KIO 1976/20 WYROK dnia 13 października 2020 r.

Sygn. akt: KIO 1976/20 

WYROK 

z dnia 13 października 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Ewa Sikorska 

Członkowie:  

Katarzyna Prowadzisz 

Robert Skrzeszewski 

Protokolant:             

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na 

rozprawie  w  dniu  9  października  2020  roku  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego do Prezesa Krajowej I

zby Odwoławczej w dniu 17 sierpnia 2020 r. przez Arriva 

Bus  Transport  Polska 

Spółkę  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Toruniu  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  Zarząd  Komunikacji  Miejskiej  w  Elblągu  Spółkę  z 

ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu 

przy udziale wykonawcy 

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Elblągu Spółkę 

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Elblągu,  zgłaszającego  przystąpienie  do 

postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego 

orzeka: 

uwzględnia odwołanie w zakresie naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw. 

z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 

2019 roku, poz. 1843 ze zm.) 

i nakazuje zamawiającemu – Zarządowi Komunikacji Miejskiej 

w  Elblągu  Spółce  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Elblągu  –  unieważnienie 

czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie Pakietu nr 1, odrzucenie oferty złożonej 

przez 

Przedsiębiorstwo  Komunikacji  Samochodowej w  Elblągu  Spółkę  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w Elblągu w zakresie Pakietu nr 1 i dokonanie ponownej oceny ofert, 

w pozostałym zakresie zarzuty odwołania oddala, 

kosztami postępowania obciąża Zarząd Komunikacji Miejskiej w Elblągu Spółkę z 

ograniczoną odpowiedzialnością w Elblągu i  

z

alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy),

uiszczoną  przez  wykonawcę  Arriva  Bus 

Transport Polska 

Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu, tytułem wpisu od 

odwołania, 

zasądza  od  Zarządu  Komunikacji  Miejskiej  w  Elblągu  Spółki  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością w Elblągu na rzecz wykonawcy Arriva Bus Transport Polska Spółka 

z ograniczoną odpowiedzialnością w Toruniu kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście 

tysięcy  sześćset  złotych  zero  groszy),  stanowiącą  koszty  postępowania  odwoławczego 

poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.  - Prawo zam

ówień 

publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od dnia 

jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, 

do Sądu Okręgowego w Elblągu. 

……………………………….. 

………………………………. 

………………………………. 

Sygn. akt: KIO 1976/20 

Uzasadnienie 

Zamawiający  –  Zarząd  Komunikacji  Miejskiej  w  Elblągu  Spółkę  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  w  Elblągu  –  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego, którego przedmiotem jest świadczenie usług publicznego transportu zbiorowego 

w zakresie komunikacji miejskiej na terenie Gminy Miasto Elbląg i gmin sąsiadujących. 

Postępowanie  prowadzone  jest  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  29  stycznia 

2004  roku 

– Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 roku, poz. 1843 ze zm.), zwanej 

dalej ustawą P.z.p. 

W  dniu  17  sierpnia  2020  roku  wykonawca 

Arriva  Bus  Transport  Polska  Spółkę  z 

ograniczoną  odpowiedzialnością  w  Toruniu  (dalej:  odwołujący)  wniósł  odwołanie  wobec 

czynności  badania,  oceny  oraz  wyboru  w  postępowaniu  (w  Pakiecie  nr  1)  jako 

najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez  wykonawcę  Przedsiębiorstwo  Komunikacji 

Samochodowej  w  Elblągu  Sp.  z  o.o.  (dalej  jako:  „wykonawca”,  „PKS”,  „PKS  Elbląg”  lub 

„przystępujący” ) i zaniechania odrzucenia tej oferty. 

Czynnościom i zaniechaniom zamawiającego odwołujący zarzucił: 

naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez 

zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy pomimo, iż wykonawca zaoferował w Pakiecie nr 1 

w p

ostępowaniu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia, oraz nie wykazał i 

nie udowodnił w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego, że zaoferowana cena nie 

nosi znamion rażąco niskiej; 

naruszenie  art.  90  ust.  1-3  w  zw.  z  art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.  przez  wielokrotne 

wzywanie  w

ykonawcy  do  złożenia  kolejnych  wyjaśnień  dotyczących  zaoferowanej  ceny, 

pomimo iż wykonawca zobowiązany był  wykazać, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej 

ceny już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego; 

ewentualnie 

art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez zaniechanie 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  pomimo,  iż  wykonawca  zaoferował  w  Pakiecie  nr  1  w 

p

ostępowaniu cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz nie wykazał i nie 

udowodnił w ramach prowadzonego postępowania wyjaśniającego, że zaoferowana cena nie 

nosi znamion rażąco niskiej. 

W  związku  z  powyższym  odwołujący  wniósł  o uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie 

z

amawiającemu  unieważnienia  czynności  wyboru  PKS  oraz  powtórzenia  czynności  oceny 

ofert w Pakiecie nr 1 po

stępowania i odrzucenia oferty wykonawcy. 

W  każdym  przypadku,  w  razie  zawarcia  umowy  z  PKS,  odwołujący  wniósł  o 

unieważnienie umowy na podstawie art. 192 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 146 ust. 1 pkt 3 ustawy 

P.z.p. 

lub stwierdzenie naruszenia przepisów ustawy w oparciu o art. 192 ust. 3 pkt 3 ustawy 

P.z.p. 

Odwołujący  wniósł  również  o  dopuszczenie  i  przeprowadzenie  dowodów,  w  tym 

dowodów z dokumentów powołanych w odwołaniu oraz dowodu z dokumentów znajdujących 

się w aktach postępowania, a także przedłożonych w toku postępowania odwoławczego - na 

okoliczności przytoczone w odwołaniu oraz w toku postępowania odwoławczego. 

Odwołujący podniósł, że spełnia materialnoprawną przesłankę wniesienia odwołania z 

art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.

, ponieważ ma interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść 

sz

kodę  w  wyniku  naruszenia  przez  zamawiającego  przepisów  ustawy  P.z.p.  Stosownie  do 

zestawienia ofert objętego informacją o wyborze najkorzystniejszej, oferta odwołującego zajęła 

drugą  pozycję  w  rankingu  ofert  ustalonym  na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert.  Interes 

o

dwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia  jest  jednoznaczny  z  uwagi  na  fakt,  iż  gdyby 

z

amawiający, zgodnie z przepisami ustawy P.z.p. odrzucił ofertę wykonawcy, to właśnie oferta 

o

dwołującego  zostałaby  wybrana  jako  najkorzystniejsza.  W  razie  sanacji  zaskarżonych 

czynności  i  zaniechań  zamawiającego,  odwołujący  może  zatem  uzyskać  przedmiotowe 

zamówienie. Jednocześnie odwołujący doznaje szkody w postaci utraty możliwości zawarcia 

umowy  o  zamówienie  publiczne  oraz  utraty  przychodów  i  zysku  z  tytułu  jej  wykonywania. 

Dodatkowo ponosi stratę w postaci poniesienia kosztów uczestnictwa w postępowaniu. 

W  uzasadnieniu  odwołania  odwołujący  podniósł,  że  dnia  29  czerwca  2020  r., 

z

amawiający  zawiadomił  wykonawców  o wyborze oferty  najkorzystniejszej  w  Pakiecie  nr  1, 

wskazując, że jest to oferta złożona przez wykonawcę. 

Odwołujący  złożył  w  dniu  9  lipca  2020  r.  odwołanie  do  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

(sygn.  akt  KIO  1561/20)  nakierowane  na  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej,  odrzucenie  oferty  w

ykonawcy,  a  także  na  odtajnienie  złożonych  przez 

w

ykonawcę wyjaśnień w zakresie zaoferowanej przez niego ceny.   

W  odwołaniu  odwołujący  wskazał,  iż  wyjaśnienia  w  zakresie  elementów  oferty 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  złożone  przez  PKS  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

z

amawiającego z dnia 19 czerwca 2020 r.. jest nieprawidłowa, w tym wyjaśnienia PKS nie są 

poparte dowodami, a tym samym - 

z uwagi na niesprostanie ciężarowi dowodu - oferta PKS 

podlegała odrzuceniu. 

W 

reakcji  na  złożone  odwołanie,  zamawiający  w  dniu  24  lipca  2020  r.  unieważnił 

czynność wyboru oferty  najkorzystniejszej  w  celu ponownego dokonania  czynności  oceny  i 

badania 

ofert. W związku z powyższym, odwołujący w dniu 4 sierpnia 2020 r. cofnął odwołanie 

w sprawie o sygn. akt KIO 1561/20 z uwagi na wyeliminowanie z obrotu czynności będącej 

podstawą tego odwołania (brak substratu zaskarżenia) . 

Dodatkowo, z

amawiający w dniu 23 lipca br. udostępnił odwołującemu odtajnioną treść 

wyjaśnień złożonych przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 czerwca 2020 r. 

do wykazania, że oferta wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Po unieważnieniu czynności wyboru oferty zamawiający dwukrotnie - w dniu 28 lipca 

2020 r. oraz w 

dniu 6 sierpnia 2020 r. wzywał wykonawcę do ponownego złożenia wyjaśnień 

w zakresie zaoferowanej ceny. Wykonawca udzielił wyjaśnień w odpowiedzi na ww. wezwania 

- odpowiednio w dniach 31 lipca 2020 r. i 7 sierpnia 2020 r. Ponadto, w

ykonawca z własnej 

inicjatywy  w  dniu  31  lipca  2020  r.  przekazał  zamawiającemu  w  ramach  odrębnej 

korespondencji  dodatkowe dokumenty  dotyczące zaoferowanej  przez  niego  ceny -  jak sam 

w

ykonawca  określił  -  nastąpiło  to  „w  nawiązaniu  do  odwołania  Arriva  oraz  trwającego 

postępowania w KIO". 

Dnia  7  sierpnia  2020  r.  z

amawiający  poinformował  o  ponownym  wyborze  oferty 

Wykonawcy jako najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1. 

Odwołujący  stwierdził,  że  nie  zgadza  się  z  takim  rozstrzygnięciem  postępowania. 

Oferta  PKS  powinna  być  odrzucona  z  uwagi  na  zaoferowanie  rażąco  niskiej  ceny  już  na 

podstawie wyjaśnień udzielonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie Zamawiającego 

(do  których  nie  dołączono  jakichkolwiek  dowodów).  Ponowne  wezwania  do  udzielenia 

kolejnych wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny są niezgodne z przepisami ustawy P.z.p., 

w  związku  z  czym  udzielone  w  odpowiedzi  na  te  wezwania  wyjaśnienia  wykonawcy  nie 

powinny zost

ać uwzględnione przy badaniu ceny oferty. 

W  ocenie  odwołującego,  niezależnie  od  powyższego,  nawet  gdyby  hipotetycznie 

przyjąć, że kolejne dwa wezwania były zgodne z prawem oraz nie naruszają zasad uczciwej 

konkurencji, to przy uwzględnieniu wszystkich złożonych wyjaśnień wykonawcy, PKS wciąż 

nie wykazał, że cena jego oferty i jej części składowych nie jest rażąco niska. 

Odwołujący stwierdził, że w toku postępowania, wykonawca był trzykrotnie wzywany 

przez z

amawiającego do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny - w dniach: 

17 czerwca 2020 r. (na które udzielono odpowiedzi 25 czerwca 2020 r.), 

28 lipca 2020 r. (odpowiedź z 31 lipca 2020 r.) oraz 

6 sierpnia 2020 r. (odpowiedź z 7 sierpnia 2020 r.). 

Dodatkowo,  w

ykonawca  w  związku  z  zarzutami  wcześniejszego  odwołania  (KIO 

1561/20)  także  z  własnej  inicjatywy  w  dniu  31  lipca  2020  r.  przedłożył  zamawiającemu 

odrębnie  dodatkowe  dokumenty  mające  potwierdzać  prawidłowość  kalkulacji  leżących  u 

podstaw jego ceny. 

Odwołujący wskazał, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą  przyjmuje się, że biorąc 

pod  uwagę,  iż  wezwanie  na  podstawie  art.  90  ust.  1  ustawy  P.z.p.  kierowane  jest  do 

profesjonalnego  uczestnika  obrotu  gospodarczego,  wobec  którego  stosowany  jest  miernik 

podwyższonej  staranności  (art.  355  §  2  k.c.),  a  także  mając  na  uwadze  zasady  równego 

traktowania  wykonawców  i  uczciwej  konkurencji  (art.  7  ust.  1  ustawy  P.z.p.),  wezwanie  w 

przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  należy  kierować  do  wykonawcy  jednokrotnie.  Na  takie 

wezwanie  wykonawca  zobowiązany  jest  udzielić  odpowiedzi  rzetelnej  i  wyczerpującej. 

Potencjalna  możliwość  ponownego  wezwania  aktualizuje  się  jedynie  w  szczególnie 

uzasadnionych okolicznościach, o których w szczególności nie może być mowy w przypadku 

braku  rzetelności  i  staranności  po  stronie  udzielającego  wyjaśnień  wykonawcy.  Odwołujący 

przywołał  stanowisko  Izby  wyrażone  w  wyroku  z  dnia  25  września  2018  r.,  sygn.  akt  KIO 

1827/18,  w  którym  skład  orzekający  wskazał:  „należy  podkreślić,  że  zamawiający  mają 

wprawdzie prawo ponowić wezwanie do wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy Pzp, ale mają 

też obowiązek mieć na uwadze treść art. 1 ust. 1 ustawy Pzp, który przewiduje podstawową 

zasadę  udzielania zamówień,  tj.  zachowanie przejrzystości,  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania  wykonawców.  W  świetle  tej  zasady  zamawiający  może  ponownie  wezwać 

wykonawcę do wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny, ale jedynie wtedy, kiedy wykonawca 

już  za pierwszym  razem  udzielił  rzetelnych, konkretnych,  spójnych wyjaśnień, które tylko w 

niektórych kwestiach wymagają doprecyzowania.”  

W  ocenie  odwołującego,  to  po  stronie  PKS  spoczywał  obowiązek  przedłożenia  w 

wyznaczonym przez z

amawiającego terminie wyczerpujących, szczegółowych i konkretnych 

wyjaśnień  oraz  kompletnych  wyliczeń,  kalkulacji  i  dowodów  na  nie  w  ramach  udzielonej 

odpowiedzi na pierwsze wezwanie z

amawiającego, tak, aby w sposób nie budzący wątpliwości 

wykazać, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a zamawiający zobowiązany był poddać 

te  wyjaśnienia  skrupulatnej  analizie  pod  kątem  zupełności  wyjaśnień  oraz  prawidłowości  i 

rynkowego  charakteru  zaoferowanej  ceny,  przy  uwzględnieniu  weryfikacji  istotnych  części 

składowych ceny. Tymczasem wyjaśnienia przedłożone przez wykonawcę w dniu 25 czerwca 

2020 r. zawierały braki dobitnie świadczące o nieuwzględnieniu szeregu istotnych czynników 

cenotwórczych oraz  nieprawidłowym  oszacowaniu podstawowych kosztów,  co  wskazuje  na 

rażący  brak  dochowania  należytej  staranności  przez  wykonawcę  w  toku  kalkulacji  ceny  na 

potrzeby złożenia oferty w postępowaniu lub działanie umyślne. 

W  konsekwencji  powyższego,  odwołujący  wskazał,  że  wyjaśnienia  udzielone  w 

odpowiedzi  na  późniejsze,  bezprawne  wezwania  zamawiającego  (po  25  czerwca  2020  r.) 

powinny  zostać  pominięte  na  potrzeby  badania  prawidłowości  kalkulacji  ceny  oferty 

wykonaw

cy, a rozstrzygnięcie w tym zakresie powinno opierać się jedynie na wyjaśnieniach z 

25 czerwca 2020 r. 

Uzasadniając niewykazanie braku rażąco niskiej ceny w wyjaśnieniach z 25 czerwca 

2020 r., odwołujący wskazał, że cena zaoferowana przez PKS w Pakiecie nr 1 w postępowaniu 

ma  charakter  rażąco  niski,  a  w  przedłożonych  wyjaśnieniach  z  dnia  25  czerwca  2020  r. 

w

ykonawca nie udowodnił, że jest inaczej. 

W realiach niniejszej sprawy, z

amawiający 17 czerwca 2020 r. wystąpił do wykonawcy 

o przedstawienie wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p., z uwagi na fakt, iż cena 

PKS o ponad 30 % odbiegała od średniej arytmetycznej złożonych ofert. 

Jak wynika z oferty PKS, zaoferowano jedynie 44.380.000 zł za realizację przedmiotu 

zamówienia,  tj.  po  stawce  netto  za  wozokilometr  jedynie  5,87  zł  (brutto  6,34  zł).  W  ocenie 

odwołującego, taka oferta rażąco odbiega od cen rynkowych, co pokazuje zestawienie ofert, 

przy  czym  pokreślenia  wymaga,  że  liczba  ofert  złożonych  w  Pakiecie  nr  1  (pięć)  stanowi 

poważny argument na obiektywny poziom rynkowy pozostałych cen. 

Odwołujący stwierdził, że oferta PKS powinna zostać odrzucona zarówno z uwagi na 

względy formalne, jak i materialne. 

Odwołujący podkreślił, że ciężar dowodu realności ceny spoczywa na wykonawcy (art. 

90  ust.  2  ustawy  P.z.p.

).  Wykonawca  ma  obowiązek  udowodnić,  iż  nie  zaoferował  rażąco 

niskiej  ceny  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Na  obowiązek  złożenia  dowodów 

wskazuje literalnie zarówno art 90 ust. 1 ustawy P.z.p. („w tym złożenie dowodów”), jak i art. 

90  ust.  3  ustawy  P.z.p. 

(„wraz  ze  złożonymi  dowodami’).  Do  złożenia  wyjaśnień  „wraz  z 

dowodami’, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, wezwał także 

z

amawiający w piśmie z 19 czerwca 2020 r. 

Tymczasem,  jak  wynika  z  przekazanych  wyjaśnień  PKS  z  25  czerwca  br.,  PKS  nie 

przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń (pismo z 25 czerwca 2020 r. nie 

zawiera  żadnych  załączników).  Co  więcej,  na  niespełna  3  stronach  przedstawił  ogólnikowe 

twierdzenia,  stanowiące  jedynie  oświadczenia  własne  wykonawcy,  niemające  waloru 

obiektywnego ani dowodowego. Przedstawił on co prawda pewne wartości kosztowe, jednak 

bez jakiegokolwiek popar

cia dowodami i szczegółowego uzasadnienia. 

Odwołujący  wskazał,  że  wykonawca  nie  wykazał  odpowiednich  standardów 

staranności  wymaganej  od  podmiotu  profesjonalnego  w  celu  wykazania,  iż  jest  w  stanie 

należycie i bez strat wykonać przedmiot zamówienia za zaoferowaną cenę (art. 355 § 2 K.c. 

w  zw.  z  art.  14  ust.  1  ustawy  P.z.p

.).  Tym  bardziej,  iż  wykonawca  złożył  ofertę  na  takim 

poziomie cenowym, który ustawowo ex lege kwalifikuje ją jako objętą domniemaniem rażąco 

niskiej  ceny  (skoro  z

amawiający  miał  obowiązek  wszcząć  postępowanie  wyjaśniające  na 

podstawie art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p.

). PKS tego domniemania nie obalił. 

W ocenie odwołującego, powyższe okoliczności i zaniechania wykonawcy stanowią już 

wystarczającą podstawę do odrzucenia oferty PKS na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 

90 ust. 3 ustawy P.z.p. 

Niemniej, w ocenie o

dwołującego nie ma wątpliwości, iż cena zaoferowana przez PKS 

również  materialnie  ma  charakter  rażąco  niski,  świadczący  o  oferowaniu  przedmiotu 

zamówienia poniżej kosztów świadczenia. 

W  wyjaśnieniach  złożonych  zamawiającemu  25  czerwca  2020  r.  wykonawca  podał 

składowe  ceny  wozokilometra  wraz  z  lakoniczną  argumentacją.  Poniższe  generalne 

zestawienie  wartości  wskazanych  przez  PKS  wraz  z  wartościami  uzyskanymi  z  kalkulacji 

minimalnej  c

eny,  sporządzonej  przez  odwołującego,  obrazuje  znaczne  różnice  w  poziomie 

założonych  kosztów,  a  także  fakt,  że  PKS  nie  uwzględnia  wielu  kosztów  niezbędnych  do 

wykonania zamówienia. 

Odwołujący  stwierdził,  że  nie  wnosi  uwag  do  przyjętych  przez  PKS  Elbląg  założeń 

dotyczących spalania na poziomie 35 litrów / 100km. Jest to wartość bezpieczna biorąc pod 

uwagę fakt wykorzystywania autobusów klimatyzowanych. W odniesieniu do założonej przez 

PKS ceny paliwa na poziomie 3,50 zł/litr stwierdził, że ceny paliw przed terminem składania 

ofert  były  na  historycznie  niskich  poziomach  spowodowanych  pandemią  koronawirusa. 

Jednak, 

jeżeli  PKS  przyjąłby  w  swoich  wyliczeniach  w  oddzielnej  pozycji  niekorzystną 

pierwszą  waloryzację  opisaną  poniżej  (czego  nie  uczynił),  to  samą  cenę  paliwa  należałoby 

uznać  za  racjonalną.  Jednakże  z  podanych  przez  PKS  składowych  kosztu  paliwa  na  km 

wynika, że Wykonawca nie wliczył km pustych/dojazdowych (a nie wykazuje ich w innej pozycji 

kosztów, więc powinny się tutaj znaleźć), gdyż koszt na km oblicza następująco: 

35x3,50/100 = 1,23 

Przy  nawet  niewielkim  procencie  km  pustych,  przykładowo  3%  w  stosunku  do 

handlowych, kalkulacja powinna wyglądać w ten sposób: 35 x 3,5 /100 * 1,03 = 1,27 Bazując 

na powyższym odwołujący przyjął wartość 1,27 zł/km za właściwą. 

W  ocenie  odwołującego,  przyjęty  przez  wykonawcę  koszt  na  km  jest  znacząco 

zaniżony  lub/i  nie  uwzględnił  on  w  kalkulacji  wszystkich  zatrudnionych  niezbędnych  do 

świadczenia usługi bądź wszystkich składników wynagrodzeń. 

Poza wynagrodzeniem za pra

cę, w tej grupie kosztów powinny znaleźć się narzuty w postaci: 

a. 

składek ZUS opłacanych przez pracodawcę - 20,6% wynagrodzenia brutto; 

b. 

składek  na  Pracownicze  Plany  Kapitałowe  (PPK)  -  1,5%  średniego  wynagrodzenia 

pracowników przypisanych do realizacji umowy i przystępujących do programu; 

c. 

Zakładowego  Funduszu  Świadczeń  Socjalnych  (ZFŚS)  -  obligatoryjny  odpis 

podstawowy dla pracownika zatrudnionego w warunkach normalnych, 

d. 

wpłat  na  Państwowy  Fundusz  Rehabilitacji  Osób  Niepełnosprawnych  (PFRON)  - 

iloc

zyn  40,65%  przeciętnego  wynagrodzenia  i  liczby  pracowników  odpowiadającej  różnicy 

między  zatrudnieniem  zapewniającym  osiągnięcie  wskaźnika  zatrudnienia  osób 

niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. 

We  własnej  kalkulacji  odwołujący  wyliczył,  że  koszt  wynagrodzeń  wszystkich 

pracowników skierowanych do realizacji zamówienia wraz  z wszystkimi narzutami powinien 

wynieść co najmniej 3,07 zł/km. Przy wskazanym przez PKS koszcie 1,80 zł/km fundusz płac 

wraz  z  narzutami 

miesięcznie  wynosi  150  tys.  zł.  Zakładając  nawet,  że  wykonawca  płaci 

minimalne przewidziane prawem wynagrodzenie za pracę (co jest bardzo nieprawdopodobne, 

z  uwagi  na  fakt,  że  odwołujący  prowadzi  podobną  działalność  w  tym  samym  mieście  i  zna 

rynkowy  poziom 

wynagrodzeń  a  dane  dotyczące  średnich  wynagrodzeń  są  dostępne  w 

sprawozdaniu finansowym w

ykonawcy), to liczba etatów, którą może opłacić PKS wynosi 44,8. 

Jak wynika z kalkulacji liczby kierowców niezbędnych dla obsłużenia zamawianej ilości kursów 

z  uwzględnieniem  urlopów  i  zwolnień  chorobowych  (załącznik  nr  2),  sporządzonej  na 

podstawie z

ałącznika nr 1 do umowy na Pakiet 1 w niniejszym postępowaniu, jest to 39,5 etatu. 

Do  tego  należy  doliczyć  m.in.  mechaników,  w  liczbie  5,5  etatu. W  założonym  koszcie  1,80 

zł/km  wykonawca  nie  jest  w  stanie  zatrudnić  chociażby  kompletu  kierowców  i  mechaników 

przy minimalnym wynagrodzeniu, a ponadto do realizacji zamówienia potrzebni są jeszcze inni 

pracownicy  (dyspozytorzy,  pracownicy  sprzątający,  pracownicy  biurowi,  zarząd).  Należy 

wspomnieć,  że  średnie  wynagrodzenie  kierowców  u  odwołującego  wynosi  3361  zł/m-c 

(wartość  za  I  kwartał  2020  w  oddziale  Elbląg.),  natomiast  dla  pozostałych  stanowisk 

(mechanicy,  dyspozytorzy  itd.)  poziom  wynagrodzeń  jest  wyższy.  Tymczasem  PKS  nie 

prz

edstawił żadnych kalkulacji ani dowodów w tym zakresie. 

W ocenie odwołującego, koszt taboru (amortyzacja) powinien zostać skalkulowany na 

bazie takich parametrów jak w szczególności wymagana ilość i wyposażenie, ceny rynkowe i 

czas  eksploatacji.  W  wylicze

niu  należy  również  uwzględnić  wartość  rezydualną  (odkupu) 

pojazdów,  obniżając  odpowiednio  koszt  taboru.  PKS  Elbląg  w  swoich  wyjaśnieniach  podał 

koszt zakupu 1 autobusu na pozi

omie 850 000 złotych. Jednakże wykonawca szacuje okres 

wykorzystania nowo zakupio

nych pojazdów na 10 lat i przyjmuje, że po 7 latach użytkowania 

ich  wartość  rynkowa  będzie  wynosiła  30%.  Założenie  te  jest  nieuzasadnione,  ponieważ 

wartość  pojazdu  nie  maleje  liniowo  wraz  z  czasem.  Na  bazie  otrzymanych  ofert  odkupu 

autobusów oraz własnych doświadczeń odwołujący przyjął, że wartość autobusu po 7 latach 

jego intensywnego użytkowania to 10% jego wartości początkowej. Biorąc pod uwagę koszty 

zakupu  autobusów  podane  przez  wykonawcę,  rynkową  wartość  rezydualną  oraz  liczbę 

kilometrów odwołujący założył, że koszt wykonawcy wyniesie 2,08 zł/km. Zaznaczył, że koszt 

ten  nie  uwzględnia  koszt  leasingu  pojazdów  (najczęściej  stosowana  forma  finansowania 

pozyskiwania  taboru  na  rynku),  co  jest  założeniem  najbardziej  korzystnym  dla  PKS 

(niekorzystanie  z  tej  f

ormy  finansowania).  W  przypadku  gdyby  PKS  nabywał  pojazdy  na 

podstawie leasingu, należałoby dodać co najmniej 21 % wartości autobusów leasingowanych 

(szacunek na podstawie najlepsze

j oferty leasingowej dostępnej odwołującemu). 

Odnosząc  się  do  kosztów  napraw,  odwołujący  zauważył,  że  wykonawca  w  swoich 

wyjaśnieniach  przedstawił  sumę  kosztów  napraw,  części,  mycia,  bieżącego  utrzymania 

gotowości technicznej taboru w tym niezbędnego zaplecza oraz ogumienia w wysokości 0,32 

zł/km. Mając na uwadze lakoniczny opis składowych kosztów napraw, nie sposób stwierdzić 

czy  podane  wyliczenia  są  realne.  Odwołujący  na  podstawie  własnych  doświadczeń  jest  w 

stanie chociażby podzielić koszty na: 

średni koszt cz. zamiennych, smarów, olejów, płynów ekspl, materiałów i narzędzi w okresie 

7 lat 

średni  koszt  usług  zewnętrznych  w  zakresie  napraw  w  okresie  7  lat  o  Koszty  mycia  i 

sprzątania autobusów (bez kosztów osobowych) o Średni koszt zużycia opon w okresie 7 lat 

o Roczny koszt przeglądów klimatyzacji 

W  ocenie  odwołującego,  z  dużą  dozą  prawdopodobieństwa  można  założyć,  że 

w

ykonawca nie uwzględnił kosztów przeglądów i napraw klimatyzacji, najpewniej z uwagi na 

to,  że  pojazdy  wykonawcy  obecnie  eksploatowane  w  komunikacji  miejskiej  w  Elblągu 

klimatyzacji nie posiadają. Ten fakt oraz prawdopodobnie zbyt agresywne, nierealne (i niczym 

niepoparte) założenia spowodowały niedoszacowanie tej pozycji kosztowej o 0,04 zł/km. 

Jednocześnie  odwołujący  zauważył,  że  wykonawca  zwraca  w  swoich  wyjaśnieniach 

uwagę  na  fakt,  że  pojazdy  będą  początkowo  objęte  gwarancją  (w  przypadku  autobusów 

obejmuje  zazwyczaj  okres  dwuletni).  N

ależy  jednak  pamiętać  że  stawka  ofertowa  powinna 

uwzględniać  przewidywany  wzrost  kosztów  napraw  w  przyszłości  jako,  że  nie  jest  ona 

waloryzowana ze względu na zakończenie okresu gwarancji. Należy też przy tym pamiętać, 

że  o  ile  wykonawca  w  okresie  nie  będzie  ponosić  części  kosztów  naprawy  ze  względu  na 

roszczenia gwarancyjne, o tyle w tymże okresie będzie zobowiązany do zapewnienia na swój 

koszt bieżącego serwisu pojazdów (np. wymiana olejów i filtrów) oraz będzie zobowiązany do 

zakupu wszelkich części zamiennych od gwaranta (w cenie zazwyczaj wyższej niż rynkowej). 

Tym samym wpływ gwarancji na obniżenie kosztów utrzymania pojazdów jest marginalny. 

Odwołujący  zauważył,  że  wykonawca  wskazuje,  że  do  tej  pozycji  zaliczył  koszty 

podatku  od  środków  transportowych  oraz  obowiązkowe  ubezpieczenia.  Już  sama  kwota 

podatku od środków transportowych bazująca na uchwale nr XIX/382/2016 RADY MIEJSKIEJ 

W  ELBLĄGU  z  dnia  27  października  2016  r.  w  sprawie  stawek  podatku  od  środków 

transportowych  (1955  zł  rocznie  za  autobus  o  liczbie  miejsc  wyższej  lub  równej  22)  w 

przeliczeniu na kilometr daje 0,04 zł i przekracza założoną przez PKS wartość kosztu (0,02 

zł/km). Ponadto nie wystarcza już na opłacenie obowiązkowego ubezpieczenia autobusów. 

Odnosząc  się  do  pozostałych  kosztów,  odwołujący  stwierdził,  że  wyjaśnienia 

w

ykonawcy są w tym zakresie bardzo lakoniczne, a same koszty wskazane w tej kategorii są 

bardzo  niskie,  co  może  wskazywać  na  potencjalne  ich  subsydiowanie  inną  działalnością 

w

ykonawcy. PKS nadmienił, że w pozycji tej zawarł: koszty ogólnego zarządu, ubezpieczeń, 

podatków i energii. Jak widać, w punkcie 6 powyższej tabeli katalog kosztów, które powinny 

się znaleźć w pozycji „pozostałe” jest szeroki, a PKS ich nie uwzględnił. 

PKS nie odniósł się także w ogóle do zmieniających się uwarunkowań prawnych, w 

tym  w  odniesieniu  do  kosztów  PPK,  wzrostu  kosztów  ubezpieczeń,  kosztów  energii  oraz 

wzrostu płacy minimalnej i średniej płacy w gospodarce. 

Dodatkowo,  w 

ocenie  odwołującego,  w  cenie  uwzględnione  powinno  być  w 

szczególności  ryzyko  negatywnej  waloryzacji.  Mechanizm  waloryzacji  cen  za  jeden 

wozo

kilometr  określa  §  6  ust.  7-13  umowy.  25%  stawki  bazowej  za  wozokilometr  zostanie 

zwaloryzowane wska

źnikiem zmiany ceny 1 litra oleju napędowego. W pierwszej waloryzacji 

bazą  będą  ceny  paliwa  z  okresu  wrzesień  2019  -  sierpień  2020,  które  przy  założeniu 

utrzymania się cen w sierpniu z jego pierwszej połowy są już pełni znane. Z powodu pandemii 

koronawirus

a  zaobserwowano  znaczący  spadek  cen  paliw  w  pierwszej  połowie  roku  2020. 

Przyjmując  racjonalne  założenie,  że  ceny  w  dalszym  ciągu  utrzymają  się  przynajmniej  na 

obecnym  poziomie,  będzie  to  miało  niekorzystny  dla  wykonawcy  wpływ  na  pierwszą 

waloryzację  stawki  za  wozokilometr,  która  nastąpi  w  styczniu  2022.  Szacunkowy  średni 

spadek cen oleju napędowego wyniósłby wtedy 6,01% rok do roku. Oznacza to, że faktycznie 

stawka  w

ykonawcy  będzie  negatywnie  zwaloryzowana  (tzn.  obniży  się)  z  uwagi  na  to,  że 

koszty paliw b

ędą niższe niż ich poziom bazowy w miesiącach od września 2019 r. do lutego 

2020 r.. PKS nie uwzględnił, ani też nie pokazał w wyjaśnieniach, że wziął pod uwagę opisane 

ryzyko przy kalkulacji oferty. 

Odwołujący wskazał, że w cenie uwzględnione powinno być zatem ryzyko negatywnej 

waloryzacji, które odwołujący szacuje na 0,11 zł/km oraz zysk (przyjmując 3%, czyli minimalny 

satysfakcjonujący  poziom  dla  PKS  Elbląg  wskazany  w  wyjaśnieniach,  tj.  0,23  zł/km);  co  w 

sumie daje minimalną cenę ofertową na poziomie: 7,44 + 0,11 + 0,23 = 7,78 zł/km. 

W  ocenie  odwołującego,  PKS  Elbląg  nie  doszacował  swojej  oferty  o  blisko  2  zł  na 

każdym kilometrze. Łączna cena w trakcie trwania całego kontraktu powinna być o blisko 14,5 

ml

n  zł  wyższa  (32,5%)  niż  faktycznie  zaoferowana.  Ponadto  w  cenie  ofertowej  należało 

uwzględnić również wiele innych składowych ceny, czego wykonawca PKS nie uczynił. 

Odnosząc  się  do  poszczególnych  ogólnych  twierdzeń  PKS  zawartych  w  treści 

wyjaśnień, odwołujący wskazał, co następuje: 

Cena w p

ostępowaniu stanowi jedyne kryterium oceny ofert, zatem oczywiste jest, iż 

każdy  z  wykonawców  dobierał  takie  rozwiązania,  które  przy  zachowaniu  wymogów  s.i.w.z. 

będą także najbardziej optymalne cenowo. Mimo to cena wykonawcy diametralnie odbiega od 

innych  cen  rynkow

ych.  Gołosłowne  są przy  tym  argumenty  z  wyjaśnień,  iż  rzekomo  częstą 

praktyką  jest  „zawyżanie  składanych  ofert  by  sztucznie  wpłynąć  na  ich  wysoką  średnią 

arytmetyczną. Twierdzenie to jest wręcz nielogiczne i sugerujące, iż inni wykonawcy ponoszą 

koszty udz

iału w przetargu bez zamiaru zdobycia zamówienia. 

Wyjaśnienia  opierają  się  na  ogólnikowych  twierdzeniach  co  do  doświadczenia 

w

ykonawcy  i  posiadanego  przez  niego  potencjału.  Tymczasem  PKS  nie  posiada  jakiegoś 

niedostępnego innym know-how czy doświadczenia i nie cechuje się w tym zakresie żadnymi 

szczególnymi wartościami. Jedna referencja wskazana na warunek doświadczenia potwierdza 

brak  unikatowych  cech  w

ykonawcy  w  tym  zakresie.  Ponadto  prowadzenie  „szczegółowej 

ewidencji przychodów i kosztów z podziałem na rodzaje i miejsca ich powstania”, zgodnie z 

zasadami  rachunkowości,  stanowi  obowiązek  prawny  każdego  przewoźnika,  a  nie  jakąś 

szczególną okoliczność. 

Wykonawca wprost przyznaje, że nie występują w jego przypadku takie okoliczności 

mogące mieć wpływ na obniżenie ceny, jak np. oszczędność metody wykonania zamówienia, 

korzystanie  z  pomocy  publicznej,  podwykonawców,  nie  występują  także  inne  korzystne 

czynniki wynikające z przepisów prawa pracy, przepisów o zabezpieczeniu społecznym oraz 

przepisów prawa ochrony środowiska mające wpływ na wysokość ceny. Co więcej, przyznaje 

w  wyjaśnieniach,  że  w  przypadku  „błędnego  wyboru”  dokonanego  przez  zamawiającego, 

może się zaspokoić z zabezpieczenia należytego wykonania zamówienia. 

Okoliczność siedziby PKS w Elblągu także sama w sobie nie uzasadnia niższej ceny 

w  porównaniu  z  innymi  wykonawcami..  Odwołujący  wskazał,  że  również  on,  a  także 

wykonawca Przedsiębiorstwo Komunikacji Autobusowej Sp z o.o, z siedziba w Elblągu (Oferta 

nr 5) świadczą usługi przewozowe w Elblągu. Nie jest to zatem okoliczność charakteryzująca 

jedynie PKS. 

Odwołujący  wskazał,  że  PKS  obecnie  świadczy  usługi  transportowe  dla 

z

amawiającego  po  stawkach  5,45  i  6,40  zł  netto.  Tymczasem  wymagania  s.i.w.z.  w 

postępowaniu  są  znacząco  wyższe  od  obowiązujących  w  poprzednich  postępowaniach. 

Przykładowo wskazać należy m.in.: 

a. 

autobusy  -  w  dotychczasowej  umowie  nr  ZP-

01/2014  zamawiający  dopuszcza 

(załącznik numer 5 do umowy, § 1 ust. 3-4) świadczenie usług pojazdami wyprodukowanymi 

maksymalnie  w  2007  roku  z  zastrzeżeniem,  że  średni  wiek  taboru  wyliczany  na  dzień  1 

stycznia każdego roku nie może być wyższy niż 8 lat. W obecnym postępowaniu zamawiający 

zgodnie  z  §  1  ust.  3-4  załącznika  nr  3  do  umowy  wymaga  świadczenia  usług  pojazdami 

wyprodukowanymi nie wcześniej niż w 2020 roku . Tym samym PKS Elbląg w celu świadczenia 

usług  będzie  musiał  pozyskać  na  początku  kontraktu  19  nowych  pojazdów.  Na  potrzeby 

realizacji  umowy  nrZP-

01/2014  PKS  Elbląg  natomiast  w  trakcie  całego  trwania  kontraktu 

musiał pozyskać zaledwie 3 nowe autobusy (2 w 2018 roku, 1 w 2019 roku), a pozostałą flotę 

stanowiły pojazdy nabyte jeszcze przed momentem rozpoczęcia świadczenia usług (2 pojazdy 

zakupione w 2012 roku, 1 pojazd zakupiony w 2011 roku, 1 pojazd zakupiony w 2010 roku, 

pozostałe pojazdy zakupione w 2007 roku). Tym samym, w przeciwieństwie do poprzedniego 

postępowania, konieczna jest inwestycja na znacząco wyższym poziomie. Jednocześnie ceny 

autobu

sów z uwagi na coraz to wyższe wymagania w zakresie ochrony środowiska (norma 

spalin w 2007 r. to Euro 4, w 2014 r to Euro 5 a w 2020r Euro Vld), czy też bezpieczeństwa, 

jak  i  generalna  inflacja  cen, 

spowodowały  że  autobusy  tego  samego  typu  kosztują  więcej 

obecnie niż 6 lat temu. 

b. 

nowy w

ymóg klimatyzacji w pojazdach (załącznik nr 3 do umowy, § 3 ust. 8). Używanie 

klimatyzacji - 

oprócz kosztów jej nabycia i instalacji - zwiększa zużycie paliwa. 

c. 

nowy  obowiązek  uruchomienia  nowego  kanału  sprzedaży  -  automatów  biletowych 

(załącznik nr 2 do umowy ust. 1-4, 7), co wiąże się z dodatkowymi kosztami m.in.: 

i. 

zakupu urządzeń, 

ii. 

comiesięcznych opłat operatorowi systemu sprzedaży biletów, 

iii. 

ponoszenia  opłat  transmisji  danych  oraz  technicznego  utrzymania  sprawności 

urządzeń, 

d. 

nowy obowiązek zamontowania w autobusach na swój koszt dodatkowych elementów 

Systemu Informacji Pasażerskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 1) takich jak: 

i. 

tablicę  wewnętrzną  realizującą  informację  o trasie  przejazdu  danej  linii  tzw.  koraliki, 

zamontowaną nad oknami w okolicy drugich drzwi pojazdu, 

ii. 

sterownik Systemu Informacji , 

e. 

obowiązek zamontowania w autobusach na swój koszt elementów Systemu Elbląskiej 

Karty Miejskiej (załącznik nr 3 do umowy, § 3 ust. 4-5) takich jak: 

i. 

pokładowy system zarządzania,  

ii. 

kasowniki dwufunkcyjne , 

f. 

obowiązek uruchomienia nowego systemu - systemu zliczania pasażerów (załącznik 

nr  3  do  u

mowy,  §  3  ust.  9)  składającego  się  ze  specjalnych  urządzeń  instalowanych  w 

pojeździe oraz odpowiedniego oprogramowania, 

g. 

zwiększone  wymagania  dotyczące  sprzedaży  biletów  przez  prowadzącego  pojazd 

(załącznik  nr  2  do  umowy,  ust.  7,  §  3  ust.  2.12  umowy)  -  zamawiający  wprowadził  wymóg 

raportowania sprzedaży online, co wymaga m.in: 

i. 

zakupu odpowiednich urządzeń innych niż obecnie wykorzystywane , 

ii. 

ponoszenia  kosztów  utrzymania  łącza  pomiędzy  systemem  zamawiającego,  a 

systemem wykonawcy. 

W  ocenie  odwołującego,  wymagania  te  muszą  przełożyć  się  na  wyższy  koszt 

świadczenia  usług,  czego  odzwierciedlenie  można  znaleźć  w  ofertach  pozostałych 

przewoźników  wykonujących  przewozy  dla  zamawiającego  (tj.  wykonawcy  oraz 

Przedsiębiorstwo  Komunikacji  Autobusowej  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Elblągu),  które  są  na 

znacząco  wyższym  poziomie  niż  aktualne  stawki,  jak  również  oszacowania  wartości 

zamówienia przez zamawiającego. Tymczasem PKS zmienione uwarunkowania uwzględnił w 

swoich wyjaśnieniach tylko częściowo. 

W ocenie odwołującego, powyższe potwierdza także treść dokumentu pt. Metodologia 

szacowania  wartości  zamówienia  do  postępowania  przetargowego,  pt.  „Świadczenie  usług 

publicznego transportu zbiorowego w zakresie komunikacji miejskiej na terenie Gminy Miasto 

Elbląg i gmin sąsiadujących na lata 2021-2027”, na podstawie którego zamawiający oszacował 

wartość  zamówienia,  w  którym  potwierdza  się,  iż  wprowadzenie  nowych  autobusów, 

klimatyzacja, biletomaty, bramki liczące czy tablice boczne (koraliki), ma wpływ na zwiększenie 

ceny wozokilometra. 

Wykonawca  odwołuje  się  do  rzekomej  (nieskonkretyzowanej)  zdywersyfikowanej 

działalności,  infrastruktury  technicznej,  wykwalifikowanych  pracowników  czy  zaplecza 

diagnostyczno-

naprawczego,  nie  wykazując  tego  w  żaden  sposób  ani  nie  odnosząc,  jaki 

konkretnie ma to wpływ na wysokość kosztów. Wskazuje, iż nie zatrudnia pracowników poniżej 

stawki 

minimalnej,  ponownie  nie  rozwijając  ani  nie  dowodząc  tej  okoliczności.  Tymczasem 

Zamawiający  wprowadził  wymóg  zatrudnienia  na  podstawie  umowy  o  pracę  (§  3  ust.  3-4 

u

mowy), w szczególności kierowców autobusów i dyspozytorów i innych osób wykonujących 

bezpośrednio fizycznie świadczenie usług. PKS nie wskazał, ilu, jakich pracowników i na jakim 

poziomie wynagrodzenia uwzględnił w kosztach. 

PKS odnosi się także do wypracowywanego co rok zysku, nie udowadniając ani nie 

wskazując  wpływu  tej  okoliczności  na  możliwość  zaniżenia  ceny.  Pomija  fakt,  iż  zarówno 

działalność  przewozu  osób  jest  głęboko  nierentowna  (-10,74%),  jak  i  sam  oddział  Elbląg 

wykazuje straty (-1,

72%). co potwierdza sprawozdanie z działalności za rok 2019.To pozwala 

sądzić, że dla obecnie świadczonych dla zamawiającego usług stawka za wozokilometr jest 

niewystarczająca  do  pokrycia  kosztów  i  wypracowania  zysku,  a  co  więcej:  w  tym 

Postępowaniu  oferowana  stawka  również  ich  nie  pokryje,  biorąc  pod  uwagę  zwiększone 

wymagania SIWZ.  

W ocenie odwołującego,  nie jest  zatem możliwe należyte zrealizowanie zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  za  stawkę  zaoferowaną  przez  PKS  bez  straty.  Cena  zaoferowana 

przez PKS nie pokrywa rynkowych kosztów wykonania tego typu usług, a także nie pokryje 

wszystkich  kosztów  generowanych  przez  tego  wykonawcę,  ergo  cena  wykonawcy  ma 

charakter  rażąco  niski.  Pociąga  to  za  sobą  konieczność  unieważnienia  czynności  wyboru 

oferty najkorzystniejszej i odrzucenia tej oferty. 

Odnosząc  się  do  niezgodności  wyjaśnień  z  25  czerwca  2020  r.  oraz  późniejszych 

wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę,  odwołujący  wskazał,  że  wyjaśnienia  wykonawcy 

udzielone  w  odpowiedzi  na  kolejne  wezwania  z

amawiającego  (tj.  późniejsze  niż  te  z  25 

czerwca  2020  r.)  powinny  zostać  pominięte  przy  analizie  ewentualnego  zawierania  przez 

ofertę Wykonawcy rażąco niskiej ceny. 

Odwołujący  poddał  jednak  pod  rozwagę  Izby,  iż  treść  tych  wyjaśnień  stanowi 

bezsporny  dowód  nieprawidłowości  kalkulacji  przedstawionej  w  wyjaśnieniach  z  dnia  25 

czerwca 2020 r. 

Jak wynika bowiem z porównania kalkulacji z 25 czerwca 2020 r. oraz tych 

przedstawionych w późniejszych wyjaśnieniach, ich treść jest ze sobą sprzeczna. Wykonawca 

istotnie  zmodyfikował  szereg  podstawowych  wartości  przyjętych  na  potrzeby  kalkulacji 

cenowych, zaprzeczając w ten sposób rzetelności wcześniej przedstawionej kalkulacji. 

Odwołujący  stwierdził,  że  wykonawca  (zapewne  sugerując  się  danymi  z 

wcześniejszego odwołania złożonego przez odwołującego w sprawie KIO 1561/20) obniżył w 

następnych wyjaśnieniach zarówno spalanie pojazdu, jak i cenę paliwa, a sztucznie obniżony 

tym  zabiegiem  koszt  mógł  „rozdysponować”  w  innych  pozycjach  kosztowych,  których  nie 

doszacował lub w ogóle nie ujął w wyjaśnieniu z 25 czerwca. 

Zdając sobie sprawę, że poprzednio wskazany koszt wynagrodzeń z narzutami (1,80 

zł/km) jest nierealny, PKS zwiększył go do 2,08 zł/km, jednocześnie zaznaczając, że fundusz 

socjalny,  PPK  i  PFRON  ujął  nie  w  tej  pozycji  (pomimo,  że  są  to  bezsprzecznie  narzuty  na 

wynagrodzenia) a w p

ozostałych kosztach. 

Do  pierwotnych  wyjaśnień  PKS  przyjął  koszt  taboru  na  podstawie  zebranych  ofert, 

natomiast już w kolejnym wyjaśnieniu obniżył cenę zakupu autobusu wraz z wyposażeniem 

oraz wartość odkupu i poparł ją ofertą od jednego z producentów. Koszt taboru (amortyzacja) 

to  kluczowy  obok  kosztów  osobowych  składnik  oferty,  stąd  niezrozumiałe  jest,  dlaczego 

w

ykonawca nie powołał się na tę ofertę w wyjaśnieniach z 25.06.2020. 

Początkowo PKS w pozycji „Naprawy” ujął także koszty mycia autobusów, natomiast 

w  kolejnym  wyjaśnieniu  kosztów  tych  nie  znajdziemy  w  „Naprawach”  (przez  co  uległy  one 

obniżeniu), tylko jako „utrzymanie czystości pojazdów” pojawiły się one w pozycji „Pozostałe 

koszty

”, jednocześnie ich nie zwiększając ich wysokości względem pierwotnych wyjaśnień. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  piśmiennictwie  podkreśla  się,  iż  dopuszczana  jedynie  w 

wyjątkowych  okolicznościach  możliwość  ponownego  wezwania  do  złożenia  wyjaśnień 

dotyczących  zaoferowanej  ceny  przewidziana  jest  dla  sytuacji,  w  których  wyjaśnienia  są 

wyczerpujące, ale zachodzi konieczność ich doprecyzowania. Z takim przypadkiem nie mamy 

do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Przedstawione powyżej daleko idące różnice 

w  stosunku  do  oryginalnej 

kalkulacji  przedłożonej  przez  wykonawcę  wskazują  na  intencję 

zmiany  przedłożonych  wcześniej  wyjaśnień  (zapewne  wskutek  lektury  złożonego  przez 

o

dwołującego  poprzedniego  odwołania  z  dnia  9  lipca  br.),  co  do  których  sam  wykonawca 

najpewniej  zdał  sobie  sprawę,  że  są  one nierealistyczne  i  de  facto  stanowią  potwierdzenie 

rażąco niskiej ceny w ofercie wykonawcy.  

W ocenie odwołującego, w takiej sytuacji nie można mówić o rzetelności wyjaśnień z 

25 czerwca 2020 r., skoro sam w

ykonawca dokonał korekty przedstawionych w nich obliczeń. 

Nawet  jeżeli  przyjąć  -  hipotetycznie,  gdyż  jak  zostało  wskazane  powyżej,  z  tych  wyjaśnień 

jasno  wynika,  że  oferta  zawiera  cenę  rażąco  niską  -  że  wyjaśnienia  z  25  czerwca  2020  r. 

zawierają kalkulacje dowodzące prawidłowości ceny zaoferowanej przez PKS, to dokonując 

tak istotnych modyfikacji przedłożonych wcześniejszej kalkulacji, wykonawca sam pośrednio 

potwierdził,  że  wcale  nie  obrazowały  one  obliczeń,  które  zostały  wykorzystane  na  etapie 

składania oferty do kalkulacji zaoferowanej ceny, a stanowiły jedynie fikcyjne wartości przyjęte 

na potrzeby procedury z art. 90 ust. 1a ustawy P.z.p. 

Z daleko 

idącej ostrożności procesowej, odwołujący podniósł ponadto, że - nawet przy 

przyjęciu  legalności  kolejnych  wezwań  zamawiającego  i  uwzględnieniu  złożonych  w 

odpowiedzi na nie wyjaśnień - wykonawca nie wykazał skutecznie, że jego oferta nie zawiera 

rażąco niskiej ceny. Przedstawione wyjaśnienia, nawet po trzech wezwaniach zamawiającego, 

wciąż nie odnoszą się do całości kosztów niezbędnych do poniesienia w ramach przedmiotu 

zamówienia oraz nie wyceniają uwzględnionych kosztów w sposób realistyczny, dodatkowo w 

odniesieniu do  szeregu wskazywanych w  ich treści kosztów  nie zostały przedłożone żadne 

dowody potwierdzające wiarygodność ich wyceny. 

PKS w swojej ponownej kalkulacji obniżył przewidywane spalanie pojazdów z 35 litrów 

ON  na  100  km 

do  30  litrów  ON  na  100  kilometrów.  Jednocześnie  wskazał  również,  że 

planowane  jest  wykorzystanie  pojazdów  MAZ  203,  na  dowód  czego  przedstawiono  ofertę 

sprzedaży  pojazdów  przez  spółkę  Jl  Service  Sp.  z  o.o.  z  siedzibą  w  Kobyłce  (odwołujący 

zauważył, że oferta ta może budzić wątpliwości, ze względu na fakt, że zgodnie z jego wiedzą 

wyłącznym przedstawicielem firmy MAZ w Polsce jest spółka MAZ AUTO POLAND Sp. z o.o. 

z  siedzibą  w  Dziekanowie Leśnym).  Zgodnie z  wiedzą  odwołującego,  pojazdy  tego modelu 

wyposażone w klimatyzację w ruchu miejskim spalają co najmniej 35 litrów ON na 100 km ze 

względu na dużą masę własną i zastosowanie mocnego silnika. Jednocześnie PKS powinien 

zdawać sobie z tego sprawę, jako że jest użytkownikiem dwóch takich pojazdów od 2012 roku 

(b

ez klimatyzacji i spełniającego niższą normę emisji spalin, a zatem zużywających o minimum 

15% mniej paliwa niż model z 2020 roku). 

Odwołujący wskazał, że PKS w swojej ponownej kalkulacji obniżył cenę zakupu oleju 

napędowego do 3,16 złotych za litr (przy założeniu hurtowej ceny 1 litra oleju napędowego na 

poziomie 3,39 złotego). Co prawda PKS na dowód takich cen przedstawia szereg faktur na 

zakup  paliwa,  jednak  w  żaden  sposób  nie  jest  tam  przedstawiona  taka  wartość.  Analiza 

historycznych danych hurtowych c

en oleju napędowego na stronie PKN ORLEN, wskazuje że 

do swojej ponownej kalkulacji PKS przyjął cenę z dnia 28.07.2020 czyli prawie dwa miesiące 

po terminie składania ofert, co jest błędem, jako że kalkulacja powinna być przygotowana na 

moment składania ofert. 

Ponadto po raz kolejny w swojej kalkulacji PKS nie uwzględnił przewidywanego wpływu 

waloryzacji na stawkę, tj. obniżenia stawki w trakcie obowiązywania kontraktu ze względu na 

spadek cen paliwa. 

PKS  w  swojej  kalkulacji  uwzględnił  jedynie  koszt  zakupu  systemów  pokładowych 

pojazdów,  nie  uwzględnił  natomiast  bieżących  kosztów  funkcjonowania  tych  systemów  w 

szczególności: 

a. 

dla automatów biletowych (Załącznik nr 2 do Umowy ust. 1-4, 7): 

i. 

comiesięcznych opłat operatorowi systemu sprzedaży biletów (w których zawiera się 

koszt serwisu urządzeń) 

ii. 

opłat transmisji danych oraz technicznego utrzymania sprawności urządzeń, 

b. 

dla  urządzeń  sprzedaży  biletów  przez  prowadzącego  pojazd  (Załącznik  nr  2  do 

Umowy, ust. 7, § 3 ust. 2.12 Umowy): 

i. 

ponoszenia  kosz

tów  utrzymania  łącza  pomiędzy  systemem  Zamawiającego,  a 

systemem Wykonawcy, 

ii. 

kosztów serwisu oraz części zamiennych, 

c. 

dla urządzeń Systemu Informacji Pasażerskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 1), 

elementów Systemu Elbląskiej Karty Miejskiej (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 4-5) oraz 

urządzeń systemu zliczania pasażerów (Załącznik nr 3 do Umowy, § 3 ust. 9): 

i. 

kosztów serwisu oraz części zamiennych, 

ii. 

kosztów  osobowych  pracownika  specjalizującego  się  w  diagnozie  i  funkcjonowaniu 

systemu  (ze  w

zględu  na  fakt,  że  PKS  nie  eksploatuje  takich  systemów  obecnie  ani  w 

działalności  dla  Zamawiającego  ani  w  innej  swojej  działalności  dodatkowo  powinien  być 

uwzględniony koszt szkoleń i/lub rekrutacji) 

PKS  w  swojej  kalkulacji  kosztów  nie  uwzględnił  w  żadnym  z  punktów  kosztów 

kilomet

rów  pustych/dojazdów,  za  które  zamawiający  nie  płaci,  a  więc  które  stanowią  koszt 

Wykonawcy.  Nawet  uwzględniając  fakt  bardzo  korzystnej  lokalizacji  zajezdni  PKS  nie  jest 

fizycznie możliwe, aby wskaźnik kilometrów pustych/dojazdów wynosił 0% ponieważ: 

a) 

nie  jest  możliwe  parkowanie  pojazdów  na  przystankach  -  autobusy  muszą  być 

przemieszczane  do  zajezdni  - 

najbliższa  pętla  autobusowa  oddalona  jest  od  placu 

postojowego PKS o 250 metrów (na marginesie odwołujący dodał, że również plac postojowy 

o

dwołującego jest położony w korzystnej lokalizacji - 800 metrów od placu postojowego PKS i 

1050 metrów od najbliższej pętli autobusowej) 

b) 

konieczne  jest  wykonywanie  czynności  obsługowych  pojazdu  takich  jak  tankowanie 

paliwa,  mycie  pojazdu,  nap

raw  pojazdu  co  z  oczywistych  przyczyn  wymaga  manewrów 

pojazdem i generowania kilometrów pustych, za które zamawiający nie płaci, 

PKS  w  swojej  kalkulacji  nie  uwzględnił  kosztów  strojów  roboczych  pracowników  -  zarówno 

kierowców (co stanowi wymóg Załącznika nr 3 do Umowy § 6 ust. 1), oraz mechaników (w 

celu zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy). 

PKS w swojej kalkulacji uwzględnił zatrudnienie 2 mechaników nie wskazując jednocześnie 

żadnej  metody  obliczenia  takiej  ilości  mechaników.  Z  naszego  doświadczenia  wynika,  że 

liczba  ta  powinna  być  wyższa  i  wynosić  co  najmniej  5,5  ze  względów  operacyjnych 

(konieczność  zapewnienia  obsady  dla  kontraktu  oraz  szybkiego  czasu  reakcji).  Nawet 

uwzględniając  fakt  występowania  pewnych  synergii  pomiędzy  działalnościami  mając  na 

uwadze liczbę zatrudnionych mechaników przez PKS w oddziale Elbląg (24), i porównując tą 

liczbę  do  udziału  przychodów  z  kontraktu  z  ZKM  w  przychodach  oddziału  Elbląg  (27%)  to 

liczba mechaników przypisanych do kontraktu powinna być zwiększona do 6,5. 

Pon

adto PKS w swojej kalkulacji przedstawił obniżoną o 50% wartość podatku od środków 

transportowych.  Nie znajduje  to  odzwierciedlenia  w  akcie  prawa miejscowego regulującego 

wysokość  podatku  tj.  Uchwale  NR  XIX/382/2016  Rady  Miejskiej  w  Elblągu  z  dnia  27 

października 2016 r. w sprawie stawek podatku od środków transportowych. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę  na  fakt,  że  w  piśmie  z  dnia  25  czerwca  2020  roku  PKS 

zakwalifikował  koszt  mycia  pojazdów  w  kategorii  Naprawy.  W  nowej  kalkulacji  natomiast 

koszty mycia pojazdów zostały zakwalifikowane do Pozostałych kosztów. Tym samym wartość 

ta powinna zostać odpowiednio powiększona (a nie została i wynosi w obu wersjach kalkulacji 

0,53 zł). 

Odwołujący  zauważył,  że  zgodnie  z  przedstawionymi  informacjami  PKS  w  2019 

osiągnął na kontrakcie ZKM zysk w wysokości 1 331 128,83 złotych, przy jednoczesnej stracie 

na całej działalności w zakresie przewozu osób 3 084 464,10 złotych. Oznacza to, że strata 

działalności przewozowej inna niż na zlecenie ZKM wynosiłaby aż 4 415 592,93 złotych co 

może  budzić  uzasadnione  wątpliwości  czy  PKS  nie  finansuje  kontraktu  z  ZKM  przy 

wykorzystaniu pozostałych kontraktów i przewozów komercyjnych. 

Zamawiający w oświadczeniu złożonym na rozprawie w dniu 9 października 2020 roku 

wskazał, że nie ma zakazu kilkukrotnego wezwania do wyjaśnienia ceny. Pierwsze wezwanie 

nie  było  szczegółowe,  zawierało  wyłącznie  treść  przepisu.  Zamawiający  nie  wskazał  tam 

żadnych konkretnych informacji, jakich przystępujący powinien udzielić. Przystępujący jest na 

rynku lokalnym od 1

4 lat. Nie jest tak, że jego sytuacja jest tożsama  z innymi wykonawcami. 

Zamawiający  był  uprawniony  i  obowiązany  wezwać  ponownie  wykonawcę  do  złożenia 

wyjaśnień. Możliwość takiego wezwania wynika z orzecznictwa KIO. Również z orzecznictwa 

wynika,  że  nie  ma  bezwzględnego  obowiązku  składania  dowodów.  Mogą  to  być  również 

oświadczenia wykonawców. Kalkulacja przystępującego nie budziła zastrzeżeń. Zamawiający 

przyznał,  że dostrzegł  rozbieżności  pomiędzy  wyjaśnieniami,  ale nie może to decydować o 

uznaniu,  że  cena  jest  rażąco  niska.  Wyjaśnienia  odwołującego  są  subiektywne,  poza  tym 

odwołujący złożył dokumenty prywatne i zamawiający kwestionuje je jako dowody. W ocenie 

zamawiającego, są one opatrzone odwzorowaniem cyfrowym podpisu pani  M. O., która nie 

jest pełnomocnikiem w sprawie. Wskazuje na zał. nr 3 do umowy § 6, z którego wynika, że nie 

wymaga się ubioru służbowego, lecz jedynie ubiór schludny. Jeżeli chodzi o puste kilometry 

stwierdza, że mowa jest o 250 metrach pokonywanych przez 17 autobusów 2 razy dziennie. 

Ma się to nijak do 7 mln km. Odwołujący nie wykazał, jak uzyskał 3%. Wskazuje, że aktualnie 

przystępujący  świadczy  usługę  za  5,45  zł  za  wozokilometr.  Regularnie  wymienia  pojazdy. 

Waloryzacja ujemna nie spowoduje strat po stronie o

ferenta.  Udział paliwa to 20% wartości 

stawki. Pozostała waloryzacja będzie następować na podstawie inflacji. Puste kilometry to 8 

km w stosunku do 2740 km dziennie i mogą nie być brane pod uwagę. Stwierdza, że stawka 

zaoferowana  przez  przystępującego  jest  tylko  o  18%  niższa  od  stawki,  którą  przyjął 

zamawiający w wyliczeniach. Stwierdza, że, według jego wiedzy, uchwała przewiduje ulgę w 

podatku, z której korzysta przystępujący.  

Do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego  przystąpił  wykonawca 

Pr

zedsiębiorstwo  Komunikacji  Samochodowej  w  Elblągu  Spółkę  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  w  Elblągu.  Przystępujący  stwierdził,  że  w  pierwszych  wyjaśnieniach 

przyjął wartości maksymalne i cenę paliwa 3,5 zł. W jego ocenie była to cena na ten moment 

atrakcyj

na. W wyjaśnieniach pierwszych ograniczył się do najważniejszych kosztów, tj. paliwa, 

wynagrodzeń  i  amortyzacji.  Wskazał,  że  jego  główną  działalnością  jest  przewóz  regularny 

pozamiejski. Dodatkowo prowadzi inne działalności. Przy kalkulacji te wielkości rozkładają się 

na  całą  działalność,  nie  tylko  na  jedną  działkę.  Pracownicy  wykonują  rożne  działalności, 

łączone są np. stanowiska kierowców z mechanikami, również dyspozytorzy wykonują różne 

zadania,  od  nadzoru  są  też  służby  miejskie.  Konsorcjant,  z  którym  prowadzi  działalność, 

podobnie jak odwołujący, wykonuje tylko ten jeden rodzaj działalności i nie posiada majątku, 

dlatego  starał  się  o  pozyskanie  innego  podmiotu  z  majątkiem,  sponsora. Wynagrodzenie  z 

pierwszych wyjaśnień dotyczy tylko kierowców. Kalkulację ceny zrobił na podstawie danych, 

które  gromadzi.  Pracownik  rozliczany  jest  z  klucza.  Pojazdy  wykorzystuje  również  po 

zakończeniu  kontraktu,  dlatego  przyjął  okres  amortyzacji  10  lat.  Cena  autobusu  to  cena 

maksymalna z ofert, które posiadał. Starał się dostosować odpowiedź do punktów, które były 

w odwołaniu.  

Przystępujący  złożył  do  akt  sprawy  i  wniósł  o  zaliczenie  w  poczet  materiału 

dowodowego uchwalę Rady Miejskiej w Elblągu z 24 listopada 2004 r. w sprawie zwolnienia 

od podatku od środków transportowych na okoliczności wykazania, że istnieje ulga w podatku. 

Wskazał, że jego średnia cena za 1 wozokilometr za rok ubiegły wyniosła 3,79 zł i rentowność 

23,89. W tym postępowaniu przy stawce, którą zaproponował, będzie miał rentowność 5-7, ale 

to wystarczy. Ma wiele działalności, co powoduje, że koszty rozkładają się.  

Izba ustaliła, co następuje: 

Postępowanie zostało ogłoszone przez Zamawiającego dnia 23 marca 2020 r. i zostało 

podzielone na Pakiet nr 1 oraz Pakiet nr 2. Otwarcie ofert nastąpiło w dniu 2 czerwca 2020 r. 

Zamawiający  temu  samemu  wykonawcy  dopuścił  możliwość  składania  ofert  co  najwyżej  w 

jednym pakiecie. 

W postępowaniu wpłynęło 5 ofert: 

oferta 1 

(oferta odwołującego) 

oferta 2 

(oferta przystępującego) 

oferta 3 

oferta 5 

oferta 8 

suma   

średnia arytmetyczna  

oferta najniższa 

30,49% (różnica wobec średniej  

       arytmetycznej 

wszystkich 

       ofert) 

oszacowana wartość zamówienia  55 622 763.64  

wartość powiększona o VAT 60 072 584,73   - 100,00% 

oferta najniższa 

(różnica wobec szacunkowej wartości 

zamówienia) 

W  dniu  17  czerwca  2020  r. 

zamawiający  wezwał  przystępującego  do  złożenia 

wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny.  

Zamawiający wskazał, co następuje: 

Zaoferowana przez Państwa cena usługi w kwocie 44 380 000,00 zł. w ocenie Zamawiającego 

wydaje się rażąco niska w stosunku do średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert 

i  budzi  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z wymaganiami określonymi w SIWZ. 

związku  z  powyższym,  w  oparciu  o  art.  90 ust.  la pkt I  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r. 

Prawo  zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz 1843z późn. zm.) Zamawiający zwraca 

się  o udzielenie   w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ  

na wysokość ceny, w szczególności: 

1.  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo   sprzyjających warunków wykonywania  zamówienia dostępnych dla wykonawcy, 

oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny 

nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tj. Dz.Ue z 2018. r, poz. 2177 z późn. zm.); 

2. pomocy publicznej udzielonej na podstaw

ie odrębnych przepisów; 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,  

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Zamawiający podkreśla, iż zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie 

zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy. 

Zamawiający  oczekuje  konkretnych  i  szczegółowych     Wykonawca  w  wyjaśnieniach  winien 

przeds

tawić dane dotyczące metody kalkulacji ceny oferty, jak również koszty ponoszone w 

związku z realizacją przedmiotu zamówienia. 

Zamawiający  na  podstawie  art.  90  ust.  3  PZP  odrzuci  ofertę Wykonawcy,  który  nie  udzielił 

wyjaśnień lub jeżeli dokonana przez Zamawiającego ocena wyjaśnień Wykonawcy wraz  ze 

złożonymi przez niego dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę, 

Pismem z dnia 25 czerwca 2020 roku przystępujący udzielił następującej odpowiedzi: 

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Sp. zono, ze zdziwieniem przyjmuje informację, 

że zaoferowana przez nas cena usługi kwocie 443$0000 zł. „ w ocenie Zamawiającego wydaje 

się i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia 

zgodnie  z  wymaga

niami  określonymi  w  SIWZ  skoro  Zamawiający    sam  wycenił  wartość 

zamówienia na kwotę 46494000 zł, 

Rozumiemy 

konieczność  dokonania  analizy  naszej  oferty  ale  dokonana  ocena  i  powstałe; 

wątpliwości tylko ma podstawie pozostałych ofert są niezrozumiałe. Niestety częstą praktyką 

jest 

zawyżanie składanych ofert by sztucznie wpłynąć ich wysoką średnią arytmetyczną. 

W odpo

wiedzi na Państwa wezwanie PKS w Elblągu Sp. z o.o. informuję,  że w zaoferowanej 

przez nas cenie, przedmiotowe zamówienie, zostanie  wykonane zgodnie z jego specyfikacją 

wykazaną  w  SIWZ,  obowiązującymi    przepisami  i  przy  użyciu  odpowiednich  zasobów 

osobowych i technicznych. 

Posiadamy wieloletnie doświadczenie „w realizacji usług przewozu 

osób wszelkich możliwych formach, w tym od wielu lat w komunikacji miejskiej. O solidności 

firmy i jako

ści świadczonych usług świadczą otrzymane od ZKM, referencje a w szczególności 

p

okaz  możliwości  organizacyjno-technicznych  i  zaangażowania,  w  zaistniałych  w  ostatnim 

okresie sytuacjach kryzysowych  związanych z upadłością jednego z przewoźników i strajkiem 

pracowników  TE,  Posiadamy  znaczący  potencjał  osobowy  i  techniczny  w  postaci 

wykwalifikowanych 

pracowników,  terenów  z  zapleczem  diagnostyczno  naprawczym, 

ekologiczną myjnią autobusową, parkingiem , stacją paliw, co stwarza wyjątkowo sprzyjające  

warunki  zamówienia bez ponoszenia dodatkowych  jego organizację. 

Prowadzimy szczegółową ewidencję przychodów i kosztów z podziałem na rodzaje i miejsca 

ich powstawania. Zgodnie z zasadami rachunkowości koszty bezpośrednie związane z danym 

rodzaj

em działalności w tym wypadku z przewozami na rzecz ZKM księgujemy wg ich rodzaju 

a 

pozostałe, których nic można przypisać bezpośrednio rozliczamy procentowo do wszystkich 

działalności, w stosunku do poniesionych kosztów bezpośrednich, Gromadzone ten sposób 

dane 

dają wiarygodny materiał do wyceny przygotowanej oferty.  

Zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy Prawo 

zamówień publicznych (PZP) wykonawca oświadcza iż 

zast

rzega  część  informacji  „Kalkulacja  ceny  wozokilometra”  przekazywaną  zamawiającemu 

jako 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.  W  poniższej  kalkulacji  zawarliśmy  informacje  stanowiące 

wartość handlową dla Spółki w postaci elementów  składowych ceny , sposobu jej budowania 

a tym samym sposobu budowania strategii 

cenowej ofercie. Informacje te nie są ujawniane do 

wiado

mości publicznej a w przypadku ich udostępniania zamawiającym zastrzegana jest ich 

poufność. Wykonawca w ramach swojej działalności uczestniczy w wielu przetargach będąc  

konkurencją dla wielu podmiotów  gospodarczych.  Ujawnienie elementów  ceny,  sposobu jej  

budowania i przyjętej strategii cenowej mogłoby zaszkodzić interesom  wykonawcy i osłabić 

jego pozycję rynku wobec konkurencji.  

Kalkulacja ceny wozokilometra 

1.  Paliwo 

–  posiadamy  własną  stację  paliw,  zakupu  paliwa  dokonujemy  bezpośrednio  w 

rafinerii  w  genach  negocjowanych,  Na  podstawie  zebranych  ofert  na  dostawy  nowych 

autobusów  zgodnie  z  wymogami  SIWZ  przyjęto  do  wyliczeń  średnie  zużycie  paliwa  na 

poziomie 35 1/100km. Na dzień składania ofert cena zakupu paliwa  oscylowała poniżej 3 zł/l 

do kalkulacji 

przyjęto 3,50 zł/l. Koszt paliwa na 1 wozokilometr 1,23zł. 

2. Wynagrodzenia z narzutami - wynagrodzenia 

nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia 

za pracę albo  minimalnej stawki godzinowej ustalonej podstawie przepisów ustawy z dnia 10 

października 2002 r. minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2018r. poz. 2177 z późn. 

zm.). Na podstawie aktualnych danych 

stanowią one średnio 1.43 zł/km.  Do wyliczeń przyjęto 

1,80 zł/km. 

Amortyzacja - zgodnie z wymogami SIWZ do wykonania 

zamówienia niezbędnych jest 

19  nowych  autobusów  i  takiego  zakupu  Spółka  dokona.  Na  podstawie  zebranych  ofert  od 

potencjalny

ch  dostawców  do  wyliczeń  przyjęto  cenę  autobusu  wraz  z  wymaganym  pełnym 

wyposażeniem  w  wysokości  850.000  zł.  Okres  amortyzacji  przyjęto  na  10  lat  celem 

uproszc

zenia kalkulacji. Biorąc okres siedmiu lat należałoby w kalkulacji odjąć jego wartość 

rynkową  na  koniec  umowy.  Rozliczając  przyjęty  w  pakiecie  przebieg  7000000    km  na  19 

autobusów  i  na  7  lat  wychodzi  przebieg  miesięczny  autobusu  4386  km.  Miesięczna 

amortyz

acja 7083.33 zł. 

Koszt amortyzacji w 1 wozokilometra - 

1,62 zł. 

Naprawy 

— pozycja obejmująca koszty napraw, części, mycia, bieżącego utrzymania 

gotowości  technicznej  taboru  w  tym  niezbędnego  zaplecza  technicznego  0,30  zł/km, 

dodatkowo ogumienie 0,02 

zł/km, razem 0,32 zł/km. Dane przyjęte na podstawie bieżących 

analiz przy średnim wieku taboru granicach ośmiu lat. 

Wiadomo, że przy nowym taborze objętym gwarancją w pierwszych latach eksploatacji koszty 

te  są  zdecydowanie  niższe  a  nawet  w  ostatnim  roku  kontraktu  średnia  wieku  taboru  nie 

osiągnie ośmiu lat. 

Podatki  i  opłaty  -  pozycja  obejmująca  podatek  od  środków  transportowych  i 

obowiązkowe ubezpieczenia 0,02zł/km . 

Pozostałe koszty - pozycja obejmuje pozostałe koszty generowane w firmie, których 

nie 

można bezpośrednio  przypisać do konkretnej działalności. Są to koszty ogólnego zarządu, 

ubezpieczeń, podatków, energii. Zgodnie  z przyjętą w firmie zasadą podziału tych kosztów na 

usługi wykonywane w komunikacji miejskiej przypisywane  jest średnio 0,51 zł/km . W kwestii 

s

posobu podziału takich kosztów nie ma narzuconych schematów i podmiot  może decydować 

samodzielnie. Przyjmując inną metodologię koszty te mogłyby być nawet o połowę niższe,  Do 

wyliczeń przyjęto - 0,53 zł/km 

Razem koszty 5,52 zł/km. Różnica pomiędzy przedstawionym kosztem a zaoferowaną stawką 

stanowi  zaplanowany 

rozsądny zysk i rezerwę na nieprzewidziane koszty Z uwagi na to że 

usługa zaplanowana jest na długi, bo aż siedmioletni okres, zadowalający nas zysk kształtuje 

się w granicach 3-5%, który nie odbiega od  przeciętnej stopy rozsądnego zysku uzyskiwanej 

przez  podmioty 

wykonujące  na  podstawie  wieloletnich  umów,  usługi  przewozu  osób 

transporcie zbiorowym

, finansowane z budżetów jednostek samorządu gminnego.  Istotne jest 

też  to,  że  zamawiający  przewidział  możliwość  waloryzacji  stawki  w  przypadku  zmian  cen 

paliwa i w

skaźnika inflacji   

Podsumowu

jąc 

Wykonawca  nic  przewiduje  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia.  Przedmiotowe 

zamówienie  zostanie  wykonane  zgodnie  z  jego  specyfikacją  wykazaną  w  SIWZ, 

obowiązującymi przepisami i przy użyciu odpowiednich zasobów osobowych i technicznych. 

Zaproponowana w ofercie kwota zawier

a wszelkie koszty związane z wykonaniem przedmiotu 

zamówienia oraz spodziewaną stopę zysku. 

Wyjątkowo  sprzyjające  warunki  wykonywania  zamówienia  dostępne  dla  wykonawcy  to 

siedziba  wykonawcy,  posiadana  na  miejscu  infrastruktura  techniczna  i  wykwalifikowany 

potencjał osobowy. 

Ponad  siedemdziesięcioletnie  doświadczenie  branży  transportowej  wypracowane  schematy 

organizacyjne  wyspecjalizowane struktury organizacyjne w zakresie serwisowania i naprawy 

pojazdów pozwalają osiągnąć  określony racjonalny poziom kosztów funkcjonowania. Dzięki 

racjonalnej  gospodarce  finansowej  wykonawca  nie 

posiada  zobowiązań  kredytowych. 

Każdego roku wypracowywany jest  zysk. W całym okresie działalności  wykonawca nie był 

zagrożony stanem upadłości lub likwidacji i nigdy nic była prowadzona jakakolwiek  egzekucja. 

Można to potwierdzić w corocznie składanych sprawozdaniach finansowych. 

Zdywersyfik

owana działalność wykonawcy daje możliwość rozłożenia się wielu niezbędnych 

kosztów, które w przypadku wykonywania tylko przedmiotu zamówienia obciążają go. A tak 

jest w przypadku ofert 

złożonych przez podmioty spoza Elbląga. 

Koszty pracy przyjęte do ustalenia ceny nie są niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę 

albo  minimalnej  stawki  godzinow

ej  ustalonej  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002  r.  o minimalnym  wynagrodzeniu  za pracę (Dz.  U.  z  2018r,  poz.  2177  z 

p

óźn. zm.) 

Wykonawca 

legitymuje  się  stabilnym  zatrudnieniem,  co  wynika  między  innymi  z  trwałości  i 

atrakcyjności stosunków pracy zawieranych z pracownikami a szczególnie kierowcami, grupą 

bardzo poszukiwaną na rynku  pracy. Z względu na szczególny charakter płacy kierowców , 

wykonawca  kładzie  nacisk  na  ich  warunki  pracy  i    przestrzeganie  norm  czasu  pracy.  Te 

dziedziny są zresztą regularnie kontrolowane przez Państwową Inspekcję Pracy. 

Wykonawca nie uzyskuje i nie przewiduje uzyskiwania  pomocy publicznej 

dla  zamówienia.  

Nie 

występują  korzystne  czynniki  wynikające  z  przepisów  prawa  pracy  przepisów  o 

zabezpieczeniu społecznym  oraz z przepisów prawa ochrony środowiska, mające wpływ na 

wysokość  oferty. Wykonawca nic przewiduje powierzenia części zamówienia podwykonawcy, 

Wykonawca ma ponad 

siedemdziesięcioletnie doświadczenie i ugruntowaną obecnie pozycję 

na  rynku 

usług  przewozu  osób.  Z  zawartych  umów  wywiązuje  się  solidnie  i  terminowo  co 

Zamawiający również potwierdza. Nie  istnieją więc przesłanki do kwestionowania możliwości 

wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ   

Zamawiający wycenił swoje zamówienie na określonym pozornie i otrzymał ofertę mieszczącą 

się  ustalonych  przez  siebie  granicach.  Dodatkowo  pobiera  pokaźne  zabezpieczenie 

należytego wykonania pokrywające  ewentualne koszty błędnego wyboru. 

W  dniu  29  czerwca  2020  r.,  z

amawiający  zawiadomił  wykonawców  o  wyborze  oferty 

najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1, wskazując, że jest to oferta złożona przez przystępującego. 

Odwołujący  złożył  w  dniu  9  lipca  2020  r.  odwołanie  do  Krajowej  Izby  Odwoławczej 

(sygn.  akt  KIO  1561/20)  nakierowane  na  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej,  odrzucenie  oferty  w

ykonawcy,  a  także  na  odtajnienie  złożonych  przez 

w

ykonawcę wyjaśnień w zakresie zaoferowanej przez niego ceny.   

W  odwołaniu  odwołujący  wskazał,  iż  wyjaśnienia  w  zakresie  elementów  oferty 

mających  wpływ  na  wysokość  ceny,  złożone  przez  PKS  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

z

amawiającego z dnia 19 czerwca 2020 r. są nieprawidłowe, w tym wyjaśnienia PKS nie są 

poparte dowodami, a tym samym - 

z uwagi na niesprostanie ciężarowi dowodu - oferta PKS 

podlegała odrzuceniu. 

Z

amawiający  w  dniu  24  lipca  2020  r.  unieważnił  czynność  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej w celu ponownego dokonania czynności oceny i badania ofert. Odwołujący 

w dniu 4 sierpnia 2020 r. cofnął odwołanie w sprawie o sygn. akt KIO 1561/20. 

Z

amawiający w dniu 23 lipca br. udostępnił odwołującemu odtajnioną treść wyjaśnień 

złożonych  przez  wykonawcę  w  odpowiedzi  na  wezwanie  z  dnia  17  czerwca  2020  r.  do 

wykazania, że oferta wykonawcy nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

Pismem z dnia 28 lipca 2020 r. 

zamawiający ponownie wezwał wykonawcę do złożenia 

wyjaśnień, wskazując: 

Treść wyjaśnień  złożonych w dniu 25 czerwca 2020 r, w przedmiocie rażąco niskiej 

ceny  nie  rozwiała  wszystkich  wątpliwości  zamawiającego  co  do  realności  zaproponowanej 

przez Państwa ceny. W związku z tym zamawiający mając na uwadze ogólnikowy charakter 

pierwszego  wezwania  wzywa  do  złożenia  dodatkowych/doprecyzowujących  wyjaśnień  w 

zakresie: 

przedstawienia szczegółowej kalkulacji wykazującej realność przyjętych cen, wraz z 

potwierdzeniem dowodów. W szczególności zamawiający żąda wykazania kalkulacji przyjętej 

ceny  wozokilometra  poprzez  wskazanie  sposobu  poszczególnych  elementów  składowych 

ceny oraz dowodów potwierdzających ich realność; 

- wykazania, 

w jaki sposób wpływa na przyjętą kalkulację dywersyfikacja działalności, 

infrastruktura techniczna, zaplecze diagnostyczne, 

- wykazania sposobu 

wyliczenia udziału kosztów zatrudnienia (udziału tego kosztu w 

cenie 

za  wozokilometr)  na  podstawie  umowy  o  pracę  pracowników  zgodnie  z  treścią 

specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Zamawiaj

ący podkreśla, iż zgodnie z art. 90 ust. 2 PZP obowiązek wykazania, że oferta nie 

zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na Wykonawcy. Brak przedstawienia szczegółowych  

informacji spowoduje odrzucenie oferty wykonawcy. 

Pismem z dnia 31 lipca 2020 roku przystępujący udzielił następującej odpowiedzi: 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  do  udzielenia 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  oświadczamy 

ponownie, iż złożona przez naszą Spółkę oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Wysokość 

zaoferowanej ceny składa się z kwot poszczególnych kosztów wykonania zamówienia oraz 

zawiera stopę zysku stanowiącą o opłacalności wykonywania przez najbliższe 7 lat przewozów 

osobowych, w ramach komunikacji miejskiej na terenie miasta Elbląga. 

Poniżej przedstawiamy zestawienie poszczególnych składników stanowiących całkowity koszt 

przewidywany  w  związku  z  wykonywaniem  usług  publicznego  transportu  zbiorowego  w 

zakresie komunikacji miejskiej na tere

nie Gminy Miasto Elbląg i gmin sąsiadujących ( Znak ZP 

— 01/2020). 

.  Szczegółowa  kalkulacja  wykazująca  realność  przyjętych  cen,  wraz  z  dowodami  

potwierdza

jącymi  prawidłowość  elementów  tej  kalkulacji  oraz  szczegółowe  wyliczenia.  

poszczególnych składników kosztu ogólnego przewidywanego w związku z realizacją zadania. 

Wyliczenia  poszczególnych  składników  kalkulacji  wynikają  z  ogólnie  dostępnych    do 

stwierdzenia  cen  towarów  i  usług  nabywanych  w  związku  z  wykonywaniem  transportu 

zbiorowego  w  ramach  komunikacji  miejskiej  oraz  norm  obowiązujących  w  Spółce,  a  także 

innych  składników  kosztów  możliwych  do  ustalenia  na  podstawie  informacji  gromadzonych 

przez Spółkę ponoszonych w związku z wykonywanymi dotychczas przewozami. 

Poniżej — jako załącznik przedstawiamy kalkulację ustaloną w sposób tabelaryczny, możliwy 

do  porównania  z  innymi  ofertami  przedstawionymi  zamawiającemu  przez  poszczególnych 

uczestników niniejszego postępowania. 

II. Określenie wpływu dywersyfikacji działalności gospodarczej Spółki, w szczególności usług 

transportowych  fakt  posiadania  prawa  własności  zaplecza  technicznego  związanego  z 

wykonywaniem 

przewozów  osobowych  oraz  przewozu  rzeczy  —  w  tym  wykonywania 

działalności  z  zakresu  diagnostyki  oraz  prowadzenie  Okręgowej  Stacji  Kontroli  pojazdów. 

Spółka  zatrudnia  kierowców,  mechaników,  diagnostów,  dyspozytorów  pracowników  na  

stanowiskach  specjalistów  poszczególnych  specjalizacji,  pracowników  administracyjnych  

obsługi  poszczególnych  działów  Spółki  oraz  osób  nadzorujących  w  poszczególnych 

wewnętrznych jednostkach organizacyjnych i wyodrębnionych stanowiskach w Spółce. 

Do  obsługi  pakietu  kierowców  potrzeba  39  kierowców  i  tyle  etatów  przyjęto  do  wyliczeń. 

Jednak  w 

związku  z  zatrudnianiem  wykwalifikowanych  kierowców  na  innych  stanowiskach 

stosujemy 

połączone etaty  np. mechanik-kierowca czy  diagnosta-kierowca.  Tym  sposobem 

czterech    mechaników  wykonuje  przewozy  w  godzinach  szczytu  a  w  pozostałym  czasie 

wykonują obowiązki mechanika. Podobnie jest z jednym dyspozytorem i jednym pracownikiem 

nadzoru.  

Wykorzystywanie  innych  pracowników  posiadających  stosowne  uprawnienia  do  kierowania 

autobusami  w  ramach  przewozów  osobowych,  pozwala  na  znaczne  obniżenie  kosztów 

dotyczących funduszu płac oraz innych wydatków ponoszonych przez pracodawcę w związku 

z  zatrudnieniem 

pracownika  na  określonym  stanowisku.  Poza  kosztami  dodatkowego 

zatrudnienia  następuje  oszczędność  w  zakupach  środków  BHP,  badań  pracowniczych  

obowiązkowych szkoleń itp. 

Dywersyfikacj

a kosztów  w  przypadku  wykonywania przewozów  określonych jako  przedmiot 

niniejszego  zamówienia  publicznego  następuje  w  zasadzie  w  każdym  elemencie  

cenotwórczym dotyczącym działalności Spółki. Dotyczy to, poza już wymienionymi - 

a) 

dyspozytorów obsługujących wszystkie kursy obsługiwane  przez 143 autobusy  należące 

do  Sp

ółki, w tym 19 autobusów przeznaczonych do transportu osób w ramach komunikacji 

miejskiej, 

a  także  kursy  innych  przewoźników  korzystających  z  dworca  autobusowego, 

Pozwala to na ograniczenie zatrudnienia do 4 pracowników bez konieczności wyodrębniania 

— stanowiska dyspozytora komunikacji miejskiej, 

b)  pracowników  myjni,  którzy  obsługują  wszystkie  pojazdy  należące  do  Spółki  to  jest 

autob

usy, pojazdy ciężarowe, samochody dostawcze. Wykonują także płatne usługi klientom 

zewnętrznym.  Należy  zaznaczyć,  że  myjnia  autobusowa    ekologiczna  posiada  zamknięty 

obieg wody

, co przyczynia się także do minimalizacji kosztów wody i odprowadzania ścieków, 

c) 

pracowników  stacji  diagnostycznej,  będącej  Okręgową  Stacją  Kontroli  Pojazdów  — 

wykonującą specjalistyczne badania sprawności autobusów, pojazdów ciężarowych i innych 

pojazdów należących do Spółki oraz przede wszystkim klientów zewnętrznych. 

Posiadanie własnej Stacji Kontroli Pojazdów pozwala na zaoszczędzenie co najmniej 400 zł 

roczn

ie na każdym posiadanym przez Spółkę autobusie. 

d) 

Spółka  posiada  własną  stację  obsługi  pojazdów  oraz  sklep  motoryzacyjny  —  stacja 

obsługi  zajmuje  się  niemal  wszystkimi  rodzajami  napraw  posiadanych  pojazdów 

m

echanicznych, Ponadto w ramach tego działu prowadzonych jest szereg napraw na rzecz 

podmiotów  zewnętrznych  także  w  ramach  wieloletnich  umów  kompleksowych.  Sklep  jest 

placówką  handlowa  będąc  jednocześnie  magazynem  części  zamiennych  i  jednostką 

zaopatrzenia  w  artykuły  eksploatacyjne,  oleje,  smary,  opony  dla  całej  firmy.  Dzięki  temu 

zakupujemy 

części i materiały po znacznie niższych cenach co przekłada się na koszty napraw 

i obsługi własnych pojazdów. Podobnie posiadanie własnej stacji tankowania pojazdów i zakup 

paliwa bezpo

średnio u producenta wpływa na obniżenie kosztu paliwa. 

e) 

Spółka jest właścicielem nieruchomości położonej w centrum komunikacyjnym Elbląga 

w 

miejscu krzyżowania się usług: Dworca PKP Elbląg Główny, Dworca Autobusowego Elbląg 

linii tramwajowych oraz linii autobusowych komunikacji miejsk

iej. W bezpośrednim sąsiedztwie 

znajduje  się  kompleks  handlowy  z  supermarketem  oraz  kompleks  handlowy  —  po  byłym 

zakładzie Zamech z licznymi sklepami i hurtowniami 

W budynku dworca znajduje si

ę Wydział Komunikacji. Powoduje to atrakcyjność nalężących 

do  Sp

ółki  lokali  dzierżawionym  wielu  podmiotom.  Dzięki  temu  obniża  się  koszty 

funkcjonowania Spółki . 

Położenie  nieruchomości  pozwala,  także  na  znaczną  minimalizację  kosztów  związanych  z 

dojazdem do miejsc w których mają początek poszczególne linie komunikacji miejskiej. 

d) Spółka ma wieloletnią i należycie ukształtowaną strukturę organizacyjną oraz profesjonalne 

dobrze 

dobrane  służby-  tak  w  zakresie  wykonywania  przewozów,  obsługi  pojazdów,  ale 

również w zakresie obsługi biznesu. 

III.  Odnośnie  sposobu  wyliczenia  kosztów  zatrudnienia,  należy  stwierdzić,  iż  Spółka  ma 

wieloletnie  doświadczenie  w  dziedzinie  przewozów  osobowych.  Część  spośród  załogi  jest 

jednocześnie jej udziałowcami. Stabilna polityka zatrudnienia spółce pozwala na prowadzenie 

rozsądnej polityki kadrowej , w tym na kształtowanie wysokości wynagrodzeń  pracowniczych. 

Osoby zatru

dnione charakterze kierowców to w większości mieszkańcy Elbląga lub sąsiednich 

miejsco

wości, często z wieloletnim stażem. 

T

aka stabilność — pozwala na minimalizowanie tzw. presji płacowej, która ma miejsce np. w 

przypadku poszukiwania dużej liczby kierowców przez firmy rozpoczynające pracę w związku 

z uzyskaniem zamówienia w miejscu odległym od swojej siedziby„ 

Szczegółowe  określenie  kosztów  z  tym  związanych  opisujemy  w  tabeli  kalkulacyjnej  -

stanowiącej załącznik do pisma. 

Na  potwierdzenie  załączonych  wyliczeń  oraz  powyższego  opisu  załączamy  następujące 

dokumenty;  oferta na zakup autobusów, 

umowa ubezpieczenia, 

umowa zakupu paliwa, 

faktury zakupu paliwa, 

przykładowe listy płac dyspozytorów, 

przykładowe listy płac kierowców komunikacji miejskiej, 

przykładowe listy płac mechaników stacji obsługi, 

rozliczenie finansowo-kosztowe komunikacji miejskiej za rok 2019. 

War

to nadmienić , iż w ramach dotychczasowej umowy na organizację komunikacji miejskiej , 

nasz

a spółka obsługuje obecnie część linii, które w ramach tamtej umowy powinna obsługiwać 

spółka Arriva. Zdarzało się to także w przeszłości. 

Pismem  z  dnia  6  sierpnia  2020  r. 

zamawiający  wezwał  do  ponownego  złożenia 

wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny, wskazując, co następuje: 

Analiza wyjaśnień złożonych w dniu 31 lipca 2020 r. w przedmiocie rażąco niskiej ceny  

wymaga  w  ocenie  zamawiającego  dodatkowych  wyjaśnień.  W  związku  z  tym  zamawiający 

wzywa  do złożenia dodatkowych/doprecyzowujących wyjaśnień w zakresie: 

przedstawienia szczegółowej informacji dotyczącej składek ZUS ponoszonych przez 

PKS Elbląg, w tym informacji z ZUS o stopie na rok 2020. Według załączonej dokumentacji 

pn. l. płac  09 za m-c 10.2019, jak i w l. płac 09 za m-c 04.2020 — ZUS pracodawcy wynosi 

20,01% natomiast w Państwa kalkulacji pojawia się koszt ZUS pracodawcy 20,61% ; 

wykazania w jakiej wysokości i gdzie zostały ujęte koszty: zabezpieczenia należytego 

wykonania  umowy,  Pracowniczych  Planów  Kapitałowych,  ubezpieczenia  OC  działalności, 

opłaty środowiskowe, PFRON oraz koszty finansowe leasingu/amortyzacji.  

Pismem z dnia 7 sierpnia 2020 r. 

wykonawca udzielił następującej odpowiedzi: 

Spółka z o.o. informuje , że ponosi koszty składek ZUS w obowiązujących stawkach tj,  

- ubezpieczenia emerytalne 

– 9,76% 

- ubezpieczenia rentowe - 6,50%,    

- ubezpieczenia wypadkowe 

– 1,20% 

- Fundusz pracy 

– 2,45% 

FGŚP – 0,10% 

Razem: 

- Fundusz emerytur pomostowych 

– 1,50%,  

- PPK 

– 1,50% 

Stawki te są naliczane na każdego pracownika indywidualnie, gdyż w zależności od wieku  płci 

czy  charakteru  wykonywanej  pracy  występują  lub  nie.  I  tak  w  przypadku  kobiet  w  wieku 

powyżej 55 lat i mężczyzn powyżej 60 lat nie nalicza się składek na Fundusz pracy i FGŚP, 

za kierowców opłaca się składkę na fundusz emerytur pomostowych a składkę na PPK tylko 

dla pracowników, którzy zadeklarowali przystąpienie. Analizując załączone wcześniej listy płac 

obciążenia te kształtują się w następujących wysokościach i: 

17,46% i 20,01% lista płac 14 za 10.2019 

i 21,51% lista płac 26 za 04.2020 

lista płac 09 za 04.2020, 

Przy  zbiegu  wszystkich  składek  wysokość  stawki  obciążającej  koszty  pracodawcy  może 

wynieść 23,01%. 

Przeliczeń  w  przedstawionej  kalkulacji  dokonano  w  oparciu  o  rzeczywisty  wskaźnik 

obciążający  koszty  wynagrodzeń  w  firmie  stąd  kwota  20,61%.  Przyjmując  w  kalkulacji 

wskaźnik 20,01%koszt wynagrodzeń kierowców na jeden kilometr zmniejszyłby się o 0,01 zł  

Obowiązujące od ubiegłego roku pracownicze plany kapitałowe obejmują w całej firmie ośmiu  

pracowników. Koszt pracodawcy kształtuje się w zależności od miesiąca od 300 do 500 zł. W 

załączeniu zestawienie za miesiąc 06.2020 r. 

Ubezpieczenie  OC  działalności  opiewające  na  kwotę  2000000,00  za  rok  2020  -  koszt 

10238,00  zł.  obejmuje  całą  działalność  firmy.  Zgodnie  z  przyjętym  systemem  rozliczania 

kosztów  na  poszczególne  działalności  przewozy  w  komunikacji  miejskiej  obciąża  kwota 

zł rocznie, miesięcznie 17,54 zł. Wyliczenie: koszty ogółem za 2019r.  

-koszty komunikacji miejskiej - 5571356,29 

udział procentowy- 14,15% 

Opłaty za korzystanie ze środowiska za rok 2019 wyniosły 18591 zł. w tym silniki  spalinowe 

14999,00 zł. Spółka posiadała 159 pojazdów. Średnio na jeden pojazd 94,33 zł. Przyjmując 

19 autobusów daje nam to roczny koszt 1792127 zł miesięcznie 149,36zł 

Zabezpieczenie należytego wykonania umowy, zgodnie z informacją uzyskaną w banku, który 

udzielił nam gwarancji na dotychczasową umowę, stawka na dotychczasowym poziomie czyli 

24% kwoty gwarancji za każdy rozpoczęty trzymiesięczny okres obowiązywania. 

W pierwszym roku obowiązywania wyniesie ona 21302,40zł. (4438000000 x 5% x 0,24% x 4) 

21302,40 : 1000000km = 0,02 

zł/km. 

Wpłaty  na  Państwowy  Fundusz  Rehabilitacji  Osób  Niepełnosprawnych  za  2019r.  wyniosły 

158578,00 zł, a za sześć miesięcy bieżącego roku 66449,00zł. Przyjmując dane za rok 2019  

na jednego zatrudnionego (261 osób) przypada koszt 607,58 zł rocznie, miesięcznie 50163 zł. 

Dia  przyjętych  w  kalkulacji  kosztu  45  etatów  (39  kierowców  +  6  pozostałych)  daje  to 

miesięczną kwotę 2278,35zł. czyli 0,03 zł/km.  

W Spółce tworzony jest Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Na mocy porozumienia 

Zarządu  i  organizacji  związkowych  działających  w  spółce,  wysokość  odpisu  ustalono  na  

poziomie 38% odpisu podstawowego. I tak na 

jednego kierowcę odpis roczny wynosi 785146 

zł    na  pozostałych  589,10  zł  39  x  785,46  30632,94  :  12  2552,75  miesięcznie,  589,10x6  

3534,60 : 12 294,55 . Razem 2847,30 co daje na jeden kilometr (83334km/mc) 0,03zł. 

Wymienione  powyżej  pozycje  kosztowe  tj.  ubezpieczenie  OC  działalności,  opłaty 

środowiskowe, koszty zabezpieczenia należytego wykonania umowy, wpłaty na FRON, odpisy  

na ZFŚS, PPK ujęte zostały w pozycji 9 elementów kosztów jako pozostałe koszty. 

Koszty  pozyskania  nowego  taboru  przedstawiono  w  poz.  1  kalkulacji  - 

elementy  kosztów. 

Spółka planuje sfinansować zakup nowego taboru z własnych środków. 

W załączeniu przesyłamy następujące dokumenty: 

zawiadomienie  ZUS  o  wysokości  stopy  procentowej  składki  na  ubezpieczenie 

wypadkowe, 

deklaracja na PFRON za rok 2019, 

deklaracja na PFRON za 05.2020r., 

polisa OC, 

zestawienie  o  w

ysokości należnych opłat  za korzystanie ze środowiska za rok 2019 

woj. WM,  

zestawienie o wysokości należnych opłat  za korzystanie ze środowiska za rok 2019 

woj. WM 

 Pomorskie 

zestawienie składek na PPK za miesiąc 06.2020r., 

porozumienie w sprawie wysokości odpisu na ZFŚS   

Ponadto, w

ykonawca z własnej inicjatywy w dniu 31 lipca 2020 r. przekazał zamawiającemu 

w  ramach  odrębnej  korespondencji  dodatkowe  dokumenty  dotyczące  zaoferowanej  przez 

niego  ceny

.  Nastąpiło  to,  jak  sam  zaznaczył,  „w  nawiązaniu  do  odwołania  Arriva  oraz 

trwającego postępowania w KIO". 

Dnia  7  sierpnia  2020  r.  z

amawiający  poinformował  o  ponownym  wyborze  oferty 

wykonawcy jako najkorzystniejszej w Pakiecie nr 1. 

Izba zważyła, co następuje: 

Odwołanie jest zasadne w zakresie naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 w 

zw. z art. 7 ust. 1 ustawy P.z.p. przez 

zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy pomimo, iż 

wykonawc

a zaoferował  w  Pakiecie nr  1 w  postępowaniu cenę rażąco  niską  w  stosunku do 

prz

edmiotu zamówienia. 

W pozostałym zakresie odwołanie podlega oddaleniu. 

W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący jest uprawniony do korzystania 

ze środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p. 

Zgodnie z art. 90 ust. 1 u

stawy P.z.p., jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z 

wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny 

nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki 

godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10  października  2002  r.  o 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);2) 

pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów, 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

W myśl ust. 1a, w przypadku, gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od: 

wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej 

przed 

wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen 

wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa 

w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych,  które  nie  wymagają 

wyjaśnienia; 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, 

w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie 

wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Izba wskazuje na brzmienie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p., odnoszącego 

cenę  do  wartości  przedmiotu  zamówienia  –  ma  to  być  „cena  rażąco  niska  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia”. Tym samym, to  realna, rynkowa wartość danego zamówienia jest 

punktem odniesienia dla oceny i ustalenia ceny tego typu. Cena rażąco niska w stosunku do 

przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego rzeczywistej wartości, a rzeczona 

różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy 

bez strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, 

zamówienie  to  wykonać.  Reasumując,  cena  rażąco  niska  jest  więc  ceną  nierealistyczną, 

nieadekwatną  do  zakresu  i  kosztów  prac  składających  się  na  dany  przedmiot  zamówienia, 

zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie 

jest ceną rynkową, tzn. generalnie nie występuje na rynku, na którym ceny wyznaczane są 

m.in.  poprzez  ogólną  sytuację  gospodarczą  panującą  w  danej  branży  i  jej  otoczeniu 

biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej 

konkurencji  podmiotów  racjonalnie  na  nim  działających…  etc.  Definicja  tego  typu  została 

wypracowana w orzecz

nictwie i nie występują w tym zakresie kontrowersje.   

Ponieważ cena oferty przystępującego jest niższa od średniej arytmetycznej złożonych 

ofert o 30,49%

, czynność zamawiającego dotyczącą wezwania przystępującego do złożenia 

wyjaśnień w zakresie zaoferowanej ceny należy uznać za uzasadnioną.  

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  P.z.p.,  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy. 

W  przedmiotowym  postępowaniu  odwoławczym  ciężar  ten  spoczywał  na 

przystępującym, który - w ocenie Izby - ciężarowi temu nie sprostał. Podkreślenia wymaga, że 

wykonawca broniący swojej oferty, winien w szczególności wykazać zasadność i rzetelność 

wyjaśnień złożonych w wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego na mocy art. 

0  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Izba  w  postępowaniu  odwoławczym  ocenia  bowiem  zgodność  z 

prawem  czynności  zamawiającego,  czyli  -  w  rozpoznawanym  przypadku  -  trafność  oceny 

przez zamawiającego złożonych wyjaśnień. 

Odnosząc  się  do  poszczególnych  danych  wskazanych  przez  przystępującego,  a 

zakwestionowanych przez odwołującego, Izba wskazuje, co następuje: 

Odwołujący podniósł, że przystępujący do kosztów paliwa nie wliczył tzw. kilometrów 

pustych (dojazdowych).  

Zamawiający  podczas  rozprawy  przed  Izbą  przyznał,  że  kilometry  te  nie  zostały 

wliczone,  niemniej  jednak  stwierdził,  że  ich  ilość  jest  bardzo  niewielka  w  porównaniu  do 

wymiaru całego zamówienia. Podniósł też, że odwołujący nie wskazał, w jaki sposób ustalił, 

że wymiar pustych kilometrów to 3%. 

Izba wskazuje, że dla wyliczenia wartości zamówienia niezbędne jest uwzględnienie 

wszystkich okoliczności mających wpływ na wysokość ceny, nawet, jeżeli wartości te nie są 

znaczne.  Jak  słusznie  zauważył  odwołujący,  specyfika  zamówienia  powoduje,  że  różnica 

nawet jednego gr

osza w cenie 1 wozokilometra przekłada się na znacznie większą wartość 

ogólną.  W  ocenie  Izby  dla  uwzględnienia  zarzutu  wystarczający  był  fakt  przyznania,  że 

kilometry  dojazdowe  nie  zostały  uwzględnione  w  wyliczeniu  przystępującego.  Kwestia 

wymiaru procentowego nie ma tym samym tak istotnego znaczenia.  

Odnosząc się do kosztu paliwa, Izba wskazuje, że w wyjaśnieniach z dnia 19 czerwca 

2020 roku przystępujący wskazał ten koszt w wysokości 3,50 zł/l. W kolejnych wyjaśnieniach 

zmienił ten koszt na stawkę 3,16 zł/l. Zmienił przy tym również ilość wymiar spalania oraz koszt 

paliwa na 1 km. Już sama ta okoliczność powoduje, że złożone wyjaśnienia nie uzasadniają, 

że  cena  przystępującego  została  określona  na  poziomie  racjonalnym.  Nie  wiadomo,  które 

wartości  są  prawidłowe,  a  które  nie.  Przystępujący  nie  wyjaśnił,  dlaczego  stawki  w 

poszczególnych  wyjaśnieniach  różnią  się  pomiędzy  sobą.  Trudno  oprzeć  się  wrażeniu,  że 

zabieg ten miał na celu jedynie dostosowanie poszczególnych stawek do zaoferowanej ceny. 

Odwołujący zakwestionował wskazany przez przystępującego koszt wynagrodzenia w 

wys. 1,80 zł. Odwołujący podniósł, że przy takim koszcie liczba etatów, którą może opłacić 

PKS  wynosi  44,8,  tymczasem,  j

ak  wynika  z  kalkulacji  liczby  kierowców  niezbędnych  dla 

obsłużenia  zamawianej  ilości  kursów  z  uwzględnieniem  urlopów  i  zwolnień  chorobowych 

(załącznik  nr  2),  sporządzonej  na  podstawie  Załącznika  nr  1  do  umowy  na  Pakiet  1  w 

niniejszym  postępowaniu,  jest  to  39,5  etatu.  Do  tego  należy  doliczyć  m.in.  mechaników,  w 

liczbie 5,5 etatu oraz inn

ych pracowników (dyspozytorzy, pracownicy sprzątający, pracownicy 

biurowi, zarząd).  

Zaznaczenia  przy  tym  wymaga,  iż  również  i  w  tym  przypadku  koszt  wynagrodzenia 

pracownika w  wysokości 1,80 zł został  następnie zmieniony na kwotę 2,08 zł. Tym samym 

wyjaśnienia  przystępującego  w  tym  zakresie  chociażby  z  tego  powodu  należy  uznać  za 

niewiarygodne. 

Niezależnie od powyższego Izba stwierdziła, że przystępujący nie wykazał, by w swych 

wyliczeniach  i  kalkulacjach  uwzględniał  koszt  wynagrodzenia  wszystkich  osób 

zaangażowanych  w  realizację  zamówienia.  Na  rozprawie  przystępujący  wskazywał,  że  w 

wyjaśnieniach  z  19  czerwca  2020  roku  ujął  jedynie  wynagrodzenie  kierowców,  gdyż  ten 

element ceny wydał mu się jednym z najbardziej istotnych. Przystępujący nie zakwestionował 

wskazywanych przez odwołującego ilości kierowców i mechaników koniecznych do realizacji 

zamówienia,  lecz  na  rozprawie  podnosił,  że  w  jego  przedsiębiorstwie  kierowcy  wykonują 

jednocześnie  pracę  mechaników  i  dyspozytorów,  co  jednak  w  ocenie  Izby  nie  uzasadnia 

przyjętej wysokości wynagrodzenia. Wskazana ilość pracowników dotyczy bowiem dokładnie 

takiej  samej  ilości  etatów.  Zatrudniony  kierowca  wykonuje  bowiem  obowiązki  kierowcy  w 

wymiarze jednego etatu i nie może w tym samym czasie wykonywać obowiązków mechanika 

czy dyspozytora.  

Odnosząc się do pozostałych kosztów, tj.  amortyzacji pojazdów, kosztów napraw oraz 

kosztów  podatków  i  opłat,  Izba  wskazuje,  że  przystępujący  nie  tylko  nie  obronił  wartości 

wskazanych  w  pierwotnych  wyjaśnieniach  z  dnia  19  czerwca  2020  roku,  lecz  w  kolejnych 

wyjaśnieniach  zmienił  wysokość  tych  kosztów.  Podkreślić  należy,  że  odwołujący  w  sposób 

bardzo  szczegółowy  argumentował  zastrzeżenia  podnoszone  wobec  tych  elementów.  W 

większości  przypadków  przystępujący  nie  odniósł  się  do  argumentacji  przystępującego.  Na 

rozprawie przed Izbą podnosił jedynie, że jego wyliczenia są prawidłowe.  

Izba  wskazuje,  że dokonane  przez  przystępującego zmiany  w  kolejnych składanych 

wyjaśnieniach  dotyczą  tak  istotnych  kosztów,  jak  cena  autobusów,  wartość  odkupu,  koszt 

taboru  na  1 km, koszty  napraw

, podatek od środków transportu itp. Izba podkreśla, iż tego 

rodzaju 

zmiany  wysokości  stawek  w  elementach  kosztotwórczych  należy  uznać  za 

niedopuszczalne. 

Oznacza  to,  że  wycena  zamówienia  została  sporządzona  w  sposób 

nierzetelny,  natomiast  kolejne  wyjaśnienia  mają  jedynie  ją  uwiarygodnić.  Wyjaśnienia 

przystępującego  w  żaden  sposób  nie  uzasadniają  zaoferowanej  ceny,  gdyż  nawet  nie 

wiadomo,  które  z  nich  zostały  w  istocie  wzięte  przez  przystępującego  pod  uwagę  przy 

dokonywanej  wycenie.  Przystępujący  nie  powołał  się  na  żadne  okoliczności  uzasadniające 

zmianę  wysokości  kosztów.  Nie  zasługuje  na  uwzględnienie  przy  tym  również  stanowisko 

zamawiającego,  który  –  jak  sam  wskazał  na  rozprawie  –  dostrzegł  zmianę  elementów 

kosztotwórczych  w  kolejnych  wyjaśnieniach,  jednakże  nie  uznał  tej  okoliczności  za 

uzasadniającą  stwierdzenie,  że  zaoferowana  przez  przystępującego  nosi  znamiona  rażąco 

niskiej. 

Tym samym Izba doszła do przekonania, że przystępujący nie wykazał, by dokonana 

przez  niego  wycena  poszczególnych  elementów  kosztotwórczych  była  prawidłowa  i  –  tym 

samym 

–  uzasadniała  wysokość  zaoferowanej  ceny.  Odnosząc  się  do  innych  argumentów 

podniesionych  przez  w  złożonych  wyjaśnieniach,  takich  jak:  doświadczenie,  potencjał 

osobowy  i  techniczny,  własna  myjnia,  parking  i  stacja  paliw,  przystępujący  nie  wykazał,  iż 

wskazane wyżej okoliczności są wyjątkowe i nie przysługują innym wykonawcom, biorącym 

udział w postępowaniu, którzy złożyli oferty z wyższymi cenami

Poza tym 

okoliczności te nie 

zostały poparte konkretnymi kwotami, o jakie wykonawca mógł obniżyć cenę.  

Wskazując na powyższe, Izba uznała, że przystępujący nie wykazał, że zaoferowana 

przez niego cena nie jest rażąco niska, w związku z czym jego oferta podlega odrzuceniu na 

podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. 

Izba uznała za bezzasadny zarzut naruszenia art. 90 ust. 1-3 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy 

P.z.p. przez wielokrotne wzywanie w

ykonawcy do złożenia kolejnych wyjaśnień dotyczących 

zaoferowanej  ceny,  pomimo  iż  wykonawca  zobowiązany  był  wykazać,  że  jego  oferta  nie 

zawiera rażąco niskiej ceny już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie zamawiającego. 

Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 18 lutego 2016 roku sygn. 

akt KIO 150/16, powtórzenie wezwania do złożenia wyjaśnień musi wynikać z obiektywnych 

okoliczności  uzasadniających  uszczegółowienie  wyjaśnień  złożonych  przez  wykonawcę  na 

pierwsze wezwanie zamawiającego. Przyjąć zatem należy, że uzasadnieniem do skierowania 

kolejnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 P.z.p., może być np. konieczność rozwinięcia lub 

uszczegółowienia  wyjaśnień  już  złożonych  przez  wykonawcę  na  pierwsze  wezwanie, 

sformułowane  przez  zamawiającego  w  sposób  ogólny,  oparty  na  literalnym  brzmieniu 

przepisu, co w praktyce zdarza się bardzo często.  

Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu. Zamawiający, 

wzywając  przystępującego  po  raz  pierwszy  do  złożenia  wyjaśnień  w  kwestii  zaoferowanej 

ceny,  ograniczył  się  wyłącznie  do  przytoczenia  przepisu  art.  90  ust.  1  ustawy  P.z.p.  Nie 

stanowi,  w  ocenie  Izby,  uszczegółowienia  wezwania  wskazanie,  że  zamawiający  oczekuje 

złożenia konkretnych i szczegółowych wyjaśnień oraz danych dotyczących metody kalkulacji 

ceny oferty lub oraz 

kosztów związanych z realizacją zamówienia. Zamawiający nie wskazał 

konkretnych obszarów, których wyjaśnienia oczekiwał szczególnie. W sytuacji, gdy cena jest 

sumą wartości wielu czynności składających się na przedmiot zamówienia, wykonawca może 

mieć  problem  z  ustaleniem,  które  konkretnie  prace  wzbudziły  wątpliwości  zamawiającego. 

Wykonawca  nie  może  przy  tym  ponosić  konsekwencji  wynikających  z  braku  precyzji  i 

staranności po stronie zamawiającego. 

Nieuwzględnienie wskazanego zarzutu nie ma wpływu na rozstrzygnięcie Izby. Analiza 

wszystkich  wyjaśnień  złożonych  przez  przystępującego  zarówno  na  pierwsze,  jak  i  kolejne 

wezwania

, wykazała, że przystępujący nie udowodnił zasadności zaoferowanej ceny. 

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 

ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania. 

……………………………………… 

……………………………………… 

………………………………………