KIO 218/20 WYROK dnia 14 lutego 2020 r.

Sygn. akt KIO 218/20 

WYROK 

z dnia 14 lutego 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   –   w składzie: 

Przewodniczący:     Anna Packo 
 

Protokolant:             

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2020 

r., w Warszawie, odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 lutego 2020 r. przez wykonawców wspólnie 

ubiegających się o udzielenie zamówienia  

GSL 

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Chorzowie oraz  

GOLLAND Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Chorzowie

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego 

Powiat Tomaszowski z siedzibą w Tomaszowie Mazowieckim 

przy  udziale  wykonawcy  Gelco 

Spółki  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w  Warszawie 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

zamawiającego 

orzeka: 

1.  oddala 

odwołanie,  

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  udzielenie  zamówienia  GSL  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  oraz 

GOLLAND  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  i  zalicza  w  poczet  kosztów 

postępowania  odwoławczego  kwotę  10  000  zł  00  gr  (słownie:  dziesięć  tysięcy 

złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  udzielenie  zamówienia  GSL  Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  oraz 

GOLLAND Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

–  Prawo  zamówień 

publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 

z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 

dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby 

O

dwoławczej do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. 

Przewodniczący:      ……………………..… 

Sygn. akt: KIO 218/20 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  –  Powiat  Tomaszowski  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  na  „budowę  lądowiska  dla  śmigłowców  Lotniczego  Pogotowia  Ratunkowego 

przy ulicy Podleśnej w Tomaszowie Mazowieckim” na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 

2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 z późn. zm.), w trybie 

przetargu nieograniczonego. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone 25 listopada 2019 r. w Biuletynie Zamówień 

Publicznych pod numerem 627411. Wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone 

na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

I Stanowisko Odwołującego 

Odwołujący  –  wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  udzielenie  zamówienia  GSL  Spółka  

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  i  GOLLAND  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością 

wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie: 

1. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez ich błędne zastosowanie 

polegające na zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego – GELCO Sp. z o.o. pomimo 

rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

2.  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  art.  7  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez 

niezapewnienie zachowania uczciwej konkurencji w postępowaniu, 

3. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty złożonej przez Przystępującego – GELCO Sp. z o.o. w sytuacji, gdy oferta ta ma treść 

niezgodną z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  w  całości  i  nakazanie:  unieważnienia 

czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  powtórzenia  czynności  badania  i  oceny 

złożonych  ofert,  odrzucenia  oferty  Przystępującego  –  GELCO  Sp.  z  o.o.  oraz  wybór  oferty 

Odwołującego jako  najkorzystniejszej,  a także zasądzenie na  rzecz  Odwołującego kosztów 

postępowania według norm przepisanych. 

W uzasadnieniu odwołalna Odwołujący wskazał  – w odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 

89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  błędne  zastosowanie 

polegające  na  zaniechaniu  odrzucenia  oferty  Przystępującego  pomimo  rażąco  niskiej  ceny  

w stosunku do przedmiotu zamówienia  – że kwota przeznaczona przez Zamawiającego na 

sfinansowanie zamówienia wynosi 1.135.720 zł brutto, natomiast cena realizacji zamówienia 

zaproponowana  w  ofercie  Przystępującego,  tj.  784.390,21  zł  brutto,  w  sposób  znaczący 

odbiega od wartości szacunkowej zamówienia, stanowi bowiem 69,07% tej wartości.  

Przystępujący, wezwany do wyjaśnień dotyczących ceny, załączył tabelaryczne zestawienie 

elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość  ceny.  Dowody  te  jednak  nie  mogą  zostać 

uznane  za  przekonujące,  a  cena  wydaje  się  być  skalkulowana  w  sposób  nierzetelny  i  nie 

pokrywa  wszystkich  niezbędnych  kosztów  realizacji  całości  przedmiotu  zamówienia.  

W  złożonych  wyjaśnieniach  Przystępujący  nie  udokumentował  w  sposób  obiektywny  

i  wyczerpujący,  iż  wskazana  w  ofercie  cena  nie  jest  rażąco  zaniżona,  w  tym  przede 

w

szystkim  znaczeniu,  że  obejmuje  kalkulację  całości  kosztów  oraz  uwzględnia  zysk. 

Znajduje to oparcie w art. 

90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z którym 

zamawiający  dysponuje  uprawnieniem  do  swobodnej  oceny  wyjaśnień  wzywanego 

wykonawcy  i  b

rak  jest  konkretnego katalogu  dowodów,  które  oferent  powinien  przedstawić  

w  celu  wykazania  braku  rażąco  niskiej  ceny,  jednak  ocena  ta  nie  może  być  dokonana  

w  sposób  dowolny,  oderwany  od  przedstawionych  przez  danego  wykonawcę  dowodów. 

Tymczasem  umknęło  uwadze  Zamawiającego,  iż  Przystępujący  przedstawił  uproszczony 

kosztorys,  w  którym  nie  są  widoczne  wszystkie  składniki  cenotwórcze,  nie  udowodnił,  że 

posiada  ciężki  sprzęt  do  robót  ziemnych  ani  nie  przedstawił  ofert  podwykonawców  na 

wykonanie  przedmiotowego 

zakresu.  Przy  tym  Przystępujący  przedstawił  tylko  oferty  na 

część  materiałów,  a  nie  na  wszystkie,  zaś  Zamawiający  nie  wezwał  do  uzupełnienia  

i  przedstawienia  pozostałych  ofert.  Nadto  odniesienia  wymaga  fakt,  że  dogłębna  analiza 

danych wynikających z oferty Przystępującego wskazuje, iż wykonawca ten zastosował niski 

narzut kosztów pośrednich – 50%, co poddaje w wątpliwość, czy ujęte zostały istotne koszty 

związane  z  realizacją  zadania,  takie  jak  w  szczególności  pomiary  geodezyjne,  badania 

geotechniczne,  opr

acowanie  dokumentacji  rejestracyjnej  w  Urzędzie  Lotnictwa  Cywilnego, 

dojazdy  i  zakwaterowanie,  diety  (wykonawca ma siedzibę  w Warszawie), koszty  transportu 

sprzętu,  koszty  organizacji  zaplecza  budowy,  ochrona  placu  budowy,  wynagrodzenie 

kierowników  zatrudnionych  na  umowy  cywilnoprawne,  wynagrodzenia  pracowników 

zatrudnionych  na  umowy  o  pracę.  Koszty  pośrednie  wynagrodzenia  to  67%  (bez  ujęcia 

urlopów i L4, które są dodatkowym kosztem pracodawcy i powinny być ujęte w kalkulacji). 

Tym  samym  cena  wskazana  przez 

Przystępującego  jawi  się  jako  nierealistyczna,  za  którą 

nie  jest  możliwe  wykonanie  zamówienia  w  należyty  sposób  i  która  wskazuje  na  zamiar 

realizacji  zamówienia  poniżej  kosztów  własnych  wykonawcy,  niepozwalająca  na 

wygenerowanie przez niego zysku, a wyjaśnienia nie znajdują uzasadnienia. 

O cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł 

rynkowych  wykonanie  umowy  przez  wykonawcę  byłoby  dla  niego  nieopłacalne.  Rażąco 

niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od realiów rynkowych. 

Wyjaśnienia wymagane od wykonawców muszą obiektywnie przekonywać, że podana przez 

nich cena rzeczywiście nie jest rażąco niska oraz że dla zakwalifikowania oferty do dalszego 

postępowania  nie  jest  wystarczające  złożenie  jakichkolwiek  wyjaśnień,  lecz  takich,  które 

przekonują,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  Istniejąca  rozpiętość  cenowa  

i  zwrócenie  się  Zamawiającego  do  Przystępującego  o  udzielenie  wyjaśnień  elementów 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny  powinna  spowodować,  że  Przystępujący  w  sposób 

szczególnie rzetelny, spójny i kompleksowy wyjaśni przyjęte do kalkulacji ceny oferty stawki. 

Przystępujący nie podołał temu obowiązkowi, zatem zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo 

zamówień publicznych Zamawiający miał obowiązek odrzucić jego ofertę, bowiem dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  z  dostarczonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco 

niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  art.  7  ust.  1  ustawy  Prawo 

z

amówień  publicznych  poprzez  niezapewnienie  zachowania  uczciwej  konkurencji  

w  postępowaniu  Odwołujący  wskazał,  że  przytoczone  powyżej  argumenty  potwierdzają,  że 

złożenie  oferty  przez  Przystępującego  stanowi  naruszenie  zasad  uczciwej  konkurencji 

poprzez  naruszenie  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji.  Złożenie  oferty  jest  bowiem  sprzedażą  towarów  lub  usług  poniżej 

kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia  w  celu  eliminacji  innych  przedsiębiorców,  co 

stanow

i utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  złożonej  przez  Przystępującego  

w  sytuacji,  gdy  oferta  ta  ma  treść  niezgodną  z  treścią  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia Odwołujący wskazał, że Zamawiający jako warunek ubiegania się o udzielenie 

zamówienia  publicznego  podał  zastosowanie  materiałów  nowych  (nieużywanych). 

Tymczasem  analiza  oferty  Przystępującego  wskazuje,  że  kontener,  który  –  zgodnie  

z  załącznikiem  do  kosztorysu  Przystępującego  –  został  przez  niego  zaoferowany  jako 

„Kontener  biurowy/altana/stróżówka  od  TomekKontenery”  jest  rzeczą  używaną,  co 

potwierdza oferta Allegro od „TomekKontenery” z pełnym opisem towaru, w którym widnieje 

zapis „używany”, „prawie nowy”. 

Zamawiający powinien był więc odrzucić ofertę Przystępującego, ponieważ zataił on fakt, że 

kontener,  który  zaoferował,  jest  rzeczą  używaną,  a  przez  to  niezgodną  ze  specyfikacją 

istotnych  warun

ków  zamówienia.  Tym  samym  oferta  wykonawcy  nie  odpowiada  treści 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia i podlega odrzuceniu na mocy art. 89 ust. 1 pkt 

2 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Ponadto Zamawiający jako warunek ubiegania się o udzielenie zamówienia określił również 

dysponowanie  minimum  jedną  osobą  pełniącą  funkcję  kierownika  robót  elektrycznych, 

posiadającą  uprawnienia  budowlane  w  specjalności  instalacyjnej  w  zakresie sieci,  instalacji  

i  urządzeń  elektrycznych  i  elektroenergetycznych  bez  ograniczeń  (lub  odpowiadające  im 

ważne  uprawniania  budowlane,  które  zostały  wydane  na  podstawie  wcześniej 

obowiązujących przepisów). 

Zamawiający  wezwał  Przystępującego  do  złożenia  wykazu  osób  skierowanych  przez 

wykonawcę  do  realizacji  zamówienia,  w  szczególności  odpowiedzialnych  za  świadczenie 

usług wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień, doświadczenia  

i  wykształcenia  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia  publicznego,  a  także  zakresu 

wykonywanych  przez  nie  czynności  oraz  informacją  o  podstawie  do  dysponowania  tymi 

osobami.  Zgodnie  z  pouczeniem  wykonawca  nie  był  zobowiązany  do  złożenia  oświadczeń 

lub  dokumentów  potwierdzających  okoliczności,  o  których  mowa  w  art.  25  ust.  1  pkt  1  i  3 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  jeżeli  Zamawiający  posiada  oświadczenia  lub 

dokumenty  dotyczące  tego  wykonawcy  lub  może  je  uzyskać  za  pomocą  bezpłatnych  

i ogólnodostępnych baz danych, w szczególności rejestrów publicznych w rozumieniu ustawy 

z  dnia  17  lutego  2005  r.  o  informatyzacji  działalności  podmiotów  realizujących  zadania 

publiczne. 

W  odpowiedzi  Przystępujący  złożył  wykaz  osób,  które  będą  uczestniczyć  w  wykonywaniu 

zamówienia.  W  wykazie  tym  zamieszczono  jedynie  informacje  o  numerze  ewidencyjnym 

uprawnień, dacie dokumentu oraz dziedzinie i specjalności uprawnień.  

Zamawiający pismem z 21 stycznia 2020 r. wezwał Przystępującego do uzupełnienia oferty, 

ponieważ  wykaz  złożony  poprzednio  nie  potwierdzał  spełnienia  warunku  udziału  

w  postępowaniu,  tj.  przy  wykazanym  kierowniku  robót  elektrycznych  brak  było  informacji  

o  posiadaniu  uprawnień  „bez  ograniczeń”  oraz  brak  było  w  wykazie  wpisu  o  osobie 

posiadającej uprawnienia w specjalności drogowej inżynieryjnej bez ograniczeń.  

W odpowiedzi na to wezwanie Przystępujący nie złożył uzupełnionego wykazu osób, a jednie 

wyjaśnienia do pierwotnego wykazu. Do pisma nie dołączono dokumentów potwierdzających 

złożone  wyjaśnienia,  zatem  Przystępujący  nie  udokumentował  w  sposób  prawidłowy 

uprawnień  „bez  ograniczeń”  kierownika  robót  elektrycznych.  Dokumentów  tych  nie  można 

uzyskać  zarazem  za  pomocą  bezpłatnych  oraz  ogólnodostępnych  baz  danych,  

w  szczególności  rejestrów  publicznych  w  rozumieniu  ustawy  z  dnia  17  lutego  2005  r.  

o  informatyzacji  działalności  podmiotów  realizujących  zadania  publiczne.  W  przypadku 

kierownika  rob

ót  elektrycznych  udokumentowanie  wykształcenia  jest  niezmiernie  istotne, 

ponieważ  posiadać  ma  on  uprawnienia  bez  ograniczeń  w  przypadku,  gdy  wcześniej 

uzyskane  uprawnienia  (przed  wprowadzeniem  zakresu  „bez  ograniczeń”)  łączą  się  

z  wykształceniem  wyższym,  a  kwestia  ta  nie  została  dostatecznie  wyjaśniona  

i udokumentowana. 

Ponieważ  wykonawca  nie  złożył  należytego  wykazu  osób,  które  będą  uczestniczyć  

w  wykonywaniu  zamówienia,  to  tym  samym  oferta  wykonawcy  nie  odpowiada  treści 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia i podlega odrzuceniu na mocy art. 89 ust. 1 pkt 

2 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

W związku z powyższym odwołanie winno zostać uwzględnione, czynności Zamawiającego 

powtórzone,  oferta  Przystępującego  odrzucona,  a  oferta  Odwołującego  wybrana  jako 

najkorzystniejsza. 

II Stanowisko Zamawiającego  

W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wniósł o jego oddalenie w całości i zasądzenie od 

Odwołującego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.  

Odnosząc  się  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  podniósł,  że  oferta  Przystępującego  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny.  W  toku 

postępowania  wykonawca  ten  został  wezwany  do  złożenia  wyjaśnień  z  uwagi  na 

stwierdzoną  przez  Zamawiającego  wartość  oferty,  która  była  niższa  o  ponad  30%  od 

wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od usług, ustalonej przed wszczęciem 

postępowania.  W  odpowiedzi  na  wezwanie  Przystępujący  przedstawił  wyjaśnienia  wraz  

z  dowodami  (kosztorysy  ofertowe  oraz  oferty  na  podstawowe  ma

teriały i urządzenia), które 

pozwoliły  Zamawiającemu  uznać,  iż  cena  oferty  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  W  ocenie 

Zamawiającego  wyjaśnienia  pozwoliły  na  uznanie,  że  oferta  zawiera  cenę  pozwalającą  na 

rzeczywiste  wykonanie  zamówienia  i  dającą  oferentowi  możliwość  osiągnięcia  zysku  na 

satysfakcjonującym go poziomie. Oferent przedstawił dokumenty potwierdzające możliwość 

pozyskania usług i materiałów w wykazanych w kosztorysie cenach, w zakresie istotnym dla 

realizacji  zamówienia,  tym  samym  Zamawiający  był  uprawniony  do  uznania,  że  zawarta  

w  ofercie  cena  nie  jest  ceną  rażąco  niską.  Podniesione  przez  Odwołującego  czynniki 

cenotwórcze  kosztorysów  ofertowych  dotyczące  kosztu  podwykonawców  są  bezzasadne, 

ponieważ  Przystępujący  nie  wskazał  w  swojej  ofercie  udziału  podwykonawców.  Natomiast 

jeśli chodzi o wykazanie 50% kosztów pośrednich, w ocenie Zamawiającego były to koszty 

realne, zważywszy na to, że koszty pośrednie są zmienne w zależności od terminu realizacji 

zamówienia, jak również konieczności korzystania przez pracowników z miejsc noclegowych 

lub  nie,  odległości  dowozu,  dojazdu,  posiadania własnej  bazy  sprzętowej. W  zależności  od 

sytuacji przyjmuje się, iż koszty pośrednie mogą stanowi od 50 do 70%. 

Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  i  art.  90  ust.  3  ustawy  Prawo  za

mówień  publicznych,  aby 

zamawiający miał podstawy do odrzucenia oferty wykonawcy, musiałoby dojść do ustalenia, 

że albo wykonawca nie udzielił wyjaśnień (w tym udzielone wyjaśnienia są na tyle ogólne, że 

nie można uznać ich za udzielone), albo złożone wyjaśnienia wraz z dowodami potwierdzają, 

że została zaoferowana cena rażąco niska.  

Z  tych  względów  nie  zasługuje  na  uwzględnienie  także  zarzut,  że  Zamawiający  w  toku 

postępowania  naruszył  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  art.  7  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych. 

Ponadto  w  treści  odwołania  jest  błąd  polegający  na  wpisaniu,  że  oferta  Odwołującego 

została odrzucona, co jest nieprawdą. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  Odwołujący  wskazał,  że  składając  wyjaśnienia  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

Zamawiającego  Przystępujący  przedstawił  m.in.  dokument  w  postaci  oferty  cenowej 

dotyczącej  kontenera  biurowego/altany/stróżówki,  który  nie  zawierał  informacji,  że  jest  to 

produkt używany. Dowód dołączony do odwołania różni się od dokumentu złożonego przez 

Przystępującego  chociażby  terminem  zakończenia  ważności  ogłoszenia  na  stronie  

(w  dokumencie  przedstawionym  przez  Przystępującego termin  upływa  19  stycznia  2020  r., 

natomiast w załączonym do odwołania widnieje 30 stycznia 2020 r.) z czego wynika, iż są to 

dwie  różne  oferty  cenowe.  Przystępujący  złożył  jednocześnie  zapewnienie,  że  zamówienie 

zostanie  wykonane  z  zastosowaniem  nowych  materiałów,  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia.  W  tych  okolicznościach 

Zamawiający  nie  był  zobowiązany  do  badania  czy  weryfikowania  dokumentu  wobec  treści 

złożonego  oświadczenia,  nie  miał  podstaw  do  przyjęcia,  że  Przystępujący  nie  będzie 

wykonywał  zamówienia  zgodnie z  warunkami  specyfikacji  istotnych warunków  zamówienia, 

jak  również,  że  oferta  nie  odpowiada  wymaganiom  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia.  W  tych  okolicznościach  zarzut  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych jest nieuzasadniony. 

W  zakresie  zarzutu  naruszenia  art. 

89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  

w związku z niezłożeniem przez Przystępującego należytego wykazu osób skierowanych do 

realizacji  zamówienia,  Zamawiający  wskazał,  że  Przystępujący  16  stycznia  2020  r.  złożył 

wykaz  osób  dedykowanych  do  wykonania  zamówienia,  a  następnie  wykaz  ten  uzupełnił 

pismem z 17 stycznia 2020 r., wyjaśniając między innymi okoliczności dotyczące uprawnień 

kierownika robót elektrycznych. Wyjaśnienia były wyczerpujące i nie wymagały dodatkowych 

informacji  czy  dokumentów.  Zamawiający  nie  miał  podstaw  do  kwestionowania  twierdzeń 

Przystępującego zwartych w piśmie z 17 stycznia 2020 r., z którego wynikło jednoznacznie, 

że  osoba  dedykowana  do  pełnienia  funkcji  kierownika  robót  posiada  uprawnienia  bez 

ograniczeń w związku z posiadanym wykształceniem wyższym.  

Zamawiający  prosił  także  o  wykazanie  osoby  posiadającej  uprawnienia  w  specjalności 

drogowej  inżynieryjnej  bez  ograniczeń  i  również  w  tym  zakresie  Przystępujący  przedłożył 

stosowne  wyjaśnienia,  z  których  jednoznacznie  wynikało,  że  osoba  posiada  uprawnienia 

wymagane przez Zamawiającego.  

Zamawiający  wymagał  na  potwierdzenie  kwalifikacji  osób  dedykowanych  do  wykonania 

zamówienia  złożenia  wykazu  osób  ze  wskazaniem  kwalifikacji,  taki  dokument  został  przez 

Przystępującego  złożony.  Dodatkowo  Przystępujący  na  wezwanie  Zamawiającego 

skierowane w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych złożył oświadczenie 

potwierdzające,  że  złożony  przez  niego  wykaz  spełniał  wymagania  specyfikacji  istotnych 

warunków  zamówienia,  zgodnie  z  wymaganiem  określonym  w  pouczeniu  odwołującym  się 

do art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający był zatem uprawniony 

do  uznania,  że  Przystępujący  potwierdził  warunek  ubiegania  się  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  zgodnie  z  §  2  ust.  1  pkt  10  rozporządzenia  z  dnia  26  lipca  2016  r.  w  sprawie 

rodzajów  dokumentów,  jakich  może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  w  postępowaniu  

o  udzielenie  zamówienia.  Ponadto  wykonawca  nie  ma  obowiązku  przedkładania 

dokumentów  dotyczących  uprawnień  osób  biorących  udział  w  realizacji  zamówienia 

ponieważ,  zgodnie  z  ww.  rozporządzeniem,  w  zakresie  dokumentów,  jakich  może  żądać 

zamawiający,  znajduje  się  jedynie  wykaz  osób  i  oświadczenia,  że  osoby,  które  będą 

realizowały  zamówienie,  posiadają  wymagane  uprawnienia.  W  tych  okolicznościach 

Zamawiający  nie  był  uprawniony  do  żądania  złożenia  przez  Przystępującego  dodatkowych 

dokumentów, jak również uznania, że oferta podlega odrzuceniu. 

Wobec  powyższego  czynność  rozstrzygnięcia  postępowania  i  wyboru  najkorzystniejszej 

ofer

ty  została  przez  Zamawiającego  podjęta  zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami,  

a odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, 

III 

Stanowisko przystępującego po stronie Zamawiającego 

Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił wykonawca 

Gelco 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. 

Odnosząc  się  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych Przystępujący wskazał, że jest on całkowicie chybiony. 

Przystępujący  jako  podmiot  posiadający  szerokie  doświadczenie  w  realizacji  inwestycji 

związanych z przedmiotem zamówienia, dokonał rzetelnych i wyczerpujących obliczeń przy 

kalkulacji oferty na rzecz Zamawiającego. Wbrew twierdzeniom zawartym w odwołaniu cena 

wskazana  w  ofercie  uwzględniała  całość  kosztów  i  ryzyk  związanych  z  realizacją  zadania. 

Całkowicie  bezpodstawny  jest  zarzut  co  do  braku  przekonujących  dowodów  w  zakresie 

wyjaśnień  w  postaci  tabelarycznego  zestawienia  elementów  oferty  mających  wpływ  na  jej 

wysokość. Odwołujący twierdzi, że cena wydaje się skalkulowana w sposób nierzetelny oraz 

że nie pokrywa wszystkich niezbędnych kosztów realizacji całości przedmiotu zamówienia. 

Jednak  wbrew  twierdzeniom  Odwołującego  cena  zawarta  w  ofercie  była  skalkulowana 

zgodnie  ze  specyfikacją  istotnych  warunków  zamówienia  i  obejmowała  pełen  zakres  robót 

określony w dokumentacji projektowej, przedmiarach oraz w wyjaśnieniach. Oferta zawierała 

cenę  obejmującą  wszystkie  koszty  związane  z  realizacją  zamówienia,  niezbędne  do  jego 

należytego  wykonania  z  uwzględnieniem  wszystkich  opłat  i  podatków,  w  szczególności 

koszty  związane  z  realizacją  przedmiotu  umowy  wynikające  z  postanowień  umowy, 

specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych oraz obowiązujących w tym 

zakresie  przepisów,  norm,  decyzji,  warunków  technicznych,  zasad  współczesnej  wiedzy 

technicznej  i  sztuki  budowlanej,  a  także  z  technologii  wykonania  robót,  konieczne  dla 

prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia i inne. 

Zamawiający nie wymagał od podmiotów składających ofertę przedstawienia szczegółowego 

wyliczenia wszelkich niezbędnych kosztów w ofercie, a jedynie zastrzegł, co taka cena winna 

obejmować. Trudno zatem doszukiwać się obowiązku przedkładania przez Przystępującego 

szczegółowych tabel z wszelkimi możliwymi kosztami. Zamawiający wskazał, iż cena oferty 

musi  zawierać  wszelkie  koszty  niezbędne  do  kompleksowego  zrealizowania  zamówienia 

wynikające wprost z dokumentacji, specyfikacji istotnych warunków zamówienia, wyjaśnień, 

jak  również  koszty  w  nich  nie  ujęte,  a  bez  których  nie  można  wykonać  zamówienia,  czyli 

koszty  robót  przygotowawczych,  towarzyszących,  pomocniczych,  porządkowych  i  innych 

czynności  niezbędnych  do  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  Składając  ofertę 

Przystępujący nie był zobowiązany do składania tak szczegółowych kalkulacji. Zamawiający 

zastrzegł też, iż w przypadku pominięcia przez wykonawcę przy wycenie jakiejkolwiek części 

zamówienia  określonego  w  przedmiocie  zamówienia  oraz  dokumentacji  i  nieujęcia  jej  

w wynagrodzeniu 

ryczałtowym wykonawcy nie przysługuje względem Zamawiającego żadne 

roszczenie z powyższego tytułu, a w szczególności roszczenie o dodatkowe wynagrodzenie. 

Powyższe  dowodzi  jedynie,  że  Zamawiający  nie  oczekiwał  zestawienia  wszelkich 

szczegółowych  elementów  ceny,  gdyż  kalkulację  ceny  pozostawia  wyłącznie  w  gestii 

wykonawcy. Określił jedynie kryteria, jakie powinna spełniać cena, a nie narzucał obowiązku 

wykazania i udokumentowania wszelkich jej zakresów. Przystępujący jednak, w odpowiedzi 

na wezwanie Zamawia

jącego, przedstawił sporządzony na potrzeby postępowania kosztorys 

ofertowy, w którym uwzględnił zakres robót oraz materiałów potrzebnych do realizacji prac.  

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do 

przedmio

tu zamówienia. Tym samym dla zaistnienia możliwości zastosowania tego przepisu 

zamawiający  musi  mieć  pewność,  że  za  cenę  zaoferowaną  przez  wykonawcę  nie  da  się 

prawidłowo  wykonać  danego  zamówienia  lub  musi  ustalić,  że  skalkulowany  koszt  nie 

umożliwia  pokrycia  wydatków  związanych  z  wykonaniem  jakiegoś  elementu  zamówienia  

w  sposób  prawidłowy.  Nadto  zamawiający  nie  może  zastosować  automatyzmu  odrzucenia 

oferty z ceną podejrzaną o rażąco niską cenę lub koszt. Przepis art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy 

Prawo  zamówień  publicznych  ma  charakter  eliminacyjny  i  musi  być  wykładany  w  sposób 

ścisły, jak wszystkie przesłanki odrzucenia ofert, które nie mogą być wykładane sprzecznie  

z  celem  ustawy,  którym  jest  wyłonienie  konkurencyjnie  wybranego  wykonawcy.  

W 

konsekwencji 

ustaw

odawca  przewidział  instytucję  zweryfikowania  podejrzeń 

zamawiającego  co  do  realności  ceny,  wprowadzając  przepisy  art.  90  ustawy  Prawo 

zamówień publicznych.  

Przystępujący  wykazał  możliwość  realizacji  wskazanego  zakresu  prac  w  ramach 

zaproponowanej  ceny,  pr

zewidział  także  zysk  na  poziomie  akceptowalnym  dla  Spółki. 

Dlatego też nie sposób twierdzić jakoby nie wykazał realizacji zamówienia z  zyskiem, gdyż 

jego  wartość  została  uwzględniona  w  kosztorysach.  Na  dowód  powyższego  Przystępujący 

załączył  do  swojego  stanowiska  kosztorys  szczegółowy  dla  branży  budowlanej  oraz 

elektrycznej,  uwzględniający  także  roboczogodziny,  sprzęt  oraz  materiały  niezbędne  do 

realizacji prac.  

Biorąc  pod  uwagę  własną  organizację  i  zasoby  Przystępującego  nie  ma  on  konieczności 

zawierania 

umów  z  podwykonawcami,  gdyż  sam  dysponuje  wykwalifikowaną  kadrą,  która 

zrealizuje oczekiwany zakres w ramach umowy. Przystępujący dysponuje także niezbędnym 

sprzętem,  zatem  nie  ma  potrzeby  przedkładania  ofert  podwykonawców  na  wykonanie 

określonych zakresów zadania.  

Przystępujący  w  wyjaśnieniach  przedstawił  przykładowy  kontener  z  aukcji  allegro.pl, 

natomiast  ceny  kontenerów  dostępnych  na  rynku,  spełniających  kryteria  wymagane  przez 

Zamawiającego  kształtują  się  na  poziomie  podobnym  i  niższym  niż  cena  kontenera,  który 

został  dołączony  do  wyjaśnień  Przystępującego,  będących  odpowiedzią  na  zarzut  rażąco 

niskiej  ceny.  Wskazana  oferta  z  portalu  allegro.pl  była  jedynie  przykładową  propozycją,  

a  przewidywany  koszt  takiego  kontenera  został  uwzględniony  w  ofercie.  Przystępujący  nie 

miał  obowiązku  przedkładania  oferty  wykazującej  wartość  owego  kontenera,  a  załączony 

wydruk  ze  strony  internetowej  ma  jedynie  charakter  poglądowy.  Przedłożona  przez 

Przystępującego  oferta  zakupu  kontenera  zamieszczona  na  portalu  Allegro  miała  cenę 

12.500 zł brutto, czyli 10.162,60 zł netto, natomiast w kosztorysie budowlanym załączonym 

przez  Przystępującego  do  wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny,  w  kosztorysie 

branży  elektrycznej  Przystępujący  wyszczególnił  pozycję  montaż  kontenera  technicznego 

lądowiska  –  malowanie  zgodnie  z  odpowiedziami  na  pytania,  wskazując  jej  wartość  na 

poziomie 23.379 zł netto. 

W  zakresie  zarzutu  zastosowanych  kosztów  pośrednich  na  poziomie  50%  Przystępujący 

wskazał,  iż  stawki  te  ogłaszane  są  przez  Sekocenbud  celem  ułatwienia  ich  określania  

w  kosztorysowaniu  robót  budowlanych.  Stawki  są  publikowane  z  kwartalnym  opóźnieniem,  

w związku z tym dla I kwartału 2020 r. do wycen przyjmuje się stawki z IV kwartału 2019 r. 

Stawki  te,  jeżeli  nie  są  wpisane  do  umowy  jako  obowiązujące  przy  rozliczeniach,  należy 

traktować  jako  pomocnicze,  ale  w  większości  przetargów  publicznych  stawki  te  są 

przyjmowane jako referencyjne. 

Dla województwa łódzkiego, poza stolicą województwa, stawki dla robót ogólnobudowlanych 

inwestycyjnych 

przedstawiają  się  następująco:  R  =  16,40  –  18,72  –  21,50;  Kz  (koszty 

zamówienia) = 1,00 – 6,20 – 14,00; Kp (koszty pośrednie) = 40,00 – 65,70 – 80,00; Z (zysk) 

–10,90 – 20,00. Wobec powyższego określenie kosztów pośrednich na poziomie 50% 

jest w pełni dozwolone oraz nie są one zaniżone. 

Co do zarzutu, że w przedmiotowym postępowaniu Przystępujący nie dołączył dokumentów 

potwierdzających  złożone  wyjaśnienia,  co  miało  skutkować  brakiem  udokumentowania  

w  sposób  prawidłowy  uprawnień  bez  ograniczeń  kierownika  robót  elektrycznych, 

Przystępujący  wskazał,  że  nie  miał  obowiązku  przedkładania,  tj.  udokumentowania 

uprawnień  „bez  ograniczeń”  kierownika  robót  elektrycznych,  a  zarzut  wynika  z  mylnej 

wykładni  Odwołującego  art.  26  ust.  3  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Zamawiający 

pismem z 15 stycznia 2020 r., działając na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy Prawo zamówień 

publicznych,  wezwał  Przystępującego  do  złożenia  w  wyznaczonym  terminie  aktualnych  na 

dzień złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa 

w art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

IV Ustalenia Izby  

Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem 

odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący 

ma interes we wniesieniu odwołania  w  rozumieniu art.  179 ust.  1 ustawy  Prawo zamówień 

publicznych. 

Izba  ustaliła  także,  iż  stan  faktyczny  postępowania  w  zakresie  postawionych  zarzutów  

w  szczególności  treść  oferty  Przystępującego,  treść  wezwania  do  wyjaśnień  i  udzielonych 

wyjaśnień) nie jest sporny między Stronami.  

Po  zapoznaniu  się  z  przedmiotem  sporu  oraz  argumentacją  Stron,  w  oparciu  o  stan 

faktyczny 

ustalony 

na 

podstawie 

dokumentów 

postępowania 

przetargowego 

przedstawionych  przez 

Zamawiającego  oraz  stanowisk  Stron  i  Przystępującego 

przedstawionych  podczas  rozprawy 

Izba  ustaliła  i  zważyła,  co  następuje:  odwołanie  nie 

zasługuje na uwzględnienie. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  jego  błędne 

zastosowanie polegające na zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego pomimo rażąco 

niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, 

2.  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  art.  7  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez 

niezapewnienie zachowania uczciwej konkurencji w postępowaniu, 

3. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  Przystępującego  w  sytuacji,  gdy  oferta  ta  ma  treść  niezgodną  z  treścią  specyfikacji 

istotnych war

unków zamówienia. 

Przepis  art.  7  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  stanowi,  że  zamawiający 

przygotowuje  i  przeprowadza  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób 

zapewniający  zachowanie  uczciwej  konkurencji  i  równe  traktowanie  wykonawców  oraz 

zg

odnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.  

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2-

4 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający odrzuca 

ofertę, jeżeli:  

2)  jej  treść  nie  odpowiada  treści  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia;  

z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3;  

3)  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji,  

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  89 

ust.  1  pkt  4  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego pomimo rażąco niskiej 

ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 i art. 

7  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  poprzez  niezapewnienie  w  związku  z  tym 

zachowania uczciwej konkurencji (który odnosi się do zarzutu pierwszego) Izba stwierdziła, 

co następuje. 

Procedura wyjaśniania poziomu ceny w przypadku zaistnienia podejrzenia, że może być ona 

ceną  rażąco  niską  została  opisana  w  przepisach  art.  90  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych: „1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają 

się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego 

co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi 

przez  z

amawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  

o udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie dowodów,  dotyczących  wyliczenia ceny  lub  kosztu,  

w  szczególności  w  zakresie:  1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych 

rozwiązań  technicznych,  wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia 

dostępnych  dla  wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których 

wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za 

pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 

10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177); 

2)  pomocy  publicznej 

udzielonej  na  podstawie  odrębnych  przepisów;  3)  wynikającym  

z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,  obowiązujących  

w  miejscu,  w  którym  realizowane  jest  zamówienie;  4)  wynikającym  z  przepisów  prawa 

ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

1a.  W  przypadku  gdy  cena  całkowita  oferty  jest  niższa  o  co  najmniej  30%  od:  1)  wartości 

zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej  przed 

wszczęciem  postępowania  zgodnie  z  art.  35  ust.  1  i  2  lub  średniej  arytmetycznej  cen 

wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 

w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia;  2)  wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

2. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską 

cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.” 

Pismem z 9 stycznia 2020 r. Zamawiający wezwał Przystępującego w trybie art. 90 ustawy 

Prawo zamówień publicznych do udzielenia wyjaśnień, „w tym złożenia dowodów”. W treści 

wezwania  wskazał  jedynie,  że  oferta  ta  jest  o  ponad  30%  niższa  od  wartości  zamówienia 

oraz  przywołał  treść  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych.  Zamawiający  nie 

żądał  więc  wykazania  żadnych  szczególnych  elementów,  okoliczności  czy  złożenia 

konkretnych dowodów. 

Przystępujący w odpowiedzi przedstawił kosztorys ofertowy uproszczony branży elektrycznej 

i  budowlanej  oraz  wydru

ki  kilku  ofert.  Wyjaśnienia  te  nie  zostały  objęte  tajemnicą 

przedsiębiorstwa, były więc dostępne dla Odwołującego przed złożeniem odwołania. 

Odwołujący jednak, stawiając zarzut istnienia rażąco niskiej ceny, do którego odnosi się art. 

89  ust.  1  pkt  4  ustaw

y  Prawo  zamówień  publicznych,  zupełnie  nie  ustosunkował  się  do 

najistotniejszej części wyjaśnień, jaką jest kosztorys.  

Jedyny  jego  zarzut  dotyczył  tylko  jednego  z  jego  elementów,  tj.  przewidywanej  wysokości 

kosztów pośrednich w wysokości 50%. Przy czym argumentacja Odwołującego sprowadzała 

się do tego, że koszty te powinny – w jego opinii – być wyższe (min. 67% dla wynagrodzenia 

pracowników),  w  związku  z  tym  Przystępujący  nie  ujął  wszystkich  wymaganych  kosztów. 

Zdaniem  Odwołującego  przedstawione  przez  Przystępującego  „dowody  nie  mogą  zostać 

uznane  za  przekonujące,  a  cena  wydaje  się  być  skalkulowana  w  sposób  nierzetelny  i  nie 

pokrywa wszystkich niezbędnych kosztów realizacji całości przedmiotu zamówienia”. 

Odwołujący nie poparł tego jednak żadnymi konkretnymi danymi ani wyliczeniami, ani nawet 

bardziej rozbudowaną argumentacją. 

Zgodnie z art. 6 Kodeksu cywilnego ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie , która  

z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zasada ta została powtórzona w art. 190 ust. 1 ustawy 

Praw

o  zamówień  publicznych,  zgodnie  z  którym  strony  i  uczestnicy  postępowania 

odwoławczego  są  obowiązani  wskazywać  dowody  dla  stwierdzenia  faktów,  z  których 

wywodzą skutki prawne. 

Co  prawda  zgodnie  z  dyspozycją  art.  190  ust.  1a  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych  

w  niniejszym  przypadku  ciężar  dowodu,  że  oferta  nie  zawiera  niskiej  ceny,  spoczywał  na 

Przystępującym,  jednak  nie  oznacza  to,  że  Odwołujący  w  ogóle  jest  zwolniony  nie  tylko  

z  przedstawiania  dowodów  w  odwołaniu  lub  podczas  rozprawy,  ale  też  może  jedynie  

w  odwołaniu  „rzucić”  ogólnikowy  zarzut  zamiast  go  prawidłowo  sformułować,  tj.  m.in. 

prawidłowo uzasadnić i chociaż uprawdopodobnić.  

W  przypadku  zarzutu  istnienia  rażąco  niskiej  ceny  oznacza  to  co  najmniej  konieczność 

odniesienia  się  do  własnej  kalkulacji.  Przy  czym  kalkulacja  to  „obliczenie,  wyliczenie, 

rachunek”,  zatem  powinna  zawierać  jakieś  dane  liczbowe.  W  przypadku  złożenia  przez 

Przystępującego kosztorysów (nawet uproszczonych), powinny też one zostać zanegowane 

jako nieprawidłowo obliczone – ale w konkretny sposób, kontrwyliczeniami. 

Jak  podkreślali  Zamawiający  i  Przystępujący,  a  czemu  nie  przeczył  Odwołujący,  koszty 

pośrednie na poziomie 50% mieszczą się w granicach statystycznych dla lokalnego obszaru 

70%).  Tym  samym  samo  stwierdzenie  Odwołującego,  że  są  w  jego  przekonaniu  zbyt 

niskie, nie może stanowić podstawy uwzględnienia zarzutu.  

W związku z powyższym zarzuty te nie mogły zostać uwzględnione. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych 

poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego, pomimo że wykonawca 

zaoferował używany kontener, Izba stwierdziła, co następuje. 

Odwołujący  zarzucił  ofercie  Przystępującego  niezgodność  z  treścią  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia poprzez niezgodność z zawartym w niej wymaganiem zastosowania 

do  realizacji  zamówienia  materiałów  nowych  (nieużywanych),  podczas  gdy  z  wyjaśnień 

udzielonych  przez  Przystępującego  w  trybie  art.  90  ust.  1  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  wynika,  że  Przystępujący  zaoferował  kontener  według  oferty  z  Allegro  pod 

nazwą „Kontener biurowy/altana/stróżówka od TomekKontenery”, używany. 

Strony i Przystępujący były zgodne, że takie wymaganie (wykorzystania materiałów nowych) 

zostało przez Zamawiającego postawione. 

Może się zdarzyć w postępowaniu (i w praktyce się zdarzało), że z wyjaśnień ceny wyniknie, 

iż  jedną  z  przyczyn  niskiego  poziomu  ceny  oferty  jest  to,  że  zaoferowano  przedmiot  

o właściwościach innych niż wymagane przez zamawiającego, co stanowić będzie podstawę 

odrzuce

nia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.  

Jednak  musi  być  to  przedmiot  nierozerwalnie  związany  z  daną  ofertą,  np.  wskazany  albo 

opisany  w  niej,  którego  zmiana  oznaczałaby  jednocześnie  niedozwoloną  zmianę  oferty  

w  roz

umieniu  art.  87  ust.  1  zdanie  2.  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych 

(„Niedopuszczalne  jest  prowadzenie  między  zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji 

dotyczących  złożonej  oferty  oraz,  z  zastrzeżeniem  ust.  1a  i  2,  dokonywanie  jakichkolwiek 

zmian w jej treści.”).  

Jednak  w  niniejszej  sprawie  w  ofercie  nie  wskazano  konkretnego  oferowanego  kontenera, 

nie  został  opisany  (ten  konkretny  kontener)  w  opisie  świadczenia  –  nie  ma  tu  więc  mowy  

o zmianie treści oferty. Przystępujący wskazywał też, że przedstawiona oferta nie dotyczyła 

konkretnego  kontenera,  który  zamierza  zakupić,  lecz  przykładowego,  a  chodziło  w  niej 

jedynie o pokazanie rynkowego poziomu ceny. 

Zamawiający  i  Przystępujący  negowali  też,  że  załączona  do  wyjaśnień  oferta  dotyczy 

kontenera używanego, gdyż nie ma w niej takiego stwierdzenia.  

W  związku  z  powyższym  Izba  uznała,  że  nie  ma  podstaw  do  odrzucenia  oferty  również  

w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

Odwołujący  w  odniesieniu  do  przedmiotowego  kontenera  zarzut  swój  sformułował  jedynie  

w  stosunku  do  tego,  że  jest  on  materiałem  używanym,  natomiast  nie  co  do  innych  jego 

właściwości (parametrów). Tym zarzutem Izba jest więc ograniczona – zgodnie z dyspozycją 

art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych Izba nie może orzekać co do zarzutów, 

które nie były zawarte w odwołaniu. 

W  odniesieniu  do  zarzutu  naruszenia  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Przystępującego,  pomimo  niezłożenia 

przez  niego  prawidłowego  wykazu  osób,  potwierdzającego  dysponowanie  kierownikiem 

robót elektrycznych posiadającym uprawnienia budowlane „bez ograniczeń” Izba stwierdziła, 

co następuje. 

Na wstępie Izba  zauważa, że art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych nie 

jest tu prawidłową podstawą prawną i Odwołujący powinien był powołać się na zaniechanie 

wykluczenia Przystępującego z udziału w postępowaniu i art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo 

zamówień publicznych, zgodnie z którym zamawiający wyklucza wykonawcę, który m.in. nie 

wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu. 

Zgodnie  z  rozdziałem  5.  ppkt  5.3.2.  lit.  b)  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia 

ubiegający  się  o  zamówienie  wykonawca  musiał  wykazać  dysponowanie  minimum  jedną 

osobą pełniącą funkcję kierownika robót elektrycznych, posiadającą uprawnienia budowlane 

w  specjalności  instalacyjnej  w  zakresie  sieci,  instalacji  i  urządzeń  elektrycznych  

i  elektroenergetycznych  bez  ograniczeń  (lub  odpowiadające  im  ważne  uprawniania 

budowlane, które zostały wydane na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów).  

Na potwierdzenie tego miał przedstawić na żądanie Zamawiającego, w  trybie art. 26 ust. 2 

ustawy  Prawo  zamówień  publicznych,  wykaz  osób  skierowanych  do  realizacji  zamówienia, 

odpowiedzialnych  za  kierowanie  robotami  budowlanymi,  wraz  z  informacjami  na  temat  ich 

kwalifikacji  zawodowych,  uprawnień,  doświadczenia  i  wykształcenia  niezbędnych  do 

wykonania zamówienia, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności oraz informacją 

o  podstawie  do  dysponowania  tymi  osobami 

–  załącznik  nr  4  do  specyfikacji  istotnych 

warunków zamówienia (pkt 5.6.3 specyfikacji). 

Przystępujący  złożył  taki  wykaz  według  wzoru  przedstawionego  w  załączniku  nr  4  do 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia.  Zawierał  on  kolumny:  „Imię  i  nazwisko”, 

„Informacja  na  temat  kwalifikacji  zawodowych,  uprawnień”,  „Zakres  czynności”  i  „Podstawa 

dysponowania”. 

W kolumnie „Informacja na temat kwalifikacji zawodowych, uprawnień” dla kierownika robót 

eklektycznych Przystępujący wskazał: „Stwierdzenie posiadania przygotowania zawodowego 

nr  …  z  dnia…  do  pełnienia  samodzielnej  funkcji  kierownika  budowy  i  robót  w  specjalności 

instalacyjno-

inżynieryjnej w zakresie instalacji elektrycznych”. 

Zamawiający,  21  stycznia  2020  r.,  wezwał  Przystępującego  do  uzupełnienia  oferty  

„o  następujący  dokument:  –  wykaz  osób,  skierowanych  przez  wykonawcę  do  realizacji 

zamówienia,  w  szczególności  odpowiedzialnych  za  świadczenie  usług  wraz  z  informacjami 

na  temat  ich  kwalifikacji  zawodowych,  uprawnień,  doświadczenia  i  wykształcenia 

niezbędnych do wykonania zamówienia publicznego, a także zakresu wykonywanych przez 

nie  czynności  oraz  informacją  o  podstawie  do  dysponowania  tymi  osobami,  –  wg  wzoru 

stanowiącego załącznik nr 4 do SIWZ.” Zamawiający dodał jednak, że „wzywa Wykonawcę 

do uzupełnienia w/w dokumentu ponieważ, wykaz złożony przez Wykonawcę, nie potwierdza 

spełnienia  warunku  udziału  w  postępowaniu  tj.  przy  wykazanym  kierowniku  robót 

elektrycznych  brak  informacji  o  posia

daniu  uprawnień  <<bez  ograniczeń>>  oraz  brak  

w  wykazie  wpisu  o  osobie  posi

adającej  uprawnienia  w  specjalności  drogowej  inżynieryjnej 

bez ograniczeń.” 

22  stycznia  2020  r.  Przystępujący  udzielił  odpowiedzi,  w  której  wskazał,  iż  Zamawiający  

w  punkcie  5.3.2  lit.  a)  i  lit.  b) 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  odnośnie 

wymaganych uprawnień podał, że chodzi też o odpowiadające uprawnieniom bez ograniczeń 

„ważne  uprawnienia  budowlane,  które  zostały  wydane  na  podstawie  wcześniej 

obowiązujących  przepisów”.  Natomiast  przedstawiony  w  wykazie  osób  kierownik  robót 

elektrycznych  posiada  stwierdzenie  posiadania  przygotowania  zawodowego  z  roku  1984  r. 

do  pełnienia  samodzielnej  funkcji  kierownika  budowy  i  robót  w  specjalności  instalacyjno- 

inżynieryjnej  w  zakresie  instalacji  elektrycznych.  Podział  uprawnień  na  uprawnienia  bez 

ograniczeń i w ograniczonym zakresie został wprowadzony przepisami ustawy z dnia 7 lipca 

1994 r. 

– Prawo budowlane. Zgodnie z obowiązującym w okresie od 1928 do 1995 r. stanem 

prawnym do uprawnień bez ograniczeń zalicza się uprawnienia nadane osobom z wyższym 

wykształceniem  technicznym  odpowiednim  dla  danej  specjalności  oraz  gdy  w  treści 

uprawnień  nie  zawarto  pojęć  o  charakterze  przedmiotowym  lub  podmiotowym 

ograniczających  ich  zakres.  Wykształcenie  wskazanej  osoby  w  momencie  uzyskania  ww. 

uprawnień oraz ich treść jednoznacznie świadczy o tym, iż te uprawnienia należy uznać za 

uprawnienia budowlane bez ograniczeń. 

Na  wstępie  Izba  zauważa,  że  Odwołujący  zarzut  swój  sformułował  w  odniesieniu  do 

nieudokumentowania  posiadania  przez 

osobę  wskazaną  na  stanowisko  kierownika  robót 

elektrycznych  uprawnień  bez  ograniczeń,  zatem  tym  zarzutem  Izba  jest  ograniczona  –  jak 

już  wskazano  powyżej,  zgodnie  z  dyspozycją  art.  192  ust.  7  ustawy  Prawo  zamówień 

publicznych  Izba  nie  może  bowiem  orzekać  co  do  zarzutów,  które  nie  były  zawarte  

w odwołaniu. 

Dla  porządku  Izba  zauważa  też,  że  –  porównując  treść  punktu  5.6.3  specyfikacji  istotnych 

warunków  zamówienia,  załącznika  nr  4  do  specyfikacji  oraz  warunku  udziału  

w  post

ępowaniu  –  łatwo  stwierdzić,  że  punkt  5.6.3.  jest  częściową  kopią  §  2  ust.  4  pkt  10 

rozporządzenia Ministra Rozwoju z 27 lipca 216 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich 

może  żądać  zamawiający  od  wykonawcy  w  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia  (Dz.U. 

poz. 1126) i swoim zakresem nie prz

ystaje ani do warunku udziału w postępowaniu, ani do 

wzoru zawartego w załączniku nr 4. Zamawiający ani w warunku, ani we wzorze wykazu nie 

odnosił się bowiem do takich kwestii jak doświadczenie wykonawcy.  

Poza tym 

– ze względu na brak warunku w tym zakresie – nie ma podstawy do wykluczenia 

wykonawcy, ponieważ art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych odnosi się 

do niewykazania spełnienia warunku. Zatem podstawą wykluczenia wykonawcy byłoby tylko 

niewykazanie  spełnienia  któregoś  z  elementów  warunku,  a  nie  np.  braku  informacji  

o doświadczeniu, które nie było wymagane.  

Podobnie w przypadku ewentualnych rozbieżności w treści specyfikacji istotnych warunków 

zamówienia,  jak  np.  przedmiotowe  różnice  w  opisie  dokumentu  i  jego  wzorze 

przygotowanym p

rzez zamawiającego – w takich przypadkach przyjmuje się zasadę, że błąd 

zamawiającego  nie  może  obciążać  wykonawcy,  który  przygotował  dokument  zgodnie  ze 

wzorem.  

Znaczenie ma też sama treść wezwania do uzupełnienia dokumentu, tj. do czego konkretnie 

zamawi

ający wzywał. 

Sam  Zamawiający  ani  w  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  ani  w  wezwaniu  do 

przedstawienia czy uzupełnienia dokumentów nie wskazywał na konieczność przedstawienia 

przez Przystępującego kopii dokumentu potwierdzającego uprawnienia osób wskazanych na 

stanowisko kierownika robót. Wezwanie  zaś do  uzupełnienia  wykazu osób  dotyczyło braku 

wskazania w tym wykazie uprawnień „bez ograniczeń”.  

Analizując  jednak  decyzję  o  przyznaniu  osobie  wskazanej  na  stanowisko  kierownika  robót 

elektrycznych 

należy stwierdzić, że w decyzji tej nie ma stwierdzenia „bez ograniczeń” – jest 

to  decyzja  z  1984  r.  Zatem  zrozumiałe  jest,  że  również  Przystępujący  w  wykazie  osób  nie 

wpisał  słów  „bez  ograniczeń”  i  nie  zrobiłby  tego  w  ramach  uzupełnienia  dokumentu.  Jeśli 

więc  nie  było  konkretnej  treści  do  wpisania  do  wykazu  (Zamawiający  nie  żądał  np. 

przepisania  z  decyzji  szczegółowego  zakresu  uprawnień),  nie  wiadomo,  na  czym  to 

uzupełnienie  miałoby  polegać.  Tym  samym  w  tym  akurat  przypadku  wyjaśnienia  zakresu 

uprawnień  wskazujące,  że  są  to  uprawnienia  odpowiadające  zakresowi  „bez  ograniczeń”, 

były  prawidłową  reakcją  Przystępującego.  Wykonawca  mógł  też  z  własnej  woli  dołączyć 

kopię decyzji przyznającej uprawnienia, ale nie był do tego zobowiązany. 

W  związku  z  powyższym  Izba  nie  stwierdziła  podstaw  do  wykluczenia  Przystępującego  

w oparciu o art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Prawo zamówień publicznych czy też jej odrzucenia 

na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. 

W 

związku z powyższym Izba orzekła jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 

,  §  3  i  §  5  ust.  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich  rozliczania  (t.j.  Dz.  U.  z  2018  r.,  poz.  972), 

uwzględniając uiszczony przez Odwołującego wpis w wysokości 10.000 złotych. 

Przewodniczący:      ……………………..…