  jego 

użyciem  zostały  maksymalnie  ograniczone.  Okoliczność  ta  wyklucza,  jak  zauważył 

wykonawca PBWI, konieczność zakupu, najmu, użyczenia maszyn i urządzeń niezbędnych 

do  wykonania  zamówienia.  Wykonawca  ten  podał  też,  że  w  kalkulacji  ceny  uwzględniono 

wzrost  cen  paliw

a  w  wysokości  ok.  10%  w  okresie  realizacji  inwestycji.  Jak  oświadczył 

w

ykonawca  PBWI,  posiada  on  długoletnie  porozumienia  z  firmami  transportowymi,  a  ceny 

sprzętu  transportowego  wynajętego  zostały  indywidualnie  wynegocjowane,  są  atrakcyjne 

ekonomicznie  i  g

warantują  terminowy  transport  w  zaoferowanej  w  kosztorysie  cenie. 

Wykonawca  PBWI  wskazał  ponadto,  że  dokonał  wizji  lokalnej  zapoznając  się  z  warunkami 

terenowymi  realizacji  robót.  Wykonawca  PBWI  podał  również,  że  współpracuje  

z 

podwykonawcami 

Hydro-Partne

r  Sp.  z  o.o.  oraz  Przedsiębiorstwo  Robót 

Hydrotechnicznych  WODA  Sp.  z  o.o.,  którzy  wycenili  zakres  swoich  robót  w  oparciu  

o obowiązujące  ceny  i  standardy  występujące  w  budownictwie. Wykonawca PBWI  dołączył 

do  wyjaśnień  kosztorys  ofertowy  opracowany  zgodnie  z  Przedmiarem  robót  załączonym 

przez Zamawiającego do Specyfikacji. Wykonawca PBWI załączył także kosztorys ofertowy 

podwykonawcy,  tabelę  elementów  scalonych,  a  także  oferty  wskazujące  na  koszty 

poszczególnych elementów zamówienia.  

W dniu 21 stycznia 20

20 r. Zamawiający działając na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy 

Pzp wezwał PBWI do przedstawienia dodatkowych wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny. 

Zamawiający  poinformował,  że  w  kosztorysie  ofertowym  złożonym  przez  wykonawcę  wraz  

z  wyjaśnieniami  stwierdził  brak  w  poszczególnych  pozycjach  kosztów  związanych  np.  

z  pracą  sprzętu,  materiałów  czy  robocizny.  Wątpliwości  Zamawiającego  budziły  pozycje 

kosztorysu  ofertowego  dotyczące  robót  ziemnych  przy  budowie  pompowni.  Zamawiający 

wskazał,  że  w  pozycjach  KNR  9-06  0101-09,  KNR  9-06  0102-09  wbijanie  i  wyciąganie 

ścianek  szczelnych  stalowych  nie  wliczono  kosztu  sprzętu,  natomiast  w  pozycji  

KNR 1 0605-

03 dotyczącej igłofiltrów podano kwotę za ich ilość, a nie policzono robocizny, 

sprzętu i materiałów tak, jak narzuca katalog nakładów rzeczowych. Zamawiający zwrócił się 

o złożenie dodatkowych wyjaśnień w ww. zakresie.  

Pismem  z  dnia  22  stycznia  2020  r.  wykonawca  PBWI  wskazał,  że  w  pozycjach 

kosztorysu  dotyczących  robót  ziemnych  uwzględniono  nakłady  robocizny  i  sprzętu  zgodnie  

z  nakładami  KNNR  i  KNR  (załącznik  nr  1  do  poprzednich  wyjaśnień).  Pozycje  

KNR  9-06  0101-09  analogia,  KNR  9-06  0100-

09  analogia,  tj.  wbijanie i wyciąganie ścianek 

szczelnych  stalowych  skalkulowano  w  oparciu  o  analogiczne  nakłady,  ofertę  ArcelorMittal 

Poland  S.A.  na  wynajem  grodzic  oraz  w  oparciu  o  wieloletnie  doświadczenie  Spółki  jako 

wykonawcy  tych  robót.  Wykonawca  PBWI  wskazał,  że  zgodnie  z  zapisami  w  Projekcie 

Budowlano-

Wykonawczym  dla  ww.  zamierzenia  budowlanego,  dobór  sprzętu  i  metody 

pogrążania  ma  być  oparty  na  doświadczeniu  wykonawcy.  W  związku  z  tym  wykonawca 

wyjaśnił, 

że 

zatrudnia 

pracowników 

posiadających 

długoletnie 

doświadczenie  

w  wykonywaniu  stalowych  ścianek  szczelnych.  PBWI  zaznaczył  też,  że  posiada  własny 

sprzęt  do  pogrążania  grodzic,  co  powoduje  obniżenie  kosztów  i  nakładów  zastosowanego 

sprzętu.  Jak  zauważył  PBWI,  kolejnym  aspektem  poruszanym  w  zaleceniach  projektowych 

jest  technologia  odwodnienia  wykopów.  Zgodnie  z  zapisami  w  projekcie  szczegółowa 

technologia  odwodnienia  zostani

e  opracowana  przez  wykonawcę  i  będzie  dostosowana  do 

warunków gruntowo-wodnych panujących w czasie wykonywania robót. Ponieważ projektant 

nie  sugeruje  metody  odwodnienia,  wykonawca  oparł  sposób  i  wycenę  na  wieloletnim 

doświadczeniu.  Wykonawca  PBWI  potwierdził  wykonanie  odwodnienia  w  zaoferowanej 

cenie. Wyjaśnił, że została ona skalkulowana w oparciu o załączoną ofertę cenową firmy M. 

z uwzględnieniem dodatkowej kwoty w wysokości 7,5 tys. zł na roboty nieprzewidziane.  Do 

ww.  wyjaśnień  wykonawca  PBWI  dołączył  ofertę  Firmy  Budowlanej  M.  Sp.  j.  oraz  ofertę 

ArcellorMittal Poland S.A. 

Izba stwierdziła, że wyjaśnienia złożone przez PBWI należy uznać za wystarczające, 

w  szczególności  w  świetle  treści  wezwania  wystosowanego  przez  Zamawiającego. 

Wykonawca  PBWI

,  pomimo  braku  określenia  przez  Zamawiającego  elementów 

wymagających odniesienia się, nie tylko złożył wyjaśnienia, ale dołożył należytej staranności 

przedstawiając Zamawiającemu sposób kalkulacji ceny i założenia przyjęte do jej obliczenia 

w 

załączonym  do  wyjaśnień  kosztorysie  sporządzonym  na  podstawie  Przedmiaru  Robót 

stanowiącym  załącznik do  Specyfikacji.  Nie był to zatem kosztorys  sporządzony  w  sposób, 

ogólny,  wybiórczy,  według  uznania  wykonawcy  –  PBWI,  mimo  braku  wymagań  ze  strony 

Zamawiającego,  sporządzając  kosztorys  oparł  się  na  Przedmiarze.  Ponadto,  wykonawca 

PBWI dołączył do wyjaśnień także oferty innych podmiotów, na których budował oferowaną 

cenę.  Na  ponowne  wezwanie  Zamawiającego,  tym  razem  skonkretyzowane,  wykonawca 

PBWI  ponownie  udzielił  wyjaśnień  popartych  dowodami.  W  ocenie  Izby,  tak  złożone 

wyjaśnienia  nie  mogą  zostać  uznane  za  lakoniczne,  ogólne,  nie  wykazujące  realności 

zaoferowanej ceny. 

Izba  miała  także  na  uwadze  ryczałtowy  charakter  wynagrodzenia,  jaki  przyjął 

Zamawiający  w  przedmiotowym  postępowaniu.  Przepisem  normującym  wynagrodzenie 

ryczałtowe  jest  przepis  art.  632  §  1  Kodeksu  cywilnego,  który  stanowi,  że  jeżeli  strony 

umówiły  się  o  wynagrodzenie  ryczałtowe,  przyjmujący  zamówienie  nie  może  żądać 

podwyższenia  wynagrodzenia,  chociażby  w  czasie  zawarcia  umowy  nie  można  było 

przewidzieć  rozmiaru  lub  kosztów  prac.  Zgodnie  z  wyrokiem  Sądu  Najwyższego  z  dnia  20 

listopada  1998  r.  ryczałt  polega  na  umówieniu  z  góry  wysokości  wynagrodzenia  w  kwocie 

absolutnej,  przy  wyraźnej  lub  dorozumianej  zgodzie  stron  na  to,  że  wykonawca  nie  będzie 

domagać się wynagrodzenia wyższego (sygn. akt II CRN 913/97).  

Konsekwencją  ryczałtowego  charakteru  wynagrodzenia  jest  brak  po  stronie 

wykonawcy  obowiązku  przedstawiania  szczegółowej  kalkulacji  ceny  oferty  z  rozbiciem  na 

ceny jednostkowe, nawet w toku wyjaśniania elementów oferty mających wpływ na wysokość 

zaoferowanej  ceny. 

Izba  stoi  na  stanowisku,  że  skoro  w  przedmiotowym  postępowaniu 

mamy  do  czynienia  z  ryczałtowym  charakterem  wynagrodzenia,  to  wyliczenia  i  kwoty 

podawane  przez  wykonawcę  w  toku  wyjaśnień  stanowią  jedynie  materiał  pomocniczy  

i  informacyjny,  a  pewne  nieścisłości  nie  mogą  stanowić  podstawy  do  odrzucenia  oferty. 

Struktura  wewnętrzna  ceny,  tj.  ceny jednostkowe,  nie mają  tak  dużego znaczenia,  jak  przy 

wynagrodzeniu kosztorysowym (podobnie KIO w wyroku z dnia 16 kwietnia 2012 r., sygn. akt 

KIO  654/12).  Istotne  jest 

bowiem  oświadczenie  wykonawcy,  że  oferuje  wykonanie 

przedmiotu  zamówienia  w  pełnym  rzeczowym  zakresie  objętym  Specyfikacją  Istotnych 

Waru

nków  Zamówienia  (podobnie  KIO  w  wyroku  z  dnia  9  sierpnia  2011  r.,  sygn.  akt  KIO 

Izba  miała  na  względzie  stanowisko  Sądu  Okręgowego  w  Krakowie,  który  

w  wyroku  z  dnia  24  czerwca  2019  r.  stwierdził,  że  „

w  utrwalonym  orzecznictwie  zarówno 

sądów  powszechnych,  jak  Krajowej  Izby  Odwoławczej  przyjmuje  się,  że  w  przypadku  ceny 

ryczałtowej  za  wykonanie  zamówienia,  wykonawca  zobowiązany  jest  tylko  ująć  wszystkie 

koszty  związane  z  realizacją  zamówienia,  a  ustalona  kwota  wynagrodzenia  za  wykonanie 

zamówienia  jest  niezmienna.  Ponadto,  przy  wynagrodzeniu  ryczałtowym,  w  kontekście 

wymogów  wynikających z  legalnej  definicji  ceny,  nie jest  więc ważna  struktura  wewnętrzna 

ceny. tj. ceny jednostkowe (bo wynagrodzenie jest jedno i z góry określone wartością jednej 

ceny 

ryczałtowej,  którą  zamawiający  ma  zapłacić  wykonawcy)  (…)  Przy  cenie  ryczałtowej 

załączone  do  oferty  kosztorysy,  czy  formularze  cenowe  mają  tylko  charakter  informacyjny  

i  jeśli  nic  innego  nie  wynika  z  treści  SIWZ,  wykonawcy  mogą  swobodnie  przenosić  koszty 

pomiędzy  pozycjami kosztorysu/formularza cenowego (…)  Pokreślić  należy,  że wykonawca 

nie  ma  obowiązku  aby  każdą  jedną  z  cen  jednostkowych  ustalić  na  poziomie  rentownym. 

Wewnętrzna  kalkulacja  ceny  oferty  jest  sprawą  wykonawcy  i  jego  decyzji  w  tym  zakresie. 

Wysokość  ceny  jednostkowej  w  danej  pozycji  nie  dowodzi,  że  wykonawca  nie  wliczył 

koniecznych kosztów  i  nakładów, gdyż  mógł je wliczyć  w  innej  zbliżonej  pozycji  opisu  (…)” 

(sygn. akt 

II Ca 928/19)

Izba  stwierdziła,  że  wyjaśnienia  złożone  przez  PBWI  nie  mogą  budzić  wątpliwości,  

w  szczególności  zważywszy  na  ich  kompleksowy  charakter,  poparty  odpowiednimi 

dowodami.  Wyjaśnienia  te  pozostają  spójne  i  weryfikowalne.  Wątpliwości  zgłaszane  przez 

Odwołującego zarówno w odwołaniu, jak też w piśmie procesowym z dnia 8 czerwca 2020 r. 

nie mogą się ostać w świetle ww. okoliczności, tj. ogólnego wezwania wystosowanego przez 

Zamawiającego,  szczegółowych  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  PBWI  wraz  

z dowodami, a także ryczałtowego charakteru wynagrodzenia. O nieprawidłowości czynności 

Zamawiającego  nie  mogą  też  stanowić  dowody  załączone  przez  Odwołującego  do  pisma  

z  dnia  8  czerwca  2020  r.,  jako  że  w  znaczącej  mierze  opierają  się  one  na  wyliczeniach 

dokonanych  przez  Odwołującego,  bez  uwzględnienia  indywidualnej  sytuacji  wykonawcy 

PBWI. 

 Izba 

nie podzieliła poglądu Odwołującego odnośnie 

niedopuszczalności powtórnego 

wez

wania do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. W tym kontekście wskazać 

należy, iż żaden z przepisów ustawy Pzp nie udziela wprost odpowiedzi na pytanie, ile razy 

zamawiający  może  dokonywać  wezwania  wykonawcy  do  udzielenia  wyjaśnień  co  do 

realności zaoferowanej ceny oferty. W takiej sytuacji wobec braku możliwości oparcia się na 

wykładni  literalnej,  mającej  pierwszorzędne  znaczenie  w  systemie  prawa  stanowionego, 

należy  zwrócić  się  ku  wykładni  systemowej  i  celowościowej.  Celem  systemu  zamówień 

publicznych  jest  umożliwienie  wydatkowania  środków  publicznych  w  warunkach  uczciwej 

konkurencji. Zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców stanowią  

z  mocy  art.  7  ust.  1  ustawy  Pzp  fundament 

systemu  zamówień  publicznych,  stąd  też  

w  orzecznictwie  KIO  oraz  sądów  powszechnych  ukształtował  się  pogląd,  że  wezwanie  do 

wyjaśnienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  jej  cenę  co  do  zasady  ma  charakter 

jednokrotny,  a  oferta  wykonawcy,  który  zlekceważył  wezwanie  zamawiającego  i  złożył 

wyjaśnienia  ogólnikowe,  nie  odnoszące  się  do  treści  wezwania,  podlega  odrzuceniu  (por. 

wyrok  KIO  z  dnia  13  maja  2014  r.,  sygn.  akt  KIO  572/14).  Orzecznictwo  i  doktryna 

dopuszczają  jednak  możliwość  zwrócenia  się  do  wykonawcy,  który  złożył  już  wyjaśnienia  

w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny  o  dalsze  wyjaśnienia  w  zakresie  kosztów,  czy  założeń 

przyjętych  do  kalkulacji.  Możliwość  wezwania  do  dodatkowych  wyjaśnień  zachodzi  

w 

praktyce przede wszystkim w dwóch sytuacjach: gdy sam zamawiający nie poinformował 

wykonawcy,  jakie  elementy  oferty  budzą  jego  wątpliwości  co  do  ewentualnego  rażącego 

zaniżenia  ceny,  a  wezwanie  miało  charakter  ogólny,  a  także  gdy  wykonawca  złożył 

wyjaśnienia,  poparł  je  dowodami,  jednak  z  wyjaśnień  tych  jednoznacznie  nie  wynika,  że 

wykonawca zaoferował cenę rażąco niską, bądź niektóre elementy wyjaśnień, co do kosztów 

czy  założeń  kalkulacyjnych,  nie  zostały  w  dostateczny  sposób  doprecyzowane  przez 

wykonawcę i mogą budzić wątpliwości zamawiającego (wyrok KIO z dnia 28 marca 2017 r., 

sygn.  akt  KIO  466/17,  wyrok  KIO  z  dnia  23  stycznia  2018  r.,  sygn.  akt  KIO  2474/17,  KIO 

2487/17).  W  ocenie  Izby,  w  przedmiotowej  sprawie, 

wobec  ogólnej  treści  pierwotnego 

wezwania  i 

szczegółowych,  popartych  dowodami  wyjaśnień  złożonych  przez  PBWI, 

ponowne  wezwanie  mające  na  celu  uszczegółowienie  informacji  podanych  przez 

wykonawcę, było w pełni uprawnione.  

Z uwagi na powyższe, Izba nie stwierdziła uchybień w czynnościach Zamawiającego 

stanowiących  podstawę  odwołania,  a  co  za  tym  idzie,  nie  stwierdziła  naruszenia  przez 

Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp. Na skutek powyższego, 

nie potwierdziły  się także zarzuty  naruszenia przez  Zamawiającego  art. 7 ust.  1 i  3  ustawy 

Pzp.

Mając  na  uwadze,  że  zarzuty  podniesione  przez  Odwołującego  nie  potwierdziły  się, 

na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  na  podstawie  art.  192  ust.  9  i  10  ustawy  Pzp 

ora

z  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w    sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r., poz. 972).  

Przew

odniczący :  ………………………………