KIO 1975/20 WYROK dnia 7 października 2020 roku

Stan prawny na dzień: 05.11.2020

Sygn. akt: KIO 1975/20 

WYROK 

z dnia 7 

października 2020 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:      Irmina Pawlik 

Protokolant:   

Aldona Karpińska 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu 

5  października  2020  r.  w Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  17 sierpnia  2020  r.  przez 

wykonawcę  Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J.  J.  „MOP  83”  Spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Gronowie  Górnym  w postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawia

jącego Jednostkę Wojskową nr 2063 z siedzibą w Warszawie 

przy  udziale 

wykonawcy  STEKOP  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego

orzeka: 

uwzględnia  odwołanie  w  zakresie  dotyczącym  zaniechania  odtajnienia  wyjaśnień 

przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  zastrzeżonych  przez  wykonawcę  STEKOP  Spółka 

Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  jako  zawierających  tajemnicę  przedsiębiorstwa 

nakazuje  zamawiającemu  Jednostce  Wojskowej  nr  2063  z  siedzibą  w Warszawie 

unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  powtórzenie  czynności 

badania  i  oceny  ofert  oraz  uznanie  za  bezskuteczne  zastrzeżenia  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  treści  wyjaśnień  złożonych  w  dniu  15  lipca  2020  r.  przez  wykonawcę 

STEKOP Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie wraz z załącznikami; 

oddala odwołanie w pozostałym zakresie; 

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  wnoszącego  sprzeciw  -  STEKOP  Spółka 

Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  w  części  1/5  oraz  odwołującego  -  Zakład  Sprzątania 

Wnętrz J. J. „MOP 83” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Gronowie 

Górnym w części 4/5 i: 

zalicza  w 

poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  22  200  zł  00  gr 

(słownie:  dwadzieścia  dwa  tysiące  złotych  zero  groszy)  stanowiącą  koszty 


poniesione  przez  odwołującego  tytułem  wpisu  od  odwołania  i  wynagrodzenia 

pełnomocnika  oraz  koszty  poniesione  przez  wykonawcę  wnoszącego  sprzeciw 

tytułem wynagrodzenia pełnomocnika; 

zasądza  od  wykonawcy  wnoszącego  sprzeciw  -  STEKOP  Spółka  Akcyjna 

siedzibą w Warszawie na rzecz odwołującego - Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. 

„MOP  83”  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w Gronowie 

Górnym kwotę 840 zł 00 gr (słownie: osiemset czterdzieści złotych zero groszy). 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień  

publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie

 
Przewodniczący:      ……………………………….……… 


Sygn. akt: KIO 1975/20 

U z a s a d n i e n i e 

Zamawiający  Jednostka  Wojskowa  nr  2063  z  siedzibą  w  Warszawie  (dalej  jako 

„Zamawiający”)  prowadzi  postępowanie  o udzielenie  zamówienia  publicznego  na  usługę 

sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  i  zewnętrznej  na  terenie  K-3545,  K-0188,  K-3800,  K-

8689 administrowanych przez JW Nr 2063. 

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 

Dzienniku  Urzędowym  Unii  Europejskiej  z dnia  3  czerwca  2020  r.  pod  numerem  2020/S 

Postępowanie  prowadzone  jest  w trybie  przetargu  nieograniczonego  na 

podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 

r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2019 

r.,  poz.  1843.

,  dalej  „ustawa  Pzp”).  Wartość  szacunkowa  zamówienia  przekracza  kwoty 

określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.  

W  dniu  17 

sierpnia  2020  r.  wykonawca  Zakład  Sprzątania  Wnętrz  J.  J.  „MOP  83” 

Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Gronowie  Górnym  (dalej  jako 

„Odwołujący”)  wniósł  odwołanie  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zarzucając 

Zamawiającemu naruszenie: 

1.  art.  8  ust.  1  i  3  ustawy 

Pzp  w  zw.  z  §  4  ust.  1  pkt  8  rozporządzenia  Prezesa  Rady 

Ministrów  w sprawie  regulaminu  postępowania  przy  rozpoznawaniu  odwołań  z  dnia 

22.03.2010  r.  w zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  2,  3  i  4  ustawy  Pzp    poprzez  zaniechanie 

odtajnienia  wyjaśnień  wykonawcy  STEKOP  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie 

(dalej jako „STEKOP”) zastrzeżonych w całości, mimo że mają one charakter wyłącznie 

jednorazowy, dostosowany do przedmiotowego postępowania oraz zawierają informacje 

ustawowe, powszechnie znane i pozbawione są wartości gospodarczej - co uniemożliwiło 

Odwołującemu  pełne  postawienie  zarzutu  zaniechania  odrzucenia  oferty  STEKOP  z 

uwagi  na  r

ażąco  niską  cenę  i  czyn  nieuczciwej  konkurencji,  względnie  zarzutu 

niezgodności  treści  wybranej  oferty  Konsorcjum z  wymaganiami SIWZ, które to zarzuty 

mogłyby  zostać  postawione  w  pełni,  gdyby  Zamawiający  udostępnił  treść  wyjaśnień 

Konsorcjum; 

2.  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  (Dz.U.  z  2019  r.  poz.  1010,  dalej  jako  „u.z.n.k.") 

poprzez zaniechanie ujawnienia informacji tj. treści wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej 

ceny    złożonych  przez  wykonawcę  STEKOP  oraz  uznanie  że  zostały  one  skutecznie 

objęte  zastrzeżeniem  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  podczas  gdy  uzasadnienie 

zastrzeżenia  przedmiotowych  informacji  tajemnicą  przedsiębiorstwa  wskazuje,  że 

przedmiotowe  informacje  nie  spełniają  przesłanek  uznania  ich  za  chronione  tajemnicą 

przedsiębiorstwa, wskazanych w art. 11 ust. 2 u.z.n.k.; 


3.  art. 90 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 87 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 

ustawy  Pzp 

poprzez  zaniechanie  wezwania  do  wyjaśnień  wykonawcy  STEKOP 

dotyczących  wyliczenia  ceny  istotnych  części  składowych  ceny  oferty  oraz  wyjaśnień 

zakresie  treści  oferty  dotyczących  ceny  usługi  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej 

ramach  kompleksu  Niepodległości  141a  oraz  całkowitej  ceny  usługi  sprzątania 

powierzchni  w  ramach  kompleksu  Niepodległości  141a,  podczas  gdy  z  treści  oferty 

wykonawcy  wynika,  że  nie  uwzględnił  on  przy  obliczaniu  kosztu  realizacji 

przedmiotowych  prac  wysokości  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  oraz  innych 

elementów  niezbędnych  do  wykonania  prac  zgodnie  z  wymogami  Zamawiającego,  a 

ponadto    popełnił  czyn  nieuczciwej  konkurencji  polegający  na  przerzuceniu  kosztów  z 

powierzchni wewnętrznej (23% VAT) do powierzchni zewnętrznej (8% VAT); 

4.  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  STEKOP  w 

związku  z  czynem  nieuczciwej  konkurencji  -  przerzuceniem  kosztów  wykonania 

zamówienia w zakresie sprzątania powierzchni wewnętrznej do powierzchni zewnętrznej 

w zakresie k

ompleksu Al. Niepodległości 141a, 

5.  art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia 

oferty  wykonawcy  STEKOP  mimo, 

że  wykonawca  nie  sprostał  ciężarowi  wykazania,  że 

istotna  część  składowa  ceny,  tj.  koszt  sprzątania  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej 

ramach  kompleksu  Sękocińska  8,  nie  jest  rażąco  niska  i  uwzględnia  realne  kosztów 

wykonania  zamówienia  w  zakresie  określonym  w  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia,  opisie  przedmiotu  zamówienia,  minimalnych  wymaganiach  dotyczących 

struktury zatrudnienia i podstawowego s

przętu zmechanizowanego oraz wzorze umowy; 

względnie  -  wezwania  do  dodatkowych  wyjaśnień  (zarzut  niepełny  z  uwagi  na  brak 

dostępu do wyjaśnień rażąco niskiej ceny); 

6.  art. 89 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 90 ust. 1 pkt 1 Pzp oraz art. 87 ust. 1 ustawy Pzp  poprzez 

zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy STEKOP, 

względnie (w przypadku kompleksu 

Al

. Niepodległości 141a) - wezwania do wyjaśnień mimo, że istotne części składowe ceny 

oferty:  a) 

koszt  sprzątania  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w  ramach  kompleksu 

Sękocińska  8,  b)  koszt  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  w  ramach  kompleksu 

Niepodległości 141a, są wycenione niezgodnie z minimalnym wynagrodzeniem za pracę 

oraz minimalną stawką godzinową; 

7.  art.  87  ust.  1  w  zw.  z  art.  89  ust.  1  pkt  2  i  6  Pzp  poprzez  zaniechanie  wezwania  do 

wyjaśnień  treści  oferty  i  następnie  -  odrzucenia  oferty  wykonawcy  STEKOP  mimo,  że 

wykonawca  w 

istotnych  częściach  składowych  ceny  oferty:  a)  koszt  sprzątania 

powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w  ramach  kompleksu  Sękocińska  8,  b)  koszt 

sp

rzątania  powierzchni  wewnętrznej  w  ramach  kompleksu  Niepodległości  141a,  c) 

całkowity koszt sprzątania powierzchni w ramach kompleksu Niepodległości 141a, złożył 


ofertę  nie  spełniającą  wymagań  SIWZ  dotyczących  zatrudnienia  odpowiedniej  ilości 

osób, konieczności zapewnienia nadzoru, zapewnienia odpowiednich środków czystości, 

zapewnienia  wykonywania  obowiązków  z  pkt  2.3  OPZ  i  następnych,  obowiązków 

zakresie  wywozu  liści  i  utrzymania  zimowego,  zapewnienia  dyżurów  w  trakcie 

utrzymania  zimowego  oraz  zawierającą  błędy  w  obliczeniu  ceny  związane  z  brakiem 

uwzględnienia ww. kosztów we właściwych pozycjach; 

8.  art.  91  ust.  1  ustawy  Pzp 

poprzez  zaniechanie  wyboru  oferty  Odwołującego  jako 

najkorzystniejszej,  pomimo,  że po  wezwaniu do  wyjaśnień  i  odrzuceniu  oferty  STEKOP 

oferta Odwołującego byłaby ofertą najkorzystniejszą; 

ewentualnie innych przepisów wynikających bezpośrednio lub pośrednio z uzasadnienia. 

Odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  i  nakazanie  Zamawiającemu 

unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  wykonawcy  STEKOP,  umożliwienia  wglądu  do 

wyjaśnień złożonych przez STEKOP, powtórzenia procesu badania i oceny ofert złożonych 

postępowaniu, wezwania w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 87 ust. 1 wykonawcy 

STEKOP  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  istotnych  części  składowych  ceny  oferty, 

odrzucenia  oferty  wykonawcy  STEKOP  jako  zawierającą  rażąco  niska  cenę,  odrzucenia 

oferty  wykonawcy  STEKOP  jako  niezgodnej  z  treścią  SIWZ  i  ustawą;  dokonania  wyboru 

oferty Odwołującego w wyniku ponownego badania i oceny ofert. 

Uzasadniając  zarzut  nr  1  Odwołujący  podniósł,  że  w  jego  ocenie  zachodzi  duże 

prawdopodobieństwo,  że  wykonawca  STEKOP  nie  uwzględnił  przy  wyliczaniu  ceny 

wszystkich wymaganych prac, jak i że złożone wyjaśnienia potwierdzają, że części składowe 

ceny ofer

ty są rażąco niskiej, a koszty pracy niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę 

albo  minimalna  stawka  godzinowa. 

Odwołujący  wskazał  także  na  możliwą  manipulację 

kosztami  przy  użyciu  argumentacji  opartej  o  dopłaty  do  zatrudnienia  osób 

niepełnosprawnych.  Jego  zdaniem  utajnienie  w  całości  wyjaśnień  wykonawcy  STEKOP 

utrudniło  Odwołującemu  możliwość  kwestionowania  jego  oferty  i  podjętych  przez 

Zamawiającego  czynności.  Wskazał,  że  zastrzeżono  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa  całe 

wyjaśnieni,  co  należy  uznać  za  niedopuszczalne.  Dopuszczalne  byłoby  ewentualnie 

utajnienie informacji  o rabatach  i  cenach  dostawców  oraz  personaliach  osób  wykonujących 

zamówienie.  Zdaniem  Odwołującego  w pozostałym  zakresie  wyjaśnienia  STEKOP  muszą 

być  oparte  na  powszechnie  dostępnych  informacjach,  jak  organizacja  zatrudnienia 

przewidziana  w  minimalnych  wymaganiach,  wraz  z 

minimalną  liczbą  osób,  których 

zatrudnienia  wymaga  Zamawiający,  wartość  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  czy 

wartość  pozapłacowych  kosztów  zatrudnienia  pracowników,  które  to  wartości  wynikają  z 

powszechnie  obowiązujących  i  dostępnych  każdemu  przepisów  prawa,  określone  w 

dokumentacji przetargowej wysoce szczegółowe i pozostawiające bardzo niewielki margines 


swobody wykonawcom wymogi Zamawiającego w zakresie sprzętu (załącznik nr 6 do SIWZ 

Wykaz  sprzętu),  środków  czystości  (załącznik  nr  7  do  SIWZ  -  Wykaz  środki  czystości), 

wszelkich  prac  wchodzących  w  zakres  zamówienia  wraz  ich  częstotliwością  i  sposobem 

wykonywania (załącznik nr 9 do SIWZ - OPZ), a także zasady i możliwości zatrudniania osób 

o  określonym  statusie,  którym  przysługuje  dofinansowanie  z  PFRON.  Odwołujący  wskazał, 

że wyjaśnienia STEKOP muszą stanowić wyłącznie kompilację danych dostępnych każdemu 

wykonawcy i nie mogą stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa.  

Odwołujący  wskazał  także,  że  elementy  składowe  kalkulacji  zostały  określone 

wezwaniu  do  złożenia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  To  Zamawiający  wskazał,  jakie 

elementy wyceny mają być podane w kalkulacji. Kalkulacja ceny jest ponadto nierozerwalnie 

związana  z  wymogami  ustanowionymi  w  tym  konkretnym  zamówieniu.  Powyższe  oznacza, 

że  kalkulacja  sama  w  sobie  została  wytworzona  na  potrzeby  tylko  tego  jednego 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, gdzie określono takie a nie inne wymogi 

co  do  zatrudnienia, 

sprzętu,  częstotliwości  prac  itd.  Oznacza  to,  że  zawarte  są  w  niej 

informacje  o 

charakterze  całkowicie  jednorazowym.  Odwołujący  zauważył,  że  elementem 

składowym  kalkulacji  są  koszty  osobowe,  które  są  oparte  na  danych  powszechnie 

dostępnych, tj. przepisach rozporządzenia w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia 

za  pracę  oraz  wysokości  minimalnej  stawki  godzinowej  w  2020  r.  oraz  Kodeksu  pracy. 

Kalkulacje  szczegółowe  każdego  wykonawcy  w  przedmiotowym  postępowaniu  mają 

charakter jednorazowy i są związane z tym tylko postępowaniem. Odwołujący powołał się na 

orzecznictwo Izby w sprawach o sygn. akt KIO 2745/17, KIO 242/17, KIO 2633/17. Zdaniem 

Odwołującego  działanie  wykonawcy  STEKOP  ma  na  celu  ukrycie  przyjętego  sposobu 

kalkulacji  przed  konkurencją.  W  ocenie  Odwołującego  ujawnienie  informacji  zawartych 

wyjaśnieniach STEKOP nie może narazić tego podmiotu na szkodę, ponieważ informacje 

te  są  pozbawione  wartości  gospodarczej,  są  właściwe  tylko  dla  tego  postępowania  i  nie 

mogą być już wykorzystane. Odwołujący przedstawił także argumentację wskazującą, że aby 

udostępnić  treść  wyjaśnień  konieczne  jest  obecnie  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty 

najkorzystniejszej.  

Uzasadniając  zarzut  nr  2  Odwołujący  podkreślił,  że  obowiązkiem  STEKOP  było 

wykazanie,  że  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnice  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu 

art.  11  ust.  2  u.z.n.k.  Wskazał  na  wyroki  Izby  w  sprawach  o  sygn.  akt  KIO  2440/19,  KIO 

298/19.  W  jego  ocenie  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  przedstawione  przez 

STEKOP ma charakter ogólnikowy i nie zostało poparte dowodami. Wykonawca nie wykazał, 

że utajnione wyjaśnienia obejmują informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne lub 

inne  posiadające  wartość  gospodarczą.  Wskazał,  iż  kalkulacja  ceny  nie  stanowi  tajemnicy 

przedsiębiorstwa,  a  jedynie  zestawienie  kosztów  oferty  (nie  pokazuje  strategii  budowania 


ceny). Ponadto przedstawiona w wyjaśnieniach kalkulacja kosztów realizacji zamówienia ma 

charakter  jednorazowy  (w  tym  zakresie  odwołano  się  do  argumentacji  przedstawionej  przy 

zarzuc

ie  nr  1).  Zdaniem  Odwołującego  STEKOP  nie  wykazał  również,  że  zastrzeżone 

informacje  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 

informacji albo nie są dla nich łatwo dostępne. Ponadto ww. wykonawca nie wykazał, w jaki 

sposób  podjął  niezbędne  kroki  w  celu  zachowania  zastrzeżonych  informacji  w  poufności. 

Przedstawione  twierdzenia,  że  dostęp  do  tych  informacji  ma  niewielkie  grono  kadry 

zarządzającej  są  gołosłowne,  a  wykonawca  STEKOP  nie  przedstawił  w  tym  zakresie 

jakichkolwiek  dowodów.  Odwołujący  w  tym  kontekście  wskazał  na  orzecznictwo  Izby  w 

sprawach o sygn. akt KIO 2440/19, KIO 298/19, KIO 512/17, KIO 2667/19, KIO 1268/16 oraz 

wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 29 lipca 2016 r., sygn. akt III Ca 548/16. Odwołujący 

podkreślił,  że  uzasadnienie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  ma  charakter  ogólny,  oparte  jest  o 

cytowane  orzeczenia  i  nie  zawiera  dowodów,  wobec  czego  wykonawca  STEKOP  nie 

wykazał i nie udowodnił, że informacje zastrzeżone stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

W  odniesieniu  do  zar

zutu  nr  3  Odwołujący  podniósł,  iż  pozycja  powierzchnia 

wewnętrzna w kompleksie K-800 Al. Niepodległości ma charakter istotnego elementu ceny, 

podobnie jak wartość całkowita w ramach danej lokalizacji. Potwierdził to sam Zamawiający 

wzywając wykonawcę STEKOP do wyjaśnień w zakresie sprzątania powierzchni zewnętrznej 

kompleksu  Sękocińska.  Zdaniem  Odwołującego  istniały  przesłanki,  aby  takie  wezwanie 

wystosować  także  w  odniesieniu  do  kompleksu  przy  Al.  Niepodległości  (w  zakresie  ceny 

sprzątania powierzchni wewnętrznej i ceny całkowitej). Wskazał, iż wykonawca STEKOP nie 

uwzględnił  kosztów  minimalnego  wynagrodzenia  pracowników,  nie  wspominając  o 

pozostałych kosztach, jak koszty środków higienicznych, paliwa, maszyn, nadzoru, wywozu 

liści,  zimowego  utrzymania,  usług  zewnętrznych.  Odwołujący  podniósł  m.in.,  iż  cena 

238,70 zł musi być podzielona na 24 miesiące świadczenia usługi co daje 15 218,27 zł 

miesięcznie.  Jak  wynika  zaś  z minimalnych  wymagań,  wymogiem  jest  świadczenie  usługi 

przez 6 osób, zatrudnionych na co najmniej łącznie 5,5 etatu, co oznacza, że łączna wartość 

oferty nie wystarczy nawet na koszty wynagrodzeń 5,5 etatu (15 218,27 zł/5,5 = 2 766,95 zł). 

Odwołujący  wskazał,  iż  same  koszty  wynagrodzenia  za  jeden  etat  wynoszą  co  najmniej 

132,48  zł  i  przedstawił  tabelę  obrazującą  części  składowe  ww.  kwoty.  Zdaniem 

Odwołującego  z  powyższego  wynika,  że  wykonawca  będzie  musiał  „dokładać”  do  samych 

kosztów  wynagrodzeń  365,53  zł.  Ponadto  STEKOP  w  tej  cenie  nie  uwzględnił  żadnych 

innych kosztów, np. kosztów urlopów.  Odwołujący wywiódł ponadto wniosek, że wykonawca 

STEKOP  mógł  przerzucić  część  kosztów  wynagrodzeń  do  powierzchni  zewnętrznej,  co 

oznacza  popełnienie  czynu  nieuczciwej  konkurencji. W  ocenie  Odwołującego  Zamawiający 

zaniechał  również  wyjaśnienia  jak  ww.  wykonawca  sfinansuje  całość  lokalizacji  Al. 


Niepodległości  pomimo,  że  łączna  kwota  za  powierzchnię  wewnętrzną,  tereny  zielone  i 

zewnętrzną  nie  uwzględnia  nawet  kosztów  obowiązkowych  składek  wynagrodzenia  wraz  z 

urlopami,  nie  mówiąc  o  innych  kosztach  wynagrodzeń  oraz  pozostałych  kosztach 

świadczenia usługi. Odwołujący podkreślił, że przy kalkulacji ceny oferty wykonawcy powinni 

uwzględniać  także  pozapłacowe  koszty  pracy,  jak  składki  na  ubezpieczenie  społeczne  czy 

Fundusz  Pracy  (w  tym  zakresie  powołał  się  na  wyrok  Izby  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO 

Przedstawi  tabelę  obrazującą  koszty  płacowe  i pozapłacowe  zatrudnienia 

pracownika  oraz  koszty  urlopu  pracownika  w  skali  miesiąca.  Jego  zdaniem  koszty  pracy  z 

urlopami  wynoszą  3 455,67  zł/etat.  Do  tego  dochodzą  koszty  ubrań  roboczych,  ich  prania, 

koszty  badań  i  szkoleń  BHP,  koszty  zastępstw  związanych  z zachorowaniami,  PPK. 

Odwołujący założył także próbę manipulacji opartą o osoby, które uzyskują dofinansowanie z 

PFRON,  wskazując,  że  nie  wystarczą  one  do  uzupełnienia  braków  kosztowych  w  pozycji 

Sękocińska  –  powierzchnia zewnętrzna  utwardzona  oraz  Al.  Niepodległości  –  powierzchnia 

wewnętrzna.  Dodał,  że  Zamawiający  nie  uwzględnił,  że  w przypadku  kompleksu  Al. 

Niepodległości  dochodzi  koszt  nadzoru  związany  z  nietypowymi  godzinami  pracy,  co 

dodatkowo  powoduje  wzrost  kosztu  w  tej  pozycji.  Ponadto  wskazał,  iż  w ramach  kosztu 

sprzątania,  poza kosztami  pracowniczymi,  występują także  inne  koszty  jak  koszty  środków 

czystości, użycia specjalistycznego sprzętu czy usług zewnętrznych (Odwołujący przytoczył 

postanowienia OPZ).  

Uzasadniając zarzut nr 4 Odwołujący wskazał, że w zakresie pozycji Al. Niepodległości 

– sprzątanie powierzchni wewnętrznej, występuje niedobór – strata miesięczna w wysokości 

co  najmniej  3 

787,91  zł  (koszt  5,5  etatu  z  urlopem  wynosi  co  najmniej  19 006,18  zł 

miesięcznie).  Z  kolei  w  zakresie  powierzchni  zewnętrznej  pozostaje  do  dyspozycji  kwota 

2055,58  zł,  która  zdaniem  Odwołującego  miała  być  przeznaczona  na  powierzchnię 

wewnętrzną.  W  ocenie  Odwołującego  STEKOP  dokonał  manipulacji  kosztami  przenosząc 

koszty  z  powierzchni  wewnętrznej  do  zewnętrznej.  Podkreślił,  że  stawka  podatkowa  dla 

powierzchni wewnętrznej wynosi 23%, a dla zewnętrznej 8%. Jego zdaniem takie działanie 

stanowi czyn nieuczciwej konkurencji (p

owołał się na wyrok KIO w sprawie o sygn. akt KIO 

W odniesieniu do zarzutu 5, Odwołujący podkreślił, że jest to zarzut niepełny z uwagi 

na  brak  dostępu  do  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.    Wskazał,  że  stawka  za  sprzątnie 

powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w  kompleksie  Sękocińska  jest  tak  niska,  że 

wykonawca  musi  „dokładać”  co  najmniej  1 353,83  zł  miesięcznie,  nie  licząc  kosztów  poza 

wynagrodzeniem  z 

urlopami  oraz  osoby  dyżurującej  w  godzinach  14-15:30,  która  w 

wymiarze  0,19  etatu  jest  kosztem  dodatk

owym  tej  pozycji.  Zdaniem  Odwołującego 

wykonawca  STEKOP  mógł  próbować  dokonać  manipulacji  –  przenosić  koszty  między 


lokalizacjami 

lub  między  powierzchnią  wewnętrzną  a  zewnętrzną.  Oba  te  działania  są 

niezgodne  z  SIWZ,  gdyż  Zamawiający  określił  samodzielność  każdej  nawierzchni 

(Odwołujący  przywołał  stosowne  postanowienia  SIWZ).  Wskazał,  iż  nawet  łączne  koszty 

powierzchni  wewnętrznej  i  zewnętrznej  w  kompleksie  Sękocińska  nie  wystarczają  na 

zapewnienie zatrudnienia dla dwóch etatów oraz jednej osoby dyżurującej, pokrycie kosztów 

urlopów  obowiązkowych,  czy  pozostałych  kosztów  związanych  z  realizacją  usługi. 

Odwołujący podniósł ponadto, iż jeśli wykonawca STEKOP powołał się na dofinansowanie z 

PFRON,  to  nie  uwzględnił  w  wyjaśnianiach  informacji  o  ilości  osób  zaliczanych  do 

poszczególnych  stopni  niepełnosprawności,  informacji  o  uwzględnieniu  kosztów 

ponoszonych w związku z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym 

(m.in.  kosztów  dodatkowego  urlopu  wypoczynkowego,  płatnego  zwolnienia  z pracy, 

krótszego czasu pracy). Odwołujący powołał się na art. 26a ust. 1, art. 15 ust. 2, art. 18 ust. 

1,  art.  19  ust.  1,  art.  20  ust.  1-

3  ustawy  o  rehabilitacji  zawodowej  i  społecznej  oraz 

zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Odwołujący założył, że wykonawca STEKOP w ogóle 

nie informował o ww. kwotach w wyjaśnieniach i nie brał pod uwagę np. dodatkowego kosztu 

związanego  z  7  godzinnym  dniem  pracy.    Podniósł  ponadto,  że  Zamawiający  nie  wzywał 

STEKOP do uzupełnienia/doszczegółowienia wyjaśnień w celu uzupełnienia wiedzy o to jak 

STEKOP  uzupełnił  7  godzinny  dzień  pracy  osoby  niepełnosprawnej,  jak  zapewni 

zastosowanie  dodatkowej  15  minutowej  przerwy  w  pracy  osoby  niepełnosprawnej,  jak 

uwzględnił dodatkowy 10-dniowy urlop wypoczynkowy dla osoby niepełnosprawnej.  

Uzasadniając  zarzut  nr  6  Odwołujący  wskazał,  iż  koszt  sprzątania  powierzchni 

zewnętrznej  utwardzonej  w  kompleksie  Sękocińska  oraz  koszt  sprzątania  powierzchni 

wewnętrznej  w  kompleksie  Al.  Niepodległości  są  wycenione  niezgodne  z  minimalnym 

wynagrodzeniem  za  pracę  oraz  minimalną  stawką  godzinową.  Zdaniem  Odwołującego 

pojęciu „kosztów pracy”, o którym mowa w art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, należy brać pod 

uwagę  nie  tylko  wartość  2600  zł  wynikającą  z  aktualnego  aktu  prawnego  określającego 

minimalne wynagrodzenie, ale p

ełną wartość kosztów pracy ponoszoną bezwzględnie przez 

wykonawcę.  Odwołujący  przedstawił  tabelę  wskazującą,  że  koszt  płacy  pracownika 

ponoszony  przez  wykonawcę  +  pozapłacowe  koszty  zatrudnienia  pracownika  ponoszone 

przez  wykonawcę  wynoszą  3 132,48  zł.  Podniósł,  że  stawka  miesięczna  przypadająca  na 

pracownika dla kompleksu Sękocińska i Al. Niepodległości są niższe odpowiednio o 1030,64 

zł  i  365,53  zł  od  minimalnego  kosztu  zatrudnienia  jednego  pracownika.  Zdaniem 

Odwołującego  Zamawiający  powinien  odrzucić  ofertę  STEKOP,  a  zaniechał  nawet 

wyjaśnienia  kwestii  pokrycia  wskazywanej  różnicy,  co  może  prowadzić  do  zaakceptowania 

praktyki  polegającej  na  naruszeniu  przepisów  o  minimalnym  wynagrodzeniu  przez 

wykonawcę. 


W odniesieniu do zarzutu 7 Odwołujący podniósł, iż wykonywanie przedmiotowej usługi 

jest  związane  z  ponoszeniem  nie  tylko  kosztów  wynagrodzeń  związanych  z  zatrudnieniem 

odpowiedniej  ilości  osób  wymaganych  w  OPZ,  ale  również  wielu  różnych  innych  kosztów, 

tym  kosztów  nadzoru.  Ponadto  wymagane  jest  użycie  znacznej  ilości  środków  czystości 

związanych  z  wykonywaniem  usług  sprzątania,  użycia  specjalistycznego  sprzętu  oraz 

konieczności  wykonywania  usług  zewnętrznych,  związanych  z  wykonaniem  obowiązków 

(Odwołujący  przywołał  postanowienia  OPZ).  Zdaniem  Odwołującego  kwoty  dotyczące 

sprzątania  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w  ramach  kompleksu  Sękocińska  8, 

sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  w  ramach  kompleksu  Niepodległości  141A,  całej 

powierzchni  w  ramach  kompleksu  Niepodległości  141  A,  (również  z  powierzchnią  zieloną) 

nie wystarczą nawet na koszty wynagrodzeń wymaganej ilości etatów, co rodzi pytanie, jak 

wykonawca  STEKOP  zapewni  pokrycie  kosztów  wykonania  obowiązków  wskazanych  w 

OPZ.  Odwołujący  podniósł,  że  Zamawiający  zaniechał  wyjaśnienia  powyższej  kwestii, 

podczas gdy oferta STEKOP nie zapewnia wykonania obowiązków wskazanych w SIWZ, nie 

uwzględnia  środków  czystości,  nadzoru,  wykonywania  usług  szczegółowych.  Odwołujący 

powołał  się  także  na  wyrok  Izby  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  1249/19  oraz  uchwałę  Izby  w 

sprawie o sygn. akt KIO/KU 16/19.  

Zamawiający w piśmie z dnia 20 sierpnia 2020 r. oświadczył, iż uwzględnia odwołanie 

całości. 

Izba ustaliła, iż w terminie wynikającym z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp do postępowania 

odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił przystąpienie wykonawca STEKOP Spółka 

Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  i  dopuściła  ww.  wykonawcę  do  udziału  w  postępowaniu 

odwoławczym  w  charakterze  Uczestnika  (dalej  jako  „Przystępujący”).  W  związku 

uwzględnieniem odwołania przez Zamawiającego, Izba postanowieniem z dnia 21 sierpnia 

2020  r.  wezwała  Przystępującego  do  złożenia  oświadczenia  w  przedmiocie  wniesienia 

sprzeciwu  co 

do  uwzględnienia  przez  zamawiającego  w  całości  zarzutów  przedstawionych 

odwołaniu  w terminie  3  dni  od  dnia  otrzymania  wezwania  pod  rygorem  umorzenia 

postępowania  odwoławczego.  W  dniu  24  sierpnia  2020  r.  Przystępujący  wniósł  sprzeciw 

wobec uwzględnienia przez Zamawiającego zarzutów odwołania.  

Ponadto w dniu 2 października 2020 r. Przystępujący złożył pismo procesowe wnosząc 

o  odda

lenie  odwołania.  W  odniesieniu  do  zarzutów  dotyczących  zaniechania  ujawnienia 

treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny, Przystępujący podniósł  w szczególności, iż  informacje 

zawarte  w  wyjaśnieniach  stanowią  inne  informacje  posiadające  wartość  gospodarczą. 

Wyja

śnienia  wskazują  sposób  wyliczenia  ceny  ofertowej,  a  w  szczególności  zawierają 

dokładne  kalkulacje  kosztów  realizacji  zamówienia  na  poszczególnych  kompleksach.  z 

objaśnieniem  czynników  wpływających  na  zaoferowaną  cenę.  W  treści  kalkulacji  kosztów 


wykonania 

zamówienia  wskazano  prognozowaną  wysokość  przychodów,  kosztów  oraz 

zysków  z  umowy  o zamówienie  publiczne.  Dane  te  niewątpliwie  posiadają  wysoką  wartość 

gospodarczą  na  rynku  świadczenia  usług  sprzątania  i  utrzymania  czystości.  Z 

przedstawionej  kalkulacji  w

ynika  bowiem  sposób  ustalania  przez  wykonawcę  cen  na  rzecz 

zamawiających w ramach zamówień publicznych. Udostępnienie przedmiotowych informacji 

może zagrażać konkurencyjnej pozycji wykonawcy na rynku świadczonych usług. Informacje 

zawarte  w  wyjaśnieniach  Przystępującego  zawierają  szczegółowe  informacje  dotyczące 

sposobu skalkulowania ceny, w tym zysku oraz kosztów jakie planuje ponieść wykonawca w 

związku  z  realizacją  przedmiotowego  zamówienia.  Informacje  te    posiadają  wartość 

gospodarczą  bowiem  na  ich  podstawie  konkurencyjni'  wykonawcy  będą  mogli  łatwiej,  a 

jednocześnie precyzyjniej, szacować w jaki sposób oraz na ile Przystępujący wycenił swoje 

usługi w przedmiotowym postępowaniu, ale również w innych postępowaniach dotyczących 

zamówień  o  zbliżonym  charakterze.    Ponadto  w  treści  wyjaśnień  Przystępujący  podał 

informacje 

dotyczące  podejmowanych  działań,  które  mają  na  celu  obniżenie  stosowanych 

cen, co uzasadnia uznanie tych informacji 

za tajemnicę przedsiębiorstwa, która nie podlega 

ujawnieniu.  Informacje te

go rodzaju, stanowiące element konkurowania na rynku i sposobu 

uzyskiwania  przewagi  nad 

innymi  wykonawcami,  wyczerpują  definicję  tajemnicy 

przedsiębiorstwa (Przystępujący wskazał na wyroki Izby w sprawie o sygn. akt KIO 1432/12 

oraz  KIO  960/13).  W  jego  oce

nie  Odwołujący  błędnie  przyjmuje,  że  wyjaśnienia  mają 

charakter jednorazowy i są pozbawione wartości gospodarczej. Zaprzeczył, aby wyjaśnienia 

miały jednorazowy charakter, bowiem wskazują one na sposób kalkulowania ceny ogólnie w 

odniesieniu  do  zamówień  publicznych  na  usługę  sprzątania  oraz  zamówień  o  podobnym 

charakterze.  

Przystępujący wskazał ponadto, że informacje zawarte w wyjaśnieniach jako całość lub 

w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom 

zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są  ławo dostępne dla takich osób. 

W

yjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  wraz  z  załącznikami  stanowią  szczególne  zestawienie, 

którego  wynika  zaoferowana  przez  Wykonawcę  cena  ofertowa.  Dlatego  też  uzasadnione 

jest  zastrzeżenie  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  informacji  dotyczących  .szczegółowej 

kalkulacji  ceny,  metod  obniżenia  ceny  oraz  informacji  dotyczących  wysokości 

dofinansowania, która ma wpływ na korzystniejszą cenę ofertową. Przystępujący wskazał, iż 

i

nformacje te nie są też znane osobom zwykle zajmującym. się: tym rodzajem informacji, co 

wynika.  np.  z  odwołania  -  Odwołujący  nie  zna  szczegółowego  sposobu  kalkulacji  ceny 

ofertowej  Przystępującego.  Dostęp.  do  przedmiotowych  informacji,  w  szczególności' 

prognozowanych wysoko

ści. :przychodów' i zysków oraz udziału poszczególnych kosztów w 

ogólnej  cenie  realizacji  zamówienia,  ma  niewielkie  grono  osób  zarządzających 


przedsiębiorstwem Przystępującego oraz niewielkie grono jego pracowników. Przystępujący 

podniósł  także,  że  jako  uprawniony  do  korzystania  z  informacji  lub  rozporządzania  nimi, 

zachowując należytą staranność, podjął  działania w celu utrzymania informacji w poufności. 

Wskazał,  że  w  uzasadnieniu  tajemnicy  przedsiębiorstwa  wyjaśnił,  iż  posiada  wewnętrzne 

procedury  zabezp

ieczające  przedmiotowe  informacje  przed  ich  ujawnieniem  oraz 

odpowiednie  do  tego  środki  techniczne.  Ponadto  osoby;  które  mają  dostęp  do  informacji 

objętych  tajemnicą  przedsiębiorstwa,  zobowiązane  są  do  zachowania  ich  poufności.  W 

szczególności,  każda  z  osób  zobowiązała  się  do  nieujawniania  informacji  stanowiących 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Przystępujący  wskazał,  iż  na  potwierdzenie  powyższego 

dołączył  do  pisma  odmawiającego  odtajnienia  wyjaśnień  z  dnia  28  lipca  2020  r.  wzór 

zobowiązania do nieujawniania informacji, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Błędne 

jest więc twierdzenie Odwołującego, że Przystępujący nie złożył dowodów uzasadniających 

zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Przystępujący  dodał,  że  oczywistym  jest,  że  w 

uzasadnieniu,  które  jest  dostępne  wszystkim,  a  nie  tylko  Zamawiającemu,  nie  mógł  podać 

szczegółów dotyczących zawartości wyjaśnień. W jego ocenie Zamawiający miał możliwość 

oceny zasadności zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa, gdyż dysponował 

nie  tylko  uzasa

dnieniem,  ale  również  samymi  informacjami  objętymi  tajemnicą.  Wskazał 

także  na  wyroki  Izby  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO  1015/17  oraz  KIO  496/18,  podnosząc,  że 

u

stawa Pzp nie nakładała na Przystępującego obowiązku przedłożenia dowodów innych niż 

samo uzasadnie

nie zastrzeżenia tajemnicy. Zdaniem Przystępującego Zamawiający dokonał 

prawidłowej  oceny  skuteczności  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  zachowując  przy 

tym należytą staranność i wnosząc do Przystępującego o odtajnienie wyjaśnień ze względu 

na  powzi

ęte  wątpliwości.  Przystępujący  wskazał  także,  że  zastrzeżenie  wyjaśnień  rażąco 

niskiej  ceny,  w  tym  kalkulacji  ceny,  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  jest  dopuszczalne  i 

przywołał orzecznictwo Izby (wyroki w sprawach o sygn. akt KIO 1021/18 oraz KIO 1618/18).  

Odnosząc  się  do  zarzutu  dotyczącego  zaniechania  wezwania  Przystępującego  do 

wyjaśnień dotyczących wyliczenia istotnych części składowych ceny, Przystępujący wskazał, 

iż pomimo braku wezwania wyjaśnił on z własnej inicjatyw w piśmie z dnia 15 lipca 2020  r. 

sposób  kalkulacji  swojej  ceny  ofertowej  również  w  zakresie  kompleksu  Al.  Niepodległości. 

Wskazał  także na  niezasadność  twierdzeń  Odwołującego w  zakresie  przerzucania kosztów 

pomiędzy poszczególnymi pozycjami, podnosząc, iż wynikają one z błędnego założenia, że 

ceny zaoferowane przez Przystępującego są rażąco niskie.  

Przystępujący  nie  zgodził  się  także  z  zarzutem  zaniechania  odrzucenia  jego  oferty 

uwagi na rażąco niską cenę. Wskazał m.in., iż  oferowana przez niego cena nie jest ceną 

rażąco  niską  w  rozumieniu  prezentowanym  w  orzecznictwie,  nie  jest  ceną,  co  do  której 

oczywistym  jest,  że  nie  da  się  za  nią  zrealizować  zamówienia,  oderwaną  od  realiów 


rynkowych,  nie  jest  ceną  wskazującą,  że  zamówienie  byłoby  realizowane  poniżej  kosztów 

jego  wykonania,  nie  je

st ceną, która generalnie nie występuje na rynku czy która wykazuje 

rażącą  dysproporcję  do  przedmiotu  zamówienia.  Podniósł,  iż  cena  zaoferowana  przez 

Przystępującego jest niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich ofert o ok. 12%, jest 

niższa  od  oferty  Odwołującego  tylko  o  2,89%,  a  od  kwoty  przeznaczonej  przez 

Zamawiającego  na  realizację  zamówienia  o  2,70%.  Zapewnił,  że  cena  zaoferowana  przez 

niego zawiera wszelkie koszty (bezpośrednie i pośrednie) wykonania zamówienia oraz zysk. 

To,  że  ta  cena  jest  nieznacznie  niższą  od  ceny  zaoferowanej  przez  Odwołującego  nie 

świadczy  o  tym,  że  jest  to  cena  rażąco  niska.  Przystępujący  szacując  wysokość  cen 

jednostkowych  w

ofercie  brał  pod  uwagę  własne  doświadczenie  (świadczenie  na  rzecz 

Zamawiającego  usług obecnie  od  dnia 1 października  2018 r.)  oraz  fakt,  że znajduje  się  w 

posiadaniu  wszystkich 

maszyn  i  narzędzi  niezbędnych  do  realizacji  zamówienia. 

Przystępujący wyjaśnił, iż nie ponosi kosztów związanych z zakupem bądź wynajmem tych 

sprzętów,  a  posiadane  przez  niego sprzęty  zostały  również  już  zamortyzowane.  Podkreślił, 

że  obecnie  świadczy  usługi  na  rzecz  Zamawiającego,  w  związku  z  tym  nie  musi  ponosić 

szeregu kosztów początkowych realizacji usług. Podniósł, iż uwzględnił w cenie ofertowej, w 

tym  w  cenie  za  świadczenie  usług  na  kompleksie  przy  Al.  Niepodległości  oraz  cenie  za 

sprzątanie  terenów  zewnętrznych  utwardzanych  na  kompleksie  Sękocińska  wynagrodzenie 

pracowników  równe  co  najmniej  minimalnemu wynagrodzeniu  za  pracę.  Sposób  obliczenia 

wysokości  wynagrodzenia  pracowników  skierowanych do  świadczenia usług  przedstawiono 

szczegółowo  w wyjaśnieniach  Przystępującego  z  dnia  15  lipca  2020  r..  Przystępujący 

uwzględnił  w  cenie.  ofertowej  koszty  wynagrodzeń  pracowników,  a  także  świadczenia 

obciążające go jako pracodawcę. 

Przystępujący  wskazał,  iż  jednym  z  czynników  obniżających  koszty  wykonania 

zamówienia  jest  zatrudnienie  do  jego  realizacji  osób  niepełnosprawnych.  Zaprzeczył,  aby 

usiłował  manipulować  kosztami  w  tym  zakresie.  Podniósł,  iż  zamierza  do  realizacji 

przedmiot

u  zamówienia  zatrudnić  osoby  niepełnosprawne,  których  zatrudnienie  generuje 

niższe koszty niż zatrudnienie osób pełnosprawnych. Zjawiskiem naturalnym jest dążenie do 

obniżenia  kosztów  wykonania  zamówienia„  Skoro  więc  Przystępujący,  bez  uszczerbku  dla 

nal

eżytej  realizacji  zamówienia,  może  zatrudnić  osoby  niepełnosprawne,  to  nielogicznym 

byłaby  rezygnacja  z  takiej  możliwości.  Podkreślił,  że  w  dokumentach  zamówienia  nie 

znalazło  się  wyłączenie  możliwości  zatrudnienia  do  realizacji  zamówienia  osób 

niepełnosprawnych,  Przystępujący  może  więc  bez  wątpienia  skierować  takie  osoby  do 

realizacji  zamówienia.  Dodał,  że  obecnie  usługi  również  świadczone  są  przez 

Przystępującego  przy  pomocy  osób  niepełnosprawnych.  Zamawiający  nie  ma  przy  tym 

żadnych  zastrzeżeń  co  do  sposobu  i należytej  realizacji  zamówienia.  Przystępujący 


dysponuje więc osobami niepełnosprawnymi, zatrudnia je i zamierza zatrudniać takie osoby 

również  na  potrzeby  realizacji  umowy  z Zamawiającym.  Wskazał  ponadto,  iż  w  złożonych 

wyjaśnieniach  przedstawił  zamiar  zatrudnienia  osób  niepełnosprawnych  i  związane  z  tym 

koszty.  Podał  w  odniesieniu  do  każdego  kompleksu,  odrębnie  dla  każdej  powierzchni  ile 

zatrudni  osób  niepełnosprawnych  i jaki  stopień  niepełnosprawności  posiadają,  wskazał 

wysokość  przyjętych  kosztów  urlopów  pracowników,  zastępstw  urlopowych,  z 

uwzględnieniem wyższych kosztów w stosunku do osób niepełnosprawnych, wziął także pod 

uwagę,  że  niektóre  osoby  z  umiarkowanym  i znacznym  stopniem  niepełnosprawności 

pracują  w  obniżonym  wymiarze  czasu  pracy  (7 godzin).  Podniósł  ponadto,  że  nie  jest 

prawdą, że nie mógł zatrudniać osób niepełnosprawnych w wymiarze wyższym niż 7 godzin 

na dobę – wskazał na art. 15 oraz art. 16 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej 

oraz  zatrudnianiu  osób  niepełnosprawnych,  z  których  wynika,  że  nie  dotyczy  to  osób  z 

orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności, a ponadto, że nawet osoby ze znacznym 

czy umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą wyrazić zgodę na świadczenie pracy 

w wymiarze wyższym niż 7 godzin na dobę.  

W  odniesieniu  do  ceny  za  realizację  usługi  na  powierzchniach  wewnętrznych 

kompleksu  Al.  Niepodległości  Przystępujący  wskazał,  iż  pokrywa  ona  wszelkie  koszty 

wykonania  zamówienia.  Wyjaśnił,  iż  podstawowym  czynnikiem  wpływającym  na  obniżenie 

kosztów  jest  zamiast  zatrudnienia  osób  niepełnosprawnych  (którymi  Przystępujący 

dysponuje  i  które  obecnie  świadczą  te  same  usługi  dla  Zamawiającego).    Podniósł,  iż  w 

wyjaśnieniach  wskazał  liczbę  osób  niepełnosprawnych  oraz  stopień  ich niepełnoprawności, 

wskazał  także  wysokość  miesięcznego  dofinansowania  do  wynagrodzeń.  Wskazał,  że 

zaaferowana  cena  jest  o  ok.  4  tys.  zł  niższa  od  miesięcznych  kosztów  zatrudnienia 

pracowników  do  realizacji  zamówienia.  Nawet  uznając  wyliczenia  Odwołującego  za 

prawidłowe,  to  kwota  miesięcznego  dofinansowania  z  tytułu  zatrudnienia  osób 

niepełnosprawnych wyniesie 8 400 zł, gdyż Przystępujący zamierza zatrudnić łącznie 5 osób 

niepełnosprawnych  (jedną  osobę  z orzeczeniem  o  niepełnosprawności  w  stopniu  lekkim  ze 

schorzeniem  specjalnym,  jedną  w stopniu  umiarkowanym,  dwie  osoby  w  stopniu 

umiarkowanym  ze  schorzeniem  specjalnym,  jedną  w  stopniu  znacznym).  Kwota 

dofinansowania  jest  więc  dwukrotnie  wyższa  od  zarzucanego  przez  Odwołującego 

„niedoboru”. W odniesieniu do ceny całkowitej za realizację usługi w ramach kompleksu Al. 

Niepodległości,  Przystępujący  wskazał,  iż  skoro  cena  za  usługę  sprzątania  powierzchni 

wewnętrznej nie jest rażąco niska, to i nie może taka być cena całkowita. Średniomiesięczne 

wynagrodzenie,  jakie  uzyska  Przystępujący  w  odniesieniu  do  tego  kompleksu  w  kwocie 

001,70  zł  jest  w  pełni  wystarczające  na  pokrycie  kosztów  wykonania  zamówienia, 

Przystępujący  zamierza  skierować  do  realizacji  zamówienia  osoby  niepełnosprawne,  jak 


również  jako  podmiot  obecnie  świadczący  usługi  na  rzecz  Zamawiającego,  ponosi  niższe 

koszty  wykonania  zamówienia.  W  odniesieniu  do  ceny  za  realizację  usługi  na 

powierzchniach zewnętrznych kompleksu Sękocińska Przystępujący przedstawił analogiczną 

argumentację.  Podniósł,  iż  w wyjaśnieniach  wskazał  liczbę  osób  niepełnosprawnych  oraz 

stopień  ich  niepełnoprawności,  wskazał  także  wysokość  miesięcznego  dofinansowania  do 

wynagrodzeń.  Wskazał,  że  zaaferowana  cena  jest  o  ok.  1 353,83  zł  niższa  od  kosztów 

zatrudnienia pracowników do realizacji zamówienia. Nawet uznając wyliczenia Odwołującego 

za  prawidłowe,  to  kwota  miesięcznego  dofinansowania  z tytułu  zatrudnienia  osoby 

niepełnosprawnej  wyniesie  2  100  zł,  gdyż  Przystępujący  zamierza  zatrudnić  jedną  osobę 

niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym ze schorzeniem specjalnym.  

N

astępnie  Przystępujący  wskazał  także  na  inne czynniki  obniżające  koszt  wykonania 

zamówienia.  Podkreślił,  że  z  uwagi  na  fakt,  że  obecnie  świadczy  usługi  na  rzecz 

Zamawiającego, to nie musi ponosić kosztów takich jak koszty wstępnych badań lekarskich 

pracown

ików,  koszty  wstępnych  szkoleń  z  zakresu  BHP,  koszty  zakupu  nowej  odzieży 

roboczej  dla  pracowników,  koszty  zakupu  wyposażenia  i  maszyn  niezbędnych  do  realizacji 

zamówienia,  którymi  Przystępujący  już  dysponuje,  koszty  amortyzacji  wyposażenia  i 

maszyn,  gdyż  te  zostały  już  zamortyzowane,  koszty  zapoznania  pracowników  z  miejscem 

świadczenia  usługi,  czy  koszty  wzmożonej  kontroli  sposobu  świadczenia  usługi  w 

początkowym  okresie  realizacji  usługi.  Dodał,  że  realizacja  zamówienia  na.  rzecz 

Zamawiającego pozwoliła .mu na opracowanie oszczędnych metod wykonania zamówienia. 

Przystępujący  opracował  system  właściwego  doboru  pracowników,  aby  zapewnić  należytą 

realizację  zamówienia,  przy  jednoczesnym  obniżeniu  kosztów.  Z  tych  też  względów 

Przystępujący  wie,  na  których  kompleksach,  możliwe  jest  zatrudnienie  osób 

niepełnosprawnych  bez  uszczerbku  dla  należytej  realizacji  zamówienia.  Z  wyjaśnień 

Przystępującego.  z  dnia  15  lipca  2020  r.  jednoznacznie  wynika,  że  nie  do  świadczenia 

wszystkich  usług  (nie  na  wszystkich  powierzchniach)  Przystępujący  zamierza  zatrudniać 

osoby  niepełnosprawne.  Przystępujący  wskazał  także,  że  z  uwagi  na  świadczenie  obecnie 

usług  na  rzecz  Zamawiającego,  ma  również  dokładną  wiedzę  na  temat  rzeczywistego 

zużycia materiałów niezbędnych do realizacji zamówienia oraz kosztów usług dodatkowych. 

Dodał,  że  zamierza  zrealizować  w  całości  zamówienie  siłami  własnymi  i  w  przeciwieństwie 

do  Odwołującego  nie  musi  ponosić  kosztów  zwiększonych  wynagrodzeń  podwykonawców. 

Przystępujący  wskazał  ponadto,  że w  pełni  uwzględnił  koszty  nadzoru,  w  tym  w  godzinach 

popołudniowych  i  wieczornych.  Jest  również  w pełni  świadomy  konieczności  poniesienia 

pozostałych  kosztów  realizacji  zamówienia,  na  których  konieczność,  wskazuje  Odwołujący. 

Zapewnił, że zaoferowana przez niego cena obejmuje w szczególności następujące koszty: 

zatrudnienia  pracowników,  w  tym  koszt  urlopów  pracowników,  zwolnień  lekarskich 


pracowników,  jak  również  składki  na  ubezpieczenia  społeczne  ponoszone  przez 

pracodawcę,  wszelkich  środków  czystości  niezbędnych  do  wykonania  zamówienia,  w  tym 

koszty  środków  czyszczących;  pastujących,  piorących,  nabłyszczających,  konserwujących, 

środków  dezynfekujących oraz  środków  higienicznych,  utrzymania  maszyn niezbędnych do 

wykonania  zamówienia,  paliwa,  wymiany  innych  narzędzi,  jak  np.  ścierki,  mopy,  szczotki, 

wywozu i

zagospodarowania liści, skoszonej trawy i innych odpadów zielonych z  powierzchni 

zewnętrznych,odśnieżania  i  usuwania  lodu  oraz  śniegu,  w tym  koszty  wymiany  narzędzi  i 

koszty  zakupu  piasku. 

Przystępujący  powołał  się  także  na  orzecznictwo  wskazujące  na 

konieczność odróżnienia ceny niskiej od ceny rażąco niskiej.  

Odnosząc  się  do  kwestii  zaniechania  odrzucenia  oferty  Przystępującego  z  uwagi  na 

czyn  nieuczciwej  konkurencji,  Przystępujący  wskazał,  iż  twierdzenia  Odwołującego  o 

rzekomym przerzuceniu kosztów wykonania usługi wynikają wyłącznie z błędnego założenia, 

że cena za świadczenie usług sprzątania powierzchni wewnętrznych na kompleksie przy Al. 

Niepodległości  jest  rażąco  niska.  Z  tego  Odwołujący  wywodził,  że  z  pewnością 

Przystępujący  przeniósł  część kosztów  wykonania  usługi  na  powierzchniach  wewnętrznych 

(opodatkowanych  podatkiem  VAT  w  wysokości  23%),  do  kosztów  świadczenia  usług 

zewnętrznych  (opodatkowanych  podatkiem  VAT  w  wysokości  8%).  Twierdzenia  te  są  więc 

bezpodstaw

ne.  Przystępujący  wskazał,  iż  nie  musi  „przerzucać”  kosztów  sprzątania  usług 

wewnętrznych  i  uzupełniać  niedoborów  w  cenie,  gdyż  takich  niedoborów  nie  ma.  Poza 

swoimi  przypuszczeniami  Odwołujący  nie  .ma  innych  podstaw  do  twierdzenia  o  rzekomym 

dopuszczeniu 

się przez Przystępującego czynu nieuczciwej konkurencji. 

W  zakresie  zarzutu  zaniechania  odrzucenia  oferty  Przystępującego  z  uwagi  na 

niezgodność z treścią SIWZ i błąd w obliczeniu ceny Przystępujący podniósł, iż skalkulował 

cenę  mając  świadomość  co  do  pełnego  zakresu  przedmiotu  zamówienia.  O  błędzie 

obliczeniu  można  mówić,  gdy  pewne  elementy  przedmiotu  zamówienia  nie  zostały 

uwzględnione w tej cenie bądź wykonawca błędnie dokonał kalkulacji ceny. Odwołujący nie 

ma  zaś  podstaw  do  twierdzenia,  że  rzekomo  Przystępujący  pozostawał  w  jakimkolwiek 

błędzie co do zakresu przedmiotu  zamówienia i nie uwzględnił w cenie kosztów wykonania 

pełnego  przedmiotu  zamówienia.  Przystępujący  podkreślił,  że  świadczy  obecnie  usługi  na 

rzecz  Zamawiającego  i  ma  pełną  wiedzę  (w  tym  szerszą  niż  tylko  wynikającą  z  zapisów 

SIWZ)  na  temat  zakresu  przedmiotu  zamówienia  i  warunków  realizacji  zamówienia.  Z  tych 

samych względów  niezasadny  jest  zarzut  zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego  z 

uwagi na rzekomą niezgodność tej oferty z SIWZ.  

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  i  Uczestnika  postępowania,  na 

podstawie  zgromadzonego  w sprawie 

materiału  dowodowego  oraz  oświadczeń 

i stanowisk  Stron  i  Uczestnika 

postępowania,  Krajowa  Izba  Odwoławcza  ustaliła 


zważyła, co następuje: 

Izba  stwierdziła,  iż  nie  została  wypełniona  żadna  z przesłanek  skutkujących 

odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp. 

Izba  uznała,  iż  Odwołujący,  którego  oferta  w  przypadku  potwierdzenia  się  zarzutów 

odwołania  i  nakazania  unieważnienia  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej,  mogłaby 

zostać  uznana  za  najkorzystniejszą,  wykazał  interes  w uzyskaniu  tego  zamówienia  oraz 

możliwość poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego 

przepisów  ustawy  Pzp,  czym  wypełnił  materialnoprawne  przesłanki  dopuszczalności 

odwołania, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.  

Izba  dopuściła  i  przeprowadziła  dowody  z  dokumentacji  postępowania  przekazanej 

prz

ez  Zamawiającego,  w  tym  specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  oferty 

Przystępującego,  wezwania  z  dnia  10  lipca  2020  r.  skierowanego  do  Przystępującego 

w przedmiocie 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny,  wyjaśnień  złożonych  przez  Przystępującego 

dniu  15  lipca  2020  r.  wraz  z  pismem  uzasadniającym  zastrzeżenie  tajemnicy 

przeds

iębiorstwa,  pisma  Zamawiającego  z  dnia  24  lipca  2020  r.  dotyczącego  tajemnicy 

przedsiębiorstwa oraz odpowiedzi Przystępującego na to pismo, informacji o wyborze oferty 

najkorzystniejszej.  S

kład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę  również  stanowiska 

oświadczenia  Stron  i  Uczestnika  postępowania  złożone  w  pismach  (w  szczególności  w 

odwołaniu,  piśmie  procesowym  Przystępującego  i  piśmie  procesowym  Odwołującego)  oraz 

ustnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 5 października 2020 roku. Izba dopuściła 

w poczet 

materiału dowodowego ponadto dowody z następujących dokumentów: złożonego 

przez Odwołującego na rozprawie wzoru umowy w postępowaniu o znaku 44/2019/PN/INFR 

oraz dokumentów załączonych do pisma Przystępującego, tj. umowy nr 230/2018/JW2063 z 

dnia 1 października 2018 r., zanonimizowanych umów o pracę, zanonimizowanych orzeczeń 

stopniu niepełnosprawności, kompletów zanonimizowanych dokumentów – umów o pracę, 

orzeczeń o niepełnosprawności, orzeczeń lekarskich i oświadczeń pracowników.  Natomiast 

z

ałączone  do  odwołania  tabele  oraz  dokument  „Opis  w  zakresie  braku  możliwości 

uzupełnienia  kosztów  przez  dofinansowanie”,  a  także  złożone  przez  Odwołującego  na 

rozprawie  zestawienia  obrazujące  koszty  zatrudnienia  pracownika,  jako  stanowiące 

oświadczenie  własne  Odwołującego,  Izba  uznała  za  uzupełnienie  jego  stanowiska 

procesowego. 

Podobnie  za  uzupełnienie  stanowiska  Odwołującego  Izba  uznała 

przedstawiony  na  rozprawie  wyciąg  z ustawy  o  rehabilitacji  zawodowej  i  społecznej  oraz 

zatrudnianiu  osób  niepełnosprawnych  oraz  wyciągi  z  uzasadnienia  wyroków  Izby  w 

sprawach o sygn. akt KIO 810/18 oraz KIO 2533/19.  

Podczas  rozstrzygnięcia  Izba  uwzględniła  również  modyfikację  stanowiska 


procesowego  Odwołującego,  który  zarzut  oznaczony  nr  5  w  odwołaniu  (zarzut  naruszenia 

art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  1  i  3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia 

oferty  wykonawcy  STEKOP  mimo,  że  wykonawca  nie  sprostał  ciężarowi  wykazania,  że 

istotna  część  składowa  ceny,  tj.  koszt  sprzątania  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej 

w ramach  komp

leksu  Sękocińska  8,  nie  jest  rażąco  niska  i  uwzględnia  realne  kosztów 

wykonania zamówienia) wskazał jako zarzut ewentualny, wnosząc o jego nierozpatrywanie w 

przypadku uwzględnienia odwołania w zakresie odnoszącym się do zastrzeżenia wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny Przystępującego jako tajemnicy przedsiębiorstwa.  

Izba ustaliła, co następuje: 

Na  podstawie  dokumentacji  postępowania  przekazanej  przez  Zamawiającego,  której 

treść  nie  była  sporna  pomiędzy  Stronami  i  nie  budziła  wątpliwości  interpretacyjnych,  Izba 

ustaliła, iż przedmiotem zamówienia w prowadzonym postępowaniu o udzielenie zamówienia 

publicznego  jest  Usługa  sprzątania  powierzchni  biurowych  i  powierzchni  zewnętrznych 

w kompleksach  wojskowych:  K-

0188,  ul.  Sękocińska  8,  K-3545,  ul.  Banacha 2,  K-8689   ul. 

Winnicka  1,  K-

3800,  Al.  Niepodległości  141a  administrowanych  przez  JW2063,  (kod  CPV: 

9). Przedmiot zamówienia wyszczególniono w załącznikach Nr 6-11 do SIWZ. 

W punkcie XI.4 SIWZ Zamawiający wskazał, iż zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy Pzp, nie 

uja

wnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  w  rozumieniu  przepisów 

zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji.  Jeżeli  wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie 

składania  ofert,  w  sposób  niebudzący  wątpliwości  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one 

udostępniane  oraz  wykazał,  załączając  stosowne  wyjaśnienia,  iż  zastrzeżone  informacje 

stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Na  platformie  w  formularzu  składania  oferty  znajduje 

się miejsce wyznaczone do dołączenia części oferty stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa. 

W  załączniku  nr  9  do  SIWZ  zawarto  opis  przedmiotu  zamówienia  (dalej  jako „OPZ”). 

Wskazano tam m.in. powierzchnie poszczególnych obiektów, rodzaje pomieszczeń, a także 

szczegółowy zakres obowiązków  wykonawcy, na który powołano się w odwołaniu. Ponadto 

w z

ałączniku  nr  10  do  SIWZ  zawarto  minimalne  wymagania  dotyczące  m.in.  struktury 

zatrudnienia. Zamawiający wskazał w szczególności: 

  w  odniesieniu  do  osoby  wyznaczonej  przez  Wykonawcę  do  nadzoru  nad  realizacją 

przedmiotu  zamówienia:  „Nadzór  musi  być  zapewniony  w  sposób  skuteczny  i  ciągły 

przez  min.  1  osobę  w  godzinach  realizacji  przedmiotu  zamówienia,  tj.:  1)  Dla  realizacji 

usług  sprzątania powierzchni  wewnętrznych oraz  zewnętrznych:  pięć dni  w  tygodniu,  tj. 

od  poniedziałku  do  piątku  od  godz.  6

  do  godz.  15

2)  dla  realizacji  usługi  sprzątania 

powierzchni wewnętrznych pięć dni w tygodniu, tj. od poniedziałku do piątku od godz. 7

do godz. 15

oraz od godz. 15

do godz. 21

(dotyczy budynku przy Al. Niepodległości 


141a).  (…)  Osoba  wyznaczona  do  nadzoru  nie  wlicza  się  do  minimalnej  ilości  osób 

realizującej przedmiot zamówienia.” 

  W  odniesieniu  do  osób  wyznaczonych  przez  Wykonawcę  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia  na  powierzchni  wewnętrznej:  „Zamawiający  wymaga  minimum  19  osób,  w 

tym  14  osób  zatrudnionych  na  pełen  etat,  na  umowę  o  pracę*  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia  w  zakresie  sprzątania  powierzchni  wewnętrznych  z  podziałem  na 

kompleksy:  K - 

0188, ul. Sękocińska 8 - 1 osoba (6

) + 1 osoba dyżur (14

); K 

– 3800, Al. Niepodległości 141 a - 6 osób ( 4 osoby 7

i 2 osoby 15

) (…). 

Zamawiający  wymaga  przez  cały  określony  wyżej  czas,  pełnej  ilości  pracowników, 

wynikającej z powierzchni objętego usługą sprzątania terenu. Uwaga: Łączna ilość osób 

wyznaczonych  przez  Wykonawcę  do  realizacji  przedmiotu  zamówienia  na  powierzchni 

wewnętrznej  nie  może  przekroczyć  24  osób.  Zamawiający  przewiduje  konieczność 

zapewnienia  przez  Wykonawcę  dyżuru  sprzątającego  w  dni  występu  spektakli 

teatralnych (dotyczy K-

3800 Al. Niepodległości 141 a).” 

  W  odniesieniu  do  osób  wyznaczonych  przez  Wykonawcę  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia na powierzchni zewnętrznej: „Zamawiający wymaga minimum 7 osób, w tym 

6  osób  zatrudnionych  na  pełen  etat,  na  umowę  o  pracę  do  realizacji  przedmiotu 

zamówienia w zakresie sprzątania powierzchni zewnętrznych z podziałem na kompleksy: 

K  - 

0188,  ul.  Sękocińska  8  -  1  osoba  (6

),  K 

–  3800,  Al.  Niepodległości  141  a  - 

1osoba (6

); (…) Usługa sprzątania powierzchni zewnętrznych świadczona 

będzie  pięć  dni  w  tygodniu,  tj.  od  poniedziałku  do  piątku  od  godz.  6

  do  godz.  14

  z 

wyjątkiem Al. Niepodległości gdzie usługa ma być świadczona od poniedziałku do piątku 

od  godz.  6

  do  godziny  8

  oraz  od  godz.  18

  do  godz.  20

(…)  Wykonawca 

zobowiązuje  się,  że  każda  osoba  wskazana  przez  niego  do  wykonywania  przedmiotu 

zamówienia  wykonywać  będzie  usługę  tylko  i  wyłącznie  na  terenie  jednego  kompleksu 

wojskowego, (niedopuszczalne jest przechodzenie pracowników między poszczególnymi 

kompleksami  wojskowymi);  Zamawiający  wymaga  przez  cały  określony  wyżej  czas, 

pełniej ilości pracowników wynikającej z powierzchni objętego usługą sprzątania terenu.” 

W  postępowaniu  wpłynęły  cztery  oferty,  w  tym  Odwołującego  z  ceną  2 736 089,78  zł 

Przystępującego z ceną 2 656 775,97 zł. Przystępujący w Formularzu cenowym, w tabeli 1 

wskazał  wartość  usługi  netto  w  czasie  trwania  umowy  dla  powierzchni  zewnętrznej 

utwardzonej  kompleksu  Sękocińska  w  kwocie  50 444,16  zł,  dla  powierzchni  wewnętrznej 

kompleksu Al. Niepodległości w kwocie 365 238,70 zł, dla powierzchni zewnętrznej zielonej 

kompleksu  Al.  Niepodległości  w  kwocie  1 920,31  zł,  a  dla  powierzchni  zewnętrznej 

utwardzonej 

kompleksu Al. Niepodległości w kwocie 90 802,25 zł. 

Zamawiający w dniu 10 lipca 2020 r. wezwał Przystępującego na podstawie art. 90 ust. 


1 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień istotnej części składowej ceny oferty, ponieważ  budzi 

wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi  przez  Zamawiającego  i  jest  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę. 

Zamawiający wskazał, iż wykonawca w cenowym formularzu ofertowym, tabeli nr 1, pozycji 

nr  1  zewnętrzna  utwardzona,  kolumnie  nr  11  zaoferował  wartość  usługi  netto  w  czasie 

trwania umowy w kwocie 50.444,16 zł, co daje miesięczne wynagrodzenie dla wymaganego 

jednego  pracownika  zatrudnionego  na  pełen  etat  na  umowę  o  pracę  (zgodnie  wymogami 

załącznikiem nr 10 do SIWZ) w wysokości 2.101,84 zł. Zaoferowana stawka www. wartości 

jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, które zgodnie Rozporządzeniem Rady 

Ministrów  na  rok  2020  wynosi  2.600,00  zł.  W  związku  z  powyższym,  w  celu  ustalenia  czy 

ww.  istotna  część  składowa  zaoferowanej  ceny  jest  rażąco  niska  Zamawiający  wezwał  do 

udzielenia  wyczerpujących  wyjaśnień  dotyczących  elementu  oferty  mającego  wpływ  na 

wysokość ceny. W celu udowodnienia, że zaoferowana przez Wykonawcę cena jest realna, 

Zamawiający  wezwał  do  szczegółowej  wyceny  wszystkich  elementów,  które  Wykonawca 

planuje wykorzystać przy realizacji niniejszego zamówienia, tj. osobowych, sprzętu, kosztów 

materiałowych i innych wykazanych w cenowym formularzu ofertowym. 

Przystępujący w dniu 15 lipca 2020 r. przedstawił stosowne wyjaśnienia, zastrzegając 

ich  treść  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Uzasadniając  powyższe  działanie  Przystępujący 

wskazał,  iż  treść  wyjaśnień  zawiera  informacje  stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa 

w rozumieniu  ustawy  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji. 

Powołał  się  na  art.  8  ust.  3 

ustawy Pzp wskazując, iż pomimo, że przepis ten wskazuje na możliwość zastrzeżenia jako 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  jedynie  informacji  zawartych  w  treści  ofert  i  wniosków  o 

dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu,  to  dozwolone  jest  zastrzeżenie  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  w  innych  dokumentach  składanych  w  trakcie  postępowania  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego,  w tym  w  wyjaśnieniach  składanych  w  odpowiedzi  na  wezwanie 

zamawiającego.  Powołał  się  na  wyroki  Izby  w  sprawach  o  sygn.  akt  KIO  165/15  oraz 

2519/18.  Wskazał  także  na  treść  art.  11  ust.  2  u.z.n.k.,  podnosząc,  że  wyjaśnienia 

w

ykonawcy  z  dnia  09.07.2020  r.  zawierają  informacje  stanowiące  tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  Powołał  się  na  poglądy  doktryny  przyjmujące,  że  informacja  stanowi 

tajemnicę  przedsiębiorstwa,  jeśli:  ma  charakter  techniczny,  technologiczny,  organizacyjny 

przedsiębiorstwa lub jest inną informacją posiadającą charakter gospodarczy, jako całość lub 

w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom 

zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, a 

ponadto  uprawniony  do  korzystania  z  informacji  lub  rozporządzania  nimi  podjął,  przy 

zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.  

Wskazał,  iż  Informacje  zawarte  w  wyjaśnieniach  z  dnia  15.07.2020  r.  stanowią 


informacje  ni

eujawnione  do  informacji  publicznej.  Ponadto  wyjaśnił,  iż  przy  zachowaniu 

należytej  staranności  podjął  wszelkie  dostępne  mu  środki,  aby  zachować  te  informacje 

poufności.  Dostęp  do  przedmiotowych  informacji,  w  szczególności  do  zasad  współpracy 

wykonawcy  z 

kontrahentami  i  korzystnych  warunków  współpracy  wypracowanych  przez 

wykonawcę z kontrahentami, ma niewielkie grono osób zarządzających wykonawcy oraz ich 

pracowników.      Podkreślił,  że  informacji  tych  nie  może  pozyskać  każdy,  kto  jest 

zainteresowany  ich  uz

yskaniem.  Wykonawca  przestrzega  wewnętrznych  procedur, 

zabezpieczających  przedmiotowe  informacje  przed  ich  ujawnieniem.  W  szczególności 

wykonawca wprowadził techniczne środki zabezpieczenia informacji przed ich ujawnieniem. 

Wykonawca  podejmuje  więc  wszelkie  dostępne  działania,  w  celu  zachowania  poufności 

przedmiotowych  informacji.  Powyższe  świadczy  jednoznacznie  o  tym,  że  wykonawca 

wykazał  się  należytą  starannością,  w  celu  utrzymania  informacji  w  poufności.  Podniósł  za 

wyrokiem  Sądu  Najwyższego  z  dnia  28  grudnia  2007  r.,  sygn.  akt  V  CSK  444/06,  iż 

powzięcie niezbędnych działań w celu zachowania informacji w poufności, ma powodować, 

że  chronione  informacje  nie  mogą  dotrzeć  do  wiadomości  osób,  które  są  szczególnie 

zainteresowane  ich  posiadaniem  z  uwagi  na  prow

adzoną  działalność  gospodarczą,  bez 

żadnych specjalnych starań. Jak już wskazano, dostępu do zastrzeżonych informacji nie ma 

ogół  osób,  które  zechciałyby  je  uzyskać.  Wykonawca  zapewnia,  aby  dostęp  do  tych 

informacji  miało  jedynie  niewielkie  grono  kadry  zarządzającej  wykonawcy,  a  nadto  osoby, 

które  mają  dostęp  do  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  wykonawcy, 

zobowiązane  są  do  zachowanie  ich  poufności.  W szczególności  osoby  te  zobowiązały  się 

pisemnie  do  nieujawniania  takich  informacji.  Przyst

ępujący  wskazał,  iż  przedkłada  w 

załączeniu  wzór  zobowiązania do  zachowania poufności  informacji  stanowiących tajemnicę 

przedsiębiorstwa stosowany u wykonawcy (Izba ustaliła, iż wzór ten nie został załączony do 

pisma).  

Przystępujący  wskazał, iż  w treści wyjaśnień podał sposób wyliczenia ceny ofertowej. 

Dane  te  niewątpliwie  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa  i  posiadają  wysoką  wartość 

gospodarczą.  Ujawnienie  tych  informacji  konkurentom  wykonawcy,  umożliwiłoby  poznanie 

zasad  określania  przez  wykonawcę  cen  świadczonych  usług,  nie  tylko  w  postępowaniach 

publicznych,  ale  również  wobec  pozostałych  kontrahentów.  Wyżej  wskazane  informacje 

stanowią  informacje  organizacyjne  wykonawcy  oraz  inne  informacje  posiadające  wartość 

gospodarczą.  Dalej  Przystępujący  wskazał,  iż  w  orzecznictwie  podkreśla  się,  że  takie 

informacje  jak  np.  sposób  i  założenia  do  kalkulacji  ceny  ofertowej,  w  tym  w  szczególności 

przyjęty poziom zysku, stanowią tajemnice przedsiębiorcy wykonawcy, a ponadto posiadają 

wartość  gospodarczą  –  powołał  się  na  wyrok  Izby  w  sprawach  o  sygn.  akt  KIO  1021/18, 

postanowienie w sprawie o sygn. akt KIO 654/18. Podniósł, iż informacje, które przekazuje 


posiadają  szczególną  wartość  gospodarczą  dla  jego  konkurentów  na  rynku  świadczenia 

usług sprzątania i utrzymania czystości. Szczególną wartość  gospodarczą posiadają między 

inni  zawarte  w  wyjaśnieniach:  informacje  dotyczące  kontrahentów  wykonawcy  oraz  zasad 

współpracy  z  nimi,  informacje  dotyczące  technologii  wykonania  zamówienia,  zasady 

kalkulacji  cen  ofertowych  przez  Wy

konawcę,  oraz  posiadane  przez  Wykonawcę 

doświadczenie i organizacja pracy Wykonawcy. Ponadto informacją niewątpliwie stanowiącą 

tajemnicę  przedsiębiorstwa  jest  wysokość  zysku,  jako  jednego  z  elementów  składowych 

zaoferowanej  przez  Wykonawcę  ceny.    Ujawnienie  przedmiotowych  informacji  spowoduje 

zachwianie  pozycji  konkurencyjnej  Wykonawcy  na  rynku  świadczenia  usług  sprzątania  i 

utrzymania  czystości,  gdyż  pozwoli  to  na  zapoznanie  się  przez  konkurentów  wykonawcy  z 

zasadami organizacji działalności Wykonawcy, danymi wykorzystywanymi przez wykonawcę 

do  kalkulacji  oferowanych  cen,  przyjmowaną  wysokością  zysku  Wykonawcy  itd.  Na 

potwierdzenie  powyższego  przywołał  poglądy  doktryny  oraz  wyrok  Izby  w  sprawie  o  sygn. 

akt KIO 185/19.

Zamawiający  w  dniu  24  lipca  2020  r.  skierował  do  Przystępującego  pismo,  w  którym 

zakwestionował zasadność zastrzeżenia wyjaśnień jako tajemnicy przedsiębiorstwa i wniósł 

odtajnienie treści tych wyjaśnień. W odpowiedzi na to pismo Przystępujący wskazał, iż nie 

wyraża  zgody  na  powyższe  i  przedstawił  dalsza  argumentację,  załączając  także  wzór 

zobowiązania do zachowania poufności informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, 

stosowany u wykonawcy.  

W  dniu  7  sierpnia  2020  r. 

Zamawiający  zawiadomił  wykonawców  o  wyborze  oferty 

Przystępującego jako najkorzystniejszej. 

Izba  ustaliła  ponadto,  iż  Zamawiający  po  dokonaniu  wyboru  oferty  najkorzystniejszej 

nie  udostępnił  Odwołującemu  na  jego  wniosek  treści  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny 

złożonych przez Przystępującego w dniu 15 lipca 2020 r.  

Izba zwa

żyła, co następuje: 

Biorąc pod uwagę zgromadzony  w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia 

faktyczne oraz orzekając w granicach zarzutów zawartych w odwołaniu, Izba stwierdziła, iż 

odwołanie  zasługuje  na  częściowe  uwzględnienie  –  w  zakresie    dotyczącym  zaniechania 

odtajnienia  wyjaśnień  w przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny  zastrzeżonych  przez  wykonawcę 

STEKOP  Spółka  Akcyjna  z  siedzibą  w  Warszawie  jako  zawierających  tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  W  ocenie  Izby  Zamawiający  swoim  zachowaniem  naruszył  zasadę 

j

awności postępowania.  

Zgodnie z art. 8 ust. 1 

ustawy Pzp postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. 

Zamawiający  może  ograniczyć  dostęp  do  informacji  związanych  z  postępowaniem 


udzielenie  zamówienia  tylko  w  przypadkach  określonych  w ustawie  (ust.  2).  Wyjątek  od 

powyższej  zasady  wskazano  w  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp,  zgodnie  z  którym  nie  ujawnia  się 

informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji,  jeżeli  wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub 

wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w  postępowaniu,  zastrzegł,  że  nie  mogą  być  one 

udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4. Przepis stosuje 

się odpowiednio do konkursu. 

Jak wynika z powyższych przepisów kluczową zasadą systemu zamówień publicznych 

jest  jawność  postępowania,  która  stanowi  jedno  z  narzędzi  i  gwarancji  zachowania 

postępowaniu zarówno uczciwej konkurencji, jak i jego przejrzystości. Art. 8 ust. 3 ustawy 

Pzp wprost wskazuje, iż jedną z przesłanek skutecznego zastrzeżenia określonych informacji 

jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  jest  wykazanie  przez  wykonawcę,  że  informacje  te 

rzeczywistości  taką  tajemnicę  przedsiębiorstwa  stanowią.  Oznacza  to,  że    informacje 

złożone  przez  wykonawcę  mogą  pozostać  niejawne  tylko  w takim  zakresie,  w  jakim 

wykonawca wywiązał się z ciężaru wykazania ich niejawnego charakteru. Brak wyjaśnień lub 

złożenie  wyjaśnień  ogólnikowych  powinien  być  traktowany  jako  rezygnacja  z przewidzianej 

przepisem  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp  ochrony,  co  z  kolei  aktualizuje  po  stronie 

Zamawiającemu obowiązek  ujawnienia  nieskutecznie  utajnionych  informacji.  Rolą 

Zamawiającego  w  toku  badania  ofert  jest  ustalenie,  czy  wykonawca  sprostał  obowiązkowi 

wykazania, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.  

Aby  wykazać  zasadność  zastrzeżenia  danych  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, wykonawca zobowiązany jest wykazać wystąpienie wszystkich przesłanek 

tajemnicy  przedsiębiorstwa,  o których  mowa  w  art.  11  ust.  2  u.z.n.k.  Zgodnie  z  tym 

przepisem  przez  tajemnicę  przedsiębiorstwa  rozumie  się  informacje  techniczne, 

technologiczne,  organizacyjne  przedsiębiorstwa  lub  inne  informacje  posiadające  wartość 

gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie 

są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są 

łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  o ile  uprawniony  do  korzystania  z  informacji  lub 

rozporządzania  nimi  podjął,  przy  zachowaniu  należytej  staranności,  działania  w  celu 

utrzymania  ich  w  poufności.  W konsekwencji  Przystępujący  zobowiązany  był  po  pierwsze 

zastrzec,  że  określone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  a  w  uzasadnieniu 

zastrzeżenia  wykazać,  że  po  pierwsze  dana  informacja  ma  charakter  techniczny, 

technologiczny,  organizacyjny  przedsiębiorstwa  lub  inny  posiadający  wartość  gospodarczą, 

po  drugie  że  informacja  ta  jako  całość  lub  w  szczególnym  zestawieniu  i zbiorze  ich 

elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 


informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, a po trzecie, że podjęto w stosunku do 

tej informacji działania w celu utrzymania jej w poufności. Wyżej wskazane przesłanki muszą 

wystąpić łącznie.  

Dalej  należy  zauważyć,  że  w  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp  wskazano  na  termin,  w  jakim 

wykonawca  może  zastrzec  określone  informacje  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa 

równoczesnym  wykazaniem  zasadności  takiego  zastrzeżenia  –  musi  to  nastąpić  nie 

później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o  dopuszczenie  do  udziału  w 

postępowaniu. Przepis ten odnosi się do informacji składanych wraz z ofertą lub wnioskiem o 

dopuszczenie do udziału w postępowaniu, co nie oznacza, że nie jest możliwe zastrzeżenie 

tajemnicy  przedsiębiorstwa  w  odniesieniu  do  informacji  wynikających  z  oświadczeń  czy 

dokumentów  składanych  na  dalszym  etapie  postępowania  o  udzielenie  zamówienia.  W 

orzecznictwie  Izby  ugruntowany  jest  pogląd,  iż  w  takiej  sytuacji  wykonawca  powinien 

najpóźniej  w  chwili  składania  oświadczenia  lub  dokumentu  zastrzec,  że  zawiera  on 

informacje  stanowiące  tajemnicę  przedsiębiorstwa    oraz  równocześnie  wykazać  zasadność 

dokonanego zastrzeżenia, tj. spełnienie wszystkich przesłanek z art. 11 ust. 2 u.z.n.k. (por. 

m.in.  wyrok  z  dnia  15  kwietnia  2019  r.,  sygn.  akt  KIO  545/19  ).  Jak  wskazano  w  wyroku  z 

dnia  29  lipca  2016  r.  w  sprawie  o 

sygn.  akt  KIO  1266/16  „w  odniesieniu  do  informacji 

zawartych  w  dokumentach  składanych  zamawiającemu  w  toku  postępowania  należy 

stosować  per  analogiam  omówione  powyżej  reguły  postępowania  wyrażone  w art.  8  ust.  3 

ustawy Pzp

, czyli wraz z ich złożeniem należy dokonać zarówno stosowanego zastrzeżenia, 

jak i wykazać jego zasadność.”  

Oznacza  to,  że  Przystępujący  składając  w  dniu  15  lipca  2020  r.  wyjaśnienia 

przedmiocie ceny  oferty,  aby  móc zastrzec je jako tajemnicę przedsiębiorstwa w  całości, 

winien  równocześnie  wykazać  zasadność  dokonania  takiego  zastrzeżenia,  tj.  wykazać,  że 

spełnione  zostały  wszystkie  przesłanki,  o  których  mowa  w  art.  11  ust.  2  u.z.n.k.  i  to 

odniesieniu  do  wszystkich  informacji  przedstawionych  w  wyjaśnieniach.  Przy  czym 

podkreślić  trzeba,  iż  obowiązek  „wykazania”,  o  którym  mowa  w  art.  8  ust.  3  ustawy  Pzp 

oznacza coś więcej niż jedynie wyjaśnienie (uzasadnienie) przyczyn co do objęcia informacji 

tajemnicą  przedsiębiorstwa.  W  ocenie  Izby  pod  tym  pojęciem  należy  rozumieć  nie  tylko 

złożenie  samego  oświadczenia,  że  określone  informacje  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa,  ale  również,  w okolicznościach  konkretnej  sprawy,  udowodnienie  czy  co 

najmniej  uprawdopodobnienie  takiego  stanu  rzeczy. 

W  ocenie  Izby  Przystępujący  nie 

wykazał  istnienia  przesłanek  warunkujących  skuteczność  zastrzeżenia  informacji 

przedstawionych w 

wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny jako tajemnicy przedsiębiorstwa.  


Po  pierwsze,  przedstawione  uzasadnienie  zawiera  głownie  teoretyczne  wywody 

odwołujące  się  do  elementów  definicji  legalnej  tajemnicy  przedsiębiorstwa  i  poglądów 

orzecznictwa, 

które  mogą  zostać  wykorzystane  na  potrzeby  każdego  postępowania.  Treść 

zastrzeżenia  nie  referuje  do  informacji  zawartych  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny, 

tymczasem to w odniesieniu do tych informacji Przystępujący powinien wykazać ich poufny 

charakter. 

Obowiązkiem Przystępującego było wykazanie, że to te właśnie informacje, które 

zawarł  w  wyjaśnieniach  (i  to  w  całości,  skoro  zastrzegł  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa 

całość  wyjaśnień)  posiadają  wartość  gospodarczą,  że  nie  są  to  informacje  powszechnie 

znane  osobom  zwykle zajmującym  się tym rodzajem  informacji  albo  nie  są łatwo dostępne 

dla  takich  osób  oraz  że  podjął,  przy  zachowaniu  należytej  staranności,  działania  w  celu 

utrzymania  ich  w  poufności.  Tymczasem  przedstawione  uzasadnienie  zastrzeżenia 

tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest skonkretyzowane, a ogólne. Jego treść wręcz sugeruje, 

że nie zostało ono przygotowane na potrzeby tego postępowania, ponieważ nie przystaje do 

treści  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Przykładowo  Przystępujący  w  treści  uzasadnienia 

wskazał,  iż  „dostęp  do  przedmiotowych  informacji,  w  szczególności  do  zasad  współpracy 

wykonawcy  z 

kontrahentami  i  korzystnych  warunków  współpracy  wypracowanych  przez 

wykonawcę  z kontrahentami,  ma  niewielkie  grono  osób  zarządzających  oraz  ich 

pracowników”, gdy tymczasem treść wyjaśnień rażąco niskiej ceny w ogóle nie odwołuje się 

do relacji z kontrahentami (

sam Przystępujący wskazał w piśmie procesowym, że „zamierza 

zrealizować w całości zamówienie siłami własnymi i w przeciwieństwie do Odwołującego nie 

musi  ponosić  kosztów  zwiększonych  wynagrodzeń  podwykonawców”).  Podobnie 

uzasadniając  kwestię  posiadania  przez  informacje  wskazane  w  wyjaśnieniach  wartości 

gospodarczej Przystępujący wskazał, iż „Szczególną wartość gospodarczą posiadają między 

innymi zawarte w 

wyjaśnieniach: informacje dotyczące kontrahentów wykonawcy oraz zasad 

współpracy z nimi, informacje dotyczące technologii wykonania zamówienia (…)”, co także w 

ogóle nie przystaje do treści wyjaśnień z dnia 15 lipca 2020 r. Ponadto Izba zgodziła się z 

Odwołującym,  że  za  negatywną  należy  uznać  praktykę  zastrzegania  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  całej  treści  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny.  Aczkolwiek  a  priori  nie  można 

wykluczyć sytuacji, w której pełna treść wyjaśnień mogłaby zawierać informacje posiadające 

wartość  gospodarczą,  to  jednak  przypadki  takie  należy  rozpatrywać  raczej  w  kategorii 

wyjątku  niż  reguły.  Część  wyjaśnień  Przystępującego  niewątpliwie  stanowi  informacje 

powszechnie dostępne, a jako przykład można tu wskazać chociażby dokumenty załączone 

do tych wyjaśnień.  

Po  drugie  Przystępujący  nie  wykazał  wartości  gospodarczej  informacji  zawartych 

wyjaśnieniach.  Izba  wskazuje,  iż  na  gruncie  u.z.n.k.  ochronie  podlegają  wyłącznie 

informacje, które odznaczają się wartością gospodarczą. Nie wystarczy stwierdzenie, iż dana 


informacja  ma  charakter  techniczny,  tech

nologiczny  czy  organizacyjny,  ale  musi  ona  także 

przedstawiać  pewną  wartość  gospodarczą  dla  wykonawcy  właśnie  z  tego  powodu,  że 

pozostanie  poufna.  Z

godnie  z  zasadą  jawności  wykonawcy  ubiegający  się  o  udzielenie 

zamówienia  publicznego  powinni  liczyć  się  z  tym,  iż  ich  oferty  co  do  zasady  będą  jawne. 

Wartość gospodarcza powinna mieć  wymiar  obiektywny,  co oznacza że samo  subiektywne 

przekonanie  o 

wartości  posiadanych  przez  danego  wykonawcę  informacji  nie  stanowi 

dostatecznego  uzasadnienia.  W  ocenie  Izby  za  niew

ystarczające  uznać  należy  takie 

uzasadnienie,  które  poza  przywołaniem  tez  orzeczniczych  ogranicza  się  do  lakonicznych 

twierdzeń,  że  ujawnienie  informacji  konkurentom  umożliwiłoby  poznanie  zasad  określania 

przez  wykonawcę  cen  świadczonych  usług  i  spowodowałoby  zachwianie  pozycji 

konkurencyjnej  wykonawcy  na  rynku  świadczenia  usług  sprzątania  i  utrzymania  czystości. 

Okoliczność,  że  konkurencyjni  wykonawcy  mogliby  poznać  sposób,  w  jaki  Przystępujący 

skalkulował cenę na potrzeby tego konkretnego postępowania nie przesądza jeszcze o tym, 

że  doszłoby  do  zachwiania  pozycji  Przystępującego  na  ww.  rynku.  Oczywistym  jest,  że 

podmioty konkurujące ze sobą na danym rynku zbierają i analizują informacje na temat cen, 

kontrahentów  czy  metod  realizacji  zamówienia  przez  swoich  konkurentów.  Niemniej 

przedstawiona  w 

wyjaśnieniach  kalkulacja  cenowa  zawiera  informacje  o  cenach,  jakie 

Przystępujący chce zaoferować w tym jednym, konkretnym postępowaniu, wskazuje na jego 

strategię  cenową,  ale  przyjętą  na  potrzeby  tego  konkretnego  postępowania,  uwzględniając 

jego specyfikę i charakter. Niewątpliwie strategia ta nie jest niezmienna, nie jest jednakowa 

dla 

każdego  postępowania,  lecz  każdorazowo  indywidualnie  opracowywana.  Przystępujący 

nie 

przedstawił  żadnych  argumentów,  dlaczego  właśnie  te  konkretne  informacje 

przedstawione  w  wyjaśnieniach,  miałyby  stanowić  informacje  posiadające  wartość 

gospodarczą i dlaczego.  

Izba  podziela  pogląd  wyrażony  w  wyroku  z  dnia  26  lipca  2019  r.,  sygn.  akt  KIO 

1317/19,  iż  przedsiębiorcy  decydujący  się  działać  na  rynku  zamówień  publicznych  powinni 

mieć  świadomość  konsekwencji  jakie  wiążą  się  z  poddaniem  się  procedurom  określonym 

przepisami  o 

zamówieniach  publicznych.  Jawność  takich  postępowań  pociąga  za  sobą 

konieczność  ujawnienia  pewnych  informacji  o  swojej  działalności.  Fakt,  że  mogą  to  być 

informacje,  których  wykonawca  ze  względu  na  określoną  politykę gospodarczą  wolałby  nie 

upubliczniać, nie daje jeszcze podstaw do twierdzenia, że każda z takich informacji stanowi 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.

W  przedmiotowej 

sprawie  Przystępujący  oparł  swoje 

przekonanie  o  wartości  gospodarczej  informacji  przedstawionych  w  wyjaśnieniach  rażąco 

niskiej  ceny  na  ogólnych,  subiektywnych  stwierdzeniach,  pozbawionych  szerszego 

uzasadnienia,  nie  przedstawiając  także  żadnych  danych  pozwalających  na  obiektywne 

zweryfikowanie 

jego  przypuszczeń.  Takie  działanie  nie może być  uznane  za  wystarczające 


do wykazania wartości gospodarczej informacji zawartych w treści wyjaśnień z dnia 15 lipca 

2020  r. 

Dodać  należy,  że  nawet  w sytuacji,  gdy  określone  informacje  ze  swej  istoty  czy 

charakteru  mogą  faktycznie  posiadać  pewną  wartość  gospodarczą,  to  nie  uprawnia  to  ani 

Izby,  ani  Zamawiającego  do  utajnienia  tych  informacji,  w  sytuacji  gdy  wykonawca  nie 

wywiązał  się  z  obowiązku  wykazania  ich  poufnego  charakteru.  To  wykonawca  jest 

dysponentem tych informacji i to na nim spoczywa 

ciężar wykazania konieczności udzielenia 

im  ochrony. 

Zaniechanie  udostępnienia  konkurencyjnym  wykonawcom  informacji,  co  do 

których  nie  wykazano,  aby  posiadały  jakąkolwiek  wartość  gospodarczą,  nie  sprzyja  ani 

transparentności  postępowania,  ani  zachowaniu  zasad  uczciwej  konkurencji  i  równego 

traktowania wykonawców.  

Po  trzecie,  w  ocenie  Izby 

Przystępujący  nie  wykazał  również,  aby  podjął  przy 

zachowaniu należytej staranności działania zmierzające do zachowania informacji zawartych 

w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  w  poufności.  Zauważyć  należy,  że  Zamawiający 

weryfikując  czy  powyższa  przesłanka  z  art.  11  ust.  2  u.z.n.k.  została  spełniona,  powinien 

dysponować informacjami i dokumentami, które mu na taką pozytywną weryfikację pozwolą. 

Przystępujący zastrzegając tajemnicę przedsiębiorstwa jedynie w sposób ogólny wskazał na 

okoliczności takie jak przestrzeganie wewnętrznych procedur zabezpieczających informacje 

przed  ujawnieniem,  wprowadzeni

e  technicznych  środków  zabezpieczenia,  udostępnienie 

informacji  ograniczonemu  kręgowi  odbiorców,  zobowiązywanie  osób  mających  dostęp  do 

informacji  do  zachowania  poufności.  Tego  rodzaju  ogólniki  niewątpliwie  mogą  zostać 

wskazane  przez  każdego  wykonawcę  na  potrzeby  każdego  postępowania.  Przystępujący 

szerzej  stosowanych  środków  nie  opisał  ani  nie  wyjaśnił,  nie  złożył  również  żadnych 

dowodów,  które  potwierdzałyby  rzeczywiste  podjęcie  działań  w  celu  zachowania  informacji 

przedstawionych  w  wyjaśnieniach  z  dnia  15  lipca  2020  r.  w  poufności.  Zaniechanie  to 

uniemożliwiło  Zamawiającemu  przeanalizowanie  po  pierwsze  czy  Przystępujący  faktycznie 

wdrożył procedury w celu ochrony informacji poufnych, na które się powoływał, a po drugie 

czy  te  procedury  są  skuteczne  i rzeczywiście  mogły  być  one  uznane  za  działania 

wystarczające  do  zachowania  zastrzeżonych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  informacji 

poufności. 

Zamawiający, 

dysponując 

jedynie 

lakonicznym 

oświadczeniem 

Przystępującego  nie  był  w  stanie  zweryfikować  jego  prawdziwości  i  potwierdzić,  że  u 

Przystępującego  rzeczywiście  obowiązują  określone  metody  ochrony  informacji.  W  ocenie 

Izby  wykazanie  powyższych  okoliczności  nie  było  obiektywnie  problematyczne  czy 

utrudnione,    ponieważ  działania  mające  na  celu  zachowanie  poufności  określonych 

informacji  co  do  zasady  przybierają  materialną  postać  -  mogą  to  być  środki  techniczne, 

informatyczne, monitoring, ale i dokumentacja potwierdzająca istnienie i wdrożenie procedur 

bezpieczeństwa (jak chociażby wewnątrzorganizacyjne regulaminy, polityka bezpieczeństwa 


informacji, 

umowy 

NDA, 

klauzule 

stosowane 

umowach 

pracownikami, 

współpracownikami,  kontrahentami,  etc.).  Przystępujący  swoich  ogólnych  twierdzeń  o 

stosowaniu  się  do  istniejących  procedur  wewnętrznych  niczym  nie  poparł,  podczas  gdy 

obiektywnie  miał  taką  możliwość.  Przystępujący  wraz  z  pismem  zastrzegającym  tajemnicę 

przedsiębiorstwa nie złożył nawet wzoru zobowiązania do zachowania poufności informacji, 

na który się powołał w treści pisma, zaś przedstawienie takiego dokumentu na późniejszym 

etapie było działaniem spóźnionym.  

Po  czwarte 

Izba  miała  także  na  względzie,  że  Przystępujący  sam  ujawnił  w  swoim 

piśmie  procesowym  znaczną  część  informacji  przedstawionych  w  wyjaśnieniach  rażąco 

niskiej ceny, 

opisując zarówno sposób kalkulacji ceny, jak i czynniki wpływające na obniżenie 

ceny.  Jego  argumentacja 

prezentowana w  postępowaniu odwoławczym  wprost  odwoływała 

się  do  własnego  doświadczenia  związanego  ze  świadczeniem  usług  na  rzecz 

Zamawiającego  obecnie,  faktu  posiadania  wszystkich  maszyn  i  narzędzi,  faktu 

zamortyzowania  posiadanych  sprzętów,  braku  konieczności  ponoszenia  kosztów 

początkowych  świadczenia  usługi,  czy  do  zamiaru  zatrudnienia  do  realizacji  zamówienia 

osób  niepełnosprawnych.  Co  więcej,  Przystępujący  w  odniesieniu  do  kompleksu  Al. 

Niepodległości i kompleksu Sękocińska  sam wskazał ile osób niepełnosprawnych zamierza 

zatrudnić do świadczenia usług na tych kompleksach, jaki stopień niepełnosprawności mają 

te  osoby 

i  jakie  miesięczne  dofinansowanie  z  PFRON  z  tego  tytułu  otrzyma.  W  piśmie 

procesowym 

Przystępujący zawarł również szczegółowy opis czynników obniżających koszty 

wykonania  zamówienia,  w  tym  wskazał,  jakich  kosztów  nie  musi  ponosić  ze  względu  na 

świadczenie  usług  dla  Zamawiającego  obecnie,  a  także  wskazał,  że  zamierza  całe 

zamówienie  zrealizować  siłami  własnymi.  Takie  działanie  poddaje  w  wątpliwość 

sygnalizowany  w  uzasadnieniu  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  zamiar  utrzymania 

tych  informacji  w  poufności  czy  też  okoliczność,  że  ich  ujawnienie  miałoby  prowadzić  do 

z

achwiania pozycji Przystępującego na rynku usług sprzątania i utrzymania czystości. 

Mając powyższe na uwadze w ocenie Izby potwierdził się zarzut naruszenia art. 8 ust. 

1  i  3  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  11  ust.  2  u.z.n.k. 

Zamawiający  nie  udostępniając 

Odwołującemu  treści  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  złożonych  przez  Przystępującego,  w 

sytuacji  gdy  ich  poufny  charakter  nie  został  wykazany,    de  facto  pozbawił  Odwołującego 

możliwości  kontroli  czynności  Zamawiającego  polegającej  na  ocenie  tych  wyjaśnień  i 

podniesie

nia skonkretyzowanych zarzutów w postępowaniu odwoławczym. W konsekwencji 

Izba  nakazała  Zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru  oferty  najkorzystniejszej, 

powtórzenie  czynności  badania  i  oceny  ofert  oraz  uznanie  za  bezskuteczne  zastrzeżenia 

jako  tajem

nicy  przedsiębiorstwa  treści  wyjaśnień  złożonych  w  dniu  15  lipca  2020  r.  przez 

wykonawcę STEKOP Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie wraz z załącznikami.  


Jedynie  celem  wyjaśnienia,  z  uwagi  na  fakt,  iż  z  dokumentów  zamówienia  wynika,  iż 

Zamawiający  prowadził  z  Przystępującym  dalszy  dialog  w zakresie  zastrzeżenia  tajemnicy 

przedsiębiorstwa,  którego  efektem  było  przedstawienie  przez  Przystępującego  dalszej 

argumentacji  uzasadniającej  skuteczność  zastrzeżenia,  w  tym  złożenie  dowodu  na 

okoliczność  stosowania  pewnych  procedur  bezpieczeństwa  informacji,  Izba  wskazuje,  iż 

Zamawiający,  uznając,  że  zastrzeżenie  określonych  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa  nie  było  skuteczne,  nie  powinien  był  zwracać  się  do  wykonawcy  z 

wnioskiem o odtajnienie tych informacj

i, lecz poinformować wykonawcę, iż uznaje dokonane 

zastrzeżenie za bezskuteczne i dokona odtajnienia przedmiotowych informacji. Wykonawcy, 

który  zastrzegł  określone  informację  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  na  taką  czynność 

Zamawiającego,  przysługiwałoby  prawo  do  wniesienia  odwołania.  Rolą  Zamawiającego  nie 

jest 

prowadzenie  postępowania  wyjaśniającego  w zakresie  zasadności  zastrzeżenia 

tajemnicy  przedsiębiorstwa,  Zamawiający  nie  musi  oczekiwać  zgody  wykonawcy  na 

odtajnienie  informacji. 

Wykonawca  chcąc  objąć  pewne  informacje  tajemnicą  zobowiązany 

jest  w odpowiednim  momencie 

(tj.  składając  te  informacje)  dokonać  stosownego 

zastrzeżenia  oraz  wykazać  zamawiającemu  jego  zasadność.  Za  niedopuszczalne  uznać 

należy  późniejsze  uzupełnienie  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Orzecznictwo 

dopuszcza co najwyżej możliwość wyjaśnienia pewnych niejasności, które mogą się nasunąć 

Zamawiającemu  w wyniku  lektury  uzasadnienia  zastrzeżenia  w  odniesieniu  do  informacji 

dowodów  przedstawianych  przez  wykonawcę  w tym  zastrzeżeniu.  Jednakże  wyjaśnienia 

takie  nie  mogą  sprowadzać  się  do  umożliwienia  wykonawcy  przedstawienia  nowych 

okoliczności  czy  dowodów,  których  wykonawca  zaniechał  wskazać  w terminie,  w  którym 

winien był to uczynić.  

W pozostałym zakresie Izba oddaliła odwołanie.  

Zarzut 

nr 3 odwołania, dotyczący zaniechania wezwania Przystępującego do wyjaśnień 

w  zakresie  wyliczenia  ceny  usługi  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  kompleksu  Al. 

Niepodległości  oraz  ceny  całkowitej  usługi  sprzątania  powierzchni  tego  kompleksu,  Izba 

uznała za niewykazany.  

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp j

eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie 

wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia  ceny  lub  kosztu,  w 

szczególności  w  zakresie  wskazanym    w  pkt  1)  –  5)  tego 

przepisu. W ust. 3 tego przepisu wskazano, iż Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który 

nie  udzielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 


potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia.

Zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli 

zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Dokonując  oceny  omawianego  zarzutu  Izba  miała  na  względzie  okoliczność,  iż  jego 

przedmiotem  nie  było  zaniechanie    odrzucenia  oferty  Przystępującego  z  uwagi  na  rażąco 

niską  cenę  usługi  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  kompleksu  Al.  Niepodległości  oraz 

ceny  całkowitej  usługi  sprzątania  powierzchni  tego  kompleksu,  lecz  zaniechanie  wezwania 

Przystępującego do wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp w wyżej wskazanym 

zakresie. W tej sytuacji 

w postępowaniu odwoławczym zastosowanie znajdowała klasyczna 

zasada  rozkładu  ciężaru  dowodu  określona  w  art.  190  ust.  1  ustawy  Pzp,  nie  zaś  zasada 

szczególna wskazana w art. 190 ust. 1a ustawy Pzp, wedle której ciężar dowodu, że oferta 

nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  spoczywa  na:  1)  wykonawcy,  który  ją  złożył,   jeżeli  jest 

stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego; 2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, 

który  złożył  ofertę,  nie  jest  uczestnikiem  postępowania.  W  konsekwencji  to  Odwołującego  

obciążał  obowiązek  dowodowy  w  zakresie  wykazania  zaistnienia  przesłanek,  o  których 

mowa  w  art.  90  ust.  1  ustawy  Pzp

,  aktualizujących  po  stronie  Zamawiającego  obowiązek 

wezwania  konkurencyjnego  wykonawcy  do  wyjaśnień.  Odwołujący  zobowiązany  był  zatem 

wykazać,  że  cena  (w  tym  wypadku  jej  istotne  części  składowe  –  cena  usługi  sprzątania 

powierzchni  wewnętrznej  kompleksu  Al.  Niepodległości  oraz  cena  całkowita  usługi 

sprzątania  powierzchni  tego  kompleksu)  w ofercie  Przystępującego  powinna  wydawać  się 

Zamawiającemu  rażąco  niska  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  budzić  jego 

wątpliwości  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów.  Mając  na 

względzie,  iż  wskaźniki  pomocnicze  określone  w  art.  90  ust.  1a  ustawy  Pzp  nie  zostały 

przekroczone,  Odwołujący  domagając  się  wezwania  wykonawcy  do  wyjaśnień,  winien  był 

wykazać  okoliczności,  które  jego  zdaniem  prowadzić  powinny  do  powstania  u 

Zamawiającego  tego  rodzaju  wątpliwości.  Co  więcej,  w  treści  omawianego  przepisu,  jest 

mowa  o  tym,  że  cena  ma  wydawać  się  Zamawiającemu  rażąco  niska  w stosunku  do 

przedmiotu 

zamówienia z podkreśleniem słowa „rażąco” - nie wystarczy zatem wykazać, że 

cena  powinna  wydawać  się  zamawiającemu  niska,  lecz  rażąco  niska  w stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.  

W ocenie Izby Odwołujący nie sprostał spoczywającemu na nim ciężarowi wykazania, 

że  Zamawiający  powinien  był  powziąć  wątpliwości  skutkujące  koniecznością  wezwania 

Przystępującego  do  wyjaśnień  w  ww.  zakresie.  Przede wszystkim  należy  wskazać,  że cała 

argumentacja  przedstawiona  w  odwołaniu  została  oparta  na  błędnym  założeniu  –  a 

mianow

icie  na  tezie,  że  Przystępujący  kalkulując  koszt  usługi  sprzątania  powierzchni 


kompleksu  przy  Al.  Niepodległości  nie  uwzględnił  kosztów  minimalnego  wynagrodzenia  za 

pracę,  a  także  innych  niezbędnych  kosztów.  Powyższe  Odwołujący  wywodził  wyłącznie  z 

matemat

ycznych  wyliczeń,  dzieląc  cenę  wskazaną  w  formularzu  przez  Przystępującego  na 

liczbę miesięcy i etatów. Sam Odwołujący miał jednak świadomość, że Przystępujący może 

korzystać z dofinansowania PFRON z tytułu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, niemniej 

już okoliczności tej we własnych wyliczeniach nie uwzględnił. Odwołujący jedynie lakonicznie 

zarzucił  że  Przystępujący  może  „manipulować”  dofinansowaniem,  które  w  ocenie 

Odwołującego  i  tak  nie  wystarczy  na  uzupełnienie  braków  kosztowych,  argumentacji  tej 

jedn

ak  niczym  nie  poparł.  Przywołanych  na  uzasadnienie  tej  tezy,  bliżej  nie  określonych, 

matematycznych  wylicze

ń,  Odwołujący  nie  przedstawił.  Odwołujący  nie  próbował  także 

zobrazować,  jaki  realny  koszt  wiąże  się  z  obowiązkami  nałożonymi  na  wykonawców,  które 

sz

eroko  przywołał  na  str.  26-27  odwołania,  zakładając  z  góry  w  sposób  niczym 

nieuzasadniony,  że  Przystępujący  obowiązków  tych  nie  wziął  pod  uwagę  kalkulując  cenę 

oferty.  Brak  tego  rodzaju  inicjatywy  ze  strony  Odwołującego  de  facto  uniemożliwił  Izbie 

weryfika

cję  kalkulacji  kosztowej  przedstawionej  przez  Przystępującego  w  wyjaśnieniach  z 

dnia 15 lipca 2020 r. i konfrontację podanych tam wartości z wartościami rynkowymi.  

Ponadto  argumentacja  przedstawiona  w  odwołaniu  nie  broni  się  w  świetle  wyjaśnień 

złożonych przez Przystępującego w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Prawdą jest, że 

wezwanie do wyjaśnień wystosowane przez Zamawiającego odnosiło się tylko do kompleksu 

przy  ul.  Sękocińskiej,  niemniej  wbrew  stanowisku  Odwołującego  nie  oznacza  to,  że 

pozostała  część  wyjaśnień,  odnosząca  się  do  innych  kompleksów,  miałaby  zostać  na 

obecnym  etapie  pominięta  przez  Zamawiającego  czy  Izbę.  Wyjaśnienia  złożone  w  dniu  15 

lipca  2020  r.  stanowiły  bowiem  integralną  całość,  obrazującą  założenia  przyjęte  przez 

Przystępującego  podczas wyceny  i  czynniki  wpływające  na  wysokość kosztów.  Z ich treści 

wynika, że okoliczności, na które powołano się w odwołaniu, zostały przez Przystępującego 

uwzględnione  podczas  kalkulacji  ceny  ofertowej.  W  odniesieniu  do  usługi  sprzątania 

powierzchni 

wewnętrznej  kompleksu  Al.  Niepodległości  Przystępujący  uwzględnił 

wskazywaną przez Odwołującego wymaganą liczbę etatów oraz pozapłacowe koszty pracy, 

przyjęte  wynagrodzenie  z  tytułu  umów  o  pracę  nie  było  niższe  niż  wynikające  z  przepisów 

minimalne  wynagrodzenie, 

a  z  uwzględnieniem  pozapłacowych  kosztów  pracy  nie  było 

niższe  niż  wskazana  przez  Odwołującego  jako  koszty  wynagrodzenia  za  jeden  etat  kwota 

132,48 zł. Uwzględniono także inne koszty takie jak koszty zastępstw urlopowych, odzieży 

roboczej,  bada

ń  lekarskich,  środków  czystości,  czy  sprzętu.  Przystępujący  wskazał  także 

liczbę osób niepełnosprawnych, jaką zamierza zatrudnić oraz podał dane dotyczące stopnia 

niepełnosprawności,  uzasadniając  tym  samym  uwzględnioną  podczas  kalkulacji  pomoc 

publiczną.  Co  więcej,  Przystępujący  w  piśmie  procesowym  przedstawił  Odwołującemu 


dokładną  liczbę  osób  niepełnosprawnych,  jaką  zamierza  zatrudnić,  ich  stopień 

niepełnosprawności oraz założoną w związku z tym wysokość pomocy publicznej, a wartości 

tych  Odwołujący  w  ogóle  nie  zakwestionował.  Tymczasem  przy  uwzględnieniu 

dofinansowania  z  tytułu  zatrudnienia  osób  niepełnosprawnych  nie  sposób  uznać,  aby 

zarzucany przez Odwołującego „niedobór” w wycenie kosztów faktycznie miał miejsce. Tym 

samym chybione są również twierdzenia Odwołującego o tym, że cena całkowita za usługę 

sprzątania tego kompleksu powinna  wzbudzić wątpliwości.  

Za bezzasadny Izba uznała także zarzut oznaczony nr 4, tj. zarzut naruszenia art. 89 

ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp  poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Prz

ystępującego,  której 

złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji.  

Należy  wskazać,  iż  zgodnie  z  art.  89  ust.  1  pkt  3  ustawy  Pzp  zamawiający  odrzuca 

ofertę,  jeżeli  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w rozumieniu  przepisów  o 

zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ustawa Pzp nie definiuje czynu nieuczciwej konkurencji 

odsyłając  w tym  zakresie  do  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji.  W 

art.  3  ust.  1  tej  ustawy  zawarto  ogólną  definicję  czynu  nieuczciwej 

konkurenc

ji,  którym  jest  działanie  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami,  jeżeli 

zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Ust. 2 tego przepisu wskazuje 

na  otwarty katalog przypadków,  w których działanie danego  podmiotu może zostać  uznane 

za  czyn  nieuczciwej  konkurencji.  Za  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  tej  ustawy 

może  być  zatem  uznane  także  działanie  niewymienione  wśród  przypadków  stypizowanych 

w art. 5 - 17d 

u.z.n.k., jeżeli tylko odpowiada wymaganiom wskazanym w ogólnym określeniu 

czynu nieuczciwej konkurencji w art. 3 ust. 1 

u.z.n.k. (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 

dnia  26  listopada  1998  r., 

I  CKN  904/97). W  takiej  sytuacji,  aby  określone  działanie  mogło 

zostać  uznane  za  czyn  nieuczciwej  konkurencji,  należy  wykazać  spełnienie  przesłanek 

wynikających  z  art.  3  ust.  1  u.z.n.k.,  tj.,  że  jest  ono  sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi 

obyczajami  oraz  że  zagraża  ono  lub  narusza  interes  innego  przedsiębiorcy  lub  klienta. 

Niewątpliwie zasada uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców jest jedną 

z  naczelnych  zasad  udzielania  zamówień  publicznych,  dlatego  też  uzasadnionym  jest 

odrzucenie oferty wykonawcy, który narusza przedmiotową regułę. Niemniej należy mieć na 

uwadze  fakt,  że  zarzut  dopuszczenia  się  przez  wykonawcę  czynu  nieuczciwej  konkurencji 

powinien  być  udowodniony.  Uznanie  konkretnego  czynu  za  czyn  nieuczciwej  konkurencji 

wymaga  ustalenia  na  czym  określone  działanie  polegało  oraz  zakwalifikowania  go  jako 

konkretnego deliktu ujętego w rozdziale 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji albo 

deliktu nieujętego w tym rozdziale, lecz odpowiadającego hipotezie art. 3 ust. 1 tejże ustawy.  

Odwołujący w odwołaniu postawił zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 

1 pkt 3 ustawy Pzp, nie wskazując jednak pod jaki delikt w jego ocenie czyn Przystępującego 


należałoby  zakwalifikować,  a  w  konsekwencji  nie  podejmując  nawet  próby  wykazania 

przesłanek warunkujących uznanie danego zachowania za czyn nieuczciwej konkurencji. Co 

prawda  w  orzecznictwie  Izby  nie  buzi  wątpliwości  okoliczność,  iż  przenoszenie  kosztów 

pomiędzy odrębnymi pozycjami i manipulowanie ceną oferty przez określanie części cen na 

poziomie  rażąco  niskim,  nie  pozwalającym  na  pokrycie  rzeczywistych  kosztów  i  nakładów 

związanych z realizacją zamówienia, może stanowić czyn nieuczciwej konkurencji, niemniej 

to rolą Odwołującego było wykazanie, że w przedmiotowym przypadku do takiej manipulacji 

cenowej doszło i spełnione zostały przesłanki warunkujące uznanie takiego działania za czyn 

nieuczciwej 

konkurencji

.  Odwołujący  powinien  był  udowodnić,  że  zachowanie 

Przystępującego  wypełnia  dyspozycję  art.  3  ust.  1  u.z.n.k.,  a  zatem  wykazać,  że  jest  ono 

sprzeczne  z  prawem  lub  dobrymi  obyczajami  oraz  że  zagraża  ono  lub  narusza  interes 

innego  przedsiębiorcy  lub  klienta  lub  dyspozycję  art.  15  ust.  1  pkt  1  u.z.n.k.,  a  zatem 

wykazać,  że  mamy  do  czynienia  ze  sprzedażą  towarów  (usług)  poniżej  kosztów  ich 

wytworzenia, przez co dochodzi do utrudnienia innym przedsiębiorstwom dostępu do rynku, 

nadto utrudnienie to ma za swój cel eliminację innych przedsiębiorców. Ciężar wykazania 

powyższych  okoliczności  spoczywał,  zgodnie  z  ogólną  zasadą  rozkładu  ciężaru  dowodu 

opisaną  w  art.  190  ust.  1  ustawy  Pzp,  na  Odwołującym,  który  z  tych  właśnie  okoliczności 

wywodził skutek prawny w postaci konieczności odrzucenia oferty Przystępującego.  

Tymczasem  Odwołujący  nie  przedstawił  w  zasadzie  żadnego  wywodu  mającego 

uzasadniać,  że  zachowanie  Przystępującego  stanowiło  czyn  nieuczciwej  konkurencji. 

Argumentacja  Odwołującego  sprowadzała  się  do  zasygnalizowania,  że  w  zakresie  wyceny 

kosztów  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej  kompleksu  Al.  Niepodległości  zachodzi 

niedobór, a w zakresie wyceny kosztów sprzątania powierzchni zewnętrznej tego kompleksu 

nadwyżka, co uzasadniać ma uznanie, że ta nadwyżka miała być przeznaczona na pokrycie 

kosztów  sprzątania  powierzchni  wewnętrznej.  Powyższe  stanowi  nic  innego jak  niczym  nie 

poparte  przypuszczenie  Odwołującego,  w  dodatku  oparte  o  błędne  założenie,  jakoby  cena 

za sprzątanie powierzchni wewnętrznej została skalkulowana ze stratą – powyższe nie broni 

się w konfrontacji z informacjami wynikającymi z treści wyjaśnień Przystępującego z dnia 15 

lipca 2020 r.

, co wskazano już we wcześniejszej części uzasadnienia. Nadto Odwołujący nie 

przedstawił żadnej argumentacji mającej wykazać okoliczność, że działanie Przystępującego 

było sprzeczne  z  prawem,  dobrymi  obyczajami zagrażało ono lub  naruszało interes innego 

przedsiębiorcy  lub  klienta,  tudzież  że  doszło  do  utrudnienia  innym  przedsiębiorstwom 

dostępu do rynku, mające na celu eliminację innych przedsiębiorców.  

Zarzut  nr  5, tj. zarzut  naruszenia  art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 1 i 3 ustawy 

Pzp 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  oferty  Przystępującego  mimo,  że  wykonawca  nie 

sprostał  ciężarowi  wykazania,  że  istotna  część  składowa  ceny,  tj.  koszt  sprzątania 


powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w ramach  kompleksu  Sękocińska  8,  nie  jest  rażąco 

niska,  nie  podlegał  rozpoznaniu  przez  Izbę.  Zgodnie  z  oświadczeniem  złożonym  przez 

Odwołującego  do  protokołu  rozprawy  zarzut  ten  był  zarzutem  ewentualnym,  wobec  czego 

Odwołujący  wniósł  o jego  nierozpoznawanie  w  przypadku  uwzględnienia  zarzutów 

dotyczących  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  a rozpoznanie  w  przypadku  ich  nieuwzględnienia. 

Mając na uwadze, iż Izba uwzględniła odwołanie w zakresie odnoszącym się do zaniechania 

odtajnienia  treści  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  15  lipca  2020  r.  i  nakazała 

Zamawiającemu  uznanie  za  bezskuteczne  zastrzeżenia  tych  wyjaśnień  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, zgodnie z wolą Odwołującego, przedmiotowy zarzut nie był rozpoznawany. 

W ocenie składu orzekającego formułowanie zarzutów odnoszących się do treści wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny, w sytuacji gdy odmowa udostępnienia tych wyjaśnień naruszała przepisy 

ustawy Pzp, winno mieć miejsce dopiero po udostępnieniu ich treści Odwołującemu.  

W  ocenie Izby  nie  zasługuje  na  uwzględnienie  także  zarzut  naruszenia  art.  89  ust.  1 

pkt  1  ustawy  Pzp  (zarzut  nr  6)

,  który  Odwołujący  wiązał  z  wyceną  przez  Przystępującego 

wynagrodzenia 

za  usługę  sprzątania  powierzchni  zewnętrznej  utwardzonej  w  ramach 

kompleksu  Sękocińska  oraz  powierzchni  wewnętrznej  w  ramach  kompleksu  Al. 

Niepodległości niezgodnie z przepisami regulującymi wysokość minimalnego wynagrodzenia 

za  pracę.  Zgodnie  z  tym  przepisem  zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  jest  niezgodna  z 

ustawą.    Pojęcie  „ustawy”  użyte  w  treści  omawianej  regulacji  odnosić  należy  do  ustawy 

Prawo zamówień publicznych. Skład orzekający podziela pogląd wyrażony w wyroku Izby z 

dnia 21 grudnia 2018 r., sygn. akt KIO 2535/18, gdzie podkreślono, iż „użyty w art. 89 ust. 1 

pkt  1 ustawy z 

dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych wyraz „ustawa” („jest 

niezgodna  z  ustawą”)  należy  odnosić  do  tego  konkretnego  aktu,  nie  zaś  do  innych  ustaw. 

Powyższe  wynika  z  zasad  techniki  prawodawczej,  w  myśl  których  użycie  przez 

ustawodawcę,  bez  innych  określeń,  słowa  „ustawa”  w  danej  ustawie,  oznacza  tę  właśnie 

ustawę, nie zaś inne ustawy. Ponadto należy zwrócić uwagę, że ustawodawca w art. 89 ust. 

1 pkt 8 Prawa zamówień publicznych odniósł się do innych przepisów, wskazując, że oferta 

podlega  też  odrzuceniu,  jeżeli  „jest  nieważna  na  podstawie  odrębnych  przepisów”.  Tym 

samym  inne przepisy  niż  ustawa Prawo  zamówień  publicznych zostały  wyraźnie  wskazane 

przez ustawodawcę w tym ostatnim przepisie, co tym bardziej dowodzi,  że w art. 89 ust. 1 

pkt 1 Prawa zamówień publicznych chodzi wyłącznie o tą właśnie ustawę.” 

W  konsekwencji  odrzucenie  oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp 

następuje  w  przypadku  niezgodności  oferty z  wymaganiami  określonymi  w  ustawy  Pzp  i 

aktach wykonawczych do tej ustawy, a nie jakichkolwiek innych ustaw. Tym samym, nawet 

ewentualne  stosowanie  przez  wykonawcę  wynagrodzenia  niższego  od  przewidzianego 

ustawie  o minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę,  nie  może  stać  się  podstawą  odrzucenia 


jego  oferty  w  oparciu  o  art.  89  ust.  1  pkt  1  ustawy  Pzp. 

Oczywiście  nie  oznacza  to,  że 

dozwolone  jest  stosowanie  niższych  stawek  wynagrodzenia  niż  określone  ustawą 

minimalnym wynagrodzeniu za pracę, ale takie działanie może być przyczyną odrzucenia 

oferty  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp,  a  nie  pkt  1  tego  przepisu  (por.  m.in. 

wyroki KIO z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt KIO 2435/19, z dnia 21 grudnia 2018 r., sygn. 

akt  KIO  2535/18). 

Niezależnie  jednak  od  powyższego,  stanowiąca  istotę  omawianego 

zarz

utu  okoliczność,  jakoby  Przystępujący  nie  uwzględnił  wysokości  minimalnego 

wynagrodzenia w kalkulacji 

cen za usługi sprzątania powierzchni zewnętrznej utwardzonej w 

ramach  kompleksu  Sękocińska  oraz  powierzchni  wewnętrznej  w  ramach  kompleksu  Al. 

Niepodległości  nie  znajduje  żadnego  uzasadnienia  na  gruncie  wyjaśnień  przedstawionych 

przez  Przystępującego  -  z wyjaśnień  tych  jasno  wynika,  że  wynagrodzenie  uwzględnione 

podczas  kalkulacji  nie  było  niższe  niż  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  wynikające  z 

obowiązujących przepisów.  

Za bezzasadny Izba uznała także zarzut nr 7, tj. zarzut naruszenia art. 87 ust. 1 w zw. 

z art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy Pzp.  

Zgodnie  z  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp 

w  toku  badania i  oceny  ofert  zamawiający  może 

żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest 

prowadzenie  między  zamawiającym  a  wykonawcą  negocjacji  dotyczących  złożonej  oferty 

oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. Zgodnie z 

art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy  Pzp 

Zamawiający  odrzuca  ofertę,  jeżeli  jej  treść  nie  odpowiada 

specyfikacji  istotnych  warunków  zamówienia,  z  zastrzeżeniem  art.  87  ust.  2  pkt  3.  Z  kolei 

zgodnie z art. 

89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera błędy 

w obliczeniu ceny lub kosztu.  

W  ocenie  Izby  Odwołujący  nie  wykazał,  aby  oferta  Przystępującego  miała  być 

niezgodna  z  SIWZ  czy  też  zawierać  błąd  w  obliczeniu  ceny  ani  aby  po  stronie 

Zamawiającego  miały  zaistnieć  wątpliwości  co  do  treści  oferty,  które  uzasadniałyby 

wystosowanie  do  Przystępującego  wezwania  w  trybie  art.  87  ust.  1  ustawy  Pzp. 

Argumentacja  przedstawiona  na  poparcie  omawianego  zarzutu,  podobnie  jak  przy  innych 

zarzutach, 

oparta  była  na  błędnym  założeniu,  że  ceny  za  usługę  sprzątania  powierzchni 

zewnętrznej  utwardzonej  kompleksu  Sękocińska,  powierzchni  wewnętrznej  kompleksu  Al. 

Niepodległości  i  całej  powierzchni  kompleksu  Al.  Niepodległości  nie  wystarczą  na  koszty 

wynagrodzeń  wymaganej  ilości  etatów.  Powyższe,  jak  już  szczegółowo  omówiono  we 

wcześniejszej części uzasadnienia, nie znajduje oparcia w rzeczywistych założeniach, jakie 

Przystępujący  miał  na  uwadze  kalkulując  ceny  oferty  w tych  pozycjach.  Stanowisko 

Odwołującego  ogranicza  się  wyłącznie  do  niczym  nie  popartych  hipotez,  sprowadzających 

się  do  twierdzenia,  że  skoro  nie  uwzględniono  kosztów  wynagrodzeń  pracowników,  to 


Przystępujący  nie  zapewni  pokrycia  kosztów  wykonywania  innych  obowiązków  umownych. 

Izba  mia

ła  na  względzie,  że  Odwołujący  formułując  zarzuty  nie  znał  treści  wyjaśnień 

Przystępującego  z  dnia  15  lipca  2020  r.,  niemniej  Odwołujący  nawet  nie  pokusił  się  o 

wskazanie,  jakie  (w  jego  ocenie)  koszty  wiążą  się  z realizacją  obowiązków,  które  w  treści 

odwołania  wymienił,  nie wskazał  żadnych kwot, które  pozwalałby  skonfrontować informacje 

podane  prze

z  Przystępującego  w  wyjaśnieniach  z realiami  rynkowymi  i  chociaż 

uprawdopodobnić,  że  mogło  dojść  do  nieuwzględnienia  jakiegoś  elementu  w  wycenie. 

Odwołujący  nie  sprostał  obowiązkowi  wykazania,  iż  Przystępujący  składając  ofertę  nie 

uwzględnił określonych cech przedmiotu zamówienia, jego zakresu, warunków realizacji czy 

wymagań  wynikających  z  przepisów  prawa,  a  to  w  takim  przypadku  można  byłoby  mówić 

błędzie  w  obliczeniu  ceny.  Na  podstawie  argumentacji  zaprezentowanej  przez 

Odwołującego  nie  sposób  także  stwierdzić,  aby  pomiędzy  ofertą  Przystępującego 

wymaganiami  SIWZ  miała  zachodzić  merytoryczna  niezgodność,  uzasadniająca 

odrzucenie tej oferty.  

Zarzut oznaczony nr 9, tj. zarzut naruszenia art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, nie został przez 

Odwołującego  uzasadniony.  Jako,  że  Odwołujący  w  petitum  odwołania  wiązał  go 

zaniechaniem  wyboru  jego  oferty  ze  względu  na  fakt,  że  to  jego  oferta  byłaby 

najkorzystniejsza  po  wezwaniu  Przystępującego  do  wyjaśnień  i  odrzuceniu  oferty 

Przystępującego,  Izba  zarzutu  tego  również  nie  uwzględniła,  co  stanowiło  konsekwencję 

oddalenia  zarzutów  odnoszących  się  do  zaniechania  wezwania  Przystępującego  do 

wyjaśnień i zaniechania odrzucenia jego oferty. 

Mając  na  uwadze  wszystko  powyższe,  Izba  uznała,  że  odwołanie  zasługuje  na 

częściowe uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp orzekła jak w sentencji.  

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku  postępowania  -  na 

podstawie art.  192  ust.  9  i  10 ustawy  Pzp  oraz  w  oparciu  o  przepisy 

§  5  ust.  4 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w sprawie  wysokości  i 

sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. z 2018 r. poz. 972).  

Zgodnie  z art.  192  ust.  9 ustawy  Pzp,  w  wyroku  oraz  w 

postanowieniu  kończącym 

postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei 

w  świetle art.  192  ust.  10 ustawy  Pzp,  strony  ponoszą koszty  postępowania odwoławczego 

stosownie do jego wyniku, z 

zastrzeżeniem art. 186 ust. 6. Skład orzekający podziela pogląd 

ugruntowany  w  orzecznictwie  sądów  powszechnych,  iż  w przypadku  rozstrzygnięcia,  w 

którym  część odwołania  wniesionego do  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zostaje  oddalona,  zaś 

część  uwzględniona  zasada  odpowiedzialności  za  wynik  postępowania  odwoławczego 


oznacza  obowiązek  stosunkowego  rozdzielenia  kosztów  postępowania  odwoławczego  w 

takiej  części,  w  jakiej  odwołanie odniosło  skutek. W przedmiotowej  sprawie Izba  częściowo 

uwzględniła  i częściowo  oddaliła  odwołanie.  Stosunkowego  rozdzielenia  kosztów  Izba 

dokonała w oparciu o podniesione zarzuty, które Izba podzieliła na pięć grup: 1) dotyczące 

zaniechania  udostępnienia  dokumentów  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  2) 

dotyczące  zaniechania  wezwania  Przystępującego  do  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej 

ceny; 

3) dotyczące zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego z uwagi na okoliczność, 

że  jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji;  4)  dotyczące  zaniechania  odrzucenia 

oferty  jako  niezgodnej  z 

ustawą; 5) dotyczące zaniechania odrzucenia oferty z uwagi na jej 

niezgodność z SIWZ i błąd w obliczeniu ceny. Odwołanie zostało uwzględnione w zakresie 

tylko jednej z ww. grup 

zarzutów, tj. w zakresie uznania przez Zamawiającego za skuteczne 

zastrzeżenia  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  treści  wyjaśnień  Przystępującego  z  dnia  15 

lipca  2020  r.  Tym  samym  okazało  się  ono  zasadne  w  stosunku  1/5  i  bezzasadne  w 

pozostałej części.  

Kos

ztami  postępowania  obciążono  zatem  Przystępującego  (wnoszącego  sprzeciw) 

części  1/5  i Odwołującego  w  części  4/5.  Na  koszty  postępowania  odwoławczego  składał 

się  wpis  uiszczony  przez  Odwołującego  w wysokości  15  000  zł,  koszty  poniesione  przez 

Odwołującego  z  tytułu  zastępstwa  przed  Izbą  w  kwocie  3  600  zł  oraz  koszty  poniesione 

przez 

wnoszącego  sprzeciw  z  tytułu  zastępstwa  przed  Izbą  w  kwocie  3  600  zł  (łącznie  22 

200 zł). Odwołujący poniósł dotychczas koszty postępowania odwoławczego w wysokości 18 

600 zł tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika (15 000 zł + 3.600 zł), 

tymczasem  odpowiadał  za  nie  jedynie  do  wysokości  17  760  zł  (22 200  zł  x  4/5).  Wobec 

powyższego  Izba  zasądziła  od  Przystępującego  wnoszącego  sprzeciw  na  rzecz 

Odwołującego kwotę 840 zł stanowiącą różnicę pomiędzy kosztami poniesionymi dotychczas 

przez Odwołującego a kosztami postępowania, za jakie odpowiadał w świetle jego wyniku.  

 
 
Przewodniczący:      ……………………………….………