KIO 1948/20 WYROK dnia 10 września 2020 r.

Sygn. akt: KIO 1948/20 

WYROK 

z dnia 10 

września 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:        Ryszard Tetzlaff 

Protokolant:                 Piotr Kur  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  10 

września  2020  r.  w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  14  sierpnia  2020  r.  przez 

wykonawc

ów  Konsorcjum  Firm:  1)  Impel  System  Sp.  z  o.o.,  2)  Impel  Facility  Services 

Sp. z o.o., ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław w postępowaniu prowadzonym przez Miejskie 

Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Łódź Spółka z o.o.,  ul. Tramwajowa 6, 90-132 Łódź 

orzeka: 

1.  oddala od

wołanie 

2.  k

osztami  postępowania  obciąża  Konsorcjum  Firm:  1)  Impel  System  Sp.  z  o.o.,                         

2) Impel Facility Services Sp. z o.

o., ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław i:    

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawców 

Konsorcjum  Firm:  1)  Impel  System  Sp.  z  o.o.,  2)  Impel  Facility  Services  Sp.                  

z o.o., ul. Ślężna 118, 53-111 Wrocław tytułem wpisu od odwołania,   

zasądza  od  Konsorcjum  Firm:  1)  Impel  System  Sp.  z  o.o.,  2)  Impel  Facility 

Services  Sp.  z  o.o.,  ul.  Ślężna  118,  53-111  Wrocław  na  rzecz  Miejskiego 

Przedsiębiorstwa  Komunikacyjnego  -  Łódź  Spółka  z  o.o.,  ul.  Tramwajowa  6,                    

132  Łódź  kwotę

3  600  zł  00  gr  (słownie:  trzy  tysiące  sześćset  złotych  zero 

groszy) 

stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu zwrotu 

kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych 

(t.j.  Dz.  U.  z  16  października  2018  r.  poz.  1986  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  

w  terminie  7  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Łodzi.  

Przewodniczący: 

……………………………… 

Sygn. akt: KIO 1948/20 

U z a s a d n i e n i e 

Postępowanie  o  udzielnie  zamówienia  publicznego  prowadzone  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego z możliwością składnia ofert częściowych pn.: „Kompleksowe świadczenie 

usług  czystościowo  -  porządkowych  w  obiektach,  terenach,  taborze  oraz  bezobsługowych 

punktach  socjalnych"; 

zostało  wszczęte  ogłoszeniem  w  ogłoszeniem  opublikowanym                                  

w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25.06.2020 r. pod nr 2020/S 121 -

przez: 

Miejskie  Przedsiębiorstwo  Komunikacyjne  -  Łódź  Spółka  z  o.o.,  ul.  Tramwajowa  6,  

132 Łódź zwaną dalej: „Zamawiającym”.  

W  dniu  07.08.2020  r.  (e-mailem  oraz  platformy  EPZ) 

Zamawiający  poinformował              

o  odrzuceniu 

–   w  zadaniu 2 -  na podstawie art.  89  ust.  1  pkt  6  ustawy  z  dnia 29  stycznia 

2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.  U.  z  27  września  2019  r.  poz.  1843  ze  zm.) 

zwanej  dalej: 

„Pzp”  oferty  Konsorcjum  Firm:  1)  Impel  System  Sp.  z  o.o.,  2)  Impel  Facility 

Services  Sp.  z  o.o.,  ul.  Ślężna  118,  53-111  Wrocław  zwanemu  dalej:  „Konsorcjum  Impel” 

albo 

„Odwołującym”. Uzasadnienie zostało przytoczone w odwołaniu przez Odwołującego.   

W  dniu  14.08.2020  r. 

(wpływ  bezpośredni  do  Prezesa  KIO)    Konsorcjum  Impel 

wniosła  odwołanie  na  czynność  z  07.08.2020  r.  –  w  zadaniu  2.  Kopie  odwołania 

Zamawiający otrzymał 13.08.2020 r. (e-mailem za pośrednictwem Platformy EPZ).  

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów: 

1) art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji i równego 

traktowania Wykonawców; 

2)  art.  89  ust.  1  pkt  6  Pzp  poprzez  bezpodstawne 

odrzucenie  oferty  Odwołującego                            

z postępowania w zakresie Zadania nr 2 jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny polegający 

na zastosowaniu błędnej stawki podatku VAT. 

W związku z powyższymi zarzutami wnosił o nakazanie Zamawiającemu: 

1) powtórzenia czynności badania i oceny ofert złożonych w postępowaniu; 

2) uchylenia odrzucenia oferty Odwołującego z postępowania o zamówienie publiczne; 

3)  wyboru  jako  najkorzystniejszej  w  postępowaniu,  nie  pod  legającej  odrzuceniu  oferty                       

z  najniższa  ceną  ofert,  złożonej  przez  Wykonawcę  niewykluczonego  z  udziału                                   

w postępowaniu tj. oferty Odwołującego. 

W uzasadnieniu odrzucenia Zamawiający wskazał, że: „Wykonawca w swojej ofercie 

(oferta nr 1), z

łożonej w zakresie Zadania (części) nr 2, w formularzu cenowym, którego wzór 

stanowił  Załącznik  nr  2  do  SIWZ  przy  obliczeniu  ceny  za  usługę  sprzątania  wszystkich 

punktów socjalnych będących przedmiotem zamówienia zastosował wyłącznie 23 % stawkę 

podatku  \/

AT.  Wykonawca  nie  wycenił  odrębnie  czynności  wchodzących  w  zakres  usługi, 

które należy wykonać na zewnętrz budynków, dla których, do obliczenia ceny oferty, należy 

zastosować  8%  stawkę  podatku  VAT.  Zamawiający  w  Załączniku  nr  9B  do  SIWZ 

szczegółowo opisał  zakres prac do wykonania przy realizacji usług dla Zadania nr 2, gdzie 

wśród  czynności  wskazano,  iż  do  obowiązków  Wykonawcy  należy  również  sprzątanie 

terenów wokół punktów socjalnych tj. terenów przyległych (jeśli występują) - dotyczy terenu 

zielonego  i/lu

b  chodnika  przylegającego  do  punktu  socjalnego  w  danej  lokalizacji                             

w odległości 2 m wokół punktu socjalnego. Dalej w pkt II.1 ppkt 3) Załącznika nr 9B do SIWZ 

opisano, że utrzymanie czystości najbliższego otoczenia w okresie zimowym będzie polegać 

na  usuwaniu  gołoledzi,  odśnieżaniu,  posypywaniu  piaskiem  itp.  Zamawiający  oczekiwał  od 

Wykonawcy, iż po zapoznaniu się z opisem przedmiotu zamówienia dla Zadania nr 2, określi 

stawki  podatku  VAT,  które  będą  zgodne  z  zakresem  usługi.  W  takim  celu  Zamawiający                     

w formularzu cenowym (Załącznik  nr  2 do  SIWZ)  pod tabelą,  zamieścił  informację o  treści: 

„Niniejszy Formularz cenowy stanowi jedynie wzór dokumentu. Zamawiający dopuszcza jego 

modyfikację  w  szczególności  w  sytuacji,  gdyby  wadliwa  konstrukcja  proponowanego 

Formularz  cenowego  uniemożliwiała  poprawne  złożenie  oferty.  W  przypadku,  gdyby  cena 

pozycji  przedmiotu  zamówienia  wskazana  przez  Zamawiającego  posiadała  różne  stawki 

VAT,  należy  zmodyfikować  formularz;  tak  aby  każda  z  pozycji  miała  oddzielnie  przypisana 

stawkę  procentową  podatku  VAT  Zamawiający  przyjął,  iż  zapisy  SIWZ,  nie  wzbudziły 

wątpliwości Wykonawcy, gdyż nie wystąpił on z wnioskiem o wyjaśnienie treści oferty w tym 

zakresie. Zgodnie z PKWIU 81.29.12.0 dot. usług zamiatania śmieci i usuwania śniegu oraz 

PKWiU  81.30.10.0  dot.  usług  związanych  z  zagospodarowaniem  terenów  zielonych, 

obowiązująca,  prawidłowo  stawka  podatku  VAT  dla  powyższych  czynności  wynosi  8%.                    

Z uwagi  na fakt,  iż  zgodnie   z  orzecznictwem  Trybunału Sprawiedliwości  Unii  Europejskiej, 

dla  celów  podatku  VAT  każde  świadczenie  usług  należy  traktować  odrębnie  i  niezależnie,                       

a  zatem  mimo,  iż  pozostałe  usługi  wchodzące  w  skład  Zadania  (części)  nr  2  dotyczą  prac 

poleg

ających  na  utrzymaniu  czystości  i  porządku  wewnątrz  budynków,  gdzie  obowiązuje 

23% stawka podatku VAT, nie można przy obliczaniu ceny oferty dla Zadania (części) nr 2 

zastosować takiej samej stawki dla usług wyłącznie na zewnątrz budynków. Mając powyższe 

n

a uwadze Zamawiający odrzucił w zakresie Zadania nr 2 ofertę nr 1 złożoną Wykonawcę - 

konsorcjum  firm  Impel 

(…),  zgodnie  z  art.  89  ust  1  pkt  6)  Pzp,  gdyż  formularz  cenowy  dla 

Zadania (części) nr 2 zawiera błąd w obliczeniu ceny.” 

W  ocenie  Odwołującego,  czynności  dokonane  przez  Zamawiającego  są  wadliwe                      

i  bezpodstawne.  W  uzasadnieniu  powyższego,  Odwołujący  podnosi,  że:  Zgodnie  z  treścią 

SIWZ  przedmiotem  zamówienia  jest  „Kompleksowe  świadczenie  usług  czystościowo  - 

porządkowych  w  obiektach,  terenach,  taborze  oraz  bezobsługowych  punktach  socjalnych", 

Szczegółowy  opis  przedmiotu  zamówienia  wskazany  został  w  załącznikach  do  SIWZ.                     

W  zakresie  zadania  drugiego  - 

w  załączniku  nr  9b.  W  załączniku  tym  przedmiot  zadania 

drugiego o

kreślono jako „utrzymanie w czystości i porządku w punktach socjalnych oraz na 

terenach wokół punktów socjalnych oraz w punktach sprzedaży biletów". W pkt I. załącznika 

nr  9b  określono  listę  punktów,  których  dotyczyć  ma  usługa.  W  pkt.  II  załącznika  nr  9b 

o

kreślono  konkretne  zadania  jakie  przypadają  na  wymienione  w  załączniku  punktu.  Lista 

zadań obejmuje zarówno sprzątanie wewnątrz punktów, jak i prace na zewnątrz. W dalszej 

części załącznika określono częstotliwość prac. Odnośnie prac wewnątrz punktów mają one 

być  wykonywane  -  w  zależności  od  punktu  -  siedem,  sześć,  pięć  lub  trzy  razy  w  tygodniu, 

natomiast  prace  zewnętrzne  -  raz  w  tygodniu.  Formularz  cenowy  stanowiący  załącznik  do 

SIWZ  przedstawiony  przez  Zamawiającego  przewiduje  możliwość  określenia  jednej  ceny                  

(w  tym  stawki  VAT)  dla  danego  punktu,  przy  czym  zawiera  zastrzeżenie  o  możliwości 

wydzielenia różnych stawek VAT dla danego punktu. Zgodnie z art. 41 ust. 1 oraz art. 146a 

pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 

106 z późn. zm.) podstawową stawką podatku VAT jest stawka 23%. W drodze odstępstwa 

przepisy  ustawy  jak  i  aktów  wykonawczych  przewidują  w  określonych  przypadkach 

możliwość  zastosowania  stawek  obniżonych.  Pierwszym  etapem  ustalenia  prawidłowej 

stawki  VAT  jest  określenie  przedmiotu  sprzedaży.  W  przypadku  większej  ilości 

realizowanych  świadczeń  kluczowa  jest  ocena  czy  należy  je  rozpatrywać  odrębnie  czy  też 

łącznie  jako  tzw.  usługi  kompleksowe.  Wykonawca  przystępując  do  przygotowania  oferty                       

i określenia stawki VAT w formularzu cenowym dokonał analizy przedmiotowego Zadania nr 

2  pod  kątem  możliwości  uznania  go,  na  gruncie  regulacji  podatku  VAT,  za  usługę 

kompleksową,  która  w  całości  winna  zostać  opodatkowana  jedną  stawką  VAT. W  tym  celu 

uwzględnił  orzecznictwo  Trybunału  Sprawiedliwości  Unii  Europejskiej  (TSUE)  oraz 

Naczelnego  Sądu  Administracyjnego  (NSA)  dotyczące  świadczeń  złożonych,  w  świetle 

którego  zadanie  nr  2  należy  uznać  za  usługę  kompleksową  opodatkowaną  jedną  stawką 

VAT.  Na  gruncie  podatku  VAT  co  do  zasady  wszelkie  usługi  podlegają  odrębnemu 

opodatkowaniu  właściwą  dla  nich  stawką  VAT.  Wyjątkiem  w  tym  zakresie  są  tzw.  usługi 

kompleksowe,  które  mają  miejsce  w  przypadku  gdy  dwie  lub  więcej  czynności  dokonane 

przez  wykonawcę  (świadczącego  usługi)  są  ze  sobą  tak  ściśle  związane,  że  tworzą 

obiektywnie  jedno  świadczenie  gospodarcze,  którego  rozdzielenie  miałoby  charakter 

nienaturalny  (wyrok  TSUE  z  22.10.2009  r.  w  sprawie  C-  242/08,  wyrok  TSUE                             

z 27.10.2005 r. w sprawie C-41/04). 

Również w orzecznictwie NSA podkreśla się, iż „o kompleksowości świadczeń można 

mówić, gdy: 1) co najmniej dwa elementy albo co najmniej dwie czynności dokonane przez 

podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno nierozerwalne 

świadczenie gospodarcze,  którego rozdzielenie  miałoby  sztuczny charakter,  albo  gdy  2)  co 

najmniej  jeden  element  stanowi  świadczenie  główne,  podczas  gdy  przeciwnie,  jedno  lub 

więcej  świadczeń  jest  postrzegane  jako  jedno  lub  więcej  świadczeń  pomocniczych 

dzielących  los  prawny  świadczenia  głównego”  (orzeczenie  z  13.01.2015  r.,  sygn.                                

I  FSK1913/13).  Ponadto  przyjmuje  się,  iż  ocenę  kompleksowości  świadczenia  należy 

oceniać  z  punktu  widzenia  potrzeb  ich  nabywcy  -  konsumenta.  M.  in  w  orzeczeniu  TSUE                                

z  29.03.2007  r.  w  sprawie  C- 

111/05  wskazano,  iż  w  przypadku  jednej,  złożonej  transakcji 

dane świadczenie musi być uznane za pomocnicze względem świadczenia głównego, jeżeli 

nie  stanowi  dla  klientów  celu  samego  w  sobie,  lecz  środek  służący  jak  najlepszemu 

skorzystaniu  ze  świadczenia  głównego.  W  tym  kontekście  w  praktyce  konieczne  jest 

ocenianie  potrzeb  nabywcy  w  sposób  zobiektywizowany,  z  uwzględnieniem  rzeczywistości 

gospodarczej  oraz  wszystkich  okoliczności  transakcji  (w  tym  przykładowo  kosztu 

poszczególnych  świadczeń,  rodzaju,  czasu  realizacji,  efektu  świadczenia,  ustaleń 

dokonanych między stronami itp.). Dodatkowo wskazał, iż w orzecznictwie TSUE zwrócono 

uwagę,  iż  zasady  rozliczenia  usług  również  mogą  dawać  wskazówek  odnośnie  uznania 

kompleksowości  usług:  „Ponadto  należy  przypomnieć,  że  sposoby  fakturowania  i  taryfikacji 

mogą  dostarczać  wskazówek  w  odniesieniu  do  jednolitego  charakteru  świadczenia  (...).               

W tym względzie wydaje się, że sposoby zastosowane w postępowaniu głównym, tj. odrębna 

taryfikacja  i  oddzielne  fakturowanie,  odzwierciedlają  interesy  stron  umowy”  -  wyrok  TSUE                

z 17.01.2013 r. w sprawie C-224/11. 

Powyższe  tezy  mające  swoje  źródło  w  orzecznictwie  TSUE  mają  poparcie                                

i wykorzystywane są w orzecznictwie krajowych organów podatkowych. Przykładowo: 

a) Interpretacja Dyrektora izby Skarbowej w Poznaniu z 02.07.2013 r., nr ILPP2/443- 447/13-

3/AD:  „Natomiast  aby  móc  wskazać,  iż  dana  usługa  jest  usługą  złożoną  (kompleksową), 

winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego 

celu.  Na  usługę  złożoną  składa  się  więc  kombinacja  różnych  czynności,  prowadzących  do 

real

izacji  określonego  celu  -  do  wykonania  świadczenia  głównego,  na  które  składają  się 

różne  świadczenia  pomocnicze.  Natomiast  usługę  należy  uznać  za  pomocniczą,  jeśli  nie 

stanowi  ona  celu  samego  w  sobie,  lecz  jest  środkiem  do  pełnego  zrealizowania  lub 

wykorzy

stania  usługi  zasadniczej.  Pojedyncza  usługa  traktowana  jest  zatem  jak  element 

usługi  kompleksowej  wówczas,  jeżeli  cel  świadczenia  usługi  pomocniczej  jest 

zdeterminowany  przez  usługę  główną  oraz  nie  można  wykonać  lub  wykorzystać  usługi 

głównej bez usługi pomocniczej" 

b)  Interpretacja  Dyrektora  izby  Skarbowej  w  Łodzi  z  30.10.2013  r.,  nr  IPTPP4/443-557/13-

4/BM: 

„(…)z  ekonomicznego  punktu  widzenia  usługi  nie  powinny  być  dzielone  dla  celów 

podatkowych  wówczas,  gdy  tworzyć  będą  jedną  usługę  kompleksową,  obejmującą  kilka 

świadczeń  pomocniczych.  Jeżeli  jednak  w  skład  świadczonej  usługi  wchodzić  będą 

czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej,  zasadniczej, lecz mogą 

mieć  również  charakter  samoistny,  to  wówczas  nie  ma  podstaw  dla  traktowania  ich  jako 

elementu usługi kompleksowej." 

Uwzględniając  powyższe  należy  zwrócić  uwagę  na  sposób  określenia  przedmiotu 

zamówienia,  sposób  kalkulacji  czy  też  zapisy  umowy,  która  miałaby  być  podstawą  jego 

wykonania.  Wskazać  należy,  iż  sam  Zamawiający  określił  przedmiot  zamówienia  jako 

kompleksowe  świadczenie  usług  czystościowo  -  porządkowych.  Ponadto  istotne  są  zapisy 

projektu  umowy  na  wykonanie  przedmiotowego  zadania,  W  §  3  ust.  5  wskazano,  iż 

wykonawca  będzie  wystawiać  faktury  VAT  z  podziałem  na  obiekty  (bezobsługowe  punkty 

socjalne/punkty  sprzedaży  biletów),  po  wystawieniu  przez  Zamawiającego  protokołu 

odbiorczego,  o  którym  mowa  w  §  3  ust  8  niniejszej  umowy.  Natomiast  wzór  protokołu 

odbiorczego przewiduje podział ze względu na przedmiot zamówienia - obiekty, a nie usługi 

wewnątrz  oraz  na  zewnątrz  punktu.  Protokoły  odbioru  nie  przewidują  oddzielnej  weryfikacji 

wykonania  usług  wewnątrz  jak  i  na  zewnątrz  danego  punktu.  Podobnie  fakturowanie  ma 

dotyczyć  danego punktu. Oznacza to zdaniem  Odwołującego,  iż  Zamawiającego  interesuje 

nabycie jednego świadczenia - usługi porządkowo - czystościowej względem danego punktu 

jako  całości.  W  przeciwnym  razie  Wykonawca  powinien  być  rozliczany  odrębnie  za 

wykonanie  usługi  wewnątrz  oraz  na  zewnątrz  punktu.  Okoliczność  tę  potwierdza  również 

wzór  formularza  cenowego.  Choć  przewiduje  możliwość  podziału  ceny  w  ramach  danego 

punktu,  to  pierwotne  określenie  we  wzorze  jednej  ceny  dla  danego  punktu  jest  przejawem 

woli Zmawiającego w postaci zakupu jednego świadczenia, a nie kilku oderwanych od siebie 

usług.  Podział  zadania  na  kilka  niezależnych  usług  miałby  charakter  sztuczny.  Celem 

Zamawiającego  jest  nabycie  usługi  utrzymania  w  czystości  punktów  wymienionych                        

w  zamówieniu  jako  całości  a  nie  w  odniesieniu  tylko  do  części  wewnętrznej  lub  tylko 

zewnętrznej obiektu. Prowadzi to do wniosku że przedmiotem zadania nr 2 jest jedna usługa 

kompleksowego  utrzymania  czystości  i  porządku  obejmująca  zarówno  prace  wewnątrz  jak                 

i  na  zewnątrz  punktów. Natomiast  dla takiego  świadczenia przepisy  dotycząc podatku  VAT 

nie przewidują obniżonej stawki VAT, w związku z czym w formularzu cenowym Wykonawca 

zastosował całości podstawową stawkę VAT 23%. 

Dodatkowo  należy  odnieść  się  do  wniosków  płynących  z  orzecznictwa  TSUE 

wskazujących  na  to,  że  w  usłudze  kompleksowej  mogą  występować  świadczenia 

pomocnicze  względem  świadczenia  głównego,  które  nie  są  celem  samym  w  sobie  lecz  jak 

najlepszemu  skorzystaniu  ze  świadczenia  głównego.  W  świetle  tej  tezy  Odwołujący  widzi 

argumenty  za  tym  aby  uzn

ać  sprzątanie  wewnątrz  punktu  za  świadczenia  główne 

(determinujące  zastosowanie  dla  całości  usługi  podstawowej  stawki  VAT  23%),  natomiast 

prace zewnętrzne stanowią dodatkowe świadczenie (które nie powinna być opodatkowywane 

odrębnie).  Przede  wszystkim  potrzeba  nabycia  przez  Zamawiającego  usługi  wynika                 

z  istnienia  danego  punktu,  zatem  gdyby  nie  konieczność  zapewnienia  porządku  wewnątrz 

danego punktu nie zaistniałaby konieczność uporządkowania terenu zewnętrznego. Ponadto 

argumentem  w  tym  zakr

esie  jest  stosunek  częstotliwości  prac  wewnątrz  (odpowiednio 

siedem, cześć, piec lub trzy dni w tygodniu) do prac na zewnątrz (raz w tygodniu). Natomiast 

część  prac  na  zewnątrz  może  w  ogóle  nie  zostać  wykonanych  ze  względu  na  brak  takiej 

potrzeby  (np.  odśnieżanie  w  przypadku  braku  opadów  śniegu).  Wynika  zatem,  iż                       

w  zdecydowanej  większej  części  usługa  opierać  będzie  się  na  pracy  wewnątrz  danego 

punktu.  Mając  na  uwadze  powyższe  zdaniem  Odwołującego  całość  zadania  drugiego 

powinna zostać opodatkowana jedną stawką VAT w wysokości 23%. Natomiast niezasadne 

jest  wydzielanie  poszczególnych  świadczeń  i  ich  opodatkowanie  na  odrębnych  zasadach 

niższymi stawkami VAT. Jest to również zgodne z zasadą, iż zastosowanie obniżonej stawki 

podatku  stanowi 

wyjątek od reguły, który należy  interpretować w sposób ścisły, tak aby nie 

dopuścić  do  nieuprawnionego  skorzystania  z  preferencji.  Wobec  powyższego  Odwołujący 

podnosi,  że  zastosowana  przez  niego  do  obliczenia  ceny  ofert  w  Zadaniu  nr  2,  stawka 

podatku  VAT, 

wskazana  i  przyjęta  została  prawidłowo  tj.  zgodnie  z  obowiązującymi 

przepisami ustawy o podatku od towarów  i usług. Odwołujący ustalając stawkę podatku od 

towarów  i  usług  w  Zadaniu  nr  2  kierował  się  treścią  SIWZ  oraz  zawartą  w  treści  opisem 

przedmiotu  zam

ówienia  a  także stanowiskiem  NSA,  zgodnie,  z  którym:  „przy  czynnościach                    

o charakterze kompleksowym (..), na które składa się czynność podstawowa, będąca celem 

umowy  zawartej  przez  podatnika  z  klientem,  a  także  czynności  pomocnicze  niezbędne  do 

wykonywania  czynności  podstawowej,  ustalając  właściwą  stawkę  podatku  od  towarów                    

i usług, należy przyjmować jedną stawkę dla całego kompleksu czynności, biorąc pod uwagę 

charakter  czynności  podstawowej"  (wyrok  NSA  z  05.07.2006  r.  sygn.  akt:  I  FSK  945/05 

opublikowane  w  ONSAiWSA  2007/4/91)  oraz  Sądu  Administracyjnego  w  Krakowie  tj.:  „(...) 

istnieje grupa usług o charakterze złożonym, w skład których może wchodzić szereg innych, 

odrębnych  usług.  Pojedyncze  świadczenie  ma  miejsce  zwłaszcza  wtedy,  gdy  jedną  lub 

więcej  części  składowych  uznaje  się  za  usługę  zasadniczą,  podczas  gdy  inny  lub  inne 

traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania co 

do  usługi  zasadniczej.  Usługę  należy  uznać  za  usługę  pomocniczą  do  usługi  zasadniczej, 

jeśli  nie  stanowi  ona  dla  podatnika  celu  samego  w  sobie,  lecz  jest  środkiem  do  lepszego 

wykorzystania usługi zasadniczej” (wyrok NSA w Krakowie z 02.10.2008 r. sygn. akt: l/SA/Kr 

Odwołujący podnosi również, że przywołane przez Zamawiającego, uzasadnienie dla 

obowiązku  stosowania  różnych  stawek  podatku  VAT,  nie  znajduje  uzasadnienia                             

w  przedmiotowej  sytuacji.  Zgodnie  z  utrwalonym  orzecznictwem  w  przypadku  świadczenia                   

o char

akterze kompleksowym, na które składa się czynność podstawowa, której wykonanie 

było  celem  zawartej  umowy  oraz  czynności  pomocnicze,  które  wykonanie  umowy  miały 

ułatwiać lub też być niezbędnymi do jej wykonania, stosować należy jedną stawkę podatku 

VAT. Po

wyższy pogląd potwierdził ETS w wyroku z 25.02.1999 r. w sprawie C-349/96 Card 

Protection  Plan  Ltd  (CPP)  v,  Commissioners  of  Customs  and  Excise  (Wielka  Brytania). 

Trybunał uznał, że „w celu ustalenia dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące kilka 

cz

ęści  składowych  należy  traktować  jako  jedno  świadczenie,  czy  też  jako  dwa  lub  więcej 

świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść artykułu 

2(1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako 

odrębne i niezależne oraz fakt, iż świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia 

jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do nieprawidłowości 

w  funkcjonowaniu  systemu  podatku  VAT.  Pojedyncze  świadczenie  ma  miejsce  zwłaszcza 

wtedy,  gdy  jedną  lub  więcej  części  składowych  uznaje  się  za  usługę  zasadniczą,  podczas 

gdy  inny  lub  inne  elementy  traktuje  się  jako  usługi  pomocnicze,  do  których  stosuje  się  te 

same  zasady  opodatkowania,  co  do  usługi  zasadniczej.  Usługę  należy  uznać  za  usługę 

pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego 

w  sobie,  lecz  jest  środkiem  do  lepszego  wykorzystania  usługi  zasadniczej.".  Ponadto, 

pochylając  się  nad  przedmiotową  kwestią  w  wyroku  z  02.05.1996  r.,  w  sprawie  C-231/94 

Faaborg-

Geiting  Linen  ETS  orzekł,  że  „jeżeli  transakcja  składa  się  z  zespołu  świadczeń                    

i  czynności,  należy  wziąć  pod  uwagę  wszystkie  okoliczności,  w  jakich  dokonywana  jest 

rozpatrywana  transakcja  celem  określenia,  po  pierwsze,  czy  są  to  dwa  lub  więcej  niż  dwa 

świadczenia  odrębne,  czy  też  jednolite  świadczenie,  a  po  drugie,  czy  w  tym  ostatnim 

przypadku  owo  jednolite  świadczenie  powinno  zostać  zakwalifikowane  jako  świadczenie 

usługi".  Odwołujący  zauważa  jednocześnie,  że  ww.  zaprezentowane  stanowisko  znajduje 

także  odzwierciedlenie  w  orzecznictwie  KIO  i  tak  np.:  w  myśl  wyroku  KIO  z  14.01.2010  r. 

(sygn.  akt:  KIO/UZP  1827/09)  „Gdy  czynność  ma  charakter  kompleksowy,  ojej  istocie,                     

a  zarazem  wysokości  stawki  VAT,  powinna  przesadzać  czynność  główna.";  wyroku  KIO                    

z  07.01.2010  r.  (sygn.  akt:  KIO/UZP  1845/09) 

„W  przypadku  czynności  o  kompleksowym 

charakterze, na które składa się czynność podstawowa, której wykonanie było celem umowy 

zawartej prz

ez podatnika z klientem, a także czynności pomocnicze niezbędne do wykonania 

czynności  podstawowej,  ustalając  właściwą  stawkę  podatku  od  towarów  i  usług  należy 

przyjmować jednolitą stawkę dla całego kompleksu czynności,  biorąc  pod uwagę charakter 

czynności podstawowej". 

W związku z powyższym, a również z uwagi na bezsporną okoliczność, że przedmiot 

zamówienia  oznaczony  został  przez  Zamawiającego  w  SIWZ  jako  usługa  kompleksowa,  to 

niedopuszczalnym  jest  sztuczne  i  nieuzasadnione  potrzebami  prawidłowego  wykonania 

świadczenia,  stosowanie  dla  ww.  jednolitej  usługi,  różnych  stawek  podatku  od  towarów                      

i usług. Tym samym cena skalkulowana przez Odwołującego i zastosowana do jej ustalenia 

stawka  podatku  VAT  jest  prawidłowa.  Odwołujący  zaznaczył  również,  że  w  poprzednim 

postępowania  w  zakresie  usług  objętych  niniejszym  Zadaniem  nr  2  również  zaoferowała 

wykonanie zamówienia przy zastosowaniu jednolitej stawki podatku VAT 23%. Powyższe nie 

zostało wówczas zakwestionowane przez Zamawiającego. 

Zamawiający  w  dniu  13.08.2020  r.  (za  pośrednictwem  Platformy  EPZ)  wezwał  wraz 

kopią odwołania,  w  trybie art.  185  ust.1 Pzp,  uczestników  postępowania  przetargowego do 

wzięcia udziału  w postępowaniu odwoławczym.  

W  dniu  19.08.2020  r. 

(wpływ  bezpośredni  do  Prezesa  KIO)  J.  S.  prowadzący 

działalność  gospodarczą  pod  firmą  KUBIZ  Przedsiębiorstwo  Handlowo-Usługowe  J.  S.,  ul. 

Obywatelska 31/43B lok. 20, 93-

558 Łódź zwane dalej: „KUBIZ Przedsiębiorstwo Handlowo-

Usługowe  J.  S.”  zgłosiło  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie 

Zamawiającego  wnosząc  o  oddalenie  odwołania  w  całości.  Kopia  zgłoszenia  została 

przekazana  Zamawiającemu  oraz  Odwołującemu.  Zgłoszenie  zostało  podpisane  przez 

właściciela.  

W dniu 27.08.2020 r. 

(wpływ bezpośredni do Prezesa KIO) KUBIZ Przedsiębiorstwo 

Handlowo-

Usługowe  J.  S.  złożył  pismo  procesowe  wnosząc  o  oddalenie  odwołania  w 

całości.  Kopia  zgłoszenia  została  przekazana  Zamawiającemu  oraz  Odwołującemu. 

Zgłoszenie zostało podpisane przez właściciela.   

Do otwarcia posiedzenia Zamawiający wobec wniesienia odwołanie do Prezesa KIO 

nie wniósł na piśmie, w trybie art. 186 ust. 1 Pzp, odpowiedzi na odwołanie.  

Skład  orzekający  Krajowej  Izby  Odwoławczej  po  zapoznaniu  się  z  przedstawionymi 

poniżej  dowodami,  po  wysłuchaniu  oświadczeń,  jak  i  stanowisk  stron  oraz 

Przystępującego  złożonych  ustnie  do  protokołu w  toku  rozprawy,  ustalił  i  zważył,  co 

następuje. 

Skład  orzekający  Izby  ustalił,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek 

skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 Pzp, zaś Odwołujący ma 

interes w uzyskaniu zamówieniu.  

Izba  nie  uznała  skuteczności  zgłoszonego  przystąpienia  KUBIZ  Przedsiębiorstwo 

Handlowo-

Usługowe  J.  S.,  gdyż  nie  został  dochowany  termin  wynikający  z  art.  185  ust.  2 

Pzp

. Wykonawca doręczył zgłoszenie w dniu 19.08.2020 r. Biorąc pod uwagę, że wezwanie 

do  zgłoszenia  przystąpienia  miało  miejsce  13.08.2020  r.  Nie  został  dochowany  3  dniowy 

term

in. Zgodnie z przepisem zgłoszenie doręcza się wiec zastosowanie ma teoria doręczenia 

a nie wysłania, istotny jest wiec termin otrzymania takiego zgłoszenia, a nie jego wysłania.    

Skład  orzekający  Izby  dopuścił  w  niniejszej  sprawie  dowody  z:  dokumentacji 

postępowania  o  zamówienie  publiczne  nadesłanej  przez  Zamawiającego  w  formie 

elektronicznej, 

w tym w szczególności postanowień SIWZ, załącznika nr 9 B do SIWZ, wzoru 

umowy 

–  załącznika  nr  10  B  do  SIWZ,  wzoru  protokołu  pokontrolnego,  formularza 

ofertowego, 

formularza  cenowego  dla  zadnia  2,  oferty  Odwołującego  oraz  formularza 

cenowego  dla  zadania  2  Odwołującego,  jak  i  informacji  o  odrzuceniu  w  zadaniu  2                           

z 07.08.2020 r.   

Izba  dopuściła  także  jako  dowód  dołączone  do  odpowiedzi  na  odwołania  przez 

Zamawiającego załączniki: 

załącznik nr 9B do SIWZ – OPZ;  

faktura Odwołującego za maj 2020;  

faktura Odwołującego za kwiecień 2020;  

wyciąg z umowy z postępowania WZ-091-35/17 - § 3 umowy.  

Przy  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę 

także  odpowiedź  na  odwołanie,  stanowiska  i  oświadczenia  stron  oraz  Przystępującego 

złożone ustnie do protokołu.  

Odnosząc  się  do  podniesionych  w  treści  odwołania  zarzutów,  stwierdzić  należy,  że 

odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.  

Odwołujący sformułował w odwołaniu następujące zarzuty naruszenia:  

1) art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez naruszenie zasad zachowania uczciwej konkurencji i równego 

traktowania Wykonawców; 

2)  art.  89  us

t.  1  pkt  6  Pzp  poprzez  bezpodstawne  odrzucenie  oferty  Odwołującego                            

z postępowania w zakresie Zadania nr 2 jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny polegający 

na zastosowaniu błędnej stawki podatku VAT. 

Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania: 

W pierwszej kolejności Izba przywołuje stan faktyczny wynikający z treści odwołania 

oraz 

odpowiedzi  na  odwołanie.  Skład  orzekający  Izby  stwierdził,  że  nie było sporu co  do 

zaistniałego  stanu faktycznego,  ale  dopuszczalności  określonych  działań  ze  strony 

Zamawiającego, tj. uznania, że oferta Odwołującego podlega odrzuceniu.  

Zgodnie  z  Rozdz.    XII.    SIWZ  /OPIS  SPOSOBU  OBLICZENIA  CENY/: 

„1.  Podana                

w ofercie cena ofertowa dla danego zadania musi uwzg

lędniać wszystkie wymagania SIWZ 

oraz obejmować wszelkie koszty, jakie poniesie Wykonawca z tytułu należytej oraz zgodnej   

z obowiązującymi przepisami realizacji przedmiotu zamówienia.  

2. Cenę ofertową dla danego zadania należy podać w formularzu ofertowym (załącznik nr 1 

do SIWZ) oraz w formularzu cenowym (załącznik nr 2 do SIWZ), z dokładnością do drugiego 

miejsca po przecinku.  

3. Cena ofertowa dla danego zadania to łączna wartość brutto oferty. Cenę należy wyliczyć 

zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 

535 ze zm.) oraz zgodnie  z poniższym opisem:  

1) DOTYCZY ZADANIA NR 1, 2 i 7   

a)  określoną  przez  Wykonawcę  cenę  jednostkową  netto  (w  kolumnie  nr  5  tabeli  zawartej                   

w  załączniku  nr  2  do  SIWZ),  należy  pomnożyć  przez  ilość  (m²/obiekt)  podaną  przez 

Zamawiającego  (kolumna  nr  3  w  załączniku  nr  2  do  SIWZ)  oraz  ilość  (miesiąc/usługa) 

podaną przez Zamawiającego (kolumna nr 7 w załączniku nr 2 do SIWZ), otrzymując w ten 

sposób wartość netto usługi dla danej pozycji (w  kolumnie nr 9 tabeli zawartej w załączniku 

nr 2 SIWZ),  

b)  obliczone  wartości  netto  usługi  dla  danej  pozycji  (w  kolumnie  nr  9  tabeli  zawartej                    

w  załączniku  nr  2  do  SIWZ),  należy  powiększyć  o  obowiązującą  stawkę  podatku  VAT, 

określoną przez Wykonawcę  (w kolumnie nr 10 tabeli zawartej w załączniku nr 2 do SIWZ)                

i uzyskane w ten sposób ich wartości brutto należy podać w kolumnie nr 11 tabeli zawartej               

w załączniku nr 2 do SIWZ,  

c)  suma  war

tości  brutto  poszczególnych  pozycji  przedmiotu  zamówienia  podlegających 

wycenie, wskazanych przez Zamawiającego w kolumnie nr 1 tabeli zawartej w załączniku nr 

2  do  SIWZ,  stanowi  łączną  wartość  brutto  usługi  sprzątania  obiektów  i  terenów,  czyli  cenę 

oferto

wą  dla  Zadania  nr  1,  2  i  7,  którą  w  ujęciu  liczbowym  i  słownym  należy  podać  także                 

w formularzu ofertowym; (…)”. 

W 

formularzy cenowym dla zadania 2 pod tabelą – znajduje się zastrzeżenie: 

„*  Niniejszy  Formularz  cenowy  stanowi  jedynie  wzór  dokumentu.  Zamawiający  dopuszcza 

jego  modyfikację  w  szczególności  w  sytuacji,  gdyby  wadliwa  konstrukcja  proponowanego 

Formularza  cenowego  uniemożliwiała  poprawne  złożenie  oferty.  W  przypadku,  gdy  cena 

pozycji przedmiotu zamówienia wskazana przez Zamawiającego posiada różne stawki VAT, 

należy zmodyfikować formularz, tak aby każda z pozycji miała oddzielnie przypisaną stawkę 

procentowa podatku VAT. ” 

W ramach 

załącznika nr 9 B do SIWZ (zadanie 2) /Opis przedmiotu zamówienia/ - pkt 

II.  1  ppkt  2  -  4  - 

Zamawiający  wskazał,  że:  „II.  Zadania  związane  z  utrzymaniem  czystości                    

i porządku obiektów i terenów do nich przyległych 

1. Punkty socjalne z Grupy A, B i C: (…) 

2) sprzątanie terenów przyległych (jeśli występują) - dotyczy terenu zielonego i/lub chodnika 

przylegającego  do  punktu  socjalnego  w  danej  lokalizacji  w  odległości  2  m  wokół  punktu 

socjalnego. 

3)  utrzymanie  czystości  najbliższego  otoczenia,  w  okresie  zimowym  usuwanie  gołoledzi, 

odśnieżanie  i  posypywanie  piaskiem  lub  piaskiem  z  solą  dojść  do  punktów  socjalnych  na 

odcinku  punkt  socjalny- 

przystanek/ki  przyjazdowy  na  pętlę  oraz  punkt  socjalny  - 

przystanek/ki  odjazdowy  z  pętli.  W  okresie  zimowym  oczyszczanie  terenu  niezwłocznie  po 

wystąpieniu zjawiska atmosferycznego. 

4)  usuwanie  graffiti  na  ze

wnątrz  budynków  w  trybie  natychmiastowym,  po  uzgodnieniu                     

z Zamawiającym sposobu (…)”.  W dalszej części w kolumnie 23 tabeli dla każdego obiektu 

wskazana  ilość  metrów  kwadratowych  powierzchni  zewnętrznych  oraz  częstotliwość 

wykonywania.  

Z kolei 

zgodnie z § 3 wzoru umowy – załącznik nr 10 B do SIWZ: 

„ 1. Wynagrodzenie Wykonawcy z tytułu realizacji przedmiotowej umowy, Strony określają na 

kwotę netto … PLN (słownie: złotych  ..../100),  plus  należny  podatek  VAT,  zgodnie  z  ilością                 

i cenami jednostkowymi wskazanymi w formularzu cenowym stanowiącym załącznik nr 2 do 

niniejszej umowy. 

2.  Miesięczne  wynagrodzenie  wynikające  z  cen  jednostkowych  wskazanych  w  formularzu 

cenowym (załącznik nr 2 do niniejszej umowy) ma charakter ryczałtowy, jednakże w okresie 

obowiązywania  niniejszej  umowy  może  ulec  zmianie  w  sytuacjach,  o  których  mowa  w  §6 

niniejszej  umowy.  Wynagrodzenie,  o  którym  mowa  w  niniejszym  ustępie,  może  również 

zostać wypłacone Wykonawcy w pomniejszonej kwocie, w przypadkach opisanych w ust. 3 

niniejszego paragrafu oraz w § 4 ust. 9 niniejszej umowy. 

3. W przypadku, gdyby okres realizacji umowy nie obejmował całego miesiąca, Zamawiający 

wypłaci  Wykonawcy  wynagrodzenie  w  wysokości  proporcjonalnej  do  okresu  wykonywania 

Usługi. 

4.  Z  tytułu  wykonania  niniejszej  Umowy  Wykonawcy  nie  będzie  przysługiwać  od 

Zamawiającego żadne inne wynagrodzenie, oprócz określonego w niniejszym paragrafie. 

5. Wykonawca będzie wystawiać faktury VAT z podziałem na obiekty (bezobsługowe punkty 

so

cjalne/punkty  sprzedaży  biletów),  po  wystawieniu  przez  Zamawiającego  protokołu 

odbiorczego, o którym mowa w § 2 ust. 8 niniejszej umowy. 

6. Wynagrodzenie określone na fakturach płatne będzie na konto Wykonawcy wskazane na 

fakturach,  w  terminie  30  dni  od  da

ty  skutecznego doręczenia do  kancelarii  Zamawiającego 

mieszczącej się w Łodzi przy ul. Tramwajowej 6, prawidłowo wystawionych faktur. Za termin 

zapłaty  Strony  przyjmują  datę  obciążenia  rachunku  bankowego  Zamawiającego.                                  

W  pr

zypadku  stwierdzenia  przez  Zamawiającego,  iż  faktura  nie  została  wystawiona 

prawidłowo lub jest niezgodna z protokołem sporządzonym przez Zamawiającego, o którym 

mowa  w  §  2  ust.  8  niniejszej  umowy,  Wykonawca  zobowiązany  będzie  do  wystawienia 

faktury korygu

jącej. Termin zapłaty nie biegnie, a należność w całości nie jest wymagalna. 

7.  Wykonawca  wystawiając  faktury  obowiązany  jest  w  ich  treści  powołać  się  na  numer 

umowy. 

8.  Strony  akceptują  wystawianie  i  dostarczanie  w  formie  elektronicznej,  w  formacie  PDF: 

f

aktur,  faktur  korygujących  oraz  duplikatów  faktur,  zgodnie  z  art.  106n  ustawy  z  dnia  11 

marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2016 r., Nr 710, ze zm.). 

9.  Faktury  elektroniczne  będą  Zamawiającemu  wysyłane  na  adres  e-mail:                                        

e-

[email protected].  Zamawiający  zobowiązuje  się  do  poinformowania  Wykonawcy                       

o każdorazowej zmianie adresu e-mail. 

10. Osoby upoważnione do kontaktów w sprawie e-faktur ze strony Zamawiającego zostały 

wskazane 

w § 8 ust. 1 niniejszej umowy. 

11.  W  przypadku,  gdy  Wykonawca  będzie  wystawiał  faktury  elektroniczne,  Zamawiający 

zapłaci wynagrodzenie Wykonawcy określone na fakturach na konto Wykonawcy wskazane 

na  fakturach,  w  terminie  30  dni  od  daty  skutecznego  doręczenia  prawidłowo  wystawionych 

faktur  na  wskazany  w  ust.  9  niniejszego  paragrafu  adres  e-

mail.  Za  termin  zapłaty  Strony 

przyjmują datę obciążenia rachunku bankowego Zamawiającego. W przypadku stwierdzenia 

przez  Zamawiającego,  iż  faktura  nie  została  wystawiona  prawidłowo  lub  jest  niezgodna                    

z  protokołem  sporządzonym  przez  Zamawiającego,  o  którym  mowa w  §  2  ust.  8  niniejszej 

umowy, Wykonawca zobowiązany będzie do wystawienia faktury korygującej. Termin zapłaty 

nie biegnie, a należność w całości nie jest wymagalna. 

12.  Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  dokonania  przelewu  metodą  podzielonej  płatności 

(split payment). 

13. Wykonawca oświadcza, że w przypadku, gdy transakcje będące przedmiotem umowy są 

objęte  solidarną  odpowiedzialnością  za  zobowiązania  podatkowe,  o  której  mowa                             

w  przepisach  o podatku  od  towarów  i  usług, wykona prawidłowo  zobowiązania podatkowe,  

w  szczególności  prawidłowo  określi  stawki  podatku  od  towarów  i  usług  oraz  rozliczy  kwotę 

podatku  należnego  przypadającego  na  te  transakcje.  W  przypadku  uznania  przez 

administrację  podatkową,  że  z  tytułu  przedmiotowych  transakcji  Wykonawca/Zamawiający 

nie  wykonał  prawidłowo  zobowiązań  podatkowych,  Wykonawca  zobowiązuje  się  do 

poniesienia obciążeń nałożonych na Zamawiającego przez administrację podatkową. (…)”.  

Odwołujący w zadaniu 2 w ramach swojej oferty podał jednolita stawkę podatku VAT 

– 23 %.  

Jednocześnie,  Zamawiający  w  ramach  odpowiedzi  na  odwołanie  złożonej  na 

posiedzeniu 

stwierdził co następuje: „(…) Na początku niniejszych rozważań konieczne jest 

zwrócenie uwagi na kilka istotnych faktów, które są niezbędne do prawidłowej oceny sporu 

obj

ętego niniejszym postępowaniem. Zamawiający określił szczegółowo w załączniku nr 9B 

do SIWZ - 

opis przedmiotu zamówienia dla Zadania nr 2. W zakresie przedmiotowego opisu 

Zamawiający  w  sposób  jednoznaczny  wskazał,  iż  „przedmiotem  zamówienia  jest 

utrzymanie  czystości  i  porządku  w  punktach  socjalnych  oraz  na  terenach  wokół  punktów 

socjalnych oraz w pu

nktach sprzedaży biletów (..)" Zamawiający zatem wskazał, iż ZADANIE 

nr 2 składa się z 3 rodzajów usług utrzymania czystości i porządku: 

punktów socjalnych (obiekt) 

terenów wokół punktów socjalnych (tereny zielone, zewnętrzne) 

punkty sprzedaży biletów (obiekt). 

Zamawiający  wskazał  tym  samym,  iż  w  zakresie  usługi  utrzymania  czystości                          

i  porządku  dla  terenów  wokół  punktów  socjalnych  -  nie  mamy  do  czynienia  z  usługa 

pomocniczą wobec usługi utrzymania czystości i porządku w punktach socjalnych, lecz są to 

d

wie  usługi  równorzędne  wobec  siebie.  Szczegółowa  analiza  OPZ  dla  Zadania  nr  2,  a  nie 

samo  posługiwanie  się  tytułem  postępowania  (jak  to  czyni  Odwołujący)  pozwala  na 

postawienie  wniosku,  iż  w  tym  przypadku  mamy  do  czynienia  z  dwoma  niezależnymi 

świadczeniami  (utrzymanie  czystości  wewnątrz  oraz  utrzymanie  czystości  na  zewnątrz). 

Żadnego  z  nich  nie  można  zakwalifikować  jako  świadczenia  głównego,  a  drugiego  jako 

pomocniczego  - 

żadne  z  nich  nie  wspomaga  drugiego.  Przywoływane  w  odwołaniu 

orzecznictwo  i  stanowisk

o  Odwołującego  -  odnoszą  się  do  usług,  w  których  usługa 

sprzątania  terenów  zielonych  była  usługa  pomocniczą,  akcesoryjną  i  marginalną  wobec 

głównej  usługi  sprzątania  obiektu.  Tak  nie  dzieje  się  w  zakresie  usługi  objętej  niniejszym 

postępowaniem. (…) 

W tym 

miejscu warto odnieść się także do szczegółów samego załącznika nr 9B do 

SIWZ. W  pierwszej  kolejności  należy  odnieść się do treści  pkt.  II.  1.2)  załącznika nr  9B  do 

SIWZ  - 

gdzie  wprost  opisane  są  jakie  dokładnie  czynności  wchodzą  w  zakres  usługi 

utrzymania 

czystości  i  porządku  dla  terenów  wokół  punktów  socjalnych.  W  skład  tych 

czynności wchodzą: 

• sprzątanie terenów przyległych - dotyczy terenu zielonego i/lub chodnika przylegającego do 

punktu socjalnego w danej lokalizacji w odległości 2 m wokół punktu socjalnego; 

• utrzymanie czystości najbliższego otoczenia, w okresie zimowym ; 

• usuwanie gołoledzi; 

• odśnieżanie; 

• posypywanie piaskiem lub piaskiem z solą dojść do punktów socjalnych na odcinku punkt 

socjalny  przystanek/ki  przyjazdowy  na  pętlę  oraz  punkt  socjalny  -  przystanek/ki  odjazdowy                  

z pętli.  

•  w  okresie  zimowym  oczyszczanie  terenu  niezwłocznie  po  wystąpieniu  zjawiska 

atmosferycznego. 

•  usuwanie  graffiti  na  zewnątrz  budynków  w  trybie  natychmiastowym,  po  uzgodnieniu                     

z Zamawiającym sposobu 

W  tabelach  do  załącznika  nr  9B  do  SIWZ  -  Zamawiający  w  pozycji  nr  23  w  każdej                   

z  tabeli  - 

określił  wymaganą  częstotliwość  sprzątania  terenów  przylegających  do  punktów 

socjalnych,  a  także  określił  powierzchnie  tych  terenów  przylegających.  Zamawiający  tym 

samym dla każdej lokalizacji dał jasne i precyzyjne dane umożliwiające osobne oszacowanie 

wartości  tej  usługi  -  sprzątania  terenów  zielonych.  Gdyby  usługa  ta  miała  być  pomocnicza                    

i nieistotna dla c

ałości zamówienia - to Zamawiający nie wskazywałby zapewne powierzchni 

(skoro  przy  usługach  pomocniczych  -  usługa  sprzątania  terenów  zielonych  dotyczy 

powierzchni marginalnych). W przypadku tego postępowania - tak nie jest. Dla zobrazowania 

sytuacji  -  wart

o  porównać  powierzchnie  punktów  socjalnych,  które  mają  być  sprzątane              

i  powierzchnie  terenów  zielonych  -  wymaga  to  porównania  tabele  stanowiących  element 

załącznika nr 9B do SIWZ. Na przykład: 

punkt socjalny Łódź Cmentarz Szczecińska - krańcówka autobusowa - powierzchnia 16m2, 

a sprzątanie terenów zielonych wokół tego punktu socjalnego to 24 m2 

- punkt s

ocjalny Łódź Widzew - Augustów - krańcówka tramwajowa - powierzchnia 27,6 m 2, 

a sprzątanie terenów zielonych wokół tego punktu socjalnego dotyczy powierzchni 56 m 2 

Powierzchnia terenów zielonych i terenów przylegających (chodniki, etc.) jest średnio 

dwa razy większa niż powierzchnia samych punktów socjalnych. Zatem w zakresie tej usługi 

nie możemy mówić, iż usługa utrzymania terenów przyległych i zielonych przylegających do 

punktów socjalnych to marginalny element zamówienia. To jeden z elementów zamówienia - 

stanowiący samoistna usługę. (…) 

Zamawiający  dla  poparcia  swojego  stanowiska  wskazuje,  iż  warto  także  w  tym 

zakresie odnieść się do stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 08.11.2018 r. 

0111-KDIB3-

1.4012.676.2018.3.ICz., w którym to stanowisku Dyrektor KIS wskazał na kilka 

istotnych elementów dla spraw takich jak ta objęta niniejszym postępowaniem: - „Podkreślić 

należy,  że  co  do  zasady,  każde  świadczenie  dla  celów  opodatkowania  podatkiem  od 

towarów  i  usług  powinno  być  traktowane  jako  odrębne  i  niezależne  (...)  Pojedyncze 

świadczenie  ma  miejsce  zwłaszcza  wtedy,  gdy  jedna  lub  więcej  części  składowych  uznaje 

się  za  usługę  zasadniczą,  podczas  gdy  inny  lub  inne  elementy  trakt  uje  się  jako  usługi 

pomocnicze,  do  których  stosuje  się  te  same  zasady  opodatkowania,  co  do  usługi 

zasadniczej.  Natomiast  aby  móc  wskazać,  że  dana  usługa  jest  usługą  złożoną 

(kompleksową),  winna  składać  się  ona  z  różnych  świadczeń,  których  realizacja  prowadzi 

jednak do jednego celu. Na usługę  złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, 

prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które 

składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, 

jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub 

wykorzystania  usługi  zasadniczej.  Pojedyncza  usługa  traktowana  jest  zatem  jak  element 

usługi  kompleksowej  wówczas,  jeżeli  cel  świadczenia  usługi  pomocniczej  jest 

zdeterminowany  przez  usługę  główną  oraz  nie  można  wykonać  lub  wykorzystać  usługi 

głównej bez usługi pomocniczej. (..) Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą 

czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej,  zasadniczej, lecz mogą 

mieć  również  charakter  samoistny,  to  wówczas  nie  ma  podstaw  dla  traktowania  ich  jako 

elementu usługi kompleksowej. ” 

Stanowisko  takie  przedstawił  również  Trybunał  Sprawiedliwości  Unii  Europejskiej  - 

dalej: TSUE - w wyroku z 25.02.1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP), 

ECLI:EU:C:  1999:93,  stwierdzając,  iż:  "Pojedyncze  świadczenie  ma  miejsce  zwłaszcza 

wtedy,  gdy  jedną  lub  więcej  części  składowych  uznaje  się  za  usługę  zasadniczą,  podczas 

gdy  inny  lub  inne  element}’  traktuje  się  jako  usługi  pomocnicze,  do  których  stosuje  się  te 

same  zasady  opodatkowania,  co  do  usługi  zasadniczej.  Usługę  należy  uznać  za  usługę 

pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego 

w  sobie,  lecz  jest  środkiem  do  lepszego wykorzystania usługi  zasadniczej".  Zwrócić  należy 

uwagę  na  fakt,  iż  użycie  słowa  "zwłaszcza"  oznacza,  iż  z  pojedynczym  świadczeniem 

możemy  mieć  również  do  czynienia  w  sytuacji,  gdy  żadnej  z  części  składowych  usługi  nie 

można uznać za usługę główną, np. w sytuacji, gdy wszystkie czynności będące elementami 

składowymi  (lub  przynajmniej  część  z  nich)  są  równie  istotne  dla  wykonania  całego 

świadczenia  złożonego  (usługi  kompleksowej),  a  jednocześnie  brak  pomiędzy  tymi 

elementami związku, wskazującego na istnienie relacji usługa główna usługa pomocnicza. ” 

Aby móc wskazać, iż dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), winna składać 

się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę 

złożoną  składa  się  więc  kombinacja  różnych  czynności,  prowadzących  do  realizacji 

określonego celu, na które składają się różnego rodzaju świadczenia. Z powyższego wynika, 

że  celem  usługi  pomocniczej  tworzącej  razem  z  usługą  dominującą  usługę  złożoną  jest 

lepsze  wykorzystanie  przez  nabywcę  usługi  zasadniczej  -  dominującej.  Stwierdzić  zatem 

należy, że usługa pomocnicza nie może realizować tego samego celu co usługa zasadnicza. 

W  związku  z  tym,  w  każdym  przypadku  dla  określenia  skutków  podatkowych  transakcji 

złożonych  należy  badać,  czy  mamy  do  czynienia  z  kompozycją  świadczenia  głównego 

dominującego,  wzbogaconą  jedynie  o  świadczenia  pomocnicze,  czy  też  dostawca  realizuje 

kilka  odrębnych  i  niezależnych  świadczeń.  W  analizowanej  sprawie  poszczególne  usługi, 

które będą  realizowane w ramach  opisanego w załączniku nr  9B  do  SIWZ  zamówienia nie 

pozostają  wobec  siebie  w  relacji  usługa  dodatkowa  (pomocnicza)  -  usługą  główna,  żadna                    

z tych usług nie posiada bowiem charakteru nadrzędnego wobec innych usług. 

Należy  zauważyć,  że poszczególne  usługi  wskazane w  załączniku nr  9B do  SIWZ  - 

nie  są  od  siebie  w  ścisły  sposób  zależne,  w  tym  sensie,  że  choć  wszystkie  one  dotyczą 

utrzymania  czystości  w  pomieszczeniach  nieruchomości  oraz  na  terenie  zewnętrznym,  to 

jednak  waga  poszczególnych  z  nich  nie  jest  wyższa  od  innych,  a  wykonanie  każdej  z  tych 

usług  nie  wpływa,  co  do  zasady,  na  właściwości  czy  jakość  innych  z  nich.  Ponadto, 

świadczenie  poszczególnej  usługi  ma  dla  Zamawiającego  wymierną  wartość,  każda                          

z  wymienionych  w  załączniku  nr  9B  do  SIWZ  -  usług  stanowi  odrębny  cel  sama  w  sobie, 

służy realizacji konkretnego zadania związanego z utrzymaniem czystości. W tym kontekście 

nie  występuje  zatem  powiązanie  funkcjonalne  pomiędzy  poszczególnymi  usługami. 

Wskazane  usługi  mogą  być  świadczone  odrębnie,  nie  tracąc  przy  tym  swojego 

ekonomicznego rezultatu dla nabywcy. (…) 

Zamawiający  celem  ułatwienia  zadania  i  zasygnalizowania  Wykonawcom  kwestii 

konieczności  rozdzielenia  usług  i  zastosowania  właściwych  stawek  VAT  -  w  formularzu 

cenowym  - 

załącznik  nr  2  do  SIWZ  (ZAKŁADKA  NR  2  -  ZADANIE  NR  2)  na  dole  wzoru 

formularza cenowego - 

wskazał następującą informację: 

„*  Niniejszy  Formularz  cenowy  stanowi  jedynie  wzór  dokumentu.  Zamawiający 

dopuszc

za  jego  modyfikację  w  szczególności  w  sytuacji,  gdyby  wadliwa  konstrukcja 

proponowanego  Formularza  cenowego  uniemożliwiała  poprawne  złożenie  oferty.                             

W  przypadku,  gdy  cena  pozycji  przedmiotu  zamówienia  wskazana  przez  Zamawiającego 

posiada  różne  stawki  VAT,  należy  zmodyfikować  formularz,  tak  aby  każda  z  pozycji  miała 

oddzielnie  przypisaną  stawkę  procentowa  podatku  VAT.  ”  Inni  wykonawcy  skorzystali  z  tej 

sygnalizacji  - 

zamieszczając  dodatkową  pozycję  w  formularzu  ofertowym  -  obejmująca 

wycenę  usługi  za  sprzątanie  i  utrzymanie  czystości  terenów  zielonych.  Tak  między  innymi 

zrobił Przystępujący po stronie Zamawiającego. Warto także dodać, iż Odwołujący na etapie 

kierowania pytań  do  SIWZ  nie wskazywał  i  nie  podnosił  żadnych  wątpliwości  co do kwestii 

podatkowych zamawianych usług. (…) 

Na  końcu  warto  także  podnieść  kwestię,  iż  sam  Odwołujący  aktualnie  nie  widzi 

problemów,  które  podnosi  w  treści  odwołania  -  wystawiając  aktualnie  faktury  wobec  MPK 

Łódź  sp.  z  o.o.  za  sprzątanie  tych  samych  punktów  socjalnych  i  tych  samych  terenów 

zielonych  przylegających  do  punktów  socjalnych.  Odwołując  w  poprzednim  postępowaniu 

przetargowym  w  2017  roku  -  n

a  ten  sam  przedmiot  zamówienia  -  złożył  ofertę  i  załączył 

formularz  ofertowy,  w  którym  rozdzielił  usługę  sprzątania  obiektów  i  usługę  sprzątania 

terenów zielonych - zewnętrznych - wskazując osobne stawki dla tych usług. Od 2017 roku 

Odwołujący  co  miesiąc  wobec  Zamawiającego  wystawia  jedna  fakturę,  która  posiada 

odrębne  pozycje  zawierające  osobne  stawki  VAT  8  i  23  %.  W  obowiązującej  aktualnie 

umowie (obowiązującej do 31.08.2020 r.) zawartej z 1MPEL CLEANING Sp. z o.o. z siedzibą 

we Wrocławiu, znajduje się § 3 ust. 1 pkt. 14  - gdzie określono cenę  za usługę utrzymania 

terenów  zewnętrznych:  “cena  jednostkowa  netto  za  jeden  miesiąc  utrzymania  porządku                        

i  czystości  terenów  zlokalizowanych  przy  obiektach  wymienionych  w  pkt  1)  -  2),  4)  -  9) 

niniejszego ustępu wynosi netto 3 779,00 PLN”. W załączeniu Zamawiający przedkłada dwie 

przykładowe konie aktualnych faktur za kwiecie i mai - wystawionych przez Odwołującego - 

gdzie  w  każdej  z  faktur  ostatnia  pozycją  jest  pozycja:  „utrzymanie  porządku  i  czystości 

terenów”  ze  stawka  8  %  VAT.  Warto  wspomnieć,  iż  faktury  te  są  wystawiane  na  kanwie 

analogicznej um

owy jak ta objęta niniejszym postępowaniem, a oferta złożona w poprzednim 

postępowaniu  oparta  była  o  dokumentację  przetargową  analogiczną  do  tego,  którego 

dotyczy niniejsze postępowanie. (…)”. 

Biorąc  pod  uwagę  ustalenia  i  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania  (art.  191 

ust.1 Pzp), Izba stwierdziła co następuje.   

Odnośnie do zarzutu drugiego, Izba uznała w/w zarzuty za podlegające oddaleniu.  

Należy  zauważyć,  że usługi  wskazane w  załączniku nr  9 B  (w  zadaniu 2)  w  pkt  II.1 

ppkt  2,  3  i  4  SIWZ  stanow

ią  odrębne  usługi,  które  nie  mają  charakteru  pomocniczego 

względem  usługi  utrzymania  czystości  wewnątrz  punktów  socjalnych. W  ocenie  Izby,  są  to 

usługi  równorzędne  i  zarazem  oddzielne  względem  siebie,  mogłyby  być  realizowane 

samodzielnie, czyli osobno prze

z Wykonawcę, powinny być zatem zostać objęte oddzielnymi 

stawkami podatku VAT. 

Generalnie również te usług mogłyby być przedmiotem oddzielnego 

postępowania o udzielnie zamówienia publicznego.  

Izba po analizie zakresu usługi utrzymania czystości na zewnętrz, uważa, że nie mają 

one  w  tym  stanie  faktycznym  charakteru  nieistotnego.  Izba  wzięła  pod  uwagę  nie  tylko 

metraż przywołany przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie, a także w kolumnie 23 

w 

każdej z tabeli załącznika nr 9 B do SIWZ oraz oczekiwaną częstotliwość, ale również to, 

że  w  okresie  zimowym  charakter  świadczonych  usług,  będzie  wręcz  konieczny  z  punktu 

widzenia charakteru  pętli.  Jednocześnie,  wskazuje,  że istota utrzymania czystości  zimą nie 

jest tylko usuwanie śniegu, ale także gołoledzi, posypywanie piaskiem lub piaskiem z solą.  

Konieczne  jest  także  zwrócenie  uwagi,  na  wyraźne  zastrzeżenie  w  formularzu 

cenowym.  Z  kolei  sam  formularz  cenowy  miał  charakter  jedynie  wzoru.  Zamawiający 

dopuszczał  możliwość  jego  modyfikacji.  Do  tego  wskazał,  że:  „w  szczególności”,  gdyby 

wadliwa konstrukcja uniemożliwiała poprawne złożenie oferty. Nadto, Zamawiający wyraźnie 

podnosił  w  formularzu  cenowym,  że  jeżeli  cena  pozycji  przedmiotu  zamówienia  wskazana 

przez  Zamawiającego  posiada  różne  stawki  VAT,  należy  zmodyfikować  formularz,  tak  aby 

każda  z  pozycji  miała  oddzielnie  przypisaną  stawkę  podatku  VAT.  Można  nawet  uznać,  że 

tak  wskazana  formuła  uniemożliwiała  podanie  stawki  jednolitej  w  sytuacji,  gdy  przedmiot 

zamówienia  posiada  różne  stawki  podatku  VAT,  a  wręcz  nakazywała  w  tak  dedykowanej 

sytuacji  zmodyfikowanie  formularza  i  podanie  oddzielnych  stawek  podatku  VAT.  Ta 

okoliczność,  w  połączeniu,  z  bezsprzecznie  istnieniem  dwóch  stawek  podatku  VAT 

(okoliczność  bezsporna  między  stronami),  czyniła  konieczność  utrzymania  czynności 

odrzucenia oferty Odwołującego. Izba w tym zakresie podzieliła stanowisko Zamawiającego 

z  rozprawy,  który  przedstawił  dwa  sposoby  ewentualnej  modyfikacji  formularza  cenowego 

uwzględniającego  istnienie  dwóch  stawek  podatku  VAT  (w  ramach  danego  obiektu  lub 

oddzielnie na koniec tabeli przez dodanie dodatkowej rubryki).    

Izba  także  wskazuje,  że  dotychczasowa  praktyka  przy  realizacji  wcześniejszego 

kontraktu 

nota  bene  przez  Odwołującego  na  identyczny  przedmiot  zamówienia,  czemu 

Odwołujący  nie  zaprzeczył  podczas  rozprawy  potwierdza  trafność  stanowiska  Izby,  w  tym 

zakresie.  Zamawiający  przedstawił  bowiem  wraz  z  odpowiedzią  na  odwołanie  faktury                      

z poprzedniego kontraktu, w ramach których Odwołujący wystawiał faktury uwzględniając nie 

tylko  stawkę  podatku  VAT  podstawowa,  ale  również  preferencyjna.  Ustalenie  sposób 

sposobu  fakturowania  dla  każdego  z  obiektów  nie  oznacza,  iż  faktura  nie  może  zawierać 

dwóch  pozycji  z  podziałem  na  poszczególne  stawki  podatku  VAT,  a  protokół  odbioru 

wskazan

ia, że prace zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz zostały wykonane.  

Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.  

Odnośnie do zarzutu pierwszego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający oddaleniu, 

w konsekwencji odd

aleniu wcześniejszego zarzutu.  

Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie. 

W  tym  stanie  rzeczy,  Izba  oddaliła  odwołanie  na  podstawie  art.  192  ust.  1  zdanie 

pierwsze i ust. 2 Pzp oraz orzekła jak w sentencji.   

O  kosztach  postępowania  orzeczono  stosownie  do  wyniku  sprawy,  na  podstawie 

przepisu  art.  192  ust.  9  i  10  Pzp  w  zw.  z 

§  3  pkt  1  lit.  a  i  pkt  2  lit.  b  oraz  §  5  ust.  3  pkt  1 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  

i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j.: Dz. U. z 2018 r. poz. 972). Izba uznała wniosek 

Zamawiającego  o  zasądzenie  kosztów  wynagrodzenia pełnomocnika  w kwocie 3.600,00  zł, 

tj. zgodnie z przedłożonym rachunkiem (§ 3 pkt 2 lit. b w/w rozporządzenia).  

Przewodniczący: 

………………………………