Sygn. akt: KIO 295/20
WYROK
z dnia 27 lutego 2020 roku
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Irmina Pawlik
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2020 r. w
Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 lutego 2020 r. przez wykonawcę EMKA
Spółka Akcyjna z siedzibą w Żyrardowie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego
we
Wrocławiu
przy udziale wykonawcy ECO-
ABC Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w
Bełchatowie zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu oznaczonego nr 1 i nakazuje zamawiającemu
Uniwersyteckiemu Szpitalowi Klinicznemu im. Jana Mikulicza-Radeckiego we
Wrocławiu
dokonanie modyfikacji treści postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia
poprzez wykreślenie punktu VI.5.II lit. a) SIWZ zawierającego wymóg złożenia
zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem zgodności
działań wykonawcy z normami jakościowymi, potwierdzającego, że spalarnia, w której
będą unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia spełnia
określone wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych, potwierdzających spełnienie wymagań norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO
14001 lub równoważne aktualnego w dacie składania ofert oraz dokonanie
odpowiedniego sprostowania
treści ogłoszenia o zamówieniu we wskazanym powyżej
zakresie;
oddala odwołanie w pozostałym zakresie;
kosztami postępowania obciąża zamawiającego Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana
Mikulicza-Radeckiego we
Wrocławiu w części ½ oraz odwołującego EMKA Spółka
Akcyjna z siedzibą w Żyrardowie w części ½ i:
3.1 zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 198 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącą koszty poniesione
przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz koszty poniesione przez
zamawiającego tytułem dojazdu na rozprawę;
zasądza od zamawiającego Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana
Mikulicza-Radeckiego we
Wrocławiu na rzecz odwołującego EMKA Spółka Akcyjna
z siedzibą w Żyrardowie kwotę 7 401 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy czterysta
jeden złotych zero groszy)
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego we Wrocławiu.
Przewodniczący: ……………………………….………
Sygn. akt: KIO 295/20
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego
we
Wrocławiu prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie
usługi odbioru, transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych z Uniwersyteckiego
Szpitala
Klinicznego
im.
Jana
Mikulicza-Radeckiego
we
Wrocławiu. Ogłoszenie
o
zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 2
stycznia 2020 r. pod numerem 2020/S 002-001885.
Postępowanie prowadzone jest w trybie
przetargu niegraniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r. Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843
, dalej „ustawa Pzp”). Wartość szacunkowa
zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8
ustawy Pzp.
W dniu 13 lutego 2020 r. wykonawca
EMKA Spółka Akcyjna z siedzibą w Żyrardowie
dalej jako „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie na
niezgodne z przepisami ustawy czynności Zamawiającego polegające na dokonaniu zmiany
ogłoszenia o zamówieniu i SIWZ poprzez dodanie nowych dokumentów przedmiotowych
w wyniku modyfikacji z dnia 3 lutego 2020
r. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu
naruszenie:
1. art.
7 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z §13 ust. 1 pkt 2) - 5)
rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia w zw. z art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 30b ust. 1 ustawy Pzp poprzez
wprowadzenie w wyniku dokonanej przez Zamawiającego w dniu 3 lutego 2020 r.
modyfikacji treści SIWZ (pkt VI.II) lit. a) SIWZ) oraz Sekcji VII.2) pkt II lit. a) sprostowania
ogłoszenia o zamówieniu opublikowanego w dniu 7 lutego 2020 r. w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2020/S 027-062718) nowego dokumentu na
potwierdzenie okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, tj.
„zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem zgodności
działań wykonawcy z normami jakościowymi, potwierdzające, że spalarnia, w której
będą unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia spełnia
określone wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych, potwierdzających spełnianie wymagań norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO
14001, lub równoważne aktualne w dacie składania ofert”, podczas gdy Zamawiający
nie określił żadnych wymagań jakie miałyby spełniać usługi będące przedmiotem
zamówienia, które to wymagania miałby potwierdzać ww. dokument, tylko zażądał
omawianego dokumentu, który do tego jest nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia oraz wyłącznie zmierza do utrudnienia, ograniczenia zachowania uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz narusza zasady proporcjonalności
i przejrzystości;
art. 7 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp w zw. z §13 ust. 1 rozporządzenia
w
sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia w zw. z art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 30b ust. 1
ustawy Pzp
poprzez wprowadzenie w wyniku dokonanej przez Zamawiającego w dniu 3
lutego 2
020 r. modyfikacji treści SIWZ (pkt VI.II) lit. b) SIWZ) oraz Sekcji VII.2) pkt II lit.
b) ogłoszenia o zamówieniu nowego dokumentu na potwierdzenie okoliczności, o
których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, tj. „zaświadczenie/dokument
równoważny wystawiony przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, z treści
którego wynikać będzie, że spalarnia, w której Wykonawca będzie unieszkodliwiał
wytwarzane przez Zamawiającego odpady medyczne objęte przedmiotowym
zamówieniem jest eksploatowana i działa zgodnie z przepisami ochrony środowiska. W
sytuacji, gdy Wykonawca zaproponuje więcej niż 1 spalarnię, w której będzie
unieszkodliwiał odpady objęte przedmiotowym zamówieniem, winien złożyć
zaświadczenie dla każdej z nich", podczas gdy Zamawiający nie określił żadnych
wymagań jakie miałyby spełniać usługi będące przedmiotem niniejszego zamówienia,
które miałby potwierdzać ww. dokument tylko zażądał omawianego dokumentu, który do
tego nie został przewidziany przez ustawodawcę w treści rozporządzenia, jest
niepr
oporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz wyłącznie zmierza do utrudnienia,
ograniczenia zachowania uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców oraz
narusza zasady proporcjonalności i przejrzystości;
z daleko idącej ostrożności - art. 7 ust. 1 w zw. z art. 12a ust. 1 w zw. z art. 12a ust. 2
pkt 1
w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 630 z
późn. zm., dalej jako „ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku”) poprzez
wyznaczenie zbyt krótkiego terminu składania ofert (19 luty 2020 r.), podczas gdy
powinien on wynosić co najmniej miesiąc od wprowadzonej zmiany (co najmniej 3 marca
2020 r.) co świadczy o naruszeniu zasady równego traktowania wykonawców i uczciwej
konkurencji.
Wskazując na powyższe zarzuty, Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania
w
całości, dokonanie zmiany treści SIWZ w pkt VI.II SIWZ oraz odpowiednio treści
sprostowania ogłoszenia o zamówieniu (Sekcji VII.2 pkt II) poprzez wykreślenie wskazanego
punktu. Ponadto z ostrożności Odwołujący wniósł o przesunięcie terminu składania ofert co
najmniej na dzień 3 marca 2020 r. Ponadto wniósł o obciążenie Zamawiającego kosztami
postępowania odwoławczego.
Uzasadniając
podniesione
zarzuty
Odwołujący
przedstawił
szczegółowo
dotychczasowy przebieg postępowania i dokonywanych kolejno przez Zamawiającego
modyfikacji treści SIWZ, w tym okoliczności związane z wniesieniem przez Odwołującego
odwołania w sprawie o sygn. akt KIO 128/20. Powołał się także na inne prowadzone przez
Zamawiającego postępowania, w których brak było wymogów analogicznych do
zaskarżonych. Ponadto wskazał na okoliczność, iż działania Zamawiającego było
bezpośrednio związane z treścią pytań kierowanych przez Przystępującego, wywodząc iż
działania te zmierzają do wyeliminowania Odwołującego z postępowania.
Odnosząc się do dokumentu, o którym mowa w pkt VI.5.II lit. a) SIWZ Odwołujący
wskazał, iż Zamawiający nie określił żadnych wymogów odnoszących się do sposobu
realizacji przedmiotowej usługi, na potwierdzenie których miałoby być przedkładane
wskazane zaświadczenie (ani w SIWZ, ani w umowie). Zamawiający nie określił żadnych
wymagań co do oferowanych usług, które miałby potwierdzać certyfikat ISO, ponieważ nie
ma takich wymagań, nie jest w stanie ich określić, opisać. Wskazał, iż posiadanie certyfikatu
ISO n
ie jest potrzebne, aby należycie świadczyć usługę transportu i unieszkodliwiania
odpadów medycznych. W żaden sposób nie wpływa na prawidłowość jej realizacji.
Podkreślił, że jeżeli Zamawiający żąda dokumentów mających potwierdzać okoliczności, o
których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp powinien je w sposób jasny i jednoznaczny
określić, gdyż mają one wpływ na przygotowanie oferty. Dodał, że nawet gdyby Zamawiający
takie okoliczności określił to byłyby one nieuzasadnione, bezpodstawne, nieproporcjonalne
do przedmiotu zamówienia. Zdaniem Odwołującego działania Zamawiającego zmierzają do
ograniczenia uczciwej konkurencji
. Zamawiający - prowadząc uprzednio dwa przetargi - zna
już bowiem krąg wykonawców ubiegających się o udzielenie przedmiotowej usługi oraz
posiadane przez nich zdolności. Jedyną różnicą pomiędzy dwoma konkurującymi firmami (i
ich potencjalnymi konsorcjantami) jest certyfikat ISO. Odwołujący podkreślił, że obecnie
świadczy na rzecz Zamawiającego usługę transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych, odpady te są utylizowane w spalarni, która na dzień dzisiejszy nie posiada
certyfikatu ISO (za co oferta złożona przez Odwołującego w przetargu o numerze
USK/DZP/PN-
447/2019 nie uzyskała dodatkowych punktów w ramach kryteriów oceny ofert)
i Zam
awiający nie ma żadnych zastrzeżeń co do sposobu realizacji usługi przez
Odwołującego. Dodał, że nawet tytuł rozdziału SIWZ w jakim został umiejscowiony
przedmiotowy dokument nie koresponduje z
charakterem tego dokumentu jaki próbuje mu
nadać Zamawiający. W ocenie Odwołującego za prawidłowe można by było uznać
przyznawanie wykonawcom dodatkowych punktów w ramach kryteriów oceny ofert za
jakość, która może być mierzona poprzez posiadanie przez spalarnię, jak i wykonawcę
realizującego usługę transportu odpadów medycznych, certyfikatów jakościowych (ISO 9001
lub równoważnych) czy też środowiskowych (ISO 14001 lub równoważnych).
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazał z ostrożności, iż przedmiotowe
żądanie nie jest ani proporcjonalne, ani niezbędne do należytego wykonania zamówienia ani
nie wyraża minimalnych poziomów zdolności. Certyfikat ISO (lub równoważny) nie jest
decyzją administracyjną niezbędną do możliwości świadczenia usług transportu i
unieszkodliwiania odpadów medycznych. Bez posiadania przez wykonawcę certyfikatu ISO
(lub równoważnego) można w sposób prawidłowy, należyty, dający gwarancję prawidłowego
wykonania zamówienia świadczyć usługi będące przedmiotem postępowania. Odwołujący
podn
iósł, że składając już dwukrotnie niepodlegającą odrzucenia ofertę w przetargach
prowadzonych przez Zamawiającego nie przedkładał certyfikatów ISO w zakresie usług
unieszkodliwiania odpadów medycznych w ramach kryteriów oceny ofert, na skutek czego
nie otrzymywał dodatkowych punktów w ramach kryteriów oceny ofert, w przeciwieństwie do
konkurencji ECO - ABC Sp. z o.o.
Ponadto Odwołujący zauważył, że ze spornego
postanowienia SIWZ
wynika, że każda spalarnia, w której będą unieszkodliwiane zakaźne
odpady medyczne ma posiadać ww. certyfikaty. Jednym z typów utylizowanych odpadów
medycznych są odpady o kodzie 18 01 10 - odpady amalgamatu dentystycznego. Odpadów
tych w toku realizacji zamówienia zostanie przekazana śladowa ilość biorąc pod uwagę skalę
zamówienia, wobec czego żądanie certyfikatu ISO (lub równoważnego) dla spalarni, w której
będą unieszkodliwiane ww. odpady jest nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zauważył także, że z przedmiotowego postanowienia jednoznacznie wynika, że
wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia ma posiadać certyfikat ISO (lub
równoważny) aktualny tylko w dacie składania ofert, ale nie musi go już posiadać w toku
realizacji
. Podkreślił, że sama okoliczność posiadania certyfikatu nie daje gwarancji awarii, a
te mogą się wiązać z zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi, zagrożeniem dla środowiska np.
poprzez przekroczenie norm emisyjnych. Okoliczność posiadania certyfikatu ISO (lub
równoważnego) w takim przypadku w żaden sposób nie wpłynie na gwarancję ciągłości oraz
prawidłowości świadczenia usługi. Zdaniem Odwołującego Zamawiający wprowadził
powyższy wymóg, aby Odwołujący lub jego partnerzy do daty składania ofert nie pozyskali
wymaganych certyfikatów. Zdaniem Odwołującego pierwotne określone warunki udziału w
p
ostępowaniu oraz kryteria oceny ofert były prawidłowe. Natomiast na skutek zmiany
dokonanej pismem z dnia 15 stycznia 2020 r. a
następnie modyfikacji treści SIWZ
wprowadzonej przez Zamawiającego w dniu 3 lutego 2020 r. doszło do naruszenia zasady
proporcjo
nalności oraz uczciwej i równej konkurencji.
Uzasadniając zarzuty dotyczące dokumentu, o którym mowa w pkt VI.5.II lit. b) SIWZ
(zarzut nr 2 i 3), Odwołujący również wskazał, iż Zamawiający nie opisał żadnych wymagań
tyczących się usługi będącej przedmiotem zamówienia, które miałby potwierdzać wskazany
dokument (zaświadczenie z WIOŚ). Podniósł, iż decyzję administracyjną pozwalającą na
świadczenie usług m.in. w zakresie unieszkodliwiania odpadów medycznych wydaje na
podstawie ustawy Prawo ochrony
środowiska właściwy terytorialnie marszałek województwa.
Takiej decyzji/zezwolenia zasadnie żąda Zamawiający w warunku opisanym w pkt 5 2a)
SIWZ Natomiast
zaświadczenie z WIOŚ, z treści którego będzie wynikać, że spalarnia, w
której wykonawca będzie unieszkodliwiał wytwarzane przez Zamawiającego odpady
medyczne objęte przedmiotowym zamówieniem, jest eksploatowana i działa zgodnie z
przepisami ochrony środowiska, nie jest dokumentem, który potwierdzałby spełnianie przez
oferowane usługi jakichkolwiek wymagań określonych przez Zamawiającego. Nie jest to
dokument (decyzja, zezwolenie) wydawane przez właściwy WIOŚ niezbędny do
prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na unieszkodliwianiu odpadów
medycznych (potwierdzających, że spalarnia jest eksploatowana i działa). Odwołujący
wyjaśnił, że WIOŚ w ramach swoich kompetencji ustawowych posiada uprawnienia
kontrolne, mogące prowadzić do wstrzymania działalności spalarni (jak w eksploatowanej
przez
Przystępującego spalarni w Miliczu), ale organ ten nie wydaje dokumentów
zezwalających na eksploatowanie i działanie w zakresie unieszkodliwiania odpadów
medycznych
. Odwołujący wskazał, że zaświadczenie ma wyłącznie charakter deklaratoryjny
i odno
si się do danych historycznych zawartych w ewidencjach, rejestrach, innych danych
posiada
nych przez WIOŚ, nie daje gwarancji, że spalarnia działa i jest eksploatowana
również po dacie składania ofert. Zamawiający powinien na bieżąco w toku realizacji usługi
weryfikować czy usługa jest wykonywana zgodnie z umową oraz powszechnie
obowiązującymi przepisami prawa. Dodał, że Zamawiający nie określił żadnych ram
czasowych przedmiotowego dokumentu, co oznacza, że dokument wydany przykładowo 8
lat temu będzie potwierdzał wymogów Zamawiającego przedłożenia ww. dokumentu.
Ponadto w
skazał, że z uwagi na fakt, że treść zaświadczenia jest kształtowana pytaniem
wnioskodawcy, dokumen
ty te mogą być nieporównywalne, a w konsekwencji może to
prowadzić do bezpodstawnego wzywania wykonawcy do przedłożenia dokumentów o treści
niemożliwej do otrzymania z WIOŚ, a dalej do nieporównywalności ofert i kolejnego
unieważnienia postępowania. Odwołujący opisał także przebieg zmian SIWZ dokonywanych
przez
Zamawiającego w toku postępowania, podkreślając znaczenie dla tych zmian treści
pytań zadawanych przez konkurencyjnego wykonawcę.
Dalej Odwołujący wskazał, że takie zaświadczenie wydawane jest na podstawie
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Organ ma miesiąc, a w sprawach
skomplikowanych nawet 2 miesiące na wydanie przedmiotowej informacji (art. 14 ust. 1 i 2
ustawy o
udostępnianiu informacji o środowisku). W związku z tym w ocenie Odwołującego
termin składania ofert po dokonanej zmianie powinien wynosić co najmniej jeden miesiąc
tak,
aby każdy z potencjalnych wykonawców mógł wystąpić o zaświadczenie o treści żądanej
przez Zamawiającego do odpowiedniego WIOŚ. Dodał także, że sam Zamawiający może
uzyskać takie zaświadczenie. Ponadto wskazał, iż norma prawna zawarta w art. 29 ust. 2 pkt
1 ustawy o odpadach nie jest materia
lną podstawą do wydania przez WIOŚ
zaświadczenia/dokumentu zezwalającego na eksploatowanie i działanie spalarni odpadów
medycznych zgodnie z
przepisami ochrony środowiska. WIOŚ może tyko i wyłącznie w
ramach swoich kompetencji, jako organ kontroli czuwający nieustająco nad przestrzeganiem
przepisów o ochronie środowiska, sprawdzić w oparciu o dane zawarte w swoich rejestrach i
ewidencjach czy instalacje oraz urządzenia do przetwarzania odpadów były eksploatowane
zgodnie z
wymaganiami ochrony środowiska, w tym czy nie było informacji o
przekroczeniach standardów emisyjnych, o których mowa w przepisach o ochronie
środowiska. WIOŚ czyni to jednak w wyniku zaświadczenia wydawanego na wniosek
zainteresowanego albo w trybie dostępu do informacji o środowisku. Odwołujący wskazał
ponadto, iż w interesie Zamawiającego jest bieżące monitorowanie czy spalarnia, w której są
unieszkodliwiane odpady medyczne wytworzone przez szpital spełnia wymogi
środowiskowe, w tym emisyjne, ale należy w tym celu wprowadzić odpowiednie mechanizmy
umowne.
Powołał się na przykład postępowania nr USK/DZP/PN-317/2019, gdzie doszło do
cof
nięcia w całości bez odszkodowania decyzji udzielającej Przystępującemu pozwolenia na
wytwarza
nie odpadów wraz z zezwoleniem na przetwarzanie odpadów, w związku z
eksploatacją instalacji do termicznego przekształcania odpadów medycznych i
weterynaryjnych (spalarni odpadów), zlokalizowanej w Miliczu.
Zamawiający na posiedzeniu złożył pisemną odpowiedź na odwołanie wnosząc
o
oddalenie odwołania w całości.
Odnosząc się do zarzutu nr 1 Zamawiający wskazał, iż wymaga, aby usługa, będąca
przedmiotem postępowania wykonywana była zgodnie z postanowieniami m.in. ustawy
o
odpadach, ustawy Prawo ochrony środowiska (SIWZ - III. Opis przedmiotu zamówienia pkt
1) lit. a), lit. e), pkt 13), pkt 14).
Wskazał, iż wymagania co do oferowanej usługi zostały
powtórzone w postanowieniach umownych - §3 ust. 4 pkt 1) lit. a), lit e), pkt 13), pkt 14),
dodatkowo Zamawiający wskazał, że usługa powinna spełniać właściwości, o których
stanowi
§3 ust. 4 pkt 18), pkt 22) umowy. Powołane zapisy umowne wskazują m.in. na
konieczność wykonywania usługi zgodnie z normami środowiskowymi oraz normami
polskimi, europejskimi. Zamawiający określił zatem wymogi odnoszące się do sposobu
realizacji
przedmiotowej usługi w SIWZ. Dalej Zamawiający wyjaśnił, iż podstawę żądania
spornych
dokumentów stanowi art. 25 ust. 1 pkt 2) ustawy Pzp w zw. z § 13 pkt 4) i 5)
r
ozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać
zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Podkreślił, że to
zamawiający decyduje o wymaganiach przedmiotu zamówienia i od jego decyzji zależy
zakres dokumentów żądanych na potwierdzenie wymagań przedmiotowych. Dodał, że
przepisy
nie wprowadzają zamkniętego katalogu dokumentów, jakich zamawiający może
żądać na potwierdzenie stawianych wymagań przedmiotowych (wyrok z dnia 26 sierpnia
2019 r., sygn. akt KIO 1563/19). W
skazał także, że wymagania zamawiającego mogą być
wyższe niż standardowe, wynikające z obowiązujących przepisów, określone na wyższym
poziomie (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 lutego 2019 r., sygn. akt KIO 197/19).
Zamawiający ma prawo wymagać, aby przedmiot zamówienia był zrealizowany w jakości
wyższej, niż standardowa lub o podwyższonych parametrach, o ile wymagania takie
uzasadnione są obiektywnymi okolicznościami (wyrok z dnia 4 grudnia 2017 r., sygn. akt KIO
2412/17, wyrok z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt KIO 155/18).
Zamawiający wskazał ponadto, że przedmiot zamówienia dotyczy wywozu i utylizacji
odpadów medycznych, niebezpiecznych, które stwarzają zagrożenie dla życia i zdrowia
ludzkiego, a także środowiska. Wymagana przepisami prawa technologia utylizacji
powyższych odpadów ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa poprzez minimalizację ryzyk
związanych z rozprzestrzenianiem się chorób, na które narażone jest zdrowie i życie ludzi
oraz środowisko. Zwrócił uwagę, że przepisy ustawy o odpadach regulują warunki
unieszkodliwiania odpadów medycznych, a na ich podstawie zostało wydane rozporządzenie
Ministra Zdrowia w sprawie wymagań i sposobów unieszkodliwiania odpadów medycznych
i weterynaryjnych
regulujące sposób unieszkodliwiania odpadów medycznych, a w sposób
pośredni stanowiące o wymaganiach dotyczących instalacji, w których proces
unieszkodliwiania następuje. Kwestie związane z prawidłowością funkcjonowania instalacji
określają również przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska, jak i wydane na jej podstawie
akty wykonawcze.
Zamawiający podkreślił, iż jest Uniwersyteckim Szpitalem Klinicznym,
z
którego rocznie wywożone jest około 900 tys. ton odpadów medycznych, o wartości około
5 mln zł. Przy tak ogromnej ilości odpadów medycznych niezbędnym staje się, aby ich
utylizacja odbywała się z zachowaniem obowiązujących wymogów, gdyż w przeciwnym razie
rośnie ryzyko związane z rozprzestrzenianiem się chorób. Obie normy ISO mają na celu
eliminacje ryzyk także środowiskowych, jakie mogą pojawiać się w trakcie procesu
wytwarzania usług. Posiadanie przez wykonawcę poświadczenia spełniania wymogów ww.
norm pozwala Zamawiającemu pozostawać w przekonaniu, że wykonawca będzie
zachowywał właściwy poziom realizacji usługi przez cały okres trwania umowy. Okoliczność,
że Odwołujący nie posiada wymaganych certyfikatów nie może w ocenie Zamawiającego
wpływać na możliwość postawienia tego typu wymagań przez Zamawiającego, jeśli na rynku
funkcjonują podmioty spełniające te wymagania. Dodał, że posiadanie certyfikacji PN-EN
ISO 9001:2015, PN-
EN ISO 14001:2015 w pewien pośredni sposób pozwala
Zamawiającemu weryfikować, czy utylizacja odbywa się z zachowaniem norm wymaganych
przepisami prawa, daje mu pewną gwarancję, że proces odbywa się lege artis. Posiadanie
przedmiotowych certyfikatów dodatkowo gwarantuje jakość utylizacji na najwyższym
po
ziomie, co przy występowaniu wysokiego ryzyka jest szczególnie uzasadnione. W ocenie
Zamawiającego pozbawione zasadności są także zarzuty Odwołującego, że żądanie
przedmiotowych dokumentów w stosunku do każdej spalarni, bez względu na ilość
utylizowanych w
niej odpadów medycznych jest nieproporcjonalne do przedmiotu
zamówienia. Ryzyka, opisane powyżej pojawiają się bez względu na ilość utylizowanych
odpadów medycznych, gdyż związane są z samym procesem utylizacji niebezpiecznych
odpadów. Stąd też ryzyko zanieczyszczenia środowiska czy też zagrożenia dla życia i
zdrowia ludzi występują przy każdym procesie utylizacji odpadów, nawet niewielkiej ich
ilości. Zamawiający wskazał ponadto, że w dotychczas prowadzonych postępowania o
udzielenie zamówienia Odwołujący legitymował się certyfikatem norm: PN-EN ISO
14001:2015 oraz PN-EN ISO 9001:2015. Jego zdaniem n
adinterpretacją są również
twierdzenia Odwołującego, że sformułowanie, iż wymagany certyfikat ma być „aktualny w
dacie składania ofert” oznacza, że okoliczność ta nie będzie badana i egzekwowana przez
cały okres obowiązywania umowy. Wskazał na treść § 10 ust. 6 umowy, który pozwala
Zamawiającemu zakończyć współpracę jeżeli przedmiot umowy realizowany jest w sposób
niezgodny z normami i innymi warunkami określonymi prawem.
Odnosząc się do zarzutu nr 2 Zamawiający wskazał, iż wymaga, aby usługa, będąca
przedmiotem postępowania wykonywana była zgodnie z postanowieniami m.in. ustawy
o
odpadach, ustawy Prawo ochrony środowiska. Wskazał na wymagania SIWZ - III. Opis
przedmiotu zamówienia pkt 1) lit. a), lit. e), pkt 13), pkt 14), które zostały powtórzone
w postanowieniach umownych -
§3 ust. 4 pkt 1) lit. a), lit e), pkt 13), pkt 14). Zamawiający
wskazał, iż określił wymogi odnoszące się do sposobu realizacji przedmiotowej usługi w
SIWZ
. Zwrócił także uwagę na art. 20 ustawy o odpadach, z którego wynika zasada
"bliskości" nakazująca unieszkodliwianie niebezpiecznych odpadów medycznych na
obszarze województwa, na którym przedmiotowe odpady zostały wytworzone. W ramach
wyjątku, gdy zostaną spełnione ustawowe przesłanki dopuszcza się unieszkodliwianie
zakaźnych odpadów medycznych w instalacji poza województwem ich wytworzenia, jednak
in
stalacja ta musi być położona jak najbliżej wytworzenia odpadów (art. 20 ust. 6 ustawy o
odpadach). Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 1) ustawy o odpadach instalacje do
przetwarzania odpadów eksploatuje się tylko wówczas, gdy spełniają wymagania ochrony
środowiska, w tym nie powodują przekroczenia standardów emisyjnych, o których mowa w
przepisach o ochronie środowiska. Wskazał także na art. 94-95 ustawy o odpadach, które
regulują warunki unieszkodliwiania odpadów medycznych oraz wydane na ich podstawie
r
ozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 października 2016 r. w sprawie wymagań i
sposobów unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych regulujące sposób
unieszkodliwiania odpadów medycznych, a w sposób pośredni stanowiące o wymaganiach
dotycz
ących instalacji, w których proces unieszkodliwiania następuje. Kwestie związane
z
prawidłowością funkcjonowania instalacji określają również przepisy ustawy Prawo ochrony
środowiska, zwłaszcza art. 141-145, art. 76 ust. 2, jak i wydane na jej podstawie akty
wykonawcze,
które w sposób szczegółowy określają zakresy emisji substancji szkodliwych.
W
praktyce oznacza to, że istotą jest wskazanie przez potencjalnego wykonawcę takiej
instalacji, która będzie spełniać wyżej wymienione wymogi ustawowe, czyli w chwili jej
wskazywania będzie eksploatowana. A więc w ocenie Zamawiającego potencjalny
w
ykonawca ma obowiązek legitymować się nie tylko odpowiednią decyzją w zakresie
pozwolenia na wytwarzanie
niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne, powstające w
zwi
ązku z eksploatacją instalacji do termicznego przekształcania, odpadów medycznych
i
weterynaryjnych (spalarni odpadów), ale również dokumentem potwierdzającym, że
zaproponowana instalacja spełnia wymogi ustawowe. Wskazał, iż zasadność żądania
powyższego dokumentu potwierdziło orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej chociażby
w wyroku z dnia 14 sierpnia 2015 r., sygn. akt KIO 1666/15.
Zamawiający dodał, iż podstawę prawną dla żądania zaświadczenia z WIOŚ stanowi
art. 25 ust. 1 pkt 2) ustawy Pzp
w zw. z § 13 ust. 1 pkt 3) rozporządzenia w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia. Użyte we wskazanym przepisie pojęcie „produktu” nie może być rozumiane
zawężająco. Produktem w niniejszym postępowaniu będzie proces unieszkodliwiania
odpadów medycznych prowadzony w spalarni Z tej przyczyny spalarnia jako główne
narzędzie, którym posługuje się wykonawca może być poddawana kontroli jakości przed
podmioty zajmujące się ochroną środowiska. Zamawiający nie zgodził się także
z
argumentacją Odwołującego, że WIOŚ nie jest podmiotem, o którym mowa w S 13 ust. 1
pkt 3) r
ozporządzenia. Powołał się na art. 2 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o
Inspekcji Ochrony Środowiska, który przyznaje WIOŚ uprawnienia kontrolne wobec
podmiotów korzystających ze środowiska w rozumieniu ustawy Prawo ochrony środowiska, a
także uprawnienie do wykonywania zadań określonych w ustawie o udostępnianiu informacji
o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko, jak również do kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu lub
oddanych do użytku, podlegających ocenie zgodności w zakresie spełniania przez nie
zasadniczych lub innych wymagań dotyczących ochrony środowiska. Wyżej wymienione
kompetencje pozwalają na wydawanie zaświadczeń, wymaganych przez Zamawiającego
w
przedmiotowym postępowaniu przez wskazane organy. Zdaniem Zamawiającego
p
ozbawione racji są także argumenty Odwołującego, że brak wskazania ram czasowych
przedmiotowego dokumentu upoważnia wykonawcę do przedstawienia informacji sprzed
paru lat. T
o na Wykonawcy spoczywa obowiązek przedstawienia dokumentów aktualnych na
dzień składania ofert. Zamawiający wyjaśnił ponadto, że konieczność wymagania
przedmiotowego dokumentu jest wynikiem dotychczas prowadzonych postępowań.
Przedmiotowe
żądanie pozwoli wyeliminować tych wykonawców, którzy przedstawiają
decyzję - pozwolenie na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych, jednak działalnie,
funkcjonowanie instalacji, gdzie ma być dokonywana utylizacja, jest wstrzymane
Zamawiający wskazał również na bezzasadność trzeciego zarzutu podnosząc, iż
wystarczającym dokumentem na potwierdzenie okoliczności, że spalarnia w której
w
ykonawca będzie unieszkodliwiał wytwarzane przez Zamawiającego odpady medyczne jest
eksploatowana i działa zgodnie z przepisami ochrony środowiska będzie zaświadczenie
z
WIOŚ, wydane w oparciu o art. 217 § 2 pkt 2) ustawy Kodeks postępowania
administracyjnego. Przedmiotowe zaświadczenie wskazany organ ma obowiązek wydać
niezwłocznie, nie później niż w terminie siedmiu dni (art. 217 § 3 Kodeksu postępowania
administracyjnego. Skoro zmiana ogłoszenia i SIWZ spowodowała zmianę terminu składania
ofert na dzień 19 lutego 2020 r., a więc o 16 dni, to dyspozycja art. 12a ust. 2 pkt 1) ustawy
Pzp
została zrealizowana, zaś Odwołujący miał wystarczający czas, aby wystąpić o wydanie
niezbędnego zaświadczenia. Tym bardziej, że w chwili obecnej termin otwarcia ofert został
kolejny raz przesunięty na dzień 28 lutego 2020 r.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania, na
podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń
i stanowisk Stron i Uczestnika
postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła
i
zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Izba na posiedzeniu w dniu 25
lutego 2020 r. stwierdziła skuteczność przystąpienia
zgłoszonego do postępowania odwoławczego przez wykonawcę ECO-ABC po stronie
Zamawiającego wobec spełnienia wymogów określonych w art. 185 ust. 2 ustawy Pzp
i
dopuściła ww. wykonawcę do udziału w postępowaniu odwoławczym w charakterze
Uczestnika
postępowania.
Izba uznała, iż Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów ustawy
Pzp, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art.
179 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba
dokonała rozstrzygnięcia w oparciu o dokumentację postępowania przekazaną przez
Zamawiającego, w szczególności specyfikację istotnych warunków zamówienia, jej modyfikacje oraz
odpowiedzi Zamawiającego na pytania wykonawców. Skład orzekający Izby wziął pod uwagę również
stanowiska i
oświadczenia Stron i Uczestników postępowania odwoławczego złożone w pismach
procesowych (odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie) oraz ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy
w dniu 25 lutego 2020 roku.
Izba dopuściła także dowody z dokumentów załączonych do odpowiedzi
Zamawiającego na odwołanie oraz złożonych na rozprawie przez Odwołującego i Przystępującego,
uznając je za wiarygodne i nie pozostające ze sobą w sprzeczności.
Izba ustaliła, co następuje:
Zgodnie z pkt III SIWZ (Opis przedmiotu zamówienia) zamówienie obejmuje wykonanie usługi
odbioru, transportu i unieszkodliwienia odpadów medycznych o kodach wskazanych w pkt 1)-10) z
magazynów odpadów medycznych Zamawiającego zlokalizowanych w obiekcie przy ul. Borowskiej
213 oraz ul. Pasteura 7. Zamawiający wskazał, iż wymaga, aby usługa wykonywana była zgodnie z
postanowieniami: a) Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach; b)
Rozporządzenia Ministra
Zdrowia z
dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami
medycznymi; c)
Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 stycznia 2014 r. w sprawie dokumentu
potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów
weterynaryjnych; d) Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 25 kwietnia 2019 r. w sprawie
wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów; e) Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. Prawo ochrony środowiska; f) Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi; g) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2013 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na
zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych; h) Rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie rodzajów odpadów medycznych i odpadów
weterynaryjnych, których odzysk jest dopuszczalny; i) Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9
gru
dnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów; j) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia
2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi; k) Rozporządzenia Ministra
Zdrowia w
sprawie wymagań i sposobu unieszkodliwienia odpadów medycznych i weterynaryjnych
(z
dnia 21 października 2016 r.); l) Ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów
niebezpiecznych.
Zamawiający w wymaganiach określonych w pkt III SIWZ, wskazał ponadto, iż odbiór odpadów
dokonywany będzie transportem wykonawcy zgodnie z ustawą z dnia 19 sierpnia 2011r. o przewozie
towarów niebezpiecznych za pomocą środków transportu, odpowiadających wymogom do
przechowywania i transportowania odpadów niebezpiecznych, z zachowaniem przepisów o przewozie
drogowym towarów niebezpiecznych. Wykonawca jest zobowiązany do przedłożenia Zamawiającemu
zezwolenia
na transport odpadów wydanego w drodze decyzji przez właściwy organ. Wykonawca
usługi jest zobowiązany do dysponowania pracownikami zdolnymi do wykonania zamówienia, tj.
kierowcami z odpowiednimi zaświadczeniami ADR - o ukończeniu kursu przez osoby wykonujące
przewóz drogowy towarów niebezpiecznych (art. 2 ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych).
Środek transportowy musi spełniać wszystkie obowiązujące wymogi sanitarno-epidemiologiczne na
każdym etapie realizacji transportu. Wykonawca jest zobowiązany do dostarczenia Zamawiającemu
10 szt. zamykanych pojemników/kontenerów plastikowych o pojemności 1.100 litrów na kółkach do
transportu wewnętrznego odpadów medycznych dot. obu lokalizacji oraz wstawienia wagi najazdowej
do ważenia kontenerów (1100 l) z odpadami medycznymi na czas obowiązywania umowy
w magazynie przy ul. Pasteura 7.
Wykonawca zobowiązuje się do zabezpieczenia wyznaczonych
przez Zamawiającego jednostek medycznych w pojemniki jednorazowego użycia, twardościenne,
jednokrotnego, szczelnego zamknięcia na odpady o kodach wymienionych w pkt 1 niniejszego OPZ,
które Wykonawca zobowiązuje się dostarczyć na telefoniczny wniosek Zamawiającego. Zamawiający
przewiduje z
użycie ok.: 55 szt./m-c pojemników 60 l oraz 55 szt./m-c pojemników 30 l w kolorach:
czerwony, żółty, niebieski. Wykonawca zobowiązany jest do każdorazowego ważenia odpadów w
obecności pracownika Zamawiającego (po odbiorze z magazynu i przed transportem) oraz
każdorazowego odnotowania ich wagi i liczby kontenerów również na dokumencie wewnętrznym
określonym przez Zamawiającego. Wykonawca zobowiązuje się do odbioru odpadów pięć
razy w
tygodniu (poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek) we wskazanych godzinach z magazynu przy
ul. Borowskiej oraz trzy razy w tygodniu z magazynu przy ul. Pasteura 7.
W szczególnych wypadkach
Zamawiający dopuszcza możliwość dodatkowego wywozu (poniedziałek - piątek z wyłączeniem
świąt), zgłaszanego telefonicznie do upoważnionego pracownik wykonawcy (czas reakcji wykonawcy
max. 12 h od zgłoszenia). Wykonawca jest zobowiązany do wystawienia każdorazowo wypełnionej
„Karty przekazania odpadów”. Wykonawca zobowiązany jest na wniosek Zamawiającego przedłożyć
aktualn
e świadectwo legalizacji sprzętu do ważenia odpadów. Zamawiający zastrzegł sobie prawo
przeprowadzania kontroli oddawanej ilości odpadów na własnym zalegalizowanym sprzęcie.
Zamawiający wymaga również wystawienia i przekazania 14 dni kalendarzowych po zakończonym
miesiącu dokumentu potwierdzającego unieszkodliwienie zakaźnych odpadów medycznych.
Wykonawca jest zobowiązany do terminowego odbioru odpadów, zgodnie z harmonogramem
odbiorów. Zamawiający wskazał ponadto, iż wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia
unieszkodliwienia odpadów medycznych zgodnie z postanowieniami ustawy o odpadach. Wykonawca
zobowiązany jest do unieszkodliwiania odpadów w zakładzie utylizacji o wydajności zapewniającej
unieszkodliwienie odpadów odbieranych od Zamawiającego w ilości podanej w SIWZ, zgodnie z
u
stawą o odpadach. Wykonawca ponosi odpowiedzialność finansową wynikającą z konieczności
przeprowadzenia czynności profilaktycznych ekspozycji zawodowej swoich pracowników (lub
podwykonawców). Zamawiający zastrzegł sobie także prawo do bieżącej kontroli świadczonych usług
w swojej siedzibie oraz w siedzibie Wykonawcy usługi pod względem przestrzegania zapisów SIWZ
przez Wykonawcę. Ponadto Zamawiający wskazał, iż wykonawca zobowiązany jest zrealizować
zamówienie na zasadach i warunkach opisanych we wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 4 do
SIWZ.
Zamawiający wskazał ponadto, iż szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowi załącznik
nr 1
– Formularze cenowe. W treści tego załącznika znajdowała się jedynie tabela, w której wskazana
została łączna ilość kilogramów odpadów w wysokości 900 000 kg. W tabeli znajdowało się ponadto
miejsce na podanie informacji o cenie netto i brutto za 1 kg oraz wartości netto, kwoty VAT i wartości
brutto.
W
§ 3 ust. 4 wzoru umowy Zamawiający określił zakres obowiązków wykonawcy, powtarzając
wymagania wskazane w pkt III SIWZ.
W ppkt 1) wskazano, iż Zamawiający wymaga, aby usługa
wykonywana była zgodnie z postanowieniami m.in.: a) ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach;
e) u
stawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z ppkt 13) wykonawca
zobow
iązany jest do zapewnienia utylizacji odpadów medycznych zgodnie z postanowieniami ustawy
o odpadach, z kolei zgodnie z ppkt 14) w
ykonawca zobowiązany jest do unieszkodliwiania odpadów w
zakładzie utylizacji o wydajności zapewniającej unieszkodliwienie odpadów odbieranych od
Zamawiającego w ilości podanej w SIWZ, zgodnie z ustawą o odpadach. W ppkt 18) w zdaniu
pierwszym wskazano, iż wykonawca wykona usługę zgodnie z obowiązującymi przepisami, normami
polskimi zharmonizowanymi z normami europejskimi. W ppkt
22) wskazano, iż wykonawca
zobowiązuje się do przestrzegania norm środowiskowych, a w szczególności do: a) organizowania
pracy na terenie Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza -Radeckiego zgodnie z
obowiązującymi przepisami z zakresu ochrony środowiska, b) realizacji zadania w sposób najmniej
uciążliwy dla środowiska w tym: racjonalnego korzystania z wody, energii elektrycznej, zapobiegania
zanieczyszczeniom oraz ochrony terenów zielonych, c) do stałego utrzymywania wysokich
standardów czystości w miejscach pracy, które należy uprzątnąć po dokonaniu odbioru odpadów, e)
stosowania sprzętu sprawnego technicznie oraz spełniającego wymogi ochrony środowiska, f)
zachowania szczególnych środków ostrożności oraz czystości w czasie transportu materiałów lub
odpadów na zewnętrznych i wewnętrznych drogach transportowych (korytarze, windy).
Zamawiający w dniu 15 stycznia 2020 r. dokonał zmiany treści SIWZ i ogłoszenia (sprostowanej
w dniu 16 stycznia 2020 r.)
w zakresie pkt V 2b) SIWZ Warunki udziału w postępowaniu w
następujący sposób: „O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy: 2) spełniają
warunki udziału w postępowaniu dotyczące: b) posiadania wiedzy i doświadczenia tj.:
Zamawiający uzna za spełniony, jeżeli wykonawca wykaże wykonanie co najmniej 2
usług w okresie ostatnich trzech lat przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie
zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz
z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których
usługi zostały wykonane, co najmniej 2 usługi o tonażu nie mniejszym niż 550 000 kg
każda i dowody, potwierdzające, że wykazane usługi zostały wykonane lub są
wykonywane należycie (opinie, referencje);
Zamawiający uzna za spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że spalarnia, w której będą
unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia spełnia określone
wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych, potwierdzających spełnianie wymagań norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO
14001, lub równoważne aktualne w dacie składania ofert.
Zamawiający uzna za spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, że posiada dokument
zezwalający na unieszkodliwianie odpadów medycznych wystawiony przez Wojewódzki
Inspektorat Och
rony Środowiska.
W konsekwencji Zamawiający zmodyfikował także pkt VI.5 SIWZ, wskazując, iż przed
udzieleniem zamówienia, wezwie wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona, do
złożenia w wyznaczonym, nie krótszym niż 10 dni, terminie aktualnych na dzień złożenia
następujących oświadczeń lub dokumentów: (…)
j)
zaświadczenie niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem zgodności
działań wykonawcy z normami jakościowymi, potwierdzające, że spalarnia, w której będą
unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia spełnia określone
wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania odpadów
medycznych, potwierdzających spełnianie wymagań norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO
14001, lub równoważne aktualne w dacie składania ofert. W przypadku wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie w/w zaświadczenia przedłoży każdy z
wykonawców w zakresie części zamówienia za którą będzie odpowiedzialny.
k)
decyzja administracyjna zezwalająca na unieszkodliwianie odpadów medycznych
wystawio
na przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.
W dniu 3 lutego 2020 r. Zamawiający dokonał ponownej modyfikacji treści SIWZ, na skutek
której zmienił pkt V 2b) SIWZ wykreślając z niego wymóg posiadania doświadczenia w zakresie
wykazania
, że spalarnia, w której będą unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem
zamówienia spełnia określone wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania
odpadów medycznych, potwierdzających spełnianie wymagań norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO
14001 lu
b równoważne, aktualne w dacie składania ofert, a także wykazania, że wykonawca posiada
dokument zezwalający na unieszkodliwianie odpadów medycznych wystawiony przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska. Ponadto z pkt VI.5 wykreślono dokumenty wskazane w lit. j) i k).
Jednocześnie z pkt VI.5 SIWZ dodano ppkt II, w którym wskazano wymagane do złożenia
dokumenty na potwierdzenie okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp:
a)
zaświadczenie niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem zgodności działań
wykonawcy z normami jakościowymi, potwierdzające, że spalarnia, w której będą unieszkodliwiane
zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia spełnia określone wymogi jakościowe w zakresie
usług transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych potwierdzających spełnianie wymagań
norm PN-EN ISO 9001, PN-
EN ISO 14001, lub równoważne aktualne w dacie składania ofert.
b)
Zaświadczenie/ dokument równoważny wystawiony przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska, z treści którego wynikać będzie, że spalarnia w której Wykonawca będzie
unieszkodliwiał wytwarzane przez Zamawiającego odpady medyczne objęte przedmiotowym
zamówieniem, jest eksploatowana i działa zgodnie z przepisami ochrony środowiska. W sytuacji,
gdy Wykonawca zaproponuje więcej niż 1 spalarnię, w której będzie unieszkodliwiał odpady objęte
przedmiotowym zamówieniem, winien złożyć zaświadczenie dla każdej z nich.
W związku z powyższą modyfikacją Zamawiający dokonał także odpowiedniego sprostowania
ogłoszenia o zamówieniu.
Izba
zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na częściowe uwzględnienie.
W ocenie Izby za zasadny należało uznać zarzut oznaczony w odwołaniu nr 1,
odnoszący się do żądania przez Zamawiającego na potwierdzenie okoliczności, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp, złożenia zaświadczenia niezależnego podmiotu
zajmującego się poświadczaniem zgodności działań wykonawcy z normami jakościowymi,
potwierdzającego, że spalarnia, w której będą unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte
przedmiotem zamówienia spełnia określone wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i
unieszkod
liwiania odpadów medycznych, potwierdzających spełnienie wymagań norm PN-
EN ISO 9001, PN-EN ISO 14001 lub
równoważne aktualnego w dacie składania ofert.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp
w postępowaniu o udzielenie zamówienia
zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń lub dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub dokumenty
potwierdzające: 2) spełnianie przez oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane
wymagań określonych przez zamawiającego, zamawiający wskazuje w ogłoszeniu
o
zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania
ofert.
Zgodnie
z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia z dnia 26 lipca 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1126 ze zm.) w celu potwierdzenia,
że oferowane roboty budowlane, dostawy lub usługi odpowiadają wymaganiom określonym
przez zamawiającego, zamawiający może żądać w szczególności:
próbek, opisów, fotografii, planów, projektów, rysunków, modeli, wzorów, programów
komputerowych oraz innych podobnych materiałów, których autentyczność musi zostać
poświadczona przez wykonawcę na żądanie zamawiającego;
2) certyfikatu wydanego przez
jednostkę oceniającą zgodność lub sprawozdania z badań
przeprowadzonych przez tę jednostkę, jako środka dowodowego potwierdzającego
zgodność z wymaganiami lub cechami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia,
kryteriach oceny ofert lub warunkach realizac
ji zamówienia;
zaświadczenia
niezależnego
podmiotu
uprawnionego
do
kontroli
jakości
potwierdzającego, że dostarczane produkty odpowiadają określonym normom lub
specyfikacjom technicznym;
zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem spełniania
przez wykonawcę określonych norm zapewnienia jakości, jeżeli zamawiający odwołuje
się do systemów zapewniania jakości opartych na odpowiednich seriach norm
europejskich;
zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem spełnienia
przez wykonawcę wymogów określonych systemów lub norm zarządzania
środowiskowego, jeżeli zamawiający wskazuje środki zarządzania środowiskowego,
które wykonawca będzie stosował podczas wykonywania zamówienia publicznego,
odwołując się do unijnego systemu zarządzania środowiskiem i audytu (EMAS) lub do
innych norm zarządzania środowiskowego opartych na odpowiednich normach
europejskich lub międzynarodowych opracowanych przez akredytowane jednostki.
K
atalog dokumentów określonych w ww. rozporządzeniu ma charakter otwarty, co
oznacza, że Zamawiający może żądać także innych dokumentów mających potwierdzić, że
oferowany przedmiot zamówienia spełnia postawione wymogi. Uwzględniając treść ww.
regulacji należy wskazać, iż zamawiający posiada uprawnienie do żądania od wykonawców
złożenia oświadczeń lub dokumentów przedmiotowych, przy czym uprawnienia tego nie
można utożsamiać z przyznaniem zamawiającemu bezgranicznej swobody w tym zakresie.
Jak wynika wprost z art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp uprawnienie
zamawiającego doznaje
dwóch istotnych ograniczeń. Po pierwsze, zamawiający może żądać wyłącznie dokumentów,
które są niezbędne do przeprowadzenia postępowania. A contrario nie może domagać się
złożenia dokumentów, którym nie można przypisać cechy niezbędności. Okoliczność czy
dany dokument przedmiotowy jest niezbędny do przeprowadzenia konkretnego
postępowania ustala się, biorąc każdorazowo pod uwagę okoliczności danej sprawy, w tym
w szczególności treść postanowień SIWZ odnoszącą się do wymogów, jakie Zamawiający
stawia w odniesieniu do danego przedmiotu dostawy, usługi czy robót budowlanych. Po
drugie, żądanie złożenia określonego oświadczenia lub dokumentu przedmiotowego musi
być ściśle skorelowane z wymaganiami przedmiotowymi wynikającymi z SIWZ. W pkt 2 art.
25 ust. 1 ustawy Pzp wyraźnie wskazano, iż dokument taki ma potwierdzać spełnienie
wymagań określonych przez zamawiającego. W pierwszej kolejności zamawiający powinien
zatem określić konkretne wymagania, jakie ma spełniać przedmiot dostawy, usługi czy robót
budowlanych,
a następnie - jeśli uzna to za niezbędne dla przeprowadzenia postępowania -
żądać złożenia dokumentów, które potwierdzają te wymagania. W konsekwencji żądanie
przez Zamawiającego dokumentów przedmiotowych, w sytuacji gdy w treści SIWZ nie
przedstawiono wymagań odnoszących się do danego elementu dostaw, usług czy robót
budowlanych, którego dotyczyć ma składany dokument, jest żądaniem nieskutecznym jako
pozbawione podstawy prawnej i
faktycznej. Analogicznie żądanie należy uznać za
nieuzasadnione w
przypadku, gdy dokument, którego Zamawiający wymagał na
potwierdzenie spełnienia określonych wymagań, nie jest niezbędny do przeprowadzenia
postępowania.
W ocenie Izby w przedmiotowej sprawie żądanie złożenia przez wykonawców
zaświadczenia niezależnego podmiotu, potwierdzającego, że spalarnia, w której będą
unieszkodliwiane zakaźne odpady objęte przedmiotem zamówienia, spełnia określone
wymogi jakościowe w zakresie usług transportu i unieszkodliwiania odpadów medycznych
w odniesieniu do norm PN-EN ISO 9001, PN-EN ISO 14001 lub
równoważnych aktualnego
w
dacie składania ofert, nie znajdowało oparcia w konkretnych wymogach określonych
w
SIWZ i nie było niezbędne do przeprowadzenia postępowania.
Za
uważyć należy, że treść postanowień SIWZ nie wprowadza konkretnych wymogów
jakościowych w odniesieniu do spalarni, w której unieszkodliwiane mają być odpady
medyczne. Zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia odnosi się wyłącznie do
koniczności wykonania usług zgodnie z postanowieniami wskazanych aktów prawnych
(Rozdział III, Wymagania pkt 1 SIWZ), a w kwestii unieszkodliwiania odpadów medycznych
wskazuje jedynie na obowiązek zapewnienia unieszkodliwiania odpadów medycznych
zgodnie z
postanowieniami ustawy o odpadach (pkt 12 wymagań) oraz obowiązek
unieszkodliwiania tych odpadów w zakładzie utylizacji o wydajności zapewniającej
unieszkodliwienie odpadów odbieranych od Zamawiającego w ilości podanej w SIWZ,
zgodnie z ustawą o odpadach (pkt 14). Analogicznie określono zakres obowiązków
wykonawcy w treści wzoru umowy (§3 ust. 4 pkt 1, pkt 13, pkt 14). Ponadto we wzorze
umowy wskazano na obowiązek wykonania usługi zgodnie z obowiązującymi przepisami,
normami polskimi zharmonizowanymi z normami europejskimi
(pkt 18) oraz obowiązek
przestrzegania norm środowiskowych (pkt 22).
W ocenie Izby z tak sformułowanych wymogów nie sposób wywieść podstawy do
żądania przez Zamawiającego dokumentów potwierdzających spełnianie przez spalarnię
norm ISO 9001 i ISO 14001. Zamawiający nie wymagał, aby spalarnia spełniała wymagania
dla systemu zarządzania jakością zgodnego z normą ISO 9001 ani wymagania dla systemu
zarządzania środowiskowego, zgodnego z normą ISO 14001. Zamawiający nie może
wywodzić podstawy dla żądania dokumentu potwierdzającego spełnienie norm ISO 9001 i
ISO 14001 z ogólnych postanowień wskazujących na konieczność realizacji usługi zgodnie
z przepisami odpowiednich ustaw czy normami polskimi zharmonizowanymi z normami
europejskimi
, w tym normami środowiskowymi. Brak wdrożenia ww. systemów zarządzania
w spalarni nie oznacza
, że unieszkodliwianie odpadów medycznych w tej spalarni będzie
niezgodne z przepisami prawa, w tym ustawy o odpadach, czy normami środowiskowymi,
normy ISO odnoszą się bowiem do jakości wdrożonych systemów zarządzania.
Zamawiający, jak już wskazano, nie zawarł wymogu posiadania przez spalarnię certyfikatów
ISO 9001 i ISO 14001 lub równoważnych. Zamawiający dostrzegając możliwość wpływu
posiadania takich certyfikatów na jakość świadczonych usług, początkowo premiował fakt
posiadania certyfi
katów ISO w kryteriach oceny ofert (kryterium jakościowe), jednakże
ostatecznie
z wymogu tego zrezygnował, wprowadzając w efekcie kolejnych zmian SIWZ
wymóg złożenia stosownych zaświadczeń potwierdzających spełnienie wymagań
wynikających z norm ISO 9001 i ISO 14001 lub równoważnych, jednocześnie nie nakładając
na wykonawców obowiązku, aby spalarnia spełniała wymagania tych norm lub
równoważnych.
W tym stanie rzeczy żądanie złożenia dokumentów, o których mowa w pkt VI.5.II lit. a)
SIWZ
nie miało oparcia w wymaganiach określonych w SIWZ w odniesieniu do przedmiotu
zamówienia. Zamawiający wymagał jedynie, aby spalarnia posiadała wydajność
zapewniającą unieszkodliwienie odpadów odbieranych od Zamawiającego w ilości podanej w
SIWZ, a z tym wymogiem normy ISO
9001 i ISO 14001 lub równoważne nie są powiązane.
Brak postanowień SIWZ, które statuowałyby wymogi w odniesieniu do wdrożenia w spalarni,
w której unieszkodliwiane będą odpady, systemów zarządzania jakością i zarządzania
środowiskowego oznacza także, że żądanie złożenia dokumentów, o których mowa w pkt
VI.5.II lit. a)
SIWZ nie było niezbędne do przeprowadzenia postępowania. Ponadto
Zamawiający nie wskazał żadnego obiektywnego uzasadnienia dla tak postawionego
wymogu. Okoliczność wdrożenia systemów zarządzania ISO 9001 i ISO 14001 nie wpływa
na możliwość świadczenia usług w zgodzie z obowiązującymi przepisami i normami, co
potwierdza fakt, że w innych postępowaniach Zamawiający nie żądał złożenia dokumentów
potwierdzających wdrożenie tych systemów, poprzestając na złożenia zezwoleń na
prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów będących przedmiotem
zamówienia. Powyższe wskazuje, że dokumenty wskazane w pkt VI.5.II lit. a) SIWZ mogły
mieć znaczenie wyłącznie w perspektywy podwyższenia gwarancji jakości świadczenia
usług, co znajduje potwierdzenie w tym, że Zamawiający pierwotnie premiował fakt
posiadania
certyfikatów ISO w kryterium oceny ofert - „kryterium jakościowe.” Na skutek
dokonanych modyfikacji SIWZ, kiedy to doszło do zmian w zakresie warunków udziału w
postępowaniu i kryteriów oceny ofert, w aktualnie obowiązującej treści SIWZ brak jest
wymagań odnoszących się do wdrożenia systemów zarządzania jakością i zarządzania
środowiskiem przez spalarnię, w której unieszkodliwiane będą odpady medyczne stanowiące
przedmiot zamówienia. Wobec tego wymóg złożenia dokumentów potwierdzających
spełnienie norm ISO jest wymogiem „pustym”, nie znajdującym oparcia w postanowieniach
SIWZ i
zbędnym do przeprowadzenia postępowania.
W związku z powyższym Izba uwzględniał odwołanie w zakresie zarzutu nr 1 i
nakazała Zamawiającemu dokonanie modyfikacji treści postanowień specyfikacji istotnych
warunków zamówienia poprzez wykreślenie punktu VI.5.II lit. a) SIWZ oraz dokonanie
odpowiedniego sprostowania treści ogłoszenia o zamówieniu.
W pozostałym zakresie, tj. co do zarzutów nr 2 i 3 odnoszących się do pkt VI.5.II lit. b)
SIWZ Izba oddaliła odwołanie.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje, iż okolicznościami, które potwierdzać miał
dokument wskazany w ww. postanowieniu SIWZ,
było to czy spalarnia, w której wykonawca
będzie unieszkodliwiał odpady medyczne, działa zgodnie z przepisami ochrony środowiska
oraz czy jest eksploatowana.
W ocenie Izby żądanie złożenia zaświadczenia z WIOŚ celem
wykazania obu ww. okoliczności znajdowało potwierdzenie w treści postanowień SIWZ.
Zamawiający nałożył na wykonawców obowiązek stosowania się do przepisów ochrony
środowiska w treści SIWZ i we wzorze umowy w sposób nie budzący wątpliwości. Ponadto
oczywistym jest, że Zamawiający oczekuje od wykonawców, aby spalarnia dedykowana do
utylizacji odpadów była eksploatowana w momencie składania ofert i co najważniejsze, na
etapie realizacji zamówienia. Zamawiający jest zatem uprawniony do weryfikacji w toku
postępowania o udzielenie zamówienia czy instalacja wskazana przez wykonawcę w ofercie
funkcjonuje. Izba przyznała rację Zamawiającemu, iż wymóg żądania przedstawienia takiego
dokumentu jest uzasadniony zasadami
doświadczenia życiowego, jako że zjawiskiem
spotykanym
w praktyce był fakt posługiwania się przez wykonawców na potrzeby
postępowań o udzielenie zamówienia decyzjami zezwalającymi na prowadzenie określonego
rodzaju
działalności pomimo zaprzestania czy też wstrzymania eksploatacji instalacji. Na
taką praktykę zwróciła uwagę Izba m.in. w przywoływanym przez Zamawiającego wyroku z
dnia 14 sierpnia 2015 r., sygn. akt KIO 1666/15.
Żądanie złożenia przez wykonawców
zaświadczeń potwierdzających eksploatację instalacji pozwala przeciwdziałać takim
zjawiskom.
Sam Odwołujący w treści odwołania wskazał, iż w interesie Zamawiającego jest
bieżące monitorowanie czy spalarnia, w której są unieszkodliwiane odpady medyczne
wytworzone przez szpital spełnia wymogi środowiskowe, w tym emisyjne. W konsekwencji
Izba nie zgodziła się z Odwołującym, że żądanie złożenia zaświadczenia z WIOŚ nie
znajduje oparcia w postanowieniach SIWZ.
Ponadto Izba za chybioną uznała argumentację Odwołującego odnoszącą się do
okoliczności, że zaświadczenie z WIOŚ nie jest niezbędne do prowadzenia działalności
gospodarcz
ej polegającej na unieszkodliwianiu odpadów medycznych. Okoliczność, że
Zamawiający żądał złożenia decyzji zezwalającej na świadczenie usług m.in. w zakresie
unieszkodliwiania odpadów medycznych, nie powoduje, że zbędne staje się żądanie
złożenia przez wykonawców zaświadczenia z WIOŚ. Przedmiotowe zaświadczenie
potwierdzać ma fakt eksploatacji spalarni, a nie posiadania zezwolenia na prowadzenie
określonej działalności. Kwestia ta niewątpliwie może mieć znaczenie dla prawidłowej
realizacji zamówienia, zwłaszcza mając na względzie fakt, że zezwolenia wydawane są co
do zasady na stosunkowo długi okres lub czas nieoznaczony, zaś eksploatacja wiąże się z
koniecznością bieżącego spełniania wymagań ochrony środowiska, w tym w zakresie
określonych standardów emisyjnych.
Bez znaczenia jest także wskazywana w odwołaniu okoliczność, że WIOŚ nie wydaje
dokumentów zezwalających na eksploatowanie i działanie w zakresie unieszkodliwienia
odpadów medycznych. Bezsporne jest, że WIOŚ posiada stosowne uprawnienia kontrolne
w
zakresie przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i może podejmować decyzje
w
zakresie wstrzymania działalności prowadzonej z naruszeniem wymagań związanych
z
ochroną lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska, na co wskazywał sam
Odwołujący. Organ ten posiada aktualne informacje na temat eksploatowania instalacji
i
spełniania przez instalację wymogów środowiskowych, w tym w zakresie standardów
emisyjnych.
Jak wskazano w treści odwołania „WIOŚ może, jako organ kontroli czuwający
nad przestrze
ganiem przepisów o ochronie środowiska, sprawdzić w oparciu o dane zawarte
w
swoich rejestrach i ewidencjach czy instalacje oraz urządzenia do przetwarzania odpadów
były eksploatowane zgodnie z przepisami ochrony środowiska, w tym czy nie było informacji
o
przekroczeniach standardów emisyjnych”). Tym samym WIOŚ posiada kompetencje do
wydania zaświadczenia o treści wymaganej przez Zamawiającego. Bez znaczenia w ocenie
Izby pozostaje
także okoliczność, że zaświadczenie jest wydawane na wniosek
zainteresowaneg
o podmiotu i jest warunkowane treścią wskazaną we wniosku.
Obowiązkiem wykonawcy jest uzyskać takie zaświadczenie, którego treść będzie
potwierdzać, że spalarnia w której wykonawca będzie unieszkodliwiał wytwarzane przez
Zamawiającego odpady medyczne, jest eksploatowana i działa zgodnie z przepisami
ochrony środowiska. Nie budzi wątpliwości Izby, iż aby potwierdzić ww. informacje WIOŚ
będzie musiał zweryfikować ich prawdziwość na podstawie posiadanych danych. Chybiona
jest
także argumentacja Odwołującego jakoby zaświadczenie z WIOŚ miało mieć walor
czysto historyczny, zaświadczenie potwierdza bowiem stan aktualny na datę jego
wystawienia.
Okoliczność tę potwierdzają dowody złożone na rozprawie zarówno przez
Odwołującego, jak i Przystępującego w postaci informacji/zaświadczeń z WIOŚ. Co prawda
oczywistym
jest, że zaświadczenie takie nie daje gwarancji, że na etapie realizacji umowy
nie dojdzie do wstrzymania eksploatacji instalacji, niemniej potwierdza
ono, że w dacie
wystawienia zaświadczenia spalarnia była eksploatowana i działała zgodnie z przepisami o
ochronie środowiska.
Izba nie uznała także za zasadne stanowiska Odwołującego, jakoby Zamawiający nie
określił ram czasowych przedmiotowego zaświadczenia, co oznacza, że nawet dokument
wydany kilka lat temu będzie potwierdzał wymogi Zamawiającego. Izba wskazuje, że ramy
czasowe określają wprost przepisy ustawy Pzp, a mianowicie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp,
z
którego wynika, iż dokumenty składane na wezwanie w trybie określonym w tym przepisie
przez wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona mają być aktualne na dzień
złożenia. Analogiczny wymóg Zamawiający wskazał w pkt VI.5 SIWZ. Oznacza to, że
zaświadczenie z WIOŚ ma potwierdzać stan istniejący w dacie wystawienia dokumentu,
który pozostaje aktualny na moment złożenia tego dokumentu.
Ponadto -
jak wykazało postępowanie dowodowe przed Izbą - uzyskanie zaświadczeń
potwierdzających wymagane przez Zamawiającego informacje z WIOŚ jest możliwe.
Zarówno Odwołujący, jak i Przystępujący złożyli przykładowe zaświadczenia przez nich
uzyskane
, które odpowiadały swoją treścią (w części lub w całości) treści zaświadczenia
wymaganego
przez Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu. Odwołujący nie
wykazał, aby uzyskanie takiego zaświadczenia miało być nadmiernie utrudnione, a żądanie
jego złożenia obiektywnie nieuzasadnione czy nieproporcjonalne. Odwołujący powoływał się
jedynie na okoliczność, iż uzyskanie takiego zaświadczenia do upływu terminu składania
ofert określonego przez Zamawiającego w momencie wniesienia odwołania na dzień 19
lutego 2020 r., może nie być możliwe z uwagi na ustawowy czas, jakie organy mają na
załatwienie sprawy administracyjnej, stawiając w tym zakresie zarzut wyznaczenia zbyt
krótkiego terminu składania ofert.
Również ten zarzut w ocenie Izby nie zasługiwał na uwzględnienie. Po pierwsze
wskazać należy, że termin składania ofert obowiązujący na dzień wniesienia odwołania
został przez Zamawiającego przedłużony do 28 lutego 2020 r. (według stanu na dzień
zamknięcia rozprawy), do czego Odwołujący na rozprawie się nie odniósł, nie wskazując, że
taka zmiana pozostaje bez znaczenia dla postawionego zarzutu. Podkreślić należy, że
zgodnie z art. 191 ust. 2 ustawy Pzp w
ydając wyrok, Izba bierze za podstawę stan rzeczy
ustalony w toku postępowania. Stan rzeczy ustalony w toku postępowania odwoławczego
może być odmienny od tego wskazanego w odwołaniu. W toku procedowania przed Izbą,
wskutek czynności procesowych lub faktycznych dokonanych przez strony, stan faktyczny
może ulegać zmianie, zaś Izba na mocy art. 191 ust. 2 ustawy Pzp z urzędu musi brać pod
uwagę okoliczności, które następują w postępowaniu o udzielenie zamówienia, a które mogą
mieć wpływ na spór pomiędzy stronami postępowania odwoławczego (por. m.in. wyrok z
dnia 30 października 2017 r., sygn. akt KIO 2158/17). Z taką sytuacją mamy do czynienia w
przedmiotowej sprawie, bowiem dokonana przez Zamawiającego zmiana terminu składania
ofert wpływa bezpośrednio na ocenę podniesionego w odwołaniu zarzutu dotyczącego
wyznaczenia zbyt krótkiego terminu. Odwołujący nawet nie uprawdopodobnił okoliczności,
jakoby uzyskanie zaświadczenia w takim terminie nie było możliwe. Wręcz przeciwnie,
dowód złożony przez samego Odwołującego wskazuje na taką możliwość - zaświadczenie
Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska zostało wydane już 7 dni
po złożeniu wniosku (wniosek był datowany na dzień 14 lutego 2019 r., wpłynął do Organu
19 lutego 2019 r., a zaświadczenie zostało wydane 26 lutego 2019 r.). Jedynie
uzupełniająco Izba wskazuje, iż zaświadczenie ma zostać złożone dopiero na wezwanie
skierowane w toku postępowania do wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona,
zgodnie zaś z art. 26 ust. 1 ustawy Pzp termin na złożenie dokumentów, o których mowa w
tym przepisie (czyli w przedmiotowej sprawie także dokumentu wskazanego w pkt VI.5.II lit.
b)
SIWZ) wynosi nie mniej niż 10 dni, a zaświadczenie ma być aktualne na dzień złożenia.
W tym stanie rzeczy
Izba uznała, że odwołanie podlega oddaleniu i na podstawie art.
192 ust. 1 ustawy Pzp
orzekła jak w sentencji.
O
kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5 ust. 4 w zw. z § 5 ust. 2 pkt 1 i § 5 ust. 3 pkt 1 w zw.
z
§ 3 pkt 1 i 2 lit. a) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w
sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Izb
a wskazuje, iż zgodnie z art. 192 ust. 9 ustawy Pzp w wyroku oraz w postanowieniu
kończącym postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania
odwoławczego. Z kolei w świetle art. 192 ust. 10 ustawy Pzp strony ponoszą koszty
postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku, z zastrzeżeniem art. 186 ust. 6.
Izba podziela pogląd ugruntowany w orzecznictwie sądów powszechnych, iż w przypadku
rozstrzygnięcia, w którym część odwołania wniesionego do Krajowej Izby Odwoławczej
zostaje
uwzględniona, zaś część oddalona zasada odpowiedzialności za wynik
postępowania odwoławczego oznacza obowiązek stosunkowego rozdzielenia kosztów
postępowania odwoławczego w takiej części, w jakiej odwołanie odniosło skutek (por. m.in.
postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2018 r., sygn. akt XXIII Ga
830/18, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 22 stycznia 2016 r. sygn. akt XXIII Ga
1992/15, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 listopada 2016 r. sygn. akt XXIII
Ga 880/16, wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 17 listopada 2016 r. sygn. akt X Ga
653/16, postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 12 grudnia 2017 r. sygn.
akt XXIII Ga 1886/17).
W przedmiotowej sprawie Izba częściowo uwzględniła i częściowo oddaliła odwołanie.
Odwołanie okazało się zasadne w stosunku ½ (zarzut dotyczący treści pkt VI.5.II lit. a)
SIWZ
) i bezzasadne w pozostałej części (zarzuty dotyczące treści VI.5.II lit. b) SIWZ.).
Kosztami postępowania obciążono zatem Zamawiającego i Odwołującego po połowie. Na
koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego w
wysokości 15.000 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu dojazdu na
rozprawę w wysokości 198 zł (łącznie 15 198 zł). Odwołujący poniósł dotychczas koszty
postępowania odwoławczego w wysokości 15 000 zł tytułem wpisu od odwołania,
tymczasem odpowiadał za nie jedynie do wysokości 7 599 zł (15 198 zł x ½). Wobec
powyższego Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 7 401 zł
stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas przez Odwołującego a
kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.
Przewodniczący: ……………………………….………