Sygn. akt: KIO 2155/20
WYROK
z dnia 1
2 października 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodnicząca: Renata Tubisz
Protokolant:
Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 8
października 2020r. w sprawie
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 31 sierpnia 2020 r.
przez
odwołującego: WEGNER Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. i
Healthcare Building Solutions Sp. z o.o. 60-
196 Poznań, ul. Bukowska 177
w postępowaniu powadzonym przez zamawiającego: Uniwersytet Technologiczno-
Przyrodniczy im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich w Bydgoszczy, 85-796 Bydgoszcz Al. prof. S.
Kaliskiego 7
z udziałem przystępującego: Budimex S.A. ul. Siedmiogrodzka 9, 01-204 Warszawa po
stronie zamaw
iającego
orzeka
oddala odwołanie
kosztami postępowania obciąża WEGNER Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Sp.k. i Healthcare Building Solutions Sp. z o.o. 60-
196 Poznań, ul. Bukowska 177
i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez WEGNER Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. i Healthcare Building Solutions Sp. z o.o. 60-196
Poznań, ul. Bukowska 177 tytułem wpisu od odwołania
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (j.t. Dz. U. z 2019 r., poz.1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
Przewodniczący:
………………………………
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone przez zamawiającego w
trybie przetargu nieograniczonego
, które zostało objęte postępowaniem odwoławczym przed
Krajow
ą Izbą Odwoławczą (Izbą), to postępowanie pn.
„Budowa
budynku
dydaktycznego
dla
potrzeb
Uniwersytetu
Technologiczno
—
Przy
rodniczego w Bydgoszczy nr postępowania AZZP.243.030.2020”.
Zamawiający wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego poprzez
publikację Ogłoszenia o zamówieniu w dniu 30 kwietnia 2020 r. w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod nr Dz.U./S S85 200197-2020-
PL. Wartość zamówienia przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy PZP.
Odwołanie zostało wniesione na podstawie art. 180 i nast. ustawy z dnia 29 stycznia 2004
r.
– Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1843 z późn. zm. –
dalej: „ustawa PZP”, ”ustawą”), wobec czynności badania i oceny ofert oraz wyboru oferty
najkorzystniejszej w p
ostępowaniu z zaniechaniem odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawcę – BUDIMEX Spółki akcyjnej w Warszawie (dalej „BUDIMEX”).
Decyzji z
amawiającego odwołujący zarzucił naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 1 pkt
6, art. 26 ust. 3 oraz art. 7 ust. 1 ustawy PZP, przez zaniechanie odrzucenia złożonej w
p
ostępowaniu oferty BUDIMEX pomimo tego, iż jej treść nie odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ), zawiera błędy w obliczeniu ceny, co
jednocześnie świadczy o przeprowadzeniu postępowania w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Z odwołania zatem wynika, że odwołujący nie zgadza się z wynikami badania, oceny ofert i
wyborem najkorzystniejszej oferty przez zamawiającego, której według odwołującego treść
jest sprzeczna z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz oferta wybrana
zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.
Wobec takiego ustalenia odwołujący żąda od Izby:
unieważnienia czynności zamawiającego polegającej na wyborze jako oferty
najkorzystniejszej oferty złożonej przez BUDIMEX;
2) naka
zania powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
3) nakazania odrzucenia oferty BUDIMEX na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz art. 89 ust. 1
pkt 6 ustawy PZP;
uznania oferty złożonej przez odwołującego jako najkorzystniejszej oferty złożonej w
post
ępowaniu.
Odwołujący przytoczył zarzuty oraz okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające
wniesienie odwołania, w tym wskazał interes w uzyskaniu zamówienia.
Odwołujący złożył ofertę, która powinna zostać uznana za najkorzystniejszą w
postępowaniu spośród ofert niepodlegających odrzuceniu. W wyniku rozpoznania odwołania,
druga pod względem kryteriów oceny ofert oferta odwołującego, może zostać uznana za
najkorzystniejszą. W wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy PZP
odwołujący, może ponieść realną szkodę w postaci nie uzyskania zamówienia, które ma
możliwość uzyskać.
W ocenie Izby odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art.179
ust.1 ustawy.
Co do zarzutów oraz okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie
odwołania.
Zgodnie z SIWZ (Rozdział XIV. pkt 2 lit. e) oferta musi zawierać załącznik w postaci
wypełnionej Tabeli Elementów Rozliczeniowych (dalej również: „TER”) uwzględniając
za
łącznik nr 8 – Opis przedmiotu zamówienia. Również, jak przywołał odwołujący, § 1 ust. 2
in fine oraz § 3 ust. 2 zdanie pierwsze wzoru umowy (załącznika nr 9 do SIWZ), TER
wchodzi w zakres oferty wykonawcy. Podobnie
w SIWZ (Rozdział XVII. Sposób obliczenia
ceny, pkt 4) ustalono, iż cenę ryczałtową dzieli się na elementy rozliczeniowe w TER według
zasad opisanych w Załączniku nr 8 – Opis przedmiotu zamówienia. Odwołujący również
powołał odpowiedź na pytanie nr 7, gdzie podano, iż „Zasady wypełniania TER
zamieszczono w Załączniku nr 8 OPZ p. 3.4.” Zgodnie z Opisem przedmiotu zamówienia:
część 3 pkt 3.4.1 ppkt 3: „Podstawą płatności jest kwota ryczałtowa, skalkulowana przez
Wykonawcę w Wycenionej Tabeli Elementów Rozliczeniowych dla danej pozycji Tabeli
Elementów Rozliczeniowych.”
Odwołujący na poparcie swoich zarzutów, wywiedzionych z art.89 ust.1 pkt 2 i pkt 6 ustawy
przywołał SIWZ, które zawiera następujące uregulowania:
część 3, pkt 3.4.1 ppkt 4: „Kwota ryczałtowa danej pozycji winna uwzględniać
wszystkie materiały, czynności, wymagania i badania niezbędne do właściwego
wykonania i odbioru Robót wycenionych w danej pozycji bez względu na to, czy
zostało to szczegółowo wymienione w Specyfikacjach Technicznych i Tabeli
Elementów Rozliczeniowych czy też nie.”,
część 3, pkt 3.4.1 ppkt 5: „Roboty opisane w każdej pozycji Tabeli Elementów
Rozliczeniowych winny być wykonywane w sposób kompletny opisany w
Specyfikacjach Technicznych, z zachowaniem jakości i zgodnie z wymaganiami IZ. W
taki sposób Roboty będą odbierane. Wartość podana w każdej pozycji Tabeli
Elementów Rozliczeniowych jako cena jednostkowa pokrywa wszystkie wymogi
kompletnego wykonania prac niezależnie od tego czy są one szczegółowo, czy nie
opisane w dokumentach Kontraktu.”,
część 3, pkt 3.4.1 ppkt 6: „Kwoty ryczałtowe i wartości pozycji wprowadzone do
Tabeli Ele
mentów Rozliczeniowych dla danych Robót muszą pokrywać koszt danych
Robót wykonanych jak pokazano w Dokumentacji projektowej i opisano w
Specyfikacji oraz wszelkie koszty wynikłe i związane, jak też wydatki włączając te,
które są w związku z (…)”,
część 3, pkt 3.4.1 ppkt 9: „Stosowne kwoty ryczałtowe muszą być podane dla każdej
pozycji TER. Niekompletne wypełnienie TER może być wystarczającym powodem dla
odrzucenia oferty.”,
część 3, pkt 3.4.1 ppkt 10: „Uważa się, że kwoty ryczałtowe wprowadzone dla każdej
pozycji pokrywają wszystko co jest konieczne dla całkowitego i poprawnego
wykonania przedmiotowych(ej) Robót(y)”,
w odpowiedzi Zamawiającego na pytanie nr 155, gdzie podano: „Zamawiający
wyjaśnia, że wartość świadczenia Wykonawcy w ramach danej pozycji Tabeli
Elementów Rozliczeniowych nie może być nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu
i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą wycenę
pozycji w sposób odmienny od jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie
będącą ceną rynkową, tzn., że generalnie nie występującą na rynku, na którym ceny
wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży
i jej otoczeniu biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i
funkcjonowanie uczciwej ko
nkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających.”
Uzupełniająco odwołujący wskazał na załącznik nr 9 do SIWZ gdzie we wzorze umowy
podano, iż TER stanowi:
integralną część umowy, według której ma zostać wykonany przedmiot tej umowy, tj.
przedmiotowe
zamówienie (postanowienie § 1 ust. 2 in fine wzoru umowy),
podstawę podziału poszczególnych pozycji składających się na wynagrodzenie (§ 2
ust. 1 in fine wzoru umowy),
podstawę określenia wartości robót zaniechanych w przypadku zmniejszenia zakresu
prze
dmiotu umowy (tj. przedmiotowego zamówienia) lub rezygnacji z określonych
robót (§ 2 ust. 10 wzoru umowy),
podstawę rozliczania za realizację przedmiotu umowy (postanowienia § 3 ust. 24 oraz
ust. 12 wzoru umowy),
podstawę uznania zakończenia danego zakresu robót (postanowienie § 3 ust. 10
wzoru umowy),
podstawę sporządzania kosztorysów robót dodatkowych, zaniechanych lub
zamiennych (postanowienia § 3 ust. 24 i 25 wzoru umowy),
podstawę sporządzenia harmonogramu rzeczowo-finansowego i płatności
(postanowi
enie § 4 ust. 4 wzoru umowy),
podstawę sporządzenia Wniosku o płatność, którego złożenie warunkuje
rozpoczęcie czynności odbiorowych (§ 8 ust. 2 pkt 1 zdanie pierwsze wzoru umowy),
podstawę określenia maksymalnego wynagrodzenia podwykonawcy za zakres robót
w niej określony (§ 9 ust. 1 in fine wzoru umowy),
podstawę określenia wartości zrealizowanych robót w kosztorysie powykonawczym w
przypadku odstąpienia od umowy (§ 13 ust. 12 pkt 1 wzoru umowy),
zgodnie z § 3 ust. 2 zdanie drugie wzoru umowy możliwe jest jedynie
doszczegółowienie TER bez zmiany poszczególnych, odpowiednich wartości z niej
wynikających, co oznacza, iż niemożliwe jest uzupełnienie niewycenionych pozycji.
W TER wykonawcy wybranego nie wyceniono. 1.5.1 „Konstrukcja stalowa i obudowa dachu
blachą”.
Zamawiający w ramach Postępowania wezwał BUDIMEX do złożenia wyjaśnień.
W odpowiedzi w piśmie BUDIMEX z dnia 31 lipca 2020 r. wskazano, iż łączna cena ofertowa
obejmuje również koszt pozycji 1.5.1 TER, zaś koszt wykonania robót objętych tą pozycją (tj.
konstrukcji stalowej i obudowy dachu blachą) został ujęty w innej pozycji TER – 1.10.7 „1.14
Pokrycie dachu
– wszelkie roboty związane z wykonaniem podkładów spadkowych,
izolacyjnych przeciwwilgociowych i termicznych, zabezpieczających i pokrywczych z papy,
lekkiej obudowy z płyt warstwowych oraz membran PCV wraz z niezbędnymi obróbkami,
orynnowaniem, wpustami i wszelkimi pracami towarzyszącymi do wykonania pokrycia
dachowego nad projektowanym budynkiem. Ponadto zakup i montaż wszelkich przejść
systemowych, klap oddymiających.” BUDIMEX – wskazywał na objęcie jej zakresem prac z
pozycji 1.5.1 TER. W pozycji 1.5.1 TER nie wskazano wartości liczbowej w kolumnie „ilość”,
zaś łączna wycena wszystkich prac związanych z wykonaniem dachu dokonana została
przez potencjalnych podwykonawców. Prace dotyczące wszystkich warstw konstrukcyjnych i
materiałowych dachu agregowane są w treści dokumentacji technicznej jako jeden element,
zaś pozycje z TER należy traktować wskaźnikowo, jako pomocnicze narzędzie w
mechanizmie comiesięcznego rozliczania kontraktu pomiędzy wykonawcą a Zamawiającym.
P
ismem z dnia 20 lipca 2020 r. Zamawiający zawiadomił Odwołującego o poprawieniu
oczywistej omyłki rachunkowej w podaniu w ofercie (wypełnionym formularzu ofertowym)
cen
y łącznej brutto. Poprawienie tej omyłki nastąpiło wskutek zweryfikowania i zsumowania
wszystkich pozycji TER załączonej do oferty Odwołującego.
W dniu 20 sierpnia 2020 r. Zamawiający poinformował o wyborze najkorzystniejszej oferty,
za którą została uznana oferta złożona przez BUDIMEX. Oferta Odwołującego została
sklasyfikowana na drugim miejscu.
Odwołujący kwitując swoje stanowisko przywołał szereg orzeczeń sądów oraz Izby, które
skłoniły jego do następującego wywodu.
Niemożliwe
wreszcie
będzie
określenie
maksymalnej
wartości
wynagrodzenia
podwykonawcy za ten zakres robót, co w konsekwencji wobec brzmienia postanowienia § 9
ust. 1 in fine wzoru umowy uniemożliwi planowane przez BUDIMEX podwykonawstwo w tym
zakresie. W każdym bowiem przypadku wynagrodzenie przewidziane dla podwykonawcy za
wykonanie robót objętych pozycją 1.5.1 TER przekroczy niewycenione w TER
wynagrodzenie za wykonanie tej pozycji.
Tym samym uznać należy, iż treść oferty BUDIMEX nie odpowiada oczekiwaniom
Zamawiającego w tym zakresie, co świadczy o tym, że oferta BUDIMEX nie odpowiada treści
SIWZ, a co w konsekwencji winno prowadzić do odrzucenia oferty BUDIMEX na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP, czego jednak Zamawiający w sposób bezzasadny zaniechał.
Opisane powyżej pominięcie pozycji w TER załączonym do oferty BUDIMEX jest również
błędem w obliczeniu ceny, co stanowi odrębną przesłankę odrzucenia oferty na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy PZP.
W niniejszym przypadku kalkulacja ceny oferty obliczona na podst
awie kosztorysów
ofertowych nie obejmuje bowiem całego przedmiotu zamówienia, pomija bowiem ww.
pozycję wchodzącą w zakres przedmiotu zamówienia.
Zaznaczyć przy tym należy, iż zgodnie z wyżej wymienionymi postanowieniami OPZ każda z
wycenionych pozycj
i TER ma charakter ryczałtu, który pokrywa całkowity koszt wykonania
danego elementu rozliczeniowego. Brak wyceny elementu z pozycji 1.5.1 TER oznacza, że
BUDIMEX nie wycenił przedmiotowego zamówienia jako całości, a zatem oferta tego
wykonawcy nie może być porównywalna z ofertami innych wykonawców, których cena
została obliczona w oparciu o wszystkie pozycje TER.
Zaniechanie przez Zamawiającego zastosowania w toku Postępowania zasad, które sam
ustalił stanowi o prowadzeniu Postępowania z oczywistym naruszeniem zasady wyrażonej w
art. 7 ust. 1 ustawy PZP.
Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie z dnia 31 sierpnia 2020 r. w dniu 8
września 2020r.
W swoim stanowisku zamawiający wniósł o oddalenie odwołania i przedstawił następującą
argumentację formalną i prawną.
Zamawiający potwierdził, że wykonawcy na podstawie Rozdziału XIV ust. 2 lit e SIWZ,
zobowiązani byli do załączenia wraz z ofertą wypełnionej Tabeli Elementów Rozliczeniowych
według zasad opisanych w Załączniku nr 8 Opis przedmiotu zamówienia.
Również zamawiający potwierdził, że w toku badania oferty BUDIMEX stwierdził, że pozycja
1.5.1 Tabeli Elementów Rozliczeniowych, Konstrukcja stalowa i obudowa dachu blachą nie
została przez BUDIMEX wypełniona.
Zamawiający potwierdził, że wobec wątpliwości Zamawiającego, czy cena łączna brutto
wskazana w Formularzu oferty zawiera koszt pozycji Konstrukcja stalowa i obudowa dachu
blachą, w dniu 20.07.2020 r. wezwał na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy PZP, BUDIMEX do
złożenia stosownych wyjaśnień.
W dniu 31.
07.2020 r. BUDIMEX złożył wyjaśnienie w którym oświadczył, że :
cena łączna brutto podana w formularzu oferty, tj. 36.779.356,68 zł, będąc zgodnie z
postanowieniami Rozdziału WIII pkt 1 SIWZ ceną ryczałtową, jest kompletna i obejmuje
wynagrodzenie
za
zreal
izowanie całości zamówienia objętego przedmiotowym
postępowaniem. Tym samym, Budimex potwierdza, iż wskazana łączna cena ofertowa
obejmuje również koszt pozycji 1.5.1 TER, tj. koszt wykonania konstrukcji stalowej i obudowy
dachu blachą.
BUDIMEX wyjaśnił również, że w związku z tym, wartość prac związanych z wykonaniem
konstrukcji stalowej i obudowy dachu blachą ujęta została w pozycji, której opis wskazywał
również na objęcie jej zakresem prac tego rodzaju, tj. w pozycji 1.10.7 TER pn. „ Pokrycie
dachu -- w
szelkie roboty związane z wykonaniem podkładów spadkowych, izolacyjnych
przeciwwilgociowych i termicznych, zabezpieczających i pokrywczych z papy, lekkiej
obudowy z płyt warstwowych oraz membran PCV wraz z niezbędnymi obróbkami,
orynnowaniem, wpustami i ws
zelkimi pracami towarzyszącymi do wykonania pokrycia
dachowego nad projektowanym budynkiem. Ponadto zakup i montaż wszelkich przejść
systemowych, klap oddymiających. ” W ramach wartości tej pozycji ujęta została wartość
prac za wykonanie konstrukcji stalow
ej i obudowy dachu blachą w wysokości 105.830, 00 zł.
Za przyporządkowaniem kosztu wykonania konstrukcji stalowej i obudowy dachu blachą do
pozycji 1.10.7 TER w okolicznościach przedmiotowej sprawy przemawiał dodatkowo fakt, że
wykonawca, będąc zobowiązanym do wzięcia pod uwagę podczas wycen „Do szczególnych
pozycji postanowień kontraktu, specyfikacji technicznych i opisów oraz odpowiednich
dokumentów w celu uzyskania pełnych wskazówek do wyceny, uwzględnił, że prace
dotyczące wszystkich warstw konstrukcyjnych i materiałowych dachu, agregowane są w
treści dokumentacji technicznej jako jeden element (przykładowo rysunek "-Przekrój B-B
części Architektury, gdzie wszystkie warstwy dachu zostały zagregowane i oznaczone
symbolem D1-DACH).
Biorąc pod uwagę powyższe, BUDIMEX podkreślił, że skalkulowana przez niego całkowita
wartość oferty 36 779 356,68 zł obejmuje wszelkie niezbędne elementy prac, gwarantując
prawidłowe wykonanie i rozliczenie zamówienia.
Wskazał również, że podkreślenia wymaga dodatkowo, że roboty opisane w każdej pozycji
Tabeli Elementów Rozliczeniowych zostały zagregowane przez Zamawiającego i opisane w
sposób scalony, a co za tym idzie należy je traktować wskaźnikowo, jako pomocnicze
narzędzie w mechanizmie comiesięcznego rozliczania kontraktu pomiędzy Wykonawcą a
Zamawiającym.
Po uzyskaniu powyższych wyjaśnień, w tym potwierdzeniu przez BUDIMEX, że Cena łączna
brutto wskazana w Formularzu oferty zawiera koszt pozycji Konstrukcja stalowa i obudowa
dachu blachą, Zamawiający w dniu 18.08.2020 r. dokonał wyboru oferty BUDIMEX, jako
oferty najkorzystniejszej, która spełniała wszystkie warunki w SIWZ i która otrzymała
najwyższą łączną liczbę punktów w kryterium oceny oferty tj., cena oferty (brutto) — 60%,
oraz okresu gwarancji i rękojmi na wykonane roboty budowlane, w tym na użyte materiały
oraz na dostarczone i zamontowane urządzenia i oprogramowanie — 40%.
Zamawiający w udzielonej odpowiedzi na odwołanie potwierdził okoliczności wskazane w
odwołaniu, które również wynikają z dokumentacji przekazanej przez zamawiającego, co do
trybu uzyskania wyjaśnień od wykonawcy wybranego w trybie art.78 ust.1 ustawy, w sytuacji
wątpliwości zamawiającego co do objęcia ceną ryczałtową nie wypełnionej pozycji TER.
Zamawiający odnosząc się do zarzutów zawartych w odwołaniu stwierdził, że są całkowicie
pozbawione podstaw.
Zgodnie z Rozdziałem XVII ust 1 i 3 SIWZ, Opis Sposobu Obliczenia Ceny, cena podana
przez Wykonawcę w formularzu oferty (wg wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do SIWZ) jest
całkowitym wynagrodzeniem za realizowanie całości zamówienia objętego niniejszym
postępowaniem. Wynagrodzenie Wykonawcy ma charakter ryczałtowy. Cena podana w
ofercie pozostanie niezmienna przez cały okres obowiązywania umowy.
W Formularzu Oferty stanowiącej Załącznik nr 1 do SIWZ, Wykonawca złożył oświadczenie,
"SKŁADAMY OFERTĘ na wykonanie przedmiotu zamówienia w zakresie cena łączna brutto
36 779 356,68 zł.”
Zapisy te potwierdzają, że cena łączna brutto zawiera wszystkie elementy zawarte w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w tym koszt wykonania konstrukcji stalowej i
obudowy dachu blachą.
Zostało to dodatkowo potwierdzone przez BUDIMEX w złożonym wyjaśnieniu.
Tak więc koszt wykonania konstrukcji stalowej i obudowy dachu blachą został wyceniony, ale
umieszczony w innej pozycji Tabeli Elementów Rozliczeniowych.
Zamawiający uważa, że względu na przewidziany w SIWZ ryczałtowy charakter
wynagrodzenia, załączona do oferty Tabela Elementów Rozliczeniowych ma jedynie
charakter informacyjny, pomocniczy, służyć będzie do późniejszego rozliczenia umowy.
Zamawia
jący uważa również, że pozycja: koszt wykonania konstrukcji stalowej i obudowy
dachu blachą, w innej niż pozycji 1.5.1 Tabeli Elementów Rozliczeniowych, nie wpływa na
z
mianę zakresu zobowiązań Wykonawcy, wynikających z zapisów specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Również zamianę tą nie można uznać za zmianę, która skutkuje tym,
że treść oferty BUDIMEXU nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Niewłaściwe jest utożsamianie pominięcia wyceny danej pozycji kosztorysu z nieobjęciem
treścią oświadczenia woli wykonawcy całego przedmiotu zamówienia.
Pominięcie pozycji przez jej niewycenienie wprost - oznacza tyle, że wykonawca jest
zobowiązany wykonać zamówienie zgodnie z jego zakresem opisanym w projekcie
budowlanym oraz specyfikacjach technicznych
Zamawiający w pkt 3.4.1.9 Opisu przedmiotu zamówienia zawarł zapis, iż stosowne kwoty
ryczałtowe muszą być podane dla każdej pozycji TER. Niekompletne wypełnienie TER może
być wystarczającym powodem dla odrzucenia oferty. Zamawiający jako autor tego zapisu
interpretuje go w następujący sposób, jeżeli Wykonawca nie wyceniłby którejkolwiek z
pozycji TER, jego oferta mogłaby zostać odrzucona. W przypadku oferty BUDIMEXU nie
zachodzi ten przypadek, ponieważ pozycja Konstrukcja stalowa i obudowa dachu blachą,
została wyceniona, tylko w innej części Tabeli Elementów Rozliczeniowych.
Odnośnie zarzutu Odwołującego, iż nieuzasadnione jest twierdzenie BUDIMEXU, że pozycja
1.10.7 TER mogła być uznana jako zawierająca pozycję 1.5.1. Ponieważ pierwsza z tych
pozycji dotyczy bowiem poszycia dachu
— robót wykończeniowych (na co wskazuje zresztą
podział pozycji przyjęty w TER), zaś druga — konstrukcji stalowej i obudowy dachu blachą,
czyli robót konstrukcyjnych poprzedzających możliwość wykonania poszycia dachu.
Ozn
acza to, że zakresy tych robót się nie pokrywają i nie ma żadnych przesłanek
merytorycznych, by wycena robót z pozycji 1.5.1 TER mogła nastąpić w pozycji 1.10.7.
Zamawiający nie widzi przeszkód do zawarcia przez BUDIMEX wyceny konstrukcji stalowej i
obudowy dachu blachą w pozycji 1.10.7 TER, oraz nie uważa, iż zmiana ta spowodowała
niezgodność oferty BUDIMEX- u z SIWZ.
Odnośnie zarzutu Odwołującego, iż TER ma charakter pomocniczy i dotyczy rozliczania
kontraktu o roboty budowlane
oraz, że wobec braku »wceny pozycji 1.5.1 TER przez
BUDIMEX niemożliwe będzie rozliczenie wykonania elementu robót budowlanych w postaci
konstrukcji s
talowej i obudowy dachu blachą. Niemożliwa w szczególności będzie również
wycena robót zamiennych lub zaniechanych w tym zakresie.
Niemożliwe
wreszcie
będzie
określenie
maksymalnej
wartości
wynagrodzenia
podwykonawcy za ten zakres robót, co w konsekwencji wobec brzmienia postanowienia
§ 9 ust. 1 in fine wzoru umowy uniemożliwi planowane przez BUDIMEX podwykonawstwo w
tym zakresie, Zmawiający odpowiadając na powyższy zarzut stwierdza, że ze względu na to,
że Cena oferty jest ceną ryczałtową TER ma charakter pomocniczy i dotyczy wyłącznie
rozliczania kontraktu o roboty budowlane. Po uzyskaniu wyjaśnień od BUDIMEX- u możliwe
będzie rozliczenie wykonania elementu robót budowlanych w postaci konstrukcji stalowej i
obudowy dachu blachą, możliwa będzie również wycena robót zamiennych lub zaniechanych
w tym zakresie, możliwe będzie określenie maksymalnej wartości wynagrodzenia
podwykonawcy za ten zakres robót.
Zamawiający wskazuje, że nie miał podstaw do odrzucenia oferty BUDIMEX, na podstawie,
że jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Zamawiający uważa również, że oferta Przystępującego jest zgodna z SIWZ oraz zapewni
realizację celu zamówienia, a realizowana usługa będzie odpowiadała wymogom specyfikacji
istotnych warunków zamówienia.
Wobec tego Zamawiający wnosi o oddalenie odwołania.
W toku postępowania odwoławczego stanowiska w sprawie przedstawili uzupełniająco
zamawiający w dniu 8 października 2020r. oraz przystępujący po stronie
zamawiającego/wykonawca wybrany /Budimex w dniu 8 października 2020r.(pisma w
aktach sprawy).
Zamawiający (pismo 08.10.20r.) w złożonym stanowisku podniósł następujące zagadnienia
odnosząc się do nich merytorycznie, uwzględniając poglądy doktryny oraz orzecznictwa
sądów powszechnych jak i Izby, na tle obowiązującej siwz jak i złożonej oferty przez
wykonawcę wybranego:
po pierwsze obowiązywania w przedmiotowej sprawie wynagrodzenia ryczałtowego i
skutków prawnych z tego wynikających,
po drugie roli TER (tabeli elementów rozliczeniowych) w kontekście treści art.31 ust.1 ustawy
zgodnie z którym zamawiający opisuje przedmiot zamówienia na roboty budowlane za
pomocą dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót
budowlanych,
po trzecie sposobu odczytywania treści oferty z uwzględnieniem art.60 i art.65 § 1 k.c. w tym
z uwzględnieniem wyjaśnień wykonawcy wybranego w trybie art.78 ust.1 ustawy,
po czwarte o podstawach odrzucenia oferty sformułowanych w art.89 ust.1 pkt 2 ustawy to
jest sprzeczności treści oferty z treścią siwz,
po piąte zasadności zarzutu sformułowanego do art.89 ust.1 pkt 6 ustawy to jest błędu w
obliczeniu ceny, rozumianego jako brak tożsamości przedmiotu zamówienia z przedmiotem
opisanym w siwz dokumentacji technicznej, stwior, opz.
Przystępujący (pismo 08.10.20r.) odniósł się kolejno do podniesionych zarzutów odwołania
to jest po pierwsze
naruszenia przez zamawiającego art.89 ust.1 pkt 2 ustawy w związku z
obowiązującym w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia ceny w formie
wynagrodzenia rycz
ałtowego i znaczenia TER w tym postępowaniu. Podsumowując tę część
stanowiska sprowadził do konkluzji, że wynagrodzenie w formularzu ofertowym za całość
przedmiotu zamówienia to kwota 36.779.356,68 zł., wynagrodzenie w TER to również kwota
36.779.356,68 zł. oraz w wyjaśnieniach z dnia 31.07.2020r. w trybie art.87 ust.1 ustawy
wyjaśnił sposób zagregowania kwot w ramach TER (to jest uwzględnienie poz. 1.5.1 –
konstrukcja stalowa i obudowa dachu blachą w poz. 1.10.7 –pokrycie dachu). Przystępujący
dalej obszernie
wyjaśnił brak wpływu, w związku z wynagrodzeniem ryczałtowym,
wypełnienia TER na rozliczenia w trakcie wykonania umowy w tym robót zamiennych,
dodatkowych
czy zaniechanych oraz podwykonawców. Po drugie odnosząc się do zarzutu
naruszenia art.89 ust.1 pk
t 6 ustawy wskazał na następujące zestawienie podziału kwoty
ryczałtu w TER (odwołujący poz.1.5.1 – konstrukcja stalowa i obudowa dachu blachą –
95.275,72, wykonawca wybrany 1.10.7. pokrycie dachu 443.589,35zł. i odwołujący -1.5.1 i
– 438.661,08 zł). Z zestawienia powyższego Budimex wywodzi brak uzasadnienia do
błędu w obliczeniu ceny jego oferty skoro uwzględniając wyjaśnienie z 31.07.20r. o
zagregowaniu poz. 1.5.1 do poz. 1.7.1 wynagrodzenie odwołującego i Budimex są niemal
tożsame w zakresie sum kwot z poz. 1.5.1 i 1.10.7 TER.
Izba dokonując ustaleń
w sprawie na podstawie przywołanych dowodów w sprawie, dokumentacji postępowania
przekazanej przez zamawiającego, wyjaśnień i oświadczeń złożonych na rozprawie oraz
stanowisk odwołującego, zamawiającego i przystępującego o charakterze formalnym i
merytorycznym
, przedstawionych powyżej lub też przywołanych, zważyła w niniejszej
sprawie jak poniżej.
Wynagrodzenie jak wynika z SIWZ jest wynagrodzeniem ryczałtowym, do którego stosuje się
art.632 k.c.
w związku z art.14 ust.1 ustawy.
W SIWZ przewidziano obowiązek załączenia do oferty Tabeli Elementów Rozliczeniowych
(TER).
Wykonawca wybrany załączył do oferty TER, ale nie wypełnił jednej z poz. 1.5.1. Konstrukcja
stalowa i obudowa dachu blachą.
Suma
kwot wynagrodzenia ryczałtowego z formularza oferty jest tożsama z sumą kwot
pozycji TER.
W dniu 31.07.2020r. zamawiający otrzymał wyjaśnienie w trybie art.87 ust.1 ustawy na
wezwanie zamawiającego z dnia 20.07.2020r.
W wyjaśnieniu wykonawca wybrany oświadczył, że kwota pominięta poz.1.5.1 TER jest w
poz.1.10.7 TER Pokrycie dachu.
Zamawiający przyjął wyjaśnienie i w dniu 18.08.2020r. wybrał ofertę Budimex jako ofertę
najkorzystniejszą.
W toku postępowania odwoławczego Izba ustaliła, że specyfikacje techniczne i opisy oraz
odpowiednie dokumenty w celu uzyskania wskazówek do wyceny przewidziały
zagregowanie jako jeden element wszystkie warstwy konstrukcyjne i materiałowe dachu (np.
rysunek A6-
Przekrój B-B części Architektury , gdzie wszystkie warstwy dachu zostały
zagregowane i oznaczone symbolem D1-
DACH). Powyższe okoliczności potwierdzają
przedłożone na rozprawie oferty podwykonawców DACHLAND Sp. z o.o. z s. w Olsztynie z
25.06.2020r. oraz Usługi Dekarskie Z. S. Plużnica z 26.06.2020r. ( w aktach sprawy), którym
Izba przyznała wiarygodność dowodową. Do Protokołu z rozprawy złożył oświadczenie
przedstawiciel zamawiającego – Kierownik Zespołu Inwestora Zastępczego, w którym
przyznał, że kosztorysant wbrew postanowieniom SIWZ wyodrębnił do odrębnej pozycji
konstrukcj
ę stalową i obudowę dachu ( wyciąg z protokołu posiedzenia/rozprawy „W tym
miejscu Zamawiający stwierdza, że nie był to sformułowany pomysł rozbicia na 2 pozycje,
pozycje robót dachowych, ale był to pomysł kosztorysanta zatrudnionego w biurze projektu,
który przygotował dokumentację kosztorysową.).
Ustalenia dokonane przez Izbę na rozprawie nie zostały zakwestionowane co do faktu przez
strony i uczestnika. Odwołujący podtrzymał stanowisko co do odrzucenia oferty wykonawcy
wybranego.
Iz
ba zważyła
n
a podstawie dokonanych ustaleń w przedmiotowej sprawie oraz obowiązującej SIWZ oraz
ustawy jak poniżej.
Co do naruszenia art.89 ust.1 pkt 2 ustawy to jest sprzeczności treści oferty z treścią
SIWZ.
Izba nie stwierdza po stronie zamawiającego naruszenia art.89 ust.1 pkt 2 ustawy w związku
z wyborem jako oferty najkorzystniejszej przystępującego po jego stronie i w związku z tym
obowiązku po stronie zamawiającego odrzucenia oferty tego wykonawcy.
Po pierwsze w kontekście zapisu SIWZ co do możliwości odrzucenia oferty, która nie
zawiera wypełnionych pozycji TER, Izba nie uznaje tego zapisu za skuteczny w kontekście
brzmienia art.89 ust.1 pkt 2 ustawy, który wymaga w ramach dyspozycji odrzucenia oferty
tylko i wyłącznie w przypadku sprzeczności treści oferty z treścią SIWZ. W ocenie Izby TER
nie jest dokumentem potwierdzającym zgodność treści oferty z treścią SIWZ. Decyduje o tym
charakter dokumentu TER w kontekście wynagrodzenia ryczałtowego, którego skutki
regulowane
są treścią postanowień art.362 k.c. w związku z art.14 ust.1 ustawy.
Wynagrodzenie
ryczałtowe nie jest wynagrodzeniem kosztorysowym, czyli wykonawca
otrzyma wynagrodzenie za wykonany przedmiot niezależnie jakie poniesie koszty
spodziewane czy tez nieprzewidziane, oczywiście w ramach wyjątku k.c., gdzie decyzję
może podjąć tylko sąd (art.632 § 2 k.c.). Dokument TER nie ma charakteru oświadczenia
woli jakim jest
złożenie oferty co do istotnych elementów tego oświadczenia, na które
składają się zobowiązanie do wykonania przedmiotu zamówienia w określonym terminie i na
warunkach SIWZ za
określoną ryczałtowo kwotę. Z kolei treścią SIWZ są postanowienia co
do przedmiotu zamówienia, terminu wykonania gwarancji wynagrodzenia wykonawcy
składającego najkorzystniejsza ofertę, która zamawiający nie odrzucił oraz inne istotne
postanowienia zamówienia. Szereg postanowień SIWZ to postanowienia nie mające
charakteru treści SIWZ a jedynie służą określeniu strony formalnej składanej oferty. Tak więc
skutek przewidziany w SIWZ
co do możliwości odrzucenia oferty w sytuacji nie wypełnienia
TER, w ocenie Izby, nie jest postanowieniem, kt
óre należy zakwalifikować do treści SIWZ.
Co do zasady ustalenia co do
terminów płatności wynagrodzenia ryczałtowego po kolejnych
odbiorach
częściowych nie zmienia charakteru wynagrodzenia, które jest ryczałtem a sposób
i terminy jego płatności to kwestia formalna związana z terminem zapłaty ryczałtu.
Nawet nie podzielając poglądu Izby co do charakteru TER to należy ocenić zachowanie
zamawiającego za dopuszczalne, który postąpił tak jak by TER był treścią SIWZ i skorzystał
z procedury art.87 ust.1
ustawy. Zamawiający tak postąpił w związku z wątpliwościami co do
zakresu oferowanego przedmiotu
zamówienia, ponieważ w TER pominięta została poz. 1.5.1
TER, to jest brak podania c
zęści ryczałtu jaki wykonawca przypisuje tej pozycji. W dniu
31.07.2020r. wykonawca wybrany
wyjaśnił wątpliwość zamawiającego odpowiadając, że
część ryczałtu przypadającego na poz.1.5.1 znajduje się w pozycji 1.10.7. Należy podkreślić,
że ujęcie kosztów dachu to jest konstrukcji stalowej (1.5.1) w koszcie poszycia dachu
(1.10.7) nastąpiło wobec braku konsekwencji pomiędzy treścią SIWZ opisującej przedmiot
zamówienia jak i dokumentacji technicznej, które to dach traktowały jako jedną pozycję to
jest konstrukcj
ę stalową dachu i poszycie dachu. Natomiast jak przyznał na rozprawie
zamawiający to kosztorysant sporządzający TER w sposób niezgodny z OPZ i dokumentacja
techniczną rozdzielił dach na dwie pozycje. Te okoliczności również w ocenie Izby
uprawniają do stwierdzenia, że wykonawca nie może ponosić konsekwencji w postaci
odrzucenia oferty z powodu braku
spójności dokumentacji zamawiającego a TER.
Również w przypadku traktowania TER jako treści SIWZ ma znaczenie okoliczność, że
kwoty podane w ofercie to jest formularzu ofertowym i kwota sumaryczna w TER
są
tożsame. Na tej również podstawie należy odrzucić wszelkie podejrzenia, że wykonawca
wybrany nie zamierza wykonać całości zamówienia. Niemniej wyższość maja tutaj przepisy
k.c. regulującego skutki jakie wynikają z art.632 k.c. – ryczałt. Skutki te sprowadzają się do
sytuacji, że jeżeli wykonawca w ofercie to jest oświadczeniu woli stwierdza, że wykona
przedmiot zamówienia za kwotę ryczałtu i z poszanowaniem postanowień SIWZ to oznacza,
że nawet gdyby nie odniósł się do wątpliwości zamawiającego, zgłoszonych w związku z
TER to i tak
ma obowiązek wykonać cały przedmiot zamówienia. Niemniej należy pozytywnie
ocenić zachowania zamawiającego i wykonawcy wybranego, którzy w trybie art.87 ust.1
wyjaśnili powstałe wątpliwości w związku z złożonym do oferty TER.
W zaistniałej sytuacji, w ocenie Izby, nie ma jakichkolwiek wątpliwości, że wykonawca
wybrany zobowiązał się do wykonania zamówienia w systemie buduj za podaną cenę w
formularzu ofertowym stanowiącym jego zobowiązanie wobec zamawiającego.
Podsumowując złożone TER do oferty nie jest oświadczeniem woli w sytuacji ceny
ryczałtowej, mogącym być ocenianym w kontekście treści SIWZ, tylko dokumentem
ustalającym zakresy płatności dla wyszczególnionych w nim części, czyli oświadczeniem
wiedzy.
Izba w żadnym stopniu nie podziela poglądów odwołującego co do podnoszonej kwestii, że
w związku z TER nie ma ceny ryczałtowej tylko cena o charakterze mieszanym to jest
kosztorysowo-
ryczałtowym. Odwołujący nie wykazał istnienia w TER cen jednostkowych
charakterystycznych dla wynagrodzenia kosztorysowego, a poza tym nie TER decyduje o
charakterze wynagrodzenia tylko postanowienia SIWZ
w tym wzór umowy, kwalifikujący
wynagrodzenie do ryczałtu .
Co do zarzutu naruszenia art. 89 u
st.1 pkt 6 ustawy to jest błędu w obliczeniu ceny.
Izba nie stwierdza po stronie zamawiającego naruszenia art.89 ust.1 pkt 6 ustawy w związku
z wyborem jako oferty najkorzystniejszej przystępującego po jego stronie i w związku z tym
obowiązku po stronie zamawiającego odrzucenia oferty tego wykonawcy.
W ocenie Izby z uwagi na charakter wynagrodzenia w formie ryczałtu oraz wywiedzionym
zarzute
m w związku ze złożonym TER bez kwoty podanej dla poz.1.5.1., zarzut ten nie
znajduje przede wszystkim podstawy prawnej w sytuacji
obowiązującej ceny ryczałtowej.
Jak już wyżej Izba nadmieniła cena ryczałtu to kwota łączna, bez kalkulacji i bez cen
jednostkowych. W tym stanie rzeczy, w ocenie Izby, zarzut
błędu w obliczeniu ceny w
związku z nie podaniem kwoty z poz. 1.5.1 TER nie podlega rozpoznaniu z przyczyn
prawnych. To jest takiego zarzutu nie można postawić, gdy mamy do czynienia z ryczałtem a
nie wynagrodzeniem kosztorysowym gdzie można np. podnieść kwestie pominięcia wyceny
elementu kosztorysowego bądź jego niewłaściwej wyceny. W sytuacji ceny ryczałtowej
odwołujący mógłby ewentualnie podnieść kwestię rażąco niskiej ceny, ale takiego zarzutu
nie podniósł, ponieważ jak wyżej wykazano jego kwota ryczałtu za przedmiot zamówienia
jest na tym samym, poziomie co wykonawcy wybranego
. W zaistniałej sytuacji Izba
widziałaby jedynie możliwość szukania błędu w obliczeniu ceny w związku z np. stawką
podatku vat, a czego nie podniesiono.
W tym stanie rzeczy zarzut nie został udowodniony jak powyżej.
Co do zarzutu art.26 ust.
3 ustawy to zarzut ten został wycofany podczas rozprawy, jak Izba
domniemywa zgłoszony był omyłkowo, w sytuacji zarzutów z art.89 ust.1 pkt 2 i pkt 6 ustawy.
W konsekwencji, nie udowodnienia
zarzutów z art. 89 ust.1 pkt 2 i pkt 6 ustawy, nie
wykazano naruszenia uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców to jest
zasady wynikającej z art.7 ust.1 ustawy.
Zamawiający nie naruszył uczciwej konkurencji wybierając ofertę przystępującego, która jest
ofert
ą korzystniejszą od oferty odwołującego, czemu nie zaprzeczał odwołujący, nie
naruszając przy tym ustawy, jak i SIWZ. Natomiast również Izba nie stwierdza braku
równego traktowania wykonawców, w sytuacji zaistniałej w związku z brakiem poz.1.5.1 TER
i udzieleniem wyjaśnień przez wykonawcę wybranego w trybie 87 ust.1ustawy, które nie
zmieniły treści oferty.
Kwitując sprawę Izba podziela argumentacje przedstawione przez zamawiającego w jego
pismach, jak i
piśmie przystępującego, wymienionych powyżej w uzasadnieniu.
W związku z powyższym Izba nie stwierdza, naruszenia przepisów ustawy, które miały by
wpływ na wynik postępowania, co nakazuje Izbie oddalenie odwołania na mocy art.192 ust.2
ustawy.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 usta
wy, a także w oparciu o przepisy § 3 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. z 2018 r. poz.
972) zaliczając w poczet postępowania odwoławczego koszt wpisu od
odwołania, uiszczony przez odwołującego w kwocie 20.000,00 zł. Zamawiający nie złożył
faktury vat, ani rachunku na poczet wynagrodzenia pełnomocnika z tytułu zastępstwa
procesowego.
Przewodniczący:
………………………………