Sygn. akt: KIO 3212/20
WYROK
z dnia 23 grudnia 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 grud
nia 2020 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 grudnia 2020 r. przez
wykonawc
ę Produkcja i Eksploatacja Kruszywa „F” s.c. M. F., T. F. Niepoczołowice 3a, 84-
223 Linia w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Gmina Wejherowo
przy udziale wykonawcy Kruszywo sp. z o.o., ul. Długa 4B, 84-223 Linia
zgłaszającego  swoje  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  o  sygn.  akt:  KIO 
3212/20 po stronie Zamawiającego 
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Produkcja i Eksploatacja Kruszywa
„F.” s.c. M. F., T. F. Niepoczołowice 3a, 84-223 Linia i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie:  dziesięć  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  Produkcja  i 
Eksploatacja Kruszywa „F.” s.c. M. F., T. F. Niepoczołowice 3a, 84-223 Linia tytułem wpisu 
od odwołania, 
2.2. zasądza od wykonawcy Produkcja i Eksploatacja Kruszywa „F.” s.c. M. F., T. F.
Niepoczołowice 3a, 84-223 Linia na rzecz Zamawiającego: Gminy Wejherowo kwotę 3 900 zł 
00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  dziewięćset  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 
postępowania  odwoławczego  poniesione  z  tytułu  zwrotu  kosztów  dojazdu  na  rozprawę, 
noclegu i
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku. 
Przewodniczący:……………………………..
Sygn. akt: KIO 3212/20
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Gmina Wejherowo wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Budowa drogi gminnej 
nr  129167G  ul.  Jana  Pawła  II  w  Gościcinie  -  etap  II,  numer  referencyjny 
RZPiFZ.271.89.2020.MW.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało dokonane w Biuletynie Zamówień Publicznych z
dnia 4 grudnia 2020 r. po numerem 604813-N-2020.
W dniu 30 listopada 2020 r. Zamawiający poinformował Wykonawców w drodze
wiadomości mailowej o rozstrzygnięciu Postępowania i wyborze najkorzystniejszej oferty.
Nie zgadzając się z powyższą czynnością Zamawiającego Odwołujący: Produkcja i
Eksploatacja  Kruszywa  „F,”  s.c.  M.  F.,  T.  F.  Niepoczołowice  3a,  84-223  Linia  wniósł 
odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wobec wyboru najkorzystniejszej oferty w 
dniu  30  listopada  2020  r.  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  publicznego 
przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na zadanie pn.
„Budowa drogi
gminnej nr 129167G ul. Jana Pawła II w Gościcinie - etap II” RZPiFZ.271.89.2020.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.), zwanej dalej ustawą Pzp w zw. z art. 90
ust. 3 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Kruszywo sp. z o.o., ul. Długa 4B,
223 Linia zawierającej rażąco niską cenę,
art. 89 ust. 1 pkt 3 i art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez niezapewnienie
zachowania  uczciwej  konkurencji  w  postępowaniu  i  udzielenie  zamówienia  Wykonawcy 
wybranemu  niezgodnie  z  przepisami  Pzp,  które  to  naruszenia  spowodowały  wybór  oferty 
wykonawcy Kruszywo sp. z o.o. z siedzibą w Linie (84-223) jako najkorzystniejszej, podczas 
gdy winna ona podlegać odrzuceniu jako oferta z rażąco niską ceną. 
W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił o:
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
odrzucenie oferty Kruszywo sp. z o.o., ul. Długa 4B, 84-223 Linia jako z
rażąco niską ceną;
dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazał, iż Zamawiający dokonując szacowania wartości udzielanego
zamówienia, ustalił jego wartość na kwotę 3.200.000,00 zł.
Zwrócił uwagę, że oferta złożona przez Kruszywo sp. z o.o. z siedzibą w Linie
znacząco odbiega zarówno od szacowania wartości dokonanego przez Zamawiającego jak i 
od reszty złożonych, a nie odrzuconych ofert.  
Odwołujący oświadczył, że przygotowując kosztorys ofertowy kierował się możliwie
najniższymi stawkami istniejącymi na rynku.
Z
auważył, że Zamawiający nie udostępnił kosztorysu ofertowego ani przedmiaru
robót.
Zaznaczył przy tym, że zgodnie ze stanowiskiem Zamawiającego w niniejszym
p
ostępowaniu przyjęto zasadę wynagrodzenia ryczałtowego, w związku z czym Zamawiający
nie  udostępnia  przedmiarów  robót.  Podstawą  obliczenia  ceny  ryczałtowej  oferty  winna  być 
kalkulacja własna wynikająca z rachunku ekonomicznego, wykonanego w oparciu o wiedzę 
techniczną,  dokumentację  projektową,  specyfikację  techniczną  wykonania  i  odbioru  robót 
oraz szczegółowy opis przedmiotu zamówienia. 
Odwołujący zadeklarował, że przygotowując kosztorys ofertowy do niniejszego
p
ostępowania kierował się koniecznością ich wykonania w sposób należyty i profesjonalny.
Zdaniem Odwołującego - zakres robót przez niego przedstawiony jest minimalnym,
jaki należy wykonać, w celu prawidłowej realizacji zamówienia.
Argumentował, że Odwołujący zastosował najniższą stawkę godzinową, zgodnie z
obowiązującymi  przepisami,  uwzględnił  przysługujące  Odwołującemu  zniżki  i  rabaty  na 
maszyny  i  materiały,  nadto  zastosował  znacznie  niższy  narzut  niż  jest  to ogólnie przyjęte  - 
narzut Odwołującego wynosi 30%, podczas gdy standardowo stosuje się narzut w wysokości 
W ocenie Odwołującego - nawet gdyby zrezygnował on z jakiegokolwiek zysku, a
nadto gdyby
nie istniały jakiekolwiek koszty pośrednie dla realizacji przedmiotowego
zamówienia,  cena  zaoferowana  przez  Kruszywo  sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Linie  w  dalszym 
ciągu odbiegałaby wysokością od ceny zaoferowanej przez Odwołującego.  
Wskazał, że przyjmując tylko koszty bezpośrednie i należny od powyższego VAT, to
suma kwot za powyższe wynosi ok. 3.000.000,00 zł.
Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości dla Odwołującego, iż Zamawiający
swoim postępowaniem naruszył art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp, bowiem
z
godnie bowiem z treścią art. 90 ust. 1 Pzp o rażąco niskiej cenie mówimy, jeżeli
zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w 
stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania 
przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  Zamawiającego  lub 
wynikającymi z odrębnych przepisów. 
Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości Odwołującego, iż Zamawiający
swoim postępowaniem naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 i art. 7 ust. 1 i 3 Pzp, gdyż wybrana oferta 
zdaniem  Odwołującego  nie  gwarantuje  prawidłowego  wykonania  przedmiotu  zamówienia, 
nadto  zawiera  cenę  rażąco  odbiegającą  od  szacunków  Zamawiającego  i  wartości  cen 
pozostałych, nieodrzuconych ofert. 
Pismem z dnia 9 grudnia 2020 r. wykonawca
Kruszywo sp. z o.o., ul. Długa 4B, 84-
223 Linia
, zwany dalej Przystępującym, zgłosił swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności
w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść SIWZ, oferty Przystępującego, pisma
Zamawiającego z dnia 18 listopada 2020 r. wzywającego do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny,
odpo
wiedzi Przystępującego z dnia 23 listopada 2020 r. wyjaśniającej rażąco niską cenę
wraz
załącznikami(dowodami),
informacji
o
wyborze
najkorzystniejszej
oferty
Przystępującego z dnia 4 grudnia 2020r, odpowiedzi Zamawiającego na odwołanie z dnia 18
grudnia 2020 r.,
pisma procesowego Przystępującego z dnia 22 grudnia 2020 r., jak również
na podstawie złożonych wyjaśnień i dowodów Izba postanowiła odwołanie oddalić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczon
y, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu. Izba nie stwierdziła przesłanek do jego
odrzucenia.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba nie doszukała się w
działaniach Zamawiającego naruszenia przepisów art.7 ust.1 i 3, art.89 ust.1 pkt 3 i 4, art.90
ust.3 ustawy Pzp.
Rozpoznając meritum przedmiotowej sprawy należy wskazać, że podstawowym,
istotnym  zagadnieniem  wymagającym  rozstrzygnięcia  była  kwestia  oceny  czy  oferta 
Przystępującego  powinna  zostać  odrzucona  przez  Zamawiającego  z  powodu  zaoferowania 
przez tego wykonawcę oferty z rażąco niską ceną.  
Zebrany w sprawie materiał dowodowy doprowadził Izbę do przekonania, że nie
potwierdził się zarzut istnienia rażąco niskiej ceny zaoferowanej przez Przystępującego.
Należy wskazać, że zgodnie z art. 90 ust.1 cyt. wyżej ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana
cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do 
przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania 
przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub 
wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym 
złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 
oszczędności
metody
wykonania
zamówienia,
wybranych
rozwiązań
technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla 
wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy, których wartość przyjęta  do 
ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 
minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz 
z 2016 r. poz. 1265);
2) pomocy publicznej udz
ielonej na podstawie odrębnych przepisów.
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzeni
a wykonania części zamówienia podwykonawcy.
1a.W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej 
arytmetycznej  cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie 
wyjaśnień,  o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności 
oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 
Izba ustaliła, że Zamawiający na zasadzie wskazanej w powołanych wyżej
przepisach  takie  postępowanie  wyjaśniające  rażąco  niską  cenę  przeprowadził,  a 
Przystępujący  wezwany  do  takich  wyjaśnień  zastosował  się  do  niego  przedkładając 
stosowne wyjaśnienia i dowody. 
Jednocześnie Izba stwierdziła, że Odwołujący stawiając zarzut rażąco niskiej ceny w
ogóle  nie  skonkretyzował  jego  podstawy  faktycznej,  poza  bardzo  ogólnymi  stwierdzeniami 
dotyczącymi  zaoferowanej  przez  Przystępującego  ceny,  a  nie  opisał  w  odwołaniu,  które 
elementy ceny zadeklarowanej przez niego
są rażąco niskie.
Niemniej jednak dopiero na rozprawie
pełnomocnik Odwołującego zakwestionował
rzetelność ceny przedstawionej w kosztorysie ofertowym Przystępującego w branży
mostowej w
poz. 17 i 18, stwierdzając, że niemożliwa jest cena za tonę prętów
zbrojeniowych w kwocie 600 zł, podczas gdy na rynku średnia cena za tonę prętów wynosi 
około  3  000  zł  i  kwota  ta  jest  rażąco  niska  w  stosunku  do  cen  materiałów  prętów 
zbrojeniowych.
Nadt
o, w swoim wywodzie zaprezentowanym na rozprawie pełnomocnik
Odwołującego  zwrócił  uwagę  na  poz.  50  dotyczącą  warstwy  ścieralnej  po  zagęszczeniu  o 
grubości  4  cm  w  kwocie  23,20  zł  za  m
, podnosząc, że koszty wymienione w kalkulacji
jednostkowej  na  produkcję  –  warstwa  ścieralna,  z  których  wynika  kwota  w  wys.  240  zł  z 
zestawieniem  wartości  z  poz.  50  kosztorysu  i  podsumowania  z  kalkulacji  jednostkowej  na 
produkcję – warstwy ścieralnej wskazują, że kwoty wymienione w tych dokumentach różnią 
się.  
Przechodząc do rozpoznania zgłoszonego zarzutu odwołania odnoszącego się do
rażąco  niskiej  ceny,  wymaga  wskazania,  że  ciężar  dowodowy  wynikający  z  art.90  ust.2  i 
art.190 ust.1a ustawy Pzp nakładający na Przystępującego obowiązek udowodnienia braku 
rażąco niskiej ceny aktualizuje się jedynie w sytuacji, gdy powstanie domniemanie istnienia 
rażąco  niskiej  ceny,  które  tworzy  się  dopiero  po  wszczęciu  postępowania  wyjaśniającego 
rażąco niską cenę w trybie przepisu art. 90 ust.1 ustawy Pzp. 
W rozpoznawanej sprawie takie
wątpliwości zasygnalizował Zamawiający w piśmie z
dnia 18 listopada 2020 r.
wzywającym Przystępującego do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny.
W następstwie tego wezwania Przystępujący w piśmie z dnia 23 listopada 2020 r.
wyjaśnił  brak  rażąco  niskiej  ceny  i  załączył  stosowne  dowody  mające  na  celu  obalenie 
zarzutu rażąco niskiej ceny. 
W związku z tym, Izba stwierdziła, że z oświadczenia Zamawiającego nie wynikało,
że  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe  wzbudziły  jego  dalsze 
wątpliwości.  
W takim przypadku
Zamawiający nie był zobowiązany do zastosowania przepisu art.
90  ust.3  ustawy  Pzp,  który  stanowi,  że  zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie 
udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 
potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 
zamówienia. 
W omawianej sprawie sytuacja braku udzielenia wyjaśnień przez Przystępującego w
ogóle  nie  zaistniała,  a  złożone  przez  niego  wyjaśnienia  wraz  z  dowodami  przekonały 
Zamawiającego do przyjęcia, że zaoferowana cena jest realna. 
Odnosz
ąc się do argumentacji pełnomocnika Odwołującego przedstawionej na
rozprawie i złożonego przez niego dowodu w postaci kopii cennika prętów zbrojeniowych na
2020 r.
ze strony internetowej, Izba uznała, że dowód ten nie jest wystarczający do
wykazania istnienia rażąco niskiej ceny.
Zdaniem Izby
– powyższy dowód Odwołującego został skutecznie podważony przez
załączony do pisma procesowego Przystępującego z dnia 22 grudnia 2020 r. kosztorys jego
podwykonawcy oraz oferta dostawy stali z dnia 16 listopada 2020 r.(doku
menty objęte
klauzul
ą tajemnicy przedsiębiorstwa, której Odwołujący nie podważał), gdzie w poz. 5 tego
kosztorysu oraz w treści tejże oferty za jedną tonę materiału do zbrojenia została wskazana
cena
odbiegająca od wartości, z których Odwołujący wywodzi istnienie rażąco niskiej ceny
jednostkowej.
Pełnomocnik Odwołującego również nie wykazał jaki jest związek pomiędzy
zadeklarowaną  w  kalkulacji  jednostkowej  na  produkcję  warstwy  ścieralnej  kwotą  240  zł,  a 
kwotą  23,20 zł z pozycji 50 kosztorysu w branży drogowej, przez co Izba nie mogła uznać 
jego ar
gumentacji za zasługującą na uwzględnienie.
Za oczywiście bezzasadny Izba uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego
przepisu art.89 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp
, stosownie do którego Zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu 
nieuczciwej  konkurencji,  z  tego  powodu,  że  Odwołujący  w  ogóle  w  swoim  odwołaniu  nie 
określił na czym ów czyn nieuczciwej konkurencji polegałby. 
Z tych wszystkich powodów, Izba uznała, że Zamawiający nie miał dostatecznych
podstaw prawnych do odrzucenia oferty Przystępującego na zasadzie art. 89 ust.1 pkt 3 i pkt
4 ustawy Pzp.
W tym stanie rzeczy Izba na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp postanowiła oddalić
odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem 
przepisów  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie 
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu 
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). 
Prze
wodniczący:…………………………