KIO 1937/20 WYROK dnia 15 września 2020 r.

Sygn. akt: KIO 1937/20 

WYROK 

z dnia 

15 września 2020 r.  

Krajowa  Izba Odwoławcza  -   w składzie: 

Przewodniczący: 

Jolanta Markowska 

Protokolant:   

Piotr Kur 

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 

11 września 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 sierpnia 2020 r. przez wykonawcę: eTravel 

S.A.,  al.  Jerozolimskie  142B,  02-305  Warszawa 

w  postępowaniu  prowadzonym  przez 

zamawiającego:  Ministerstwo  Spraw  Zagranicznych  al.  J.  Ch.  Szucha  23,  00-580 

Warszawa,  

przy udziale wykonawcy: WhyNotTrave! Sp. z o.o. Sp.k., Kielnarowa 108 A, 36-020 Tyczyn 

zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę:  eTravel  S.A.,  al.  Jerozolimskie 

142B, 02-305 Warszawa, i: 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę: 

eTravel  S.A.,  al.  Jerozolimskie  142B,  02-305  Warszawa, 

tytułem  wpisu  od 

odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - 

Prawo zamówień publicznych 

(tj.  Dz.  U.  z  2019  r.,  poz.  1843  ze  zm.)  na  niniejszy  wyrok  -  w  terminie  7  dni  od  dnia  jego 

doręczenia  -  przysługuje  skarga  za pośrednictwem  Prezesa  Krajowej Izby  Odwoławczej  do 

Sądu Okręgowego w Warszawie.  

Przewodniczący: 

………………………… 

Sygn. akt: KIO 1937/20 

Uzasadnienie 

Zamawiający: Ministerstwo Spraw Zagranicznych, z siedzibą w Warszawie prowadzi 

postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na 

„kompleksową obsługę podróży służbowych krajowych i zagranicznych pracowników MSZ w 

zakresie  rezerwacji  i  wykupu  biletów  lotniczych,  kolejowych,  rezerwacja  i  zakup  usług 

hotelowych w kraju i za granicą”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku 

Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 18 maja 2020 r. pod numerem 2020/S 096-229592. 

Zamawiający  pismem  z  dnia  3  sierpnia  2020  r.  poinformował  wykonawców,  w  tym 

wykonawcę eTravel S.A., o wyborze oferty złożonej przez wykonawcę WhyNotTravel Sp. z 

o.o. Sp.k. jako najkorzystniejszej w 

p

ostępowaniu. 

Wykonawca, eTravel S.A., 

z siedzibą w Warszawie wniósł odwołanie wobec: 

zaniechania odtajnienia części oferty WhyNotTravel Sp. z o.o. Sp.k. (dalej: „WNT") w 

zakresie  utajnienia  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  oferty,  podczas  gdy  wyjaśnienia  te 

rzeczywistości  nie  zawierają  informacji  stanowiących  tajemnicę  przedsiębiorstwa  w 

rozumieniu  art.  11  ust.  2  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993  r.  o  zwalczaniu  nieuczciwej 

konkurencji (Dz. U. 2018 poz. 419, dalej: „uznk"), zaś wykonawca WNT nie wykazał przesłanek 

koniecznych  dla  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa  i  informacje  te  winny  podlegać 

odtajnieniu, co stanowi naruszenie art. 7 ust. 1 w zw. z art. 8 ust 1, 2 i 3 Pzp oraz w zw. z art. 

11 ust. 2 uznk;  

nieuprawnionym,  wielokrotnym  wzywaniu  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej  ceny  oferty  WNT,  co  doprowadziło  do  nierównego  traktowania  wykonawców  w 

p

ostępowaniu oraz nieodrzucenia oferty WNT, która zawierała rażąco niską cenę, co stanowi 

naruszenie art. 90 ust. 1, 2, 3 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. 

z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp; 

błędnej  ocenie  wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  oferty  i  wyborze  oferty  WNT  zamiast 

dokonania czynności odrzucenia oferty WNT z uwagi na rażąco niską cenę oferty, w sytuacji 

gdy  złożone  wyjaśnienia  nie  potwierdzają,  że  cena  oferty  WNT  nie  jest  rażąco  niska,  co 

stanowi naruszenie art. 90 ust. 3 Pzp w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w 

zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp; 

wyborze oferty WNT jako najkorzystniejszej, pomimo że oferta ta powinna podlegać 

odrzuceniu, co stanowi naruszenie art. 90 ust. 3 Pzp w zw. z art. 91 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 

1 pkt 4 Pzp w zw. zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp. 

Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru oferty WNT jako najkorzystniejszej; 

odtajnienia oferty WNT w zakresie wyjaśnień rażąco niskiej ceny; 

powtórzenia czynności oceny ofert; 

odrzucenia oferty WNT; 

dokonania 

wyboru jako najkorzystniejszej w postępowaniu - oferty Odwołującego. 

Ponadto, Odwołujący wniósł o zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów 

postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego. 

Odwołujący  wyjaśnił,  że  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

Zamawiającego  przepisów  ustawy  Pzp.  Działania  i  zaniechania  Zamawiającego  objęte 

niniejszym  odwołaniem  mogą  uniemożliwić  mu  uzyskanie  zamówienia.  Odwołujący  ze 

względu  na  złożenie  oferty  jest  uczestnikiem  postępowania,  którego  oferta  została 

sklasyfikowana  na  drugim  miejscu, 

zgodnie  z  przedstawioną  przez  Zamawiającego  oceną 

ofert w po

stępowaniu. 

Ad 1) Zarzut zaniechania 

odtajnienia części oferty WNT w zakresie wyjaśnień rażąco niskiej 

ceny 

Odwołujący  wskazał,  że  zgodnie  z  art.  8  ust.  3  Pzp  nie  ujawnia  się  informacji 

stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji,  jeżeli  wykonawca,  nie  później  niż  w  terminie  składania  ofert  lub  wniosków  o 

dopuszczenie do udziału w postępowaniu zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz 

wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

W  ocenie  Odwołującego,  nieodtajnienie  informacji  zastrzeżonych  jako  tajemnica 

przedsiębiorstwa przez WNT objętych niniejszym odwołaniem narusza elementarną zasadę 

prawa zamówień publicznych sformułowaną w art. 7 ust. 1 Pzp, stanowiącą, że zamawiający 

przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający 

zachowanie  uczciwej  konkurencji  oraz  równe  traktowanie  wykonawców.  A  zatem  poprzez 

zaniechanie odtajnienia informacji zastrzeżonych przez WNT jako tajemnica przedsiębiorstwa 

Zamawiający naruszył przepis art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1, ust. 2 oraz ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 

ust. 2 uznk

, jak również art. 96 ust. 3 Pzp. 

Zdaniem 

Odwołującego,  informacje  w  zakresie  opisanym  w  odwołaniu  zostały 

zastrzeżone przez WNT jako tajemnica przedsiębiorstwa niezasadnie, w celu utrudnienia, a 

właściwie  uniemożliwienia  weryfikacji  złożonej  oferty  przez  Odwołującego.  Zamawiający 

błędnie uznał dokonane zastrzeżenie za skuteczne. 

Bezpodstawne utrudnienie 

Odwołującemu dostępu do informacji w postępowaniu nie 

pozwala na urzeczywistnienie zasady 

jawności, uczciwej konkurencji i równego traktowania 

wykonawców, a tym samym narusza art. 8 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 Pzp. 

Odwołujący  podkreślił,  że  art.  8  ust.  3  Pzp  nakłada  na  wykonawcę  obowiązek 

wykazania spełniania przez objęte ochroną informacje przesłanek wynikających z art. 11 ust. 

2  uznk.  Wykonawca 

winien  bez  wezwania  udowodnić  Zamawiającemu  zasadność 

poczynionego  zastrzeżenia.  Brak  takich  wyjaśnień  lub  złożenie  wyjaśnień  ogólnikowych 

powinno być traktowane jako rezygnacja z przewidzianej przepisem art.

8 ust. 3 Pzp ochrony, 

co  aktualizuje  po  stronie  Zamawiającego  obowiązek  ujawnienia  nieskutecznie  utajnionych 

informacji. 

Zdaniem Odwołującego, w okolicznościach tej sprawy brak jest podstaw prawnych do 

uznania wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  jako  zawierających  informacje  stanowiące  tajemnicę 

przedsiębiorstwa w rozumieniu uznk. Zgodnie z treścią art. 11 ust. 2  uznk, przez tajemnicę 

przedsiębiorstwa  rozumie  się  informacje  techniczne,  technologiczne,  organizacyjne 

przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub 

w  szczególnym  zestawieniu  i  zbiorze  ich  elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom 

zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o 

ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu 

należytej  staranności,  działania  w  celu  utrzymania  ich  w  poufności.  Powyższe  znajduje 

potwierdzenie  w  orzeczeniu  Sądu  Najwyższego  z  dnia  3  października  2000  r.  w  sprawie  o 

sygn. akt I CKN 304/00.  

Zamawiający dla zapewnienia realizacji nadrzędnej zasady jawności 

postępowania, a przy tym także zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wszystkich 

wykonawców, ma obowiązek każdorazowego weryfikowania zastrzeżenia tajności złożonych 

przez wykonawców informacji. Rolą Zamawiającego w takim przypadku jest przeprowadzenie 

każdorazowo  indywidualnego  badania,  mającego  na  celu  ustalenie  istnienia  podstaw 

prawnych i faktycznych ta

kiego zastrzeżenia. Odwołujący przywołał w tym miejscu stanowisko 

KIO potwierdzone wyrokiem z dnia 9 lipca 2018 r„ sygn. akt: KIO 1234/18, KIO 1276/18. 

Biorąc pod uwagę zakres dokonanego przez WNT zastrzeżenia, Odwołujący nie ma 

wiedzy  czy  wszystkie  inform

acje  zawarte  w  wyjaśnieniach  ceny  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  W  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  zbyt  pochopnie  i  bezkrytycznie 

przyjął zasadność utrzymania tajności złożonych przez WNT wyjaśnień. 

Odwołujący  podkreślił,  że  nawet  w  razie  spełnienia  przesłanek  uznania  danych 

informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, nie zawsze jest to równoznaczne z koniecznością 

zastrzegania  całych  dokumentów,  i  to  nie  całe  dokumenty  powinny  zostać  utajnione,  a 

poszczególne  zawarte  w  nich  informacje  i  to  przy  łącznym  spełnieniu  przesłanek 

kwalifikujących je jako informacje o charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa. Takie stanowisko 

wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 6 maja 2015 r. KIO 807/15. 

W 

ocenie Odwołującego, WNT nie sprostał wykazaniu, że zastrzeżone informacje w 

wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 

ust.  2  uznk

.  Przedstawione  przez  WNT  zastrzeżenie  tajemnicy  przedsiębiorstwa  jest 

lakoniczne,  oparte  jedynie  na  twierdzeniach  i  nie  poparte  żadnymi  dowodami.  Tak 

przedstawione zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa nie może być podstawą do uznania, 

że informacje te zostały zastrzeżone skutecznie. 

Zamawiający,  oceniając tak  sformułowane zastrzeżenie,  nie jest  w  stanie  ocenić,  czy WNT 

faktycznie takie 

działania podjął, bowiem w żaden sposób tego nie wykazał. 

P

rzedstawienie  dowodów  na  potwierdzenie  podjęcia  działań  w  celu  utrzymania  w 

tajemnicy  zastrzeganych  jako  tajemnica  przedsiębiorstwa  informacji  ma  fundamentalne 

znaczenie dla oceny, czy wykonawca fa

ktycznie chroni tego typu informacje przed dostępem 

do nich osób trzecich. Zdaniem Odwołującego, WNT takich dowodów w ogóle nie przedstawił, 

a  ponadto  w  załączonych  do  wyjaśnień  dowodach  na  potwierdzenie,  że  oferta  nie  zawiera 

rażąco niskiej ceny nie ma zdaniem Odwołującego postanowień dotyczących zachowania w 

tajemnicy  informacji  objętych  umowami,  np.  umowy  o  pracę,  umowy  z  kontrahentami. 

Potwierdza to, że oświadczenia WNT o podejmowanych przez tego wykonawcę działaniach w 

celu  utrzymania  w  tajemnicy  infor

macji  zawartych  w  wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  nie 

znajdują potwierdzenia w rzeczywistości. Odwołujący przywołał wyrok KIO z dnia 23 listopada 

2018 r., sygn. akt KIO 2295/18 oraz 

wyrok ż dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt KIO 200/18. 

Mając na względzie powyższe, należy uznać; że Zamawiający nienależycie ocenił, że 

WNT  skutecznie  zastrzegł  jako  tajemnicę  przedsiębiorstwa  informacje  zawarte  w 

wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny z dnia 3 lipca 2020 r. 

Ad 2) Zarzut n

ieuprawnionego wielokrotnego wzywania WNT 

do złożenia wyjaśnień w 

zakresie rażąco niskiej ceny 

Wykonawca W

NT zaoferował za wykonanie przedmiotu zamówienia kwotę 240,00 zł 

brutto, która to kwota w znaczący sposób odbiega od wartości szacunkowej Zamawiającego 

przeznaczonej na realizację zamówienia. Dodatkowo, cena oferty WNT jest niższa od średniej 

arytmetycznej cen 

pozostałych złożonych w postępowaniu ofert o 95%. 

Zamawiający słusznie powziął zatem wątpliwości co do realności zaoferowanej przez 

WNT ceny i w dniu 26 czerwca 2020 r. wezwał wykonawcę na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do 

złożenia wyjaśnień wraz z dowodami na potwierdzenie, że cena oferty nie jest rażąco niska, 

wskazując, szczegółowo jakie elementy mają zawierać wyjaśnienia. 

Wykonawca 

WNT w dniu 3 lipca 2020 r. przesłał do Zamawiającego wyjaśnienia, które 

w  ocenie  Odwołującego  były  niepełne  i  nie  zawierały  wszystkich  wymaganych  przez 

Zamawiającego informacji, na co wskazuje powtórne wezwanie WNT do złożenia wyjaśnień w 

zakresie  rażąco  niskiej  ceny  z  dnia  13  lipca  2020  r.  Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający 

zastosował tę samą podstawę prawną wezwania oraz wezwał do wyjaśnienia tego samego 

elementu,  który  WNT  było  zobowiązane  szczegółowo  wyjaśnić  w  odpowiedzi  na  pierwsze 

wezwanie. 

Odwołujący  podkreślił,  że  w  pierwszym  wezwaniu  Zamawiający  wprost  żądał 

wykazania, 

że w cenie opłat transakcyjnych WNT uwzględnił koszt usług transportowych. 

Mimo jednoznacznego wezwania, 

WNT nie sprostał ww. obowiązkowi, na co wskazuje 

treść 

powtórnego wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, w którym Zamawiający zapytał 

o ten sam wskazany wyżej element ceny zaoferowanej przez WNT.

Treść tego wezwania 

wskazuje,  że 

wyjaśnienia  WNT  w  tym  zakresie  były  nierzetelne  i  nie  przekonały 

Zamawiającego, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, a tym samym WNT nie sprostał 

obowiązkowi  i  nie  wykazał,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska.  Tym  bardziej,  że 

wycena  kosztów  transportu  w  odniesieniu  do  postanowień  SIWZ  jest  niezwykle  istotna, 

bowiem, to na wykonawcy ciąży koszt pokrycia kosztów usług transportowych.

Zdaniem  Odwołującego,  Zamawiający  w  sposób  nieuprawniony  skierował  do  WNT 

ponowne  wezwanie  o  złożenie  wyjaśnień  zaoferowanej  ceny,  powołując  się  na  tę  samą 

podstawę prawną, tj. art. 90 ust. 1 Pzp, ten sam zakres, jak w wezwaniu z dnia 26 czerwca 

2020 r.  

Zamawiający  w  treści  wezwania  z  dnia  13  lipca  2020  r.  wprost  wskazał,  że  ma 

wątpliwości  co do  udzielonych przez WNT wyjaśnień,  a wątpliwości  te wynikają z faktu,  że 

udzielone  wyjaśnienia  we  wskazanym  zakresie  są  ogólne  oraz  wynika  z  nich,  jak  i  z  treści 

wezwania,  że  WNT  nie  przedstawił  dowodów  na  potwierdzenie  zawarcia  umów  z 

przewoźnikami mogącymi zrealizować usługę transportu pracowników Zamawiającego. Zatem 

nie sposób uznać, że treść udzielonych wyjaśnień mogła być podstawą ponownego wezwania 

do wy

jaśnień w zakresie zaoferowanej przez WNT ceny, co do jednego z elementów, o których 

szczegółowe wyjaśnienie zwracał się Zamawiający. 

Odwołujący  powołał  się  na  orzecznictwo,  zgodnie  z  którym,  ponowne  wezwanie  do 

wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest wyjątkiem od zasady jednokrotnego wezwania i może być 

stosowane w szczególnych okolicznościach, takich jak chociażby potrzeba uszczegółowienia 

złożonych wyjaśnień w konkretnym zakresie, ale tylko takim, które budzą dalsze wątpliwości 

zamawiającego. Nie jest dopuszczalne ponowne wezwanie w tym samym zakresie w sytuacji, 

gdy  pierwsze  wyjaśnienia  okazują  się  ogólnikowe  i  nie  są  poparte  stosownymi  dowodami. 

Tego typu ponowne wezwanie prowadzi bowiem do udzielenia wykonawcy „drugiej szansy", 

co prowadzi do naruszenia podstawowej zasady wskazanej w art. 7 ust. 1 Pzp. (wyrok KIO z 

dnia 25 czerwca 2019 r., sygn.

K

I

O 1056/19, wyrok KIO z dnia 21 sierpnia 2019 r., sygn. KIO 

Zamawiający po otrzymaniu pierwszych wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny 

WNT, które były niepełne i nie potwierdzały, że zaoferowana przez WNT cena nie jest rażąco 

niska,  miał  obowiązek  uznać,  że  wykonawca  ten  nie  sprostał  wymaganiom  określonym  w 

wezwaniu  i  ustawie  Pzp 

oraz  stwierdzić,  że  zaoferowana  cena  jest  rażąco  niska  i  w 

konsekwencji odr

zucić ofertę WNT. 

Ad 3) 

Zarzut błędnej oceny wyjaśnień rażąco niskiej ceny oferty i wybór oferty WNT zamiast 

odrzucenia oferty WNT. 

Odwołujący wyjaśnił, że z ostrożności, w przypadku, gdyby Izba uznała za niezasadny 

zarzut  formalny  w  postaci  wielokrotnego, 

nieuprawnionego  wzywania  WNT  do  wyjaśnień  -

rażąco niskiej ceny, podnosi, że oferta złożona przez wykonawcę WNT zawiera rażąco niską 

cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zgodnie

z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, z

amawiający 

obligatoryjnie  odrzuca  ofertę,  jeżeli  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia.

Odwołujący  wskazał,  że 

zgodnie  z  ugruntowanym  stanowiskiem  doktryny  oraz 

jednolitym w tym zakresie orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, pod mianem  „rażąco 

niskiej ceny" określa się ceną niewiarygodną i nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych 

dla danej usługi, dostawy lub roboty budowlanej. Jak orzekł Sąd Okręgowy w Katowicach w 

wyroku

z dnia 30 stycznia 2007 r. (sygn. akt: XIX Ga 3/07), cena rażąco niska to cena nie tylko 

odbiegająca  od  ceny  rynkowej,  ale  i  taka  cena,  za  którą  nie  można  wykonać  danego 

zamówienia,  przy  założeniu,  że  wykonawca  zastosował  wszelkie  możliwe  oszczędności. 

Przykładem ceny nierealistycznej może więc być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu 

lub 

wytworzenia czy też usług poniżej kosztów ich wykonywania. Odwołujący przywołał także 

opini

ę  prawną  Urzędu  Zamówień  Publicznych  pn.  „Rażąco  niska  cena”,  wskazując,  że  w 

przedmiotowej sprawie cena WNT ma taki charakter. 

Odwołujący  podkreślił,  że  cena  oferty  WNT  jest  aż  o  95%  niższa  od  średniej 

arytmetycznej  złożonych  ofert.  Powołując  się  na  swoje  wieloletnie  doświadczenie  na  rynku 

usług  rezerwacyjnych,  wskazał,  że  wykonanie  zamówienia  w  zakresie  określonym 

przedmiotem zamówienia, w obecnie panującej sytuacji gospodarczej oraz przy uwzględnieniu 

specyficznych wymagań Zamawiającego, za cenę zaofe

rowaną przez WNT w zakresie: 

1)  rezerwacji biletu lotniczego krajowego, 

2)  rezerwacji biletu lotniczego zagranicznego, 

3)  rezerwacji biletu kolejowego krajowego, 

4)  rezerwacji biletu kolejowego zagranicznego, 

jest niemożliwe. 

Zaoferowana przez WNT cena jest nierealna i przy zachowaniu wszelkich rynkowych 

reguł  i  należytej  staranności  realizacja  zamówień  wykonawczych  za  wskazaną  przez  ww. 

wykonawc

ę cenę byłaby nierentowna i nieopłacalna. Należy pamiętać, że zaoferowana cena 

ma  zagwarantować  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymogami  opisanymi  w 

SIWZ  (jakość  realizacji,  szczególne  wymagania  Zamawiającego  itp.),  w  dodatku  w  sytuacji 

gospodarczej związanej z epidemią C0VID- 19, która w szczególny sposób dotknęła branżę 

usług rezerwacyjnych i turystycznych. Według jego najlepszej wiedzy, w przypadku WNT nie 

występują żadne szczególne okoliczności, które umożliwiałby w obliczu epidemii zaoferowanie 

tak niskiej ceny, co wskazuje, że cena została nieodpowiednio skalkulowana. 

Istotne z punktu widzenia realności zaoferowanej w postępowaniu ceny są wymagania 

Zamawiającego w zakresie usług rezerwacyjnych. Zamawiający w pkt 11.7 SIWZ wymagał: 

„ W cenie opłaty transakcyjnej wskazanej w pkt 11.5 ppkt a) należy uwzględnić również koszt 

usług  transportowych  na  trasie:  siedziba  Zamawiającego  -  Lotnisko  Chopina  Warszawa  - 

siedziba Zamawiającego.” Zamawiający wprost oczekiwał, aby zaoferowana cena zawierała 

w sobie dodatkowo koszt usług transportowych, nie jak w pozostałych przypadkach tylko koszt 

usług rezerwacji usług transportowych, a zatem cena ta winna uwzględniać rzeczywisty koszt 

usługi transportowej na wskazanej przez Zamawiającego trasie. 

Wobec  powyższego,  zaoferowanie  ceny  za  usługę  rezerwacji  biletów  lotniczych 

musiało obejmować również koszt usług transportowych z siedziby Zamawiającego na lotnisko 

oraz z lotniska do siedziby Zamawiającego, który to koszt z pewnością nie wynosi 0,01 zł, a 

zgodnie z

postanowieniami SIWZ, 

musi zostać realnie pokryty przez wykonawcę.  

Odwołujący  zaznaczył,  że  niedopuszczalne  jest,  aby  wykonawca  wymaganie  w 

zakresie 

kosztów  transportu  pokrywał  z  ewentualnego  przychodu  z  innych  wycenianych 

elementów przedmiotu zamówienia. Może bowiem się okazać, że Zamawiający w ogóle nie 

dokonana rezerwacji  w 

innym zakresie niż rezerwacje biletów lotniczych, co doprowadzi do 

sytuacji

, w której w wyniku realizacji umowy, wykonawca ten poniesie straty. 

Ponadto, 

z wezwania Zamawiającego z dnia 13 lipca 2020 r. wynika wprost, że WNT 

określił  koszt  przejazdu  od  Zamawiającego  na  lotnisko  na  kwotę  20  zł,  zatem  łączny  koszt 

przejazdu to 40 zł w obie strony. Niemożliwe jest zatem, aby inne dochody z realizacji usług 

rezerwacji biletów lotniczych pozwoliły WNT na pokrycie kosztów transportu. 

Odwołujący stwierdził, że jako podmiot doświadczony na rynku usług rezerwacyjnych, 

ma  wiedzę  na  temat  dodatkowych  dochodów,  jakie  mogą  osiągać  podmioty  działające  na 

rynku. W przypadku usług rezerwacyjnych na bilety lotnicze są to prowizje otrzymywane od 

linii lotniczych. Jednak 

prowizje te wypłacane są tylko i wyłącznie w przypadku rosnącej liczby 

sprzedaży biletów z roku na rok. Zatem, jeżeli sprzedaż biletów w danym roku spada, agent 

nie otrzymuje prowizji. Ponadto, w 

związku z obecną sytuacją wywołaną epidemią COVID-19 

oraz  wstrzymaniem  na  blisko  3  miesiące  wszystkich  lotów  z  Polski  i  do  Polski,  żaden  z 

podmiotów działających na rynku nie ma już szans na uzyskanie tych prowizji. 

Zdaniem 

Odwołującego, WNT w złożonych wyjaśnieniach nie był w stanie wykazać, że 

mimo  obecnej 

sytuacji  gospodarczej  otrzyma  jakiekolwiek  prowizje  od  linii  lotniczych,  które 

pozwalałyby  na  pokrycie  kosztów  usług  rezerwacyjnych  biletów  lotniczych  oraz  osiągniecie 

zysku.  Dodatkowo, 

WNT  z  pewnością  nie  uwzględnił  ryzyka  związanego  z  ponownym 

wprowadzeniem ograniczeń związanych z lotami, co będzie miało bezpośredni wpływ na ilość 

rezerwacji  dokonywanych  przez  Zamawiającego.  W  obecnej  sytuacji  i  wobec  wymagań 

Zamawiającego określonych w SIWZ, nie było możliwe zaoferowanie ceny

na poziomie 0,01 

zł. Wszystkie  wskazane wyżej  okoliczności  potwierdzają,  że zaoferowana przez WNT cena 

jest rażąco niska, co zobowiązywało Zamawiającego do odrzucenia oferty WNT. 

Z 

ostrożności procesowej Odwołujący podniósł, że z racji utajnienia wyjaśnień WNT 

jako zawie

rających informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa Zamawiający powinien 

dokonać  ich  właściwej  oceny.  Jednocześnie  nie  jest  dopuszczalnym  obarczenie  wyłącznie 

Odwołującego  ciężarem  dowodu  co  do  wykazania,  że  cena  oferty  WNT  jest  rażąco  niska. 

Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 stycznia 2014 r. sygn. akt: 

KIO 2875/13. 

Ad  4)  Zarzut  wyboru  oferty  WNT  jako  najkorzystniejszej

,  pomimo  że  oferta  ta  podlega 

odrzuceniu. 

Odwołujący  wskazał,  że  Zamawiający  naruszył  przepisy  ustawy  Pzp,  poprzez 

dokonanie  wyboru  oferty  WNT  jako  najkorzystniejszej,  podczas  gdy  oferta  ta  podlega 

odrzuceniu z uwagi na fakt, że WNT nie wykazał, że złożona przez tego wykonawcę oferta nie 

zawiera  rażąco  niskiej  ceny  oraz  ze  względu  na  fakt,  że  jest  to  cena  rażąco  niska,  co 

Odwołujący wykazał w uzasadnieniu odwołania. 

Wykonawca  WhyNotTravel  sp.  z  o.o.  sp.k. 

zgłosił  przystąpienie  do  postępowania 

odwoławczego  w  niniejszej  sprawie  po  stronie  Zamawiającego.  Przystępujący  wyjaśnił,  

że złożona przez niego oferta została sklasyfikowana na pierwszym miejscu w postępowaniu, 

a  uwzględnienie  odwołania  złożonego  w  niniejszej  sprawie  spowodowałoby  pozbawienie 

Przystępującego  możliwości  uzyskania  zamówienia.  Przystępujący  podniósł,  że  odwołanie 

jest całkowicie niezasadne. Wskazał, że Odwołujący eTravel S.A. utajnia swoje wyjaśnienia 

ceny  w  postępowaniach  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  dokładnie  w  tym  samym 

zakresie,  co  Przystępujący  i  stosuje  zbliżoną  politykę  cenową,  oferując,  nawet  w  trakcie 

pandemii, wykonanie zamówień publicznych za 0,01 zł. 

Zamawiający,  pismem  z  dnia  9  września  2020  r.,  złożył  odpowiedź  na  odwołanie. 

W

niósł o oddalenie odwołania w całości. Podniósł, że wbrew twierdzeniu Odwołującego, wybór 

oferty najkorzystniejszej z dnia 3 sierpnia 2020 r. został dokonany zgodnie z ustawą Pzp oraz 

ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn.: Dz. U. z 

2019 r. poz. 1010 z późn. zm.).  

1. Zarzut zaniechania odtajnienia oferty WNT 

w zakresie wyjaśnień rażąco niskiej ceny. 

Zamawia

jący  zauważył,  że  w  świetle  art.  8  ust.  3  Pzp,  są  istotne  dwa  elementy 

skutecznego zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, tj. moment zastrzeżenia i konieczność 

wykazania,  iż  zastrzeżone  informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Zdaniem 

Zamawiającego,  wykonawca  WNT  dokonał  zastrzeżenia  we  właściwym  momencie.  

W odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego z dnia 26 czerwca 2020 r. do złożenia wyjaśnień 

dotyczących ceny oferty i treści oferty, tj. w piśmie z dnia 3 lipca 2020 r.  wykonawca WNT 

zastrzegł,  że  konkretne  wyjaśnienia  dotyczące  rażąco  niskiej  ceny  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa. Zgodnie z orzecznictwem KIO (wyrok KIO z dnia 28 kwietnia 2017 r. sygn. 

akt  KIO  686/17), 

zasadność  zastrzeżenia  informacji  w  odniesieniu  do  dokumentów 

przedstawianych  na 

późniejszych  etapach  postępowania  musi  być  wykazana  wraz  ze 

złożeniem takiego dokumentu.  

Zamawiający  wyjaśnił,  że  dokonał  wnikliwej  analizy  prawidłowości  zastrzeżenia 

tajemnicy  i  uznał,  że  zastrzeżone  przez  WNT  informacje  wypełniają  definicję  tajemnicy 

p

rzedsiębiorstwa  w  rozumieniu  art.  11  ust.  2  uznk.  Sporządzone  przez  wykonawcę  WNT 

wyjaśnienia  przesłanek  zastrzeżenia  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa,  w  ocenie 

Zamawiającego, są przekonujące, spójne i logiczne. Wskazują na konkretne obszary, które 

mają  charakter  organizacyjny  oraz  stanowią  wartość  gospodarczą.  Przykładowo  będą  to 

warunki  współpracy  z  partnerami  i  uzyskiwane  od  nich  prowizje,  sposoby  utrzymania  i 

zwiększania  prowizji  uzyskiwanych  od  partnerów,  wysokość  kosztów  ponoszonych  przez 

wy

konawcę,  w  tym  kosztów  pracy  wykwalifikowanego  personelu.  Dane  te  nie  są  znane 

konkurencji,  a  w

ykonawca  podjął  niezbędne  działania  zmierzające  do  zachowania  ich  w 

poufności, jak np. odpowiednie klauzule w umowach o pracę, umowach o zakazie konkurencji. 

Z k

olei odtajniając informacje dotyczące personelu wykonawca WNT widzi ryzyko możliwości 

podkupienia wykwalifikowanej kadry przez konkurencję. 

Zamawiający wskazał, że kwestia zasadności utajnienia informacji przedsiębiorstwa to 

nie kwestia rodzaju informacji, 

tylko jej znaczenia dla przedsiębiorstwa, której ujawnienie może 

narazić  na  straty  danego  wykonawcę.  Dlatego,  w  ocenie  Zamawiającego,  załączona 

indywidualna kalkulacja kosztów i przychodów stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa i nie może 

zostać ujawniona bez szwanku dla interesów wykonawcy WNT. 

2. Zarzut nieuprawnionego, wielokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej ceny oferty wykonawcy WNT. 

Zamawiający  wyjaśnił,  że  zarzut  „wielokrotnego”  wzywania  do  złożenia  wyjaśnień  w 

zakresie rażąco niskiej ceny oferty wykonawcy WNT jest niezgodny z prawdą. Zamawiający, 

działając na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, w dniu 26 czerwca 2020 r. wezwał wykonawcę WNT 

do  złożenia  wyjaśnień  dotyczących  wyliczenia  ceny,  będącej  łączną  wartością  opłat 

transakcyjnych  w  wysokości  240,00  zł  brutto,  jak  i  cen  jednostkowych  za  rezerwację 

poszczególnych biletów lotniczych i kolejowych w wysokości 0,01 zł brutto. 

Wykonawca WNT 

w dniu 3 lipca 2020 r. złożył szczegółową i wyczerpującą odpowiedź 

popartą  kalkulacją  kosztów,  prowizji  i  przychodów  z  realizacji  zamówienia.  Odpowiedź 

zawierała  też  kalkulację  dotyczącą  kosztu  transportu  samochodowego.  W  tym  zakresie 

wątpliwości Zamawiającego wzbudziła różnica pomiędzy zaproponowaną przez WNT stawką 

20,00 zł za kurs w jedną stronę, a ceną w obecnie obowiązującej umowie Zamawiającego z 

Polskimi Liniami Lotniczymi LOT S.A.

, tj. 50,00 zł. Zamawiający uznał za właściwe dopytanie 

w  tym  zakresie  i  wystosowa

ł do wykonawcy WNT kolejne wezwanie (pismo z dnia 13 lipca 

2020  r.  Dodatkowo, 

Zamawiający  poprosił  o  informacje  na  temat  firm,  z  którymi  WNT  ma 

podpisane  umowy  w  zakresie  usług  transportowych,  poza  firmą  Uber.  Zamawiający  nie 

oczekiwał  wskazania  na  tym  etapie  umów  z  przewoźnikami,  którzy  będą  obsługiwać 

Zamawiającego, co próbuje narzucić Odwołujący. Co więcej, Zamawiający nie miał podstaw, 

aby żądać od wykonawcy WNT takich umów.  

Zamawiający stwierdził, że ponowne wezwanie było uzasadnione, ponieważ zaistniała 

potrzeba 

uszczegółowienia  złożonych  wcześniej  wyjaśnień  przez  WNT  w  konkretnie 

określonym zakresie, który wzbudził wątpliwości Zamawiającego (wyrok KIO z dnia 2 kwietnia 

2019 r. sygn.  akt  KIO 480/19). W tej sytuacji 

wyciąganie negatywnych konsekwencji wobec 

wykonaw

cy byłoby nieuprawnione. 

3. Zarzut błędnej oceny wyjaśnień rażąco niskiej ceny oferty i wyboru oferty wykonawcy WNT 

zamiast dokonania czynności odrzucenia oferty. 

Zamawiający w toku badania wyjaśnień wykonawcy WNT nie stwierdził rażąco niskiej 

ceny. Wykonawca przedstawił szczegółowe kalkulacje kosztów, przychodów i wykazał zysk. 

P

rzedstawione dowody wskazują, że cena jednostkowa 0,01 zł nie jest ceną nierealną, a ceną 

która występuje na rynku. Potwierdza to też oferta Polskich Linii Lotniczych LOT S.A., w której 

opłaty  transakcyjne  od  jednej  usługi  za  rezerwację  biletu  lotniczego  krajowego,  rezerwację 

biletu kolejowego krajowego, rezerwację biletu kolejowego zagranicznego, rezerwację hotelu 

krajowego i rezerwację hotelu zagranicznego, skalkulowano na poziomie 0,01 zł. 

Zamawiający  wskazał,  że  cena  0,01  zł  była  przedmiotem  odwołania  w  poprzednio 

prowadzonym 

postępowaniu,  o  tym  samym  przedmiocie,  w  2017  r.  Wyrok  KIO  z  dnia  25 

sierpnia  2017  r.  o  sygn.  akt  KIO  1645/17, 

stwierdzający,  że  cena  opłaty  transakcyjnej  w 

wysokości 0,01 zł we wskazanym postępowaniu nie mogła być ceną realną, został zaskarżony 

do Sądu Okręgowego w Warszawie, który w dniu 3 stycznia 2018 r. wydał wyrok o sygn. XXIII 

Ga 1547/17

, zajmując odmienne stanowisko.  

Zdaniem  Zamawiającego,  mając  na  uwadze  ww.  orzeczenie  sądu  okręgowego, 

aktualne orzecznictwo KIO oraz oferowane ceny w postępowaniach tego rodzaju na „rynku 

zamówień publicznych”, cena opłaty transakcyjnej za pojedynczą usługę w wysokości 0,01 zł 

nie jest ceną nierealną lub ceną niemożliwą. Wręcz przeciwnie, jest ceną realną i rynkową. 

Ponadto,  wykonawca  WNT 

w  niniejszym  postępowaniu  wykazał,  że  przedmiotowa  cena 

obejmuje  wszystkie  koszty  towarzyszące  wykonaniu  zamówienia  wynikające  z  SIWZ  i 

zap

ewnia  należytą  realizację  przedmiotu  zamówienia,  a  także  umożliwia,  po  pokryciu 

wszystkich kosztów, osiągnięcie zysku. Zamawiający nie miał zatem podstaw, aby skutecznie 

i legalnie odrzucić ofertę WNT na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp. 

4. Zarzut wyboru oferty wykonawcy WNT 

jako najkorzystniejszej w postępowaniu, pomimo że 

oferta  powinna  podlegać  odrzuceniu.  Zamawiający  stwierdził,  że  wbrew  twierdzeniu 

Odwołującego,  nie  naruszył  przepisów  ustawy  Pzp.  Oferta  wykonawcy  WNT  nie  podlega 

odrzuceniu z wyżej wskazanych powodów, a wykonawca  wykazał, że cena jego oferty nie jest 

ceną rażąco niską. 

Krajowa Izba Odwoławcza, uwzględniając dokumentację postępowania, dokumenty 

zgromadzone  w  aktach  sprawy  i  wyjaśnienia  złożone  na  rozprawie  przez  strony 

i uczestnika 

postępowania odwoławczego, ustaliła i zważyła, co następuje. 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

Izba  stwierdziła,  że  Odwołujący  wykazał  posiadanie  legitymacji  uprawniającej  do 

wniesienia odwołania, stosownie do art. 179 ust. 1 Pzp.  

Wykonawca  WhyNotTravel  sp.  z  o.o.  sp.k. 

skutecznie  przystąpił  do  postępowania 

odwoławczego po stronie Zamawiającego, stosownie do wymogów art. 185 ust. 2 i 3 Pzp. 

Nie potwierdził się zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 w zw. z art. 8 ust 1, 2 i 3 Pzp oraz w zw. z 

art.  11  ust.  2  uznk,  przez 

zaniechanie  odtajnienia  części  oferty WNT  w  zakresie  wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny. 

Z

godnie  z  art.  8  ust.  3  Pzp  nie  ujawnia  się  informacji  stanowiących  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji,  jeżeli 

wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału 

w 

postępowaniu zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone 

informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Przepis  powyższy  nakłada  na  wykonawcę 

obowiązek wykazania spełniania przez objęte ochroną informacje przesłanek wynikających z 

art.  11  ust.  2  uznk.  Wykonawca  ma  obowiązek  wraz  ze  złożeniem  danych  informacji 

Zamawiającemu  przedstawić  pełne  uzasadnienie  do  zastrzeżenia  informacji  jako  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, poprzez wykazanie spełnienia wszystkich przesłanek skuteczności takiego 

zastrzeżenia stosownie do brzmienia art. 11 ust. 2 uznk.  

W  odpowiedzi  na  wezwanie  Zamawiającego  z  dnia  26  czerwca  2020  r.  do  złożenia 

wyjaśnień dotyczących ceny oferty i treści oferty, tj. w piśmie z dnia 3 lipca 2020 r. wykonawca 

WNT 

zastrzegł, że konkretne wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny stanowią tajemnicę 

przedsiębiorstwa.  

W  okolicznościach  tej  sprawy  brak  jest  podstaw  do  stwierdzenia,  że  przedstawione 

przez  wykonawcę  WNT  uzasadnienie  nie  potwierdza,  że  zastrzeżone  informacje  w 

wyjaśnieniach z dnia 3 lipca 2020 r. stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa Przystępującego, tj. 

informacje podlegają ochronie w trybie ustawy. 

Zgodnie  z  treścią  art.  11  ust.  2  uznk,  przez  tajemnicę  przedsiębiorstwa rozumie  się 

informacje  techniczne,  technologiczne, 

organizacyjne  przedsiębiorstwa  lub  inne  informacje 

posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze 

ich  elementów  nie  są  powszechnie  znane  osobom  zwykle  zajmującym  się  tym  rodzajem 

informacji  albo  nie  są  łatwo  dostępne  dla  takich  osób,  o  ile  uprawniony  do  korzystania  z 

informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w 

celu utrzymania ich w poufności.  

Izba  podziela  stanowisko  Zamawiającego,  że  dokonana  przez  niego  ocena 

z

astrzeżenia  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa  przez  wykonawcę  WNT  zapewnia 

realizacj

ę  nadrzędnej  zasady  jawności  postępowania,  a  także  w  konsekwencji  zasady 

uczciwej  konkurencji  i  równego  traktowania  wszystkich  wykonawców  w  prowadzonym 

postępowaniu.  Zamawiający  dokonał  weryfikacji  zastrzeżonych  informacji,  uznając,  że  

informacje w zakresie opisanym w odwołaniu zostały zastrzeżone przez WNT jako tajemnica 

przedsiębiorstwa w sposób zasadny i zgodny z obowiązującymi przepisami ustawy. Nie ma 

żadnych podstaw do stwierdzenia, że zastrzeżenie części wyjaśnień w jakimkolwiek stopniu 

dyskryminuje Odwołującego  w  postępowaniu,  ponieważ  są  to  informacje  ściśle  związane  z 

prowadzonym  przez  WNT  przedsiębiorstwem  oraz  mają  istotne  znaczenie  i  wartość 

gospodarczą dla tego wykonawcy z punktu widzenia posiadanej pozycji na rynku. 

Wykonawca WNT 

wykazał w sposób rzetelny i rzeczowy, że zastrzeżone informacje w 

wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 

ust. 2 uznk. Zastr

zeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa zostało poparte przez ww. wykonawcę 

stosownymi dowodami. 

Zastrzeżenie dotyczy informacji o charakterze organizacyjnym, które 

stanowią  istotną  wartość  gospodarczą  dla  wykonawcy,  takie  jak,  w  szczególności: 

indywidualne war

unki handlowe w ramach stałej współpracy pomiędzy partnerami, wysokość 

uzyskiwanych prowizji

, sposoby utrzymania i zwiększania prowizji uzyskiwanych od partnerów, 

wysokość  kosztów  ponoszonych  przez  wykonawcę,  w  tym  w  odniesieniu  do  przedmiotu 

zamówienia,  kosztów  personelu  itp.  Wykonawca  WNT  wykazał  także,  że  zastrzeżone 

informacje  nigdy  nie  zostały  ujawnione  konkurencji,  gdyż  wykonawca  chroni  te  dane 

podejmując restrykcyjne działania zmierzające do zachowania ich w poufności, poprzez np. 

stosowne klauzule zawarte w umowach,  w tym w umowach 

o pracę, w umowach o zakazie 

konkurencji, w umowach z partnerami biznesowymi.  

Izba zważyła również, iż, jak wynika z wyjaśnień Przystępującego, którym Odwołujący 

nie  zaprzecz

ył  na  rozprawie,  wykonawcy  na  danym  rynku,  w  tym  również  Odwołujący, 

skutecznie  zastrzegają  tego  rodzaju  informacje,  tj.  wyjaśnienia  dotyczące  ceny  oferty,  jako 

tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Potwierdzeniem  powyższego  jest  także  fakt,  że  Odwołujący, 

składając na rozprawie do akt sprawy oświadczenia eTravel S.A. z dnia 8 września 2020r., a 

także umowę zawartą przez Odwołującego z Sabre z dnia 7 grudnia 2016r. wraz z aneksem, 

zastrzegł zawarte w tych dokumentach informacje jako tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Mając  na  względzie  powyższe,  Izba  uznała,  że  Zamawiający  należycie  ocenił,  że 

wykonawca 

WNT skutecznie zastrzegł, jako tajemnicę przedsiębiorstwa informacje zawarte w 

wyjaśnieniach  rażąco  niskiej  ceny  z  dnia  3  lipca  2020  r.  Wobec  powyższego,  zachowanie 

zastrzeżonych informacji w poufności nie narusza art. 8 ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 Pzp. 

Za niezasadny Izba uznała zarzut naruszenia art 90 ust. 1, 2, 3 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp 

oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp, przez nieuprawnione wielokrotne 

wzywanie do 

złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny oferty WNT. 

Zamawiający w dniu 26 czerwca 2020 r. wezwał wykonawcę WNT na podstawie art. 

90 ust. 1 Pzp do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny 

złożonej  oferty.  Zamawiający  szczegółowo  opisał  w  wezwaniu  powzięte  wątpliwości  co  do 

możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  w 

Spe

cyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia oraz wynikającymi z odrębnych przepisów oraz 

w kontekście należytego wykonania przedmiotu zamówienia, w szczególności w stosunku do 

cen rynkowych i cen w postępowaniu.  

Wykonawca WNT w dniu 3 lipca 2020 r. 

złożył szczegółowe wyjaśnienia sformułowane 

w odniesieniu do wszystkich zagadnień wskazanych przez Zamawiającego w ww. wezwaniu, 

jako  budzących  wątpliwości  Zamawiającego.  Wykonawca  WNT  przedstawił  szczegółowe 

wyjaśnienia wraz z kalkulacją, uwzględniającą wymagania Zamawiającego i warunki realizacji 

zamówienia, w tym uwzględniając zmienione warunki rynkowe w okresie pandemii związanej 

z COVID 

– 19, z uwzględnieniem okresu realizacji umowy w ciągu 4 lat. 

 P

owtórne wezwanie wykonawcy WNT do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej 

ceny z dnia 13 lipca 2020 r. 

jest wezwaniem, które miało na celu dodatkowe uszczegółowienie  

i wyjaśnienie dalszych wątpliwości Zamawiającego, które Zamawiający powziął w kontekście 

złożonych przez wykonawcę WNT wyjaśnień z dnia 3 lipca 2020 r. 

Zamawiający w sposób uprawniony skierował do wykonawcy WNT ponowne wezwanie 

d

o złożenia wyjaśnień zaoferowanej ceny, powołując się na tę samą podstawę prawną, tj. art. 

90 ust. 1 Pzp

, ponieważ nadal podstawą wezwania były dalsze wątpliwości Zamawiającego. 

Zakres  powyższego  wezwania  wskazuje  jednoznacznie,  że  treść  wezwania  wynikała  z 

potrzeby 

uszczegółowienia  złożonych  już  wyjaśnień  w  wąskim  zakresie,  budzącym  nowe 

(kolejne)  wątpliwości  Zamawiającego,  tj.  w  zakresie  przedstawionej  kalkulacji  dotyczącej 

kosztu  transportu  samochodowego 

w  kontekście  kosztów  transportu  przewidzianych  w 

aktualnie  realizowanej  na  rzecz  Zamawiającego  umowie.  Zamawiający  poprosił  także  o 

informacje  na  temat  firm,  z  którymi  WNT  ma  podpisane  umowy  w  zakresie  usług 

transportowych  (

poza  firmą  Uber).  Zamawiający  nie  żądał  przedstawienia  umów  z 

przewoźnikami, którzy będą obsługiwać Zamawiającego, co wprost wynika z treści wezwania, 

a co 

na tym etapie postępowania byłoby nieuprawnione. 

W dniu 16 lipca 2020 r. wykonawca WNT p

rzedłożył dodatkowe wyjaśnienia w zakresie 

wskazanym przez Zamawiającego w wezwaniu z dnia 13 lipca 2020 r. 

Biorąc pod uwagę powyższe, Izba nie znalazła podstaw do stwierdzenia, że w stanie 

faktycznym  tej  sprawy  nastąpiło  nieuprawnione  powtórne  wezwanie  wykonawcy  WNT  do 

złożenia wyjaśnień w kontekście rażąco niskiej ceny w takim samym zakresie jak w pierwszym 

wezwaniu, co stanowiłoby naruszenie art. 90 ust 1 w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp.  

Nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut naruszenia art. 90 ust 3 Pzp w zw. z art. 91 

ust. 1 Pzp, oraz art 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp, przez b

łędną ocenę 

wyjaśnień  rażąco  niskiej  ceny  oferty  i  wybór  oferty  WNT  jako  najkorzystniejszej,  zamiast 

odrzucenia tej oferty. 

Zgodnie  z  postanowieniami 

SIWZ,  podstawą  do  obliczenia  ceny  jest  pełen  zakres 

zamówienia, określony w Załączniku nr 1 do SIWZ, tj. w Opisie przedmiotu zamówienia oraz 

w  Załączniku  nr  2  do  SIWZ  -  Istotnych  Postanowieniach  Umowy.  Cena  oferty  powinna 

obejmować wszystkie koszty, jakie poniesie wykonawca z tytułu należytej realizacji przedmiotu 

zamówienia, zgodnie z warunkami wynikającymi z ww. dokumentów. 

Zamawiający  w  pkt  11  SIWZ,  Opis  sposobu  obliczenia  ceny  wskazał  zakres 

elementów, które zawierają się  w rzeczywistym koszcie realizacji poszczególnych rodzajów 

świadczonych przez wykonawcę usług. Określono, iż oplata transakcyjna powinna zawierać w 

odniesieniu do: 

a) 

biletów  lotniczych  krajowych  i  zagranicznych,  w  szczególności:  koszt  rezerwacji  i 

wystawienia biletu, w tym wszelkie opłaty związane z zastosowanym sposobem opłacenia i 

zabezpieczenia rezerwacji 

(np. płatności kartą kredytową nie będą obciążały Zamawiającego 

całkowity  koszt  za  wystawienie  biletu  musi  zostać  ujęty  przez  wykonawcę  w  opłacie 

transakcyjnej), dostawę biletu, oferowanie wariantów połączeń, przypominania o zbliżających 

się  terminach  wykupu  biletów,  zorganizowanie  i  zabezpieczenie  kompleksowej  realizacji 

przedmiotu  umowy  zgodnie  z  obowi

ązującymi  przepisami  lokalnymi  i  krajów  docelowych, 

koszty  powtórzenia  rezerwacji,  zmiany  rezerwacji,  zwrotu  biletu,  wymiany  biletu,  odwołań  i 

reklamacji, odprawy i wszelkie i

nterwencje związane z obsługą przelotu oraz wszystkie inne 

koszty zwi

ązane z należytym i zgodnym z SIWZ wykonywaniem zamówienia, 

b) 

bi

letów  kolejowych  krajowych  i  zagranicznych,  w  szczególności:  koszt  rezerwacji  i 

wystawieni

a biletu, w tym wszelkie opłaty związane z zastosowanym sposobem opłacenia i 

zabezpieczenia rezerwacji 

(np. płatności kartą kredytową nie będą obciążały Zamawiającego 

całkowity  koszt  za  wystawienie  biletu  musi  zostać  ujęty  przez  wykonawcę  w  opłacie 

transakcyjnej), dostawę biletu, oferowanie wariantów połączeń, przypominania o zbliżających 

się  terminach  wykupu  biletów,  zorganizowanie  i  zabezpieczenie  kompleksowej  realizacji 

przedmiotu  umowy, 

zgodnie  z  obowiązującymi  przepisami  lokalnymi  i  krajów  docelowych, 

koszty  powtórzenia  rezerwacji,  zmiany  rezerwacji,  zwrotu  biletu,  wymiany  biletu,  odwołań  i 

reklamacji, odprawy i wszelkie i

nterwencje związane z obsługą przewozu oraz wszystkie inne 

koszty związane z należytym i zgodnym z SIWZ wykonywaniem zamówienia. 

Zgodnie z pkt 11.7 SIWZ, w 

cenie opłaty transakcyjnej wskazanej w pkt a wykonawca 

powinien  uwzględnić  koszt  usług  transportowych  na  trasie:  siedziba  Zamawiającego  — 

Lotnisko Chopina Warszawa - si

edziba Zamawiającego, a zgodnie z pkt 11.6 SIWZ, w cenie 

opłat transakcyjnych należy uwzględnić również koszty wykonawcy związane z prowadzeniem 

punktu  sprzedaży  biletów  w  siedzibie  Zamawiającego.  W  szczególności  koszt  zatrudnienia 

dwóch  osób (kasjerów  biletowych)  przez  okres  realizacji  zamówienia,  koszt  czynszu i  opłat 

e

ksploatacyjnych,  a  także  koszt  innych  usług,  do  wykonania  których  wykonawca  będzie 

zobowiązany w związku z realizacją zamówienia, zwłaszcza związanych z prowadzeniem „call 

center

”,  przygotowywaniem  zestawień  na  żądanie  zamawiającego,  czy  przetwarzaniem  w 

imieniu Zamawiającego danych osobowych. 

Jak  wynika  z  protokołu  postępowania  (pkt  2.4),  Zamawiający  ustalił  wartość 

zamówienia na kwotę: 55 465 766,96 zł netto. Kwota powyższa, po uwzględnieniu podatku 

VAT, 

stanowi całkowitą wartość przedmiotu umowy (świadczenia), bowiem rzeczywista cena 

rozumiana  jako  wynagrodzenie  wykonawcy 

obejmuje  również  cenę  usług  nabywanych  dla 

Z

amawiającego.  Kwota  stanowiąca  sumę  opłat  transakcyjnych  i  jednostkowa  opłata 

transakcyjna 

są jedynie elementem tej wartości (ceny), co potwierdza treść orzeczenia Sądu 

Okręgowego  w  Warszawie  z  dnia  3  stycznia  2018  r.  o  sygn.  XXIII  Ga  1547/17.  Całkowita 

wartość  przedmiotu  umowy  składa  się  bowiem  z  sumy  opłat  transakcyjnych  i  kwoty 

przeznaczonej na zakup usług podstawowych zgodnie z § 9 ust. 2 IPU.  

Wykonawca WNT  zaoferował  cenę  za  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  w  kwocie 

240,00  zł  brutto.  Cena  oferty  wykonawcy  WNT  jest  niższa  o  kwotę  769  050  zł  od  kwoty 

zaoferowanej przez w

ykonawcę eTravel S.A. (Odwołującego) oraz o kwotę 737 850 zł od ceny 

zaoferowanej przez wykonawc

ę PLL LOT S.A. Uwzględniając wartość przedmiotu umowy, jest 

to różnica w wysokości mniejszej niż 1,5% wartości zamówienia. Izba nie podzieliła stanowiska 

Odwołującego, że cena oferty WNT jest o 95% niższa od średniej arytmetycznej złożonych 

ofert.  

Podkreślić w tym miejscu należy, że na rynku zamówień publicznych na organizację 

podróży  służbowych powszechnie  jest  stosowana  opłata transakcyjna w  wysokości  0,01  zł, 

czego dowodzą przedłożone przez Przystępującego wraz z wyjaśnieniami oraz na rozprawie 

informacje  z  otwarcia  ofert  w  postępowaniach  prowadzonych  przez  innych  zamawiających. 

Jak  wyjaśnił  również  Przystępujący,  za  taką  właśnie  kwotę  realizuje  on  obecnie  większość 

usług na rzecz zamawiających publicznych. 

Zamawiający wezwał wykonawcę WNT na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, do złożenia 

wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny oferty, będącej łączną wartością opłat transakcyjnych 

w wysokości 240,00 zł brutto, jak i cen jednostkowych za rezerwację poszczególnych biletów 

lotniczych i kolejowych w wysokości 0,01 zł brutto - opłaty transakcyjne od poszczególnych 

usług wymienione w części 1 pkt od 1 do 4 formularza ofertowego.

Wykonawca  WNT  złożył  wyjaśnienia  pismem  z  dnia  3  lipca  2020  r.  i  dodatkowe 

wyjaśnienia w dniu 16 lipca 2020 r., załączając liczne dowody na poparcie przedstawionych w 

wyjaśnieniach oświadczeń i kalkulacji, w tym informacje z otwarcia ofert, umowy pracowników 

(tajemnica przedsiębiorstwa), umowy z liniami lotniczymi (tajemnica przedsiębiorstwa), umowy 

z systemem GDS (tajemnica przedsiębiorstwa), umowy z operatorami kolejowymi (tajemnica 

przedsiębiorstwa), umowę z systemem GDS – noclegi (tajemnica przedsiębiorstwa), raport ze 

sprzedaży segmentów (tajemnica przedsiębiorstwa), umowę najmu Warszawa z załącznikiem 

(tajemnica przedsiębiorstwa), komercyjną wycenę przejazdu, ofertę na komputery. 

Zgodnie

z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, zamawiający ma obowiązek odrzucić ofertę, jeżeli 

oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Mając na uwadze 

treść art. 90 ust. 3 Pzp, zamawiający zobowiązany jest odrzucić ofertę wykonawcy, który nie 

udz

ielił  wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami 

potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Wykonawca  WNT  przedstawił  szczegółowe  wyjaśnienia  dotyczące  kalkulacji 

zaoferowanych  cen  jednostkowych  (opłat  transakcyjnych  liczonych  od  jednej  usługi)  w 

zakresie: 

rezerwacji biletu lotniczego krajowego, 

rezerwacji biletu lotniczego zagranicznego,  

rezerwacji biletu kolejowego krajowego, 

rezerwacji biletu kolejowego zagranicznego. 

Wyjaśnienia  WNT  uwzględniają  obecną  sytuację  gospodarczą  i  rynkową,  w  tym 

negatywne skutki wywołane pandemią COVID - 19 oraz okoliczność z tym związaną w postaci 

możliwości zmniejszenia wskazanej w SIWZ liczby biletów i miejsc noclegowych. Wykonawca 

WNT wykazał w powyższym zakresie, że pomimo możliwości wystąpienia takiej sytuacji, cena 

oferty  n

ie  jest  rażąco  niska,  a  ryzyko  związane  z  pandemią  zostało  uwzględnione  w  cenie 

oferty, w tym w zaoferowanych opłatach transakcyjnych. 

Złożone  przez  wykonawcę  WNT  wyjaśnienia  i  załączone  do  wyjaśnień  dowody 

potwierdzają,  że  wykonawca  uwzględnił  w  cenie  oferty  koszty  towarzyszące  wykonaniu 

zamówienia wynikające z SIWZ, zgodnie z pełnym zakresem zamówienia określonym w OPZ 

oraz  wymaganiam

i  wynikającymi  z  IPU.  Wykonawca  WNT  wykazał  również  koszty 

specjalistycznej kadry pracowników w ilości 4 osób przewidzianych do realizacji usług na rzecz 

Zamawiającego. 

Wykonawca 

WNT wyjaśnił, w jaki sposób jest w stanie pokryć koszty wykonania usługi, 

przy jednoczesnym obciążeniu Zamawiającego kosztami dla pojedynczej opłaty transakcyjnej 

w 

wysokości 0,01 zł, w całym okresie realizacji umowy i osiągnąć zysk z realizacji zamówienia. 

Wyjaśnił  poszczególne  elementy  oferty,  które miały  wpływ  na  zastosowaną kalkulację,  jako 

elementy 

cenotwórcze i wykazał, że zaoferowane ceny transakcyjne są cenami rynkowymi.  

Złożone przez  wykonawcę WNT  wyjaśnienia  wskazują,  że zaoferowana przez WNT 

cena  jest  realna  i  przy  zachowaniu  rynkowych  reguł  i  należytej  staranności  realizacja 

zamówień  wykonawczych  za  wskazaną  przez  ww.  wykonawcę  cenę  będzie  rentowna  - 

zaoferowane 

opłaty  transakcyjne  zostały  skalkulowane  na  racjonalnych  przesłankach.  W 

ocenie Izby, wykonawca WNT, stosownie do dyspozycji  art. 90 ust. 2 

Pzp, zrealizował swój 

obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. 

W  zakresie  wymagania 

Zamawiającego,  zawartego  w  pkt  11.7  SIWZ,  aby  w  cenie 

o

płaty transakcyjnej wskazanej w pkt 11.5 ppkt a uwzględnić koszt usług transportowych na 

trasie:  siedziba  Zamawiającego  -  Lotnisko  Chopina  Warszawa  -  siedziba  Zamawiającego, 

wykonawca  WNT  skalkulował  realny  koszt  usługi  transportowej  na  wskazanej  przez 

Zamawiającego trasie w warunkach dostępnych w tym zakresie Przystępującemu. Koszt ten, 

według  kalkulacji  WNT,  zostanie  realnie  pokryty  przez  wykonawcę  z  uzyskiwanych 

przychodów.  

Odwołujący  zarzucał  w  odwołaniu,  że  określony  przez  WNT  w  wyjaśnieniach  koszt 

przejazdu od Zamawiającego na lotnisko  w wysokości 20 zł nie może być pokryty z  innych 

dochod

ów  z  realizacji  usług  rezerwacji  biletów  lotniczych.  Odwołujący  nie  wykazał  i  nie 

uprawdopodobnił  nawet,  że  w  przypadku  usług  rezerwacyjnych  na  bilety  lotnicze  prowizje 

otrzymywane 

przez wykonawcę WNT od linii lotniczych nie pozwolą na pokrycie powyższych 

kosztów oraz że wykonawca WNT  nie ma szans na uzyskanie tych prowizji ze względu na 

ograniczenia liczby lotów związane z pandemią. W świetle przedstawionych wyjaśnień oraz 

załączonych  dowodów,  wykonawca  WNT  posiada  możliwość  uzyskania  odpowiednich 

przychodów  w  przypadku  usług  rezerwacyjnych  na  bilety  lotnicze  na  pokrycie  powyższych 

kosztów.  

Odwołujący  nie  wykazał  zatem,  że  w  obecnej  sytuacji  i  wobec  wymagań 

Zamawiającego określonych w SIWZ, wykonawca WNT nie był w stanie zaoferować ceny

na 

poziomie 0,01 zł, bez starty finansowej. Treść umowy złożonej przez Odwołującego zawartej 

z Sabre z 07.12.2016r. wraz z aneksem (taj

emnica przedsiębiorstwa) nie zawiera identycznej 

treści  jak  umowa  zawarta  pomiędzy  Sabre  a  Przystępującym  (wraz  z  aneksem),  co 

Odwołujący podnosił na okoliczność braku możliwości uzyskiwania przez wykonawcę WNT w 

ramach  tej  umowy  określonych  w  niej  prowizji,  z  uwagi  na  ograniczenie  rynku  podróży 

lotniczych w okresie pandemii. 

Ponadto, oświadczenia eTravel S.A. z dnia 8 września 2020r. 

wraz z załącznikiem nr. 1 (tajemnica przedsiębiorstwa), zostały złożone przez Odwołującego 

na  rozprawie  na  okoliczność,  że  „opłaty  uzyskiwane  od  firmy  Sabre  mogą  pokryć  koszty 

pracownika w normalnych warunkach, natomiast w warunkach pandemii jest to bardzo trudne”. 

Z  powyższego  wynika,  że  sam  Odwołujący  ostatecznie  nie  wykluczył  takiej  możliwości. 

Przedstawione  przez  Przystępującego  natomiast  na  rozprawie  dowody  nr  1  i  6  stanowiące 

tajemnicę przedsiębiorstwa, potwierdzają stałą prowizję dla wykonawcy WNT, niezależnie od 

poziomu sprzedaży, w tym w 2020r. 

W odniesieniu do złożonych przez Odwołującego na rozprawie publikacji i wydruków z 

aplikacji  przewoźników  Uber,  Bolt,  FreeNow,  na  okoliczność  wysokości  kosztu  przejazdu  z 

lokalizacji Zamawiającego na lotnisko i z lotniska, Izba stwierdziła, że w odwołaniu nie został 

zawarty  zarzut 

dotyczący  realności  kosztu  w  wysokości  20  zł  za  przejazd.  Zarzut  ten 

podniesiony  dopiero  na  rozprawie  stanowi  rozszerzenie  zarzut

ów  przedstawionych  w 

odwołaniu, w którym Odwołujący podnosił wyłącznie zarzut, że kosztu przejazdu w wysokości 

20  zł  nie  można  pokryć  z  przychodów  wykonawcy  z  tytułu  rezerwacji  biletów  lotniczych. 

Natomiast na rozprawie 

Odwołujący podniósł dodatkowo, że kwota ta jest za niska w stosunku 

do  rzeczywistych  kosztów,  jakie  wykonawca  WNT  realnie  poniesie.  Izba  wskazuje,  że 

stosownie  do  art.  192  ust.  7  Pzp, 

Izba  nie  może  orzekać  co  do  zarzutów  niezawartych  w 

odwołaniu. Ponadto, w ocenie Izby, złożone przez Odwołującego wydruki ceny za przejazd 

wskazują,  że  realna  jest  możliwość  uzyskania  przez  wykonawcę WNT  ceny  za  wymagane 

przez  Zamawiającego  przejazdy  w  wysokości  średnio  20  zł  w  ramach  stałej  współpracy  z 

przewoźnikami wskazanymi w wyjaśnieniach, w tym Uber lub BOLT. 

Nie potwierdził się w konsekwencji zarzut naruszenia art. 90 ust. 3 Pzp w zw. z art. 91 ust. 1 

Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp, przez w

ybór oferty WNT 

jako najkorzystniejszej, pomimo że oferta ta podlega odrzuceniu. 

Izba nie stwierdziła naruszenia przez Zamawiającego przepisów art. 90 ust. 3 Pzp w 

zw. z art. 91 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 Pzp, przez 

wybór oferty WNT jako najkorzystniejszej. Nie potwierdził się zarzut, że oferta WNT zawiera 

rażąco niską cenę oraz że z tego względu oferta podlega odrzuceniu, gdyż wykonawca  WNT 

wykazał  w  ramach  postepowania  wyjaśniającego,  że  cena  jego  oferty  nie  jest  ceną  rażąco 

niską.  Zatem,  wybór  oferty WNT jako najkorzystniejszej  dokonany  przez Zamawiającego  w 

post

ępowaniu,  w  świetle  warunków  określonych  w  SIWZ,  jest  zgodny  z  przepisami  ustawy 

Pzp.  

Biorąc  pod  uwagę  stan  rzeczy  ustalony  w  toku  postępowania,  Izba  orzekła,  jak  

w sentencji, na podstawie art. 192 ust. 1 Pzp. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp  oraz  §  3  pkt  1  rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  roku  

w  sprawie  wysokości  i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972).  

Przewodniczący: 

…………………………