KIO 1930/20
Sygn. akt KIO 1930/20
WYROK
z dnia 1
6 września 2020 roku
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Klaudia Szczytowska-Maziarz
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15
września 2020 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 sierpnia 2020 roku przez
wykonawcę Instytut Energii Sp. z o.o., ul. Wiśniowa 17, 11-010 Barczewo w postępowaniu
prowadzonym przez
Zakład Gospodarki i Usług Komunalnych, ul. Bankowa 8,
800 Lubań
orzeka:
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności odrzucenia oferty
o
dwołującego, unieważnienie czynności zatrzymania wadium, ponowienie czynności badania
i oceny ofer
t z uwzględnieniem oferty odwołującego, a w jej ramach wezwanie odwołującego
do
uzupełnienia lub złożenia wyjaśnień wykazu osób skierowanych do realizacji zamówienia
publicznego, poprzez wskazanie
, których osób braki dotyczą i jakie są to braki lub wskazanie,
informacje dotyczące, których osób budzą wątpliwości zamawiającego i na czym wątpliwości
te polegają,
kosztami postępowania obciąża Zakład Gospodarki i Usług Komunalnych, ul. Bankowa 8,
800 Lubań i:
zalicza w poczet kos
ztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr (słownie:
dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Instytut
Energii Sp. z o.o., ul. Wiśniowa 17, 11-010 Barczewo tytułem wpisu od odwołania,
2.2. z
asądza od Zakładu Gospodarki i Usług Komunalnych, ul. Bankowa 8, 59-800 Lubań na
rzecz wykonawcy
Instytut Energii Sp. z o.o., ul. Wiśniowa 17, 11-010 Barczewo kwotę
600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2019 poz. 1843) na niniejszy wyrok w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Jeleniej Górze.
Przewodniczący: ………………………………….
KIO 1930/20
U z a s a d n i e n i e
W odniesieniu do p
ostępowania o udzielenie zamówienia prowadzonego w trybie
przetargu nieograniczonego przez
Zakład Gospodarki i Usług Komunalnych Sp. z o.o.
w Lubaniu, ul. Bankowa 8 59-
800 Lubań (dalej „zamawiający”) na wykonanie rozbudowa
obiektów Centrum Utylizacji Odpadów w formule "zaprojektuj i wybuduj" wraz z zakupem linii
technologicznych w ramach projektu pn. „Rozbudowa Regionalnej Instalacji Przetwarzania
Odpadów Komunalnych w Lubaniu o infrastrukturę podstawową do przyjmowania i sortowania
odpadów komunalnych oraz o niezbędną infrastrukturę towarzyszącą na potrzeby obsługi
wybudowanych instalacji zagospodarowania odpadów – etap II” wykonawca Instytut
Energii Sp. z o.o.,
ul. Wiśniowa 17, 11-010 Barczewo (dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie,
zarzucając zamawiającego naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 poz. 1843) [dalej „ustawa
Pzp]:
1. art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1, poprzez odrzucenia oferty o
dwołującego,
2. art. 26 ust. 3,
poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zaniechanie wezwania
o
dwołującego do uzupełnienia Wykazu osób, a także – z ostrożności JEDZ
o
dwołującego w zakresie związanym ze spełnieniem warunku udziału dotyczącego
personelu kluczowego,
3. art. 26 ust 4 lub art. 26 ust. 3, poprzez zaniechanie wezwania do
wyjaśnienia/uzupełnienia Wykazu osób w zakresie dotyczącym doświadczenia
Kierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych,
4. art. 46 ust. 4a, poprzez zatrzymanie wadium jakie w
niósł w postępowaniu odwołujący,
pomimo niezaistnienia podstaw ani faktycznych ani prawnych do jego zatrzymania.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego jako obarczonej wadą
mającą wpływ na wynik postępowania,
dokonanie prawidłowej czynności wezwania do uzupełnienia informacji zawartych
w Wykazie osób,
dokonanie zaniechanej czynności wezwania do uzupełnienia JEDZ w zakresie
związanym ze spełnieniem warunku udziału dotyczącego personelu kluczowego,
dokonanie wezwania do udzielenia wyjaśnień/uzupełnienia Wykazu osób w
zakresie dotyczącym doświadczenia Kierownika montażu i rozruchu urządzeń
technicznych,
unieważnienie decyzji o zatrzymaniu wadium wniesionym przez odwołującego.
Odwołujący podał, że zamawiający w pkt 2.2.3.2 SIWZ wymagał od wykonawców
ubiegających się o przedmiotowe zamówienia wykazania spełnienia szeregu warunków
podmiotowych udziału w postępowaniu w tym w szczególności dotyczących kwalifikacji
i doświadczenia zawodowego wskazanego personelu kluczowego w tym kierownika budowy,
kierownika robót (posiadającego aktualne uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi
w specjalności konstrukcyjno-budowlanej), kierownika robót (posiadającą aktualne
uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w specjalności instalacyjnej w zakresie
sieci, instalacji
i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych w specjalności instalacyjnej
w zakresie s
ieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych), kierownika robót
(posiadającego aktualne uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi w specjalności
instalacyjnej, sanitarnej w zakresie sieci wodociągowych i kanalizacyjnych), kierownika
montażu i rozruchu urządzeń technicznych, projektanta branży architektonicznej, projektanta
branży konstrukcyjno-budowlanej, projektanta specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych,
projektanta specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych
i elektroenergetycznych.
Odwołujący podał także, iż w celu wstępnego wykazania spełniania warunków udziału
w postępowaniu zamawiający wymagał, uwzględniając wartość przedmiotu zamówienia,
złożenia wraz z ofertą JEDZ. Podkreślił, że SIWZ nie precyzowała sposobu wypełnienia
formularza JEDZ, w szczególności nie wskazywała na dopuszczenie wypełnienia JEDZ
w zakresie tzw. „sekcji alfa". Uzupełnił, że przed składaniem ofert zamawiający potwierdził
niedopuszczalność takiego uproszczonego sposobu wypełnienia JEDZ przez wykonawców:
„Czy Wykonawcy wypełniając JEDZ mogą wypełnić tylko sekcję alfa w części IV skoro
zamawiający i tak wzywa wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona do złożenia
dokumentów na potwierdzenie braku wykluczenia i spełnienia warunków udziału
w postępowaniu? ODPOWIEDŹ: ad.6 Zamawiający informuje, iż należy wypełnić wszystkie
części JEDZ zgodnie z instrukcją zawartą na wskazanej przez zamawiającego stronie
internetowej
Odwołujący wskazał nadto, że w celu udowodnienia spełniania warunków udziału
w zakresie personelu kluczowego z
amawiający wymagał od wykonawcy najwyżej ocenionego
złożenia przed wyborem oferty najkorzystniejszej stosownych wykazów, w tym, Wykazu
personelu (załącznik nr 7 do SIWZ) – zgodnie z informacjami zawartymi w SIWZ (s. 11):
„Ocena spełnienia w/w warunku udziału w postępowaniu dokonywana będzie w oparciu o
złożone przez Wykonawcę:
a]
wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, w szczególności
odpowiedzialnych za kierowanie robotami wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji
zawodowych, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia oraz
informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami - sporządzony przez Wykonawcę
KIO 1930/20
samodzielnie lub z wykorzysta
niem załącznika do SIWZ,
b)
oświadczenia, że osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia (wymienione
w wykazie osoby) posiadają wymagane uprawnienia,
c)
oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu”,
zgodnie z SIWZ (s. 17):
„W celu oceny spełnienia przez wykonawcę warunków, o których
mowa w art. 22 ust. 1
b pkt. 1) ustawy Pzp, należy na wezwanie zamawiającego, pod rygorem
wykluczenia z postępowania, złożyć w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie
następujące oświadczenia i dokumenty:
dok
ument potwierdzający status członkowski wykonawcy w określonej organizacji, od którego
uzależnione jest prawo do świadczenia nabywanej przez zamawiającego usługi w kraju,
w którym wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania. - w ramach realizacji usługi
projektowania dokumentacji wymagane będzie stosowne zaświadczenie podmiotu
o przynależności do organizacji zrzeszającej podmioty uprawnione do realizacji przedmiotu
usługi.
Wskazał dalej, że zgodnie z SIWZ - s. 18 pkt 5. „W celu oceny spełnienia przez
wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1b pkt. 3) ustawy Pzp, należy na
wezwanie zamawiającego, pod rygorem wykluczenia z postępowania, złożyć w wyznaczonym
przez Zamawiającego terminie następujące oświadczenia i dokumenty: (...)
2) wykaz osób, skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego,
w szczególności odpowiedzialnych za świadczenie usług, kontrolę jakości lub kierowanie
robota
mi budowlanymi, wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień,
doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia publicznego, a także
zakresu wykonywanych przez nie czynności oraz informacją o podstawie do dysponowania
tymi osobami.
Odwołujący oświadczył, że w postępowaniu posługiwał się potencjałem osobowym
w całości stanowiącym personel własny wykonawcy (dysponowanie bezpośrednie personelem
na podstawie umów cywilnoprawnych z tymi osobami) oraz, że w treści własnego JEDZ nie
wykazywał w ogóle spełnienia warunku w zakresie personelu kluczowego. Uzupełnił, że JEDZ
podmiotów trzecich oraz pisemne zobowiązania tych podmiotów złożone wraz z ofertą nie
dotyczyły powoływania się na potencjał tych podmiotów w zakresie warunków dotyczących
personelu.
Podniósł, że pomimo, iż JEDZ odwołującego nie zawierał informacji odnośnie do
spełniania warunków dotyczących personelu zamawiający nie wezwał go do uzupełnienia
JEDZ w tym zakresie.
W ocenie odwołującego gdyby takie wezwanie miało miejsce
o
dwołujący uzupełniłby swój JEDZ, wykazując sposób spełnienia warunku dotyczącego
personelu kluczowego,
podając wszystkie wymagane dla spełnienia tego warunku udziału
informacje i najprawdopod
obniej nie nastąpiłoby już w ogóle wezwanie do złożenia Wykazu
osób skoro zakres informacji zawartych w JEDZ potwierdzałby spełnienie tych warunków.
Podniósł dalej, że procedura wezwania do uzupełnienia JEDZ ma charakter
obligatoryjny i winna by
ć dokonana w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, co nie nastąpiło.
Uznał, że w tej sytuacji zaniechana czynność wezwania do uzupełnienia JEDZ
pozwoliłaby w konsekwencji na wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
w zakresie personelu; s
koro czynność ta nie nastąpiła, a jest obowiązkowa to odwołujący
z ostrożności wnosi o jej dokonanie w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że zamawiający, na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy Pzp, wezwał
go (pismem z 29.06.2020 r.)
do złożenia dokumentów dla wykazania spełniania warunków
udziału w postępowaniu.
O
świadczył, że przy piśmie z 07.07.2020 r. złożył wypełniony Załącznik nr 7 do SIWZ
oraz
kopie zaświadczeń o wpisie na listę samorządu zawodowego dla projektantów zgodnie
z wyjaśnieniami do SIWZ odpowiedz na pytanie nr 5 – W odpowiedzi Zamawiający informuje,
że przedmiotowy zapis SIWZ dotyczący usługi projektowania i dokumentem potwierdzającym
spełnienie warunku będzie przedłożenie aktualnego zaświadczenia projektantów
o przynależności do izby inżynierów lub architektów.
Zwrócił uwagę, że co prawda żądanie przez zamawiającego powyższego dokumentu
w trakcie post
ępowania nie jest dopuszczalne zgodnie z ustawą Pzp oraz Rozporządzeniem
w sprawie dokumentów, jednak odwołujący, chcąc uczynić zadość wezwaniu złożył także te
dokumenty.
Odwołujący wskazał, że pismem z 15.07.2020 r. zamawiającego skierował do niego
wezwanie do udzielenia wyjaśnień oraz uzupełnienia m.in. w zakresie spełniania warunków
udziału: „Ponadto wzywam do uzupełnienia braków w zakresie: 1. Dokumentów i oświadczeń
potwierdzających dysponowaniem osób skierowanych do realizacji zamówienia oraz
potwierdzające ich kwalifikacje zawodowe i wymagane doświadczenie, (zgodnie z pkt. V
pkt. 2.2.3.2 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ)). Wykonawca winien
udokumentować dysponowanie osobami, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia.”
Zdaniem odwołującego w treści wezwania zamawiający nie wskazał na konkretną
przyczynę wezwania, treść wezwania nie wskazuje także na konkretne braki/wady złożonych
pierwotnie w trybie art. 26 ust. 1 ustawy
Pzp dokumentów; pismo nie wskazuje, który ze
złożonych dokumentów (Wykaz osób czy dokumenty potwierdzające przynależność do izby
samorządu zawodowego projektantów) jest przedmiotem zastrzeżeń zamawiającego, nie
wskazuje
też, aby oczekiwanie uzupełnienia dotyczyło konkretnych osób z Wykazu.
Odwołujący stwierdził, że nie mogąc ustalić samodzielnie na podstawie wezwania jakie
wady/braki zawierają złożone dokumenty, przed upływem wyznaczonego na uzupełnienie
terminu, zwrócił się do zamawiającego o doprecyzowanie treści wezwania – zgodnie z treścią
pisma z 22.07.2020 r.
zwracał się z prośbą o doprecyzowanie wezwania, w szczególności
KIO 1930/20
wskazując, że nie zna konkretnego powodu wezwania.
Oświadczył, że podejrzewając, że być może powodem wezwania jest kwestia
określonego w Wykazie sposobu dysponowania bezpośredniego personelem (podkreślone
w wezwaniu „udokumentowanie dysponowaniem osobami"), przedstawił obszerną
argumentację prawną w tym zakresie wskazującą, że taki sposób identyfikacji podstawy
dysponowania jak
w złożonym wykazie jest właściwy.
Podsumow
ał, że zwrócił się z prośbą do zamawiającego o konkretną informację, jaki
jest zakres i podstawa prawna wezwania, w szczególności o jakie inne dokumenty niż
wymienione powyżej w treści SIWZ, które zostały już złożone na wezwanie w trybie art. 26 ust.
1 ustawy Pzp chodzi.
Podał, że w odpowiedzi z 24.07.2020 r. zamawiający ponownie nie sprecyzował treści
wezwania
– w piśmie zamiast konkretnych informacji na czym polega stwierdzony brak
informacji w złożonych dokumentach, pojawiają się kolejne niekonkretne i niejednoznaczne
informacje:
Podkreślił, że zamawiający stwierdził w piśmie, że: koniecznym jest dostarczenie
wszystkich niezbędnych oświadczeń i dokumentów wymienionych w wezwaniu z dnia
15.07.2020 r.
Stanął na stanowisku, że zamiast skonkretyzować przyczynę wezwania i oczekiwania
z
amawiającego co do uzupełnionych dokumentów/oświadczeń odpowiedź przyczyniła się do
powstania kolejnych wątpliwości („weryfikacja informacji na podstawie ogólnie dostępnych
rejestrów"), wobec czego ponownie zwrócił się do zamawiającego o informacje co do
konkretnych braków złożonych pierwotnie dokumentów.
Podał, że zgodnie z pismem z 24.07.2020 r. wskazywał na swoje wątpliwości odnośnie
do
oczekiwań zamawiającego, tj. ,że w tej sytuacji nie wie o jakie inne dokumenty/informacje
wzywa z
amawiający, co uniemożliwia dostosowanie się do wezwania
W ocenie odwołującego treść pisma zamiast wyjaśnić kwestię dodatkowo wprowadza
nowe wątpliwości. Ponowił wniosek o wskazanie o jakie konkretnie precyzyjne informacje
wnosi z
amawiający.
Wskazał, że zamawiający odpowiedział na powyższe pismo 24.07.2020 r. w
godzinach popołudniowych (termin na uzupełnienie wyznaczony na 27.07., przy czym 25-
26.07. to weekend):
„W związku z Państwa stanowiskiem przedstawionym w piśmie z dnia
24.07.2020 r. Zamawiający uznaje, iż do dnia 27.07.2020 r. do godz. 10.00 zostaną przez
Państwa złożone wyjaśnienia, dokumenty i oświadczenia zgodne z treścią wezwania z dnia
15.07.2020 r. w formie i zakresie zgodnym z wiedzą Wykonawcy.”
Zdaniem odwołującego wezwanie do uzupełnienia dokumentów/oświadczeń w zakresie
spełniania warunków udziału w postępowaniu nie precyzowało zakresu informacji jakie
wymagały uzupełnienia (usiłował dwukrotnie uzyskać od zamawiającego konkretne informacje
od
nośnie do braków złożonych pierwotnie dokumentów) pomimo, że wezwanie powinno
wskazywać na konkretne braki informacji, które w ocenie zamawiającego nie pozwalały mu na
pozytywną ocenę spełniania warunków udziału dotyczących doświadczenia zawodowego
personelu kluczowego.
S
twierdził, że dopiero z uzasadnienia odrzucenia de facto był w stanie ustalić powód
wezwania i oczekiwania z
amawiającego, które nie zostały wyartykułowane w samej treści
wezwania.
Odwołujący wskazał, że z treści zawiadomienia o dokonaniu czynności odrzucenia jego
oferty
wynika, że zamawiający uznał, że treść oferty odwołującego jest niezgodna z treścią
SIWZ i na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp dokonał czynności jej odrzucenia.
Podniósł, że zamawiający podał oczywiście wadliwą podstawę prawną dokonanej
czynności i nie jest to wynikiem omyłki zamawiającego, ponieważ uzasadnienie, tak faktyczne
jak i prawne czynności odrzucenia, jest konsekwentne.
Przypomniał, że Wykaz personelu stanowił dokument dla wykazania spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, o którym mowa w art. 25 ust. 1 oraz 26 ust. 1 ustawy Pzp.
Wskazał, że w przetargu nie miały zastosowania kryteria oceny ofert dotyczące kwalifikacji
i doświadczenia personelu.
Na powyższej podstawie stwierdził, że w tej sytuacji nie może być mowy o
niezgodności treści oferty z treścią SIWZ w związku z niewykazaniem (w ocenie
z
amawiającego) spełniania warunków udziału w postępowaniu; Wykaz personel oraz
pozostałe dokumenty wymagane dla spełniania warunków dotyczących personelu nie
stanowiły treści oferty, co potwierdza także czynność wezwania do uzupełnienia tych
dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, która nie dotyczy treści oferty, a wyłącznie
dokumentów podmiotowych i choćby z tych względów czynność zamawiającego polegająca
na odrzuceniu oferty o
dwołującego jest wadliwa.
Uzupełnił, że poza przepisami ustawy Pzp, które w sposób jednoznaczny odróżniają
treść oferty od dokumentów podmiotowych na analogicznym stanowisku stoi orzecznictwo
KIO.
Podsumował, że skoro dokumenty dla wykazania spełnienia warunków udziału
w postępowaniu dotyczących personelu kluczowego nie stanowią treści oferty, to
w konsekwencji, nie może być mowy o niezgodności treści oferty z treścią SIWZ.
W odniesieniu do n
iewykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu
stwierdził, że dopiero z uzasadnienia odrzucenia oferty odwołującego uzyskał informacje, że
faktyczną przyczyną wezwania do uzupełnienia dokumentów z 15.07.2020 r. było
niewskazanie w treści Wykazu roli jaką pełniły wybrane osoby we wskazanych w wykazie
robotach referencyjnych.
Podniósł, że gdyby treść wezwania do uzupełnienia była konkretna i wskazywała te
KIO 1930/20
zastrzeżenia, to samo uzupełnienie tych informacji byłoby czystą formalnością bowiem
wskazane osoby pełniły na wymienionych inwestycjach wymagane dla spełnienia warunku
funkcje.
Uzupełnił, że opis kolumny nr 2 Wykazu zawiera informacje nt. zakresu wykonywanych
czynności przez poszczególne osoby – zakres wykonywanych czynności jest zbieżny
z wymaganą dla spełnienia warunku udziału funkcją tych osób (inaczej mówiąc, wyłącznie
pełniąc funkcję takie same jak stanowisko określone brzmieniem warunku udziału, można było
wykazać spełnienie warunku udziału w postępowaniu).
Oświadczył, że wszystkie osoby, których dotyczą zastrzeżenia zamawiającego nabyły
wykazane doświadczenie zawodowe, pełniąc funkcje określone w kolumnie 2 Wykazu
i w przypadku
właściwego sformułowania wezwania do uzupełnienia informacje takie
znalazłyby się w uzupełnionym wykazie.
W zakresie dotyczącym doświadczenia projektanta specjalności instalacyjnej w
zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych wskazał, że w
ocenie z
amawiającego brak było oświadczenia o posiadanym przez tego projektanta
doświadczenia w projektowaniu instalacji fotowoltaicznych. Podniósł, że w sytuacji
prawidłowego i konkretnego wezwania odwołujący informacje takie zostałyby podane –
wskazana w Wykazie osoba faktycznie posiada wymagane doświadczenie przy projektowaniu
instalacji fotowoltaicznych.
W zakresie dotyczącym doświadczenia kierownika montażu i rozruchu urządzeń
technicznych na kontrakcie
„Rozbudowa ZGiUK w Lubaniu w okresie od 06.04.2018 do
15.01.2019 r.
” wskazał, że zamawiający uznał, że: „(…) po dokonaniu weryfikacji wskazanej
inwestycji (inwestycja realizowana przez Zamawiającego) w aktach przedmiotowej inwestycji
nie widnieje wskazana osoba co świadczy o braku spełnienia wymaganego doświadczenia.”
Zgodnie z brzmieniem warunku udziału w postępowaniu dla wskazanej osoby miała
ona posiadać następujące doświadczenie zawodowe:
Odwołujący podał, że A. F. faktycznie pełnił wskazaną funkcję kierownika montażu i
rozruchu urządzeń technicznych na wskazanym kontrakcie, spełniając warunek udziału w
postępowaniu. Oświadczył, że zgodnie z informacjami uzyskanymi bezpośrednio od tej osoby,
a także od wykonawcy zamówienia Falubaz Polska S.A. Sp. Komandytowo-Akcyjna z siedzibą
w Zielonej Górze osoba ta realizowała, po stronie wykonawcy, czynności kierownika montażu i
rozruchu urządzeń technicznych wskazanej instalacji. Stanął na stanowisku, że powyższe
oznacza, że sam fakt, że zamawiający w dokumentacji nie posiada dokumentów, które
potwierdzają wprost pełnienie takich funkcji przez wskazaną osobę, nie oznacza jeszcze, że
osoba taka czynności faktycznie nie wykonywała. Podkreślił, że funkcja, o której mowa
w treści warunku nie jest funkcją regulowaną przepisami prawa budowlanego, a w
szczególności do wykonywania czynności przy uruchomieniu tego rodzaju instalacji nie są
wymagane wpisy do dziennika budowy osób uczestniczących w tej procedurze, a sama
funkcja i jej zakres nie były zdefiniowane ani w aktualnym postępowaniu, ani w postępowaniu,
którego wynikiem była umowa z Falubaz. Uzupełnił, że zamawiający także w aktualnym
postępowaniu nie określił wymagania odnośnie do czasu pełnienia takiej funkcji.
Zdaniem odwołującego w powyższym zakresie zamawiający co najmniej powinien był
skorzystać z uprawnienia do udzielenia wyjaśnień Wykazu w trybie art. 26 ust. 4 ustawy Pzp
przed odrzuceniem oferty o
dwołującego.
Podniósł, że na obligatoryjny w takim przypadku charakter regulacji wskazuje aktualne
orzecznictwo Izby.
Wskazał nadto, że zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp zamawiający wzywa także,
w wyznaczonym przez siebie terminie, do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub
dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1; w przypadku niejasności albo wewnętrznej
sprzeczności w przedłożonych przez wykonawcę dokumentach potwierdzających spełnianie
warunków o charakterze podmiotowym czy też przedmiotowym (na potwierdzenie spełniania
wymagań odnoszących się do przedmiotu zamówienia) zamawiający ma obowiązek wezwać
wykonawcę do wyjaśnień w celu ustalenia rzeczywistego brzmienia złożonych w nich
oświadczeń. Obowiązek ten, wynikający z art. 26 ust. 4 ustawy Pzp aktualizuje się w sytuacji,
gdy złożone oświadczenia lub dokumenty budzą wątpliwości zamawiającego.
Odwołujący stwierdził, że treść wezwania do uzupełnienia dokumentów całkowicie
kwestię tą pomijała.
Podsumował, że nie może być mowy o tym, że zamawiający, po pierwsze, w ogóle
wskazał wykonawcy, że ten nie spełnił warunku dotyczącego Kierownika montażu i rozruchu
urządzeń technicznych wskazaną osobą, a po drugie, że wezwanie w tym zakresie było
konkretne skoro nie było go w tym zakresie w ogóle wobec czego zamawiający, stwierdzając
niespełnienie warunku udziału wykazanym personelem miał obowiązek wezwania w trybie
art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp do uzupełnienia wykazu, czego zaniechał.
Odwołujący zwrócił uwagę na brak negatywnych skutków dla wykonawców w
przypadku nieprecyzyjnego wezwania oraz b
rak zakazu uzupełniania dokumentów po raz
kolejny w przypadku wadliwego wezwania.
Wskazał, że orzecznictwo Izby podkreśla, że obowiązek wezwania materializuje się
wyłącznie w konkretnym i jednoznacznym wezwaniu, a wykonawca nie może domyślać się co
tak naprawdę jest powodem wezwania; w konsekwencji w przypadku niekonkretnego /
niejednoznacznego wezwania nie może być mowy o wyczerpaniu procedury wezwania do
uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, która faktycznie jest jednorazowa, ale
wyłącznie w przypadku, gdy treść wezwania jest odpowiednia i zrozumiała.
Podniósł, że zamawiający, przygotowując treść wezwania do złożenia dokumentów,
powinien pamiętać, iż wykonawca będzie działać zgodnie z wezwaniem, jakie otrzyma,
dla
tego też należy je sformułować w sposób precyzyjny, poprzez wskazanie, o jakie
KIO 1930/20
dokumenty konkretnie chodzi.
W odniesieniu do zatrzymania wadium
podał, że zamawiający uzasadnił swoją decyzję,
iż odwołujący z przyczyn leżących po jego stronie nie złożył oświadczeń/dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, co spowodowało
brak możliwości wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący podniósł, powołując się na orzecznictwo i doktrynę, że w każdym wypadku
podlegają badaniu przyczyny niewykonania wezwania, a obowiązek zatrzymania wadium
przez zamawiającego nie zachodzi, gdy niewykonanie wezwania było następstwem
okoliczności, na które wykonawca nie miał i nie mógł mieć wpływu. Uzupełnił, że interpretacja
omawianej regulacji wymaga uwzględnienia celu przepisu, a zatem powinien on być
stosowany wyłącznie w celu zapobiegania zmowom wykonawców; do przyjęcia zawinienia
wykonawcy konieczna jest jego całkowita bierność, umyślność i celowość oraz nasilenie złej
woli w niepodporządkowaniu się wezwaniu zamawiającego. Przyjęcie odmiennego stanowiska
i uznanie, że do zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie
wypełni należycie wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony
zamawiającego i możliwe staje się wykorzystanie instytucji wadium jako sposobu
nienależytego przysporzenia.
Stwierdził, że w przedmiotowej sprawie wezwanie zamawiającego w zakresie
dotyczącym dokumentów dla spełnienia warunku udziału dotyczącego personelu było
niekonkretne
, przypominając że dwukrotnie zwracał się do zamawiającego o doprecyzowanie
treści wezwania i oczekiwań Zamawiającego.
W ocenie odwołującego skoro wezwanie było niekonkretne to odwołujący nie może
ponosić negatywnych skutków takiej czynności zamawiającego.
Podkreślił, że sankcja zatrzymania wadium jest związana literalnie jedynie
z nieuzupełnieniem dokumentów na wezwanie zamawiającego, próba interpretacji
rozszerzającej dla sankcji zatrzymania wadium i jej uzależnianie od arbitralnej oceny
zamawiającego, czy dokument uzupełniony, skutecznie czy też nie potwierdza spełnienie
warunków udziału prowadzi do patologicznych sytuacji i nadużycia instytucji zatrzymania
wadium.
Uznał, że fakty dowodzą, że wyłącznym celem odwołującego było uzyskanie
zamówienia, w szczególności świadczy o tym fakt wnioski o uszczegółowienie wezwania.
Podał, że orzecznictwo podkreśla, że w każdym wypadku badaniu podlegają przyczyny
niewykonania wezwania, a obowiązek zatrzymania wadium przez zamawiającego nie
zachodzi, gdy niewykonanie wezwania było następstwem okoliczności, na które wykonawca
nie miał i nie mógł mieć wpływu. Przyjęcie odmiennego stanowiska i uznanie, że do
zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie wypełni należycie
wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony zamawiającego i możliwe staje
się wykorzystanie instytucji wadium jako sposobu nienależytego przysporzenia.
Wskazał także, iż w doktrynie i orzecznictwie podkreśla się zarówno sankcyjny
i dyscyplinujący wykonawców charakter instytucji zatrzymania wadium przez zamawiającego,
jak i restrykcyjny charakter omawianego przepisu
– konsekwencją jest konieczność ścisłej
interpretacji oraz oceny zaistnienia pr
zesłanek zatrzymania wadium przy uwzględnieniu
konkretnych okoliczności danej sprawy.
Zdaniem odwołującego w kontekście okoliczności stanu faktycznego sprawy należy
stwierdzić, że nie może być mowy o nielojalnym działaniu wykonawcy, nie może być także
mowy
o bierności wykonawcy, czy też próbie złożenia fikcyjnie uzupełnionych dokumentów –
odwołujący odpowiedział na wezwanie zamawiającego w wymaganym terminie i formie.
Zdaniem
odwołującego okoliczności sprawy stanowią dowód, że zatrzymanie wadium
było nieuprawione oraz, że w przedmiotowej sprawie ma się do czynienia z nadużyciem
instytucji zatrzymania wadium, które zgodnie z przepisem art. 5 KC nie korzysta z ochrony.
Podniósł nadto, że zgodnie z art. 46 ust. 4a ustawy Pzp wykonawca może uniknąć
zatrzymania w
adium, o ile wykaże, że nie złożenie pełnomocnictw lub dokumentów, co do
których był wzywany jest następstwem okoliczności od niego niezależnych. Ocenił, że
niejednoznaczne wezwanie do uzupełnienia takich skutków nie wywołuje, a dodatkowo
świadczy o zamiarze skutecznego uzupełnienia dokumentów procedura zainicjowana przez
wykonawcę wyjaśniania treści niezrozumiałego wezwania, którą zamawiający zbagatelizował.
Podsumował, że przesłanka zatrzymania wadium, o której mowa w art. 46 ust. 4a
ustawy
Pzp nie nastąpiła – zamawiający, dokonując czynności odrzucenia nie zamierzał nawet
ustalać okoliczności związanych z uzupełnieniem dokumentów, ale arbitralnie uznał, że
musiało to być działanie zawinione, nie dając wykonawcy możliwości przedstawienia swojego
stanowiska
w tej sprawie, przed sformułowaniem wezwania do zapłaty do gwaranta.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, przekazanej Izbie przez zamawiającego na informatycznym nośniku danych
(płyta CD) przy piśmie z dnia 17 sierpnia 2020 r. – dokumentów przywołanych w dalszej części
uzasadnienia, „Odpowiedzi na odwołanie” – pismo zamawiającego z dnia 14 sierpnia 2020 r.,
„Pisma procesowego odwołującego” z dnia 14 września 2020 r., a także oświadczeń i
st
anowisk stron zaprezentowanych w toku rozprawy skład orzekający Izby ustalił i zważył, co
następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania w trybie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp i nie stwierdziwszy
ich, skierował odwołanie do rozpoznania na rozprawę.
Skład orzekający Izby ustalił nadto, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
KIO 1930/20
Wypełnione zostały zatem materialnoprawne przesłanki do rozpoznania odwołania,
wynikające z treści art. 179 ust. 1 ustawy Pzp.
W odniesieniu do wszystkich podniesionych w odwołaniu zarzutów skład orzekający
Izby ustalił, co następuje.
Zamawiający, w rozdziale V „Warunki udziału w postępowaniu” pkt 2.2.3.2. SIWZ,
wskazał warunek udziału w postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej –
dysponowania m.in.
następującymi osobami, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia, tj.
kierownik robót w specjalności konstrukcyjno-budowlanej „z doświadczeniem
zawodowym na stanowisku kierownika
budowy/robót przy realizacji co najmniej
jednego zakładu zagospodarowania odpadów komunalnych w skład którego wchodziły
roboty związane z budową obiektu o konstrukcji stalowej, dróg dojazdowych”,
kierownik robót w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń
elektrycznych i elektroenergetycznych, w zakresie co najmniej do 20kV
„z doświadczeniem zawodowym na stanowisku kierownika budowy/robót przy
budowie/przebudowie instalacji sieci SN i NN
”,
kierownik robót w specjalności instalacyjnej, sanitarnej w zakresie sieci wodociągowych
i kanalizacy
jnych „z doświadczeniem na stanowisku kierownika budowy/robót przy
budowie/przebudowie/rozbudowie zakładu unieszkodliwiania odpadów/osadów lub
oczyszczalni ścieków”,
kierownik montażu i rozruchu urządzeń technicznych „posiadającą doświadczenie przy
uruchom
ieniu co najmniej 1 instalacji w ciągu ostatnich trzech lat: * instalacji
mechanicznego przetwarzania odpadów komunalnych w wyposażonej w separator
elektromagnetyczny, kabinę sortowniczą, instalację wentylacji technologicznej
pozwalającej na ujmowanie powietrza lub jednej instalacji do produkcji z odpadów
komunalnych paliwa alternatywnego lub komponentów do takiego paliwa wyposażonej
w separator magnetyczny, separator powietrzny
”,
projektant specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń
elektrycznych i elektroenergetycznych z doświadczeniem „w pełnieniu samodzielnych
funkcji technicznych w budownictwie (…) „w projektowaniu o charakterze projektanta
(…) dla co najmniej jednej inwestycji (…) z budową/rozbudową/przebudową stacji
transformat
orowej i budową instalacji fotowoltaicznych.”
Zamawiający wskazał także, w ww. rozdziale i w ww. punkcie SIWZ, że ocena
spełnienia warunku będzie dokonywana w oparciu o złożone przez wykonawcę:
„wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia „wraz z
informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia i wykształcenia
niezbędnych do wykonania zamówienia oraz informacją o podstawie do dysponowania
tymi osobami
– sporządzony przez Wykonawcę samodzielnie lub z wykorzystaniem
załącznika do SIWZ”,
„oświadczenia, że osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia
(wymienione w wykazie osoby) posiadają wymagane uprawnienia”,
„oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu”.
Zgodnie z rozdziałem VII SIWZ „Wykaz oświadczeń lub dokumentów, potwierdzających
spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia” zamawiający
podał, że „W celu oceny spełnienia przez wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22
ust. 1b pkt. 3) ustawy Pz
p, należy na wezwanie zamawiającego, pod rygorem wykluczenia
z postępowania, złożyć w wyznaczonym przez Zamawiającego terminie następujące
oświadczenia i dokumenty (…) 1) wykaz robót budowlanych (…) 2) wykaz osób skierowanych
przez
wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego, w szczególności odpowiadających za
świadczenie usług, kontrolę jakości lub kierowanie robotami budowlanymi, wraz z informacjami
na temat ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych
do wykonania zamówienia publicznego, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności
oraz informacją o podstawie dysponowania tymi osobami.” (dalej „Wykaz” albo „Wykaz osób”).
Opracowany przez zamawiającego wzór Wykazu osób (załącznik nr 7 do SIWZ)
przewidywał podanie przez wykonawcę informacji w pięciu kolumnach opisanych jako: „Lp.”,
„Imię i nazwisko”, „Zakres wykonywanych czynności”, „Kwalifikacje, wykształcenie,
doświadczenie, zakres uprawnień”, „Informacja o podstawie do dysponowania tymi
osobami/podmiotami
”.
Odwołujący złożył wraz z ofertą Jednolity Europejski Dokument Zamówienia (JEDZ),
w którym w części IV Kryteria kwalifikacji złożył oświadczenie (zaznaczył „TAK”), że spełnia
wymagane kryteria kwalifikacji.
O
dwołujący wniósł wadium w żądanej przez zamawiającego wysokości, tj. 500 000 zł
w formie gwarancji ubezpieczeniowej.
Pismem z dnia 17 czerwca 2020 r.
– „Wezwanie do uzupełnienia braków”
zamawiający, powołując się na przepis art. 26 ust. 3 w zw. z art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, wezwał
odwołującego m.in. do złożenia Jednolitych Europejskich Dokumentów Zamówienia (JEDZ)
sporządzonych przez podmioty, na których zdolnościach polegać będzie odwołujący (tj. MTM
Budownictwo Sp. z o.o. i Falubaz Polska S.A. S.K.A.) z terminem do 24 czerwca 2020 r.
Przy piśmie z dnia 24 czerwca 2020 r. odwołujący złożył dokumenty JEDZ obu
KIO 1930/20
ww. podmiotów.
Pismem z dnia 29 czerwca 2020 r.
– „Wezwanie do złożenia oświadczeń i
do
kumentów” zamawiający, powołując się na przepis art. 26 ust. 1 w zw. z art. 24aa ust.1
ustawy Pzp, wobec oceny, że odwołujący złożył najwyżej ocenioną ofertę, wezwał
odwołującego m.in. do złożenia „Wykazu osób skierowanych przez Wykonawcę do realizacji
za
mówienia wraz z dokumentem potwierdzającym doświadczenie, uprawnienia i członkostwo
w odpowiedniej izbie zawodowej
” z terminem do 10 lipca 2020 r.
Przy piśmie z dnia 8 lipca 2020 r. odwołujący złożył Wykaz osób, w odniesieniu do
którego zamawiający – w „Zawiadomieniu o odrzuceniu oferty” z dnia 3 sierpnia 2020 r.
wskazał: „Wykonawca przedłożył w dniu 8.07.2020 r. dokumenty i oświadczenia m.in. wykaz
osób skierowanych do realizacji zamówienia publicznego opracowany na podstawie
załącznika opracowanego przez Zamawiającego podając imię i nazwisko, zakres
wykonywanych czynności, kwalifikacje, wykształcenie, doświadczenie, zakres uprawnień oraz
informację o podstawie do dysponowania tymi osobami załączając zaświadczenie o
przynależności do odpowiedniej izby zawodowej wszystkich projektantów.”
Pismem z dnia 15 lipca 2020 r.
– „Wezwanie do udzielenia wyjaśnień i uzupełnienia
braków” zamawiający, powołując się na przepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, wezwał
odwołującego „do uzupełnienia braków w zakresie: 1. Dokumentów i oświadczeń
potwierdzających dysponowaniem osób skierowanych do realizacji zamówienia oraz
potwierdzające ich kwalifikacje zawodowe i wymagane doświadczenie. (zgodnie z pkt. V pkt.
2.2.3.2 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ). Wykonawca winien
udokumentować dysponowanie osobami, które będą uczestniczyć w wykonywaniu
zamówienia.” z terminem do 27 lipca 2020 r.
Pismem z dnia 22 lipca 2020 r. odwołujący skierował do zamawiającego prośbę
o udzielenie wyjaśnień co do treści wezwania z 15 lipca 2020 r., stwierdzając, że Wykaz osób,
który złożył „zawiera informacje wymagane w treści SIWZ” (zacytował przy tym odnośne
postanowienia SIWZ) oraz, że „W odniesieniu do każdej z wymienionych osób Wykonawca
określił analogiczną podstawę dysponowania wskazanym personelem jako dysponowanie na
podstawie umowy cywilno-prawnej
”, prezentując dodatkowo rozbudowane stanowisko (w tym
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej) co do różnicy pomiędzy dysponowaniem
bezpośrednim personelem przez wykonawcę a użyczeniem potencjału podmiotu trzeciego
w celu wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu, o którym mowa w art. 22a
ustawy Pzp.
Odwołujący oczekiwał informacji „jaki jest zakres i podstawa prawna wezwania,
w szczególności o jakie inne dokumenty niż wymienione powyżej w treści SIWZ, które zostały
już złożone na wezwanie w trybie art. 26 ust. 1 Pzp i są zgodne z Rozporządzeniem (…)
w sprawie rodzaj
ów dokumentów (…) chodzi Zamawiającemu w wezwaniu”
Zamawiający, pismem z dnia 24 lipca 2020 r. udzielił odpowiedzi na pismo
odwołującego z dnia 22 lipca 2020 r., przywołując treść postanowienia „pkt. V ppkt. 2.2.3.2.”
ze str. 11 oraz wskazał: „Państwo składając ofertę wraz z jej uzupełnieniem w dniu 08.07.2020
r. nie złożyliście żadnych oświadczeń, ani żadnych dokumentów umożliwiających ocenę tych
oświadczeń w kontekście spełnienia w/w zapisów Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (SIWZ). Na marginesie pragniemy wskazać, że podane dane w „Wykazie Osób
Skierowanych do Realizacji Zamówienia Publicznego” niestety są mało precyzyjne, co
uniemożliwia Zamawiającemu samodzielną weryfikację twierdzeń zawartych w tym wykazie
poprzez w
gląd do ogólnie dostępnych rejestrów. W związku z powyższym koniecznym jest
dostarczenie wszystkich niezbędnych oświadczeń i dokumentów wymienionych w wezwaniu z
dnia 15.07.2020 r. (…)”
Pismem z dnia 24 lipca 2020 r. odwołujący skierował do zamawiającego prośbę
o udzielenie wyjaśnień co do treści pisma zamawiającego z 24 lipca 2020 r., stwierdzając, że
„Dowodem spełnienia warunku udziału w zakresie dysponowania personelem jest zgodnie
z obowiązującym Rozporządzeniem w sprawie dokumentów (…) wykaz personelu jako
oświadczenie własne wykonawcy. Katalog dokumentów dla potwierdzenia spełnienia
podmiotowych warunków udziału w postepowaniu w zakresie personelu ma charakter
zamknięty. (…) Taki dokument został złożony w postepowaniu i zawiera wszystkie wymagane
dla oceny przez Zamawiającego informacje dla spełnienia warunku udziału w postępowaniu.
W tej sytuacji wykonawca nie wie o jakie inne dokumenty/informacje wzywa Zamawiający co
uniemożliwia dostosowanie się do wezwania. Wzywamy do konkretyzacji wezwania poprzez
wskazanie o jakie konkretnie dokumenty wzywa Zamawiający i jakie informacje ze złożonego
już wykazu nie pozwalają Zamawiającemu na ocenę spełnienia warunków udziału
w postępowaniu.”
Ponownie zwrócił się o wskazanie „o jakie konkretnie dodatkowe dokumenty /
oświadczenia wzywa Zamawiający” oraz „o jakie konkretnie precyzyjne informacje wnosi
Zamawiający” – wobec oceny zamawiającego w piśmie z dnia 24 lipca 2020 r., że podane
przez odwołującego dane z Wykazu są „niestety mało precyzyjne”.
Pismem z dnia 24 lipca 2020 r. zamawiający odpowiedział: „Zamawiający uznaje, iż do
dnia 27.07.2020 r. do godz. 10.00 zostaną przez Państwa złożone wyjaśnienia, dokumenty
i oświadczenia zgodne z treścią wezwania z dnia 15.07.2020 r. w formie i zakresie zgodnym
z wiedzą Wykonawcy”.
Pismem z dnia 27 lipca 2020 r. odwołujący odpowiedział na wezwanie zamawiającego
KIO 1930/20
z dnia 15 lipca 2020 r., prezentując swoje dotychczasowe stanowisko w kierowanej do
zamawiającego, po tymże wezwaniu, korespondencji. Złożył „kopie uprawnień zawodowych
personelu kluczowego w tym także dla projektantów – pierwotnie złożone wyłącznie
potw
ierdzenie wpisu do Izby, spełniającego warunki udziału w postępowaniu.”
„Zawiadomieniem o odrzuceniu oferty” z dnia 3 sierpnia 2020 r. zamawiający
poinformował odwołującego o odrzuceniu jego oferty.
Podał, że oceniając złożony przez odwołującego Wykaz osób „poddał wątpliwość
przedłożonych danych tj. osób wykazanych od zakresów: kierownika robót, kierownika robót
instalacyjnych branży sanitarnej, kierownika robót elektrycznych, projektanta specjalności
instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych
i kierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych (…)”
Zamawiający uzasadnił, w odniesieniu do poszczególnych osób:
w odniesieniu do kierownika robót (konstrukcje stalowe) – „brak oświadczenia
o posiadanym przez wskazaną osobę doświadczenia na stanowisku kierownika
budowy/robót”,
w odniesieniu do kierownika robót instalacyjnych branży sanitarnej – „brak
oświadczenia o posiadanym przez wskazaną osobę doświadczenia na stanowisku
kierownika budowy/robót”,
w odniesieniu do kierownika robót elektrycznych – „brak oświadczenia o posiadanym
przez wskazana osobę doświadczenia na stanowisku kierownika budowy/robót”,
w odniesieniu do projektanta specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji
i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych – „brak oświadczenia o posiadanym
przez wskazaną osobę doświadczenia w projektowaniu instalacji fotowoltaicznych”,
w odniesieniu do kierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych – „Wykonawca
wpisał, że kierownik montażu i rozruchu urządzeń technicznych posiada
doświadczenie jako kierownik montażu i rozruchu urządzeń technicznych na
kontrakcie: Rozbudowa ZGiUK w Lubaniu w okresie 06.04.2018 do 15.01.2019. W
ocenie Zamawiającego po dokonaniu weryfikacji wskazanej inwestycji (inwestycja
realizowana przez Zamawiającego) w aktach przedmiotowej inwestycji nie widnieje
wskazana osoba, co świadczy o braku spełnienia wymaganego doświadczenia.”
Uzu
pełnił – oceniając wyjaśnienia odwołującego z dnia 27 lipca 2020 r. – że „Po
analizie złożonych wyjaśnień Zamawiający stwierdził, iż nie otrzymał oświadczeń
umożliwiających weryfikację w/w wątpliwości co skutkuje niezgodnością oferty z treścią
Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia. (…) Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy
Prawo zamówień publicznych Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
P
rawo zamówień publicznych. Z uwagi na powyższe rozstrzygnięto o odrzuceniu oferty
Wykonawcy, albowiem treść nie odpowiada treść specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.”
Pismem z dnia 10 sierpnia 2020 r. zamawiający poinformował odwołującego:
„(…) w dniu 06.08.2020 r. wystąpiliśmy do Państwa Gwaranta z żądaniem wypłaty wadium,
które zostało zatrzymane z uwagi na: w odpowiedzi na skierowane przez nas wezwanie (art.
26 ustawy Prawo zamówień publicznych) z dnia 15.07.2020 r. pismo nr sprawy (…) z przyczyn
leżących po Państwa stronie, nie złożyliście Państwo oświadczeń/dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 Ustawy, co spowodowało brak
możliwości wybrania oferty złożonej przez Państwa jako najkorzystniejszej.”
Zarzuty naruszenia:
art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, poprzez odrzucenia oferty
odwołującego,
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zaniechanie
wezwania odwołującego do uzupełnienia Wykazu osób,
art. 26 ust 4 lub art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, poprzez zaniechanie wezwania do
wyjaśnienia/uzupełnienia Wykazu osób w zakresie dotyczącym doświadczenia
k
ierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych potwierdził się.
potwierdziły się.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
Zamawiający w rozdziale V SIWZ opisał swoje oczekiwania co do warunku udziału
w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej lub zawodowej wykonawcy w
szczególności w zakresie kwalifikacji zawodowych i doświadczenia osób skierowanych przez
wykonawcę, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia (pkt 2.2.3.2.) oraz w
rozdziale VII podał, jakie oświadczenia i dokumenty wykonawca winien złożyć na
potwierdzenie spełnienia tych warunków, o czym przesądzają tytuły tychże rozdziałów, tj.
odpowiednio ”Warunki udziału w postępowaniu” oraz „Wykaz oświadczeń lub dokumentów,
potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw
wykluczenia
”.
W przypadku
przedstawionych przez odwołującego osób, których doświadczenie
zamawiający zakwestionował w zawiadomieniu z dnia 3 sierpnia 2020 r. zamawiający
wymagał, jeśli chodzi o osoby, które mają uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia jako
kierownicy rob
ót (różnych branż), aby legitymowały się doświadczeniem na danym
stanowisku, o czym przesądza każdorazowe użycie przez zamawiającego sformułowania „z
KIO 1930/20
doświadczeniem na stanowisku kierownika budowy/robót”. Brak takiego sformułowania w
przypadku przedstawionej przez odwo
łującego, a zakwestionowanej przez zamawiającego
osoby
– kierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych, co przesądza o tym, że w
przypadku tej osoby oczekiwanym
doświadczeniem nie musiało (choć mogło) być
doświadczenie zdobyte na stanowisku kierownika.
Przypomnienia wymaga, że niezależnie od intencji, jakie przyświecały zamawiającemu
przy opracowywaniu postanowień SIWZ w szczególności co do warunku w zakresie zdolności
technicznej lub zawodowej
, przy ocenie, czy wykonawca spełnia ten warunek zamawiającemu
wolno brać pod uwagę jedynie to co wynika z brzmienia SIWZ. Tak bowiem wykonawcy, jak
i sam zamawiający – autor SIWZ jest związany jej treścią.
Skoro z brzmienia SIWZ nie wynika, że kierownik montażu i rozruchu ma legitymować
się doświadczeniem na stanowisku kierownika montażu i rozruchu urządzeń technicznych, to
zamawiający, oceniając doświadczenie przedstawionej przez odwołującego osoby nie może
dokonywać tej oceny wbrew treści SIWZ. Treść SIWZ w odniesieniu do kierownika montażu
i rozruchu ograniczała się do wskazania, że chodzi o doświadczenie „przy uruchomieniu co
najmniej 1 instalacji w ciągu ostatnich 3 lat”.
W odniesieniu do sposobu potwierdzenia przez wykonawcę spełnienia warunku
w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej dotyczącej doświadczenia osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia podkreślić należy, że wskazany przez
zamawiającego w rozdziale VII Wykaz osób wyczerpuje to, czego wolno żądać
zamawiającemu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, o czym przesądza § 2
ust. 4 pkt 10 Rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie dokumentów,
jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (t.j.
Dz. U. z 2020 r.
poz. 1282) [dalej „rozporządzenie w sprawie dokumentów”] – wskazane w
ustępie § 2 inne dokumenty nie dotyczą osób skierowanych przez wykonawcę do
wykonywania
– realizacji zamówienia publicznego.
Uwzględniając wskazany w rozporządzeniu w sprawie dokumentów jedyny dokument,
którego wolno żądać zamawiającemu, tj. Wykaz osób oraz postanowienia rozdziału VII
wskazu
jące ten właśnie dokument. tj. Wykaz osób jako właściwy dla potwierdzenia spełnienia
przez wykonawcę warunku w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej dotyczącej osób,
które będą uczestniczyć w realizacji zamówienia stwierdzić należy, że odwołujący, składając
taki Wykaz sprostał, co do rodzaju dokumentu, postanowieniom SIWZ.
Na tym tle wskazane przez zamawiającego w rozdziale V SIWZ inne dokumenty
„oświadczenia, że osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia (wymienione
w wykazie osoby) posiadają wymagane uprawnienia” oraz „oświadczenie o spełnieniu
warunków udziału w postępowaniu”) jawią się jako dokumenty, których zamawiającemu nie
wolno
było żądać, a w konsekwencji jako te, które nie mogą stanowić podstawy oceny
personelu wykonawcy
dedykowanego do realizacji zamówienia.
Co więcej dokumenty te, jeśli chodzi o ich wykorzystanie do oceny doświadczenia
personel
u wykonawcy dedykowanego do realizacji zamówienia budzą wątpliwości w obrębie
samej SIWZ, ponieważ nie zostały ujęte w poświęconym żądanym dokumentom rozdziale VII
SIWZ. Sama treść SIWZ nie wskazuje jaka jest relacja owych oświadczeń do Wykazu osób.
Uwzględniając ugruntowaną w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej zasadę, że
wątpliwości SIWZ nie mogą być poczytywane na niekorzyść wykonawców powyższa
wątpliwość nie może prowadzić do negatywnej oceny doświadczenia osób skierowanych
przez odwołującego do realizacji zamówienia.
W tym kontekście dostrzec także należy, że zamawiający, wzywając odwołującego,
wobec najwyższej oceny jego oferty, pismem z dnia 29 czerwca 2020 r. do złożenia
oświadczeń i dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu w
ogóle nie wymienił owych oświadczeń z rozdziału V SIWZ, poprzestając na wskazaniu (w
odniesieniu do doświadczenia z pkt. 2.2.3.2.) na Wykazie osób.
Uwzględniając ww. treść wezwania z dnia 29 czerwca 2020 r. oraz postanowienia
SIWZ, uznać należy, że sformułowanie przez zamawiającego, pismem z dnia 15 lipca 2020 r.,
wezwanie
do uzupełnienia braków dokumentów i oświadczeń (w kontekście dokumentu
p
otwierdzającego doświadczenie osób), było i niezasadne, i niezrozumiałe skoro zamawiający
dysponował już właściwym dokumentem (Wykaz osób), złożonym przez odwołującego przy
piśmie z dnia 8 lipca 2020 r., a jednocześnie zamawiający w piśmie z dnia 15 lipca 2020 r. nie
wyartykułował żadnego oczekiwania co do konieczności udzielenia przez odwołującego
jakichkolwiek wyjaśnień w kontekście doświadczenia skierowanych do wykonywania
zamówienia przez odwołującego osób.
W odpowiedzi z dnia 24 lipca 2020 r. na pismo
odwołującego z dnia 22 lipca 2020 r.
zamawiający niezasadnie, wykraczając poza przepis § 2 ust. 4 pkt 10 rozporządzenia w
sprawie dokumentów oraz wykraczając poza sposób oceny wskazany w rozdziale VII SIWZ,
dedyko
wanym sposobowi wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu odwołał
się i eksponował str. 11 SIWZ [„Ocena spełnienia ww. warunku udziału w postępowaniu
dokonywana będzie w oparciu o złożone rzez Wykonawcę (…)”], potęgując jedynie
wątpliwości, poprzez lakoniczne i zagadkowe stwierdzenie, że podane przez odwołującego w
Wykazie osób dane „są mało precyzyjne”. Stwierdzając to, zamawiający winien wskazać
czego brakuje „owym danym” lub z czego wynikają jego ewentualne wątpliwości, a co
uniemożliwia mu „samodzielną weryfikację twierdzeń zawartych w tym wykazie”. Całkowicie
niezrozumiałym jest przy tym stwierdzenie, że zamawiający nie może dokonać weryfikacji
„poprzez wgląd do ogólnie dostępnych rejestrów” skoro podstawą oceny doświadczenia osób
skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia winien być Wykaz osób.
Zaskakujące i niewłaściwe jest także poczynienie przez zamawiającego oceny co do
mało precyzyjnego charakteru danych „Na marginesie” skoro jest to ocena istotna z
KIO 1930/20
perspektywy możliwości oceny spełnienia przez odwołującego warunku udziału w
postępowaniu, decydująca o jego szansie na uzyskanie zamówienia.
Podkreślić należy, że po wcześniejszej odpowiedzi zamawiającego z 24 lipca 2020 r.
zamawiający w piśmie z tego samego dnia odwołał się do wezwania z 15 lipca 2020 r., w
którym rozdział V pkt 2.3.3.2. został wskazany wyłącznie w kontekście wymaganego
doświadczenia osób, a nie w kontekście sposobu potwierdzenia tego doświadczenia (sposób
ten zamawiający wskazał w rozdziale VII).
Wątpliwości odwołującego, które wyrażał w pismach z dnia 22 i 24 i lipca co do tego,
w jaki sposób w takiej sytuacji ma sprostać wezwaniu zamawiającego były oczywiście
zasadne.
Zawarta w piśmie z dnia 24 lipca 2020 r. ocena odwołującego, że złożony przez
odwołującego Wykaz osób „zawiera wszystkie wymagane dla oceny przez Zamawiającego
informacje dla spełnienia warunku udziału w postępowaniu” (str. 2 pisma z 24.07.2020 r.) nie
może zastępować oceny zamawiającego (zamawiającemu nie wolno jej bezkrytycznie przyjąć
za własną), a jednocześnie nie zwalnia zamawiającego od żądania wyjaśnień, jeśli – w ocenie
zamawiającego – złożony Wykaz osób nie zawiera niezbędnych dla oceny spełnienia warunku
informacji lub informacje te budzą wątpliwości.
Podsumowując:
Wykaz osób był właściwym rodzajem dokumentu złożonym przez odwołującego na
potwierdzenie spełnienia przez odwołującego warunku zdolności technicznej lub zawodowej
w zakresie dotyczącym doświadczenia osób skierowanych przez odwołującego do realizacji
zamówienia,
z
amawiający nie wskazał, jak wymaga tego przepis art. 26 ust. 3 ustawy Pzp [„Jeżeli
wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, oświadczeń lub
dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych
dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty
są niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości,
zamawiający wzywa do (…)”] żadnych braków w Wykazie osób (niekompletności tego
Wykazy) lub
wątpliwości co do treści złożonego przez odwołującego Wykazu osób
wobec czego skład orzekający Izby uznał, że wezwanie zamawiającego z 15 lipca 2020 r. nie
pozwalało odwołującemu na sprostanie żądaniu zamawiającego, a oczekiwanie od
zamawiającego udzielenia „konkretnej odpowiedzi” stanowiło warunek sine qua non sprostania
wezwaniu zamawiającego z 15 lipca 2020 r.
Skoro
wątpliwości/braki mogą dotyczyć li tylko dokumentu Wykaz osób (ponieważ to
„jedyny, właściwy” dokument) i jeśli są to braki/wątpliwości, które zamawiający wyartykułował
w zawiadomieniu z dnia
3 sierpnia 2020 r. to zamawiający, formułując prawidłowe wezwanie
do
odwołującego winien wskazać, których osób (z imienia i nazwiska) braki dotyczą i jakie są
to braki lub wskaza
ć, informacje dotyczące, których osób budzą wątpliwości zamawiającego i
na czym wątpliwości te polegają, co skład orzekający Izby nakazał zamawiającemu w
sentencji wyroku.
Uzupełniająco skład orzekający wskazuje, że zamawiający formułując wezwanie winien
uwzględnić, że postanowienia SIWZ w przypadku kierownika montażu i rozruchu urządzeń
technicznych nie wymagały legitymowania się doświadczeniem na takim stanowisku.
Skład orzekający Izby uznał nadto, że zamawiający nie tylko nie miał podstaw
faktycznych do eliminacji ofert
y odwołującego (ze względu na wadliwe wezwanie), ale także,
że wadliwa była wskazana podstawa prawna.
Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp zamawiający ma obowiązek
wykluczyć wykonawcę w przypadku, gdy ten nie wykazał spełniania warunków udziału
w postępowaniu, czego konsekwencją, wynikającą z przepisu art. 24 ust. 24 ustawy Pzp jest
uznanie oferty wykonawcy wykluczonego za odrzuconą.
Wskazany przez zamawiającego przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp dotyczy
zgodności treści oferty wykonawcy z treścią SIWZ sensu stricte – co do meritum, co do
zobowiązania objętego ofertą, nie zaś co do oferty sensu largo, na którą składają się także
dokumenty na potwierdzenie spełnienia warunków podmiotowych, którą to treść, w przypadku
odwołującego – co warte podkreślenia – zamawiający już ocenił (pozytywnie), a co znalazło
odzwierciedlenie w wezwaniu
zamawiającego z dnia 29 czerwca 2020 r. skierowanym do
odwołującego do złożenia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 1 w zw. z art. 24aa ust. 1
ustawy Pzp, tj. wezwaniu skierowanym przy stosowaniu
w postępowaniu tzw. procedury
odwróconej, w której zamawiający najpierw dokonuje oceny ofert, a następnie bada, czy
wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza nie podlega wykluczenia
oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu.
Zamawiający powyższej znajomości przepisów, stanowiącej „abecadło” zamówień
publicznych nie wykorzystał.
Wobec podniesienia zarzutu naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp w części dotyczącej
dokumentu JEDZ odwołującego z ostrożności i uwzględnienia tego zarzutu w części
dotyczącej Wykazu osób skład orzekający Izby, zgodnie z dyspozycją odwołującego, nie
wypowiedział się co do tej, podniesionej jedynie z ostrożności, części zarzutu.
Bior
ąc powyższe pod uwagę, skład orzekający Izby uznał, że zarzuty się potwierdziły,
co oznacza, że zamawiającemu należy przypisać naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
KIO 1930/20
Zarzut naruszenia art. 46 ust. 4a ustawy Pzp, poprzez zatrzymanie, pomimo
niezaistnienia podstaw ani faktycznych ani prawnych do jego zatrzymania potwierdził się.
Skład orzekający Izby zważył, co następuje.
W konsekwencji uznania (o czym w odniesieniu do zarzutów poprzednich), że
zama
wiający nie miał podstaw faktycznych do uznania, że odwołujący nie wykazał spełnienia
warunku zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie osób skierowanych do realizacji
zamówienia, niezależnie od braku zbadania przez zamawiającego, czy odwołujący nie złożył
oświadczeń lub dokumentów z przyczyn leżących, czy nie leżących po jego stronie, skład
orzekający Izby uznał także, że zamawiający bezpodstawnie zatrzymał wadium odwołującego.
Przesądza to o przypisaniu zamawiającemu naruszenia art. 46 ust. 4a ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp,
§ 3 pkt 1) lit. a) oraz pkt 2) lit. b) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia
15 marca 2010 r. w
sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r.
poz. 972).
Przewodniczący:
..……………………………………...